Ryzyko w zarządzaniu aktywami i pasywami w przedsiębiorstwie

Ryzyko w zarządzaniu Ryzyko w zarządzaniu

Szkoła Główna HandlowaKolegium Zarządzania i Finansów

Dr hab. Anna Karmańska, prof. SGH

Ryzyko w zarządzaniu Ryzyko w zarządzaniu aktywami i pasywami aktywami i pasywami w przedsiębiorstwiew przedsiębiorstwie

Warszawa 17.06.2008

Ryzyko w zarządzaniu aktywami i pasywami Ryzyko w zarządzaniu aktywami i pasywami w przedsiębiorstwiew przedsiębiorstwie

1.1. Ryzyko związane z całokształtem działalności jednostkiRyzyko związane z całokształtem działalności jednostki

prof. dr hab. Anna Karmańska 2

2.2. Ryzyko związane z działalnością operacyjną jednostkiRyzyko związane z działalnością operacyjną jednostki

3.3. Wycena bilansowa jako instrument szacowania ryzyka Wycena bilansowa jako instrument szacowania ryzyka związanego z aktywami i pasywamizwiązanego z aktywami i pasywami

Czynniki ryzyka wynikające z wyboru formy prawnej prowadzenia działalności

Czynniki ryzyka tkwiące w przyjętej koncepcji zarządzania przedsiębiorstwem

Czynniki ryzyka tkwiące w przyjętej koncepcji zarządzania zasobami ludzkimi i kapitałem

intelektualnym

Czynniki ryzyka tkwiące w polityce bilansowej i fiskalnej

Czynniki ryzyka tkwiące w organizacji systemu rachunkowości

Czynniki ryzyka tkwiące w organizacji i funkcjonowaniu systemu kontroli i audytu

Ryzyko związane z całokształtem działalności jednostkiRyzyko związane z całokształtem działalności jednostki


Czynniki ryzyka tkwiące w organizacji i funkcjonowaniu systemu kontroli i audytu

wewnętrznego

Czynniki ryzyka tkwiące w organizacji systemu budŜetowania i controllingu

Czynniki ryzyka tkwiące w przyjętej koncepcji rozwoju przedsiębiorstwaCzynniki ryzyka błędów w zarządzaniu źródłami finansowania działalności

gospodarczej, Czynniki ryzyka tkwiące w zachowawczej postawie właścicieliCzynniki ryzyka wynikające z ekspansywnej polityki dywidendowej

Czynniki ryzyka tkwiące w przyjętej strategii i polityce marketingowejCzynniki ryzyka tkwiące w przyjętym sposobie tworzenia i utrzymania rzeczowego potencjału gospodarczego (zdolności produkcyjnych)Czynniki ryzyka tkwiące w organizacji realizacji zadań działalności operacyjnejCzynniki ryzyka tkwiące w stosowanej organizacji logistyki zaopatrzenia i sprzedaŜyCzynniki ryzyka tkwiące w zarządzaniu aktywami i pasywami operacyjnymi

Aktywa operacyjne to te składniki majątkowe, które są wykorzystywane przez jednostkę na potrzeby prowadzonej przez nią działalności, a więc w związku z prowadzeniem działalności produkcyjnej, handlowej oraz wykonywaniem czynności administracyjnych związanych z całokształtem działalności jednostki. Ryzyko dotyczące aktywami i pasywami operacyjnymi

Ryzyko związane z działalnością operacyjną jednostkiRyzyko związane z działalnością operacyjną jednostki


administracyjnych związanych z całokształtem działalności jednostki. Ryzyko dotyczące aktywami i pasywami operacyjnymi moŜe być związane m.in. z:−ilością utrzymywanych zapasów, −strukturą zapasów, −systemem monitorowania rozrachunków, −system zabezpieczania płatności,−systemem rozliczeń z kontrahentami,−polityką kredytową jednostki,−poziomem utrzymywanych środków pienięŜnych.Skutków realizacji omawianego ryzyka moŜna poszukiwać w rachunku zysków i strat w pozycji przychodów i kosztów operacyjnych oraz finansowych.

