Schemat

Złamania żeber

Objawy:

zmiana zabarwienia skóry nad miejscem uszkodzenia,

ból w miejscu zadziałania urazu, nasilający się podczas kaszlu, głębszegowdechu, przy poruszaniu się.

Postępowanie

Nie ma specjalnego postępowania w przypadku złamania żebra - nie jest zalecane unieruchamianie klatki piersiowej poprzez założenie opaski elastycznej.

Niestabilna klatka piersiowa

Definicja:

o niestabilnej klatce piersiowej można mówić w przypadku złamania trzech lub więcej żeber w dwóch miejscach

Skutki

W wyniku tego uszkodzenia, poszkodowany wykonuje opaczne ruchy klatką piersiową i ma zaburzenia oddychania.

Objawy

Objawy

Objawy

ból,

zaburzenia oddychania,

opaczne ruchy klatki piersiowej - oddech paradoksalny.

Oddech paradoksalny

polega na tym, że w trakcie wdechu uszkodzona część klatki piersiowej zapada się, a pozostała unosi się

Oddech paradoksalny

Postępowanie

Wezwanie pomocy.

Udrożnienie dróg oddechowych.

Ustabilizowanie klatki piersiowej, poprzez unieruchomienie złamanych żeber. Początkowo mogą to być ręce ratownika. Można poszkodowanego położyć na uszkodzonym boku - pozycja taka stabilizuje złamane żebra - poprawiaoddychanie oraz zmniejsza ból.

Krwawienie do jamy opłucnowej

Definicja:

krwawienie do opłucnej to gromadzenie się krwi w jamie opłucnowej - określane jest też krwiakiem opłucnej.

Skutki

Napływająca do opłucnej krew może pochodzić z uszkodzonych naczyń ściany klatki piersiowej, dużych naczyń znajdujących się wewnątrz klatki piersiowej oraz z płuc.

Skutki

Krwawienie może doprowadzić do rozwinięcia się wstrząsu hypowolemicznego, a gromadząca się krew w opłucnej, wskutek ucisku na płuco, do zaburzeń oddychania.

Objawy

przy gromadzeniu się krwi w jamie opłucnowej objawy mogą być podobne, jakw przypadku odmy opłucnowej:

• zaburzenia oddychania,• nadmierne wypełnienie żył szyjnych,

przy masywnym krwawieniu — objawy wstrząsu hypowolemicznego (wtedyżyły szyjne są zapadnięte).

Postępowanie

Wezwanie pomocy!

Udrożnienie dróg oddechowych.

Postępowanie

Często, gdy poszkodowany jest przytomny - - pozycja siedząca lub półsiedzącapoprawia oddychanie. Jeśli stwierdza się objawy wstrząsu hypowolemicznego -pozycja przeciwwstrząsowa.

Postępowanie

W przypadku stwierdzenia obecności penetrującego ciała obcego w klatcepiersiowej, np. pręta, noża należy je ustabilizować poprzez przyłożenie opatrunku. Takiego ciała obcego nie wolno usuwać na miejscu zdarzenia! Grozi topowstaniem otwartej rany klatki piersiowej - odmy opłucnowej oraz masywnym krwawieniem.

Odmy

Definicja:

Odmą opłucnową nazywamy obecność powietrza w jamie opłucnowej.

Odmy

Przyczyny:

Uraz penetrujący klatki piersiowej,

Uszkodzenie tchawicy, oskrzeli, lub miąższu płucnego, najczęściej urazowe.

Skutki

Upośledzenie wentylacji na skutek ucisku miąższu płucnego poprzez nagromadzone powietrze w jamie opłucnowej.

Odma urazowa

Przyczyny:

uszkodzenie opłucnej przez złamane żebro w przebiegu wypadków komunikacyjnych, upadków z wysokości, masażu pośredniego serca,

uszkodzenie ściany klatki piersiowej przez ciało obce (zakłucie nożem),

Objawy

objawy typowe dla odmy (ból w klatce piersiowej - ostry, kłujący, kaszel, duszność, sinica, utrata przytomności, zmniejszona ruchomość klatki piersiowej po stronie odmy, osłabienie szmerów oddechowych po stronie odmy),widoczna rana klatki piersiowej, przedmiot wywołujący odmę może tkwić dalej w ranie,

Objawy

syk towarzyszący ruchom oddechowym słyszalny w miejscu uszkodzenia ściany klatki piersiowej spowodowany przeciekiem powietrza.

