Rozwój i znaczenie przemysłuPIOTR SIŁKA

Ignacy Łukasiewicz - twórca przemysłu naftowego

• 30 marca 1853 w oknie wystawowym apteki Pod Złotą Gwiazdą we Lwowie zapłonęła pierwsza lampa naftowa. Konstruktorem wynalazku był Ignacy Łukasiewicz, aptekarz i pionier przemysłu naftowego.

• W roku 1852 wraz z Janem Zehemotrzymał naftę oczyszczoną. Była to pierwsza przeprowadzona metodami naukowymi destylacja ropy na świecie.

https://www.polskieradio.pl/39/1240/Artykul/1408333,Ignacy-Lukasiewicz-tworca-przemyslu-naftowego

Przemysł

Produkcja materialna polegająca na wydobywaniu z ziemi bogactw naturalnych i wytwarzaniu produktów w sposób masowy przy użyciu urządzeń mechanicznych

Słownik języka polskiego PWN

FUNKCJE• Ekonomiczna• Społeczna• Przestrzenna

Funkcje przemysłu

funkcje ekonomiczne funkcje społeczne funkcje przestrzenne

1. budowa zakładów blisko siebie2. tworzenie PKB3. miejsca pracy4. źródło dochodu pracowników5. rozwój nowoczesnej infrastruktury6. budowa obiektów w zgodzie ze środowiskiem naturalnym7. przedmiot handlu międzynarodowego8. poszerzanie wiedzy ogólnej

Rewolucje przemysłowePrzez wieki produkcyjna działalność człowieka miała charakter manufaktury, czyli ręcznego wytwarzania niewielkiej ilości towarów.

Industralizacja Dezindustrializacja Restrukturyzacja Reindustrializacja

Polska Klasyfikacja Działalności

• 1. Sekcje PKD - oznaczone są jednoliterowym symbolem. Dzielą ogół na 21 grup rodzajów działalności, związanych ze sobą ogólnym podziałem pracy.

• 2. Działy PKD - posiadają dwucyfrowy kod numeryczny. Dzielą ogół na 88 grup rodzajów działalności, obejmujących czynności, których cechy mają znaczenie przy określaniu podobieństwa i rozpatrywaniu powiązań występujących w gospodarce narodowej.

• 3. Grupy PKD - są oznaczone trzycyfrowym kodem numerycznym. Obejmują one 272 grupowania rodzajów działalności, które można wyodrębnić uwzględniając proces produkcyjny, charakter usługi lub przeznaczenia produkcji.

• 4. Klasy PKD - oznaczone są czterocyfrowym kodem numerycznym. Obejmują 615 grupowań rodzajów czynności, które są wyodrębniane na podstawie procesu produkcyjnego lub działalności usługowej.

• 5. Podklasy PKD - określane są za pomocą pięcioznakowywego kodu alfanumerycznego. Zawierają 654 grupowania, wyodrębniające rodzaje działalności charakterystyczne dla polskiej gospodarki.(PKD-2007 w przeciwieństwie do poprzednich nie uwzględnia podsekcji).

Usystematyzowany podział rodzajów działalności, które mogą być realizowane przez pomioty gospodarcze na terenie Polski

Sekcje PKD

A. ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO I RYBACTWO B. GÓRNICTWO I WYDOBYWANIEC. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWED. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, PARĘ WODNĄ, GORCĄ WODĘ I POWIETRZE DO UKŁADÓW KLIMATYZACYJNYCHE. DOSTAWA WODY; GOSPODAROWANIE CIEKAMI I ODPADAMI ORAZ DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z REKULTYWACJĄF. BUDOWNICTWO G. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY; NAPRAWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, WŁĄCZAJĄC MOTOCYKLE H. TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA I. DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z ZAKWATEROWANIEM I USŁUGAMI GASTRONOMICZNYMI J. INFORMACJA I KOMUNIKACJA K. DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIOWA L. DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OBSŁUGĄ RYNKU

NIERUCHOMOŚCI M. DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA I TECHNICZNA N. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE USŁUG ADMINISTROWANIA I DZIAŁALNOŚĆ WSPIERAJĄCA O. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNE P. EDUKACJA Q. OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA R. DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z KULTURĄ, ROZRYWKĄ I REKREACJĄ S. POZOSTALA DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA T. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW; GOSPODARSTWA DOMOWE PRODUKUJĄCE WYROBY I ŚWIADCZĄCE USŁUGI NA WŁASNE POTRZEBY U. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE

http://www.klasyfikacje.gofin.pl/pkd/4,0.html

http://www.klasyfikacje.gofin.pl/pkd/4,0.html

Przemysł w Polsce

• Na ziemiach polskich przemysł na dużą skalę zaczął się rozwijać pod koniec XIX wieku. Podstawą były najpierw surowce mineralne (np. w GOP), a potem duże miasta (Warszawa, Łódź) z zasobami siły roboczej i rynkami zbytu.

• Po II wojnie światowej polska gospodarka była centralnie sterowana i główny nacisk położono na rozwój przemysłu ciężkiego w oparciu o górnośląski węgiel kamienny.

• Pod koniec lat 90. XX wprowadzono specjalne strefy ekonomiczne, które przyciągnęły wielu zagranicznych inwestorów

Ośrodki i okręgi przemysłowe

• Dlaczego następuje koncentracja działalności przemysłowej w przestrzeni?

• Jakie są wady koncentracji przemysłu?

• Ośrodek przemysłowy - miejscowość lub aglomeracja, w której znajdują się zakłady przemysłowe.

• Okręgi przemysłowe są obszarami, na których skupia się działalność przemysłowa. Obejmują one kilka lub kilkanaście ośrodków przemysłowych.

Czynniki lokalizacji przemysłu

Wypisz po jednej formiedziałalności przemysłowej, gdzie są najważniejsze poszczególne czynniki produkcji.

Podział ośrodków przemysłowych ze względu na stopień zależności od surowców

Typy okręgów przemysłowych

• surowcowe – powstały w miejscach eksploatacji surowców mineralnych, np. Górnośląski Okręg Przemysłowy z węglem kamiennym, Karpacki Okręg Przemysłowy z ropą naftową, Zagłębie Konińskie z węglem brunatnym czy Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy z rudami metalicznymi;

• miejskie – powstały w miejscach będących jednocześnie skupiskiem siły roboczej i dużym rynkiem zbytu, a także ośrodkiem rozwoju naukowo-technicznego, np. Okręg Warszawski, Okręg Łódzki, Okręg Wrocławski;

• transportowe – powstały przy ważnych szlakach komunikacyjnych, a zwłaszcza na ich skrzyżowaniach i w punktach początkowych (końcowych), np. Okręg Gdański czy Okręg Szczeciński z portami morskimi.

Okręgi przemysłowe

• Do największych okręgów przemysłowych w Polsce zalicza się okręgi: górnośląski, warszawski, łódzki i gdański.

https://www.geografia24.eu/index.php?strona=_opracowania/geo_330okre

Powtórzenie

- Rewolucje przemysłowe – okresy i najważniejsze wynalazki

- Podział przemysłu według 4 sekcji i rodzaju działalności (przetwórczy i wydobywczy)

• Czynniki lokalizacji przemysłu

• Klasyfikacje okręgów przemysłowe ze względu na lokalizację i stopień zależności od surowców, przykłady z Polski i świata

https://play.kahoot.it/#/?quizId=e2ba6d17-dc2e-45d4-a5bd-f620c19f69b2

https://play.kahoot.it/#/?quizId=e2ba6d17-dc2e-45d4-a5bd-f620c19f69b2