W isienkami na torcie nowej gamysamochodów ciężarowych Mer-

cedes-Benz Euro VI są dwa pojazdySLT do przewozów ponadnormatyw-nych (Schwer Last Transporter). Ich pre-miera przypada na okres, w którymeuropejskie inwestycje budzą się z po-kryzysowego snu. Jednocześnie mamy1. rocznicę debiutu Arocsa, pierwszejciężarówki MB specjalnie opracowanejdla transportu budowlanego.

Stąd spora ranga prezentacji SLT, zor-ganizowanej niejako na dwóch sce-nach: w Molsheim, gdzie powstają, i wWörth, skąd będą je odbierali klienci.Uczestniczył w niej m.in. Stefan Buch-ner, szef Mercedes-Benz Trucks, wyjaś-niając powody tak znacznego zaanga-

666666666666666

GORGORGORGORGORĄCĄCĄCĄCĄCY PUNKY PUNKY PUNKY PUNKY PUNKT NUMERUT NUMERUT NUMERUT NUMERUT NUMERU

MB Actros i ArocsMB Actros i ArocsMB Actros i ArocsMB Actros i ArocsMB Actros i Arocs SL SL SL SL SLTTTTTżowania koncernu w opracowanie i pro-dukcję pojazdów przynoszących więcejprestiżu, niż zysków. Segment specjali-zowanych ciągników do „nadgabary-tów” to bardzo mały rynek zbytu (Mer-cedes sprzedawał ich ok. 100 rocznie),a wyróżnia go bardzo wysoki poziom in-dywidualizacji. Poszczególni odbiorcywymagają dedykowanych do ich specy-fiki układów elektrycznych i hydraulicz-nych, lub choćby niestandardowegolakierowania.

Z drugiej strony, ten świat rządzi sięwłasnymi prawami. Dobór kombinacjipojazdów, przygotowanie trasy, nadzórnad przewozem ładunku, który jest podkażdym względem nieporęczny, walkao zezwolenia z wszechmocną z biuro-

kracją: to zadanie dla elit transportui Mercedes chce być wśród nich, pro-ponując wyszukane rozwiązania tech-niczne, w wielu przypadkach niedostęp-ne w innych markach. Nowe Mercede-sy SLT mają wyznaczyć nowe standar-dy w swoim segmencie i m.in. dlategosą dwa: bazujący na Actrosie, z zawie-szeniem pneumatycznym, oraz wyko-rzystujący podwozie Arocsa Grounderz zawieszeniem stalowym. Pełny pro-gram to:

Actros SLT z zawieszeniem pneuma-tycznym w układach 6x4 (rozstaw osi3400 lub 4000 mm) oraz 8x4, rozstawosi 4000 mm,

Arocs SLT 6x4 (rozstaw osi 3300 lub3900 mm), 8x4 (rozstaw osi 3900 mm),

Nowe SLT to wyso-ce wyspecjalizowa-ne pojazdy, umie-jętnie złożone zestandardowych ele-mentów! Actros SLTw obecniej postaci,z 2 osiami napę-dzanymi, jest prze-znaczony przedewszystkim do zasto-sowań drogowych.

7777777777

Ciężkie problemyCiężkie problemyCiężkie problemyCiężkie problemyCiężkie problemy

8x6 (4200 mm), 6x6 (3900 mm), 8x8(4850 mm).

Rozstawy osi pojazdów 3- i 4-osio-wych są małe, co sprzyja zwrotności,ale rozbudowany układ wydechowyEuro VI i tu wywarł negatywny wpływ.

Wersje z napędem na wszystkie kołapojawią się wiosną br., z przeznacze-niem przede wszystkim na rynki ekspor-towe. Głównym rynkiem zbytu pojaz-dów SLT jest Europa, jednak ciągniki dotransportu ciężkiego są sprzedawanerównież na innych kontynentach, m.in.w Ameryce Południowej i Afryce. Tam,gdzie obowiązują normy emisji spalinponiżej Euro VI, na razie nadal będziedostarczany dotychczasowy ActrosSLT. „Światową” ciężarówką będzie SLTz kierownicą po lewej lub prawej stro-

nie, dostępny w wersjach specjalnych,np. do zastosowań poza utwardzonymidrogami, z ogumieniem 14.00 R20w wariantach z napędem na wszystkiekoła.

