Sprawdź, ile zrozumiałeś - Superszkolna.pl...Ducha Świąt Bożego Narodzenia 19. W podanym...

LekG s. 7

Sprawdź, ile zrozumiałeś

1. Pod każdym rysunkiem napisz, która z opisanych w utworze scen jest na nimprzedstawiona. Ponumeruj rysunki zgodnie z chronologią wydarzeń.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Jaka jest Opowieść wigilijna? Łatwa czy trudna w odbiorze? Ciekawa czynudna? Uzasadnij swoją opinię przynajmniej jednym zdaniem.

1 Pierwsze wydanie powieści ukazało się w roku 1843. W Polsce są dostępne różne przekładyutworu. Różnią się liczbą rozdziałów i doborem przedstawionych wydarzeń.

LekG s. 8

8 Opowieść wigilijna

Wprowadzenie do lekturyKsiążka na święta

3. Przeczytaj poniższy tekst i odpowiedz na zamieszczone na następnej stroniepytania.

[...] jesienią 1843 r. Dickens wpadł na pomysł napisania niewielkiej książkio bożonarodzeniowej tematyce i wydania jej własnym sumptem tuż przedświętami. [...]

Pisał dla pieniędzy, ale stworzył dzieło pochodzące z głębi serca. W po-stać skąpca Ebenezera Scrooge’a włożył wiele z siebie samego – kiedy duchprzeszłych świąt przypomina Scrooge’owi jego własne dzieciństwo, poka-zuje mu dzieciństwo Dickensa. „Pewne samotne dziecko, chłopiec zapo-mniany przez swoich opiekunów” – to autoportret pisarza, który w wieku12 lat otarł się o półsieroctwo (ojciec poszedł do więzienia za długi) i trafiłdo fabryki pasty do butów. Młody Dickens tak jak młody Scrooge jedynąpociechę znajdował wtedy w książkach. [...]

Opowieść wigilijna miała piorunujące działanie. Wiele jest relacji np. o fa-brykantach, którzy poruszeni książką Dickensa dali swoim robotnikom do-datkowy wolny dzień. [...]

Powieść Dickensa ukazała się w czasach wielkich niepokojów społecznych.[...]

Ówczesnym pracodawcom przyświecały następujące słowa Malthusa2:„Ubogi nie ma powodu do egzystencji. Sama natura mówi mu, żeby od-szedł”. Nędza była przestępstwem (nędzarz winny był zwykle np. włóczęgo-stwa czy żebractwa). Zgodnie z filozofią utylitaryzmu nędzarzy kierowanodo domów przymusowej pracy. Ponieważ ich praca nie była nikomu po-trzebna (wszak dlatego właśnie zostali nędzarzami!), polegało to najczęściejnp. na przymusowym obracaniu kieratu, który nie był do niczego podłą-czony.

Dickens, który dobrze znał smak nędzy, walczył z tymi poglądami – włożyłwiele z nich w usta Scrooge’a. [...]

Smutnym postscriptum całej historii było to, że Opowieść wigilijna nie przy-niosła pisarzowi spodziewanego zysku. Już dwa tygodnie po premierze uka-zało się jej pirackie wydanie. Dickens wytoczył piratom proces. Wygrał go,ale ci ogłosili upadłość i pisarz poniósł dodatkowo wszystkie koszty sądowe.Spodziewał się zarobić na swej książce 1000 funtów, w rzeczywistości naczysto zarobił niewiele ponad 100.

W. Orliński, Wigilia pana Dickensa, „Gazeta Wyborcza” 2004, nr 301, s. 14.

2 Thomas Malthus – angielski ekonomista żyjący w XVIII wieku.

LekG s. 9

Opowieść wigilijna 9

W jakim celu Charles Dickens napisał Opowieść wigilijną?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jakie fakty ze swojego życia wykorzystał autor Opowieści wigilijnej, tworzącżyciorys Scrooge’a?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jakim opiniom się przeciwstawił Charles Dickens w Opowieści wigilijnej?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Która wypowiedź Scrooge’a dowodzi, że poglądy bohatera były zbieżnez przytoczonymi w tekście poglądami Malthusa? (Podaj odpowiedni cytatz Opowieści wigilijnej).

