Rynek co2 raport za 300 dni i perspektywy dm consus

Podsumowanie 300 dni trzeciego okresu rozliczeniowego Systemu ETS

Dom Maklerski Consus S.A.; ul. Dominikańska 9; 87-100 Toruń – Polska; KRS: 0000359260; Sąd Rejonowy w Toruniu,

VII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego; NIP: 956-22-73-788; Kapitał zakładowy: 9.000.000 PLN; Kapitał zakładowy opłacony: 9.000.000 PLN;

+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 0





+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

Streszczenie .......................................................................................................................... 2

Trzeci okres rozliczeniowy – przed nami zmiany ................................................................... 5

Kalendarium 300-stu dni III okresu rozliczeniowego .............................................................. 8

Analiza cen 300-stu dni III okresu rozliczeniowego ...............................................................11

Struktura rynku CO2 w 2013 r. .............................................................................................16

Sposoby ucieczki od nadwyżki .............................................................................................27

Możliwe scenariusze reform ETS .........................................................................................30

Prognoza cen dla III okresu rozliczeniowego ........................................................................36




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

Streszczenie

Raport „Podsumowanie 300 dni trzeciego okresu rozliczeniowego systemu ETS” to

kompleksowa analiza przygotowana przez DM Consus. Trwający w Warszawie szczyt

klimatyczny COP19 jest doskonałą okazją do podsumowania symbolicznych 300 dni

trzeciego okresu handlu uprawnieniami w ramach europejskiego systemu ETS (2013-2020).

Powodzenie globalnego porozumienia w sprawie redukcji emisji post-Kyoto jest niezwykle

ważne nie tylko ze względu na realizację polityki klimatycznej ONZ, ale przede wszystkim

kluczowe dla przyszłości rozwoju europejskiego systemu handlu uprawnieniami, który w

ostatnich miesiącach napotyka na wielkie problemy – mówi Maciej Wiśniewski, prezes DM

Consus.

Nie ulega wątpliwości, że największym problemem ETS jest pokaźna nadwyżka

uprawnień na rynku. To ma wielki wpływ na ceny europejskich uprawnień. Cena EUA

w pierwszych miesiącach funkcjonowania ETS to niemal nieustanne spadki wywołane

nadpodażą uprawnień w systemie, co jasno pokazuje bilans popytu i podaży – dowodzi

Juliusz Preś, szef analiz i Członek Zarządu DM Consus. Rzeczywiście, obecnie cena

uprawnień kształtuje się na poziomie 4,50 euro, co stanowi niemal 40-procentowy spadek w

odniesieniu do listopada 2012 r. Jednostki EUA charakteryzują się dużym ryzykiem

i zmiennością. Uprawnienia, które jeszcze w styczniu kosztowały 6,50 euro, najniższą

wartość zanotowały w kwietniu, kiedy ich wartość spadła na poziom ok. 2,50 euro. Rynek

jest tak bardzo zmienny, bo to rynek polityczny, a my jesteśmy obecnie w samym środku

zmian – dodaje Juliusz Preś.

Duży wpływ na cenę w pierwszych kwartałach trzeciego okresu miały

przeprowadzane aukcje, które co tydzień lokowały na rynku kolejne kilkanaście milionów

jednostek. Do tej pory sprzedano w ramach aukcji pierwotnych niemal 700 mln EUA. Jednak,

budzącym najwięcej emocji i poruszenia aspektem były poszczególne kroki związane

z wdrażaniem propozycji „backloadingu”, czyli opóźnienie aukcji EUA o wolumenie 900 mln

ton o kilka lat. Zmiana harmonogramu tych aukcji w zeszłym tygodniu dostała „zielone

światło” od rządów krajów członkowskich UE i najprawdopodobniej zostanie wdrożona.

Deklaracja ta nie wpłynęła jednak znacząco na cenę EUA. Według naszych analiz

„backloading” jest już w znacznej mierze zawarty w obecnej cenie [...] Realizacja

backloadingu to tylko kropka nad „i”, zatem wzrosty po przegłosowaniu nie powinny być

wielkie, być może rzędu 10-20% – stwierdza Juliusz Preś.

Co więcej, „backloading” nie usunie najważniejszego problemu na rynku carbon,

jakim jest nadwyżka uprawnień w systemie sięgająca ponad 1,53 mld ton na koniec roku

2013 (po uwzględnieniu zarówno EUA jak i CER i ERU, które mogą być wykorzystane do

umorzenia). Główną przyczyną nadwyżki jest zawyżona prognoza emisji w drugim okresie,

niższa produkcja w latach 2008-2012 spowodowana kryzysem oraz większe inwestycje w




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

OZE i efektywność energetyczną, które obniżyły emisje w instalacjach – zauważa Maciej

Wiśniewski. Przedłużenie ważności uprawnień pochodzących z drugiego okresu

rozliczeniowego (tzw. banking) uchroniło rynek od utraty wartości przez EUA, co miało

miejsce w 2007 r., ale wygenerowało nadwyżkę w wysokości około 50% rocznych emisji UE.

Operacja ta okazała się krokiem z deszczu pod rynnę – dodaje Prezes DM Consus.

Z założonych przez DM Consus scenariuszy unijnych emisji w latach 2013-2020

wynika, że nadwyżka nie tylko nie zniknie, ale jeszcze się powiększy. Nawet, jeśli emisje

w ramach ETS utrzymają się na tym samym poziomie co w 2012 r. i nie zostaną już

zredukowane, to w 2020 r. nadwyżka w systemie wyniesie prawie 1,86 mld ton, czyli 100%

rocznych emisji UE.

Komisja Europejska zdaje sobie z tego sprawę i równolegle do interwencji

„backloadingu” pracuje nad strukturalną reformą ETS, która według najnowszych informacji

ma być zaprezentowana w styczniu 2014 r. Dotychczas zaproponowała sześć pomysłów na

reformę. Niektóre z nich są bardzo ambitne, jednak biorąc pod uwagę trudności z

wdrożeniem „backloadingu”, czy włączeniem lotnictwa do systemu ETS, politycznie bardzo

trudne do realizacji. Wszystkie projekty bezpośrednio lub pośrednio próbują ograniczyć

podaż uprawnień. Niemniej jednak, w ocenie DM Consus żaden z nich nie gwarantuje

redukcji podaży o 1,86 mld, bo taki przecież może być nadmiar uprawnień

w 2020 r.

Najlepszym rozwiązaniem dla przetrwania systemu ETS oraz jego uczestników

[nieproponowanym przez KE] wydaje się być czwarty okres rozliczeniowy – twierdzi Juliusz

Preś. Takie działanie mogłoby wpłynąć pozytywnie na równowagę popytu i podaży na rynku

CO2. Czwarty okres, biorąc pod uwagę aktualną nadwyżkę, musiałby zostać zaprojektowany

tak, by alokacja darmowych uprawnień była nieco niższa niż w obecnym okresie

i uwzględniała tylko firmy narażone problemem „carbon leakage”. Różnica ta musiałaby

wynosić ok. 200 mln uprawnień na każdy rok okresu w porównaniu do obecnego limitu.

W kolejnej dekadzie może być lepszy klimat dla redukcji CO2, ze względu na poprawiającą

się sytuację ekonomiczną oraz włączenie do systemu „głównych trucicieli” jak USA czy

Chiny. Może to przyczynić się do solidarności i osiągnięcia globalnego porozumienia. Jest to

najlepszy wybór pod względem politycznym, ekonomicznym i ekologicznym - dodaje ekspert

DM Consus.

W obecnej sytuacji, przy dużym ryzyku regulacyjnym i udokumentowanej nadpodaży,

DM Consus utrzymuje swoją prognozę dla EUA, według której średnia cena w latach 2013-

2020 wyniesie 6,65 euro. W obliczu braku międzynarodowego porozumienia post-Kyoto

prognoza DM Consus mówi, że cena uprawnień CER będzie się kształtować na niskim

poziomie i średnio w trzecim okresie rozliczeniowym wyniesie 0,45 euro.

Jednakże, ryzyko związane z rynkiem carbon oraz możliwość interwencji politycznej

w ETS mogą drastycznie wpłynąć na cenę uprawnień w najbliższych latach. Powinny

pamiętać o tym firmy należące do systemu. Ze względu na niższy darmowy przydział,

instalacje będą musiały nabywać coraz więcej uprawnień na rynku pierwotnym, co wiąże się




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 4

z tym, że będą narażone na nieporównywalnie większe ryzyko rynkowe. Także

monitorowanie i analiza rynku będą ważne – stwierdza Maciej Wiśniewski. Dodatkowym

wyzwaniem dla uczestników ETS będzie regulacja rynku. Uprawnienia w myśl dyrektywy

MIFID II będą traktowane jak instrument finansowy, co zwiększy bezpieczeństwo rynku CO2

i wyeliminuje pośredników działających bez zezwolenia – dodaje prezes DM Consus.

W którą stronę pójdzie warty ponad 100 mld EUR rynek carbon? Tego dowiemy się

już w styczniu 2014 r., kiedy Komisja Europejska przedstawi konkretną propozycję reformy

strukturalnej. Szybkie wprowadzenie reformy w opinii DM Consus wydaje się bardzo

wątpliwe, ze względu na czas, koszty i polityczny status quo.

Raport „Podsumowanie 300 dni trzeciego okresu rozliczeniowego systemu ETS”

składa się z 7 części. Pierwsza część – Trzeci okres rozliczeniowy – przed nami zmiany – po

krótce przypomina najważniejsze zmiany związane z implementacją kolejnej fazy handlu

uprawnieniami. Druga część – Kalendarium 300-stu dni III okresu rozliczeniowego –

przedstawia zestawienie najważniejszych wydarzeń tego okresu z zaznaczeniem, jaką

zmianę wartości uprawnień EUA one za sobą pociągnęły. Kalendarium wzbogacone jest

o komentarze polityków i osób decyzyjnych związanych z wydarzeniami. Część trzecia –

Analiza cen 300-stu dni III okresu rozliczeniowego – to analiza kształtowania się cen

uprawnień EUA i CER w 2013 r. Część czwarta – Struktura rynku CO2 w 2013 r. –

prezentuje zmieniającą się strukturę rynku carbon z uwzględnieniem miejsc handlu,

wolumenów na głównych giełdach CO2, analizy przeprowadzonych w br. aukcji oraz zmian

prawnych zmierzających do zwiększenia barier wejścia na rynku. Piąta część – Sposoby

ucieczki od nadwyżki – zawiera analizę kształtowania się popytu i podaży uprawnień w ETS

oraz przedstawia scenariusze unijnych emisji w okresie 2013-2020. Szósta część – Możliwe

scenariusze reform ETS – prezentuje analizę zmiany harmonogramu aukcji, tj. backloading.

W tej sekcji przedstawiono także najbardziej prawdopodobne scenariusze reform ETS, które

mogą być częścią planowanej przez Komisję Europejską reformy strukturalnej oraz ich

wpływ na równowagę popyt i podaży na rynku CO2. Ostatnia, siódma część – Prognoza cen

dla III okresu rozliczeniowego – zawiera predykcję cen opracowaną przez DM Consus oraz

inne instytucje działające na rynku carbon.

Każda z części wzbogacona jest o wykresy i tabele, które ułatwiają analizę systemu.