Różnica pomiędzy oboma pojazdamiwidoczna z zewnątrz to rodzaj kabiny:Actros SLT jest wyposażany w naj-większą GigaSpace lub co najmniej Big-Space, o szerokości 2500 mm. ArocsSLT z 2 osiami napędzanymi też ma ka-binę BigSpace, a jako 8x6 i 8x8 kabinęStreamSpace 2300 mm. Wybór najwięk-szych kabin jest uzasadniony długimczasem trwania kursów z ładunkami po-nadnormatywnymi, z którymi rzadko dasię zjechać na parking, a i miejscem do-celowym bywa środek pola, na którymjest stawiana elektrownia wiatrowa. Wy-

niszowe, ale styloweniszowe, ale styloweniszowe, ale styloweniszowe, ale styloweniszowe, ale stylowekorzystując zdecydowaną większośćstruktury modeli bazowych, kabiny SLTróżnią się, tym razem nie tylko wizual-nie, centralną częścią przedniego zde-rzaka, w którą wkomponowano przednizaczep holowniczy. Jest to integracjastrukturalna, przednia część ramy zo-staje zamknięta masywną czołownicąze sprzęgiem i przyłączami hydraulicz-no-pneumatycznymi umożliwiającymciągnięcie ładunku na wstecznym bie-gu, pchanie lub pracę kilku połączo-nych pojazdów przy jednej wyjątkowociężkiej naczepie/przyczepie. Jak cięż-kiej? To zależy od lokalnych przepisów.

W centrum oferty pojazdów SLT znaj-dują się wersje 4-osiowe, z pneuma-tycznie zawieszoną i elektrohydraulicz-nie kierowaną osią pchaną, własnejprodukcji MB. Jej nośność wynosi mak-symalnie 8 t. W tej konfiguracji technicz-nie DMC pojazdu wynosi 41 t, a naciskina poszczególne osie 9/8/2x13 t .W przypadku pojazdów przeznaczo-nych na rynki eksportowe są możliwewiększe masy całkowite ciągnika, do48 t w Arocsie 8x8, który może mieć tyl-ny wózek 2x16 t. Dopuszczalna masacałkowita zestawu wynosi 250 t dlawszystkich modeli wyposażonych w tur-bosprzęgło i dodatkowy układ chłodze-nia oraz 120-150 t bez tych rozwiązań,charakterystycznych dla nowej rodzinySLT.

Wieża chłodnicza, to jest cały sma-czek. To jej, a właściwie jej osłonom,nowe SLT zawdzięczają charakterys-tyczny wygląd, jakby miały wydłużonekabiny. Ze względu na dodanie jeszczejednej osi do podwozi oryginalnie 3-osiowych, w przestrzeni ramy zrobiłosię za ciasno, toteż 900-l aluminiowyzbiornik paliwa, zbiorniki instalacjipneumatycznej oraz układ chłodzeniazostały zabudowane piętrowo za ka-biną. W tej wieży umieszczono ponadtoukłady hydrauliczne, zasilane pompaminapędzanymi z przystawki odbiorumocy silnika i skrzyni biegów. W nowymSLT obiegi oleju hydraulicznego ciągni-ka (napęd dodatkowej pompy wodneji wentylatora) oraz naczepy są od sie-bie oddzielone. Dzięki temu unika sięzmieszania oleju z instalacji naczepyz obiegiem ciągnika, a jednocześnieoba obiegi mogą być w pełni obciąża-

Arocs SLT ma mocniejszą budowę, może mieć więcej osi napędzanych, aż doukładu 8x8. Jest też nieco krótszy, a dzięki temu zwrotniejszy i może być wy-bierany do zadań, przy których można się zmieścić w limicie długości zestawubez angażowania pilota.

ne niezależnie od siebie. Aktualny po-ziom oleju hydraulicznego pokazują 3wzierniki: to detal, o który prosili kierow-cy. Dzięki ich uwagom powstał takżełatwo dostępny pomost serwisowy.

Oba pojazdy różnią się ramami: Ac-tros SLT ma podłużnice rozstawioneszerzej, o 834 mm, wykonane z blachy8 mm. Arocs SLT ma rozstaw podłużnic744 mm, lecz są one grubsze: 9 mm.Obie mają specyficzne dla SLT wzmoc-nienia. Z boku ramy jest miejsce nazbiornik AdBlue o pojemności 60 l(Arocs) lub 75 l (Actros), a także naumieszczone pionowo akumulatory orazukład wydechowy. Nowy SLT jest ofero-wany z różnymi sprzęgami siodłowymi,na życzenie z mechanizmem przesuwu,może też mieć zaczepy do sprzęgówprzyczepowych i tu producent podkreś-la nowe rozwiązanie zawieszenia po-wietrznego i tylnej poprzeczki ramy,dzięki którym można było je pogodzić.Na życzenie SLT może być wyposażonyw skrzynię balastową.

