Koncepcja rewitalizacji Biskupiej Górki · - na początku XX w. rozebrano część fortyfikacji...

1

Koncepcja rewitalizacji Biskupiej Górki

Na podstawie pracy końcowej

na studiach podyplomowych

„Rewitalizacja architektoniczno – urbanistyczna obszarów miejskich”

Autorzy opracowania:

mgr inż. Tomasz Rabeszko

mgr inż. arch. Andrzej Sołoduszkiewicz

mgr inż. arch. Filip Welz

Gdańsk, lipiec 2012

Wprowadzenie

Lokalizacja:

- Dzielnica Gdańska granicząca z centrum miasta od strony zachodniej.

- Położona na wysoczyźnie 60 m n.p.m. o powierzchni blisko 60 ha.

Sytuacja*

− Wysoki poziom bezrobocia mieszkańców.

− Niski poziom wykształcenia mieszkańców.

− Wysoki poziom wykluczenia i biedy oraz trudne warunki mieszkaniowe.

− Zły stan techniczny istniejącej zabudowy.

− Obszary o niedostatecznym wyposażeniu w sieci lub złym stanie urządzeń.

*(dane z Programu Rewitalizacji Obszarów Zdegradowanych w Gdańsku)

Walory:

- Dobrze zachowane fortyfikacje w tym bastiony: Salvator, Pośredni i Ostroróg.

- Kanał Raduni.

- Bardzo duża ilość terenów aktywnych biologicznie.

- Wartościowa, historyczna zabudowa:

+ Kamienice z przełomu XIX i XX w.

+ Redita z XIX w. /obecnie Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna/.

+ Schronisko młodzieżowe Pawła Benekego z wieżą zegarową z 1939 r.

+ Kościół Menonitów z XIX w. /obecnie Zielonoswiątkowców/.

2

Rys historyczny

-We wczesnym średniowieczu znajdowała się tu osada Górka - później Stara Górka.

- Od XIII do XV w. Biskupia Górka była w posiadaniu biskupów kujawskich Kurii Włocławskiej.

- W XVII w. włączono cały teren w system fortyfikacji miejskich rozbudowywanych, aż do XIX w.

- W 1833 ukończono budowę redity koszarowej.

- na początku XX w. rozebrano część fortyfikacji min. raweliny i lunety.

- W 1939 ukończono budowę schroniska młodzieżowego Pawła Benekego z wieżą zegarową.

- W 1951 zamknięto teren na potrzeby Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego a później Milicji Obywatelskiej.

- W 1990 znaczny teren Biskupiej Górki przeszedł w ręce Policji.

- W 2011 powstaje Partnerstwo dla Biskupiej Górki.

3

Analiza SWOT

4

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

prze

strz

enne

bliskość śródmieścia odcięcie drogami przelotowymi od reszty śródmieścia

duży udział terenów zielonych niedogodne ukształtowanie terenu

tereny sportowe MOSiR zamknięty obszar Komendy Wojewódzkiej

Policji – bariera wewnętrzna duża pow. obszarów niezagospodarowanych

zachowana historyczna zabudowa

infr

astr

uktu

raln

e dostęp do trasy W-Z i ul. Okopowej zniszczone drogi i chodniki

komunikacja tramwajowa brak miejsc parkingowych

osuwanie skarp

przestarzała infrastruktura podziemna

społ

eczn

e

funkcjonowanie GWSH wysokie bezrobocie

kulturotwórcza działalność szkoły podstawowej niski standard mieszkań

oddolne ruchy rewitalizacyjne niskie poczucie bezpieczeństwa

podziały społeczne wewnątrz dzielnicy

„zła opinia” dzielnicy

Analiza SWOT

5

SZANSE ZAGROŻENIA

prze

strz

enne

możliwość przeniesienia Komendy

Wojewódzkiej Policji

brak porozumienia z Komendą Wojewódzką Policji

odnośnie udostępnienia jej terenu

połączenie obszaru BG z innymi dzielnicami

odtworzenie ścieżek widokowych ,

historycznych panoram i udostępnienie do

zwiedzania historycznych obiektów

inf.

