Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a...

24
www.nowykurier.com POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURIER ï ESTABLISHED 1972 15-31 Paüdziernika (October) 2008 No 20 (962) ISSN 0848-1946 Strona 24 Na poczπtku listopada 2008 roku odbywaÊ siÍ bÍdπ obrady branøowej konferencji pod tytu- ≥em Rynek WÍgla 2008. Konfe- rencja organizowana jest przez Wydawnictwo GÛrnicze z Kato- wic. Zaproponowano mi prowa- dzenie jednej z sesji nazwanej, doúÊ przewrotnie, ÑIle jest rynku w rynku wÍglaî. Przygotowujπc siÍ do tego zadania siÍgnπ≥em do podrÍcznika ÑABC Ekonomiiî, ktÛry wykorzystujÍ opracowujπc wyk≥ady dla studentÛw. Ksiπøka opracowana zosta≥a w Katedrze Ekonomii i Polityki Gospodarczej SGGW w Warsza- wie. Autorami by≥y Panie A. Zawojska, A. Dani≥owska i E. Mossakowska. Aby uzasadniÊ moje przemyúlenia o rynku wÍgla kamiennego, ktÛre chcÍ przed - stawiÊ Czytelnikom Nowego Kuriera powinienem przypomnieÊ pewne definicje dotyczπce rynku i gospodarki rynkowej. Oczywiúcie muszÍ zrobiÊ to w sposÛb bardzo DokoÒczenie na stronie 22 DokoÒczenie na stronie 11 kami, bigosem czy pierogami, bo to jest margines polskich tradycji, a jeúli niektÛrzy rodacy sπ od- miennego zdania - to úwiadczy jedynie o braku g≥Íbszej úwiado- moúci kulturowej Artysta ten lubi nawiπzywaÊ bliski, osobisty kontakt z publi- cznoúciπ, co bardzo ceniπ sobie melomani kanadyjscy, ktÛrych zdecydowana wiÍkszoúÊ zape≥nia sale koncertowe podczas wystÍ- pÛw ÑToronto Sinfoniettaî. Wielkim powodzeniem cieszπ siÍ duøe koncerty-oratoria Jaúkie- wicza, po≥πczenie chÛrÛw z or- kiestrπ Uniwersytetu Rayerson i solistami. Oczywiúcie, gdy poja- wia siÍ polski waøki temat, jakim by≥o np. upamiÍtnienie Solidar- noúci - Jaúkiewicz nieodmiennie daje koncert dla úrodowiska pols- kiego. Zw≥aszcza jeúli idzie o na- rodowe rocznice, ale wtedy stara siÍ, by uczestniczy≥o w nich rÛw- nieø úrodowisko kanadyjskie. Z okazji Konstytucji 3 Maja Maciej Jaúkiewicz wystπpi≥ w ma- ju wÑCopernikus Loggeî z uro- czystym koncertem pt. ÑTriumf idealizmuî. Skπd ten tytu≥? - spytamy. OtÛø stπd - co nakreúli≥a w s≥owie wiπøπcym dr Barbara Sharratt - iø w owych najczar- Konserwatyści w Kanadzie Główne nurty polityczne, ideologiczne XIX wieku funkcjo- nują w zmodyfikowanej formie w rzeczywistości społeczno-polity- cznej świata. Należy do nich kon- serwatyzm kanadyjski, na który składają się cztery elementy: toryzm, nostalgia, wrogość do gwałtownych zmian, liberalizm biznesowy (Paul W. Fox i Gra- ham White). Od końca XVII i do końca XIX wieku Tory jest nazwą jednej z dwóch głównych partii politycznych Wiekiej Brytanii. Słowo "Tory" pochodzi od irlan- dzkiego "Tur a Ri" co znaczy "Come, oh King!" i było okrzy- kiem irlandzkich lojalistów na cześć króla Charles'a I (The World Book, M.V. O'shea). W Kanadzie toryzm ma swoje korzenie w katolickiej części fran- cuskiego obecnie Quebec i w części angielskiej z arystokracją (głównie właściciele wielkich posiadłości ziemskich nadanych im przez królową) sprawującą władzę. Toryzm kanadyjski (zgo- dnie z George Grant) został zało- żony przez zwolenników porząd- ku społecznego (hierarchii) ulega- jacego powolnym zmianom i wszelkie przyspieszanie przez ingerowanie w rzeczywistosć jest Krystyna Starczak-Koz≥owska - Wielki koncert listopadowy - Pytam maestro Jaúkiewicza o jego dewizÍ, dotyczπcπ uprawia- nia przezeÒ muzyki: - Z wiekiem coraz bardziej dochodzÍ do wniosku, øe w upra- wianiu muzyki najwaøniejsza sprawa - to wielkie emocje zwiπ- zane z wykonaniem. Musi ono byÊ na tyle atrakcyjne, by publi- cznoúÊ chcia≥a przyjúÊ i s≥uchaÊ przeøywajπc z nami wielkπ przy- godÍ zag≥Íbiania siÍ w úwiat muzyki. A to jest nies≥ychanie trudne: nie zaniøajπc poziomu muzyki klasycznej uczyniÊ jπ atrakcyjnπ dla wspÛ≥czesnego s≥uchacza. Trzeba w tym celu czasami rozluüniaÊ atmosferÍ, jest jednak pewna granica, a sπ niπ nuty napisane przez kompozy - toraÖ Maciej Jaúkiewicz mπdrze dba o takie podtrzymanie polskoúci, by nie zacieúniaÊ siÍ do narodo- wego zaúcianka, lecz jednocze- únie w≥πczyÊ siÍ aktywnie w nurt øycia kanadyjskiego. Chcia≥by, aby polskoúÊ kojarzy≥a siÍ Kana- dyjczykomn nie tylko z pisan - Sen o Niepodległej ... JAN CZAN Broker (905) 625-8421- 24godz. $49,900 - Dochodowy Business - 10 lat od za≥oøenia $119,900 -B.dobrze wyposaøona Pizzeria- dobry dochÛd $179,900 - Luksusowe condo, nowoczesny budynek. $187,000 -Condo, 2 parkingi, balkon, nowy budynek. $339,000 -PiÍkny i Nowy 1880 sq.ft. executive townhouse $369,000 Samodzielny europejski dom-bardzo zadbany $559,000 - Dom po rozbudowie i completnej renowacji - jak nowy - Dom Marzenie!!! Szybka Telefoniczna darmowa wycena domÛw! Wycena poprzez [email protected] TOP PRODUCER niejszych w historii Polski cza- sach, juø po pierwszym rozbiorze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak Andrzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy Potocki, Adam Czartoryski, ktÛ- rzy poprzez reformy spo≥eczne, a zw≥aszcza przez reformÍ edukacji narodowej chcieli ratowaÊ kraj przed upadkiem. Tak powsta≥a Komisja Edukacji Narodowej, a Sejm Wielki, ktÛry ustanowi≥ KonstytucjÍ 3 maja 1791, trwa≥ aø 4 lata. By≥a to pierwsza tak po- stÍpowa i nowatorska konstytucja w Europie, a druga w úwiecie, ktÛra przewidywa≥a uw≥aszczenie ch≥opÛw, dawa≥a prawa mieszcza- nom, wprowadza≥a powszechnπ DokoÒczenie na stronie 14 Wies≥aw Piechocki KlÍczÍ w ciasnej ≥awce koúciÛ≥- ka, ktÛry stoi od wiekÛw w sercu Altˆtting. Sami Niemcy nie wie- dzπ skπd pochodzi ta nazwa. W kaødym razie znaczy ona ÑStare ÷ttingì w odrÛønieniu (od parÍ kilometrÛw dalej po≥oøonego Neuˆtting, czyli ÑNowe ÷ttingì). W sercu Altotting Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsce S≥aboúÊ kapita≥owa licznych amerykaÒskich konglomeratÛw finansowych sta≥a siÍ szczegÛlnie groüna w zestawieniu z pierw - szym typem zjawisk. Kryzys w amerykaÒskim sektorze finanso- wym i toczπca siÍ obecnie debata nad úrodkami zaradczymi sπ w centrum úwiatowej uwagi. Naras- tajπ obawy o skutki obecnych za- wirowań dla innych krajÛw, w tym takøe o moøliwoúÊ wystπpie- nia kryzysu w Polsce. Sytuacja ta jednoczeúnie sk≥ania do rozwa- øenia szerszej strategii chroniπcej nasz system finansowy - z jednej strony - przed przeniesieniem za- groøeÒ z innych rynkÛw, z drugiej - gwarantujπcej wewnetrznπ sta- bilnoúÊ gospodarki. Widoczna zmiennoúÊ notowaÒ na warszaw- skiej gie≥dzie jest bez precedensu. Nigdy wczeúniej zakres zmian indeksÛw nie by≥ tak duøy i nie trwa≥ tak d≥ugo - mÛwi Marek Mikuc, wiceprezes Allianz TFI. Jednak prezes warszawskiej gie≥- dy Ludwik Sobolewski zapewnia≥ w piπtek, øe nie ma przes≥anek do Henryk Bug≥acki Kryzys finansowy na dobre roz- la≥ siÍ po úwiecie. Rzπdy kolej- nych paÒstw ratujπ przed plajtπ kolejne banki. Prezes banku UniCredit Alessandro Profumo wyrazi≥ opiniÍ, øe obecna sytuacja na rynkach finansowych przypo- mina Wielki Kryzys z 1929 roku. Obecne problemy finansowe, z jakimi boryka siÍ gospodarka USA, majπ swoje zasadnicze ürÛd≥o w dwÛch obszarach zja- wisk ekonomicznych w≥aúciwych dla gospodarki amerykaÒskiej: - ostrej dekoniunkturze na tam- tejszym rynku nieruchomoúci (ktÛrej wp≥yw ze wzglÍdu na duøπ skalÍ wykorzystania w USA kre- dytÛw hipotecznych i skompli - kowanych instrumentÛw finanso- wych opartych na hipotece, jest ogromny), - niskiej adekwatnoúci kapita≥o- wej (w stosunku do zaanga- øowania kredytowego) wielu amerykaÒskich instytucji finanso- wych. Usi≥ujÍ siÍ religijnie skupiÊ w drewnianej ≥aweczce, zamyka - nej na skobelek, pa- rÍ metrÛw od o≥ta- rza, na ktÛrym krÛ- luje Matka Boska. Jest to ÑCzarna Madonnaì, analo- Wies≥aw Blaschke Zmiany w funkcjonowaniu kra- jowej gospodarki, ktÛre roz- poczÍ≥y siÍ po 1989 roku mia≥y przekszta≥ciÊ Ûwczesnπ gospodar- kÍ centralnie planowanπ w gospo- darkÍ rynkowπ. Dotyczy≥o to rÛwnieø gÛrnictwa wÍgla kamien- nego. Tak zresztπ nazwano jeden z poczπtkowych programÛw res- trukturyzacji gÛrnictwa. Czy to siÍ uda≥o? W swoich felietonach zamiesz- czanych w ìNowym Kurierze ì czÍsto stwierdza≥em, øe w handlu wÍglem kamiennym na krajowym rynku funkcjonuje pseudorynek a nie prawdziwy rynek. Te stwier- dzenia, g≥oszone przeze mnie tak- øe w artyku≥ach i wywiadach w polskiej prasie, budzi≥y czasami mieszane uczucia choÊ nikt nie podjπ≥ ze mnπ polemiki na ten temat. DokoÒczenie na stronie 10 DokoÒczenie na stronie 15 O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

Transcript of Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a...

Page 1: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

wwwnowykuriercom

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURIER iuml ESTABLISHED 1972

15-31 Pauumldziernika (October) 2008 No 20 (962)ISSN 0848-1946

Strona 24

Na poczπtku listopada 2008roku odbywaEcirc siIacute bIacutedπ obradybranoslashowej konferencji pod tytu -geem Rynek WIacutegla 2008 Konfe -ren cja organizowana jest przezWydawnictwo GUcircrnicze z Kato -wic Zaproponowano mi prowa -dzenie jednej z sesji nazwanejdouacuteEcirc przewrotnie NtildeIle jest rynkuw rynku wIacuteg laicirc Przygotowujπc

siIacute do tego zadania siIacutegnπgeem dopodrIacutecz nika NtildeABC EkonomiiicircktUcircry wy korzystujIacute opracowujπcwy kgeady dla studentUcircw

Ksiπoslashka opracowana zostagea wKatedrze Ekonomii i Poli tykiGospodarczej SGGW w Warsza -wie Autorami bygey Panie AZawoj ska A Dani geowska i E

Mossakowska Aby uzasadniEcircmoje przemyuacutelenia o rynku wIacuteglakamiennego ktUcircre chcIacute przed -stawiEcirc Czytelnikom NowegoKuriera powinienem przypomnieEcircpewne definicje dotyczπce rynku igospodarki ryn kowej OczywiuacuteciemuszIacute zrobiEcirc to w sposUcircb bardzo

DokoOgraveczenie na stronie 22DokoOgraveczenie na stronie 11

kami bigosem czy pierogami boto jest mar gines polskich tradycjia jeuacuteli niektUcircrzy roda cy sπ od -mien nego zdania - to uacutewiadczyjedynie o braku ggeIacuteb szej uacutewia do -mouacuteci kulturowej

Artysta ten lubi nawiπzywaEcircbliski osobisty kontakt z pub li -cznouacuteciπ co bardzo ceniπ sobieme lomani kanadyjscy ktUcircrychzdecydowana wiIacutek szouacuteEcirc zapegeniasale koncertowe podczas wystIacute -pUcircw NtildeToronto Sinfoniettaicirc

Wielkim powodzeniem cieszπsiIacute duoslashe koncerty-ora toria Jauacutekie -wi cza pogeπczenie chUcircrUcircw z or -kies trπ Uniwersy tetu Rayerson isoli stami Oczywiuacutecie gdy poja -wia siIacute polski waoslashki temat jakimbygeo np upamiIacutetnienie Solidar -nouacuteci - Jauacutekiewicz nieodmienniedaje koncert dla uacuterodowiska pols -kiego Zwgeaszcza jeuacuteli idzie o na -ro dowe rocznice ale wtedy starasiIacute by uczestni czygeo w nich rUcircw -nieoslash uacuterodo wi sko kanadyjskie

Z okazji Konstytucji 3 MajaMaciej Jauacutekiewicz wystπpige w ma -ju wNtildeCopernikus Loggeicirc z uro -czystym koncertem pt NtildeTriumfidealizmuicirc Skπd ten tytuge -spytamy OtUcircoslash stπd - co nakreuacuteligeaw sgeowie wiπoslashπ cym dr BarbaraSharratt - ioslash w owych najczar -

Konserwatyści wKanadzie

Głoacutewne nurty polityczneideologiczne XIX wieku fun k cjo -nują w zmody fikowa nej formie wrzeczywistości spo łe czno-polity -cz nej świata Nale ży do nich kon -serwatyzm ka na dyjski na ktoacuteryskładają się cztery ele men tytoryzm no stalgia wrogość dogwałtow nych zmian liberalizmbizn eso wy (Paul W Fox i Gra -ham White)

Od końca XVII i do końcaXIX wieku Tory jest nazwąjednej z dwoacutech głoacutewnych partiipolitycznych Wiekiej BrytaniiSłowo Tory pochodzi od irlan -dzkiego Tur a Ri co znaczyCome oh King i było okrzy -

kiem irlandzkich lojalistoacutew nacześć kroacutela Charlesa I (TheWorld Book MV Oshea)

W Kanadzie toryzm ma swojekorzenie w katolickiej części fran -cuskiego obecnie Quebec i wczęści angielskiej z arystokracją(głoacutew nie właściciele wielkichposiadło ści ziemskich nadanychim przez kroacutelową) sprawującąwładzę Toryzm kanadyjski (zgo -dnie z George Grant) został zało -żony przez zwolennikoacutew po rząd -ku społecznego (hierar chii) ulega -ja cego powolnym zmianom iwszel kie przyspie szanie przezingerowanie w rzeczywistosć jest

Krystyna Starczak-Kozgeowska

- Wielki koncert listopadowy -

Pytam maestro Jauacutekiewicza ojego dewizIacute dotyczπcπ upra wia -nia przezeOgrave muzyki

- Z wiekiem coraz bardziejdocho dzIacute do wniosku oslashe w upra -wianiu muzyki najwa oslashniej szasprawa - to wielkie emocje zwiπ -zane z wykona niem Musi onobyEcirc na tyle atrakcyjne by publi -cznouacuteEcirc chciagea przyjuacuteEcirc i sgeuchaEcircprze oslashywajπc z nami wielkπ przy -godIacute zaggeIacutebiania siIacute w uacutewiatmuzyki A to jest niesgeychanietrud ne nie zanioslashajπc poziomumu zyki klasycznej uczyniEcirc jπatrakcyjnπ dla wspUcircgeczesnegosgeuchacza Trzeba w tym celuczasami rozluuumlniaEcirc atmosferIacute jestjednak pewna granica a sπ niπnuty napisane przez kompo zy -toraOuml

Maciej Jauacutekiewicz mπdrze dbao takie podtrzymanie polskouacuteciby nie zacieuacuteniaEcirc siIacute do narodo -wego zauacutecianka lecz jednocze -uacutenie wgeπczyEcirc siIacute akty w nie w nurtoslashycia kanadyj skiego Chciagebyaby polskouacuteEcirc kojarzygea siIacute Kana -dyjczykomn nie tylko z pisan -

Sen o Niepodległej

JAN CZANBroker

(905) 625-8421- 24godz

$49900 - Dochodowy Business - 10 lat od zageooslashenia

$119900 -Bdobrze wyposaoslashona Pizzeria- dobry dochUcircd

$179900 - Luksusowe condo nowoczesny budynek

$187000 -Condo 2 parkingi balkon nowy budynek

$339000 -PiIacutekny i Nowy 1880 sqft executive townhouse

$369000 Samodzielny europejski dom-bardzo zadbany

$559000 - Dom po rozbudowie i completnej renowacji - jak

nowy - Dom Marzenie

Szybka Telefoniczna darmowa wycena domUcircwWycena poprzez E-mail-johnczanhotmailcomTOP

PRODUCER

niejszych w historii Polski cza -sach juoslash po pierwszym roz bio rzepojawigea siIacute cagea grupa ludziuacutewiatgeych takich jak An drzejZamojski Hugo Kogegeπtaj IgnacyPotocki Adam Czarto ryski ktUcirc -rzy poprzez reformy spogeeczne azwgeaszcza przez re formIacute edu kacjinarodowej chcieli rato waEcirc krajprzed upad kiem Tak powstageaKo mi sja Edu kacji Naro dowej aSejm Wiel ki ktUcircry usta nowigeKonstytucjIacute 3 maja 1791 trwage aoslash4 lata Bygea to pierwsza tak po -stIacutepowa i nowatorska kon sty tucjaw Europie a druga w uacutewie ciektUcircra przewidywagea uwgeaszczeniechgeopUcircw dawagea prawa mieszcza -nom wprowa dzagea powszechnπ

DokoOgraveczenie na stronie 14

Wiesgeaw Piechocki

KlIacuteczIacute w ciasnej geawce kouacute ciUcircge -ka ktUcircry stoi od wiekUcircw w sercuAltˆtting Sami Niemcy nie wie -dzπ skπd pochodzi ta nazwa Wkaoslashdym razie zna czy ona NtildeStaredividettingigrave w odrUcircoslashnieniu (od parIacutekilome trUcircw dalej pogeooslashonegoNeuˆt ting czyli NtildeNowe dividettingigrave)

W sercu Altotting Echa wielkiego kryzysu finansowego

w PolsceSgeabouacuteEcirc kapitageowa licznych

ame rykaOgraveskich konglome ratUcircwfinansowych stagea siIacute szczegUcirclniegrouumlna w zesta wie niu z pierw -szym typem zja wisk Kryzys wame rykaOgrave skim sektorze finanso -wym i toczπca siIacute obecnie debatanad uacuterodkami zaradczymi sπ wcentrum uacutewiatowej uwagi Na ras -tajπ obawy o skutki obec nych za -wirowań dla innych krajUcircw wtym takoslashe o mooslashli wouacuteEcirc wystπ pie -nia kryzysu w Polsce Sytuacja tajednoczeuacute nie skgeania do roz wa -oslashenia szer szej strategii chroniπcejnasz system finansowy - z jednejstrony - przed przenie sie niem za -grooslasheOgrave z innych rynkUcircw z drugiej- gwarantu jπ cej wewnetrznπ sta -bilnouacuteEcirc gospodarki Widocznazmien nouacuteEcirc notowaOgrave na war szaw -skiej giegedzie jest bez precedensuNigdy wczeuacuteniej zakres zmianindeksUcircw nie byge tak duoslashy i nietrwage tak dgeugo - mUcircwi MarekMikuc wiceprezes Allianz TFIJednak prezes warszawskiej giege -dy Ludwik Sobolewski zapewniagew piπtek oslashe nie ma przesgeanek do

Henryk Buggeacki

Kryzys finansowy na dobre roz -lage siIacute po uacutewiecie Rzπdy ko lej -nych paOgravestw ratujπ przed plajtπkolejne banki Prezes bankuUniCredit Alessandro Profumowyrazige opiniIacute oslashe obe c na sytuacjana rynkach finansowych przy po -mina Wiel ki Kryzys z 1929 rokuObecne problemy finansowe zjakimi boryka siIacute gospodarkaUSA majπ swoje zasadniczeuumlrUcircdgeo w dwUcircch obszarach zja -wisk ekonomicznych wgeauacuteci wychdla gospodarki amery kaOgrave skiej

- ostrej dekoniunkturze na tam -tej szym rynku nierucho mo uacuteci(ktUcircrej wpgeyw ze wzglIacute du na du oslashπskalIacute wykorzysta nia w USA kre -dytUcircw hipotecz nych i skom pli -kowanych in stru mentUcircw finanso -wych opar tych na hipotece jestogrom ny)

- niskiej adekwatnouacuteci kapi tageo -wej (w stosunku do za anga -oslashowania kredytowego) wieluame rykaOgraveskich instytucji finan so -wych

UsigeujIacute siIacute religijniesku piEcirc w drew nianejgeaweczce zamy ka -nej na skobelek pa -rIacute metrUcircw od oge ta -rza na ktUcircrym krUcirc -luje Matka Bo ska

Jest to NtildeCzarnaMa donnaigrave analo -

Wiesgeaw Blaschke

Zmiany w funkcjonowaniu kra -jowej gospodarki ktUcircre roz -poczIacutegey siIacute po 1989 roku miageyprzeksztageciEcirc Ucircwczesnπ gos podar -kIacute centralnie plano wanπ w gos po -darkIacute rynkowπ Dotyczygeo torUcircw nieoslash gUcircrnic twa wIacutegla kamien -nego Tak zresztπ nazwano jedenz po czπt kowych programUcircw res-tru kturyzacji gUcircrnictwa Czy tosiIacute udageo

W swoich felietonach za mie sz -cza nych w igraveNowym Kurierze igraveczIacutes to stwierdza geem oslashe w handluwIacuteglem ka miennym na krajowymrynku funkcjonuje pseudorynek anie prawdziwy rynek Te stwier -dze nia ggeoszone przeze mnie tak -oslashe w artykugeach i wywia dach wpolskiej prasie budzigey czasamimieszane uczucia choEcirc nikt niepodjπge ze mnπ polemiki na tentemat DokoOgraveczenie na stronie 10

DokoOgraveczenie na stronie 15

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

Strona 2

VISTULA TRAVELPromocyjne ceny BiletUcircw do Polski

Income - TaxWWaakkaacc jj ee nnaa ss gegeoonneecczznnyymm ppoogegeuuddnniiuu -- igraveigrave llaass tt mmiinnuutteeicircicirc

UUbbeezzppiieecczzeenniiaa ttuurryyss ttyycczznnee -- jjuuoslashoslash oodd $$11 1100WWyyssyygegekkaa ppaacczzeekk ii ppiieenniiIacuteIacuteddzzyy

Tel 905-624-41411425 Dundas St E Unit 5A Mississauga

VISTULA TRAVEL

Dix

ie

Dundas St E

47 LATAOBSpoundUGIPOLONII

24 godzinna obssup3ugaoraz dostawa oleju

opasup3owego

(416) 232-2262(416) 232-2262

83 Six Point RoadToronto ON M8Z 2X3

POMNIKIPOMNIKIPomniki z granituPgeyty z brπzuGwarantowana wysoka

jakouacuteEcirc usgeugiDuoslashy wybUcircr kolorUcircw

i wzorcUcircwPrzystIacutepne ceny

(416) 232-125083 SIX POINT ROAD

JOLANTA KRYSTKOWICZAdwokat NotariuszLLB LLM Bygey SIacutedzia w Polsce

2347 Kennedy Rd Unit 402 Scarborough Ont

M1T 3T8pUcircgenocno-wschodni rUcircg ulic Kennedy Rd i Sheppard Ave

Tel 416-292-8337

o wyjątko wouacuteci tych dwUcircch kra -jUcircw raz rzucili siIacute w po szu ki -wanie argumentUcircw na ich stro neoslasheby to udowodniEcirc No wiIacutec po -jawigey siIacute najrUcircoslashniejsze argu men -ty tyle oslashe oslashaden z nich nie mawiIacutekszego sensu

Jednym z nich jest argument oslasheChiny sπ ciπgle komuni styczneoslashe tam nie nastπpigey ggeIacutebokie re -formy rynkowe oslashe Chiny sπ naeta pie komunisty cznej Polskigdzie wprowa dzo no trochIacute rynkuale to nie byge ciπgle kapitalizmtak jak w Chinach gdzie nie maka pita lizmu tak oslashe nie bygeoprzejuacute cia od komunizmu nowiIacutec nie bygeo teoslash krachu

Problem z tym argumentem jesttaki oslashe wedgeug wszelkich wskauuml -ni kUcircw Chiny w 1989-tym rokupo wiIacutecej nioslash deka dzie reformrynkowych bygey bar dziej za awan -so wane w budowaniu kapitalizmunioslash wszy stkie kraje Bloku a terazsπ bardziej kapitalistyczne nioslashwiIacutekszouacuteEcirc z nich albo jak przy -jπEcirc odpowiednie wskauumlni ki odnich wszystkich

To pownie bygeo geatwe do przy -swo jenia przez tych ktUcircrzy wzięlina siebie budo wanie kapitalizmuw Bloku gdyoslash jeuacuteli kapitalizm maprodukowaEcirc lepsze rezultaty nioslashkomunizmu to lepszy kapi talizmpowinien daEcirc lep sze rzultaty nioslashsgeabszy kapita lizm skoro wiIacutecChiny osiπ gnIacute gey najlepsze wynikito musi byEcirc oslashe ich kapitalizmnajlepszy

Co wiIacutecej skoro Chiny w trak -cie tzw transformacji osiπgnIacutegeydotπd najlepsze wyni ki gos po dar -cze w historii nowoczesnej to

wypadageoby oslashe to dlatego oslashe ichka pitalizm jest najlepszy no mo -oslashe lepiej - najefektywniejszy no itrzeba by dodaEcirc oslashe stageo siIacute to podwgeadzπ tylko jednej partii przy -najmniej z nazwy partii komu nis -ty cznej

Jak ktouacute nie lubi tego argu men -tu oslashe niby Chiny sπ ciπgle jedno -par tyjne wiIacutec w najlep szym raziesπ tylko w pogeowie ekono micz -nie nie-komunisty czne to musisiIacute wtedy pogo dziEcirc z logicznymwnios kiem oslashe skoro Chiny osiπg -nIacutegey najlepszy wynik gospo dar -czy w historii pod komunizmemto komunizm gUcircruje nad kapi ta -liz mem

Inny argument na rzecz wyjπt -ko wouacuteci Chin jest taki oslashe tam siIacutewszystko od razu ugeo oslashygeo uacutewietniedlatego oslashe bygey one bardziej za -cofane nioslash kraje tzw Bloku a todlatego oslashe w Chinach bygeo bar -dzo duoslasho - procentowo - rolnic -twa a w ta kiej Polsce czy Rosjito byge ggeUcircw nie - procentowo -prze mysge co jest prawdπ tyle oslasheco to ma do rzeczy

Wedle tej teorii rolnictwo jestgeatwiej reformowaEcirc nioslash przemysgebo w przemyuacutele duoslasha skala a wrol nictwie magea skala tam zwiπz -ki zawodowe a tu tylko rodzinyno wiIacutec reformy dagey szybciejwyniki nioslash w krajach Bloku tyleoslashe z tej tezy nie wynika oslashe jak siIacutezmienia rolnictwo to rouacutenie pro -duk cja a jak siIacute reformuje prze -mysge to produkja spada

Tak w bloku spadgea ale w Chi -nach nie no i co wiIacutecej w Chi -nach reformy zaczIacuteto od rolni -ctwa wiIacutec stπd przy szedge szybkiwzrost gospodar ki ale jak za bra -no siIacute do prze mysgeu okogeo 1985-ego to w przemyuacutele nawet jeuacutelireformy bygey tu trudniejsze nioslash wrol nic tiwe to produkcja rosgea aprze mysge stage siIacute ggeUcircwnym motor -em ogUcirclnego wzrostu

Jest jeszcze inny problem mia -no wicie oslashe jeuacuteli w rolnic twie re -formy geatwiejsze nioslash w przemyuacuteleto dlaczego w przy padku krajUcircwBlo ku jak siIacute zaczIacutegey reformyryn kowe to spadek dokonage siIacutenie tylko w przymyuacutele ale rUcircw -nieoslash w rolnictwie wiIacutecej spadekw rolnictwie byge gorszy nioslash wprze myuacutele innymi sgeowy ta tezazdaje siIacute na nic

Skoro tak skoro padgey te ar gu -menty o wyjπtkowouacuteci Chin (orazWietnamu) to nie pozo staje nicinnego nioslash uznaEcirc oslashe krach nie bygekoniecznouacuteciπ historycznπ alezostage wywo geany przez bgeIacutedy stra -tegii gosopdarczej bπduuml jej brakno i trzeba siIacute zastanowiEcirc nadtym a niby to dlaczego krachmiageby byEcirc nieunikniony histo -rycz nie

Argument tych co wierzπ w tπhistorycznπ koniecznouacuteEcirc jest takimia nowicie oslashe spadki pro dukcjiwy wogeane bygey tym oslashe za ko mu -nizmu paOgravestwo - czy partia - sub -sydiowało ma sy niepotrzebncyhproduktUcircw takich na ktUcircre niebygeo oslashad nej potrzeby nawet gdy -by bygey oferowane za darmowszystko po to oslasheby wykazaEcircszybki wzrost

Po to oslasheby planiuacuteci - nawet ko -mu nistyczni jak oni byli pod -trzy mywali takπ proukcjIacute od po -czπtku komunizmu na coraz towiIacutekszπ skalIacute gdyoslash gospodarkiwzrosgey wielo krotnie musieliby

byEcirc nie uacutele pi ale nienormalni alezageUcircoslash my oslashe tak bygeo oslashe poza na -ro dem z opozycjπ wgeπcznie wgea -dza by gea taka nienormala z ne ga -tywnej selekcji

Zgodnie z tπ tezπ jak siIacute za -częły re formy skoOgraveczygey siIacute sub -sy dia no bo inaczej nie ma rynkua tym samym niepotrze bne wy -roby bez wsparcia musia gey pauacuteEcirctak oslashe po gor szygey siIacute teoslash sta -tystyki pro dukcji na r o do wej wiIacutecsta tys ty cznie wy szgeo na krach apo nie waoslash planiuacuteci byli wyjπtko wonienormalni krach okazage siIacute ra -czej astronomiczny

PPeegegennee bbaaddaanniiee oocczzuu

EWA GpoundADECKA1224 Dundas St West Suite 102 Mississauga

Ontario L5C 4G7

AUTO WORK LTDComplete Auto Repair

Used amp New Tire Service

bull Tune - Ups

bull Shocks

bullTire Services

bullBrakes

bullMufflers

bullCar Detailing

bull Elektrical

bullFront End WorkZENON MIGUSBus (905) 629-1892Cell

(416) 707-8304

1557 Sedlescomb Dr

MississaugaOnt L4X 1M4

Gdy samochUcircd twUcircj nie rusza dzwoOgrave naty-chmiast do Migusa FachowouacuteEcirc i uczciwouacuteEcirc

DUNDAS

1557SEDLESCOMB DR

HW

Y 4

27

DIX

I R

D

Jarrow

Powyoslashsza diagnoza tego dla -cze go poza Chinami - oraz Wiet -na mem - budowanie gos po darkiryn kowej po dekadach paOgravest wo -wego dyktatu - plano wa nia - do -prowadzigeo natych miast do gos -po darczego upad ku kompletnieod biega od ogUcirclnie przyjIacutetegopoglπdu oslashe ten upadek byge nie -uchron ny taka sobie historycznakonie cz nouacuteEcirc i tyle

Wedle tej opinii kryzys niemniej szy nie wiIacutekszy byge nieu -chronny tam gdzie miage miejscetyle oslashe w jednych kra jach jakPolska byge on geago dniejszy agdzie indziej czIacutesto gorszy jak wRosji dlatego oslashe w Polsce zmia -ny bygey rady kalne a w Rosji bygeygradu al ne co oczywiuacutecie - jakbygea o tym mowa - nie jest ab so -lut nie oslashadną prawda

Jak siIacute wejdzie na ten troppojawia siIacute oczywiuacutecie inne py -tanie nie tylko skπd te rUcircoslash nicemiIacutedzy krajami bloku ale - cowaoslashniejsze - dlaczego odej uacutecie odkomunizmu w Chinach oraz wWietnamie nie spowodowageo kra -chu tyl ko niespotykany sukces aw blo ku krach gospodarczy nieoszczIacutedził nawet jednego kra jubez wzglIacutedu na strate gie

Zdajπc sobie z tego sprawIacute oslasheChiny oraz Wietnam sta no wiπproblem zwolennicy teorii histo -rycznej koniecz nouacuteci rzucili tezIacute

Trzy drogi (4)Kazimierz Z PoznaOgraveskiUniversity of Washington

15-3110 2008 No 20 (962)

Potrzebna krawcowa z umiejIacutetnouacuteciπ

krojenia i szycia

Tel 905-290-2304

3730Lakeshore Blvd West

Etobicoke OntarioM8W 1N6

Strona 4 15-3110 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 9

UE-15) Na publikacjIacute skgeada siIacuteza tem kilka wπtkUcircw transatlan ty -c ki przeglπd polityk i instru men -tUcircw sgeuoslashπcych rekrutacji pra cow -nikUcircw omUcircwienie wpgeywu roz -sze rzenia UE na rynek pracy wPol s ce i migracjIacute miIacutedzynaro -dowπ a takoslashe wyniki badaOgrave nadpolskimi migrantami zarobko -wymi w USA i Wielkiej BrytaniiKaoslashdy z tych wπtkUcircw zasgeugujena bacznπ uwagIacute

W przeciwieOgravestwie do klasycz -nych koncepcji migracji zakgeada -jπcych prymat czynnikUcircw ekono -mi cz nych w ksztagetowaniu zarob -kowej mobilnouacuteci miIacutedzynaro -dowej (model pull-push) obecnieprzypisuje siIacute duoslashe znaczenie rolipaOgravestwa NtildeDzisiaj paOgravestwo i jegopo lityka sπ kluczowymi elemen -tami wyjauacuteniajπcymi proces mi -gra cji zarUcircwno z perspektywyteo rii jak i praktykiicirc - pisze Igli -cka SzczegUcirclnego podkreuacuteleniawymaga w zwiπzku z tym zmianaorientacji w USA gdzie po 11wrzeuacutenia 2001 r zaostrzygea siIacutesprzecznouacuteEcirc miIacutedzy tradycyjnπideπ amerykaOgraveskiego spogeeczeOgraves -twa wielokulturowego a tendencjπdo akcentowania nadrzIacutednej war -touacuteci anglosaskiego dzie dzic twaoraz w Wielkiej Brytanii ktUcircrastopniowo rezygnowagea z napgey -wu ludnouacuteci z bygeych kolonii pre -ferujπc inne strumienie migra -

cyjne majπce zapewniEcirc temu kra -jowi przewagIacute w globalnej kon -kurencji gospodarek opartych nawiedzy Dokgeadne przeuacuteledzeniepolityk migracyjnych tych kra -jUcircw tym cenniejsze oslashe udoku -men towane odwogeaniami do ca -geego szeregu waoslashnych regulacjipraw nych nie tylko wyrauumlnie do -wodzi ksztagetowania w tymwzglIacute dzie ich narodowych stra -tegii ale rUcircwnieoslash ma sgeuoslashyEcirc - ta kπnadziejIacute wyraoslasha autorka - podej -mo waniu jak najlepszych decyzjiprzez PolskIacute ktUcircra znajduje siIacutew pewnym sensie w sytuacjiuprzy wilejowanej Ntildemooslashe uczyEcircsiIacute na bgeIacutedach krajUcircw ktUcircre majπdgeugπ historiIacute bycia obszaramiimigracjiicirc Jakie zatem bgeIacutedy po -pege niagey kraje zachodnie

Z cageπ pewnouacuteciπ dageoby siIacute tuwymieniEcirc wiele zjawisk (takichjak przyjmowanie bez ograniczeOgravemieszkaOgravecUcircw bygeych koloniiprak tykowane np przez FrancjIacuteco doprowadzigeo do powstania naobrzeoslashach miast francuskich roz -le ggeych etnicznych gett Ntildeo wyso -kich wskauumlnikach przestIacutepczouacuteciktUcircre do dzisiaj pozostajπ nieroz -wiπ zanym a nawet nasilajπcymsiIacute problemem spogeecznymicirc czyteoslash brak naleoslashytej kontroli skut ku -jπcy ogromnym napgeywem niele -galnych migrantUcircw - tej Ntildearmiizgeaicirc wedle dosadnych sgeUcircw

rzyli sezonowπ przemysgeowπ sigeIacuteroboczπ skgeadajπcπ siIacute z ubogichimigrantUcircw przymknIacuteli oko nawysoki odsetek wypadkUcircw przypracy i namnooslashyli wiejskich gettw samym sercu Amerykiicirc Polskanaraoslashona jest na uleganie podob -nym tendencjom tym bardziej oslashew swoich decyzjach skrIacutepowanajest koniecznouacuteciπ przestrzeganiaregulacji miIacutedzynarodowych iunijnych co naraoslasha jπ na zep -chniIacute cie do roli Ntildebuforaicirc - bezpie -cznej dla UE ale szkodliwej dla

Izabella Bukraba-RylskaUniwersytet Warszawski

Silvio Berlusconiego w 2008 r zczym borykajπ siIacute dzisiejszeWgeochy) ale o wiele waoslashniejszesπ ggeIacutebiej ukryte przyczyny tychzjawisk Z jed nej strony naleoslashy tuwspom nieEcirc o stosowaniu nieprze -my uacutela nych zasad majπcych tylkouza sad nienie humanitarne (nppo li tyka azylowa w Wielkiej Bry -tanii) a z drugiej o krUcirctko wzrocz -nym kierowaniu siIacute tylko rachubπekonomicznπ (np wzglπd na ta -niouacuteEcirc zagranicznej sigey roboczej)

Jak dowodzπ douacutewiadczeniaamerykaOgraveskie masowy napgeywMek sykanUcircw do rolnictwa ntilde czyto w ramach programu NtildeBraceroicircczy w postaci strumienia niele -galnych imigrantUcircw ntilde owszemoznaczage zyski dla farmerUcircwobnioslashenie kosztUcircw pracy i cenoslashywnouacuteci ale jednoczeuacutenie spo -wodowage spadek pgeac w sektorzerolnym co owocowageo paupery -zacjπ amerykaOgraveskich robotnikUcircwrolnych Podobne mechanizmyza stosowane w przemyuacutele prze -twUcircr czym doprowadzigey do wieluinnych niekorzystnych przemianPisze o tym w swojej ksiπoslashceNtildeKra ina fast foodUcircwicirc EricSchlosser NtildemiIacutesni giganci obni -oslashyli koszty produkcji drogπ ciIacuteEcircpgeacowych Przeksztagecili onijeden z najwyoslashej pgeatnych za -wodUcircw produkcyjnych w kraju wzajIacutecie opgeacane najnioslashej stwo -

Nie brakuje obecnie badaOgrave i pu -bli kacji pouacutewiIacuteconych zjawiskumigracji zarobkowych z Polski Ibardzo dobrze gdyoslash tym samymudaje siIacute nie tylko uacuteledziEcirc na bie -oslashπco to istotne zjawisko ale rUcircw -nieoslash zachowaEcirc ciπggeouacuteEcirc refleksjiobecnej w polskiej socjologii odco najmniej stu lat W ten nurtjak oslashe interesujπcy i niezbIacutednywpisuje siIacute miIacutedzy innymi naj -nowsza ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej pt NtildeKontrasty migracyjnePolski Wymiar transatlantyckiicircTo niewπtpliwie lektura przydatnadla kaoslashdego kto interesuje siIacutewspUcircgeczesnymi zagadnieniamispogeecznymi a takoslashe pouczajπcadla tych ktUcircrzy chcieliby usytuo -waEcirc je w nurcie szerszej refleksjihistorycznej i politycznej Autor -ka analizuje bowiem znamiennπprzemianIacute jaka dokonagea siIacute wokresie transformacji systemowejkiedy to Polska z kraju li tylkoemi gracji przeksztagecigea siIacute w krajemigracji i imigracji oraz omawianajwaoslashniejsze rozwiπzania wpolityce migracyjnej przyjIacuteteprzez paOgravestwa zachodnie (USA i

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

Strona 5No 20 (962) 15-31102008

Barbara Sharratt

Dopiero dwa lata upłynęły odostatnich wyboroacutew do rządufederalnego a tu ambitny Premierzafundował nam następne bochciał żeby konserwatyści mielizdecydowaną większość w parla -mencie Zafundował za kilkasetmilionoacutew dolaroacutew z naszychwlasnych pieniędzy w momenciekiedy sytuacja gospo darcza USAi Kanady wygląda smutno Aleczego się nie robi dla władzy

Partia Liberalna ktoacutera spra wo -wała władzę zbyt długo samo -rzutnie bdquowysadziła się w po wie -trzerdquo rozbijając się na dwa obozyChretiena i Martina Miało towręcz fatalne skutki dla moralepartii W przedostatnich wybo -rach liberałowie wypadli słabo aoboacutez ich dzielił się dalej Wielkieambicje przywoacutedcze mieli panRae były premier Ontario ktoacuterydla tego celu zmienił partię (takjak się zmienia rękawiczki coostatnio stało się modne w Kana -dzie) oraz pan profesor Ignatieffwybitny intelektualista ktoacutery poprzeszło 20-tu latach nieobec -ności zawitał w tym kraju Zja wi -sko przypominające kandydaturępana Tymińskiego na prezydentaPolski

Dwoacutech pozostałych bdquopreten -den toacutew do tronurdquo panowieKenne dy i Dion umoacutewili się żepołączą fronty i przywoacutedcą partiizostanie ten ktoacutery będzie miałwiększa ilość głosoacutew OboacutezKenne dyrsquoego przyłączył się doobozu Diona i Dion został przy -woacutedcą opozycji na całą Kanadę

Rozczarowani panowie Rae iIgnatieff i ich zwolennicy bruź -dzili biednemu Dionowi ile siędało i nie bez powodu ulubionyptaszek pana Ignatieffa bdquopuffinrdquoprzelatując nad przywoacutedcą PartiiLiberalnej załatwił się na jegoramieniu - taką reklamę zrobiliDionowi Konserwatysci Zabaw -ne to było i miłe dla wszystkichza wyjątkiem delikwenta

W wyniku tej wojny podjazdo -wej Dion nie miał szans na wy -granie wyboroacutew nawet gdyby byłw stanie wyjaśnić nam w sposoacutebbardzo uproszczony swoacutej cieka -wy acz zawiły projekt ldquozie lo nejgospodarkirdquo

Niestety projekt ten zbiegł sięz recesją gospodarczą i samoużycie słowa bdquoTaxrdquo (podatek)było błędem taktycznym ktoacuteryskwapliwie wykorzystali konser -wa tysci strasząc bdquomaluczkichrdquo żeLiberałowie wprowadzą nowypodatek podczas gdy oni zmniej -sza ją nam podatki i poprawiająstopę życiową

Już po wyborach nowe podatkizafundowało nam miasto czyli

obecnie NDP partia pana Lay -tona do ktoacuterej należy naszburmistrz Miller A tak nas panLay ton uwodził w czasie kam -panii wyborczej twierdząc żejest po stronie klasy robotniczej zktoacuterą siedział przy kuchennymstole Ten kuchenny stoacuteł na wielesię nie przydał prywatny samolotteż nie pomoacutegł tym razem panuLaytonowi w zostaniu PremieremKanady co jest od lat jego ambi -cją Może następ -nym razem

Oczarowaławszystkich paniMay przywoacutedcaPartii Zielonejktoacuterej bdquoojcowierdquow ogoacutele nie chcie-li dopuscić do dys-kusji Wypadłanajlepiej z całegogrona dysku tan -toacutew moacutewiąc zwiel kim zapa -łem szcze rze ibez ogroacute dek

Nie ste ty wwyborach kan -dydo wała prze -ciw panu Mac -Kay mini stro wiw rządzie Kon -s e r w a t y s t oacute w ktoacutery miał tę prze-wa gę że uro dziłsię w tamtymokrę gu i że jegoTata re pre zento -wał oacutew okręgprzed tem

Pan MacKaypięknie zapisałsię w kronikachparlamentarnychnazywając byłąkochankę sukądostarczając Ka -na dyjczykom wten sposoacuteb powo -du do radościPan Berniet teżzos tał ponowniewybrany do par -la mentu jako synswojego okręgunie zaszkodziłmu ani romans zpiękną Julie aniskandal z doku -mentami zosta -wio nymi w jejdomu Wyborcywszy stko wy ba -czą

Wydaliśmy300 milionoacutew nawybory Mamykilku więcej kon -s e r w a t y s t oacute w Libe rałowie stra -cili 19 okręgoacutew i teraz winią za toDio na bo rzeko mo miał za słabyangielski NDP utrzymało się natym sa mym po ziomie mi mo sa -molotu Zieloni będą musie li jesz -cze poczekać aż zwolni się jakiesmiejsce ale mają tę sa tys fakcjęże powiedzieli co chcieli

Prawdopodobnie pan Harperktoacutery nie wierzył w ocieplanie sięglobu weżmie teraz pod uwagęzieloną politykę pana Diona i pani

Barbara SharrattUniversity of Toronto I znowu mieliśmy

wybory

REALTY LTD

BROKERAGE

416-534-3511

Sales representative od 1988 r

Zofia Lachowicz

2273 Dundas St WestToronto On M6R 1X6Fax 416-534-3512

Cell416-459-0995

Zapewniam fachowπ i rzetelnπ usgeugIacute popartπ wielolet-

nim ouacutewiadczeniem finansowanie bonus

wwwnowykuriercom

May i wykorzysta niektoacutere z ichsugestii oczywiście w sposoacuteb za -ka muflowany że to niby włas nypomysł konserwatystoacutew - tak sięzwykle dzieje Już teraz zau wa -żam w telewizji reklamy no wychźrodeł energii - od wiatru dobdquoczys tejrdquo nuklearnej

W dniu wyboroacutew poproszonomnie żebym siedziała jako bdquoscru -ti nearrdquo czyli obserwator Sie -dzieć nie lubię ale ciekawe było

pod liczenie wynikoacutew po za koń -czeniu wyboroacutew Wygrał liberał(Gerard Kennnedy) z przed sta wi -ciel ką NDP (Peggy Nash) Kon -ser wa tyści zajęli trzecie miejscemar k sista-leni nista dostał jedengłos a Partia Marijuany - dwa Iw tym cała Ka nada

Głosowało niestety tylkoczter dzieści dziewięć procent wy -bor cUcircw Reszta się zbuntowałaZa dużo tych wyborUcircw

Strona 6No 20 (962) 15-31102008Obserwacje z USAAndrzej Targowski

Western Michigan University

DokoOgraveczenie na stronie 23

W 2008 roku Polacy obcho dzπ400 letniπ rocznicIacute osied lenia siIacutew Ameryce PUcircgeno cnej Czyli wrok po osiedleniu siIacute tu Angli -kUcircw ktUcircrzy dopgey nIacuteli do pUcircuuml niej -szego James town 26 kwietnia2007 r W pauuml dzierniku 2008 rwie lu pol s kich dygnitarzy przy -bygeo na polskπ rocznicIacute do Chica -

go podobnie w 2007 roku doJamestown przybygea krUcirclowaEloslashbieta II ktUcircra jest kilkuna sto -krot nπ wnuczkπ krUcircla Jakuba Iaby uczciEcirc rocznicIacute osiedlenia siIacuteAnglikUcircw w Nowym aringwiecie

Owe miasteczko choEcirc magee ijuoslash prawie zapomniane ode grageowielkπ role w rozwoju ZachodniejCywilizacji Dageo ono podwalinypod powstanie demokratycznychStanUcircw Zjednoczonych ktUcircreprak tykujπ swUcircj demokratycznyustrUcircj od 230 lat czyli od pows ta -nia swej demokra tycznej kon sty -

Od Jamestown doObamy

tucji w 1787-88 r Konsytuacja tabygea wyni kiem AmerykaOgraveskiejRe wolucji ktUcircra rozpoczIacutegea siIacute w1775 r i bygea wymierzona prze -ciw Anglikom ktUcircrzy osiedlili siIacutew Ameryce od 168 lat czyli wowym Jamestown Jednakoslashe Ang -licy nie przewi dywali takiegoobro tu sprawy kiedy zdecy do -wali siIacute daEcirc uprawnienia demo -kra tyczne kolonii w Jamestown wstanie Wirginia

W 1619 r po raz pierwszy ze -brageo siIacute Zgroma dzenie demo kra -tycznie wybra nych wgea uacutecicieliowych ziem aby prze dy skutowaEcirc

sto sunki z In dia na -mi chodzenie dokouacuteciogea spra wyha zardu i pi cia al -ko holu oraz ce nytytoniu

KrUcirc lowi cho dzi -geo o to by wgea uacute ci -ciele ktUcircrzy couacuteposia dajπ byli bar -dziej skgeonni doprze strzegania pra -wa w odleggeej ko -lo nii

Douacutewiadczeniepolityczne z Ja mes -town szybko prze -niosgeo siIacute do Ang -lii gdzie miej scowiwgeauacuteciciele chcielimieEcirc po do bne pra -wa Tu naleoslashy szu -kaEcirc idei dla pUcircuuml -niej szej RewolucjiCromwella (1653-58) a po tem Re wo -lucji Chwalebnej(1685-1714) ktUcircradefini tywnie roz -dzie ligea wgeadzIacute us -ta wodawczπ Par -lamentu od wgeadzywykonawczej KrUcirc -la Nie trzeba bygeodgeugo czekaEcirc nasyg nage zwrotny doAngiel skich Ko lo -nii w AmerycektUcirc re w porcie wBos tonie w 1773 r

Izabela Embalo

Rzπd kanadyjski wprowadzigenowe korzystne prawo pozwa la -jπ ce na otrzymanie pobytu sta -geego Wymogiem nowego progra -mu jest przepracowanie na kon -trakcie pracy lub ukoOgraveczenieszkogey (ponad) uacuteredniej w Kana -dzie Dochodzπ jeszcze inne do -datkowe wymogi jak przepra co -wanie roku po zakoOgraveczeniu kur -suszkogey w Kanadzie oraz zna -jomouacuteEcirc jIacutezyka angielskiego Prog -ram nie obejmuje francuskiejczIacuteuacute ci a zatem dotyczy kandy da -tUcircw spoza Quebecu

Poprzednio obowiπzujπce pra -wo emigracyjne pozwalageo jedy -nie by osoby ktUcircre przybygey doKanady na autoryzowane kon -trak ty tacy najczIacuteuacuteciej posiadalijedynie mooslashliwouacuteci ubiegania siIacuteo prawo stageego pobytu w oparciuo tak zwanπ emigracjIacute niezaleoslashnπUrzπd imigracyjny za przepra -

Noweprzepisy

emigracyjne

Dr Wojciech Oslashurowski

Urazy sportowe przewlekgeei pourazowe choroby

miIacuteuacuteni kouacuteci i stawUcircw

Tel (416) 531-1056

2238 Dundas St W Unit 112Toronto

wydagey tzw NtildePrzy jIacute cie herba cia -neicirc (Tea Party) wyrzu cajπc domo rza wory z herbatπ z an giel -skiego statku twier dzπc oslashe ko -loniuacuteci nie bIacutedπ pgeaciEcirc podatkUcircwKrUcirclowi o ile nie bIacutedπ re pre -zentowani w Par lamencie Bo -wiem chcieli mieEcirc takie sameprawa jak po siadacze nieru -chomouacuteci w Anglii ktUcircrych wyz -woligea od KrUcircla Re wolucjaChwalebna sprzed 59 laty Dalejwypadki potoczygey siIacute szybko w1776 Koloniuacuteci oggeosili De kla -racjIacute Niepodleggeouacuteci potem Kon -sty tucjIacute (1787-78) i sgeawny Billof Rights (1789) Odtπd Ame ry -kanie ggeoszπ demokra cjIacute i wyz -wo lenia krajUcircw spod pano wa niaimperiUcircw Dziuacute mamy okogeo 200niepodleg geych paOgravestw czgeon kUcircwONZ

Warto raz jeszcze przypomnieEcircoslashe poczπtkowo Anglicy nie daliprawa ggeosu Polakom mieszka jπ -cym w Jamestown Dopiero poich strajku Ntildeno vote no workicircPo lacy uzyskali swe cywilne pra -wa Przecieoslash Polacy przybyli doowej kolonii jako fachowcy znaj wiIacutekszego w owym czasiepaOgraves twa europejskiego ktUcircre bygeow swym rozkwicie i w ktUcircrym od1572 r panowageo Ntildedemokra ty -czneicirc (w praktyce przetargowe)wybory KrUcircla (na wzUcircr wspUcircge -czes nych wyborUcircw prezydentUcircw)Zatem Polacy dopominali siIacute oprawa cywilne ktUcircre dla szlachtybygey wUcircwczas dostIacutepne w PolsceByEcirc mooslashe oslashe polskie liberum ve -to stosowane w Polsce od 1652 rdageo impuls Anglikom do prze -pro wadzenia owej RewolucjiChwalebnej ktUcircra do dzisiaj jestinspiracjπ dla demokratycznychprπdUcircw w uacutewiecie

Jamestown Ntildezasgeuoslashyge siIacuteicircjeszcze jednym tym razem nie -sgeawnym wprowadzeniem nie wol -nictwa w Ameryce kiedy w 1619

r przechwycono na Morzu Ka -raib skim statek hiszpaOgraveski z 20Murzynami z Afryki I co siIacute oka -zuje oslashe dopiero w latach 1865-1960-ych Murzyni zaczIacuteli do cho -dziEcirc swych praw cywilnych a po390 latach Mulat najpraw do po -dobniej zostanie PrezydentemSta nUcircw Zjednoczonych w 2009r

Strona 7No 20 (962) 15-31102008

ktUcircrej krUcirclowagey wszelkiego ro -dzaju formy oszustwa szkolnegoNtildeuacuteciπgawkiicirc przemycane zarUcircw -no w najprostszych jak i w naj -bardziej wyszukanych formachTe Ntildeuacuteciπgiicirc ten spryt to cwa niac -two to oszustwo edukacyjne roz -plenigeo siIacute do niebywageych roz -miarUcircw Stageo siIacute trwageym ele -mentem polskiego folkloru edu -ka cyjnego

Najtrudniej naturalnie jestuczyEcirc przedmiotUcircw trudnych ta -kich ktUcircre wymagajπ samodziel -nego myuacutelenia solidnej pracyumy sgeowej Pierwszπ wiIacutec ofiarπtej Ntilderewolucji edukacyjnejicirc padgeyprzedmioty uacutecisgee Tutaj - bezuacuteciπgi ani rusz Dzieci szkolnepo dzieligey siIacute na ogromnπ wiIacutek -szouacuteEcirc NtildehumanistUcircwicirc - takich co toNtildeja zawsze bygeem z matematyki ifi zyki idiotπicirc i na tIacute skromnπmniej szouacuteEcirc ktUcircra nie padgea natym edukacyjnym ugorze Toidio tyczne Ntildeja zawsze bygeem idio -tπ z matematykiicirc wypowiadanew formie przechwageki i z wielkimzadowoleniem z siebie stageo siIacutestandardem cywilizacyjnym wsze regach nowej powojennejinteligencji

Ten kretyOgraveski obyczaj uzewnIacutet -rz nia siIacute szczegUcirclnie przy okazjiDnia Nauczyciela kiedy rooslashnezadowolone z siebie bagewany ob -siadajπce mikrofony wszystkichstacji radiowych i telewizyjnychza czynajπ luzacko dzieliEcirc siIacute zwidzami i sgeuchaczami swoimiprzeoslashyciami szkolnymi Z dumπopowiadajπ sobie uacutemiejπc siIacute dorozpuku jak to przemycali uacuteciπgiw bugekach w butach w kanap -kach w klozetach jak to saminau czyciele w tym oszustwie im -z migeouacuteci do nich naturalnie - po -ma gali wystawiajπc na urπgo -wisko cagey proces edukacyjnyDostajIacute wysypki i formalnie krewmnie zalewa kiedy sgeyszIacute teobrzydliwe idiotyzmy

Ale ja wiem To jest folklorpol ski Ci ludzie w ogUcircle nie ro -zu miejπ i nie zdajπ sobie sprawy z

tego co robiπ Oni nawet nie majπpojIacutecia oslashe to czym siIacute chwalπ iszczycπ jest autentycznym po -wodem do wstydu i zaoslashenowaniaNie majπ pojIacutecia ze nawet w tejEu ropie tuoslash za miedzπ oslashyjπ ludyw ktUcircrych opisywany przez nichpro ceder jest po prostu nie do po -myuacutelenia Oslashe sπ w Europie i nauacutewiecie kraje w ktUcircrych uczniowinie przyjdzie do ggeowy oslasheby wczasie egzaminu uacuteciπgaEcirc od kogouacuteczy od czegouacute ani nikomu nieprzyjdzie do ggeowy aby jakieuacuteuacuteciπgi podawaEcirc Oslashe takie zacho -wania sπ przedmiotem wstydu anie chwalenia siIacute albowiemoszustwo w kaoslashdej dziedziniejest tam traktowane jak przes tIacutep -stwo jak couacute dla czgeowieka cy wi -lizowanego niedopuszczalnego

Czy i kiedy dooslashyjemy czasUcircwoslashe podobne bIacutedπ postawy pols -kich nauczycieli i ich wycho wan -kUcircw Co trzeba zrobiEcirc oslasheby sgeo -wo Ntildenauczycielicirc brzmiageo dum -nie oslasheby bygeo oznakπ prestioslashuspogeecznego i budzigeo szacunek anie wspUcircgeczucie

Moim zdaniem trzeba siIacutegnπEcircdo tradycji II Rzeczypospolitejdo tego niezwykgeego wyczynuhis torycznego jakim bygea edu ka -cja PolakUcircw przed II wojnπ uacutewia -towπ Trzeba stworzyEcirc materialnepodstawy pozycji spogeecznej nau -czyciela Trzeba przypomnieEcirc na -szym nieukom UstawIacute z dnia 9pauumldziernika 1923 roku NtildeO upo -saoslasheniu funkcjonariuszUcircw paOgravest -wo wych i wojskaicirc (DzU RP nr116 z r 1923) Ustawa ta zrUcircw -nywagea uposaoslashenia profesorUcircwzwyczajnych z uposaoslasheniami dy -rektorUcircw departamentUcircw komen -dan ta ggeUcircwnego policji wojewo -dUcircw i generageUcircw Zarobki pro fe -sorUcircw nadzwyczajnych i nau -czycieli gimnazjalnych z 27 let -nim staoslashem z zarobkami wice wo -jewodUcircw pugekownikUcircw koman -dorUcircw nadinspektorUcircw PP itpNauczyciele po 15 latach pracyotrzy mywali pensje podpuge kow -nikow podinspektorUcircw PP i sta -ros tUcircw Itd itd

Co siIacute musi staEcirc oslasheby w Polsceedukacja moggea stanπEcirc na takimpoziomie na jakim bygea w IIRzeczypospolitej Czy mooslashnaprzekonaEcirc nieukUcircw w Sejmie douchwalenia ustawy przypominajπ -cej tIacute z pauumldziernika 1923

Wydaje mi siIacute oslashe nie mooslashnaTak jak nie mooslashna przekonaEcirc tychbIacutecwageUcircw radiowych i praso -wych oslashe chwalenie siIacute oszust -wem w szkole nie jest powodemdo dumy lecz do wstydu Na ra -zie prof Kudrycka minister naukii szkolnictwa wyoslashszego rozsygeanam pytanie o radIacute jak rozdys po -nowaEcirc dodatkowy miliard ktUcircrynasz rzπd geaskawie wstawia doprzy szgeorocznego budoslashetu zprzez naczeniem na naukIacute i bada -nia naukowe Dzisiaj 03 procentPKB przypada na tIacute dziedzinIacute oslashy -cia a gdy wgeadza doda miliard tobIacutedzie juoslash 04 Jak im wytgeuma -czyEcirc oslashe nowoczesny kraj ktUcircrychce siIacute liczyEcirc w konkursie cy wi -lizacyjnym musi wydawaEcirc nie03 lecz 3 procent PKB na naukIacute ibadania

Selekcja negatywna poszgea juoslashza daleko tu na ewolucjIacute liczyEcirc

nie mooslashna Potrzebna jest porzπd -na miotgea ktUcircra to wszystko wy -miecie i przeczyuacuteci Potrzebnyjest fundamentalny mechanizmoczyszczajπcy mechanizm selek -cji pozytywnej

Takim mechanizmem selekcjipozytywnej bygeaby w Polsce re -forma systemu wyborczego doSej mu i wprowadzenie jednoman -datowych okrIacutegUcircw wyborczychna wzUcircr brytyjski Ja wiem oslashezwiπzek tych dwu spraw pozycjinauczyciela i systemu wybor -czego wydaje siIacute byEcirc trudny dozau waoslashenia i zrozumienia Alejeuacuteli tego nie zrozumiemy naszeoslashycie spogeeczne i narodowe cze -kajπ jeszcze trudniejsze czasyNikt poza nami nie jest zainte re -sowany w tym oslasheby Polska miageaelitIacute spogeecznπ i politycznπ nauacutewia towym poziomie Jeuacuteli tegonie zrobimy czeka nas nieustannyproces zeuacutelizgiwania siIacute w ran -kingu cywilizacyjnym a wreszciei z niego wypadniIacutecie Kto wieczy juoslash nie jest za pUcircuumlno Po -cieszam siIacute myuacutelπ oslashe mooslashe jed -nak mimo wszystko jeszcze ma -my szansIacute

Nauczyciel PolskiOd szeuacuteEcircdziesiIacuteciu a mooslashe i

wiIacutecej lat kaoslashdego 14 pauuml dzier -nika dziennikarze prasowi ra dio -wi i inni przypominajπ sobie oNauczycielu Polskim pojawiajπsiIacute artykugey wywiady ceremoniei dekoracje Poniewaoslash w mgeodouacuteciumyuacuteligeem sobie karierIacute nau czy -ciela i wychowawcy mgeodzieoslashywiIacutec w kaoslashdπ takπ rocznicIacutechciage bym wyjechaEcirc z Polskigdzieuacute w zamorskie kraje w jakπuacuteggeuszIacute czy pustyniIacute oslasheby nie sgey -szeEcirc tego fageszywego i ggeupawegojazgotu dziennikarskiego towa -rzy szπcego oduacutewiIacutetnym mowomi obgeudnym deklaracjom wszel -kiego rodzaju oficjeli UwaoslashamsiIacute bowiem za wydziedziczonegospadkobiercIacute pokoleOgrave nauczycielipolskich za wychowanka tychwspaniageych ludzi ktUcircrzy nie zgi -nIacutegei w Katyniu OstaszkowieMie dnoje nie wymarli w geagrachsyberyjskich nie zostali zaggeo -dzeni w obozach Sachsenhausenczy Dachau ale ktUcircrym los poz -wo lige przetrwaEcirc te okropnouacuteci iktUcircrzy po wojnie mogli podjπEcircniewdziIacuteczny trud uczenia pols -kich dzieci PamiIacutetam te wspa -niagee przedwojenne postacienauczycieli ktUcircrzy uczyli mnie wszkogeach Szprotawy Sgeawy aringlπs -kiej Ogeawy Jeleniej GUcircry dlaktUcircrych uczenie i wychowy waniebygeo powogeaniem a nie ka rπ zabrak sprytu i umiejIacutetnouacuteci urzπ -dzenia siIacute w oslashyciu I widzia geemjak z roku na rok ten naj szla -chetniejszy z zawodUcircw po du -padage jak na miejsce starych iprzedwojennych przychodzilimgeo dzi i bez entuzjazmu jak tenzawUcircd bgeyskawicznie siIacute femi -nizo wage jak odchodzili mIacuteoslashczyuuml -ni - gdzie tylko kto miage i mUcircggeOumlJak mooslashna bygeo oslashyEcirc utrzymywaEcircrodzinIacute z ggeodowej pensji z mar -nego ochgeapu finansowego jakimtym nieudacznikom rzucagea Pols -ka Ludowa

Podupadageo nauczycielstwopo dupadagea szkogea Nauczycieleza miast uczyEcirc i ksztageciEcirc ganializ lekcji na lekcjIacute od szkogey doszkogey Szkogea stagea siIacute terenemnieubgeaganych zmagaOgrave uczniUcircw znauczycielami Rozwijagea siIacutebgeys kawicznie epidemia Ntildedok -sztage cania pozaszkolnegoicirc epi -demia korepetycji Dzisiaj jakzew szπd sgeyszIacute juoslash wrIacutecz niemooslashna sobie wyobraziEcirc oslasheby na -wet i bardzo zdolny uczeOgrave mUcircggeso bie poradziEcirc bez dodatkowychlekcji bez korepetycji A juoslash napew no gdy rzecz idzie o zdo -bycie miejsca w jakiejuacute bardziejpopularnej czy modnej szkolewyoslash szej Jeszcze kiedy ja cho dzi -geem do szkUcircge ta plaga bygea za -ledwie w zalπoslashku Ale z roku narok jej zasiIacuteg siIacute poszerzage Wszkole rozwijaEcirc siIacute poczIacutegea ko -rupcja ktUcircrej to Ntildeprywatne dok -sztagecanieicirc bygeo tylko jednym zele mentUcircw Ukoronowaniem tegoprocesu gnilnego bygea matura na

Jerzy Przystawa

Uniwersytet Wrocgeawski

POLSKA SZKOŁA MUZYCZNA

The Frederic ChopinMusic School

FortepianpianinoiumlSkrzypceiumlGitara iumlEmisja ggeosu (Vokal)iumlFletiumlTrπbkaiumlKlarnet

iumlAkordeoniuml Teoria - wszystkie poziomyKOMPOZYCJAiumlIMPROWIZACJAiumlDYRYGOWANIE

-dla zaawansowanych

RYTMIKA i UMUZYKALNIENIE dla dzieci od 4-go roku oslashycia2399 Cawthra Rd East Unit 101 Mississauga

T e l ( 9 0 5 ) 2 7 9 - 7 7 6 1

Jesienna MASKARADez okazji 40-lecia Szczepu Szarotki

Sala przy Św Kazimierzu156 Roncesvalles Ave

Toronto ON M6R 2L4 Canada

W tą Sobotę- 8 listopadao godz 600PM

W cenie biletu wliczony- 10 os przy stoliku ($45 jeden bilet $400 za

stolik) zniżka dla studentoacutew ($35) Gorący obiad deser Wino do obiadu

Przedstawienie Wystawa

Dzwońcie-Dana Cylke- 416-648-9502

Strona 8 15-3110 2008 No20 (962)

NastIacutepnym miejscem pobytubpa poundoziOgraveskiego ostatnim w jegotak burzliwym i trudnym oslashyciustaje siIacute PiOgravesk Na mocy art 9Konkor da tu z 10 lutego 1925roku zos ta je siedzibπ diecezjipoleskiej wcho dzπcej w skgeadprowincji kouacute cielnej do ktUcircrejnaleoslashπ ar cy biskupstwo wileOgraveskieoraz die ce zje geomoslashyOgraveska i piOgraveskaZostaje mianowany przez StolicęApos tol s kπ za zgodπ PrezydentaRze czypospolitej ordynariuszemw PiOgravesku(art 11 Konkordatu)Urzπd biskupa diecezjalnego bygewysoki mimo oslashe diecezja bygeabardzo pouacutelednia Ale w tymprzy padku przewaoslashygea chIacuteEcirc stwo -rze nia namiastki biskupstwa miOgrave -skiego pozostajπcego poza grani -ca mi Polski

CzIacutesto bywa gouacuteciem biskupawileOgraveskiego i co wspominage ar -tys ta Ferdynand Ruszczyc ktUcircrypod datπ 22 maja 1922 roku od -notowage NtildeO 1030 w KatedrzeUgeani niebiescy utrzymujπ szpa -lery w prezbiterium Celebrujebis kup Szelπoslashek kazanie biskupapoundoziOgraveskiego Nawogeuje PolakUcircwdo zgody z Litwinamiicirc( Dziennikcz 2 W Wilnie 1919-1932 W1996) Odbygea siIacute wtedy uro czys -touacuteEcirc ku czci uacutew Kazimierza ktUcircrarozpoczIacutegea siIacute w sobotIacute wieczo -rem nieszporami w bazylice uacutewSta nisgeawa celebrowanymi przezbpa poundoziOgraveskiego

Przeniesiono wUcircwczas tru mien -kIacute z relikwiami ze srebrnego sar -ko fa gu w kaplicy do prezbite -rium TydzieOgrave pUcircuumlniej 28 - 30maja ob chodzono 400 - leciekanonizacji uacutew Kazimierza i wtej uroczys touacute ci uczestniczygebiskup miOgraveski Ruszczyc wspomi-0najπc 10 czerw ca 1923 rokukonsekracjIacute bpa Mi chagekiewiczaz udziageem bis ku pUcircwMatulewicza i BandurskiegogenerageUcircw Rydza- aringmiggeegoMal czewskiego nie wspomniageoslashe uczestniczyge w niej bp poundo ziOgrave -ski z NowogrUcircdka co przy po -mina ks Nikodem CieszyOgraveski(Roczniki Katolickie Rok 1923PoznaOgrave 1924)Biskup poundoziOgraveskijest rUcircwnieoslash w Wilnie obecny 12kwietnia 1924 roku podczas uro -czystego przywitania arcybiskupaJana Cieplaka powracajπcego zniewoli bolszewickiej do kraju

A wczeuacuteniej 2 wrzeuacutenia 1922roku Ruszczyc (po opuszczeniuTowarzystwa SzubrawcUcircw przezzageooslashyciela Tadeusza WrUcircblew s -kiego jego Wielki Straoslashnik) naposiedzeniu Szubrawi przeds ta -wige postawIacute duchowieOgravestwa wo -bec BiageorusinUcircw NtildeSpecjalnazmiana - w duchowieOgravestwieDogadza to Matulewiczowi Abiskup poundoziOgraveski dla przyciπ g niIacute -cia MiOgraveszczyzny za kordonemdπoslashy do szkodliwej dla nas unii -napisage - Pod wraoslasheniem tego cosiIacute sgeyszageo omawiageo i czytageowczoraj i dziuacute nie mogIacute zasnπEcircod razu Przez dziesiπtki lat opie -rano siIacute u nas wszelkim pokusomze strony Rosji rIacutekoma i nogamicze piano siIacute tej ziemi i bronionokaoslashdej jej piIacutedzi by oto terazgdy Polska jest traciEcirc pod

nogami grunticirc Jak widzimy uniawywo gey wagea zaniepokojenie wpew nych krIacutegach

Ntilde W ubieggeym dwudziestoleciumiIacutedzywojennym nie udageo siIacute wPolsce utworzyEcirc zrIacutebUcircw sieci pa -rafii katolickich uoslashywajπcych wna booslasheOgravestwach para liturgicz -nych w kazaniach i katechizacjijIacute zyka biageoruskiego - relacjonujeZbigniew Gajewski - Juoslash dawniejdziagealnouacuteEcirc biageoruskich duchow -nych katolickich bygea popieranaprzez katolickich biskupUcircw Pola -kUcircw Edwarda Roppa z Wilna(potem arcybiskupa z Mohylewa)i poundoziOgraveskiego z PiOgraveska Biskupzauacute wileOgraveski Jerzy Matulaitis -Ma tulewicz (Litwin beatyfikowa -ny przez Jana Pawgea II) byge dlawszystkich trzech narodowouacuteciPo lakUcircw LitwinUcircw i Biageoru si -nUcircw ojcemicirc ( NtildeLithuaniaicirc nr3(16) z 1995 r) Ferdynand Rusz -czyc byge wielkim patriotπ ale niezrozumiage postawy biskupUcircw zWilna i PiOgraveska ktUcircrych jednakdocenigea historia i KouacuteciUcircge

Juoslash w latach zaborUcircw nie -ktUcircrzy byli zatroskani sytuacjπPolakUcircw na Wschodzie oslashyjπcychw obcym otoczeniu dotπd jeszczeprzyjaz nym Ale rodzπcy siIacute ruchnaro do wy pobratymcUcircw zmuszagedo re fleksji Jednym z nich bygemiOgrave sz czanin adwokat AleksanderLed nicki PrzytoczIacute jego sgeowawypowiedziane w czerwcu 1905r na przyjIacuteciu w Landwarowie uhr Wgeadysgeawa TyszkiewiczaktUcirc ry podobnie jak on byge posgeemI Dumy Okazjπ bygeo otwarciesta geej sceny polskiej Wilnie Za -pro szono artystUcircw warszawskiegoNtildeTeatru Rozmaitouacuteciicirc ZwrUcirccige siIacutedo licznie zebranych w rezydencjihrabiego NtildeNie jesteuacutemy tu zwartπmasπ mamy tu inne narodowouacute -cio we oslashywiogey ktUcircre wnoszπswo je wgeasne niezaleoslashne prawa idla ktUcircrych sgeowo polskie nie jesttem czem ono jest dla nas I jed -nem tylko sgeowem polskim poru -szyEcirc mas tych nie jesteuacutemy w sta -nie To sgeowo powinno byEcirc po -chod niπ kultury emblematemspra wiedliwouacuteci i wzajemnegouznania - nigdy zauacute wrogiem lubnarzuconem a zawsze dobro t li -wem przyjaznem - powiedziage dozebranych gouacuteci - Nie tyle naro -do wa dziagealnouacuteEcirc nas tu czeka ilespogeeczno - kulturalnaOuml WolnouacuteEcirci rUcircwnouacuteEcirc powinny byEcirc hasgeemdla wszystkich tych co chcπ tutajpolitycznie dziageaEcircicirc (Mowy po li -ty czne KrakUcircw 1906)