Ważną częścią raportu są wypowiedzi ekspertów DM Consus. Nawigację i poruszanie się po

dokumencie ułatwiają adnotacje znajdujące się na marginesie, które zawierają najważniejsze

informacje dotyczące danej sekcji.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 5

Trzeci okres rozliczeniowy – przed nami zmiany

Trzeci okres rozliczeniowy systemu handlu uprawnieniami niesie za sobą

wiele zmian w funkcjonowaniu systemu ETS. Wynikają one z naturalnego rozwoju

koncepcji ochrony klimatu Unii Europejskiej. Poniżej przedstawione jest krótkie

zestawienie, podsumowujące najważniejsze 10 cech nowego systemu (2013-2020).

1. Od 2013 r. poszerzono zakres rodzajów gazów cieplarnianych, których

dotyczyć będzie redukcja. Obok CO2, wymogiem redukcyjnym objęty jest

także podtlenek azotu (N2O) oraz fluorowęglowodory (PFC). Zwiększyła się

także liczba sektorów w systemie. Instalacje podległe ETS od br. pochodzą z

sektorów: elektroenergetyki, ciepłownictwa, rafinerii, hut stali, hut żelaza, hut

aluminium, hut metali, cementowni, hut szkła, produkcji wapna, produkcji

papieru, produkcji ceramiki, produkcji kwasów, przemysłu chemicznego oraz

lotnictwa cywilnego. Włączenie do systemu tego ostatniego sektora wywołuje

wiele kontrowersji. W wyniku międzynarodowych protestów oraz gróźb

mających znamiona wojny handlowej (np. anulowanie zamówienia Airbusów

przez chińskie linie lotnicze) Komisja Europejska postanowiła zawiesić udział

lotnictwa w ETS na jeden rok. Obecnie Międzynarodowa Organizacja

Lotnictwa Cywilnego (ICAO) pracuje nad utworzeniem alternatywnego

systemu cap and trade dla lotnictwa. Od lipca 2013 r. nowym, 31-szym

członkiem ETS jest Chorwacja.

2. Kluczowym krokiem dla stabilności rynku carbon było uznanie w III fazie

jednostek zaoszczędzonych przez instalacje oraz jednostek zgromadzonych

w rezerwach krajów UE w ramach drugiego okresu rozliczeniowego. Proces

ten (zwany też banking) łącznie dotyczył ponad 895 mln ton. Dzięki

przedłużeniu czasu ważności jednostek o kolejne 8 lat regulator uniknął

sytuacji, jaka miała miejsce pod koniec pierwszego okresu rozliczeniowego,

kiedy to EUA były praktycznie bezwartościowe. Działanie to wygenerowało

inny problem, mianowicie zaoszczędzone w drugim okresie uprawnienia

stworzyły na rynku ogromną nadwyżkę, która może mieć wpływ na

kształtowanie się cen aż do 2020 r.

3. Począwszy od 2013 r. liczba wydawanych przez UE uprawnień ulega

zmniejszeniu w sposób liniowy, przy czym za punkt wyjścia uznaje się

wysokość emisji z połowy II okresu rozliczeniowego. Liczba uprawnień ulega

zmniejszeniu o współczynnik liniowy 1,74% i w 2020 r. ma być o 13% niższa

niż w 2013 r.

Większy zasięg Lotnictwo w ETS? Chorwacja w ETS Banking uprawnień Współczynnik redukcji: 1,74%




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 6

4. Kolejna zmiana to sposób alokacji uprawnień. Do tej pory instalacje

otrzymywały jednostki za darmo. Trzeci okres to zwiększenie roli „aukcji”,

które do tej pory miał znaczenie marginalne. Część instalacji otrzyma,

wprawdzie darmowe uprawnienia w ramach tzw. derogacji (sektor

energetyczny i ciepłowniczy) oraz ze względu na zagrożenie tzw. ucieczką

emisji (sektory produkcyjne), jednak darmowy przydział dla pozostałych

uczestników ETS będzie przebiegać w znacznie mniejszej skali niż do tej

pory. W wyniku tego firmy będą musiały kupować uprawnienia na rynku

pierwotnym bądź wtórnym. Darmowa alokacja przyznawana jest w III okresie

rozliczeniowym na podstawie tzw. benchmarków czyli w oparciu o wyniki

energetyczne i emisyjne 10% najbardziej efektywnych zakładów w UE.

Kalkulacja liczby przyznanych uprawnień bazuje o wypełnione przez

instalacje w 2011 r. krajowe środki wykonawcze (tzw. NIMs). Uzyskana w

dokumencie przewidywana darmowa alokacja, po zebraniu danych ze

wszystkich unijnych instalacji, w celu zmieszczenia się w górnym limicie

podaży III okresu (tzw. EU cap) została na początku września 2013 r.

zredukowana o 5,7% (na rzecz aukcji). Tym samym każda instalacja w UE

otrzyma mniej uprawnień niż to wcześniej zakładano. Liczba przyznawanych

uprawnień będzie z każdym rokiem malała. Sektor produkcyjny w 2013 r.

otrzyma ok. 80% uprawnień, by w 2020 r. dostać tylko 30%. Instalacje

zagrożone ucieczką emisji będą dostawać 100% swoich potrzeb. Według

szacunków Komisji Europejskiej ponad 48% uprawnień, które pojawią się na

rynku w latach 2013-2020 będzie sprzedana na aukcjach.

5. W wyniku ogromnej nadpodaży jednostek pochodzących z mechanizmów

protokołu z Kyoto (CDM i JI), Komisja Europejska już w 2012 r. zdecydowała

się na ograniczenie możliwości wykorzystania części z nich do rozliczeń

emisji z instalacji. Z końcem kwietnia 2013 r. straciły ważność jednostki

powstałe w skutek redukcji emisji takich gazów jak HFC-23 oraz N2O.

Ograniczona została również możliwość użycia jednostek generowanych

przez państwa, które nie przystąpiły do post-Kyoto. Jednostki, którymi będzie

można rozliczać emisje w ramach dyrektywy łączącej (tzw. zielone CER-y)

mogą pochodzić z projektów zarejestrowanych przed 2013 r., projektów

zarejestrowanych po 2013 r. w najmniej rozwiniętych krajach (LDC), lub tych

opartych na obustronnych umowach.

6. Instalacje, które nie wykorzystały do tej pory jednostek CER lub ERU

do rozliczenia swoich emisji, w myśl dyrektywy łączącej 2009/29/WE, Art.11a

pkt.8 mogą to uczynić do poziomu 11% alokacji, którą dostali podczas

drugiego okresu rozliczeniowego. Firmy, które dokonały rozliczenia emisji

jednostkami pochodzącymi z projektów CDM lub JI w drugim okresie

rozliczeniowym do poziomu 10% swojej alokacji, mogą dokonać stosownego

Rola aukcji Współczynnik redukcyjny: 5,7% Wykorzystanie jednostek CER i ERU w III okresie Wykorzystanie CER/ERU do poziomu 11% alokacji II okresu




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 7

rozliczenia w wysokości 1% alokacji drugiego okresu rozliczeniowego.

Uprawnienia wydane przed 2013 r. mogą być wymienione do końca marca

2015 r.

7. W wyniku nielegalnych procederów, które miały miejsce w latach 2010-2011

w ramach systemu ETS, Komisja Europejska postanowiła skupić się na

zwiększeniu bezpieczeństwa użytkowników systemu handlu uprawnieniami,

w szczególności instalacji korzystających z rejestrów uprawnień. Od czerwca

2012 r., po konsolidacji krajowych systemów rejestrowych, na rynku

funkcjonuje wspólnotowy rejestr EUTL (ang. European Union Transaction

Log). Zmiany zwiększające bezpieczeństwo dotyczą głównie autoryzacji

czynności dokonywanych na rachunkach (tzw. zasada czterech oczu) oraz

weryfikacji wiarygodności partnerów, z którymi zawierane są transakcje

(rachunki zaufane). Zwiększone bezpieczeństwo z jednej strony minimalizuje

ryzyko powtórzenia się kradzieży, z drugiej jednak oznacza zwiększoną

biurokrację i potencjalne wydłużenie czasu transakcji.

8. W celu wzmocnienia bezpieczeństwa i zagwarantowania skutecznego

funkcjonowania ETS, Komisja Europejska podejmuje kroki, które mają

w niedługiej przyszłości uregulować rynek CO2. W ramach nowelizacji

dyrektywy oraz rozporządzenia ws. rynków instrumentów finansowych

(MIFID II / MIFIR), uprawnienia będą klasyfikowane jako instrumenty

finansowe, co spowoduje zaostrzenie zasad świadczenia usług pośrednictwa

w handlu CO2 oraz zwiększy bezpieczeństwo rynku CO2. Dostęp do aukcji

pierwotnych, zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (UE) 1031/2010, będą mieć

tylko instalacje oraz podmioty będące pod nadzorem KNF. Zakazane będzie

dokonywanie przez podmiot nieobjęty nadzorem transakcji w imieniu

własnym, ale na cudzy rachunek. Taki zabieg ma wyeliminować wielu

pośredników rynku CO2 działających dziś niezgodnie z prawem. Kolejną

regulacją, która weszła w życie jest rozporządzenie ws. instrumentów

pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym,

kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji (EMIR). Dla

przedsiębiorstwa handlującego uprawnieniami pełne wdrożenie tego przepisu

oznacza wymóg zgłaszania każdej terminowej transakcji OTC do

repozytorium oraz monitorowania i zarządzania ryzykiem operacyjnym

i kredytowym.

9. Inne prace regulatora skupiają się na połączeniu unijnego systemu handlu

uprawnieniami z innymi regionalnymi systemami cap and trade na świecie. Do

tej pory najbardziej zaawansowane rozmowy prowadzone są z rządem

australijskim i Nowej Zelandii. Według dotychczasowych ustaleń obustronne

połączenie systemów miałoby rozpocząć się w 2015 roku ale nie później niż

do 1 lipca 2018 r. Porozumienie zakłada możliwość rozliczania emisji przez

Unijny rejestr uprawnień Rynek CO2 pod nadzorem– MIFID II Wymóg monitorowania ryzyka – EMIR Połączenie z innymi systemami ETS




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 8

instalacje z UE i Australii oraz Nowej Zelandii z wykorzystaniem jednostek

redukcji pochodzących z obu systemów. Plany zakładają, że już od 1 lipca

2015 r. instalacje z Australii i z Nowej Zelandii będą mogły rozliczać swoje

emisje wykorzystując uprawnienia EUA (tzw. one-way link). Obecnie rozmowy

straciły tempo, ze względu na mniejsze zaangażowanie australijskiego rządu.

Połączenie systemów mogłoby mieć znaczący wpływ na redukcję nadwyżki

uprawnień, z jaką zmaga się unijny system.

10. Nieodłączną cechą trzeciego okresu rozliczeniowego są zmiany regulacyjne,

które w przyszłości mogą znacząco wpłynąć na podaż uprawnień na rynku,

a co za tym idzie kształtowanie się cen uprawnień. Ryzyko podażowej

ingerencji w rynek CO2 przejawia się przede wszystkim w postaci projektu

odłożenia części uprawnień z rynku poprzez zmianę harmonogramu aukcji,

znanej powszechnie pod nazwą backloading. Według zapowiedzi członków

komisji ds. ochrony klimatu Unii Europejskiej, backloading jest jedynie

pierwszym krokiem w kierunku naprawy systemu ETS. W najbliższych

tygodniach komisja ma zaproponować projekt strukturalnej reformy rynku

CO2, która po wdrożeniu może całkowicie zmienić oblicze systemu ETS.

