ROCZNIK 2014 II TURA BADANIA...
Transcript of ROCZNIK 2014 II TURA BADANIA...
www.biurokarier.uni.lodz.pl
ROCZNIK 2014
II TURA BADANIA PANELOWEGO
RAPORT SKRÓCONY
Łódź, wrzesień 2017
I TURA
Rok po studiach
II TURA
3 lata po studiach
III TURA
5 lat po studiach
www.biurokarier.uni.lodz.pl 2
Spis treści Wstęp ............................................................................................................................................... 4
Metodologia badania ........................................................................................................................ 6
Cel badania .................................................................................................................................... 6
Próba badawcza i techniki zdobywania danych .............................................................................. 6
Charakterystyka badanej grupy ......................................................................................................... 7
Płeć ............................................................................................................................................... 7
Miejsce zamieszkania .................................................................................................................... 8
Wiek ............................................................................................................................................ 10
Ukończone Studia ............................................................................................................................ 12
Wydział Uniwersytetu Łódzkiego ................................................................................................. 12
Tryb i rodzaj studiów ................................................................................................................... 13
Rok obrony pracy dyplomowej .................................................................................................... 13
Drugi kierunek studiów ................................................................................................................ 14
Aktywności podejmowane podczas studiów .................................................................................... 16
Dodatkowe aktywności studentów .............................................................................................. 16
Praca zarobkowa studentów ........................................................................................................ 17
Firmy zatrudniające studentów .................................................................................................... 18
Forma zatrudnienia studentów .................................................................................................... 19
Aktualne zatrudnienie absolwentów................................................................................................ 20
Status zatrudnienia absolwentów ................................................................................................ 20
Liczba miejsc pracy absolwentów ................................................................................................ 24
Forma zatrudnienia absolwentów ................................................................................................ 25
Stanowiska pracy absolwentów według branż ............................................................................. 27
Przedział zarobków brutto absolwentów ..................................................................................... 27
Dokładne zarobki brutto absolwentów ........................................................................................ 30
Stopień dopasowania wykształcenia do wykonywanej pracy ........................................................ 34
Czas znalezienia pracy ................................................................................................................. 36
Sposób znalezienia pracy ............................................................................................................. 38
Sytuacja niepracujących absolwentów ............................................................................................. 39
Prace podejmowane od zakończenia studiów .............................................................................. 39
Rejestracja niepracujących absolwentów w Urzędzie Pracy ......................................................... 39
Poszukiwanie pracy ..................................................................................................................... 40
Czas poszukiwania pracy .............................................................................................................. 41
Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania ................................................................................ 42
Absolwenci niezatrudnieni od ukończenia studiów ...................................................................... 43
Plany zawodowe i edukacyjne ......................................................................................................... 44
www.biurokarier.uni.lodz.pl 3
Plany zawodowe absolwentów .................................................................................................... 44
Dodatkowe kształcenie się absolwentów ..................................................................................... 45
Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się............................................................................... 46
Profil dodatkowego kształcenia się .............................................................................................. 47
Ocena studiów na Uniwersytecie Łódzkim ....................................................................................... 48
Trafność wyboru uczelni i kierunku studiów ................................................................................. 48
Stopień zaspokojenia oczekiwań edukacyjnych absolwentów ...................................................... 50
Ocena kluczowych kompetencji absolwentów ................................................................................. 53
Wynik badania postaw, umiejętności i wiedzy absolwentów ........................................................ 53
Wpływ studiów na postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów ................................................ 56
Wnioski i rekomendacje .................................................................................................................. 58
Wnioski i rekomendacje przeznaczone są wyłącznie do użytku wewnętrznego ............................ 58
Aneks – techniki analityczne ............................................................................................................ 59
Ocena reprezentatywności próby ................................................................................................ 59
Opracowanie panelu – tabela czteropolowa ................................................................................ 59
Testy statystyczne porównujące I i II turę badania ....................................................................... 59
Spis wykresów ................................................................................................................................. 60
Spis tabel ......................................................................................................................................... 62
www.biurokarier.uni.lodz.pl 4
WSTĘP
Uniwersytet Łódzki za pośrednictwem zespołu Biura Karier od 2013 r. prowadzi cyklicznie
monitorowanie karier zawodowych swoich absolwentów w celu dostosowania kierunków studiów
i programów kształcenia do aktualnych potrzeb rynku pracy. Jest ono realizowane metodą panelową,
która poprzez badanie tej samej grupy na przestrzeni kilku lat pozwala na uchwycenie dynamiki
zmian w przebiegu losów osób kończących studia. Badanie odbywa się w trzech turach:
1. po roku,
2. po trzech latach
3. i po pięciu latach od ukończenia studiów.
Podstawę prawną monitorowania karier zawodowych absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego
stanowią następujące akty:
zewnętrzne
o artykuł 13b ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym
(tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. po. 1842 z późn. zm.);
o paragraf 1. ust. 5 rozporządzenia MNiSW z dnia 22 września 2016 r.;
o paragraf 6. ust. 1 rozporządzenia MNiSW z dnia 3 października 2014 r.
wewnętrzne
o Zarządzenie Rektora UŁ nr 40 z 2002 r.;
o Zarządzenie Rektora UŁ nr 73 z 2012 r.;
o Zarządzenie Rektora UŁ nr 122 z 2013 r.;
o Zarządzenie Rektora UŁ nr 133 z 2013 r.
Za moment zakończenia edukacji uznaje się tutaj rok akademicki, w którym złożono ostatni egzamin
przed obroną pracy dyplomowej.
Zawarte w raporcie zestawienia pochodzą z badania absolwentów, którzy ukończyli studia na
Uniwersytecie Łódzkim w roku akademickim 2013/2014. Jest to druga tura badania panelowego tej
grupy, tzn. omawiane tu badanie zostało przeprowadzone w trzy lata od zakończenia studiów.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 5
Poniżej przedstawiamy zestawienie badań realizowanych w latach 2013 – 2018. Niniejszy raport
odnosi się do rocznika absolwentów, opisanego w trzecim wierszu tabeli.
Tabela 1. Realizacja monitorowania karier zawodowych absolwentów
Tura badania
1 rok po studiach 3 lata po studiach 5 lat po studiach
Rocznik absolwentów
Status Realizacja badania
Status Realizacja badania
Status Realizacja badania
2012 Zrealizowano 2013 Zrealizowano 2015 Zrealizowano 2017
2013 Zrealizowano 2014 Zrealizowano 2016 Planowane 2018
2014 Zrealizowano 2015 Zrealizowano 2017 Planowane 2019
2015 Zrealizowano 2016 Planowane 2018 Planowane 2020
2016 Zrealizowano 2017 Planowane 2019 Planowane 2021
2017 Planowane 2018 Planowane 2020 Planowane 2022
www.biurokarier.uni.lodz.pl 6
METODOLOGIA BADANIA Cel badania
Głównym celem Monitorowania karier zawodowych absolwentów jest przedstawienie losów
zawodowych i dalszego rozwoju osób kończących studia na Uniwersytecie Łódzkim. Tegoroczna
edycja badania objęła absolwentów wszystkich dwunastu Wydziałów uczelni, filii i ośrodka
zamiejscowego, wszystkich trybów (studia stacjonarne i niestacjonarne) oraz wszystkich rodzajów
studiów (licencjackie, uzupełniające magisterskie i jednolite magisterskie), kończących studia w roku
akademickim 2013/2014.
W opracowaniu zawarto informacje dotyczące następujących zagadnień:
1. charakterystyki społeczno-demograficznej badanych,
2. rodzaju, trybu, wydziału i kierunku ukończonych studiów,
3. dodatkowej aktywności podejmowanej w trakcie zdobywania wyższego wykształcenia,
4. aktualnego zatrudnienia absolwentów,
5. sytuacji absolwentów niepracujących,
6. dalszych planów zawodowych i edukacyjnych absolwentów,
7. oceny studiów na Uniwersytecie Łódzkimi.
Struktura raportu jest zgodna z kolejnością zaprezentowanych powyżej obszarów i odzwierciedla
układ ankiety adresowanej do respondentów.
Próba badawcza i techniki zdobywania danych
Pierwszą turą badania absolwentów rocznika 2013/2014 objęto całą populację absolwentów
Uniwersytetu Łódzkiego kończących studia pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolite magisterskie
w danym roku akademickim. Jako studenci ostatniego roku byli oni poproszeni o wyrażenie zgody na
udział w badaniu na karcie obiegowej składanej w dziekanacie przed obroną pracy dyplomowej.
W ten sposób uzyskano zgodę od 3 396 osób. Zbieranie odpowiedzi respondentów trwało w okresie
od 4.03. do 3.05. 2015 roku. W pierwszej turze badania uzyskano 1 023 odpowiedzi, a zatem
zwrotność (response rate) na poziomie 30,1%. Ogółem zatem w badaniu (I tura) wzięło udział 10,6%1
populacji absolwentów omawianego rocznika.
Druga tura badania, którą omawiamy w niniejszym dokumencie, przeprowadzona została zgodnie
z założeniami badania panelowego – panelu statycznego, tzn. do udziału w II turze zaproszono
wyłącznie te osoby, które wzięły udział w I turze, czyli zaproszenie wysyłano do 1 023 absolwentów.
Uzyskano 414 odpowiedzi, a zatem response rate na poziomie 40,5%. W tym znalazło się
siedemnaście odpowiedzi niekompletnych które włączono do analiz, o ile było to możliwe. Ogółem
w badaniu (II tura) wzięło udział około 4,4% populacji absolwentów rocznika 2013/2014.
W celu otrzymania materiałów zastosowano ankietę internetową CAWI (ang. Computer Assisted
Web Interviewing), zaimplementowaną w serwisie Lime Survey. W dniu 15 maja 2017 roku do 1 023
absolwentów, którzy wzięli udział w pierwszej turze Monitorowania w 2015 r. wysłano e-mail
ze spersonalizowanym zaproszeniem do udziału w ankiecie zamieszczonej na stronie www. Zbieranie
1 1 023 odpowiedzi z populacji 9 631 absolwentów
www.biurokarier.uni.lodz.pl 7
danych trwało do 7 lipca 2017 roku. W tym czasie wysłano zaproszenie oraz trzy przypomnienia
podkreślające wagę badania i zachęcające do udziału w nim osoby, które jeszcze tego nie zrobiły.
Na potrzeby omawianych tu analiz połączono2 dane uzyskane w I i II turze badania. Dzięki
połączeniu odpowiedzi uzyskanych dla każdego konkretnego respondenta możliwe było
analizowanie zmian w czasie metodą panelową. Na przykładzie zatrudnienia uzyskano nie tylko
informacje o odsetku pracujących/niepracujących w roku 2015 i w 2017. Wiemy również, którzy
absolwenci:
pracowali w I i II turze,
pracowali w I i nie pracowali w II turze,
nie pracowali w I i pracowali w II turze,
nie pracowali w I i II turze.
W niniejszym raporcie prezentujemy więc nie tylko analizę trendu (rozkład zmiennej w jednym
i drugim momencie badania), co nazywane jest zmianą netto3, ale też zmianę wewnętrzną –
przepływy, widoczne dzięki skrzyżowaniu wyników z dwóch pomiarów (każdy respondent opisany
jest przez oba „wymiary” – tę samą zmienną w dwóch różnych momentach badania).
CHARAKTERYSTYKA BADANEJ GRUPY Płeć
W badaniu wzięły udział 284 kobiety i 113 mężczyzn, co stanowi odpowiednio 71,5% i 28,5%
respondentów. Rozkład płci w badanej próbie jest zbliżony do rozkładu tej cechy w populacji
absolwentów rocznika 2013/2014. Porównanie zgodności rozkładu wybranych charakterystyk
w przebadanej próbie i całej populacji absolwentów zaprezentowano w podrozdziale
„Reprezentatywność próby badawczej”.
Łącznie odpowiedzi udzieliło około 4% wszystkich absolwentek. Było to niecałe 3% absolwentek
I stopnia, prawie 5% II stopnia i około 9% absolwentek studiów jednolitych magisterskich (JSM).
Tabela 2 Absolwenci według płci - kobiety
Kobiety populacja Kobiety próba
N4 % z populacji N % z próby % z populacji
I stopnia 3 270 47,1% 93 32,7% 2,8%
II stopnia 3 328 47,9% 161 56,7% 4,8%
JSM5 348 5,0% 30 10,6% 8,6%
Ogółem 6 946 100% 284 100% 4,1%
Ogółem w badaniu wzięło udział około 4,4% całej populacji absolwentów – mężczyzn.
2 Wykonano złączenie typu left inner join 3 Mayntz R., Holm K., Hübner P., (1985) Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, PWN, Warszawa, s. 171. 4 Liczba bezwzględna 5 Jednolite studia magisterskie
www.biurokarier.uni.lodz.pl 8
W podziale na rodzaj ukończonych studiów w próbie znalazło się relatywnie najmniej spośród
kończących studia I stopnia (nieco ponad 3%), nieco większy był udział absolwentów studiów II
stopnia (5%), zaś największy odsetek przebadanej populacji zanotowano dla kończących JSM (9%).
Tabela 3 Absolwenci według płci - mężczyźni
Mężczyźni populacja Mężczyźni próba
N % z populacji N % z próby % z populacji
I stopnia 1 324 51,2% 42 37,2% 3,2%
II stopnia 1 123 43,4% 58 51,3% 5,2%
JSM 141 5,4% 13 11,5% 9,2%
Ogółem 2 588 100% 113 100% 4,4%
Miejsce zamieszkania
Dokładnie 92,3% badanych mieszkało w Polsce. Wśród pozostałych respondentów pięć osób
wskazywało Niemcy, zaś dwie USA jako kraj obecnego zamieszkania. Wśród pozostałych
pojedynczych odpowiedzi wymieniono następujące kraje: Holandia, Francja, Republika Czeska,
Szwajcaria, Szwecja, USA, Wielka Brytania, Włochy, Zjednoczone Emiraty Arabskie.
Łącznie połowa absolwentów w chwili badania mieszkała w mieście powyżej 500 000
mieszkańców. Odsetek ten był niższy wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (około 37%).
Ta grupa absolwentów zauważalnie częściej niż kończący studia stacjonarne deklarowała
zamieszkanie na wsi.