Objawy

Postępowanie

Udrożnij drogi oddechowe.

Ranę otwartą klatki piersiowej zabezpiecz szczelnym, najlepiej foliowym, jałowym opatrunkiem, ma to za zadanie zapobiegać dalszemu dopełnianiu się odmy. Jeśli nim nie dysponujemy - ranę przykryj ręką, lub poszukaj inny materiał, którym musisz przykryć ranę.

Postępowanie

Pozostaw ciało obce penetrujące ścianę klatki piersiowej w miejscu, w którym je znalazłeś, aby nie powodowało dalszych uszkodzeń, jedynie ustabilizuj jego pozycję, dopóki tkwi w ranie stanowi naturalną tamponadę, ranę wokół uszczelnij w celu uniknięcia pogłębiania się odmy.

Postępowanie

Postępowanie

Połóż poszkodowanego na chorym boku, w ten sposób zapewnisz stabilizację klatki piersiowej.

Wezwij pomoc.

Kontroluj podstawowe czynności życiowe.

Postępowanie

W przypadku odmy otwartej obustronnej postępowanie nieco różni się od opisanego powyżej, jest to spowodowane faktem, że miąższ obu płuc jest uciśnięty przez powietrze gromadzące się w jamach opłucnowych, do założenia opatrunku może więc dojść dopiero po rozprężeniu zapadniętych płuc.

Postępowanie

Efekt ten uzyskujemy, wykonując wdechy analogiczne do tych w trakcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Opatrunek zakładamy na szczycie wdechu, kiedy to płuca są maksymalnie rozprężone.

Postępowanie

Odma wentylowa

Definicja:

odma wentylowa powstaje w przypadku izolowanego uszkodzenia opłucnej trzewnej z wytworzeniem mechanizmu wentylowego.

Skutki

każdy wdech powoduje dopełnianie się odmy bez możliwości ewakuacji powietrza z opłucnej w trakcie wydechu, gromadzące się w opłucnej powietrze uciska pierwotnie płuco po stronie uszkodzenia, następnie jest przyczyną przesunięcia śródpiersia na stronę zdrową oraz upośledzenia wentylacji zdrowego płuca,

Skutki

rosnące w klatce piersiowej ciśnienie zmniejsza powrót krwi żylnej do serca(żylne naczynia krwionośne są szczególnie wrażliwe na ucisk).

Objawy

silny ból w klatce piersiowej - nagły, może mieć charakter kłujący,płytki i szybki oddech,duszność,sinica,poszerzone żyły szyjne,objawy wstrząsu na skutek spadku powrotu krwi żylnej do serca.

Objawy

Nie leczona prowadzi do

utraty przytomności

i zatrzymania krążenia.

Postępowanie

Odmę wentylową należy odbarczyć poprzez nakłucie grubą igłą drugiej przestrzeni międzyżebrowej w lini środkowoobojczykowej, na igłę należy nałożyć gumowy balon z niewielkim otworem, co zamykając koniec igły w trakcie wdechu wyeliminuje niekontrolowany napływ powietrza do jamy opłucnowej przez igłę, natomiast w momencie wydechu powietrze będzie mogło się ewakuować przez otwór w balonie

Postępowanie

Urazy brzucha

Izabella Wojciechowska

Skutki

Uraz brzucha może spowodować uszkodzenie powłok jamy brzusznej i narządów wewnętrznych np. wątroby, śledziony, żołądka, jelit – co może spowodować zapalenie jamy otrzewnowej.

Może również dojść do wydostania się narządów jamy brzusznej na zewnątrz czyli do wytrzewienia.