Zmiany regulacyjne – backloading i strukturalna reforma

Kalendarium 300-stu dni III okresu rozliczeniowego

Pierwsze dni trzeciego okresu rozliczeniowego obfitowały w ważne

wydarzenia, które miały ogromny wpływ na ceny uprawnień. Budzącymi najwięcej

emocji były poszczególne kroki związane z wdrażaniem propozycji backloadingu.

Poniżej zaprezentowano zestawienie najważniejszych wydarzeń pierwszych 300-stu

dni III okresu z zaznaczeniem, jaką zmianę wartości uprawnień EUA one za sobą

pociągnęły. Przy każdym wydarzeniu podane są szczegóły dotyczące dziennej (lub

tygodniowej, w zaznaczonych przypadkach) zmienności cen uprawnień EUA na

giełdzie ICE ECX dla kontraktu Dec13 z wyszczególnieniem ceny otwarcia (O)

poprzedzającej wydarzenie, najwyższej (H) i najniższej (L) ceny EUA zanotowanej w

analizowanym okresie oraz ceny zamknięcia (C) po analizowanym wydarzeniu.

Kalendarium wzbogacone jest o komentarze polityków i osób decyzyjnych

związanych z poniższymi wydarzeniami.

Dzień

Wydarzenie Zmiana O H L C

7 styczeń Pierwsza aukcja uprawnień -6,6%* 6,34 6,72 5,87 5,92

18 styczeń Niemiecka aukcja anulowana -9,6% 5,63 5,66 5,04 5,09

24 styczeń Unijny komitet przemysłu (ITRE)

odrzuca backloading -6,7% 4,64 4,87 3,15 4,33




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 9

19 luty Komisja środowiskowa (ENVI) popiera backloading minimalną liczbą głosów

-7,7% 5,07 5,15 4,12 4,68

22 luty Kolejny raz niemiecka aukcja odwołana -1,1% 5,25 5,33 4,95 5,19

25 luty ENVI przekłada głosowanie nad

backloadingiem -12,3% 5,19 5,21 4,51 4,55

28 luty Dyskusja nad backloadingiem w unijnej

Komisji ds. zmian klimatu (EU CCC) +10,1% 4,47 5,02 4,35 4,92

12 marzec Unijna aukcja pierwszy raz anulowana -7,7% 4,27 4,27 3,94 3,94

14 marzec PE popiera plany naprawy EU ETS we

wstępnym głosowaniu +5,7%

3,51 4,22 3,46 3,71

20 marzec Irlandia, Węgry, Słowenia jako kolejne

kraje popierające backloading +12,7% 3,53 4,00 3,50 3,98

2 kwiecień Emisja gazów cieplarnianych w ramach

EU ETS spada o 1,4% w 2012 r. -0,01%* 4,77 5,26 4,67 4,74

16 kwiecień

Parlament Europejski odrzuca backloading

-34,7% 4,78 4,93 2,97 3,12

1 maj Wprowadzenie zakazu tzw. „szarych

CER-ów” -8,2% 3,16 3,22 2,87 2,90

6 maj Angela Merkel komentuje możliwość wsparcia przez Niemcy backloadingu

+20,3%* 3,16 3,80 2,87 3,80

Mam nadzieję, że Niemcy będą mogły podjąć ostateczną decyzję [ws.backloadingu] nie później niż

na jesieni tego roku. Angela Merkel, kanclerz Niemiec, źródło: pointcarbon.com

10 maj

Dane użycia jednostek CER i ERU w II fazie opublikowane. Niemiecki minister

gospodarki przeciwny interwencji na rynku carbon

-11,6% 3,80 3,80 3,34 3,36

16 maj UE publikuje emisje za 2012 r. -8,3%* 3,62 3,78 3,31 3,32

12 czerwiec

Angela Merkel komentuje sytuację na rynku CO2

+10,7% 4,22 4,87 4,18 4,67

Bardzo szybki rozwój odnawialnych źródeł energii spowodował ogromne problemy dla systemu

handlu uprawnieniami. Angela Merkel, kanclerz Niemiec, źródło: pointcarbon.com

19 czerwiec

Backloading zyskuje poparcie w Komisji środowiska (ENVI)

-7,1% 4,68 4,76 4,35 4,35

1 lipiec Nowe funkcje Rejestru Unii (EUTL)

wprowadzone +0,1% 4,11 4,18 4,11 4,12

3 lipiec Poprawka dot. Backloadingu zyskuje poparcie w Parlamencie Europejskim

+8,5% 4,22 4,85 3,79 4,68

10 lipiec Państwa członkowskie zatwierdzają

zmiany na liście sektorów zagrożonych „carbon leakage”

+2,4% 4,13 4,22 3,94 4,03

1 sierpień EEX zmniejsza wolumen aukcji o 50% +0,1% 4,34 4,45 4,34 4,35




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

0

na czas wakacji

5 wrzesień UE redukuje przydziały z krajowych środków wykonawczych o 5,7%

+16,0%* 4,56 5,41 4,52 5,29

16 wrzesień

Pierwsza polska aukcja przeprowadzona

+1,7% 5,41 5,60 5,33 5,50

18 wrzesień

PE odrzuca rezolucję o naprawie rynku CO2

-2,7% 5,84 5,93 5,52 5,68

23 wrzesień

Angela Merkel wygrywa wybory do Bundestagu

-5,5%* 5,32 5,58 5,01 5,03

2 październi

k

ICAO przedstawia projekt prac nad systemem redukcji CO2 w lotnictwie

+2,1% 5,16 5,34 5,13 5,27

9 październi

k

EBI zapowiada sprzedaż 100 mln ton EUA pochodzących z projektu NER300

-2,0% 4,98 5,06 4,84 4,88

16 październi

k

Angela Merkel wypowiada się pozytywnie o projekcie backloadingu

+7,9% 4,95 5,49 4,88 5,34

Do pewnego stopnia potrzebujemy odłożenia części uprawnień, tak aby ich ceny wróciły do odpowiedniego poziomu. Reakcja nie powinna być gwałtowana, gdyż wzrost PKB, na podstawie którego podaż uprawnień jest oparta, nie miał miejsca od kilku lat. Kiedy ceny uprawnień będą wyższe, znów umożliwi to elektrowniom gazowym konkurowanie z elektrowniami opartymi na spalaniu węglem. Angela Merkel, kanclerz Niemiec, źródło: pointcarbon.com

21 październik

PE odrzuca projekt zwiększenia celu redukcyjnego do 30% w 2030 r.

-11,2% 5,16 5,16 4,58 4,58

31 październik

Unijna aukcja z rekordowym zainteresowaniem

-3,6% 4,95 4,96 4,77 4,77

8 listopad Kraje UE dają mandat dla backloadingu -5,67%

4,76 5,04 4,42 4,49

*ujęcie tygodniowe




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

1

Powyższy wykres świeczkowy prezentuje zmienność cen EUA związaną z

opisanymi powyżej wydarzeniami. Na przestrzeni pierwszych 300 dni III okresu

rozliczeniowego cena EUA wahała się w przedziale 2,87 – 7,01 euro.

Wykres 1. Zmienność cen EUA w 2013 r. Źródło: opracowanie własne.

Analiza cen 300-stu dni III okresu rozliczeniowego

Pierwszy kwartał trzeciego okresu rozliczeniowego to kontynuacja spadków

na rynku CO2. EUA traciły na wartości głównie w wyniku zwiększenia podaży

uprawnień w postaci aukcji pierwotnych, które co tydzień lokowały na rynku kolejne

kilkanaście milionów jednostek. Innym ważnym powodem były problemy związane

z wdrożeniem projektu backloadingu. Pierwsze dni drugiego kwartału to ogromny

cios dla wartości EUA, które osiągnęły poziom 2,86 euro, najniższy od czasu

zakończenia pierwszego okresu rozliczeniowego (2007 r.) Tegoroczne minimum

okazało się impulsem do dalszych wzrostów, które postępowały aż do końcówki

trzeciego kwartału, kiedy zanotowano wartość 5,65 euro za EUA. W czwartym

kwartale jak do tej pory EUA notują negatywny trend.

Aukcje jedną z przyczyn spadku cen EUA




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

2

Uprawnienia CER najgorszy okres zanotowały w pierwszym kwartale oraz na

początku drugiego kwartału br. Ich wartość spada nieprzerwalnie od kwietnia 2011 r.

Minimalna wartość zielonych CER-ów została osiągnięta pod koniec kwietnia (0,25

euro), kiedy to tzw. szare CER-y można było nabyć za jedyne 0,02 euro. Po wejściu

w życie zakazu używania szarych jednostek (maj br.), zielone CER-y zaczęły

zyskiwać na wartości. W połowie września osiągnęły maksymalną tegoroczną

wartość – 0,68 euro.

Uprawnienia EUA od stycznia do października br. straciły na wartości niemal

30%. Największa strata w stosunku do początku roku miała miejsce po pierwszym

odrzuceniu backloadingu przez Parlament Europejski (niemal -59%). Znacznie lepiej

pod tym względem prezentują się uprawnienia CER. Inwestor, który zakupił te

jednostki w styczniu br., do końca października zarobił na nich ponad 25%.

Największą wartość, bo niemal 80% zysku CER-y uzyskały w połowie września,

Wykres 2. Dzienny wykres cen EUA Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX. Jednostki CER w maju zakończyły 25-miesięczny nieprzerwalny spadek Wykres 3. Dzienny wykres cen CER. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX. Strata EUA, zysk CER




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

3

najniższą – 36-procentową stratę – pod koniec kwietnia br.

W ujęciu miesięcznym uprawnienia EUA najwięcej straciły w styczniu br.

(niemal 48% straty), najbardziej stabilnym miesiącem okazał się lipiec (2% zysku).

Największe zwyżki można było zaobserwować w maju (niemal 26%). W pierwszych

trzech kwartałach br. aż 7 miesięcy było pozytywnych, jednak średni zysk tych

miesięcy to 10%, podczas gdy średnia strata dwu miesięcy negatywnych (styczeń

i kwiecień) to aż 42%.

Cena EUA w pierwszych miesiącach funkcjonowania ETS to niemal nieustanne

spadki wywołane nadpodażą uprawnień w systemie, co jasno pokazuje bilans popytu

i podaży. Od lutego rynek nieco się ustabilizował, co było spowodowane prawnymi

krokami przedstawicieli Unii Europejskiej w kierunku wdrożenia backloadingu. Jednak

kwietniowe odrzucenie propozycji zmiany harmonogramu aukcji spowodowało

Wykres 4. Znormalizowany zysk/strata EUA i CER. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX. Wykres 5. Miesięczny wykres świeczkowy dla EUA. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

4

gwałtowny spadek, którego efekty odczuwamy do dziś. Od kwietniowej porażki

zwolenników backloadingu, trend uległ odwróceniu. Od tego czasu Komisja

Europejska wyraźnie daje do zrozumienia, że backloading zostanie wdrożony.