Tabela 4 Absolwenci według miejsca zamieszkania i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
wieś 40 13,4% 28 33,7% 68 17,8%
miasto do 10 tys. mieszkańców 6 2,0% 3 3,6% 9 2,4%
miasto od 10 do 100 tys. mieszkańców 59 19,7% 16 19,3% 75 19,6%
miasto od 100 do 500 tys. mieszkańców 21 7,0% 5 6,0% 26 6,8%
miasto powyżej 500 tys. mieszkańców 173 57,9% 31 37,3% 204 53,4%
Ogółem 299 100% 83 100% 382 100%
W grupie kończących JSM odsetek mieszkających w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców był
zdecydowanie wyższy niż dla pozostałych rodzajów studiów. Rozkład odpowiedzi dla kończących
studia I i II stopnia był zbliżony – jedynie wskazanie „miasto od 100 do 500 tys. mieszkańców”
absolwenci studiów II stopnia wybierali niemal trzy razy częściej niż kończący studia I stopnia.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 9
Tabela 5 Absolwenci według miejsca zamieszkania i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
wieś 24 18,5% 43 20,5% 1 2,4%
miasto do 10 tys. mieszkańców 4 3,1% 3 1,4% 2 4,8%
miasto od 10 do 100 tys. mieszkańców 28 21,5% 39 18,6% 8 19,0%
miasto od 100 do 500 tys. mieszkańców 4 3,1% 17 8,1% 5 11,9%
miasto powyżej 500 tys. mieszkańców 70 53,8% 108 51,4% 26 61,9%
Ogółem 130 100% 210 100% 42 100%
Zdecydowanie najczęściej wskazywano miejsce zamieszkania w województwie łódzkim – ogółem
było to ponad 82% wskazań. Drugim wyborem było województwo mazowieckie (nieco ponad 9%),
zaś trzecim województwa wielkopolskie i śląskie (po niecałe 2% zamieszkałych absolwentów).
Nie było respondentów deklarujących zamieszkanie w województwach: warmińsko-mazurskim,
małopolskim i podkarpackim. Rozkład zamieszkania absolwentów zwizualizowano poniżej.
Wykres 1. Województwo zamieszkania absolwentów
Uwaga: wykres wykonano w GNU R 3.4.06
6 R Core Team (2017). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. https://www.R-project.org/
www.biurokarier.uni.lodz.pl 10
Wiek
Większość badanych urodziła się w roku 1990 lub 1992, przy czym starsi z wymienionych
to najczęściej absolwenci z tytułem magistra, a młodsi – licencjusze. Oznacza to, że zazwyczaj
studenci rozpoczynają pierwszy rok studiów w wieku lat 19 i kończą studia zgodnie z przewidzianym
tokiem nauki. Najmłodszy z badanych urodził się w 1993, najstarszy w 1965 r. Rozkład badanych
według wieku oraz różnicę w liczebności kobiet i mężczyzn zaprezentowano na poniższym wykresie.
Dla obu płci rozkład wieku jest zbliżony. Na osi X (poziomej) przedstawiono liczebność bezwzględną
respondentów, na osi Y (pionowej) rok urodzenia.
Wykres 2. Absolwenci ogółem według roku urodzenia w podziale na płeć
www.biurokarier.uni.lodz.pl 11
Jak wspomniano powyżej, absolwenci studiów I stopnia to zazwyczaj osoby urodzone w 1992 r.
(ewentualnie rok wcześniej) – prawie 64%, zaś kończący studia II stopnia i JSM to urodzeni w 1990
i 1989 r. – odpowiednio 69% i 72%.
Tabela 6 Porównanie zgodności rozkładu płci
I stopnia II stopnia JSM Ogółem
N % N % N % N %
1992 i później 86 63,7% 3 1,4% - - 89 22,4%
1991 24 17,8% 7 3,2% - - 31 7,8%
1990 8 5,9% 96 43,8% 21 48,8% 125 31,5%
1989 4 3,0% 55 25,1% 10 23,3% 69 17,4%
1988 4 3,0% 19 8,7% 3 7,0% 26 6,5%
1987 1 0,7% 11 5,0% 3 7,0% 15 3,8%
1986 3 2,2% 5 2,3% 2 4,7% 10 2,5%
1985 2 1,5% 6 2,7% 1 2,3% 9 2,3%
1984 - - 2 0,9% - - 2 0,5%
1983 i wcześniej 3 2,2% 15 6,8% 3 7,0% 21 5,3%
Ogółem 135 100% 219 100% 43 100% 397 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 12
UKOŃCZONE STUDIA
Respondentów poproszono o podanie Wydziału oraz kierunku, na którym studiowali. Uwzględniono
podział na tryb i rodzaj studiów. Pozyskano informacje o roku obrony pracy dyplomowej
oraz studiowaniu równolegle na drugim kierunku.
Wydział Uniwersytetu Łódzkiego
Podobnie jak w badaniach z roku 2016 oraz w pierwszej turze badania absolwentów rocznika
2015/2016 w 2017 r., tu również zdecydowanie najliczniejszą podgrupę badanych stanowili
absolwenci Wydziału Zarządzania i Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego (odpowiednio 31%
i 20,3%). Przy tym odsetek badanych był najwyższy także dla Wydziału Zarządzania (9,8%),
a następnie dla WNG (8,3%) Dla tych Wydziałów udział respondentów w zrealizowanej próbie jest
wyższy, niż udział absolwentów w populacji – całym roczniku – Wydziały te są nadreprezentowane.
Dla Wydziału Matematyki i Informatyki odsetek jest zbliżony, zaś dla pozostałych – udział w próbie
jest niższy niż w populacji, są zatem niedoreprezentowane. Najniższy odsetek badanych
absolwentów zanotowano dla Wydziałów: Filozoficzno-Historycznego (0,7%) Studiów
Międzynarodowych i Politologicznych (0,6%); w próbie brak absolwentów Filii UŁ w Tomaszowie
Mazowieckim.
Tabela 7 Absolwenci według ukończonego wydziału studiów
Próba Populacja Badani
N % N % Próba / Populacja
Wydział Biologii i Ochrony Środowiska 20 4,8% 481 5,0% 4,2%
Wydział Chemii 5 1,2% 150 1,6% 3,3%
Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny 84 20,3% 2290 24,0% 3,7%
Wydział Filologiczny 33 8,0% 1204 12,6% 2,7%
Wydział Filozoficzno-Historyczny 2 0,5% 307 3,2% 0,7%
Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej 3 0,7% 80 0,8% 3,8%
Wydział Matematyki i Informatyki 12 2,9% 260 2,7% 4,6%
Wydział Nauk Geograficznych 44 10,6% 527 5,5% 8,3%
Wydział Nauk o Wychowaniu 48 11,6% 1327 13,9% 3,6%
Wydział Prawa i Administracji 33 8,0% 1115 11,7% 3,0%
Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych
2 0,5% 319 3,3% 0,6%
Wydział Zarządzania 128 30,9% 1311 13,8% 9,8%
Filia w Tomaszowie Maz. 0 0,0% 163 1,7% 0,0%
Ogółem 414 100% 9534 100% 4,3%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 13
Tryb i rodzaj studiów
Jak wspomniano przy okazji charakterystyki osób badanych, zdecydowana większość respondentów
ukończyła studia stacjonarne – stosunek absolwentów studiów stacjonarnych do niestacjonarnych
to ponad 3 do 1. W podziale na rodzaj studiów studia II stopnia ukończyła ponad połowa badanych
(55%). Odsetek osób posiadających tytuł magistra był wyższy wśród absolwentów studiów
niestacjonarnych niż stacjonarnych – odpowiednio 58,7% do 54%.
Tabela 8 Absolwenci według rodzaju i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
I stopnia 118 36,6% 24 26,1% 142 34,3%
II stopnia 174 54,0% 54 58,7% 228 55,1%
JSM 30 9,3% 14 15,2% 44 10,6%
Ogółem 322 100% 92 100% 414 100%
Rok obrony pracy dyplomowej
Około 94% absolwentów obroniło pracę dyplomową w roku zakończenia studiów. Absolwenci
studiów stacjonarnych nieco częściej przekładali obrony na rok kolejny. Tylko w tej grupie znalazły
się osoby, które w chwili badania (maj – czerwiec 2017) deklarowały, że są wciąż przed obroną
egzaminu dyplomowego.
Tabela 9 Absolwenci według roku obrony pracy dyplomowej i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
2014 283 93,7% 83 96,5% 366 94,3%
2015 17 5,6% 3 3,5% 20 5,2%
Jeszcze nie obroniłem (obroniłam) egzaminu dyplomowego
2 0,7% - - 2 0,5%
Ogółem 302 100% 86 100% 388 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 14
W podziale na rodzaj ukończonych studiów relatywnie najrzadziej obrony przekładali kończący JSM.
Widoczne jest, że osoby pozostające jeszcze przed obroną to kończący studia II stopnia.
Tabela 10 Absolwenci według roku obrony pracy dyplomowej i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
2014 132 95,0% 197 93,4% 37 97,4%
2015 7 5,0% 12 5,7% 1 2,6%
Jeszcze nie obroniłem (obroniłam) egzaminu dyplomowego
- - 2 0,9% - -
Ogółem 139 100% 211 100% 38 100%
Drugi kierunek studiów
Ogółem studiowanie drugiego kierunku wskazało około 40% badanych. Ponad 1/3 z nich nie
ukończyła drugiego kierunku w chwili badania. Częściej drugi kierunek studiowali absolwenci
studiów stacjonarnych niż niestacjonarnych – było to odpowiednio około 44% i 26% respondentów.
Tabela 11 Absolwenci według studiowania drugiego kierunku i trybu studiów na kierunku podstawowym
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Tak, ukończyłem(am) go 92 28,6% 21 22,8% 113 27,3%
Tak, ale nie ukończyłem(am) go 48 14,9% 3 3,3% 51 12,3%
Nie 182 56,5% 68 73,9% 250 60,4%
Ogółem 322 100% 92 100% 414 100%
W podziale na rodzaj studiów największy odsetek wskazań na studiowanie drugiego kierunku
odnotowano w grupie kończących studia I stopnia (prawie 49%), mniejszy wśród absolwentów
II stopnia (ponad 36%), a najmniejszy w grupie kończących JSM (nieco ponad 27%).
Tabela 12 Absolwenci według studiowania drugiego kierunku i rodzaju studiów na kierunku podstawowym
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Tak, ukończyłem(am) go 50 35,2% 54 23,7% 9 20,5%
Tak, ale nie ukończyłem(am) go 19 13,4% 29 12,7% 3 6,8%
Nie 73 51,4% 145 63,6% 32 72,7%
Ogółem 142 100% 228 100% 44 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 15
Wśród 164 osób deklarujących podejmowanie studiów na drugim kierunku ogółem zdecydowana
większość wybrała Uniwersytet Łódzki – ponad 71%. UŁ wybierano raczej wtedy, gdy drugi
kierunek studiów był pokrewny z kierunkiem podstawowym (ponad 77% wskazań), niż gdy
wybierano kierunek studiów odmienny od podstawowego (około 63%). Ogółem częściej
wskazywano na wybór kierunku pokrewnego z podstawowym kierunkiem studiów (96 wskazań –
około 58,5%).
Tabela 13 Absolwenci dwóch kierunków według uczelni oraz profilu drugiego kierunku
Pokrewny z kierunkiem podstawowym
Odmienny od kierunku podstawowego
Ogółem
N % N % N %
Na Uniwersytecie Łódzkim
74 77,1% 43 63,2% 117 71,3%
Na innej uczelni 22 22,9% 25 36,8% 47 28,7%
Ogółem 96 100% 68 100% 164 100%
Ogółem zdecydowanie częściej wybierano studiowanie drugiego kierunku w trybie stacjonarnym –
127 wskazań (około 77%). Na wynik ma jednak wpływ zdecydowanie większa grupa studiujących
pierwszy kierunek w trybie stacjonarnym. W podziale na tryb studiowania pierwszego kierunku
studia stacjonarne na kierunku drugim wybrało odpowiednio około 81% (stacjonarny pierwszy
kierunek) i nieco ponad ½ (niestacjonarny pierwszy kierunek)
Tabela 14 Absolwenci dwóch kierunków według trybów obu kierunków
Stacjonarnym (2. kierunek) Niestacjonarnym (2. kierunek) Ogółem
N % N % N %
Stacjonarnym 114 89,8% 26 70,3% 140 85,4%
Niestacjonarnym 13 10,2% 11 29,7% 24 14,6%
Ogółem 127 100% 37 100% 164 100%
Ogółem jako drugi kierunek najchętniej wybierano studia II stopnia. W podziale na rodzaj studiów
absolwenci studiów I stopnia częściej wybierali właśnie II stopnień (53 z 69 osób; około 77%),
ale absolwenci II stopnia – I stopień (40 z 83 osób; 48%). Dla kończących JSM trudno mówić
o tendencji z uwagi na niską liczebność grupy.
Tabela 15 Absolwenci dwóch kierunków według rodzajów obu kierunków
I stopnia (2. kierunek) II stopnia (2. kierunek) JSM (2. kierunek) Ogółem
N % N % N % N %
I stopnia 11 20,4% 53 57,6% 5 27,8% 69 42,1%
II stopnia 40 74,1% 35 38,0% 8 44,4% 83 50,6%
JSM 3 5,6% 4 4,3% 5 27,8% 12 7,3%
Ogółem 54 100% 92 100% 18 100% 164 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 16
AKTYWNOŚCI PODEJMOWANE PODCZAS STUDIÓW
W Monitorowaniu karier zawodowych absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego z rocznika 2013/2014 –
druga tura - poruszane były zagadnienia dodatkowych aktywności podejmowanych przez badanych
jeszcze podczas studiowania.
Dodatkowe aktywności studentów7
Łącznie około 44% badanych nie podejmowało podczas studiów dodatkowych aktywności.
