SAMORZD TERYTORIALNY W AUSTRII

SAMORZD TERYTORIALNY W AUSTRIIZarys historycznyPodzia terytorialnyAkty prawnePodstawy prawneOrganizacja gminOrganizacja landwStatus WiedniaZadania samorzdu terytorialnegoDochody samorzdwNadzr nad samorzdemPrawo wyborcze i formy demokracji bezporedniejDyskusjaBibliografia

Plan prezentacjiWane daty:1849 pierwsze wzmianki o gminach na terenie caego kraju1970-1980 przeprowadzenie reformy tzw. kompensacji gmin (czenie maych gmin w wiksze, tu z min. 1000 mieszkacw)1990 burmistrzowie wybierani nie tylko przez rad gminy, ale take w wyborach bezporednich (Koryntia, Tyrol i Burgenland)

Zarys historycznyPrzejrzysty i nieskomplikowany ustrj terytorialnyRepublika federalna: gminy i kraje zwizkowe (landy)Podwjna rola gmin i landw (instytucje samorzdowe i reprezentacje federacji) Gminy (Gemeinden,Ortsgemeinden) to podstawowe jednostki administracyjne, posiadajce osobowo prawnPowiaty stanowi kolejny poziom podziau terytorialnego, bez organw administracji samorzdowejNa poziomie regionalnym 9 landw(z Wiedniem)

Podzia terytorialny-charakterystyka

Obecna Austria skada si z: 2 300 gmin569 gmin zbiorowych15 wydzielonych miast 133 miast

Podzia terytorialny

Konstytucja FederalnaUstawodawstwo landw, czyli 8 ordynacji gminnych dla gmin krajowych (z wyjtkiem Wiednia, ktry ma status miasta, landu i stolicy)Prawa miejskie dla miast z wasnym statutemAkty prawne

Art. 116 Konstytucji Federalnej:Kady kraj dzieli si na gminy. Gmina stanowi korporacj (zwizek) terytorialn z prawem do samorzdu i jednoczenie jednostk podziau terytorialnego. Wszystkie grunty musz nalee do jakiej gminy.Gmina stanowi samodzielny organizm gospodarczy. Ma ona prawo, w obrbie oglnego ustawodawstwa federalnego i krajowego, posiada wszelkiego rodzaju majtek, uzyskiwa go i nim rozporzdza, prowadzi przedsibiorstwa oraz w ramach ustroju finansowego samodzielnie okrela budet i rozpisywa podatki.Podstawy prawneOrganizacja gminyGmina (Gemeiden, Ortsgemainden)Nazwa organuRada Gminy(Gemeinderat)Zarzd Gminy(Gemeindevorstand), Senat Miasta w miastach wydzielonychBurmistrz (Brgermeister)Sposb wyboruwybory bezporednieskad proporcjonalny do wynikw wyborw i wybierany przez Rad GminyWybory bezporednie lub gosami Zarzdu GminyLiczebno7-39 radnychBurmistrz, 3 zastpcw i czonkowie (3 czonkw na 9-13 radnych)1Kadencja5-6 lat w zalenoci od kraju zwizkowego(Art. 117 ust 1 Konstytucji Federalnej)10Najwyszy organ w gminie (podporzdkowane s mu pozostae organy)Wybierana w wyborach bezporednich, rwnych, tajnych, powszechnychMoe powoywa komisje do realizacji zadaWydaje akty prawa miejscowego: statuty, rozporzdzenia i decyzje (w ramach obowizujcego ustawodawstwa)Organ odwoawczy od decyzji burmistrzaFunkcje: uchwaodawcze, wykonawcze, kontrolneRada GminyPodstawowymi zadaniami Zarzdu Gminy s:przygotowywanie obrad Rady Gminy i skadanie wnioskwadministrowanie majtkiem gminy lub ustanawianie wytycznych w tym zakresiewykonywanie uchwa i decyzji Rady Gminy

Czonkowie Zarzdu Gminy z reguy stoj na czele poszczeglnych dziaw w Urzdach Gmin.

