SPIS TREŚCI

OD AUTORA........................................................................................................ 5

I. Z MATKĄ PANA W KAZACHSTANIE

ABY WŁAŚCIWIE ODCZYTYWAĆ TĘ KAZACHSTAŃSKĄ PRZYGODĘ 11

1. ŚWIATŁA NA ROK MARYI W KAZACHSTANIE. HOMILIA W KATEDRZE W ASTANA, 14 WRZEŚNIA 2010 RO KU 131. Świata Słowa Bożego....................................................................................132. Światła z doświadczeń Kościołów.................................................................15

2.1. W Polsce................................................................................................ 152.2. W Niemczech.........................................................................................172.3. Na Ukrainie........................................................................................... 18

3. Elementy programu...................................................................................... 214. Wybór lektury............................................................................................... 23

2. JAK KOŚCIÓŁ UCZY O MATCE PANA I NASZEJ MATCE ORAZ JEJ MIEJSCU W KULCIE CHRZEŚCIJAŃSKIM 251. Słowo Soboru Watykańskiego II................................................................... 25

1.1. Część pierwsza. Soborowa odnowa mariologii.......................................251.2. Część druga. Maryja historiozbawcza. Zrozumieć słowo Vaticanum II

o Matce Pana 322. Słowo papieża Pawła VI. Adhortacje Signum magnum i Marialis cultus........37

2.1. Adhortacja Signum magnum.................................................................. 392.2. Adhortacja Marialis cultus..................................................................... 41

3. Dwa słowa Jana Pawła II...............................................................................50

490 Oto ja, Służebnica Pana

3. VITA CONSECRATA: TEOLOGICZNE INSTRUMENTARIUM FORMACJI ZAKONNEJ 61

4. ROZMOWY.....................................................................................................751. Rozmowa pierwsza. Współodkupicielka – Corredemptrix?........................... 752. Rozmowa druga. Stanowisko Watykanu wobec ruchu na rzecz piątego

dogmatu maryjnego 923. Rozmowa trzecia. Stanowisko Jana Pawła II wobec tytułu Corredemptrix

i ruchu na rzecz piątego dogmatu maryjnego 94

5. W TROSCE O DIAM ENT.......................................................................... 101

6. POŚREDNIK – POŚREDNICZKA – POŚREDNICY............................ 111

7. NAJPIĘKNIEJSZY DZIEŃ MOJEGO KAPŁAŃSTWA, CZYLI MATKA PANA WCIĄŻ PRACUJE 115

8. ANEKS: ZBIGNIEW GRYGORCEWICZ MIC, EWANGELIZACJA W KONTEKŚCIE KAZACHSTANU. NOTATKI NA MARGINESIE KSIĄŻKI 117

9. ZAWIERZYĆ MATCE. PIELGRZYMOWANIE PO AKTACH ZAWIERZENIA MATCE BOŻEJ 1191. Teologia aktu oddania Ruchu Światło-Życie Niepokalanej Matce Kościoła.

Jubileuszowe zamyślenia 1192. Teologia wybranych aktów oddawania się Najświętszej Maryi Pannie........ 120

2.1. Akt oddania się za wiecznego niewolnika Najświętszej Pannie (Franciszek Stanisław Fenicki – Jan Chomentowski, 1632) 120

2.2. Śluby Jana Kazimierza (1 kwietnia 1656)..............................................1202.3. Akt ofiarowania się Jezusowi Chrystusowi przez ręce Maryi

św. Ludwika Marii Grigniona de Montfort (ok. 1700) 1212.4. Akt poświęcenia się Niepokalanej

św. Maksymiliana Kolbego (1917) 1232.5. Akt poświęcenia używany przez Legion Maryi..................................... 1242.6. Jasnogórskie Śluby Narodu (28 sierpnia 1956)..................................... 1252.7. Oddanie Polski w macierzyńską niewolę miłości Maryi,

Matce Kościoła, za wolność Kościoła Chrystusowego (3 maja 1966) 125

Spis treści 491

2.8. Akt oddania się Matce Bożej na wyłączną służbę Kościołowi (Ruch Rodzin Nazaretańskich) 127

2.9. Jana Pawła II akt oddania z Fatimy (13 maja 1982)............................. 1273. Krościenko w kontekście. Oryginalność aktu oddania

Ruchu Światło-Życie Niepokalanej Matce Kościoła 1294. Zawierzenia narodów Azji........................................................................... 134