Czynniki ryzyka tkwiące w stosowanej praktyce predykcji efektywności i oceny przedsięwzięć inwestycyjnych

Wycena bilansowa jako instrument szacowania ryzyka Wycena bilansowa jako instrument szacowania ryzyka związanego z aktywami i pasywamizwiązanego z aktywami i pasywami

Korzyści ekonomiczne jako obszar Korzyści ekonomiczne jako obszar uwzględniania ryzyka związanego z uwzględniania ryzyka związanego z działalnością gospodarcządziałalnością gospodarczą

Ogólne zasady uwzględniania czynników ryzyka w predykcji korzyści ekonomicznych

Wiarygodność prognoz i podstawowe komponentyich wartości

Uwzględnienie ryzyka związanegobieŜącą rynkową

WW odniesieniuodniesieniu dodo aktywówaktywów inwestycyjnychinwestycyjnychczynnikiem ryzyka waŜnym w prognozowaniu wartościkorzyści ekonomicznych, które dzięki utrzymywaniu takichaktywów moŜna będzie w przedsiębiorstwie osiągać, jest ryzykozwiązane z:

kursami rynkowymi instrumentów inwestycyjnych,1. uwarunkowaniami polityczno-gospodarczymi waŜnymi dlarozwoju rynków kapitałowych,2. rozwojem rynku nieruchomości inwestycyjnych,3. polityką państwa w zakresie stóp procentowych i4. polityką fiskalną


Uwzględnienie ryzyka związanegobieŜącą rynkowąoceną wartości pieniądza w czasie

Uwzględnienie ryzyka związanego z inkasem iwydatkowaniem szacowanych kwot

Uwzględnienie ryzyka związanego z inflacyjnym wzrostem cen w okresie prognozy

Uwzględnienie ryzyka związanego z walutowymiprzepływami pienięŜnymi

Wartość godziwa jako poziom wyceny odzwierciedlający ryzyko gospodarcze

Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jako miernik potencjalnych skutków ryzyka gospodarczego

4. polityką fiskalną5. inflacją.

WW odniesieniuodniesieniu dodo aktywówaktywów operacyjnychoperacyjnychznaczenie będą mieć czynniki ryzyka tkwiące na przykład w:1. zmienności upodobań konsumenckich,2. postępie technologicznym,3. rozwoju konkurencji,4. polityce przedsiębiorstwa w zakresie innowacyjności ofertyproduktowej,5. szeroko rozumianym zarządzaniu kosztami przedsiębiorstwa,6. dostępności zasobów koniecznych do prowadzeniadziałalności operacyjnej,7. wadliwości wykorzystywanych urządzeń,8. synchronizacji i logistyce organizacji pracy aktywówoperacyjnych


Warunkiem Warunkiem uznania za wiarygodne szacunków przepływów pienięŜnych netto jest:

(a) stosowanie, pochodzących z zewnątrz przedsiębiorstwa, danych i załoŜeń, co do całokształtu warunków gospodarczych jego dotyczących, i które wystąpią w dalszym okresie uŜytkowania rozpatrywanego ośrodka,

(b) opieranie się na aktualnym i akceptowanym przez kierownictwo przedsiębiorstwa planie działalności,

(c) uwzględnienie wszelkich szacunkowych wpływów i wydatków środków pienięŜnych i ich ekwiwalentów, których zgodnie z

Korzyści ekonomiczne jako obszar uwzględniania ryzyka związanego z działalnością gospodarczą


WiarygodnośćWiarygodność prognozprognoz ii podstawowepodstawowekomponentykomponenty ichich wartościwartościUwzględnienie ryzyka związanegobieŜącą rynkową


środków pienięŜnych i ich ekwiwalentów, których zgodnie z oczekiwaniami, przedsiębiorstwo moŜe się spodziewać z przyszłej zaplanowanej restrukturyzacji lub zaplanowanego udoskonalenia lub ulepszenia produktów uzyskiwanych dzięki uŜytkowaniu rozpatrywanego obiektu,

(d) stosowanie maksymalnie pięcioletniego okresu prognoz, chyba, Ŝe przyjęcie dłuŜszego okresu pozwoli na bardziej wiarygodne szacunki,

(e) stosowanie – w przypadku dłuŜszego niŜ pięć lat okresu prognoz – do wartości przepływów pienięŜnych (i ich ekwiwalentów) netto wykraczających poza okres pięciu lat –ekstrapolacji prognoz opartych na planie działalności, ale przy zastosowaniu stałej lub malejącej stopy wzrostu na kolejne lata.

