2 Autor

NR 3063

Redakcja naukowa

Robert Mrózek, Urszula Szuścik

Wydawnictwo Uniwersytetu ŚląskiegoKatowice 2013

Redaktor serii: Publikacje Wydziału Etnologii i Nauk o EdukacjiUrszula Szuścik

RecenzentKazimierz Denek

4 Autor

Na okładce zamieszczono następujące fotografie:budynek główny Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego (ze zbiorówJerzego Pustelnika, Archiwum Fotograficzne Filii UŚ w Cieszynie); pierwsza inauguracjaroku akademickiego 1973/1974 w Filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie na WydzialePedagogiczno-Artystycznym (fotografia ze zbiorów Jerzego Pustelnika, Archiwum Fotogra-ficzne Filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie); Seminarium Nauczycielskie Męskiew Bobrku, aktualnie Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego (pocztów-ka z 1927 roku ze zbiorów Urszuli Szuścik); powstałe w 1911 roku Cesarsko-KrólewskieSeminarium Nauczycielskie w Bobrku, w tle zabudowania szpitala, kościoła i klasztorElżbietanek (pocztówka ze zbiorów Urszuli Szuścik)

Redaktor Magdalena StarzykProjektant okładki Beata KlytaRedaktor techniczny Barbara ArenhövelKorektor Mirosława ŻłobińskaŁamanie Edward Wilk

Copyright © 2013 byWydawnictwo Uniwersytetu ŚląskiegoWszelkie prawa zastrzeżone

ISSN 0208-6336ISBN 978-83-226-2185-1

WydawcaWydawnictwo Uniwersytetu Śląskiegoul. Bankowa 12B, 40-007 Katowicewww.wydawnictwo.us.edu.ple-mail: wydawus@us.edu.plWydanie I. Ark. druk. 13,75. Ark. wyd. 17,0.Papier offset. kl. III, 90 g Cena 26 zł (+ VAT)

Druk i oprawa: PPHU TOTEM s.c.M. Rejnowski, J. Zamiaraul. Jacewska 89, 88-100 Inowrocław

Spis treści

Słowo wstępne (Robert Mrózek, Urszula Szuścik) . . . . . . . . . 7

Jan KrólRuch nauczycielski na Śląsku Cieszyńskim . . . . . . . . . . 9

Marzena BogusDeterminanty drogi zawodowej polskiego nauczyciela w czasach austriac-kich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Łucja DawidWpływ „Miesięcznika Pedagogicznego” na kształtowanie się nowej formacjinauczycielskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

Urszula SzuścikPlacówki edukacyjne w cieszyńskiej tradycji kształcenia nauczycieli . . . 69

Antoni ZającRozwój polskiego szkolnictwa pedagogicznego w Cieszynie . . . . . 77

Halina RusekW cieszyńskiej siedzibie Uniwersytetu Śląskiego . . . . . . . . . 89

Katarzyna OlbrychtKształcenie pedagogów — animatorów społeczno-kulturalnych . . . . . 103

Ewa Ogrodzka-Mazur, Alina Szczurek-BorutaZ teorii i praktyki edukacji międzykulturowej . . . . . . . . . . 113

Tyyytul rozdzalu 5

Jadwiga Uchyła-ZroskiWspółudział przedmiotów pedagogicznych w kształtowaniu kompetencjizawodowych artystów i nauczycieli muzyki . . . . . . . . . . 127

Ryszard SolikNauczyciel — animator — edukator sztuki (z problematyki uniwersyteckiegokształcenia artystycznego) . . . . . . . . . . . . . . . . 143

Małgorzata Bortliczek, Izabela ŁucPodyplomowe studia humanistyczne i dwuspecjalizacyjne studia poloni-styczno-pedagogiczne w cieszyńskiej uczelni . . . . . . . . . . 153

Mirosława PindórW kręgu aktywności towarzystw i komisji naukowych w cieszyńskim śro-dowisku uczelnianym . . . . . . . . . . . . . . . . . 163

Ewa TomaszewskaTeatr studencki przestrzenią spotkań mieszkańców Cieszyna . . . . . 187