W podziale na tryb studiów widoczna jest wyraźna różnica. Wśród studentów studiów stacjonarnych
dodatkowe aktywności podejmowało około 62% badanych, przy około 34% studiujących
niestacjonarnie. Studiujący stacjonarnie najczęściej wybierali praktyki nieobligatoryjne (30%), staże
(prawie 24% tej grupy) i działalność w kołach naukowych (około 20%). W tej grupie najmniej
popularne było korzystanie z wymian studenckich. Wśród studentów studiów niestacjonarnych
wskazywano podobne same aktywności, ale rozkład odpowiedzi był inny: zdecydowanie
najpopularniejsze były staże (18,5% grupy), a praktyki nieobligatoryjnej otrzymały około 11%
wskazań. Trzecim w skali popularności wskazaniem był w tej grupie wolontariat. Działalność
w kołach naukowych deklarowano znacznie rzadziej. Również najrzadziej wskazywano na udział
w wymianach studenckich – żaden z respondentów nie uczestniczył w takich aktywnościach.
Tabela 16. Absolwenci według aktywności podejmowane w trakcie studiów i ich trybu
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Praktyki nieobligatoryjne 97 30,1% 10 10,9% 107 25,8%
Staż 76 23,6% 17 18,5% 93 22,5%
Wolontariat 60 18,6% 7 7,6% 67 16,2%
Działalność w organizacjach studenckich 41 12,7% 3 3,3% 44 10,6%
Działalność w kołach naukowych 64 19,9% 3 3,3% 67 16,2%
Studia, praktyki w ramach różnych programów wymiany studenckiej
29 9,0% - - 29 7,0%
Nie podejmowałem/łam dodatkowych zajęć podczas studiów
122 37,9% 61 66,3% 183 44,2%
Ogółem 322 100% 92 100% 414 100%
7 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 17
W podziale na rodzaj ukończonych studiów zdecydowanie najbardziej aktywną grupę stanowili
kończący JSM – przynajmniej jeden rodzaj aktywności dodatkowych wskazało około 84% (37 z 44)
badanych. Skala podejmowania aktywności i rozkład odpowiedzi był raczej zbliżony dla kończących
studia I i II stopnia. Różnica widoczna jest głównie w podejmowaniu wolontariatu. Wskazało go około
10% kończących studia licencjackie przy prawie 16% absolwentów studiów II stopnia. Przy tym
dla kończących JSM wolontariat wskazało aż 38,6%.
Tabela 17 Absolwenci według aktywności w trakcie studiów i ich rodzaju
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Praktyki nieobligatoryjne 28 19,7% 60 26,3% 19 43,2%
Staż 35 24,6% 46 20,2% 12 27,3%
Wolontariat 14 9,9% 36 15,8% 17 38,6%
Działalność w organizacjach studenckich 15 10,6% 22 9,6% 7 15,9%
Działalność w kołach naukowych 18 12,7% 40 17,5% 9 20,5%
Studia, praktyki w ramach różnych programów wymiany studenckiej
9 6,3% 15 6,6% 5 11,4%
Nie podejmowałem/łam dodatkowych zajęć podczas studiów
70 49,3% 106 46,5% 7 15,9%
Ogółem 142 100% 228 100% 44 100%
Praca zarobkowa studentów
Ogółem pracę zarobkową w czasie studiów deklarowało ponad 70% badanych, Podczas studiów
pracowało ponad 91% absolwentów studiów niestacjonarnych i 65% absolwentów studiów
stacjonarnych.
Tabela 18 Absolwenci według pracy zarobkowej podczas studiów i ich trybu
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Pracował 209 64,9% 84 91,3% 293 70,8%
Nie pracował 113 35,1% 8 8,7% 121 29,2%
Ogółem 322 100% 92 100% 414 100%
W podziale na rodzaj ukończonych studiów rozkład odpowiedzi jest zbliżony dla oby rodzajów
studiów kończących się uzyskaniem dyplomu magistra, przy czym pracę podczas studiów nieco
częściej wskazywali kończący studia uzupełniające (76%) niż jednolite (70,5%). Skala pracy podczas
studiów była wyraźnie niższa dla słuchaczy studiów I stopnia – około 62%.
Tabela 19 Absolwenci według pracy zarobkowej podczas studiów i ich rodzaju
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Pracował 88 62,0% 174 76,3% 31 70,5%
Nie pracował 54 38,0% 54 23,7% 13 29,5%
Ogółem 142 100% 228 100% 44 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 18
Firmy zatrudniające studentów8
Zdecydowanie najczęściej studenci pracowali w firmach prywatnych. Było to prawie 89% studentów
studiów stacjonarnych i około 68% studiujących niestacjonarnie. Wśród tych drugich znacznie
częściej występowało zatrudnienie w instytucji państwowej (prawie 28% w porównaniu do 7%
w grupie studiujących stacjonarnie).
Tabela 20 Absolwenci według firmy zatrudniającej ich w trakcie nauki i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Własna działalność gospodarcza 9 4,5% 4 5,1% 13 4,7%
W prywatnej firmie 177 88,9% 54 68,4% 231 83,1%
W instytucji państwowej 14 7,0% 22 27,8% 36 12,9%
W instytucji tzw. trzeciego sektora (fundacje, stowarzyszenia etc.)
15 7,5% 6 7,6% 21 7,6%
Ogółem 199 100% 79 100% 278 100%
W podziale na rodzaj studiów różnica widoczna jest w skali zatrudnienia w ”trzecim sektorze”.
Pracę podczas studiów w takiej firmie najczęściej deklarowali kończący JSM (5 z 28 ośmiu osób;
ponad 1/6), rzadziej absolwenci II stopnia (mniej niż 1/10 – 8,5%), a najrzadziej studenci studiów
licencjackich (niewiele ponad 2% - mniej niż 1 na 40 osób).
Tabela 21 Absolwenci według firmy zatrudniającej ich w trakcie nauki i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Własna działalność gospodarcza 3 3,5% 8 4,9% 2 7,1%
W prywatnej firmie 75 87,2% 133 81,1% 23 82,1%
W instytucji państwowej 11 12,8% 23 14,0% 2 7,1%
W instytucji tzw. trzeciego sektora (fundacje, stowarzyszenia etc.)
2 2,3% 14 8,5% 5 17,9%
Ogółem 86 100% 164 100% 28 100%
8 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 19
Forma zatrudnienia studentów9
Ogółem w badanej grupie najbardziej popularną formą zatrudnienia podczas studiów była umowa
zlecenia (ponad 58% wskazań), jednak w podziale na tryb studiów widoczna jest zdecydowana
różnica w strukturze form zatrudnienia. Na umowę zlecenia pracowało prawie 74% studiujących
na studiach stacjonarnych, a wśród studiujących niestacjonarnie było to zaledwie około 20,5%.
Prawie 70% drugich z wymienionych pracowało w czasie studiów na pełen etat. W przypadku
studiujących stacjonarnie taką formę zatrudnienia w czasie studiów wskazało zaledwie 10%.
Tabela 22 Absolwenci według formy zatrudnienia podczas nauki i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Własna działalność gospodarcza 5 2,4% 4 4,8% 9 3,1%
Umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy
21 10,1% 58 69,9% 79 27,1%
Umowę o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy
29 13,9% 10 12,0% 39 13,4%
Umowa zlecenia 153 73,6% 17 20,5% 170 58,4%
Umowa o dzieło 46 22,1% 4 4,8% 50 17,2%
Pracowałem(am) bez umowy 20 9,6% 3 3,6% 23 7,9%
Ogółem 208 100% 83 100% 291 100%
Różnice w formie zatrudnienia studentów są widoczne w podziale na rodzaj studiów. Co prawda
dla każdej z grup najczęściej wskazywano pracę na umowę zlecenia, lecz częściej wskazywali ją
kończący I stopnień (65,5%), nieco rzadziej II stopnień (prawie 57%), a najrzadziej JSM (nieco ponad
48%). Dla grupy absolwentów JSM tendencje należy traktować bardzo ostrożnie z uwagi na niewielką
liczebność, ale grupę tę wyróżniają częstsze niż w innych rodzajach studiów wskazania na
prowadzenie własnej działalności gospodarczej i pracy na część etatu.
Tabela 23 Absolwenci według formy zatrudnienia podczas nauki i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Własna działalność gospodarcza 1 1,1% 6 3,5% 2 6,5%
Umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy 18 20,7% 55 31,8% 6 19,4%
Umowę o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy 7 8,0% 24 13,9% 8 25,8%
Umowa zlecenia 57 65,5% 98 56,6% 15 48,4%
Umowa o dzieło 13 14,9% 34 19,7% 3 9,7%
Pracowałem(am) bez umowy 8 9,2% 11 6,4% 4 12,9%
Ogółem 87 100% 173 100% 31 100%
9 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 20
AKTUALNE ZATRUDNIENIE ABSOLWENTÓW Status zatrudnienia absolwentów
W chwili badania 91,5% badanych absolwentów odpowiedziało twierdząco na pytanie „czy
aktualnie Pan(i) pracuje?”. Wśród absolwentów studiów stacjonarnych jako pracujących określiło
się około 91%, a niestacjonarnych – 95%.
Tabela 24 Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Pracuję 292 90,7% 87 94,6% 379 91,5%
Nie pracuję 30 9,3% 5 5,4% 35 8,5%
Ogółem 322 100% 92 100% 414 100%
Skala zatrudnienia jest zbliżona w grupach wyróżnionych ze względu na rodzaj ukończonych studiów.
Tabela 25 Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Pracuję 132 93,0% 207 90,8% 40 90,9%
Nie pracuję 10 7,0% 21 9,2% 4 9,1%
Ogółem 142 100% 228 100% 44 100%
Jak wspomniano w rozdziale pierwszym, na potrzeby omawianych tu analiz połączono dane
uzyskane w I i II turze badania. Dzięki połączeniu odpowiedzi uzyskanych dla każdego konkretnego
respondenta możliwe było analizowanie zmian w czasie metodą panelową. Na przykładzie
zatrudnienia uzyskaliśmy zatem nie tylko informacje o odsetku pracujących/niepracujących w roku
2015 i w 2017. Wiemy również, którzy absolwenci:
pracowali w I i II turze,
nie pracowali w I i pracowali w II turze,
pracowali w I i nie pracowali w II turze,
nie pracowali w I i II turze.
W niniejszym raporcie prezentujemy więc nie tylko analizę trendu (rozkład zmiennej w jednym
i drugim momencie badania), co nazywane jest zmianą netto , ale też zmianę wewnętrzną –
przepływy, widoczne dzięki skrzyżowaniu wyników z dwóch pomiarów (każdy respondent opisany
jest przez oba „wymiary” – tę samą zmienną w dwóch różnych momentach badania). Te przepływy
przedstawiamy w poniższej tabeli, oraz (w inny sposób) na wykresie 13.
W poniższej tabeli panelowej skrzyżowano odpowiedzi respondentów dotyczące statusu
zatrudnienia, udzielone w pierwszej turze badania (2015 r.) i turze drugiej (rok 2017). Ponieważ
mowa o dwóch turach badania i dwóch wartościach statusu zatrudnienia, łącznie istnieją cztery
możliwości. Kolumna „%” to zgodnie z zapisem w całym raporcie odsetek odpowiedzi w kolumnie.
W przypadku tabeli panelowej jest to odsetek osób o określonej wartości cechy w I turze. Znaczy to,
że w tej kolumnie grupy pracujących/niepracujących w I turze traktujemy jako oddzielne całości i tak
dzielimy na pracujących/niepracujących w turze II. Zatem dla osób, które pracowały w pierwszej
www.biurokarier.uni.lodz.pl 21
turze:
Badany pracował w I turze i pracował w II – około 96% pracujących pracowało dwa lata
później,
Pracował w I turze i nie pracował w II – nieco ponad 4% pracujących nie było nigdzie
zatrudnionych po dwóch latach,
Dla respondentów, którzy nie pracowali w pierwszej turze:
Nie pracował w I turze i pracował w II – prawie 82% niepracujących po dwóch latach
pracowało,
Nie pracował w I turze i nie pracował w II – około 18% nie pracujących podczas badania
pierwszego, nie pracowało także podczas drugiego badania.
Ta prezentacja daje w kolumnie ogółem (kolumna „%”) rozkład pracujących/niepracujących dla II
tury badania (91,5% do 8,5%).
W kolejnej kolumnie zaprezentowano odsetek odpowiedzi w wierszu, co w przypadku tabeli
panelowej oznacza odsetek respondentów o określonej wartości cechy w II turze. Znaczy to, że grupy
pracujących/niepracujących w II turze traktujemy jako oddzielne całości i tak dzielimy na
pracujących/niepracujących w turze I. Zatem dla osób, które pracowały w drugiej turze:
Pracował w II turze i pracował w I – około 74% pracujących w 2017 stanowili pracujący
w 2015 r.,
Pracował w II i nie pracował w I – około 26% pracujących w 2017 stanowili absolwenci nie pracujący w 2015,
Dla badanych, którzy w drugiej turze nie pracowali:
Nie pracował w II turze i pracował w I –37% badanych,
Nie pracował w II turze i nie pracował w I – około 63%.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 22
Ta prezentacja daje w wierszu ogółem (kolumna „% (w.)”) rozkład pracujących/niepracujących dla
I tury (71% do 29%).
Tabela 26 Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i tury badania
Pracuję (I tura)) Nie pracuję (I tura) Ogółem
N % % z N w wierszu
N % % z N w wierszu
N % % z N w wierszu
Pracuję 281 95,6% 74,1% 98 81,7% 25,9% 379 91,5% 100%
Nie pracuję
13 4,4% 37,1% 22 18,3% 62,9% 35 8,5% 100%
Ogółem 294 100% 71,0% 120 100% 29,0% 414 100% 100%
Jeszcze innym sposobem prezentacji, nie ujętym w powyższej tabeli, jest traktowanie liczby
badanych w każdej z czterech możliwych kombinacji jako odsetka całości. Tym samym jeżeli
respondent:
1. Pracował w I turze i pracował w II – 68% ogółu („tak”, brak zmiany),
2. Nie pracował w I turze i pracował w II – około 24% ogółu (zmiana z ”nie” na „tak”),
3. Pracował w I turze i nie pracował w II –około 3% ogółu (zmiana z ”tak” na „nie”),
4. Nie pracował w I turze i nie pracował w II – nieco ponad 5% ogółu („nie”, brak zmiany).
Pierwsze dwie możliwości to razem około 91,5% badanych w II turze, zatem odsetek pracujących
łącznie, a dwie ostatnie to łącznie wszyscy niepracujący w II turze, czyli 8,5%.
