SCENARIUSZ UROCZYSTOŚCI Z OKAZJI 95-tej ROCZNICY ODZYSKANIA

NIEPODLEGŁOŚCI PRZEZ POLSKĘ ORAZ 150 ROCZNICY POWSTANIA STYCZNIOWEGO

TERMIN: 13 listopada 2013r. godzina 9.00 – dla SP, 10.30 – dla Gimn., ZSZ, SPDP

MIEJSCE: sala gimnastyczna

WYSTĘPUJACY: uczniowie klas SP, Gimnazjum i ZSZ

PROWADZĄCY: Małgorzata Rok, Dorota Krzyżowska, Ewelina Żemła, Izabela

Wojtylak

PROWADZĄCY ŚPIEW: Zbigniew Lejawka, Romana Baron

I CELE OGÓLNE

Rozwijanie umiejętności pracy w zespole Wykazanie się zdolnościami recytatorskimi, aktorskimi i wokalnymi

Integracja uczniów

CELE OPERACYJNE

WIADOMOŚCI - uczeń zna:

Tło historyczne oraz postacie związane z odzyskaniem niepodległości Polski Postacie historyczne związane z 11 listopada

Pojęcia: ojczyzna, rodacy, rota, naród

Wybrane fakty i wydarzenia z dziejów narodu polskiego (powstania narodowe) Wie, w jaki sposób Polacy bronili własnego języka i kultury narodowej,

UMIEJĘTNOŚCI - uczeń potrafi: Współorganizować akademię Recytować tekst z odpowiednią intonacją

Przedstawić graną postać emocjonalnie, za pomocą mowy ciała; gestów, mimiki

Współpracować w zespole

POSTAWY - uczeń: Zna podstawowe zasady zachowania się podczas uroczystości szkolnych

Potrafi oddać cześć symbolom narodowym Potrafi uważnie i aktywnie słuchać

Potrafi okazywać uczucia patriotyczne, szacunek do przeszłości i tradycji

II METODY I FORMY REALIZACJI Problemowa - praca zespołowa nad inscenizacją

Praktyczna – prezentacja

Dekoracja sali: - plansza z napisem „11 Listopada” - krzyże brzozowe

- suszone liście - lampki, znicze - tabliczki z datami rozbiorów i powstań

III PRZEBIEG

1. Wprowadzenie sztandaru szkoły. 2. Wykonanie hymnu państwowego „Mazurka Dąbrowskiego”

- a następnie hymnu szkoły. 3. Wyprowadzenie sztandaru szkoły. 4. Część artystyczna:

Piotr Janosz:

Spotykamy się dzisiaj na apelu z okazji 95 rocznicy odzyskania niepodległości przez

Polskę oraz 150 rocznicy Powstania Styczniowego, będzie to uroczystość poświęcona

ojczyźnie i walce o jej wolność.

Za chwilę odśpiewamy hymn państwowy a następnie hymn szkoły.

Przypominam, że należy stać na baczność, zachować powagę i spokój.

Oddając szacunek symbolom narodowym, oddajemy go wszystkim Polakom.

Tym, którzy odeszli i tym, którzy żyją obecnie.

Powstań! Baczność!

Sztandar wprowadzić!

Do hymnu państwowego!

Do hymnu szkoły!

(Po odśpiewaniu hymnów )

Po hymnie !

Sztandar szkoły wyprowadzić !

Spocznij !

Katarzyna Faruga : „11 Listopada”

W historii Polski tak się składa, Był kiedyś ponad wiek niewoli. Jedenastego Listopada

Nasz kraj z niewoli się wyzwolił. I wtedy myśl powstała taka, by przez szacunek dla przeszłości,

Ten dzień na zawsze dla Polaka, pozostał Dniem Niepodległości.

Justyna Biela: Dla Polaków dzień 11 listopada 1918r. był dniem triumfu. Po 123 latach niewoli Polska odzyskała niepodległość. 11 Listopada jest symbolem miłości Ojczyzny, walki o wolność, symbolem wiary i symbolem zwycięstwa.