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Który przytoczony w tekście fakt dowodzi, że literatura może wpływać nażycie codzienne?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Z jakiego powodu utwór nie przyniósł autorowi spodziewanych korzyści?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Po czym możemy poznać, w którym wieku toczy się akcja Opowieści wigilij-nej? Podkreśl informacje pozwalające wnioskować o czasie akcji utworu.

• Scrooge polecił chłopcu, aby dorożką zawiózł indyka do domu Cratchita.• W domu Cratchitów podano pudding.• Scrooge dowiedział się, że Duch Tegorocznych Świąt Bożego Narodze-

nia ma przeszło 1800 starszych braci.• Pomieszczenia były oświetlane światłem świec.• Do Scrooge’a przybyli ludzie zbierający datki dla potrzebujących.• Towarzystwo przebywające w domu Freda bawiło się w ciuciubabkę.

5. Napisz, gdzie się toczy akcja Opowieści wigilijnej.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

LekG s. 10


6. Wymień kilka postaci realistycz-nych i fantastycznych występującychw utworze.

postaci realistyczne:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

postaci fantastyczne:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Opisz zamieszczoną obok ilustrację.

Duch Jacoba Marleya

pojawia się u Scrooge’a c ©20

05Ph

oto

Ann

Rona

n/H

IP/S

cala

,Flo

renc

e

Przekształcanie tekstu epickiego na tekst dramatycznyZróbmy z tego dramat

8. Na podstawie początkowych fragmentów utworu uzupełnij podany tekst, takaby powstał tekst dramatyczny. W tym celu:• uzupełnij dialogi,• zadbaj o to, aby nad każdą kwestią znalazła się informacja, kto ją wygłasza,• ołówkiem zapisz didaskalia.

Scena I

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Witaj, wujku. Wesołych świąt!

SCROOGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Wuju, chyba nie chcesz powiedzieć, że Boże Narodzenie to bzdura!

SCROOGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dlaczego masz taki zły humor? Ty akurat powinieneś być zadowolony. Maszprzecież dużo pieniędzy!

LekG s. 11


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .podniesionym głosem

Chyba nie wiesz, o czym mówisz. Co wesołego widzisz w świętach? To czaspłacenia rachunków, a przecież jesteś biedny jak mysz kościelna.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Wujku, są na świecie rzeczy dobre, które przynoszą mnóstwo korzyści, cho-ciaż nie dają pieniędzy. Przecież święta to czas miłości, pojednania, dobrocidla innych... Wszyscy ci powiedzą, że to najpiękniejszy dzień w roku!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mam dosyć twojego kazania!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Wujku, nie gniewaj się na mnie, proszę cię. Zapraszam cię na jutrzejszy obiad.

SCROOGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Scena II

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

NIEZNAJOMY. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGE

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mój wspólnik Marley umarł siedem lat temu. Akurat dzisiaj jest rocznica jegośmierci.

NIEZNAJOMY. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGECóż to, nie ma na świecie więzień?

NIEZNAJOMY. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGEA przytułki dla bezdomnych są?

LekG s. 12


NIEZNAJOMY. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGEA w fabrykach nie ma kieratów dających zajęcie biednym?

NIEZNAJOMY. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGEironicznie

To świetnie, już się bałem, że wszystkie te instytucje zniknęły.

NIEZNAJOMYNiestety, wymienione przez pana instytucje nie są w stanie pomóc wszyst-kim potrzebującym. Z tego powodu nasza fundacja postanowiła zakupić naświęta żywność dla najbiedniejszych obywateli naszego miasta. Zbieramyfundusze na ten szczytny cel. Czy mogę pana wpisać na listę naszych do-brodziejów?

SCROOGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

NIEZNAJOMY. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGEŻyczę sobie spokoju. W końcu płacę podatki na więzienia i przytułki.

NIEZNAJOMYWielu potrzebujących ludzi nie znajdzie miejsca w przytułkach, które sąprzepełnione. Zresztą niektórzy woleliby śmierć od znalezienia się w przy-tułku.

SCROOGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Scena III

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

BOB CRATCHIT

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

LekG s. 13


SCROOGE

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

BOB CRATCHIT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SCROOGE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(didaskalia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Przemiana Scrooge’aOd węża w kieszeni do serca na dłoni

9. Jak Scrooge traktował innych ludzi, zanim odwiedziły go duchy? Napisz, cona ten temat mogłyby powiedzieć postaci, które miały z nim do czynienia.

