1

2

SŁÓWKO OD REDAKCJI

Skład Redakcji

UWAGA!!! AKCJA!!!

Redakcja gazetki i koło ekologiczno - regionalne ogłasza akcję „Zbieramy pokarm dla zwierząt ze schroniska”.

Akcja trwa do końca grudnia 2012r. Zebrany pokarm zostanie przekazany do Schroniska dla Małych Zwierząt w Jeleniej Górze.

Serdecznie zapraszamy do udziału w naszej akcji.

Redakcja

Katarzyna Szarłan gimnazjum klasa 1

Sandra Kamińska klasa V

Damian Sokołowski klasa V

Paweł Zwolan klasa V

Aleksandra Nowocień klasa V

3

JESIEŃ

Choć jesienią czasu mało, to i tak baw się śmiało.

Nawet deszcz i burza nie ujarzmi żadnego łobuza.

Wszędzie płynie miło czas,

kiedy radość gości w nas.

Jeśli masz trochę wolnego czasu, weź

babcię i dziadka na grzyby do lasu.

Pani jesień dróżką w lesie

jarzębinę w koszu niesie.

Katarzyna Szarłan klasa I gimnazjum

JESIEŃ

Pora roku zaczynająca się 23 września a kończąca 22 grudnia. Charakterystyczne objawy to opadanie liści i coraz krótsze dni, a dłuższe noce. Jesienią, w ostatni tydzień października, następuje zmiana czasu letniego na zimowy. Jesień to czas zbierania plonów i grzybów.

Paweł Zwolan klasa V

JESIENNE LIŚCIE

Jesienią liście się zmieniają. Tracą swój zielony kolor. To najważniejsza cecha jesiennych drzew. Przybierają barwy żółte, pomarańczowe, czerwone a nawet brązowe. Tą przemianę można wyjaśnić. Drzewa, aby przetrwać zimę, gromadzą w pniu substancje odżywcze, których nie prowadzą juz do liści. W ten sposób liście usychają. Wszystkie drzewa liściaste tracą listki, a drzewa iglaste przeciwnie. Jedynym wyjątkiem jest modrzew, który jako drzewo iglaste, traci swoje igiełki na zimę.

Katarzyna Szarłan klasa I gimnazjum

4

Z poniższej tabeli wykreśl podane wyrazy. Pozostałe wyrazy czytane poziomo utworzą hasło.

1. JESIEŃ 4. SARNA 7. WRÓBEL 10. BURZA 13. DĄB

2. DESZCZ 5. ROSA 8. LIS 11. WIATR 14. ŚWIERK

3. CHMURY 6. DRZEWA 9. OPADY 12. LISTEK

J E S I E Ń W D Ą B R R O S A Z S E L D C H M U R Y A D I R W R Ó B E L R E S Z O P A D Y L N S T E W I A T R I A Z E W B U R Z A S S C K A Ś W I E R K I Z E Ń

HASŁO: __ __ __ __ __ __ __ __

WYKREŚLANKA

5

ŻUBR

W Polsce jest niewiele żubrów. Dlatego są pod ochroną. Najliczniejsza grupa żubrów żyje na wolności w Białowieskim Parku Narodowym. Można je też spotkać w Puszczy Knyszyńskiej, w Bieszczadach i na Pomorzu.

CO JE ŻUBR?

Żubry żywią się roślinami. Latem zjadają trawy i inne rośliny zielone. Zimą ogryzają gałązki drzew i krzewów oraz korę, lubią też żołędzie. Żubry w Polsce są otoczone specjalną opieką, dlatego zimą się je dokarmia.

NARODZINY ŻUBRÓW

W chwilach przyjście na świat młody żubr waży tyle co siedmioletnie dziecko. Samice żubra są troskliwymi mamami. W razie zagrożenia cielęcia ruszają natychmiast do ataku. Nie zbliżaj się więc do samicy z młodymi.

CZY WIESZ, ŻE…

Żubr jest największym ssakiem żyjącym w Polsce. Dorosły samiec waży nawet do 800 kilogramów. Tyle waży duży samochód osobowy lub 10 mężczyzn.

JELEŃ

Jelenie to duże zwierzęta. Samiec, czyli byk, może ważyć nawet 150 kilogramów. Jelenie żyją we wszystkich większych kompleksach leśnych. Są bardzo płochliwe. Żerują tylko tam, gdzie czują się absolutnie bezpieczne.

POŻYWIENIE

Pożywienie jeleni zmienia się zależnie od pory roku. Zimą są to głównie mchy, porosty, kora i pędy drzew iglastych, a wiosną i latem paczki, młode pędy drzew i krzewów, trawy oraz zioła. Jesienią jelenie zajadają się żołędziami i orzeszkami buka.