Bp poundoziOgraveski widziage potrzebIacutedotarcia do innowiercUcircw wsposUcircb nie konwencjonalny Jestto temat tak obszerny i zawigey oslashewymaga odrIacutebnego opracowaniaZainteresowanie Watykanu pra -wo sgeawnym Wschodem wzrosgeopod koniec Wielkiej Wojny Usu -niIacutecie sprzecznouacuteci wyznanio -wych wpgeynπEcirc moggeo na geago dze -nie konfliktUcircw naro do wouacute cio -wych chociaoslash nie zawsze czegoprzykgeadem bygey litewsko-polskiekonflikty kouacutecielne Ale w sto sun -ku do BiageorusinUcircw ktUcircrychmniej szouacuteEcirc bygea katolickπ awiIacutek szouacuteEcirc prawosgeawnπ usu niIacute -

cie odrIacutebnouacuteci wyznaniowychmiageo pozytywny wpgeyw Oczy -wiuacutecie dotyczygeo to UkraiOgrave cUcircwemigrantUcircw rosyjskich Ro sjan wZSRR itp

Biskup piOgraveski ktUcircrego diecezjaobejmowagea ludzi rUcircoslashnych wyz -naOgrave byge bardzo zainteresowanyunij nymi sprawami NtildeBardzo waoslash -nπ rolπ w wypracowaniu akcjiuni jnej metod misji w usyste ma -tyzowaniu poglπdUcircw nazw pojIacuteEcircodbywagey zwogeywane od 1930 rkonferencje piOgraveskieicirc Konferencjete zaczIacuteto zwogeywaEcirc z inicjatywybpa poundoziOgraveskiego a ich organi za -to rem byge ks Antoni Okogeo-Kugeak i uczestniczyli w nich za -inte resowani neouniπ ksiIacuteoslashawszy stkich obrzπdkUcircw (M Pa -pie rzyska MiIacutedzy tradycjπ a rze -czy wis touacuteciπ W 1989) Jed nymz zainteresowanych tπ spra wπ bygeks Wgeadysgeaw Togeoczko (1887-1942) ktUcircry stale kontak to wage siIacutez arcybiskupem ASzep tyc kim i uktUcircrego w mieszkaniu jak wspo -mi nage Sta ni sgeaw Swia nie wiczicircstage duoslashy por t ret metro polity wszatach litur gicz nych z wgea -snorIacutecznπ dedyka cją intereso wagesiIacute nie tylko hi sto riπ unii lecz

W NowogrUcircdku i PiOgravesku (5)

Zenowiusz Ponarski

Przed Wielkπ Wojnπ ks Zyg -munt poundoziOgraveski mieszkage w stolicyRosji - w Petersburgu i w wiIacutek -szych ouacuterodkach imperium wSmo leOgravesku Tule Rydze i MiOgraves -ku Nie mooslashna tych miast podwzglIacutedem ludnouacuteci i znaczeniaporUcircwnaEcirc z niewielkim prowin -cjo nalnym grodem - NowogrUcircd -kiem gdzie zamieszkage po woj-nie Ale nie bygeo to jednak takieso bie miasteczko NowogrUcircdekmiage bogatπ przeszgeouacuteEcirc i zapisagesiIacute w historii Niegdyuacute byge stolicπudzielnego ksiIacutestwa ruskiego kil -kakrotnie niszczonπ przez Tata -rUcircw i KrzyoslashakUcircw W roku 1415odbyge siIacute tam sobUcircr biskupUcircw ob -rzπdku greckiego ktUcircry obrageosobnego metropolitIacute litewskiegoGrzegorza Casmblaka Od 1581roku stage siIacute siedzibπ TrybunageuLi tewskiego (na przemian z MiOgraves -kiem) posiedzenia ktUcircrego do1775 roku odbywagey się co dwalata i ogromnie wpgeynIacuteły na jegoroz wUcircj Najbardziej rozsgeawige gopoeta Adam Mickiewicz ktUcircryksztagecige siIacute w szkole po domi ni -kaOgrave skiej PamiIacutetamy wszyscy sgeo -wa icircPanno uacutewiIacuteta Ouml Ty co grUcircdzamkowy NowogrUcircdzki ochra -niasz z jego wiernym ludemicircAle zatrzymamy siIacute na jegowspUcircge czesnych dziejach Wewrzeuacute niu 1915 r do NowogrUcircdkawkroczygea armia niemiecka Prze -bywagea dgeugo aoslash do koOgraveca grudnia1918 r kiedy bolszewicy zajIacutelimiasto W kwietniu 1919 r grUcircdzdo byli Polacy W tym okresie nakresach wschodnich wszystko by -geo pgeynne i od lipca do koOgravecawrzeuacute nia 1920 roku znowu tu sπbol szewicy ktUcircrzy ostatecznieod stIacutepujπ Gdy wojska Rzeczy -pos politej wyzwoligey NowogrUcirc -dek na wiele lat staje siIacute pols kimOd lutego 1921 r jest mias temwojewUcircdzkim ktUcircremu pod legajπcentra powiatowe Bara no wiczeLida Nieuacutewieoslash Sgeonim i inne

W NowogrUcircdku bp poundoziOgraveskiza mieszkage w klasztorze po do -minikaOgraveskim Na tym skrawkudiecezji miOgraveskiej pozostajπcej wgranicach Polski jesieniπ 1922 rerygowage Seminarium DuchowneStπd w przeciπgu trzech lat kie -rowage swojπ podzielonπ diecezjπNie mam niestety oslashadnych ma te -riageUcircw dotyczπcych jego dzia geal -nouacuteci w tym okresie jego oslashycia aprzedstawione powyoslashej szczegUcircgeypochodzπ z opracowania Kata -rzyny Hejoslashe ktUcircra wspomina obez skutecznych zabiegach bisku -pa wyjazdu do MiOgraveska Oczy -wiuacutecie Moskwa nie godzigea siIacutenigdy na jego przyjazd Podobniejak i arcybpa Edwarda RoppaktUcirc remu mimo solennych obietnicwy bitnych sowieckich dygnitarzyCziczerina i Marchlewskiego niezezwolono na przyjazd do Rosji

rUcircw nieoslash mo oslashli wouacuteciami jejwskrze szeniaicirc W liuacute cie prywat -nym napisage Ntildez prze ko naOgrave je -stem nadnarodow cem (do oslashadnejnarodowouacuteci nie naleoslashIacute i mogIacutenaraz do kilku) Wobec pierwias -tkUcircw biageoruskich w linii ojca inad zwyczajnej bier nouacuteci Biageoru -sinUcircw popieram ich przede wszy -stkim (BANL sygn F - 203)Sprawy unii obszernie relacjono -wage historyk niemiecki H Stehlew NtildeTajnej dyplomacji Waty kanuicirc(W 1993)

Drugπ sprawπ bardzo kgeo pot -liwπ bygea akcja rewindykacjicerk wi po unickich i po geaciOgrave -skich pozostajπcych w uoslashytko wa -niu Kouacuteciogea prawosgeawnego Wokresie 1929 - 1934 nabrageaksztage tu walki sπdowej Byge wniej najbardziej zaangaoslashowanyarcybiskup wileOgraveski RomualdJagebrzykowski a w mniejszymstopniu biskupi geucki i piOgraveski

Biskup poundoziOgraveski ktUcircry wspieragetę akcjIacute zwrUcirccige siIacute w 1929 rokudo prawosgeawnej ludnouacuteci diec e -zji piOgraveskiej ze sgeowami NtildeOumlgdyby okazageo siIacute oslashe przez po -mygekIacute sπd przyznage Kouacuteciogeowi

DokoOgraveczenie na stronie 9

Strona 9

obiekt do ktUcircrego nie miage onpra wa to KouacuteciUcircge sam by tIacute po -mygekIacute sprostowage majπc nawet zasobπ sigeIacute i prawoicirc Ale w uacutewietledziennika ks Bronisgeawa Oslashon -gogegeowicza biskup piOgraveski nie bygew tej sprawie bynajmniej ustIacutep -liwym Podsekretarz stanu wministerstwie ouacutewiaty i wyznaOgravereligijnych w latach 1930 - 1936 istary znajomy z lat petersbur -skich Oslashongogegeowicz zanotowage 30lipca 1931 roku nastIacutepujπcπ roz -mowIacute

Ntilde Oslashπdanie proste Rzπd musiodebraEcirc od Cerkwi uacutewiπtyniektUcircre przed 100-150 laty bygeyunickie czy geaciOgraveskie Nie chcepoundoziOgrave ski ni procesUcircw sπdowychchoEcirc sam je rozpoczπge ni ukgea -dUcircw z Cerkwiπ jeno upatrujeobo wiπzek Rzπdu odebraEcirc jeCerkwi oddaEcirc Kouacuteciogeowi Sposo -by proponowage proste do wybo ruwgeadzę administracyjnπ wy rzu ciEcircprawosgeawnych albo kazaEcirc sπ -dom przysπdziEcirc albo wydaEcirc usta -wIacute przez Sejm kazage BB takπuchwageIacute uchwaliEcirc PoniewaoslashRzπd tego nie robi wiIacutec Ntildejestnieuczciwyicirc Oslashadna dyskusja nie -mooslashliwa nie chce ani sgeuchaEcircprzerywa unosi siIacute oddawajcie ikoniecicirc (Dziennik ks Oslashongogegeo -wi cza) Czy rzeczywiuacute cie biskupbyge tak nieustIacutepliwy

Sprawy unii i odzyskiwaniacerkwi sπ dosyEcirc skomplikowane idlatego wymagajπ odrIacutebnegoopracowania

Zenowiusz Ponarski

DokoOgraveczenie ze strony 8

15-31102008 No 20 (962)

bocia w Polsce zara zem jednakpowoduje pojawianie siIacute w ko -lejnych sektorach istotnych luk narynku pracy

Po drugie transfery finansowez zagranicy systematycznie rosnπntilde w roku 2007 emigranci przeka -zali do kraju ponad 20 mld zgeNajczIacuteuacuteciej jednak przywogeujπc tedane zapomina siIacute o tym oslashe pracaimigrantUcircw przysparza teoslash ogrom-nych korzyuacuteci krajom przyjmujπ -cym czego wspaniageomyuacutelniepozbawiajπ siIacute kraje eksportujπcesigeIacute roboczπ (tylko w pierwszympUcircgeroczu po rozszerzeniu wpgeywyz tego tytugeu w Wielkiej BrytaniiosiπgnIacutegey 20 mln funtUcircw) WpaOgravestwach zachodnich ma takoslashemiejsce couacute co z perspektywyrodzimej wydaje siIacute nieprawdo -podobne na skutek przypgeywu zzewnπtrz sigey roboczej niewzrasta tam bezro bocie a wprostprze ciw nie - pow stajπ nowemiejsca pracy Jak pokazujπanalizy Ouacuterod ka BadaOgrave nadMigracjami miageo to miejsce npw Hiszpanii gdzie imigrantkizastπpigey w pra cach domowych ifunkcjach opie kuOgraveczych rzeszeHiszpanek ktUcircre masowo ruszygeyna rynek pracy I udageo siIacute stwo -rzyEcirc dla nich wiele no wych sta -nowisk gdyoslash dla rzπ dzπcych bygeojasne ioslash wiIacutecej zatrudnio nychoznacza dodatko we wpgeywy doPKB i budoslashetu paOgravestwa

Po trzecie zarysowuje siIacute corazwyrauumlniej cagey szereg zjawiskspogeecznych bIacutedπcych jednozna -cznie negatywnymi konsekwen -cja mi nasilonych migracji (prob -lem tzw eurosierot drenaoslash umie -jIacutetnouacuteci i redukcja kapitageu ludz -kiego zatrudnianego na zachodziez regugey ponioslashej kwali fikacji sta -gnacja ekonomiczna regionUcircwwysygeajπcych a zwgeasz cza rodzinemigrantUcircw ktUcircre zaczynajπogra niczaEcirc swojπ aktyw nouacuteEcirc za -wodowπ i zarobko wπ w kraju

Po czwarte wreszcie pozbawia -jπc siIacute w takiej ilouacuteci dynamicz -nych mgeodych ludzi Polska stajeprzed koniecznouacuteciπ zatrudnianiaobcokrajowcUcircw z czym wiπoslashe siIacuteryzyko wielu niekorzystnychefek tUcircw douacutewiadczonych juoslashprzez paOgravestwa zachodnie Nad tπostatniπ kwestiπ warto zatrzymaEcircsiIacute nieco dgeuoslashej ujmujπc zaga -dnie nie w ogUcirclniejszej perspekty -wie Kiedy na przegeomie XIX iXX w trwage w Prusach Zachod -nich gigantyczny Ostflucht(Ntildeucie cz ka ze Wschoduicirc) - w ciπ -gu 30 lat opuuacutecigeo te ziemie okogeo700 tys NiemcUcircw - Max Weberwskazywage popegenione bgeIacutedy idomagage siIacute wprowadzenia no -wych zasad postIacutepowa nia

W czym ten wybitny socjologupatrywage ggeUcircwnych przyczynniepokojπcego zjawiska Otouwaoslashage ioslash winne jest temu kiero -wanie siIacute wπskoekonomicznymiinteresami ktUcircre dopuszczagey na -pgeyw konkurencyjnych wobecniemieckiej sigey roboczej robotni -kUcircw rolnych i drobnych chgeopUcircwz Polski NtildeDlaczego jednak wgeauacute -nie polscy chgeopi zdobywajπ

teren - zapytywage - Czy sprawiato ich wyoslashsza inteligencja ekono -mi czna albo sigea kapitageu RaczejprzeciwieOgravestwo jednego i drugie -go Polski chgeop mageorolny zdo -by wa grunty poniewaoslash w pew -nym sensie oslashre trawIacute ktUcircra po -rasta te ziemie a wiIacutec nie po -mimo lecz z powodu niskiegopoziomu swoich fizycznych i du -chowych przyzwyczajeOgraveicirc

Dorauumlne zalety taOgraveszych rπk dopracy okazywagey siIacute w rezultaciezagrooslasheniem dla utrzymania ziemwschodnich w rIacuteku Niemiec a towgeauacutenie badacz uwaoslashage za sprawIacutenajwaoslashniejszπ Dlatego bez oslashad -nych osgeonek postulowage wprowa -dzenie narodowej polityki gospo -darczej ktUcircra bIacutedzie kierowageasiIacute nie krUcirctkowzrocznie pojmo -wanπ rachubπ ekonomicznπ aledalekosiIacuteoslashnymi celami narodu

Dzisiejszy wyrauumlny renesanskoncepcji Ntildenacjonalizmu gospo -dar czegoicirc (J Kofman 1992) czyidei Ntildepatriotyzmu ekonomicz -negoicirc (Grzegorz Kogeodko 2008)dowodzi nie tylko aktualnouacutecimyuacuteli Webera ale rUcircwnieoslash pilnejpotrzeby przeorientowania zasadpolityki gospodarczej we wspUcircge -czes nej Polsce ktUcircra zbyt dgeugopozostawagea pod wpgeywem ultra -liberalnej ortodoksji Jak bowiemdowodzπ badacze nacjonalizmekonomiczny w istotnym stopniusprzyja wchodzeniu sgeabo rozwi -niIacute tych paOgravestw na drogIacute nowo -czes nouacuteci i jest najtaOgraveszym inajskuteczniejszym sposobempodnoszenia ich dochodu orazkorzystniejszego usytuowania wmiIacutedzynarodowym podzialepracy Przy takim podejuacuteciuzasadniczej zmianie ulega teoslashorientacja ntilde z mikroekonomicznejna makroekonomicznπ i z krUcirctko -okresowej na dgeugookresowπ NtildeWwartouacuteciach spogeecznych corazmniej bIacutedzie siIacute liczygea eumlojczy -znaiacute a coraz bardziej eumlsynczy -znaiacute gdyby zapooslashyczyEcirc to okre -uacutelenie od Gombrowicza ntilde piszeKogeodko ntilde A wiIacutec orientacja naprzyszgee pokoleniaicirc Konkluzja tama oczywiuacutecie doniosgee znaczenietakoslashe dla analizowanej tu w kon -tekuacutecie ksiπoslashki Krystyny Iglickiejpolityki migracyjnej

Sprawa jest niezwykle waoslashnagdyoslash alternatywπ dla obraniakursu na bardziej upolitycznioną

a mniej zekonomizowanπ gospo -darkIacute mooslashe byEcirc tylko utrwalaniestatusu Polski jako kraju systema-tycznie drenowanego z zasobUcircwsigey roboczej Autorka przewi -duje ioslash z powodu presji demogra -ficznej aoslash do roku 2012 Polskazmuszona bIacutedzie pegeniEcirc NtildefunkcjIacuterezerwuaru sigey roboczej wyko -nu jπcej prace ktUcircre wymagajπniskich bπduuml uacuterednich kwalifikacjizawodowychicirc O tym jak nieko -rzystne to zjawisko przekonujeopinia innej badaczki migracjiKrystyny Romaniszyn Ntildestageyuby tek kapitageu ludzkiego nieposgeuoslashy rUcircwnomiernemu rozwo -jo wi kraju przeciwnie ntilde bIacutedziepo ggeIacutebiage stan marginalizacji ibraku rozwoju w regionach od -pgey wu Utrwali teoslash status Polskijako wspUcirclnotowego pUcircgeperyfe -ryj nego kraju wysygeajπcegoicirc

Nietrudno zauwaoslashyEcirc oslashe pod sta -wowπ przesgeankπ takich pesy mi -sty cznych przewidywaOgrave jest z jed -nej strony przekonanie o nie wy -dolnouacuteci rynku pracy w Polsce(niezdolnego jakoby - w przeci -wieOgrave stwie do innych nor mal nychgospodarek - do genero wanianowych miejsc pracy) a z drugiejprymitywne i krUcirctkow zroczneobliczenia sugerujπce ioslash korzy -stniej bIacutedzie zatrudniaEcirc taniπ sigeIacuteroboczπ zza naszej wschodniejgranicy nioslash podnieuacuteEcirc poziom pgeacdla pracownikUcircw polskich przezdostosowanie ich do faktycznychkosztUcircw utrzyma nia Fiaska ta -kich rachub dowodzi nie tylkolektura cytowanego We bera aleteoslash uacutewieoslashsze douacutewiad czenia zUSA czy UE

Konkluzja pgeynπca z przywo -geanych tu prac mooslashe byEcirc tylkojedna sprawπ najwyoslashszej wagijest takie zdefiniowanie celUcircw imetod polityki gospodarczejktUcircre bIacutedzie zapobiegaEcirc drena -oslashowi polskiej sigey roboczej tran -sferowanej do zamooslashniejszychkrajUcircw zachodnich gdzie przy -czy nia siIacute ona do ich dalszegowzrostu kosztem stagnacji krajuwysygeajπcego Bogato udokumen -towana ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej zwgeaszcza rozpatrywana naszerokim tle minionych i aktual -nych douacutewiadczeOgrave w pegeni uza -sadnia taki wniosek

Izabella Bukraba-Rylska

Jak po wino to tylko do

Euro-CanProdukujemy wszystkie gatunki win na kaoslashdπ okazjIacute

Wysoka jakouacuteEcirc niska cenaZapraszamy PaOgravestwa na degustacjIacute

Katherine Ziemianin1625 Steeles AveE Unit 12Brampton Ontario L6T 4T7

TelFax 905-791-3447

Stowarzyszenie I-wszej Polskiej Dywizji Pancernej w Kanadzie oraz

Stowarzyszenie Polskich KombatantUcircw Kogeo nr 20 zapraszaSzanownych PaOgravestwa

naUroczysty Bankiet

Z okazji spotkania oslashogenierzy 1-wszej DywizjiPancernej z DowUcircdcπ XI Dywizji -

spadkobiercami Dywizji Pancernych

Honorowymi gouacuteEcircmi bankietu bIacutedπ

1 DowUcircdca XI Lubuskiej Dywizji KawaleriiPancernej

gen dyw Pawege Lamla2 Gen RW Lewis (retired)

Bankiet odbIacutedzie siIacute dnia 25 pauumldziernika 2008r w Domu SPK Kogeo nr 20

przy 206 Beverley St w TorontoKoktajl godz 16-ta CzIacuteuacuteEcirc oficjalna godz 17-ta

Obiad godz 18-taObowiπzuje strUcircj wieczorowy

(kombatanci blezery)

WstIacutep od osoby $ 5000 - stolik na 8 osUcircb36000 Termin zamawiania biletUcircw - do dnia 22

pauumldziernika 2008r

Tel 416-626-1595 416-622-1660 416-797-2017

interesUcircw kraju Aby zdaEcirc sobie sprawIacute z aktu -

alnej sytuacji Polski naleoslashy pa -miIacute taEcirc o kilku faktach ktUcircrychoceny nie sπ bynajmniej jedno -zna czne Po pierwsze od mo -mentu akcesji rozpoczπge siIacute naduoslashπ skalIacute odpgeyw polskiej sigeyroboczej na zachUcircd ale juoslash nie doUSA jak do tej pory (Ntildeupadekmi tu Amerykiicirc - pisze o tym zja -wisku Iglicka) lecz do krajUcircwUE pod koniec 2007 r na emi -gra cji czasowej przebywageo 2 700tys obywateli w tym ponad 1 900tys w Europie przy czym naj -wiIacuteksza grupa rodakUcircw wy brageaWielka BrytaniIacute Wyjeoslashdoslasha jπcypochodzπ ggeUcircwnie z mageych iuacuterednich miast i ich wiek nie prze -kracza 30 lat natomiast tym coich rUcircoslashnicuje zdecydowanie topo stawy patriotyczne emigrantUcircww Stanach i silne poczucie fru stra -cji sytuacjπ w Polsce w przy padkupracujπcych w Wielkiej BrytaniiOwe wystIacutepujπce w stru mieniachmigracyjnych od miennouacuteci (couza sadnigeo uoslashycie w tytule okre -uacutele nia Ntildekontrastyicirc) w odniesieniudo sytuacji w kraju sprowadzajπsiIacute do wspUcirclnego mianownikawprawdzie charak te ryzowanyprzez autorkIacute exodus wydatniezmniejsza ogUcirclny po ziom bezro -

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

DokoOgraveczenie ze strony 4

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 2: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 2

VISTULA TRAVELPromocyjne ceny BiletUcircw do Polski

Income - TaxWWaakkaacc jj ee nnaa ss gegeoonneecczznnyymm ppoogegeuuddnniiuu -- igraveigrave llaass tt mmiinnuutteeicircicirc

UUbbeezzppiieecczzeenniiaa ttuurryyss ttyycczznnee -- jjuuoslashoslash oodd $$11 1100WWyyssyygegekkaa ppaacczzeekk ii ppiieenniiIacuteIacuteddzzyy

Tel 905-624-41411425 Dundas St E Unit 5A Mississauga

VISTULA TRAVEL

Dix

ie

Dundas St E

47 LATAOBSpoundUGIPOLONII

24 godzinna obssup3ugaoraz dostawa oleju

opasup3owego

(416) 232-2262(416) 232-2262

83 Six Point RoadToronto ON M8Z 2X3

POMNIKIPOMNIKIPomniki z granituPgeyty z brπzuGwarantowana wysoka

jakouacuteEcirc usgeugiDuoslashy wybUcircr kolorUcircw

i wzorcUcircwPrzystIacutepne ceny

(416) 232-125083 SIX POINT ROAD

JOLANTA KRYSTKOWICZAdwokat NotariuszLLB LLM Bygey SIacutedzia w Polsce

2347 Kennedy Rd Unit 402 Scarborough Ont

M1T 3T8pUcircgenocno-wschodni rUcircg ulic Kennedy Rd i Sheppard Ave

Tel 416-292-8337

o wyjątko wouacuteci tych dwUcircch kra -jUcircw raz rzucili siIacute w po szu ki -wanie argumentUcircw na ich stro neoslasheby to udowodniEcirc No wiIacutec po -jawigey siIacute najrUcircoslashniejsze argu men -ty tyle oslashe oslashaden z nich nie mawiIacutekszego sensu

Jednym z nich jest argument oslasheChiny sπ ciπgle komuni styczneoslashe tam nie nastπpigey ggeIacutebokie re -formy rynkowe oslashe Chiny sπ naeta pie komunisty cznej Polskigdzie wprowa dzo no trochIacute rynkuale to nie byge ciπgle kapitalizmtak jak w Chinach gdzie nie maka pita lizmu tak oslashe nie bygeoprzejuacute cia od komunizmu nowiIacutec nie bygeo teoslash krachu

Problem z tym argumentem jesttaki oslashe wedgeug wszelkich wskauuml -ni kUcircw Chiny w 1989-tym rokupo wiIacutecej nioslash deka dzie reformrynkowych bygey bar dziej za awan -so wane w budowaniu kapitalizmunioslash wszy stkie kraje Bloku a terazsπ bardziej kapitalistyczne nioslashwiIacutekszouacuteEcirc z nich albo jak przy -jπEcirc odpowiednie wskauumlni ki odnich wszystkich

To pownie bygeo geatwe do przy -swo jenia przez tych ktUcircrzy wzięlina siebie budo wanie kapitalizmuw Bloku gdyoslash jeuacuteli kapitalizm maprodukowaEcirc lepsze rezultaty nioslashkomunizmu to lepszy kapi talizmpowinien daEcirc lep sze rzultaty nioslashsgeabszy kapita lizm skoro wiIacutecChiny osiπ gnIacute gey najlepsze wynikito musi byEcirc oslashe ich kapitalizmnajlepszy

Co wiIacutecej skoro Chiny w trak -cie tzw transformacji osiπgnIacutegeydotπd najlepsze wyni ki gos po dar -cze w historii nowoczesnej to

wypadageoby oslashe to dlatego oslashe ichka pitalizm jest najlepszy no mo -oslashe lepiej - najefektywniejszy no itrzeba by dodaEcirc oslashe stageo siIacute to podwgeadzπ tylko jednej partii przy -najmniej z nazwy partii komu nis -ty cznej

Jak ktouacute nie lubi tego argu men -tu oslashe niby Chiny sπ ciπgle jedno -par tyjne wiIacutec w najlep szym raziesπ tylko w pogeowie ekono micz -nie nie-komunisty czne to musisiIacute wtedy pogo dziEcirc z logicznymwnios kiem oslashe skoro Chiny osiπg -nIacutegey najlepszy wynik gospo dar -czy w historii pod komunizmemto komunizm gUcircruje nad kapi ta -liz mem

Inny argument na rzecz wyjπt -ko wouacuteci Chin jest taki oslashe tam siIacutewszystko od razu ugeo oslashygeo uacutewietniedlatego oslashe bygey one bardziej za -cofane nioslash kraje tzw Bloku a todlatego oslashe w Chinach bygeo bar -dzo duoslasho - procentowo - rolnic -twa a w ta kiej Polsce czy Rosjito byge ggeUcircw nie - procentowo -prze mysge co jest prawdπ tyle oslasheco to ma do rzeczy

Wedle tej teorii rolnictwo jestgeatwiej reformowaEcirc nioslash przemysgebo w przemyuacutele duoslasha skala a wrol nictwie magea skala tam zwiπz -ki zawodowe a tu tylko rodzinyno wiIacutec reformy dagey szybciejwyniki nioslash w krajach Bloku tyleoslashe z tej tezy nie wynika oslashe jak siIacutezmienia rolnictwo to rouacutenie pro -duk cja a jak siIacute reformuje prze -mysge to produkja spada

Tak w bloku spadgea ale w Chi -nach nie no i co wiIacutecej w Chi -nach reformy zaczIacuteto od rolni -ctwa wiIacutec stπd przy szedge szybkiwzrost gospodar ki ale jak za bra -no siIacute do prze mysgeu okogeo 1985-ego to w przemyuacutele nawet jeuacutelireformy bygey tu trudniejsze nioslash wrol nic tiwe to produkcja rosgea aprze mysge stage siIacute ggeUcircwnym motor -em ogUcirclnego wzrostu

Jest jeszcze inny problem mia -no wicie oslashe jeuacuteli w rolnic twie re -formy geatwiejsze nioslash w przemyuacuteleto dlaczego w przy padku krajUcircwBlo ku jak siIacute zaczIacutegey reformyryn kowe to spadek dokonage siIacutenie tylko w przymyuacutele ale rUcircw -nieoslash w rolnictwie wiIacutecej spadekw rolnictwie byge gorszy nioslash wprze myuacutele innymi sgeowy ta tezazdaje siIacute na nic

Skoro tak skoro padgey te ar gu -menty o wyjπtkowouacuteci Chin (orazWietnamu) to nie pozo staje nicinnego nioslash uznaEcirc oslashe krach nie bygekoniecznouacuteciπ historycznπ alezostage wywo geany przez bgeIacutedy stra -tegii gosopdarczej bπduuml jej brakno i trzeba siIacute zastanowiEcirc nadtym a niby to dlaczego krachmiageby byEcirc nieunikniony histo -rycz nie

Argument tych co wierzπ w tπhistorycznπ koniecznouacuteEcirc jest takimia nowicie oslashe spadki pro dukcjiwy wogeane bygey tym oslashe za ko mu -nizmu paOgravestwo - czy partia - sub -sydiowało ma sy niepotrzebncyhproduktUcircw takich na ktUcircre niebygeo oslashad nej potrzeby nawet gdy -by bygey oferowane za darmowszystko po to oslasheby wykazaEcircszybki wzrost

Po to oslasheby planiuacuteci - nawet ko -mu nistyczni jak oni byli pod -trzy mywali takπ proukcjIacute od po -czπtku komunizmu na coraz towiIacutekszπ skalIacute gdyoslash gospodarkiwzrosgey wielo krotnie musieliby

byEcirc nie uacutele pi ale nienormalni alezageUcircoslash my oslashe tak bygeo oslashe poza na -ro dem z opozycjπ wgeπcznie wgea -dza by gea taka nienormala z ne ga -tywnej selekcji

Zgodnie z tπ tezπ jak siIacute za -częły re formy skoOgraveczygey siIacute sub -sy dia no bo inaczej nie ma rynkua tym samym niepotrze bne wy -roby bez wsparcia musia gey pauacuteEcirctak oslashe po gor szygey siIacute teoslash sta -tystyki pro dukcji na r o do wej wiIacutecsta tys ty cznie wy szgeo na krach apo nie waoslash planiuacuteci byli wyjπtko wonienormalni krach okazage siIacute ra -czej astronomiczny

PPeegegennee bbaaddaanniiee oocczzuu

EWA GpoundADECKA1224 Dundas St West Suite 102 Mississauga

Ontario L5C 4G7

AUTO WORK LTDComplete Auto Repair

Used amp New Tire Service

bull Tune - Ups

bull Shocks

bullTire Services

bullBrakes

bullMufflers

bullCar Detailing

bull Elektrical

bullFront End WorkZENON MIGUSBus (905) 629-1892Cell

(416) 707-8304

1557 Sedlescomb Dr

MississaugaOnt L4X 1M4

Gdy samochUcircd twUcircj nie rusza dzwoOgrave naty-chmiast do Migusa FachowouacuteEcirc i uczciwouacuteEcirc

DUNDAS

1557SEDLESCOMB DR

HW

Y 4

27

DIX

I R

D

Jarrow

Powyoslashsza diagnoza tego dla -cze go poza Chinami - oraz Wiet -na mem - budowanie gos po darkiryn kowej po dekadach paOgravest wo -wego dyktatu - plano wa nia - do -prowadzigeo natych miast do gos -po darczego upad ku kompletnieod biega od ogUcirclnie przyjIacutetegopoglπdu oslashe ten upadek byge nie -uchron ny taka sobie historycznakonie cz nouacuteEcirc i tyle

Wedle tej opinii kryzys niemniej szy nie wiIacutekszy byge nieu -chronny tam gdzie miage miejscetyle oslashe w jednych kra jach jakPolska byge on geago dniejszy agdzie indziej czIacutesto gorszy jak wRosji dlatego oslashe w Polsce zmia -ny bygey rady kalne a w Rosji bygeygradu al ne co oczywiuacutecie - jakbygea o tym mowa - nie jest ab so -lut nie oslashadną prawda

Jak siIacute wejdzie na ten troppojawia siIacute oczywiuacutecie inne py -tanie nie tylko skπd te rUcircoslash nicemiIacutedzy krajami bloku ale - cowaoslashniejsze - dlaczego odej uacutecie odkomunizmu w Chinach oraz wWietnamie nie spowodowageo kra -chu tyl ko niespotykany sukces aw blo ku krach gospodarczy nieoszczIacutedził nawet jednego kra jubez wzglIacutedu na strate gie

Zdajπc sobie z tego sprawIacute oslasheChiny oraz Wietnam sta no wiπproblem zwolennicy teorii histo -rycznej koniecz nouacuteci rzucili tezIacute

Trzy drogi (4)Kazimierz Z PoznaOgraveskiUniversity of Washington

15-3110 2008 No 20 (962)

Potrzebna krawcowa z umiejIacutetnouacuteciπ

krojenia i szycia

Tel 905-290-2304

3730Lakeshore Blvd West

Etobicoke OntarioM8W 1N6

Strona 4 15-3110 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 9

UE-15) Na publikacjIacute skgeada siIacuteza tem kilka wπtkUcircw transatlan ty -c ki przeglπd polityk i instru men -tUcircw sgeuoslashπcych rekrutacji pra cow -nikUcircw omUcircwienie wpgeywu roz -sze rzenia UE na rynek pracy wPol s ce i migracjIacute miIacutedzynaro -dowπ a takoslashe wyniki badaOgrave nadpolskimi migrantami zarobko -wymi w USA i Wielkiej BrytaniiKaoslashdy z tych wπtkUcircw zasgeugujena bacznπ uwagIacute

W przeciwieOgravestwie do klasycz -nych koncepcji migracji zakgeada -jπcych prymat czynnikUcircw ekono -mi cz nych w ksztagetowaniu zarob -kowej mobilnouacuteci miIacutedzynaro -dowej (model pull-push) obecnieprzypisuje siIacute duoslashe znaczenie rolipaOgravestwa NtildeDzisiaj paOgravestwo i jegopo lityka sπ kluczowymi elemen -tami wyjauacuteniajπcymi proces mi -gra cji zarUcircwno z perspektywyteo rii jak i praktykiicirc - pisze Igli -cka SzczegUcirclnego podkreuacuteleniawymaga w zwiπzku z tym zmianaorientacji w USA gdzie po 11wrzeuacutenia 2001 r zaostrzygea siIacutesprzecznouacuteEcirc miIacutedzy tradycyjnπideπ amerykaOgraveskiego spogeeczeOgraves -twa wielokulturowego a tendencjπdo akcentowania nadrzIacutednej war -touacuteci anglosaskiego dzie dzic twaoraz w Wielkiej Brytanii ktUcircrastopniowo rezygnowagea z napgey -wu ludnouacuteci z bygeych kolonii pre -ferujπc inne strumienie migra -

cyjne majπce zapewniEcirc temu kra -jowi przewagIacute w globalnej kon -kurencji gospodarek opartych nawiedzy Dokgeadne przeuacuteledzeniepolityk migracyjnych tych kra -jUcircw tym cenniejsze oslashe udoku -men towane odwogeaniami do ca -geego szeregu waoslashnych regulacjipraw nych nie tylko wyrauumlnie do -wodzi ksztagetowania w tymwzglIacute dzie ich narodowych stra -tegii ale rUcircwnieoslash ma sgeuoslashyEcirc - ta kπnadziejIacute wyraoslasha autorka - podej -mo waniu jak najlepszych decyzjiprzez PolskIacute ktUcircra znajduje siIacutew pewnym sensie w sytuacjiuprzy wilejowanej Ntildemooslashe uczyEcircsiIacute na bgeIacutedach krajUcircw ktUcircre majπdgeugπ historiIacute bycia obszaramiimigracjiicirc Jakie zatem bgeIacutedy po -pege niagey kraje zachodnie

Z cageπ pewnouacuteciπ dageoby siIacute tuwymieniEcirc wiele zjawisk (takichjak przyjmowanie bez ograniczeOgravemieszkaOgravecUcircw bygeych koloniiprak tykowane np przez FrancjIacuteco doprowadzigeo do powstania naobrzeoslashach miast francuskich roz -le ggeych etnicznych gett Ntildeo wyso -kich wskauumlnikach przestIacutepczouacuteciktUcircre do dzisiaj pozostajπ nieroz -wiπ zanym a nawet nasilajπcymsiIacute problemem spogeecznymicirc czyteoslash brak naleoslashytej kontroli skut ku -jπcy ogromnym napgeywem niele -galnych migrantUcircw - tej Ntildearmiizgeaicirc wedle dosadnych sgeUcircw

rzyli sezonowπ przemysgeowπ sigeIacuteroboczπ skgeadajπcπ siIacute z ubogichimigrantUcircw przymknIacuteli oko nawysoki odsetek wypadkUcircw przypracy i namnooslashyli wiejskich gettw samym sercu Amerykiicirc Polskanaraoslashona jest na uleganie podob -nym tendencjom tym bardziej oslashew swoich decyzjach skrIacutepowanajest koniecznouacuteciπ przestrzeganiaregulacji miIacutedzynarodowych iunijnych co naraoslasha jπ na zep -chniIacute cie do roli Ntildebuforaicirc - bezpie -cznej dla UE ale szkodliwej dla

Izabella Bukraba-RylskaUniwersytet Warszawski

Silvio Berlusconiego w 2008 r zczym borykajπ siIacute dzisiejszeWgeochy) ale o wiele waoslashniejszesπ ggeIacutebiej ukryte przyczyny tychzjawisk Z jed nej strony naleoslashy tuwspom nieEcirc o stosowaniu nieprze -my uacutela nych zasad majπcych tylkouza sad nienie humanitarne (nppo li tyka azylowa w Wielkiej Bry -tanii) a z drugiej o krUcirctko wzrocz -nym kierowaniu siIacute tylko rachubπekonomicznπ (np wzglπd na ta -niouacuteEcirc zagranicznej sigey roboczej)

Jak dowodzπ douacutewiadczeniaamerykaOgraveskie masowy napgeywMek sykanUcircw do rolnictwa ntilde czyto w ramach programu NtildeBraceroicircczy w postaci strumienia niele -galnych imigrantUcircw ntilde owszemoznaczage zyski dla farmerUcircwobnioslashenie kosztUcircw pracy i cenoslashywnouacuteci ale jednoczeuacutenie spo -wodowage spadek pgeac w sektorzerolnym co owocowageo paupery -zacjπ amerykaOgraveskich robotnikUcircwrolnych Podobne mechanizmyza stosowane w przemyuacutele prze -twUcircr czym doprowadzigey do wieluinnych niekorzystnych przemianPisze o tym w swojej ksiπoslashceNtildeKra ina fast foodUcircwicirc EricSchlosser NtildemiIacutesni giganci obni -oslashyli koszty produkcji drogπ ciIacuteEcircpgeacowych Przeksztagecili onijeden z najwyoslashej pgeatnych za -wodUcircw produkcyjnych w kraju wzajIacutecie opgeacane najnioslashej stwo -

Nie brakuje obecnie badaOgrave i pu -bli kacji pouacutewiIacuteconych zjawiskumigracji zarobkowych z Polski Ibardzo dobrze gdyoslash tym samymudaje siIacute nie tylko uacuteledziEcirc na bie -oslashπco to istotne zjawisko ale rUcircw -nieoslash zachowaEcirc ciπggeouacuteEcirc refleksjiobecnej w polskiej socjologii odco najmniej stu lat W ten nurtjak oslashe interesujπcy i niezbIacutednywpisuje siIacute miIacutedzy innymi naj -nowsza ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej pt NtildeKontrasty migracyjnePolski Wymiar transatlantyckiicircTo niewπtpliwie lektura przydatnadla kaoslashdego kto interesuje siIacutewspUcircgeczesnymi zagadnieniamispogeecznymi a takoslashe pouczajπcadla tych ktUcircrzy chcieliby usytuo -waEcirc je w nurcie szerszej refleksjihistorycznej i politycznej Autor -ka analizuje bowiem znamiennπprzemianIacute jaka dokonagea siIacute wokresie transformacji systemowejkiedy to Polska z kraju li tylkoemi gracji przeksztagecigea siIacute w krajemigracji i imigracji oraz omawianajwaoslashniejsze rozwiπzania wpolityce migracyjnej przyjIacuteteprzez paOgravestwa zachodnie (USA i

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

Strona 5No 20 (962) 15-31102008

Barbara Sharratt

Dopiero dwa lata upłynęły odostatnich wyboroacutew do rządufederalnego a tu ambitny Premierzafundował nam następne bochciał żeby konserwatyści mielizdecydowaną większość w parla -mencie Zafundował za kilkasetmilionoacutew dolaroacutew z naszychwlasnych pieniędzy w momenciekiedy sytuacja gospo darcza USAi Kanady wygląda smutno Aleczego się nie robi dla władzy

Partia Liberalna ktoacutera spra wo -wała władzę zbyt długo samo -rzutnie bdquowysadziła się w po wie -trzerdquo rozbijając się na dwa obozyChretiena i Martina Miało towręcz fatalne skutki dla moralepartii W przedostatnich wybo -rach liberałowie wypadli słabo aoboacutez ich dzielił się dalej Wielkieambicje przywoacutedcze mieli panRae były premier Ontario ktoacuterydla tego celu zmienił partię (takjak się zmienia rękawiczki coostatnio stało się modne w Kana -dzie) oraz pan profesor Ignatieffwybitny intelektualista ktoacutery poprzeszło 20-tu latach nieobec -ności zawitał w tym kraju Zja wi -sko przypominające kandydaturępana Tymińskiego na prezydentaPolski

Dwoacutech pozostałych bdquopreten -den toacutew do tronurdquo panowieKenne dy i Dion umoacutewili się żepołączą fronty i przywoacutedcą partiizostanie ten ktoacutery będzie miałwiększa ilość głosoacutew OboacutezKenne dyrsquoego przyłączył się doobozu Diona i Dion został przy -woacutedcą opozycji na całą Kanadę

Rozczarowani panowie Rae iIgnatieff i ich zwolennicy bruź -dzili biednemu Dionowi ile siędało i nie bez powodu ulubionyptaszek pana Ignatieffa bdquopuffinrdquoprzelatując nad przywoacutedcą PartiiLiberalnej załatwił się na jegoramieniu - taką reklamę zrobiliDionowi Konserwatysci Zabaw -ne to było i miłe dla wszystkichza wyjątkiem delikwenta

W wyniku tej wojny podjazdo -wej Dion nie miał szans na wy -granie wyboroacutew nawet gdyby byłw stanie wyjaśnić nam w sposoacutebbardzo uproszczony swoacutej cieka -wy acz zawiły projekt ldquozie lo nejgospodarkirdquo

Niestety projekt ten zbiegł sięz recesją gospodarczą i samoużycie słowa bdquoTaxrdquo (podatek)było błędem taktycznym ktoacuteryskwapliwie wykorzystali konser -wa tysci strasząc bdquomaluczkichrdquo żeLiberałowie wprowadzą nowypodatek podczas gdy oni zmniej -sza ją nam podatki i poprawiająstopę życiową

Już po wyborach nowe podatkizafundowało nam miasto czyli

obecnie NDP partia pana Lay -tona do ktoacuterej należy naszburmistrz Miller A tak nas panLay ton uwodził w czasie kam -panii wyborczej twierdząc żejest po stronie klasy robotniczej zktoacuterą siedział przy kuchennymstole Ten kuchenny stoacuteł na wielesię nie przydał prywatny samolotteż nie pomoacutegł tym razem panuLaytonowi w zostaniu PremieremKanady co jest od lat jego ambi -cją Może następ -nym razem

Oczarowaławszystkich paniMay przywoacutedcaPartii Zielonejktoacuterej bdquoojcowierdquow ogoacutele nie chcie-li dopuscić do dys-kusji Wypadłanajlepiej z całegogrona dysku tan -toacutew moacutewiąc zwiel kim zapa -łem szcze rze ibez ogroacute dek

Nie ste ty wwyborach kan -dydo wała prze -ciw panu Mac -Kay mini stro wiw rządzie Kon -s e r w a t y s t oacute w ktoacutery miał tę prze-wa gę że uro dziłsię w tamtymokrę gu i że jegoTata re pre zento -wał oacutew okręgprzed tem

Pan MacKaypięknie zapisałsię w kronikachparlamentarnychnazywając byłąkochankę sukądostarczając Ka -na dyjczykom wten sposoacuteb powo -du do radościPan Berniet teżzos tał ponowniewybrany do par -la mentu jako synswojego okręgunie zaszkodziłmu ani romans zpiękną Julie aniskandal z doku -mentami zosta -wio nymi w jejdomu Wyborcywszy stko wy ba -czą

Wydaliśmy300 milionoacutew nawybory Mamykilku więcej kon -s e r w a t y s t oacute w Libe rałowie stra -cili 19 okręgoacutew i teraz winią za toDio na bo rzeko mo miał za słabyangielski NDP utrzymało się natym sa mym po ziomie mi mo sa -molotu Zieloni będą musie li jesz -cze poczekać aż zwolni się jakiesmiejsce ale mają tę sa tys fakcjęże powiedzieli co chcieli

Prawdopodobnie pan Harperktoacutery nie wierzył w ocieplanie sięglobu weżmie teraz pod uwagęzieloną politykę pana Diona i pani

Barbara SharrattUniversity of Toronto I znowu mieliśmy

wybory

REALTY LTD

BROKERAGE

416-534-3511

Sales representative od 1988 r

Zofia Lachowicz

2273 Dundas St WestToronto On M6R 1X6Fax 416-534-3512

Cell416-459-0995

Zapewniam fachowπ i rzetelnπ usgeugIacute popartπ wielolet-

nim ouacutewiadczeniem finansowanie bonus

wwwnowykuriercom

May i wykorzysta niektoacutere z ichsugestii oczywiście w sposoacuteb za -ka muflowany że to niby włas nypomysł konserwatystoacutew - tak sięzwykle dzieje Już teraz zau wa -żam w telewizji reklamy no wychźrodeł energii - od wiatru dobdquoczys tejrdquo nuklearnej

W dniu wyboroacutew poproszonomnie żebym siedziała jako bdquoscru -ti nearrdquo czyli obserwator Sie -dzieć nie lubię ale ciekawe było

pod liczenie wynikoacutew po za koń -czeniu wyboroacutew Wygrał liberał(Gerard Kennnedy) z przed sta wi -ciel ką NDP (Peggy Nash) Kon -ser wa tyści zajęli trzecie miejscemar k sista-leni nista dostał jedengłos a Partia Marijuany - dwa Iw tym cała Ka nada

Głosowało niestety tylkoczter dzieści dziewięć procent wy -bor cUcircw Reszta się zbuntowałaZa dużo tych wyborUcircw

Strona 6No 20 (962) 15-31102008Obserwacje z USAAndrzej Targowski

Western Michigan University

DokoOgraveczenie na stronie 23

W 2008 roku Polacy obcho dzπ400 letniπ rocznicIacute osied lenia siIacutew Ameryce PUcircgeno cnej Czyli wrok po osiedleniu siIacute tu Angli -kUcircw ktUcircrzy dopgey nIacuteli do pUcircuuml niej -szego James town 26 kwietnia2007 r W pauuml dzierniku 2008 rwie lu pol s kich dygnitarzy przy -bygeo na polskπ rocznicIacute do Chica -

go podobnie w 2007 roku doJamestown przybygea krUcirclowaEloslashbieta II ktUcircra jest kilkuna sto -krot nπ wnuczkπ krUcircla Jakuba Iaby uczciEcirc rocznicIacute osiedlenia siIacuteAnglikUcircw w Nowym aringwiecie

Owe miasteczko choEcirc magee ijuoslash prawie zapomniane ode grageowielkπ role w rozwoju ZachodniejCywilizacji Dageo ono podwalinypod powstanie demokratycznychStanUcircw Zjednoczonych ktUcircreprak tykujπ swUcircj demokratycznyustrUcircj od 230 lat czyli od pows ta -nia swej demokra tycznej kon sty -

Od Jamestown doObamy

tucji w 1787-88 r Konsytuacja tabygea wyni kiem AmerykaOgraveskiejRe wolucji ktUcircra rozpoczIacutegea siIacute w1775 r i bygea wymierzona prze -ciw Anglikom ktUcircrzy osiedlili siIacutew Ameryce od 168 lat czyli wowym Jamestown Jednakoslashe Ang -licy nie przewi dywali takiegoobro tu sprawy kiedy zdecy do -wali siIacute daEcirc uprawnienia demo -kra tyczne kolonii w Jamestown wstanie Wirginia

W 1619 r po raz pierwszy ze -brageo siIacute Zgroma dzenie demo kra -tycznie wybra nych wgea uacutecicieliowych ziem aby prze dy skutowaEcirc

sto sunki z In dia na -mi chodzenie dokouacuteciogea spra wyha zardu i pi cia al -ko holu oraz ce nytytoniu

KrUcirc lowi cho dzi -geo o to by wgea uacute ci -ciele ktUcircrzy couacuteposia dajπ byli bar -dziej skgeonni doprze strzegania pra -wa w odleggeej ko -lo nii

Douacutewiadczeniepolityczne z Ja mes -town szybko prze -niosgeo siIacute do Ang -lii gdzie miej scowiwgeauacuteciciele chcielimieEcirc po do bne pra -wa Tu naleoslashy szu -kaEcirc idei dla pUcircuuml -niej szej RewolucjiCromwella (1653-58) a po tem Re wo -lucji Chwalebnej(1685-1714) ktUcircradefini tywnie roz -dzie ligea wgeadzIacute us -ta wodawczπ Par -lamentu od wgeadzywykonawczej KrUcirc -la Nie trzeba bygeodgeugo czekaEcirc nasyg nage zwrotny doAngiel skich Ko lo -nii w AmerycektUcirc re w porcie wBos tonie w 1773 r

Izabela Embalo

Rzπd kanadyjski wprowadzigenowe korzystne prawo pozwa la -jπ ce na otrzymanie pobytu sta -geego Wymogiem nowego progra -mu jest przepracowanie na kon -trakcie pracy lub ukoOgraveczenieszkogey (ponad) uacuteredniej w Kana -dzie Dochodzπ jeszcze inne do -datkowe wymogi jak przepra co -wanie roku po zakoOgraveczeniu kur -suszkogey w Kanadzie oraz zna -jomouacuteEcirc jIacutezyka angielskiego Prog -ram nie obejmuje francuskiejczIacuteuacute ci a zatem dotyczy kandy da -tUcircw spoza Quebecu

Poprzednio obowiπzujπce pra -wo emigracyjne pozwalageo jedy -nie by osoby ktUcircre przybygey doKanady na autoryzowane kon -trak ty tacy najczIacuteuacuteciej posiadalijedynie mooslashliwouacuteci ubiegania siIacuteo prawo stageego pobytu w oparciuo tak zwanπ emigracjIacute niezaleoslashnπUrzπd imigracyjny za przepra -

Noweprzepisy

emigracyjne

Dr Wojciech Oslashurowski

Urazy sportowe przewlekgeei pourazowe choroby

miIacuteuacuteni kouacuteci i stawUcircw

Tel (416) 531-1056

2238 Dundas St W Unit 112Toronto

wydagey tzw NtildePrzy jIacute cie herba cia -neicirc (Tea Party) wyrzu cajπc domo rza wory z herbatπ z an giel -skiego statku twier dzπc oslashe ko -loniuacuteci nie bIacutedπ pgeaciEcirc podatkUcircwKrUcirclowi o ile nie bIacutedπ re pre -zentowani w Par lamencie Bo -wiem chcieli mieEcirc takie sameprawa jak po siadacze nieru -chomouacuteci w Anglii ktUcircrych wyz -woligea od KrUcircla Re wolucjaChwalebna sprzed 59 laty Dalejwypadki potoczygey siIacute szybko w1776 Koloniuacuteci oggeosili De kla -racjIacute Niepodleggeouacuteci potem Kon -sty tucjIacute (1787-78) i sgeawny Billof Rights (1789) Odtπd Ame ry -kanie ggeoszπ demokra cjIacute i wyz -wo lenia krajUcircw spod pano wa niaimperiUcircw Dziuacute mamy okogeo 200niepodleg geych paOgravestw czgeon kUcircwONZ

Warto raz jeszcze przypomnieEcircoslashe poczπtkowo Anglicy nie daliprawa ggeosu Polakom mieszka jπ -cym w Jamestown Dopiero poich strajku Ntildeno vote no workicircPo lacy uzyskali swe cywilne pra -wa Przecieoslash Polacy przybyli doowej kolonii jako fachowcy znaj wiIacutekszego w owym czasiepaOgraves twa europejskiego ktUcircre bygeow swym rozkwicie i w ktUcircrym od1572 r panowageo Ntildedemokra ty -czneicirc (w praktyce przetargowe)wybory KrUcircla (na wzUcircr wspUcircge -czes nych wyborUcircw prezydentUcircw)Zatem Polacy dopominali siIacute oprawa cywilne ktUcircre dla szlachtybygey wUcircwczas dostIacutepne w PolsceByEcirc mooslashe oslashe polskie liberum ve -to stosowane w Polsce od 1652 rdageo impuls Anglikom do prze -pro wadzenia owej RewolucjiChwalebnej ktUcircra do dzisiaj jestinspiracjπ dla demokratycznychprπdUcircw w uacutewiecie

Jamestown Ntildezasgeuoslashyge siIacuteicircjeszcze jednym tym razem nie -sgeawnym wprowadzeniem nie wol -nictwa w Ameryce kiedy w 1619

r przechwycono na Morzu Ka -raib skim statek hiszpaOgraveski z 20Murzynami z Afryki I co siIacute oka -zuje oslashe dopiero w latach 1865-1960-ych Murzyni zaczIacuteli do cho -dziEcirc swych praw cywilnych a po390 latach Mulat najpraw do po -dobniej zostanie PrezydentemSta nUcircw Zjednoczonych w 2009r

Strona 7No 20 (962) 15-31102008

ktUcircrej krUcirclowagey wszelkiego ro -dzaju formy oszustwa szkolnegoNtildeuacuteciπgawkiicirc przemycane zarUcircw -no w najprostszych jak i w naj -bardziej wyszukanych formachTe Ntildeuacuteciπgiicirc ten spryt to cwa niac -two to oszustwo edukacyjne roz -plenigeo siIacute do niebywageych roz -miarUcircw Stageo siIacute trwageym ele -mentem polskiego folkloru edu -ka cyjnego

Najtrudniej naturalnie jestuczyEcirc przedmiotUcircw trudnych ta -kich ktUcircre wymagajπ samodziel -nego myuacutelenia solidnej pracyumy sgeowej Pierwszπ wiIacutec ofiarπtej Ntilderewolucji edukacyjnejicirc padgeyprzedmioty uacutecisgee Tutaj - bezuacuteciπgi ani rusz Dzieci szkolnepo dzieligey siIacute na ogromnπ wiIacutek -szouacuteEcirc NtildehumanistUcircwicirc - takich co toNtildeja zawsze bygeem z matematyki ifi zyki idiotπicirc i na tIacute skromnπmniej szouacuteEcirc ktUcircra nie padgea natym edukacyjnym ugorze Toidio tyczne Ntildeja zawsze bygeem idio -tπ z matematykiicirc wypowiadanew formie przechwageki i z wielkimzadowoleniem z siebie stageo siIacutestandardem cywilizacyjnym wsze regach nowej powojennejinteligencji

Ten kretyOgraveski obyczaj uzewnIacutet -rz nia siIacute szczegUcirclnie przy okazjiDnia Nauczyciela kiedy rooslashnezadowolone z siebie bagewany ob -siadajπce mikrofony wszystkichstacji radiowych i telewizyjnychza czynajπ luzacko dzieliEcirc siIacute zwidzami i sgeuchaczami swoimiprzeoslashyciami szkolnymi Z dumπopowiadajπ sobie uacutemiejπc siIacute dorozpuku jak to przemycali uacuteciπgiw bugekach w butach w kanap -kach w klozetach jak to saminau czyciele w tym oszustwie im -z migeouacuteci do nich naturalnie - po -ma gali wystawiajπc na urπgo -wisko cagey proces edukacyjnyDostajIacute wysypki i formalnie krewmnie zalewa kiedy sgeyszIacute teobrzydliwe idiotyzmy

Ale ja wiem To jest folklorpol ski Ci ludzie w ogUcircle nie ro -zu miejπ i nie zdajπ sobie sprawy z

tego co robiπ Oni nawet nie majπpojIacutecia oslashe to czym siIacute chwalπ iszczycπ jest autentycznym po -wodem do wstydu i zaoslashenowaniaNie majπ pojIacutecia ze nawet w tejEu ropie tuoslash za miedzπ oslashyjπ ludyw ktUcircrych opisywany przez nichpro ceder jest po prostu nie do po -myuacutelenia Oslashe sπ w Europie i nauacutewiecie kraje w ktUcircrych uczniowinie przyjdzie do ggeowy oslasheby wczasie egzaminu uacuteciπgaEcirc od kogouacuteczy od czegouacute ani nikomu nieprzyjdzie do ggeowy aby jakieuacuteuacuteciπgi podawaEcirc Oslashe takie zacho -wania sπ przedmiotem wstydu anie chwalenia siIacute albowiemoszustwo w kaoslashdej dziedziniejest tam traktowane jak przes tIacutep -stwo jak couacute dla czgeowieka cy wi -lizowanego niedopuszczalnego

Czy i kiedy dooslashyjemy czasUcircwoslashe podobne bIacutedπ postawy pols -kich nauczycieli i ich wycho wan -kUcircw Co trzeba zrobiEcirc oslasheby sgeo -wo Ntildenauczycielicirc brzmiageo dum -nie oslasheby bygeo oznakπ prestioslashuspogeecznego i budzigeo szacunek anie wspUcircgeczucie

Moim zdaniem trzeba siIacutegnπEcircdo tradycji II Rzeczypospolitejdo tego niezwykgeego wyczynuhis torycznego jakim bygea edu ka -cja PolakUcircw przed II wojnπ uacutewia -towπ Trzeba stworzyEcirc materialnepodstawy pozycji spogeecznej nau -czyciela Trzeba przypomnieEcirc na -szym nieukom UstawIacute z dnia 9pauumldziernika 1923 roku NtildeO upo -saoslasheniu funkcjonariuszUcircw paOgravest -wo wych i wojskaicirc (DzU RP nr116 z r 1923) Ustawa ta zrUcircw -nywagea uposaoslashenia profesorUcircwzwyczajnych z uposaoslasheniami dy -rektorUcircw departamentUcircw komen -dan ta ggeUcircwnego policji wojewo -dUcircw i generageUcircw Zarobki pro fe -sorUcircw nadzwyczajnych i nau -czycieli gimnazjalnych z 27 let -nim staoslashem z zarobkami wice wo -jewodUcircw pugekownikUcircw koman -dorUcircw nadinspektorUcircw PP itpNauczyciele po 15 latach pracyotrzy mywali pensje podpuge kow -nikow podinspektorUcircw PP i sta -ros tUcircw Itd itd

Co siIacute musi staEcirc oslasheby w Polsceedukacja moggea stanπEcirc na takimpoziomie na jakim bygea w IIRzeczypospolitej Czy mooslashnaprzekonaEcirc nieukUcircw w Sejmie douchwalenia ustawy przypominajπ -cej tIacute z pauumldziernika 1923

Wydaje mi siIacute oslashe nie mooslashnaTak jak nie mooslashna przekonaEcirc tychbIacutecwageUcircw radiowych i praso -wych oslashe chwalenie siIacute oszust -wem w szkole nie jest powodemdo dumy lecz do wstydu Na ra -zie prof Kudrycka minister naukii szkolnictwa wyoslashszego rozsygeanam pytanie o radIacute jak rozdys po -nowaEcirc dodatkowy miliard ktUcircrynasz rzπd geaskawie wstawia doprzy szgeorocznego budoslashetu zprzez naczeniem na naukIacute i bada -nia naukowe Dzisiaj 03 procentPKB przypada na tIacute dziedzinIacute oslashy -cia a gdy wgeadza doda miliard tobIacutedzie juoslash 04 Jak im wytgeuma -czyEcirc oslashe nowoczesny kraj ktUcircrychce siIacute liczyEcirc w konkursie cy wi -lizacyjnym musi wydawaEcirc nie03 lecz 3 procent PKB na naukIacute ibadania

Selekcja negatywna poszgea juoslashza daleko tu na ewolucjIacute liczyEcirc

nie mooslashna Potrzebna jest porzπd -na miotgea ktUcircra to wszystko wy -miecie i przeczyuacuteci Potrzebnyjest fundamentalny mechanizmoczyszczajπcy mechanizm selek -cji pozytywnej

Takim mechanizmem selekcjipozytywnej bygeaby w Polsce re -forma systemu wyborczego doSej mu i wprowadzenie jednoman -datowych okrIacutegUcircw wyborczychna wzUcircr brytyjski Ja wiem oslashezwiπzek tych dwu spraw pozycjinauczyciela i systemu wybor -czego wydaje siIacute byEcirc trudny dozau waoslashenia i zrozumienia Alejeuacuteli tego nie zrozumiemy naszeoslashycie spogeeczne i narodowe cze -kajπ jeszcze trudniejsze czasyNikt poza nami nie jest zainte re -sowany w tym oslasheby Polska miageaelitIacute spogeecznπ i politycznπ nauacutewia towym poziomie Jeuacuteli tegonie zrobimy czeka nas nieustannyproces zeuacutelizgiwania siIacute w ran -kingu cywilizacyjnym a wreszciei z niego wypadniIacutecie Kto wieczy juoslash nie jest za pUcircuumlno Po -cieszam siIacute myuacutelπ oslashe mooslashe jed -nak mimo wszystko jeszcze ma -my szansIacute

Nauczyciel PolskiOd szeuacuteEcircdziesiIacuteciu a mooslashe i

wiIacutecej lat kaoslashdego 14 pauuml dzier -nika dziennikarze prasowi ra dio -wi i inni przypominajπ sobie oNauczycielu Polskim pojawiajπsiIacute artykugey wywiady ceremoniei dekoracje Poniewaoslash w mgeodouacuteciumyuacuteligeem sobie karierIacute nau czy -ciela i wychowawcy mgeodzieoslashywiIacutec w kaoslashdπ takπ rocznicIacutechciage bym wyjechaEcirc z Polskigdzieuacute w zamorskie kraje w jakπuacuteggeuszIacute czy pustyniIacute oslasheby nie sgey -szeEcirc tego fageszywego i ggeupawegojazgotu dziennikarskiego towa -rzy szπcego oduacutewiIacutetnym mowomi obgeudnym deklaracjom wszel -kiego rodzaju oficjeli UwaoslashamsiIacute bowiem za wydziedziczonegospadkobiercIacute pokoleOgrave nauczycielipolskich za wychowanka tychwspaniageych ludzi ktUcircrzy nie zgi -nIacutegei w Katyniu OstaszkowieMie dnoje nie wymarli w geagrachsyberyjskich nie zostali zaggeo -dzeni w obozach Sachsenhausenczy Dachau ale ktUcircrym los poz -wo lige przetrwaEcirc te okropnouacuteci iktUcircrzy po wojnie mogli podjπEcircniewdziIacuteczny trud uczenia pols -kich dzieci PamiIacutetam te wspa -niagee przedwojenne postacienauczycieli ktUcircrzy uczyli mnie wszkogeach Szprotawy Sgeawy aringlπs -kiej Ogeawy Jeleniej GUcircry dlaktUcircrych uczenie i wychowy waniebygeo powogeaniem a nie ka rπ zabrak sprytu i umiejIacutetnouacuteci urzπ -dzenia siIacute w oslashyciu I widzia geemjak z roku na rok ten naj szla -chetniejszy z zawodUcircw po du -padage jak na miejsce starych iprzedwojennych przychodzilimgeo dzi i bez entuzjazmu jak tenzawUcircd bgeyskawicznie siIacute femi -nizo wage jak odchodzili mIacuteoslashczyuuml -ni - gdzie tylko kto miage i mUcircggeOumlJak mooslashna bygeo oslashyEcirc utrzymywaEcircrodzinIacute z ggeodowej pensji z mar -nego ochgeapu finansowego jakimtym nieudacznikom rzucagea Pols -ka Ludowa

Podupadageo nauczycielstwopo dupadagea szkogea Nauczycieleza miast uczyEcirc i ksztageciEcirc ganializ lekcji na lekcjIacute od szkogey doszkogey Szkogea stagea siIacute terenemnieubgeaganych zmagaOgrave uczniUcircw znauczycielami Rozwijagea siIacutebgeys kawicznie epidemia Ntildedok -sztage cania pozaszkolnegoicirc epi -demia korepetycji Dzisiaj jakzew szπd sgeyszIacute juoslash wrIacutecz niemooslashna sobie wyobraziEcirc oslasheby na -wet i bardzo zdolny uczeOgrave mUcircggeso bie poradziEcirc bez dodatkowychlekcji bez korepetycji A juoslash napew no gdy rzecz idzie o zdo -bycie miejsca w jakiejuacute bardziejpopularnej czy modnej szkolewyoslash szej Jeszcze kiedy ja cho dzi -geem do szkUcircge ta plaga bygea za -ledwie w zalπoslashku Ale z roku narok jej zasiIacuteg siIacute poszerzage Wszkole rozwijaEcirc siIacute poczIacutegea ko -rupcja ktUcircrej to Ntildeprywatne dok -sztagecanieicirc bygeo tylko jednym zele mentUcircw Ukoronowaniem tegoprocesu gnilnego bygea matura na

Jerzy Przystawa

Uniwersytet Wrocgeawski

POLSKA SZKOŁA MUZYCZNA

The Frederic ChopinMusic School

FortepianpianinoiumlSkrzypceiumlGitara iumlEmisja ggeosu (Vokal)iumlFletiumlTrπbkaiumlKlarnet

iumlAkordeoniuml Teoria - wszystkie poziomyKOMPOZYCJAiumlIMPROWIZACJAiumlDYRYGOWANIE

-dla zaawansowanych

RYTMIKA i UMUZYKALNIENIE dla dzieci od 4-go roku oslashycia2399 Cawthra Rd East Unit 101 Mississauga

T e l ( 9 0 5 ) 2 7 9 - 7 7 6 1

Jesienna MASKARADez okazji 40-lecia Szczepu Szarotki

Sala przy Św Kazimierzu156 Roncesvalles Ave

Toronto ON M6R 2L4 Canada

W tą Sobotę- 8 listopadao godz 600PM

W cenie biletu wliczony- 10 os przy stoliku ($45 jeden bilet $400 za

stolik) zniżka dla studentoacutew ($35) Gorący obiad deser Wino do obiadu

Przedstawienie Wystawa

Dzwońcie-Dana Cylke- 416-648-9502

Strona 8 15-3110 2008 No20 (962)

NastIacutepnym miejscem pobytubpa poundoziOgraveskiego ostatnim w jegotak burzliwym i trudnym oslashyciustaje siIacute PiOgravesk Na mocy art 9Konkor da tu z 10 lutego 1925roku zos ta je siedzibπ diecezjipoleskiej wcho dzπcej w skgeadprowincji kouacute cielnej do ktUcircrejnaleoslashπ ar cy biskupstwo wileOgraveskieoraz die ce zje geomoslashyOgraveska i piOgraveskaZostaje mianowany przez StolicęApos tol s kπ za zgodπ PrezydentaRze czypospolitej ordynariuszemw PiOgravesku(art 11 Konkordatu)Urzπd biskupa diecezjalnego bygewysoki mimo oslashe diecezja bygeabardzo pouacutelednia Ale w tymprzy padku przewaoslashygea chIacuteEcirc stwo -rze nia namiastki biskupstwa miOgrave -skiego pozostajπcego poza grani -ca mi Polski

CzIacutesto bywa gouacuteciem biskupawileOgraveskiego i co wspominage ar -tys ta Ferdynand Ruszczyc ktUcircrypod datπ 22 maja 1922 roku od -notowage NtildeO 1030 w KatedrzeUgeani niebiescy utrzymujπ szpa -lery w prezbiterium Celebrujebis kup Szelπoslashek kazanie biskupapoundoziOgraveskiego Nawogeuje PolakUcircwdo zgody z Litwinamiicirc( Dziennikcz 2 W Wilnie 1919-1932 W1996) Odbygea siIacute wtedy uro czys -touacuteEcirc ku czci uacutew Kazimierza ktUcircrarozpoczIacutegea siIacute w sobotIacute wieczo -rem nieszporami w bazylice uacutewSta nisgeawa celebrowanymi przezbpa poundoziOgraveskiego

Przeniesiono wUcircwczas tru mien -kIacute z relikwiami ze srebrnego sar -ko fa gu w kaplicy do prezbite -rium TydzieOgrave pUcircuumlniej 28 - 30maja ob chodzono 400 - leciekanonizacji uacutew Kazimierza i wtej uroczys touacute ci uczestniczygebiskup miOgraveski Ruszczyc wspomi-0najπc 10 czerw ca 1923 rokukonsekracjIacute bpa Mi chagekiewiczaz udziageem bis ku pUcircwMatulewicza i BandurskiegogenerageUcircw Rydza- aringmiggeegoMal czewskiego nie wspomniageoslashe uczestniczyge w niej bp poundo ziOgrave -ski z NowogrUcircdka co przy po -mina ks Nikodem CieszyOgraveski(Roczniki Katolickie Rok 1923PoznaOgrave 1924)Biskup poundoziOgraveskijest rUcircwnieoslash w Wilnie obecny 12kwietnia 1924 roku podczas uro -czystego przywitania arcybiskupaJana Cieplaka powracajπcego zniewoli bolszewickiej do kraju

A wczeuacuteniej 2 wrzeuacutenia 1922roku Ruszczyc (po opuszczeniuTowarzystwa SzubrawcUcircw przezzageooslashyciela Tadeusza WrUcircblew s -kiego jego Wielki Straoslashnik) naposiedzeniu Szubrawi przeds ta -wige postawIacute duchowieOgravestwa wo -bec BiageorusinUcircw NtildeSpecjalnazmiana - w duchowieOgravestwieDogadza to Matulewiczowi Abiskup poundoziOgraveski dla przyciπ g niIacute -cia MiOgraveszczyzny za kordonemdπoslashy do szkodliwej dla nas unii -napisage - Pod wraoslasheniem tego cosiIacute sgeyszageo omawiageo i czytageowczoraj i dziuacute nie mogIacute zasnπEcircod razu Przez dziesiπtki lat opie -rano siIacute u nas wszelkim pokusomze strony Rosji rIacutekoma i nogamicze piano siIacute tej ziemi i bronionokaoslashdej jej piIacutedzi by oto terazgdy Polska jest traciEcirc pod

nogami grunticirc Jak widzimy uniawywo gey wagea zaniepokojenie wpew nych krIacutegach

Ntilde W ubieggeym dwudziestoleciumiIacutedzywojennym nie udageo siIacute wPolsce utworzyEcirc zrIacutebUcircw sieci pa -rafii katolickich uoslashywajπcych wna booslasheOgravestwach para liturgicz -nych w kazaniach i katechizacjijIacute zyka biageoruskiego - relacjonujeZbigniew Gajewski - Juoslash dawniejdziagealnouacuteEcirc biageoruskich duchow -nych katolickich bygea popieranaprzez katolickich biskupUcircw Pola -kUcircw Edwarda Roppa z Wilna(potem arcybiskupa z Mohylewa)i poundoziOgraveskiego z PiOgraveska Biskupzauacute wileOgraveski Jerzy Matulaitis -Ma tulewicz (Litwin beatyfikowa -ny przez Jana Pawgea II) byge dlawszystkich trzech narodowouacuteciPo lakUcircw LitwinUcircw i Biageoru si -nUcircw ojcemicirc ( NtildeLithuaniaicirc nr3(16) z 1995 r) Ferdynand Rusz -czyc byge wielkim patriotπ ale niezrozumiage postawy biskupUcircw zWilna i PiOgraveska ktUcircrych jednakdocenigea historia i KouacuteciUcircge

Juoslash w latach zaborUcircw nie -ktUcircrzy byli zatroskani sytuacjπPolakUcircw na Wschodzie oslashyjπcychw obcym otoczeniu dotπd jeszczeprzyjaz nym Ale rodzπcy siIacute ruchnaro do wy pobratymcUcircw zmuszagedo re fleksji Jednym z nich bygemiOgrave sz czanin adwokat AleksanderLed nicki PrzytoczIacute jego sgeowawypowiedziane w czerwcu 1905r na przyjIacuteciu w Landwarowie uhr Wgeadysgeawa TyszkiewiczaktUcirc ry podobnie jak on byge posgeemI Dumy Okazjπ bygeo otwarciesta geej sceny polskiej Wilnie Za -pro szono artystUcircw warszawskiegoNtildeTeatru Rozmaitouacuteciicirc ZwrUcirccige siIacutedo licznie zebranych w rezydencjihrabiego NtildeNie jesteuacutemy tu zwartπmasπ mamy tu inne narodowouacute -cio we oslashywiogey ktUcircre wnoszπswo je wgeasne niezaleoslashne prawa idla ktUcircrych sgeowo polskie nie jesttem czem ono jest dla nas I jed -nem tylko sgeowem polskim poru -szyEcirc mas tych nie jesteuacutemy w sta -nie To sgeowo powinno byEcirc po -chod niπ kultury emblematemspra wiedliwouacuteci i wzajemnegouznania - nigdy zauacute wrogiem lubnarzuconem a zawsze dobro t li -wem przyjaznem - powiedziage dozebranych gouacuteci - Nie tyle naro -do wa dziagealnouacuteEcirc nas tu czeka ilespogeeczno - kulturalnaOuml WolnouacuteEcirci rUcircwnouacuteEcirc powinny byEcirc hasgeemdla wszystkich tych co chcπ tutajpolitycznie dziageaEcircicirc (Mowy po li -ty czne KrakUcircw 1906)