Uwzględnienie ryzyka związanegobieŜącą rynkowąoceną wartości pieniądza w czasie







StopaStopa dyskontowadyskontowastosowana przy ustalaniu teraźniejszej wartości

szacunkowych korzyści ekonomicznych jest kolejnym instrumentem uwzględniania wiązki czynników ryzyka związanego z bieŜącą wartością rynkową pieniądza w czasie. JeŜeli w praktyce funkcjonują stopy dyskontowe w określonym przedziale, to wybór stopy z tego przedziału odzwierciedla bardzo syntetycznie




UwzględnienieUwzględnienie ryzykaryzyka związanegozwiązanegobieŜącąbieŜącą rynkowąrynkową ocenąoceną wartościwartości


przedziału odzwierciedla bardzo syntetycznie uwarunkowania rynkowe (i towarzyszące im czynniki ryzyka) występujące w obszarze, w którym szacowane są korzyści ekonomiczne

bieŜącąbieŜącą rynkowąrynkową ocenąoceną wartościwartościpieniądzapieniądza ww czasieczasieUwzględnienie ryzyka związanego z inkasem iwydatkowaniem szacowanych kwot






Korzyści ekonomiczne ustalone z Korzyści ekonomiczne ustalone z uwzględnieniem róŜnego uwzględnieniem róŜnego prawdopodobieństwa inkasa prawdopodobieństwa inkasa strumienistrumieni

pienięŜnych są oszacowane bardziej wiarygodnie, gdyŜ zastosowanie prawdopodobieństwa inkasa wymaga przeanalizowania wielu czynników ryzyka mających znaczenie dla tego




Uwzględnienie ryzyka związanego bieŜącą rynkowąoceną wartości pieniądzaw czasie


ryzyka mających znaczenie dla tego prawdopodobieństwa. Wśród nich moŜe być: ryzyko niskiej zdolność płatniczej kontrahentów, ryzyko trudności rynkowych w zakresie zbycia produktów, ryzyko konieczności stosowania skont i rabatów, itp

oceną wartości pieniądzaw czasie

UwzględnienieUwzględnienie ryzykaryzyka związanegozwiązanego zzinkaseminkasem ii wydatkowaniemwydatkowaniemszacowanychszacowanych kwotkwotUwzględnienie ryzyka związanego z inflacyjnym wzrostem cen w okresie prognozy





Wymuszona przez prawo bilansowe Wymuszona przez prawo bilansowe zaleŜność pomiędzy stopą dyskontową zaleŜność pomiędzy stopą dyskontową i stopą inflacjii stopą inflacji

jest teraźniejszym odzwierciedleniem w wartości szacowanych korzyści ekonomicznych ryzyka związanego z inflacją spodziewaną w przyszłości. Pominięcie w tych szacunkach problemu inflacji, w sytuacji, kiedy moŜe być ona znacząca zniekształci






wartość korzyści ekonomicznych. Konieczność uwzględniania inflacji albo w stopie dyskontowej, albo poprzez odpowiednie przeliczenie nominalnych szacunkowych przepływów pienięŜnych wymaga „analizowania przyszłości” przedsiębiorstwa i jego moŜliwości z uwzględnieniem wielu czynników ryzyka inflacyjnego wzrostu cen. Dzięki temu prognoza korzyści ekonomicznych jest bardziej rzetelna. Ostatecznie teŜ i wycena bilansowa kategorii z nimi związanych bardziej kompleksowo odzwierciedla róŜne czynniki ryzyka, na które naraŜone jest przedsiębiorstwo w przyszłości.