Zestawienie publikacji o historii kształcenia pedagogicznego na Śląsku Cie-szyńskim (Wojciech Grajewski, Jakub Staroń) . . . . . . . . . . 197

Indeks osobowy (Urszula Szuścik) . . . . . . . . . . . . . . 213

6 Spis treści

Słowo wstępne

Czterdziestoletni okres wrastania cieszyńskiego ośrodka dydaktyczno--naukowego w rytm kształcenia uniwersyteckiego, zróżnicowanego formal-nie i programowo w kolejnych fazach organizacji owego procesu, a takżebogate zaplecze tradycji kulturalno-oświatowych Cieszyna skłaniają dookazjonalnego przypomnienia wybranych wątków zarówno współczesnejswoistości krystalizowania się profilu edukacyjno-naukowego uczelni, jaki jego historyczno-regionalnego tła1.

W XIX wieku okoliczności zmian ustroju szkolnego monarchii habs-burskiej i okrzepnięcia polskiego ruchu narodowego umożliwiły między in-nymi otwarcie w Cieszynie (w 1895 roku) — w wyniku starań MacierzySzkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego — Polskiego Gimnazjum Prywatnego,pierwszej polskiej szkoły średniej na etnicznie polskim Śląsku. Częściowozaspokojono także potrzebę kontaktu nauczycieli Śląska Cieszyńskiegoz nauką i kulturą polską — zorganizowano tzw. kursy uniwersyteckie, któreodbywały się nieregularnie w latach 1904—1923. Z czasem kursy prze-kształcono w formę zinstytucjonalizowaną w postaci jednorocznego Pań-

Słowo wstępne 7

1 Zob. m.in. R. M r ó z e k: Tradycje akademickie środowiska cieszyńskiego — u podstaworganizacyjnych Filii Uniwersytetu Śląskiego. W: W zwierciadle ćwierćwiecza. Uniwersytet Śląskiw Katowicach Filia w Cieszynie 1971—1995. Red. R. M r ó z e k. Cieszyn 1995, s. 11—14;A. Z a j ą c: Rozwój polskiego szkolnictwa pedagogicznego w Cieszynie. W: O kształceniu pedago-giczno-artystycznym. Z doświadczeń Filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie 1971—1980. Red.R. M r ó z e k. Katowice 1980, s. 16—26. Przyjęta koncepcja redakcyjna (chronologicznejprezentacji dopełniających się wzajemnie wątków) uzasadnia przedruk artykułu AntoniegoZająca w niniejszym tomie. Dotyczy to także tekstu Jana Króla (Ruch nauczycielski na ŚląskuCieszyńskim), w którym przedstawione zostały wybrane fragmenty artykułu: J. K r ó l: Ruchnauczycielski na Śląsku Cieszyńskim w XIX i na początku XX w. „Rocznik Cieszyński” [Cieszyn]1976, T. 3, s. 11—33.

stwowego Wyższego Kursu Nauczycielskiego w Cieszynie, zorganizowa-nego w 1923 roku przez Polskie Towarzystwo Pedagogiczne w trzechsekcjach: humanistycznej, geograficzno-przyrodniczej i matematyczno-fi-zycznej. W latach dwudziestych ubiegłego wieku znalazła też w Cieszynieswoją stałą siedzibę Wyższa Szkoła Gospodarstwa Wiejskiego z Wy-działem Rolniczym i Wydziałem Instruktorsko-Nauczycielskim; po reorga-nizacji w 1950 roku WSGW przeniesiono do Olsztyna.

W następnych dziesięcioleciach losy cieszyńskiego ośrodka studiówwyższych uzależnione były od realizacji koncepcji wyższych studiów na-uczycielskich, których początki należy łączyć z otwarciem w roku 1960dwuletniego Studium Nauczycielskiego, korzystającego z sięgającej po-czątków wieku tradycji instytucjonalnego kształcenia nauczycieli. W tymsamym gmachu bowiem w Cieszynie Bobrku w roku 1911 rozpoczęłodziałalność edukacyjną Polskie Seminarium Nauczycielskie, zastąpionew tej funkcji w 1937 roku przez trzyletnie Państwowe Liceum Pedagogicz-ne Koedukacyjne, po przerwie wojennej przekształcone w Liceum Pedago-giczne z 7-klasową Szkołą Ćwiczeń oraz przedszkolem. W tym też gmachuznalazło siedzibę — powołane zarządzeniem ministerialnym z dnia 15 maja1971 roku — Wyższe Studium Nauczycielskie jako Filia UniwersytetuŚląskiego w Katowicach, objęta w kolejnych dziesięcioleciach procesem or-ganizacyjno-strukturalnych przekształceń.