Na tle muzyki F. Chopina- „Preludium A-dur” op. 28- recytacja. Jagoda Osękowska:

Dzisiaj wielka jest rocznica-

Jedenasty Listopada! Tym, co zmarli za Ojczyznę hołd wdzięczności Polska składa.

Im to bowiem zawdzięczamy wolność- polską mowę w szkole,

to, że tylko z ksiąg historii poznajemy dziś niewolę.

Uroczyście biją dzwony, w mieście flagi rozwinięto… i me serce się raduje,

że obchodzę Polski święto. Sylwia Paszek

Na przestrzeni kilku pokoleń Polska nie istniała, ponieważ sąsiednie mocarstwa postanowiły nazwę „Polska” wymazać z historycznych dokumentów.

Nasza narodowa tragedia rozpoczęła się w 1772 roku. Rosja, Prusy i Austria dokonały pierwszego rozbioru Polski, pozbawiając Polaków Ojczyzny. Przez te lata niewoli zaborcy próbowali narzucić Polakom swoją kulturę, język, obyczaje

i religię. Ale dzięki patriotycznemu sercu naszych pradziadów najcenniejsze wartości zostały uratowane. Powstańmy!

Chór: pieśń „Rota” Justyna Biela:

Po dwóch pierwszych rozbiorach w roku 1772 i 1793 Polacy czynili ogromne wysiłki, aby przywrócić Ojczyźnie wolność. W 1794 roku wybuchło Powstanie

Kościuszkowskie, które upadło pod ciosami wojsk trzech zaborców. Nawet

waleczność kosynierów nie mogła przesądzić o jego zwycięstwie. W 1795r. Polska przestała istnieć na mapie Europy.

Piotr Janosz: Polska jednak nie zginęła. Polacy nie poddali się i nie mogąc walczyć na miejscu, emigrowali za granicę, do Włoch. U boku Napoleona Bonapartego tworzyli Legiony Polskie pod wodzą Jana Henryka Dąbrowskiego.

Muzyka –Preludium e-moll op. 28 nr 4

Dawid Wilk: „Do moich synów” Jerzy Żuławski

Synkowie moi, poszedłem w bój, Jako wasz dziadek i ojciec mój – Szukając drogi przez krew i blizny

Do naszej wolnej Ojczyzny. Synkowie moi, da nam to Bóg,

że spadną wreszcie kajdany z nóg, I nim wy męskich dojdziecie sił, Jawą się stanie, co pradziad śnił,

Szczęściem zakwitnie, krwią wieków żyzny Łan naszej wolnej Ojczyzny!

Muzyka –Etiuda c-moll „Rewolucyjna” wysłuchanie fragmentu utworu –po czym zaczyna czytać prowadzący. Zapalenie lampek i zniczy przez recytatorów K. Farugę, J. Osękowską, D. Wilka Piotr Janosz:

W 1830 roku wybuchło Powstanie Listopadowe krwawo tłumione przez zaborcę. Jeszcze raz naród zerwał się do boju w 1863 roku w Powstaniu Styczniowym. Chór , lub podkład muzyczny : ,,Boże coś Polskę ...''

Justyna Biela:

Powstanie styczniowe wybuchło w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku.

W styczniowe mroźne dni wychodzili z domu Polacy, często młodzi chłopcy, szli w lasy do oddziałów partyzanckich by walczyć o wolność. Namiestnik Aleksander Wielopolski, chcąc pozbyć się najbardziej patriotycznej

młodzieży, zarządził z 14 na 15 stycznia 1863 roku brankę, czyli nagły pobór wojskowy. W związku z tym konspiracyjny Rząd Narodowy przyspieszył termin planowanego

powstania. Powstańcy sądzili, rozpoczynając walkę, że uda się zaskoczyć Rosjan, Mieli również nadzieję, że chłopi masowo przyłączą się do ich oddziałów. To jednak

nie nastąpiło.