LekG s. 14


10. Co duchy pokazały Scrooge’owi podczas podróży w czasie i przestrzeni?W formie równoważników zdań wymień oglądane przez bohatera obrazy.

Podróż z Duchem Dawnych Świąt Bożego Narodzenia

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Podróż z Duchem Tegorocznych Świąt Bożego Narodzenia

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Podróż z Duchem Przyszłego Bożego Narodzenia

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. Napisz, które z obrazów ukazanych Scrooge’owi przez duchy najsilniej wpły-nęły na wewnętrzną przemianę bohatera. Uzasadnij swój wybór.

LekG s. 15


12. Jak Scrooge patrzył na świat przed wizytą duchów, a jak – po niej? Zrekon-struuj sposób myślenia bohatera i zapisz jego wypowiedzi na podane tematy.

przed wizytą duchów po wizycie duchów

Wypowiedzi na temat zimy

Zimą trzeba płacić za ogrzewanie. Zima jest piękną porą roku, aż miłowyjrzeć przez okno.

Wypowiedzi na temat rodzinnych obiadów

Wypowiedzi na temat pomagania potrzebującym

Wypowiedzi na temat płacenia pensji pracownikowi

Wypowiedzi na temat ogrzewania miejsca pracy

Wypowiedzi na temat świąt Bożego Narodzenia

LekG s. 16


13. Zapisz na lustrach cechy Scrooge’a.

14. Wypisz z utworu cytaty informujące o tym, jaka była pogoda przed prze-mianą Scrooge’a i po niej.

pogoda przed przemianą Scrooge’a: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

pogoda po przemianie Scrooge’a: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15. Napisz oficjalne podziękowanie, które Scrooge mógłby otrzymać od człon-ków fundacji wspierającej potrzebujących.

16. Podaj przykład innej znanej ci postaci literackiej albo filmowej, której charak-ter znacząco się zmienia pod wpływem zdarzeń. Zapisz jej imię/nazwisko orazcechy przed i po przemianie.

bohater: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

cechy bohatera przed przemianą: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

cechy bohatera po przemianie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

LekG s. 17


Święta Bożego Narodzenia„Jest taki dzień, bardzo ciepły,choć grudniowy”3

17. Uzupełnij ofertę reklamującej się firmy – wypisz potrawy wymienionew Opowieści wigilijnej.

18. Wypisz niezwykłe właściwości pochodnizgodnie z treścią Opowieści wigilijnej.

niezwykłe właściwości: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PochodniaDucha Świąt

Bożego Narodzenia

19. W podanym fragmencie Opowieści wigilijnej podkreśl wyrazy tworzące na-strój przedstawionej sceny.

Kiedy tak szli ulicami i spotykali kolejnych rozweselonych przechodniów,duch całym sercem radował się tym widokiem. Uśmiechał się do każdego.Oni zaś nieświadomie odpowiadali uśmiechami jak za dotknięciem czaro-dziejskiej różdżki, choć nikt z nich nie wiedział, że obok przechodził właśnieDuch Bożego Narodzenia.

Ch. Dickens, Opowieść wigilijna, tłum. A. Zuchora, Warszawa 2000, s. 40.

3 Cytat z piosenki wykonywanej przez zespół Czerwone Gitary.

LekG s. 18


20. Zapisz trzy przymiotniki określające świąteczną atmosferę opisaną w utwo-rze Charlesa Dickensa.

świąteczna atmosfera – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

21. Jak w XXI wieku wyglądają sklepy w okresie przedświątecznym? Ułóż opis,wykorzystując wyróżnione wyrazy (możesz zmienić ich formę).

Na wystawach panoszyły się kształtne i błyszczące cebule. Z półek zerkałysoczyste, dojrzałe gruszki i jabłka o delikatnych czerwonych barwach, błysz-czały kiście winogron porozwieszane przez sprzedawców na widoku, bykusić przechodniów. W koszach stały góry orzechów laskowych. Przechod-niom ciekła ślinka na widok dorodnych pomarańczy i cytryn, które aż sięprosiły, by je jak najszybciej kupić, zabrać do domu i położyć na świątecz-nym stole.

Ch. Dickens, Opowieść wigilijna, tłum. A. Zuchora, Warszawa 2000, s. 34.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22. Ułóż w punktach świąteczny poradnik.