budowa stacji SKM Gdańsk-Śródmieście dalsza degradacja infrastruktury dzielnicy

„nadopiekuńczość” konserwatora zabytków

finan

sow

e

pozyskanie środków z UE brak środków finansowych na rewitalizację BG

rozwój usług oraz stworzenie nowych miejsc

pracy wraz z większym przepływem ludzi

ograniczenie środków finansowych na działania

rewitalizacyjne w kolejnych budżetach UE

społ

eczn

e

możliwość zmiany struktury społecznej

poprzez dogęszczenie dzielnicy dalsze przenoszenie osób wyeksmitowanych z

innych dzielnic

większa integracja społeczna pogłębianie się podziałów społecznych

poprawa bezpieczeństwa

Analiza funkcjonalno-przestrzenna

6

Wnioski:

Korzystne - duże wymieszanie funkcji

Poprawny stosunek powierzchni

terenów mieszkaniowych, usługowych,

sportowych i terenów zielonych

Występowanie zabudowy

substandardowej (Kolonie)

Analiza barier

7

Ideogram

8

Najważniejsze założenia:

Przywrócenie spójności tkanki

miejskiej (przełamanie barier)

Umożliwienie i wygenerowanie

ruchu pieszego przez Biskupią

Górkę

Włączenie dawnych fortyfikacji

w system parkowy Grodziska i

Opływu Motławy

Studium kształtowania Biskupiej Górki

9


10

Najważniejsze inwestycje:

Przebudowa ul. Pohulanka

Kładka piesza

Zagospodarowanie skarp

Kładka pieszo - rowerowa


11


Kolejka linowa na Grodzisko

Hotel lub hostel

Rozbudowa MOSiR: basen,

hala i kryty skate park

Park „Doliny Wiązów”


12


Zabudowa mieszkaniowo - usługowa

Usługi związane z parkiem

Usługi i parking wielopoziomowy

Osiedle proekologiczne i TBS

Uzupełnienia zabudowy

Projekty

Projekty:

Utworzenie ciągu fortyfikacji nowożytnych, jako atrakcji turystycznej

Uzupełnienie zabudowy i funkcji

Uzupełnienie i naprawa infrastruktury

Integracja i aktywizacja mieszkańców

13

Ciąg fortyfikacji nowożytnych

Utworzenie ciągu fortyfikacji nowożytnych, jako atrakcji turystycznej:

14

Ciąg fortyfikacji Grodzisko – Biskupia Górka – Opływ Motławy może stać się nową atrakcją

turystyczną Gdańska i wraz z innymi atrakcjami jak Twierdza Wisłoujście i Muzeum II Wojny

Światowej przyciągnąć grupę turystów zainteresowanych tematyką militarną i historyczną.

Charakterystyczną cechą Parku Fortyfikacji Biskupiej Górki może być położenie wśród terenów i

obiektów sportowych, co przyciągnie w rejon parku mieszkańców Śródmieścia i Chełmu, oraz

sprawi, że każdy z elementów ciągu będzie miał indywidualną funkcję: Grodzisko – Centrum

Hewelianum, Opływ Motławy – nadwodne tereny spacerowe.

W zakres projektu warto włączyć zagospodarowanie wschodnich skarp Biskupiej Górki: ich

uporządkowanie jest kluczowe zarówno ze względu na wygenerowanie ruchu pieszego wschód –

zachód, jak i odtworzenie panoram na śródmieście Gdańska.

Elementem koniecznym aby ciąg fortyfikacji nowożytnych zaczął funkcjonować jako całość jest

stworzenie wygodnych połączeń pieszych pomiędzy nimi; formą połączenia Biskupiej Górki z

Grodziskiem może być też kolejka linowa: podniosłaby atrakcyjność turystyczną całego ciągu i

dała możliwość oglądania panoramy Śródmieścia.

