CYAN BLACK MS11 str. 1

SPIS TREŚCIREFORMA

Rudolf Łoś: Stare, dobre średniowiecze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Jakub. T. Lipski: Sekrety błękitnego nonsensu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Marcin Braun: Groza mozgow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

TEMAT NUMERU

Marcin Braun: Zielony koń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Celina Król, Małgorzata Machnyk: „Ekstra Matma” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Maria Janas: Gra w mnożenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Marlena Sokół: Konkurs matematyczno-sportowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Joanna Wilczek: Piłka na lekcji matematyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Ewa Ładna: Ślimak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

NAUCZANIE MATEMATYKI

Danuta Zaremba: Sztuka nauczania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Adam Miziołek: Jak czytać ułamki dziesiętne? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Kamila Wierzbicka: Dodać czyli pomnożyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Danuta Buniecka: Kłopoty z prędkością . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Agnieszka Piecewska-Łoś: Klin klinem... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Hanna Przystajko: Bliżej życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Alicja Sarnowska: Figury i potęgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Jan Predkiel: Tabliczki magnetyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Mam pomysł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Janina Molas: Plansze tematyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Lekcje.pl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Urszula Wawer: Lekcja organizacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Ewa Wilczyńska: Miłość, zrozumienie, akceptacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Mam pomysł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

MATERIAŁY

Rozkład materiału do klasy III gimnazjum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Rozkład materiału do klasy VI szkoły podstawowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Krystyna Zarzycka: Sprawdziany dla klasy III gimnazjum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Alina Bartkowiak-Kubzdyl: Sprawdziany dla klasy VI szkoły podstawowej 40

Z OSTATNIEJ ŁAWKI

Pan Tadeusz z dzieweczką na ścieżce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Konkursy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

CYAN BLACK MS11 str. 8

Celina KrólMałgorzata Machnyk

„Ekstra Matma”– gra planszowaChciałybyśmy zaproponować czytelni-kom „Matematyki w Szkole” grę plan-szową „Ekstra Matma”, która pomożeprzypomnieć i utrwalić wiadomościposiadane przez uczniów. Można jąwykorzystać na „luźnej” lekcji lubkółku matematycznym. Uczniów dzie-limy na zespoły 3- lub 4-osobowe.Każdy zespół otrzymuje planszę, ze-staw pytań, kostkę i pionki. Pytaniamogą być różne, dostosowane dowieku uczniów.

Zasady gryRozpoczyna ten gracz, który wyrzucinajwiększą liczbę oczek na kostce.Gracze przesuwają się do przoduo tyle pól, ile oczek wypadnie nakostce.Opisy pól:

Losujesz jedną kartę z pytaniem.Jeśli podasz poprawną odpo-

wiedź, masz dodatkowy rzut kostką.Jeśli odpowiedź jest błędna, to traciszkolejkę.

Losujesz jedną kartę z pyta-niem. Jeśli podasz poprawną

odpowiedź, możesz iść „na skróty”.Losujesz jedną kartę z pytaniem.Jeśli podasz poprawną odpo-

wiedź, przesuwasz się o 5 pól doprzodu. Jeśli odpowiedź jest błędna,cofasz się o 5 pól.

Losujesz dwie karty z pytaniami.Jeśli podasz poprawne odpowie-

dzi na dwa pytania, masz dwa do-datkowe rzuty kostką. Jeśli poprawnie

odpowiesz na jedno pytanie, pozosta-jesz na swoim miejscu. Jeśli podaszdwie błędne odpowiedzi, wracasz naSTART.Wygrywa ten, kto pierwszy dojdzie domety.Nad poprawnością udzielanych od-powiedzi na poszczególne pytaniaczuwa nauczyciel. Na koniec zwycięzcyposzczególnych grup mogą rozegraćpartię o „Mistrza Ekstra Matmy”.W załączeniu przedstawiamy planszędo gry i kilka przykładowych pytań. Nastronie internetowej www.gwo.com.plumieszczone zostaną trzy kompletypytań — dla klas IV-VI oraz plansza.Zachęcamy do drukowania dla dzieciplansz i zestawów zadań.Życzymy miłej zabawy.

Przykładowe pytania

Klasa IV

2 dni – jaka to część tygodnia?13 roku – ile to miesięcy?5 litrów soku rozlewamy do ćwierćlitro-wych kubków. Ile kubków napełnimy?

Klasa V

Przeczytaj liczbę 20,02.Wyraź w kilogramach 1 kg 37 dag.Wpisz brakującą cyfrę 2, 84 < 2, 4.

Klasa VIZegar wskazuje godzinę 300. Jaki kąttworzą wskazówki zegara?Zamień 0,75 na ułamek zwykły.

8 TEMAT NUMERU

CYAN BLACK MS11 str. 9

TEMAT NUMERU 9

CYAN BLACK MS11 str. 46

Pan Tadeusz z dzieweczkąna ścieżceCo jakiś czas spotykam się z rozważaniami, czy jakaś książka realizuje ścieżkiedukacyjne. Na takie pytanie odpowiadam, niezależnie, czy tę książkę widziałem,że oczywiście tak. Każda bowiem książka je realizuje, tylko trzeba odpowiednioposzukać.Weźmy dowolny tekst... Co wszyscy znamy na pamięć? Inwokację z „Pana Tade-usza”. Co z tego, że Mickiewicz żył w czasach, gdy ścieżek nie znano. Można po-wiedzieć, że był ich prekursorem. A ile przy okazji korelacji międzyprzedmiotowej!

Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie;

To nie tylko geografia i wychowanie patriotyczne, ale także ścieżka europejskai prozdrowotna.

Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,Kto cię stracił.

Tym razem coś dla liceów, gdzie wprowadzony zostanie przedmiot „przedsiębior-czość”.

Dziś piękność twą w całej ozdobie

Tutaj korelacja ze sztuką...

Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.

... oraz edukacja medialna i czytelnicza.

Panno święta, co Jasnej bronisz CzęstochowyI w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowyNowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!

Oczywiście religia i geografia, ale także fizyka (a konkretnie optyka), wychowaniepatriotyczne i obrona cywilna.

Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem,(Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekęOfiarowany martwą podniosłem powiekęI zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń proguIść za wrócone życie podziękować Bogu),

Ścieżka prozdrowotna, wychowanie do życia w rodzinie, religia i ścieżka ekologiczna– szedł do kościoła pieszo, co jest postawą proekologiczną.

Tak nas powrócisz cudem na ojczyzny łono.

Cud – więc religia, ojczyzna – więc wychowanie patriotyczne, łono – więc biologia(a i wychowanie seksualne, które pewnie wróci po wyborach). Nie było jeszcze

46 Z OSTATNIEJ ŁAWKI

CYAN BLACK MS11 str. 47

wszystkich ścieżek i przedmiotów, ale wieszcz zostawił je do dalszych części utworu.Historia przewija się nieustannie, ale także z techniką spotkamy się zaraz po inwokacji:

Stał dwór szlachecki, z drewna, lecz podmurowany

Ścieżka „kultura polska na tle tradycji śródziemnomorskiej” pojawia się np. w wersie:

Bernardyn zmówił krótki pacierz po łacinie.

* * *Dość już tej epopei. Równie dobrze można szukać ścieżek i korelacji w mniejszacownych utworach.

Szła dzieweczka do laseczka, do zielonegoNapotkała myśliweczka bardzo szwarnego.

Ścieżka ekologiczna, biologia i ścieżka regionalna (słownictwo gwarowe).

Niejedna panienka i niejedna wdowaZa wami, ułani, polecieć gotowa.

Przysposobienie obronne, historia, wf i – jeśli dobrze rozumiem, po co gotowapolecieć – edukacja seksualna.

„Kto tam?” „To ja, Czerwony Kapturek!Borem, lasem przybiegłam tu sama,Z lekarstwami przysyła mnie mama.”

Mamy tu przyrodę, ścieżkę ekologiczną, prozdrowotną i wychowanie do życia w ro-dzinie. I oczywiście ścieżkę przez las. Brakuje tylko ścieżki przeciwpożarowej. Aletakiej ścieżki nie ma w ogóle, bo zgodnie z prawem droga przeciwpożarowa musimieć 3,5 m szerokości, nie można jej więc nazwać ścieżką.

Matematołek

Bajka o Czerwonym Kapturku w wersji Jana Brzechwy ze zbioru Bajki samograjki.

Zagadka Matematołka

Jakie pojęcia matematyczne przedstawiono na rysunkach? Czekamy na odpowiedź.

Z OSTATNIEJ ŁAWKI 47

CYAN BLACK MS11 str. 48

KonkursyW dziewiątym numerze pytaliśmyo to, z czego wykonano przyrządy ce-lownicze. Wszystkie odpowiedzi byłypoprawne – wykonano je oczywiściez blachy. Na marginesie – bardzo byli-byśmy ciekawi, ilu z Państwa pokusiłosię o ich wykonanie...Spośród uczestników konkursu wy-losowaliśmy pana Marka Kaliszew-skiego z Choszczna, który otrzymujekalkulator Casio FX-65. Gratulujemywygranej!

W obecnym roku szkolnym Konkursudla uważnych Czytelników nie bę-dzie – postanowiliśmy zastąpić goZagadką Matematołka. Polega onana odczytaniu, jakie pojęcie mate-matyczne przedstawiono na rysunku.Podpowiedzią mogą być Matematołkiz numerów drugiego i trzeciego naszejgazety, gdzie podobne ilustracje jużzamieszczaliśmy. Nagrodą dla dwóchwylosowanych będzie Astronomia Di-nah Moche.

Matematyka w SzkoleCzasopismo dla nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów

Adres redakcji:Gdańsk, ul. Trzy Lipy 3,tel./fax (0-58) 302-59-16 w. 180

Dział handlowy:tel. (0-801) 64-39-17

Adres do korespondencji:Matematyka w SzkoleCzasopismo dla nauczycieliszkół podstawowych i gimnazjówskr. poczt. 5980-876 Gdańsk 52

e-mail: gazetamws@gwo.com.plhttp://www.gwo.com.pl

Redaktor naczelny:Marcin Braun

Wydawca:Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe,Gdańsk, ul. Trzy Lipy 3

Redaguje kolegium:Marcin BraunAleksandra GoleckaMarcin KarpińskiJoanna KniterJacek LechElżbieta Stawiarz

Projekt graficzny, okładka, ilustracje:Sławomir Kilian

Skład:Maria Chojnicka

Zdjęcie na okładce:Leszek Jakubowski

Druk i oprawa:Stella Maris

Nakład:6000 egz.

48 TEMAT NASTĘPNEGO NUMERU: KOMPUTERY