Jednak każde niepowodzenie z tym związane, jak choćby poszukiwanie przez

Angelę Merkel koalicjanta, sprawia, że EUA nie mogą wrócić do poziomu z początku

roku. Rynek jest tak bardzo zmienny, bo to rynek polityczny, a my jesteśmy w samym

środku zmian.

Poniżej zaprezentowano tabelę ujęcia miesięcznego dla uprawnień EUA.

Poszczególne kolumny wyrażają cenę otwarcia (O), najwyższą zanotowaną w

miesiącu cenę (H), najniższą (L), cenę zamknięcia (C), zmianę w stosunku do

miesiąca poprzedniego, oraz wartość EUA w stosunku do początku roku.

O H L C zmiana

Styczeń 6,53 6,53 3,40 3,40 -47,93% Luty 4,16 5,19 4,07 4,79 +15,14%

Marzec 4,58 4,92 3,43 4,92 +7,42% Kwiecień 4,92 5,13 2,68 3,11 -36,79%

Maj 3,11 3,91 3,04 3,91 +25,72% Czerwiec 3,89 4,74 3,89 4,15 +6,68%

Lipiec 4,21 4,66 4,01 4,30 +2,14% Sierpień 4,31 4,59 4,29 4,54 +5,34% Wrzesień 4,49 5,65 4,39 5,01 +11,58%

Już w maju uprawnienia CER miały większą wartość niż na początku roku.

W tym miesiącu te jednostki zanotowały największy wzrost (niemal 52%). Czerwiec

był drugim najlepszym miesiącem dla CER-ów (24% zysku). Najgorszy miesiąc dla to

kwiecień (strata 18%). Średnia strata w miesiącach spadkowych wyniosła 12%,

podczas gdy średni zysk w miesiącach zyskownych wyniósł 16%.

O H L C zmiana

Styczeń 0,39 0,47 0,32 0,34 -12,82% Luty 0,34 0,38 0,32 0,35 +2,94% Marzec 0,35 0,35 0,31 0,33 -5,71% Kwiecień 0,33 0,40 0,25 0,27 -18,18% Maj 0,27 0,41 0,27 0,41 +51,85% Czerwiec 0,38 0,47 0,38 0,47 +23,68% Lipiec 0,51 0,57 0,47 0,54 +5,88% Sierpień 0,57 0,62 0,54 0,60 +5,26% wrzesień 0,59 0,70 0,56 0,63 +6,78%

Zmienność cen CER przedstawia poniższy wykres świeczkowy. Aż 6 z 9

miesięcy pierwszych trzech kwartałów 2013 r. to pozytywny trend tych jednostek.

Największą zmiennością charakteryzuje się miesiąc maj, najbardziej stabilny był luty.

Uprawnienia pochodzące z protokołu z Kyoto w ostatnim roku cechowały się

zdecydowanie mniejszą zmiennością i wahaniami niż uprawnienia EUA. Duży wpływ

Tabela 1. Miesięczne zestawienie cen EUA. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX Tabela 2. Miesięczne zestawienie cen CER. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

5

na to miała niska wartość CER-ów.

Poniższy wykres przedstawia znormalizowaną wartość jednostek EUA i CER

w stosunku do początku roku w ujęciu miesięcznym.

Wykres 6. Miesięczny wykres świeczkowy dla CER. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX Wykres 7. Znormalizowany zysk i strata EUA i CER w ujęciu miesięcznym. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

6

Struktura rynku CO2 w 2013 r.

Rozwój rynku CO2 jest niezaprzeczalnym faktem. Z każdym rokiem wartość

obrotu uprawnień (mimo wahającej się ich wartości) na świecie rośnie. Rok 2005 –

jako pierwszy rok handlu uprawnieniami przyniósł obroty warte 5 mld euro, podczas

gdy już dwa lata później wartość uprawnień, które zmieniły właściciela na rynku CO2

była równa 37 mld euro. W 2011 r. wartość sprzedanych jednostek wyniosła już

ponad 109 mld euro.

Ostatnie lata drugiego okresu rozliczeniowego upłynęły pod znakiem

dynamicznych zmian w strukturze rynku CO2. Na szczególną uwagę zasługują trzy

zjawiska:

1. Znaczne zwiększenie wolumenów na rynkach terminowych (głównie na

giełdzie ICE ECX) jako efekt zamknięcia giełdy Bluenext w grudniu 2012 r.,

2. Zwiększenie wolumenów na rynku pozagiełdowym (OTC),

3. Zwiększenie wolumenu aukcyjnego na giełdzie EEX,

Rynek CO2 można podzielić na transakcje, które mają miejsce na rynku

pierwotnym oraz rynku wtórnym. Do tego pierwszego można zaliczyć aukcje

organizowane w ramach sprzedaży uprawnień trzeciego okresu oraz jednostek

pochodzących z projektu NER 300. Aukcje mają miejsce na niemieckiej giełdzie

energii EEX oraz brytyjskiej giełdzie ICE ECX. W ramach rynku wtórnego

uprawnienia do emisji można zakupić lub sprzedać poprzez handel na rynku

giełdowym oraz pozagiełdowym (tzw. OTC) - za pośrednictwem licencjonowanego

brokera oraz poprzez zawarcie umowy handlowej z wybraną firmą.

Obroty na rynku CO2: ponad 100 mld EUR Wykres 8. Wolumen spot EUA oraz grudniowego kontraktu terminowego w latach 2008-2012. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych BNX i ICE ECX.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

7

W pierwszym roku trzeciego okresu coraz bardziej popularny stawał się

handel na giełdach CO2. Mimo wzrostu znaczenia niemieckiej giełdy energii EEX,

brytyjska giełda ICE ECX notuje znacznie większy wolumen. Przez pierwsze trzy

kwartały br. za pośrednictwem ICE ECX sprzedano i kupiono ponad 6 mld jednostek.

Z kolei EEX obrócił ponad 600 mln uprawnień. Luty był najlepszym miesiącem dla

ICE ECX. Obrót londyńskiej giełdy wyniósł wtedy ponad 900 mln jednostek (więcej

niż całoroczny obrót EEX). W związku ze zwiększeniem wolumenów na aukcjach

pierwotnych, EEX odnotował najlepszy obrót we wrześniu (ponad 100 mln).

Spośród jednostek, które ulegają obrotowi na giełdzie ICE ECX ogromna

większość to kontrakty terminowe. Średnio ponad 90% umów zawartych w 2013 r.

dotyczyły tego rodzaju kontraktów. Zwiększona popularność tych transakcji była

związana z upływającym terminem rozliczeń emisji za 2012 r. (koniec kwietnia).

Wzrost obrotów na rynku terminowym Wykres 9. Wolumen na giełdach ICE ECX i EEX w 2013 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX i ICE ECX.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

8

Najpopularniejsze kontrakty wśród terminowych to transakcje z użyciem

uprawnień EUA, które stanowią niemal 93% obrotu na kontraktach terminowych.

Jednostki CER są drugie co do popularności. Ich udział we wszystkich transakcjach

tego typu wynosi 6%. Pozostałe transakcje zawierane są z uprawnieniami ERU.

79% jednostek, które uległy obrotowi na rynku spot giełdy ICE ECX to

uprawnienia pochodzące z trzeciego okresu rozliczeniowego. Kolejne w popularności

są tzw. daily futures dla EUA, czyli uprawnienia, których rozliczenie następuje dzień

po odbytej transakcji. Ich udział wyniósł 18%.

Wykres 10. Wolumen spot i future na ICE ECX. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ICE ECX. Wykres 11. Struktura obrotu kontraktów terminowych na ICE ECX. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ICE ECX.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 1

9

Dzięki wprowadzeniu aukcji na początku trzeciego okresu rozliczeniowego można

było zaobserwować ciekawe tendencje. Uczestnicy rynku, a co za tym idzie

wolumeny, które tworzą przesunęły się w kierunku handlu dwufazowego. Pierwsza z

nich to aukcja, której wyniki są o godz. 11.00. Każdego dnia generuje znaczący

wolumen w tej części dnia, także na rynku wtórnym (OTC, kontrakty terminowe). Gdy

uczestnik nie zakupi uprawnień na aukcji, rusza po uprawnienia na rynek OTC lub

jednodniowe kontrakty terminowe (Daily Futures). Mimo, że rola giełd i aukcji rośnie,

spekulanci wciąż preferują rynek OTC ze względu na niższe koszty oraz

natychmiastową dostawę.

Niemiecka giełda energii EEX głównie ze względu na przeprowadzanie aukcji

pierwotnych dla Unii Europejskiej, Niemiec i Polski zwiększyła znacznie swój

wolumen w br. w porównaniu do roku ubiegłego. Obroty w br. zarówno na rynku

wtórnym jak i pierwotnym wzrosły w pierwszych trzech kwartałach niemal 5-krotnie

(r/r). W badanym okresie 2012 r. na EEX obroty wyniosły ponad 120 mln jednostek,

podczas gdy w obecnym roku ponad 620 mln. Poniższy wykres przedstawia

porównanie obrotów EEX za 3 pierwsze kwartały 2012 i 2013 r.

Wykres 12. Struktura obrotu kontraktów spot na ICE ECX. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ICE ECX. Komentarz: Juliusz Preś, ekspert DM Consus 5-krotny wzrost obrotów na EEX




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

0

Wolumen na rynku wtórnym, który w ubiegłym roku w ciągu trzech pierwszych

kwartałów wyniósł ledwie ponad 46 mln jednostek, w tym roku osiągnął ponad 324

mln, co daje ponad 7-krotny wzrost. Szczególnie rekordowy był trzeci kwartał 2013 r.,

w ciągu którego obrotowi uległo ponad 94% wszystkich jednostek z badanego

okresu.

Duży wpływ na wolumen na giełdach ICE ECX oraz EEX w pierwszych 300-

stu dniach III okresu rozliczeniowego miały aukcje pierwotne. Na obu platformach do

końca października br. sprzedano ponad 672 mln uprawnień. 87% jednostek znalazło

nabywcę dzięki platformie EEX, 13% skorzystało z aukcji na giełdzie ICE ECX.

Najwięcej uprawnień sprzedanych zostało podczas unijnych aukcji uprawnień (ponad

409 mln). Prawie 155 mln uprawnień znalazło nabywcę podczas niemieckich aukcji,

83 mln podczas brytyjskich. Polacy, którzy zaczęli organizację aukcji od września br.

Wykres 13. Wolumen na giełdzie EEX w 2012 i 2013 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX. 7-krotny wzrost obrotu na rynku wtórnym EEX Wykres 14. Wolumen na rynku wtórnym EEX w 2012 i 2013 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX. Ponad 672 mln uprawnień sprzedanych na aukcjach




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

1

do tej pory sprzedali prawie 26 mln jednostek. Poniższy wykres prezentuje

procentowy udział sprzedanych uprawnień z podziałem na organizatora aukcji.

Trzy spośród 189 aukcji (18 styczeń, 22 luty, 12 marzec) zostały anulowane

ze względu na mniejszą ilość chętnych niż oferowany wolumen uprawnień. Średnie

zainteresowanie w przeprowadzonych z sukcesem aukcjach wynosi 3,12 oferty na

jedno uprawnienie (bidding ratio). Najniższe zainteresowanie miało miejsce 3 lipca,

zaraz przed decydującym o backloadingu głosowaniem w Parlamencie Europejskim, i

wyniosło 1,11 oferty na jedno uprawnienie (brytyjska aukcja). Najwyższe

zainteresowanie to 31 października podczas unijnej aukcji, kiedy ratio wyniosło 7,01

oferty na uprawnienie.