Teksty zebrane w niniejszym tomie nawiązują więc — w stulecie edu-kacyjnej działalności wspomnianego Seminarium i czterdziestolecie owegoStudium — zarówno do wybranych elementów tradycji (por. artykuły JanaKróla, Marzeny Bogus, Łucji Dawid, Urszuli Szuścik, Antoniego Zająca),jak i współczesności procesów kształcenia kadr nauczycielskich czy ani-matorów kultury oraz wzbogacania osiągnięć naukowo-artystycznych cie-szyńskiej uczelni (teksty Haliny Rusek, Katarzyny Olbrycht, Ewy Ogrodz-kiej-Mazur i Aliny Szczurek-Boruty, Jadwigi Uchyły-Zroski, MałgorzatyBortliczek i Izabeli Łuc, Ryszarda Solika, Mirosławy Pindór oraz EwyTomaszewskiej).

Robert Mrózek, Urszula Szuścik

8 Słowo wstępne

Indeks osobowy*

AAleksander Tadeusz 103—104Andrzejewski Jerzy 178

BBabenbergowie 47Babilon Helena 84Bachtin Michał 114Badura A. 29Badura P.J. 173Bajerowa Irena 165, 166Balko Andrzej 178Baluch Jacek 170Banach Czesław. 140, 141Bandtke Karol 146Bańka Józef 151Baran B. 150Baron Emil 164Barteczek Franciszek 40Bartelmus R. 25, 44Belon Zdzisław ks. 72Bełza Władysław 41Berger Gerhard 178Biedrawa Alfred 146Bieroński Wincenty 55Bilowski Józef ks. 20

Biłka Józef 40Bizoń Franciszek 165Bobek Paweł 40, 60, 72Bogocz Franciszek 44Bogocz Irena 170Bogus Marzena 8, 40, 41, 42, 44, 47,

49, 50, 51Bohucki J. 64Bortliczek Małgorzata 8, 164, 165, 167Branny Jan 40Brat Roger 172Brecht Bertold 192Brix Emil 179Broda J. 69, 81Brossowa Anna 65Brożek L. 39, 48, 81Brusa Paweł 40Brzeski Alfred 27, 43Bucewicz dr 70Buchcik Jan 13Buchta Józef 60Budniak Józef ks. 168Budrewicz Tadeusz 181Bukowska-Floreńska Irena 168Buława Edward 41, 56Buzek Jan 44

Indeks osobowy 213

* W indeksie nie uwzględniono nazwisk z Zestawienia publikacji... (s. 197—211).

Buzek Józef 44Buzek Karol 40Bystroń Jan Stanisław 40, 44

CCervantes Miguel de 192Chlebowczyk Józef 90, 148Chloupek Jan 165Chmielewski J. 39Chodura Emil 60Chojna W. 146Chojnacka-Synaszko Barbara 116Chroboczek Emeryk 40Chromik Jan 40, 48Chudoba Emil 40Chyła-Szypułowa Irena 139Cichy Adam 40Ciembroniewicz Józef 55Cienciała Andrzej 29, 54Cienciała Andrzej Teofil 40, 42Cienciała Jan 40Cienciała Jerzy 40Cieślar (Cieśla) Adolf 50Cieślar Andrzej 40Cieślar Michał 60Cieślar Robert 40Cimała B. 174Cinciała Andrzej 15Czajka C. 146Czapla Franciszek 72Czarnecki J. 64Czartoryski Jerzy 30Czerniawska Olga 103

