SKARŻYSKO-KAMIENNA

Skarżysko Powiat

Położenie miasta

Miasto Skarżysko-Kamienna położone jest nad rzeką Kamienną oraz jej dopływami Kamionką, Bernatką i Oleśnicą, na pograniczu Płaskowyżu Suchedniowskiego i Garbu Gielniowskiego oraz na północnym obrzeżu Gór Świętokrzyskich. Graniczy bezpośrednio z województwem mazowieckim; jeden z największych ośrodków miejskich województwa.

Miasto jest ważnym węzłem komunikacyjnym - leży na przecięciu głównych szlaków drogowych oraz kolejowych z Warszawy do Krakowa i z Łodzi do Rzeszowa.

Skarżysko-Kamienna jest punktem początkowym czerwonego Szlaku Milenijnego prowadzącego do Kałkowa, zielonego szlaku turystycznego prowadzącego na Wykus, żółtego szlaku turystycznego prowadzącego poprzez okolice miasta, czarnego szlaku rowerowego prowadzącego do Mostek oraz niebieskiego szlaku rowerowego prowadzącego do Ostrowca Świętokrzyskiego.

Przyroda

Skarżysko-Kamienna usytuowane jest w otoczonej zalesionymi wzniesieniami kotlinie, dodatkowo przeciętej doliną Kamiennej i jej dopływów. Podłoże stanowią głównie gleby piaszczyste i piaszczysto gliniaste; w dolinie Kamiennej występują żyźniejsze osady rzeczne z pokładami gleb torfowych. Znaczna część nurtu rzeki przebiegającego przez obszar miasta jest nieuregulowana, tworząc zawiłe meandry wyznaczające skomplikowaną granicę południowo-wschodniej części Skarżyska. Na południowo-zachodnich krańcach miasta wzdłuż rzeki rozciągają się łąki będące jej naturalnym rozlewiskiem, znajdujące się pod wodą po wiosennych roztopach i długotrwałych opadach w sezonie wiosenno-letnim.

Lasy

Miasto okalają rozległe kompleksy leśne, których znaczną część obejmują obszary chronionego krajobrazu oraz parki krajobrazowe (w tym Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy i Sieradowicki Park Krajobrazowy). Dominujące gatunki lasotwórcze to sosna (ok. 70% powierzchni) oraz jodła (ok. 20%). Inne powszechnie spotykane gatunki to brzoza, olcha, dąb, świerk, modrzew, buk oraz grab.

Transport i Komunikacja

Skarżysko-Kamienną cechuje korzystne położenie na przecięciu szlaków drogowych i kolejowych, dzięki czemu możliwy jest relatywnie łatwy dojazd do wielu ważnych ośrodków miejskich w kraju.

Kolej

W mieście znajdują się trzy stacje kolejowe - Skarżysko-Kamienna, Skarżysko Milica oraz Skarżysko Zachodnie. Skarżysko-Kamienna jest jednym z największych węzłów kolejowych w regionie, stanowiącym skrzyżowanie linii Warszawa Zachodnia - Kraków Główny oraz Łódź Kaliska - Dębica. Obecnie (2007) istniejące połączenia ze Skarżyska-Kamiennej umożliwiają osiągnięcie tak odległych od siebie punktów w kraju jak na przykład Kołobrzeg, Suwałki, Krynica-Zdrój czy Jelenia Góra.

Drogi

Przez miasto przebiegają następujące trasy:7 Droga krajowa nr 7 (Żukowo - Gdańsk - Warszawa -

Radom - Skarżysko-Kamienna - Kielce - Kraków - Chyżne)

42 Droga krajowa nr 42 (Kamienna - Radomsko - Skarżysko-Kamienna - Starachowice - Rudnik).

W 2005 roku zakończono pierwszy etap budowy węzła drogowo-kolejowego, umożliwiającego bezkolizyjny przejazd DK7, uprzednio krzyżującą się z DK42 oraz linią kolejową do Tomaszowa Mazowieckiego. Obecnie trwają prace nad drugim etapem, polegające na zmianie przebiegu fragmentu drogi krajowej nr 42, omijającym teren zabudowany oraz linię kolejową. Zakończenie budowy przewidziano na 2007 rok.