Bp poundoziOgraveski widziage potrzebIacutedotarcia do innowiercUcircw wsposUcircb nie konwencjonalny Jestto temat tak obszerny i zawigey oslashewymaga odrIacutebnego opracowaniaZainteresowanie Watykanu pra -wo sgeawnym Wschodem wzrosgeopod koniec Wielkiej Wojny Usu -niIacutecie sprzecznouacuteci wyznanio -wych wpgeynπEcirc moggeo na geago dze -nie konfliktUcircw naro do wouacute cio -wych chociaoslash nie zawsze czegoprzykgeadem bygey litewsko-polskiekonflikty kouacutecielne Ale w sto sun -ku do BiageorusinUcircw ktUcircrychmniej szouacuteEcirc bygea katolickπ awiIacutek szouacuteEcirc prawosgeawnπ usu niIacute -

cie odrIacutebnouacuteci wyznaniowychmiageo pozytywny wpgeyw Oczy -wiuacutecie dotyczygeo to UkraiOgrave cUcircwemigrantUcircw rosyjskich Ro sjan wZSRR itp

Biskup piOgraveski ktUcircrego diecezjaobejmowagea ludzi rUcircoslashnych wyz -naOgrave byge bardzo zainteresowanyunij nymi sprawami NtildeBardzo waoslash -nπ rolπ w wypracowaniu akcjiuni jnej metod misji w usyste ma -tyzowaniu poglπdUcircw nazw pojIacuteEcircodbywagey zwogeywane od 1930 rkonferencje piOgraveskieicirc Konferencjete zaczIacuteto zwogeywaEcirc z inicjatywybpa poundoziOgraveskiego a ich organi za -to rem byge ks Antoni Okogeo-Kugeak i uczestniczyli w nich za -inte resowani neouniπ ksiIacuteoslashawszy stkich obrzπdkUcircw (M Pa -pie rzyska MiIacutedzy tradycjπ a rze -czy wis touacuteciπ W 1989) Jed nymz zainteresowanych tπ spra wπ bygeks Wgeadysgeaw Togeoczko (1887-1942) ktUcircry stale kontak to wage siIacutez arcybiskupem ASzep tyc kim i uktUcircrego w mieszkaniu jak wspo -mi nage Sta ni sgeaw Swia nie wiczicircstage duoslashy por t ret metro polity wszatach litur gicz nych z wgea -snorIacutecznπ dedyka cją intereso wagesiIacute nie tylko hi sto riπ unii lecz

W NowogrUcircdku i PiOgravesku (5)

Zenowiusz Ponarski

Przed Wielkπ Wojnπ ks Zyg -munt poundoziOgraveski mieszkage w stolicyRosji - w Petersburgu i w wiIacutek -szych ouacuterodkach imperium wSmo leOgravesku Tule Rydze i MiOgraves -ku Nie mooslashna tych miast podwzglIacutedem ludnouacuteci i znaczeniaporUcircwnaEcirc z niewielkim prowin -cjo nalnym grodem - NowogrUcircd -kiem gdzie zamieszkage po woj-nie Ale nie bygeo to jednak takieso bie miasteczko NowogrUcircdekmiage bogatπ przeszgeouacuteEcirc i zapisagesiIacute w historii Niegdyuacute byge stolicπudzielnego ksiIacutestwa ruskiego kil -kakrotnie niszczonπ przez Tata -rUcircw i KrzyoslashakUcircw W roku 1415odbyge siIacute tam sobUcircr biskupUcircw ob -rzπdku greckiego ktUcircry obrageosobnego metropolitIacute litewskiegoGrzegorza Casmblaka Od 1581roku stage siIacute siedzibπ TrybunageuLi tewskiego (na przemian z MiOgraves -kiem) posiedzenia ktUcircrego do1775 roku odbywagey się co dwalata i ogromnie wpgeynIacuteły na jegoroz wUcircj Najbardziej rozsgeawige gopoeta Adam Mickiewicz ktUcircryksztagecige siIacute w szkole po domi ni -kaOgrave skiej PamiIacutetamy wszyscy sgeo -wa icircPanno uacutewiIacuteta Ouml Ty co grUcircdzamkowy NowogrUcircdzki ochra -niasz z jego wiernym ludemicircAle zatrzymamy siIacute na jegowspUcircge czesnych dziejach Wewrzeuacute niu 1915 r do NowogrUcircdkawkroczygea armia niemiecka Prze -bywagea dgeugo aoslash do koOgraveca grudnia1918 r kiedy bolszewicy zajIacutelimiasto W kwietniu 1919 r grUcircdzdo byli Polacy W tym okresie nakresach wschodnich wszystko by -geo pgeynne i od lipca do koOgravecawrzeuacute nia 1920 roku znowu tu sπbol szewicy ktUcircrzy ostatecznieod stIacutepujπ Gdy wojska Rzeczy -pos politej wyzwoligey NowogrUcirc -dek na wiele lat staje siIacute pols kimOd lutego 1921 r jest mias temwojewUcircdzkim ktUcircremu pod legajπcentra powiatowe Bara no wiczeLida Nieuacutewieoslash Sgeonim i inne

W NowogrUcircdku bp poundoziOgraveskiza mieszkage w klasztorze po do -minikaOgraveskim Na tym skrawkudiecezji miOgraveskiej pozostajπcej wgranicach Polski jesieniπ 1922 rerygowage Seminarium DuchowneStπd w przeciπgu trzech lat kie -rowage swojπ podzielonπ diecezjπNie mam niestety oslashadnych ma te -riageUcircw dotyczπcych jego dzia geal -nouacuteci w tym okresie jego oslashycia aprzedstawione powyoslashej szczegUcircgeypochodzπ z opracowania Kata -rzyny Hejoslashe ktUcircra wspomina obez skutecznych zabiegach bisku -pa wyjazdu do MiOgraveska Oczy -wiuacutecie Moskwa nie godzigea siIacutenigdy na jego przyjazd Podobniejak i arcybpa Edwarda RoppaktUcirc remu mimo solennych obietnicwy bitnych sowieckich dygnitarzyCziczerina i Marchlewskiego niezezwolono na przyjazd do Rosji

rUcircw nieoslash mo oslashli wouacuteciami jejwskrze szeniaicirc W liuacute cie prywat -nym napisage Ntildez prze ko naOgrave je -stem nadnarodow cem (do oslashadnejnarodowouacuteci nie naleoslashIacute i mogIacutenaraz do kilku) Wobec pierwias -tkUcircw biageoruskich w linii ojca inad zwyczajnej bier nouacuteci Biageoru -sinUcircw popieram ich przede wszy -stkim (BANL sygn F - 203)Sprawy unii obszernie relacjono -wage historyk niemiecki H Stehlew NtildeTajnej dyplomacji Waty kanuicirc(W 1993)

Drugπ sprawπ bardzo kgeo pot -liwπ bygea akcja rewindykacjicerk wi po unickich i po geaciOgrave -skich pozostajπcych w uoslashytko wa -niu Kouacuteciogea prawosgeawnego Wokresie 1929 - 1934 nabrageaksztage tu walki sπdowej Byge wniej najbardziej zaangaoslashowanyarcybiskup wileOgraveski RomualdJagebrzykowski a w mniejszymstopniu biskupi geucki i piOgraveski

Biskup poundoziOgraveski ktUcircry wspieragetę akcjIacute zwrUcirccige siIacute w 1929 rokudo prawosgeawnej ludnouacuteci diec e -zji piOgraveskiej ze sgeowami NtildeOumlgdyby okazageo siIacute oslashe przez po -mygekIacute sπd przyznage Kouacuteciogeowi

DokoOgraveczenie na stronie 9

Strona 9

obiekt do ktUcircrego nie miage onpra wa to KouacuteciUcircge sam by tIacute po -mygekIacute sprostowage majπc nawet zasobπ sigeIacute i prawoicirc Ale w uacutewietledziennika ks Bronisgeawa Oslashon -gogegeowicza biskup piOgraveski nie bygew tej sprawie bynajmniej ustIacutep -liwym Podsekretarz stanu wministerstwie ouacutewiaty i wyznaOgravereligijnych w latach 1930 - 1936 istary znajomy z lat petersbur -skich Oslashongogegeowicz zanotowage 30lipca 1931 roku nastIacutepujπcπ roz -mowIacute

Ntilde Oslashπdanie proste Rzπd musiodebraEcirc od Cerkwi uacutewiπtyniektUcircre przed 100-150 laty bygeyunickie czy geaciOgraveskie Nie chcepoundoziOgrave ski ni procesUcircw sπdowychchoEcirc sam je rozpoczπge ni ukgea -dUcircw z Cerkwiπ jeno upatrujeobo wiπzek Rzπdu odebraEcirc jeCerkwi oddaEcirc Kouacuteciogeowi Sposo -by proponowage proste do wybo ruwgeadzę administracyjnπ wy rzu ciEcircprawosgeawnych albo kazaEcirc sπ -dom przysπdziEcirc albo wydaEcirc usta -wIacute przez Sejm kazage BB takπuchwageIacute uchwaliEcirc PoniewaoslashRzπd tego nie robi wiIacutec Ntildejestnieuczciwyicirc Oslashadna dyskusja nie -mooslashliwa nie chce ani sgeuchaEcircprzerywa unosi siIacute oddawajcie ikoniecicirc (Dziennik ks Oslashongogegeo -wi cza) Czy rzeczywiuacute cie biskupbyge tak nieustIacutepliwy

Sprawy unii i odzyskiwaniacerkwi sπ dosyEcirc skomplikowane idlatego wymagajπ odrIacutebnegoopracowania

Zenowiusz Ponarski

DokoOgraveczenie ze strony 8

15-31102008 No 20 (962)

bocia w Polsce zara zem jednakpowoduje pojawianie siIacute w ko -lejnych sektorach istotnych luk narynku pracy

Po drugie transfery finansowez zagranicy systematycznie rosnπntilde w roku 2007 emigranci przeka -zali do kraju ponad 20 mld zgeNajczIacuteuacuteciej jednak przywogeujπc tedane zapomina siIacute o tym oslashe pracaimigrantUcircw przysparza teoslash ogrom-nych korzyuacuteci krajom przyjmujπ -cym czego wspaniageomyuacutelniepozbawiajπ siIacute kraje eksportujπcesigeIacute roboczπ (tylko w pierwszympUcircgeroczu po rozszerzeniu wpgeywyz tego tytugeu w Wielkiej BrytaniiosiπgnIacutegey 20 mln funtUcircw) WpaOgravestwach zachodnich ma takoslashemiejsce couacute co z perspektywyrodzimej wydaje siIacute nieprawdo -podobne na skutek przypgeywu zzewnπtrz sigey roboczej niewzrasta tam bezro bocie a wprostprze ciw nie - pow stajπ nowemiejsca pracy Jak pokazujπanalizy Ouacuterod ka BadaOgrave nadMigracjami miageo to miejsce npw Hiszpanii gdzie imigrantkizastπpigey w pra cach domowych ifunkcjach opie kuOgraveczych rzeszeHiszpanek ktUcircre masowo ruszygeyna rynek pracy I udageo siIacute stwo -rzyEcirc dla nich wiele no wych sta -nowisk gdyoslash dla rzπ dzπcych bygeojasne ioslash wiIacutecej zatrudnio nychoznacza dodatko we wpgeywy doPKB i budoslashetu paOgravestwa

Po trzecie zarysowuje siIacute corazwyrauumlniej cagey szereg zjawiskspogeecznych bIacutedπcych jednozna -cznie negatywnymi konsekwen -cja mi nasilonych migracji (prob -lem tzw eurosierot drenaoslash umie -jIacutetnouacuteci i redukcja kapitageu ludz -kiego zatrudnianego na zachodziez regugey ponioslashej kwali fikacji sta -gnacja ekonomiczna regionUcircwwysygeajπcych a zwgeasz cza rodzinemigrantUcircw ktUcircre zaczynajπogra niczaEcirc swojπ aktyw nouacuteEcirc za -wodowπ i zarobko wπ w kraju

Po czwarte wreszcie pozbawia -jπc siIacute w takiej ilouacuteci dynamicz -nych mgeodych ludzi Polska stajeprzed koniecznouacuteciπ zatrudnianiaobcokrajowcUcircw z czym wiπoslashe siIacuteryzyko wielu niekorzystnychefek tUcircw douacutewiadczonych juoslashprzez paOgravestwa zachodnie Nad tπostatniπ kwestiπ warto zatrzymaEcircsiIacute nieco dgeuoslashej ujmujπc zaga -dnie nie w ogUcirclniejszej perspekty -wie Kiedy na przegeomie XIX iXX w trwage w Prusach Zachod -nich gigantyczny Ostflucht(Ntildeucie cz ka ze Wschoduicirc) - w ciπ -gu 30 lat opuuacutecigeo te ziemie okogeo700 tys NiemcUcircw - Max Weberwskazywage popegenione bgeIacutedy idomagage siIacute wprowadzenia no -wych zasad postIacutepowa nia

W czym ten wybitny socjologupatrywage ggeUcircwnych przyczynniepokojπcego zjawiska Otouwaoslashage ioslash winne jest temu kiero -wanie siIacute wπskoekonomicznymiinteresami ktUcircre dopuszczagey na -pgeyw konkurencyjnych wobecniemieckiej sigey roboczej robotni -kUcircw rolnych i drobnych chgeopUcircwz Polski NtildeDlaczego jednak wgeauacute -nie polscy chgeopi zdobywajπ

teren - zapytywage - Czy sprawiato ich wyoslashsza inteligencja ekono -mi czna albo sigea kapitageu RaczejprzeciwieOgravestwo jednego i drugie -go Polski chgeop mageorolny zdo -by wa grunty poniewaoslash w pew -nym sensie oslashre trawIacute ktUcircra po -rasta te ziemie a wiIacutec nie po -mimo lecz z powodu niskiegopoziomu swoich fizycznych i du -chowych przyzwyczajeOgraveicirc

Dorauumlne zalety taOgraveszych rπk dopracy okazywagey siIacute w rezultaciezagrooslasheniem dla utrzymania ziemwschodnich w rIacuteku Niemiec a towgeauacutenie badacz uwaoslashage za sprawIacutenajwaoslashniejszπ Dlatego bez oslashad -nych osgeonek postulowage wprowa -dzenie narodowej polityki gospo -darczej ktUcircra bIacutedzie kierowageasiIacute nie krUcirctkowzrocznie pojmo -wanπ rachubπ ekonomicznπ aledalekosiIacuteoslashnymi celami narodu

Dzisiejszy wyrauumlny renesanskoncepcji Ntildenacjonalizmu gospo -dar czegoicirc (J Kofman 1992) czyidei Ntildepatriotyzmu ekonomicz -negoicirc (Grzegorz Kogeodko 2008)dowodzi nie tylko aktualnouacutecimyuacuteli Webera ale rUcircwnieoslash pilnejpotrzeby przeorientowania zasadpolityki gospodarczej we wspUcircge -czes nej Polsce ktUcircra zbyt dgeugopozostawagea pod wpgeywem ultra -liberalnej ortodoksji Jak bowiemdowodzπ badacze nacjonalizmekonomiczny w istotnym stopniusprzyja wchodzeniu sgeabo rozwi -niIacute tych paOgravestw na drogIacute nowo -czes nouacuteci i jest najtaOgraveszym inajskuteczniejszym sposobempodnoszenia ich dochodu orazkorzystniejszego usytuowania wmiIacutedzynarodowym podzialepracy Przy takim podejuacuteciuzasadniczej zmianie ulega teoslashorientacja ntilde z mikroekonomicznejna makroekonomicznπ i z krUcirctko -okresowej na dgeugookresowπ NtildeWwartouacuteciach spogeecznych corazmniej bIacutedzie siIacute liczygea eumlojczy -znaiacute a coraz bardziej eumlsynczy -znaiacute gdyby zapooslashyczyEcirc to okre -uacutelenie od Gombrowicza ntilde piszeKogeodko ntilde A wiIacutec orientacja naprzyszgee pokoleniaicirc Konkluzja tama oczywiuacutecie doniosgee znaczenietakoslashe dla analizowanej tu w kon -tekuacutecie ksiπoslashki Krystyny Iglickiejpolityki migracyjnej

Sprawa jest niezwykle waoslashnagdyoslash alternatywπ dla obraniakursu na bardziej upolitycznioną

a mniej zekonomizowanπ gospo -darkIacute mooslashe byEcirc tylko utrwalaniestatusu Polski jako kraju systema-tycznie drenowanego z zasobUcircwsigey roboczej Autorka przewi -duje ioslash z powodu presji demogra -ficznej aoslash do roku 2012 Polskazmuszona bIacutedzie pegeniEcirc NtildefunkcjIacuterezerwuaru sigey roboczej wyko -nu jπcej prace ktUcircre wymagajπniskich bπduuml uacuterednich kwalifikacjizawodowychicirc O tym jak nieko -rzystne to zjawisko przekonujeopinia innej badaczki migracjiKrystyny Romaniszyn Ntildestageyuby tek kapitageu ludzkiego nieposgeuoslashy rUcircwnomiernemu rozwo -jo wi kraju przeciwnie ntilde bIacutedziepo ggeIacutebiage stan marginalizacji ibraku rozwoju w regionach od -pgey wu Utrwali teoslash status Polskijako wspUcirclnotowego pUcircgeperyfe -ryj nego kraju wysygeajπcegoicirc

Nietrudno zauwaoslashyEcirc oslashe pod sta -wowπ przesgeankπ takich pesy mi -sty cznych przewidywaOgrave jest z jed -nej strony przekonanie o nie wy -dolnouacuteci rynku pracy w Polsce(niezdolnego jakoby - w przeci -wieOgrave stwie do innych nor mal nychgospodarek - do genero wanianowych miejsc pracy) a z drugiejprymitywne i krUcirctkow zroczneobliczenia sugerujπce ioslash korzy -stniej bIacutedzie zatrudniaEcirc taniπ sigeIacuteroboczπ zza naszej wschodniejgranicy nioslash podnieuacuteEcirc poziom pgeacdla pracownikUcircw polskich przezdostosowanie ich do faktycznychkosztUcircw utrzyma nia Fiaska ta -kich rachub dowodzi nie tylkolektura cytowanego We bera aleteoslash uacutewieoslashsze douacutewiad czenia zUSA czy UE

Konkluzja pgeynπca z przywo -geanych tu prac mooslashe byEcirc tylkojedna sprawπ najwyoslashszej wagijest takie zdefiniowanie celUcircw imetod polityki gospodarczejktUcircre bIacutedzie zapobiegaEcirc drena -oslashowi polskiej sigey roboczej tran -sferowanej do zamooslashniejszychkrajUcircw zachodnich gdzie przy -czy nia siIacute ona do ich dalszegowzrostu kosztem stagnacji krajuwysygeajπcego Bogato udokumen -towana ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej zwgeaszcza rozpatrywana naszerokim tle minionych i aktual -nych douacutewiadczeOgrave w pegeni uza -sadnia taki wniosek

Izabella Bukraba-Rylska

Jak po wino to tylko do

Euro-CanProdukujemy wszystkie gatunki win na kaoslashdπ okazjIacute

Wysoka jakouacuteEcirc niska cenaZapraszamy PaOgravestwa na degustacjIacute

Katherine Ziemianin1625 Steeles AveE Unit 12Brampton Ontario L6T 4T7

TelFax 905-791-3447

Stowarzyszenie I-wszej Polskiej Dywizji Pancernej w Kanadzie oraz

Stowarzyszenie Polskich KombatantUcircw Kogeo nr 20 zapraszaSzanownych PaOgravestwa

naUroczysty Bankiet

Z okazji spotkania oslashogenierzy 1-wszej DywizjiPancernej z DowUcircdcπ XI Dywizji -

spadkobiercami Dywizji Pancernych

Honorowymi gouacuteEcircmi bankietu bIacutedπ

1 DowUcircdca XI Lubuskiej Dywizji KawaleriiPancernej

gen dyw Pawege Lamla2 Gen RW Lewis (retired)

Bankiet odbIacutedzie siIacute dnia 25 pauumldziernika 2008r w Domu SPK Kogeo nr 20

przy 206 Beverley St w TorontoKoktajl godz 16-ta CzIacuteuacuteEcirc oficjalna godz 17-ta

Obiad godz 18-taObowiπzuje strUcircj wieczorowy

(kombatanci blezery)

WstIacutep od osoby $ 5000 - stolik na 8 osUcircb36000 Termin zamawiania biletUcircw - do dnia 22

pauumldziernika 2008r

Tel 416-626-1595 416-622-1660 416-797-2017

interesUcircw kraju Aby zdaEcirc sobie sprawIacute z aktu -

alnej sytuacji Polski naleoslashy pa -miIacute taEcirc o kilku faktach ktUcircrychoceny nie sπ bynajmniej jedno -zna czne Po pierwsze od mo -mentu akcesji rozpoczπge siIacute naduoslashπ skalIacute odpgeyw polskiej sigeyroboczej na zachUcircd ale juoslash nie doUSA jak do tej pory (Ntildeupadekmi tu Amerykiicirc - pisze o tym zja -wisku Iglicka) lecz do krajUcircwUE pod koniec 2007 r na emi -gra cji czasowej przebywageo 2 700tys obywateli w tym ponad 1 900tys w Europie przy czym naj -wiIacuteksza grupa rodakUcircw wy brageaWielka BrytaniIacute Wyjeoslashdoslasha jπcypochodzπ ggeUcircwnie z mageych iuacuterednich miast i ich wiek nie prze -kracza 30 lat natomiast tym coich rUcircoslashnicuje zdecydowanie topo stawy patriotyczne emigrantUcircww Stanach i silne poczucie fru stra -cji sytuacjπ w Polsce w przy padkupracujπcych w Wielkiej BrytaniiOwe wystIacutepujπce w stru mieniachmigracyjnych od miennouacuteci (couza sadnigeo uoslashycie w tytule okre -uacutele nia Ntildekontrastyicirc) w odniesieniudo sytuacji w kraju sprowadzajπsiIacute do wspUcirclnego mianownikawprawdzie charak te ryzowanyprzez autorkIacute exodus wydatniezmniejsza ogUcirclny po ziom bezro -

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

DokoOgraveczenie ze strony 4

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 3: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 4 15-3110 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 9

UE-15) Na publikacjIacute skgeada siIacuteza tem kilka wπtkUcircw transatlan ty -c ki przeglπd polityk i instru men -tUcircw sgeuoslashπcych rekrutacji pra cow -nikUcircw omUcircwienie wpgeywu roz -sze rzenia UE na rynek pracy wPol s ce i migracjIacute miIacutedzynaro -dowπ a takoslashe wyniki badaOgrave nadpolskimi migrantami zarobko -wymi w USA i Wielkiej BrytaniiKaoslashdy z tych wπtkUcircw zasgeugujena bacznπ uwagIacute

W przeciwieOgravestwie do klasycz -nych koncepcji migracji zakgeada -jπcych prymat czynnikUcircw ekono -mi cz nych w ksztagetowaniu zarob -kowej mobilnouacuteci miIacutedzynaro -dowej (model pull-push) obecnieprzypisuje siIacute duoslashe znaczenie rolipaOgravestwa NtildeDzisiaj paOgravestwo i jegopo lityka sπ kluczowymi elemen -tami wyjauacuteniajπcymi proces mi -gra cji zarUcircwno z perspektywyteo rii jak i praktykiicirc - pisze Igli -cka SzczegUcirclnego podkreuacuteleniawymaga w zwiπzku z tym zmianaorientacji w USA gdzie po 11wrzeuacutenia 2001 r zaostrzygea siIacutesprzecznouacuteEcirc miIacutedzy tradycyjnπideπ amerykaOgraveskiego spogeeczeOgraves -twa wielokulturowego a tendencjπdo akcentowania nadrzIacutednej war -touacuteci anglosaskiego dzie dzic twaoraz w Wielkiej Brytanii ktUcircrastopniowo rezygnowagea z napgey -wu ludnouacuteci z bygeych kolonii pre -ferujπc inne strumienie migra -

cyjne majπce zapewniEcirc temu kra -jowi przewagIacute w globalnej kon -kurencji gospodarek opartych nawiedzy Dokgeadne przeuacuteledzeniepolityk migracyjnych tych kra -jUcircw tym cenniejsze oslashe udoku -men towane odwogeaniami do ca -geego szeregu waoslashnych regulacjipraw nych nie tylko wyrauumlnie do -wodzi ksztagetowania w tymwzglIacute dzie ich narodowych stra -tegii ale rUcircwnieoslash ma sgeuoslashyEcirc - ta kπnadziejIacute wyraoslasha autorka - podej -mo waniu jak najlepszych decyzjiprzez PolskIacute ktUcircra znajduje siIacutew pewnym sensie w sytuacjiuprzy wilejowanej Ntildemooslashe uczyEcircsiIacute na bgeIacutedach krajUcircw ktUcircre majπdgeugπ historiIacute bycia obszaramiimigracjiicirc Jakie zatem bgeIacutedy po -pege niagey kraje zachodnie

Z cageπ pewnouacuteciπ dageoby siIacute tuwymieniEcirc wiele zjawisk (takichjak przyjmowanie bez ograniczeOgravemieszkaOgravecUcircw bygeych koloniiprak tykowane np przez FrancjIacuteco doprowadzigeo do powstania naobrzeoslashach miast francuskich roz -le ggeych etnicznych gett Ntildeo wyso -kich wskauumlnikach przestIacutepczouacuteciktUcircre do dzisiaj pozostajπ nieroz -wiπ zanym a nawet nasilajπcymsiIacute problemem spogeecznymicirc czyteoslash brak naleoslashytej kontroli skut ku -jπcy ogromnym napgeywem niele -galnych migrantUcircw - tej Ntildearmiizgeaicirc wedle dosadnych sgeUcircw

rzyli sezonowπ przemysgeowπ sigeIacuteroboczπ skgeadajπcπ siIacute z ubogichimigrantUcircw przymknIacuteli oko nawysoki odsetek wypadkUcircw przypracy i namnooslashyli wiejskich gettw samym sercu Amerykiicirc Polskanaraoslashona jest na uleganie podob -nym tendencjom tym bardziej oslashew swoich decyzjach skrIacutepowanajest koniecznouacuteciπ przestrzeganiaregulacji miIacutedzynarodowych iunijnych co naraoslasha jπ na zep -chniIacute cie do roli Ntildebuforaicirc - bezpie -cznej dla UE ale szkodliwej dla

Izabella Bukraba-RylskaUniwersytet Warszawski

Silvio Berlusconiego w 2008 r zczym borykajπ siIacute dzisiejszeWgeochy) ale o wiele waoslashniejszesπ ggeIacutebiej ukryte przyczyny tychzjawisk Z jed nej strony naleoslashy tuwspom nieEcirc o stosowaniu nieprze -my uacutela nych zasad majπcych tylkouza sad nienie humanitarne (nppo li tyka azylowa w Wielkiej Bry -tanii) a z drugiej o krUcirctko wzrocz -nym kierowaniu siIacute tylko rachubπekonomicznπ (np wzglπd na ta -niouacuteEcirc zagranicznej sigey roboczej)

Jak dowodzπ douacutewiadczeniaamerykaOgraveskie masowy napgeywMek sykanUcircw do rolnictwa ntilde czyto w ramach programu NtildeBraceroicircczy w postaci strumienia niele -galnych imigrantUcircw ntilde owszemoznaczage zyski dla farmerUcircwobnioslashenie kosztUcircw pracy i cenoslashywnouacuteci ale jednoczeuacutenie spo -wodowage spadek pgeac w sektorzerolnym co owocowageo paupery -zacjπ amerykaOgraveskich robotnikUcircwrolnych Podobne mechanizmyza stosowane w przemyuacutele prze -twUcircr czym doprowadzigey do wieluinnych niekorzystnych przemianPisze o tym w swojej ksiπoslashceNtildeKra ina fast foodUcircwicirc EricSchlosser NtildemiIacutesni giganci obni -oslashyli koszty produkcji drogπ ciIacuteEcircpgeacowych Przeksztagecili onijeden z najwyoslashej pgeatnych za -wodUcircw produkcyjnych w kraju wzajIacutecie opgeacane najnioslashej stwo -

Nie brakuje obecnie badaOgrave i pu -bli kacji pouacutewiIacuteconych zjawiskumigracji zarobkowych z Polski Ibardzo dobrze gdyoslash tym samymudaje siIacute nie tylko uacuteledziEcirc na bie -oslashπco to istotne zjawisko ale rUcircw -nieoslash zachowaEcirc ciπggeouacuteEcirc refleksjiobecnej w polskiej socjologii odco najmniej stu lat W ten nurtjak oslashe interesujπcy i niezbIacutednywpisuje siIacute miIacutedzy innymi naj -nowsza ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej pt NtildeKontrasty migracyjnePolski Wymiar transatlantyckiicircTo niewπtpliwie lektura przydatnadla kaoslashdego kto interesuje siIacutewspUcircgeczesnymi zagadnieniamispogeecznymi a takoslashe pouczajπcadla tych ktUcircrzy chcieliby usytuo -waEcirc je w nurcie szerszej refleksjihistorycznej i politycznej Autor -ka analizuje bowiem znamiennπprzemianIacute jaka dokonagea siIacute wokresie transformacji systemowejkiedy to Polska z kraju li tylkoemi gracji przeksztagecigea siIacute w krajemigracji i imigracji oraz omawianajwaoslashniejsze rozwiπzania wpolityce migracyjnej przyjIacuteteprzez paOgravestwa zachodnie (USA i

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

Strona 5No 20 (962) 15-31102008

Barbara Sharratt

Dopiero dwa lata upłynęły odostatnich wyboroacutew do rządufederalnego a tu ambitny Premierzafundował nam następne bochciał żeby konserwatyści mielizdecydowaną większość w parla -mencie Zafundował za kilkasetmilionoacutew dolaroacutew z naszychwlasnych pieniędzy w momenciekiedy sytuacja gospo darcza USAi Kanady wygląda smutno Aleczego się nie robi dla władzy

Partia Liberalna ktoacutera spra wo -wała władzę zbyt długo samo -rzutnie bdquowysadziła się w po wie -trzerdquo rozbijając się na dwa obozyChretiena i Martina Miało towręcz fatalne skutki dla moralepartii W przedostatnich wybo -rach liberałowie wypadli słabo aoboacutez ich dzielił się dalej Wielkieambicje przywoacutedcze mieli panRae były premier Ontario ktoacuterydla tego celu zmienił partię (takjak się zmienia rękawiczki coostatnio stało się modne w Kana -dzie) oraz pan profesor Ignatieffwybitny intelektualista ktoacutery poprzeszło 20-tu latach nieobec -ności zawitał w tym kraju Zja wi -sko przypominające kandydaturępana Tymińskiego na prezydentaPolski

Dwoacutech pozostałych bdquopreten -den toacutew do tronurdquo panowieKenne dy i Dion umoacutewili się żepołączą fronty i przywoacutedcą partiizostanie ten ktoacutery będzie miałwiększa ilość głosoacutew OboacutezKenne dyrsquoego przyłączył się doobozu Diona i Dion został przy -woacutedcą opozycji na całą Kanadę

Rozczarowani panowie Rae iIgnatieff i ich zwolennicy bruź -dzili biednemu Dionowi ile siędało i nie bez powodu ulubionyptaszek pana Ignatieffa bdquopuffinrdquoprzelatując nad przywoacutedcą PartiiLiberalnej załatwił się na jegoramieniu - taką reklamę zrobiliDionowi Konserwatysci Zabaw -ne to było i miłe dla wszystkichza wyjątkiem delikwenta

W wyniku tej wojny podjazdo -wej Dion nie miał szans na wy -granie wyboroacutew nawet gdyby byłw stanie wyjaśnić nam w sposoacutebbardzo uproszczony swoacutej cieka -wy acz zawiły projekt ldquozie lo nejgospodarkirdquo

Niestety projekt ten zbiegł sięz recesją gospodarczą i samoużycie słowa bdquoTaxrdquo (podatek)było błędem taktycznym ktoacuteryskwapliwie wykorzystali konser -wa tysci strasząc bdquomaluczkichrdquo żeLiberałowie wprowadzą nowypodatek podczas gdy oni zmniej -sza ją nam podatki i poprawiająstopę życiową

Już po wyborach nowe podatkizafundowało nam miasto czyli

obecnie NDP partia pana Lay -tona do ktoacuterej należy naszburmistrz Miller A tak nas panLay ton uwodził w czasie kam -panii wyborczej twierdząc żejest po stronie klasy robotniczej zktoacuterą siedział przy kuchennymstole Ten kuchenny stoacuteł na wielesię nie przydał prywatny samolotteż nie pomoacutegł tym razem panuLaytonowi w zostaniu PremieremKanady co jest od lat jego ambi -cją Może następ -nym razem

Oczarowaławszystkich paniMay przywoacutedcaPartii Zielonejktoacuterej bdquoojcowierdquow ogoacutele nie chcie-li dopuscić do dys-kusji Wypadłanajlepiej z całegogrona dysku tan -toacutew moacutewiąc zwiel kim zapa -łem szcze rze ibez ogroacute dek

Nie ste ty wwyborach kan -dydo wała prze -ciw panu Mac -Kay mini stro wiw rządzie Kon -s e r w a t y s t oacute w ktoacutery miał tę prze-wa gę że uro dziłsię w tamtymokrę gu i że jegoTata re pre zento -wał oacutew okręgprzed tem

Pan MacKaypięknie zapisałsię w kronikachparlamentarnychnazywając byłąkochankę sukądostarczając Ka -na dyjczykom wten sposoacuteb powo -du do radościPan Berniet teżzos tał ponowniewybrany do par -la mentu jako synswojego okręgunie zaszkodziłmu ani romans zpiękną Julie aniskandal z doku -mentami zosta -wio nymi w jejdomu Wyborcywszy stko wy ba -czą

Wydaliśmy300 milionoacutew nawybory Mamykilku więcej kon -s e r w a t y s t oacute w Libe rałowie stra -cili 19 okręgoacutew i teraz winią za toDio na bo rzeko mo miał za słabyangielski NDP utrzymało się natym sa mym po ziomie mi mo sa -molotu Zieloni będą musie li jesz -cze poczekać aż zwolni się jakiesmiejsce ale mają tę sa tys fakcjęże powiedzieli co chcieli

Prawdopodobnie pan Harperktoacutery nie wierzył w ocieplanie sięglobu weżmie teraz pod uwagęzieloną politykę pana Diona i pani

Barbara SharrattUniversity of Toronto I znowu mieliśmy

wybory

REALTY LTD

BROKERAGE

416-534-3511

Sales representative od 1988 r

Zofia Lachowicz

2273 Dundas St WestToronto On M6R 1X6Fax 416-534-3512

Cell416-459-0995

Zapewniam fachowπ i rzetelnπ usgeugIacute popartπ wielolet-

nim ouacutewiadczeniem finansowanie bonus

wwwnowykuriercom

May i wykorzysta niektoacutere z ichsugestii oczywiście w sposoacuteb za -ka muflowany że to niby włas nypomysł konserwatystoacutew - tak sięzwykle dzieje Już teraz zau wa -żam w telewizji reklamy no wychźrodeł energii - od wiatru dobdquoczys tejrdquo nuklearnej

W dniu wyboroacutew poproszonomnie żebym siedziała jako bdquoscru -ti nearrdquo czyli obserwator Sie -dzieć nie lubię ale ciekawe było

pod liczenie wynikoacutew po za koń -czeniu wyboroacutew Wygrał liberał(Gerard Kennnedy) z przed sta wi -ciel ką NDP (Peggy Nash) Kon -ser wa tyści zajęli trzecie miejscemar k sista-leni nista dostał jedengłos a Partia Marijuany - dwa Iw tym cała Ka nada

Głosowało niestety tylkoczter dzieści dziewięć procent wy -bor cUcircw Reszta się zbuntowałaZa dużo tych wyborUcircw

Strona 6No 20 (962) 15-31102008Obserwacje z USAAndrzej Targowski

Western Michigan University

DokoOgraveczenie na stronie 23

W 2008 roku Polacy obcho dzπ400 letniπ rocznicIacute osied lenia siIacutew Ameryce PUcircgeno cnej Czyli wrok po osiedleniu siIacute tu Angli -kUcircw ktUcircrzy dopgey nIacuteli do pUcircuuml niej -szego James town 26 kwietnia2007 r W pauuml dzierniku 2008 rwie lu pol s kich dygnitarzy przy -bygeo na polskπ rocznicIacute do Chica -

go podobnie w 2007 roku doJamestown przybygea krUcirclowaEloslashbieta II ktUcircra jest kilkuna sto -krot nπ wnuczkπ krUcircla Jakuba Iaby uczciEcirc rocznicIacute osiedlenia siIacuteAnglikUcircw w Nowym aringwiecie

Owe miasteczko choEcirc magee ijuoslash prawie zapomniane ode grageowielkπ role w rozwoju ZachodniejCywilizacji Dageo ono podwalinypod powstanie demokratycznychStanUcircw Zjednoczonych ktUcircreprak tykujπ swUcircj demokratycznyustrUcircj od 230 lat czyli od pows ta -nia swej demokra tycznej kon sty -

Od Jamestown doObamy

tucji w 1787-88 r Konsytuacja tabygea wyni kiem AmerykaOgraveskiejRe wolucji ktUcircra rozpoczIacutegea siIacute w1775 r i bygea wymierzona prze -ciw Anglikom ktUcircrzy osiedlili siIacutew Ameryce od 168 lat czyli wowym Jamestown Jednakoslashe Ang -licy nie przewi dywali takiegoobro tu sprawy kiedy zdecy do -wali siIacute daEcirc uprawnienia demo -kra tyczne kolonii w Jamestown wstanie Wirginia

W 1619 r po raz pierwszy ze -brageo siIacute Zgroma dzenie demo kra -tycznie wybra nych wgea uacutecicieliowych ziem aby prze dy skutowaEcirc

sto sunki z In dia na -mi chodzenie dokouacuteciogea spra wyha zardu i pi cia al -ko holu oraz ce nytytoniu

KrUcirc lowi cho dzi -geo o to by wgea uacute ci -ciele ktUcircrzy couacuteposia dajπ byli bar -dziej skgeonni doprze strzegania pra -wa w odleggeej ko -lo nii

Douacutewiadczeniepolityczne z Ja mes -town szybko prze -niosgeo siIacute do Ang -lii gdzie miej scowiwgeauacuteciciele chcielimieEcirc po do bne pra -wa Tu naleoslashy szu -kaEcirc idei dla pUcircuuml -niej szej RewolucjiCromwella (1653-58) a po tem Re wo -lucji Chwalebnej(1685-1714) ktUcircradefini tywnie roz -dzie ligea wgeadzIacute us -ta wodawczπ Par -lamentu od wgeadzywykonawczej KrUcirc -la Nie trzeba bygeodgeugo czekaEcirc nasyg nage zwrotny doAngiel skich Ko lo -nii w AmerycektUcirc re w porcie wBos tonie w 1773 r

Izabela Embalo

Rzπd kanadyjski wprowadzigenowe korzystne prawo pozwa la -jπ ce na otrzymanie pobytu sta -geego Wymogiem nowego progra -mu jest przepracowanie na kon -trakcie pracy lub ukoOgraveczenieszkogey (ponad) uacuteredniej w Kana -dzie Dochodzπ jeszcze inne do -datkowe wymogi jak przepra co -wanie roku po zakoOgraveczeniu kur -suszkogey w Kanadzie oraz zna -jomouacuteEcirc jIacutezyka angielskiego Prog -ram nie obejmuje francuskiejczIacuteuacute ci a zatem dotyczy kandy da -tUcircw spoza Quebecu

Poprzednio obowiπzujπce pra -wo emigracyjne pozwalageo jedy -nie by osoby ktUcircre przybygey doKanady na autoryzowane kon -trak ty tacy najczIacuteuacuteciej posiadalijedynie mooslashliwouacuteci ubiegania siIacuteo prawo stageego pobytu w oparciuo tak zwanπ emigracjIacute niezaleoslashnπUrzπd imigracyjny za przepra -

Noweprzepisy

emigracyjne

Dr Wojciech Oslashurowski

Urazy sportowe przewlekgeei pourazowe choroby

miIacuteuacuteni kouacuteci i stawUcircw

Tel (416) 531-1056

2238 Dundas St W Unit 112Toronto

wydagey tzw NtildePrzy jIacute cie herba cia -neicirc (Tea Party) wyrzu cajπc domo rza wory z herbatπ z an giel -skiego statku twier dzπc oslashe ko -loniuacuteci nie bIacutedπ pgeaciEcirc podatkUcircwKrUcirclowi o ile nie bIacutedπ re pre -zentowani w Par lamencie Bo -wiem chcieli mieEcirc takie sameprawa jak po siadacze nieru -chomouacuteci w Anglii ktUcircrych wyz -woligea od KrUcircla Re wolucjaChwalebna sprzed 59 laty Dalejwypadki potoczygey siIacute szybko w1776 Koloniuacuteci oggeosili De kla -racjIacute Niepodleggeouacuteci potem Kon -sty tucjIacute (1787-78) i sgeawny Billof Rights (1789) Odtπd Ame ry -kanie ggeoszπ demokra cjIacute i wyz -wo lenia krajUcircw spod pano wa niaimperiUcircw Dziuacute mamy okogeo 200niepodleg geych paOgravestw czgeon kUcircwONZ

Warto raz jeszcze przypomnieEcircoslashe poczπtkowo Anglicy nie daliprawa ggeosu Polakom mieszka jπ -cym w Jamestown Dopiero poich strajku Ntildeno vote no workicircPo lacy uzyskali swe cywilne pra -wa Przecieoslash Polacy przybyli doowej kolonii jako fachowcy znaj wiIacutekszego w owym czasiepaOgraves twa europejskiego ktUcircre bygeow swym rozkwicie i w ktUcircrym od1572 r panowageo Ntildedemokra ty -czneicirc (w praktyce przetargowe)wybory KrUcircla (na wzUcircr wspUcircge -czes nych wyborUcircw prezydentUcircw)Zatem Polacy dopominali siIacute oprawa cywilne ktUcircre dla szlachtybygey wUcircwczas dostIacutepne w PolsceByEcirc mooslashe oslashe polskie liberum ve -to stosowane w Polsce od 1652 rdageo impuls Anglikom do prze -pro wadzenia owej RewolucjiChwalebnej ktUcircra do dzisiaj jestinspiracjπ dla demokratycznychprπdUcircw w uacutewiecie

Jamestown Ntildezasgeuoslashyge siIacuteicircjeszcze jednym tym razem nie -sgeawnym wprowadzeniem nie wol -nictwa w Ameryce kiedy w 1619

r przechwycono na Morzu Ka -raib skim statek hiszpaOgraveski z 20Murzynami z Afryki I co siIacute oka -zuje oslashe dopiero w latach 1865-1960-ych Murzyni zaczIacuteli do cho -dziEcirc swych praw cywilnych a po390 latach Mulat najpraw do po -dobniej zostanie PrezydentemSta nUcircw Zjednoczonych w 2009r

Strona 7No 20 (962) 15-31102008

ktUcircrej krUcirclowagey wszelkiego ro -dzaju formy oszustwa szkolnegoNtildeuacuteciπgawkiicirc przemycane zarUcircw -no w najprostszych jak i w naj -bardziej wyszukanych formachTe Ntildeuacuteciπgiicirc ten spryt to cwa niac -two to oszustwo edukacyjne roz -plenigeo siIacute do niebywageych roz -miarUcircw Stageo siIacute trwageym ele -mentem polskiego folkloru edu -ka cyjnego

Najtrudniej naturalnie jestuczyEcirc przedmiotUcircw trudnych ta -kich ktUcircre wymagajπ samodziel -nego myuacutelenia solidnej pracyumy sgeowej Pierwszπ wiIacutec ofiarπtej Ntilderewolucji edukacyjnejicirc padgeyprzedmioty uacutecisgee Tutaj - bezuacuteciπgi ani rusz Dzieci szkolnepo dzieligey siIacute na ogromnπ wiIacutek -szouacuteEcirc NtildehumanistUcircwicirc - takich co toNtildeja zawsze bygeem z matematyki ifi zyki idiotπicirc i na tIacute skromnπmniej szouacuteEcirc ktUcircra nie padgea natym edukacyjnym ugorze Toidio tyczne Ntildeja zawsze bygeem idio -tπ z matematykiicirc wypowiadanew formie przechwageki i z wielkimzadowoleniem z siebie stageo siIacutestandardem cywilizacyjnym wsze regach nowej powojennejinteligencji

Ten kretyOgraveski obyczaj uzewnIacutet -rz nia siIacute szczegUcirclnie przy okazjiDnia Nauczyciela kiedy rooslashnezadowolone z siebie bagewany ob -siadajπce mikrofony wszystkichstacji radiowych i telewizyjnychza czynajπ luzacko dzieliEcirc siIacute zwidzami i sgeuchaczami swoimiprzeoslashyciami szkolnymi Z dumπopowiadajπ sobie uacutemiejπc siIacute dorozpuku jak to przemycali uacuteciπgiw bugekach w butach w kanap -kach w klozetach jak to saminau czyciele w tym oszustwie im -z migeouacuteci do nich naturalnie - po -ma gali wystawiajπc na urπgo -wisko cagey proces edukacyjnyDostajIacute wysypki i formalnie krewmnie zalewa kiedy sgeyszIacute teobrzydliwe idiotyzmy

Ale ja wiem To jest folklorpol ski Ci ludzie w ogUcircle nie ro -zu miejπ i nie zdajπ sobie sprawy z

tego co robiπ Oni nawet nie majπpojIacutecia oslashe to czym siIacute chwalπ iszczycπ jest autentycznym po -wodem do wstydu i zaoslashenowaniaNie majπ pojIacutecia ze nawet w tejEu ropie tuoslash za miedzπ oslashyjπ ludyw ktUcircrych opisywany przez nichpro ceder jest po prostu nie do po -myuacutelenia Oslashe sπ w Europie i nauacutewiecie kraje w ktUcircrych uczniowinie przyjdzie do ggeowy oslasheby wczasie egzaminu uacuteciπgaEcirc od kogouacuteczy od czegouacute ani nikomu nieprzyjdzie do ggeowy aby jakieuacuteuacuteciπgi podawaEcirc Oslashe takie zacho -wania sπ przedmiotem wstydu anie chwalenia siIacute albowiemoszustwo w kaoslashdej dziedziniejest tam traktowane jak przes tIacutep -stwo jak couacute dla czgeowieka cy wi -lizowanego niedopuszczalnego

Czy i kiedy dooslashyjemy czasUcircwoslashe podobne bIacutedπ postawy pols -kich nauczycieli i ich wycho wan -kUcircw Co trzeba zrobiEcirc oslasheby sgeo -wo Ntildenauczycielicirc brzmiageo dum -nie oslasheby bygeo oznakπ prestioslashuspogeecznego i budzigeo szacunek anie wspUcircgeczucie

Moim zdaniem trzeba siIacutegnπEcircdo tradycji II Rzeczypospolitejdo tego niezwykgeego wyczynuhis torycznego jakim bygea edu ka -cja PolakUcircw przed II wojnπ uacutewia -towπ Trzeba stworzyEcirc materialnepodstawy pozycji spogeecznej nau -czyciela Trzeba przypomnieEcirc na -szym nieukom UstawIacute z dnia 9pauumldziernika 1923 roku NtildeO upo -saoslasheniu funkcjonariuszUcircw paOgravest -wo wych i wojskaicirc (DzU RP nr116 z r 1923) Ustawa ta zrUcircw -nywagea uposaoslashenia profesorUcircwzwyczajnych z uposaoslasheniami dy -rektorUcircw departamentUcircw komen -dan ta ggeUcircwnego policji wojewo -dUcircw i generageUcircw Zarobki pro fe -sorUcircw nadzwyczajnych i nau -czycieli gimnazjalnych z 27 let -nim staoslashem z zarobkami wice wo -jewodUcircw pugekownikUcircw koman -dorUcircw nadinspektorUcircw PP itpNauczyciele po 15 latach pracyotrzy mywali pensje podpuge kow -nikow podinspektorUcircw PP i sta -ros tUcircw Itd itd

Co siIacute musi staEcirc oslasheby w Polsceedukacja moggea stanπEcirc na takimpoziomie na jakim bygea w IIRzeczypospolitej Czy mooslashnaprzekonaEcirc nieukUcircw w Sejmie douchwalenia ustawy przypominajπ -cej tIacute z pauumldziernika 1923

Wydaje mi siIacute oslashe nie mooslashnaTak jak nie mooslashna przekonaEcirc tychbIacutecwageUcircw radiowych i praso -wych oslashe chwalenie siIacute oszust -wem w szkole nie jest powodemdo dumy lecz do wstydu Na ra -zie prof Kudrycka minister naukii szkolnictwa wyoslashszego rozsygeanam pytanie o radIacute jak rozdys po -nowaEcirc dodatkowy miliard ktUcircrynasz rzπd geaskawie wstawia doprzy szgeorocznego budoslashetu zprzez naczeniem na naukIacute i bada -nia naukowe Dzisiaj 03 procentPKB przypada na tIacute dziedzinIacute oslashy -cia a gdy wgeadza doda miliard tobIacutedzie juoslash 04 Jak im wytgeuma -czyEcirc oslashe nowoczesny kraj ktUcircrychce siIacute liczyEcirc w konkursie cy wi -lizacyjnym musi wydawaEcirc nie03 lecz 3 procent PKB na naukIacute ibadania

Selekcja negatywna poszgea juoslashza daleko tu na ewolucjIacute liczyEcirc

nie mooslashna Potrzebna jest porzπd -na miotgea ktUcircra to wszystko wy -miecie i przeczyuacuteci Potrzebnyjest fundamentalny mechanizmoczyszczajπcy mechanizm selek -cji pozytywnej

Takim mechanizmem selekcjipozytywnej bygeaby w Polsce re -forma systemu wyborczego doSej mu i wprowadzenie jednoman -datowych okrIacutegUcircw wyborczychna wzUcircr brytyjski Ja wiem oslashezwiπzek tych dwu spraw pozycjinauczyciela i systemu wybor -czego wydaje siIacute byEcirc trudny dozau waoslashenia i zrozumienia Alejeuacuteli tego nie zrozumiemy naszeoslashycie spogeeczne i narodowe cze -kajπ jeszcze trudniejsze czasyNikt poza nami nie jest zainte re -sowany w tym oslasheby Polska miageaelitIacute spogeecznπ i politycznπ nauacutewia towym poziomie Jeuacuteli tegonie zrobimy czeka nas nieustannyproces zeuacutelizgiwania siIacute w ran -kingu cywilizacyjnym a wreszciei z niego wypadniIacutecie Kto wieczy juoslash nie jest za pUcircuumlno Po -cieszam siIacute myuacutelπ oslashe mooslashe jed -nak mimo wszystko jeszcze ma -my szansIacute

Nauczyciel PolskiOd szeuacuteEcircdziesiIacuteciu a mooslashe i

wiIacutecej lat kaoslashdego 14 pauuml dzier -nika dziennikarze prasowi ra dio -wi i inni przypominajπ sobie oNauczycielu Polskim pojawiajπsiIacute artykugey wywiady ceremoniei dekoracje Poniewaoslash w mgeodouacuteciumyuacuteligeem sobie karierIacute nau czy -ciela i wychowawcy mgeodzieoslashywiIacutec w kaoslashdπ takπ rocznicIacutechciage bym wyjechaEcirc z Polskigdzieuacute w zamorskie kraje w jakπuacuteggeuszIacute czy pustyniIacute oslasheby nie sgey -szeEcirc tego fageszywego i ggeupawegojazgotu dziennikarskiego towa -rzy szπcego oduacutewiIacutetnym mowomi obgeudnym deklaracjom wszel -kiego rodzaju oficjeli UwaoslashamsiIacute bowiem za wydziedziczonegospadkobiercIacute pokoleOgrave nauczycielipolskich za wychowanka tychwspaniageych ludzi ktUcircrzy nie zgi -nIacutegei w Katyniu OstaszkowieMie dnoje nie wymarli w geagrachsyberyjskich nie zostali zaggeo -dzeni w obozach Sachsenhausenczy Dachau ale ktUcircrym los poz -wo lige przetrwaEcirc te okropnouacuteci iktUcircrzy po wojnie mogli podjπEcircniewdziIacuteczny trud uczenia pols -kich dzieci PamiIacutetam te wspa -niagee przedwojenne postacienauczycieli ktUcircrzy uczyli mnie wszkogeach Szprotawy Sgeawy aringlπs -kiej Ogeawy Jeleniej GUcircry dlaktUcircrych uczenie i wychowy waniebygeo powogeaniem a nie ka rπ zabrak sprytu i umiejIacutetnouacuteci urzπ -dzenia siIacute w oslashyciu I widzia geemjak z roku na rok ten naj szla -chetniejszy z zawodUcircw po du -padage jak na miejsce starych iprzedwojennych przychodzilimgeo dzi i bez entuzjazmu jak tenzawUcircd bgeyskawicznie siIacute femi -nizo wage jak odchodzili mIacuteoslashczyuuml -ni - gdzie tylko kto miage i mUcircggeOumlJak mooslashna bygeo oslashyEcirc utrzymywaEcircrodzinIacute z ggeodowej pensji z mar -nego ochgeapu finansowego jakimtym nieudacznikom rzucagea Pols -ka Ludowa

Podupadageo nauczycielstwopo dupadagea szkogea Nauczycieleza miast uczyEcirc i ksztageciEcirc ganializ lekcji na lekcjIacute od szkogey doszkogey Szkogea stagea siIacute terenemnieubgeaganych zmagaOgrave uczniUcircw znauczycielami Rozwijagea siIacutebgeys kawicznie epidemia Ntildedok -sztage cania pozaszkolnegoicirc epi -demia korepetycji Dzisiaj jakzew szπd sgeyszIacute juoslash wrIacutecz niemooslashna sobie wyobraziEcirc oslasheby na -wet i bardzo zdolny uczeOgrave mUcircggeso bie poradziEcirc bez dodatkowychlekcji bez korepetycji A juoslash napew no gdy rzecz idzie o zdo -bycie miejsca w jakiejuacute bardziejpopularnej czy modnej szkolewyoslash szej Jeszcze kiedy ja cho dzi -geem do szkUcircge ta plaga bygea za -ledwie w zalπoslashku Ale z roku narok jej zasiIacuteg siIacute poszerzage Wszkole rozwijaEcirc siIacute poczIacutegea ko -rupcja ktUcircrej to Ntildeprywatne dok -sztagecanieicirc bygeo tylko jednym zele mentUcircw Ukoronowaniem tegoprocesu gnilnego bygea matura na

Jerzy Przystawa

Uniwersytet Wrocgeawski

POLSKA SZKOŁA MUZYCZNA

The Frederic ChopinMusic School

FortepianpianinoiumlSkrzypceiumlGitara iumlEmisja ggeosu (Vokal)iumlFletiumlTrπbkaiumlKlarnet

iumlAkordeoniuml Teoria - wszystkie poziomyKOMPOZYCJAiumlIMPROWIZACJAiumlDYRYGOWANIE

-dla zaawansowanych

RYTMIKA i UMUZYKALNIENIE dla dzieci od 4-go roku oslashycia2399 Cawthra Rd East Unit 101 Mississauga

T e l ( 9 0 5 ) 2 7 9 - 7 7 6 1

Jesienna MASKARADez okazji 40-lecia Szczepu Szarotki

Sala przy Św Kazimierzu156 Roncesvalles Ave

Toronto ON M6R 2L4 Canada

W tą Sobotę- 8 listopadao godz 600PM

W cenie biletu wliczony- 10 os przy stoliku ($45 jeden bilet $400 za

stolik) zniżka dla studentoacutew ($35) Gorący obiad deser Wino do obiadu

Przedstawienie Wystawa

Dzwońcie-Dana Cylke- 416-648-9502

Strona 8 15-3110 2008 No20 (962)

NastIacutepnym miejscem pobytubpa poundoziOgraveskiego ostatnim w jegotak burzliwym i trudnym oslashyciustaje siIacute PiOgravesk Na mocy art 9Konkor da tu z 10 lutego 1925roku zos ta je siedzibπ diecezjipoleskiej wcho dzπcej w skgeadprowincji kouacute cielnej do ktUcircrejnaleoslashπ ar cy biskupstwo wileOgraveskieoraz die ce zje geomoslashyOgraveska i piOgraveskaZostaje mianowany przez StolicęApos tol s kπ za zgodπ PrezydentaRze czypospolitej ordynariuszemw PiOgravesku(art 11 Konkordatu)Urzπd biskupa diecezjalnego bygewysoki mimo oslashe diecezja bygeabardzo pouacutelednia Ale w tymprzy padku przewaoslashygea chIacuteEcirc stwo -rze nia namiastki biskupstwa miOgrave -skiego pozostajπcego poza grani -ca mi Polski

CzIacutesto bywa gouacuteciem biskupawileOgraveskiego i co wspominage ar -tys ta Ferdynand Ruszczyc ktUcircrypod datπ 22 maja 1922 roku od -notowage NtildeO 1030 w KatedrzeUgeani niebiescy utrzymujπ szpa -lery w prezbiterium Celebrujebis kup Szelπoslashek kazanie biskupapoundoziOgraveskiego Nawogeuje PolakUcircwdo zgody z Litwinamiicirc( Dziennikcz 2 W Wilnie 1919-1932 W1996) Odbygea siIacute wtedy uro czys -touacuteEcirc ku czci uacutew Kazimierza ktUcircrarozpoczIacutegea siIacute w sobotIacute wieczo -rem nieszporami w bazylice uacutewSta nisgeawa celebrowanymi przezbpa poundoziOgraveskiego

Przeniesiono wUcircwczas tru mien -kIacute z relikwiami ze srebrnego sar -ko fa gu w kaplicy do prezbite -rium TydzieOgrave pUcircuumlniej 28 - 30maja ob chodzono 400 - leciekanonizacji uacutew Kazimierza i wtej uroczys touacute ci uczestniczygebiskup miOgraveski Ruszczyc wspomi-0najπc 10 czerw ca 1923 rokukonsekracjIacute bpa Mi chagekiewiczaz udziageem bis ku pUcircwMatulewicza i BandurskiegogenerageUcircw Rydza- aringmiggeegoMal czewskiego nie wspomniageoslashe uczestniczyge w niej bp poundo ziOgrave -ski z NowogrUcircdka co przy po -mina ks Nikodem CieszyOgraveski(Roczniki Katolickie Rok 1923PoznaOgrave 1924)Biskup poundoziOgraveskijest rUcircwnieoslash w Wilnie obecny 12kwietnia 1924 roku podczas uro -czystego przywitania arcybiskupaJana Cieplaka powracajπcego zniewoli bolszewickiej do kraju

A wczeuacuteniej 2 wrzeuacutenia 1922roku Ruszczyc (po opuszczeniuTowarzystwa SzubrawcUcircw przezzageooslashyciela Tadeusza WrUcircblew s -kiego jego Wielki Straoslashnik) naposiedzeniu Szubrawi przeds ta -wige postawIacute duchowieOgravestwa wo -bec BiageorusinUcircw NtildeSpecjalnazmiana - w duchowieOgravestwieDogadza to Matulewiczowi Abiskup poundoziOgraveski dla przyciπ g niIacute -cia MiOgraveszczyzny za kordonemdπoslashy do szkodliwej dla nas unii -napisage - Pod wraoslasheniem tego cosiIacute sgeyszageo omawiageo i czytageowczoraj i dziuacute nie mogIacute zasnπEcircod razu Przez dziesiπtki lat opie -rano siIacute u nas wszelkim pokusomze strony Rosji rIacutekoma i nogamicze piano siIacute tej ziemi i bronionokaoslashdej jej piIacutedzi by oto terazgdy Polska jest traciEcirc pod

nogami grunticirc Jak widzimy uniawywo gey wagea zaniepokojenie wpew nych krIacutegach

Ntilde W ubieggeym dwudziestoleciumiIacutedzywojennym nie udageo siIacute wPolsce utworzyEcirc zrIacutebUcircw sieci pa -rafii katolickich uoslashywajπcych wna booslasheOgravestwach para liturgicz -nych w kazaniach i katechizacjijIacute zyka biageoruskiego - relacjonujeZbigniew Gajewski - Juoslash dawniejdziagealnouacuteEcirc biageoruskich duchow -nych katolickich bygea popieranaprzez katolickich biskupUcircw Pola -kUcircw Edwarda Roppa z Wilna(potem arcybiskupa z Mohylewa)i poundoziOgraveskiego z PiOgraveska Biskupzauacute wileOgraveski Jerzy Matulaitis -Ma tulewicz (Litwin beatyfikowa -ny przez Jana Pawgea II) byge dlawszystkich trzech narodowouacuteciPo lakUcircw LitwinUcircw i Biageoru si -nUcircw ojcemicirc ( NtildeLithuaniaicirc nr3(16) z 1995 r) Ferdynand Rusz -czyc byge wielkim patriotπ ale niezrozumiage postawy biskupUcircw zWilna i PiOgraveska ktUcircrych jednakdocenigea historia i KouacuteciUcircge

Juoslash w latach zaborUcircw nie -ktUcircrzy byli zatroskani sytuacjπPolakUcircw na Wschodzie oslashyjπcychw obcym otoczeniu dotπd jeszczeprzyjaz nym Ale rodzπcy siIacute ruchnaro do wy pobratymcUcircw zmuszagedo re fleksji Jednym z nich bygemiOgrave sz czanin adwokat AleksanderLed nicki PrzytoczIacute jego sgeowawypowiedziane w czerwcu 1905r na przyjIacuteciu w Landwarowie uhr Wgeadysgeawa TyszkiewiczaktUcirc ry podobnie jak on byge posgeemI Dumy Okazjπ bygeo otwarciesta geej sceny polskiej Wilnie Za -pro szono artystUcircw warszawskiegoNtildeTeatru Rozmaitouacuteciicirc ZwrUcirccige siIacutedo licznie zebranych w rezydencjihrabiego NtildeNie jesteuacutemy tu zwartπmasπ mamy tu inne narodowouacute -cio we oslashywiogey ktUcircre wnoszπswo je wgeasne niezaleoslashne prawa idla ktUcircrych sgeowo polskie nie jesttem czem ono jest dla nas I jed -nem tylko sgeowem polskim poru -szyEcirc mas tych nie jesteuacutemy w sta -nie To sgeowo powinno byEcirc po -chod niπ kultury emblematemspra wiedliwouacuteci i wzajemnegouznania - nigdy zauacute wrogiem lubnarzuconem a zawsze dobro t li -wem przyjaznem - powiedziage dozebranych gouacuteci - Nie tyle naro -do wa dziagealnouacuteEcirc nas tu czeka ilespogeeczno - kulturalnaOuml WolnouacuteEcirci rUcircwnouacuteEcirc powinny byEcirc hasgeemdla wszystkich tych co chcπ tutajpolitycznie dziageaEcircicirc (Mowy po li -ty czne KrakUcircw 1906)

Bp poundoziOgraveski widziage potrzebIacutedotarcia do innowiercUcircw wsposUcircb nie konwencjonalny Jestto temat tak obszerny i zawigey oslashewymaga odrIacutebnego opracowaniaZainteresowanie Watykanu pra -wo sgeawnym Wschodem wzrosgeopod koniec Wielkiej Wojny Usu -niIacutecie sprzecznouacuteci wyznanio -wych wpgeynπEcirc moggeo na geago dze -nie konfliktUcircw naro do wouacute cio -wych chociaoslash nie zawsze czegoprzykgeadem bygey litewsko-polskiekonflikty kouacutecielne Ale w sto sun -ku do BiageorusinUcircw ktUcircrychmniej szouacuteEcirc bygea katolickπ awiIacutek szouacuteEcirc prawosgeawnπ usu niIacute -

cie odrIacutebnouacuteci wyznaniowychmiageo pozytywny wpgeyw Oczy -wiuacutecie dotyczygeo to UkraiOgrave cUcircwemigrantUcircw rosyjskich Ro sjan wZSRR itp

Biskup piOgraveski ktUcircrego diecezjaobejmowagea ludzi rUcircoslashnych wyz -naOgrave byge bardzo zainteresowanyunij nymi sprawami NtildeBardzo waoslash -nπ rolπ w wypracowaniu akcjiuni jnej metod misji w usyste ma -tyzowaniu poglπdUcircw nazw pojIacuteEcircodbywagey zwogeywane od 1930 rkonferencje piOgraveskieicirc Konferencjete zaczIacuteto zwogeywaEcirc z inicjatywybpa poundoziOgraveskiego a ich organi za -to rem byge ks Antoni Okogeo-Kugeak i uczestniczyli w nich za -inte resowani neouniπ ksiIacuteoslashawszy stkich obrzπdkUcircw (M Pa -pie rzyska MiIacutedzy tradycjπ a rze -czy wis touacuteciπ W 1989) Jed nymz zainteresowanych tπ spra wπ bygeks Wgeadysgeaw Togeoczko (1887-1942) ktUcircry stale kontak to wage siIacutez arcybiskupem ASzep tyc kim i uktUcircrego w mieszkaniu jak wspo -mi nage Sta ni sgeaw Swia nie wiczicircstage duoslashy por t ret metro polity wszatach litur gicz nych z wgea -snorIacutecznπ dedyka cją intereso wagesiIacute nie tylko hi sto riπ unii lecz

W NowogrUcircdku i PiOgravesku (5)

Zenowiusz Ponarski

Przed Wielkπ Wojnπ ks Zyg -munt poundoziOgraveski mieszkage w stolicyRosji - w Petersburgu i w wiIacutek -szych ouacuterodkach imperium wSmo leOgravesku Tule Rydze i MiOgraves -ku Nie mooslashna tych miast podwzglIacutedem ludnouacuteci i znaczeniaporUcircwnaEcirc z niewielkim prowin -cjo nalnym grodem - NowogrUcircd -kiem gdzie zamieszkage po woj-nie Ale nie bygeo to jednak takieso bie miasteczko NowogrUcircdekmiage bogatπ przeszgeouacuteEcirc i zapisagesiIacute w historii Niegdyuacute byge stolicπudzielnego ksiIacutestwa ruskiego kil -kakrotnie niszczonπ przez Tata -rUcircw i KrzyoslashakUcircw W roku 1415odbyge siIacute tam sobUcircr biskupUcircw ob -rzπdku greckiego ktUcircry obrageosobnego metropolitIacute litewskiegoGrzegorza Casmblaka Od 1581roku stage siIacute siedzibπ TrybunageuLi tewskiego (na przemian z MiOgraves -kiem) posiedzenia ktUcircrego do1775 roku odbywagey się co dwalata i ogromnie wpgeynIacuteły na jegoroz wUcircj Najbardziej rozsgeawige gopoeta Adam Mickiewicz ktUcircryksztagecige siIacute w szkole po domi ni -kaOgrave skiej PamiIacutetamy wszyscy sgeo -wa icircPanno uacutewiIacuteta Ouml Ty co grUcircdzamkowy NowogrUcircdzki ochra -niasz z jego wiernym ludemicircAle zatrzymamy siIacute na jegowspUcircge czesnych dziejach Wewrzeuacute niu 1915 r do NowogrUcircdkawkroczygea armia niemiecka Prze -bywagea dgeugo aoslash do koOgraveca grudnia1918 r kiedy bolszewicy zajIacutelimiasto W kwietniu 1919 r grUcircdzdo byli Polacy W tym okresie nakresach wschodnich wszystko by -geo pgeynne i od lipca do koOgravecawrzeuacute nia 1920 roku znowu tu sπbol szewicy ktUcircrzy ostatecznieod stIacutepujπ Gdy wojska Rzeczy -pos politej wyzwoligey NowogrUcirc -dek na wiele lat staje siIacute pols kimOd lutego 1921 r jest mias temwojewUcircdzkim ktUcircremu pod legajπcentra powiatowe Bara no wiczeLida Nieuacutewieoslash Sgeonim i inne

W NowogrUcircdku bp poundoziOgraveskiza mieszkage w klasztorze po do -minikaOgraveskim Na tym skrawkudiecezji miOgraveskiej pozostajπcej wgranicach Polski jesieniπ 1922 rerygowage Seminarium DuchowneStπd w przeciπgu trzech lat kie -rowage swojπ podzielonπ diecezjπNie mam niestety oslashadnych ma te -riageUcircw dotyczπcych jego dzia geal -nouacuteci w tym okresie jego oslashycia aprzedstawione powyoslashej szczegUcircgeypochodzπ z opracowania Kata -rzyny Hejoslashe ktUcircra wspomina obez skutecznych zabiegach bisku -pa wyjazdu do MiOgraveska Oczy -wiuacutecie Moskwa nie godzigea siIacutenigdy na jego przyjazd Podobniejak i arcybpa Edwarda RoppaktUcirc remu mimo solennych obietnicwy bitnych sowieckich dygnitarzyCziczerina i Marchlewskiego niezezwolono na przyjazd do Rosji

rUcircw nieoslash mo oslashli wouacuteciami jejwskrze szeniaicirc W liuacute cie prywat -nym napisage Ntildez prze ko naOgrave je -stem nadnarodow cem (do oslashadnejnarodowouacuteci nie naleoslashIacute i mogIacutenaraz do kilku) Wobec pierwias -tkUcircw biageoruskich w linii ojca inad zwyczajnej bier nouacuteci Biageoru -sinUcircw popieram ich przede wszy -stkim (BANL sygn F - 203)Sprawy unii obszernie relacjono -wage historyk niemiecki H Stehlew NtildeTajnej dyplomacji Waty kanuicirc(W 1993)

Drugπ sprawπ bardzo kgeo pot -liwπ bygea akcja rewindykacjicerk wi po unickich i po geaciOgrave -skich pozostajπcych w uoslashytko wa -niu Kouacuteciogea prawosgeawnego Wokresie 1929 - 1934 nabrageaksztage tu walki sπdowej Byge wniej najbardziej zaangaoslashowanyarcybiskup wileOgraveski RomualdJagebrzykowski a w mniejszymstopniu biskupi geucki i piOgraveski

Biskup poundoziOgraveski ktUcircry wspieragetę akcjIacute zwrUcirccige siIacute w 1929 rokudo prawosgeawnej ludnouacuteci diec e -zji piOgraveskiej ze sgeowami NtildeOumlgdyby okazageo siIacute oslashe przez po -mygekIacute sπd przyznage Kouacuteciogeowi

DokoOgraveczenie na stronie 9

Strona 9

obiekt do ktUcircrego nie miage onpra wa to KouacuteciUcircge sam by tIacute po -mygekIacute sprostowage majπc nawet zasobπ sigeIacute i prawoicirc Ale w uacutewietledziennika ks Bronisgeawa Oslashon -gogegeowicza biskup piOgraveski nie bygew tej sprawie bynajmniej ustIacutep -liwym Podsekretarz stanu wministerstwie ouacutewiaty i wyznaOgravereligijnych w latach 1930 - 1936 istary znajomy z lat petersbur -skich Oslashongogegeowicz zanotowage 30lipca 1931 roku nastIacutepujπcπ roz -mowIacute

Ntilde Oslashπdanie proste Rzπd musiodebraEcirc od Cerkwi uacutewiπtyniektUcircre przed 100-150 laty bygeyunickie czy geaciOgraveskie Nie chcepoundoziOgrave ski ni procesUcircw sπdowychchoEcirc sam je rozpoczπge ni ukgea -dUcircw z Cerkwiπ jeno upatrujeobo wiπzek Rzπdu odebraEcirc jeCerkwi oddaEcirc Kouacuteciogeowi Sposo -by proponowage proste do wybo ruwgeadzę administracyjnπ wy rzu ciEcircprawosgeawnych albo kazaEcirc sπ -dom przysπdziEcirc albo wydaEcirc usta -wIacute przez Sejm kazage BB takπuchwageIacute uchwaliEcirc PoniewaoslashRzπd tego nie robi wiIacutec Ntildejestnieuczciwyicirc Oslashadna dyskusja nie -mooslashliwa nie chce ani sgeuchaEcircprzerywa unosi siIacute oddawajcie ikoniecicirc (Dziennik ks Oslashongogegeo -wi cza) Czy rzeczywiuacute cie biskupbyge tak nieustIacutepliwy

Sprawy unii i odzyskiwaniacerkwi sπ dosyEcirc skomplikowane idlatego wymagajπ odrIacutebnegoopracowania

Zenowiusz Ponarski

DokoOgraveczenie ze strony 8

15-31102008 No 20 (962)

bocia w Polsce zara zem jednakpowoduje pojawianie siIacute w ko -lejnych sektorach istotnych luk narynku pracy

Po drugie transfery finansowez zagranicy systematycznie rosnπntilde w roku 2007 emigranci przeka -zali do kraju ponad 20 mld zgeNajczIacuteuacuteciej jednak przywogeujπc tedane zapomina siIacute o tym oslashe pracaimigrantUcircw przysparza teoslash ogrom-nych korzyuacuteci krajom przyjmujπ -cym czego wspaniageomyuacutelniepozbawiajπ siIacute kraje eksportujπcesigeIacute roboczπ (tylko w pierwszympUcircgeroczu po rozszerzeniu wpgeywyz tego tytugeu w Wielkiej BrytaniiosiπgnIacutegey 20 mln funtUcircw) WpaOgravestwach zachodnich ma takoslashemiejsce couacute co z perspektywyrodzimej wydaje siIacute nieprawdo -podobne na skutek przypgeywu zzewnπtrz sigey roboczej niewzrasta tam bezro bocie a wprostprze ciw nie - pow stajπ nowemiejsca pracy Jak pokazujπanalizy Ouacuterod ka BadaOgrave nadMigracjami miageo to miejsce npw Hiszpanii gdzie imigrantkizastπpigey w pra cach domowych ifunkcjach opie kuOgraveczych rzeszeHiszpanek ktUcircre masowo ruszygeyna rynek pracy I udageo siIacute stwo -rzyEcirc dla nich wiele no wych sta -nowisk gdyoslash dla rzπ dzπcych bygeojasne ioslash wiIacutecej zatrudnio nychoznacza dodatko we wpgeywy doPKB i budoslashetu paOgravestwa