LekG s. 19


23. Przepisz podane życzenia. Zrób odstępy między wyrazami i właściwie zasto-suj wielką literę oraz interpunkcję. W razie wątpliwości skorzystaj z odpowied-niego słownika.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

24. Przeczytaj wiersz Ludwika Jerzego Kerna zapisany na gałązkach choinki,a następnie na pustej choince napisz życzenia świąteczne dla dowolnej osoby.Możesz zastosować zabawę językową, np. powtarzanie tego samego słowa napoczątku wersów. Uwaga! Twoje życzenia nie muszą być rymowane.

LekG s. 20


Trochę teorii

charakterystyka postaci w utworze literackim

charakterystyka bezpośredniao cechach postaci narrator mówiwprost

charakterystyka pośredniao cechach postaci czytelnik wnio-skuje na podstawie jej działań,wypowiedzi i opinii, jaką mająo niej inne postaci

25. Pod każdym fragmentem utworu napisz, czy zawiera charakterystykę bez-pośrednią czy pośrednią.

Jedyną jego pasją były interesy, które prowadził twardą ręką. A będąc czło-wiekiem chciwym, zachłannym i obrotnym, osiągał duże sukcesy finansowe.Nigdy nie pozwolił się oszukać. Był twardy i ostry jak krzemień, choć nic niezdołałoby wykrzesać z niego ani jednej iskierki – i oschły, jak tylko możebyć człowiek, który nie potrzebuje niczego od innych.

charakterystyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

– To nie moja sprawa – obruszył się Scrooge. – Każdy powinien pilnowaćswoich spraw. Ja zajmuję się tylko sobą i jestem bardzo zajęty.


Scrooge nie tylko dotrzymał słowa. Zrobił o wiele więcej. Dla maleńkiegoTima stał się drugim ojcem i dzięki troskliwej opiece chłopiec nie umarł.


Oziębłość przez lata wyostrzyła mu rysy, biła z jego zgarbionej postaci, ha-czykowatego nosa, zsiniałych ust i zaczerwienionych oczu. Nieukrywananiechęć do świata dźwięczała nieprzyjemnie w jego głosie.


Scrooge jak zwykle zostawił drzwi kantoru otwarte, by mieć na oku urzęd-nika, który w małej zimnej klitce przepisywał listy. W pokoju Scrooge’a pło-nął niewielki ogień, a ogień w pokoiku kancelisty dogasał. Biedak jednaknie mógł go rozniecić, bo skrzynka z opałem stała koło biurka Scrooge’ai kiedy zmarznięty pracownik odważył się włożyć dwa węgielki do małejszufelki, pryncypał natychmiast kazał mu tę niewielką ilość podzielić na pół.


Ch. Dickens, Opowieść wigilijna, tłum. A. Zuchora, Warszawa 2000.

LekG s. 21


26. Przeczytaj w Opowieści wigilijnej rozmowę w domu siostrzeńca na tematScrooge’a, którą bohater mógł usłyszeć dzięki Duchowi Tegorocznych Świąt Bo-żego Narodzenia. Udowodnij, że ta rozmowa charakteryzuje nie tylko Scrooge’a.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

27. Zredaguj krótkie opisy biurek, które będą pośrednio charakteryzowały ichwłaścicieli.

Biurko bałaganiarza

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Biurko osoby dbającej o porządek

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

UŚMIECHNIJ SIĘKarol Dickens (1812–1870), wybitny pisarz angielski, układał się do snu tak, abygłową wskazywać północ, a piętami południe. Zawsze. Nawet w hotelu odszukiwałkieszonkowym kompasem interesujące [go] strony świata i kazał przestawiać łóżko.Gdy zauważył, że chłopiec hotelowy stuka się palcem w czoło, powiedział: „Otrząsa-nie mózgu nic nie pomoże, nie odzyskasz rozumu, póki nie będziesz sypiał z głowąna północ”.

M. Ziółkowska, Skąd my to mamy? Dzieje przedmiotów codziennego użytku, Warszawa 1997, s. 75.

Sprawdź, ile zrozumiałeś - Superszkolna.pl...Ducha Świąt Bożego Narodzenia 19. W podanym...

Documents

Transcript of Sprawdź, ile zrozumiałeś - Superszkolna.pl...Ducha Świąt Bożego Narodzenia 19. W podanym...