DDawid Jan Władysław 58, 64Dawid Łucja 8, 36, 54, 56, 58, 60, 66,

165, 167, 181, 182Degasperi Ernest 178—179Delekta Eugeniusz 145, 146, 148Demel (Demla) Leonhardo 46Dewey Jon 65Dorman Jacek 193Dorman Jan 193, 194Drozd Rudolf 22Duchowicz Bronisław 82

Dunaj Bogusław 164Dybowski Roman 44Dygasiński Adolf 66Dymara Bronisława 172Dyrna Ferdynand 47Dziadek Jerzy 40Dziech Józef 44

EEnright Anne 193

FFarnik Ernest 44, 47, 49, 72, 79, 80Farny Alfred 44Farny J. 31Farny Józef 40Fazan M. 47, 49Fazan Mirosław 62Fèvre Jean-Marie 179Ficek Bogdan 121Fielek Józef 72Filasiewicz Hilary 24Filipowicz F. 54, 56Filipowska Krystyna 146Fiszer Józef 27Fiszer Stanisław 60Flakus Agata 165Fołtyn J. 81Fojcik Henryk 145Fonfara Ewa 56, 181, 184Fójcik Wiktor 40Franciszek I 10Francuz Franciszek 47Friedländer Michał 65, 67

GGadamer Hans-Georg 143, 150Gajda Janusz 110Gajda Stanisław 165Gajdzica Anna 116, 118, 123, 124Galicz Jan 43, 44Gałczyński Konstanty Ildefons 190,

193Gancarczyk Marian 181, 183Garcia Locka Federic 193Galle Henryk 55

214 Indeks osobowy

Gałuszka Józef 84Garbus Beata 181Gawlas Andrzej 40Gierat Wiesława 165Gil Małgorzata 116Giraudoux Jean 193Gisman-Stoch Jolanta 108Glajcar Jan 29, 54Gładysz Antoni 90, 103, 105, 108Goethe Wolfgang Johann 193Gołaszewski Tadeusz 103Gołębniak Bogusława Dorota 153, 154Gombrowicz Witold 193Gorgoń Jan 17Goriszowski Włodzimierz 148Goszyk Jan 40, 54Goszyk Józef 29Góral Józef 60Góra Paweł 40Grabowska Barbara 117, 118, 122, 123,

124, 125Grabowski Tadeusz 148Greger W. 37Greger Wilhelm 61, 62Grimm Emanuel 47Grybosiowa Antonina 165, 166Grycz Adam 40Grycz Karol 28Grześ Adam 15Grześ B. 56Guńka Karol 40, 65, 67, 72Guziur Teodor 40Gwizdak Antoni 168

HHaase Teodor ks. 22, 25, 26Habsburgowie 47Habura Franciszek 47Hadyna Jan 44Hadyna Jerzy 81Hahn Wiktor 65Hajduk Feliks 44Hajkowski Józef 72Halfar Rudolf 42Harwas-Napierała Barbara 133Hecht Gerda 65

Heczko Bogusław 40, 43, 80Heczko J. 31Heczko Jan 40, 57, 58, 60Heczko Paweł 17Helfert Karl 12Helfert Joseph Alexander von 19Helm Antoni ks. 20Henzler P. 110Herbert Zbigniew 178Herma Jan 146, 148Hernik Franciszek 73Hetschko (Heczko) Alfred Paul 50Hila Oswald 72Hławiczka Adam 29, 31Hławiczka Andrzej 40, 47, 54, 81Hławiczka Karol 81Hoffman Franciszek Henryk 21, 25Hoffmanowa Klementyna z Tańskich

28Hőlscher Laudris 179

IIonesco Eugéne 193Iwanek Witold 178

JJaneczek Janusz 175Janik Jerzy 29Jankowski Dzierżymir 103Janus-Sitarz Anna 154Jarosz Jan 44Jasicki Józef 82, 84Jasiński Zenon 174Jaślarowa Bibiana 183Jedlewska Barbara 109Jeżowicz Franciszek 40Joniec Józef 17Jońca Józef 40Józef II 11Juda Mieczysław 144Jurkowski A. 133