Objawy

rana powłok brzusznych – mogą być widoczne jelita,

zmiana zabarwienia powłok jamy brzusznej

ból brzucha,

bolesny brzuch na ucisk, tzw. obrona mięśniowa,

Objawy

powiększający się obwód brzucha – często sugeruje masywny krwotok wewnętrzny,

objawy wstrząsu,

spłycenie oddechu –dla zmniejszenia bólu.

Postępowanie

Wezwanie pomocy.Jeżeli nie ma objawów wstrząsu – ułożenie poszkodowanego w pozycji półleżącej ze zgiętymi nogami.W przypadku wstrząsu – ułożenie w tzw. pozycji przeciwwstrząsowej – z uniesionymi kończynami dolnymi o 30 stopni.

Postępowanie

Kontrola oddechu i tętna.Jeżeli doszło do wytrzewienia, tzn. narządy wydostają się na zewnątrz jamy brzusznej, należy pokryć je wilgotnym, jeśli dostępnym jałowym opatrunkiem i nie wolno wprowadzać ich do jamy brzusznej.Jeżeli widoczne są tkwiące w powłokach jamy brzusznej ciała obce, to nie wolno ich usuwać, należy zabezpieczyć je opatrunkiem stabilizującym.

Urazy miednicy

Izabella Wojciechowska

Przyczyny

upadki z wysokości

wypadki komunikacyjne

Skutki

Urazy miednicy powodują masywne krwawienia, może dojść do uszkodzenia pęcherza moczowego i cewki moczowej, odbytnicy a także do uszkodzenia nerwów i naczyń krwionośnych w tej okolicy.

Objawy

ból,

niemożność poruszania kończynami dolnymi i chodzenia,

krwotok wewnętrzny lub zewnętrzny i objawy wstrząsu,

krwiomocz przy uszkodzeniu układu moczowego.

Postępowanie

Wezwanie pomocy

Ocena stanu poszkodowanego, szczególnie gdy istnieje krwawienie

Unieruchomienie miednicy i obu kończyn

Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego

Kręgosłup

Przyczyny

Upadek z wysokości.

Niezręczny upadek podczas ćwiczeń gimnastycznych lub na trampolinie.

Nurkowanie do płytkiego basenu.

Upadek z konia lub motocykla.

Przyczyny

Nagle zmniejszenie prędkości pojazd motorowego (np. zderzenie czołowe).

Ciężki przedmiot uderzający w plecy.

Uszkodzenie głowy lub twarzy.

Uderzenia w głowę.

Uwaga

Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego mogą towarzyszyć urazom głowy.

Skutki

Urazy kręgosłupa mogą powodować złamania kręgów, przemieszenia krążków międzykręgowych i doprowadzić do ucisku rdzenia kręgowego np. przez odłam kostny.

Urazy doprowadzają do przerwania jego ciągłości oraz uszkodzenia nerwów rdzeniowych.

Objawy

Uszkodzenia kręgosłupa:ból w przypadku złamania kręgów,stwierdzana przy badaniu poszkodowanego bolesność wyrostków ościstych, zniekształcenie krzywizn kręgosłupa: garb, uskok,ograniczenie ruchomości kręgosłupa np. przymusowe ustawienie głowy.

Uszkodzenie rdzenia kręgowego

możliwość wystąpienia zaburzeń oddychania w przypadku uszkodzenia odcinka szyjnego,

porażenie kończyn, tułowia, pęcherza moczowego, zwieracza odbytu poniżej miejsca uszkodzenia.

Rdzeń kręgowy

Postępowanie

Wezwanie pomocy.

Unieruchomienie głowy i szyi oraz tułowia.

Ocena funkcji życiowych – tętno, oddech.

Jeżeli poszkodowany nie wymaga resuscytacji krążeniowo-oddechowej nie należy go poruszać do czasu przyjazdu karetki pogotowia.

Postępowanie

Jeżeli poszkodowany wymaga resuscytacji, udrażniamy drogi oddechowe przez wysunięcie żuchwy.

Jeżeli poszkodowany musi być przeniesiony, jest to możliwe po uprzednim unieruchomieniu głowy, szyi i tułowia.