4.1. Tobie zawierzam wszystkie ludy Azji. Manila (Filipiny), 17 lutego 1981 134

4.2. Modlitwa do Niepokalanej w Nagasaki. Nagasaki (Japonia), 26 lutego 1981 136

4.3. Akt zawierzenia Matce Bożej narodu i Kościoła Korei. Seul (Korea), 6 maja 1984 137

4.4. Akt powierzenia Tajlandii Matce Bożej. Sampran (Tajlandia), 11 maja 1984 138

4.5. Akt powierzenia Indii Matce Bożej. Bombaj (Indie), 9 lutego 1986 138

4.6. Naśladujcie przykład Maryi. New Delhi (Indie), 7 listopada 1999 140

5. Zawierzyć – poświęcić – konsekrować. Konsultacja liturgiczna 141

5.1. Zawierzenie chrześcijanina...................................................................... 1415.2. Konsekracja. Teologiczny sens terminu.

Uwagi na marginesie adhortacji Vita consecrata 143

10. PER MARIAM AD IESU M – PER IESU M AD M ARIAM ....................1531. Ad Mariam per Iesum. Interpretacja wypowiedzi Jana Pawła I I .................. 153

1.1. Ad Mariam per Iesum – z 24 września 2000 roku.................................1531.2. Poprawne rozumienie hasła Per Iesum ad Mariam...............................156

2. Dlaczego potrzebujemy hasła = programu Ad Mariam per Iesum?................ 1582.1. Swoisty monofizytyzm w pobożności maryjnej.................................... 1582.2. Tworzenie Boga na obraz i podobieństwo swoje.................................. 159

3. Potrzeba równowagi między zasadą Do Chrystusa przez Maryję a zasadą Do Maryi przez Chrystusa 162

4. Potrzeba równowagi między pobożnością do Maryi a pobożnością na wzór Maryi (jak Maryja) 166

11. MAGNIFICAT. 169

492 Oto ja, Służebnica Pana

II. STUDIA I ZAMYŚLENIA

12. MARYJA W DUCHOW OŚCI..................................................................1751. Pluralizm duchowości maryjnych................................................................1752. Dzieje problematyki....................................................................................177

2.1. Maryja w duchowości zachwytu i wychwalania.................................... 1772.2. Maryja w duchowości naśladowania.................................................... 1782.3. Maryja w duchowości oddania............................................................. 1812.4. Maryja w duchowości wzywania.......................................................... 182

3. Wybrane ukonkretnienia duchowości maryjnej............................................1854. Elementy programu.....................................................................................189

13. STOSOWANIE PISMA ŚWIĘTEGO W ARGUMENTACJI DOGMATYCZNEJ NA PRZYKŁADZIE RDZ 3,15 1951. Rdz 3,15 w interpretacji wybranych teologów..............................................196

1.1. Drewniak..............................................................................................1961.2. Gallus i Unger......................................................................................1971.3. Styś......................................................................................................1991.4. Laurentin.............................................................................................2001.5. Brinktrine............................................................................................ 2011.6. Mariam................................................................................................2021.7. Coppens...............................................................................................202

2. Rdz 3,15 w bulli Ineffabilis Deus................................................................ 2032.1. Narodziny bulli Ineffabilis Deus...........................................................2032.2. Uzasadnienia w bulli Ineffabilis Deus.................................................. 2052.3. Sens dosłowny?................................................................................... 206

3. Podsumowanie............................................................................................ 207

14. MARYJA A EUCHARYSTIA WEDŁUG ENCYKLIKI ECCLESIA DE EUCHARISTIA 2091. Przesłanie encykliki Ecclesia de Eucharistia............................................... 210

1.1. Eucharystyczna wiara Maryi................................................................ 2101.2. Realizowanie (antycypowanie) ofiarniczego wymiaru Eucharystii........2111.3. Obecność Maryi w Eucharystii?...........................................................2111.4. Magnificat a Eucharystia..................................................................... 212

2. Nabożeństwa maryjne coram Sanctissimo? ................................................. 2132.1. Dokumenty Kościoła uniwersalnego i dokumenty Kościoła

w Polsce 2142.2. Refleksja teologiczna........................................................................... 223

Spis treści 493

15. CHARAKTERYSTYCZNE CECHY MARIOLOGII ŚREDNIOWIECZA 2291. Konsultacje z historykami mariologii średniowiecza...................................2302. Konsultacje z mariologami średniowiecza................................................... 237