KKadłubiec Karol Daniel 173Kajzar Helmut 185Kajzar Paweł 40

Indeks osobowy 215

Kalchberg von Józef 20Kania Tadeusz 168, 180, 181, 182Karcz Eugenia 54Karell Armand 27, 43Kargul Józef 103Kasperek Andrzej 168Kaszper Jerzy 40Kataryńczuk-Mania Lidia 138Kerschensteiner Georg 65Kępińska Alicja 151Kida Jadwiga 153Kiedroń Józef 44Kilianová Gabriela 170Kisiała Karol 40Klajmon Urszula 116, 123, 125Klemensiewicz Zenon 164Klimosz Paweł 40Kluz Karol 40Kłodnicki Zygmunt 168Kłosińska Tatiana 154, 157Kłosiński Krzysztof 182, 183Knapik Mirosława 189Kobiela Andrzej 42Kojs Wojciech 90, 177Kojzar Paweł 42Kolek Leonard 84Koller Manfred 177Kołdera Jan 40Kołocz Alojzy 40Kołorz Antoni 46Konieczna Ewelina 108, 188Konieczny Jan 183Konopnicka Maria 182, 183Kopeć U. 153Kopoczek Alojzy 90, 168Kornblum Józef 178Korzeniowska Wiesława 155, 168, 170,

172Kossak-Szczucka-Szatkowska Zofia

184Kostkiewicz Janina 110Kościelecki Stefan 146Kotarska H. 134Kotas Jan 17, 18Kotas Franciszek 40Kotula Bernard 40, 47, 49, 50

Kotula Jerzy 41Kotula K. 15, 16, 17Kowalikowa Jadwiga 156, 158Kowalska Alina 165Kowalski Andrzej 148Koziara Jan 20Kozieł Paweł 42Kożdoń Józef 50Kożdoń Paweł 27, 49Krasiński Zygmunt 66Krasoń Katarzyna 189, 190, 191, 192Kraszewski Józef Ignacy 41, 67Kronhold Jerzy 185Król Jan 7, 8, 9, 33, 51Kruszewski Krzysztof 157Krzemieniowa Krystyna 143Kubalok Rudolf 42Kubiczek Wojciech 146Kubik Jozef 177Kubisz Jan 18, 25, 26, 29, 35, 40, 41,

42, 43, 47, 54, 66Kubisz Jerzy 16, 28, 29, 30, 31, 33, 37,

40, 53, 54, 60Kubisz Paweł 40Kubisz Stanisław 44Kucała Marian 165Kuchta Jan 64, 65Kuchta Józef 55Kuchta K. 59Kukuczka Jan 40Kulka B. 56Kumik Ewa 128Kwieciński Zbigniew 137

LLachmann Piotr 185Langer Jiři 170Längle Alfred 179Lasocki Józef Karol 138Ledochowski Mieczysław 178Lee Langer-Hőlscher Elizabeth 178Lepalczyk Irena 103Leser Norbert 177Lewowicki Tadeusz 113, 114, 115, 120,

122, 123, 124, 125Lipka Paweł 40

216 Indeks osobowy

Lipowczan Paweł 40Lis Zygmunt 146, 148, 149Liszka Joachim 168Löffler Klemens 25Londzin Józef ks. 13, 46, 70, 71, 73,

83Lothe Jolanta 185Lotko Edward 170Lubaś Władysław 165Lukašová-Kantorková Hana 170, 172

ŁŁuc Izabela 8, 165Łysek Jan 40, 47, 65Łyżbicki Józef 60

MMac Beath John 157Mach Karol 40Macieiczek Józef 40Macura Adam 26, 27, 29, 33Macura Jan 40Makiełło-Jarża Grażyna 134Makowiecki Andrzej 185Makowski Mariusz 178Malinowska Helena 84Malura Miroslav 170Mann Tomasz 193Manturzewska Maria 134Marczuk Mieczysław 103Margolis Joseph 147Maria Teresa 11Marlowe Christopher 193Maroszek Kazimierz 72Martinek Libor 170Martini Karl Anton 11Martynek Jan 40Maryniok Józef 40Matula Jan 40Matula Paweł 40Matusiak K. 80Mazepa-Domagała Beata 189, 190,