26 mln uprawnień sprzedanych na polskich aukcjach Wykres 15. Struktura pochodzenia sprzedanych na aukcjach uprawnień. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX. 3 aukcje z 189 anulowane Średnie zainteresowanie 3,12 ofert na uprawnienie Wykres 16. Zainteresowanie uprawnieniami na aukcjach. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

2

Największym średnim zainteresowaniem cieszą się aukcje unijne

organizowane przez EEX (3,36 oferty na uprawnienie). Nieco mniejszym

zainteresowaniem charakteryzują się polskie aukcje (3,35). Niemieckie ratio wynosi

średnio 2,94. Prawdopodobieństwo nabycia uprawnień w dobrej cenie jest najwyższe

na brytyjskiej aukcji, na której jest statystycznie najniższe zainteresowanie (2,29).

Wprowadzenie aukcji zmienia i rozwija rynek CO2. Z początku różnice w cenach

między rynkiem kontraktów terminowych, a wynikami aukcji były znaczące. Wielu

uczestników rynku z tego korzystało. W ostatnim czasie widać, że arbitraż między

aukcjami a rynkiem ICE jest już znikomy. Najlepszą strategią handlu na dzień

dzisiejszy wydaje się być handel dwufazowy czyli operacje na aukcji, a następnie

jednodniowy kontrakt terminowy (Daily Future).

Poniższa tabela zawiera szczegółowe wyniki wszystkich aukcji

zorganizowanych w okresie styczeń-październik 2013 r. przez Unię Europejską (UE),

Wielką Brytanię (UK), Niemcy (GER) i Polskę (PL). Poszczególne kolumny tabeli

przedstawiają: datę przeprowadzonej aukcji, jej organizatora, oferowany na aukcji

wolumen, cenę clearingową oraz ilość ofert na uprawnienie (bidding ratio).

Średnie zainteresowanie dla polskich aukcji – 3,35 Wykres 17. Średnie zainteresowanie wg organizatora. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX. Komentarz: Juliusz Preś, ekspert DM Consus Tegoroczne wyniki aukcji




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

3

STYCZEŃ LUTY MARZEC

data org vol cena ratio data org vol cena ratio data org vol cena ratio

7.01 UE 3,545,000 6,18 2,61 1.02 GER 5,025,000 3,15 2,28 1.03 GER 5,025,000 4,64 2,18 8.01 UE 3,544,500 6,35 2,44 4.02 UE 3,472,500 4,00 5,01 4.03 UE 3,460,000 4,54 2,47 10.01 UE 3,544,500 5,93 2,73 5.02 UE 3,472,000 4,10 5,34 5.03 UE 3,460,000 4,41 2,82 11.01 GER 4,020,000 5,75 3,27 7.02 UE 3,472,000 4,24 3,32 7.03 UE 3,460,000 4,12 3,35 14.01 UE 3,544,500 5,55 2,55 8.02 GER 5,025,000 4,32 3,08 8.03 GER 5,025,000 4,15 3,30 15.01 UE 3,544,500 5,77 2,46 11.02 UE 3,472,000 4,19 2,33 11.03 UE 3,460,000 4,01 2,66 16.01 UK 4,134,000 5,81 2,26 12.02 UE 3,472,000 4,44 3,18 12.03 UE ANULOWANA 17.01 UE 3,544,500 5,36 2,32 13.02 UK 4,134,000 4,57 2,53 13.03 UK 4,134,000 3,60 2,15 18.01 GER ANULOWANA 14.02 UE 3,472,000 5,00 2,21 14.03 UE 4,286,500 3,36 2,19

21.01 UE 3,544,500 4,70 2,97 15.02 GER 5,025,000 4,96 2,65 15.03 GER 5,025,000 3,47 2,26 22.01 UE 3,544,000 4,88 3,79 18.02 UE 3,553,000 5,14 3,31 18.03 UE 4,454,000 3,47 2,06 24.01 UE 3,544,000 4,58 3,42 19.02 UE 3,460,500 4,31 2,54 19.03 UE 4,451,000 3,33 2,18 25.01 GER 5,025,000 3,88 2,15 21.02 UE 3,460,500 4,68 3,16 21.03 UE 4,448,500 4,06 3,20 28.01 UE 3,472,500 3,90 3,12 22.02 GER ANULOWANA 22.03 GER 5,025,000 4,23 1,20 29.01 UE 3,472,500 3,88 3,43 25.02 UE 3,460,500 4,76 2,82 25.03 UE 3,587,500 4,10 1,79 30.01 UK 4,134,000 3,72 2,33 26.02 UE 3,460,500 4,13 2,48 26.03 UE 3,587,500 4,54 2,83 31.01 UE 3,472,500 3,43 2,34 27.02 UK 4,134,000 4,23 2,90 27.03 UK 4,134,000 4,68 1,22

28.02 UE 3,460,500 4,38 2,36 28.03 UE 3,587,500 4,72 2,46

KWIECIEŃ MAJ CZERWIEC


2.04 UE 3,587,500 4,40 1,58 2.05 UE 3,462,000 2,90 3,18 3.06 UE 3,461,500 3,80 2,48 4.04 UE 3,587,500 4,69 2,30 3.05 GER 4,020,000 2,95 2,69 4.06 UE 3,461,500 3,90 4,07 5.04 GER 4,020,000 5,05 2,20 6.05 UE 3,462,000 3,65 2,03 5.06 UK 4,134,000 3,96 3,09 8.04 UE 3,587,500 4,98 3,57 7.05 UE 3,462,000 3,68 2,25 6.06 UE 3,461,500 3,90 4,23 9.04 UE 3,554,000 4,90 2,94 8.05 UK 4,134,000 3,51 1,86 7.06 GER 4,020,000 4,12 3,82 10.04 UK 4,134,000 4,58 1,65 10.05 GER 4,020,000 3,52 1,90 10.06 UE 3,461,500 4,14 4,21 11.04 UE 3,554,000 4,30 1,83 13.05 UE 3,462,000 3,23 3,33 11.06 UE 3,461,500 3,97 3,47 12.04 GER 4,020,000 4,40 2,14 14.05 UE 3,462,000 3,23 2,25 13.06 UE 3,461,500 4,55 4,67 15.04 UE 3,554,000 4,68 2,36 16.05 UE 3,462,000 3,47 2,45 14.06 GER 4,020,000 4,40 1,96 16.04 UE 3,553,500 4,67 1,80 17.05 GER 4,020,000 3,55 2,81 17.06 UE 3,461,500 4,65 2,51 18.04 UE 3,553,500 2,75 2,28 21.05 UE 3,462,000 3,49 2,92 18.06 UE 3,461,500 4,63 2,35




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

4

19.04 GER 4,020,000 3,10 1,12 22.05 UK 4,134,000 3,43 2,68 19.06 UK 4,134,000 4,52 1,43 22.04 UE 3,462,000 2,77 2,02 23.05 UE 3,462,000 3,20 2,39 20.06 UE 3,461,500 4,30 1,88 23.04 UE 3,462,000 2,65 2,80 24.05 GER 4,020,000 3,30 3,57 21.06 GER 4,020,000 4,33 1,92 24.04 UK 4,134,000 2,93 2,29 27.05 UE 3,462,000 3,41 3,82 24.06 UE 3,461,500 4,19 2,88 24.04 UE 3,462,000 2,91 3,18 28.05 UE 3,462,000 3,50 2,81 25.06 UE 3,461,500 4,04 3,33 26.04 GER 4,020,000 2,95 2,90 30.05 UE 3,462,000 3,65 2,12 27.06 UE 3,461,500 4,31 3,30 29.04 UE 3,462,000 3,04 2,32 31.05 GER 4,020,000 3,96 2,43 28.06 GER 4,020,000 4,31 2,86 30.04 UE 3,462,000 3,23 3,07

LIPIEC SIERPIEŃ WRZESIEŃ


1.07 UE 3,461,500 4,06 2,62 1.08 UE 1,768,500 4,36 6,14 2.09 UE 3,461,500 4,49 3,16 2.07 UE 3,461,500 4,23 3,57 2.08 GER 2,010,000 4,30 5,67 3.09 UE 3,461,500 4,38 3,53 3.07 UK 4,134,000 3,85 1,11 5.08 UE 1,768,500 4,40 6,11 5.09 UE 3,461,500 4,75 3,00 4.07 UE 3,461,500 4,55 2,30 6.08 UE 1,768,500 4,39 6,13 6.09 GER 4,020,000 5,05 1,80 5.07 GER 4,020,000 4,40 1,86 8.08 UE 1,768,500 4,43 3,91 9.09 UE 3,461,500 5,38 2,68 8.07 UE 3,461,500 4,16 3,02 9.08 GER 2,010,000 4,48 4,46 10.09 UE 3,461,500 5,13 1,87 9.07 UE 3,461,500 4,20 4,97 12.08 UE 1,768,500 4,40 4,10 11.09 UK 4,134,000 4,94 2,11 11.07 UE 3,461,500 4,06 3,71 13.08 UE 1,768,500 4,28 3,32 12.09 UE 3,461,500 5,30 3,71 12.07 GER 4,020,000 3,95 3,09 14.08 UK 2,075,000 4,26 3,84 13.09 GER 4,020,000 5,37 2,83 15.07 UE 3,461,500 3,99 3,03 16.08 GEG 2,010,000 4,33 4,26 16.09 PL 3,661,000 5,42 2,28 16.07 UE 3,461,500 4,11 3,76 19.08 UE 1,768,500 4,31 3,65 16.09 UE 3,461,500 5,38 1,61 17.07 UK 4,134,000 4,06 2,19 20.08 UE 1,768,500 4,28 3,90 17.09 UE 3,461,500 5,44 3,72 18.07 UE 3,461,500 4,10 5,28 22.08 UE 1,768,500 4,43 5,88 19.09 UE 3,461,500 5,40 2,18 19.07 GER 4,020,000 4,06 3,25 23.08 GER 2,010,000 4,49 4,23 20.09 GER 4,020,000 5,30 2,00 22.07 UE 3,461,500 4,10 2,65 27.08 UE 1,768,500 4,44 4,66 23.09 PL 3,661,000 5,37 2,47 23.07 UE 3,461,500 4,26 4,68 28.08 UK 2,075,000 4,56 3,30 23.09 UE 3,461,500 5,24 2,48 25.07 UE 3,461,500 4,30 4,14 29.08 UE 1,768,500 4,57 5,32 24.09 UE 3,461,500 5,47 3,21 26.07 GER 4,020,000 4,28 2,64 30.08 GER 2,010,000 4,54 2,67 25.09 UK 4,134,000 5,30 1,76 29.07 UE 3,461,500 4,24 2,18 26.09 UE 3,461,500 5,33 4,44 30.07 UE 3,461,500 4,33 4,71 27.09 GER 4,020,000 5,38 4,28 31.07 UK 4,134,000 4,10 2,41 30.09 PL 3,661,000 5,15 3,70

30.09 UE 3,461,500 5,21 6,22

PAŹDZIERNIK




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

5

data org vol cena ratio

Wykres 18. Ceny clearingowe aukcji. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EEX.