Sylwia Paszek: Chociaż pewna liczba chłopów wzięła udział w powstaniu, to wielu zachowało obojętność lub nawet wrogość. Uważali, że walka toczy się w interesie szlachty. Nie udało się wyzwolić żadnego z większych miast i Tymczasowy Rząd

Narodowy musiał działać w warunkach konspiracyjnych. Nie powiodły się też plany utworzenia regularnej armii powstańczej. Źle uzbrojone oddziały, zazwyczaj w kosy osadzone na sztorc lub strzały myśliwskie, prowadziły wojnę partyzancką. Oddziały te

ukrywały się najczęściej w lasach i atakowały nieprzyjaciela z zasadzki. Wielu dowódców powstańczych nie miało doświadczenia wojskowego.

Piotr Janosz: Po kilku miesiącach walk stało się oczywiste, że powstanie nie ma szans powodzenia. Nie wyzwolono żadnych terenów, a wiele oddziałów zostało rozbitych przez Rosjan lub rozeszło się. Ich członkowie byli zniechęceni brakiem

sukcesów. Władze powstańcze podejmowały nadal próby podtrzymywania walki. Justyna Biela: W tej sytuacji Rząd Narodowy przekazał władzę dyktatorską

Romualdowi Trauguttowi. Zreorganizował on wojska powstańcze i wydał dekrety dotyczące uwłaszczenia chłopów. Jego energia i poświęcenie nie były jednak w

stanie zmienić tragicznego biegu wypadków. Chociaż losy powstania były już przesądzone, to jednak Traugutt pozostał na swoim stanowisku do końca. W kwietniu 1864r. Został aresztowany i powieszony, wraz z innymi członkami Rządu

Narodowego na stokach Cytadeli w Warszawie. Powstanie styczniowe dogorywało, a jego uczestnicy i sympatycy jęczeli w kajdanach.

Mateusz Wiencek:

Branka! Branka! Gdzie syn w domu, Gdzie jedynak, gdzie brat drogi, Tam ich nocą ma wyłapać

Moskwa – co do nogi. Tam ich postrzyc ma w rekruty,

Dać karabin ciężki w rękę I za Ural pognać roty

Na śmierć i na mękę. O nim hańby tej doczeka

Młodzież nasza, kwiat narodu, Prędzej z bronią pójdzie w lasy, Bronić swego rodu!

Polak nie sługa, nie zna co to pany,

Nie da się okuć przemocą w kajdany, Wolnością żyje, do wolności wzdycha, Bez niej jak kwiatek bez wody usycha

Tak więc rodacy! Wolności nam trzeba Zamiarom naszym sprzyjać będą nieba-

Nadejdzie chwila, chwila pożądana, Że zegną wrogi przed Polską kolana.

Patrycja Mincer:

To było w styczniu, w dzień dwudziesty drugi, Powstał Naród w całym kraju

Jak szeroki, długi.

Lud wypędzać chciał Moskala Z swej rodzinnej ziemi. Niech ojczyzny nam nie kala-

Przez mongolskie plemię. Szli panowie, szedł lud miejski

W krwawy bój, w męczeństwo. Szli duchowni i chłop wiejski, Wierzyli w zwycięstwo.

Kamil Kristof: (odpowiadają wszyscy)

...wiatr prędki już nie płakał [...] roztoczył skrzydła latawca – olbrzyma, na cały las rzucając

okrzyk: -Gloria victis!

I zerwał się z mogiły [...] szlakiem powietrznym dotarł do ciemnego nieba i gwiazd mrugających, do srebrzystych gór mlecznych zawołał:

-Gloria victis! A potem znowu ku ziemi spłynął [...] nad polami, nad wodami, nad lasami,

nad miastami i wioskami [...] na całe sklepienie niebieskie zawołał: -Gloria victis!