MKS - Miejska Komunikacja Samochodowa

W Skarżysku-Kamiennej funkcjonuje Miejska Komunikacja Samochodowa, obsługująca około 20 linii na terenie miasta oraz pobliskich miejscowości (w tym linię "A" do Starachowic, będącą wspólnym przedsięwzięciem komunikacyjnym obu miast). W szczytowym okresie działalności, przypadającym na koniec lat osiemdziesiątych XX wieku, spółka (wówczas pod nazwą MPK) obsługiwała 37 linii (plus dodatkowo warianty poszczególnych linii) - od tamtej pory jednak wiele połączeń i kursów zostało zlikwidowanych.

PKS Skarżysko-Kamienna

Połączenia podmiejskie oraz dalekobieżne obsługiwane są przez PKS-Iwopol spółka z o.o. Mimo prywatyzacji przedsiębiorstwo znajduje się w bardzo złej kondycji finansowej i stoi w obliczu likwidacji, [1] zaś większość połączeń podmiejskich obsługiwanych dotychczas przez PKS przejęli prywatni przewoźnicy.

Transport Prywatny

W warunkach gospodarki wolnorynkowej dotychczasowi monopoliści w sektorze usług przewozowych - MKS i PKS - stopniowo tracili swą pozycję na rzecz prywatnej konkurencji. Obecnie większość połączeń realizowanych jest przez prywatne "busy" - istnieje około 20 linii, w tym także dwie dalekobieżne do Krakowa i Katowic. Inne ważne ośrodki miejskie regionu posiadające połączenie ze Skarżyskiem-Kamienną to Kielce (najbardziej uczęszczana linia), Radom, Starachowice oraz Końskie.

TAXI

W Skarżysku-Kamiennej funkcjonuje kilka firm świadczących usługi przewozowe w tej branży:

TAXI, Radio TAXI, Euro TAXI, TAXI Bagażowe.

Handel i usługi

W Skarżysku-Kamiennej jest kilka dużych sklepów (firm) takich jak:

Tesco (2 supermarkety, dawny Leader Price i Julius Meinl)

Lidl Biedronka (5 sklepów) Champion Avans Neonet Społem Lewiatan (2 sklepy) Żabka

Historia (skrót)

1173 - wiec rycerstwa pod przewodnictwem Kazimierza Sprawiedliwego we wsi Milica (obecnie dzielnica miasta)

1770 - wybudowanie wielkiego pieca na Rejowie pocz. XIX w. - budowa zalewu Bzin i rozbudowa wielkiego pieca (

Stanisław Staszic) 1883 - uruchomienie linii kolejowej iwanogrodzko-dąbrowskiej,

utworzenie stacji kolejowej Bzin i rozwój przemysłu - m.in. Odlewni Żeliwa i Emalierni "Kamienna" wykupionej przez Jana Witwickiego

1905 - carska policja zabija kilka osób w trakcie demonstracji (ul. Niepodległości)

1911 - osadzie Kamienna nadany zostaje status gminy 1915 - założenie gimnazjum 1923 (1 stycznia) - nadanie praw miejskich przez gen.

Władysława Sikorskiego

Historia (skrót) część 2

1924 - uruchomienie Państwowej Fabryki Amunicji (obecnie Zakłady Metalowe MESKO; zatrudnienie: 1976 r. - 23 000 osób, 2004 r. - 1200 osób)

1928 - miasto Kamienna otrzymuje obecną nazwę

1928 - utworzenie Zakładów Energetycznych Okręgu Radomsko-Kieleckiego (ZEORK)

1939 - rozbicie w grudniu przez gestapo komórki organizacji Orzeł Biały


1940 - masowe egzekucje ludności polskiej: luty - 360 osób, czerwiec - 760 osób, zbiorowe mogiły Bór i Brzask. Początek działalności struktur niepodległościowych w mieście, kierowanych przez Lesława Półtoraka ps. "Zawicki".