Po trzecie zarysowuje siIacute corazwyrauumlniej cagey szereg zjawiskspogeecznych bIacutedπcych jednozna -cznie negatywnymi konsekwen -cja mi nasilonych migracji (prob -lem tzw eurosierot drenaoslash umie -jIacutetnouacuteci i redukcja kapitageu ludz -kiego zatrudnianego na zachodziez regugey ponioslashej kwali fikacji sta -gnacja ekonomiczna regionUcircwwysygeajπcych a zwgeasz cza rodzinemigrantUcircw ktUcircre zaczynajπogra niczaEcirc swojπ aktyw nouacuteEcirc za -wodowπ i zarobko wπ w kraju

Po czwarte wreszcie pozbawia -jπc siIacute w takiej ilouacuteci dynamicz -nych mgeodych ludzi Polska stajeprzed koniecznouacuteciπ zatrudnianiaobcokrajowcUcircw z czym wiπoslashe siIacuteryzyko wielu niekorzystnychefek tUcircw douacutewiadczonych juoslashprzez paOgravestwa zachodnie Nad tπostatniπ kwestiπ warto zatrzymaEcircsiIacute nieco dgeuoslashej ujmujπc zaga -dnie nie w ogUcirclniejszej perspekty -wie Kiedy na przegeomie XIX iXX w trwage w Prusach Zachod -nich gigantyczny Ostflucht(Ntildeucie cz ka ze Wschoduicirc) - w ciπ -gu 30 lat opuuacutecigeo te ziemie okogeo700 tys NiemcUcircw - Max Weberwskazywage popegenione bgeIacutedy idomagage siIacute wprowadzenia no -wych zasad postIacutepowa nia

W czym ten wybitny socjologupatrywage ggeUcircwnych przyczynniepokojπcego zjawiska Otouwaoslashage ioslash winne jest temu kiero -wanie siIacute wπskoekonomicznymiinteresami ktUcircre dopuszczagey na -pgeyw konkurencyjnych wobecniemieckiej sigey roboczej robotni -kUcircw rolnych i drobnych chgeopUcircwz Polski NtildeDlaczego jednak wgeauacute -nie polscy chgeopi zdobywajπ

teren - zapytywage - Czy sprawiato ich wyoslashsza inteligencja ekono -mi czna albo sigea kapitageu RaczejprzeciwieOgravestwo jednego i drugie -go Polski chgeop mageorolny zdo -by wa grunty poniewaoslash w pew -nym sensie oslashre trawIacute ktUcircra po -rasta te ziemie a wiIacutec nie po -mimo lecz z powodu niskiegopoziomu swoich fizycznych i du -chowych przyzwyczajeOgraveicirc

Dorauumlne zalety taOgraveszych rπk dopracy okazywagey siIacute w rezultaciezagrooslasheniem dla utrzymania ziemwschodnich w rIacuteku Niemiec a towgeauacutenie badacz uwaoslashage za sprawIacutenajwaoslashniejszπ Dlatego bez oslashad -nych osgeonek postulowage wprowa -dzenie narodowej polityki gospo -darczej ktUcircra bIacutedzie kierowageasiIacute nie krUcirctkowzrocznie pojmo -wanπ rachubπ ekonomicznπ aledalekosiIacuteoslashnymi celami narodu

Dzisiejszy wyrauumlny renesanskoncepcji Ntildenacjonalizmu gospo -dar czegoicirc (J Kofman 1992) czyidei Ntildepatriotyzmu ekonomicz -negoicirc (Grzegorz Kogeodko 2008)dowodzi nie tylko aktualnouacutecimyuacuteli Webera ale rUcircwnieoslash pilnejpotrzeby przeorientowania zasadpolityki gospodarczej we wspUcircge -czes nej Polsce ktUcircra zbyt dgeugopozostawagea pod wpgeywem ultra -liberalnej ortodoksji Jak bowiemdowodzπ badacze nacjonalizmekonomiczny w istotnym stopniusprzyja wchodzeniu sgeabo rozwi -niIacute tych paOgravestw na drogIacute nowo -czes nouacuteci i jest najtaOgraveszym inajskuteczniejszym sposobempodnoszenia ich dochodu orazkorzystniejszego usytuowania wmiIacutedzynarodowym podzialepracy Przy takim podejuacuteciuzasadniczej zmianie ulega teoslashorientacja ntilde z mikroekonomicznejna makroekonomicznπ i z krUcirctko -okresowej na dgeugookresowπ NtildeWwartouacuteciach spogeecznych corazmniej bIacutedzie siIacute liczygea eumlojczy -znaiacute a coraz bardziej eumlsynczy -znaiacute gdyby zapooslashyczyEcirc to okre -uacutelenie od Gombrowicza ntilde piszeKogeodko ntilde A wiIacutec orientacja naprzyszgee pokoleniaicirc Konkluzja tama oczywiuacutecie doniosgee znaczenietakoslashe dla analizowanej tu w kon -tekuacutecie ksiπoslashki Krystyny Iglickiejpolityki migracyjnej

Sprawa jest niezwykle waoslashnagdyoslash alternatywπ dla obraniakursu na bardziej upolitycznioną

a mniej zekonomizowanπ gospo -darkIacute mooslashe byEcirc tylko utrwalaniestatusu Polski jako kraju systema-tycznie drenowanego z zasobUcircwsigey roboczej Autorka przewi -duje ioslash z powodu presji demogra -ficznej aoslash do roku 2012 Polskazmuszona bIacutedzie pegeniEcirc NtildefunkcjIacuterezerwuaru sigey roboczej wyko -nu jπcej prace ktUcircre wymagajπniskich bπduuml uacuterednich kwalifikacjizawodowychicirc O tym jak nieko -rzystne to zjawisko przekonujeopinia innej badaczki migracjiKrystyny Romaniszyn Ntildestageyuby tek kapitageu ludzkiego nieposgeuoslashy rUcircwnomiernemu rozwo -jo wi kraju przeciwnie ntilde bIacutedziepo ggeIacutebiage stan marginalizacji ibraku rozwoju w regionach od -pgey wu Utrwali teoslash status Polskijako wspUcirclnotowego pUcircgeperyfe -ryj nego kraju wysygeajπcegoicirc

Nietrudno zauwaoslashyEcirc oslashe pod sta -wowπ przesgeankπ takich pesy mi -sty cznych przewidywaOgrave jest z jed -nej strony przekonanie o nie wy -dolnouacuteci rynku pracy w Polsce(niezdolnego jakoby - w przeci -wieOgrave stwie do innych nor mal nychgospodarek - do genero wanianowych miejsc pracy) a z drugiejprymitywne i krUcirctkow zroczneobliczenia sugerujπce ioslash korzy -stniej bIacutedzie zatrudniaEcirc taniπ sigeIacuteroboczπ zza naszej wschodniejgranicy nioslash podnieuacuteEcirc poziom pgeacdla pracownikUcircw polskich przezdostosowanie ich do faktycznychkosztUcircw utrzyma nia Fiaska ta -kich rachub dowodzi nie tylkolektura cytowanego We bera aleteoslash uacutewieoslashsze douacutewiad czenia zUSA czy UE

Konkluzja pgeynπca z przywo -geanych tu prac mooslashe byEcirc tylkojedna sprawπ najwyoslashszej wagijest takie zdefiniowanie celUcircw imetod polityki gospodarczejktUcircre bIacutedzie zapobiegaEcirc drena -oslashowi polskiej sigey roboczej tran -sferowanej do zamooslashniejszychkrajUcircw zachodnich gdzie przy -czy nia siIacute ona do ich dalszegowzrostu kosztem stagnacji krajuwysygeajπcego Bogato udokumen -towana ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej zwgeaszcza rozpatrywana naszerokim tle minionych i aktual -nych douacutewiadczeOgrave w pegeni uza -sadnia taki wniosek

Izabella Bukraba-Rylska

Jak po wino to tylko do

Euro-CanProdukujemy wszystkie gatunki win na kaoslashdπ okazjIacute

Wysoka jakouacuteEcirc niska cenaZapraszamy PaOgravestwa na degustacjIacute

Katherine Ziemianin1625 Steeles AveE Unit 12Brampton Ontario L6T 4T7

TelFax 905-791-3447

Stowarzyszenie I-wszej Polskiej Dywizji Pancernej w Kanadzie oraz

Stowarzyszenie Polskich KombatantUcircw Kogeo nr 20 zapraszaSzanownych PaOgravestwa

naUroczysty Bankiet

Z okazji spotkania oslashogenierzy 1-wszej DywizjiPancernej z DowUcircdcπ XI Dywizji -

spadkobiercami Dywizji Pancernych

Honorowymi gouacuteEcircmi bankietu bIacutedπ

1 DowUcircdca XI Lubuskiej Dywizji KawaleriiPancernej

gen dyw Pawege Lamla2 Gen RW Lewis (retired)

Bankiet odbIacutedzie siIacute dnia 25 pauumldziernika 2008r w Domu SPK Kogeo nr 20

przy 206 Beverley St w TorontoKoktajl godz 16-ta CzIacuteuacuteEcirc oficjalna godz 17-ta

Obiad godz 18-taObowiπzuje strUcircj wieczorowy

(kombatanci blezery)

WstIacutep od osoby $ 5000 - stolik na 8 osUcircb36000 Termin zamawiania biletUcircw - do dnia 22

pauumldziernika 2008r

Tel 416-626-1595 416-622-1660 416-797-2017

interesUcircw kraju Aby zdaEcirc sobie sprawIacute z aktu -

alnej sytuacji Polski naleoslashy pa -miIacute taEcirc o kilku faktach ktUcircrychoceny nie sπ bynajmniej jedno -zna czne Po pierwsze od mo -mentu akcesji rozpoczπge siIacute naduoslashπ skalIacute odpgeyw polskiej sigeyroboczej na zachUcircd ale juoslash nie doUSA jak do tej pory (Ntildeupadekmi tu Amerykiicirc - pisze o tym zja -wisku Iglicka) lecz do krajUcircwUE pod koniec 2007 r na emi -gra cji czasowej przebywageo 2 700tys obywateli w tym ponad 1 900tys w Europie przy czym naj -wiIacuteksza grupa rodakUcircw wy brageaWielka BrytaniIacute Wyjeoslashdoslasha jπcypochodzπ ggeUcircwnie z mageych iuacuterednich miast i ich wiek nie prze -kracza 30 lat natomiast tym coich rUcircoslashnicuje zdecydowanie topo stawy patriotyczne emigrantUcircww Stanach i silne poczucie fru stra -cji sytuacjπ w Polsce w przy padkupracujπcych w Wielkiej BrytaniiOwe wystIacutepujπce w stru mieniachmigracyjnych od miennouacuteci (couza sadnigeo uoslashycie w tytule okre -uacutele nia Ntildekontrastyicirc) w odniesieniudo sytuacji w kraju sprowadzajπsiIacute do wspUcirclnego mianownikawprawdzie charak te ryzowanyprzez autorkIacute exodus wydatniezmniejsza ogUcirclny po ziom bezro -

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

DokoOgraveczenie ze strony 4

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 4: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 5No 20 (962) 15-31102008

Barbara Sharratt

Dopiero dwa lata upłynęły odostatnich wyboroacutew do rządufederalnego a tu ambitny Premierzafundował nam następne bochciał żeby konserwatyści mielizdecydowaną większość w parla -mencie Zafundował za kilkasetmilionoacutew dolaroacutew z naszychwlasnych pieniędzy w momenciekiedy sytuacja gospo darcza USAi Kanady wygląda smutno Aleczego się nie robi dla władzy

Partia Liberalna ktoacutera spra wo -wała władzę zbyt długo samo -rzutnie bdquowysadziła się w po wie -trzerdquo rozbijając się na dwa obozyChretiena i Martina Miało towręcz fatalne skutki dla moralepartii W przedostatnich wybo -rach liberałowie wypadli słabo aoboacutez ich dzielił się dalej Wielkieambicje przywoacutedcze mieli panRae były premier Ontario ktoacuterydla tego celu zmienił partię (takjak się zmienia rękawiczki coostatnio stało się modne w Kana -dzie) oraz pan profesor Ignatieffwybitny intelektualista ktoacutery poprzeszło 20-tu latach nieobec -ności zawitał w tym kraju Zja wi -sko przypominające kandydaturępana Tymińskiego na prezydentaPolski

Dwoacutech pozostałych bdquopreten -den toacutew do tronurdquo panowieKenne dy i Dion umoacutewili się żepołączą fronty i przywoacutedcą partiizostanie ten ktoacutery będzie miałwiększa ilość głosoacutew OboacutezKenne dyrsquoego przyłączył się doobozu Diona i Dion został przy -woacutedcą opozycji na całą Kanadę

Rozczarowani panowie Rae iIgnatieff i ich zwolennicy bruź -dzili biednemu Dionowi ile siędało i nie bez powodu ulubionyptaszek pana Ignatieffa bdquopuffinrdquoprzelatując nad przywoacutedcą PartiiLiberalnej załatwił się na jegoramieniu - taką reklamę zrobiliDionowi Konserwatysci Zabaw -ne to było i miłe dla wszystkichza wyjątkiem delikwenta

W wyniku tej wojny podjazdo -wej Dion nie miał szans na wy -granie wyboroacutew nawet gdyby byłw stanie wyjaśnić nam w sposoacutebbardzo uproszczony swoacutej cieka -wy acz zawiły projekt ldquozie lo nejgospodarkirdquo

Niestety projekt ten zbiegł sięz recesją gospodarczą i samoużycie słowa bdquoTaxrdquo (podatek)było błędem taktycznym ktoacuteryskwapliwie wykorzystali konser -wa tysci strasząc bdquomaluczkichrdquo żeLiberałowie wprowadzą nowypodatek podczas gdy oni zmniej -sza ją nam podatki i poprawiająstopę życiową

Już po wyborach nowe podatkizafundowało nam miasto czyli

obecnie NDP partia pana Lay -tona do ktoacuterej należy naszburmistrz Miller A tak nas panLay ton uwodził w czasie kam -panii wyborczej twierdząc żejest po stronie klasy robotniczej zktoacuterą siedział przy kuchennymstole Ten kuchenny stoacuteł na wielesię nie przydał prywatny samolotteż nie pomoacutegł tym razem panuLaytonowi w zostaniu PremieremKanady co jest od lat jego ambi -cją Może następ -nym razem

Oczarowaławszystkich paniMay przywoacutedcaPartii Zielonejktoacuterej bdquoojcowierdquow ogoacutele nie chcie-li dopuscić do dys-kusji Wypadłanajlepiej z całegogrona dysku tan -toacutew moacutewiąc zwiel kim zapa -łem szcze rze ibez ogroacute dek

Nie ste ty wwyborach kan -dydo wała prze -ciw panu Mac -Kay mini stro wiw rządzie Kon -s e r w a t y s t oacute w ktoacutery miał tę prze-wa gę że uro dziłsię w tamtymokrę gu i że jegoTata re pre zento -wał oacutew okręgprzed tem

Pan MacKaypięknie zapisałsię w kronikachparlamentarnychnazywając byłąkochankę sukądostarczając Ka -na dyjczykom wten sposoacuteb powo -du do radościPan Berniet teżzos tał ponowniewybrany do par -la mentu jako synswojego okręgunie zaszkodziłmu ani romans zpiękną Julie aniskandal z doku -mentami zosta -wio nymi w jejdomu Wyborcywszy stko wy ba -czą

Wydaliśmy300 milionoacutew nawybory Mamykilku więcej kon -s e r w a t y s t oacute w Libe rałowie stra -cili 19 okręgoacutew i teraz winią za toDio na bo rzeko mo miał za słabyangielski NDP utrzymało się natym sa mym po ziomie mi mo sa -molotu Zieloni będą musie li jesz -cze poczekać aż zwolni się jakiesmiejsce ale mają tę sa tys fakcjęże powiedzieli co chcieli

Prawdopodobnie pan Harperktoacutery nie wierzył w ocieplanie sięglobu weżmie teraz pod uwagęzieloną politykę pana Diona i pani

Barbara SharrattUniversity of Toronto I znowu mieliśmy

wybory

REALTY LTD

BROKERAGE

416-534-3511

Sales representative od 1988 r

Zofia Lachowicz

2273 Dundas St WestToronto On M6R 1X6Fax 416-534-3512

Cell416-459-0995

Zapewniam fachowπ i rzetelnπ usgeugIacute popartπ wielolet-

nim ouacutewiadczeniem finansowanie bonus

wwwnowykuriercom

May i wykorzysta niektoacutere z ichsugestii oczywiście w sposoacuteb za -ka muflowany że to niby włas nypomysł konserwatystoacutew - tak sięzwykle dzieje Już teraz zau wa -żam w telewizji reklamy no wychźrodeł energii - od wiatru dobdquoczys tejrdquo nuklearnej

W dniu wyboroacutew poproszonomnie żebym siedziała jako bdquoscru -ti nearrdquo czyli obserwator Sie -dzieć nie lubię ale ciekawe było

pod liczenie wynikoacutew po za koń -czeniu wyboroacutew Wygrał liberał(Gerard Kennnedy) z przed sta wi -ciel ką NDP (Peggy Nash) Kon -ser wa tyści zajęli trzecie miejscemar k sista-leni nista dostał jedengłos a Partia Marijuany - dwa Iw tym cała Ka nada

Głosowało niestety tylkoczter dzieści dziewięć procent wy -bor cUcircw Reszta się zbuntowałaZa dużo tych wyborUcircw

Strona 6No 20 (962) 15-31102008Obserwacje z USAAndrzej Targowski

Western Michigan University

DokoOgraveczenie na stronie 23

W 2008 roku Polacy obcho dzπ400 letniπ rocznicIacute osied lenia siIacutew Ameryce PUcircgeno cnej Czyli wrok po osiedleniu siIacute tu Angli -kUcircw ktUcircrzy dopgey nIacuteli do pUcircuuml niej -szego James town 26 kwietnia2007 r W pauuml dzierniku 2008 rwie lu pol s kich dygnitarzy przy -bygeo na polskπ rocznicIacute do Chica -

go podobnie w 2007 roku doJamestown przybygea krUcirclowaEloslashbieta II ktUcircra jest kilkuna sto -krot nπ wnuczkπ krUcircla Jakuba Iaby uczciEcirc rocznicIacute osiedlenia siIacuteAnglikUcircw w Nowym aringwiecie

Owe miasteczko choEcirc magee ijuoslash prawie zapomniane ode grageowielkπ role w rozwoju ZachodniejCywilizacji Dageo ono podwalinypod powstanie demokratycznychStanUcircw Zjednoczonych ktUcircreprak tykujπ swUcircj demokratycznyustrUcircj od 230 lat czyli od pows ta -nia swej demokra tycznej kon sty -

Od Jamestown doObamy

tucji w 1787-88 r Konsytuacja tabygea wyni kiem AmerykaOgraveskiejRe wolucji ktUcircra rozpoczIacutegea siIacute w1775 r i bygea wymierzona prze -ciw Anglikom ktUcircrzy osiedlili siIacutew Ameryce od 168 lat czyli wowym Jamestown Jednakoslashe Ang -licy nie przewi dywali takiegoobro tu sprawy kiedy zdecy do -wali siIacute daEcirc uprawnienia demo -kra tyczne kolonii w Jamestown wstanie Wirginia

W 1619 r po raz pierwszy ze -brageo siIacute Zgroma dzenie demo kra -tycznie wybra nych wgea uacutecicieliowych ziem aby prze dy skutowaEcirc

sto sunki z In dia na -mi chodzenie dokouacuteciogea spra wyha zardu i pi cia al -ko holu oraz ce nytytoniu

KrUcirc lowi cho dzi -geo o to by wgea uacute ci -ciele ktUcircrzy couacuteposia dajπ byli bar -dziej skgeonni doprze strzegania pra -wa w odleggeej ko -lo nii

Douacutewiadczeniepolityczne z Ja mes -town szybko prze -niosgeo siIacute do Ang -lii gdzie miej scowiwgeauacuteciciele chcielimieEcirc po do bne pra -wa Tu naleoslashy szu -kaEcirc idei dla pUcircuuml -niej szej RewolucjiCromwella (1653-58) a po tem Re wo -lucji Chwalebnej(1685-1714) ktUcircradefini tywnie roz -dzie ligea wgeadzIacute us -ta wodawczπ Par -lamentu od wgeadzywykonawczej KrUcirc -la Nie trzeba bygeodgeugo czekaEcirc nasyg nage zwrotny doAngiel skich Ko lo -nii w AmerycektUcirc re w porcie wBos tonie w 1773 r

Izabela Embalo

Rzπd kanadyjski wprowadzigenowe korzystne prawo pozwa la -jπ ce na otrzymanie pobytu sta -geego Wymogiem nowego progra -mu jest przepracowanie na kon -trakcie pracy lub ukoOgraveczenieszkogey (ponad) uacuteredniej w Kana -dzie Dochodzπ jeszcze inne do -datkowe wymogi jak przepra co -wanie roku po zakoOgraveczeniu kur -suszkogey w Kanadzie oraz zna -jomouacuteEcirc jIacutezyka angielskiego Prog -ram nie obejmuje francuskiejczIacuteuacute ci a zatem dotyczy kandy da -tUcircw spoza Quebecu

Poprzednio obowiπzujπce pra -wo emigracyjne pozwalageo jedy -nie by osoby ktUcircre przybygey doKanady na autoryzowane kon -trak ty tacy najczIacuteuacuteciej posiadalijedynie mooslashliwouacuteci ubiegania siIacuteo prawo stageego pobytu w oparciuo tak zwanπ emigracjIacute niezaleoslashnπUrzπd imigracyjny za przepra -

Noweprzepisy

emigracyjne

Dr Wojciech Oslashurowski

Urazy sportowe przewlekgeei pourazowe choroby

miIacuteuacuteni kouacuteci i stawUcircw

Tel (416) 531-1056

2238 Dundas St W Unit 112Toronto

wydagey tzw NtildePrzy jIacute cie herba cia -neicirc (Tea Party) wyrzu cajπc domo rza wory z herbatπ z an giel -skiego statku twier dzπc oslashe ko -loniuacuteci nie bIacutedπ pgeaciEcirc podatkUcircwKrUcirclowi o ile nie bIacutedπ re pre -zentowani w Par lamencie Bo -wiem chcieli mieEcirc takie sameprawa jak po siadacze nieru -chomouacuteci w Anglii ktUcircrych wyz -woligea od KrUcircla Re wolucjaChwalebna sprzed 59 laty Dalejwypadki potoczygey siIacute szybko w1776 Koloniuacuteci oggeosili De kla -racjIacute Niepodleggeouacuteci potem Kon -sty tucjIacute (1787-78) i sgeawny Billof Rights (1789) Odtπd Ame ry -kanie ggeoszπ demokra cjIacute i wyz -wo lenia krajUcircw spod pano wa niaimperiUcircw Dziuacute mamy okogeo 200niepodleg geych paOgravestw czgeon kUcircwONZ

Warto raz jeszcze przypomnieEcircoslashe poczπtkowo Anglicy nie daliprawa ggeosu Polakom mieszka jπ -cym w Jamestown Dopiero poich strajku Ntildeno vote no workicircPo lacy uzyskali swe cywilne pra -wa Przecieoslash Polacy przybyli doowej kolonii jako fachowcy znaj wiIacutekszego w owym czasiepaOgraves twa europejskiego ktUcircre bygeow swym rozkwicie i w ktUcircrym od1572 r panowageo Ntildedemokra ty -czneicirc (w praktyce przetargowe)wybory KrUcircla (na wzUcircr wspUcircge -czes nych wyborUcircw prezydentUcircw)Zatem Polacy dopominali siIacute oprawa cywilne ktUcircre dla szlachtybygey wUcircwczas dostIacutepne w PolsceByEcirc mooslashe oslashe polskie liberum ve -to stosowane w Polsce od 1652 rdageo impuls Anglikom do prze -pro wadzenia owej RewolucjiChwalebnej ktUcircra do dzisiaj jestinspiracjπ dla demokratycznychprπdUcircw w uacutewiecie

Jamestown Ntildezasgeuoslashyge siIacuteicircjeszcze jednym tym razem nie -sgeawnym wprowadzeniem nie wol -nictwa w Ameryce kiedy w 1619

r przechwycono na Morzu Ka -raib skim statek hiszpaOgraveski z 20Murzynami z Afryki I co siIacute oka -zuje oslashe dopiero w latach 1865-1960-ych Murzyni zaczIacuteli do cho -dziEcirc swych praw cywilnych a po390 latach Mulat najpraw do po -dobniej zostanie PrezydentemSta nUcircw Zjednoczonych w 2009r

Strona 7No 20 (962) 15-31102008

ktUcircrej krUcirclowagey wszelkiego ro -dzaju formy oszustwa szkolnegoNtildeuacuteciπgawkiicirc przemycane zarUcircw -no w najprostszych jak i w naj -bardziej wyszukanych formachTe Ntildeuacuteciπgiicirc ten spryt to cwa niac -two to oszustwo edukacyjne roz -plenigeo siIacute do niebywageych roz -miarUcircw Stageo siIacute trwageym ele -mentem polskiego folkloru edu -ka cyjnego

Najtrudniej naturalnie jestuczyEcirc przedmiotUcircw trudnych ta -kich ktUcircre wymagajπ samodziel -nego myuacutelenia solidnej pracyumy sgeowej Pierwszπ wiIacutec ofiarπtej Ntilderewolucji edukacyjnejicirc padgeyprzedmioty uacutecisgee Tutaj - bezuacuteciπgi ani rusz Dzieci szkolnepo dzieligey siIacute na ogromnπ wiIacutek -szouacuteEcirc NtildehumanistUcircwicirc - takich co toNtildeja zawsze bygeem z matematyki ifi zyki idiotπicirc i na tIacute skromnπmniej szouacuteEcirc ktUcircra nie padgea natym edukacyjnym ugorze Toidio tyczne Ntildeja zawsze bygeem idio -tπ z matematykiicirc wypowiadanew formie przechwageki i z wielkimzadowoleniem z siebie stageo siIacutestandardem cywilizacyjnym wsze regach nowej powojennejinteligencji

Ten kretyOgraveski obyczaj uzewnIacutet -rz nia siIacute szczegUcirclnie przy okazjiDnia Nauczyciela kiedy rooslashnezadowolone z siebie bagewany ob -siadajπce mikrofony wszystkichstacji radiowych i telewizyjnychza czynajπ luzacko dzieliEcirc siIacute zwidzami i sgeuchaczami swoimiprzeoslashyciami szkolnymi Z dumπopowiadajπ sobie uacutemiejπc siIacute dorozpuku jak to przemycali uacuteciπgiw bugekach w butach w kanap -kach w klozetach jak to saminau czyciele w tym oszustwie im -z migeouacuteci do nich naturalnie - po -ma gali wystawiajπc na urπgo -wisko cagey proces edukacyjnyDostajIacute wysypki i formalnie krewmnie zalewa kiedy sgeyszIacute teobrzydliwe idiotyzmy

Ale ja wiem To jest folklorpol ski Ci ludzie w ogUcircle nie ro -zu miejπ i nie zdajπ sobie sprawy z

tego co robiπ Oni nawet nie majπpojIacutecia oslashe to czym siIacute chwalπ iszczycπ jest autentycznym po -wodem do wstydu i zaoslashenowaniaNie majπ pojIacutecia ze nawet w tejEu ropie tuoslash za miedzπ oslashyjπ ludyw ktUcircrych opisywany przez nichpro ceder jest po prostu nie do po -myuacutelenia Oslashe sπ w Europie i nauacutewiecie kraje w ktUcircrych uczniowinie przyjdzie do ggeowy oslasheby wczasie egzaminu uacuteciπgaEcirc od kogouacuteczy od czegouacute ani nikomu nieprzyjdzie do ggeowy aby jakieuacuteuacuteciπgi podawaEcirc Oslashe takie zacho -wania sπ przedmiotem wstydu anie chwalenia siIacute albowiemoszustwo w kaoslashdej dziedziniejest tam traktowane jak przes tIacutep -stwo jak couacute dla czgeowieka cy wi -lizowanego niedopuszczalnego

Czy i kiedy dooslashyjemy czasUcircwoslashe podobne bIacutedπ postawy pols -kich nauczycieli i ich wycho wan -kUcircw Co trzeba zrobiEcirc oslasheby sgeo -wo Ntildenauczycielicirc brzmiageo dum -nie oslasheby bygeo oznakπ prestioslashuspogeecznego i budzigeo szacunek anie wspUcircgeczucie

Moim zdaniem trzeba siIacutegnπEcircdo tradycji II Rzeczypospolitejdo tego niezwykgeego wyczynuhis torycznego jakim bygea edu ka -cja PolakUcircw przed II wojnπ uacutewia -towπ Trzeba stworzyEcirc materialnepodstawy pozycji spogeecznej nau -czyciela Trzeba przypomnieEcirc na -szym nieukom UstawIacute z dnia 9pauumldziernika 1923 roku NtildeO upo -saoslasheniu funkcjonariuszUcircw paOgravest -wo wych i wojskaicirc (DzU RP nr116 z r 1923) Ustawa ta zrUcircw -nywagea uposaoslashenia profesorUcircwzwyczajnych z uposaoslasheniami dy -rektorUcircw departamentUcircw komen -dan ta ggeUcircwnego policji wojewo -dUcircw i generageUcircw Zarobki pro fe -sorUcircw nadzwyczajnych i nau -czycieli gimnazjalnych z 27 let -nim staoslashem z zarobkami wice wo -jewodUcircw pugekownikUcircw koman -dorUcircw nadinspektorUcircw PP itpNauczyciele po 15 latach pracyotrzy mywali pensje podpuge kow -nikow podinspektorUcircw PP i sta -ros tUcircw Itd itd

Co siIacute musi staEcirc oslasheby w Polsceedukacja moggea stanπEcirc na takimpoziomie na jakim bygea w IIRzeczypospolitej Czy mooslashnaprzekonaEcirc nieukUcircw w Sejmie douchwalenia ustawy przypominajπ -cej tIacute z pauumldziernika 1923

Wydaje mi siIacute oslashe nie mooslashnaTak jak nie mooslashna przekonaEcirc tychbIacutecwageUcircw radiowych i praso -wych oslashe chwalenie siIacute oszust -wem w szkole nie jest powodemdo dumy lecz do wstydu Na ra -zie prof Kudrycka minister naukii szkolnictwa wyoslashszego rozsygeanam pytanie o radIacute jak rozdys po -nowaEcirc dodatkowy miliard ktUcircrynasz rzπd geaskawie wstawia doprzy szgeorocznego budoslashetu zprzez naczeniem na naukIacute i bada -nia naukowe Dzisiaj 03 procentPKB przypada na tIacute dziedzinIacute oslashy -cia a gdy wgeadza doda miliard tobIacutedzie juoslash 04 Jak im wytgeuma -czyEcirc oslashe nowoczesny kraj ktUcircrychce siIacute liczyEcirc w konkursie cy wi -lizacyjnym musi wydawaEcirc nie03 lecz 3 procent PKB na naukIacute ibadania

Selekcja negatywna poszgea juoslashza daleko tu na ewolucjIacute liczyEcirc

nie mooslashna Potrzebna jest porzπd -na miotgea ktUcircra to wszystko wy -miecie i przeczyuacuteci Potrzebnyjest fundamentalny mechanizmoczyszczajπcy mechanizm selek -cji pozytywnej

Takim mechanizmem selekcjipozytywnej bygeaby w Polsce re -forma systemu wyborczego doSej mu i wprowadzenie jednoman -datowych okrIacutegUcircw wyborczychna wzUcircr brytyjski Ja wiem oslashezwiπzek tych dwu spraw pozycjinauczyciela i systemu wybor -czego wydaje siIacute byEcirc trudny dozau waoslashenia i zrozumienia Alejeuacuteli tego nie zrozumiemy naszeoslashycie spogeeczne i narodowe cze -kajπ jeszcze trudniejsze czasyNikt poza nami nie jest zainte re -sowany w tym oslasheby Polska miageaelitIacute spogeecznπ i politycznπ nauacutewia towym poziomie Jeuacuteli tegonie zrobimy czeka nas nieustannyproces zeuacutelizgiwania siIacute w ran -kingu cywilizacyjnym a wreszciei z niego wypadniIacutecie Kto wieczy juoslash nie jest za pUcircuumlno Po -cieszam siIacute myuacutelπ oslashe mooslashe jed -nak mimo wszystko jeszcze ma -my szansIacute

Nauczyciel PolskiOd szeuacuteEcircdziesiIacuteciu a mooslashe i

wiIacutecej lat kaoslashdego 14 pauuml dzier -nika dziennikarze prasowi ra dio -wi i inni przypominajπ sobie oNauczycielu Polskim pojawiajπsiIacute artykugey wywiady ceremoniei dekoracje Poniewaoslash w mgeodouacuteciumyuacuteligeem sobie karierIacute nau czy -ciela i wychowawcy mgeodzieoslashywiIacutec w kaoslashdπ takπ rocznicIacutechciage bym wyjechaEcirc z Polskigdzieuacute w zamorskie kraje w jakπuacuteggeuszIacute czy pustyniIacute oslasheby nie sgey -szeEcirc tego fageszywego i ggeupawegojazgotu dziennikarskiego towa -rzy szπcego oduacutewiIacutetnym mowomi obgeudnym deklaracjom wszel -kiego rodzaju oficjeli UwaoslashamsiIacute bowiem za wydziedziczonegospadkobiercIacute pokoleOgrave nauczycielipolskich za wychowanka tychwspaniageych ludzi ktUcircrzy nie zgi -nIacutegei w Katyniu OstaszkowieMie dnoje nie wymarli w geagrachsyberyjskich nie zostali zaggeo -dzeni w obozach Sachsenhausenczy Dachau ale ktUcircrym los poz -wo lige przetrwaEcirc te okropnouacuteci iktUcircrzy po wojnie mogli podjπEcircniewdziIacuteczny trud uczenia pols -kich dzieci PamiIacutetam te wspa -niagee przedwojenne postacienauczycieli ktUcircrzy uczyli mnie wszkogeach Szprotawy Sgeawy aringlπs -kiej Ogeawy Jeleniej GUcircry dlaktUcircrych uczenie i wychowy waniebygeo powogeaniem a nie ka rπ zabrak sprytu i umiejIacutetnouacuteci urzπ -dzenia siIacute w oslashyciu I widzia geemjak z roku na rok ten naj szla -chetniejszy z zawodUcircw po du -padage jak na miejsce starych iprzedwojennych przychodzilimgeo dzi i bez entuzjazmu jak tenzawUcircd bgeyskawicznie siIacute femi -nizo wage jak odchodzili mIacuteoslashczyuuml -ni - gdzie tylko kto miage i mUcircggeOumlJak mooslashna bygeo oslashyEcirc utrzymywaEcircrodzinIacute z ggeodowej pensji z mar -nego ochgeapu finansowego jakimtym nieudacznikom rzucagea Pols -ka Ludowa

Podupadageo nauczycielstwopo dupadagea szkogea Nauczycieleza miast uczyEcirc i ksztageciEcirc ganializ lekcji na lekcjIacute od szkogey doszkogey Szkogea stagea siIacute terenemnieubgeaganych zmagaOgrave uczniUcircw znauczycielami Rozwijagea siIacutebgeys kawicznie epidemia Ntildedok -sztage cania pozaszkolnegoicirc epi -demia korepetycji Dzisiaj jakzew szπd sgeyszIacute juoslash wrIacutecz niemooslashna sobie wyobraziEcirc oslasheby na -wet i bardzo zdolny uczeOgrave mUcircggeso bie poradziEcirc bez dodatkowychlekcji bez korepetycji A juoslash napew no gdy rzecz idzie o zdo -bycie miejsca w jakiejuacute bardziejpopularnej czy modnej szkolewyoslash szej Jeszcze kiedy ja cho dzi -geem do szkUcircge ta plaga bygea za -ledwie w zalπoslashku Ale z roku narok jej zasiIacuteg siIacute poszerzage Wszkole rozwijaEcirc siIacute poczIacutegea ko -rupcja ktUcircrej to Ntildeprywatne dok -sztagecanieicirc bygeo tylko jednym zele mentUcircw Ukoronowaniem tegoprocesu gnilnego bygea matura na

Jerzy Przystawa

Uniwersytet Wrocgeawski

POLSKA SZKOŁA MUZYCZNA

The Frederic ChopinMusic School

FortepianpianinoiumlSkrzypceiumlGitara iumlEmisja ggeosu (Vokal)iumlFletiumlTrπbkaiumlKlarnet

iumlAkordeoniuml Teoria - wszystkie poziomyKOMPOZYCJAiumlIMPROWIZACJAiumlDYRYGOWANIE

-dla zaawansowanych

RYTMIKA i UMUZYKALNIENIE dla dzieci od 4-go roku oslashycia2399 Cawthra Rd East Unit 101 Mississauga

T e l ( 9 0 5 ) 2 7 9 - 7 7 6 1

Jesienna MASKARADez okazji 40-lecia Szczepu Szarotki

Sala przy Św Kazimierzu156 Roncesvalles Ave

Toronto ON M6R 2L4 Canada

W tą Sobotę- 8 listopadao godz 600PM

W cenie biletu wliczony- 10 os przy stoliku ($45 jeden bilet $400 za

stolik) zniżka dla studentoacutew ($35) Gorący obiad deser Wino do obiadu

Przedstawienie Wystawa

Dzwońcie-Dana Cylke- 416-648-9502

Strona 8 15-3110 2008 No20 (962)

NastIacutepnym miejscem pobytubpa poundoziOgraveskiego ostatnim w jegotak burzliwym i trudnym oslashyciustaje siIacute PiOgravesk Na mocy art 9Konkor da tu z 10 lutego 1925roku zos ta je siedzibπ diecezjipoleskiej wcho dzπcej w skgeadprowincji kouacute cielnej do ktUcircrejnaleoslashπ ar cy biskupstwo wileOgraveskieoraz die ce zje geomoslashyOgraveska i piOgraveskaZostaje mianowany przez StolicęApos tol s kπ za zgodπ PrezydentaRze czypospolitej ordynariuszemw PiOgravesku(art 11 Konkordatu)Urzπd biskupa diecezjalnego bygewysoki mimo oslashe diecezja bygeabardzo pouacutelednia Ale w tymprzy padku przewaoslashygea chIacuteEcirc stwo -rze nia namiastki biskupstwa miOgrave -skiego pozostajπcego poza grani -ca mi Polski

CzIacutesto bywa gouacuteciem biskupawileOgraveskiego i co wspominage ar -tys ta Ferdynand Ruszczyc ktUcircrypod datπ 22 maja 1922 roku od -notowage NtildeO 1030 w KatedrzeUgeani niebiescy utrzymujπ szpa -lery w prezbiterium Celebrujebis kup Szelπoslashek kazanie biskupapoundoziOgraveskiego Nawogeuje PolakUcircwdo zgody z Litwinamiicirc( Dziennikcz 2 W Wilnie 1919-1932 W1996) Odbygea siIacute wtedy uro czys -touacuteEcirc ku czci uacutew Kazimierza ktUcircrarozpoczIacutegea siIacute w sobotIacute wieczo -rem nieszporami w bazylice uacutewSta nisgeawa celebrowanymi przezbpa poundoziOgraveskiego

Przeniesiono wUcircwczas tru mien -kIacute z relikwiami ze srebrnego sar -ko fa gu w kaplicy do prezbite -rium TydzieOgrave pUcircuumlniej 28 - 30maja ob chodzono 400 - leciekanonizacji uacutew Kazimierza i wtej uroczys touacute ci uczestniczygebiskup miOgraveski Ruszczyc wspomi-0najπc 10 czerw ca 1923 rokukonsekracjIacute bpa Mi chagekiewiczaz udziageem bis ku pUcircwMatulewicza i BandurskiegogenerageUcircw Rydza- aringmiggeegoMal czewskiego nie wspomniageoslashe uczestniczyge w niej bp poundo ziOgrave -ski z NowogrUcircdka co przy po -mina ks Nikodem CieszyOgraveski(Roczniki Katolickie Rok 1923PoznaOgrave 1924)Biskup poundoziOgraveskijest rUcircwnieoslash w Wilnie obecny 12kwietnia 1924 roku podczas uro -czystego przywitania arcybiskupaJana Cieplaka powracajπcego zniewoli bolszewickiej do kraju

A wczeuacuteniej 2 wrzeuacutenia 1922roku Ruszczyc (po opuszczeniuTowarzystwa SzubrawcUcircw przezzageooslashyciela Tadeusza WrUcircblew s -kiego jego Wielki Straoslashnik) naposiedzeniu Szubrawi przeds ta -wige postawIacute duchowieOgravestwa wo -bec BiageorusinUcircw NtildeSpecjalnazmiana - w duchowieOgravestwieDogadza to Matulewiczowi Abiskup poundoziOgraveski dla przyciπ g niIacute -cia MiOgraveszczyzny za kordonemdπoslashy do szkodliwej dla nas unii -napisage - Pod wraoslasheniem tego cosiIacute sgeyszageo omawiageo i czytageowczoraj i dziuacute nie mogIacute zasnπEcircod razu Przez dziesiπtki lat opie -rano siIacute u nas wszelkim pokusomze strony Rosji rIacutekoma i nogamicze piano siIacute tej ziemi i bronionokaoslashdej jej piIacutedzi by oto terazgdy Polska jest traciEcirc pod

nogami grunticirc Jak widzimy uniawywo gey wagea zaniepokojenie wpew nych krIacutegach

Ntilde W ubieggeym dwudziestoleciumiIacutedzywojennym nie udageo siIacute wPolsce utworzyEcirc zrIacutebUcircw sieci pa -rafii katolickich uoslashywajπcych wna booslasheOgravestwach para liturgicz -nych w kazaniach i katechizacjijIacute zyka biageoruskiego - relacjonujeZbigniew Gajewski - Juoslash dawniejdziagealnouacuteEcirc biageoruskich duchow -nych katolickich bygea popieranaprzez katolickich biskupUcircw Pola -kUcircw Edwarda Roppa z Wilna(potem arcybiskupa z Mohylewa)i poundoziOgraveskiego z PiOgraveska Biskupzauacute wileOgraveski Jerzy Matulaitis -Ma tulewicz (Litwin beatyfikowa -ny przez Jana Pawgea II) byge dlawszystkich trzech narodowouacuteciPo lakUcircw LitwinUcircw i Biageoru si -nUcircw ojcemicirc ( NtildeLithuaniaicirc nr3(16) z 1995 r) Ferdynand Rusz -czyc byge wielkim patriotπ ale niezrozumiage postawy biskupUcircw zWilna i PiOgraveska ktUcircrych jednakdocenigea historia i KouacuteciUcircge

Juoslash w latach zaborUcircw nie -ktUcircrzy byli zatroskani sytuacjπPolakUcircw na Wschodzie oslashyjπcychw obcym otoczeniu dotπd jeszczeprzyjaz nym Ale rodzπcy siIacute ruchnaro do wy pobratymcUcircw zmuszagedo re fleksji Jednym z nich bygemiOgrave sz czanin adwokat AleksanderLed nicki PrzytoczIacute jego sgeowawypowiedziane w czerwcu 1905r na przyjIacuteciu w Landwarowie uhr Wgeadysgeawa TyszkiewiczaktUcirc ry podobnie jak on byge posgeemI Dumy Okazjπ bygeo otwarciesta geej sceny polskiej Wilnie Za -pro szono artystUcircw warszawskiegoNtildeTeatru Rozmaitouacuteciicirc ZwrUcirccige siIacutedo licznie zebranych w rezydencjihrabiego NtildeNie jesteuacutemy tu zwartπmasπ mamy tu inne narodowouacute -cio we oslashywiogey ktUcircre wnoszπswo je wgeasne niezaleoslashne prawa idla ktUcircrych sgeowo polskie nie jesttem czem ono jest dla nas I jed -nem tylko sgeowem polskim poru -szyEcirc mas tych nie jesteuacutemy w sta -nie To sgeowo powinno byEcirc po -chod niπ kultury emblematemspra wiedliwouacuteci i wzajemnegouznania - nigdy zauacute wrogiem lubnarzuconem a zawsze dobro t li -wem przyjaznem - powiedziage dozebranych gouacuteci - Nie tyle naro -do wa dziagealnouacuteEcirc nas tu czeka ilespogeeczno - kulturalnaOuml WolnouacuteEcirci rUcircwnouacuteEcirc powinny byEcirc hasgeemdla wszystkich tych co chcπ tutajpolitycznie dziageaEcircicirc (Mowy po li -ty czne KrakUcircw 1906)

Bp poundoziOgraveski widziage potrzebIacutedotarcia do innowiercUcircw wsposUcircb nie konwencjonalny Jestto temat tak obszerny i zawigey oslashewymaga odrIacutebnego opracowaniaZainteresowanie Watykanu pra -wo sgeawnym Wschodem wzrosgeopod koniec Wielkiej Wojny Usu -niIacutecie sprzecznouacuteci wyznanio -wych wpgeynπEcirc moggeo na geago dze -nie konfliktUcircw naro do wouacute cio -wych chociaoslash nie zawsze czegoprzykgeadem bygey litewsko-polskiekonflikty kouacutecielne Ale w sto sun -ku do BiageorusinUcircw ktUcircrychmniej szouacuteEcirc bygea katolickπ awiIacutek szouacuteEcirc prawosgeawnπ usu niIacute -

cie odrIacutebnouacuteci wyznaniowychmiageo pozytywny wpgeyw Oczy -wiuacutecie dotyczygeo to UkraiOgrave cUcircwemigrantUcircw rosyjskich Ro sjan wZSRR itp

Biskup piOgraveski ktUcircrego diecezjaobejmowagea ludzi rUcircoslashnych wyz -naOgrave byge bardzo zainteresowanyunij nymi sprawami NtildeBardzo waoslash -nπ rolπ w wypracowaniu akcjiuni jnej metod misji w usyste ma -tyzowaniu poglπdUcircw nazw pojIacuteEcircodbywagey zwogeywane od 1930 rkonferencje piOgraveskieicirc Konferencjete zaczIacuteto zwogeywaEcirc z inicjatywybpa poundoziOgraveskiego a ich organi za -to rem byge ks Antoni Okogeo-Kugeak i uczestniczyli w nich za -inte resowani neouniπ ksiIacuteoslashawszy stkich obrzπdkUcircw (M Pa -pie rzyska MiIacutedzy tradycjπ a rze -czy wis touacuteciπ W 1989) Jed nymz zainteresowanych tπ spra wπ bygeks Wgeadysgeaw Togeoczko (1887-1942) ktUcircry stale kontak to wage siIacutez arcybiskupem ASzep tyc kim i uktUcircrego w mieszkaniu jak wspo -mi nage Sta ni sgeaw Swia nie wiczicircstage duoslashy por t ret metro polity wszatach litur gicz nych z wgea -snorIacutecznπ dedyka cją intereso wagesiIacute nie tylko hi sto riπ unii lecz

W NowogrUcircdku i PiOgravesku (5)

Zenowiusz Ponarski

Przed Wielkπ Wojnπ ks Zyg -munt poundoziOgraveski mieszkage w stolicyRosji - w Petersburgu i w wiIacutek -szych ouacuterodkach imperium wSmo leOgravesku Tule Rydze i MiOgraves -ku Nie mooslashna tych miast podwzglIacutedem ludnouacuteci i znaczeniaporUcircwnaEcirc z niewielkim prowin -cjo nalnym grodem - NowogrUcircd -kiem gdzie zamieszkage po woj-nie Ale nie bygeo to jednak takieso bie miasteczko NowogrUcircdekmiage bogatπ przeszgeouacuteEcirc i zapisagesiIacute w historii Niegdyuacute byge stolicπudzielnego ksiIacutestwa ruskiego kil -kakrotnie niszczonπ przez Tata -rUcircw i KrzyoslashakUcircw W roku 1415odbyge siIacute tam sobUcircr biskupUcircw ob -rzπdku greckiego ktUcircry obrageosobnego metropolitIacute litewskiegoGrzegorza Casmblaka Od 1581roku stage siIacute siedzibπ TrybunageuLi tewskiego (na przemian z MiOgraves -kiem) posiedzenia ktUcircrego do1775 roku odbywagey się co dwalata i ogromnie wpgeynIacuteły na jegoroz wUcircj Najbardziej rozsgeawige gopoeta Adam Mickiewicz ktUcircryksztagecige siIacute w szkole po domi ni -kaOgrave skiej PamiIacutetamy wszyscy sgeo -wa icircPanno uacutewiIacuteta Ouml Ty co grUcircdzamkowy NowogrUcircdzki ochra -niasz z jego wiernym ludemicircAle zatrzymamy siIacute na jegowspUcircge czesnych dziejach Wewrzeuacute niu 1915 r do NowogrUcircdkawkroczygea armia niemiecka Prze -bywagea dgeugo aoslash do koOgraveca grudnia1918 r kiedy bolszewicy zajIacutelimiasto W kwietniu 1919 r grUcircdzdo byli Polacy W tym okresie nakresach wschodnich wszystko by -geo pgeynne i od lipca do koOgravecawrzeuacute nia 1920 roku znowu tu sπbol szewicy ktUcircrzy ostatecznieod stIacutepujπ Gdy wojska Rzeczy -pos politej wyzwoligey NowogrUcirc -dek na wiele lat staje siIacute pols kimOd lutego 1921 r jest mias temwojewUcircdzkim ktUcircremu pod legajπcentra powiatowe Bara no wiczeLida Nieuacutewieoslash Sgeonim i inne

W NowogrUcircdku bp poundoziOgraveskiza mieszkage w klasztorze po do -minikaOgraveskim Na tym skrawkudiecezji miOgraveskiej pozostajπcej wgranicach Polski jesieniπ 1922 rerygowage Seminarium DuchowneStπd w przeciπgu trzech lat kie -rowage swojπ podzielonπ diecezjπNie mam niestety oslashadnych ma te -riageUcircw dotyczπcych jego dzia geal -nouacuteci w tym okresie jego oslashycia aprzedstawione powyoslashej szczegUcircgeypochodzπ z opracowania Kata -rzyny Hejoslashe ktUcircra wspomina obez skutecznych zabiegach bisku -pa wyjazdu do MiOgraveska Oczy -wiuacutecie Moskwa nie godzigea siIacutenigdy na jego przyjazd Podobniejak i arcybpa Edwarda RoppaktUcirc remu mimo solennych obietnicwy bitnych sowieckich dygnitarzyCziczerina i Marchlewskiego niezezwolono na przyjazd do Rosji

rUcircw nieoslash mo oslashli wouacuteciami jejwskrze szeniaicirc W liuacute cie prywat -nym napisage Ntildez prze ko naOgrave je -stem nadnarodow cem (do oslashadnejnarodowouacuteci nie naleoslashIacute i mogIacutenaraz do kilku) Wobec pierwias -tkUcircw biageoruskich w linii ojca inad zwyczajnej bier nouacuteci Biageoru -sinUcircw popieram ich przede wszy -stkim (BANL sygn F - 203)Sprawy unii obszernie relacjono -wage historyk niemiecki H Stehlew NtildeTajnej dyplomacji Waty kanuicirc(W 1993)

Drugπ sprawπ bardzo kgeo pot -liwπ bygea akcja rewindykacjicerk wi po unickich i po geaciOgrave -skich pozostajπcych w uoslashytko wa -niu Kouacuteciogea prawosgeawnego Wokresie 1929 - 1934 nabrageaksztage tu walki sπdowej Byge wniej najbardziej zaangaoslashowanyarcybiskup wileOgraveski RomualdJagebrzykowski a w mniejszymstopniu biskupi geucki i piOgraveski

Biskup poundoziOgraveski ktUcircry wspieragetę akcjIacute zwrUcirccige siIacute w 1929 rokudo prawosgeawnej ludnouacuteci diec e -zji piOgraveskiej ze sgeowami NtildeOumlgdyby okazageo siIacute oslashe przez po -mygekIacute sπd przyznage Kouacuteciogeowi

DokoOgraveczenie na stronie 9

Strona 9

obiekt do ktUcircrego nie miage onpra wa to KouacuteciUcircge sam by tIacute po -mygekIacute sprostowage majπc nawet zasobπ sigeIacute i prawoicirc Ale w uacutewietledziennika ks Bronisgeawa Oslashon -gogegeowicza biskup piOgraveski nie bygew tej sprawie bynajmniej ustIacutep -liwym Podsekretarz stanu wministerstwie ouacutewiaty i wyznaOgravereligijnych w latach 1930 - 1936 istary znajomy z lat petersbur -skich Oslashongogegeowicz zanotowage 30lipca 1931 roku nastIacutepujπcπ roz -mowIacute

Ntilde Oslashπdanie proste Rzπd musiodebraEcirc od Cerkwi uacutewiπtyniektUcircre przed 100-150 laty bygeyunickie czy geaciOgraveskie Nie chcepoundoziOgrave ski ni procesUcircw sπdowychchoEcirc sam je rozpoczπge ni ukgea -dUcircw z Cerkwiπ jeno upatrujeobo wiπzek Rzπdu odebraEcirc jeCerkwi oddaEcirc Kouacuteciogeowi Sposo -by proponowage proste do wybo ruwgeadzę administracyjnπ wy rzu ciEcircprawosgeawnych albo kazaEcirc sπ -dom przysπdziEcirc albo wydaEcirc usta -wIacute przez Sejm kazage BB takπuchwageIacute uchwaliEcirc PoniewaoslashRzπd tego nie robi wiIacutec Ntildejestnieuczciwyicirc Oslashadna dyskusja nie -mooslashliwa nie chce ani sgeuchaEcircprzerywa unosi siIacute oddawajcie ikoniecicirc (Dziennik ks Oslashongogegeo -wi cza) Czy rzeczywiuacute cie biskupbyge tak nieustIacutepliwy

Sprawy unii i odzyskiwaniacerkwi sπ dosyEcirc skomplikowane idlatego wymagajπ odrIacutebnegoopracowania

Zenowiusz Ponarski

DokoOgraveczenie ze strony 8

15-31102008 No 20 (962)

bocia w Polsce zara zem jednakpowoduje pojawianie siIacute w ko -lejnych sektorach istotnych luk narynku pracy

Po drugie transfery finansowez zagranicy systematycznie rosnπntilde w roku 2007 emigranci przeka -zali do kraju ponad 20 mld zgeNajczIacuteuacuteciej jednak przywogeujπc tedane zapomina siIacute o tym oslashe pracaimigrantUcircw przysparza teoslash ogrom-nych korzyuacuteci krajom przyjmujπ -cym czego wspaniageomyuacutelniepozbawiajπ siIacute kraje eksportujπcesigeIacute roboczπ (tylko w pierwszympUcircgeroczu po rozszerzeniu wpgeywyz tego tytugeu w Wielkiej BrytaniiosiπgnIacutegey 20 mln funtUcircw) WpaOgravestwach zachodnich ma takoslashemiejsce couacute co z perspektywyrodzimej wydaje siIacute nieprawdo -podobne na skutek przypgeywu zzewnπtrz sigey roboczej niewzrasta tam bezro bocie a wprostprze ciw nie - pow stajπ nowemiejsca pracy Jak pokazujπanalizy Ouacuterod ka BadaOgrave nadMigracjami miageo to miejsce npw Hiszpanii gdzie imigrantkizastπpigey w pra cach domowych ifunkcjach opie kuOgraveczych rzeszeHiszpanek ktUcircre masowo ruszygeyna rynek pracy I udageo siIacute stwo -rzyEcirc dla nich wiele no wych sta -nowisk gdyoslash dla rzπ dzπcych bygeojasne ioslash wiIacutecej zatrudnio nychoznacza dodatko we wpgeywy doPKB i budoslashetu paOgravestwa

Po trzecie zarysowuje siIacute corazwyrauumlniej cagey szereg zjawiskspogeecznych bIacutedπcych jednozna -cznie negatywnymi konsekwen -cja mi nasilonych migracji (prob -lem tzw eurosierot drenaoslash umie -jIacutetnouacuteci i redukcja kapitageu ludz -kiego zatrudnianego na zachodziez regugey ponioslashej kwali fikacji sta -gnacja ekonomiczna regionUcircwwysygeajπcych a zwgeasz cza rodzinemigrantUcircw ktUcircre zaczynajπogra niczaEcirc swojπ aktyw nouacuteEcirc za -wodowπ i zarobko wπ w kraju

Po czwarte wreszcie pozbawia -jπc siIacute w takiej ilouacuteci dynamicz -nych mgeodych ludzi Polska stajeprzed koniecznouacuteciπ zatrudnianiaobcokrajowcUcircw z czym wiπoslashe siIacuteryzyko wielu niekorzystnychefek tUcircw douacutewiadczonych juoslashprzez paOgravestwa zachodnie Nad tπostatniπ kwestiπ warto zatrzymaEcircsiIacute nieco dgeuoslashej ujmujπc zaga -dnie nie w ogUcirclniejszej perspekty -wie Kiedy na przegeomie XIX iXX w trwage w Prusach Zachod -nich gigantyczny Ostflucht(Ntildeucie cz ka ze Wschoduicirc) - w ciπ -gu 30 lat opuuacutecigeo te ziemie okogeo700 tys NiemcUcircw - Max Weberwskazywage popegenione bgeIacutedy idomagage siIacute wprowadzenia no -wych zasad postIacutepowa nia

W czym ten wybitny socjologupatrywage ggeUcircwnych przyczynniepokojπcego zjawiska Otouwaoslashage ioslash winne jest temu kiero -wanie siIacute wπskoekonomicznymiinteresami ktUcircre dopuszczagey na -pgeyw konkurencyjnych wobecniemieckiej sigey roboczej robotni -kUcircw rolnych i drobnych chgeopUcircwz Polski NtildeDlaczego jednak wgeauacute -nie polscy chgeopi zdobywajπ

teren - zapytywage - Czy sprawiato ich wyoslashsza inteligencja ekono -mi czna albo sigea kapitageu RaczejprzeciwieOgravestwo jednego i drugie -go Polski chgeop mageorolny zdo -by wa grunty poniewaoslash w pew -nym sensie oslashre trawIacute ktUcircra po -rasta te ziemie a wiIacutec nie po -mimo lecz z powodu niskiegopoziomu swoich fizycznych i du -chowych przyzwyczajeOgraveicirc

Dorauumlne zalety taOgraveszych rπk dopracy okazywagey siIacute w rezultaciezagrooslasheniem dla utrzymania ziemwschodnich w rIacuteku Niemiec a towgeauacutenie badacz uwaoslashage za sprawIacutenajwaoslashniejszπ Dlatego bez oslashad -nych osgeonek postulowage wprowa -dzenie narodowej polityki gospo -darczej ktUcircra bIacutedzie kierowageasiIacute nie krUcirctkowzrocznie pojmo -wanπ rachubπ ekonomicznπ aledalekosiIacuteoslashnymi celami narodu

Dzisiejszy wyrauumlny renesanskoncepcji Ntildenacjonalizmu gospo -dar czegoicirc (J Kofman 1992) czyidei Ntildepatriotyzmu ekonomicz -negoicirc (Grzegorz Kogeodko 2008)dowodzi nie tylko aktualnouacutecimyuacuteli Webera ale rUcircwnieoslash pilnejpotrzeby przeorientowania zasadpolityki gospodarczej we wspUcircge -czes nej Polsce ktUcircra zbyt dgeugopozostawagea pod wpgeywem ultra -liberalnej ortodoksji Jak bowiemdowodzπ badacze nacjonalizmekonomiczny w istotnym stopniusprzyja wchodzeniu sgeabo rozwi -niIacute tych paOgravestw na drogIacute nowo -czes nouacuteci i jest najtaOgraveszym inajskuteczniejszym sposobempodnoszenia ich dochodu orazkorzystniejszego usytuowania wmiIacutedzynarodowym podzialepracy Przy takim podejuacuteciuzasadniczej zmianie ulega teoslashorientacja ntilde z mikroekonomicznejna makroekonomicznπ i z krUcirctko -okresowej na dgeugookresowπ NtildeWwartouacuteciach spogeecznych corazmniej bIacutedzie siIacute liczygea eumlojczy -znaiacute a coraz bardziej eumlsynczy -znaiacute gdyby zapooslashyczyEcirc to okre -uacutelenie od Gombrowicza ntilde piszeKogeodko ntilde A wiIacutec orientacja naprzyszgee pokoleniaicirc Konkluzja tama oczywiuacutecie doniosgee znaczenietakoslashe dla analizowanej tu w kon -tekuacutecie ksiπoslashki Krystyny Iglickiejpolityki migracyjnej

Sprawa jest niezwykle waoslashnagdyoslash alternatywπ dla obraniakursu na bardziej upolitycznioną

a mniej zekonomizowanπ gospo -darkIacute mooslashe byEcirc tylko utrwalaniestatusu Polski jako kraju systema-tycznie drenowanego z zasobUcircwsigey roboczej Autorka przewi -duje ioslash z powodu presji demogra -ficznej aoslash do roku 2012 Polskazmuszona bIacutedzie pegeniEcirc NtildefunkcjIacuterezerwuaru sigey roboczej wyko -nu jπcej prace ktUcircre wymagajπniskich bπduuml uacuterednich kwalifikacjizawodowychicirc O tym jak nieko -rzystne to zjawisko przekonujeopinia innej badaczki migracjiKrystyny Romaniszyn Ntildestageyuby tek kapitageu ludzkiego nieposgeuoslashy rUcircwnomiernemu rozwo -jo wi kraju przeciwnie ntilde bIacutedziepo ggeIacutebiage stan marginalizacji ibraku rozwoju w regionach od -pgey wu Utrwali teoslash status Polskijako wspUcirclnotowego pUcircgeperyfe -ryj nego kraju wysygeajπcegoicirc

Nietrudno zauwaoslashyEcirc oslashe pod sta -wowπ przesgeankπ takich pesy mi -sty cznych przewidywaOgrave jest z jed -nej strony przekonanie o nie wy -dolnouacuteci rynku pracy w Polsce(niezdolnego jakoby - w przeci -wieOgrave stwie do innych nor mal nychgospodarek - do genero wanianowych miejsc pracy) a z drugiejprymitywne i krUcirctkow zroczneobliczenia sugerujπce ioslash korzy -stniej bIacutedzie zatrudniaEcirc taniπ sigeIacuteroboczπ zza naszej wschodniejgranicy nioslash podnieuacuteEcirc poziom pgeacdla pracownikUcircw polskich przezdostosowanie ich do faktycznychkosztUcircw utrzyma nia Fiaska ta -kich rachub dowodzi nie tylkolektura cytowanego We bera aleteoslash uacutewieoslashsze douacutewiad czenia zUSA czy UE

Konkluzja pgeynπca z przywo -geanych tu prac mooslashe byEcirc tylkojedna sprawπ najwyoslashszej wagijest takie zdefiniowanie celUcircw imetod polityki gospodarczejktUcircre bIacutedzie zapobiegaEcirc drena -oslashowi polskiej sigey roboczej tran -sferowanej do zamooslashniejszychkrajUcircw zachodnich gdzie przy -czy nia siIacute ona do ich dalszegowzrostu kosztem stagnacji krajuwysygeajπcego Bogato udokumen -towana ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej zwgeaszcza rozpatrywana naszerokim tle minionych i aktual -nych douacutewiadczeOgrave w pegeni uza -sadnia taki wniosek

Izabella Bukraba-Rylska

Jak po wino to tylko do

Euro-CanProdukujemy wszystkie gatunki win na kaoslashdπ okazjIacute

Wysoka jakouacuteEcirc niska cenaZapraszamy PaOgravestwa na degustacjIacute

Katherine Ziemianin1625 Steeles AveE Unit 12Brampton Ontario L6T 4T7

TelFax 905-791-3447

Stowarzyszenie I-wszej Polskiej Dywizji Pancernej w Kanadzie oraz

Stowarzyszenie Polskich KombatantUcircw Kogeo nr 20 zapraszaSzanownych PaOgravestwa

naUroczysty Bankiet

Z okazji spotkania oslashogenierzy 1-wszej DywizjiPancernej z DowUcircdcπ XI Dywizji -

spadkobiercami Dywizji Pancernych

Honorowymi gouacuteEcircmi bankietu bIacutedπ

1 DowUcircdca XI Lubuskiej Dywizji KawaleriiPancernej

gen dyw Pawege Lamla2 Gen RW Lewis (retired)

Bankiet odbIacutedzie siIacute dnia 25 pauumldziernika 2008r w Domu SPK Kogeo nr 20

przy 206 Beverley St w TorontoKoktajl godz 16-ta CzIacuteuacuteEcirc oficjalna godz 17-ta

Obiad godz 18-taObowiπzuje strUcircj wieczorowy

(kombatanci blezery)

WstIacutep od osoby $ 5000 - stolik na 8 osUcircb36000 Termin zamawiania biletUcircw - do dnia 22

pauumldziernika 2008r

Tel 416-626-1595 416-622-1660 416-797-2017

interesUcircw kraju Aby zdaEcirc sobie sprawIacute z aktu -

alnej sytuacji Polski naleoslashy pa -miIacute taEcirc o kilku faktach ktUcircrychoceny nie sπ bynajmniej jedno -zna czne Po pierwsze od mo -mentu akcesji rozpoczπge siIacute naduoslashπ skalIacute odpgeyw polskiej sigeyroboczej na zachUcircd ale juoslash nie doUSA jak do tej pory (Ntildeupadekmi tu Amerykiicirc - pisze o tym zja -wisku Iglicka) lecz do krajUcircwUE pod koniec 2007 r na emi -gra cji czasowej przebywageo 2 700tys obywateli w tym ponad 1 900tys w Europie przy czym naj -wiIacuteksza grupa rodakUcircw wy brageaWielka BrytaniIacute Wyjeoslashdoslasha jπcypochodzπ ggeUcircwnie z mageych iuacuterednich miast i ich wiek nie prze -kracza 30 lat natomiast tym coich rUcircoslashnicuje zdecydowanie topo stawy patriotyczne emigrantUcircww Stanach i silne poczucie fru stra -cji sytuacjπ w Polsce w przy padkupracujπcych w Wielkiej BrytaniiOwe wystIacutepujπce w stru mieniachmigracyjnych od miennouacuteci (couza sadnigeo uoslashycie w tytule okre -uacutele nia Ntildekontrastyicirc) w odniesieniudo sytuacji w kraju sprowadzajπsiIacute do wspUcirclnego mianownikawprawdzie charak te ryzowanyprzez autorkIacute exodus wydatniezmniejsza ogUcirclny po ziom bezro -

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

DokoOgraveczenie ze strony 4

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 5: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 6No 20 (962) 15-31102008Obserwacje z USAAndrzej Targowski

Western Michigan University

DokoOgraveczenie na stronie 23

W 2008 roku Polacy obcho dzπ400 letniπ rocznicIacute osied lenia siIacutew Ameryce PUcircgeno cnej Czyli wrok po osiedleniu siIacute tu Angli -kUcircw ktUcircrzy dopgey nIacuteli do pUcircuuml niej -szego James town 26 kwietnia2007 r W pauuml dzierniku 2008 rwie lu pol s kich dygnitarzy przy -bygeo na polskπ rocznicIacute do Chica -

go podobnie w 2007 roku doJamestown przybygea krUcirclowaEloslashbieta II ktUcircra jest kilkuna sto -krot nπ wnuczkπ krUcircla Jakuba Iaby uczciEcirc rocznicIacute osiedlenia siIacuteAnglikUcircw w Nowym aringwiecie

Owe miasteczko choEcirc magee ijuoslash prawie zapomniane ode grageowielkπ role w rozwoju ZachodniejCywilizacji Dageo ono podwalinypod powstanie demokratycznychStanUcircw Zjednoczonych ktUcircreprak tykujπ swUcircj demokratycznyustrUcircj od 230 lat czyli od pows ta -nia swej demokra tycznej kon sty -

Od Jamestown doObamy

tucji w 1787-88 r Konsytuacja tabygea wyni kiem AmerykaOgraveskiejRe wolucji ktUcircra rozpoczIacutegea siIacute w1775 r i bygea wymierzona prze -ciw Anglikom ktUcircrzy osiedlili siIacutew Ameryce od 168 lat czyli wowym Jamestown Jednakoslashe Ang -licy nie przewi dywali takiegoobro tu sprawy kiedy zdecy do -wali siIacute daEcirc uprawnienia demo -kra tyczne kolonii w Jamestown wstanie Wirginia

W 1619 r po raz pierwszy ze -brageo siIacute Zgroma dzenie demo kra -tycznie wybra nych wgea uacutecicieliowych ziem aby prze dy skutowaEcirc

sto sunki z In dia na -mi chodzenie dokouacuteciogea spra wyha zardu i pi cia al -ko holu oraz ce nytytoniu

KrUcirc lowi cho dzi -geo o to by wgea uacute ci -ciele ktUcircrzy couacuteposia dajπ byli bar -dziej skgeonni doprze strzegania pra -wa w odleggeej ko -lo nii

Douacutewiadczeniepolityczne z Ja mes -town szybko prze -niosgeo siIacute do Ang -lii gdzie miej scowiwgeauacuteciciele chcielimieEcirc po do bne pra -wa Tu naleoslashy szu -kaEcirc idei dla pUcircuuml -niej szej RewolucjiCromwella (1653-58) a po tem Re wo -lucji Chwalebnej(1685-1714) ktUcircradefini tywnie roz -dzie ligea wgeadzIacute us -ta wodawczπ Par -lamentu od wgeadzywykonawczej KrUcirc -la Nie trzeba bygeodgeugo czekaEcirc nasyg nage zwrotny doAngiel skich Ko lo -nii w AmerycektUcirc re w porcie wBos tonie w 1773 r

Izabela Embalo

Rzπd kanadyjski wprowadzigenowe korzystne prawo pozwa la -jπ ce na otrzymanie pobytu sta -geego Wymogiem nowego progra -mu jest przepracowanie na kon -trakcie pracy lub ukoOgraveczenieszkogey (ponad) uacuteredniej w Kana -dzie Dochodzπ jeszcze inne do -datkowe wymogi jak przepra co -wanie roku po zakoOgraveczeniu kur -suszkogey w Kanadzie oraz zna -jomouacuteEcirc jIacutezyka angielskiego Prog -ram nie obejmuje francuskiejczIacuteuacute ci a zatem dotyczy kandy da -tUcircw spoza Quebecu

Poprzednio obowiπzujπce pra -wo emigracyjne pozwalageo jedy -nie by osoby ktUcircre przybygey doKanady na autoryzowane kon -trak ty tacy najczIacuteuacuteciej posiadalijedynie mooslashliwouacuteci ubiegania siIacuteo prawo stageego pobytu w oparciuo tak zwanπ emigracjIacute niezaleoslashnπUrzπd imigracyjny za przepra -

Noweprzepisy

emigracyjne

Dr Wojciech Oslashurowski

Urazy sportowe przewlekgeei pourazowe choroby

miIacuteuacuteni kouacuteci i stawUcircw

Tel (416) 531-1056

2238 Dundas St W Unit 112Toronto

wydagey tzw NtildePrzy jIacute cie herba cia -neicirc (Tea Party) wyrzu cajπc domo rza wory z herbatπ z an giel -skiego statku twier dzπc oslashe ko -loniuacuteci nie bIacutedπ pgeaciEcirc podatkUcircwKrUcirclowi o ile nie bIacutedπ re pre -zentowani w Par lamencie Bo -wiem chcieli mieEcirc takie sameprawa jak po siadacze nieru -chomouacuteci w Anglii ktUcircrych wyz -woligea od KrUcircla Re wolucjaChwalebna sprzed 59 laty Dalejwypadki potoczygey siIacute szybko w1776 Koloniuacuteci oggeosili De kla -racjIacute Niepodleggeouacuteci potem Kon -sty tucjIacute (1787-78) i sgeawny Billof Rights (1789) Odtπd Ame ry -kanie ggeoszπ demokra cjIacute i wyz -wo lenia krajUcircw spod pano wa niaimperiUcircw Dziuacute mamy okogeo 200niepodleg geych paOgravestw czgeon kUcircwONZ

Warto raz jeszcze przypomnieEcircoslashe poczπtkowo Anglicy nie daliprawa ggeosu Polakom mieszka jπ -cym w Jamestown Dopiero poich strajku Ntildeno vote no workicircPo lacy uzyskali swe cywilne pra -wa Przecieoslash Polacy przybyli doowej kolonii jako fachowcy znaj wiIacutekszego w owym czasiepaOgraves twa europejskiego ktUcircre bygeow swym rozkwicie i w ktUcircrym od1572 r panowageo Ntildedemokra ty -czneicirc (w praktyce przetargowe)wybory KrUcircla (na wzUcircr wspUcircge -czes nych wyborUcircw prezydentUcircw)Zatem Polacy dopominali siIacute oprawa cywilne ktUcircre dla szlachtybygey wUcircwczas dostIacutepne w PolsceByEcirc mooslashe oslashe polskie liberum ve -to stosowane w Polsce od 1652 rdageo impuls Anglikom do prze -pro wadzenia owej RewolucjiChwalebnej ktUcircra do dzisiaj jestinspiracjπ dla demokratycznychprπdUcircw w uacutewiecie

Jamestown Ntildezasgeuoslashyge siIacuteicircjeszcze jednym tym razem nie -sgeawnym wprowadzeniem nie wol -nictwa w Ameryce kiedy w 1619

r przechwycono na Morzu Ka -raib skim statek hiszpaOgraveski z 20Murzynami z Afryki I co siIacute oka -zuje oslashe dopiero w latach 1865-1960-ych Murzyni zaczIacuteli do cho -dziEcirc swych praw cywilnych a po390 latach Mulat najpraw do po -dobniej zostanie PrezydentemSta nUcircw Zjednoczonych w 2009r