1.10 UE 3,461,500 5,05 4,03

4.10 GER 4,020,000 5,12 2,90

7.10 PL 3,661,000 5,05 2,03

7.10 UE 3,461,500 5,10 2,34

8.10 UE 3,461,500 4,88 2,17

9.10 UK 4,134,000 4,70 2,17

10.10 UE 3,461,500 4,70 4,57

11.10 GER 4,020,000 4,58 4,34

14.10 PL 3,661,000 4,56 4,75

14.10 UE 3,461,500 4,54 4,22

15.10 UE 3,461,500 5,07 5,64

17.10 UE 3,461,500 5,27 5,57

18.10 GER 4,020,000 5,14 4,37

21.10 PL 3,660,500 4,78 3,83

21.10 UE 3,461,500 4,94 3,89

22.10 UE 3,461,500 4,64 4,01

23.10 UK 4,134,000 4,59 2,85

24.10 UE 3,461,500 4,58 3,41

25.10 GER 4,020,000 4,61 5,13

28.10 PL 3,660,500 4,81 4,37

28.10 UE 3,461,500 4,85 3,03

29.10 UE 3,461,500 4,78 6,16

31.10 UE 3,461,500 4,87 7,01




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

6

Ważnym aspektem, który w najbliższych latach może zmienić prawną

obudowę funkcjonowania rynku uprawnień do emisji są: dyrektywa MIFID II oraz

rozporządzenie EMIR. Obie regulacje mają w konsekwencji polepszyć kontrolę nad

podmiotami handlującymi uprawnieniami do emisji oraz zapobiec przed nielegalnymi

praktykami, które miały miejsce w latach 2009-2011, związanymi z: wyłudzaniem

podatku VAT, dokonywaniem nieautoryzowanych transferów uprawnień (kradzieże),

czy wykonywaniem pośrednictwa w obrocie towarami giełdowymi bez właściwej

licencji.

Klasyfikacja uprawnień do emisji jako instrumentów finansowych jest już

przesądzona i nie należy oczekiwać zmiany tych zapisów. W konsekwencji firmy

zajmujące się handlem uprawnieniami muszą liczyć się z nowymi barierami wejścia

na rynek CO2. Warto wspomnieć, że już dzisiaj do udziału w aukcjach na giełdach

EEX i ICE dopuszczone są tylko instalacje oraz licencjonowane podmioty (pośrednicy

z licencją - zgodnie z MIFID I). Jeśli dany podmiot nie jest pod nadzorem, ale posiada

uprawnienia pochodzące z aukcji, to znaczy że jest pośrednikiem pośrednika.

Oznacza to, że kupuje uprawnienia od instytucji finansowej albo kredytowej z aukcji,

a później odsprzedaje je dalej.

Z istniejących regulacji warto również wymienić funkcjonujący w energetyce

REMIT (Regulation on Wholesale Energy Market Integrity and Transparency) –

rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) nr 1227/2011 dotyczące

monitorowania rynku gazu i energii elektrycznej w celu zapobiegania ewentualnym

nadużyciom poprzez nałożenie na uczestników rynku obowiązków informacyjno –

sprawozdawczych związanych m.in. z zakazem manipulacji na rynku i zakazem

wykorzystywania informacji wewnętrznych.

Wejście w życie dyrektywy MIFID2 spowoduje przede wszystkim zmianę klasyfikacji

uprawnień do emisji CO2 z towaru giełdowego na instrument finansowy. Oznacza to,

że wszystkie podmioty, które wykonują pośrednictwo na rynku będą musiały

funkcjonować pod nadzorem (w Polsce – Komisji Nadzoru Finansowego).

Niezastosowanie się do tego może skutkować odpowiedzialnością solidarną

nielicencjonowanego pośrednika i korzystającego z jego usług klienta. W przypadku

instalacji kupującej instrument finansowy na własne potrzeby, wejście w życie MIFID2

tak naprawdę niczego nie zmienia bo uczestnictwo w aukcjach nadal będzie możliwe

po przejściu dodatkowego „due delligence”. Zmiana nastąpi w przypadku, gdy

instalacja nie będzie chciała się zabezpieczać (hedgować), ale spekulować. W takiej

sytuacji dany podmiot będzie zobligowany do utworzenia odpowiednich procedur, w

których określone zostanie zarządzanie ryzykiem w handlu uprawnieniami do emisji

dwutlenku węgla.

MIFID i EMIR uregulują rynek CO2 Uprawnienia jako instrument finansowy Ograniczony dostęp do aukcji REMIT drogowskazem dla ETS? Komentarz: Maciej Wiśniewski, Prezes DM Consus




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

7

Sposoby ucieczki od nadwyżki

W wyniku zauważalnej redukcji emisji, w drugim okresie rozliczeniowym 2008-

2012, instalacje wyemitowały tylko 96% dozwolonych im emisji. Dzięki temu rynek

CO2 wkroczył w trzeci okres rozliczeniowy, nie tylko z nowymi doświadczeniami, ale

ogromną nadwyżką. Częściowo jej wynikiem jest przeniesienie ważności uprawnień,

dzięki któremu jednostki w ostatnich miesiącach drugiego okresu nie stały się

bezcenne (jak miało to miejsce w 2007 r.) Na skutek przeniesienia instalacje

zaoszczędziły zatem 395 mln uprawnień. W rzeczywistości oszczędności są jeszcze

wyższe, jeśli dodać do tego liczbę wykorzystanych, w poprzednich latach, do

rozliczenia emisji uprawnień CER i ERU. Według danych Komisji Europejskiej

wygenerowana oszczędność EUA (z uwzględnieniem pozostałych 100 mln z projektu

NER300) to prawie 1 mld uprawnień. Zatem po dodaniu 341 mln pozostałych do

wykorzystania jednostek CER/ERU po roku 2012 udokumentowana nadwyżka w roku

2013 może wynosić nawet 1,53 mld uprawnień, co stanowi ok. 83% rocznych emisji

wszystkich instalacji zawartych w ETS.

Podstawową przyczyną nadwyżki na rynku CO2, obok zawyżonej kalkulacji

podaży w drugim okresie rozliczeniowym, jest kryzys gospodarczy, który wpłynął na

gwałtowne zmniejszenie produkcji na terenie UE, a co za tym idzie niższe emisje. Do

kolejnych motywów, które pozwoliły firmom zaoszczędzić uprawnienia, można

zaliczyć:

1. Inwestycje w zieloną energię oraz zwiększenie efektywności energetycznej,

2. Sprzyjająca pogoda (oszczędności w sektorze ciepłowniczym),

3. Zastrzyk uprawnień pochodzących z mechanizmów CDM i JI, który stanowił

ok. 14% podaży w drugim okresie rozliczeniowym,

4. Program sprzedaży 300 mln uprawnień w celu rozwoju technologii OZE oraz

CCS (NER 300).

Główną przyczyną nadwyżki jest zawyżona kalkulacja w drugim okresie, niższa produkcja w latach 2008-2012 spowodowana kryzysem oraz inwestycje w OZE i efektywność energetyczną, które obniżyły emisje w instalacjach. Pierwszym krokiem do walki z nadwyżką jest backloading, który jednak tylko przesuwa w czasie wprowadzenie 900 milionów uprawnień na rynek. Nie wpłynie on znacząco na ceny. Zabieg ten daje pewną furtkę, by w przyszłości interwencja była bardziej skuteczna. Jednym z mechanizmów mogłoby być ograniczenie podaży poprzez wykup interwencyjny. Teoretycznie prawidłową interwencją na rynku towarowym nie powinna być fizyczna likwidacja uprawnień (co planuje KE) tylko właśnie wykup przez poszczególne rządy krajów UE. W praktyce mogłoby to oznaczać utworzenie przez bogatsze państwa funduszy, które skupowałyby uprawnienia. Zostałyby one odsprzedane wtedy, gdy byłyby potrzebne (np. po roku 2020). Taka ingerencja w podaż byłaby jak najbardziej prawidłowa. Także ingerencja w popyt poprzez połączenie systemu z innymi krajami zmniejszyłaby nadwyżkę. Jednak, wprowadzenie tych rozwiązań wydaje się obecnie bardzo wątpliwe, gdyż wymaga sporo czasu oraz środków.

Nadwyżka równa 83% rocznych emisji UE Kryzys zmniejszył emisje Komentarz: Maciej Wiśniewski, Prezes DM Consus




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

8

Kluczowym pytaniem, jakie należy sobie zadać wchodząc w trzeci okres

rozliczeniowy jest wysokość popytu, czyli emisji, które przez najbliższe 8 lat będą

generowane przez przedsiębiorstwa. Ta wiedza pozwoli nam odpowiedzieć na

pytanie, jak będą kształtować się relacje między popytem a podażą w latach 2013-

2020. Biorąc pod uwagę dotychczasową ewolucję unijnych emisji można wziąć pod

uwagę kilka scenariuszy, z których dwa przedstawia poniższa analiza.

Scenariusz 1 zakłada, że emisje w Unii Europejskiej w najbliższych 8 latach

będą malały ze średnią prędkością charakterystyczną dla ostatnich 15 lat, tj. o 25 mln

ton rocznie (ok. 1,4%). Jeśli ten scenariusz się sprawdzi to emisje w UE w 2020 r.

będą wynosiły 89% emisji z 2012 r. Scenariusz 2 bardziej pesymistyczny dla redukcji,

a optymistyczny dla cen zakłada, że emisje utrzymają się na poziomie emisji z 2011

r. i do 2020 r. nie nastąpi dalsza redukcja. Poniższy wykres przedstawia wysokość

oraz składowe nadpodaży w scenariuszu 1.

Dwa scenariusze emisji Wykres 19. Emisje wg scenariusza 1 a podaż uprawnień. Źródło: opracowanie własne. Scenariusz 1 – roczna redukcja 1,4% Scenariusz 2 - brak dalszej redukcji




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 2

9

Według obliczeń DM Consus w żadnym ze scenariuszy nie uda się zlikwidować nadwyżki, która panuje na rynku CO2. Pierwszy scenariusz wygenerowałby do 2020 r. łączną nadwyżkę w wysokości 3,738 mld ton, co odpowiada prawie dwuletnim emisjom Unii Europejskiej. Drugi scenariusz zakłada nadwyżkę w wysokości 1,86 mld ton czyli prawie 100% rocznej emisji całego systemu EU ETS.

Nawet, jeśli UE nie zmniejszy swoich emisji i będą one wciąż na poziomie z

roku 2011 r. to nadwyżka w ETS na koniec 2020 r. wyniesie niemal 100% rocznej

emisji UE.

Wykres 20. Nadwyżka w scenariuszu 1. Źródło: opracowanie własne. Nadwyżka na rynku CO2 nie do zlikwidowania bez interwencji Wykres 21. Nadwyżka w scenariuszu 2. Źródło: opracowanie własne.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

0

Możliwe scenariusze reform ETS

Największy wpływ na rynek carbon mają systematycznie pojawiające się

informacje o możliwości redukcji uprawnień w systemie w kolejnych latach. Od

dłuższego czasu trwa dyskusja o możliwych działaniach mających na celu

zmniejszenie nawarstwiającej się nadwyżki uprawnień na rynku carbon. Regulator

zdaje sobie sprawę, że zaniechanie działań mających na celu ograniczenie nadwyżki

na rynku sprawi, że redukcje emisji wśród instalacji staną się nieopłacalne ze

względu na niską cenę EUA.