[...] wiatr prędki od nieznanej, bezimiennej, wielkiej mogiły leśnej leciał i leciał, niosąc w przestrzeń, w czas, w pamięć, w serca, w przyszłość świata triumfem dalekiej przyszłości rozbrzmiewający okrzyk:

-Gloria victis!

Weronika Zdunek:

Jest w duszy polskiej ukryty zakątek, Gdzie błądzą ciche lat umarłych cienie,

Leży tam kamień grobowych pamiątek, A pod kamieniem krwawi się Wspomnienie. A kiedy bliska zbierze się drużyna

I drzwi zamknięte i okna zawarte, To Polak – kamień duszy swej odklina I wydobywając tę krwawiącą kartę ...

To co przeżyło jedno pokolenie, Drugie przerabia w sercu i w pamięci:

I tak pochodem idą cienie ... cienie ... Aż się następne znów na krew poświęci! Wspomnienie dziadów pieśnią jest dla synów,

I znów przez wnuków grzmi piorunem czynów ... Pieśń ... czyn ... wspomnienie – to jedno

-to Polska!

Justyna Biela: Za udział w powstaniu tysiące ludzi zapłaciły wysoką cenę. Ich gromady gnano po śniegu i mrozie na zesłanie na Sybir.

Trasę strasznych pochodów znaczyły liczne groby. Około 10 tysięcy ludzi udało się na emigrację do Europy Zachodniej. Wielu Polaków nigdy nie wróciło do rodzinnych stron.

Moskale skonfiskowali wiele majątków. Wykonano dużo wyroków śmierci. Trwałym osiągnięciem powstania było uwłaszczenie około 5 milionów chłopów, którzy dzięki temu stali się pełnoprawnymi gospodarzami. Mimo klęski, wzmocnione

zostało poczucie narodowej solidarności wśród Polaków, w tym także na ziemiach utraconych przed wiekami – Śląsku, Warmii i Mazurach.

Dominik Zientek:

Hej strzelcy wraz, nad nami orzeł biały

A przeciw nam śmiertelny stoi wróg,

Niech z naszych strzelb piorunie zagrzmią strzały, A lotem kul kieruje Bóg. Chór: „ Wojenko, wojenko”

Piotr Janosz: W 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Państwa, które dokonały rozbiorów Polski, teraz zaczęły walczyć przeciwko sobie. We wrogich sobie armiach musieli walczyć

Polacy. W ich sercach na nowo ożyła nadzieja i wiara, że walka ta przyniesie Polsce

niepodległość. Na czele ruchu niepodległościowego stanął Józef Piłsudzki. To on stworzył „Legiony” i poprowadził je do walki.

Chór: „Marsz I Brygady” –( „Legiony”)

Justyna Biela: Pierwsza wojna światowa zakończyła się klęską Niemiec i Austrii oraz rewolucją w Rosji. I właśnie dzięki tym wydarzeniom i walce Polaków o wolność naszego kraju -

11 Listopada 1918 roku powstało Niepodległe Państwo Polskie. Jagoda Osękowska:

Bijcie dzwony, nieście w świat wieść! Polska wolna, Polska wolna! A my winniśmy cześć tym,

co dla naszej Ojczyzny ginęli i cierpieli dla niej, a ona rozkwitła nowa, wspaniała!

Wolność zapukała do okien razem z wesołą ułańską piosenką. Chór: ,,Pierwsza kadrowa”

Dominik Zientek: Ojczyzna wolna, znowu wolna! Tak bije serce, huczą skronie!

A Biały Orzeł w słońcu kwiatów Przyleciał, by go ująć w dłonie.

Zawsze był z nami-ptak wspaniały, Choć czasem ktoś odszedł daleko... Bronił tej ziemi, bo ją kochał

Sercem pokoleń już od wieków.

Piosenka „ Miejcie nadzieję nie tę lichą marną” (sł A. Asnyk, J. Wójcicki))