1

RÓ NICE W SYSTEMACH FINANSOWANIA WYDATKÓW

NA PROGRAMY OPERACYJNE ze wskazaniem zapisów w dotychczasowej i nowej ustawie o finansach publicznych.

Z dniem 1 stycznia 2010 r. wejdzie w ycie ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240), zwana dalej „now ufp”, która zast pi obecnie obowi zuj ca ustaw z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z pó n. zm.), zwan dalej „star ufp”. Nowa ufp wprowadza szereg zmian w dotychczas obowi zuj cym systemie przep ywu rodków przeznaczonych na finansowanie programów operacyjnych, g ówne zmiany

dotycz :.

CHARAKTER PRAWNY RODKÓW

rodki europejskie - definicja

Jedn z podstawowych ró nic w stosunku do starej ufp jest wprowadzenie w art. 2 pkt 5 nowej ufp ustawowej definicji „ rodków europejskich”, do których zalicza si :

1) rodki pochodz ce z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójno ci i Europejskiego Funduszu Rybackiego, z wy czeniem rodków przeznaczonych na realizacj programów Europejskiej Wspó pracy Terytorialnej i Europejskiego Instrumentu

siedztwa i Partnerstwa; 2) niepodlegaj ce zwrotowi rodki z pomocy udzielanej przez pa stwa cz onkowskie

Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), z wy czeniem rodków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004-2009 i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2004-2009;

3) rodki na realizacj Wspólnej Polityki Rolnej.

Bud et rodków europejskich

Kolejn ró nic w stosunku do starej ufp jest zmiana charakteru rodków przeznaczonych na realizacj programów operacyjnych. W obecnie obowi zuj cym stanie prawnym ww. rodki zosta y w czone do bud etu pa stwa (art. 200 starej ufp). Wyj tek w tym zakresie stanowi jedynie rodki przeznaczone na realizacj programów Europejskiej Wspó pracy Terytorialnej i Europejskiego Instrumentu

siedztwa i Partnerstwa. Natomiast na gruncie nowej ufp rodki przeznaczone na realizacj programów operacyjnych, co do zasady nie zosta y w czone do bud etu pa stwa, lecz b stanowi jego odr bn cz w formie bud etu rodków europejskich, z wy czeniem rodków przeznaczonych na realizacj projektów pomocy technicznej (art. 117 i nast pne nowej ufp). Nowa ufp definiuje bud et rodków europejskich jako roczny plan dochodów i podlegaj cych refundacji wydatków przeznaczonych na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, z wy czeniem wydatków na finansowanie projektów pomocy

technicznej.

2

W bud ecie rodków europejskich b ujmowane: 1) dochody z tytu u realizacji programów finansowanych z udzia em rodków europejskich; 2) wydatki na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich w cz ci podlegaj cej refundacji. Ró nica pomi dzy dochodami a wydatkami bud etu rodków europejskich b dzie stanowi odpowiednio nadwy bud etu rodków europejskich albo deficyt bud etu rodków europejskich, które nie b wliczane do, odpowiednio, deficytu albo nadwy ki bud etu pa stwa. Ponadto w bud ecie rodków europejskich b dzie ujmowana rezerwa celowa na wydatki zwi zane z realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, w zakresie, w jakim wydatki te podlegaj refundacji; rezerwa celowa na wspó finansowanie

dzie ujmowana w ramach bud etu pa stwa. Tak wi c na gruncie nowej ufp b wyst powa y dwie rezerwy celowe: w bud ecie rodków europejskich na wydatki zwi zane z realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich (p atno ci) oraz w bud ecie pa stwa na wspó finansowanie krajowe, które b dzie dokonywane w formie dotacji celowej lub w formie wspó finansowania projektów systemowych pa stwowych jednostek bud etowych

FORMA PRAWNA WYDATKÓW

Dotacja rozwojowa

Zgodnie z art. 202 starej ufp rodki przeznaczone na realizacj programów operacyjnych i projektów realizowanych w ich ramach, mog by wykorzystane na: 1) finansowanie wydatków pa stwowych jednostek bud etowych przeznaczonych na realizacj programów lub projektów; 2) dotacje rozwojowe dla jednostek sektora finansów publicznych oraz innych podmiotów

cych beneficjentami tych rodków, a tak e dla instytucji po rednicz cych oraz podmiotów, którym w ramach programu finansowanego z udzia em tych rodków, zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów;

3) finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej zgodnie z odr bnymi przepisami.