Actros i Arocs SLT są wyposażanewyłącznie w silniki OM 473, w 3 warian-tach mocy: 380 kW (517 KM), 425 kW(578 KM) i 460 kW (625 KM) przy 1600obr./min. Maksymalny moment obroto-wy wynosi odpowiednio 2600, 2800i 3000 Nm przy 1100 obr./min. Do tech-nicznych wyróżników silnika OM 473należy turbowspomaganie, drugą tur-biną umieszczoną za turbosprężarką.Wykorzystuje ona energię spalin opusz-czających turbinę sprężarki do dalsze-go zwiększenia mocy silnika. Jest onamechanicznie, za pośrednictwemsprzęgła hydrodynamicznego i prze-

kładni redukcyjnej, kierowana na na wałkorbowy. Podobnie jak w innych silni-kach MB nowej generacji, paliwo jestwtryskiwane przez układ common railX-Pulse z maksymalnym ciśnieniem 900barów w szynie paliwowej, zwiększa-nym w poszczególnych wtryskiwaczachdo maks. 2100 barów.

W pojazdach do transportu ciężkiegookresy międzyprzeglądowe i miedzywymianami oleju zależą od obciążenia,odpowiednie informacje są wyświetlanena tablicy przyrządów.

Napęd jest przenoszony z silnika naskrzynię Mercedes G 280-16 z automa-tycznym przełączaniem biegów Power-Shift 3. Jest to jedyna 16-stopniowazautomatyzowana skrzynia biegóww segmencie pojazdów do transportuciężkiego. Do SLT skrzynia zostaławzmocniona na moment obrotowy sil-nika 3000 Nm. Najnowszej generacjiPowerShift 3 jest prosty w obsłudze,dźwignią na kolumnie kierownicy, dzia-ła szybko i precyzyjnie: przełączaniebiegów trwa o 20% krócej niż w po-przedniej generacji. PowerShift 3 rozpo-znaje również tryb hamowania silnikiempodczas z jeżdżania ze wzniesieńi utrzymuje wtedy włączony bieg, byuzyskać maksymalną moc hamowaniasilnika i turbosprzęgła.

Funkcja pełzania PowerShift 3 ze zin-tegrowanym trybem manewrowaniaułatwia ruszanie z miejsca i dokładnemanewrowanie. Do sposobu eksploata-cji pojazdów SLT dobrano programy„power” lub „heavy”, uzupełniającepodstawowy „standard”, który zapew-nia ekonomiczną eksploatację pojazdu,

Kabina GigaSpace w Actrosie SLT ma wysokość wewnętrzną 2,13 m, zapewniadużą swobodę ruchów oraz imponującą pojemność bagażową. Pod łóżkiem sąduże schowki o pojemności nawet 558 l, zamykane schowki nad szybą przed-nią pomieszczą nawet 332 l bagażu. Dzięki temu łatwiej spędzić tu kilkudniową,pomalutku pokonywaną trasę.

Widok na wieżę chłodniczą bez osło-ny. Tak naprawdę stelaż za kabiną mawięcej funkcji: tu jest widoczny 150-litrowy zbiornik oleju hydraulicznegoi zbiorniki instalacji pneumatycznej.Pod nimi – zbiornik AdBlue i skrzynkaakumulatorów, też w położeniu stoso-wanym tylko w SLT. Pomost ma wysu-wane szczeble, ale tylko z lewej, mniejbezpiecznej strony!

888888888888888

GORGORGORGORGORĄCĄCĄCĄCĄCY PUNKY PUNKY PUNKY PUNKY PUNKT NUMERUT NUMERUT NUMERUT NUMERUT NUMERU

Silniki OM 473 mają pojemność sko-kową 15,6 l, maksymalna moc toobecnie 460 kW (625 KM) już przy1600 obr./min, moment obrotowy3000 Nm. To nie jest kraj ich możli-wości, Mercedes obiecuje przekrocze-nie 700 KM właśnie do takich celów,jak SLT. Turbowspomaganie dokładatu ok. 50 KM. Skrzynia korbowa jestwykonana z żeliwa o opatentowanymskładzie, a dzięki specjalnemu użebro-waniu wyróżnia się bardzo dużą sztyw-nością. Monolityczna głowica cylin-drów silnika z żeliwa szarego z grafi-tem wermikularnym (GGV) jest bardzostabilna i przystosowana do wysokichciśnień spalania. Zwarty zespół kółzębatych silnika po stronie koła zama-chowego napędza m.in. 2 górnewałki rozrządu w głowicy.