CIEKAWOSTKI O SSAKACH

LASÓW I ŁĄK

6

ŚLADY JELENI

Jelenie zostawiają ślady. Obdzieranie przez jelenie zębami kory z drzew nazywa się spałowaniem. W ten sposób jelenie uzupełniają niedobór soli mineralnych po zimie.

KOLORY MASKUJĄCE

Cielęta jeleni są rude z żółtawobiałymi plamkami, po to aby skuteczniej się maskować.

ZAPAMIĘTAJ!

Samiec jelenia to byk, a samica to łania.

Katarzyna Szarłan klasa I gimnazjum

Jeśli chcesz udekorować swój dom na jesień możesz wykorzystać kilka pomysłów: 1. Liściaste bukieciki

Nazbieraj trochę kolorowych liści. Przygotuj do tego nitkę i nożyczki. Środek kwiatków będzie z listków, które musisz zagiąć i zwinąć w taki sposób, aby powstały ruloniki. Następnie obłóż je wkoło listkami i obwiąż nitką. Jesienny bukiecik gotowy. Jeśli chcesz, możesz go spryskać błyszczącym lakierem w sprayu.

2.Zostawiamy pamiątkę

Jeśli chcesz możesz zachować swój ulubiony listek, włóż go do książki i zostaw tam na kilka dni. Po upływie czasu listek się ususzy.

3.W liściaste wzory

Nazbieraj kilka listków. Przygotuj do tego kartkę i kredki. Włóż listki pod kartkę i potrzyj po nim kredką. Kształt listka odbije się na kartce.

4.Czerwone korale

Jeśli masz trochę jarzębiny, możesz ją wykorzystać i zrobić z niej korale. Potrzebna ci będzie nitka z igłą. Ostrożnie nawlekaj przez igłę kuleczki jarzębiny. Długość twoich korali zależy od ciebie.

Katarzyna Szarłan klasa I gimnazjum

DEKORACJE JESIENNE

7

We wczesnej kredzie, między 110 a 100 milionów lat temu, lądy na Ziemi składały się z dwóch wielkich kontynentów – Laurazji na północy i Gondwany na południu. Na lądzie południowym żyła dwumetrowa lelinazaura. Była troskliwym rodzicem. Budowała gniazda z liści, mchu i patyczków, co umożliwiało utrzymywanie stałej temperatury wewnątrz gniazda. Miał też dziób jak termometr, którym ją sprawdzała. Dorosła lelinazaura znosiła od 5 do 10 jaj. Młode wykluwały się z jaj po około 10 miesiącach. Te, z których nic się nie wykluło, samica zjadała. Miało to swoje dobre strony, bo samica mogła się najeść i zataić zapach. Młode, które przetrwały, wyrastały na niewielkie dinozaury, które musiały strzec się drapieżników. Dinozaury te żerowały w stadach, które liczyły od 10 do 20 osobników. Nie mogły żyć w dużych grupach, gdyż cała hierarchia stada zostałaby zniszczona. Strażnik stada stał na najwyższym w okolicy pniu, stamtąd mógł usłyszeć i zobaczyć wszystko. Gdy jakiś drapieżnik atakował, osobnik stojący na czatach ostrzegał stado przed zagrożeniem. Wtedy wszystkie dinozaury uciekały i chowały się.

Kulazuch wyglądał, jak spłaszczony krokodyl. Nie uwierzycie, miał 5m długości i ważył pół tony. Nie był to gad, ani ssak, tylko wielki, prymitywny, drapieżny płaz.

Wielkie, dwunożne, dinozaury roślinożerne, pochodzące z rodu iguanodonów zwane mutaburazaurami na nosie miały wielkie otwory, którymi wydawały dźwięki podobne do dźwięków trąby. To umożliwiało im porozumiewanie się między sobą. Żyły i zżrowały w stadzie z mniejszymi dinozaurami.

Hatteria to mała jaszczurka, która żyje do dziś od 250 milionów lat. Mogła być więc świadkiem wyginięcia wielkich gadów (dinozaurów). Ta jaszczurka to żywa skamieniałość, tak samo jak skrzypłocze, które do dziś wypełzają przy pełni księżyca na plażę i składają jaja.

Na koniec zagadka: Kto by wygrał – największy drapieżnik wszechczasów tyranozaur czy jego konkurent spinozaur? … Pewnie żaden z nich, bo nie żyły w tych samych czasach. Były drapieżnikami, więc nawet gdyby żyły razem, pewnie by się zlekceważyły.

Damian Sokołowski klasa V

KĄCIK DINOMANIAKA

8

1.