Strona 7No 20 (962) 15-31102008

ktUcircrej krUcirclowagey wszelkiego ro -dzaju formy oszustwa szkolnegoNtildeuacuteciπgawkiicirc przemycane zarUcircw -no w najprostszych jak i w naj -bardziej wyszukanych formachTe Ntildeuacuteciπgiicirc ten spryt to cwa niac -two to oszustwo edukacyjne roz -plenigeo siIacute do niebywageych roz -miarUcircw Stageo siIacute trwageym ele -mentem polskiego folkloru edu -ka cyjnego

Najtrudniej naturalnie jestuczyEcirc przedmiotUcircw trudnych ta -kich ktUcircre wymagajπ samodziel -nego myuacutelenia solidnej pracyumy sgeowej Pierwszπ wiIacutec ofiarπtej Ntilderewolucji edukacyjnejicirc padgeyprzedmioty uacutecisgee Tutaj - bezuacuteciπgi ani rusz Dzieci szkolnepo dzieligey siIacute na ogromnπ wiIacutek -szouacuteEcirc NtildehumanistUcircwicirc - takich co toNtildeja zawsze bygeem z matematyki ifi zyki idiotπicirc i na tIacute skromnπmniej szouacuteEcirc ktUcircra nie padgea natym edukacyjnym ugorze Toidio tyczne Ntildeja zawsze bygeem idio -tπ z matematykiicirc wypowiadanew formie przechwageki i z wielkimzadowoleniem z siebie stageo siIacutestandardem cywilizacyjnym wsze regach nowej powojennejinteligencji

Ten kretyOgraveski obyczaj uzewnIacutet -rz nia siIacute szczegUcirclnie przy okazjiDnia Nauczyciela kiedy rooslashnezadowolone z siebie bagewany ob -siadajπce mikrofony wszystkichstacji radiowych i telewizyjnychza czynajπ luzacko dzieliEcirc siIacute zwidzami i sgeuchaczami swoimiprzeoslashyciami szkolnymi Z dumπopowiadajπ sobie uacutemiejπc siIacute dorozpuku jak to przemycali uacuteciπgiw bugekach w butach w kanap -kach w klozetach jak to saminau czyciele w tym oszustwie im -z migeouacuteci do nich naturalnie - po -ma gali wystawiajπc na urπgo -wisko cagey proces edukacyjnyDostajIacute wysypki i formalnie krewmnie zalewa kiedy sgeyszIacute teobrzydliwe idiotyzmy

Ale ja wiem To jest folklorpol ski Ci ludzie w ogUcircle nie ro -zu miejπ i nie zdajπ sobie sprawy z

tego co robiπ Oni nawet nie majπpojIacutecia oslashe to czym siIacute chwalπ iszczycπ jest autentycznym po -wodem do wstydu i zaoslashenowaniaNie majπ pojIacutecia ze nawet w tejEu ropie tuoslash za miedzπ oslashyjπ ludyw ktUcircrych opisywany przez nichpro ceder jest po prostu nie do po -myuacutelenia Oslashe sπ w Europie i nauacutewiecie kraje w ktUcircrych uczniowinie przyjdzie do ggeowy oslasheby wczasie egzaminu uacuteciπgaEcirc od kogouacuteczy od czegouacute ani nikomu nieprzyjdzie do ggeowy aby jakieuacuteuacuteciπgi podawaEcirc Oslashe takie zacho -wania sπ przedmiotem wstydu anie chwalenia siIacute albowiemoszustwo w kaoslashdej dziedziniejest tam traktowane jak przes tIacutep -stwo jak couacute dla czgeowieka cy wi -lizowanego niedopuszczalnego

Czy i kiedy dooslashyjemy czasUcircwoslashe podobne bIacutedπ postawy pols -kich nauczycieli i ich wycho wan -kUcircw Co trzeba zrobiEcirc oslasheby sgeo -wo Ntildenauczycielicirc brzmiageo dum -nie oslasheby bygeo oznakπ prestioslashuspogeecznego i budzigeo szacunek anie wspUcircgeczucie

Moim zdaniem trzeba siIacutegnπEcircdo tradycji II Rzeczypospolitejdo tego niezwykgeego wyczynuhis torycznego jakim bygea edu ka -cja PolakUcircw przed II wojnπ uacutewia -towπ Trzeba stworzyEcirc materialnepodstawy pozycji spogeecznej nau -czyciela Trzeba przypomnieEcirc na -szym nieukom UstawIacute z dnia 9pauumldziernika 1923 roku NtildeO upo -saoslasheniu funkcjonariuszUcircw paOgravest -wo wych i wojskaicirc (DzU RP nr116 z r 1923) Ustawa ta zrUcircw -nywagea uposaoslashenia profesorUcircwzwyczajnych z uposaoslasheniami dy -rektorUcircw departamentUcircw komen -dan ta ggeUcircwnego policji wojewo -dUcircw i generageUcircw Zarobki pro fe -sorUcircw nadzwyczajnych i nau -czycieli gimnazjalnych z 27 let -nim staoslashem z zarobkami wice wo -jewodUcircw pugekownikUcircw koman -dorUcircw nadinspektorUcircw PP itpNauczyciele po 15 latach pracyotrzy mywali pensje podpuge kow -nikow podinspektorUcircw PP i sta -ros tUcircw Itd itd

Co siIacute musi staEcirc oslasheby w Polsceedukacja moggea stanπEcirc na takimpoziomie na jakim bygea w IIRzeczypospolitej Czy mooslashnaprzekonaEcirc nieukUcircw w Sejmie douchwalenia ustawy przypominajπ -cej tIacute z pauumldziernika 1923

Wydaje mi siIacute oslashe nie mooslashnaTak jak nie mooslashna przekonaEcirc tychbIacutecwageUcircw radiowych i praso -wych oslashe chwalenie siIacute oszust -wem w szkole nie jest powodemdo dumy lecz do wstydu Na ra -zie prof Kudrycka minister naukii szkolnictwa wyoslashszego rozsygeanam pytanie o radIacute jak rozdys po -nowaEcirc dodatkowy miliard ktUcircrynasz rzπd geaskawie wstawia doprzy szgeorocznego budoslashetu zprzez naczeniem na naukIacute i bada -nia naukowe Dzisiaj 03 procentPKB przypada na tIacute dziedzinIacute oslashy -cia a gdy wgeadza doda miliard tobIacutedzie juoslash 04 Jak im wytgeuma -czyEcirc oslashe nowoczesny kraj ktUcircrychce siIacute liczyEcirc w konkursie cy wi -lizacyjnym musi wydawaEcirc nie03 lecz 3 procent PKB na naukIacute ibadania

Selekcja negatywna poszgea juoslashza daleko tu na ewolucjIacute liczyEcirc

nie mooslashna Potrzebna jest porzπd -na miotgea ktUcircra to wszystko wy -miecie i przeczyuacuteci Potrzebnyjest fundamentalny mechanizmoczyszczajπcy mechanizm selek -cji pozytywnej

Takim mechanizmem selekcjipozytywnej bygeaby w Polsce re -forma systemu wyborczego doSej mu i wprowadzenie jednoman -datowych okrIacutegUcircw wyborczychna wzUcircr brytyjski Ja wiem oslashezwiπzek tych dwu spraw pozycjinauczyciela i systemu wybor -czego wydaje siIacute byEcirc trudny dozau waoslashenia i zrozumienia Alejeuacuteli tego nie zrozumiemy naszeoslashycie spogeeczne i narodowe cze -kajπ jeszcze trudniejsze czasyNikt poza nami nie jest zainte re -sowany w tym oslasheby Polska miageaelitIacute spogeecznπ i politycznπ nauacutewia towym poziomie Jeuacuteli tegonie zrobimy czeka nas nieustannyproces zeuacutelizgiwania siIacute w ran -kingu cywilizacyjnym a wreszciei z niego wypadniIacutecie Kto wieczy juoslash nie jest za pUcircuumlno Po -cieszam siIacute myuacutelπ oslashe mooslashe jed -nak mimo wszystko jeszcze ma -my szansIacute

Nauczyciel PolskiOd szeuacuteEcircdziesiIacuteciu a mooslashe i

wiIacutecej lat kaoslashdego 14 pauuml dzier -nika dziennikarze prasowi ra dio -wi i inni przypominajπ sobie oNauczycielu Polskim pojawiajπsiIacute artykugey wywiady ceremoniei dekoracje Poniewaoslash w mgeodouacuteciumyuacuteligeem sobie karierIacute nau czy -ciela i wychowawcy mgeodzieoslashywiIacutec w kaoslashdπ takπ rocznicIacutechciage bym wyjechaEcirc z Polskigdzieuacute w zamorskie kraje w jakπuacuteggeuszIacute czy pustyniIacute oslasheby nie sgey -szeEcirc tego fageszywego i ggeupawegojazgotu dziennikarskiego towa -rzy szπcego oduacutewiIacutetnym mowomi obgeudnym deklaracjom wszel -kiego rodzaju oficjeli UwaoslashamsiIacute bowiem za wydziedziczonegospadkobiercIacute pokoleOgrave nauczycielipolskich za wychowanka tychwspaniageych ludzi ktUcircrzy nie zgi -nIacutegei w Katyniu OstaszkowieMie dnoje nie wymarli w geagrachsyberyjskich nie zostali zaggeo -dzeni w obozach Sachsenhausenczy Dachau ale ktUcircrym los poz -wo lige przetrwaEcirc te okropnouacuteci iktUcircrzy po wojnie mogli podjπEcircniewdziIacuteczny trud uczenia pols -kich dzieci PamiIacutetam te wspa -niagee przedwojenne postacienauczycieli ktUcircrzy uczyli mnie wszkogeach Szprotawy Sgeawy aringlπs -kiej Ogeawy Jeleniej GUcircry dlaktUcircrych uczenie i wychowy waniebygeo powogeaniem a nie ka rπ zabrak sprytu i umiejIacutetnouacuteci urzπ -dzenia siIacute w oslashyciu I widzia geemjak z roku na rok ten naj szla -chetniejszy z zawodUcircw po du -padage jak na miejsce starych iprzedwojennych przychodzilimgeo dzi i bez entuzjazmu jak tenzawUcircd bgeyskawicznie siIacute femi -nizo wage jak odchodzili mIacuteoslashczyuuml -ni - gdzie tylko kto miage i mUcircggeOumlJak mooslashna bygeo oslashyEcirc utrzymywaEcircrodzinIacute z ggeodowej pensji z mar -nego ochgeapu finansowego jakimtym nieudacznikom rzucagea Pols -ka Ludowa

Podupadageo nauczycielstwopo dupadagea szkogea Nauczycieleza miast uczyEcirc i ksztageciEcirc ganializ lekcji na lekcjIacute od szkogey doszkogey Szkogea stagea siIacute terenemnieubgeaganych zmagaOgrave uczniUcircw znauczycielami Rozwijagea siIacutebgeys kawicznie epidemia Ntildedok -sztage cania pozaszkolnegoicirc epi -demia korepetycji Dzisiaj jakzew szπd sgeyszIacute juoslash wrIacutecz niemooslashna sobie wyobraziEcirc oslasheby na -wet i bardzo zdolny uczeOgrave mUcircggeso bie poradziEcirc bez dodatkowychlekcji bez korepetycji A juoslash napew no gdy rzecz idzie o zdo -bycie miejsca w jakiejuacute bardziejpopularnej czy modnej szkolewyoslash szej Jeszcze kiedy ja cho dzi -geem do szkUcircge ta plaga bygea za -ledwie w zalπoslashku Ale z roku narok jej zasiIacuteg siIacute poszerzage Wszkole rozwijaEcirc siIacute poczIacutegea ko -rupcja ktUcircrej to Ntildeprywatne dok -sztagecanieicirc bygeo tylko jednym zele mentUcircw Ukoronowaniem tegoprocesu gnilnego bygea matura na

Jerzy Przystawa

Uniwersytet Wrocgeawski

POLSKA SZKOŁA MUZYCZNA

The Frederic ChopinMusic School

FortepianpianinoiumlSkrzypceiumlGitara iumlEmisja ggeosu (Vokal)iumlFletiumlTrπbkaiumlKlarnet

iumlAkordeoniuml Teoria - wszystkie poziomyKOMPOZYCJAiumlIMPROWIZACJAiumlDYRYGOWANIE

-dla zaawansowanych

RYTMIKA i UMUZYKALNIENIE dla dzieci od 4-go roku oslashycia2399 Cawthra Rd East Unit 101 Mississauga

T e l ( 9 0 5 ) 2 7 9 - 7 7 6 1

Jesienna MASKARADez okazji 40-lecia Szczepu Szarotki

Sala przy Św Kazimierzu156 Roncesvalles Ave

Toronto ON M6R 2L4 Canada

W tą Sobotę- 8 listopadao godz 600PM

W cenie biletu wliczony- 10 os przy stoliku ($45 jeden bilet $400 za

stolik) zniżka dla studentoacutew ($35) Gorący obiad deser Wino do obiadu

Przedstawienie Wystawa

Dzwońcie-Dana Cylke- 416-648-9502

Strona 8 15-3110 2008 No20 (962)

NastIacutepnym miejscem pobytubpa poundoziOgraveskiego ostatnim w jegotak burzliwym i trudnym oslashyciustaje siIacute PiOgravesk Na mocy art 9Konkor da tu z 10 lutego 1925roku zos ta je siedzibπ diecezjipoleskiej wcho dzπcej w skgeadprowincji kouacute cielnej do ktUcircrejnaleoslashπ ar cy biskupstwo wileOgraveskieoraz die ce zje geomoslashyOgraveska i piOgraveskaZostaje mianowany przez StolicęApos tol s kπ za zgodπ PrezydentaRze czypospolitej ordynariuszemw PiOgravesku(art 11 Konkordatu)Urzπd biskupa diecezjalnego bygewysoki mimo oslashe diecezja bygeabardzo pouacutelednia Ale w tymprzy padku przewaoslashygea chIacuteEcirc stwo -rze nia namiastki biskupstwa miOgrave -skiego pozostajπcego poza grani -ca mi Polski

CzIacutesto bywa gouacuteciem biskupawileOgraveskiego i co wspominage ar -tys ta Ferdynand Ruszczyc ktUcircrypod datπ 22 maja 1922 roku od -notowage NtildeO 1030 w KatedrzeUgeani niebiescy utrzymujπ szpa -lery w prezbiterium Celebrujebis kup Szelπoslashek kazanie biskupapoundoziOgraveskiego Nawogeuje PolakUcircwdo zgody z Litwinamiicirc( Dziennikcz 2 W Wilnie 1919-1932 W1996) Odbygea siIacute wtedy uro czys -touacuteEcirc ku czci uacutew Kazimierza ktUcircrarozpoczIacutegea siIacute w sobotIacute wieczo -rem nieszporami w bazylice uacutewSta nisgeawa celebrowanymi przezbpa poundoziOgraveskiego

Przeniesiono wUcircwczas tru mien -kIacute z relikwiami ze srebrnego sar -ko fa gu w kaplicy do prezbite -rium TydzieOgrave pUcircuumlniej 28 - 30maja ob chodzono 400 - leciekanonizacji uacutew Kazimierza i wtej uroczys touacute ci uczestniczygebiskup miOgraveski Ruszczyc wspomi-0najπc 10 czerw ca 1923 rokukonsekracjIacute bpa Mi chagekiewiczaz udziageem bis ku pUcircwMatulewicza i BandurskiegogenerageUcircw Rydza- aringmiggeegoMal czewskiego nie wspomniageoslashe uczestniczyge w niej bp poundo ziOgrave -ski z NowogrUcircdka co przy po -mina ks Nikodem CieszyOgraveski(Roczniki Katolickie Rok 1923PoznaOgrave 1924)Biskup poundoziOgraveskijest rUcircwnieoslash w Wilnie obecny 12kwietnia 1924 roku podczas uro -czystego przywitania arcybiskupaJana Cieplaka powracajπcego zniewoli bolszewickiej do kraju

A wczeuacuteniej 2 wrzeuacutenia 1922roku Ruszczyc (po opuszczeniuTowarzystwa SzubrawcUcircw przezzageooslashyciela Tadeusza WrUcircblew s -kiego jego Wielki Straoslashnik) naposiedzeniu Szubrawi przeds ta -wige postawIacute duchowieOgravestwa wo -bec BiageorusinUcircw NtildeSpecjalnazmiana - w duchowieOgravestwieDogadza to Matulewiczowi Abiskup poundoziOgraveski dla przyciπ g niIacute -cia MiOgraveszczyzny za kordonemdπoslashy do szkodliwej dla nas unii -napisage - Pod wraoslasheniem tego cosiIacute sgeyszageo omawiageo i czytageowczoraj i dziuacute nie mogIacute zasnπEcircod razu Przez dziesiπtki lat opie -rano siIacute u nas wszelkim pokusomze strony Rosji rIacutekoma i nogamicze piano siIacute tej ziemi i bronionokaoslashdej jej piIacutedzi by oto terazgdy Polska jest traciEcirc pod

nogami grunticirc Jak widzimy uniawywo gey wagea zaniepokojenie wpew nych krIacutegach

Ntilde W ubieggeym dwudziestoleciumiIacutedzywojennym nie udageo siIacute wPolsce utworzyEcirc zrIacutebUcircw sieci pa -rafii katolickich uoslashywajπcych wna booslasheOgravestwach para liturgicz -nych w kazaniach i katechizacjijIacute zyka biageoruskiego - relacjonujeZbigniew Gajewski - Juoslash dawniejdziagealnouacuteEcirc biageoruskich duchow -nych katolickich bygea popieranaprzez katolickich biskupUcircw Pola -kUcircw Edwarda Roppa z Wilna(potem arcybiskupa z Mohylewa)i poundoziOgraveskiego z PiOgraveska Biskupzauacute wileOgraveski Jerzy Matulaitis -Ma tulewicz (Litwin beatyfikowa -ny przez Jana Pawgea II) byge dlawszystkich trzech narodowouacuteciPo lakUcircw LitwinUcircw i Biageoru si -nUcircw ojcemicirc ( NtildeLithuaniaicirc nr3(16) z 1995 r) Ferdynand Rusz -czyc byge wielkim patriotπ ale niezrozumiage postawy biskupUcircw zWilna i PiOgraveska ktUcircrych jednakdocenigea historia i KouacuteciUcircge

Juoslash w latach zaborUcircw nie -ktUcircrzy byli zatroskani sytuacjπPolakUcircw na Wschodzie oslashyjπcychw obcym otoczeniu dotπd jeszczeprzyjaz nym Ale rodzπcy siIacute ruchnaro do wy pobratymcUcircw zmuszagedo re fleksji Jednym z nich bygemiOgrave sz czanin adwokat AleksanderLed nicki PrzytoczIacute jego sgeowawypowiedziane w czerwcu 1905r na przyjIacuteciu w Landwarowie uhr Wgeadysgeawa TyszkiewiczaktUcirc ry podobnie jak on byge posgeemI Dumy Okazjπ bygeo otwarciesta geej sceny polskiej Wilnie Za -pro szono artystUcircw warszawskiegoNtildeTeatru Rozmaitouacuteciicirc ZwrUcirccige siIacutedo licznie zebranych w rezydencjihrabiego NtildeNie jesteuacutemy tu zwartπmasπ mamy tu inne narodowouacute -cio we oslashywiogey ktUcircre wnoszπswo je wgeasne niezaleoslashne prawa idla ktUcircrych sgeowo polskie nie jesttem czem ono jest dla nas I jed -nem tylko sgeowem polskim poru -szyEcirc mas tych nie jesteuacutemy w sta -nie To sgeowo powinno byEcirc po -chod niπ kultury emblematemspra wiedliwouacuteci i wzajemnegouznania - nigdy zauacute wrogiem lubnarzuconem a zawsze dobro t li -wem przyjaznem - powiedziage dozebranych gouacuteci - Nie tyle naro -do wa dziagealnouacuteEcirc nas tu czeka ilespogeeczno - kulturalnaOuml WolnouacuteEcirci rUcircwnouacuteEcirc powinny byEcirc hasgeemdla wszystkich tych co chcπ tutajpolitycznie dziageaEcircicirc (Mowy po li -ty czne KrakUcircw 1906)

Bp poundoziOgraveski widziage potrzebIacutedotarcia do innowiercUcircw wsposUcircb nie konwencjonalny Jestto temat tak obszerny i zawigey oslashewymaga odrIacutebnego opracowaniaZainteresowanie Watykanu pra -wo sgeawnym Wschodem wzrosgeopod koniec Wielkiej Wojny Usu -niIacutecie sprzecznouacuteci wyznanio -wych wpgeynπEcirc moggeo na geago dze -nie konfliktUcircw naro do wouacute cio -wych chociaoslash nie zawsze czegoprzykgeadem bygey litewsko-polskiekonflikty kouacutecielne Ale w sto sun -ku do BiageorusinUcircw ktUcircrychmniej szouacuteEcirc bygea katolickπ awiIacutek szouacuteEcirc prawosgeawnπ usu niIacute -

cie odrIacutebnouacuteci wyznaniowychmiageo pozytywny wpgeyw Oczy -wiuacutecie dotyczygeo to UkraiOgrave cUcircwemigrantUcircw rosyjskich Ro sjan wZSRR itp

Biskup piOgraveski ktUcircrego diecezjaobejmowagea ludzi rUcircoslashnych wyz -naOgrave byge bardzo zainteresowanyunij nymi sprawami NtildeBardzo waoslash -nπ rolπ w wypracowaniu akcjiuni jnej metod misji w usyste ma -tyzowaniu poglπdUcircw nazw pojIacuteEcircodbywagey zwogeywane od 1930 rkonferencje piOgraveskieicirc Konferencjete zaczIacuteto zwogeywaEcirc z inicjatywybpa poundoziOgraveskiego a ich organi za -to rem byge ks Antoni Okogeo-Kugeak i uczestniczyli w nich za -inte resowani neouniπ ksiIacuteoslashawszy stkich obrzπdkUcircw (M Pa -pie rzyska MiIacutedzy tradycjπ a rze -czy wis touacuteciπ W 1989) Jed nymz zainteresowanych tπ spra wπ bygeks Wgeadysgeaw Togeoczko (1887-1942) ktUcircry stale kontak to wage siIacutez arcybiskupem ASzep tyc kim i uktUcircrego w mieszkaniu jak wspo -mi nage Sta ni sgeaw Swia nie wiczicircstage duoslashy por t ret metro polity wszatach litur gicz nych z wgea -snorIacutecznπ dedyka cją intereso wagesiIacute nie tylko hi sto riπ unii lecz

W NowogrUcircdku i PiOgravesku (5)

Zenowiusz Ponarski

Przed Wielkπ Wojnπ ks Zyg -munt poundoziOgraveski mieszkage w stolicyRosji - w Petersburgu i w wiIacutek -szych ouacuterodkach imperium wSmo leOgravesku Tule Rydze i MiOgraves -ku Nie mooslashna tych miast podwzglIacutedem ludnouacuteci i znaczeniaporUcircwnaEcirc z niewielkim prowin -cjo nalnym grodem - NowogrUcircd -kiem gdzie zamieszkage po woj-nie Ale nie bygeo to jednak takieso bie miasteczko NowogrUcircdekmiage bogatπ przeszgeouacuteEcirc i zapisagesiIacute w historii Niegdyuacute byge stolicπudzielnego ksiIacutestwa ruskiego kil -kakrotnie niszczonπ przez Tata -rUcircw i KrzyoslashakUcircw W roku 1415odbyge siIacute tam sobUcircr biskupUcircw ob -rzπdku greckiego ktUcircry obrageosobnego metropolitIacute litewskiegoGrzegorza Casmblaka Od 1581roku stage siIacute siedzibπ TrybunageuLi tewskiego (na przemian z MiOgraves -kiem) posiedzenia ktUcircrego do1775 roku odbywagey się co dwalata i ogromnie wpgeynIacuteły na jegoroz wUcircj Najbardziej rozsgeawige gopoeta Adam Mickiewicz ktUcircryksztagecige siIacute w szkole po domi ni -kaOgrave skiej PamiIacutetamy wszyscy sgeo -wa icircPanno uacutewiIacuteta Ouml Ty co grUcircdzamkowy NowogrUcircdzki ochra -niasz z jego wiernym ludemicircAle zatrzymamy siIacute na jegowspUcircge czesnych dziejach Wewrzeuacute niu 1915 r do NowogrUcircdkawkroczygea armia niemiecka Prze -bywagea dgeugo aoslash do koOgraveca grudnia1918 r kiedy bolszewicy zajIacutelimiasto W kwietniu 1919 r grUcircdzdo byli Polacy W tym okresie nakresach wschodnich wszystko by -geo pgeynne i od lipca do koOgravecawrzeuacute nia 1920 roku znowu tu sπbol szewicy ktUcircrzy ostatecznieod stIacutepujπ Gdy wojska Rzeczy -pos politej wyzwoligey NowogrUcirc -dek na wiele lat staje siIacute pols kimOd lutego 1921 r jest mias temwojewUcircdzkim ktUcircremu pod legajπcentra powiatowe Bara no wiczeLida Nieuacutewieoslash Sgeonim i inne

W NowogrUcircdku bp poundoziOgraveskiza mieszkage w klasztorze po do -minikaOgraveskim Na tym skrawkudiecezji miOgraveskiej pozostajπcej wgranicach Polski jesieniπ 1922 rerygowage Seminarium DuchowneStπd w przeciπgu trzech lat kie -rowage swojπ podzielonπ diecezjπNie mam niestety oslashadnych ma te -riageUcircw dotyczπcych jego dzia geal -nouacuteci w tym okresie jego oslashycia aprzedstawione powyoslashej szczegUcircgeypochodzπ z opracowania Kata -rzyny Hejoslashe ktUcircra wspomina obez skutecznych zabiegach bisku -pa wyjazdu do MiOgraveska Oczy -wiuacutecie Moskwa nie godzigea siIacutenigdy na jego przyjazd Podobniejak i arcybpa Edwarda RoppaktUcirc remu mimo solennych obietnicwy bitnych sowieckich dygnitarzyCziczerina i Marchlewskiego niezezwolono na przyjazd do Rosji

rUcircw nieoslash mo oslashli wouacuteciami jejwskrze szeniaicirc W liuacute cie prywat -nym napisage Ntildez prze ko naOgrave je -stem nadnarodow cem (do oslashadnejnarodowouacuteci nie naleoslashIacute i mogIacutenaraz do kilku) Wobec pierwias -tkUcircw biageoruskich w linii ojca inad zwyczajnej bier nouacuteci Biageoru -sinUcircw popieram ich przede wszy -stkim (BANL sygn F - 203)Sprawy unii obszernie relacjono -wage historyk niemiecki H Stehlew NtildeTajnej dyplomacji Waty kanuicirc(W 1993)

Drugπ sprawπ bardzo kgeo pot -liwπ bygea akcja rewindykacjicerk wi po unickich i po geaciOgrave -skich pozostajπcych w uoslashytko wa -niu Kouacuteciogea prawosgeawnego Wokresie 1929 - 1934 nabrageaksztage tu walki sπdowej Byge wniej najbardziej zaangaoslashowanyarcybiskup wileOgraveski RomualdJagebrzykowski a w mniejszymstopniu biskupi geucki i piOgraveski

Biskup poundoziOgraveski ktUcircry wspieragetę akcjIacute zwrUcirccige siIacute w 1929 rokudo prawosgeawnej ludnouacuteci diec e -zji piOgraveskiej ze sgeowami NtildeOumlgdyby okazageo siIacute oslashe przez po -mygekIacute sπd przyznage Kouacuteciogeowi

DokoOgraveczenie na stronie 9

Strona 9

obiekt do ktUcircrego nie miage onpra wa to KouacuteciUcircge sam by tIacute po -mygekIacute sprostowage majπc nawet zasobπ sigeIacute i prawoicirc Ale w uacutewietledziennika ks Bronisgeawa Oslashon -gogegeowicza biskup piOgraveski nie bygew tej sprawie bynajmniej ustIacutep -liwym Podsekretarz stanu wministerstwie ouacutewiaty i wyznaOgravereligijnych w latach 1930 - 1936 istary znajomy z lat petersbur -skich Oslashongogegeowicz zanotowage 30lipca 1931 roku nastIacutepujπcπ roz -mowIacute

Ntilde Oslashπdanie proste Rzπd musiodebraEcirc od Cerkwi uacutewiπtyniektUcircre przed 100-150 laty bygeyunickie czy geaciOgraveskie Nie chcepoundoziOgrave ski ni procesUcircw sπdowychchoEcirc sam je rozpoczπge ni ukgea -dUcircw z Cerkwiπ jeno upatrujeobo wiπzek Rzπdu odebraEcirc jeCerkwi oddaEcirc Kouacuteciogeowi Sposo -by proponowage proste do wybo ruwgeadzę administracyjnπ wy rzu ciEcircprawosgeawnych albo kazaEcirc sπ -dom przysπdziEcirc albo wydaEcirc usta -wIacute przez Sejm kazage BB takπuchwageIacute uchwaliEcirc PoniewaoslashRzπd tego nie robi wiIacutec Ntildejestnieuczciwyicirc Oslashadna dyskusja nie -mooslashliwa nie chce ani sgeuchaEcircprzerywa unosi siIacute oddawajcie ikoniecicirc (Dziennik ks Oslashongogegeo -wi cza) Czy rzeczywiuacute cie biskupbyge tak nieustIacutepliwy

Sprawy unii i odzyskiwaniacerkwi sπ dosyEcirc skomplikowane idlatego wymagajπ odrIacutebnegoopracowania

Zenowiusz Ponarski

DokoOgraveczenie ze strony 8

15-31102008 No 20 (962)

bocia w Polsce zara zem jednakpowoduje pojawianie siIacute w ko -lejnych sektorach istotnych luk narynku pracy

Po drugie transfery finansowez zagranicy systematycznie rosnπntilde w roku 2007 emigranci przeka -zali do kraju ponad 20 mld zgeNajczIacuteuacuteciej jednak przywogeujπc tedane zapomina siIacute o tym oslashe pracaimigrantUcircw przysparza teoslash ogrom-nych korzyuacuteci krajom przyjmujπ -cym czego wspaniageomyuacutelniepozbawiajπ siIacute kraje eksportujπcesigeIacute roboczπ (tylko w pierwszympUcircgeroczu po rozszerzeniu wpgeywyz tego tytugeu w Wielkiej BrytaniiosiπgnIacutegey 20 mln funtUcircw) WpaOgravestwach zachodnich ma takoslashemiejsce couacute co z perspektywyrodzimej wydaje siIacute nieprawdo -podobne na skutek przypgeywu zzewnπtrz sigey roboczej niewzrasta tam bezro bocie a wprostprze ciw nie - pow stajπ nowemiejsca pracy Jak pokazujπanalizy Ouacuterod ka BadaOgrave nadMigracjami miageo to miejsce npw Hiszpanii gdzie imigrantkizastπpigey w pra cach domowych ifunkcjach opie kuOgraveczych rzeszeHiszpanek ktUcircre masowo ruszygeyna rynek pracy I udageo siIacute stwo -rzyEcirc dla nich wiele no wych sta -nowisk gdyoslash dla rzπ dzπcych bygeojasne ioslash wiIacutecej zatrudnio nychoznacza dodatko we wpgeywy doPKB i budoslashetu paOgravestwa

Po trzecie zarysowuje siIacute corazwyrauumlniej cagey szereg zjawiskspogeecznych bIacutedπcych jednozna -cznie negatywnymi konsekwen -cja mi nasilonych migracji (prob -lem tzw eurosierot drenaoslash umie -jIacutetnouacuteci i redukcja kapitageu ludz -kiego zatrudnianego na zachodziez regugey ponioslashej kwali fikacji sta -gnacja ekonomiczna regionUcircwwysygeajπcych a zwgeasz cza rodzinemigrantUcircw ktUcircre zaczynajπogra niczaEcirc swojπ aktyw nouacuteEcirc za -wodowπ i zarobko wπ w kraju

Po czwarte wreszcie pozbawia -jπc siIacute w takiej ilouacuteci dynamicz -nych mgeodych ludzi Polska stajeprzed koniecznouacuteciπ zatrudnianiaobcokrajowcUcircw z czym wiπoslashe siIacuteryzyko wielu niekorzystnychefek tUcircw douacutewiadczonych juoslashprzez paOgravestwa zachodnie Nad tπostatniπ kwestiπ warto zatrzymaEcircsiIacute nieco dgeuoslashej ujmujπc zaga -dnie nie w ogUcirclniejszej perspekty -wie Kiedy na przegeomie XIX iXX w trwage w Prusach Zachod -nich gigantyczny Ostflucht(Ntildeucie cz ka ze Wschoduicirc) - w ciπ -gu 30 lat opuuacutecigeo te ziemie okogeo700 tys NiemcUcircw - Max Weberwskazywage popegenione bgeIacutedy idomagage siIacute wprowadzenia no -wych zasad postIacutepowa nia

W czym ten wybitny socjologupatrywage ggeUcircwnych przyczynniepokojπcego zjawiska Otouwaoslashage ioslash winne jest temu kiero -wanie siIacute wπskoekonomicznymiinteresami ktUcircre dopuszczagey na -pgeyw konkurencyjnych wobecniemieckiej sigey roboczej robotni -kUcircw rolnych i drobnych chgeopUcircwz Polski NtildeDlaczego jednak wgeauacute -nie polscy chgeopi zdobywajπ

teren - zapytywage - Czy sprawiato ich wyoslashsza inteligencja ekono -mi czna albo sigea kapitageu RaczejprzeciwieOgravestwo jednego i drugie -go Polski chgeop mageorolny zdo -by wa grunty poniewaoslash w pew -nym sensie oslashre trawIacute ktUcircra po -rasta te ziemie a wiIacutec nie po -mimo lecz z powodu niskiegopoziomu swoich fizycznych i du -chowych przyzwyczajeOgraveicirc

Dorauumlne zalety taOgraveszych rπk dopracy okazywagey siIacute w rezultaciezagrooslasheniem dla utrzymania ziemwschodnich w rIacuteku Niemiec a towgeauacutenie badacz uwaoslashage za sprawIacutenajwaoslashniejszπ Dlatego bez oslashad -nych osgeonek postulowage wprowa -dzenie narodowej polityki gospo -darczej ktUcircra bIacutedzie kierowageasiIacute nie krUcirctkowzrocznie pojmo -wanπ rachubπ ekonomicznπ aledalekosiIacuteoslashnymi celami narodu

Dzisiejszy wyrauumlny renesanskoncepcji Ntildenacjonalizmu gospo -dar czegoicirc (J Kofman 1992) czyidei Ntildepatriotyzmu ekonomicz -negoicirc (Grzegorz Kogeodko 2008)dowodzi nie tylko aktualnouacutecimyuacuteli Webera ale rUcircwnieoslash pilnejpotrzeby przeorientowania zasadpolityki gospodarczej we wspUcircge -czes nej Polsce ktUcircra zbyt dgeugopozostawagea pod wpgeywem ultra -liberalnej ortodoksji Jak bowiemdowodzπ badacze nacjonalizmekonomiczny w istotnym stopniusprzyja wchodzeniu sgeabo rozwi -niIacute tych paOgravestw na drogIacute nowo -czes nouacuteci i jest najtaOgraveszym inajskuteczniejszym sposobempodnoszenia ich dochodu orazkorzystniejszego usytuowania wmiIacutedzynarodowym podzialepracy Przy takim podejuacuteciuzasadniczej zmianie ulega teoslashorientacja ntilde z mikroekonomicznejna makroekonomicznπ i z krUcirctko -okresowej na dgeugookresowπ NtildeWwartouacuteciach spogeecznych corazmniej bIacutedzie siIacute liczygea eumlojczy -znaiacute a coraz bardziej eumlsynczy -znaiacute gdyby zapooslashyczyEcirc to okre -uacutelenie od Gombrowicza ntilde piszeKogeodko ntilde A wiIacutec orientacja naprzyszgee pokoleniaicirc Konkluzja tama oczywiuacutecie doniosgee znaczenietakoslashe dla analizowanej tu w kon -tekuacutecie ksiπoslashki Krystyny Iglickiejpolityki migracyjnej

Sprawa jest niezwykle waoslashnagdyoslash alternatywπ dla obraniakursu na bardziej upolitycznioną

a mniej zekonomizowanπ gospo -darkIacute mooslashe byEcirc tylko utrwalaniestatusu Polski jako kraju systema-tycznie drenowanego z zasobUcircwsigey roboczej Autorka przewi -duje ioslash z powodu presji demogra -ficznej aoslash do roku 2012 Polskazmuszona bIacutedzie pegeniEcirc NtildefunkcjIacuterezerwuaru sigey roboczej wyko -nu jπcej prace ktUcircre wymagajπniskich bπduuml uacuterednich kwalifikacjizawodowychicirc O tym jak nieko -rzystne to zjawisko przekonujeopinia innej badaczki migracjiKrystyny Romaniszyn Ntildestageyuby tek kapitageu ludzkiego nieposgeuoslashy rUcircwnomiernemu rozwo -jo wi kraju przeciwnie ntilde bIacutedziepo ggeIacutebiage stan marginalizacji ibraku rozwoju w regionach od -pgey wu Utrwali teoslash status Polskijako wspUcirclnotowego pUcircgeperyfe -ryj nego kraju wysygeajπcegoicirc

Nietrudno zauwaoslashyEcirc oslashe pod sta -wowπ przesgeankπ takich pesy mi -sty cznych przewidywaOgrave jest z jed -nej strony przekonanie o nie wy -dolnouacuteci rynku pracy w Polsce(niezdolnego jakoby - w przeci -wieOgrave stwie do innych nor mal nychgospodarek - do genero wanianowych miejsc pracy) a z drugiejprymitywne i krUcirctkow zroczneobliczenia sugerujπce ioslash korzy -stniej bIacutedzie zatrudniaEcirc taniπ sigeIacuteroboczπ zza naszej wschodniejgranicy nioslash podnieuacuteEcirc poziom pgeacdla pracownikUcircw polskich przezdostosowanie ich do faktycznychkosztUcircw utrzyma nia Fiaska ta -kich rachub dowodzi nie tylkolektura cytowanego We bera aleteoslash uacutewieoslashsze douacutewiad czenia zUSA czy UE

Konkluzja pgeynπca z przywo -geanych tu prac mooslashe byEcirc tylkojedna sprawπ najwyoslashszej wagijest takie zdefiniowanie celUcircw imetod polityki gospodarczejktUcircre bIacutedzie zapobiegaEcirc drena -oslashowi polskiej sigey roboczej tran -sferowanej do zamooslashniejszychkrajUcircw zachodnich gdzie przy -czy nia siIacute ona do ich dalszegowzrostu kosztem stagnacji krajuwysygeajπcego Bogato udokumen -towana ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej zwgeaszcza rozpatrywana naszerokim tle minionych i aktual -nych douacutewiadczeOgrave w pegeni uza -sadnia taki wniosek

Izabella Bukraba-Rylska

Jak po wino to tylko do

Euro-CanProdukujemy wszystkie gatunki win na kaoslashdπ okazjIacute

Wysoka jakouacuteEcirc niska cenaZapraszamy PaOgravestwa na degustacjIacute

Katherine Ziemianin1625 Steeles AveE Unit 12Brampton Ontario L6T 4T7

TelFax 905-791-3447

Stowarzyszenie I-wszej Polskiej Dywizji Pancernej w Kanadzie oraz

Stowarzyszenie Polskich KombatantUcircw Kogeo nr 20 zapraszaSzanownych PaOgravestwa

naUroczysty Bankiet

Z okazji spotkania oslashogenierzy 1-wszej DywizjiPancernej z DowUcircdcπ XI Dywizji -

spadkobiercami Dywizji Pancernych

Honorowymi gouacuteEcircmi bankietu bIacutedπ

1 DowUcircdca XI Lubuskiej Dywizji KawaleriiPancernej

gen dyw Pawege Lamla2 Gen RW Lewis (retired)

Bankiet odbIacutedzie siIacute dnia 25 pauumldziernika 2008r w Domu SPK Kogeo nr 20

przy 206 Beverley St w TorontoKoktajl godz 16-ta CzIacuteuacuteEcirc oficjalna godz 17-ta

Obiad godz 18-taObowiπzuje strUcircj wieczorowy

(kombatanci blezery)

WstIacutep od osoby $ 5000 - stolik na 8 osUcircb36000 Termin zamawiania biletUcircw - do dnia 22

pauumldziernika 2008r

Tel 416-626-1595 416-622-1660 416-797-2017

interesUcircw kraju Aby zdaEcirc sobie sprawIacute z aktu -

alnej sytuacji Polski naleoslashy pa -miIacute taEcirc o kilku faktach ktUcircrychoceny nie sπ bynajmniej jedno -zna czne Po pierwsze od mo -mentu akcesji rozpoczπge siIacute naduoslashπ skalIacute odpgeyw polskiej sigeyroboczej na zachUcircd ale juoslash nie doUSA jak do tej pory (Ntildeupadekmi tu Amerykiicirc - pisze o tym zja -wisku Iglicka) lecz do krajUcircwUE pod koniec 2007 r na emi -gra cji czasowej przebywageo 2 700tys obywateli w tym ponad 1 900tys w Europie przy czym naj -wiIacuteksza grupa rodakUcircw wy brageaWielka BrytaniIacute Wyjeoslashdoslasha jπcypochodzπ ggeUcircwnie z mageych iuacuterednich miast i ich wiek nie prze -kracza 30 lat natomiast tym coich rUcircoslashnicuje zdecydowanie topo stawy patriotyczne emigrantUcircww Stanach i silne poczucie fru stra -cji sytuacjπ w Polsce w przy padkupracujπcych w Wielkiej BrytaniiOwe wystIacutepujπce w stru mieniachmigracyjnych od miennouacuteci (couza sadnigeo uoslashycie w tytule okre -uacutele nia Ntildekontrastyicirc) w odniesieniudo sytuacji w kraju sprowadzajπsiIacute do wspUcirclnego mianownikawprawdzie charak te ryzowanyprzez autorkIacute exodus wydatniezmniejsza ogUcirclny po ziom bezro -

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

DokoOgraveczenie ze strony 4

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 6: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 7No 20 (962) 15-31102008

ktUcircrej krUcirclowagey wszelkiego ro -dzaju formy oszustwa szkolnegoNtildeuacuteciπgawkiicirc przemycane zarUcircw -no w najprostszych jak i w naj -bardziej wyszukanych formachTe Ntildeuacuteciπgiicirc ten spryt to cwa niac -two to oszustwo edukacyjne roz -plenigeo siIacute do niebywageych roz -miarUcircw Stageo siIacute trwageym ele -mentem polskiego folkloru edu -ka cyjnego

Najtrudniej naturalnie jestuczyEcirc przedmiotUcircw trudnych ta -kich ktUcircre wymagajπ samodziel -nego myuacutelenia solidnej pracyumy sgeowej Pierwszπ wiIacutec ofiarπtej Ntilderewolucji edukacyjnejicirc padgeyprzedmioty uacutecisgee Tutaj - bezuacuteciπgi ani rusz Dzieci szkolnepo dzieligey siIacute na ogromnπ wiIacutek -szouacuteEcirc NtildehumanistUcircwicirc - takich co toNtildeja zawsze bygeem z matematyki ifi zyki idiotπicirc i na tIacute skromnπmniej szouacuteEcirc ktUcircra nie padgea natym edukacyjnym ugorze Toidio tyczne Ntildeja zawsze bygeem idio -tπ z matematykiicirc wypowiadanew formie przechwageki i z wielkimzadowoleniem z siebie stageo siIacutestandardem cywilizacyjnym wsze regach nowej powojennejinteligencji

Ten kretyOgraveski obyczaj uzewnIacutet -rz nia siIacute szczegUcirclnie przy okazjiDnia Nauczyciela kiedy rooslashnezadowolone z siebie bagewany ob -siadajπce mikrofony wszystkichstacji radiowych i telewizyjnychza czynajπ luzacko dzieliEcirc siIacute zwidzami i sgeuchaczami swoimiprzeoslashyciami szkolnymi Z dumπopowiadajπ sobie uacutemiejπc siIacute dorozpuku jak to przemycali uacuteciπgiw bugekach w butach w kanap -kach w klozetach jak to saminau czyciele w tym oszustwie im -z migeouacuteci do nich naturalnie - po -ma gali wystawiajπc na urπgo -wisko cagey proces edukacyjnyDostajIacute wysypki i formalnie krewmnie zalewa kiedy sgeyszIacute teobrzydliwe idiotyzmy

Ale ja wiem To jest folklorpol ski Ci ludzie w ogUcircle nie ro -zu miejπ i nie zdajπ sobie sprawy z

tego co robiπ Oni nawet nie majπpojIacutecia oslashe to czym siIacute chwalπ iszczycπ jest autentycznym po -wodem do wstydu i zaoslashenowaniaNie majπ pojIacutecia ze nawet w tejEu ropie tuoslash za miedzπ oslashyjπ ludyw ktUcircrych opisywany przez nichpro ceder jest po prostu nie do po -myuacutelenia Oslashe sπ w Europie i nauacutewiecie kraje w ktUcircrych uczniowinie przyjdzie do ggeowy oslasheby wczasie egzaminu uacuteciπgaEcirc od kogouacuteczy od czegouacute ani nikomu nieprzyjdzie do ggeowy aby jakieuacuteuacuteciπgi podawaEcirc Oslashe takie zacho -wania sπ przedmiotem wstydu anie chwalenia siIacute albowiemoszustwo w kaoslashdej dziedziniejest tam traktowane jak przes tIacutep -stwo jak couacute dla czgeowieka cy wi -lizowanego niedopuszczalnego

Czy i kiedy dooslashyjemy czasUcircwoslashe podobne bIacutedπ postawy pols -kich nauczycieli i ich wycho wan -kUcircw Co trzeba zrobiEcirc oslasheby sgeo -wo Ntildenauczycielicirc brzmiageo dum -nie oslasheby bygeo oznakπ prestioslashuspogeecznego i budzigeo szacunek anie wspUcircgeczucie

Moim zdaniem trzeba siIacutegnπEcircdo tradycji II Rzeczypospolitejdo tego niezwykgeego wyczynuhis torycznego jakim bygea edu ka -cja PolakUcircw przed II wojnπ uacutewia -towπ Trzeba stworzyEcirc materialnepodstawy pozycji spogeecznej nau -czyciela Trzeba przypomnieEcirc na -szym nieukom UstawIacute z dnia 9pauumldziernika 1923 roku NtildeO upo -saoslasheniu funkcjonariuszUcircw paOgravest -wo wych i wojskaicirc (DzU RP nr116 z r 1923) Ustawa ta zrUcircw -nywagea uposaoslashenia profesorUcircwzwyczajnych z uposaoslasheniami dy -rektorUcircw departamentUcircw komen -dan ta ggeUcircwnego policji wojewo -dUcircw i generageUcircw Zarobki pro fe -sorUcircw nadzwyczajnych i nau -czycieli gimnazjalnych z 27 let -nim staoslashem z zarobkami wice wo -jewodUcircw pugekownikUcircw koman -dorUcircw nadinspektorUcircw PP itpNauczyciele po 15 latach pracyotrzy mywali pensje podpuge kow -nikow podinspektorUcircw PP i sta -ros tUcircw Itd itd

Co siIacute musi staEcirc oslasheby w Polsceedukacja moggea stanπEcirc na takimpoziomie na jakim bygea w IIRzeczypospolitej Czy mooslashnaprzekonaEcirc nieukUcircw w Sejmie douchwalenia ustawy przypominajπ -cej tIacute z pauumldziernika 1923

Wydaje mi siIacute oslashe nie mooslashnaTak jak nie mooslashna przekonaEcirc tychbIacutecwageUcircw radiowych i praso -wych oslashe chwalenie siIacute oszust -wem w szkole nie jest powodemdo dumy lecz do wstydu Na ra -zie prof Kudrycka minister naukii szkolnictwa wyoslashszego rozsygeanam pytanie o radIacute jak rozdys po -nowaEcirc dodatkowy miliard ktUcircrynasz rzπd geaskawie wstawia doprzy szgeorocznego budoslashetu zprzez naczeniem na naukIacute i bada -nia naukowe Dzisiaj 03 procentPKB przypada na tIacute dziedzinIacute oslashy -cia a gdy wgeadza doda miliard tobIacutedzie juoslash 04 Jak im wytgeuma -czyEcirc oslashe nowoczesny kraj ktUcircrychce siIacute liczyEcirc w konkursie cy wi -lizacyjnym musi wydawaEcirc nie03 lecz 3 procent PKB na naukIacute ibadania

Selekcja negatywna poszgea juoslashza daleko tu na ewolucjIacute liczyEcirc

nie mooslashna Potrzebna jest porzπd -na miotgea ktUcircra to wszystko wy -miecie i przeczyuacuteci Potrzebnyjest fundamentalny mechanizmoczyszczajπcy mechanizm selek -cji pozytywnej

Takim mechanizmem selekcjipozytywnej bygeaby w Polsce re -forma systemu wyborczego doSej mu i wprowadzenie jednoman -datowych okrIacutegUcircw wyborczychna wzUcircr brytyjski Ja wiem oslashezwiπzek tych dwu spraw pozycjinauczyciela i systemu wybor -czego wydaje siIacute byEcirc trudny dozau waoslashenia i zrozumienia Alejeuacuteli tego nie zrozumiemy naszeoslashycie spogeeczne i narodowe cze -kajπ jeszcze trudniejsze czasyNikt poza nami nie jest zainte re -sowany w tym oslasheby Polska miageaelitIacute spogeecznπ i politycznπ nauacutewia towym poziomie Jeuacuteli tegonie zrobimy czeka nas nieustannyproces zeuacutelizgiwania siIacute w ran -kingu cywilizacyjnym a wreszciei z niego wypadniIacutecie Kto wieczy juoslash nie jest za pUcircuumlno Po -cieszam siIacute myuacutelπ oslashe mooslashe jed -nak mimo wszystko jeszcze ma -my szansIacute

Nauczyciel PolskiOd szeuacuteEcircdziesiIacuteciu a mooslashe i

wiIacutecej lat kaoslashdego 14 pauuml dzier -nika dziennikarze prasowi ra dio -wi i inni przypominajπ sobie oNauczycielu Polskim pojawiajπsiIacute artykugey wywiady ceremoniei dekoracje Poniewaoslash w mgeodouacuteciumyuacuteligeem sobie karierIacute nau czy -ciela i wychowawcy mgeodzieoslashywiIacutec w kaoslashdπ takπ rocznicIacutechciage bym wyjechaEcirc z Polskigdzieuacute w zamorskie kraje w jakπuacuteggeuszIacute czy pustyniIacute oslasheby nie sgey -szeEcirc tego fageszywego i ggeupawegojazgotu dziennikarskiego towa -rzy szπcego oduacutewiIacutetnym mowomi obgeudnym deklaracjom wszel -kiego rodzaju oficjeli UwaoslashamsiIacute bowiem za wydziedziczonegospadkobiercIacute pokoleOgrave nauczycielipolskich za wychowanka tychwspaniageych ludzi ktUcircrzy nie zgi -nIacutegei w Katyniu OstaszkowieMie dnoje nie wymarli w geagrachsyberyjskich nie zostali zaggeo -dzeni w obozach Sachsenhausenczy Dachau ale ktUcircrym los poz -wo lige przetrwaEcirc te okropnouacuteci iktUcircrzy po wojnie mogli podjπEcircniewdziIacuteczny trud uczenia pols -kich dzieci PamiIacutetam te wspa -niagee przedwojenne postacienauczycieli ktUcircrzy uczyli mnie wszkogeach Szprotawy Sgeawy aringlπs -kiej Ogeawy Jeleniej GUcircry dlaktUcircrych uczenie i wychowy waniebygeo powogeaniem a nie ka rπ zabrak sprytu i umiejIacutetnouacuteci urzπ -dzenia siIacute w oslashyciu I widzia geemjak z roku na rok ten naj szla -chetniejszy z zawodUcircw po du -padage jak na miejsce starych iprzedwojennych przychodzilimgeo dzi i bez entuzjazmu jak tenzawUcircd bgeyskawicznie siIacute femi -nizo wage jak odchodzili mIacuteoslashczyuuml -ni - gdzie tylko kto miage i mUcircggeOumlJak mooslashna bygeo oslashyEcirc utrzymywaEcircrodzinIacute z ggeodowej pensji z mar -nego ochgeapu finansowego jakimtym nieudacznikom rzucagea Pols -ka Ludowa

Podupadageo nauczycielstwopo dupadagea szkogea Nauczycieleza miast uczyEcirc i ksztageciEcirc ganializ lekcji na lekcjIacute od szkogey doszkogey Szkogea stagea siIacute terenemnieubgeaganych zmagaOgrave uczniUcircw znauczycielami Rozwijagea siIacutebgeys kawicznie epidemia Ntildedok -sztage cania pozaszkolnegoicirc epi -demia korepetycji Dzisiaj jakzew szπd sgeyszIacute juoslash wrIacutecz niemooslashna sobie wyobraziEcirc oslasheby na -wet i bardzo zdolny uczeOgrave mUcircggeso bie poradziEcirc bez dodatkowychlekcji bez korepetycji A juoslash napew no gdy rzecz idzie o zdo -bycie miejsca w jakiejuacute bardziejpopularnej czy modnej szkolewyoslash szej Jeszcze kiedy ja cho dzi -geem do szkUcircge ta plaga bygea za -ledwie w zalπoslashku Ale z roku narok jej zasiIacuteg siIacute poszerzage Wszkole rozwijaEcirc siIacute poczIacutegea ko -rupcja ktUcircrej to Ntildeprywatne dok -sztagecanieicirc bygeo tylko jednym zele mentUcircw Ukoronowaniem tegoprocesu gnilnego bygea matura na

Jerzy Przystawa

Uniwersytet Wrocgeawski

POLSKA SZKOŁA MUZYCZNA

The Frederic ChopinMusic School

FortepianpianinoiumlSkrzypceiumlGitara iumlEmisja ggeosu (Vokal)iumlFletiumlTrπbkaiumlKlarnet

iumlAkordeoniuml Teoria - wszystkie poziomyKOMPOZYCJAiumlIMPROWIZACJAiumlDYRYGOWANIE

-dla zaawansowanych

RYTMIKA i UMUZYKALNIENIE dla dzieci od 4-go roku oslashycia2399 Cawthra Rd East Unit 101 Mississauga

T e l ( 9 0 5 ) 2 7 9 - 7 7 6 1

Jesienna MASKARADez okazji 40-lecia Szczepu Szarotki

Sala przy Św Kazimierzu156 Roncesvalles Ave

Toronto ON M6R 2L4 Canada

W tą Sobotę- 8 listopadao godz 600PM

W cenie biletu wliczony- 10 os przy stoliku ($45 jeden bilet $400 za

stolik) zniżka dla studentoacutew ($35) Gorący obiad deser Wino do obiadu

Przedstawienie Wystawa

Dzwońcie-Dana Cylke- 416-648-9502

Strona 8 15-3110 2008 No20 (962)

NastIacutepnym miejscem pobytubpa poundoziOgraveskiego ostatnim w jegotak burzliwym i trudnym oslashyciustaje siIacute PiOgravesk Na mocy art 9Konkor da tu z 10 lutego 1925roku zos ta je siedzibπ diecezjipoleskiej wcho dzπcej w skgeadprowincji kouacute cielnej do ktUcircrejnaleoslashπ ar cy biskupstwo wileOgraveskieoraz die ce zje geomoslashyOgraveska i piOgraveskaZostaje mianowany przez StolicęApos tol s kπ za zgodπ PrezydentaRze czypospolitej ordynariuszemw PiOgravesku(art 11 Konkordatu)Urzπd biskupa diecezjalnego bygewysoki mimo oslashe diecezja bygeabardzo pouacutelednia Ale w tymprzy padku przewaoslashygea chIacuteEcirc stwo -rze nia namiastki biskupstwa miOgrave -skiego pozostajπcego poza grani -ca mi Polski

CzIacutesto bywa gouacuteciem biskupawileOgraveskiego i co wspominage ar -tys ta Ferdynand Ruszczyc ktUcircrypod datπ 22 maja 1922 roku od -notowage NtildeO 1030 w KatedrzeUgeani niebiescy utrzymujπ szpa -lery w prezbiterium Celebrujebis kup Szelπoslashek kazanie biskupapoundoziOgraveskiego Nawogeuje PolakUcircwdo zgody z Litwinamiicirc( Dziennikcz 2 W Wilnie 1919-1932 W1996) Odbygea siIacute wtedy uro czys -touacuteEcirc ku czci uacutew Kazimierza ktUcircrarozpoczIacutegea siIacute w sobotIacute wieczo -rem nieszporami w bazylice uacutewSta nisgeawa celebrowanymi przezbpa poundoziOgraveskiego

Przeniesiono wUcircwczas tru mien -kIacute z relikwiami ze srebrnego sar -ko fa gu w kaplicy do prezbite -rium TydzieOgrave pUcircuumlniej 28 - 30maja ob chodzono 400 - leciekanonizacji uacutew Kazimierza i wtej uroczys touacute ci uczestniczygebiskup miOgraveski Ruszczyc wspomi-0najπc 10 czerw ca 1923 rokukonsekracjIacute bpa Mi chagekiewiczaz udziageem bis ku pUcircwMatulewicza i BandurskiegogenerageUcircw Rydza- aringmiggeegoMal czewskiego nie wspomniageoslashe uczestniczyge w niej bp poundo ziOgrave -ski z NowogrUcircdka co przy po -mina ks Nikodem CieszyOgraveski(Roczniki Katolickie Rok 1923PoznaOgrave 1924)Biskup poundoziOgraveskijest rUcircwnieoslash w Wilnie obecny 12kwietnia 1924 roku podczas uro -czystego przywitania arcybiskupaJana Cieplaka powracajπcego zniewoli bolszewickiej do kraju

A wczeuacuteniej 2 wrzeuacutenia 1922roku Ruszczyc (po opuszczeniuTowarzystwa SzubrawcUcircw przezzageooslashyciela Tadeusza WrUcircblew s -kiego jego Wielki Straoslashnik) naposiedzeniu Szubrawi przeds ta -wige postawIacute duchowieOgravestwa wo -bec BiageorusinUcircw NtildeSpecjalnazmiana - w duchowieOgravestwieDogadza to Matulewiczowi Abiskup poundoziOgraveski dla przyciπ g niIacute -cia MiOgraveszczyzny za kordonemdπoslashy do szkodliwej dla nas unii -napisage - Pod wraoslasheniem tego cosiIacute sgeyszageo omawiageo i czytageowczoraj i dziuacute nie mogIacute zasnπEcircod razu Przez dziesiπtki lat opie -rano siIacute u nas wszelkim pokusomze strony Rosji rIacutekoma i nogamicze piano siIacute tej ziemi i bronionokaoslashdej jej piIacutedzi by oto terazgdy Polska jest traciEcirc pod

nogami grunticirc Jak widzimy uniawywo gey wagea zaniepokojenie wpew nych krIacutegach

Ntilde W ubieggeym dwudziestoleciumiIacutedzywojennym nie udageo siIacute wPolsce utworzyEcirc zrIacutebUcircw sieci pa -rafii katolickich uoslashywajπcych wna booslasheOgravestwach para liturgicz -nych w kazaniach i katechizacjijIacute zyka biageoruskiego - relacjonujeZbigniew Gajewski - Juoslash dawniejdziagealnouacuteEcirc biageoruskich duchow -nych katolickich bygea popieranaprzez katolickich biskupUcircw Pola -kUcircw Edwarda Roppa z Wilna(potem arcybiskupa z Mohylewa)i poundoziOgraveskiego z PiOgraveska Biskupzauacute wileOgraveski Jerzy Matulaitis -Ma tulewicz (Litwin beatyfikowa -ny przez Jana Pawgea II) byge dlawszystkich trzech narodowouacuteciPo lakUcircw LitwinUcircw i Biageoru si -nUcircw ojcemicirc ( NtildeLithuaniaicirc nr3(16) z 1995 r) Ferdynand Rusz -czyc byge wielkim patriotπ ale niezrozumiage postawy biskupUcircw zWilna i PiOgraveska ktUcircrych jednakdocenigea historia i KouacuteciUcircge

Juoslash w latach zaborUcircw nie -ktUcircrzy byli zatroskani sytuacjπPolakUcircw na Wschodzie oslashyjπcychw obcym otoczeniu dotπd jeszczeprzyjaz nym Ale rodzπcy siIacute ruchnaro do wy pobratymcUcircw zmuszagedo re fleksji Jednym z nich bygemiOgrave sz czanin adwokat AleksanderLed nicki PrzytoczIacute jego sgeowawypowiedziane w czerwcu 1905r na przyjIacuteciu w Landwarowie uhr Wgeadysgeawa TyszkiewiczaktUcirc ry podobnie jak on byge posgeemI Dumy Okazjπ bygeo otwarciesta geej sceny polskiej Wilnie Za -pro szono artystUcircw warszawskiegoNtildeTeatru Rozmaitouacuteciicirc ZwrUcirccige siIacutedo licznie zebranych w rezydencjihrabiego NtildeNie jesteuacutemy tu zwartπmasπ mamy tu inne narodowouacute -cio we oslashywiogey ktUcircre wnoszπswo je wgeasne niezaleoslashne prawa idla ktUcircrych sgeowo polskie nie jesttem czem ono jest dla nas I jed -nem tylko sgeowem polskim poru -szyEcirc mas tych nie jesteuacutemy w sta -nie To sgeowo powinno byEcirc po -chod niπ kultury emblematemspra wiedliwouacuteci i wzajemnegouznania - nigdy zauacute wrogiem lubnarzuconem a zawsze dobro t li -wem przyjaznem - powiedziage dozebranych gouacuteci - Nie tyle naro -do wa dziagealnouacuteEcirc nas tu czeka ilespogeeczno - kulturalnaOuml WolnouacuteEcirci rUcircwnouacuteEcirc powinny byEcirc hasgeemdla wszystkich tych co chcπ tutajpolitycznie dziageaEcircicirc (Mowy po li -ty czne KrakUcircw 1906)

Bp poundoziOgraveski widziage potrzebIacutedotarcia do innowiercUcircw wsposUcircb nie konwencjonalny Jestto temat tak obszerny i zawigey oslashewymaga odrIacutebnego opracowaniaZainteresowanie Watykanu pra -wo sgeawnym Wschodem wzrosgeopod koniec Wielkiej Wojny Usu -niIacutecie sprzecznouacuteci wyznanio -wych wpgeynπEcirc moggeo na geago dze -nie konfliktUcircw naro do wouacute cio -wych chociaoslash nie zawsze czegoprzykgeadem bygey litewsko-polskiekonflikty kouacutecielne Ale w sto sun -ku do BiageorusinUcircw ktUcircrychmniej szouacuteEcirc bygea katolickπ awiIacutek szouacuteEcirc prawosgeawnπ usu niIacute -

cie odrIacutebnouacuteci wyznaniowychmiageo pozytywny wpgeyw Oczy -wiuacutecie dotyczygeo to UkraiOgrave cUcircwemigrantUcircw rosyjskich Ro sjan wZSRR itp

Biskup piOgraveski ktUcircrego diecezjaobejmowagea ludzi rUcircoslashnych wyz -naOgrave byge bardzo zainteresowanyunij nymi sprawami NtildeBardzo waoslash -nπ rolπ w wypracowaniu akcjiuni jnej metod misji w usyste ma -tyzowaniu poglπdUcircw nazw pojIacuteEcircodbywagey zwogeywane od 1930 rkonferencje piOgraveskieicirc Konferencjete zaczIacuteto zwogeywaEcirc z inicjatywybpa poundoziOgraveskiego a ich organi za -to rem byge ks Antoni Okogeo-Kugeak i uczestniczyli w nich za -inte resowani neouniπ ksiIacuteoslashawszy stkich obrzπdkUcircw (M Pa -pie rzyska MiIacutedzy tradycjπ a rze -czy wis touacuteciπ W 1989) Jed nymz zainteresowanych tπ spra wπ bygeks Wgeadysgeaw Togeoczko (1887-1942) ktUcircry stale kontak to wage siIacutez arcybiskupem ASzep tyc kim i uktUcircrego w mieszkaniu jak wspo -mi nage Sta ni sgeaw Swia nie wiczicircstage duoslashy por t ret metro polity wszatach litur gicz nych z wgea -snorIacutecznπ dedyka cją intereso wagesiIacute nie tylko hi sto riπ unii lecz

W NowogrUcircdku i PiOgravesku (5)

Zenowiusz Ponarski

Przed Wielkπ Wojnπ ks Zyg -munt poundoziOgraveski mieszkage w stolicyRosji - w Petersburgu i w wiIacutek -szych ouacuterodkach imperium wSmo leOgravesku Tule Rydze i MiOgraves -ku Nie mooslashna tych miast podwzglIacutedem ludnouacuteci i znaczeniaporUcircwnaEcirc z niewielkim prowin -cjo nalnym grodem - NowogrUcircd -kiem gdzie zamieszkage po woj-nie Ale nie bygeo to jednak takieso bie miasteczko NowogrUcircdekmiage bogatπ przeszgeouacuteEcirc i zapisagesiIacute w historii Niegdyuacute byge stolicπudzielnego ksiIacutestwa ruskiego kil -kakrotnie niszczonπ przez Tata -rUcircw i KrzyoslashakUcircw W roku 1415odbyge siIacute tam sobUcircr biskupUcircw ob -rzπdku greckiego ktUcircry obrageosobnego metropolitIacute litewskiegoGrzegorza Casmblaka Od 1581roku stage siIacute siedzibπ TrybunageuLi tewskiego (na przemian z MiOgraves -kiem) posiedzenia ktUcircrego do1775 roku odbywagey się co dwalata i ogromnie wpgeynIacuteły na jegoroz wUcircj Najbardziej rozsgeawige gopoeta Adam Mickiewicz ktUcircryksztagecige siIacute w szkole po domi ni -kaOgrave skiej PamiIacutetamy wszyscy sgeo -wa icircPanno uacutewiIacuteta Ouml Ty co grUcircdzamkowy NowogrUcircdzki ochra -niasz z jego wiernym ludemicircAle zatrzymamy siIacute na jegowspUcircge czesnych dziejach Wewrzeuacute niu 1915 r do NowogrUcircdkawkroczygea armia niemiecka Prze -bywagea dgeugo aoslash do koOgraveca grudnia1918 r kiedy bolszewicy zajIacutelimiasto W kwietniu 1919 r grUcircdzdo byli Polacy W tym okresie nakresach wschodnich wszystko by -geo pgeynne i od lipca do koOgravecawrzeuacute nia 1920 roku znowu tu sπbol szewicy ktUcircrzy ostatecznieod stIacutepujπ Gdy wojska Rzeczy -pos politej wyzwoligey NowogrUcirc -dek na wiele lat staje siIacute pols kimOd lutego 1921 r jest mias temwojewUcircdzkim ktUcircremu pod legajπcentra powiatowe Bara no wiczeLida Nieuacutewieoslash Sgeonim i inne

W NowogrUcircdku bp poundoziOgraveskiza mieszkage w klasztorze po do -minikaOgraveskim Na tym skrawkudiecezji miOgraveskiej pozostajπcej wgranicach Polski jesieniπ 1922 rerygowage Seminarium DuchowneStπd w przeciπgu trzech lat kie -rowage swojπ podzielonπ diecezjπNie mam niestety oslashadnych ma te -riageUcircw dotyczπcych jego dzia geal -nouacuteci w tym okresie jego oslashycia aprzedstawione powyoslashej szczegUcircgeypochodzπ z opracowania Kata -rzyny Hejoslashe ktUcircra wspomina obez skutecznych zabiegach bisku -pa wyjazdu do MiOgraveska Oczy -wiuacutecie Moskwa nie godzigea siIacutenigdy na jego przyjazd Podobniejak i arcybpa Edwarda RoppaktUcirc remu mimo solennych obietnicwy bitnych sowieckich dygnitarzyCziczerina i Marchlewskiego niezezwolono na przyjazd do Rosji

rUcircw nieoslash mo oslashli wouacuteciami jejwskrze szeniaicirc W liuacute cie prywat -nym napisage Ntildez prze ko naOgrave je -stem nadnarodow cem (do oslashadnejnarodowouacuteci nie naleoslashIacute i mogIacutenaraz do kilku) Wobec pierwias -tkUcircw biageoruskich w linii ojca inad zwyczajnej bier nouacuteci Biageoru -sinUcircw popieram ich przede wszy -stkim (BANL sygn F - 203)Sprawy unii obszernie relacjono -wage historyk niemiecki H Stehlew NtildeTajnej dyplomacji Waty kanuicirc(W 1993)

Drugπ sprawπ bardzo kgeo pot -liwπ bygea akcja rewindykacjicerk wi po unickich i po geaciOgrave -skich pozostajπcych w uoslashytko wa -niu Kouacuteciogea prawosgeawnego Wokresie 1929 - 1934 nabrageaksztage tu walki sπdowej Byge wniej najbardziej zaangaoslashowanyarcybiskup wileOgraveski RomualdJagebrzykowski a w mniejszymstopniu biskupi geucki i piOgraveski

Biskup poundoziOgraveski ktUcircry wspieragetę akcjIacute zwrUcirccige siIacute w 1929 rokudo prawosgeawnej ludnouacuteci diec e -zji piOgraveskiej ze sgeowami NtildeOumlgdyby okazageo siIacute oslashe przez po -mygekIacute sπd przyznage Kouacuteciogeowi

DokoOgraveczenie na stronie 9

Strona 9

obiekt do ktUcircrego nie miage onpra wa to KouacuteciUcircge sam by tIacute po -mygekIacute sprostowage majπc nawet zasobπ sigeIacute i prawoicirc Ale w uacutewietledziennika ks Bronisgeawa Oslashon -gogegeowicza biskup piOgraveski nie bygew tej sprawie bynajmniej ustIacutep -liwym Podsekretarz stanu wministerstwie ouacutewiaty i wyznaOgravereligijnych w latach 1930 - 1936 istary znajomy z lat petersbur -skich Oslashongogegeowicz zanotowage 30lipca 1931 roku nastIacutepujπcπ roz -mowIacute

Ntilde Oslashπdanie proste Rzπd musiodebraEcirc od Cerkwi uacutewiπtyniektUcircre przed 100-150 laty bygeyunickie czy geaciOgraveskie Nie chcepoundoziOgrave ski ni procesUcircw sπdowychchoEcirc sam je rozpoczπge ni ukgea -dUcircw z Cerkwiπ jeno upatrujeobo wiπzek Rzπdu odebraEcirc jeCerkwi oddaEcirc Kouacuteciogeowi Sposo -by proponowage proste do wybo ruwgeadzę administracyjnπ wy rzu ciEcircprawosgeawnych albo kazaEcirc sπ -dom przysπdziEcirc albo wydaEcirc usta -wIacute przez Sejm kazage BB takπuchwageIacute uchwaliEcirc PoniewaoslashRzπd tego nie robi wiIacutec Ntildejestnieuczciwyicirc Oslashadna dyskusja nie -mooslashliwa nie chce ani sgeuchaEcircprzerywa unosi siIacute oddawajcie ikoniecicirc (Dziennik ks Oslashongogegeo -wi cza) Czy rzeczywiuacute cie biskupbyge tak nieustIacutepliwy

Sprawy unii i odzyskiwaniacerkwi sπ dosyEcirc skomplikowane idlatego wymagajπ odrIacutebnegoopracowania

Zenowiusz Ponarski

DokoOgraveczenie ze strony 8

15-31102008 No 20 (962)

bocia w Polsce zara zem jednakpowoduje pojawianie siIacute w ko -lejnych sektorach istotnych luk narynku pracy

Po drugie transfery finansowez zagranicy systematycznie rosnπntilde w roku 2007 emigranci przeka -zali do kraju ponad 20 mld zgeNajczIacuteuacuteciej jednak przywogeujπc tedane zapomina siIacute o tym oslashe pracaimigrantUcircw przysparza teoslash ogrom-nych korzyuacuteci krajom przyjmujπ -cym czego wspaniageomyuacutelniepozbawiajπ siIacute kraje eksportujπcesigeIacute roboczπ (tylko w pierwszympUcircgeroczu po rozszerzeniu wpgeywyz tego tytugeu w Wielkiej BrytaniiosiπgnIacutegey 20 mln funtUcircw) WpaOgravestwach zachodnich ma takoslashemiejsce couacute co z perspektywyrodzimej wydaje siIacute nieprawdo -podobne na skutek przypgeywu zzewnπtrz sigey roboczej niewzrasta tam bezro bocie a wprostprze ciw nie - pow stajπ nowemiejsca pracy Jak pokazujπanalizy Ouacuterod ka BadaOgrave nadMigracjami miageo to miejsce npw Hiszpanii gdzie imigrantkizastπpigey w pra cach domowych ifunkcjach opie kuOgraveczych rzeszeHiszpanek ktUcircre masowo ruszygeyna rynek pracy I udageo siIacute stwo -rzyEcirc dla nich wiele no wych sta -nowisk gdyoslash dla rzπ dzπcych bygeojasne ioslash wiIacutecej zatrudnio nychoznacza dodatko we wpgeywy doPKB i budoslashetu paOgravestwa

Po trzecie zarysowuje siIacute corazwyrauumlniej cagey szereg zjawiskspogeecznych bIacutedπcych jednozna -cznie negatywnymi konsekwen -cja mi nasilonych migracji (prob -lem tzw eurosierot drenaoslash umie -jIacutetnouacuteci i redukcja kapitageu ludz -kiego zatrudnianego na zachodziez regugey ponioslashej kwali fikacji sta -gnacja ekonomiczna regionUcircwwysygeajπcych a zwgeasz cza rodzinemigrantUcircw ktUcircre zaczynajπogra niczaEcirc swojπ aktyw nouacuteEcirc za -wodowπ i zarobko wπ w kraju

Po czwarte wreszcie pozbawia -jπc siIacute w takiej ilouacuteci dynamicz -nych mgeodych ludzi Polska stajeprzed koniecznouacuteciπ zatrudnianiaobcokrajowcUcircw z czym wiπoslashe siIacuteryzyko wielu niekorzystnychefek tUcircw douacutewiadczonych juoslashprzez paOgravestwa zachodnie Nad tπostatniπ kwestiπ warto zatrzymaEcircsiIacute nieco dgeuoslashej ujmujπc zaga -dnie nie w ogUcirclniejszej perspekty -wie Kiedy na przegeomie XIX iXX w trwage w Prusach Zachod -nich gigantyczny Ostflucht(Ntildeucie cz ka ze Wschoduicirc) - w ciπ -gu 30 lat opuuacutecigeo te ziemie okogeo700 tys NiemcUcircw - Max Weberwskazywage popegenione bgeIacutedy idomagage siIacute wprowadzenia no -wych zasad postIacutepowa nia