Brak zmiany statusu zatrudnienia wystąpił dla około 73% badanych (możliwość 1. plus 4.); status
zatrudnienia zmieniło zaś około 27% respondentów (możliwość 2. plus 3.). To 27% to zmiana
wewnętrzna – przepływ.
Patrząc na przepływ w kategoriach prawdopodobieństwa, korzystamy z tzw. indeksu zmiany T10. Dla
analizowanej tabeli 41. wynosi on T = 0,86. Wartość T dla tabeli czteropolowej – a z taką mamy tu do
czynienia – może występować w przedziale od 0 do 2. Prawdopodobieństwo łatwiej interpretować
dla przedziału od 0 (zdarzenie na pewno nie wystąpi) do 1 (zdarzenie na pewno wystąpi), więc
wartość indeksu T odniesiemy do liczby kategorii badanej cech – dwóch (pracujący/niepracujący).
Tym samym prawdopodobieństwo zmiany statusu zatrudnienia dla badanej grupy wynosi 0,43.
Zwracamy uwagę, że nie można tego interpretować w kategorii prawdopodobieństwa na zyskanie
czy utratę pracy, ponieważ rozpatrywać należy je w odniesieniu do osób „już” (czyli w pierwszej
turze) pracujących/niepracujących. Zauważmy, że wartości te są po prostu podwojonymi
wartościami podanymi powyżej.
10 Mayntz R., Holm K., Hübner P., (1985) Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, PWN, Warszawa, s.
176; dokładna prezentacja obliczeń w: Opracowanie panelu – tabela czteropolowa
www.biurokarier.uni.lodz.pl 23
Podsumowując:
Dla pracujących w I turze:
o prawdopodobieństwo „trwania w zatrudnieniu” (badany pracował w I turze
i pracował w II) – około 95,6%,
o prawdopodobieństwo „utraty zatrudnienia” (pracował w I turze i nie pracował
w II) – niecałe 4,4%.
Dla respondentów, którzy nie pracowali w pierwszej turze:
o prawdopodobieństwo „zdobycia zatrudnienia” (nie pracował w I turze
i pracował w II) – około 81,7%,
o prawdopodobieństwo „trwania bez zatrudnienia” (nie pracował w I turze i nie
pracował w II) – 18,3%.
Należy pamiętać, że jest do daleko posunięte uproszczenie. Odnosimy się wyłącznie do dwóch
momentów badania, nie wiedząc co działo się w innych momentach. Dlatego właściwie nie wiemy,
czy respondent np. „trwa w zatrudnieniu”, bo nie mamy żadnej wiedzy o tym, jaka była jego historia
zatrudnienia w ciągu dwóch lat pomiędzy badaniami I i II tury monitorowania karier zawodowych
absolwentów. W przypadku „utrzymania zatrudnienia” zastrzeżenie jest też takie, że wcale nie musi
być to to samo miejsce pracy. Pomimo tych ograniczeń, w kolejnych porównaniach panelowych
prezentujemy przepływy właśnie w przedstawiony w powyższym podsumowaniu sposób. Indeks
zmiany T przedstawiono wyłącznie dla statusu zatrudnienia, ponieważ jest to szczególnie ważna
cecha w monitorowaniu karier zawodowych absolwentów.
Na znajdującym się poniżej wykresie prezentujemy analizę trendu (rozkład zmiennej w jednym
i drugim momencie badania). Różnica w udziale absolwentów pracujących/niepracujących jest
bardzo wyraźna. Zmiana netto wynosi 20,5 punktu procentowego. Odsetek pracujących w badanej
grupie jest znacznie wyższy w trzy lata po ukończeniu studiów, niż było to rok po studiach. Różnica
w odsetku zatrudnionych w I oraz II turze badania jest istotna statystycznie, wielkość efektu między
małą a średnią. Dokładne informacje o zastosowanych tu (i w podobnych porównaniach) testach
statystycznych i ich wynikach znajdują się w podrozdziale: Testy statystyczne porównujące I i II turę
badania.
Wykres 3. Porównanie statusu zatrudnienia absolwentów podczas badania według tury badania
www.biurokarier.uni.lodz.pl 24
Na kolejnym wykresie zwizualizowano najważniejsze informacje, prezentowane w tabeli 41. jako
„%”, czyli odsetek w kolumnie. Jak widać, odnosimy się do zmiany statusu zatrudnienia badanych z I
do II tury. Widoczne jest, że wśród pracujących w I turze 4,4% nie pracowało w chwili badania
w turze II (co nazwaliśmy „szansą utraty zatrudnienia”), a spośród nie pracujących w I turze w chwili
drugiego badania pracowało aż 81,7% badanych.
Wykres 4. Zmiana statusu zatrudnienia absolwentów według tury badania
Za pomocą tak skonstruowanych wykresów prezentujemy porównania panelowe w dalszej części
raportu.
Liczba miejsc pracy absolwentów
Pracujących absolwentów zapytano o liczbę miejsc pracy od ukończenia studiów. Prawie 61%
badanych absolwentów w tym czasie zmieniło pracę przynajmniej raz. W podziale na tryb
ukończonych studiów odsetek zmieniających pracę był bardzo zbliżony.
Tabela 27. Pracujący absolwenci według liczby miejsc pracy od ukończenia studiów i ich trybu
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Pierwsza praca 115 39,4% 33 37,9% 148 39,1%
Kolejna praca 177 60,6% 54 62,1% 231 60,9%
Ogółem 292 100% 87 100% 379 100%
W podziale na rodzaj ukończonych studiów absolwenci z tytułem licencjata zmieniali pracę nieco
rzadziej (około 51,5%) niż absolwenci studiów magisterskich (prawie 67% kończących studia
uzupełaniające i około 62,5% studia jednolite).
Tabela 28 Pracujący absolwenci według liczby miejsc pracy od ukończenia studiów i ich rodzaju
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Pierwsza praca 64 48,5% 69 33,3% 15 37,5%
Kolejna praca 68 51,5% 138 66,7% 25 62,5%
Ogółem 132 100% 207 100% 40 100%
Wielopraca, rozumiana jako zajmowanie jednocześnie więcej niż jednego stanowiska pracy dotyczyła
ogółem około 13,5% badanych. Odsetek ten był nieco wyższy dla absolwentów studiów
niestacjonarnych niż stacjonarnych – odpowiednio około 18% i 12%.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 25
Tabela 29 Pracujący absolwenci według jednocześnie zajmowanych stanowisk pracy i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Jedno miejsce 257 88,0% 71 81,6% 328 86,5%
Więcej miejsc 35 12,0% 16 18,4% 51 13,5%
Ogółem 292 100% 87 100% 379 100%
W podziale na rodzaj ukończonych studiów skala wielopracy jest zdecydowanie różna. Wśród
kończących studia I stopnia więcej niż jedno stanowisko zajmowało tylko 4,5% badanych, wśród
absolwentów II stopnia odpowiedź taką wskazywano około trzy razy częściej (15,5%), a w grupie
absolwentów JSM wielopracę deklarowała prawie 1/3 respondentów.
Tabela 30 Pracujący absolwenci według jednocześnie zajmowanych stanowisk pracy i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Jedno miejsce 126 95,5% 175 84,5% 27 67,5%
Więcej miejsc 6 4,5% 32 15,5% 13 32,5%
Ogółem 132 100% 207 100% 40 100%
Forma zatrudnienia absolwentów
Ogółem zdecydowanie najczęściej respondenci wskazywali zatrudnienie na umowę o pracę (pełen
etat) – około 83% odpowiedzi. Wśród kończących studia stacjonarne było to 81% badanych, a wśród
absolwentów studiów niestacjonarnych – prawie 90%. Drugą najczęstszą formą zatrudnienia
absolwentów studiów stacjonarnych była umowa zlecenia i własna działalność gospodarcza (po
około 5% wskazań), zaś w gronie absolwentów studiów niestacjonarnych wskazywano głównie na
własną działalność gospodarczą (prawie 6%). Jedynie absolwenci studiów stacjonarnych wskazywali
na pracę bez umowy.
Tabela 31. Pracujący absolwenci według formy zatrudnienia i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Własna działalność gospodarcza 14 4,8% 5 5,7% 19 5,0%
Umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy
237 81,2% 78 89,7% 315 83,1%
Umowa o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy
11 3,8% 3 3,4% 14 3,7%
Umowa zlecenia 14 4,8% - - 14 3,7%
Umowa o dzieło 4 1,4% - - 4 1,1%
Pracuję bez umowy 2 0,7% - - 2 0,5%
Jestem na praktyce/ stażu/ wolontariacie 10 3,4% 1 1,1% 11 2,9%
Ogółem 292 100% 87 100% 379 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 26
Różnice w formie zatrudnienia wystąpiły w podziale na rodzaj studiów. Absolwenci studiów II stopnia
częściej niż pozostali wskazywali na pracę pełnoetatową – było to 86,5% badanych w porównaniu do
prawie 80% w grupie kończących I stopnień i 77,5% dla JSM. Absolwentów JSM wyróżnia
wskazywanie pracy w niepełnym wymiarze godzin – około 1/10 tej grupy w porównaniu do zaledwie
1,5% dla I stopnia i niecałych 4% dla II stopnia. Tylko absolwenci JSM wskazywali na pracę bez
umowy.
Tabela 32 Pracujący absolwenci według formy zatrudnienia i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Własna działalność gospodarcza 7 5,3% 11 5,3% 1 2,5%
Umowa o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy 105 79,5% 179 86,5% 31 77,5%
Umowa o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy 2 1,5% 8 3,9% 4 10,0%
Umowa zlecenia 8 6,1% 5 2,4% 1 2,5%
Umowa o dzieło 3 2,3% 1 0,5% - -
Pracuję bez umowy - - - - 2 5,0%
Jestem na praktyce/ stażu/ wolontariacie 7 5,3% 3 1,4% 1 2,5%
Ogółem 132 100% 207 100% 40 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 27
Stanowiska pracy absolwentów według branż11
Badani absolwenci najczęściej pracowali w następujących branżach: Finanse/Ekonomia (17%),
Szkolenia/Edukacja (16%) Administracja (15%). Najrzadziej wybierano branże: Architektura,
Energetyka i Farmaceutyka/Biotechnologia. Znajduje to odzwierciedlenie w branżach stanowisk
pracy ogółu absolwentów.
Tabela 33 Pracujący absolwenci według branży
N %
Energetyka 2 0,6%
Architektura 4 1,1%
Farmaceutyka/Biotechnologia 5 1,4%
Rolnictwo/Ochrona środowiska 6 1,7%
Kontrola jakości 7 2,0%
Media/Sztuka/Rozrywka 9 2,6%
Grafika/Kreacja artystyczna/Fotografia 9 2,6%
Medycyna/Farmacja/Weterynaria 10 2,8%
Produkcja 10 2,8%
Budownictwo/Geodezja 10 2,8%
Doradztwo/Konsulting 11 3,1%
Hotelarstwo/Turystyka/Sport/Rekreacja 12 3,4%
Human Resources 15 4,3%
Marketing/Reklama/Public Relations 15 4,3%
Obsługa klienta/Call Center 15 4,3%
Zarządzanie 16 4,6%
Prawo 22 6,3%
Sprzedaż 23 6,6%
Informatyka/Internet/E-Commerce 28 8,0%
Logistyka/Spedycja/Dystrybucja 32 9,1%
Księgowość/Audyt/Podatki 45 12,8%
Administracja 54 15,4%
Szkolenia/Edukacja 56 16,0%
Finanse/Ekonomia 59 16,8%
Ogółem 351 100%
Przedział zarobków brutto absolwentów
Ogółem najczęściej absolwenci deklarowali miesięczne zarobki brutto w przedziale 2501 – 3000 zł
(17%), następnie 2001 – 2500 zł (prawie 16%). Przy tym w grupie kończących studia stacjonarne
również najczęściej wskazywano na te przedziały (odpowiednio prawie 19% i 17%). Wśród
kończących studia niestacjonarne najczęściej wskazywano na przedział 3001 – 3500 zł (16%
odpowiedzi). Zarobki w najwyższej z wyróżnionych kategorii – powyżej 7001 zł – częściej deklarowali
kończący studia niestacjonarne (około 9%) niż stacjonarne (niecałe 5%). Kończący studia
niestacjonarne nieco częściej odmawiali podania przedział swoich zarobków.
11 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 28
Tabela 34 Pracujący absolwenci według zarobków brutto i trybu ukończonych studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Poniżej 1000 zł 7 2,4% 2 2,3% 9 2,4%
1001-1500 zł 12 4,1% 1 1,1% 13 3,4%
1501-2000 zł 24 8,2% 5 5,7% 29 7,7%
2001-2500 zł 49 16,8% 10 11,5% 59 15,6%
2501-3000 zł 55 18,8% 10 11,5% 65 17,2%
3001-3500 zł 31 10,6% 14 16,1% 45 11,9%
3501-4000 zł 28 9,6% 10 11,5% 38 10,0%
4001-4500 zł 14 4,8% 7 8,0% 21 5,5%
4501-5000 zł 10 3,4% 5 5,7% 15 4,0%
5001-5500 zł 9 3,1% 1 1,1% 10 2,6%
5501-6000 zł 6 2,1% 4 4,6% 10 2,6%
6001-6500 zł 8 2,7% 1 1,1% 9 2,4%
6501-7000 zł 4 1,4% 1 1,1% 5 1,3%
Powyżej 7001 zł 14 4,8% 8 9,2% 22 5,8%
Odmowa podania odpowiedzi 21 7,2% 8 9,2% 29 7,7%
Ogółem 292 100% 87 100% 379 100%
Absolwenci studiów I stopnia częściej niż kończący II stopnień wskazywali na zarobki poniżej 1000 zł
– było to niecałe 4% odpowiedzi w porównaniu do około 2%. O ile dla I stopnia dominowała
kategoria 2501 – 3000 zł (23,5%), a dla II stopnia 2001 – 2500 zł (17%), to kategorie od „4001 – 4500
zł” do najwyższej częściej wskazywali kończący studia uzupełniające magisterskiej. Absolwentów JSM
wyróżnia częste wskazanie na przedziały 3501 – 4000 zł i 4001 – 4500 zł, ale różnice te należy
traktować ostrożnie z uwagi na małą liczebność badanych w tej grupie.
