Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015)...

18
XX Wiosenne Spotkanie Cieplowników Zakopane 22-24 kwietnia 2013r Rozwój przedsiębiorstw cieplowniczych w Polsce

Transcript of Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015)...

Page 1: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

XX Wiosenne Spotkanie CiepłownikówZakopane 22-24 kwietnia 2013r

Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce

Page 2: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Zagadnienia

1. Rozwój ciepłownictwa sieciowego w Polsce

2. Wsparcie rozwoju kogeneracji w nowej Ustawie

Page 3: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

1. Rozwój ciepłownictwa sieciowego w Polsce

2. Wsparcie rozwoju kogeneracji w nowej Ustawie

Page 4: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Etapy rozwoju ciepłownictwa sieciowego w powojennej Polsce

Doktryna i budowa (1945 – 1990)

Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015)

Efektywno ść energetyczna (2015++)

Page 5: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Społeczne koszty bł ędnych prognoz

Stabilizacja popytu na ciepło wymusza poszukiwanie lepszych sposobów jego zagospodarowania

0

500

1000

1500

2000

2500

1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030

PJ/r

ok

lataRzeczywista produkcja ciepła Prognoza z roku 1986Prognoza (wykonana w roku 1986)Rzeczywista produkcja

Prognoza i wykonanie produkcji ciepła w Polsce

Nadmierneinwestycje

???

Źródło: ITC Politechnika Warszawska

Page 6: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Rozwój kogeneracji w Polsce

Rozwój oparty na technologiach

gazowych

Rozwój oparty na technologiach

węglowych

Źródło: opracowanie własne na podstawie analiz UCBiEOŚ Politechniki Warszawskiej (2010)

Potencjał wzrostu produkcji energii elektrycznej w kogeneracji

10

60

TWhe

2012 2020

Źródło: ARE

Intensywny rozwój kogeneracji trwałdo końca lat 70-tych XXw.

Od lat 80-tych kontynuowano rozwójciepłownictwa w oparciu o kotły wodne, które dzisiaj dostarczają ponad 40% ciepła sieciowego

Ciepło sieciowe powstaje w 70% z węgla

Konieczność dostosowania PEC-ów do wymogów dyrektywy IED szansą nawybudowanie ok. 5GWe nowych mocyelektrycznych w rozproszonych jednostkachkogeneracji gazowej

10

1960 2005

20

30

GWeMoc zainstalowana w KSE

Elektrownie

Elektrociepłownie zawodowe

EC przemysłowe

Page 7: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Zalety kogeneracji gazowej w miejskich systemach ci eplnych

Niska emisja CO2, brak emisji gazów i pyłów

Przyjazna technologia w terenach miejskichBrak uciążliwego przewozu węglaBrak składowisk popiołów

Poprawa bezpiecze ństwa energetycznego Szybkość budowy jednostek gazowychWiększa produkcja prądu Elastyczność operacyjna

800

410

220

kg C

O2/

MW

h

Jednostkowa emisja CO2

El. kond.

węgi

el

węgi

el

EC CCGT

gaz

Źródło PSE

Nadwyżka mocy w KSE

Wymagana

Dostępna

Niedobór

2013 2020

1000 MWe

6000 MWe

2016

Page 8: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Kogeneracja gazowa ł ącznikiem z technologi ą przyszło ści

System przyszło ści :

• zerowy wpływ na środowisko• energetyka prosumencka

Obecne systemy energetyczne :

• energetyka „wielkoskalowa”• priorytet – wypełnienie norm IED

Technologia pomostowa -- energetyka gazowa :

• ograniczony wpływ na środowisko• wysoka efektywność energetyczna

Page 9: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

1. Rozwój ciepłownictwa sieciowego w Polsce

2. Wsparcie rozwoju kogeneracji w nowej Ustawie

Page 10: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji w Polsce

Polityka Energetyczna do roku 2030

Cel: Dwukrotny wzrost do roku 2020 produkcji energii elektrycznej wytwarzanej w technologii wysokosprawnej kogeneracji, w porównaniu do produkcji w 2006 r

Ustawa Prawo Energetyczne

Wsparcie rozwoju kogeneracji:• System świadectw pochodzenia zróżnicowanych dla technologii i paliw• Wymóg umarzania świadectw

(od 01.01 .2013 tylko dla kogeneracji wykorzystującej metan i biogaz)

Polityka Unii Europejskiej w zakresie efektywno ści energetycznej

Page 11: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

System certyfikatów – w ątpliwo ści

75

PLN

/MW

hP

LN/M

Wh

135

25

Q1. 20110

Żółte certyfikaty (PLN/MWhe)

Q1. 2012 Q1. 2013

Czerwone certyfikaty (PLN/MWhe)

Q1. 2011 Q1. 2012 Q1. 2013

Czy system świadectw ma sens, gdy potrzebne jest wsparcie działalności operacyjnej?

Czy system świadectw motywuje do budowy nowych jednostek kogeneracyjnych?

Czy w ogóle system świadectw pochodzenia jest dobrym narzędziem do stymulowania budowy zdywersyfikowanej bazy wytwórczej energetyki?