1941 - egzekucje ludności żydowskiej i minigetto w dzielnicy Kamienna

1942 - Niemcy zakładają obóz pracy przymusowej dla Żydów HASAG jako część IG Farben Industrie

1944 (1 sierpnia) - likwidacja obozu pracy


1945 (18 stycznia) - wyzwolenie miasta, utworzenie TZN (Techniczne Zakłady Naukowe)

1957 - uruchomienie Fabryki Obuwia FOSKO (obecnie nie istnieje)

1969 - powstanie Muzeum im. Orła Białego 1986 - utworzenie rezerwatu

archeologicznego Rydno 1989 - początek transformacji ustrojowej i

likwidacja FOSKO, BENZYL, redukcja OEK 1999 - utworzenie starostwa powiatowego

Warto Zobaczyć

Muzeum im. Orła Białego - muzeum regionalne; znaczna część eksponatów pochodzi z okresu II wojny światowej

broń, umundurowanie i wyposażenie żołnierzy, dokumenty, fotografie

ekspozycja plenerowa - działa, pojazdy opancerzone, helikoptery, samoloty, czołgi (w tym prawdopodobie jedyny w Europie i jeden z kilku zachowanych na świecie egzemplarzy Sturmgeschütz IV) oraz skonstruowany w latach 60. XX wieku przez pochodzącego ze Skarżyska-Kamiennej Dionizego Wiśniewskiego kuter torpedowy ORP "Odważny"

Warto Zobaczyć część 2

Pozostałości wielkiego pieca hutniczego z XVIII/XIX w.: fundamenty, mur oporowy, kanał przepustowy (jedyny zachowany gar wielkiego pieca w Staropolskim Okręgu Przemysłowym)

Sanktuarium Matki Boskiej Ostrobramskiej, wierna kopia wileńskiej Ostrej Bramy

Kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego z 1923 r. przy al. Niepodległości

Kościół pw. św. Józefa z 1928 r. przy ul. Legionów 64

Cmentarz rzymskokatolicki z ok. 1885 r. przy ul. Cmentarnej

Cmentarz żydowski z przełomu XIX i XX wieku Zalew Rejów o powierzchni 30 ha

Znane postacie związane z miastem

ArtyściAndrzej Janikowski - fotografik. Dominika Kasprzycka - finalistka 4. edycji polsatowskiego

programu "Idol" nadawanego w 2005 roku. Oprócz wielkiego talentu wokalnego, w programie zaprezentowała styl, klasę i nieprzeciętną osobowość. Ostatecznie została sklasyfikowana na 4. miejscu, będąc najwyżej notowaną kobietą w swojej edycji. Urodzona w Skarżysku-Kamiennej.

Edward Krokowski - fotografik dokumentujący rozwój miasta od lat 50. XX w. Liczne fotografie jego autorstwa zamieszczała prasa lokalna i ogólnopolska.

Zbigniew Książek - poeta, artysta kabaretowy.

Znane postanie związane z miastem

Artyści część 2Andrzej Marchewka - muzyk jazzowy, trębacz, lider

zespołu Beale Street Band. Leopold Staff - polski poeta. W ostatnich latach życia

przyjeżdżał do Skarżyska na wypoczynek i tutaj zmarł w 1957 roku.

Maciej Zalewski - aktor (głównie teatralny), absolwent PWST w Krakowie. Grał m.in. w serialach "Pierwsza miłość", "Fala zbrodni", "Samo życie" i "Klan" oraz w filmach "Kariera Nikosia Dyzmy", "Nie ma zmiłuj" i "Koloss". Urodzony w Skarżysku-Kamiennej.

muzycy zespołu happysad, grającego głównie melodyjnego rocka z elementami punka i reggae:

Jakub Kawalec Łukasz Cegliński Artur Telka


Politycy Stanisław Głowacki - poseł na Sejm RP III kadencji (

Akcja Wyborcza Solidarność). Urodzony (1956) w Chlewiskach [2], mieszka w Skarżysku-Kamiennej.