Wciśnięcie pedału gazupowoduje wpompowanieoleju między wirniki na-pędzający i napędzanyturbosprzęgła, dzięki cze-mu następuje połączeniehydrodynamiczne międzysilnikiem a wałem wej-ściowym skrzyni biegów.Ilość oleju jest regulowa-na, co umożliwia dostoso-wywanie przekazywanegomomentu obrotowego doobciążenia. Zaletą takie-go jest szybkie, a jedno-cześnie łagodne przenie-sienie napędu z dużympoślizgiem, przy pełnymmomencie obrotowym sil-nika, bez zużycia mecha-nicznego.

np. podczas jazdy na pusto lub z nie-wielkim obciążeniem, ale już z dostoso-waniem sposobu działania skrzyni dospecyfiki pojazdu transportu ciężkiego.W trybie „manual” kierowca może sa-modzielnie wybierać biegi.

W programie „power” przełączaniebiegów następuje przy wyższych obro-tach silnika. Program „heavy” zaprojek-towano specjalnie do pojazdów SLT.Punkty zmiany biegu zostały przesunię-te jeszcze wyżej, przełączanie jestszczególnie szybkie i odpowiednie dozapotrzebowania na moment obrotowy,a pomijanie biegów z reguły nie wystę-puje. Aby w pagórkowatym lub górzys-tym terenie utrzymywać stałą prędkośćjazdy nawet przy ciężkim ładunku, kie-rowca może wyłączyć standardowąfunkcję EcoRoll skrzyni biegów. W pro-gramach „power” i „heavy” ta funkcjajest nieaktywna. Kierowca może teżwpływać na działanie skrzyni przezKickdown.

Do cech szczególnych Actrosa i Aroc-sa SLT należy turbosprzęgło ze zwalnia-czem, rozwinięcie sprzęgła Voith stoso-wanego w poprzednim modelu. Łączyono funkcje hydrodynamicznego sprzę-gła rozruchowego i zwalniacza w jed-nym zwartym i lekkim zespole. Turbo-sprzęgło nie zużywa się, a umożliwiazarówno precyzyjne ruszanie z miejsca,jak i manewrowanie z minimalnymiprędkościami, podstawowe czynnościw pojazdach transportu ciężkiego. Za-raz po ruszeniu z miejsca turbosprzę-gło jest blokowane, przenoszenie napę-du między silnikiem a skrzynią biegówjest mechanicznie, przez typowe

sprzęgło cierne. Kierowca jest informo-wany o trybie pracy turbosprzęgłalampką na tablicy przyrządów.

W pojazdach semi-SLT, bez turbo-sprzęgła, jest stosowane 2-tarczowesprzęgło suche.

Połączenie silnika OM473 i II genera-cj i turbosprzęgła skutkuje przedewszystkim sprawnym, dynamicznym ru-szaniem z miejsca i szybkimi reakcjamina pedał gazu nawet przy dużej masiecałkowitej zestawu. Obudowę sprzęgłamożna wstępnie wypełnić olejem, naprzykład podczas postoju w płaskim te-renie z włączonym biegiem, w celu dy-namicznego ruszenia z miejsca. Gdy

załadowany pojazd znajduje się nawzniesieniu z włączonym biegiem doprzodu, dzięki wstępnemu wypełnieniuturbosprzęgła może w sposób kontro-lowany stoczyć się powoli, bez użyciahamulców głównych. Jednocześnie po-jazd może w każdej chwili szybko ru-szyć do przodu.

Podczas hamowania wirnik napędza-ny zostaje unieruchomiony i następujeponowne wpompowanie oleju do obu-dowy: turbosprzęgło przejmuje funkcjęzwalniacza. SLT korzysta w pierwszymrzędzie z dużej mocy hamowania, do475 kW (646 KM), silnika z hamulcemHigh Performance Engine Brake. Zinte-

9999999999

Ciężkie problemyCiężkie problemyCiężkie problemyCiężkie problemyCiężkie problemy

turbinaturbinaturbinaturbinaturbina

przekładniaprzekładniaprzekładniaprzekładniaprzekładnia

growany z turbosprzęgłem zwalniaczzapewnia dodatkową moc hamowaniamaks. 350 kW (476 KM); w celu ochro-ny skrzyni biegów sumaryczną mocobu zwalniaczy ograniczono do 720 kW(980 KM). Jest ona dostępna w szero-kim zakresie obrotów, co gwarantujenajwyższe bezpieczeństwo i maksy-malną ochronę hamulców podstawo-wych podczas zjeżdżania ze wzniesieńz maksymalnym obciążeniem.