Zarzd gminyreprezentuje gmin na zewntrzkieruje posiedzeniami Zarzdu Gminy i wykonuje podjte uchwaykieruje jednostk pomocnicz gminy (Urzdem Gminy)zarzdza majtkiem gminy i realizuje budetOdpowiada przed Rad Gminy, Wojewod Krajowym i Rzdem Federalnymw nagych przypadkach moe wydawa miejscowe przepisy policyjne

BurmistrzOrganizacja landwKraje zwizkowe (Lnder)Nazwa organuParlament Kraju Zwizkowego (Landtag)Zarzd Kraju Zwizkowego (Landesregierung)Gubernator Kraju Zwizkowego (Landeshauptmann)Sposb wyboruwybory bezporednie2 sposoby wyboru: system proporcjonalny lub wikszociowy

Wybierany przez parlament kraju zwizkowegoKadencja5-6 lat w zalenoci od kraju zwizkowegoKompetencje-wybiera Gubernatora i Zarzd, -posiada wyczn wadz ustawodawcz lub dzieli j z Parlamentem Narodowym-organ wykonawczy-stoi na czele Zarzdu,-reprezentuje kraj zwizkowy na zewntrz

Gmina, kraj zwizkowy i stolica federacjiOrgany gminy Wiednia stanowi jednoczenie organy federacjiPodzielony na 23 okrgi, w ktrych wybiera si przedstawicielstwo okrgu. Przedstawicielstwa okrgowe realizuj zadanie powierzone im przez Rad Gminn WiedniaSenat Miasta skada si z radcw i jego prac kieruje Burmistrz, istnieje moliwo resortowego podziau zadaSprawy gminne Wiednia reguluj ustawy krajowe

Status Wiednia

Wiede nocZadania gmin dzieli si na: zadania wasne i samorzdowe. Wrd nich wyrnia si:zadania obowizkowe: budowa i utrzymanie drg gminnych, planowanie przestrzenne i budowlane, utrzymanie szk, zaopatrzenie w wod, energie elektryczn, ciepo, ochrona przeciwpoarowazadania fakultatywne: rozbudowa instytucji kulturalnych, organizacja wypoczynku mieszkacwOraz na te zlecone przez pastwo: przeprowadzanie wyborw krajowych, prowadzenie ksig hipotecznychZadania samorzdu terytorialnegoprocenty od podatkw krajowychsubwencjepodatki lokalnedochody z prowadzonej przez samorzdy dziaalnoci gospodarczejDochody samorzdw

sprawuj wadze pastwowe i krajw zwizkowych zgodnie zasad proporcjonalnoci.ma na celu usunicie narusze prawa lub zapobieenie im oraz zweryfikowanie dziaalnoci zgodnie z kryteriami: oszczdnoci, gospodarnoci i celowociDo rodkw nadzoru naley: prawo od informacjiinspekcje ze strony organu nadzorukontrole praworzdnoci wydawanych aktw prawnychNadzr nad samorzdem

Czynne prawo wyborcze (18 lat), bierne prawo wyborcze (24 lata)

W Austrii formy demokracji bezporedniej przybieraj formy: referendum gminnego obowizkowe zasiganie opinii ludnoci w niektrych sprawach (Volksbefragung) zgromadze gminnychObywatelom przysuguje prawo do wnoszenie petycji do parlamentu lub skarg do sdw.

Prawo wyborcze i formy demokracji bezporedniej

B. Dolnicki, Modele samorzdu terytorialnego w wybranych pastwach europejskich (w:) Samorzd terytorialny, Zakamycze 2003.J. Jeewski (red.), Samorzd terytorialny i administracja w wybranych krajach. Gmina w pastwach Europy Zachodniej, Wrocaw 1999Z. Niewiadomski, Samorzd terytorialny w Europie Zachodniej. Podstawowe zaoenia i modele, Warszawa 1990.

BIBLIOGRAFIAza uwag

Dzikuj