W czym ten wybitny socjologupatrywage ggeUcircwnych przyczynniepokojπcego zjawiska Otouwaoslashage ioslash winne jest temu kiero -wanie siIacute wπskoekonomicznymiinteresami ktUcircre dopuszczagey na -pgeyw konkurencyjnych wobecniemieckiej sigey roboczej robotni -kUcircw rolnych i drobnych chgeopUcircwz Polski NtildeDlaczego jednak wgeauacute -nie polscy chgeopi zdobywajπ

teren - zapytywage - Czy sprawiato ich wyoslashsza inteligencja ekono -mi czna albo sigea kapitageu RaczejprzeciwieOgravestwo jednego i drugie -go Polski chgeop mageorolny zdo -by wa grunty poniewaoslash w pew -nym sensie oslashre trawIacute ktUcircra po -rasta te ziemie a wiIacutec nie po -mimo lecz z powodu niskiegopoziomu swoich fizycznych i du -chowych przyzwyczajeOgraveicirc

Dorauumlne zalety taOgraveszych rπk dopracy okazywagey siIacute w rezultaciezagrooslasheniem dla utrzymania ziemwschodnich w rIacuteku Niemiec a towgeauacutenie badacz uwaoslashage za sprawIacutenajwaoslashniejszπ Dlatego bez oslashad -nych osgeonek postulowage wprowa -dzenie narodowej polityki gospo -darczej ktUcircra bIacutedzie kierowageasiIacute nie krUcirctkowzrocznie pojmo -wanπ rachubπ ekonomicznπ aledalekosiIacuteoslashnymi celami narodu

Dzisiejszy wyrauumlny renesanskoncepcji Ntildenacjonalizmu gospo -dar czegoicirc (J Kofman 1992) czyidei Ntildepatriotyzmu ekonomicz -negoicirc (Grzegorz Kogeodko 2008)dowodzi nie tylko aktualnouacutecimyuacuteli Webera ale rUcircwnieoslash pilnejpotrzeby przeorientowania zasadpolityki gospodarczej we wspUcircge -czes nej Polsce ktUcircra zbyt dgeugopozostawagea pod wpgeywem ultra -liberalnej ortodoksji Jak bowiemdowodzπ badacze nacjonalizmekonomiczny w istotnym stopniusprzyja wchodzeniu sgeabo rozwi -niIacute tych paOgravestw na drogIacute nowo -czes nouacuteci i jest najtaOgraveszym inajskuteczniejszym sposobempodnoszenia ich dochodu orazkorzystniejszego usytuowania wmiIacutedzynarodowym podzialepracy Przy takim podejuacuteciuzasadniczej zmianie ulega teoslashorientacja ntilde z mikroekonomicznejna makroekonomicznπ i z krUcirctko -okresowej na dgeugookresowπ NtildeWwartouacuteciach spogeecznych corazmniej bIacutedzie siIacute liczygea eumlojczy -znaiacute a coraz bardziej eumlsynczy -znaiacute gdyby zapooslashyczyEcirc to okre -uacutelenie od Gombrowicza ntilde piszeKogeodko ntilde A wiIacutec orientacja naprzyszgee pokoleniaicirc Konkluzja tama oczywiuacutecie doniosgee znaczenietakoslashe dla analizowanej tu w kon -tekuacutecie ksiπoslashki Krystyny Iglickiejpolityki migracyjnej

Sprawa jest niezwykle waoslashnagdyoslash alternatywπ dla obraniakursu na bardziej upolitycznioną

a mniej zekonomizowanπ gospo -darkIacute mooslashe byEcirc tylko utrwalaniestatusu Polski jako kraju systema-tycznie drenowanego z zasobUcircwsigey roboczej Autorka przewi -duje ioslash z powodu presji demogra -ficznej aoslash do roku 2012 Polskazmuszona bIacutedzie pegeniEcirc NtildefunkcjIacuterezerwuaru sigey roboczej wyko -nu jπcej prace ktUcircre wymagajπniskich bπduuml uacuterednich kwalifikacjizawodowychicirc O tym jak nieko -rzystne to zjawisko przekonujeopinia innej badaczki migracjiKrystyny Romaniszyn Ntildestageyuby tek kapitageu ludzkiego nieposgeuoslashy rUcircwnomiernemu rozwo -jo wi kraju przeciwnie ntilde bIacutedziepo ggeIacutebiage stan marginalizacji ibraku rozwoju w regionach od -pgey wu Utrwali teoslash status Polskijako wspUcirclnotowego pUcircgeperyfe -ryj nego kraju wysygeajπcegoicirc

Nietrudno zauwaoslashyEcirc oslashe pod sta -wowπ przesgeankπ takich pesy mi -sty cznych przewidywaOgrave jest z jed -nej strony przekonanie o nie wy -dolnouacuteci rynku pracy w Polsce(niezdolnego jakoby - w przeci -wieOgrave stwie do innych nor mal nychgospodarek - do genero wanianowych miejsc pracy) a z drugiejprymitywne i krUcirctkow zroczneobliczenia sugerujπce ioslash korzy -stniej bIacutedzie zatrudniaEcirc taniπ sigeIacuteroboczπ zza naszej wschodniejgranicy nioslash podnieuacuteEcirc poziom pgeacdla pracownikUcircw polskich przezdostosowanie ich do faktycznychkosztUcircw utrzyma nia Fiaska ta -kich rachub dowodzi nie tylkolektura cytowanego We bera aleteoslash uacutewieoslashsze douacutewiad czenia zUSA czy UE

Konkluzja pgeynπca z przywo -geanych tu prac mooslashe byEcirc tylkojedna sprawπ najwyoslashszej wagijest takie zdefiniowanie celUcircw imetod polityki gospodarczejktUcircre bIacutedzie zapobiegaEcirc drena -oslashowi polskiej sigey roboczej tran -sferowanej do zamooslashniejszychkrajUcircw zachodnich gdzie przy -czy nia siIacute ona do ich dalszegowzrostu kosztem stagnacji krajuwysygeajπcego Bogato udokumen -towana ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej zwgeaszcza rozpatrywana naszerokim tle minionych i aktual -nych douacutewiadczeOgrave w pegeni uza -sadnia taki wniosek

Izabella Bukraba-Rylska

Jak po wino to tylko do

Euro-CanProdukujemy wszystkie gatunki win na kaoslashdπ okazjIacute

Wysoka jakouacuteEcirc niska cenaZapraszamy PaOgravestwa na degustacjIacute

Katherine Ziemianin1625 Steeles AveE Unit 12Brampton Ontario L6T 4T7

TelFax 905-791-3447

Stowarzyszenie I-wszej Polskiej Dywizji Pancernej w Kanadzie oraz

Stowarzyszenie Polskich KombatantUcircw Kogeo nr 20 zapraszaSzanownych PaOgravestwa

naUroczysty Bankiet

Z okazji spotkania oslashogenierzy 1-wszej DywizjiPancernej z DowUcircdcπ XI Dywizji -

spadkobiercami Dywizji Pancernych

Honorowymi gouacuteEcircmi bankietu bIacutedπ

1 DowUcircdca XI Lubuskiej Dywizji KawaleriiPancernej

gen dyw Pawege Lamla2 Gen RW Lewis (retired)

Bankiet odbIacutedzie siIacute dnia 25 pauumldziernika 2008r w Domu SPK Kogeo nr 20

przy 206 Beverley St w TorontoKoktajl godz 16-ta CzIacuteuacuteEcirc oficjalna godz 17-ta

Obiad godz 18-taObowiπzuje strUcircj wieczorowy

(kombatanci blezery)

WstIacutep od osoby $ 5000 - stolik na 8 osUcircb36000 Termin zamawiania biletUcircw - do dnia 22

pauumldziernika 2008r

Tel 416-626-1595 416-622-1660 416-797-2017

interesUcircw kraju Aby zdaEcirc sobie sprawIacute z aktu -

alnej sytuacji Polski naleoslashy pa -miIacute taEcirc o kilku faktach ktUcircrychoceny nie sπ bynajmniej jedno -zna czne Po pierwsze od mo -mentu akcesji rozpoczπge siIacute naduoslashπ skalIacute odpgeyw polskiej sigeyroboczej na zachUcircd ale juoslash nie doUSA jak do tej pory (Ntildeupadekmi tu Amerykiicirc - pisze o tym zja -wisku Iglicka) lecz do krajUcircwUE pod koniec 2007 r na emi -gra cji czasowej przebywageo 2 700tys obywateli w tym ponad 1 900tys w Europie przy czym naj -wiIacuteksza grupa rodakUcircw wy brageaWielka BrytaniIacute Wyjeoslashdoslasha jπcypochodzπ ggeUcircwnie z mageych iuacuterednich miast i ich wiek nie prze -kracza 30 lat natomiast tym coich rUcircoslashnicuje zdecydowanie topo stawy patriotyczne emigrantUcircww Stanach i silne poczucie fru stra -cji sytuacjπ w Polsce w przy padkupracujπcych w Wielkiej BrytaniiOwe wystIacutepujπce w stru mieniachmigracyjnych od miennouacuteci (couza sadnigeo uoslashycie w tytule okre -uacutele nia Ntildekontrastyicirc) w odniesieniudo sytuacji w kraju sprowadzajπsiIacute do wspUcirclnego mianownikawprawdzie charak te ryzowanyprzez autorkIacute exodus wydatniezmniejsza ogUcirclny po ziom bezro -

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

DokoOgraveczenie ze strony 4

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 7: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 8 15-3110 2008 No20 (962)

NastIacutepnym miejscem pobytubpa poundoziOgraveskiego ostatnim w jegotak burzliwym i trudnym oslashyciustaje siIacute PiOgravesk Na mocy art 9Konkor da tu z 10 lutego 1925roku zos ta je siedzibπ diecezjipoleskiej wcho dzπcej w skgeadprowincji kouacute cielnej do ktUcircrejnaleoslashπ ar cy biskupstwo wileOgraveskieoraz die ce zje geomoslashyOgraveska i piOgraveskaZostaje mianowany przez StolicęApos tol s kπ za zgodπ PrezydentaRze czypospolitej ordynariuszemw PiOgravesku(art 11 Konkordatu)Urzπd biskupa diecezjalnego bygewysoki mimo oslashe diecezja bygeabardzo pouacutelednia Ale w tymprzy padku przewaoslashygea chIacuteEcirc stwo -rze nia namiastki biskupstwa miOgrave -skiego pozostajπcego poza grani -ca mi Polski

CzIacutesto bywa gouacuteciem biskupawileOgraveskiego i co wspominage ar -tys ta Ferdynand Ruszczyc ktUcircrypod datπ 22 maja 1922 roku od -notowage NtildeO 1030 w KatedrzeUgeani niebiescy utrzymujπ szpa -lery w prezbiterium Celebrujebis kup Szelπoslashek kazanie biskupapoundoziOgraveskiego Nawogeuje PolakUcircwdo zgody z Litwinamiicirc( Dziennikcz 2 W Wilnie 1919-1932 W1996) Odbygea siIacute wtedy uro czys -touacuteEcirc ku czci uacutew Kazimierza ktUcircrarozpoczIacutegea siIacute w sobotIacute wieczo -rem nieszporami w bazylice uacutewSta nisgeawa celebrowanymi przezbpa poundoziOgraveskiego

Przeniesiono wUcircwczas tru mien -kIacute z relikwiami ze srebrnego sar -ko fa gu w kaplicy do prezbite -rium TydzieOgrave pUcircuumlniej 28 - 30maja ob chodzono 400 - leciekanonizacji uacutew Kazimierza i wtej uroczys touacute ci uczestniczygebiskup miOgraveski Ruszczyc wspomi-0najπc 10 czerw ca 1923 rokukonsekracjIacute bpa Mi chagekiewiczaz udziageem bis ku pUcircwMatulewicza i BandurskiegogenerageUcircw Rydza- aringmiggeegoMal czewskiego nie wspomniageoslashe uczestniczyge w niej bp poundo ziOgrave -ski z NowogrUcircdka co przy po -mina ks Nikodem CieszyOgraveski(Roczniki Katolickie Rok 1923PoznaOgrave 1924)Biskup poundoziOgraveskijest rUcircwnieoslash w Wilnie obecny 12kwietnia 1924 roku podczas uro -czystego przywitania arcybiskupaJana Cieplaka powracajπcego zniewoli bolszewickiej do kraju

A wczeuacuteniej 2 wrzeuacutenia 1922roku Ruszczyc (po opuszczeniuTowarzystwa SzubrawcUcircw przezzageooslashyciela Tadeusza WrUcircblew s -kiego jego Wielki Straoslashnik) naposiedzeniu Szubrawi przeds ta -wige postawIacute duchowieOgravestwa wo -bec BiageorusinUcircw NtildeSpecjalnazmiana - w duchowieOgravestwieDogadza to Matulewiczowi Abiskup poundoziOgraveski dla przyciπ g niIacute -cia MiOgraveszczyzny za kordonemdπoslashy do szkodliwej dla nas unii -napisage - Pod wraoslasheniem tego cosiIacute sgeyszageo omawiageo i czytageowczoraj i dziuacute nie mogIacute zasnπEcircod razu Przez dziesiπtki lat opie -rano siIacute u nas wszelkim pokusomze strony Rosji rIacutekoma i nogamicze piano siIacute tej ziemi i bronionokaoslashdej jej piIacutedzi by oto terazgdy Polska jest traciEcirc pod

nogami grunticirc Jak widzimy uniawywo gey wagea zaniepokojenie wpew nych krIacutegach

Ntilde W ubieggeym dwudziestoleciumiIacutedzywojennym nie udageo siIacute wPolsce utworzyEcirc zrIacutebUcircw sieci pa -rafii katolickich uoslashywajπcych wna booslasheOgravestwach para liturgicz -nych w kazaniach i katechizacjijIacute zyka biageoruskiego - relacjonujeZbigniew Gajewski - Juoslash dawniejdziagealnouacuteEcirc biageoruskich duchow -nych katolickich bygea popieranaprzez katolickich biskupUcircw Pola -kUcircw Edwarda Roppa z Wilna(potem arcybiskupa z Mohylewa)i poundoziOgraveskiego z PiOgraveska Biskupzauacute wileOgraveski Jerzy Matulaitis -Ma tulewicz (Litwin beatyfikowa -ny przez Jana Pawgea II) byge dlawszystkich trzech narodowouacuteciPo lakUcircw LitwinUcircw i Biageoru si -nUcircw ojcemicirc ( NtildeLithuaniaicirc nr3(16) z 1995 r) Ferdynand Rusz -czyc byge wielkim patriotπ ale niezrozumiage postawy biskupUcircw zWilna i PiOgraveska ktUcircrych jednakdocenigea historia i KouacuteciUcircge

Juoslash w latach zaborUcircw nie -ktUcircrzy byli zatroskani sytuacjπPolakUcircw na Wschodzie oslashyjπcychw obcym otoczeniu dotπd jeszczeprzyjaz nym Ale rodzπcy siIacute ruchnaro do wy pobratymcUcircw zmuszagedo re fleksji Jednym z nich bygemiOgrave sz czanin adwokat AleksanderLed nicki PrzytoczIacute jego sgeowawypowiedziane w czerwcu 1905r na przyjIacuteciu w Landwarowie uhr Wgeadysgeawa TyszkiewiczaktUcirc ry podobnie jak on byge posgeemI Dumy Okazjπ bygeo otwarciesta geej sceny polskiej Wilnie Za -pro szono artystUcircw warszawskiegoNtildeTeatru Rozmaitouacuteciicirc ZwrUcirccige siIacutedo licznie zebranych w rezydencjihrabiego NtildeNie jesteuacutemy tu zwartπmasπ mamy tu inne narodowouacute -cio we oslashywiogey ktUcircre wnoszπswo je wgeasne niezaleoslashne prawa idla ktUcircrych sgeowo polskie nie jesttem czem ono jest dla nas I jed -nem tylko sgeowem polskim poru -szyEcirc mas tych nie jesteuacutemy w sta -nie To sgeowo powinno byEcirc po -chod niπ kultury emblematemspra wiedliwouacuteci i wzajemnegouznania - nigdy zauacute wrogiem lubnarzuconem a zawsze dobro t li -wem przyjaznem - powiedziage dozebranych gouacuteci - Nie tyle naro -do wa dziagealnouacuteEcirc nas tu czeka ilespogeeczno - kulturalnaOuml WolnouacuteEcirci rUcircwnouacuteEcirc powinny byEcirc hasgeemdla wszystkich tych co chcπ tutajpolitycznie dziageaEcircicirc (Mowy po li -ty czne KrakUcircw 1906)

Bp poundoziOgraveski widziage potrzebIacutedotarcia do innowiercUcircw wsposUcircb nie konwencjonalny Jestto temat tak obszerny i zawigey oslashewymaga odrIacutebnego opracowaniaZainteresowanie Watykanu pra -wo sgeawnym Wschodem wzrosgeopod koniec Wielkiej Wojny Usu -niIacutecie sprzecznouacuteci wyznanio -wych wpgeynπEcirc moggeo na geago dze -nie konfliktUcircw naro do wouacute cio -wych chociaoslash nie zawsze czegoprzykgeadem bygey litewsko-polskiekonflikty kouacutecielne Ale w sto sun -ku do BiageorusinUcircw ktUcircrychmniej szouacuteEcirc bygea katolickπ awiIacutek szouacuteEcirc prawosgeawnπ usu niIacute -

cie odrIacutebnouacuteci wyznaniowychmiageo pozytywny wpgeyw Oczy -wiuacutecie dotyczygeo to UkraiOgrave cUcircwemigrantUcircw rosyjskich Ro sjan wZSRR itp

Biskup piOgraveski ktUcircrego diecezjaobejmowagea ludzi rUcircoslashnych wyz -naOgrave byge bardzo zainteresowanyunij nymi sprawami NtildeBardzo waoslash -nπ rolπ w wypracowaniu akcjiuni jnej metod misji w usyste ma -tyzowaniu poglπdUcircw nazw pojIacuteEcircodbywagey zwogeywane od 1930 rkonferencje piOgraveskieicirc Konferencjete zaczIacuteto zwogeywaEcirc z inicjatywybpa poundoziOgraveskiego a ich organi za -to rem byge ks Antoni Okogeo-Kugeak i uczestniczyli w nich za -inte resowani neouniπ ksiIacuteoslashawszy stkich obrzπdkUcircw (M Pa -pie rzyska MiIacutedzy tradycjπ a rze -czy wis touacuteciπ W 1989) Jed nymz zainteresowanych tπ spra wπ bygeks Wgeadysgeaw Togeoczko (1887-1942) ktUcircry stale kontak to wage siIacutez arcybiskupem ASzep tyc kim i uktUcircrego w mieszkaniu jak wspo -mi nage Sta ni sgeaw Swia nie wiczicircstage duoslashy por t ret metro polity wszatach litur gicz nych z wgea -snorIacutecznπ dedyka cją intereso wagesiIacute nie tylko hi sto riπ unii lecz

W NowogrUcircdku i PiOgravesku (5)

Zenowiusz Ponarski

Przed Wielkπ Wojnπ ks Zyg -munt poundoziOgraveski mieszkage w stolicyRosji - w Petersburgu i w wiIacutek -szych ouacuterodkach imperium wSmo leOgravesku Tule Rydze i MiOgraves -ku Nie mooslashna tych miast podwzglIacutedem ludnouacuteci i znaczeniaporUcircwnaEcirc z niewielkim prowin -cjo nalnym grodem - NowogrUcircd -kiem gdzie zamieszkage po woj-nie Ale nie bygeo to jednak takieso bie miasteczko NowogrUcircdekmiage bogatπ przeszgeouacuteEcirc i zapisagesiIacute w historii Niegdyuacute byge stolicπudzielnego ksiIacutestwa ruskiego kil -kakrotnie niszczonπ przez Tata -rUcircw i KrzyoslashakUcircw W roku 1415odbyge siIacute tam sobUcircr biskupUcircw ob -rzπdku greckiego ktUcircry obrageosobnego metropolitIacute litewskiegoGrzegorza Casmblaka Od 1581roku stage siIacute siedzibπ TrybunageuLi tewskiego (na przemian z MiOgraves -kiem) posiedzenia ktUcircrego do1775 roku odbywagey się co dwalata i ogromnie wpgeynIacuteły na jegoroz wUcircj Najbardziej rozsgeawige gopoeta Adam Mickiewicz ktUcircryksztagecige siIacute w szkole po domi ni -kaOgrave skiej PamiIacutetamy wszyscy sgeo -wa icircPanno uacutewiIacuteta Ouml Ty co grUcircdzamkowy NowogrUcircdzki ochra -niasz z jego wiernym ludemicircAle zatrzymamy siIacute na jegowspUcircge czesnych dziejach Wewrzeuacute niu 1915 r do NowogrUcircdkawkroczygea armia niemiecka Prze -bywagea dgeugo aoslash do koOgraveca grudnia1918 r kiedy bolszewicy zajIacutelimiasto W kwietniu 1919 r grUcircdzdo byli Polacy W tym okresie nakresach wschodnich wszystko by -geo pgeynne i od lipca do koOgravecawrzeuacute nia 1920 roku znowu tu sπbol szewicy ktUcircrzy ostatecznieod stIacutepujπ Gdy wojska Rzeczy -pos politej wyzwoligey NowogrUcirc -dek na wiele lat staje siIacute pols kimOd lutego 1921 r jest mias temwojewUcircdzkim ktUcircremu pod legajπcentra powiatowe Bara no wiczeLida Nieuacutewieoslash Sgeonim i inne

W NowogrUcircdku bp poundoziOgraveskiza mieszkage w klasztorze po do -minikaOgraveskim Na tym skrawkudiecezji miOgraveskiej pozostajπcej wgranicach Polski jesieniπ 1922 rerygowage Seminarium DuchowneStπd w przeciπgu trzech lat kie -rowage swojπ podzielonπ diecezjπNie mam niestety oslashadnych ma te -riageUcircw dotyczπcych jego dzia geal -nouacuteci w tym okresie jego oslashycia aprzedstawione powyoslashej szczegUcircgeypochodzπ z opracowania Kata -rzyny Hejoslashe ktUcircra wspomina obez skutecznych zabiegach bisku -pa wyjazdu do MiOgraveska Oczy -wiuacutecie Moskwa nie godzigea siIacutenigdy na jego przyjazd Podobniejak i arcybpa Edwarda RoppaktUcirc remu mimo solennych obietnicwy bitnych sowieckich dygnitarzyCziczerina i Marchlewskiego niezezwolono na przyjazd do Rosji

rUcircw nieoslash mo oslashli wouacuteciami jejwskrze szeniaicirc W liuacute cie prywat -nym napisage Ntildez prze ko naOgrave je -stem nadnarodow cem (do oslashadnejnarodowouacuteci nie naleoslashIacute i mogIacutenaraz do kilku) Wobec pierwias -tkUcircw biageoruskich w linii ojca inad zwyczajnej bier nouacuteci Biageoru -sinUcircw popieram ich przede wszy -stkim (BANL sygn F - 203)Sprawy unii obszernie relacjono -wage historyk niemiecki H Stehlew NtildeTajnej dyplomacji Waty kanuicirc(W 1993)

Drugπ sprawπ bardzo kgeo pot -liwπ bygea akcja rewindykacjicerk wi po unickich i po geaciOgrave -skich pozostajπcych w uoslashytko wa -niu Kouacuteciogea prawosgeawnego Wokresie 1929 - 1934 nabrageaksztage tu walki sπdowej Byge wniej najbardziej zaangaoslashowanyarcybiskup wileOgraveski RomualdJagebrzykowski a w mniejszymstopniu biskupi geucki i piOgraveski

Biskup poundoziOgraveski ktUcircry wspieragetę akcjIacute zwrUcirccige siIacute w 1929 rokudo prawosgeawnej ludnouacuteci diec e -zji piOgraveskiej ze sgeowami NtildeOumlgdyby okazageo siIacute oslashe przez po -mygekIacute sπd przyznage Kouacuteciogeowi

DokoOgraveczenie na stronie 9

Strona 9

obiekt do ktUcircrego nie miage onpra wa to KouacuteciUcircge sam by tIacute po -mygekIacute sprostowage majπc nawet zasobπ sigeIacute i prawoicirc Ale w uacutewietledziennika ks Bronisgeawa Oslashon -gogegeowicza biskup piOgraveski nie bygew tej sprawie bynajmniej ustIacutep -liwym Podsekretarz stanu wministerstwie ouacutewiaty i wyznaOgravereligijnych w latach 1930 - 1936 istary znajomy z lat petersbur -skich Oslashongogegeowicz zanotowage 30lipca 1931 roku nastIacutepujπcπ roz -mowIacute

Ntilde Oslashπdanie proste Rzπd musiodebraEcirc od Cerkwi uacutewiπtyniektUcircre przed 100-150 laty bygeyunickie czy geaciOgraveskie Nie chcepoundoziOgrave ski ni procesUcircw sπdowychchoEcirc sam je rozpoczπge ni ukgea -dUcircw z Cerkwiπ jeno upatrujeobo wiπzek Rzπdu odebraEcirc jeCerkwi oddaEcirc Kouacuteciogeowi Sposo -by proponowage proste do wybo ruwgeadzę administracyjnπ wy rzu ciEcircprawosgeawnych albo kazaEcirc sπ -dom przysπdziEcirc albo wydaEcirc usta -wIacute przez Sejm kazage BB takπuchwageIacute uchwaliEcirc PoniewaoslashRzπd tego nie robi wiIacutec Ntildejestnieuczciwyicirc Oslashadna dyskusja nie -mooslashliwa nie chce ani sgeuchaEcircprzerywa unosi siIacute oddawajcie ikoniecicirc (Dziennik ks Oslashongogegeo -wi cza) Czy rzeczywiuacute cie biskupbyge tak nieustIacutepliwy

Sprawy unii i odzyskiwaniacerkwi sπ dosyEcirc skomplikowane idlatego wymagajπ odrIacutebnegoopracowania

Zenowiusz Ponarski

DokoOgraveczenie ze strony 8

15-31102008 No 20 (962)

bocia w Polsce zara zem jednakpowoduje pojawianie siIacute w ko -lejnych sektorach istotnych luk narynku pracy

Po drugie transfery finansowez zagranicy systematycznie rosnπntilde w roku 2007 emigranci przeka -zali do kraju ponad 20 mld zgeNajczIacuteuacuteciej jednak przywogeujπc tedane zapomina siIacute o tym oslashe pracaimigrantUcircw przysparza teoslash ogrom-nych korzyuacuteci krajom przyjmujπ -cym czego wspaniageomyuacutelniepozbawiajπ siIacute kraje eksportujπcesigeIacute roboczπ (tylko w pierwszympUcircgeroczu po rozszerzeniu wpgeywyz tego tytugeu w Wielkiej BrytaniiosiπgnIacutegey 20 mln funtUcircw) WpaOgravestwach zachodnich ma takoslashemiejsce couacute co z perspektywyrodzimej wydaje siIacute nieprawdo -podobne na skutek przypgeywu zzewnπtrz sigey roboczej niewzrasta tam bezro bocie a wprostprze ciw nie - pow stajπ nowemiejsca pracy Jak pokazujπanalizy Ouacuterod ka BadaOgrave nadMigracjami miageo to miejsce npw Hiszpanii gdzie imigrantkizastπpigey w pra cach domowych ifunkcjach opie kuOgraveczych rzeszeHiszpanek ktUcircre masowo ruszygeyna rynek pracy I udageo siIacute stwo -rzyEcirc dla nich wiele no wych sta -nowisk gdyoslash dla rzπ dzπcych bygeojasne ioslash wiIacutecej zatrudnio nychoznacza dodatko we wpgeywy doPKB i budoslashetu paOgravestwa

Po trzecie zarysowuje siIacute corazwyrauumlniej cagey szereg zjawiskspogeecznych bIacutedπcych jednozna -cznie negatywnymi konsekwen -cja mi nasilonych migracji (prob -lem tzw eurosierot drenaoslash umie -jIacutetnouacuteci i redukcja kapitageu ludz -kiego zatrudnianego na zachodziez regugey ponioslashej kwali fikacji sta -gnacja ekonomiczna regionUcircwwysygeajπcych a zwgeasz cza rodzinemigrantUcircw ktUcircre zaczynajπogra niczaEcirc swojπ aktyw nouacuteEcirc za -wodowπ i zarobko wπ w kraju

Po czwarte wreszcie pozbawia -jπc siIacute w takiej ilouacuteci dynamicz -nych mgeodych ludzi Polska stajeprzed koniecznouacuteciπ zatrudnianiaobcokrajowcUcircw z czym wiπoslashe siIacuteryzyko wielu niekorzystnychefek tUcircw douacutewiadczonych juoslashprzez paOgravestwa zachodnie Nad tπostatniπ kwestiπ warto zatrzymaEcircsiIacute nieco dgeuoslashej ujmujπc zaga -dnie nie w ogUcirclniejszej perspekty -wie Kiedy na przegeomie XIX iXX w trwage w Prusach Zachod -nich gigantyczny Ostflucht(Ntildeucie cz ka ze Wschoduicirc) - w ciπ -gu 30 lat opuuacutecigeo te ziemie okogeo700 tys NiemcUcircw - Max Weberwskazywage popegenione bgeIacutedy idomagage siIacute wprowadzenia no -wych zasad postIacutepowa nia

W czym ten wybitny socjologupatrywage ggeUcircwnych przyczynniepokojπcego zjawiska Otouwaoslashage ioslash winne jest temu kiero -wanie siIacute wπskoekonomicznymiinteresami ktUcircre dopuszczagey na -pgeyw konkurencyjnych wobecniemieckiej sigey roboczej robotni -kUcircw rolnych i drobnych chgeopUcircwz Polski NtildeDlaczego jednak wgeauacute -nie polscy chgeopi zdobywajπ

teren - zapytywage - Czy sprawiato ich wyoslashsza inteligencja ekono -mi czna albo sigea kapitageu RaczejprzeciwieOgravestwo jednego i drugie -go Polski chgeop mageorolny zdo -by wa grunty poniewaoslash w pew -nym sensie oslashre trawIacute ktUcircra po -rasta te ziemie a wiIacutec nie po -mimo lecz z powodu niskiegopoziomu swoich fizycznych i du -chowych przyzwyczajeOgraveicirc

Dorauumlne zalety taOgraveszych rπk dopracy okazywagey siIacute w rezultaciezagrooslasheniem dla utrzymania ziemwschodnich w rIacuteku Niemiec a towgeauacutenie badacz uwaoslashage za sprawIacutenajwaoslashniejszπ Dlatego bez oslashad -nych osgeonek postulowage wprowa -dzenie narodowej polityki gospo -darczej ktUcircra bIacutedzie kierowageasiIacute nie krUcirctkowzrocznie pojmo -wanπ rachubπ ekonomicznπ aledalekosiIacuteoslashnymi celami narodu

Dzisiejszy wyrauumlny renesanskoncepcji Ntildenacjonalizmu gospo -dar czegoicirc (J Kofman 1992) czyidei Ntildepatriotyzmu ekonomicz -negoicirc (Grzegorz Kogeodko 2008)dowodzi nie tylko aktualnouacutecimyuacuteli Webera ale rUcircwnieoslash pilnejpotrzeby przeorientowania zasadpolityki gospodarczej we wspUcircge -czes nej Polsce ktUcircra zbyt dgeugopozostawagea pod wpgeywem ultra -liberalnej ortodoksji Jak bowiemdowodzπ badacze nacjonalizmekonomiczny w istotnym stopniusprzyja wchodzeniu sgeabo rozwi -niIacute tych paOgravestw na drogIacute nowo -czes nouacuteci i jest najtaOgraveszym inajskuteczniejszym sposobempodnoszenia ich dochodu orazkorzystniejszego usytuowania wmiIacutedzynarodowym podzialepracy Przy takim podejuacuteciuzasadniczej zmianie ulega teoslashorientacja ntilde z mikroekonomicznejna makroekonomicznπ i z krUcirctko -okresowej na dgeugookresowπ NtildeWwartouacuteciach spogeecznych corazmniej bIacutedzie siIacute liczygea eumlojczy -znaiacute a coraz bardziej eumlsynczy -znaiacute gdyby zapooslashyczyEcirc to okre -uacutelenie od Gombrowicza ntilde piszeKogeodko ntilde A wiIacutec orientacja naprzyszgee pokoleniaicirc Konkluzja tama oczywiuacutecie doniosgee znaczenietakoslashe dla analizowanej tu w kon -tekuacutecie ksiπoslashki Krystyny Iglickiejpolityki migracyjnej

Sprawa jest niezwykle waoslashnagdyoslash alternatywπ dla obraniakursu na bardziej upolitycznioną

a mniej zekonomizowanπ gospo -darkIacute mooslashe byEcirc tylko utrwalaniestatusu Polski jako kraju systema-tycznie drenowanego z zasobUcircwsigey roboczej Autorka przewi -duje ioslash z powodu presji demogra -ficznej aoslash do roku 2012 Polskazmuszona bIacutedzie pegeniEcirc NtildefunkcjIacuterezerwuaru sigey roboczej wyko -nu jπcej prace ktUcircre wymagajπniskich bπduuml uacuterednich kwalifikacjizawodowychicirc O tym jak nieko -rzystne to zjawisko przekonujeopinia innej badaczki migracjiKrystyny Romaniszyn Ntildestageyuby tek kapitageu ludzkiego nieposgeuoslashy rUcircwnomiernemu rozwo -jo wi kraju przeciwnie ntilde bIacutedziepo ggeIacutebiage stan marginalizacji ibraku rozwoju w regionach od -pgey wu Utrwali teoslash status Polskijako wspUcirclnotowego pUcircgeperyfe -ryj nego kraju wysygeajπcegoicirc

Nietrudno zauwaoslashyEcirc oslashe pod sta -wowπ przesgeankπ takich pesy mi -sty cznych przewidywaOgrave jest z jed -nej strony przekonanie o nie wy -dolnouacuteci rynku pracy w Polsce(niezdolnego jakoby - w przeci -wieOgrave stwie do innych nor mal nychgospodarek - do genero wanianowych miejsc pracy) a z drugiejprymitywne i krUcirctkow zroczneobliczenia sugerujπce ioslash korzy -stniej bIacutedzie zatrudniaEcirc taniπ sigeIacuteroboczπ zza naszej wschodniejgranicy nioslash podnieuacuteEcirc poziom pgeacdla pracownikUcircw polskich przezdostosowanie ich do faktycznychkosztUcircw utrzyma nia Fiaska ta -kich rachub dowodzi nie tylkolektura cytowanego We bera aleteoslash uacutewieoslashsze douacutewiad czenia zUSA czy UE

Konkluzja pgeynπca z przywo -geanych tu prac mooslashe byEcirc tylkojedna sprawπ najwyoslashszej wagijest takie zdefiniowanie celUcircw imetod polityki gospodarczejktUcircre bIacutedzie zapobiegaEcirc drena -oslashowi polskiej sigey roboczej tran -sferowanej do zamooslashniejszychkrajUcircw zachodnich gdzie przy -czy nia siIacute ona do ich dalszegowzrostu kosztem stagnacji krajuwysygeajπcego Bogato udokumen -towana ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej zwgeaszcza rozpatrywana naszerokim tle minionych i aktual -nych douacutewiadczeOgrave w pegeni uza -sadnia taki wniosek

Izabella Bukraba-Rylska

Jak po wino to tylko do

Euro-CanProdukujemy wszystkie gatunki win na kaoslashdπ okazjIacute

Wysoka jakouacuteEcirc niska cenaZapraszamy PaOgravestwa na degustacjIacute

Katherine Ziemianin1625 Steeles AveE Unit 12Brampton Ontario L6T 4T7

TelFax 905-791-3447

Stowarzyszenie I-wszej Polskiej Dywizji Pancernej w Kanadzie oraz

Stowarzyszenie Polskich KombatantUcircw Kogeo nr 20 zapraszaSzanownych PaOgravestwa

naUroczysty Bankiet

Z okazji spotkania oslashogenierzy 1-wszej DywizjiPancernej z DowUcircdcπ XI Dywizji -

spadkobiercami Dywizji Pancernych

Honorowymi gouacuteEcircmi bankietu bIacutedπ

1 DowUcircdca XI Lubuskiej Dywizji KawaleriiPancernej

gen dyw Pawege Lamla2 Gen RW Lewis (retired)

Bankiet odbIacutedzie siIacute dnia 25 pauumldziernika 2008r w Domu SPK Kogeo nr 20

przy 206 Beverley St w TorontoKoktajl godz 16-ta CzIacuteuacuteEcirc oficjalna godz 17-ta

Obiad godz 18-taObowiπzuje strUcircj wieczorowy

(kombatanci blezery)

WstIacutep od osoby $ 5000 - stolik na 8 osUcircb36000 Termin zamawiania biletUcircw - do dnia 22

pauumldziernika 2008r

Tel 416-626-1595 416-622-1660 416-797-2017

interesUcircw kraju Aby zdaEcirc sobie sprawIacute z aktu -

alnej sytuacji Polski naleoslashy pa -miIacute taEcirc o kilku faktach ktUcircrychoceny nie sπ bynajmniej jedno -zna czne Po pierwsze od mo -mentu akcesji rozpoczπge siIacute naduoslashπ skalIacute odpgeyw polskiej sigeyroboczej na zachUcircd ale juoslash nie doUSA jak do tej pory (Ntildeupadekmi tu Amerykiicirc - pisze o tym zja -wisku Iglicka) lecz do krajUcircwUE pod koniec 2007 r na emi -gra cji czasowej przebywageo 2 700tys obywateli w tym ponad 1 900tys w Europie przy czym naj -wiIacuteksza grupa rodakUcircw wy brageaWielka BrytaniIacute Wyjeoslashdoslasha jπcypochodzπ ggeUcircwnie z mageych iuacuterednich miast i ich wiek nie prze -kracza 30 lat natomiast tym coich rUcircoslashnicuje zdecydowanie topo stawy patriotyczne emigrantUcircww Stanach i silne poczucie fru stra -cji sytuacjπ w Polsce w przy padkupracujπcych w Wielkiej BrytaniiOwe wystIacutepujπce w stru mieniachmigracyjnych od miennouacuteci (couza sadnigeo uoslashycie w tytule okre -uacutele nia Ntildekontrastyicirc) w odniesieniudo sytuacji w kraju sprowadzajπsiIacute do wspUcirclnego mianownikawprawdzie charak te ryzowanyprzez autorkIacute exodus wydatniezmniejsza ogUcirclny po ziom bezro -

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

DokoOgraveczenie ze strony 4

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 8: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 9

obiekt do ktUcircrego nie miage onpra wa to KouacuteciUcircge sam by tIacute po -mygekIacute sprostowage majπc nawet zasobπ sigeIacute i prawoicirc Ale w uacutewietledziennika ks Bronisgeawa Oslashon -gogegeowicza biskup piOgraveski nie bygew tej sprawie bynajmniej ustIacutep -liwym Podsekretarz stanu wministerstwie ouacutewiaty i wyznaOgravereligijnych w latach 1930 - 1936 istary znajomy z lat petersbur -skich Oslashongogegeowicz zanotowage 30lipca 1931 roku nastIacutepujπcπ roz -mowIacute

Ntilde Oslashπdanie proste Rzπd musiodebraEcirc od Cerkwi uacutewiπtyniektUcircre przed 100-150 laty bygeyunickie czy geaciOgraveskie Nie chcepoundoziOgrave ski ni procesUcircw sπdowychchoEcirc sam je rozpoczπge ni ukgea -dUcircw z Cerkwiπ jeno upatrujeobo wiπzek Rzπdu odebraEcirc jeCerkwi oddaEcirc Kouacuteciogeowi Sposo -by proponowage proste do wybo ruwgeadzę administracyjnπ wy rzu ciEcircprawosgeawnych albo kazaEcirc sπ -dom przysπdziEcirc albo wydaEcirc usta -wIacute przez Sejm kazage BB takπuchwageIacute uchwaliEcirc PoniewaoslashRzπd tego nie robi wiIacutec Ntildejestnieuczciwyicirc Oslashadna dyskusja nie -mooslashliwa nie chce ani sgeuchaEcircprzerywa unosi siIacute oddawajcie ikoniecicirc (Dziennik ks Oslashongogegeo -wi cza) Czy rzeczywiuacute cie biskupbyge tak nieustIacutepliwy

Sprawy unii i odzyskiwaniacerkwi sπ dosyEcirc skomplikowane idlatego wymagajπ odrIacutebnegoopracowania

Zenowiusz Ponarski

DokoOgraveczenie ze strony 8

15-31102008 No 20 (962)

bocia w Polsce zara zem jednakpowoduje pojawianie siIacute w ko -lejnych sektorach istotnych luk narynku pracy

Po drugie transfery finansowez zagranicy systematycznie rosnπntilde w roku 2007 emigranci przeka -zali do kraju ponad 20 mld zgeNajczIacuteuacuteciej jednak przywogeujπc tedane zapomina siIacute o tym oslashe pracaimigrantUcircw przysparza teoslash ogrom-nych korzyuacuteci krajom przyjmujπ -cym czego wspaniageomyuacutelniepozbawiajπ siIacute kraje eksportujπcesigeIacute roboczπ (tylko w pierwszympUcircgeroczu po rozszerzeniu wpgeywyz tego tytugeu w Wielkiej BrytaniiosiπgnIacutegey 20 mln funtUcircw) WpaOgravestwach zachodnich ma takoslashemiejsce couacute co z perspektywyrodzimej wydaje siIacute nieprawdo -podobne na skutek przypgeywu zzewnπtrz sigey roboczej niewzrasta tam bezro bocie a wprostprze ciw nie - pow stajπ nowemiejsca pracy Jak pokazujπanalizy Ouacuterod ka BadaOgrave nadMigracjami miageo to miejsce npw Hiszpanii gdzie imigrantkizastπpigey w pra cach domowych ifunkcjach opie kuOgraveczych rzeszeHiszpanek ktUcircre masowo ruszygeyna rynek pracy I udageo siIacute stwo -rzyEcirc dla nich wiele no wych sta -nowisk gdyoslash dla rzπ dzπcych bygeojasne ioslash wiIacutecej zatrudnio nychoznacza dodatko we wpgeywy doPKB i budoslashetu paOgravestwa

Po trzecie zarysowuje siIacute corazwyrauumlniej cagey szereg zjawiskspogeecznych bIacutedπcych jednozna -cznie negatywnymi konsekwen -cja mi nasilonych migracji (prob -lem tzw eurosierot drenaoslash umie -jIacutetnouacuteci i redukcja kapitageu ludz -kiego zatrudnianego na zachodziez regugey ponioslashej kwali fikacji sta -gnacja ekonomiczna regionUcircwwysygeajπcych a zwgeasz cza rodzinemigrantUcircw ktUcircre zaczynajπogra niczaEcirc swojπ aktyw nouacuteEcirc za -wodowπ i zarobko wπ w kraju

Po czwarte wreszcie pozbawia -jπc siIacute w takiej ilouacuteci dynamicz -nych mgeodych ludzi Polska stajeprzed koniecznouacuteciπ zatrudnianiaobcokrajowcUcircw z czym wiπoslashe siIacuteryzyko wielu niekorzystnychefek tUcircw douacutewiadczonych juoslashprzez paOgravestwa zachodnie Nad tπostatniπ kwestiπ warto zatrzymaEcircsiIacute nieco dgeuoslashej ujmujπc zaga -dnie nie w ogUcirclniejszej perspekty -wie Kiedy na przegeomie XIX iXX w trwage w Prusach Zachod -nich gigantyczny Ostflucht(Ntildeucie cz ka ze Wschoduicirc) - w ciπ -gu 30 lat opuuacutecigeo te ziemie okogeo700 tys NiemcUcircw - Max Weberwskazywage popegenione bgeIacutedy idomagage siIacute wprowadzenia no -wych zasad postIacutepowa nia

W czym ten wybitny socjologupatrywage ggeUcircwnych przyczynniepokojπcego zjawiska Otouwaoslashage ioslash winne jest temu kiero -wanie siIacute wπskoekonomicznymiinteresami ktUcircre dopuszczagey na -pgeyw konkurencyjnych wobecniemieckiej sigey roboczej robotni -kUcircw rolnych i drobnych chgeopUcircwz Polski NtildeDlaczego jednak wgeauacute -nie polscy chgeopi zdobywajπ

teren - zapytywage - Czy sprawiato ich wyoslashsza inteligencja ekono -mi czna albo sigea kapitageu RaczejprzeciwieOgravestwo jednego i drugie -go Polski chgeop mageorolny zdo -by wa grunty poniewaoslash w pew -nym sensie oslashre trawIacute ktUcircra po -rasta te ziemie a wiIacutec nie po -mimo lecz z powodu niskiegopoziomu swoich fizycznych i du -chowych przyzwyczajeOgraveicirc

Dorauumlne zalety taOgraveszych rπk dopracy okazywagey siIacute w rezultaciezagrooslasheniem dla utrzymania ziemwschodnich w rIacuteku Niemiec a towgeauacutenie badacz uwaoslashage za sprawIacutenajwaoslashniejszπ Dlatego bez oslashad -nych osgeonek postulowage wprowa -dzenie narodowej polityki gospo -darczej ktUcircra bIacutedzie kierowageasiIacute nie krUcirctkowzrocznie pojmo -wanπ rachubπ ekonomicznπ aledalekosiIacuteoslashnymi celami narodu

Dzisiejszy wyrauumlny renesanskoncepcji Ntildenacjonalizmu gospo -dar czegoicirc (J Kofman 1992) czyidei Ntildepatriotyzmu ekonomicz -negoicirc (Grzegorz Kogeodko 2008)dowodzi nie tylko aktualnouacutecimyuacuteli Webera ale rUcircwnieoslash pilnejpotrzeby przeorientowania zasadpolityki gospodarczej we wspUcircge -czes nej Polsce ktUcircra zbyt dgeugopozostawagea pod wpgeywem ultra -liberalnej ortodoksji Jak bowiemdowodzπ badacze nacjonalizmekonomiczny w istotnym stopniusprzyja wchodzeniu sgeabo rozwi -niIacute tych paOgravestw na drogIacute nowo -czes nouacuteci i jest najtaOgraveszym inajskuteczniejszym sposobempodnoszenia ich dochodu orazkorzystniejszego usytuowania wmiIacutedzynarodowym podzialepracy Przy takim podejuacuteciuzasadniczej zmianie ulega teoslashorientacja ntilde z mikroekonomicznejna makroekonomicznπ i z krUcirctko -okresowej na dgeugookresowπ NtildeWwartouacuteciach spogeecznych corazmniej bIacutedzie siIacute liczygea eumlojczy -znaiacute a coraz bardziej eumlsynczy -znaiacute gdyby zapooslashyczyEcirc to okre -uacutelenie od Gombrowicza ntilde piszeKogeodko ntilde A wiIacutec orientacja naprzyszgee pokoleniaicirc Konkluzja tama oczywiuacutecie doniosgee znaczenietakoslashe dla analizowanej tu w kon -tekuacutecie ksiπoslashki Krystyny Iglickiejpolityki migracyjnej

Sprawa jest niezwykle waoslashnagdyoslash alternatywπ dla obraniakursu na bardziej upolitycznioną

a mniej zekonomizowanπ gospo -darkIacute mooslashe byEcirc tylko utrwalaniestatusu Polski jako kraju systema-tycznie drenowanego z zasobUcircwsigey roboczej Autorka przewi -duje ioslash z powodu presji demogra -ficznej aoslash do roku 2012 Polskazmuszona bIacutedzie pegeniEcirc NtildefunkcjIacuterezerwuaru sigey roboczej wyko -nu jπcej prace ktUcircre wymagajπniskich bπduuml uacuterednich kwalifikacjizawodowychicirc O tym jak nieko -rzystne to zjawisko przekonujeopinia innej badaczki migracjiKrystyny Romaniszyn Ntildestageyuby tek kapitageu ludzkiego nieposgeuoslashy rUcircwnomiernemu rozwo -jo wi kraju przeciwnie ntilde bIacutedziepo ggeIacutebiage stan marginalizacji ibraku rozwoju w regionach od -pgey wu Utrwali teoslash status Polskijako wspUcirclnotowego pUcircgeperyfe -ryj nego kraju wysygeajπcegoicirc

Nietrudno zauwaoslashyEcirc oslashe pod sta -wowπ przesgeankπ takich pesy mi -sty cznych przewidywaOgrave jest z jed -nej strony przekonanie o nie wy -dolnouacuteci rynku pracy w Polsce(niezdolnego jakoby - w przeci -wieOgrave stwie do innych nor mal nychgospodarek - do genero wanianowych miejsc pracy) a z drugiejprymitywne i krUcirctkow zroczneobliczenia sugerujπce ioslash korzy -stniej bIacutedzie zatrudniaEcirc taniπ sigeIacuteroboczπ zza naszej wschodniejgranicy nioslash podnieuacuteEcirc poziom pgeacdla pracownikUcircw polskich przezdostosowanie ich do faktycznychkosztUcircw utrzyma nia Fiaska ta -kich rachub dowodzi nie tylkolektura cytowanego We bera aleteoslash uacutewieoslashsze douacutewiad czenia zUSA czy UE

Konkluzja pgeynπca z przywo -geanych tu prac mooslashe byEcirc tylkojedna sprawπ najwyoslashszej wagijest takie zdefiniowanie celUcircw imetod polityki gospodarczejktUcircre bIacutedzie zapobiegaEcirc drena -oslashowi polskiej sigey roboczej tran -sferowanej do zamooslashniejszychkrajUcircw zachodnich gdzie przy -czy nia siIacute ona do ich dalszegowzrostu kosztem stagnacji krajuwysygeajπcego Bogato udokumen -towana ksiπoslashka Krystyny Iglic -kiej zwgeaszcza rozpatrywana naszerokim tle minionych i aktual -nych douacutewiadczeOgrave w pegeni uza -sadnia taki wniosek

Izabella Bukraba-Rylska

Jak po wino to tylko do

Euro-CanProdukujemy wszystkie gatunki win na kaoslashdπ okazjIacute

Wysoka jakouacuteEcirc niska cenaZapraszamy PaOgravestwa na degustacjIacute

Katherine Ziemianin1625 Steeles AveE Unit 12Brampton Ontario L6T 4T7

TelFax 905-791-3447

Stowarzyszenie I-wszej Polskiej Dywizji Pancernej w Kanadzie oraz

Stowarzyszenie Polskich KombatantUcircw Kogeo nr 20 zapraszaSzanownych PaOgravestwa

naUroczysty Bankiet

Z okazji spotkania oslashogenierzy 1-wszej DywizjiPancernej z DowUcircdcπ XI Dywizji -

spadkobiercami Dywizji Pancernych

Honorowymi gouacuteEcircmi bankietu bIacutedπ

1 DowUcircdca XI Lubuskiej Dywizji KawaleriiPancernej

gen dyw Pawege Lamla2 Gen RW Lewis (retired)

Bankiet odbIacutedzie siIacute dnia 25 pauumldziernika 2008r w Domu SPK Kogeo nr 20

przy 206 Beverley St w TorontoKoktajl godz 16-ta CzIacuteuacuteEcirc oficjalna godz 17-ta

Obiad godz 18-taObowiπzuje strUcircj wieczorowy

(kombatanci blezery)

WstIacutep od osoby $ 5000 - stolik na 8 osUcircb36000 Termin zamawiania biletUcircw - do dnia 22

pauumldziernika 2008r

Tel 416-626-1595 416-622-1660 416-797-2017

interesUcircw kraju Aby zdaEcirc sobie sprawIacute z aktu -

alnej sytuacji Polski naleoslashy pa -miIacute taEcirc o kilku faktach ktUcircrychoceny nie sπ bynajmniej jedno -zna czne Po pierwsze od mo -mentu akcesji rozpoczπge siIacute naduoslashπ skalIacute odpgeyw polskiej sigeyroboczej na zachUcircd ale juoslash nie doUSA jak do tej pory (Ntildeupadekmi tu Amerykiicirc - pisze o tym zja -wisku Iglicka) lecz do krajUcircwUE pod koniec 2007 r na emi -gra cji czasowej przebywageo 2 700tys obywateli w tym ponad 1 900tys w Europie przy czym naj -wiIacuteksza grupa rodakUcircw wy brageaWielka BrytaniIacute Wyjeoslashdoslasha jπcypochodzπ ggeUcircwnie z mageych iuacuterednich miast i ich wiek nie prze -kracza 30 lat natomiast tym coich rUcircoslashnicuje zdecydowanie topo stawy patriotyczne emigrantUcircww Stanach i silne poczucie fru stra -cji sytuacjπ w Polsce w przy padkupracujπcych w Wielkiej BrytaniiOwe wystIacutepujπce w stru mieniachmigracyjnych od miennouacuteci (couza sadnigeo uoslashycie w tytule okre -uacutele nia Ntildekontrastyicirc) w odniesieniudo sytuacji w kraju sprowadzajπsiIacute do wspUcirclnego mianownikawprawdzie charak te ryzowanyprzez autorkIacute exodus wydatniezmniejsza ogUcirclny po ziom bezro -

Wspoacutełczesne migrowanie Polakoacutew czyli o niezbędności nacjonalizmu gospodarczego

DokoOgraveczenie ze strony 4

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 9: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 10 15-31102008 No 20 (962)

bygea rzeczywiuacutecie gospo darkπryn kowπ

W gospodarce rynkowej jakjuoslash o tym wspomniano ceny wtym takoslashe wIacutegla ksztagetujπ siIacute narynku Problem cen jest niezwy -kle zgeooslashonym zagadnieniem W1990 roku Ministerstwo Prze -mysgeu zlecigeo Instytutowi PAN wktUcircrym pracujIacute opracowanie sy -stemu cen na wIacutegiel ktUcircry miage -by elementy rynkowe Pisa geem otym w Nowym Kurierze w 2005roku PrzypomnIacute w skrUcirccie teteksty WybrnIacuteliuacutemy z nageooslasho -nego na nas zadania w ten sposUcircboslashe opracowana w PAN formugeasprzedaoslashna miagea dwa czgeonystrukturIacute cen i poziom cen Oba teczgeony miagey spegeniEcirc warunek oslashecena wIacutegla jest pieniIacuteoslashnym wyra -oslasheniem wartouacuteci towaru Struktu -ra cen zwiπzana bygea z parame -trami jakouacuteciowymi wIacutegla (war -touacuteEcirc opageowa zawartouacuteEcirc popiogeusiar ki i wilgoci) Oddawagea war -touacuteEcirc uoslashytkowπ kaoslashdego oferowa -nego do sprzedaoslashy wIacutegla Poziomcen byge elementem rynkowymgdyoslash poziom cen uzgadniageo siIacutew trakcie negocjacji pomiIacutedzyproducentami i uoslashytkownikamiPierwszy poziom cen byge narzu -cony przez Ministerstwo Finan -sUcircw a nastIacutepne miagey byEcirc usta -lane w sposUcircb rynkowy Tak siIacutejed nak nie stageo Poziom cennadal byge narzucany urzIacutedowoTu trzeba dodaEcirc oslashe pierwszypoziom cen satysfakcjonowagekopalnie gdyoslash pokrywage kosztyprodukcji wIacutegla Potem na skutekinflacji i uczynienia z cen wIacuteglatzw kot wicy inflacyjnej sytuacjaekono mi czna kopalOgrave stawagea siIacutecoraz gorsza

Jednπ z funkcji cen jest tzwfunkcja dochodowa W cyto wa -nym podrIacuteczniku napisano Pro -ducent sprzedaje swoje wyrobyna rynku Jego przychUcircd zaleoslashyod wysokouacuteci ceny i wielkouacutecisprze daoslashy Oczekuje on oslashe cenazwrUcirc ci poniesione nakgeady nawypro du kowanie jednostki dobrai przy niesie pewnπ nadwyoslashkIacute ntildezysk ktUcircry pozwoli na rozwUcircjwielko uacuteci produkcji Oczywiuacutecienie zawsze tak jest Czasami cenajest nioslashsza od kosztUcircw jednostko -wych i wUcircwczas producent pono -si stra ty Gdy dzieje siIacute tak przezdgeuoslash szy czas mooslashe on zbankruto -waEcirc O tej funkcji cen decydencigos po darczy zapomnieli lub wimiIacute rUcircoslashnych partykularnychinteresUcircw nie chcieli pamiIacutetaEcirc Tacenowa polityka wobec gUcircrnictwawIacutegla kamiennego przyniosgeakatastro falne rezultaty Jak siIacute nieprze strzega zasad rynkowych wtym przypadku stanowienia cento skutki nie mogπ byEcirc inne

Kopalnie na skutek bgeIacutednejpolityki cenowej paOgravestwa prze -stawagey byEcirc rentowne Dopiero wlipcu 1992 roku Zarzπdzenie nr44 Ministerstwa FinansUcircw uwol -nigeo ceny wIacutegla To uwolnieniebygeo jednak fikcyjne gdyoslash kaoslashdo -razowa prUcircba podniesienia cenwIacutegla do poziomu kosztUcircw jed -nos t kowych bygea blokowanaprzez Izby Skarbowe Co prawdamoggey one wstrzymaEcirc podwyoslashkicen tylko na trzy miesiπce ale

syntetyczny Aby uprouacuteciEcirc sobieproblem zacy tujIacute definicje zwzmiankowanego podrIacutecznika

Rynek jest to cageoksztaget wa run -kUcircw doprowadzajπcych do wy -miany dUcircbr i usgeug Rynek jestpodstawowym mechanizmemregulacji procesUcircw gospodar -czych w gospodarce rynkowejGospodarka rynkowa oparta jestna prywatnej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircwprodukcji i dobrowolnej wymia -nie Ceny produktUcircw ksztagetujπsiIacute na rynku GgeUcircwnym celemdziagealnouacuteci przedsiIacutebiorcUcircw jestosiπgniIacutecie maksymalnego zyskuStruktura produkcji i konsumpcjinie podlega ograniczeniom Pod -mioty gospodarcze nie sπ krIacutepo -wane (posiadajπ wolnouacuteEcirc wyboru)w swojej dziagealnouacuteci gospodar -czej Konkurencja nie zachodzipomiIacutedzy nabywcami i sprzedajπ -cymi Na rynku dziageajπ dwiepod stawowe grupy podmio tUcircwkupujπcy i sprzedajπcy Chcπ onizawrzeEcirc najkorzystniejsze dlasiebie transakcje

W gospodarce nakazowej uacuterod -ki produkcji sπ wgeasnouacuteciπ lubpod uacutecisgeπ kontrolπ rzπdu Rzπdlub jego instytucje ustalajπ hie -rarchiIacute potrzeb w gospodarcerodzaje i ilouacuteEcirc produkowanychdUcircbr ich ceny oraz sposoby wy -miany Plan ukgeadany centralniewyznacza co ile i jak siIacute produ -kuje a takoslashe kto bIacutedzie wytwo -rzone dobra konsumowage i jakiebIacutedπ rozmiary jego konsumpcji

Ani gospodarka rynkowa anicentralnie planowana nie wystIacute -pujπ w rzeczywistouacuteci w czystejformie Nie ma na uacutewiecie krajugdzie paOgravestwo nie ingerowageobyw oslashaden sposUcircb w gospodarkIacutealbo gdzie by dziageage wygeπczniemechanizm rynkowy W praktycefunkcjonujπ gospodarki mieszaneCzIacuteuacuteEcirc decyzji podejmowana jestprzez poszczegUcirclne podmiotygospodarcze natomiast rzπd wrUcircoslashnym stopniu ingeruje wgospodarkIacute

To na razie tyle skrUcircconychzresz tπ cytatUcircw ze wspomnia ne -go podrIacutecznika SprUcircbujmy siIacutezastanowiEcirc jak w uacutewietle powyoslash -szych definicji funkcjonowageonasze gUcircrnictwo wIacutegla kamienne -go

W wyniku zmian ktUcircre nastπ -pigey w 1989 roku w Polsce zaczIacute -to proces budowania gospodarkirynkowej Rynek miage mieEcirc decy -dujπcπ rolIacute w ksztagetowaniu pro -ce sUcircw gospodarczych W prakty -ce postIacutepowano metodπ prUcircb ibgeIacutedUcircw Trzeba jednak usprawie -dli wiEcirc decydentUcircw gospodar -czych gdyoslash nie posiadali onipod staw teoretycznych realizowa -nia procesu przechodzenia z gos -podarki centralnie planowanej dogos podarki rynkowej Ekspery -men towano na oslashywym organiuuml miegospodarki narodowej Trud noustosunkowaEcirc siIacute do osiπgniIacute tychrezultatUcircw to mogπ zrobiEcirc do -piero po latach ekonomiuacuteci zaj -mujπcy siIacute historiπ ekonomiiPrzy glπdnijmy siIacute tylko funkcjo -no waniu gUcircrnictwa wIacutegla ka -mien nego ale nie zapominajπc ouoslashytkownikach wIacutegla

DokoOgraveczenie ze strony 1 Wczytujπc siIacute w podane powy -oslashej stwierdzenia nasuwa siIacute pier -wsze pytanie Czy dziagealnouacuteEcircgUcircr nictwa oparta jest na prywat -nej wgeasnouacuteci uacuterodkUcircw produkcjiSzybka odpowieduuml jest - nie Pozajednπ kopalniπ Siltech pozo stageesπ zakgeadami spUcircgeek SkarbuPaOgravestwa Jest to couacute w rodzaju na -miastki wgeasnouacuteci prywatnej

Moim zdaniem to tylko protezachoEcirc teoretycy uwaoslashajπ inaczejJeoslasheli Wgeauacuteciciela czyli PaOgravestworeprezentuje Minister (PrzemysgeuPrzemysgeu i Handlu Gospodarki -to rUcircoslashne nazwy tej samej orga -nizacji) jednoosobowo - sπ to tzwJednoosobowe SpUcircgeki Skar buPaOgravestwa ntilde lub przez wyzna czo -nego przez siebie przedsta wi cie lato posiada on ogromnπ wgea dzIacuteSam przecieoslash podejmuje uchwageyWalnego Zgromadzenia obowiπ -zu jπce wszystkie lub wska zaneSpUcircgeki WIacuteglowe Ale Minister niere prezentuje prywat ne go wgeauacute ci -ciela lecz skarb paOgrave stwa

SpUcircgeki wIacuteglowe czy samodziel -ne kopalnie nie dziageajπ (poza jed -nπ) jako prywatna wgeasnouacuteEcirc uacuterod -kUcircw produkcji a przecieoslash na tejwgeas nouacuteci oparta jest gospodarkarynkowa Wydaje mi siIacute oslashe takna prawdIacute gUcircrnictwo wIacuteglowedziagea jako pewnego rodzajuparo dia gospodarki nakazowejJuoslash sgeyszIacute oburzone ggeosy teore -ty kUcircw a takoslashe dziageaczy gospo -dar czych Ale to moje zdanie iwca le nie trzeba siIacute z nim zga -dzaEcirc Mooslashna geagodniej powie -dzieEcirc oslashe jest to gospodarka mie -szana z nierynkowπ wgeasnouacuteciπuacuterodkUcircw produkcji Te elementygospodarki mieszanej bIacutedπ czIacutestowystIacutepowaEcirc w moich dalszychrozwaoslashaniach

Angielski ekonomista AdamSmith (1723 ntilde 1790) sformugeowageodpowieduuml na pytanie co jak idla kogo produkowaEcirc Odpo -wieduuml udziela mechanizm rynko -wy nazwany przez A SmithaNtildenie widzialnπ rIacutekπ rynkuicirc Taniewidzialna rIacuteka miagea wgpierwszego w nowej rzeczywi sto -uacuteci Ministra Przemysgeu roz wiπ -zaEcirc problem funkcjonowania gUcircr -nictwa wIacutegla kamiennego W1990 roku rozporzπdzeniem RadyMinistrUcircw powogeano 70 samo -dziel nych kopalOgrave bIacutedπcych przed -siIacutebiorstwami paOgravestwowymiWygeπczono je ze WspUcirclnoty WIacute g-la Kamiennego Samodzielne ko -palnie zostagey wrzucone na ggeIacutebo -kπ wodπ gospodarki ktUcircra miageaprzeksztageciEcirc siIacute w gospodarkIacuterynkowπ Okazageo siIacute rychgeo oslashekopalnie nie bygey zdolne do efek -tywnej dziagealnouacuteci Nie bygey wstanie przestawiEcirc siIacute na funkcjo -nowanie w warunkach admini -stra cyj nego ustalania cen wIacutegla iregulowanie eksportu Nie bygey wstanie samodzielnie (przedsiIacute -biorstwa paOgravestwowe) dostosowaEcirczatrudnienia do rzeczywistychpotrzeb czy pozbyEcirc siIacute nie -pro -dukcyjnego majπtku Decyzja by -gea nieszczIacuteuacuteliwa a stan taki trwagedo 1993 roku Niewidzialna rIacutekarynku nie rozwiπzagea proble mUcircwgUcircrnictwa bo po prostu nie bygeojeszcze warunkUcircw ktUcircre muszπbyEcirc spegenione aby gospo darka

Jerry JOuelletteMPP - Oshawa

170 Athol St East

Oshawa On L1H 1K1

Phone 905-723-2411

Fax 905-723-1054

emailjerryouellettecopcolaorg

Website wwwoshawamppcom

O rynku węgla kamiennego w Polsce (1)

skutki i tak bygey katastrofalne dlagUcircrnictwa Zresztπ nigdy pozaostatnimi latami nie udageo siIacutezrUcircwnaEcirc cen i kosztUcircw nie wspo -minajπc juoslash o zysku ktUcircry mooslashnaby przeznaczyEcirc na rozwUcircj Potzw uwolnieniu cen wydawageosiIacute oslashe powoli zacznie dziageaEcirc ry -nek wIacutegla I to bygey prUcircoslashne na -dzieje

Ceny wIacutegla zwgeaszcza dlaener getyki bygey przedmiotemustaleOgrave rUcircoslashnych gremiUcircw Nie -stety gUcircrnicy mieli w nich mageπsigeIacute przebicia Tu wrzucIacute swojetrzy grosze Relacjami cenowymipomiIacutedzy gUcircrnictwem a ener -getykπ zajmuje siIacute od poczπtkulat dziewiIacuteEcircdziesiπtych Dziagea -geem w wielu zespogeach najczIacuteuacute -ciej powogeywanych przez Mini -ster stwo niektUcircrym nawet prze -wo dni czygeem Tak siIacute jednakdziw nie skgeadageo oslashe gdy zespUcircgeprzed stawiage propozycjIacute rozwiπ -za nia problemu cen to zespUcircge bygeroz wiπ zywany albo wiIacutecej siIacute juoslashnie zbierage I tak minIacutegeo chyba 10lat

Uwaoslashny czytelnik zastanowisiIacute dlaczego przez przeszgeo 10 latzajmowaliuacutemy siIacute w zasadzie tymsamym problemem tzn jakiepowinny byEcirc ceny wIacutegla sprzeda -wanego do energetyki Kaoslashdypowie oslashe ceny powinny byEcirc ce -nami rynkowymi Wszak w 1990roku przeszliuacutemy z gospodarkicentralnie planowanej do gospo -darki rynkowej Czy prace zespo -geUcircw nie bygey zbIacutednym zajIacuteciemAle skoro kolejne zespogey powo -

gey wageo Ministerstwo Przemysgeu iHandlu to geatwo zauwaoslashyEcirc oslashejeden z podstawowych warunkUcircwfunkcjonowania rynku byge nie -spege niony

Sytuacja zwiπzana ze stanowie -niem cen zmienigea siIacute dopiero wostat nich latach gdy na rynkumiIacutedzynarodowym wIacutegla jegoceny skoczygey w gUcircrIacute w niepraw -dopodobnym stopniu I gUcircrnicymogli wreszcie bardziej swobo -dnie negocjowaEcirc poziom cen Tudodam teoslash oslashe przez wiele lat za -rzπdzajπcy krajowym gUcircrnictwemprawie zawsze (oficjalnie) mil -czeli gdy prowadzono dyskusje orynkowych cenach wIacutegla Dopie -ro obecny Prezes Kompanii WIacuteg -lo wej dr inoslash Mirosgeaw Kugielostro postawige sprawIacute cen wIacuteglaStwierdzige w wystπpieniach publi -cznych i prasowych ntilde ceny wIacuteglamuszπ byEcirc rynkowe a elektro ener -getyka powinna wreszcie przestaEcircwalczyEcirc z gUcircrnictwem i zaczπEcircsiIacute zastanawiaEcirc na tym jakkreowaEcirc cenIacute produktu koOgraveco -wego Mam nadziejIacute ze po 18 la -tach od transformacji gospodarkizacznie funkcjonowaEcirc ten podsta -wo wy element gospodarki rynko -wej Dotπd ggeUcircwny cel dziageaniaprzedsiIacutebiorcUcircw - maksymali za -cja zysku - nie byge realizowany Oprzyczynach napisageem powy oslashej

Dalsze rozwaoslashania o rynkuwIacutegla kamiennego w Polsceprzed stawiIacute w nastIacutepnym zeszy -cie Nowego Kuriera

Wiesgeaw Blaschke

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 10: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

No 20 (962) 15-31102008 Strona 11

nym przez maestro jest icircTorontoSinfonietta Concerto Competition- konkurs na wykonanie koncertuz orkiestrπ organizowany w Onta -rio przez NtildeSinfoniettIacuteicirc w trzechkategoriach skrzypce instrumen -ty dIacutete fortepian - dla utalento -wa nej mgeodzieoslashy muzycznej pokonserwatorim lub prywatnymksztageceniu w przedziale wieko -wym ponioslashej 16 lat i od 16 do 19lat (dolnej granicy wieku niema) Novum polega na tym oslashezwyciIacutezcy na koncercie galowymwystIacutepujπ z orkiestrπ co stanowiwyjπtkowπ okazjIacute dla nich mooslashenawet drogIacute do kariery a dlaSinfonietty - wzbogacajπce do -uacutewiadczenie Eliminacje sπ pod -wUcircjne w czerwcu i wrzeuacuteniuzggeo szenia naleoslashy przesygeaEcirc dokoOgraveca kwietnia ZakoOgraveczeniekolejnego Konkursu MgeodychTalentUcircw NtildeSinfoniettaicirc szykujena 22 listopada

xxx

Zblioslasha siIacute drugie niezwyklewaoslashne narodowe uacutewiIacuteto ntilde 90-tarocznica odzyskania niepodle -ggeouacuteci ntilde wita jπ Toronto Sinfo -nietta jak zwykle z wielkim roz -machem Na uroczystouacuteEcirc ktUcircraodbIacute dzie siIacute pod patronatemKonsulatu Generalnego RP wToronto Konsul Generalny RPMarek Ciesielczuk zaprosige kor -pus dyplomatyczny i przedstawi -cieli kanadyjskiego rzπdu federal -nego prowincjonalnego i miejs -kiego a takoslashe reprezentanta Woj -ska Polskiego W Isabel BaderTheatre szykuje siIacute wielka fascy -nujπca impreza ntilde koncert ptNtildeRemembering Independenceicircpod dyrekcjπ maestro Jauacutekiewi -cza bIacutedzie jakby upostaciowie -niem Ntildesnu o Niepodleggeejicirc -polskiej drogi do niepodleggeouacuteciA ponie waoslash 11 listopada wypadajedno czeuacutenie Canadian Remem -bran ce Day ntilde bIacutedziemy pamiIacutetalii o kanadyjskich oslashogenierzachktUcircrzy zginIacuteli podczas I i II wojnyuacutewia towej

IdeIacute podchwycige Kongres Polo -nii Kanadyjskiej w osobie pre -zesa Zarzπdu GgeUcircwnego KPKWgeadysgeawa Lizonia Zapro szo -ne do udziageu sπ wszystkie polo -nijne organizacje i wszyscy ktUcircrym bliska jest Polska znajdu -jπca siIacute tak daleko a tak blisko ntildebo majπca swe miejsce w naszychsercach

Wielka gala koncertowa zgro -madzi nas dokgeadnie 11 listopadai bIacutedzie to jakby muzyczna wIacute -drUcircwka przez dzieje polskiejNiepodleglouacuteci W programieoczywiuacutecie Chopin ntilde Koncertfortepianowy f-moll z 1823 roku ii sgeynny Polonez A-dur zwanyNtildeWojskowymicirc ktUcircry streszcza wsobie polskπ drogIacute do niepodle -ggeouacuteci Dalej Moniuszko ntilde uwer -tu ra koncertowa NtildeBajkaicirc z owegopamiIacutetnego 1848 roku gdy wy -buchgea Wiosna LudUcircw i w Pola -kach ooslashygea idea niepodleggeouacutecipoparta czynem oraz Mazur zopery NtildeHalkaicirc z 1858 roku NieobIacute dzie siIacute bez Michagea Klefasta

DokoOgraveczenie ze strony 1

roku wybitny poeta uacutewitu nie -podleggeouacuteci Edward SgeoOgraveskiktUcircry z JUcircoslashefem Pigesudskim prze -szedge cagey szlak bojowy Legio -nUcircw

Jego piosenki bygey na ustachoslashogenierzy ginπcych wtedy wokopach za Niepodleggeπ

Bo widzIacute to na jawiei co noc mi siIacute uacuteni

oslashe Ta co nie zginIacutegeawyrouacutenie z naszej krwi

xxx

I tak 11 listopada w dniu pols -

kiego aringwiIacuteta Niepodleggeouacutecisgeuchajπc w Isabel Bader Theatrenaszych najwiIacutekszych kompo -zytorUcircw byEcirc mooslashe uuacutewiadomimysobie od nowa oslashe NtildeprzeszgeouacuteEcirc todziuacute tylko trochIacute dalejicircI wtedyprzypomnimy jakoslashe ggeIacutebokie wswej prawdzie powiedzenieNorwida NtildeOjczyzna to wielkizbiorowy obowiπzekicirc