Kierowca może liczyć na wysokąciągłą moc hamowania, ponieważ chło-dzenie silnika i turbosprzęgła są połą-czone w jednym obiegu wodnym, obej-mującym układ chłodzenia w wieży zakabiną i standardowy układ chłodzeniasilnika. Razem skutecznie odprowa-dzają ciepło, nawet przy niewielkiejprędkości jazdy. Chłodnica i wentylatorto komponenty przejęte z autobusówMercedes-Benz, natomiast pompawodna i zbiornik wyrównawczy po-chodzą z innych ciężarówek MB.Zmniejsza to liczbę części specjalnychi ułatwia dostęp do części zamiennych.

Aby zapewnić optymalną pracę ukła-du chłodzenia, wlot zimnego powietrzaumieszczono z prawej strony za kabiną,w osłonie bocznej. Dzięki temu nawetprzy niewielkiej prędkość jazdy zasysa-ne jest powietrze o temperaturze oto-czenia, nie ogrzane ciepłem promieniu-jącym z podzespołów.

Mosty napędowe SLT mają zwolniceplanetarne, standardowe przełożeniewynosi 5,33:1. Inne dostępne przełoże-nia osi w zakresie od 4,83 do 6,0:1umożliwiają precyzyjne dopasowaniepojazdu do preferencji klienta i specyfi-ki zadań transportowych. Osie tylneActrosa SLT są standardowo resorowa-ne pneumatycznie, na 4-miechowymzawieszeniu jak w „zwykłym” Actrosie.Arocs SLT ma resory paraboliczne nawszystkich osiach. W Actrosie SLTi Arocsie SLT 6x4 i 8x4 oś przednia jestidentyczna, na resorach parabolicznychi z hamulcami tarczowymi. W obu przy-padkach oś może mieć nośność 7,5 t,8 t lub 9 t. Zarówno oś przednia, jak i ośpchana mogą mieć opony 385/65 R22,5.

Szczególną cechą techniczną SLT8x8 jest elektrohydrauliczny układ kie-rowniczy Servotwin. Wyróżnia się onwspomaganiem kierownicy zależnymod prędkości oraz aktywnym ruchempowrotnym kierownicy do pozycji wyj-ściowej. Ułatwia to kierowanie nowymSLT podczas postoju, co zapewniawiększą dokładność manewrowania.

Projektowanie nowego SLT rozpoczę-ło się na początku 2010 r. Przed wpro-wadzeniem przeszedł wyczerpującetesty na torze doświadczalnym. Tylkozestrojenie układu przeniesienia napę-du, w tym turbosprzęgła i układu chło-dzenia, zajęło cały rok. SLT we wszyst-kich konfiguracjach musi przejść 5 ko-lejnych prób ruszenia z miejsca nawzniesieniu o nachyleniu 10% przymaksymalnej masie całkowitej zestawu.Nowy SLT zdążył się już sprawdzić rów-nież w praktyce. Przez ponad rok firmydziałające w branży transportu ciężkie-go z Niemiec i Szwajcarii intensywnietestowały nowy model w realnych wa-runkach. (WK)

Nową, szerszą ramę nowego Actrosa dało się zamknąć tak, by poprzeczka sprzęgu mijała się z miechami zawieszeniaprzy maksymalnie zwartej konstrukcji. Siodło może być przesuwne w celu dopasowania rozkładu mas na osie. SLTwymagają aż 4 pomp hydraulicznych, odsilnikowa PTO napędza tą do zasilania obwodów naczepy.

Merceses liczy, że nowe modele SLT pozwolą zwiększyć sprze-daż ponad zwyczajową setkę rocznie. Około 2/3 z tego mająstanowić Actrosy SLT.

101010101010101010101010101010

GORGORGORGORGORĄCĄCĄCĄCĄCY PUNKY PUNKY PUNKY PUNKY PUNKT NUMERUT NUMERUT NUMERUT NUMERUT NUMERU