2.1. Piotr Lombard († 1160)......................................................................... 2372.2. Św. Bernard z Clairvaux († 1153)..........................................................2382.3. Św. Antoni z Padwy († 1231).................................................................2452.4. Św. Bonawentura z Bagnoregio († 1274).............................................. 2472.5. Św. Tomasz z Akwinu († 1274).............................................................249

3. Zakończenie................................................................................................2504. Bibliografia.................................................................................................251

16. TOMASZ A KEMPIS POPRZEDNIKIEM ŚW. GRIGNIONA? 255

17. PROMOCJA KSIĄŻKI ŻYCIŃSKIEGO O MARIOLOGII NEWMANA 2591. Argument ex auctoritate, czyli z autorytetu................................................. 2592. Motywy rzeczowe...................................................................................... 2613. Motyw kairologiczny..................................................................................2634. Motyw solidarności z Janem Pawłem II.......................................................2635. Motywy osobiste........................................................................................ 264

18. SŁOWO O LUBELSKIEJ TRYLOGII MARIOLOGICZNEJ........... 267

19. DOCTOR M ARIANUS ...............................................................................2711. Tekst.......................................................................................................... 271

1.1. Edycje Balića (1933 i 1954)................................................................. 2711.2. Edycja Marianiego (1987).............................................. 2721.3. Edycja Cecchina (2005)....................................................................... 2731.4. Edycje polskie..................................................................................... 273

2. Myśl........................................................................................................... 2742.1. Niepokalane Poczęcie.......................................................................... 2742.2. Przeznaczenie z Chrystusem................................................................ 2762.3. Małżeństwo Maryi z Józefem.............................................................. 2772.4. Realizm relacji synowskiej Chrystusa do Maryi....................................2782.5. Ślub dziewictwa...................................................................................2792.6. Pośrednictwo?..................................................................................... 280

3. Doctor Marianus w mariologii nad Wisłą....................................................281

494 Oto ja, Służebnica Pana

3.1. Scotus in Kolbe redivivus?...................................................................2823.2. Doctor Marianus w Katedrze Mariologii KUL.................................... 285

4. Zakończenie................................................................................................ 2885. Bibliografia.................................................................................................291

20. KONGRESY KOLBIAŃSKIE MAJĄ SWOJĄ HISTORIĘ...............2931. Kongres w Niepokalanowie 11-12 sierpnia 1972........................................2932. Kongres w Rzymie 8-12 października 1984.

Mariologia św. Maksymiliana M. Kolbe 2963. Kongres w Niepokalanowie, 19-25 września 1994.

Św. Maksymilian Kolbe i Nowa Ewangelizacja 2993.1. Kongres jako wydarzenie..................................................................... 3003.2. Podsumowanie merytoryczne...............................................................3013.3. Pytania otwarte.....................................................................................304

4. Kongres w Rzymie 24-27 września 2001. Maksymilian M. Kolbe na tle jego czasów i dzisiaj. Zbliżenie do jego osoby i pism 3064.1. Wybrane złote ziarna............................................................................3074.2. Perspektywy........................................................................................ 309

21. PAWEŁ V I I TYTUŁ MATER ECCLESIAE ..........................................3211. Koronny tekst............................................................................................. 3212. Teologiczna analiza koronnego tekstu..........................................................326

2.1. Uwagi wprowadzające......................................................................... 3262.2. Elementy komentarza........................................................................... 327

22. GŁOS W SPRAWIE NAUCZANIA JANA PAWŁA II O NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNIE 331

23. JAN PAWEŁ IIA 1550 ROCZNICA SOBORU EFESKIEGO.......... 3331. W kontekście Soboru Konstantynopolskiego............................................... 3342. W kontekście Soboru Watykańskiego II....................................................... 337

24. PIĘTNAŚCIE ZADZIWIEŃ MARIOLOGIĄ JANA PAWŁA II (W RADIO R – LUBLIN) 3391. Cztery zadziwienia encykliką Redemptoris Mater........................................3392. Dwa zadziwienia różańcowe....................................................................... 3403. Dwa zadziwienia Fatimą.............................................................................3424. Zadziwienie katechezą o śmierci Matki Bożej

oraz Kalwarią Zebrzydowską 343

Spis treści 495

5. Cztery zadziwienia sposobem czerpania ze św. Ludwika Grigniona de Montfort 344

6. Zadziwienie teologią ikony........................................................................ 3477. Zadziwienie hasłem Per Iesum ad Mariam – Przez Jezusa do Maryi.......... 3488. Zadziwienie połączeniem Jezu, ufam Tobie! z maryjnością.........................3499. Dwa zadziwienia o. Maksymilianem.......................................................... 349