Utworzenie ciągu fortyfikacji nowożytnych, jako atrakcji turystycznej:

Przeniesienie Komendy Wojewódzkiej Policji. Wojewoda. Budżet centralny

Realizacja Parku Fortyfikacji Biskupiej Górki. Miasto. RPO 6.3. Regionalne dziedzictwo kulturowe o potencjale

turystycznym

Uporządkowanie terenów pofortecznych wraz ze ścieżkami i małą architekturą

Realizacja kładki pieszo-rowerowej pomiędzy bastionem Św. Gertrudy, a ul. Zaroślak

Przebudowa ul. Pohulanka, jako łącznika między Biskupią Górką, a Parkiem Grodzisko

Remont i adaptacja zabytkowych budynków pofortecznych

Zagospodarowanie wschodnich skarp Biskupiej Górki

Budowa kolejki linowej pomiędzy Biskupią Górką, a Parkiem Grodzisko. PPP / Miasto. RPO 6.3. Regionalne

dziedzictwo kulturowe o potencjale turystycznym

15

Ciąg fortyfikacji nowożytnych


Uzupełnienie zabudowy i funkcji:

Jedynymi obiektami na Biskupiej Górce które mogą obecnie przyciągać mieszkańców z innych dzielnic są

GWSH i MOSiR, przez co dzielnica ta, chociaż położona w Śródmieściu, pełni głównie funkcję „sypialni”.

Wzbogacenie palety dostępnych funkcji może przyciągnąć mieszkańców sąsiednich dzielnic, a co za tym idzie

„ożywić” Biskupią Górkę i podnieść jej atrakcyjność.

Koncepcja zakłada uzupełnienie funkcji o park (opisany wcześniej), rozbudowę MOSiR’u o basen, salę

gimnastyczną, skate-park itp., a także realizację hotelu lub hostelu w dawnym schronisku młodzieżowym.

Koncepcja zakłada także dogęszczenie zabudowy mieszkaniowej i budowę „proekologicznego osiedla”, które

wpisałoby się w modę na ekologię i poprawiło wizerunek dzielnicy.

W środku dzielnicy znajdują się „kolonie” na które w większości składa się zabudowa substandardowa, a

całość gruntów należy do miasta; substandardowa zabudowa powinna zostać wymieniona, ważne jest jednak

aby jej mieszkańcy nie zostali przesiedleni, ale pozostali na miejscu, np. w nowych budynkach TBS.

16


Uzupełnienie zabudowy i funkcji:

Szczegółowa inwentaryzacja zabudowy. Politechnika Gdańska (studenci)

Adaptacja dawnego schroniska młodzieżowego (obecnie KWP) na hotel (tymczasowo hostel). Prywatny inwestor

Uzupełnienie zabudowy Biskupiej Górki (dogęszczanie tkanki miejskiej). Prywatni inwestorzy / TBS

Stworzenie proekologicznego osiedla zgodnego z ideą zrównoważonego rozwoju w miejscu kolonii oraz budowa

budynków TBS dla mieszkańców kolonii. PPP

Renowacja istniejącej zabudowy. Wspólnoty i Miasto. RPO 3.2.1. Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne

Stworzenie kompleksu obiektów sportowych (basen, hala sportowa, skate park). PPP z GWSH

Modernizacja MOSiR. Miasto

17


Uzupełnienie i naprawa infrastruktury:

Dbałość o stan infrastruktury jest obowiązkiem miasta oraz operatorów sieci. Kompleksowe podejście do tego

zagadnienia i połączenie niezbędnych napraw i uzupełnień w jeden projekt może dać korzyści w postaci:

obniżenia kosztów inwestycji (np. uniknięcie kilkakrotnego rozkopywania tej samej ulicy), zdobycia funduszy

unijnych (jako kompleksowe przedsięwzięcie rewitalizacyjne), a przede wszystkim może stać się sygnałem dla

mieszkańców i inwestorów, że „coś się zmienia” i impulsem do dalszych przeobrażeń.