Tabela 35 Pracujący absolwenci według zarobków brutto i rodzaju ukończonych studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Poniżej 1000 zł 5 3,8% 4 1,9% - -
1001-1500 zł 2 1,5% 10 4,8% 1 2,5%
1501-2000 zł 10 7,6% 14 6,8% 5 12,5%
2001-2500 zł 20 15,2% 35 16,9% 4 10,0%
2501-3000 zł 31 23,5% 28 13,5% 6 15,0%
3001-3500 zł 14 10,6% 25 12,1% 6 15,0%
3501-4000 zł 14 10,6% 18 8,7% 6 15,0%
4001-4500 zł 6 4,5% 10 4,8% 5 12,5%
4501-5000 zł 5 3,8% 9 4,3% 1 2,5%
5001-5500 zł 2 1,5% 8 3,9% - -
5501-6000 zł 3 2,3% 6 2,9% 1 2,5%
6001-6500 zł 1 0,8% 7 3,4% 1 2,5%
6501-7000 zł 1 0,8% 4 1,9% - -
Powyżej 7001 zł 8 6,1% 14 6,8% - -
Odmowa podania odpowiedzi 10 7,6% 15 7,2% 4 10,0%
Ogółem 132 100% 207 100% 40 100%
Przedział zarobków brutto w podziale zarówno na rodzaj jak i tryb kończonych studiów
www.biurokarier.uni.lodz.pl 29
zwizualizowano na poniższym wykresie. W przypadku absolwentów studiów I stopnia studiujący
w trybie stacjonarnym częściej wskazywali przedziały niższe – poza „poniżej 1000 zł”, gdzie
dominowali kończący studia niestacjonarne. Wśród kończących studia II stopnia wśród absolwentów
studiów niestacjonarnych dominowały wskazania „środkowe” – od 3001 zł do 4000, zaś kończący
studia stacjonarne częściej wskazywali kategorie niższe i wyższe, z wyłączeniem najwyższej. Odsetek
na osi pionowej to frakcja trybu studiów, więc każdy z trybów studiów stanowi tu 100%.
Wykres 5. Przedział zarobków brutto absolwentów – rodzaj (bez JSM) i tryb studiów
Ponieważ w pierwszej turze badania w roku 2014 zastosowano pytanie o przedział zarobków
z mniejszą liczbą kategorii, zatem by porównać odpowiedzi z I i II tury badania zgrupowano sześć
najwyższych przedziałów zarobków z badania w roku 2017 w jeden przedział „powyżej 4001 zł”.
Z analizy wyłączono odmowy odpowiedzi. Rozkład odpowiedzi badanej grupy w podziale na tury
badania prezentujemy na poniższym wykresie. Wyraźnie widoczna jest duża zmiana netto:
w kategorii najwyższej – wzrost o około 14 punktów procentowych, zaś spadek w kategoriach
niskich, np. dla „1001 – 1500 zł” o około 10 pp. Różnica w rozkładzie przedziałów zarobków
względem tury badania jest istotna statystycznie, wielkość efektu duża.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 30
Wykres 6. Przedział zarobków brutto absolwentów według tury badania
Dokładne zarobki brutto absolwentów
Pytanie o dokładną wysokość zarobków było nieobowiązkowe i zadano je wyłącznie osobom, które
podały przedział swoich zarobków. Dokładną wysokość zarobku podało około 75% pracujących (283
z 379 osób).
Ogólny rozkład dokładnych zarobków absolwentów prezentujemy na wykresie poniżej. Najniższą
odnotowaną wartością było 0,00 zł, najwyższą – 23 331,00 zł. Średnia (M) wynosi 3 605,08 zł, wyniki
są wysoce zróżnicowane, o czym informuje wartość odchylenia standardowego (SD) równa 2 343,99
zł i współczynnik zmienności (SD/M * 100%) równy 65%. Rozkład jest silnie asymetryczny
(prawoskośny) co oznacza, że średnia wyższa jest od mediany (wartości środkowej Me = 3 000,00).
W omawianej sytuacji mówi się o średniej „zawyżonej” przez nieliczne odpowiedzi o wysokich
wartościach cechy.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 31
Wykres 7. Histogram zarobków brutto absolwentów
Poniżej zaprezentowano ten sam rozkład za pomocą wykresu skrzynkowego (box-whisker diagram).
Pierwszy kwartyl (Q1) to wartość 2335,00 zł (lewy brzeg skrzynki), kwartyl drugi – mediana jest
równa 3000,00 zł (pogrubiona linia wewnątrz skrzynki), zaś trzeci kwartyl to wartość 4200,00 (prawy
brzeg skrzynki). Oznacza to, że 50% respondentów podało zarobki w przedziale 2335 – 4200 zł
brutto miesięcznie. Linie w kształcie T – tzw. wąsy – prezentują rozkład wartości poniżej i powyżej
półtora szerokości skrzynki. Okręgi przedstawiają wartości odstające (outliers), a gwiazdki silnie
odstające (extreme outliers). Wyraźnie widać, że wartości odstające występują wyłącznie powyżej
mediany.
Wykres 8. Wykres skrzynkowy zarobków brutto absolwentów
Ponieważ najwyższa wartość 23 331,00 zł została wpisana przez respondenta deklarującego zarobki
w przedziale 2001 – 2500 zł, uznano ją za błędną. Podobnie z wartością zarobków 0 zł. Przygotowano
zmienną oczyszczoną, pozbawioną dwóch potencjalnie błędnych wpisów, której rozkład
zaprezentowano na histogramie poniżej. Po oczyszczeniu danych uzyskano M = 3547,71 zł,
Me = 3000,00 zł, wartość minimalna to 244,00 zł, maksymalna 13 000 zł.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 32
Wykres 9. Histogram zarobków brutto absolwentów – bez wartości silnie odstających
Rozkład zarobków brutto zaprezentowano w podziale na płeć, rodzaj i tryb ukończonych studiów,
zatem w sumie na 12 podgrup. Trudno mówić o wyraźnej tendencji w takim podziale. Raczej nie ma
różnicy według rodzaju studiów absolwenta. Ogółem zarobki były nieco wyższe dla absolwentów
studiów niestacjonarnych niż stacjonarnych; dla tych pierwszych były zaś bardziej zróżnicowane niż
drugich. Bardziej wyraźnie rozkład zarobków brutto różnił się w podziale na płeć – ogółem zarobki
mężczyzn były wyższe niż kobiet – mediany to odpowiednio 4000,00 zł i 2800,00 zł. Zarobki
mężczyzn były przy tym nieco bardziej zróżnicowane.
Wykres 10. Różnice w rozkładzie zarobków brutto absolwentów – rodzaj i tryb studiów, płeć absolwenta
www.biurokarier.uni.lodz.pl 33
Zarobki przedstawiono także w podziale na formę zatrudnienia absolwenta. Na poniższym wykresie
środki okręgów reprezentują średnie w grupach, zaś linie w kształcie T – przedziały ufności dla
średnich. Szerszy przedział ufności interpretować wolno jako wynik „mniej pewny”, ponieważ
(uwzględniając charakterystykę próby) przedział ufności z prawdopodobieństwem 95% pokrywa
prawdziwą wartość średniej w populacji. W takich kolejnych przekrojach użyto wszystkich
dostępnych danych. Najniższą średnią uzyskano dla praktyk/stażu/wolontariatu, niewiele wyższe dla
umowy zlecenia i pracy na część etatu. Średnia dla pracy bez umowy wydawać może się wyższa niż
wymienione, ale odnosi się ona do jednej osoby (stąd brak przedziału ufności). Zarobki osób
pracujących na cały etat to średnio 3704,29 zł, granice przedziałów ufności wyznaczają wartości
3422,18 zł i 3986,41 zł. Zauważalnie wyższe wydają się średnie zarobki osób prowadzących własną
działalność gospodarczą, i teoretycznie pracujących w ramach umowy o dzieło. Zauważyć należy
bardzo szeroki przedział ufności dla umowy o dzieło – jego dolna granica to sprzeczna
z rzeczywistością wartość ujemna -2052,91 zł! Zwracamy uwagę na ogromną różnicę w liczebności
wskazanych grup – na pełen etat pracowało 238 osób, w pozostałych formach jedynie 45 badanych.
Wykres 11. Różnice w średnich zarobków brutto absolwentów – forma zatrudnienia
www.biurokarier.uni.lodz.pl 34
Stopień dopasowania wykształcenia do wykonywanej pracy
Respondentów zapytano o to, w jakim stopniu praca, którą wykonują jest zgodna z ukończonym
kierunkiem studiów. W podziale na tryb studiów rozkład odpowiedzi jest podobny. Około 42%
badanych odpowiedziało, że praca i ich wykształcenie są zdecydowanie zgodne, a około 28% - 29%
badanych uznało swoje wykształcenie za raczej zgodne. Odpowiedzi „raczej nie” absolwenci studiów
niestacjonarnych wybierali nieco częściej, a ”zdecydowanie nie” – rzadziej, niż kończący studia
w trybie stacjonarnym.
Tabela 36 Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem według trybu ukończonych studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Zdecydowanie tak 122 41,8% 37 42,5% 159 42,0%
Raczej tak 86 29,5% 24 27,6% 110 29,0%
Raczej nie 35 12,0% 13 14,9% 48 12,7%
Zdecydowanie nie 49 16,8% 13 14,9% 62 16,4%
Ogółem 292 100% 87 100% 379 100%
W podziale na rodzaj ukończonych studiów różnice w rozkładzie odpowiedzi były znaczne.
Wyróżniają się tu absolwenci JSM, wśród których aż 67,5% wybrało odpowiedź „zdecydowanie
tak”. W grupie kończących studia II stopnia odsetek ten był niemal identyczny z odsetkiem ogółem,
zaś w przypadku absolwentów studiów licencjackich swą pracę za zdecydowanie zgodną
z wykształceniem uznało niecałe 34% grupy. Inny był rozkład odpowiedzi „zdecydowanie nie” – tę
odpowiedź najczęściej wskazywali kończący studia II stopnia (ponad 19%), rzadziej licencjusze (około
14%), zaś najrzadziej absolwenci JSM (około 7,5%).
Tabela 37 Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem według rodzaju ukończonych studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Zdecydowanie tak 46 34,8% 86 41,5% 27 67,5%
Raczej tak 53 40,2% 50 24,2% 7 17,5%
Raczej nie 14 10,6% 31 15,0% 3 7,5%
Zdecydowanie nie 19 14,4% 40 19,3% 3 7,5%
Ogółem 132 100% 207 100% 40 100%
Porównanie rozkładu odpowiedzi ogółem względem tury badania przedstawiono na poniższym
wykresie. Zmiany netto są nieznaczne: spadek o 2 pp. w kategorii „zdecydowanie nie”, wzrost o 2,2
pp. w ”raczej nie”, wzrost o 3,5 pp. dla „raczej tak” i spadek o 3,6 pp. w kategorii „zdecydowanie
tak”. Różnica nie jest istotna statystycznie, wielkość efektu jest mała
www.biurokarier.uni.lodz.pl 35
Wykres 12. Porównanie oceny zgodności pracy z wykształceniem według tury badania
Analiza przepływów wskazuje, że najbardziej stabilną odpowiedzią było „zdecydowanie tak” –
w drugiej turze badania powtórzyło ją prawie 77% badanych. Najmniej stabilna była odpowiedź
„raczej nie” – tu wskazanie powtórzyło nieco ponad 46% respondentów. Osoby wybierające „raczej
nie” w I turze najczęściej wybierały „zdecydowanie nie” w II turze – dotyczy to około ¼ tej grupy.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 36
Wykres 13. Zmiana oceny zgodności pracy z wykształceniem według tury badania
Czas znalezienia pracy
Najczęściej absolwenci w trzy lata po ukończeniu studiów kontynuują pracę podjętą na studiach –
łącznie jest to ponad 50% wskazań. Wśród absolwentów studiów niestacjonarnych odsetek jest
znacznie wyższy (78%), a w grupie która ukończyła studia stacjonarne to około 42%. Drugą
najczęściej wybieraną odpowiedzią był przedział czasowy od 1 do 3 miesięcy.
Tabela 38 Pracujący absolwenci według czasu znalezienia pracy i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Pracowałem(am) już podczas studiów, a po ich ukończeniu ją kontynuowałem(am)
123 42,1% 68 78,2% 191 50,4%
Poniżej 1 miesiąca 29 9,9% 4 4,6% 33 8,7%
Między 1 a 3 miesiące 61 20,9% 7 8,0% 68 17,9%
Między 3 a 6 miesięcy 36 12,3% 2 2,3% 38 10,0%
Powyżej 6 miesięcy 43 14,7% 6 6,9% 49 12,9%
Ogółem 292 100% 87 100% 379 100%
W podziale na rodzaj studiów rozkład odpowiedzi jest bardzo zbliżony. Nieznacznie wyróżnia się
grupa kończących JSM – tu nieco częściej wskazywano na poszukiwanie pracy dłużej niż 6 miesięcy –
www.biurokarier.uni.lodz.pl 37
było to około 15% wskazań, przy 13,5% dla absolwentów II stopnia i nieco powyżej 11% dla
licencjuszy.
Tabela 39 Pracujący absolwenci według czasu znalezienia pracy i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Pracowałem(am) już podczas studiów, a po ich ukończeniu ją kontynuowałem(am)
68 51,5% 103 49,8% 20 50,0%
Poniżej 1 miesiąca 12 9,1% 18 8,7% 3 7,5%
Między 1 a 3 miesiące 25 18,9% 36 17,4% 7 17,5%
Między 3 a 6 miesięcy 12 9,1% 22 10,6% 4 10,0%
Powyżej 6 miesięcy 15 11,4% 28 13,5% 6 15,0%
Ogółem 132 100% 207 100% 40 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 38
Sposób znalezienia pracy
Najpopularniejszym sposobem znalezienia pracy wśród ogółu badanych była odpowiedź na oferty
pracy zamieszczone w Internecie (prawie 39%). Ponad dwa razy rzadziej korzystano z sieci
kontaktów osobistych – informacji od rodziny i znajomych (około 17,5% odpowiedzi). Trzecim
najczęściej deklarowanym sposobem znalezienia pracy było składanie aplikacji bezpośrednio do
pracodawcy i zatrudnienie po odbyciu praktyk/stażu w danej firmie – odpowiednio 14% i 12%
wskazań. Najrzadziej korzystano z ofert zamieszczonych w mediach tradycyjnych i targów pracy.