Sztandarowym projektem Komisji Europejskiej, nad którym pracują dziesiątki

ludzi od lipca 2012 r. jest propozycja zmiany harmonogramu aukcji pierwotnych

mająca na celu odłożenie części uprawnień na późniejszy okres zwana

backloadingiem. Pierwotna wersja proponowanej interwencji dotyczyła odsunięcia

400, 900 lub 1200 mln uprawnień. Ostatecznie zdecydowano się na środkową

wartość - 900 mln, która stanowi ledwie 60% wygenerowanej w latach 2008-2012

nadwyżki. Uprawnienia wycofane miałyby być z rynku w ilości 400 mln w 2013 r., 300

mln w 2014 r. i 200 mln w 2015 r. Ze względu na opóźnienie we wdrażaniu

backloadingu przesądzone jest, że nastąpi przesunięcie w harmonogramie. Co

więcej, odłożone uprawnienia, powrócą na rynek w ostatnich trzech latach okresu

rozliczeniowego co oznacza, że ogólna podaż nie zostanie zredukowana. Zmieni się

jedynie moment wejścia tych uprawnień na rynek. Regulator liczy, że taki zabieg

sprawi, że w latach 2013-2015 zmniejszona ilość aukcji ograniczy ilość dostępnych

na rynku uprawnień, przez co przedsiębiorstwa, które będą chciały je nabyć będą

gotowe zapłacić za nie więcej. Analitycy DM Consus nie są pewni, czy taki

scenariusz się sprawdzi, gdyż na rynku dostępnych jest o wiele więcej uprawnień.

Nawet jeśli ich cena wzrośnie w pierwszych latach trzeciej fazy, powrót odłożonych

uprawnień pod koniec okresu może doprowadzić do ogromnej deprecjacji EUA.

Według naszych analiz backloading jest już zawarty w obecnej cenie

uprawnień. Brak jego wdrożenia spowoduje spadki i to silne. Taki scenariusz

oznaczałby spadek ceny o 50-60%. Realizacja backloadingu to tylko kropka nad „i”,

zatem wzrosty nie byłyby wielkie, rzędu 10-20% w górę.

Wdrożenie backloadingu jeszcze do niedawna było nieprzesądzone. Projekt

zmian dyrektywy ETS do tej pory napotykał na ogromne trudności, wystarczy

wspomnieć podejście do przeforsowania backloadingu, które miało miejsce podczas

głosowania w Parlamencie Europejskim 3 lipca 2013 r. Poprawka do dyrektywy

została przegłosowana w stosunku 344 do 311 głosów, co było równoznaczne z

uzyskaniem zielonego światła do kontynuowania negocjacji w Radzie

Nadwyżka może sprawić, że redukcja emisji będzie nieopłacalna Backloading będzie dotyczyć tylko 60% nadwyżki Komentarz: Juliusz Preś, ekspert DM Consus




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

1

Europy

Okres wakacyjny oraz oczekiwane wybory do niemieckiego Bundestagu

sprawiły jednak, że projekt backloadingu utknął w miejscu. Kluczowe w tej sprawie

było stanowisko Niemiec. Jednakże ani wygrane przez Angelę Merkel wybory (23

września), ani rozmowy ws. utworzenia koalicji z partią Zielonych (październik 2013

r.) nie zwiększyły prawdopodobieństwa szybkiego wsparcia przez Niemcy inicjatywy

backloadingu. Do niedawna brak wsparcia ze strony Niemiec oznaczał praktyczny

upadek inicjatywy odłożenia uprawnień z rynku. Aby backloading mógł wejść w życie

musiał uzyskać tzw. kwalifikowalną większość w Radzie Europy, tj. 255 głosów ze

wszystkich 345 głosów krajów członkowskich. Do końca października grupa krajów

popierających backloading zebrała 218 głosów, co oznaczało, że potrzebne było

jeszcze wsparcie 37 głosów, aby mówić o powodzeniu.

Wykres 22. Popyt i podaż uprawnień przy wdrożeniu backloadingu Źródło: opracowanie własne. Niemcy decydującym głosem ws. backloadingu Do poparcia brak 37 głosów




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

2

Rozłożenie głosów w Radzie Europy ws. projektu backloadingu na koniec

października br. przedstawiało się, jak w tabeli zawartej poniżej. Jednakże, podczas

spotkania przedstawicieli rządów krajów członkowskich, 8 listopada br., głównie

dzięki zmianie stanowiska Niemiec, udało się zawrzeć porozumienie i tym samym

backloading uzyskał zielone światło i najprawdopodobniej zostanie wdrożony w

pierwszym kwartale 2014 r.

kraj l.głosów za przeciw Wstrzymuje Niezdecyd.

Niemcy 29 29

Francja 29 29

Włochy 29 29

Wlk. Brytania 29 29

Hiszpania 27 27

Polska 27 27

Rumunia 14 14

Holandia 13 13

Belgia 12 12

Czechy 12 12

Grecja 12 12

Węgry 12 12

Portugalia 12 12

Austria 10 10 Bułgaria 10 10 Szwecja 10 10

Dania 7 7 Irlandia 7 7 Litwa 7 7

Słowacja 7 7 Finlandia 7 7 Estonia 4 4

Cypr 4 4 Łotwa 4 4

Luksemburg 4 4 Słowenia 4 4

Malta 3 3

RAZEM 345 218 43 29 55

Równolegle do prób zmiany harmonogramu aukcji w trzecim okresie

rozliczeniowym przebiega dyskusja związana ze strukturalną reformą ETS, która

uporałaby się skutecznie z obecną na rynku nadwyżką uprawnień. Brak podjęcia

zdecydowanych działań może skutkować załamaniem cen i powtórką sytuacji, z jaką

mieliśmy do czynienia pod koniec pierwszego okresu rozliczeniowego.

Obecna cena uprawnień EUA w ocenie Komisji Europejskiej jest za niska. Po

pierwsze, wpływa negatywnie na rozwój odnawialnych źródeł energii ze względu na

niskie ceny energii elektrycznej oraz niską motywację instalacji, które zamiast

inwestować w OZE wolą emitować więcej CO2 i kupować tanie uprawnienia. Po

Backloading będzie realizowany Tabela 3. Głosy w Razie Europy ws. Backloadingu (stan: koniec 10/2013) Źródło: opracowanie własne. Reforma strukturalna ETS




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

3

drugie, obecne ceny EUA w połączeniu z wysokimi cenami energii pochodzącej z

gazu w Europie, przy tym niskimi cenami energii pozyskiwanej z węgla sprawiają, że

instalacjom nie opłaca się inwestować w zmianę paliwa (tzw. fuel switch cost) z

węglowego na mniej emisyjny gaz. Zmniejsza to także konkurencyjność instalacji

produkujących energię z gazu. Przy dzisiejszym status quo cen gazu i węgla w

Europie uprawnienia musiałyby kosztować co najmniej 15 euro za jednostkę, aby

instalacji zużywającej węgiel opłacało się zainwestować w technologie oparte na

gazie.

Komisja Europejska doskonale zdaje sobie z tego sprawę i już roku temu

rozpoczęła dyskusję mającą na celu wyłonić sposób, dzięki któremu nadwyżka na

rynku zostałaby zminimalizowana. Backloading, z założenia miał być tylko

„wybadaniem gruntu” pod przyszłe reformy. W tym celu Komisja Europejska poddała

pod dyskusję propozycję strukturalnej reformy ETS, która może trafić na oficjalną

ścieżkę legislacyjną jeszcze w grudniu br. W opublikowanym w listopadzie 2012 r.

raporcie KE rozważa 6 opcji reformy. Opracowanie poniżej zawiera analizę każdej z

opcji oraz ich potencjalny wpływ na rynek CO2.

1. Zwiększenie redukcji gazów cieplarnianych do 2020 r. z 20 do 30% w stosunku do 1990 r.

Zwiększenie celu redukcyjnego o 10% i wdrożenie go w 2015 r. skutkowałoby

zmniejszeniem górnego limitu emisji w UE (EU cap) w 2020 r. z 1,777 mld ton do

1,493 mld ton. Tym samym UE musiałaby wprowadzić na rynek w latach 2015-2020

o 1,362 mld mniej uprawnień. Biorąc pod uwagę, że nadwyżka na rynku jest obecnie

niewiele większa, skutecznie wyrównałoby to bilans między popytem i podażą na

rynku CO2.

Cel Komisji: Cena EUA na poziomie min. 15 euro Backloading rozgrzewką przed strukturalną reformą? Zwiększenie celu redukcyjnego do 30% zlikwiduje nadwyżkę Wykres 23. Popyt i podaż na rynku CO2 przy zwiększeniu celu redukcyjnego do 30% Źródło: opracowanie własne.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

4

2. Jednorazowe usunięcie części uprawnień z rynku

Już przy projekcie backloadingu pojawiały się głosy, że KE będzie chciała

w przyszłości zablokować przywrócenie 900 mln jednostek, które planuje się wycofać

z rynku (tzw. permament set aside). Według analiz DM Consus, aby doszło do

wyrównania popytu (emisji) i podaży uprawnień (EU cap) należałoby na stałe

wycofać 1,7 mld uprawnień z rynku.

3. Rewizja corocznego wskaźnika redukcji

Obecnie roczny wskaźnik redukcji emisji w UE został ustalony na poziomie

1,74%. Oznacza to, że każdego roku unijne emisje są ograniczane o ok. 38 mln ton.

Według analizy DM Consus, wskaźnik ten musiałby zostać zwiększony 2.5-krotnie

do poziomu 100 mln ton rocznie. Tak gwałtowne zwiększenie wskaźnika wiązałoby

się ze zwiększeniem celu redukcyjnego z 20% do niemal 34%. Jest to możliwe

jednak redukcja taka wymaga inwestycji w sektor energetyczny idących w biliony

euro.

4. Włączenie większej ilości sektorów do ETS

Rozszerzenie zakresu sektorowego ETS zdaje się być dobrym rozwiązaniem

problemu nadwyżki na rynku CO2. Jest to jednak przedsięwzięcie niezwykle

czasochłonne. Co więcej, nowe instalacje, które byłyby włączone do systemu, także

musiałyby otrzymać część uprawnień za darmo. Z pewnością pojawiłyby się bowiem

protesty związane z przymusem uczestnictwa w systemie nowych firm. Myśląc o tym

rozwiązaniu należy zadać sobie pytanie, czy włączenie nowych sektorów do ETS nie

zmniejszy kulejącej już konkurencyjności europejskiego przemysłu na tle światowej

gospodarki.

Zwiększenie celu redukcyjnego lub wskaźnika redukcji to ambitne projekty, ale

politycznie bardzo trudne do realizacji. Nowe sektory w ETS także budzą wątpliwości.