Uwzględnienie ryzyka związanego z Uwzględnienie ryzyka związanego z inflacyjnym wzrostem cen w okresie inflacyjnym wzrostem cen w okresie prognozyprognozyUwzględnienie ryzyka związanego z walutowymiprzepływami pienięŜnymi




WymaganieWymaganie szacowaniaszacowania przepływówprzepływów ww waluciewalucieobcejobcej aa następnienastępnie ichich przeliczanieprzeliczanie nana walutęwalutękrajow ąkrajow ą

powoduje, Ŝe dokonywanie prognoz takich walutowych przepływów musi następować z duŜą znajomością rynku, na którym przeprowadzane będą takie transakcje walutowe, funkcjonującej tam konkurencji, istniejących nisz. Oznacza to






konkurencji, istniejących nisz. Oznacza to konieczność analizowania wielu czynników ryzyka wynikających ze specyfiki takiego obszaru funkcjonowania przedsiębiorstwa.




Uwzględnienie ryzyka związanego z Uwzględnienie ryzyka związanego z walutowymi przepływami walutowymi przepływami pienięŜnymipienięŜnymi




Wiele wycen wartości godziwej opierających Wiele wycen wartości godziwej opierających się na szacunkach jest z natury rzeczy się na szacunkach jest z natury rzeczy mało precyzyjnych.mało precyzyjnych.

Wynika to niepewności dotyczącej wystąpienia przyszłych zdarzeń lub ich wyniku, ale takŜe subiektywnej oceny kierownictwa.

Niepewność, co do wiarygodności sposobu wyceny moŜe być spowodowana:






być spowodowana:

1. długością okresu objętego prognozą,

2. ilością i złoŜonością znaczących załoŜeń przyjętych do wyceny,

3. wysokim stopniem subiektywizmu załoŜeń i czynników wykorzystywanych podczas wyceny,

4. wysokim stopniem niepewności dotyczącym występowania lub wyników przyszłych zdarzeń przyjętych w załoŜeniach,

5. brakiem obiektywnych danych przy jednoczesnym zastosowaniu wysoce subiektywnych czynników.




Uwzględnienie ryzyka związanego z walutowymi przepływami pienięŜnymi

Wartość godziwa jako poziom wyceny Wartość godziwa jako poziom wyceny odzwierciedlający ryzyko gospodarczeodzwierciedlający ryzyko gospodarczeOdpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jako miernik potencjalnych skutków ryzyka gospodarczego


OdpisOdpis aktualizującyaktualizuj ącyjest wymiernym, wieloaspektowym, wyraŜonym w

teraźniejszych wartościach sprawozdawczych,odzwierciedleniem przyszłego wpływuczynników ryzyka gospodarczego na przyszłedokonania przedsiębiorstwa. Ta uwaga wyraźniepodkreśla, co w tym miejscu powtarza się zainnymi osobami,Ŝe sprawozdaniefinansowejest






innymi osobami,Ŝe sprawozdaniefinansowejestsprawozdaniem bardziej z przyszłości niŜ zprzeszłości. Aspekt „przyszłościowy”sprawozdania finansowego wiązać naleŜy mocnoz czynnikami ryzyka, jakie mogą spowodowaćjego realizację w przyszłości. Aspektprzeszłościowy naleŜy wiązać z faktem, Ŝeprezentowane wartości są odzwierciedleniemposiadanego przez przedsiębiorstwo w danymmomencie potencjału do generowania korzyściekonomicznych.




Uwzględnienie ryzyka związanego z walutowymi przepływami pienięŜnymi


Odpis aktualizujący z tytułu utraty warto ści jako Odpis aktualizujący z tytułu utraty warto ści jako miernik potencjalnych skutków ryzyka miernik potencjalnych skutków ryzyka gospodarczegogospodarczego


Dziękuj ę za uwagęDziękuj ę za uwagę

Ryzyko w zarządzaniu aktywami i pasywami w przedsiębiorstwie

Business

Transcript of Ryzyko w zarządzaniu aktywami i pasywami w przedsiębiorstwie