Wykres 14. Pracujący absolwenci według sposobu znalezienia pracy
www.biurokarier.uni.lodz.pl 39
SYTUACJA NIEPRACUJĄCYCH ABSOLWENTÓW
Poniższe pytania zadano wyłącznie absolwentom niepracujących w chwili badania. Jak
przedstawiono w podrozdziale „Status zatrudnienia absolwentów„, niepracujący stanowili około
8,5% badanych (35 osób).
Prace podejmowane od zakończenia studiów
Pierwsze pytanie dotyczyło tego, czy respondent w ogóle wykonywał pracę w czasie od zakończenia
studiów. Sytuacja absolwentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych różni się zdecydowanie.
W pierwszej z wymienionych grup pracowało około 2/5 badanych przy 3/5 niepracujących; w drugiej
było to odpowiednio około 4/5 i 1/5.
Tabela 40 Niepracujący absolwenci według pracy od zakończenia studiów i ich trybu
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Pracował 12 40,0% 4 80,0% 16 45,7%
Nie pracował 18 60,0% 1 20,0% 19 54,3%
Ogółem 30 100% 5 100% 35 100%
W podziale na rodzaj studiów pracy nie podejmowało 4/5 absolwentów studiów I stopnia, połowa
kończących JSM i nieco ponad 2/5 II stopnia.
Tabela 41 Niepracujący absolwenci według pracy od zakończenia studiów i ich rodzaju
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Pracował 2 20,0% 12 57,1% 2 50,0%
Nie pracował 8 80,0% 9 42,9% 2 50,0%
Ogółem 10 100% 21 100% 4 100%
Rejestracja niepracujących absolwentów w Urzędzie Pracy
Ogółem odsetek niepracujących absolwentów rejestrujących się jako bezrobotni wynosi około
11%. W poniższych przekrojach widoczne są wyraźne różnice frakcji rejestrujących i nierejestrujących
się absolwentów podziale na rodzaj i tryb studiów.
Wśród absolwentów studiów stacjonarnych zarejestrowanych było około 13%, a w grupie
kończących studia niestacjonarne nie było takich osób. Różnicę należy traktować ostrożnie z uwagi
na bardzo małą grupę niepracujących absolwentów studiów niestacjonarnych.
Tabela 42 Niepracujący absolwenci według statusu rejestracji w Urzędzie Pracy i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Zarejestrowany 4 13,3% - - 4 11,4%
Niezarejestrowany 26 86,7% 5 100% 31 88,6%
Ogółem 30 100% 5 100% 35 100%
Częściej w Urzędzie Pracy rejestrowali się absolwenci studiów I stopnia (1/5 grupy), rzadziej kończący
II stopnień (niecała 1/10), zaś w grupie JSM nie było osób zarejestrowanych. Podobnie jak wyżej
www.biurokarier.uni.lodz.pl 40
różnice należy traktować ostrożnie.
Tabela 43 Niepracujący absolwenci według statusu rejestracji w Urzędzie Pracy i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Zarejestrowany 2 20,0% 2 9,5% - -
Niezarejestrowany 8 80,0% 19 90,5% 4 100%
Ogółem 10 100% 21 100% 4 100%
Osoby niepracujące i niezarejestrowane jako bezrobotne – o ile nie kontynuują nauki na studiach
stacjonarnych – traktowane są jako nieaktywne zawodowo. Aktywni zawodowo to pracujący oraz
bezrobotni (rozumiani jako osoby szukające zatrudnienia i gotowe je podjąć). Według metodologii
Głównego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia rejestrowanego to frakcja bezrobotnych
w grupie aktywnych zawodowo. Zgodnie z tym rozumieniem stopa bezrobocia wśród badanych
absolwentów UŁ wynosi 1,04%12. Według stanu na koniec czerwca 2017 stopa bezrobocia w Polsce
to 7,1%, zaś w województwie łódzkim – najpopularniejszym wśród badanych miejscu zamieszkania -
7,4%13.
Poszukiwanie pracy
Rozkład odpowiedzi dotyczących poszukiwania pracy wśród badanych jest zbliżony od rozkładu
odpowiedzi na pytanie o rejestrację w Urzędzie Pracy jako bezrobotny, przy czym różnica w podziale
na tryb studiów jest jeszcze bardziej wyraźna. Także ogólna skala poszukiwania pracy jest wyższa, niż
rejestracji w UP. Pracy szuka około 6/10 niepracujących absolwentów studiów niestacjonarnych
i około 3/10 stacjonarnych.
Tabela 44 Niepracujący absolwenci według poszukiwania pracy i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Poszukuję 9 30,0% 3 60,0% 12 34,3%
Nie poszukuję 21 70,0% 2 40,0% 23 65,7%
Ogółem 30 100% 5 100% 35 100%
W podziale na rodzaj studiów poszukiwanie pracy deklarowała połowa kończących studia I stopnia,
1/3 absolwentów II stopnia. Żaden z niepracujących absolwentów JSM nie szuka pracy.
Tabela 45 Niepracujący absolwenci według poszukiwania pracy i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Poszukuję 5 50,0% 7 33,3% - -
Nie poszukuję 5 50,0% 14 66,7% 4 100%
Ogółem 10 100% 21 100% 4 100%
12 4 [bezrobotni] / (379 [pracujący] + 4 [bezrobotni] = 383 [aktywni zawodowo]) 13 http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/liczba-bezrobotnych-zarejestrowanych-oraz-stopa-bezrobocia-wedlug-wojewodztw-podregionow-i-powiatow-stan-w-koncu-czerwca-2017-r-,2,59.html
www.biurokarier.uni.lodz.pl 41
Czas poszukiwania pracy
Niepracującym respondentom, którzy w powyższym pytaniu zadeklarowali poszukiwanie
zatrudnienia (12 osób co stanowi około 1/3 niepracujących) zadano pytanie „Jak długo od
zakończenia studiów/ostatniego stosunku pracy poszukuje Pan(i) zatrudnienia?”.
Ogółem najczęściej wskazywano czas powyżej 6 miesięcy. Kończący studia w trybie stacjonarnym
wybierali także krótsze okresy, zaś absolwenci studiów niestacjonarnych wyłącznie do 4 do 6
i powyżej 6 miesięcy.
Tabela 46 Niepracujący absolwenci według czasu poszukiwania pracy i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Poniżej miesiąca 1 11,1% - - 1 8,3%
od 1 do 3 miesięcy 3 33,3% - - 3 25,0%
od 4 do 6 miesięcy - - 1 33,3% 1 8,3%
Powyżej 6 miesięcy 5 55,6% 2 66,7% 7 58,3%
Ogółem 9 100% 3 100% 12 100%
W podziale na rodzaj studiów trudno mówić o wyraźnych różnicach. Widoczne jest zidentyfikowane
powyżej poszukiwanie pracy powyżej 6 miesięcy w obu grupach (I i II stopnień). Odpowiedzi dla JSM
nie są prezentowane z uwagi na brak w tej grupie respondentów szukających pracy.
Tabela 47 Niepracujący absolwenci według czasu poszukiwania pracy i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia
N % N %
Poniżej miesiąca - - 1 14,3%
od 1 do 3 miesięcy 2 40,0% 1 14,3%
od 4 do 6 miesięcy - - 1 14,3%
Powyżej 6 miesięcy 3 60,0% 4 57,1%
Ogółem 5 100% 7 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 42
Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania14
Osoby nieszukające pracy zapytano o powody takiej decyzji. Były to 23 osoby, co stanowi około 2/3%
niepracujących respondentów (por. tabela 64.). Zdecydowanie najczęściej wskazywano obowiązki
rodzinne i domowe (9 odpowiedzi, co stanowi ponad 2/3 odpowiedzi). Drugą co do liczby wskazań
kategorię – kontynuację nauki – wybierało niemal tyle samo osób (8 wskazań). Najrzadziej
wskazywany powód to założenie własnej działalności gospodarczej i choroba/niepełnosprawność (po
dwa wskazania). Nikt nie wybrał odpowiedzi „jestem zniechęcony bezskutecznością poszukiwań”.
Rozkład odpowiedzi zaprezentowano na poniższym wykresie.
Wykres 15. Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania według przyczyny nieszukania zatrudnienia
14 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 43
Absolwenci niezatrudnieni od ukończenia studiów15
Respondentów, którzy nie pracowali od ukończenia studiów zapytano o przyczyny takiego stanu
rzeczy. Było to 19 osób (por. tabela 60.), co stanowi ponad połowę niepracujących respondentów. Tu
najczęściej wskazywano kontynuowanie nauki (11 wskazań – prawie połowa), zaś drugim, znacznie
rzadszym wyborem był urlop zdrowotny, macierzyński/tacierzyński i wychowawczy (3 wskazania).
Około dwie odpowiedzi stanowiły wskazania na brak zapotrzebowania rynku pracy na absolwentów
ukończonego przez respondenta kierunku.
Wykres 16. Absolwenci niezatrudnieni od zakończenia studiów według powodu pozostawiania bez pracy
15 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 44
PLANY ZAWODOWE I EDUKACYJNE
Pytania kolejnego obszaru tematycznego badania – planów zawodowych i edukacyjnych –
skierowano do wszystkich respondentów, bez względu na obecny status zatrudnienia.
Plany zawodowe absolwentów16
Na poniższym wykresie zaprezentowano plany zawodowe badanych w podziale na osoby pracujące
i niepracujące w chwili badania.
W grupie pracujących najczęściej deklarowano kontynuowanie zatrudnienia w obecnym miejscu
pracy (236 wskazań, co stanowi 52% wyborów w tej grupie). Niepracujący absolwenci
zdecydowanie najczęściej planowali znalezienie pracy zgodnej z ukończonym kierunkiem studiów –
było to ponad 4/5 wskazań w tej grupie (18 osób). Założenie własnej działalności gospodarczej było
drugim wyborem pracujących respondentów (niecałe 15% odpowiedzi). Wśród niepracujących
drugim wyborem było znalezienie jakiegokolwiek zatrudnienia (14,6% wskazań w tej grupie). Brak
planów to wskazanie jednej osoby niepracującej i 21 pracujących (niecałe 5% tej grupy).
Wykres 17. Plany zawodowe absolwentów w podziale na pracujących/niepracujących
16 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 45
Dodatkowe kształcenie się absolwentów
Ogółem około 60% badanych planuje dodatkowe kształcenie się. Różnice w podziale na tryb
ukończonych studiów są wyraźne. Absolwenci studiów stacjonarnych częściej wybierali odpowiedź
twierdzącą – było to około 62% tej grupy przy 51% wśród kończących studia niestacjonarne.
Tabela 48 Absolwenci według planowanego dokształcania się i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Tak 201 62,4% 47 51,1% 248 59,9%
Nie 121 37,6% 45 48,9% 166 40,1%
Ogółem 322 100% 92 100% 414 100%
W podziale na rodzaj studiów najczęściej dodatkowe kształcenie się planowali absolwenci JSM –
ponad ¾, rzadziej kończący studia uzupełniające magisterskie (około 60%), najrzadziej zaś licencjusze
(około 54% tej grupy).
Tabela 49 Absolwenci według planowanego dokształcania się i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Tak 77 54,2% 137 60,1% 34 77,3%
Nie 65 45,8% 91 39,9% 10 22,7%
Ogółem 142 100% 228 100% 44 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 46
Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się17
Zdecydowanie najczęściej wskazywaną formą dodatkowego kształcenia się były studia
podyplomowe - ogółem 34% wskazań (niezależnie od miejsca kształcenia). Był to pierwszy wybór
zarówno w przypadku chęci skorzystania z UŁ, jak i innej szkoły, uczelni. Drugim wyborem ogółem
były kursy lub szkolenia z zakresu umiejętności twardych – łącznie prawie 18%. Ogółem znacznie
częściej planowano kształcenie wyłącznie poza UŁ: wskazało je około 68% badanych, wyłącznie na
UŁ było to 71%, a obie możliwości wybrało około 2%. Chętniej wybierano UŁ jedynie w przypadku
studiów doktoranckich. Uwaga – na poniższym wykresie, inaczej niż w innych miejscach tego
raportu, odsetek obliczony jest od ogólnej liczby wskazań, nie od liczebności kategorii wyróżnionych
kolorem.
Wykres 18. Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się absolwentów
17 Podrozdział opracowany na podstawie wyników pytania wielokrotnego wyboru
www.biurokarier.uni.lodz.pl 47
Profil dodatkowego kształcenia się
Ogółem absolwenci częściej planowali dodatkowe kształcenie o profilu pokrewnym do
dotychczasowego. Wśród osób planujących kształcenie w innej niż UŁ uczelni lub szkole profil
pokrewny wybrało około 66% respondentów. W przypadku kształcenia na UŁ ta kategoria otrzymała
prawie 80% wskazań.
Tabela 50 Absolwenci według profilu planowanego dokształcania się i prowadzącej je uczelni
N %
[inna uczelnia/szkoła] Pokrewny z dotychczasowym wykształceniem 73 65,8%
[inna uczelnia lub szkoła] Odmienny od dotychczasowego wykształcenia 38 34,2%
Ogółem 111 100%
[UŁ] Pokrewny z dotychczasowym wykształceniem 62 79,5%
[UŁ] Odmienny od dotychczasowego wykształcenia 16 20,5%
Ogółem 78 100%
www.biurokarier.uni.lodz.pl 48
OCENA STUDIÓW NA UNIWERSYTECIE ŁÓDZKIM Trafność wyboru uczelni i kierunku studiów
Absolwentów poproszono o retrospekcję i zapytano czy wybraliby ponownie ten sam podstawowy
kierunek studiów i uczelnię. W czterech opcjach odpowiedzi ujęto wszystkie możliwości dotyczące
uczelni/kierunku, a opcja piąta dotyczyła niepodjęcia studiów w ogóle. Łącznie około 53% badanych
wybrałaby ponownie ten sam kierunek studiów i uczelnię. Inny kierunek studiów na tej samej
uczelni wybrałaby w sumie około 22%. Łącznie ponad 75% absolwentów ponownie podjęłoby studia
na UŁ. W podziale na tryb studiów widoczny jest większy odsetek deklarujących dokładnie taki sam
ponowny wybór – kierunek i uczelnia – wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (67%) niż
stacjonarnych (około 49%). Relatywnie największa różnica wystąpiła we wskazaniach „inny kierunek
studiów na innej uczelni” – tę odpowiedź absolwenci studiów stacjonarnych wybierali prawie dwa
razy częściej.