Bardzo ważną zmianą dotyczącą infrastruktury komunikacyjnej będzie dla Biskupiej Górki (tocząca się już)

budowa stacji SKM Gdańsk Śródmieście. Przewidując zwiększone potrzeby parkingowe w okolicy stacji i mając

na względzie już istniejące problemy parkingowe na „starej” Biskupiej Górce, koncepcja zakłada realizację

parkingu wielopoziomowego przy skrzyżowaniu ul. Biskupiej i al. Armii Krajowej

Ze względu na ukształtowanie terenu, we wschodniej części terenu opracowania nie występują typowe

podwórka, co sprawia, że śmietniki stoją najczęściej bezpośrednio przy drodze. Aby poprawić walory

estetyczne istniejące śmietniki należy wymienić na podziemne.

Kluczowym zadaniem jest budowa kładki pieszej na przedłużeniu

ulicy Toruńskiej, co zminimalizuje negatywny wpływ terenów kolejowych,

jako bariery infrastrukturalnej.

18

Kładka łącząca krakowskie dzielnice Kazimierz i Podgórze

ma duży wpływ na rewitalizację tej drugiej


Uzupełnienie i naprawa infrastruktury:

Umocnienie terenu i zabezpieczanie przed osuwiskami, odnowa systemów drenażowych. RPO 3.2.1.

Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne

Przebudowa i rozbudowa sieci kanalizacyjnej, wodociągowej, gazowej oraz elektrycznej. RPO 3.2.1.

Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne / Operator sieci

Remonty dróg, chodników, wymiana i uzupełnienie oświetlenia ulic i ścieżek pieszych. RPO 3.2.1.

Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne

Budowa kładki pieszej na przedłużeniu ul. Toruńskiej. Miasto

Realizacja przystanku SKM Gdańsk-Śródmieście. W trakcie realizacji

Budowa parkingu wielopoziomowego (pomiędzy ulicami: Armii Krajowej, Na stoku i Biskupiej). PPP

Wymiana naziemnych kubłów na odpady na podziemne (wprowadzenie recyclingu). Miasto

19


Integracja i aktywizacja mieszkańców:

Działania społeczne to najważniejszy element rewitalizacji. Te działania już się rozpoczęły: aktywnie działa

Partnerstwo dla Biskupiej Górki i Szkoła Podstawowa nr 21. W 2012 odbyły się projekty: „Lokalni przewodnicy i

Przewodniczki”, Streetwaves, 10-ta edycja festynu dzielnicowego oraz społeczne sprzątanie dzielnicy.

Planowane jest otwarcie świetlicy środowiskowej. Wszystkie te i im podobne działania powinny być wspierane

przez Miasto.

Ważnym celem działań społecznych jest zatarcie podziałów wewnątrz dzielnicy, przede wszystkim na linii

„stara” Biskupia Górka – Zaroślak.

Przykład Klubu Sportowego Portowiec z Nowego Portu pokazuje, że lokalny klub piłkarski może zarówno

aktywizować (szczególnie młodzież) jak i integrować lokalną społeczność. Naturalna w związku z tym, wydaje

się próba organizacji lokalnego klubu piłkarskiego, który mógłby grać na boisku MOSiRu.

Ze względu na bliskość CSW Łaźnia oraz Wydziału Rzeźby ASP nie zdecydowaliśmy się na rewitalizację

poprzez lokalizację kolejnego centrum artystycznego (jak to ma miejsce na Dolnym Mieście, Młodym Mieście,

w Nowym Porcie).