2.

3.

4.

1. Największe gady, które żyły kiedyś na Ziemi.

2. Mały gad prehistoryczny, który miał dziób.

3. Był konkurentem największego drapieżnika wszechczasów.

4. Największy drapieżnik wszechczasów.

Hasło: W języku łacińskim ……………………. znaczy straszny.

Damian Sokołowski klasa V

Humor : ~~~~~~~

Ile trzeba wykonać ruchów, żeby zamknąć słonia w lodówce? - Trzy. Otworzyć lodówkę, włożyć słonia, zamknąć lodówkę.

- A ile, żeby zamknąć żyrafę?

- Cztery. Otworzyć lodówkę, wyjąć słonia, włożyć żyrafę, zamknąć lodówkę.

- A kto pierwszy sięgnie banana z drzewa? Słoń czy żyrafa?

- Oczywiście, że słoń. Żyrafa siedzi w lodówce!

~~~~~~~

KRZYŻÓWKA

9

~~~~~~~ Poszedł facet do lasu. Tak łaził i łaził i w końcu zabłądził. Chodzi więc po lesie i krzyczy. W pewnym momencie coś szturcha go z tyłu w ramię. Odwraca głowę,

patrzy - a tu stoi wielki niedźwiedź, rozespany, piana z pyska mu leci i mówi:

– Co tu robisz?

– Zgubiłem się – odpowiada facet.

– Ale czego się tak drzesz? – pyta wściekły niedźwiedź.

– Bo może ktoś usłyszy i mi pomoże.

– No to ja usłyszałem. Pomogło ci? ~~~~~~~

Mamo, a skąd ja się wzięłam? - pyta mała żabka.

- No, no nie uwierzysz - mówi mama żaba.

- Mamo, ale ja jestem już wystarczająco duża, żeby mi powiedzieć.

- No dobrze. Bocian cię przyniósł. ~~~~~~~

- Czym się bawi kot psychiatry?

- Kłębkiem nerwów. ~~~~~~~

Gdzie mieszkają łosie?

- Na łosiedlu.

Jak się nazywa łoś morski?

- Łośmiornica.

Jaki jest przysmak łosi?

- Łosoś.

Jakim językiem mówią łosie?

- Włośkim.

Sandra Kamińska klasa V

10

Moda na Jesień :

Modowe hity do szkoły :)

Specjalnie dla takich jak Ty przejrzałyśmy oferty sklepów i projektantów dostępnych w Polsce w poszukiwaniu najmodniejszych ubrań i gadżetów, które sprawią, że każdy Cię zauważy.

1. Koszulka z nadrukiem. Dzięki niej możesz wyrazić swoje myśli lub pokazać innym, co lubisz. Całe szczęście na rynku jest ich mnóstwo, na pewno nie będziesz miała problemu by znaleźć coś dla siebie.

2. Bluza ze zwierzakiem. Jesienią najmodniejsze są bluzy nie tylko z kosmicznymi nadrukami, ale te zabawne np. w renifery, konie, czy inne kopytne. Ten deseń uwielbia m.in. Victoria Beckham.

3. Metaliczna spódnica. Połyskujące ubrania i dodatki są hitem jesieni. W połączeniu ze sportową bluzą będziesz wyglądać w niej jak Rihanna, a jeśli dołączysz do niej koronkową bluzkę, nada się na wieczorną imprezę.

4.Spodnie cygarteki. Spodnie w tym stylu sprawdzą nie tylko jesienią, ale pozostaną modne również wiosną i latem przyszłego roku.

5. Plecak od Ani Kuczyńskiej. Jeśli rok szkolny to tylko z plecakiem, które wróciły w łaski największych projektantów. My wybraliśmy ten najmodniejszy w Polsce model od ulubionej projektantki Warszawiaków.

6. Skórzana kurtka. Tak, ona wciąż jest must-have sezonu, zresztą skóra w „trendowych” zestawieniach występuje niemal w każdej części garderoby. Dlatego jesienią pamiętaj o skórze!

7. Duży naszyjnik. Masywna biżuteria jest wciąż w modzie. Pleciony naszyjnik doskonale nada się do eleganckich stylizacji.

8.Kapelusz. Czy tego chcecie, czy nie kapelusze są hitem jesieni. Nie ważne, czy ma duże, czy małe rondo, ważne by znalazły się na waszych głowach.

9. Botki. Tej jesieni to szał!

10. Kolorowy zegarek. Jeśli chodzi o codzienne dodatki, to właśnie zegarek jest tym, co powinnyście nosić codziennie na ręku, najlepiej w jaskrawym kolorze.

Sandra Kamińska klasa V