191, 192Mechtenberg Theo 178Menzel J. 64Menzlowa S. 64

Miązka Bonifacy ks. 178Michalczyk F. 72Michałowska-Rauszer Teresa 146Michejda Jan 54, 62, 71, 73Michejda Jerzy 29, 30, 33, 40Michejda Józef 41Michułowicz Janusz 105Miękinia-Pindur Jadwiga 33Milata Alojzy 41, 47, 60, 65, 80, 81Miodek Jan 165, 166Miłobędzka Krystyna 193, 194Montessori Maria 65Morcinek Gustaw 61, 183Mrożek Sławomir 193Mrózek Robert 7, 8, 74, 89, 104, 156,

157, 159, 164, 165, 166, 167, 168Mucha Józef 60Murzyn Andrzej 172, 168Muzyczka Jan 42Myrdacz Paweł 41Myška Milan 170

NNardelli Rudolf 178Neumann K.W. 50Niemiec J. 31, 39Niemiec Jan 44, 59Niemiec Jerzy 41Niemiec Józef 44Nikitorowicz Jerzy 115, 123, 125Nikitorowicz Joanna 120Nitsch Kazimierz 164, 166Nowak Krzysztof 56Nowobilski Andrzej 23

OOgrodzka-Mazur Ewa 8, 113, 114, 115,

116, 117, 118, 122, 123, 124, 125Okoń Wincenty 135, 138, 139Olbrycht Katarzyna 8, 107, 108, 109,

188Olszak Wacław 168Olszowy 21, 25Ondrusza Józef 181Opacki Ireneusz 183Orszulik Bolesław 165

Indeks osobowy 217

Osuchowski Antoni 48, 70, 77, 78Otto Leopold ks. 22, 25Ozga W. 81Ożana Jan 29, 41, 48, 54

PPacuła Karol 41Panic Idzi 56Parkhurst Helen 65Parylak Piotr 48Pasek E. 55, 56, 82Pastucha Franciszek 42Paszka Rudolf 41Pawłowiczowa Maria 56, 67Petrucijová Jelena 170Piechaczek-Ogierman Gabriela 116,

124Piekarek Maria 165Pieska Leopold 41Pieter Józef 64Pietsch Andrzej 148Pilch Jan 41Pilch Tadeusz 123Pindór Mirosława 8, 104, 168, 181Piotrowska Joanna 165Pisarek Walery 164Pisarkowa Krystyna 165Płonka Józef 45, 47Podczaski Jakub 49Polański Edward 165Poloczek Jan 42Pomykało Wojciech 135Popek Stanisław 146Popiołek Franciszek 47, 48, 60, 82, 77,

79Popiołek Kazimierz 81Powroźniak Józef 138Prus Bolesław 66Przerwa-Tetmajer Kazimierz 66Przetacznik-Gierowska Maria 133, 134Przetacznik Maria zob. Przetacznik-

-Gierowska MariaPszczółka Paweł 41Pulinowa Maria 146Pustówka Paweł 41Putkiewicz Zygmunt 133

RRabczuk Włodzimierz 155Rakus Paweł 41Raszka Jan 29Raszka Jerzy 54Rembierz Marek 168Romanowicz Tadeusz 27Rosner Edmund 107, 168, 171, 177,

179, 181, 183, 184, 185Rosner Katarzyna 150Rowid Henryk 55, 64Rozwadowski Jan 164Różańska Aniela 118, 123, 124Rudzki Jerzy 178Rusek Halina 8, 90, 174Rydel Lucjan 66Rygiel Teofil 42Rzeszowski Stanisław 63

SSacher Wiesława Aleksandra 189Safarewicz Jan 164Schimko 16, 17Schleicher Rembert 179Schmidt Gabriel 42Schmidt Wiktor 48Seidel Wacław 79Seidler Gabriel Johann 46Semil Edmund 65Semków Jerzy 103Sibiga Z. 153Sieroń-Galusek Dorota 108Sikora Adam 41Sikora Alojzy 45Simm 82Simonides Dorota 67Skrzypczak B. 109Skrzypek Teofil 41Skutnik Jolanta 108, 188Sławek Ewa 165Sławek Tadeusz 145, 152Słonimski Antoni 180Słowacki Juliusz 66Sobecki Mirosław 115Sobolewski K. 64Socha Irena 56