Tabela 51 Absolwenci według ponownego wyboru edukacyjnego i trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Wybrał(a)bym tę samą uczelnię i kierunek studiów.
154 49,2% 59 67,0% 213 53,1%
Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na tej samej uczelni.
76 24,3% 14 15,9% 90 22,4%
Wybrał(a)bym ten sam kierunek studiów na innej uczelni.
21 6,7% 4 4,5% 25 6,2%
Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na innej uczelni.
56 17,9% 8 9,1% 64 16,0%
W ogóle nie podjąłbym/ nie podjęłabym studiów.
6 1,9% 3 3,4% 9 2,2%
Ogółem 313 100% 88 100% 401 100%
Rozkład odpowiedzi na omawiane pytanie był zbliżony dla absolwentów studiów I i II stopnia. Grupa
kończących JSM wyróżnia się znacznie częstszym wyborem odpowiedzi „ten sam kierunek studiów
na innej uczelni” – prawie 19% wskazań przy około 5% zarówno dla kończących I jak i II stopień
studiów.
Tabela 52 Absolwenci według ponownego wyboru edukacyjnego i rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Wybrał(a)bym tę samą uczelnię i kierunek studiów. 73 53,3% 115 52,0% 25 58,1%
Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na tej samej uczelni.
28 20,4% 58 26,2% 4 9,3%
Wybrał(a)bym ten sam kierunek studiów na innej uczelni.
7 5,1% 10 4,5% 8 18,6%
Wybrał(a)bym inny kierunek studiów na innej uczelni.
25 18,2% 34 15,4% 5 11,6%
W ogóle nie podjąłbym/ nie podjęłabym studiów. 4 2,9% 4 1,8% 1 2,3%
Ogółem 137 100% 221 100% 43 100%
Porównanie rozkładu odpowiedzi względem tury badania pozwala na zidentyfikowanie zmiany netto
www.biurokarier.uni.lodz.pl 49
przede wszystkim w kategorii „inny kierunek studiów na innej uczelni” – odnotowano tu wzrost
o około 4,6 pp. Róznica nie jest istotna statystycznie, wielkość efektu mała.
Wykres 19. Ponowny wybór edukacyjny absolwentów według tury badania
Analiza przepływów wskazuje, że zdecydowanie najbardziej stabilną opinią była ta o wyborze
dokładnie tego samego kierunku studiów i uczelni – wskazanie powtórzyło około 80% grupy.
Najmniej stabilną okazała się opinia o niepodejmowaniu studiów w ogóle. Spośród osób, które
wskazały ją w pierwszej turze badania swój wybór powtórzyło zaledwie około ¼ respondentów, zaś
zdecydowana większość w drugiej turze uznała, że wybrałaby „inny kierunek studiów na innej
uczelni” – około 62,5% tej grupy.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 50
Wykres 20. Zmiana ponownego wyboru edukacyjnego absolwentów według tury badania
Stopień zaspokojenia oczekiwań edukacyjnych absolwentów
Ogółem około 77% badanych absolwentów odpowiedziało twierdząco na pytanie czy ich
oczekiwania edukacyjne zostały zrealizowane przez UŁ. W podziale na tryb studiów odpowiedzi
twierdzących jest więcej wśród absolwentów studiów niestacjonarnych (ponad 86%) niż
stacjonarnych (około 74%). Zarówno dla odpowiedzi twierdzących jak i przeczących przeważają
wskazania typu „raczej”.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 51
Tabela 53 Absolwenci według realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię oraz trybu studiów
Stacjonarnym Niestacjonarnym Ogółem
N % N % N %
Zdecydowanie tak 44 14,1% 17 19,3% 61 15,2%
Raczej tak 189 60,4% 59 67,0% 248 61,8%
Raczej nie 63 20,1% 11 12,5% 74 18,5%
Zdecydowanie nie 17 5,4% 1 1,1% 18 4,5%
Ogółem 313 100% 88 100% 401 100%
Rozkład odpowiedzi w podziale na rodzaj studiów jest zbliżony, szczególnie dla respondentów
kończących studia I i II stopnia. Absolwentów JSM wyróżnia nieco rzadsze niż w pozostałych grupach
wskazywanie odpowiedzi „zdecydowanie nie”.
Tabela 54 Absolwenci według realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię oraz rodzaju studiów
I stopnia II stopnia JSM
N % N % N %
Zdecydowanie tak 19 13,9% 36 16,3% 6 14,0%
Raczej tak 85 62,0% 136 61,5% 27 62,8%
Raczej nie 25 18,2% 40 18,1% 9 20,9%
Zdecydowanie nie 8 5,8% 9 4,1% 1 2,3%
Ogółem 137 100% 221 100% 43 100%
Porównanie rozkładu odpowiedzi w czasie pozwala zidentyfikować niewielką zmianę netto.
Największa dotyczy udziału wskazań „raczej nie” – odnotowano spadek o 3,2 pp. Różnica jest istotna
statystycznie; mała wielkość efektu.
Wykres 21. Porównanie realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię według tury badania
Analiza panelowa wskazuje, że oceną zdecydowanie najbardziej stabilną była „raczej tak” – swój
wybór powtórzyło 78% osób, którzy wskazali omawianą ocenę w I turze badania. Najmniej stabilną
okazała się ocena „zdecydowanie nie” – tu wybór powtórzyło 45% grupy. Aż 45% zmieniło zdanie na
www.biurokarier.uni.lodz.pl 52
„raczej nie”, a 10% w drugiej turze wybrało już „raczej tak”.
Wykres 22. Zmiana oceny realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię według tury badania
www.biurokarier.uni.lodz.pl 53
OCENA KLUCZOWYCH KOMPETENCJI ABSOLWENTÓW
Od 2016 w niniejszych badaniach zastosowano dwa sposoby oceny kluczowych kompetencji
absolwentów. Po pierwsze przygotowano zestaw 15 pytań – wskaźników, badających podstawowe
składowe kompetencji: postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów związaną z poruszaniem się po
rynku pracy. Jest to metoda mająca na celu wyjście poza sferę deklaracji badanych. Po drugie
zapytano absolwentów jak oceniają wpływ studiów na UŁ na swoją postawę, wiedzę i umiejętności
w tym samym zakresie.
Wynik badania postaw, umiejętności i wiedzy absolwentów
Na podstawie literatury przedmiotów, doświadczeń pracy doradców zawodowych Biura Karier,
wyników pierwszej i drugiej tury monitorowania karier absolwentów z 2016 r. oraz wyników badania
jakościowego karier absolwentów przeprowadzonego przez Biuro Karier UŁ w 2015 r. przygotowano
następujący zestaw pytań:
1. Nie znam trendów współczesnego rynku pracy18,
2. Znam swoje mocne i słabe strony jako kandydata do pracy,
3. Mam odpowiednią wiedzę teoretyczną do pracy zgodnej z moim wykształceniem,
4. Znam wady i zalety różnych form zatrudnienia,
5. Posiadam formalne potwierdzenia umiejętności potrzebnych mi na rynku pracy (np. prawo
jazdy, certyfikaty, uprawnienia),
6. Posiadam umiejętności praktyczne potrzebne do pracy zgodnej z moim wykształceniem,
7. Przygotowanie dokumentów aplikacyjnych (CV, list motywacyjny) jest dla mnie bardzo
trudne19,
8. Potrafię swobodnie komunikować się w co najmniej jednym języku obcym,
9. Potrafię korzystać z różnych źródeł ofert pracy,
10. Umiem korzystnie zaprezentować się jako kandydat do pracy podczas rozmowy
kwalifikacyjnej,
11. Kiedy pracodawca odrzuca moje CV, rezygnuję z ponownego aplikowania do tej firmy20
12. Wiem, że swoje sukcesy zawdzięczam głównie szczęśliwemu zbiegowi okoliczności21
13. Proszę moich znajomych o polecanie mojej kandydatury do pracy
14. Na współczesnym rynku pracy kompetencje społeczne są co najmniej tak samo ważne jak
wiedza specjalistyczna,
15. Biorę pod uwagę przekwalifikowanie się,
Respondentów poproszono o odpowiedzi na skali pięciostopniowej, gdzie 1 oznacza „zdecydowanie
nie zgadzam się”, a 5 „zdecydowanie zgadzam się”. Pytania prezentowano w kolejności losowej dla
18 Pytanie z „odwróconą” skalą (reversed wording); informacja o tym nie jest podawana respondentom 19 jw. 20 jw. 21 jw.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 54
każdego wyświetlenia ankiety, by zmniejszyć obciążenia wyników stałą kolejnością pytań.
Zastosowano pytania z ”odwróconą skalą” co oznacza, że przeciwnie niż w pozostałych pytaniach
wysokie wartości odpowiedzi w tych pytaniach reprezentują niskie natężenia badanej
charakterystyki. Zabieg ma na celu minimalizowanie obciążających wyniki odpowiedzi zaznaczanych
mechanicznie (np. wszędzie ta sama wartość). Pytania te rekodowano – „odwrócono” skalę zgodnie
z pozostałymi pytaniami – przed opracowaniem wyników.
Kolejne piątki pytań w założeniu tworzyć miały indeksy wiedzy (pyt. 1.-5.), umiejętności (6.-10.)
i postaw (11.-15.). Indeksy stworzono przez uśrednianie pozycji, co jest praktyką typową22. Tak
przygotowane wyniki indeksów można traktować jako wyniki prostych testów wiedzy, umiejętności
i postaw związanych z poruszaniem się absolwentów na rynku pracy
Na wykresie zaprezentowano wyniki ogólne średnich poszczególnych indeksów. Stosunkowo
najniższą średnią uzyskano dla postaw (M = 3,30), nieco wyższą dla umiejętności (M = 3,92),
a najwyższą dla wiedzy (4,03). Średni wynik indeksu postaw różni się wyraźnie od pozostałych.
Różnica między średnimi wiedzy i umiejętności jest mniejsza – przedziały ufności dla średnich mają
część wspólną.
Wykres 23. Średnie wyniki stworzonych indeksów
Poniżej przedstawiono wyniki każdego z indeksów w podziale na sześć podgrup – każdego układu
rodzaju i trybu studiów. Generalnie we wszystkich przypadkach różnice średnich były nieznaczne.
Zwracamy uwagę na szersze przedziały ufności dla grup absolwentów studiów niestacjonarnych (ma
na to wpływ m.in. mniejsza niż dla kończących studia stacjonarne liczebność grupy).
22 Por. odnośnie tworzenia indeksów w naukach społecznych: Ścibor-Rylski M. (2007) Standardowe sposoby tworzenia wskaźników zmiennych [w:] Bedyńska S., Brzezicka A. (red), Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii, Wydawnictwo SWPS Academica, Warszawa, s. 116-133.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 55
Średnie wyniki indeksu wiedzy są nieznacznie wyższe dla absolwentów studiów niestacjonarnych; tej
niewielkiej różnicy nie widać jednak w przypadku kończących studia pierwszego stopnia.
Wykres 24. Średni wynik indeksu wiedzy – rodzaj i tryb studiów
Dla indeksu umiejętności wyniki absolwentów JSM były nieco wyższe, niż dla innych rodzajów
studiów, bez względu na tryb studiów. Dla studiów I i II stopnia wyniki kończących studia stacjonarne
były nieznacznie wyższe.
Wykres 25. Średni wynik indeksu umiejętności – rodzaj i tryb studiów
Dla indeksu postaw różnice były niejednoznaczne. Wyróżnia się nieco grupa absolwentów studiów II
stopnia – średni wyniki był wyższy od pozostałych w przypadku kończących studia stacjonarne, zaś
niższy od pozostałych dla absolwentów studiów niestacjonanrnych.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 56
Wykres 26. Średni wynik indeksu postaw – rodzaj i tryb studiów
Wpływ studiów na postawy, umiejętności i wiedzę absolwentów
Omawiany wpływ studiów oceniono za pomocą pytań z pięciostopniową skalą odpowiedzi. Użyto
jednego pytania dla każdej składowej kompetencji.
Absolwenci najniżej ocenili wpływ studiów na kształtowanie umiejętności (M = 3,14). Ocena
kształtowania wiedzy (M = 3,54) była nieco wyższa niż kształtowania postaw (M = 3,41).
Wykres 27. Średnie oceny wpływu studiów na kompetencje absolwentów - ogółem
www.biurokarier.uni.lodz.pl 57
Dla oceny wpływu studiów na kształtowanie wiedzy nie widać różnicy w średnich wynikach
względem trybu ukończonych studiów. Dla rodzaju studiów wynik kończących studia II stopnia był
nieznacznie niższy niż pozostałych.
Wykres 28. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie wiedzy – rodzaj i tryb studiów
W ocenie kształtowania umiejętności wyróżnia się średni wynik absolwentów studiów stacjonarnych
– JSM. Był on nieco niższy niż dla pozostałych rodzajów studiów, również dla studiów stacjonarnych.
Trudno mówić o innych różnicach.
Wykres 29. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie umiejętności – rodzaj i tryb studiów
Dla oceny wpływu studiów na kształtowanie postaw absolwenci studiów II stopnia wskazali średnio
ocenę nieco niższą niż I stopnia. Różnice w podziale na tryb studiów raczej nie występują.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 58
Wykres 30. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie postaw – rodzaj i tryb studiów
WNIOSKI I REKOMENDACJE
Synteza uzyskanego w wyniku omawianego badania obrazu losów zawodowych absolwentów
w trzy lata po ukończeniu studiów doprowadziła do sformułowania szeregu wniosków
i rekomendacji. Jest to pierwszy raport, w którym dokonano analizy danych złączonych: z pierwszej
i omawianej tu drugiej tury badania absolwentów rocznika 2012/2013. Zidentyfikowano odpowiedzi
dla konkretnych respondentów, co umożliwiło na panelową analizę zmian rozumianych jako
przepływy/brak przepływu, nie tyko zmianę rozkładu zmiennej zwanego „netto”. Wyniki uzyskane
w II turze badania oraz analiza panelowa są główną podstawą wniosków i rekomendacji. Ponadto za
tę podstawę posłużyły również wyniki tegorocznej i wcześniejszych edycji badania ankietowego oraz
wyniki jakościowego badania karier absolwentów przeprowadzonego za pomocą zogniskowanych
wywiadów grupowych, zrealizowanego przez ABKZ UŁ w 2015 r.