Krystyna Starczak-Kozgeowska

PS Bilety w cenie 35 dol a

jeuacuteli ktouacute chce z recepcjπ ntilde 50 dol

- mooslashna zamawiaEcirc przez telefon

416-4104379

edukacjIacute znosigea liberum vetowprowadzajπc dziedziczenietronu Wgeadza miała spoczywaEcirc wrIacuteku krUcircla parlamentu sπdUcircw awiIacutec rzπdziEcirc miage cały narUcircdCagey nurt dziageaOgrave uwieOgraveczonyusta no wie niem Konstytucji 3Maja ten wielki choEcirc krUcirctko -trwagey triumf idealizmu (w rokpo ustanowie niu Konstytucjizawiπzagea siIacute Targowica nasπpigeII a potem III rozbiUcircr Polski) -obrazowagey nasze piIacutekne patrio -tyczne pieuacuteni takie jak NtildeCzeuacuteEcirc ciPolskoicirc NtildeWarszawian kaicirc Kur -piOgrave skiego czy wiπzanka ugeaOgraveska

Wykonywage je polonijny ChUcircrSymfonia a zebrana publicznouacuteEcircspontanicznie uacutepiewagea je razem zchUcircrem do wtUcircru recytowanejpoezji w tym rUcircwnieoslash wierszymieszkaOgravecUcircw NtildeCopernicusaicirc Nafortepianie gragea solistka MonikaKasprzak Sgeuchających ogarnIacutegeowzruszenie jakie zawsze wywo -geuje silne poczucie narodowejwspUcirclnoty

Wydawageo by siIacute ntilde temat jaknajbardziej polski a jednak Jauacute -kie wicz postanowige zaprezento -waEcirc go na kanadyjskim forum -publicznouacuteci odwiedzajπcej RoyalOntario Muzeum i niedgeugo po -tem NtildeToronto Sinfoniettaicirc dagea wpodwojach Muzeum cieszπcy siIacuteduoslashym powodzeniem KoncertMuzyki Polskiej podczas ktUcircre -go o ustanowieniu i znaczeniuKonstytucji 3 Maja mUcircwige dlaKanadyjczykUcircw Kurator DziageuEuro pejskiego ROM wielki eru -dyta i propagator polskiej kulturyCony Keeble Sgeuchajπc go polscyartyuacuteci byli wrIacutecz zaskoczeni jegoznawstwem tematu - bygea to wiIacutecnajlepsza forma upowszechnienianaszej wspaniageej narodowejtradycji wuacuterUcircd KanadyjczykUcircwAby wprowadziEcirc w atmosferIacutewielkiej rocznicy jakπ nie tylkodla Polski ale i dla Europy a zpewnouacuteciπ i dla uacutewiata bygeo usta -nowienie Konstytucji 3 MajaJauacutekiewicz zaczπge od okresu po -prze dzajπcego KonstytucjIacute ododtworzenia klimatu w ktUcircrympow stawagea ntilde i tu w sukurs poszgeytakie pieuacuteni jak NtildeWitaj majowajutrzenkoicirc zauacute Sinfonietta dageaprzeglπd wybitnych utworUcircwpolskich kompozytorUcircw od Cho -pina do Lutosgeawskiego czylipoprzez romantykUcircw do wspUcircge -czes nouacuteci

xxx

Artysta stale poszukujπcyjakm jest bez wπtpienia MaciejJauacutekiewicz nie bygeby sobπ gdybynie wprowadzige podczas koncertupewnej niespodziankiOuml Chce onniewπtpliwie obudziEcirc jakby odnowa ciekawouacuteEcirc migeouacutenikUcircw mu -zyki powaoslashnej i nie zmIacuteczyEcirc ichzbyt duoslashπ dozπ wysokiego tonuChoEcirc uchodzi za dyrygenta powa -oslashne go trudnego chIacutetnie przegea -mu je klasycznπ konwencjIacute nicnie tracπc z poziomu prezento -wanych utworUcircw

Dawage juoslash tego niejednokrotnieprzykgeady geπczπc muzykIacute klasy -cznπ ze sztukπ teatru z jazzemczy teoslash z niemymi filmami (nppodczas jednego z poprzednichwystIacutepUcircw Sinfonietty w RoyalOntario Museum wyuacutewietlonyzostage doskonale zgrany z oslashywπmuzykπ niemy film NtildeFantom woperzeicirc)

Wielkim novum wprowadzo -

wwwnowykuriercom

Sen o Niepodległej OgiOgraveskiego i jego przepiIacuteknegopoloneza NtildePooslashegnanie Ojczyznyicircz 1831 roku w ktUcircrym zawarge oncageπ polskπ tIacutesknotIacute za Niepod -leggeπ i dramat wielkiej emigracjipo upadku Powstania Listopado -wego W tym nurcie mieuacuteci siIacuteteoslash koncert klarnetowy KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku

Wkraczamy w wiek XX-ty i tuprzypomniany zostanie MenuetJana Ignacego Paderewskiegowielkiego wirtuoza kompozytoraa jednoczeuacutenie czgeowieka ktUcircryswym talentem dyplomatycznymwydatnie zawaoslashyge na polskiejdrodze do niepodleggeouacuteci wokresie I wojny uacutewiatowej i bygeczas krUcirctki premierem odrodzo -nego paOgravestwa Wreszcie MageaSuita z 1952 roku Witolda Luto -sgeaw skiego wspUcircgeczesnego pols -kie go kompozytora

Niespodziankπ tego koncertubIacutedzie rewelacyjny NtildeKoncert naklarnet z orkiestrπ B-duricirc KarolaKurpiOgraveskiego z 1823 roku a jestto kompozytor najuacuteciuacutelej zwiπza -ny z nurtem narodowym jako siIacuterzekgeo autor NtildeWarszawiankiicircKoncert jakby na nowo odkrytybo od lat nie wykonywany ObokToronto Sinfonietta wystπpi zre -sz tπ na scenie wybitny klarnecistaz Toronto Kornel Wolak artystazwiπzany z Quartetto GelatoDruga interesujπca solistka toKatarzyna Musiage ntilde pianistka zPolski mieszkajπca obecnie wMontrealu stypendystka kanadyj -skiego rzπdu Dr Barbara Sharrattugeatwi nam i tym razem Ntilderemem -bering independenceicirc przypomi -na jπc okolicznouacuteci historyczne wktUcirc rych Polska 90 lat temu

odzyskagea wolnouacuteEcirc Zaproszeni do udziageu w kon -

ce rcie sπ absolutnie wszyscyrodacy i w ogUcircle wszyscy ktUcircrzykochajπ nasz kraj ntilde bIacutedzie towielka manifestacja polskouacuteci Aczekajπ nas duoslashe emocje ntilde nietylko narodowe ale i artystycznebo znajπc maestro Jauacutekiewiczamooslashna mieEcirc pewnouacuteEcirc oslashe Koncertzadowoli gusta zarUcircwno laikUcircwjak i najbardziej zagorzageychkoneserUcircw sztuki Przeoslashyjemywiel kπ przygodIacute zaggeIacutebiania siIacute wuacutewiat muzyki szczegUcirclnie namdro giej zasugeruje bowiem jakziuacutecigeo siIacute marzenie ktUcircrym bezmagea pUcircgetora wieku oslashygey cageepokolenia polskich patriotUcircw Aujπge to tak prosto i serdecznie wswym sgeynnym wierszu NtildeTa conie zginIacutegeaicirc pisanym w 1916

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 11: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 12 15-31102008 No 20 (962)

Zbigniew Moszumański

Jednym z zawodnikoacutew ktoacuteryroz sła wił imię Polski w sporciebalonowym był ppłk pil balFranciszek Hynek Począwszy od1928 r brał udział w krajowych imiędzynarodowych zawodachbalonoacutew wolnych Największesukcesy odnioacutesł w Międzynaro -dowych Zawodach Balonoacutew Wol -nych o Puchar im Gordona Ben -ne tta Zwyciężył w nich w 1933 i1934 r Posiadał ogromne wyczu -cie w lataniu oacutew szoacutesty zmysłktoacutery go nie zawodził

Miał opinię nieprzeciętnegozawodnika i takim był w rzeczy -wistości Uzyskał poziom sporto -wy budzą cy podziw naj bliż szegootoczenia kolegoacutew i prze łożo -nych Sam nadal był skromny oswych sukcesach moacutewił wstrze -mięź liwie i bez zachwytu Mogłobyć lepiej ale nie powiodło się -odpowiadał często gdy go pytanoo osiągnię cia w baloniarstwiesportowym

W 1958 r oacutew szoacutesty zmysł gojednak zawioacutedł zginął bowiem wkatastrofie balonowej Był topierwszy i jak dotąd ostatniśmiertelny wypadek balonowy wpowojennej historii tego sportuPolski sport balonowy ponioacutesł zaśniepowetowaną stratę

Z okazji Święta Lotnictwa

Aero klub Poznański zaplanowałna 7 września 1958 r pokazowylot balonu wolnego SP-BZBbdquoPoz nańrdquo o pojemności 2200 m3wykonanego w pierwszej poło wie1958 r przez Okręgowe Warszta -ty Lotnicze w Warsza wie Miał tobyć trzeci lot tego balonu Namiejsce startu wybrano pobliskieGniezno Jego pilotem miał byćinż Walenty Nowacki ktoacutery wtym czasie przebywał na urlopiena Mazu rach i odstąpił go Fran -ciszkowi Hynkowi W tej podroacuteżymiał mu towarzyszyć StefanMakneacute ktoacutery uczestniczył wprzygotowaniach do lotu wGnieź nie Po napeł nie niu i wstęp -nym zdjęciu obcią żenia okazałosię że gaz świetlny z gnieźnień -skiej gazowni zawiera zbyt małowodoru i balon z dwoma osobamiw gondoli nie będzie moacutegł sięwznieść W związku z tym Fran -ciszek Hynek zdecydował siępolecieć samot nie zabierając zsobą tylko prze syłki poczty balo -nowej

Za zezwoleniem dyrektoraOkręgu Poczty i Telekomunikacjiw Poznaniu miejscowe kołoPolskiego Związku Filatelistoacutewprzygotowało bowiem a UrządPocztowy Gniezno I przyjął doprzewozu tym balonem łącznie1791 przesyłek Na każdej prze -syłce odciśnięto dwie pieczęcie-w kolorze fioleto wym

PRZESYŁKA 2 złBALONOWA- w kolorze czerwonymIII lot Balonu bdquoPoznańrdquoz okazji

Święta LotnictwaGNIEZNO 791958 r7 września 1958 r około 1830

z ulicy Tumskiej u wylotu Rynkuw Gnieźnie do swojego ostat nie -go lotu balonem wolnym SP-BZB

bdquoPoznańrdquo wystartował samotnieFranciszek Hynek Balon że gna -ny przez licznie zgromadzonychmieszkań coacutew poszybował w kie -runku poacuteł nocnym Zgodnie zprzy jętym pla nem pilot miał lą -dować przed zapadnięciemzmroku Stało się inaczej

O 2055 przelatując nad od le -głym o 40 km Żninem pilot od -notował wysokość 1650 m - byłto ostatni zapis w dzienniku po -kładowym O poacutełnocy gdy balonznalazł się w rejonie Kaszubprawdopodobnie skoń czył sięcały balast - 7 worecz koacutew pias kuPrzypuszcza się że lecąc nis konad ziemią chciał w tej oko licylądować

W nocy z 7 na 8 września oko -ło 100 w nocy w rejonie miej s co -wości Szatarpy między Koś cie -rzyną a Pruszczem Gdań skim znieznanych bliżej przy czyn do -szło do zapalenia powłoki balonui eksplozji1 Okoliczni miesz -kańcy zauważyli kule ognia nadla sem

Balon Franciszka Hynka spadłtuż koło domu Alfonsa Dysarzarolnika ze wsi Guzy koło SzatarpGdy rano wyszedł na pole leżałyna nim rozrzucone azbestowelinki i rozwleczona powłokaWkroacutetce powiadomiono posteru -nek milicji w Kościerzy nie Przedmilicjantami przybył na miejscewypadku Franciszek Staroszczykkierownik miejsco wej szkołyktoacutery wspoacutelnie z Dysarzem roz -ciągnął powłokę balonu ktoacuterejdol na połowa była spalona Podnią leżała gondola (kosz) i zwłokipilota W gondoli znajdowały się DokoOgraveczenie na stronie 16

Ostatni list Franciszka Hynka

cmentarzu Wojskowym na war -szawskich Powązkach W kon -duk cie pogrzebowym oproacuteczżony i najbliższej rodziny szlimin przedstawiciele władzwojskowych i cywilnych przyja -ciele (min prof FranciszekJanik inż Zbigniew Burzyński)podwładni i wychowankowieFranciszka Hynka oraz lotnicybaloniarze i sympatycy sportubalo nowego W uroczystości po -grzebowej uczestniczył roacutewnieżsekretarz Rady Głoacutewnej dsOficeroacutew Rezerwy przy MONgen dyw Mikołaj Prus-Więcko -wski u ktoacuterego podczas walk wewrześniu 1939 r FranciszekHynek był szefem sztabu Mowępożegnalną nad trumną wygłosiłdowoacutedca Wojsk Lotniczych iObrony Przeciwlotniczej ObszaruKraju gen dyw pil Jan Frey-Bielecki Prezes Aeroklubu PRLwiceminister spraw wewnętrz -nych Stefan Antosiewicz udeko -rował trumnę zmarłego KrzyżemOficerskim Orderu OdrodzeniaPolski nadanym pośmiertnieprzez Radę Państwa PRL zawybitne osiągnięcia sportowe idługoletnią działalność na polusportu lotniczego Mogiłę pokryłyliczne wieńce i kwiaty

30 stycznia 1959 r Prokura turaRejonowa w Kościerzynie umo -rzyła wszczęte w paździer niku1958 r postępowanie w sprawieśmierci Franciszka Hyn ka

Groacuteb Franciszka Hynkaznajduje się w kwaterze B28-II wI rzędzie miejsce 14 licząc odgłoacutewnej alei W 1966 r została wnim pochowana roacutewnież jegomałżonka Maria Antonina

W celu upamiętnienia postaci

ppłk Franciszka Hynka i jegodokonań zwłaszcza sporto wychw 1969 r odsłonięto w Szatar -pach jego pomnik ufundo wanyprzez lokalną społeczność iAeroklub Gdański miejscowejszkole podstawowej nadano zaśjego imię Ulice w Gdańsku Gro -dzisku Mazowieckim KrakowieMielcu Poznaniu WarszawieWitkowie i Wrocławiu oraz jednoz osiedli w Gdańsku noszą

przyrządy pomia rowe dzienniklotu pojemnik z żywnością orazprzesyłki poczty balonowej2 Sta -roszczyk odczytał także z ba -rografu zapis przebiegu lotuWskazywał on wysokość 9 m nadziemią Poacuteźniej kreska przesunęłasię do 400 m w goacuterę i stąd w doacutełCiało Hynka nie było zbytnio po -ranione - miał tylko pękniętąskoacuterę na podudziu i uszkodzoneoko

Po godzinie na miejsce wy pad -ku przyjechali milicjanci z Koś -cierzyny nieco poacuteźniej zjawił sięlekarz powiatowy oraz pro kuratori przedstawiciele war szaw skiejKomisji Badania Wy padkoacutew Lot -niczych wśroacuted ktoacute rych byli mininż Zbigniew Burzyński i inżJulian Bojanow ski

9 września po południu zwłokiFranciszka Hynka zostały prze -tran sportowane do Zakładu Me -dycyny Sądowej Akademii Me -dycznej w Gdańsku gdzie tegosa mego dnia na polecenie Pro -kuratury Powiatowej w Koś cie -rzynie przeprowadzono sekcję wwyniku ktoacuterej ustalono żeprzyczyną zgonu był upadek zdużej wysokości

Pogrzeb Franciszka Hynkaodbył się 12 września 1958 r na

roacutewnież imię Franciszka HynkaOstatnio podjęto roacutewnież inicjaty -wę nadania jego imienia jednej zulic oraz Muzeum Historycznemuw Legionowie

W 25 marca 1981 r PocztaPolska wyemitowała serię znacz -koacutew (7 znaczkoacutew + blok) poświę -coną sportowi balonowemuProjektował ją Ryszard Dudzickia drukowała - Polska WytwoacuterniaPapieroacutew Wartościowych Zna -czek o nominale 3 zł i nakładzie7205 mln przedstawia balon SP-ADS bdquoKościuszkordquo pilotowany w1933 r przez Franciszka Hynka iZbigniewa Burzyńskiego podczaszawodoacutew o puchar im GordonaBennetta Natomiast na bloku onominale 1050 zł i nakładzie1467 mln zaprezentowano balonSP-BCU bdquoLOPPrdquo ktoacutery startowałw zawodach o puchar GordonaBennetta w 1938 r pilotowanyprzez Antoniego Janusza i Fran -ciszka Janika oraz puchar Gordo -na Bennetta i nazwiska polskichzdobywcoacutew tego pucharu w tymdwukrotnie Franciszka HynkaZnaczki te znajdowały się wobiegu do 31 grudnia 1994 r

Godzi się wspomnieć iż wlatach 1960-1962 lotnictwopolskie organizowało KrajoweZawody Balonowe o Memoriałppłk Franciszka Hynka Pierwszezawody rozegrano w Warszawiew 1960 r następne roacutewnież wWarszawie w 1961 r i ostatnie wWałbrzychu w 1962 r W nas -tępnym roku kolejne zawody nieodbyły się 20 września 1964 rplanowane IV Krajowe ZawodyBalonowe o Memoriał ppłkFranciszka Hynka roacutewnież niedoszły do skutku Mimo dostar -cze nia sprzętu (4 balony) nawyznaczone miejsce startu wJeleniej Goacuterze trzeba było zlotoacutew zrezygnować z powodubraku odpowiedniego ciśnieniagazu w rurociągu doprowadza -jącym3 Dopiero 10 maja 1980 rwznowiono kolejną edycję zawo -doacutew w ramach imprezy bdquoFabryc -zny Maj rsquo80rdquo we WrocławiuInicjatywę podjęli działacze zsekcji balonowej Aeroklubu

Franciszek Hynek zdjęciewykonane w stopniu kapitana

Jedno z ostatnich zdjęć ppłk Franciszka Hynkaprzy balonie bdquoPoznańrdquo Z lewej ndash kierownikAeroklubu Poznańskiego Jan Czarnecki z prawej ndashredaktor Władysław Leny-Kisielewski uczestnikpierwszego powojennego lotu ppłk Hynka

List z poczty balonowejprzewożonej przez Franciszka

Hynka balonem SP-BZBbdquoPoznańrdquo z 7 na 8 września

1958 r ndash niemy świadek tragedii

Znaczki poświęconesukcesom polskich baloniarzymin Franciszka Hynka

Pomnik Franciszka Hynka w Szatarpach

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 12: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 13No 20 (962) 15-31102008

KANADA USA

POLSKA

ROSJA

CZECHY

Ukraina - Lwow

Serbia - Belgrad

- Moskwa

- St Petersburg

POLSKIdzisiaj i oszczedzaj

Dzwon do

Nie dotyczy Yukon Northwest Territories Nunavut

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 13: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 14 15-31 10 2008 No 20 (962)

Alderwood Naturopathic Clinicbull Detoxificationbull Clinical Nutritionbull Chinese Medicine

- Acupuncture

- Chinese Herbal Patentsbull Homeopathy

bull WesternHerbal Medicinebull BOWEN TherapyJolanta

PolewczakNDMD(PL)Doctor of Naturopathic Medicine

Tel 416- 824-4464545A Horner Ave Etobicoke M8W 2C3

ton przy rozdzie laniu korespon -dencji w Imperial Oil Przez dwalata prowadził biuro kom pu te ro -we w Calgary

Niestety konsekwencje złychposunięć gospodar czych zawszeponiesie podatnik-wyborca ktoacuterypokryje luki budżetowe

Konserwatysta Stephen Harperktoacutery zgodnie z ideologią partiipowinien być niechętny gwałtow -nym zmianom przygotowuje namśmiałe zmiany ekonomiczneOpra cowuje umowę han dlo wą zUnią Europejską na cze le ktoacuterejstoi prezydent Francji Ni colasSarkozy Ma to być bez ta ryfowawymiana handlowa z EuropąZwiększy to liczbę poten cjalnychodbiorcoacutew naszego eks portu do800 milionoacutew (boga tych miesz -kań coacutew globu) Znie sie nie cłasłużyć będzie prowin cjom bo -gatym w złoża naturalne do ktoacute -rych nie należy Ontario Jako naj -liczniej zaludniona prowincjamoże być potencjalnie dobrym

od biorcą eksportu euro pejskiego iamerykańskiego Prob lem polegana tym że Ontario cierpi na zała -manie przemysłu głoacutewnego miej -sca zatrudnienia i źroacutedła dochoduPomo cy od Rządu Fede ralnego douak ty w nienia przemysłu naszapro win cja nie otrzymuje i nie jestujęta w planie budżetowym JFlaherty Bez wytworzenia pro -duk tu przez Ontario i wzrastają -cym bezrobo ciu rynki multimilio -no wego odbiorcy nie są dla nasatrak cyjne

Na uwagę zasługuje fakt żepremier Harper pochodzi z Onta -rio wychował się w Ontario i uto -ż sa mia się kulturowo w wy -wiadach udzielanych przed sta -wicie lom prasy z Anglikami a wswoich planach zarządzania Ka -nadą nie zawsze uwzględnia po -trzeby anglojęzycznego Ontariopro win cji jego rodzicoacutew

Jolanta Cabaj

szkodliwe Oparty był na niede -mo kra tycznym społeczeństwieW myśl konserwatystoacutew pokoacutejporządek i dobry rząd a nie życiewolność i szczęście są głoacutewnymihasłami tego kie runku Strukturaspołecz na jest i powinna być hie -rar chiczna Nienaruszalność wła -sności świętość rodziny sza cu -nek dla tradycji autorytet religiista nowią podstawę życia zbioro -wego War tości te powi nien chro -nić silny rząd sprawo wany przezprzedstawicieli histo ry cznie desy -gnowanej (uprzy wilejowanej)warstwy społecznej Myśl kon ser -watystoacutew cechuje paternalizm izałożenie że usta nowione elitysprawują władzę dla dobra kraju

Drugim elementem ideologiikonserwatystoacutew jest nostalgiatęsknota za przeszłością i umiło -wanie starego porządku Jej zwo -len nikiem był Arthur Meighan wswych rozważaniach na tematrelacji społeczeństwa i imperium

Nostalgia jest sprzężona z trze -cim elementem ideologii konser -watystoacutew niechęcią do gwałtow -nych zmian A więc dbałość opod trzymanie starych form za rzą -d zania

Liberalizm biznesowy i To -ryzm były podwaliną norodo wegosystemu w ktoacuterym dobrze adap to -wała się idea przyłączenia doKanady rejonoacutew zachodnich le -żących wzdłuż Pacyfiku budo wietranskontynentalnej linii kolejo -wej łączącej wschodnią i zachod -nią Kanadę a więc od Atlantykudo Pacyfiku

Duży wpływ na kanadyjskikonserwatyzm miał liberał SirWilfrid Lau rier pierwszy Franch-Canadian premier Kanady (1896-1911) z Quebec ktoacuterego ideą byłoutrzymanie tożsamości francusko-angielskiej w państwie a takżewzmocnienie znaczenia Kanadyw imperium brytyjskim Wpłynąłna oddzielenie lewicowego odła -mu Quebec od prawicowych an -giel skich torysoacutew tzn katolikoacutew zQuebec od Blue angielskichlobby stoacutew Kanadyj scy konser -wa tyści uwa żali że polityka maprzewagę nad eko nomią i Rządma na uwadze w pierwszej kolej -ności dobro na ro du Znalazło toodbi cie pod czas Wielkiego Kry -zysu lat mię dzy wojennych wpodporządko waniu sektora pry -wat nego inte resom ogoacutel nonaro -dowym (polito log William Chris -tian) Robert Stan field akcen towałznaczenie po rządku w kon ser -watyźmie nie w sensie prawa aleporządku spo łecznego Pod kre ślałważność eko nomii przed się wzięćbizneso wych i własno ści chociaż(histo ry cznie) pry wat ne przedsię -wzię cia nie zawsze są podstawądzia łań torysoacutew Przykładem jestdzia łalność parlamentarna Willia -ma Wilber forcea na rzecz wol -ności jednos tki i uszanowaniagodności czlowieka WilliamWil ber force był wiel kim angiel -skim politykiem i filantropemPoświę cił swoje życie przeforso -

waniu us tawy o zniesie niu nie -wol nictwa ktoacutera weszła w życiew 1833 ro ku miesiąc po jegośmierci

Edmund Burke kwe stionowałsłuszność wszel kich decyzji po -djętych przez człowieka a więcwidział ograni czoną rolę rządu wlosach narodu Postrzegał czło -wie ka jako niedoskonałego oto -czonego złem i w konsekwencji zogran i czoną możliwością po -prawy Twierdził że wzrost eko -no mi czny i przepisy go wspie -rające stworzyły problemy nie -zamie rzone z powodu ograniczo -ności ludzkiego umysłu bowiemczło wiek nie jest bez błędny mylisię Każde zarzą dzenie ktoacuterewydaje się właściwe i pożytecznemoże okazać się błędnym

W 1942 roku partia konserwa -tyw na przejęła nazwę ProgressiveConservative Party of Canadaprzyj mując do swojego programubardziej postępowe idee (GeorgeH Locke)

Ani partia konserwatywna aniliberalna nie da się zaklasyfiko -wać jako lita prawica czy lewicana kanadyjskiej scenie politycz nejLiderzy partii konserwatywnej uwładzy na szczeblu federalnymto

- Sir John McDonald (LiberałConservative Party) do 1867roku

- Sir Robert Borden w latach1911-1920 (przyłączenie nacjona -listoacutew z Quebec w 1911 poparcieod liberałoacutew w 1917 zmiananazwy na Unionist)

- John G Diefenbaker w latach1957-1963

- Brian Mulroney 1984-1993(wprowadził GST podpisał wy -mia nę handlową NAFTA)

- Stephen Harper 2006-2008(mniej szościowy rząd 124308 costanowi 3627 głosoacutew)

- Stephen Harper 2008 - (rząd mniejszo ścio wy 143308stanowi 376 głosoacutew)

Po druzgocącej przegranejkonserwatystoacutew (1993 r) partiautraciła siłę parlamentarną i do -piero w 2004 roku stała się naj -większą partią opozycyjną -296 głosoacutew - na szczeblu fede -ralnym Powsta ła KonserwatywnaPar tia Kanady z połączenia Ka na -dyjskiego Sojuszu Refor ma -torsko-Konser wa tywnego i Pro -gre sywno-Kon serwatywnej PartiiKanady Liderem został po li tyk zAlber ty Stehen Harper Programpolity czny partii obejmuje kwe -stie spo łeczne (zaostrzenie kar dlaprze stępcoacutew ograniczenie prawado aborcji) kwestie gospodarcze(cięcia po datkowe liberlizacjagospo darcza) wzrost nakładoacutewna zbro jenie ograniczenie admi -ni stracji liberalizacja służbyzdro wia (wikipediaorg) Kam pa -nię wyborczą 2008 do parla mentukanadyjskiego wygra ła ponowniePartia Konserwa tywna z lideremStephenem Har pe rem tworzącrząd mniej szoś ciowy

Stephen Harper zapowiada re -dukcję podatkoacutew zwiększenie

pomocy finansowej dla rodzinPrzed kłada ważność działalnościinstytucji wojska nad opieką me -dyczną i innymi programami so -cjalnymi (wywiad dla P Wells)Dą ży do przekształcenia krajuzgod nie z ideologią konser -watystoacutew

W ciągu 31 miesięcy rządoacutewHar pera 65 wnioskoacutew parlamen -tar nych uzyskało moc prawnąwśroacuted nich tuziny nowych prze -pisoacutew odnośnie przestępczości iwymiaru sprawiedliwośsci npBill C-9 ograniczawykluczaareszt domowy jako wyrok za po -ważne przestęepstwo krymi nalneBill C-14 dotyczy spraw emigra -cyj nych gwarantuje oby wa tels -two kanadyjskie adoptowa nymdzieciom z zagranicy przez ro dzi -coacutew Kanadyjczykoacutew

Premier Harper zapewnia otren dzie pro-imigracyjnym jegoRządu dla rodzin przedsiębiorcoacuteww celu wsparcia ekonomii Kana -dy

Polityka finansowa Harperajest krytykowana przez wielueko nomistoacutew jako że obniżając o2 GST zmniejsza on budżetpaństwa Przewodniczący Onta -rios Institute for Competiti venessand Prosperity Roger Martintwierdzi że zmniejszenie wyso -kości GST było złym posu nię -ciem ekonomicznym Powodujeto obniżkę 30 miliar doacutew dolaroacuteww 5-letnim budżecie państwaObniżka po dat ku GST była głoacutew -nym punk tem strategii wy borczejStephena Harpera Nie stety jest topodcię cie eko nomii kraju bo -wiem wysokość podatku fede ral -nego - składowa GDP (GrossDomestic Product) - jest poroacutew -ny walna do wczesnych lat 60-tych Minister Finansoacutew na szcze -blu federal nym Jim Fla herty zWhitby Ontario w bu dżecie 2008roku utrzymuje ten trend

Działanie Harpera prowadzi dodecentralizacji federalnej Ka na dyObniżając możliwości pła tni cze(pomocy) Ottawy przez re dukcjęGST i jednocześnie za pewniającstały i wzrastający dopływ go -toacutewki z Ottawy do stolic pro -wincji Harper stworzył warunkieko nomiczne nie do zrealizo wa -nia przez żaden Rząd

Tak więc mniejszosciowy RządFede ralny zostaje przy władzy inie spełnione (zbyt ambitne pra -wie utopijne) obietnice ktoacuterychlista rośnie są naszą rzeczywi -stością Powyższe działania dająobraz premiera nie jako geniuszastra tegii ale żądnego władzy ktoacute -ry zrobi wszystko i wszystkoobie ca byleby jej nie utracić (PWells)

Jako ciekawostkę podaję kilkaszczegoacutełoacutew z życiorysu naszegopremiera Urodził się w Torontow 1959 roku skończył szkołęśre dnią z wyroacuteżnieniem w Rich -view Colle giate Institute w To -ron to otrzy mu jąc złotą odzna kęza najlepsze wyniki w nauczaniu(najwyższa średnia w szkole) W1978 roku podjął pracę w Edmon -

Konserwatyści wKanadzie

wwwnowykuriercom

DokoOgraveczenie ze strony 1

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 14: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 15No 20 (962) 15-31102008

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

gicz nie czczona tu jak ta czIacute -stochowska Ale rUcircoslashnic jestwiIacutecej W CzIacutestochowie jestwspaniagey olbrzymi kouacuteciUcircge Tujest tak magey kouacuteciUcircge oslashe wgeauacuteci -wie jest to kaplica Od wiekUcircwsgeynπca z cudUcircw rato wania oduacutemierci dodawania wiernym otu -chy optymizmu leczenia chorUcircbi zmartwieOgrave Kaoslashdy ma problemyzatem do Madonny mageej rzeuumlbyz lipowego drewna o 70 cm wy -sokouacuteci ubranej po krUcirclewsku wbrokatowe szaty dπoslashπ coroczniepielgrzymi Takich jak ja Jest ichkaoslashdego roku milion

Bowiem Altˆtting to niemie c kaa raczej katolicko bawa rskaNtildeCzIacutestochowaigrave Madonna sgeynieze spegeniania cudUcircw Zanimwszed geem do mageej ouacutemiokπtnejkapliczki nad ktUcircrπ wznosi siIacuteouacutemiokπtna blaszana wieoslashyczkaoglπdnπ geem z grubsza 2000 wo -tyw nych obrazUcircw bardzo starychi nowszych Naiwnie jest na nichprzedstawiona w sgeowach i obra -zach historia uleczeOgrave uzdrowie -nia po operacji wysgeu chaniagorπcych prUcircuacuteb

WokUcircge mnie cisza niemalciem nouacuteEcirc rozuacutewietlana wiszπ cy -mi u sufitu oliwnymi lam p kamiUmieszczone sπ w srebr nych piIacute -k nie barokowo zdo bio nych po -jem ni kach PatrzIacute na MadonnIacute wogetarzu Jest czarna Czarne sπ teoslashsutanny starego i mgeodego ksiIacute -dza Oparci o klIacutecznik ksiIacuteoslasha za -ggeIacutebieni sπ w oslasharliwej modlit wietak jak teoslash parIacute osUcircb klIacuteczπcychtrochIacute z dala od nich Jest wio -senny wieczUcircr wkrUcirctce chybazam knπ ten malutki przybytekbIacutedπcy od wiekUcircw celem piel -grzy mek wiernych chrzeuacutecijan apotem po rewolucji Marcina Lut -ra raczej tylko katolikUcircw z Ba -warii Niemiec Europy i cagee gouacutewiata Pierwszy od wie kUcircw nie -miecki papieoslash Bene dykt XVIpowiedziage o Altˆtting igraveTo jestser ce Bawa rii i jedno z serc Euro -pyicirc Naleoslashy mu wierzyEcirc Altˆtt -ing widziageo go tu kiedy bygechgeop cem i modlige siIacute (mooslashe w tejsamej geawce co ja) wraz z ro -dzicami i rodzeOgravestwem a rUcircw nieoslashpotem bywage tu gdy piπge siIacute whierarchii Stage tu potem jakokardynage Ratzinger po prawej rIacutecepolskiego papie oslasha ktUcircry przybygetu z pielgrzymkπ 19 listopada1980 roku

Najciekawsze w kaplicy MatkiBoskiej poundaskawej bo tak siIacute ofi -cjalnie nazywa jest jej niepo zor -nouacuteEcirc niewielki rozmiar architek -to niczny W miIacutedzyczasie wybu -do wano wokUcircge niej kilka wiel -kich wspa niageych barokowychkouacute ciogeUcircw Obszedgeem przedchwi lπ ten ouacutemiokπtny (znowupowtarza siIacute liczba Ntilde8igrave) placktUcircry od wiekUcircw nazywage siIacuteNtildeKapellplatzigrave czyli Ntildeplac Kapli -cyigrave wiadomo ktUcircrej Te kouacuteciogeyobok to wierna gru pa bogatszapiIacutek niejsza mooslashniejsza od tejniepozornej kontrastywnie kapli -czki Jesz cze raz podkreuacutela tuchrzeuacuteci jaOgravestwo jednπ ze swychpara doksalnych zasad ostatnibIacutedπ pierwszymi nie wszystkozgeo-to co siIacute uacutewieci nie bogaczewejdπ do krUcirclestwa booslashego

Teraz upamiIacutetniwszy fakt wy -boru na papieoslasha Niemca-Bawar -czyka 21 kwietnia 2005 rokunazwano ten plac wokUcircge NtildeBene -

Nowa ksiπoslashka

Agnieszki Buda-

Rodriguez

igraveRandka w doliniemogotUcircw i inne

opowiadaniakubaOgraveskieicirc juoslash w

sprzedaoslashy w polskichksiIacutegarniach w

Toronto

Ksiπoslashka przeniesiePaOgravestwa do gorπcego

tropiku zrelak suje przyblioslashy

codziennouacuteEcircmieszkaOgravecUcircw Kuby

ktUcircrzy mimo ciIacuteoslashkichwarunkUcircw w jakich

oslashyjπ sπ pogodniserdeczni umiejπ siIacute

uacutemiaEcirc bawiEcirc i kochaEcircBarwne opowieuacuteci

autorki ktUcircra spIacutedzigeaponad dwadzieuacutecia latwuacuterUcircd wyspiarzy bIacutedπ

ciekawπ lekturπ nadgeugie zimowe

wieczoryA dla wybiera jπcych

siIacute na karaibskπ wyspIacutepo sgeoOgravece mogπ byEcirc

dobrymprzewodnikiem

W sercu AltottingDokoOgraveczenie ze strony 1

dikt-Platzigrave Wszak uro dzige siIacute pa -rIacutenauacutecie kilometrUcircw stπd z bie -giem Innu w miasteczku Marktl

Potem Inn (juoslash byge w Innsbrucku)geπczy siIacute za miastem rodzinnymba warskiego papieoslasha z rzekπSalzach (przepgeynIacutegea juoslash przezSalzburg) i toczy swe wody aoslash doPassau gdzie wpada do DunajuTo serdeczna okolica niemiec -kiego papieoslasha Bene dykta XVIzgeπczonego teolo gicznie w kulciemaryjnym ze swym polskim po -przednikiem na piotrowym tronie

Nie tylko prosty lud piel grzy -mUcircw byge urzeczony ema nujπcπgeaskπ maryjnπ z tej kaplicyArystokraci zaczIacuteli tu Ntildeser cowπigravetradycjIacute Miano wicie w niszachwokUcircge ogetarza ze sre bra bgeyszczπ -cego Ma don nπ tkwiπ srebrneurny z 23 ser ca mi wielkich tegouacutewiata Roz poczIacutegea tIacute tradycjIacutekaoslashπc tu po swej uacutemie rci (wymie -niIacute tylko kilka po staci) zostawiEcircsymbolicznie swe serce Eli sabethvon Loth rin gen czyli EloslashbietaLotaryOgraveska ksiIacuteoslashni czka zmargeaw 1635 roku Cesarz nie mieckiKarol VII teoslash pozostawige tu sweserce w urnie w 1745 rokuMonarcha z bawarskiej dynastiiWittel sbachUcircw Otto I acutewyeks -por towanyordf jako krUcircl do Grecji(panowage tam przez 31 lat) zgeooslashygetu swe serce w 1863 roku

Dziwaczny krUcircl Lud wik II tenktUcircry kazage wybudowaEcirc prze -dziwne zamki w Alpach teoslash zde -ponowage tu swe ser ce w bar dzoozdobnej urnie po swej tragicznejuacutemierci w 1886 roku Ostatniewbudowane w Altˆtting sercepocho dzi od Antonii Luk sem -burskiej ksiIacuteoslashniczki bawar skiejktUcircra zakoOgrave czygea swUcircj oslashy wot w1954 roku

Wszystko koncentruje siIacute wAltˆtting wokUcircge motywu serca(stπd tytuge) ouacutemiokπta i srebraPragnIacute siIacute skupiEcirc Nie dostrze -gam juoslash bgeyszczπcych srebr nychozdUcircb nie pasujπcych do sier -miIacuteoslash nego w sumie wystro ju kap -li czki UsigeujIacute przypo mnieEcirc sobiemotywy religijne skgeaniajπceludzi do uczestni czenia w piel -grzymkach Nad chodzπ groma -dami przyby wajπ tu na kolanach(przed chwilπ widziageem cageπ

rodzinIacute tak dπoslashπcπ do celu) domiejs ca gdzie panuje cisza igdzie nie wolno oczywiuacutecie robiEcirc

zdjIacuteEcirc aby nie przerywaEcirc nitkiskupienia transcendentalnegogeπczπcego wierzπcych z Bo giemnad bawar skim niebem MyuacutelIacute otym ile waoslashyge prosty drewnianykrzyoslash niesiony na kolanach przezjeszcze douacuteEcirc mgeodego ojca rodzi -ny Jeszcze go tu nie ma Jeszczenie do szedge przed ogetarz gdziepatrzy na roz modlony lud Ma don -na ustawiona tu w 1330 roku iktUcircrej geaska (trzeba siIacute tylko ggeIacute -bo ko modliEcirc) roz przestrze nia siIacutetu od wiekUcircw Mooslashe mgeody ojciecjest Niemcem ale prote stan tem amooslashe wahajπcym siIacute w swej wie -rze Bel giem albo nawrUcirc co nymCzechem po upad ku komu nizmuZ Bawarii jest tak sa mo daleko dowscho dniej jak i do zacho dniejEuropy

Oczywiuacutecie Kaplica poundaska wejMatki Bos kiej bygea wielo krotnieprzebudo wy wana jako oslashe leoslashy wEuropie czyli eo ipso bygea nara -oslashana na wojny kam panie wojsko -we i inne rewo lucje Juoslash na po -czπtku X wieku zniszczyli jπWIacutegrzy waleczni na swych szyb -kich ko niach ciπgnπ cy aoslash doFran cji nie wiedzπcy oslashe tu jestuacutewiIacutetouacuteEcirc narodu niemiec kiego WpUcircuumlnym uacuteredniowieczu dobudo -wano nawIacute i dlatego teraz kaplicawyglπda jak nor malny kouacuteciUcircgeAle na poczπt ku bygea ouacutemiokπtnakap licz ka dajπca pojIacutecie prze -strzen ne o nikgeouacuteci rozmiarUcircwsamej nie pozornej budowli Aolbrzy mia konotacja religijna toinna kwe stia

DziIacutekujπc Bogu za to ioslash mog -geem tu siIacute skupiEcirc w sercu Ntildeba -warskiej CzIacutestochowyigrave wy cho -dzIacute z malutkiego po mie sz cze niaW tym momen cie wchodzi pobo -oslashna rodzina z prostym krzy oslashemPo chyleni przesuwajπ siIacute ku ogeta -rzowi MuszIacute popchnπEcirc pry mi -tywnπ obrotowπ bramkIacute z drew -na wyglπdajπcπ tak samo jak tektUcircre w Alpach dzielπ jedne pa -stwiska od drugich Mooslashe toaluzja do lokalnych geπk i alpej -skich hal gdzie do dziuacute krowyprodukujπ mleko w czystym gUcircr -skim powietrzu Jestem zno wu

pod zadaszeniem kaplicy otoczo -nej tym oka pem zapowiadajπcymcudow ne wnIacutetrze Dopiero teraz

dos trze gam ioslash wo -tywne obrazy wiszπnie tylko na uacutecia -nach na drew nia -nych sgeupach pod -trzy mujπcych cageπniewielkπ kon struk -cjIacute lecz wiszπ po -zio mo przybite dosu fitu Na jednym znich widzIacute napiswykonany bardzonie zgrabnym niew -praw nym pismemNtildeMaria hat gehol -fenigrave czyli NtildeMariapomo ggeaigrave Nigdy siIacutenie dowiem kto ikiedy a zwgeaszcza zaco dziIacutekowage booslashejmatce

Jak kaoslashdy pielg -rzym mie sza jπcy w swym krUcirct -kim oslashyciu religijnπ sferIacute uniesieOgravez po trze bami doczesnymi rozglπ -dam siIacute za jakπuacute resta uracjπ Naskraju placu NtildeKap liczn e goigraveprzemia nowanego na NtildeBenedyk -taigrave widzIacute w ciem nie jπcym wie -czornym niebie napis NtildeZur PostigraveJest to hotel i restau racja zarazem

Jestem wiIacutec igravePod Pocztπicirckarmiπcπ tu pielgrzymUcircw jakggeosi kolo rowa reklamowa bro -szurka od roku 1280 Oczy w iuacuteciebudynek zostage teoslash przebu dowanyi kojarzy siIacute optycz nie z elegan -ckim baro ko wym pageacem Jest tuwiele sal Obok je kolacjIacute wielkagrupa omawiajπca ggeouacuteno planzwied zania okolic jutro W mojejsali jest cicho co pasuje do cha -rakteru miasteczka AltˆttingMieszka tu ledwie kilka tysiIacutecyosUcircb dzielnie odpierajπcychmilionowe na wagenice pielgrzy -mUcircw i turys tUcircw Kelnerka wstroju bawar skim przynosi mikufel nie mie c kiego piwa podgolonkIacute przyrzπ dzonπ bardzopodobnie jak w Polsce RUcircwnieoslashten as pekt przy pomina o podo -

wwwnowykuriercom

bieOgrave stwach narodUcircw Europy oich tradycjach i wspUcircl nej kuch niwspUcirclnej religii bIacutedπ cej odzarania wiekUcircw spoi wem geπczπ -cym tak rUcircoslashne kraje na starymkontynencie Na zdrowie religij -nym podsta wom Europy

Wiesgeaw Piechocki

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 15: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 16 15-31 10 2008 No 20 (962)

Dr Han ukoOgraveczy ge 20 lat temuHarbin Medical University Bygelekarz em konwencjonalnym ichirurgiem w Chinach Od 1990do 1995 Dr Han pracowage nau -kowo w Cent rum MedycznymNebraska USA i w Hospital forSick children w Toronto

Od 10 lat dr Han ma tysiπcepacjentUcircw korzystajπcych z aku -punktury i chiOgraveskiej medycynywielu z nich sπ z polskiego uacuterodo -wiska Duoslasha ilouacuteEcirc dzieci z astmπbygea wyleczona przez dr Hana Poleczeniu u dr Hana wiele kobiet z

miIacuteuacuteniakami uniknIacutegeo operacjiA oto kilka przykgeadUcircw

Andrew ntilde 12letni chgeopiec miageastmIacute od 7 lat i brage lekarstwatrzy razy dziennie Po leczeniu udr Hana po dwUcircch miesiπcachjego astma zniknIacutegea

Elizabeth 46letnia kobietamiagea miIacuteuacuteniaki i stagee krwawie -nia przez dwa lata Miagea kilkak -ro tnie zalecanπ operacjIacute Poszgeapo poradIacute do dr Hana i bygea przezniego leczona przez trzy miesiπ ceDzisiaj dwa z trzech miIacuteuacutenia kUcircw

Dr Han i medycyna naturalna

Dr Han jest znanym specjalistπakupunktury i chiOgraveskiej me -dycyny w Toronto i Ontario Jestdyrekt o rem Ontaryjskiego Sto -warz y sz enia Akupunktury iprzewo dniczπcym komitetu egza -mina cyj nego ds ChiOgraveskiej Me -dycyny i Akupunktury w Ontario

zniknIacutegey i nie potrzebuje oslashadnejoperacji

Alex ntilde 52letni mIacuteoslashczyznacierpiage na cukrzycIacute przez 5 latjego cukier we krwi wynosige 15-20 Byge rUcircwnieoslash impotentemtrzy lata Po leczeniu przez drHana cukier we krwi wynosi 6-7 inie narzeka na wspUcircgeoslashycie sek -sualne

Mark - 55 letni mIacuteoslashczyznamiage powiIacutekszonπ prostatIacute iproblemy z seksem od dwUcircch latPo 6-tygodniowym leczeniu u drHana stan zdrowia jest dobry

Marie 37letnia kobieta cier -piagea na stres utratIacute wgeosUcircw ipro blemy wπtroby Z tego powo -du nie bygea w stanie pracowaEcirc odkilku lat Przyjaciel przedstawigejej Dr Hana Dzisiaj Marie wrUcirc -cigea do pracy i jest szczIacuteuacuteliwa

Mario 41letni mIacuteoslashczyznamiage dolegliwouacuteci artretycznekolan i geokci byge leczony wPolsce W Kanadzie przez dwalata nie byge w stanie pracowaEcirc zpowodu choroby Dr Han leczygego szeuacuteEcirc tygodni bUcircl zniknπge iteraz pracuje w pegenym wymiarzegodzin

Natalia 24 letnia dziewczynacierpiagea z powodu bUcirclu i geusz -czycy 6 lat Leczona bygea wklinice dr Hana 4 miesiπce i jejskUcircra jest zdrowa

Koszty leczenia u dr Hana sπ wwiIacutekszouacuteci pokryte przez planyubezpieczeniowe (OHIP niepokrywa akupunktury)

Po wiIacutecej informacji proszIacuteodwiedziEcirc wwwacmcliniccom

Biuro Dr Hana 3089 BathturstST 210 Toronto Tel 416-787-2959

DokoOgraveczenie ze strony 12Poznańskiego pod kierownic twemStefana Makneacute przewodni czą -cego Komisji Balonowej Aero -klubu PRL

Niestety kolejne zawodypoświęcone pamięci FranciszkaHynka rozegrano dopiero wpięćdziesiątą rocznicę jego śmier -ci Towarzystwo Sportowe Przy -widz Balloon Charter oraz Po -morska Grupa Pasjonatoacutew Tra -dycji polskich Lotnikoacutew postano -wiły uhonorować pamięć Franci -szka Hynka organizując HynekCup 2008 - Balonowy PucharKaszub im płk Franciszka Hyn -ka w Straszynie w dniach 4-7września 2008 r Start balo noacutewodbywał się na polanie w Biel -koacutewku przy Browarze Am berWarunki były znakomite Ostat -niego dnia jednak nastąpiło zała -manie pogody Zerwał się wiatrktoacutery spowodował że wszystkiezałogi wylądowały na polaniekoło Pawłowa Udało się jednakza pomocą logeroacutew4 za pisaćwyniki wykonanych zadań

Ponadto - zgodnie z planem -odbyły się uroczystości to -warzyszące w ktoacuterych wzięliudział min zdobywcy pucharuim Gordona Bennetta StefanMakneacute i Ireneusz Cieślak orazwładze lokalne Najpierw poś wię -cono tablicę pamiątkową nafrontonie szkoły w SzatarpachNastępnie przy pomniku ppłkFranciszka Hynka uczestnicyzawodoacutew oraz zgromadzeni mie -sz kańcy złożyli wieńce i kwiaty akompania honorowa dała salwęhonorową W tym szczegoacutelnymmiejscu odbyła się roacutewnieżuroczystość wręczenia nagroacutednajlepszym zawodnikom balono -wego memoriału

Zbigniew Moszumański

1 Istnieją roacuteżne hipotezywypad ku w tym min uderzeniepioru na w balon zahaczeniebalonem o linię energetycznąprowadzącą z Wysina do KątoacutewWysińskich podczas podejścia do

Ostatni list Franciszka Hynka

lądowania błąd w pilotażuniedyspozycja pilota a nawetzestrzelenie balonu przezfunkcjonariusza milicji ZobPaweł Kanturski Ostatni lotFranciszka Hynka bdquoBiuletynInstytutu Pamięci Narodowejrdquo2005 nr 1ndash2 s 77ndash82 LeszekPiecyk Płk Franciszek HynekSłynny pilot był jedyną ofiarąwypadku balonowego w PolscebdquoElityrdquo 2007 nr 5ndash6 s 126ndash128tenże Franciszek HynekbdquoSkrzydlata Polskardquo 2008 nr 7 s44

2 Przejął je poacuteźniej UrządPocztowy Wysin ktoacutery - poodciśnięciu na wszystkich prze -syłkach okrągłego kasownika wkolorze czarnym z datą 8958

godz 9 - przekazał je adresatom

3 Do planowanego czasu startuzdołano napełnić zaledwie dwabalony W związku z tym wystar -towały one do lotoacutew treningo -wych Balon SP-BZD bdquoKato wicerdquopilotowany przez Joacutezefa Zychaprzebył 65 km w ciągu 1 godziny55 minut lądując w Dzier żo -niowie Natomiast balon SP-BZBbdquoPoznańrdquo ktoacutery piloto wał StefanMakneacute przeleciał 45 km w ciągu1 godziny 56 minut lądując wŚwiebodzicach

4 Logery - to balonowe czarneskrzynki zapisujące wszystkieparametry lotu ktoacutere zawodnicyoddają sędziom po zakończeniulotu

Canadian-Polish

Art Initiation

Krajowe Zawody Balonoweo Memoriał

ppłk Franciszka Hynka

Data Miejsce zawodoacutew Lokata Pilot Balon Wynik 14091960

Warszawa 1 Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 3552 km 2 Florian Musioł SP-BZD

Katowice 3510 km 3 Stanisław Mosica SP-BZCWarszawa 3120 km 1101961 Warszawa 1

Sławomir Makaruk SP-BZASyrena 2210 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 1920 km 3 Florian Musioł SP-BZDKatowice 1540 km 14101962 Wałbrzych 1 Janusz

Krasicki SP-BZCWarszawa 65 km 2 Stefan Makneacute SP-BZB

Poznań 90 km 3 Jan Gawęcki SP-BZASyrena 95 km 10051980 Wrocław 1 Stefan Makneacute

SP-BZGStomil 2 Piotr Szary SP-BIP

Pollena 3 Marek Matuszelański SP-BZLBielpo 7092008 Straszyn 1 Adam Jaskoacutelski SP-

BAIWiedza 8942 pkt 2 Rimas Kostiuskevicius LY-

OCH 8713 pkt 3 Zbigniew Jagodzik SP-BIK 8370pkt

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 16: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Z drugiej strony dziIacuteki pew -nym badaniom mooslashna wykazaEcircoslashe w przypadku infekcji wiruso -wej obnioslashenie temperatury ciageaza pomocπ uacuterodka przeciwgorπ cz -kowego jest zabiegiem nieodpo -wied nim

Z przeciwnego wzglIacutedem sie -bie zachowania wymienionychdwUcircch duoslashych grup chorUcircb pow -sta wania stanUcircw zapalnych orazpow stawania stwardnieOgrave (albotworzenia siIacute nowotworUcircw) wy -nika oslashe choroby te do pewnegostopnia mogπ siIacute wzajemnie zno -siEcirc tzn jedna mooslashe wyleczyEcirc zeskgeonnouacuteci do drugiej - stwier -dzenie byEcirc mooslashe szoku jπce jakooslashe dπoslasheniem czgeowieka jestprzecieoslash zapobieganie wszystkimchorobom Zaleoslashnouacuteci te nie sπjednak czymuacute zupegenie niez na -nym Oslashyjπcy okogeo 500 rokupne grecki mIacutedrzec ParmenidesmUcircwige na przykgead igraveDajcie miuacuterodek wywogeujπcy gorπczkIacute auzdrowiIacute kaoslashdπ chorobIacuteicirc Dziuacuteumiemy wywogeaEcirc gorπczkIacute a mi -mo to nie kaoslashdπ chorobIacute po tra -fimy wyleczyEcirc U podstaw wy -powiedzi Parmenidesa leoslashagea jed -nak wiedza o uzdrawiajπcej silegorπczki

ChoEcirc wiedza ta zostagea w os tat -nich latach czIacuteuacuteciowo na nowoodkryta nie poznano jeszcze jejpegenego znaczenia Wspomnianewczeuacuteniej nieliczne przypadkisamo uleczenia raka (tj bez in ge -ren cji lekarza) miagey najczIacuteuacuteciejmiejsce po jednoczesnym wystπ -pie niu innej choroby z wysokπgo rπczkπ (najczIacuteuacuteciej rUcircoslashy przy -ran nej) Znosigea ona tendencjIacutewgeauacute ciwπ chorobie nowotworo -wej tendencjIacute do kostnieniasztyw nienia oziIacutebiania Z tegopowodu lekarze ciπgle starali siIacutewykorzystaEcirc gorπczkIacute w leczeniuraka W rzeczywistouacuteci nie jest totakie proste pod wzglIacutedem tech -nicz nym a zwgeaszcza niemooslash li wew zaawansowanych stadiachchoroby Nie zmienia to jednakfaktu oslashe mamy tu przed sobπ jed -nπ z podstawowych mooslashli wouacute citerapii

Kolejny wniosek z wglπdu wbie gunowe procesy chorobowema daleko idπce konsekwencjezapobiegajπc lekkiej chorobiektUcircrej towarzyszy wysoka gorπ cz -ka mooslashna wesprzeEcirc ciIacuteoslashkπ igravezim -nπicirc chorobIacute Poniewaoslash wie lerzeczy jest dziuacute w medycyniemooslash liwych a do dyspozycji stojπ

ficz nej powiedziage igraveGdybyuacutemyjako ludzie nie mogli chorowaEcircnie moglibyuacutemy rUcircwnieoslash byEcirc is to -tami duchowymi istotami ducho -wy mi jesteuacutemy tylko dziIacuteki temuoslashe istnieje w nas mooslashliwouacuteEcirc cho -ro waniaicirc Tak bardzo wiele racji iprawdy oslashyciowej zawiera siIacute wtym stwierdzeniu Sam osobiuacutecieuwaoslasham je za bardzo prawdziwe iempiryczne

Istnieje oczywiuacutecie wielezewnIacutetrznych oddziageywaOgrave mo gπ -cych spowodowaEcirc chorobIacute ta kichjak trucizny wypadki stre sy itdRUcircwnie istotna jest jednak reak cjana nie ze strony orga niz mu Tensam uraz bIacutedzie miage gor szenastIacutepstwa u osoby wraoslash li wej lubosgeabionej nioslash u osoby zdro wejczyli czgeowieka w stanie rUcircwno -wa gi

Choroba jest wiIacutec nie tylkosta nem w jakim siIacute czgeowiek zna -lazge lecz wezwaniem do do -konania korektury do przeciw -dzia geania Ma ono miejsce w trak -cie leczenia stanowiπcego wgeauacute -ciwy cel choroby W kaoslashdymprzy padku leczenie oznacza dlaorganizmu wysigeek i dlatego po -trze buje on w tym czasie miIacutedzyinnymi spokoju

W ostatnich stuleciach naukiprzy rodnicze wywieragey stop nio -wo coraz wiIacutekszy wpgeyw na sztu -kIacute leczenia Pole widzenia lekarzazawIacutezigeo siIacute z czasem do polaoglπ danego przez obiektyw mi -kros kopu zauacute bezpouacuteredni obrazczgeowieka i wpgeywajπcego naOgraveuacuterodowiska zeszgey na dalszy planNa chorego nie patrzy siIacute juoslash jakna istotIacute posiadajπcπ duszIacute iducha Ocenia siIacute go w oparciu ofizyko-chemiczny opis stanutraktuje jako obiekt wymagajπcyigravenaprawyicirc Mimo jednak corazwiIacutek szej mechanizacji elektro ni -zacji i rosnπcej zgeooslashonouacuteci apa ra -tury medycznej ludzie chorujπwiIacute cej

Czynni zawodowo lekarze ktUcirc -rzy zachowali jasne spojrzenie nasprawIacute i zdolnouacuteEcirc wolnego osπduktUcircrzy swym myuacuteleniem nie po -grπ oslashyli siIacute w mechanice owej rze -komo przyrodoznawczej medycy -ny dochodzπ do wniosku oslashe tosa ma medycyna jest chora CzIacutestostudiujπca mgeodzieoslash bπduuml mgeodzilekarze majπc juoslash za sobπ sta diumfascynacji dzisiejszπ me dy cy nπprUcircbujπ znaleuumlEcirc wyjuacutecie z jejjednostronnego skostnienia Szu -kajπ takiego spojrzenia na czgeo -wieka ktUcircre pozwoligeoby roz poz -naEcirc czgeowieka zdrowego choregodotkniIacutetego przez los

Osoby zainteresowane powyoslash -szπ tematykπ jak rUcircwnieoslash lecze -niem naturalnym zapraszam dokon sultacji w Klinice RegeneracjiNaturalnej w Mississauga Lon -don i Hamilton Telefon 905 602-4191 lub bezpgeatny Ntildetoll-freeicircspoza Toronto i Mississa uga 1-877- 949-9993

DrTSzczIacutesny Andrews PhDspecjalizuje siIacute od lat w Tra dy -cy jnej ChiOgraveskiej Medycynie iAku punkturze ktUcircrych tajnikizggeIacutebiage w Chinach i Korei Sto -suje rUcircwnieoslash sprawdzone i nau -kowo udokumentowane me to dyDietetycznej Korekty Oslashy wie niaHomeopatii Ziogeolecznictwa iIrydologii Posiada doktorat z Fi -zjologii Oslashywienia byge wykgea dow -cπ na Uniwersytetach w War sza -wie i Montrealu Jest autoremwielu prac naukowych z zakresuwymienionych wyoslashej dziedzin

wysoce efektywne leki obnioslasha jπ cegorπczkIacute korzysta siIacute z wszyst -kich tych mooslashliwouacuteci nie biorπcjednak pod uwagIacute sytua cji wktUcircrej majπca ostry prze bieg aleniegrouumlna choroba z wy so kπgorπczkπ mooslashe byEcirc podjIacutetπ przezorganizm prUcircbπ zapobie oslashe nia wprzyszgeouacuteci ciIacuteoslashkiej choro bieprzewlekgeej czy ewentualniechorobie grooslashπcej uacutemierciπ takiejjak rak

Juoslash dawno temu stwierdzono naprzykgead oslashe chorzy na raka prze -chodzili w przeszgeouacuteci jedy niejednπ trzeciπ chorUcircb zapal nych wszczegUcirclnouacuteci dzieciIacute cych jakieprzechodzili inni cho rzy Niemalpowszechnie dziuacute sto sowane ru ty -no we tgeumienie go rπczki nabierawiIacutec nowego zna czenia ze wzglIacute -du na nastIacutepstwa spo wo do wanegonim prze su niIacutecia ten dencji cho ro -bo wych Nie jed nokrotnie igravetrudnedo wy tgeu ma cze niaicirc nasilenie siIacutepew nych cho rUcircb mooslashna wyjauacuteniEcircba da jπc choroby biegunowo imprze ciwne

Omawiane tu biegunowe po -dejuacute cie do procesu choroby wtym takoslashe zrozumienie faktu oslashezdro wie nie polega na braku worga niuumlmie tendencji zapalnych isklerotycznych lecz na rUcircw no -wadze obu biegunowych sige mo -ggeoby okazaEcirc siIacute owocne dla pa to -logii i terapii

Dalszym wnioskiem wyni ka -jπcym z owego fundamentalnegopoglπdu na zdrowie i chorobIacute jestto oslashe obie wymienione tendencjechorobowe (tendencja ku stanomzapalnym i tendencja ku skle ro -zie) sπ czgeowiekowi przynaleoslashne ibez nich nie mooslashe on oslashyEcirc w zdro -wiu Procesy twardnienia sπ taksamo konieczne jak procesy roz -pusz czania Gdyby w organiuumlmienie zachodzigey procesy tward nie -nia czgeowiek nie miageby kouacuteci izIacutebUcircw Z drugiej strony gdybynie istniagey procesy rozpusz cza -nia zwiπzane z mooslashliwouacuteciπ pow -stawania stanUcircw zapalnych czgeo -wiek nie mUcircggeby rosnπEcirc i rege ne -rowaEcirc siIacute igraveStareicirc substancje niemoggeyby byEcirc usuwane i czgeowieknieustannie chorowageby z powodutkwiπcych w nim ich resztek Toczy z tendencji chorobowych roz -winie siIacute stan chorobowy za le oslashyod miejsca i czasu tj od te gogdzie i kiedy wystπpiπ

Kolejny wniosek jest taki oslashemooslashliwouacuteEcirc zachorowania naleoslashydo istoty czgeowieka i mooslashe byEcirc dlaniego pomocπ DziIacuteki takiemupodejuacuteciu choroba nabiera sensujakiego dzisiaj zasadniczo siIacute jejod mawia

Choroba to ekstremum niez -bIacuted nej cz geow iekowi tendencjicho robowej choroba jest wiIacutecwy nikiem zbyt jednostronnej izbyt dgeugo utrzymujπcej siIacute ten -den cji RozwUcircj tej tendencji wa -run kujπ okolicznouacuteci oslashycia czgeo -wie ka Choroby nie naleoslashy przytym pojmowaEcirc jako rodzaju karylecz jako sygnage ostrzegawczyjako korekturIacute majπcπ spowo do -waEcirc zmianIacute poundatwo zrozumieEcirc oslashebUcircl nas chroni a tym samym z za -sa dy ma sens Gdybyuacutemy nie od -czuwali bUcirclu nie zauwaoslashylibyuacute myna przykgead oslashe siIacute opa rzy liuacute myTo samo w szerszym zna cze niudotyczy rUcircwnieoslash choroby

Ma ona sens i jej zadaniem jestprowadziEcirc czgeowieka ku niemusamemu umooslashliwiEcirc mu ludzki bytw wyoslashszym sensie Pewien zteoretykUcircw medycyny antropo zo -

tzn chorUcircb wzajemnie siIacute rUcircw no -wa oslashπ cych Pierwszπ grupIacute stano -wiπ stany zapalne - mam tu namy uacuteli cho roby ktUcircrym towarzy -szy wy so ka gorπczka drugπ zauacutechoroby skle rotyczne - chorobyprowa dzπce do stwardnieOgrave (za -licza siIacute do nich rUcircwnieoslash cukrzycIacutei raka)

Biegunowe zachowanie siIacutetych dwUcircch grup chorUcircb oznaczaoslashe mogπ siIacute one wzajemnie zno siEcirci nieustannie na siebie oddzia gey -waEcirc jak to ma miejsce w wy pad -ku ramion wagi obnioslashenie siIacuteramienia po jednej stronie mooslashebyEcirc wywogeane zarUcircwno zwiIacuteksze -niem siIacute ciIacuteoslasharu po tej wgeauacuteniestro nie jak i brakiem przeciw wagipo drugiej Rzeczywiste zro zu -mie nie choroby lub jej ob ja wUcircwstaje siIacute wiIacutec mooslashliwe do pierowte dy gdy powstagee zabu rze niarozpatruje siIacute z punktu wi dzeniadwUcircch przeciwstawnych sobiedzia geaOgrave

WspUcircgeczesny czgeowiek przy -wykge w istocie do myuacutelenia li ne ar -nego tzn do tego oslashe jedno wyni -ka z drugiego a poszcze gUcirclneodgageIacutezienia myuacutelowe nie majπjuoslash ze sobπ oslashadnego kontak tuPro wadzi to do jednostronnej uumllepojmowanej specjalizacji

Najlepiej widaEcirc to w wypadkumagnetyzmu i elektrycznouacuteci ist -nienie bieguna pUcircgenocnego wa run -kuje istnienie bieguna po geud nio -wego bez plusa nie ma mi nu saOba powstagey z tej samej jed nouacuteciOdnosi siIacute to rUcircwnieoslash do wspom -nia nych juoslash biegunowych ten den -cji chorobowych stanu za pal negoi sklerozy WyjauacuteniEcirc to mooslashna naprzykgeadzie

Fakt ioslash stan zapalny i rozwUcircjraka sπ ze sobπ wzajemnie po wiπ -zane zachowujπc siIacute jak dwaprze ciwne ramiona wagi stwier -dzono w przeszgeouacuteci w bardzowielu udokumentowanych sy tua -c jach Niemal zawsze zauwaoslashanooslashe miIacutedzy obu chorobami istniejeantagonizm oslashe sπ one dla siebieprzeciwnikami a nawet do pew -nego stopnia wzajemnie siIacute wy -kluczajπ Okazageo siIacute oslashe przy ra -ku skgeonnouacuteEcirc do stanUcircw zapal nychjest rzadkouacuteciπ oslashe chorzy na rakawykazujπ rUcircwnieoslash pewnπ odpor -nouacuteEcirc na choroby infekcyjne aprze de wszystkim oslashe nieliczneprzypadki samowyleczenia z rakabygey zazwyczaj nastIacutepstwemprze bycia choroby objawiajπcejsiIacute wysokπ gorπczkπ

Redaguje DrTSzczIacutesny

Andrews PhD

Choroba atakuje cageego czgeo -wieka Oddziageywanie w sferzecielesnej mooslashe spowodowaEcirc bUcircltj przeoslashycie w sferze duszy I od -wrotnie szok strach mogπ wy -wogeaEcirc reakcje takoslashe w ciele a na -wet doprowadziEcirc do uacutemierci Tegeat we do zaobserwowania po -waoslash ne nastIacutepstwa majπ miejscerUcircw nieoslash w wypadku niewielkichale dgeuoslashej trwajπcych dziageaOgrave Na -tu ral nie znane sπ dziuacute oddziagey -wa nia w sferze duszy ktUcircreprowa dzπ do choroby ciagea iodwrotnie ale wiedza ta nie wy -star cza do zrozumienia choroby ijej zna cze nia dla czgeowiekaPodstawIacute dzi siej szej medycynystanowiπ nauki przyrodniczeChoroba nie jest jed nak zagad nie -niem przyro do znaw czym NicwiIacutec dziwnego oslashe te zasadniczekwestie pozostajπ nadal niewyjauacutenione igraveJakkol wiek obrazykliniczne chorUcircb sta nowiπ pod -sta wIacute dzisiejszej medy cyny niebygea ona dotπd w stanie daEcirc za da -walajπcej i powszechnie uznanejdefinicji tego czym wgeauacute ciwiejest choroba oraz jaki stan naleoslashyza niπ uznaEcircicirc

SposUcircb pojmowania chorobyoraz pytanie o sens jej objawUcircww oslashadnym razie nie sπ rozwa-oslasha -niami teoretycznymi lecz majπistotne praktyczne znaczenie dlajej le cze nia Jeoslasheli przyczynIacutechoroby widzi siIacute w opIacutetaniu pa -cjenta przez zgeego ducha to jestcagekiem naturalne oslashe ducha tegobIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc wypIacutedziEcirc

Jeuacuteli z kolei uwaoslasha siIacute oslashe cho -roba wywogeana zostagea przez bak -terie to jest rzeczπ zrozumiageπ oslashebIacutedzie siIacute prUcircbowaEcirc je zniszczyEcircczgeowieka od nich odizolowaEcircitp Jeuacuteli natomiast przyczynIacutecho ro by upatruje siIacute w niedo bo -rze ja kiejuacute substancji oczywistewy daje siIacute jej podanie To samodotyczy osgeabienia Choregowzmacnia siIacute wUcircwczas pobudzawspiera itp Wszystkie przyto czo -ne powyoslashej przykgeady odegrageyistotnπ rolIacute w rozwoju medycynyDecydujπce jest to oslashe sposUcircb le -cze nia jaki uzna siIacute za nie zbIacuted -ny wynika ze sposobu pojmo wa -nia choroby

Zgodnie z rozleggeπ wiedzπktUcircra leoslashy u podstaw antropo zo -ficz nego obrazu czgeowieka ist -nie jπ dwie grupy chorUcircb o biegu -no wo przeciwnym zachowaniu

C h o r o b a i j e j l e c z e n i e

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 17: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 18 15-3110 2008 No 20 (962)

CMENTARZ OFIAR

STALINIZMU

Korespondencja własna z

Kazachstanu

Nieopodal Karagandy wpoacutełno cnej części Kazachstanuznajduje się ogromny wielona -rodowy cmentarz jeń coacutew wojen -nych i osoacuteb represjo no wanych wSpa ss ku

Oboacutez w Spassku był za cza -soacutew Sta lina samodzielnym i

najwięk szym oddziałem utworzo -nego w 1930 roku Karłagu - łagruo po wierzchni 110 tys ha Wlatach 1930-1960 przebywało wnim około 1 miliona ludzi 47narodo wości Natomiast oddziałw Spassku w latach II wojnyświatowej był obozem dla jeńcoacutewwojennych oraz polityczne re -presjonowanych Przebywali wnim jeńcy i osoby prześladowane

DokoOgraveczenie na stronie 19

z wielu krajoacutew roacutewnież z PolskiW 1948 roku spasski oddział

został przekształcony w specjalnyoboacutez prze zna czony bdquo dla osa -dza nia aresz to wanych szpiegoacutewdywersantoacutew ter ro rystoacutew mien -szewikoacutew eserowcoacutew anarchi -stoacutew nacjonalistoacutew białychemigrantoacutew i innych członkoacutew or -ga nizacji antysowieckich orazpozos ta łych osoacuteb prowadzącychwrogą dzia łalność antyradzieckąrdquo(roz po rzą dzenie Rady MinistroacutewZSRR nr 416 z 21 lutego 1948 r)

Warunki ży ciowe były potwor -ne zimno epi de mie czer wonkiżoacutełtaczki zakaźnej niedożywieniewciąż powalały więźnioacutew

W obozie zaplanowanym na 10tys więźnioacutew w 1950 roku prze -bywało ich prawie 28 tys W po ję -ciu oprawcoacutew byli to szcze goacutelnieniebezpieczni dla państwa ra -dziec kiego przestępcy tj wrogo -wie narodu kolaboracjo naliściskazani za pomoc oku pan tomosoby z przyłączonych te re noacutewzachodnich osoby prze sie dlo ne

osoby skazane za stawianie opo rui okazanie sprzeciwu przed sta -wicielom władzy radzieckiej orazżołnierze radzieccy ktoacuterzy wczasie wojny zostali wzięci doniewoli nie miec kiej Dawni wię ź-niowie wspo minają że wśroacutedosa dzo nych w tym obozie szcze -goacutel nie dużo było uwięzionychprzedsta wicieli inteligencji wtym inte ligencji twoacuterczej takżepolskiej Z Uniwersytetu StefanaBatorego w Wilnie byli minpro fesorowie Zygmunt Fedo ro -wicz i Ludwik Chmaj z Poli -techniki Lwowskiej siedział wSpas sku doc Euge niusz Tur kie -wicz Było wielu księ ży jak JanSeweryn z Krako wa StanisławFilek z Wilna i dwoacutech księży Ma -cie jewskich jeden z Tarno pola

drugi z WilnaDuża wdzięczność nale ży się

kazachskim władzom ktoacutere odlat pieczołowicie dbają o cały tentragiczny teren jak i o poszcze -goacutelne pomniki i obeliski upa -miętniające stalinowskie ofiary zwielu krajoacutew

Tekst i zdjęcia

Jerzy WOJCIEWSKI

Podpisy pod zdjęcia

Ogoacutelny widok alei pomnikoacutew ofiar stalinizmu roacuteżnych naro doacutew wSpassku

Na pierwszym planie pomnik wymordowanych Kazachoacutew

Pomnik pomordowanych Ukra ińcoacutew z dzwonem pamięci

Monument ofiar z Litwy

Betonowe bryły upamiętni ające pomordowanych Japończy koacutew

Przez lata aż do rozpadu Zwią z ku Radzieckiego w kilku dziesięciumiejscach na stepie wokoacuteł Spassku były jedynie takie troacutejkibezimiennych krzy ży Nie da się tędy przejść bez przyklę knięcia i łez

Na tym pomniku czytamy bdquopoległym daleko od ojczyznyniemieckim jeńcom internowa nym podczas II wojny świato wejrdquo

Pomnik wymordowanych Wło choacutew

Francusko-Kazachski Komitet Pamięci tym obeliskiem upa miętniłofiarę 83 Francuzoacutew

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 18: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 19No 20 (962) 15-31102008

Starting at 5 pm on November4 and continuing each night untilsunrise of Remembrance Day(November 11) the east tower ofCity Hall will serve as thebackdrop for the projection of thenames of all 68000 Canadianswho died in the First World WarThe public is invited to attend theofficial launch on Nathan PhillipsSquare starting at 430 pm onNovember 4