Krzysztof Grzegorek - poseł na Sejm RP V kadencji (Platforma Obywatelska). Mieszkający w Skarżysku-Kamiennej.

Michał Okła - senator VI kadencji RP (Platforma Obywatelska). Urodzony i mieszkający w Skarżysku-Kamiennej.

Marek Ungier - Sekretarz Stanu - Szef Gabinetu Prezydenta RP w latach 1995-2004. Pochodzi ze Skarżyska-Kamiennej - tu się urodził, ukończył szkołę podstawową oraz średnią.


PozostaliKrzysztof Górlicki - polski dziennikarz

radiowy i telewizyjny, specjalizujący się w reportażach społecznych. Prowadzący "Poranek z..." w stacji TVN24. Urodzony w Skarżysku-Kamiennej.

Ciekawostki

Problemy językowe Dość często nazwa miasta bywa przez

"niezorientowanych" przeinaczana: można usłyszeć "Skarżysko Kamienne", co jest oczywistym błędem - jest to nazwa dwuczłonowa rozdzielona myślnikiem. Dlatego należy mówić np. "w Skarżysku-Kamiennej", a nie "w Skarżysku Kamiennym".

Innym błędem, co gorsza, popełnianym niekiedy nawet przez mieszkańców najbliższej okolicy, jest przekręcanie przymiotnika określającego związek lub przynależność do Skarżyska-Kamiennej. I tak, zamiast "skarżyski", słyszy się niekiedy "skarżyskoski".

Mieszkaniec Skarżyska-Kamiennej to skarżyszczanin.

Ciekawostki

Bloki wybudowanego w latach 50. XX wieku osiedla Milica miały rzekomo układać się w napis "Bierut" lub "Stalin" (taka wersja była często prezentowana) [3]. Nawet jeśli były takie plany, nie zostały one ostatecznie zrealizowane, choć układ budynków oglądany z lotu ptaka i tak prezentuje się interesująco

Ciekawostki

Skarżyski hufiec ZHP, którym kierowali druhowie Hrouda, Biber, Samek, Raucher i Ziółek od połowy lat 60. do początku 90. uważany był za jeden z najlepszych w województwie.

Gośćmi specjalnymi podczas uroczystości nadania miastu godła w roku 1968 byli odtwórcy głównych ról w serialu telewizyjnym Czterej pancerni i pies: Janusz Gajos, Franciszek Pieczka, Włodzimierz Press, Wiesław Gołas oraz pies Szari

Ciekawostki

Na terenie Zakładów Metalowych MESKO w Skarżysku-Kamiennej nakręcono część zdjęć do filmu Lista Schindlera w reżyserii Stevena Spielberga; w roli statystów wystąpiło wielu mieszkańców miasta.

Nazwa miasta pojawiła się w tekstach popularnych piosenek - "Weźcie sobie chłopaki ten kraj" Ryszarda Rynkowskiego, "Zabierzcie mi gitarę" Artura Andrusa oraz "W kinie, w Lublinie" zespołu Brathanki.

Zdjęcia część 1 Stare Skarżysko do 1939 roku

Stare Skarżysko do 1939 roku

II wojna światowa w Skarżysku

II wojna światowa w Skarżysku

uwaga niektóre fotografie zawierają mocne (drastyczne) treści więc nie umieściłem więcej zdjęć z tego okresu

Stare Skarżysko po 1945 roku

Skarżysko Współczesne

Informacja

Prezentacja jest częścią prezentacji regionu Kieleckiego. Informacje zawarte w prezentacji pochodzą ze strony http://www.wikipedia.org/ zdjęcia pochodzą ze strony http://www.skarzysko.org/

SKARŻYSKO-KAMIENNA

Documents

Transcript of SKARŻYSKO-KAMIENNA