Wnioski i rekomendacje sformułowano w następujących obszarach:
1. Wyposażenia studentów w praktyczne umiejętności zawodowe;
2. Rozwijania u studentów wiedzy, umiejętności i postaw związanych z poruszaniem się
na rynku pracy;
3. Budowania pozytywnej reputacji Uniwersytetu Łódzkiego wśród studentów/absolwentów.
Wnioski i rekomendacje przeznaczone są wyłącznie do użytku wewnętrznego
.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 59
ANEKS – TECHNIKI ANALITYCZNE
Poniżej przedstawiono dokładne wyniki zastosowanych technik analitycznych. Tytuły podrozdziałów
odpowiadają analizowanemu zakresowi treści badania. W każdym podrozdziale umieszczono
odnośnik do odpowiedniej części raportu właściwego.
Wszystkich przekształceń i obliczeń dokonano za pomocą programu SPSS 24.0.0.0. Przyjęto typowy
dla nauk społecznych poziom istotności α = 0,05.
Ocena reprezentatywności próby
Tabela 55 Wartości statystyk testu niezależności Chi2 dla badanych zmiennych
Wartość testowana
Płeć Rodzaj studiów Tryb studiów
Chi-kwadrat 0,349 47,212 7,413
df 1 2 1
Istotność asymptotyczna 0,555 0,000 0,006
Por. Error! Reference source not found..
Opracowanie panelu – tabela czteropolowa Tabela 56. Przykładowa tabela panelowa
I
+ -
II + A C
- B D
1. prawdopodobieństwo przepływu z ”+” do „-”: B/(A+B)
2. prawdopodobieństwo przepływu z ”-” do „+”: C/(C+D)
3. prawdopodobieństwo trwania „tak”: A/(A+B)
4. prawdopodobieństwo trwania „nie”: D/(C+D)
Suma 1. i 2. to indeks zmiany T. W tej postaci przyjmuje od wartości od 0 do 2.
Testy statystyczne porównujące I i II turę badania
Z uwagi na brak rozkładu normalnego oraz charakter zmiennych zastosowano testy
nieparametryczne dla grup zależnych.
Dla porównania rozkładów odpowiedzi pracujący/nie pracujący zastosowano typowy w przypadku
zmiennych dychotomicznych test McNemara23. Wartość statystyki testowej to chi2, a wielkość efektu
(effect size, ES; w przypadku tego testu współczynnik Phi) dana jest wzorem Phi = (chi2/(N*2))^0,5.
Liczebność N w mianowniku mnożna jest przez 2 w przypadku grup zależnych, gdzie mamy dwa razy
tyle obserwacji co osób tzn. każdy respondent odpowiada dwa razu (tu: w I i II turze badania).
23 Por. Field, A. (2013) Discovering Statistics using SPSS, SAGE Publications Ltd, s. 699.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 60
Dla porównania pozostałych analizowanych panelowo zmiennych zastosowano test znaków
rangowanych Wilcoxona24. Jest to typowy test nieparametryczny dla grup zależnych i zmiennych
mierzonych na skali porządkowej. Wszystkie zmienne testowane za pomocą tego testu zostały
potraktowane jako zmienne porządkowe. Wartość statystyki testowej to Z, a wielkość efektu (r)
liczona jest wzorem r = Z/((N*2)^0,5).
Wielkość efektu jest standaryzowaną miarą siły zjawiska: tego, jak duże są zidentyfikowane
w danych zależności/różnice. Raportowanie ES jest wymogiem dla wszystkich publikowanych
wyników badań ilościowych m.in. w czasopismach American Psychological Association. Zgodnie
z przyjętymi w naukach społecznych kryteriami Jacoba Cohena wartość bezwzględna ES
interpretowana jest następująco25:
ES = 0,10 – mały efekt,
ES = 0,30 – średni efekt,
ES = 0,5 – duży efekt.
Wyniki omawianych testów wraz z ES dla wszystkich analizowanych panelowo zmiennych
zaprezentowano w poniższej tabeli.
Tabela 57 Wyniki testów statystycznych porównujących I i II turę badania.
Nr wykresu / strona
Temat Test Statystyka testu
N Effect size
p
3./23 Porównanie statusu zatrudnienia absolwentów podczas badania według tury badania
McNemar 63,568 414 0,28 0,000
6./30 Przedział zarobków brutto absolwentów według tury badania
Wilcoxon -11,707 254 -0,52 0,000
12./35 Porównanie oceny zgodności pracy z wykształceniem według tury badania
Wilcoxon -0,074 281 0,00 0,941
19./49 Ponowny wybór edukacyjny absolwentów według tury badania
Wilcoxon -1,505 401 -0,05 0,132
21./51 Porównanie realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię według tury badania
Wilcoxon -2,406 401 -0,08 0,016
SPIS WYKRESÓW Wykres 1. Województwo zamieszkania absolwentów ........................................................................ 9 Wykres 2. Absolwenci ogółem według roku urodzenia w podziale na płeć ....................................... 10 Wykres 3. Porównanie statusu zatrudnienia absolwentów podczas badania według tury badania ... 23 Wykres 4. Zmiana statusu zatrudnienia absolwentów według tury badania ..................................... 24 Wykres 5. Przedział zarobków brutto absolwentów – rodzaj (bez JSM) i tryb studiów ...................... 29
24 Ibidem, s. 558. 25 Ibidem, s. 57.
www.biurokarier.uni.lodz.pl 61
Wykres 6. Przedział zarobków brutto absolwentów według tury badania ........................................ 30 Wykres 7. Histogram zarobków brutto absolwentów ....................................................................... 31 Wykres 8. Wykres skrzynkowy zarobków brutto absolwentów ........................................................ 31 Wykres 9. Histogram zarobków brutto absolwentów – bez wartości silnie odstających .................... 32 Wykres 10. Różnice w rozkładzie zarobków brutto absolwentów – rodzaj i tryb studiów, płeć absolwenta...................................................................................................................................... 32 Wykres 11. Różnice w średnich zarobków brutto absolwentów – forma zatrudnienia ...................... 33 Wykres 12. Porównanie oceny zgodności pracy z wykształceniem według tury badania................... 35 Wykres 13. Zmiana oceny zgodności pracy z wykształceniem według tury badania .......................... 36 Wykres 14. Pracujący absolwenci według sposobu znalezienia pracy ............................................... 38 Wykres 15. Absolwenci niezatrudnieni w chwili badania według przyczyny nieszukania zatrudnienia........................................................................................................................................................ 42 Wykres 16. Absolwenci niezatrudnieni od zakończenia studiów według powodu pozostawiania bez pracy ............................................................................................................................................... 43 Wykres 17. Plany zawodowe absolwentów w podziale na pracujących/niepracujących ................... 44 Wykres 18. Miejsce i forma dodatkowego kształcenia się absolwentów........................................... 46 Wykres 19. Ponowny wybór edukacyjny absolwentów według tury badania ................................... 49 Wykres 20. Zmiana ponownego wyboru edukacyjnego absolwentów według tury badania ............. 50 Wykres 21. Porównanie realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię według tury badania ...... 51 Wykres 22. Zmiana oceny realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię według tury badania ... 52 Wykres 23. Średnie wyniki stworzonych indeksów ........................................................................... 54 Wykres 24. Średni wynik indeksu wiedzy – rodzaj i tryb studiów ...................................................... 55 Wykres 25. Średni wynik indeksu umiejętności – rodzaj i tryb studiów ............................................ 55 Wykres 26. Średni wynik indeksu postaw – rodzaj i tryb studiów ..................................................... 56 Wykres 27. Średnie oceny wpływu studiów na kompetencje absolwentów - ogółem ....................... 56 Wykres 28. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie wiedzy – rodzaj i tryb studiów ........... 57 Wykres 29. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie umiejętności – rodzaj i tryb studiów .. 57 Wykres 30. Średnia ocena wpływu studiów na kształtowanie postaw – rodzaj i tryb studiów........... 58
www.biurokarier.uni.lodz.pl 62
SPIS TABEL Tabela 1. Realizacja monitorowania karier zawodowych absolwentów .............................................. 5 Tabela 2 Absolwenci według płci - kobiety ......................................................................................... 7 Tabela 3 Absolwenci według płci - mężczyźni ..................................................................................... 8 Tabela 4 Absolwenci według miejsca zamieszkania i trybu studiów.................................................... 8 Tabela 5 Absolwenci według miejsca zamieszkania i rodzaju studiów ................................................ 9 Tabela 6 Porównanie zgodności rozkładu płci .................................................................................. 11 Tabela 7 Absolwenci według ukończonego wydziału studiów .......................................................... 12 Tabela 8 Absolwenci według rodzaju i trybu studiów ....................................................................... 13 Tabela 9 Absolwenci według roku obrony pracy dyplomowej i trybu studiów .................................. 13 Tabela 10 Absolwenci według roku obrony pracy dyplomowej i rodzaju studiów ............................. 14 Tabela 11 Absolwenci według studiowania drugiego kierunku i trybu studiów na kierunku podstawowym ................................................................................................................................. 14 Tabela 12 Absolwenci według studiowania drugiego kierunku i rodzaju studiów na kierunku podstawowym ................................................................................................................................. 14 Tabela 13 Absolwenci dwóch kierunków według uczelni oraz profilu drugiego kierunku .................. 15 Tabela 14 Absolwenci dwóch kierunków według trybów obu kierunków ......................................... 15 Tabela 15 Absolwenci dwóch kierunków według rodzajów obu kierunków ...................................... 15 Tabela 16. Absolwenci według aktywności podejmowane w trakcie studiów i ich trybu ................... 16 Tabela 17 Absolwenci według aktywności w trakcie studiów i ich rodzaju ........................................ 17 Tabela 18 Absolwenci według pracy zarobkowej podczas studiów i ich trybu................................... 17 Tabela 19 Absolwenci według pracy zarobkowej podczas studiów i ich rodzaju ............................... 17 Tabela 20 Absolwenci według firmy zatrudniającej ich w trakcie nauki i trybu studiów .................... 18 Tabela 21 Absolwenci według firmy zatrudniającej ich w trakcie nauki i rodzaju studiów ................. 18 Tabela 22 Absolwenci według formy zatrudnienia podczas nauki i trybu studiów ............................ 19 Tabela 23 Absolwenci według formy zatrudnienia podczas nauki i rodzaju studiów ......................... 19 Tabela 24 Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i trybu studiów ...................... 20 Tabela 25 Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i rodzaju studiów ................... 20 Tabela 26 Absolwenci według statusu zatrudnienia podczas badania i tury badania ........................ 22 Tabela 27. Pracujący absolwenci według liczby miejsc pracy od ukończenia studiów i ich trybu ....... 24 Tabela 28 Pracujący absolwenci według liczby miejsc pracy od ukończenia studiów i ich rodzaju ..... 24 Tabela 29 Pracujący absolwenci według jednocześnie zajmowanych stanowisk pracy i trybu studiów........................................................................................................................................................ 25 Tabela 30 Pracujący absolwenci według jednocześnie zajmowanych stanowisk pracy i rodzaju studiów ........................................................................................................................................... 25 Tabela 31. Pracujący absolwenci według formy zatrudnienia i trybu studiów ................................... 25 Tabela 32 Pracujący absolwenci według formy zatrudnienia i rodzaju studiów ................................ 26 Tabela 33 Pracujący absolwenci według branży ............................................................................... 27 Tabela 34 Pracujący absolwenci według zarobków brutto i trybu ukończonych studiów .................. 28 Tabela 35 Pracujący absolwenci według zarobków brutto i rodzaju ukończonych studiów ............... 28 Tabela 36 Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem według trybu ukończonych studiów ...... 34 Tabela 37 Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem według rodzaju ukończonych studiów .. 34 Tabela 38 Pracujący absolwenci według czasu znalezienia pracy i trybu studiów ............................. 36 Tabela 39 Pracujący absolwenci według czasu znalezienia pracy i rodzaju studiów .......................... 37 Tabela 40 Niepracujący absolwenci według pracy od zakończenia studiów i ich trybu...................... 39 Tabela 41 Niepracujący absolwenci według pracy od zakończenia studiów i ich rodzaju .................. 39 Tabela 42 Niepracujący absolwenci według statusu rejestracji w Urzędzie Pracy i trybu studiów ..... 39 Tabela 43 Niepracujący absolwenci według statusu rejestracji w Urzędzie Pracy i rodzaju studiów .. 40 Tabela 44 Niepracujący absolwenci według poszukiwania pracy i trybu studiów .............................. 40 Tabela 45 Niepracujący absolwenci według poszukiwania pracy i rodzaju studiów .......................... 40 Tabela 46 Niepracujący absolwenci według czasu poszukiwania pracy i trybu studiów .................... 41
www.biurokarier.uni.lodz.pl 63
Tabela 47 Niepracujący absolwenci według czasu poszukiwania pracy i rodzaju studiów ................. 41 Tabela 48 Absolwenci według planowanego dokształcania się i trybu studiów ................................. 45 Tabela 49 Absolwenci według planowanego dokształcania się i rodzaju studiów ............................. 45 Tabela 50 Absolwenci według profilu planowanego dokształcania się i prowadzącej je uczelni ........ 47 Tabela 51 Absolwenci według ponownego wyboru edukacyjnego i trybu studiów ........................... 48 Tabela 52 Absolwenci według ponownego wyboru edukacyjnego i rodzaju studiów ........................ 48 Tabela 53 Absolwenci według realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię oraz trybu studiów 51 Tabela 54 Absolwenci według realizacji oczekiwań edukacyjnych przez uczelnię oraz rodzaju studiów........................................................................................................................................................ 51 Tabela 55 Wartości statystyk testu niezależności Chi2 dla badanych zmiennych ............................... 59 Tabela 56. Przykładowa tabela panelowa ........................................................................................ 59 Tabela 57 Wyniki testów statystycznych porównujących I i II turę badania. ..................................... 60