The project - Vigile 1914-1918Vigil - marks the 90th anniversaryof the end of the First World WarCreators R H Thomson andMartin Conboy together withCanadas National HistorySociety have spearheaded privateand public fundraising in order tospread the vigil idea acrossCanada Dusk til dawn projec -tions will also take place in Fre de -ricton Halifax Regina Edmon -ton and at the National WarMemorial in Ottawa The Queenand The Duke of Edinburgh willattend the launch at Canada Hou -se in Trafalgar Square LondonEngland

As the living memory of those

who served and made thesupreme sacrifice fades from ourcollective conscience we cannotpay high enough tribute to those68000 who never saw the shoresof home

again said Mayor DavidMiller I am honoured as aTorontonian and a Canadian that90 years after the end of thatterrible conflict their names willappear on one of the most im por -tant and iconic buildings in ourcity I hope all Torontonians willtake a few minutes to participatein this Vigil and to remember

In a 21st century twist Ca na -dians can log onto www1914-1918ca to look up the names ofthese fallen soldiers and confirmthe night and the minute whentheir name will appear AcrossCanada Canadians will honourthe men and women who madethe su preme sacrifice for theircountry said Councillor AdamVaughan (Ward 20 Trinity-Spadina)

This thoroughly modernapproach to an ancient practicedoes us all proud

The convergence ofCanadas temporary andpermanent systems is

providing a more flexi ble andadaptive approach to im mi -gration accord ing to a Con -ference Board study RenewingIm migration The following chan -ges demonstrate the convergencebetween the temporary andpermanent systems

- improvements to CanadasTemporary Foreign Worker(TFW) Program as well as theincreasing use of mechanismsdriven by employer- and re gio nal-demand for skilled workersparticularly the Provincial No mi -nee Program (PNP)

- the newly created CanadianExperience Class and

- improvements to the In ter na -tional Student Program the Off-Campus Work Permit Programand the Post-Graduation WorkPermit Program A number ofrecommendations to make Ca na -das immigrations systems mo reeffective which reflect the glo baltrends in immigration

- Address the growing im -portance of skills-based migrationto meet labour market needs -Au stralia has been a leader in thisarea the federal governmentsBill C-50 is a po sitive move inthis direction

- Maintain a robust com mit -ment to humanitarian-based im -mi gration while expanding skills-based migration-there is no needfor an eitheror choice bet weenthem

- Take further steps to helptemporary foreign workers be -come permanent employees bycreating new and improvedpathways to permanent residency

- Harness the growing enga -gement of employers in immi gra -tion - the rapid expan sion in sizeand scope of the TFW and thePNP and other programs de mon -strates the grow ing interest andinvolvement of employers butthere is scope for greater en ga -gement

- Increase settlement and in te -gration services especially in ur -ban areas - The study produ cedunder the three-year Can Com peteresearch program is unique insetting out the myriad pieces thatcomprise Canadas permanent andtempo rary immi gration systemsCanCom pe te a three-year prog -ram of re search and dialogue isdesigned to help leading decisionmakers advance Canada on a pathof national co m petitiveness

The report is pu bli cly available

at wwwe-lib ra ryca

wwwpeelmccom

When you rent a home orapartment in Canada the landlordwill usually ask you to sign awritten rental agreement Thislegal contract is also often calleda lease

Under the laws of eachprovince and territory tenantsand landlords have certain rightsand responsibilities whether theyhave a written agreement or notNevertheless a written leaseagreement can help spell out allthe terms you and your landlordwant to have covered and agreedto You may also wish to seeklegal advice before accepting theterms

To help you know what toexpect Canada Mortgage andHousing Corporation

(CMHC) offers the followinglist of terms that can be found inmost

rental agreements- The names of the landlord and

tenant(s)- The address of the home or

apartment you are renting- The monthly rent you agreed

to pay with or without utilitiesparking cable television or otherservices

- The date when the rent is due(for example on the first day ofeach month)

- The amount and terms of anyrent security or damage depositsyou agreed to pay

- A list of which repairs orupkeep will be yourresponsibility

- The term of rental period(most rental agreements areusually for one year but somemay be month-to-month or week-to-week)

- The conditions for ending orcanceling your lease includingfinancial implications and theamount of advance notice youmust give the landlord if youdecide to move out (for example60 days notice)

- The rules or restrictions forsubletting the property

- The amount the landlord isallowed to increase the rent in thefuture

- Any other specific restrictions(such as whether or not you cansmoke in the home and whetheryou can have boarders pets or awaterbed etc)

- Details on when and how thelandlord can enter your home orapartment

- The procedure for makingchanges to the contract

- A method for resolving anydisputes or disagreements (forexample disputes about late rentpayments damage to the propertyor eviction)

- Contact information for bothyou and your landlord in case ofan emergency (usually includinga phone number fax and email)

For more information or a freecopy of CMHCiacutes Guide toRenting a Home or other infor -mation on owning maintaining orrenovating your home call

CMHC at 1-800-668-2642 orvisit our website at

wwwcmhcca For more than60 years Canada Mortgage andHousing Corporation (CMHC)has been Canadaiacutes nationalhousing agency and a source ofobjective reliable housing ex -pertise

Rental Agreements Toronto joins in tribute to thosewho died in First World War

The Government of Ontario appoints KarolWronecki to Social Benefits Tribunal

Wronecki has served as execu -tive assistant to the AssistantDeputy Minister of HousingPrior to this he was an assistantprofessor at the Political ScienceDepartment at York Universityand Vice Dean of the School ofLaw and Pubic AdministrationUniversity of Wroclaw PolandHe has had a long association

with the Landlord and Tenant Bo -ard where he has dealt with rentcontrol issues and landlord andtenant disputes as a civil ser vantand as an adjudicator His co -mmunity involvement has in clu -ded serving on the boards of theWindsor Hill Non-Profit Hou s ingCorporation and the Mul ti cul turalAssistance Ser vices of Peel

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 19: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 20 15-31 10 2008 No 20 (962)

DokoOgraveczenie na stronie 21

wwwnowykuriercom

Christopher Delicatessen Bond amp Ontario Oshawa Prawie tam gdziekiedyuacute

Tel905-579-4369iuml Najlepsze cenyiuml Najlepsze wyrobyiuml Najlepsza obsgeugaiuml Pyszny chleb i pπczki firmy igraveGranowskaicirc tylko u nas

Christopher Delicatesen znowu otwarte39 Bond Street East Unit2 Oshawa

U nas jest igraveNowy Kuriericirc

Aleksandra

Zioacutełkowska-Boehm

[Motto]Jest opowieść Indian Czero -

kezoacutew Starszy Indianin opowiadaswemu wnukowi o złu i dobruMoacutewi że w człowieku są dwawilki skłoacutecone i walczące zesobą Jednego charakteryzujegniew zazdrość żądza posiada -nia arogancja fałszywa duma iinne negatywne cechy Z dru gie -go emanuje radość pokoacutej miłośćnadzieja spokoacutej skromnośćżyczliwość dobroczynność wiarai inne pozytywne cechy

Wnuk myślał przez chwilę ipotem spytał - Dziadku ktoacuterywilk zwycięży

- Ten ktoacuterego będziesz karmićodpowiedział dziadek

ndash Piszesz książkę o In dia -nachhellip I z taką pasją opowia -dasz o nichhellip Wiesz kiedy do -rastałem Indianie byli uznawaniza bdquocoś gor szegordquo Nawet jakodzieci nie mieliśmy z naszymiindiańskimi roacutewieśnikami żad -nych kontaktoacutew - powiedział miClint Hern w ktoacuterego domu wTeksasie wisi ogromna mapaświa ta gdzie za znaczył miejscaktoacutere odwiedził Jest ich bardzowiele Clint pra cował z Norma -nem w firmie Aram co w ArabiiSaudyjskiej urodził się i wy cho -wał na farmie w PołudniowejDakocie Szkołę i uniwersytet teżskończył w Połu dniowej DakocieCzy szeroki świat dał mu szerokieperspek tywyhellip

Moacutej mąż Norman Boehmuro dzony w stanie New Jerseyprzy jechał do Poacutełnocnej Dakoty zkońcem lat 50 XX wieku studio -wać na uniwersytecie w GrandForks Powiedział mi że po prze -kroczeniu mostu nad Red Riverpomiędzy Grand Forks w Poacutełnoc -nej Dakocie a East Grand Forks wMinnesocie mijał liczne tawernyMożna się było w nich napić do -brego piwa i zjeść lokalne daniaW oknach wszędzie były napisyNo Mexicans No Indians

Murzynoacutew na terenach Da kotnie było Jedynym Murzynemktoacute re go mieszkańcy Dakot moglizobac zyć był porter w pociąguGreat Northern Railroad

Norman wychowany naWscho dnim Wybrzeżu takich na -pisoacutew nie znał Kiedy był chłop -cem bawił się w bdquokowbojoacutew iIndianrdquo i zawsze chciał byćIndianinem co łączyło się z od -czuwanym do nich podziwemNie wie czy miałby inne odczu -cie gdyby się urodził blisko re -zer watu w Montanie czy w jednejz dwoacutech Dakot Oboje myślimyże rodzice wychowali go tak żew każdym przypadku myślałby oIndianach z respek tem

Nie miałam okazji spytać dora -stających w Montanie lub Dako -tach czy jako dzieci bawiąc sięw Indian i kowbojoacutew chcieli byćIndianami Myślę że Clint Hernchciał tylko być kowbojem

Inny kolega Normana (razemstudiowali na University of North

Dakota) Clarence bdquoCaseyrdquo Emer -son ktoacutery po latach osiągnąłzaszczytne stanowisko kongres -mana stanu Montana (state repre -sentative) do spraw Indian po -wie dział mi że im ludzie bliżejmieszkali rezerwatu tym bardziejpogardzali Indianami

Zaprzyjaźniony z nami In dia -nin z Montany z plemienia Poacutełno -cnych Szejenoacutew ktoacutery dorastał wpołowie lat 70 XX wieku opo -wiadał nam że jako chłopiec wy -słuchiwał pogardliwych opowie -ści białych o bdquogłupich i brudnychIndianachrdquo i że zwykle dotyczyłyone Indian plemienia Crow ktoacute -rych rezerwat był najbliżej Wra -cał do domu upokorzony i płakałMoacutewił dziadkowi - Ale my jes -teśmy Szejeni [Używam formySzejeni w odniesieniu do IndianCheyenne W języku polskimuży wana częściej jest forma Cze -jeni Czejenowie Przyjęłam for -mę Szejeni bowiem uważam jąza bliższą wymowie CheyennebdquoSze jenrdquo] Jak dobrze że nie jes -teśmy Crowhellip

Tak było w latach 70 XX wale także w 2006 roku Ann Coul -ter znana republikanka wywołu -jąca swoimi wypowiedziami nie -mal skandale nie raz publiczniewyrażała się lekceważąco o India -nach Wiele razy myślałam jakniewielkie poparcie mają pierwsimieszkańcy Ameryki skoro niebyło zbiorowych protestoacutew i niezmuszono jej do przeprosin takjak się to stało w przypadku kilkusilnych grup etnicznych Protestypisali sami Indianie i drukowaliwe własnych pismach co ozna -cza że ci co słuchali wypowiedziAnn Coulter nie zapoznali się zich głosami

Zdaję sobie sprawę że im dalejod ludzi innych kultur tym łat -wiej można ulec - na przykład ro -mantycznym - wyobrażeniom naich temat W 1985 roku rozma -wia łam z parą młodych Ameryka -noacutew ktoacuterzy przenieśli się do Ra -pid City w Południowej Dako ciewłaśnie z sympatii do Indian Podziesięciu latach wroacutecili jak mipowiedzieli bdquomocno zawie dze -nirdquo

Ale z kolei Dave Charpentier zMinnesoty nauczyciel z indiań -skiej szkoły w rezerwacie w Mon -ta nie stwierdził że czuje się speł -niony i szczęśliwy że może pra -cować wśroacuted Indian (rozmowę znim zamieszczam w książce)

Dwoacutech naszych bliskich sąsia -doacutew powiedziało nam że są po -cho dzenia indiańskiego Nie zdra -dzili nam tego wtedy kiedy siępoznaliśmy ale dopiero po kilkulatach gdy zobaczyli z jaką pasjąopowiadamy o Indianach

Wielu moich amerykańskichznajomych wie tyle o Indianachco Polacy w Polsce czyli nie -wiele Kojarzą sobie filmy i jakieśwspoacutełczesne notki w gazetachcodziennych (Tak jak ja przezwie le lat) O tym że bdquozajmuję sięIndianamirdquo najbardziej przeko -nuje ludzi moje zdjęcie wśroacutedtańczących Indian na pow-wow[Przypis w języku angielskimjest pisana roacuteżnie pow wow

pow-wow i powwow] Ale tematnie wywołuje dyskusji bo więk -szość i tak myśli że ta bdquokulturawy marłardquo

Moje pierwsze wyobrażenia oIndianach były podobnie jak za -pewne większości ludzi oparte nalekturach i na filmach Chcę tuprzywołać postać mojego zmarłe -go ojca Henryka Zioacutełkowskiegoktoacutery bdquow odpowiednim wiekurdquodawał mi do czytania bdquoodpowie -dnie lekturyrdquo i to dzięki niemuchłonęłam wspaniałe dzieła Ja -mesa F Coopera czy popular negobdquobajarzardquo Karola Maya ktoacutery pi -sał swoje książki w więzieniuTen niemiecki pisarz spowo do -wał że cały niemal świat po ko -chał szlachetnego wodza Apa -czoacutew Winnetou i jego białegoprzy jaciela Old Shatterhanda

Kora Unkas Chingachgookbyli w naszym domu drogimiprzyja cioacutełmi Ojciec zdobył dlanas - myślę też o moich braciachHenryku i Krzysztofie - karnety ikażdy z nas oglądał co tydzieńnowy film Była to epoka wester -noacutew i westerny utożsamiały się zAmeryką W samo południe Zpie kła do Teksasu 1510 do Yu -my Rio Bravo Biały kanion Wewczesnej młodości obejrza łam fil -my ktoacutere teraz po latach są pow -ta rzane w amerykańskiej telewizjina kanale Turner Classic Moviesczy American Movie ClassicZdu miewa Normana i moich zna -jomych że większość tych fil -moacutew już dawno widziałam wPolsce i że je tak dobrze zapa -miętałam Na pewno westernywpłynęły także na moje wyobra -żenie o Indianach

W rodzinnych opowieściachwracała postać krewnego ojcaKorczaka Zioacutełkowskiego rzeźbia -rza z Południowej Dakoty ktoacutere -go rodzice Anna i Joacutezef Zioacutełkow -scy wyemigrowali do Stanoacutew iniebawem po narodzinach synazginęli tragicznie Dużo poacuteźniejdowiedziałam się że rozpocząłrzeźbę wodza Crazy HorsersquoaJednak Ameryka i Korczak bylidaleko a rzeczywistość w Polscewymagała od rodziny pełnegozaangażowania by sobie poradzićz dniem codziennym Żadnychplanoacutew odwiedzin czy wyjazdunikt nie snuł W moim domu żyłosię przede wszystkim historiąPolski i ojciec dbając o te naszebdquoodpowiednie lekturyrdquo zdobywałna przykład emigracyjne wydaniaksiążek Melchiora WańkowiczaMieliśmy też kontakt z Aleksan -drem Kamińskim osiadłym powojnie w Łodzi Jego książkaKamienie na szaniec bardzo mniewzruszała i na pewno ukształto -wała moje myślenie o PowstaniuWarszawskim Indianie byli tema -tem zbyt odległym

Pamiętam że wiele lat temu wPolsce czytając książkę KonradaLorenza austriackiego uczonego inoblisty [Przyp Konrad Lorenz(1903-1989) Tak zwane złoPIW Warszawa 1972 str 311-312] między innymi badaczazjawisk agresji przejęłam siępodanym przez niego przykłademIndian z plemienia Ute Lorenzprzywołał badania Sindeya Mar -

GEORGE CONTRACTOR

STUCCO RESIDENTIAL COMMERCIAL

Painting and Renovation

Tel 647-201-0567

go lina psychiatry i psychoa na -lityka z Denver w stanie Ko -lorado Amer ykański uczony wy -kazał że Indianie ci poważniecierpią na nadmiar popędoacutewagresywnych Prowadząc w rezer -watach uregu lowany tryb życiazapadają na nerwice ktoacutere są unich bardziej powszechne niż winnych społe cznościach Wcześ -niej Indianie Ute wiedli życie naprerii pole gające głoacutewnie na woj -nie i ra bunku Działał silny naciskselek cyjny ktoacutery wyodrębnił ipozo stawił jednostki najmoc -niejsze i najbardziej agresywnePrzemoc i zaboacutejstwa dokonywanena ludziach spoza plemienia byłytam dozwolone ale wewnątrzdzia łały roacuteżne tabu i zakazyWażne było - wobec walk z bia -łymi i z sąsiednimi plemio namiIndian - żeby za wszelką cenęzachować spokoacutej między człon -kami własnej grupy Było ponoćtak że zaboacutejcę wspoacutełple mieńcakarano surowo nakazując mu na -wet popełnienie samoboacutej stwa Ba -dania Margolina poka zują za bu -rze nia nerwicowe spo wo dowanewłaśnie bdquoniewyżytą agre syw -nościąrdquo gromadzoną od poko leńTa myśl uczonego mnie wte dystudentkę polonistyki Uni wer -sytetu Łoacutedzkiego niepokoiła iintrygowała na tyle że ją zanoto -wałam Notatka przetrwała i mo -gę ją teraz przytoczyć

Bezpośrednią inspiracją do na -pisania tej książki stał się jednakmoacutej przywoływany wyżej stryjrzeźbiarz Korczak-Zioacutełkow skiGdy jako stypendystka Ful brightapojechałam w 1985 roku do Ra -pid City w Południowej DakocieKorczak od trzech lat nie żyłZajęła się mną serdecznie jegożona Ruth Dostałam od niejksiążki i upominki z ośrodkaCrazy Horse dla mojego synaTomek ktoacuteremu kilka lat wcześ -niej opowiedziałam o pow-wowgdy wroacuteciłam z pierwszej wizyty

w Kanadzie narysował rysunektańczących Indian wiszący dotądw naszym niewielkim warszaw -skim mieszkaniu Z upominkoacutewprzywiezionych z Dakoty ogrom -nie się ucieszył długo wpatrywałw rysunki i fotografie ofiarowanejmu książki Robba DeWallapisarza i fotografa związanego zośrodkiem Crazy Horse Po la -tach jako student architekturyuniwersytetu w Fayeteville wArkansas zrobił zdjęcia do moje -go tekstu indiańskiego w seriibdquoNa własne oczyrdquo w bdquoPolitycerdquo

Przygotowywałam się do tejksiążki od lat nie tylko wieleczytając lecz śledząc roacutewnieżbieżące sprawy Indian Od 1990roku kiedy zamieszkałam na stałew Stanach Zjednoczonych prenu -meruję dwa indiańskie czaso -pisma bdquoLakota Country Timesrdquo ibdquoIndian Country Todayrdquo Odby -łam trzy wyprawy do rezerwatuPine Ridge w Południowej Dako -cie byłam w rezerwatach indiań -skich w Teksasie MontanieWisconsin odwiedziłam też tery -toria indiańskie w Oklahomie Imwięcej czytałam i wiedziałamtym bardziej temat się ode mniehellip oddalał Zaczęłam być nie tylewymagająca ile bardzo krytycznawobec siebie samej

Jeździliśmy z Normanem nakolejne pow-wow i temat mniecoraz bardziej wciągał Jednocze -śnie bałam się że spłycę problemzrobię z tematu amerykańskichIndian swoistą bdquopolską cepelięrdquoBałam się także że napiszę nie -obiektywnie że będzie mną kie -rować nie wiadomo skąd wziętyprotekcjonizm upojenie egzotykączy innością Przez długi okressądziłam że nie jestem w stanieobjąć tematu ktoacutery jest złożony aja go widzę jednostronnie Bałamsię także że napiszę książkęktoacutera będzie jeszcze jedną bdquowersjąbiałego człowiekardquo Więc się nie

Fragment książki bdquoOtwarta rana Amerykirdquo

ktoacutera ukazała sie w Polsce w Wyd DEBIT 2007

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 20: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 21No 20 (962) 15-31102008

spieszyłam Chciałam przespaćjakby powiedzieli Irokezi z tymtematem niejedną noc

Stopniowo zaczęłam sobie co -raz bardziej zdawać sprawę żeaby opi sać wspoacutełczesne życieIndian amerykańskich muszę sa -ma poz być się mitoacutew na ichtemat

Istnia ły one od czasoacutew gdyKo lumb wylądował w Ameryce idzielą się na opowieści o szla -chetnych Indianach i czerwonychdzikusach Opowieści te zasilałytak że wyobraźnię wybitnych Eu -ro pejczykoacutew choćby Monteskiu -sza Lockersquoa Hobbesa czy Rou -sse au Odnośnie dawnych Indianznanych powszechnie dzięki ta -kim powieściom jak Ostatni Mo -hi kanin Jamesa F Coopera czyTańczący z wilkami MichaelaBlakersquoa pojawiły się określeniabdquodziecko natury gospodarz ziemiofiara białego człowiekardquo Kolej -ny okres zaowocował nowymimi tami wersjami wyobrażeniamiIndian ktoacutere historyk Robert FBerkhofer Jr określił white manrsquosIndian - bdquoIndianami białego czło -wiekardquo

Pamiętam czas gdy czytałamksią żkę Czesława Miłosza RokMyśliwego Przyp Czesław Mi -łosz Rok myśliwego Instytut Li -teracki Paryż 1990 s 205 Na pi -sał w niej cytuję

bdquoLektury Dziennik ojca PedraFonta z ekspedycji do Kaliforniiw 1776 roku Jak to wyglądałozanim zjawił się biały człowiek Iwięcej ufam temu zakonnikowiniż romantycznym wyobrażeniomo szlachetnych dzikusach ŻycieIndian brud smroacuted bezustannystrach śmierci bo wojna wszyst -kich przeciwko wszystkim trwabez przerwy a w pierwszym rzę -dzie prawie stałe niedożywieniektoacutere będzie ich przyciągać dohiszpańskich misji jako że zga -dzając się na chrzest dostawaliśniadanie obiad i kolację Z cechludzkich ojciec Font widzi w nichtylko fizyczny kształt człowiekapoza tym zwierzęta Co wpędzago w teologiczne kłopoty Przeztysiąclecia taka nędza a po śmier -cirdquo

No więc ja miałam inną opinięniż cytowany ojciec Pedro Fonta ijakoś nie podzielałam zgody nanią Miłosza Czytałam inne za -cho wane przekazy na temat In -dian o niektoacuterych piszę w tejksiąż ce

Znacznie bliższe mi były słowaprofesora Brucersquoa E Johansena zNebraski (zamieszczam rozmowęz nim) autora wielu książek po -świeconych Indianom Johansenpodkreśla jak wielką rolę ode -grali Irokezi w podwalinach ame -rykańskiej konstytucji Ameryka -nom przywiązanym do stwierdze -nia że ich kultura jest wyłącznieeuropejska i że europejska kultu -ra jest nadrzędna w stosunku doreszty świata nakazuje zdefinio -wanie na nowo pojęcia czym jestnaroacuted amerykański

(Przypis Bruce EJohansenDeb a t ing Democracy NativeAmerican Legacy of Freedom Clear Light Books 1998)Na temat Indian zaczęłam

pisać powoli i stopniowo Dru ko -wałam swoje teksty międzyinnymi w bdquoPolitycerdquo bdquoAmerycerdquoldquoOdrzerdquo bdquoPrze glądzie Pow szech -

DokoOgraveczenie ze strony 20 nymrdquo bdquoBorussirdquo bdquoArkuszurdquo no -wo jorskim bdquoPrzeglądzie Polskim-Nowym Dziennikurdquo i bdquoNewHorizonrdquo Aż wreszcie postano -wi łam napisać książkę

Stało się to właściwie dopierowtedy gdy poznałam Indian izaprzyjaźniłam się z nimi Poponad 17 latach mieszkania wStanach Zjednoczonych mogępowiedzieć że wśroacuted naszychbliskich przyjacioacuteł jest dwoacutech In -dian Do kilku innych zawszemogę napisać czy zatele fono wać

Tyle jest rzeczy niewia do -mych tyle intrygujących tylebym jeszcze chciała wiedziećWię cej na przykład chciałabymwie dzieć o samym KorczakuZioacuteł kowskim Mało wiem o jegopierw szej żonie pianistce Dorot -hy Na pewno nie mogę o niejrozmawiać z Ruth Ziolkowskiktoacutera w swoich wypowiedziachnigdy jej nie wymienia Dośćpoacuteźno zbyt poacuteźno jak się oka -zało dotarłam do przyjacielaKor czaka z okresu jego wczesnejmłodości Polaka FranciszkaLisz ki z Connecticut (zmarł w2006 roku) Powiedział mi tylkoco potem potwierdziła LottiePowoźniak z Hartford że Do -rothy pochodziła z dobrego bos -toń skiego towarzystwa była wyt -worna i urządzała u siebie wdomu koncerty Wśroacuted zapro szo -nych gości byli zawsze Polacy

Chciałabym wiedzieć więcej oCrazy Horse jako człowieku - bojakże był interesujący Otaczającago zazdrość Indian jego alo -ofness czyli dystans gwałtownaśmierć ktoacuterej opis zawsze wzbu -dza u mnie skurcz serca A w tymwszystkim trzy żony wodzaChcia łabym wiedzieć więcej naich temat Jak naprawdę było zporwaniem żony No Water uko -chanej Black Buffalo Woman

Najbardziej sekundował mi wpisaniu Norman Studiując naukiścisłe i chemię na uniwersyteciew Poacutełnocnej Dakocie jako tzwelective dodatkowy przedmiotwybrał temat poświę cony India -nom Wykładał go profesor El -wyn B Robinson o ktoacuterym Nor -man po latach napisał artykułSympatia i zaintereso wanie tema -tem zostało mu na zawsze i terazjeździł ze mną kilkakrotnie doPine Ridge Odbyliśmy 25-mie -sięczną wy pra wę do WisconsinMontany Utah i obu Dakot Nietylko oboje darzymy sympatiąIndian ale zwyczajem amery kań -skim w miarę możliwości spon so -rujemy trzy szkoły indiańskietrzy fun dacje pomagające India -nom także ośrodek Crazy Horse

Norman wiedział że zaczę łampisać tę książkę ale widział że jąstale odkładałam Spokojnie cze -kał aż napiszę kilka książek pols -kich o polskiej historii zanimwreszcie skończę tę ktoacuterej te -matyka i jemu jest bliska TematIndian nas połączył jeszcze bar -dziej

Ogromną pomocą stała sięwspomniana moja i Normanaprzyjaźń z kilkoma Indianami Zniektoacuterymi przeprowadziłamwywiady zechcieli poświęcić miswoacutej czas Szczegoacutelnie cenimysobie bliską przyjaźń z Indiani -nem z Montany o imieniu RodOdwiedził nas dwukrotnie wDelaware utrzymuje z nami stały

kontakt Wyjaśniał mi cierpliwiekwestie ktoacuterych nie rozumiałam(na przykład roacuteżne formy włas -ności ziemi na terenie rezerwatu)Rod Trahan wyk ształ cony owspaniałych manierach odpo -wiadał na każde moje pytanietłumaczył zawiłości i zawszepozostał pozytywnie nastawionydo mojego projektu książki

James Humes z plemieniaChic kasaw przez całe lata pozos -tał serdeczny Poznaliśmy się wHouston w Teksasie potem wi -dzieliśmy się w Oklahomie gdzienas przedstawił swoim przyja cio -łom Homerowi Flute i BillyrsquoemuEvansowi Horse

Wdzięczna jestem mojemumłod szemu bratu Krzysztofowiktoacutery przysłał mi wiele materiałuDzięki niemu dotarłam do nie ktoacute -rych polskich zapisoacutew nau ko -wych na temat amerykań skich In -dian

Interesował się postępami mo -jej pracy Redaktor Jerzy Gied -royc Napisał mi że jego ulubio -nymi filmami były amery kańskiewesterny [Przypis Fragmentylistoacutew Jerzego Gie droy cia doAleksandry Zioacutełkow skiej-BoehmbdquoJak wygląda Pani książka oIndianach Zawsze mnie to bar -dzo interesuje gdyż jestem wiel -kim amatorem westernoacutew i JohnaWaynersquoardquo (16 marca 2000 r)

bdquoJak posuwają się IndianieWidzę z prasy że te straszne po -żary w Stanach Zjednoczonychzagrażają świętym miejscom in -diańskim To naprawdę będzieogromne zubożenie historii In -dian jeśli nie uda się tych miejscuratowaćrdquo (9 sierpnia 2000 r)]Wiedział że zosta wiłam na bokutemat Indian by zająć się za pro -ponowaną przez niego wspoacutełpra -cą przy redakcji jego kores pon -dencji z Melchio rem Wańkowi -czem [Przyp Jerzy GiedroycMel chior Wańkowicz Listy 1945-1963 Archiwum Kultury Czytel -nik Warszawa 2000] Bardzo in te -resował się tematem amery kań -skich Indian Szymon Kobylińskipisząc mi w listach raz po raz oswojej nimi fascynacji [PrzypisSzymon Kobyliński AleksandraZioacutełkow ska-Boehm Nie minęłonic proacutecz lat WydawnictwoNowy Świat Warszawa 2003]

Chcę wspomnieć Annę Bernatdziennikarkę autorkę książek omalarstwie ktoacutera wiele razy mimoacutewiła że podobnie jak ja chcia -ła napisać książkę o IndianachSzczegoacutelne podzięko wanie chcętakże złożyć Alicji Kaszyńskiejktoacuterej uważne oko Redaktorabardzo mi pomogło Panu Mar ko -wi Maciołkowi polskiemu znaw -cy tematyki Indian wydawcyambitnego pisma TAWACINdziękuję za wskazanie międzyinnymi pols kiej pisowni indiańs -kich nazw i określeń

W swojej książce świadomiezachowuję angielskie imiona wo -dzoacutew i nazwy plemion pod ktoacute -rymi występują w Stanach Zje -dno czonych Wymiennie używampolskich nazw tych kilku ple -mion ktoacutere są już zakorze nione wnaszym języku jak KomanczeSiuksowie Czerokezi czy BlackHills wymiennie z CzarnymiWzgoacuterzami WS Kuniczak wswoim bardzo dobrym tłu -maczeniu na angielski TrylogiiSienkiewicza wybrał inną mo żli -

wość Pisze nazwiska fonety cz -nie Yan Skshetuski HmyelnitzkiVishnovyetzki Osobiście wolał -bym by zostawił polską pisow -nię na przykład Jan Skrzetuski iw nawiasie przy pierwszym uży -ciu podał jak się nazwisko wy -mawia W dobie Internetu jakczytelnik ma sprawdzić kto to byłVishnovyetzki

Z kolei Norman Davies w mo -nu mentalnej wspaniałej książce oPowstaniu Warszawskim w jejan glojęzycznej wersji pisze za -miast Boacuter Komorowski - Boor agen Okulicki pseudonim Niedź -wia dek występuje w książce Ri -sing 44 jako Bear Cub Davies niezmodyfikował tylko jak sam po -daje trzech znanych nazwiskWoj tyła Wałęsa Sikorski Alejuż Maria Dąbrowska występujejako Maria D Adam Mickiewiczjako Adam M Ulica Nowy Światpodana została w dosłownymtłumaczeniu New World StreetMoim zdaniem wystarczyło po -dać za pierwszym razem w na wia -sie tłumaczenie i ewentualniedodać fonetyczny zapis wymowyUważam także że najwyższyczas by pisać nie Warsaw czyCra cow ale Warszawa i KrakoacutewWolę by cudzoziemcy mającprzed oczyma pisownię obcegonazwiska czy nazwy nawet prze -kręcali je lub wymawiali z innymakcentem niż żeby znali wiel -kiego poetę jako Adama M Po -wracam do już wcześniej posta -wio nego pytania jak w XXIwieku w epoce Internetu możnadowiedzieć się czegoś na tematBora Komorowskiego szukającgo pod hasłem Boor czy BearCub lub na temat premiera Mi ko -łajczyka ktoacutery w książce wys tę -puje jako bdquopremier Mickrdquo (jakCrocodile Dundee podpowiedziałmi Norman ktoacutery książkę Da -viesa przeczytał i ją ogromnie ce -ni ale jest przeciwny użyciu skroacute -towych nazwisk polskich boha te -roacutew)

Zbigniew Brzeziński dał przy -kład (i to w latach gdy wiele osoacutebprzyjeżdżających do Stanoacutew Zje -dnoczonych i innych krajoacutew nietylko z Polski zmieniało naz wis -

ka) że można nauczyć obco kra -jowcoacutew wymowy i pisowni trud -nych dla nich nazwisk Jego coacuterkaMika pracując w telewizji po -została przy nazwisku Brzezinskinawet kiedy wyszła za mąż zaJamesa Patricka Hoffera

Chcę przy okazji napisać żeLynne Olson i Stanley Cloud wksiążce A Question of Honor po -zostawili nie tylko polskie naz -wiska i nazwy lecz także zacho -wali polskie czcionki DęblinKoś ciuszko Krasnodębski Wiel -ki hołd składam autorom także zatę staranność w pisowni

Wracając do nazw indiańskichwodzoacutew myślę że używać popol sku imion Stojącego Niedź -wie dzia lub Szalonego Konia mo -żna w książkach dla dzieci Do -rośli powinni poznać tych ludzipod rzeczywiście używanymiprzez nich nazwiskami RedCloud Crazy Horse czy LongBuf falo Woman

bdquoJaki zaszczyt dla polskiegosieroty z Bostonu że wodzowiepo wierzyli mu zadanie opowie -dzenia w kamieniu historii swojejrasy Jakiż to wielki zaszczytTyl ko w Ameryce człowiek możewyrzeźbić goacuteręrdquo - słowa te wy -powiedział Korczak Zioacutełkowski

Korczak Zioacutełkowski rok przedmoim urodzeniem powziął de -cyzję wyrzeźbienia wodza CrazyHorse ja po kolejnym odwie -dzeniu ośrodka Crazy Horse pos -tanowiłam napisać książkę Naj -pierw była to myśl bardziej chy -ba nawet marzenie potem powolizaczęłam zastanawiać się nadtematem czytać myśleć pytaćwięcej i więcej Aż zaczęłampisać I teraz kończąc tę książkęmogę powiedzieć że możliwośćktoacuterą dał mi los - pisanie o In dia -nach - uważam za wielki przy -wilej Moacutej pobyt w Ameryce na -brał dodatkowego znaczeniaJakby do mnie wroacuteciło dzie ciń -stwo z filmami wyobrażeniamiegzotyką Tylko że egzotyka spot -kała się z realnością Czy to niezaszczyt dla mnie że mogłam na -pisać o Indianach

Aleksandra Zioacutełkowska-Boehm

Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej

Zaprasza na uroczystości 90-tej RocznicyOdzyskania przez Polskę Niepodległości

Porządek uroczystości przedstawia się następująco

- 9 listopada (niedziela)- o godz1100 wkościele ŚwStanisława zostanie odprawionauroczysta Msza Św w intencji Ojczyzny Pomszy nastąpi przemarsz pod budynek CityHall gdzie odbędą się oficjalne uroczystościi wciągnięcie na maszt polskiej flagi

W imieniu organizatoroacutew serdeczniezapraszamy do wzięcia udziału wobchodach tej ważnej rocznicy

Zarząd Okręgu

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 21: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 22 15-3110 2008 No 20 (962)

POLISH-CANADIAN INDEPENDENT COURI-

ERSEMI-MONTHLY

WYDAWCA-PUBLISHERNowy Kurier Inc

REDAKTOR NACZELNYJolantaCabaj

DZIApoundREKLAMADVERTISING

DyrektorManager -Zbigniew Koprowski

Cell 647-886-1804Email zkopc549rogerscom

ADRES REDAKCJIADDRESSOF EDITORIAL BOARD12 Foch Ave Toronto ON

M8W 3X1 (Canada)TelFax (416) 259-4353

E-mail zkopc549rogerscomwebsite

wwwnowykuriercom

PUBLICYSCICONTRIBUTORSWiesgeaw Bla schke (Polska)

Majka Bochnia Henryk Buggeacki(Polska) Izabella Bukraba -Rylska (Polska) Wini cjusz Gure -cki Jan Jekiegeek Jerzy JasieOgraveski(Polska) Dariusz W KulczyOgraveskiEloslashbieta MarciOgraveczak -LeppekWiesgeaw Piec hoc ki (Austria)Zeno wiusz Ponar ski Kazi mierzZ PoznaOgraveski (USA) JerzyPrzystawa (Polska) KrzysztofRaczyOgraveski Barbara SharrattKry sty na Star czak-KozgeowskaEdward Sogetys Jan Sza ryczTadeusz SzczIacutesny Andrzej Tar -gow ski (USA) Alek sandraZiUcircgekowska -Boehm (USA)Janusz Zuziak (Polska)

ZDJ CIAPHOTOGRAPHERDaniela KulczyOgraveska

Redakcja nie odpowiada za treuacuteEcirc zamieszczonych oggeoszeOgraveTeksty zawierajπce numery

telefonUcircw sπtekstami reklamowymi

Zamieszczone materiagey niezawsze odzwierciedlajπ poglπdy

RedakcjiPrzedruk bez zezwolenia Redakcji

zabroniony

tyl ko przez pryzmat ostatnichmie siIacutecy Wiadomo oslashe giegeda maswoje wzloty i upadki Kaoslashdy ktodecyduje siIacute lokowaEcirc oszczIacuted -nouacuteci w instrumenty zwiπzane zrynkiem kapitageowym musi otym pamiIacutetaEcirc Z powodu glo ba li -zacji nerwowouacuteEcirc duoslashych inwesto -rUcircw ma powaoslashne odbicie takoslashe nanaszej giegedzie Jest ona mageawiIacutec nerwowouacuteEcirc nawet czIacuteuacuteciduoslashych inwestorUcircw mooslashe mieEcircspo re konsekwencje Ale wsrUcircdin westorUcircw sπ i tacy ktUcircrzy pa -trzπ na dgeugofalowe efekty gos po -darki Warto jπ mieEcirc stabilnπdynamicznπ i pozytywnie odrUcircoslash -niaEcirc siIacute od reszty szczegUcirclniegdy inni przeoslashywajπ kgeopoty Po -rUcircwnanie z Wielkim Kryzysemjest grubo naciπgane ZdaniemekonomistUcircw w Polsce mamy doczynienia jedynie ze spowol nie -niem gospodarki i nie musimy siIacuteobawiaEcirc kryzysu aringwiadczy o tymmin zdrowy system finansowysil ny popyt w kraju oraz osgea bia -jπcy siIacute zgeoty Nie bez znaczeniasπ takoslashe stabilny rynek finansowyoraz dobra sytuacja finansowafirm Podobnego zdania sπ przed -siIacutebiorcy

Polska ma ogromny potencjagei nie grozi nam wielki kryzys Niewidzimy oslashadnych oznak spowol -nie nia gospodarczegoNtilde - mUcircwiPiotr BieliOgraveski prezes i udzia geo -wiec Actiona NtildeOsgeabienie wzros -tu nie bIacutedzie w Polsce widocznetak mocno jak na ZachodzieNtildeuwaoslasha Marek TymiOgraveski prezesCity Interactive Takich ggeosUcircwwuacuterUcircd przedsiIacutebiorcUcircw jest wieleNtildeDuoslasha czIacuteuacuteEcirc szefUcircw firm nadalwierzy w sigeIacute polskiej gospodarkioraz ufa dziageaniom rzπdzπcych -czytamy w Pulsie BiznesuEkonomiuacuteci starajπ siIacute studziEcircrozpalone ostatnio emocje Zale -cam ostrooslashnouacuteEcirc ale teoslash nama -wiam do optymizmu Polska odstro ny stabilnouacuteci gospodarczejwypada znacznie lepiej nioslash krajezachodnie mUcircwi Ryszard PetruggeUcircwny ekonomista Banku BPHo czym informuje dalej Puls Biz -nesu Za dobrymi nastrojamiana litykUcircw przemawia przedewszystkim stan sektora finan so -wego w Polsce - jego problemy wUSA i strefie euro bygey punktemzapalnym kryzysu NtildeW Polsce niebygeo rynku subprime wiIacutec pols -kie banki nie sπ zaraoslashone wiru -sem Bankructwa nie nastπpiπkre dyty bIacutedπ udzielane zapewniapoundukasz Tarnawa ekonomistaPKO BP NtildeNie grozi nam teoslashprze sadna wstrzemiIacuteoslashliwouacuteEcirc kon -sumentUcircw Chociaoslash pensje niecozwolniπ Polacy nadal bIacutedπ siIacutebo gaciEcirc Silny popyt z dnia nadzieOgrave nie zniknie mUcircwi PawegeMajtkowski analityk ExpanderaNtildeTo tylko kilka powodUcircw by fir -my nie bagey siIacute kryzysu - czy ta -my dalej w Pulsie Biznesu

Kryzysu gospodarczego wPols ce nie obawia siIacute takoslashe resortfinansUcircw Minister finansUcircw Ja -cek Rostkowski zapewnige oslashe na -sza gospodarka jest w dobrej for -mie a Polska jest jednym z naj le -piej przygotowanych na trudneczasy krajUcircw

NtildeGiegedy tonπ - krzyczy na -ggeUcircw kiem dziennik NtildePolska iwy licza kolejno wartouacuteEcirc strat eu -ro pejskich parkietUcircw podczaswczo rajszego zamkniIacutecia Anglia- minus 88 procenta Polska mi -nus 81 procenta Francja minus77 procentaOuml NtildeDziennik pod -kreuacutela oslashe giegedom puuacutecigey nerwya NtildeGazeta Wyborcza zastanawiasiIacute Gdzie do diabgea jest dno

Dramatyczna sytuacja na uacutewia -towych giegedach mocno zaprzπtauwagIacute dzisiejszych gazet NtildePols -ka przytacza badanie opinii pu -blicznej z ktUcircrego wynika oslashe Po -lacy oskaroslashajπ rzπd o bezczyn -nouacuteEcirc Pogeowa obywateli ankieto -wa nych z kolei przez NtildeGazetIacuteWy borczπ jest teoslash zdania oslasheuacutewiatowy kryzys finansowy mooslashepot rwaEcirc wiele lat Gazeta publi -kuje rUcircwnieoslash zaskakujπcπ choEcircpouczajπcπ informacjIacute oslashe odpew nego czasu naleoslashageo uwaoslashnieprzy glπdaEcirc siIacute poczynaniom fi -nan sistUcircwOuml watykaOgraveskich bo towgeasnie oni trafnie przewidzieliobe cny kryzys na uacutewiatowychgiege dach i juoslash kilka miesiIacutecy temuzarzπdzili odwrUcirct z rynku akcji wobawie przed rychgeym krachem

To oslashe polski bank naleoslashy doame rykaOgraveskiego koncernu bez -pouacuterednio nie zmniejsza bez pie -czeOgravestwa lokat klientUcircw Polskiebanki sπ bowiem oddzielnymiprzed siIacutebiorstwami i majπ wgeasnybudoslashet Z faktu oslashe np jakiuacute ame -ry kaOgraveski bank stracige wypgeacal -nouacuteEcirc nie wynika wiIacutec automa ty -cznie oslashe kgeopoty finansowe zacz -nie mieEcirc jego polska cUcircrka Ko -misja Nadzoru FinansowegoktUcircra monitoruje sytuacjIacute w pols -kich bankach twierdzi oslashe ich sy -tua cja finansowa jest dobra

Nigdy nie warto trzymaEcircwszyst kich jajek w jednym ko -szyku - to podstawowa zasada wuacutewiecie finansUcircw Pieniπdze zaw -sze - nie tylko w czasie kryzysu -war to podzieliEcirc na co najmniejdwa banki Kryzys finansowy narazie szaleje w Ameryce ale nie -wykluczone oslashe mooslashe uderzyEcirc wktUcircryuacute z europejskich bankUcircwPrze niesienie wszystkich pieniIacute -dzy np z amerykaOgraveskiego dowgeoskiego holenderskiegoczy irlandzkiego niekonieczniemusi zwiIacutekszyEcirc bezpieczeOgravestwotwoich lokat A ich zerwanieprzy niesie zapewne straty Zresz -tπ czy pieniπdze trzymane w PKOBP bIacutedπ choEcirc trochIacute bezpie cz -niej sze nioslash w AIG Banku ktUcircrydziuacute w 80 proc naleoslashy juoslash dorzπdu amerykaOgraveskiego

Bank zagraniczny nie mooslashelikwidujπc dziagealnouacuteEcirc w PolscezabraEcirc klientom pieniIacutedzy

Tego siIacute nie da zrobiEcirc bez zgo -dy i wspUcircgepracy wgeadz polskiegobanku ktUcircre w ten sposUcircb popege -ni gey by przestIacutepstwo dziageajπc naszkodIacute polskich klientUcircw Naszebanki sπ samodzielnymi przed -

siIacutebior stwami w ktUcircrych za gra -niczne banki sπ tylko jednymi zudziageowcUcircw Zagraniczny bankmo oslashe najwyoslashej poprosiEcirc o wypgea -ce nie wyoslashszej dywidendy z co -rocz nego zysku polskiego bankuAle od drenowania banku z zys -kUcircw do doprowadzenia go doupadgeouacuteci jeszcze daleka droga

Oslashaden polski bank w 100 procnie finansuje kredytUcircw z pooslashy -czek od swojej zagranicznej mat -ki A nawet gdyby tak bygeo tobrak tych pieniIacutedzy nie mooslashedoprowadziEcirc od razu do ban kruc -twa (banki zwykle upadajπ z po -wodu zgeych kredytUcircw) a co naj -wyżej do kgeopotUcircw z wypgeacal-nouacuteciπ Ale wtedy polski bank wkaoslashdej chwili mooslashe zwrUcircciEcirc siIacutedo Narodowego Banku Polskiegoo specjalne pooslashyczki na podtrzy -ma nie pgeynnouacuteci To powinnozageat wiEcirc problem

UpadgeouacuteEcirc to ostateczne roz -wiπzanie na ktUcircre musi siIacute zgo -dziEcirc sπd Wczeuacuteniej zagranicznybank majπcy kgeopoty finansowezawsze prUcircbuje pozbyEcirc siIacute posz -cze gUcirclnych elementUcircw majπtkusprzedajoslashc je innemu bankowiWtedy twUcircj polski bank mooslashe npzmieniEcirc wgeauacuteciciela Ale nawetjeuacuteli tak siIacute stanie nowy wgeauacute ci -ciel musi dotrzymaEcirc wszystkichumUcircw Nie mooslashe zerwaEcirc lokatklientUcircw ani zmieniEcirc ich opro cen -towania W przypadku bankruc -twa banku jego cagey majπtek (tak -oslashe ten w Polsce) trafia pod kon -trolIacute syndyka ktUcircrego zadaniemjest zamiana go na gotUcircwkIacute ispgea cenie jak najwiIacutekszej czIacuteuacuteciwierzycieli WUcircwczas wypgeatIacutewszystkich pieniIacutedzy z lokatkont osobistych i kont oszczIacuted -nouacuteciowych przejmuje BankowyFundusz Gwarancyjny

Sπ w Polsce banki niemajπcegwarancji Bankowego FunduszuGwarancyjnego Naleoslashπ do nichbanki ktUcircre nie majπ w Polscecentrali i nie podlegajπ tym sa -mym polskiemu nadzorowi ban -ko wemu Z wiIacutekszych bankUcircw wtakiej sytuacji jest np PolbankktUcircry ma centralIacute w Grecji i totamtejszy fundusz gwarancyjnytrzyma pieczIacute nad bezpieczeOgrave s -twem pieniIacutedzy klientUcircw Zasadyjego dziageania oraz limity wypgeatsπ bardzo podobne jak w polskimBankowym Funduszu Gwarancyj -nym Informacja o tym jaka in -stytucja - polska czy zagraniczna- gwarantuje pieniπdze klientUcircwpowinna byEcirc umieszczona w kaoslash -dym oddziale banku Upadek ban -ku nie zmienia nic w zobowiπza -niach klienta Te i tak muszπ byEcircspgeacone tyle oslashe raty wIacutedrujπ nakonto syndyka zarzπdzajπcegoupadgeym bankiem

Czy jeuacuteli bank zacznie mieEcirckgeo poty z pgeynnouacuteciπ to mooslasheoslashπdaEcirc ode mnie spgeaty cageego dgeu -gu lub jego czIacuteuacuteci natychmiastNie mooslashe To na jakich warun -kach spgeacasz kredyt regulujeumowa kredytowa i bank nie maprawa jej zmieniEcirc bez twojej zgo -dy Nie ma wiIacutec ryzyka oslashe bankpostawi twUcircj kredyt w stan na -tych miastowej wymagalnouacuteci(czyli zaoslashπda jego spgeaty) tylkodlatego oslashe sam ma kgeopoty fi nan - DokoOgraveczenie na stronie 23

soweCo siIacute stanie z mojπ kartπ kre -

dytowπ kiedy mUcircj bank zaczniemieEcirc kgeopoty BIacutedIacute mUcircgge dalejkorzystaEcirc z niej Jak dgeugo BIacute -dzie mooslashna korzystaEcirc ze swojejkarty do czasu wygauacuteniIacutecia jejwaoslashnouacuteci (data jest podana nakarcie) Bank - tak samo jak wprzypadku kredytu - nie mooslashe je -dnostronnie zmieniEcirc umowy lubwypowiedzieEcirc jej bez powodu(jeuacuteli prawidgeowo jπ spgeacasz)

Czy naleoslashy uciekaEcirc od ubez -pie czyciela amerykaOgraveskiego doin nego ubezpieczyciela z kapi -tageem europejskim lub polskimSytuacja z polisami jest podobnajak z lokatami - w razie upadkuto warzystwa gwarantuje je (i tobez oslashadnych limitUcircw) Ubez pie -cze niowy Fundusz GwarancyjnyNie ma wiIacutec powodu by wyko -nywaEcirc nerwowe ruchy zwgeaszczaoslashe pochopne zerwanie polisy mo -oslashe oznaczaEcirc stratIacute czIacuteuacuteci pie niIacute -dzy

W Gazecie Wyborczej prze -czyta my takoslashe min zapowieduumlwkroczenia do akcji NarodowegoBanku Polskiego ktUcircry ma przed -stawiEcirc pakiet zaufania Tu takoslashebo lesna dla przyszgeych kredyto -bior cUcircw informacja oslashe Komisjawwwnowykuriercom

Echa wielkiego kryzysu finansowego w Polsceza wieszania notowaOgrave IndeksnajwiIacutekszych polskich firm zna -lazge sie na najnioslashszym poziomieod listopada 2004 r Polska giegedaporuszagea siIacute w przeciwnym kie -runku nioslash wiIacutekszouacuteEcirc duoslashych giegedw Europie gdzie francuskiCAC40 i DAX zyskagey od po -wied nio 46 i 34 proc Od spad -kUcircw zaczπge siIacute natomiast dzieOgrave narynku amerykaOgraveskim Ich skalaprzeraoslasha nawet najbardziej wyt r -wageych inwestorUcircw NerwowouacuteEcircudziela siIacute rUcircwnieoslash posiadaczomfunduszy inwestycyjnych ktUcircrzypotIacutegujπc spadki wyprzedajπswoje jednostki NtildeKaoslashda nerwowasesja powoduje silny wzrost umo -rzeOgrave mUcircwi Piotr GUcircralewskiprezes PZU TFI ZmiennouacuteEcirc nagiegedach jest tak wielka oslashe jesteuacute -my bardzo daleko od uspokojeniaPodobnie wyglπdagea sytuacja nainnych giegedach w naszym re -gionie gdzie rynki mocno tracigeyMiIacutedzynarodowi inwestorzy wy -rzucają akcje spUcircgeek z cageej Eu ro -py aringrodkowo-Wschodniej - mUcircwiRoger Monson strateg UniCreditCAiB w Londynie Katalizatoremtego ruchu jest zapowieduuml ob ni -oslashenia ratingu dla Węgier przezkolejnπ po Standard amp Poorsagencję Fitch Inwestorzy niepatrzπc na lepszπ sytuacjIacute ma kro -ekonomicznπ Polski wrzucajπpolskie akcje do tego samego ko -szy ka - dodaje Monson 485proc stracige od poczπtku rokuindeks najwiIacutekszych polskichfirm giegedowych takich jak PKNczy PKO BP Na giegedzie w War -szawie rynek jest kompletnie roz -regulowany Takiej zmiennouacutecinie obserwowaliuacutemy jeszcze nig -dy w historii Giegedy PapierUcircwWar touacuteciowych Oznacza to oslashewgeπczajπc siIacute w tym momencie dogiegedowej gry naraoslashamy siIacute naogromne ryzyko RUcircwnie dobrzemooslashemy pUcircjuacuteEcirc do kasyna My wy -rUcircoslashniamy siIacute na tle innych kra -jUcircw niezgey wzrost PKB i kon dy -cja gospodarki Niestety giege do -we indeksy spadajπ oszczIacutednouacuteciludzi ktUcircrzy lokowali pieniπdzew funduszach inwestycyjnychtop niejπ malejπ przyszgee eme ry -tury Nie mooslashemy patrzeEcirc na to

DokoOgraveczenie ze strony 1

Ruch w interesie

wspaniale podniesie

Reklama z Kuriera

co wszIacutedzie dociera

TelFax 416 - 259-4353

Cell 647-886-1804

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 22: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 23No 20 (962) 15-31102008

stwem nastπpi wzrost bezrobociaBIacutedπ rosgey rUcircwnieoslash wolniej nioslashplanowano pgeace BIacutedziemy mieEcircdo czynienia z wyhamowaniempIacutedu do konsumpcji ZmniejszysiIacute dynamika gospodarki i sprze -daoslash detaliczna Prognoza wzrostugospodarczego na przyszgey rokjest miIacutedzy 38 a 41 Na ktUcircresektory gospodarki najmniejwpgey nie kryzys finansowy Topytanie Puls Biznesu zadage Pio -trowi Bielskiemu ekonomiuacutecieBZ WBK W ciπgu najblioslashszegoroku bo tyle mooslashe potrwaEcirc kry -zys najmniej odczujπ go firmyktUcircre zajmujπ siIacute obsgeugπ popytukonsumpcyjnego czyli branoslashadetaliczna usgeugi dla ludnouacuteciproducenci oslashywnouacuteci oraz odzie -oslashy Polacy wciπoslash bIacutedπ dobrze za -ra biaEcirc a to wpgeynie na ich wy dat-ki i wzrost popytu wewnIacutetrznegoIstnieje teoslash szansa dla ekspor te -rUcircw ktUcircrzy zdecydujπ siIacute nazmia nIacute profilu W sytuacji kiedygospodarki zachodnich krajUcircwmo cno przyhamujπ sprzedawanietam towarUcircw nie bIacutedzie zyskow -ne Duoslasho wiIacutekszπ rentownouacuteEcircosiπgnπ sprzedajπc produkty nakrajowym rynku

Wicepremier Grzegorz Sche ty -na w Sygnageach Dnia po wie -dziage NtildeNie jest tak oslashe Polska jestwolna od kryzysUcircw finansowychDecyzja banku amerykaOgraveskiego odofinansowaniu wielkiego fundu -szu ktUcircry jest wgeauacutecicielem wielubankUcircw potwierdza oslashe problemjest globalny i oslashe on do nas mooslasheprzyjuacuteEcirc W Polsce sytuacja jestbar dziej stabilna ale oczywiuacutecietrzeba jπ monitorowaEcirc i staramysiIacute to robiEcirc

Ewentualne mechanizmy tran s -misji amerykaOgraveskiego kryzysu napolskπ gospodarkIacute sπ konsek wen -cjπ min następujπcych czynni -kUcircw

a) korelacja (wspUcircgezaleoslashnouacuteEcirc)uacutewia towych gieged powoduje prze -noszenie krUcirctko - i uacuterednioter mi -no wych impulsUcircw pochodzπcychz ggeUcircwnych centrUcircw kapitageu nainne parkiety - w dobie glo ba li za -cji przepgeywUcircw informacji i in -westycji wyeliminowanie tego ro -dzaju mechanizmu transmisji niejest mooslashliwe

b) niektUcircre z oddziageUcircw amery -kaOgraveskich lub europejskich in sty -tucji finansowych zaangaoslasho wa-nych w rynek nieruchomouacuteciUSA prowadzπ dziagealnouacuteEcirc takoslashew Polsce - jej kontynuacja mooslashebyEcirc utrudniona wpgeyw tych in -sty tucji na polski sektor finanso -wy jest jednak ograniczony - grospodmiotUcircw dziageajπcych w Pols -ce takoslashe o proweniencji zagra -nicznej to (z punktu widzeniareguge adekwatnouacuteci kapitageowej)instytucje rodzime podlegajπcepolskim regulacjom i wymogom

c) czIacuteuacuteEcirc z polskich instytucjifinansowych zainwestowagea w in -strumenty zwiπzane z amerykaOgrave -skim sektorem nieruchomouacuteci -lokaty takie stanowiπ jednak ab -solutny margines dziagealnouacutecipolskich bankUcircw ze wzglIacutedu naliczne ograniczenia techniczno-re gulacyjne a takoslashe kompeten cyj -ne w tym wzglIacutedzie

d) spowolnienie ekonomicznewywogeane perturbacjami w ame -rykaOgraveskim i europejskim sektorzefinansowym stanowiπcym oto -cze nie dla polskiej gospodarkimooslashe zmniejszyEcirc rodzimy wzrost

DokoOgraveczenie ze strony 6

Nadzoru Finansowego zamierzazaleciEcirc bankom by udzielagey kre -dytUcircw hipotecznych tylko tymktUcirc rzy sπ w stanie dogeooslashyEcirc z wgeas -nej kieszeni jednπ trzeciπ cenymieszkania Gazeta Wyborczapisze takoslashe o exodusie PolakUcircwze zbankrutowanej Islandii RUcircw -nieoslash ekonomiuacuteci majπ opty mis ty -czne prognozy Twierdzπ oslashestabilnouacuteEcirc gospodarcza w Polscewypada lepiej nioslash w krajach Za -chodu Natomiast za optymizmemanalitykUcircw przemawia ggeUcircwniestan sektora finansowego w Pols -ce GPW nie pomoggey teoslash infor -ma cje ktUcircre napgeywagey do Polskizza oceanu Departament HandluUSA podage oslashe sprzedaoslash detali cz -na we wrzeuacuteniu spadgea o 12 procw stosunku do sierpnia To naj -wiIacute kszy spadek od trzech latUma cniajπca siIacute zgeotUcircwka todobra informacja dla wszystkichktUcircrzy spgeacajπ na przykgead kre -dy ty mieszkaniowe Niemal 80pro cent z nich to pooslashyczki udzie -lone we frankach szwajcarskichIm ta waluta jest taOgravesza w sto sun -ku do zgeotUcircwki tym kredy to bior -cy majπ mniej do spgeaty a imiesiIacuteczna rata staje siIacute nioslashszaDziuacute rano frank kosztowage 230 zgedolar 260 zge a euro 354 zge Wstosunku do zgeotUcircwki umocnige siIacutejedynie brytyjski funt za ktUcircregotrzeba bygeo zapgeaciEcirc 446 zge Naj -bardziej potaniage wgeauacutenie frankszwajcarski Jego dzisiejsza war -touacuteEcirc to spadek o ponad jeden pro -cent w stosunku do wczorajszejceny A warto przypomnieEcirc oslashejeszcze w zeszgey piπtek nazwanyczarnym frank kosztowage na -wet 239 zge Dobre wieuacuteci do cie -ragey rUcircwnieoslash rano z euro pej skichgieged w tym z war szaw skiejIndeks najwiIacutekszych spUcircge eknotowanych na polskim par kieciewzrUcircsge po otwarciu sesji o 57procent i wyniUcircsge 213089 punk -tUcircw To oznacza oslashe nieco stratodrobiπ otwarte fundusze emery -talne inwestujace w akcje KrUcirct -ko mUcircwiπc mniej stracimy pie -niIacutedzy z ktUcircrych pUcircuumlniej bIacutedπwypgeacane nasze emerytury Ek -sperci przestrzegajπ jednak przedodtrπbieniem koOgraveca kryzysu fi -nansowego WiIacutekszouacuteEcirc z nichprzepowiada oslashe w najblioslashszymcza sie najwiIacutekszπ rolIacute bIacutedπ nagiegedach odgrywaEcirc emocje dla te -go indeksy mogπ na przemianspadaEcirc i rosnπEcirc

NtildeRodzi siIacute nowy gead gospodar -czy - mUcircwi Dariusz Filar czgeo -nek Rady Polityki PieniIacuteoslashnej wrozmowie o kryzysie finansowymi jego wpgeywie na PolskIacute Tak wnim wrUcirccπ do gry mocne bankide pozytowe ktUcircre dobrze tenkryzys przetrwagey Zmniejszy siIacutenatomiast rola bankUcircw inwesty -cyj nych

Co oprUcirccz trudnouacuteci z dostIacutepemdo kredytu grozi w 2009 r Po la -kom Z duoslashym prawdo po do bieOgrave -

gospodarczy Niemniej ryzykorecesji w odniesieniu do naszejgospodarki naleoslashy oceniEcirc jakonikgee PorUcircwnujπc obecne zawi ro -wania uacutewiatowych finansUcircw zkry zysem lat 30 XX wieku trze -ba - prUcirccz ograniczonej skali bie -oslashπcych problemUcircw na tle ka ta kli -zmu ekonomicznego jakim bygeWielki Kryzys - zwrUcircciEcirc uwagIacutena inny aspekt Wielki Kryzys po -ggeIacutebiony zostage bowiem przezizolacjonizm gospodarczy okresumiIacutedzywojennego okazage siIacute onprzy tym szczegUcirclnie dotkliwywobec Polski WspUcircgeczesna gos -po darka uacutewiatowa dziIacuteki postIacute -pu jπcej globalizacji i rUcircoslashnorakimprocesom integracyjnym jest wtym wzglIacutedzie odmienna zauacutepozycja w niej Polski - diame tral -nie rUcircoslashna od sytuacji z lat 30

Wnioski dla Polski sπ nastIacute pu -jπce

1 Zaostrzenie regulacji i uacuteciuacute -lej szy nadzUcircr nad dziagealnouacuteciπak wizycyjnπ (marketing re kla -ma) i inwestycyjna (vide - wy ko -rzystanie produktUcircw pochodnych)polskich instytucji finansowych(bankUcircw towarzystw funduszyinwestycyjnych towarzystwubez pieczeniowych itp)

2 Tworzenie mooslashliwouacuteci elas -ty cznego dostosowania politykipie niIacuteoslashnej - poprzez okresowezwiIacutekszenie kosztUcircw kredytu iograniczenie jego dostIacutepnouacuteciwobec biorcUcircw o niskiej zdol -nouacuteci kredytowej a takoslashe po wiIacutek -szania adekwatnouacuteci kapitageowejpodmiotUcircw polskiego sektora fi -nan sowego

3 Promowanie rozwiπzaOgrave po -lep szajπcych przejrzystouacuteEcirc iwspo magajπcych stabilny rozwUcircjrynku nieruchomouacuteci co powinnoprzegeooslashyEcirc siIacute na optymalne wa -run ki ekonomiczne i maksymalnebezpieczeOgravestwo decyzji doty czπ -cych finansowania zakupu miesz -kaOgrave i domUcircw

W czasie gdy wiIacutekszouacuteEcirc gageIacutezigospodarki z niepokojem czekana skutki kryzysu finansowegojedna branoslasha zaciera rIacutece To pro -ducenci sejfUcircw Oslashelazne szafy wktUcircrych mooslashna skgeadowaEcirc wy pro -wadzane z bankUcircw i giegedy pie -niπdze cieszπ siIacute wziIacuteciem jaknigdy W Polsce juoslash zaczIacutegeo siIacuteoprUcircoslashnianie sklepUcircw z sejfamiwe Francji i na Wyspach Brytyjs -kich osiπgnIacutegeo juoslash zawrotne roz -miary - sprzedaje siIacute po kilka -dzie siπt kas pancernych dziennie -czytamy w NtildeDzienniku

W warszawskim super mar ke -cie budowlanym CASTORAMA-Wgeochy niewielkie sejfy kosz tu -jπce do tysiπca zgeotych jeszcze doniedawna sprzedawagey siIacute w tem -pie jeden na miesiπc i nie stano -wigey znaczącej pozycji W ostatniweekend stagea siIacute rzecz nieby -wagea Szukaliuacutemy sejfu dla klien -ta Z systemu komputerowegowynikageo oslashe powinno byEcirc jeszczeszeuacuteEcirc egzemplarzy a oslashadnego niemogliuacutemy odnaleuumlEcirc Okazageo siIacuteoslashe wszystkie zostagey sprzedane wciπgu ostatnich godzin nawetegzemplarz z wystawy - po wie -dziage NtildeDziennikowi Tomasz Wo -dzyOgraveski zastIacutepca kierownikadziageu metalowego

Po kryzysie finansowym niemajπ geatwego oslashycia osoby chcπcewziπEcirc kredyt na mieszkanieBanki odmawiajπ pooslashyczki nawettym ktUcircrzy mieli wyznaczony

termin podpisania umowy Robiπtak co najmniej dwie instytucje -pisze NtildeDziennik Problem doty -czy nawet kilkudziesiIacuteciu tysiIacutecyosUcircb Banki tgeumaczπ oslashe zmianyktUcircre wprowadzigey sπ po to byzapobiec dalszemu kryzysowiNa si klienci biorπ uacuterednio kredytmieszkaniowy na 67 proc war -touacuteci mieszkania WiIacutec nowe za -sady nie powinny gwagetowniezmniejszyEcirc liczby osUcircb ktUcircre do -stanπ zgodIacute na pooslashyczkIacute - po -wiedziage rzecznik banku Millen -nium Wojciech Kaczorowski Ina -czej widzπ to doradcy kredy towiMagegorzata SkwierczyOgraveska zMoney Expert ma spore proble myz nagle wypowiadanymi zgodamina kredyty WuacuterUcircd naszychklien tUcircw przewaoslashajπ osoby ktUcirc -rych wnioski banki pod dagey po -nownej analizie - mUcircwi NtildeDzien -nikowi CzIacuteuacuteEcirc analitykUcircw zwra -ca uwagIacute oslashe rewizja wstIacutepnychdecyzji kredy towych niefortunniezbieggea siIacute w czasie z potIacuteoslashnymboomem kre dy towym pierwszychdni pauuml dzier nika co jeszcze po -tIacuteguje jej efekt Wedgeug eks per -tUcircw Open Finance i Expandera wostatnich dwUcircch tygodniach zain -tereso wanie bygeo tak duoslashe jak wnaj gorIacutetszym momencie 2006 rW efekcie problem z nagle od -wogeanymi umowami mooslashe doty -czyEcirc nawet kilkudziesiIacuteciu ty -siIacutecy klientUcircw ktUcircrzy poznaj dy -wali mieszkania dostali od ban -kUcircw zgody na kredyt i podpisaliumowy przedwstIacutepne na zakuplokalu - mUcircwi NtildeDziennikowi

Pawege Majtkowski z ExpanderaPrawnicy ostrzegajπ oslashe klienci wtakiej sytuacji majπ nikgee szansena zwrot pieniIacutedzy od banku i oslasherewidujπc zasady przyznania kre -dytu przed podpisaniem umowyinstytucje bankowe w oslashaden spo -sUcircb nie naruszajπ prawa

Przemawiajπc podczas inau gu -racji synodu biskupUcircw na tematBiblii papieoslash Benedykt XVIstwierdzige oslashe kryzys jest jeszczejed nym dowodem jak nietrwageejest wszystko co czgeowiek budujena piasku zamiast na skale ktUcircrπjest Sgeowo Booslashe Benedykt XVInawiπzage do dzisiejszej ewangeliina temat dobrej lub zgeej budo -wy roztropni budujπ swoje do -my na skale nierozsπdni zauacute napiasku Tak postIacutepujπ ci dodagepa pieoslash ktUcircrzy budujπ tylko natym co widzialne i dotykalne jaksukces kariera i pieniπdze Po zor -nie to wgeauacutenie skgeada siIacute na rze -czy wistouacuteEcirc ale rzeczywistouacuteEcirc taprIacutedzej czy pUcircuumlniej mija Wi -dzimy to teraz gdy upadajπ bankii znikajπ pieniπdze ktUcircre okazageysiIacute niczym - powiedziage Bene -dykt XVI Wydawagey siIacute bo -wiem czymuacute rzeczywistym fak ty -cznie jednak sπ rzeczywistouacuteciπdru gorzIacutednπ a kto na niej budujeto tak jakby budowage na piasku -dodage papieoslash Prawdziwym re a lis -tą jest wedgeug Benedykta XVIten kto za realne uwaoslasha SgeowoBooslashe

Henryk Buggeacki

Nowe przepisy emigracyjnecowane lata w Kanadzie takoslashe zaposiadanπ ofertIacute pracy (o ile pra -codawca nadal byge zaintere so -wany zatrudnieniem cudzo ziem -ca) przyznawage dodatkowe punk tyna 67 wymaganych aby otrzymaEcircprawo stageej rezydencji Podobnieodnouacutenie studentUcircw zagranicz -nych w Kanadzie otrzy mywalido dat ko wπ punktacjIacute

Oczy wiuacutecie do dziuacute mooslashnaubie gaEcirc siIacute o stagey po byt w takzwa nym programie punk towymchoEcirc otwierajπ siIacute no we mooslashli -wouacuteci dla zagranicz nych pracow -ni kUcircw i absolwen tUcircw ktUcircrzy bIacutedπmogli ubiegaEcirc siIacute o stagee za -mieszkanie jedynie na podsta wieprzepracowanych w Kana dzie latlub uzyskanej edu kacji i douacutewiad -czenia zawodo wego

Warto nadmieniEcirc oslashe stu dencizagraniczni posiadajπ pra wo pra -cy w trakcie i po zakoOgrave czeniupro gramu edukacyjnego mogπzatem zdobywaEcirc kana dyj skiedouacutewiadczenie w czasie trwa niastudiUcircw lub po ich zakoOgravecze niuPodobnie wyglπda na to oslashe rzπddoszedge do wniosku oslashe imi granciktUcircrzy juoslash w jakiuacute sposUcircb zinte -gro wali siIacute z Kanadπ - majπ ka na -dyjskie douacutewiadczenie zostali do -cenieni przez kanadyjskich pra -codawcUcircw ich umiejIacutetnouacuteci sπnadal w Kanadzie potrzebne - cikandydaci sπ bardzo atrakcyjniponiewaoslash juoslash wykazali pegenπ sa -mo dzielnouacuteEcirc ekonomicznπ Wprzy padku wielu emigrantUcircwspro wadzanych corocznie z za -gra nicy nigdy nie wiadomo jak

szybko nowo przybyli znajdπ za -trudnienie czy ich umiejIacutetnouacutecibIacutedπ docenione przez kanadyjs -kich potencjalnych pracodaw cUcircwzwyczajnie czy bIacutedπ potra fili od -naleuumlEcirc siIacute w nowym kraju wnowym otoczeniu W przypad kustu dentUcircw zagranicznych koOgrave -czπ cych kanadyjskie szkogey niemajπ oni problemUcircw z otrzy ma -niem upraw nieOgrave zawodowych niemu szπ ewaluowaEcirc swoich zagra -nicz nych dyplomUcircw i licen cjizwy czajnie ich edukacja jest juoslashka na dyjskim gotowym pro duk -tem Naleoslashy pamiIacutetaEcirc oslashe niewszystkie programy nie wszyst -kie zawody kwalifikujπ siIacute naopisany przeze mnie programExperience Class

Osoby zainteresowane emigra -

cjπ takoslashe nowym programem czy

sponsorowaniem bliskich prosi my

o kontakt z naszym biurem tel

416 515 2022

Zapraszamy takoslashe do odwie -

dze nia strony internetowej

WWWEMIGRACJAKANAD

ANET

DokoOgraveczenie ze strony 22

Miejscena PaOgravestwa

ggeoszenieTTeell 664477--888866--11880044

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804

Page 23: Sen o Niepodległej - Nowy Kurier - Artykuły juø po pierwszym roz bio rze, pojawi≥a siÍ ca≥a grupa ludzi úwiat≥ych, takich jak An drzej Zamojski, Hugo Ko≥≥πtaj, Ignacy

Strona 24 15-3110 2008 No 20 (962)

Bodome Flooring Canada Inc

Zaprasza

QEW Gardiner Expressway

The Queensway

Par

k L

awn

Rd

Ro

yal Y

ork

Rd

Portland St

Gra

nd

Ave

Au

dle

y S

t

71 Portland Street Toronto

Tom

asz

Tom

czak

Krz

yszt

of T

omcz

ak

Jol

anta

Caba

j

Zbi

gnie

w K

opro

wsk

i

Mamy w sprzedaoslashy w nastIacutepujπcych kolorach wysokiej jakouacutecii bardzo dobrej cenieQuarter RoundT - Moldingoraz Thin Track

Quarter Round 8iacute - $1299T-Molding8iacute $ 2199Thin Track8iacute $ 499Gπbka200 sqft $1999

Natural BeechNew Red Brown AlderGolden OakNew MerbauVermont MapleCountry OakCountry OakDark OakCarolina MapleRed OakDark ValnutPecanVermount Cherry

Tylko u nas 8ft (deski) engineering floor

europejskiej produkcji 2220X 270x135mm

w bardzo dobrej cenie

dπb od 499sqftklon od 489 sqftbuk od 479 sqftjatoba od 529 sqft

american cherry od 579 sqft

Specjalna oferta dla polskich wykonawcUcircw Jesli chciagebyuacute zagwarantowaEcirc sobie cenIacute w sezonie letnim zggeouacute siIacute dzisiaj Obowiπzujπ pewne ograniczenia

Engineering Floor

Maple (Klon)

2000x 180x135 mm

Tylko $399

Jesli chciagebyuacute

zagwarantowaEcirc

sobie cenIacute do

koOgraveca tego roku

na oggeaszane pro-

dukty

zggeouacute siIacute dzisiaj

DzwoOgrave 416 731 - 1804