Jakie to miałyby być sektory, aby był sens mierzenia i rozliczania ich emisji? Projekt

ten zmniejszy konkurencyjność ekonomiczną UE, a politycznie jest praktycznie nie do

przeforsowania (spójrzmy na przykład lotnictwa). Z kolei, ograniczenie ilości CER i

ERU w ETS byłoby negatywnym sygnałem ze strony UE ws. chęci osiągnięcia

globalnego porozumienia klimatycznego, a i tak nie miałoby wielkiego wpływu na

likwidację nadwyżki. Wprowadzenie mechanizmu modyfikacji podaży to zawsze

manipulacja na rynku. Wprawdzie byłoby to rozwiązanie skuteczne, ale brak

„niewidzialnej ręki” zwiększy niepewność co do cen w przyszłości i nie jest najlepsze

pod względem PR. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się być czwarty okres

rozliczeniowy. W kolejnej dekadzie może być lepszy klimat dla redukcji CO2 ze

względu na poprawiającą się sytuację ekonomiczną, co może przyczynić się do

solidarności i osiągnięcia globalnego porozumienia z Chinami, USA i innymi

największymi emitentami.

1,7 mld uprawnień musi zostać wycofane z rynku, aby zrównać podaż z planowanym popytem do 2020 r. Zwiększenie wskaźnika redukcji do 100 mln ton rocznie Nowe sektory to spadek konkurencyjności? Komentarz: Juliusz Preś, ekspert DM Consus




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

5

5. Dalsze ograniczenia użycia międzynarodowych jednostek redukcji w ETS

Ograniczenie użycia jednostek pochodzących z protokołu z Kyoto (CER i

ERU) nie miałoby dużego wpływu na minimalizacje nadwyżki na rynku CO2. Według

danych Komisji Europejskiej do tej pory wykorzystano w ETS 1,058 mld tych

jednostek, co stanowi 75% limitu określonego dyrektywą łączącą. Nawet jeśli jeszcze

w tym roku zablokowano by rozliczanie się tymi jednostkami, pozwoliłoby to

ograniczyć nadwyżkę o ok. 350 mln uprawnień, co stanowi jedynie jej 25%.

6. Wprowadzenie bardziej zaawansowanych mechanizmów wpływania na

cenę EUA. Rozwiązanie polegające na modyfikowaniu podaży przez specjalnie do tego

utworzoną instytucję niezależną od politycznych i biznesowych wpływów jest jednym

z najbardziej popularnych wśród uczestników rynku CO2. Utworzenie czegoś na

miarę „centralnego banku dla uprawnień”, który alokowałby odpowiednią ilość

jednostek na rynek w zależności od sytuacji makroekonomicznej w UE, mogłoby

rozwiązać wszystkie bolączki związane z brakiem równowagi między popytem a

podażą w ETS. Ta propozycja reformy jest o tyle dobra i wyróżniająca się od

pozostałych pięciu, że nie obejmuje jednorazowej interwencji ex-ante na rynku.

W założeniu utworzone ciało miałoby stale monitorować i kontrolować ilość jednostek

na rynku, nie pozwalając na wytworzenie się zbyt wielkiej nadwyżki czy niedoboru

uprawnień. Jest to wartość dodana w szczególności w kontekście ostatnich

zawirowań gospodarczych w UE. Ostatnie lata pokazały, że prognoza kilkuletnich

emisji oparta o wzrost PKB oraz produkcję unijnych przedsiębiorstw jest praktycznie

niemożliwa.

7. Zaprogramowanie czwartego okresu rozliczeniowego

Kolejnym możliwym scenariuszem, który nie został przewidziany jako jeden z

projektów w dokumencie opublikowanym przez Komisję jest utworzenie kolejnego

okresu obowiązywania redukcji w Unii Europejskiej. Jeszcze kilka lat temu

przedstawiciele KE otwarcie wypowiadali się o możliwości przedłużenia trzeciego lub

utworzenia czwartego okresu rozliczeniowego, który miałby obowiązywać w latach

2020-2030. Takie działanie mogłoby wpłynąć pozytywnie na równowagę popytu i

podaży na rynku CO2. Czwarty okres, biorąc pod uwagę aktualną nadwyżkę,

musiałby zostać zaprojektowany tak, by alokacja była jeszcze niższa niż w obecnym

okresie. Różnica ta musiałaby wynosić ok. 200 mln uprawnień na każdy rok okresu w

porównaniu do obecnego limitu. Odmienną kwestią jest to, jak takie obostrzenia dla

europejskich instalacji wpłynęłyby na konkurencyjność UE na rynkach światowych.

Wykluczenie CER i ERU zlikwiduje 25% nadwyżki ETS z bankiem centralnym? Czwarty okres rozliczeniowy?




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

6

8. Połączenie globalnego systemu redukcji emisji post-Kyoto z EU ETS

Ostatnim analizowanym rozwiązaniem jest potencjalna możliwość połączenia

globalnego systemu redukcji emisji utworzonego w przyszłości w ramach

porozumienia post-Kyoto z europejskim ETS. Wprawdzie jest to rozwiązanie

najbardziej odległe, w największym stopniu wpłynęłoby zarówno na równowagę na

rynku CO2 jak i jego rozwój. W chwili obecnej jednak prawdopodobieństwo takiego

rozwiązania jest niewielkie. Globalna polityka klimatyczna ma ewidentną zadyszkę.

Mimo starań przedstawicieli stron porozumienia Kyoto, od kilku lat konferencje COP

wydają się być bezowocne. Oprócz UE oraz najmniejszych krajów wyspiarskich,

pozostałe kraje nie kwapią się do podjęcia nowych zobowiązań redukcyjnych.

Najwięksi emitenci na świecie, wśród nich Chiny, USA, Rosja, Brazylia czy Indie nie

są zainteresowane współpracą, przedkładając gospodarkę nad ochronę środowiska.

Czy podczas obecnie trwającego COP19 w Warszawie będziemy świadkami

przełomu?

Powodzenie globalnego porozumienia redukcji emisji post-Kyoto jest niezwykle

ważne nie tylko ze względu na realizację polityki klimatycznej ONZ, ale przede

wszystkim kluczowe dla przyszłości rozwoju europejskiego systemu handlu

uprawnieniami, który w ostatnich miesiącach napotyka na wielkie problemy.

Poważnym problemem przy kreowaniu post-Kyoto są aspekty ekonomiczne. W dobie

słabej koniunktury, ochrona klimatu musi być efektywna, a system musi być

dopasowany do realiów. Dlatego post-Kyoto wymaga gruntownego przemyślenia i

odpowiedniego doboru środków. Podczas tegorocznej konferencji COP19 w

Warszawie nie przewiduje się podpisania ważnych ustaleń. Raczej jest to

przygotowanie do COP20, który odbędzie się w Paryżu w 2015 r. i na którym może

dojść do podjęcia przełomowych decyzji w sprawach klimatu.

Kyoto z ETS? COP19 w Warszawie Komentarz: Maciej Wiśniewski Prezes DM Consus

Prognoza cen dla III okresu rozliczeniowego

Przez ostatnie miesiące rynek CO2 dał się poznać, jako jeden z bardziej

nieprzewidywalnych i ryzykownych rynków finansowych na świecie. W wyniku zmian

regulacyjnych, związanej z tym niepewności, niekorzystnej sytuacji

makroekonomicznej i fiskalnej Unii Europejskiej, obniżonej produkcji europejskich

przedsiębiorstw, a co za tym idzie powstałej nadwyżki uprawnień na rynku,

uprawnienia do emisji charakteryzowały się ogromną zmiennością i ryzykiem

inwestycyjnym. Mając to na uwadze, zespół Consus co miesiąc opracowuje prognozę

średnich cen uprawnień w rozbiciu na lata.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

7

Prognoza kasowego rynku carbon

Okres prognozy Średnie ceny w okresie [€]

EUA CER

2013 H2 4,75 0,55

2014 5,81 0,59

2015 7,09 0,64

2016 7,52 0,64

2013-2020 6,65 0,55

Średnia cena uprawnień EUA w trzecim okresie rozliczeniowym według

najnowszej prognozy DM Consus będzie wynosić 6,65 euro. Jednostki CER będą

średnio warte 0,55 euro. Poniżej zaprezentowano wykres kształtowani się cen CER

w najbliższych latach

Dla pełniejszego obrazu możliwości kształtowania się cen uprawnień

w przyszłości warto również analizować wycenę innych firm zajmujących się

tematyką carbon. W opracowaniu zawarto najnowsze (III. kw. 2013 r.) prognozy

dwunastu firm na podstawie których wyliczana jest średnia.

Tabela 4. Prognoza DM Consus cen EUA i CER (z dnia 12.11.2013) Źródło: DM Consus. Średnia cena EUA 2013-2020 wyniesie 6,65 euro Wykres 24. Prognoza DM Consus cen CER (z dnia 12.11.2013) Źródło: DM Consus.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

8

Według tego zestawienia średnia cena w trzecim okresie rozliczeniowym

wyniesie 6,76 euro. Uprawnienia najdroższe będą w 2016 r., kiedy ich średnia

wartość osiągnie 6,90 euro. Najbardziej negatywne prognozy ws. ceny EUA

prezentuje szwajcarski UBS, największymi optymistami są analitycy Solvay Energy

Services.

Firma 2013 2014 2015 2016 2013-2020

Commerzbank 4 7 Consus 4.75 5.81 7.09 7.52 6.65 Jefferies Bache 3 3 Nomisma Energia 4.36 5.4 6.9 10.2 10.7 Point Carbon 5 6 8 10 7.75 Solvay Energy Services 10 11 12 12.1 Schwarzthal 4.25 5.75 7 8.5 7.5 70Watt Consulting 2.7 2.78 2.86 2.95 2.99 Societe Generale 4.1 4.3 5.7 8.1 7.9 Tschach Solutions 4 7 UBS 1.75 1 1 1 1 Unicredit 4 5.5 8

Średnia 4.33 5.59 6.32 6.90 6.76 Poprzednia prognoza 4.24 5.55 6.03 5.93 6.55

Wykres 25. Prognozowane przez DM Consus oraz inne instytucje cena EUA (z dnia 12.11.2013) Źródło: DM Consus. EUA w latach 2013-2020 średnio za 6,76 euro Tabela 5. Zestawienie prognoz cen EUA (z dnia 12.11.2013). Źródło: DM Consus.




+48 56 664 09 30 +48 56 664 09 29

Str

ona 3

9

Prognoza średniej wartości uprawnień EUA w II półroczu 2013 r. nieznacznie zmalała w stosunku do września i wynosi 4,75 euro. Głównymi czynnikami wpływającymi na cenę są: druga transza sprzedaży jednostek pochodzących z NER300 – spadek cen; opóźniająca się decyzja w sprawie „backloadingu”– spadek cen oraz trwająca konferencja COP 19 w Warszawie – wzrost zmienności. Podczas konferencji ONZ są poruszane zagadnienia związane z globalną umową klimatyczną, której podpisanie zaplanowano na 2015 r. Informacje pojawiające się na rynku w trakcie trwania spotkania zawsze mają odzwierciedlenie w zwiększonej zmienności cen uprawnień. Istotne dla cen EUA może okazać się stanowisko Polski, tegorocznego organizatora COP, która przez długi czas była głównym oponentem zmian na rynku.

Komentarz: ekspert DM Consus Juliusz Preś

Rynek co2 raport za 300 dni i perspektywy dm consus

Documents

Transcript of Rynek co2 raport za 300 dni i perspektywy dm consus