25. MARIOLOGIA JANA PAWŁA II. DOKTORATY I MAGISTERIA W KATEDRZE MARIOLOGII KUL POD KIERUNKIEM S.C. NAPIÓRKOWSKIEGO 3511. Doktoraty....................................................................................................3512. Magisteria...................................................................................................351

26. MARIOLOGY DOCTORATES WRITTEN UNDER THE DIRECTION OF FR. PROF. S.C. NAPIÓRKOWSKI OFMCONV (THE CHRONOLOGICAL ORDER) 355

27. MOJE WYPOWIEDZI O MARIOLOGII I MARYJNOŚCI JANA PAWŁA I I 359

28. O MARYJNOŚCI SŁUGI BOŻEGO STEFANA WYSZYŃSKIEGO. DLA RADIA WATYKAŃSKIEGO (CZERWIEC 2011) 365

29. MOJE DROGI (CZY BEZDROŻA?) DO TEOLOGII POŚREDNICTWA 3711. Etap dziedzictwa z entuzjazmem – Czas do licencjatu (1947-1961)............ 372

1.1.0. Maksymilian M. Kolbe – św. Ludwik Grignion de Montfort – św. Alfons Liguori – św. Bernard z Clairvaux – Gabriele Roschini 372

1.2. Pośredniczka (Mediatrix) w ogólności................................................. 3731.3. Współodkupicielka – Corredemptrix.................................................... 3741.4. Szafarka wszelkich łask – Distributrix omnium gratiarum....................375

2. Etap burzy i naporu – Czas wokół doktoratu (1962-1968)........................... 3752.1. Rozprawa doktorska.............................................................................3762.2. Sobór...................................................................................................3782.3. Wykłady o. Krupy................................................................................378

3. Etap remontu i aggiornamento – Czas wokół habilitacji (1969-1978)......... 3813.1. Rozprawa habilitacyjna: SOLUS CHRI STUS.

Zbawcze pośrednictwo według ‘Księgi Zgody’ (1975) 3823.2. Proces lustracyjny................................................................................383

496 Oto ja, Służebnica Pana

3.3. Opór materii........................................................................................ 3833.4. Modele zbawczego pośrednictwa.........................................................3843.5. Pośrednictwo maryjne w pobożności ludowej.......................................384

4. Etap mariologii w kontekście z nowym entuzjazmem – Czas głównie po habilitacji (1975) oraz czas błogosławionej emerytury (2004-) 3934.1. Problem liturgiczny.............................................................................. 3944.2. Inne problemy..................................................................................... 396

5. Zakończenie................................................................................................398

III. ROZMOWY

30. PIĘĆ PYTAŃ DO REKOLEKCJONISTÓW NIE TYLKO FRANCISZKAŃSKICH 4051. Pytanie pierwsze, czyli pytanie o obraz Boga.............................................. 4052. Dwa pytania o obraz Chrystusa, czyli pytanie o swoisty monofizytyzm

oraz o pośrednictwo 4082.1. Swoisty monofizytyzm........................................................................ 4082.2. Pośrednictwo....................................................................................... 409

3. Pytanie czwarte, czyli pytanie o obraz Najświętszej Maryi Panny: chrystotypiczny i eklezjotypiczny 421

4. Pytanie piąte, czyli pytanie o kierunek odnowy........................................... 4244.1. Poprawniej o Bogu...............................................................................4254.2. Poprawniej o człowieku....................................................................... 428

31. MAGNIFICAT – NAJPIĘKNIEJSZA MODLITWA MARYJNA...... 433

32. NIEPOKALANE POCZĘCIE. ROZMOWA Z KS. PRZEMYSŁAWEM ŚLIWIŃSKIM 437

33. O MARYJNEJ POBOŻNOŚCI BŁOGOSŁAWIONEGO JANA PAWŁA II. Z O. PROF. CELESTYNEM NAPIÓRKOWSKIM ROZMAWIA JOLANTA KRASOWSKA 453

INDEKS OSOBOWY...................................................................................... 457

INDEKS RZECZOWY....................................................................................471