20


Integracja i aktywizacja mieszkańców:

Uruchomienie świetlicy środowiskowej. W trakcie realizacji

Organizacja prac społecznych. Partnerstwo dla Biskupiej Górki / Wolontariat

Założenie dzielnicowego klubu piłkarskiego. Partnerstwo dla Biskupiej Górki. Sponsorzy

Zaprzestanie eksmisji zadłużonych osób na Biskupią Górkę. Miasto

Podniesienie atrakcyjności miejsca przez promowanie unikatowego charakteru miejsca. Partnerstwo dla

Biskupiej Górki

Zatrudnienie mieszkańców Biskupiej Górki do projektów prowadzonych przez sektor publiczny. Spółki miejskie

21

22

Cel Zadanie

Przeniesienie KWP

Realizacja Parku Biskupiej Górki:

‐ Uporządkowanie terenów pofortecznych itd.

‐ Realizacja kładki pieszo‐rowerowej

‐ Przebudowa ul. Pohulanka itd.

‐ Remont i adaptacja zabytkowych bud. pofortecznych

‐ Zagospodarowanie wschodnich skarp BG

Budowa kolejki linowej pomiędzy BG, a parkiem Grodzisko

Szczegółowa inwentaryzacja zabudowy

Adaptacja dawnego schroniska młodzieżowego na hotel

Dogęszczenie tkanki BG

Stworzenie proekologicznego osiedla

Przeniesienie mieszkańców kolonii do TBS

Renowacja istniejącej zabudowy

Powstanie kompleksu obieków sportowych

Modernizacja MOSiRUzu

pe

łnie

nie

zab

ud

ow

y

i fu

nkc

ji

20

12

r.

20

13

r.

Utw

orz

en

ie c

iągu

fort

yfik

acji

no

wo

żytn

ych

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ

20

17

r.

20

16

r.

20

14

r.

20

15

r.

20

20

r.

20

19

r.

20

18

r.

Harmonogram

23

Cel Zadanie

Umocnienie terenu i zabezpieczenie przed osuwiskami

Przebudowa i rozbudowa sieci K, W, G, i E

Remonty dróg, chodników, oświetlenia ulic i chodników

Realizacja przystanku SKM Gdańsk‐Śródmieście w trakcie realizacji

Budowa parkingu wielopoziomowego

Wymiana naziemnych kubłów na odpady na podziemne

Uruchomienie świetlicy środowiskowej

Założenie dzielnicowego klubu piłkarskiego

Zaprzestanie eksmisji zadłużonych osób na BG

Podniesienie atrakcyjności BG

Utworzenie wspólnot mieszkaniowych

Zatrudnienie mieszkańców BG do projektów w sek. publ.

20

14

r.

20

15

r.

20

16

r.

20

17

r.

20

18

r.

20

19

r.

20

20

r.

uzu

pe

łnie

nie

i

nap

raw

a

infr

astr

ukt

ury

Inte

grac

ja i

akty

wiz

acja

mie

szka

ńcó

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ

20

12

r.

20

13

r.

Harmonogram

24

Kolej linowa

Kolej linowa: Biskupia Górka – Grodzisko.

Przełamanie barier infrastrukturalnych i wysokościowych.

Unikalne doświadczenie dla pasażerów/duża atrakcja turystyczna.

Ożywienie miejsca i zwiększenie jego rozpoznawalności.

Prosta rozbudowa i integracja z innymi środkami transportu.

Szybki montaż i niskie koszty instalacji.

Pozytywne oddziaływanie na środowisko w stosunku do innych środków transportu publicznego.

Duża dostępność, niezawodność, wydajność i bezpieczeństwo.

Zwiększenie atrakcyjności Gdańska.

Źródło oszczędności.

25

Kolej linowa

26

Dziękujemy za uwagę!

Kontakt: Tomasz Rabeszko – [email protected]

Andrzej Sołoduszkiewicz – [email protected] Filip Welz – [email protected]

Koncepcja rewitalizacji Biskupiej Górki · - na początku XX w. rozebrano część fortyfikacji...

Documents

Transcript of Koncepcja rewitalizacji Biskupiej Górki · - na początku XX w. rozebrano część fortyfikacji...