218 Indeks osobowy

Sokołowski August 40Solik Ryszard 8Spitzer Salomon 55Spyra Janusz 36, 38, 41, 45, 60Stalmach Paweł 24, 27, 39, 72, 82Stalzer F. 35, 36, 37, 38Stanek Janusz 155Starczewski Artur 146, 148Staszków Michał 90Stendig Samuel 65Stendig Szymon 55Stiasny Adolf 27Stingel Gunther 178Strelau Jan 133Subfaková Bożena 170Suchodolska Jolanta 115, 122, 125Suchodolski Bogdan 136Svobodová Jana 165, 170Synowiec Helena 165Szada B. 59Szajter Jan 41Szaniawski Józef 193Szczurek-Boruta Alina 8, 113, 114,

115, 117, 118, 122, 123, 124, 125Szczurek Jerzy 41Szczypka-Rusz Anna 123Szewczyk Erwin 42Sznapka Alojzy 41Sznapka Emil 44, 46, 69, 72, 79, 80, 81Szostek Halina 184Szumski Antoni 64Szuścik Jan 41, 47, 65Szuścik Urszula 8Szygut Jan 26

ŚŚlęczka Kazimierz 90, 168Śliwerski Bogusław 137Śliwka Jan 15, 16, 17, 18, 21, 23, 25, 33Śniegoń Jan 16, 17, 41Świeży Ignacy ks. 24, 70

ŠŠajtra Drahomir 170Štefanides Jiři 170Štika Jaroslav 170

TTauschinski Oskar Jan 178Terlik Paweł 29, 31, 54Theiss Wiesław 110Tomanek Jerzy 41Tomiuk S. 123Tomoszek Paweł 84, 86Tomoszek Tadeusz 73, 83, 84Tomaszewska Ewa 8, 108, 189, 190,

191Trempała Janusz 133Turek Krystyna 168

UUchyła-Zroski Jadwiga 8, 138, 139,

168Urbanec Jiři 170Urban Janina 113, 117, 118, 123, 125Urbańczyk Stanisław 164, 165, 166Urlińska Marta M. 115

WWagner Manfred 178Walcher E. 178Wałaski Jan 60Wanke Leonard 23Warchoł Jadwiga 176, 177Wasilewski L. 77Waszek A. 32, 56Wąsiński Arkadiusz 192Wiedner-Zając Elżbieta 178Wierzbicki M. 85, 86Wild J. 43Wilkoszewska Krystyna 147Wilkowski Jan 193Wimmer Paul 178Winkowski Józef 48Witek Norbert 145, 146, 148Witkacy Stanisław 193Włodarski Ziemowit 133Wojnar Irena 150Wojnar Ludwik 72Wojnar Wilhelm 72Wojtowicz Kazimierz ks. 178Wolter 192Wołoszyn Stefan 137

Indeks osobowy 219

Wroczyński Ryszard 57Wroński Jerzy 146, 148Wróbel Henryk 165

VVogel Aloes 178Volny Vladislav ks. bp 170Všetička František 170, 180

ZZahradnik Franciszek 185Zahradnik S. 56Zając Antoni 7, 8, 32, 37, 38, 44, 84,

86, 159Zaleski Józef 179Zalewska-Pawlak Mirosława 193Zanibal Robert 21, 25Zaremba J. 67Zaręba Alfred 165

Zawada Paweł 41Zawadzka Zofia 73Zeklová Miroslava 170Zieliński Adam 178Zieliński Bronisław 84Zientek Paweł 29, 54Znaniecki Florian 105Zoń Michał 41

ŻŻardecki W. 109Żebrok Jan 32, 33, 41, 50, 51, 61Żebrowska Maria 133Żeromski Stefan 66Żukowski Otton 78Żurek Andrzej 165Życzyński Henryk 55, 60, 65, 82Żyromski Marian 181

220 Indeks osobowy

ZestawiłaUrszula Szuścik