Page 12: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Podstawowe kierunki opisane w projekcie Ustawy Praw o energetyczne:• Utrzymanie systemu dla istniejących jednostek do roku 2020

• Wprowadzenie nowego systemu świadectw dla jednostek nowo wybudowanych ( „pomarańczowe certyfikaty”)

Ryzyka• Obecne spadki cen certyfikatów wskazują na niedoskonałość systemu wsparcia, jaką jest utrata

przychodów przez wytwórcę ze zbycia świadectw pochodzenia

Działania zaradcze – do zaadresowania w projekcie Us tawy Prawo energetyczne • Elastyczne ustanowienia poziomu obowiązku zakupu (ponad podaż świadectw)

• Ograniczenie możliwości uiszczania opłaty zastępczej w przypadku możliwości zakupu świadectw

• Ograniczenie możliwości „bankowania” świadectw

• Wprowadzenie mechanizmu zakupu interwencyjnego świadectw w celu stabilizacji ich ceny

• Docelowo – wprowadzenia systemu „feed-in-tariff” dla nowych jednostek kogeneracyjnych

System wsparcia kogeneracji w nowym Prawie energety cznym

Page 13: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Powstanie nowych mocy wytwórczych w Polsce wymaga dodatkowych dopłat - „rynek mocy ”

Wielkość wsparcia dla kogeneracji jest niższa od dopłat wynikających z „rynku mocy”

Wsparcie kogeneracji oznacza ni ższy koszt rozwoju energetyki

Źródło: opracowanie własne

Cena energiiniezb ędna dla zapewnienia zwrotu z inwestycji

Niezbędna warto ść systemu wsparcia dla CHP

Przychody z ciepła

Niezbędne wsparcie inwestycyjne- rynek mocy

Cena energii na rynku konkurencyjnym

Page 14: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Nowy wytwórca

styczeń grudzieńlipiec

%

Nadwy¿ka mocy

Urz¹ dzenia w produkcji

styczeń grudzieńlipiec

%

Rezerwa mocy

Urz¹ dzenia pracuj¹ ce sezonowo

Rezerwa mocy

Nowy wytwórca

styczeń grudzieńlipiec

%

Nadwy¿ka mocy

Urz¹ dzenia w produkcji

styczeń grudzieńlipiec

%

Rezerwa mocyRezerwa mocy

Urz¹ dzenia pracuj¹ ce sezonowo

Rezerwa mocy

Typowe wykorzystanie istniejącego majątkuNieoptymalne wykorzystanie majątku ze

względu na wzrost mocy w systemie ciepłowniczym

Wykorzystanie maj ątku elektrociepłowni

Ryzyko braku równowagi konkurencji na rynku ciepła

Projekt ustawy Prawo energetyczne nie adresuje nowego zjawiska, jakim jest możliwość

preferencyjnego traktowania nowych jednostek kogeneracyjnych w stosunku do jednostek

pracujących obecnie na lokalnym rynku ciepła

Page 15: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Łączny koszt produkcji i cena ciepła

Koszty produkcji i ceny ciepła przed wej ściem nowego podmiotu na rynek ciepła

1000 GJ

PLN/GJ

10

30

Kz 20 PLN/GJ

Ks 10 PLN/GJ

Razem: 20 000 PLN

Razem: 10 000 PLN

Całkowity koszt produkcji ciepła 30 000 PLN

Cena ciepła30 PLN/GJ

1000 GJ

PLN/GJ

10

30 10 000 PLN

10 000 PLN

Koszty produkcji i ceny ciepła po wej ściu nowego podmiotu na rynek ciepła

15 000 PLN

500

Całkowity koszt produkcji ciepła 35 000 PLN

Cena ciepła40 PLN/GJ

Nowy podmiot

Page 16: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Równowaga konkurencyjna na rynku ciepła - propozycje

Godz.

MWt

1 8760

Przeds. A

Przeds. B

Godz.

MWt

1 8760

Przeds. A

Przeds. B

Produkcja energii cieplnej przez przedsiębiorstwa przyłączone

do wspólnej sieci cieplnej

1. Rozwój rynku ciepła• Nowe obszary zasilane z nowych jednostek kogeneracyjnych

2. Wspólna odpowiedzialno ść za pokrywanie potrzeb systemu• Jednakowe warunki kształtowania ceny ciepła

Page 17: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Projektowany, w ustawie Prawo energetyczne, system wsparcia dla kogeneracji powinienniwelować wszystkie zidentyfikowane ryzyka systemu świadectw pochodzenia orazzapobiec nadużywaniu dominującej pozycji na rynku ciepła

Skuteczna stymulacja budowy jednostek kogeneracji gazowej w modernizowanych przedsiębiorstwach energetyki cieplnej i zakładach przemysłowych wpłynie na poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju

Podsumowanie

Page 18: Rozwój przedsi ębiorstw ciepłowniczych w Polsce · Poszukiwanie rentowno ści (1990 – 2015) Efektywno ść energetyczna (2015++) ... Uwarunkowania prawne rozwoju kogeneracji

Dziękuj ę za uwagę

Andrzej Rubczy ński

Dyrektor Departamentu Rozwoju

PGNiG TERMIKA

E-mail: [email protected]