ówn form wydatków w ramach programów operacyjnych na gruncie starej ufp jest dotacja rozwojowa, co stanowi konsekwencj w czenia ww. do bud etu pa stwa. W ramach wszystkich programów operacyjnych realizowanych na podstawie ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712, z pó n. zm.), poza wydatkami pa stwowych jednostek bud etowych (które rodki na ten cel mia y co do zasady zapewnione w ramach w ciwej cz ci bud etowej), wszystkie wydatki w powy szym zakresie finansowane by y w formie dotacji rozwojowej, która mog a by przekazywana z bud etu pa stwa lub z bud etu samorz du województwa w formie zaliczki lub zwrotu wydatków poniesionych na realizacj programu, projektu lub zadania (art. 202 ust. 3 starej ufp).

atno ci i dotacja celowa Inaczej natomiast rzecz si ma na gruncie nowej ufp. Wydatki na realizacj programów operacyjnych b - w cz ci odpowiadaj cej wk adowi rodków europejskich - dokonywane w formie atno ci. W my l art. 186 nowej ufp wydatki na realizacj programów i projektów

3

finansowanych z udzia em rodków pochodz cych z bud etu Unii Europejskiej oraz niepodlegaj cych zwrotowi rodków z pomocy udzielanej przez pa stwa cz onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), a tak e rodków pochodz cych z innych róde zagranicznych, mog by przeznaczone na:

1) realizacj projektów przez jednostki bud etowe; 2) p atno ci w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich; 3) dotacje celowe dla beneficjentów; 4) realizacj projektów finansowanych w ramach Programu rodki Przej ciowe; 5) realizacj Wspólnej Polityki Rolnej zgodnie z odr bnymi ustawami.

Natomiast cz odpowiadaj ca wk adowi krajowemu, towarzysz cemu wk adowi rodków europejskich, b dzie dokonywana w formie dotacji celowej, poniewa zgodnie z art. 127 ust. 2 pkt 2, 4 i 5 nowej ufp w formie dotacji celowej b wydatkowane: 1) rodki przeznaczone na: a) wspó finansowanie w ramach przyznanego beneficjentowi dofinansowania; b) realizacj projektów pomocy technicznej; 2) rodki w ramach programów EWT i EISP przeznaczone na realizacj projektów pomocy

technicznej w ramach tych programów oraz 3) rodki przeznaczone na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków

Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004-2009 i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2004-2009

a tak e jako wydatki pa stwowych jednostek bud etowych. Jak z powy szego wynika, generalnie, dofinansowanie b dzie dokonywane w dwóch formach: p atno ci i dotacji celowej, w zwi zku z tym, otrzymane dofinansowanie beneficjent

dzie wydatkowa i rozlicza w trybie przewidzianym dla danej formy „wyp aty”. Oznacza to, i cz dofinansowania otrzymana w formie dotacji celowej b dzie musia a by wydatkowana i rozliczana zgodnie z przepisami w ciwymi dla dotacji, a wi c z uwzgl dnieniem przede wszystkim roczno ci bud etowania oraz tzw. niewygasów. Podobnie jak pod rz dami starej ufp, dofinansowanie b dzie mog o by przekazane w formie refundacji wydatków oraz w formie zaliczki, co b dzie mia o zastosowanie, zarówno w przypadku p atno ci, jak i wspó finansowania krajowego. Jednak e zgodnie z art. 189 ust. 3 nowej ufp, w przypadku niez enia wniosku o p atno na kwot lub w terminie, które zostan okre lone w rozporz dzeniu wykonawczym wydanym na podstawie tego art. 189 ust. 4 (reguluj cym warunki i tryb udzielania oraz rozliczania zaliczek, a tak e terminy sk adania wniosków o p atno oraz ich zakres), od rodków pozosta ych do rozliczenia, przekazanych w ramach zaliczki, naliczane b odsetki jak dla zaleg ci podatkowych, liczone od dnia przekazania rodków do dnia z enia wniosku o p atno . Tego rodzaju regulacji nie zawiera stara ufp Za obs ug p atno ci w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich

dzie odpowiada Minister Finansów, zwany dalej „MF”, o czym stanowi art. 187 nowej ufp.

atnik Na gruncie starej ufp nie ma jednego podmiotu spe niaj cego funkcj p atnika rodków przeznaczonych na realizacje programów operacyjnych. Za przekazanie beneficjentowi rodków dotacji rozwojowej odpowiedzialna jest instytucja, która zawar a z nim umow .

4

Obecnie rodki dla tej instytucji z rachunku w Narodowym Banku Polskim przekazuje ciwy dysponent.

Natomiast nowa ufp wprowadza do sytemu przep ywu rodków przeznaczonych na realizacj programów operacyjnych instytucj p atnika, którego funkcje ma pe ni Bank Gospodarstwa Krajowego, zwany dalej „BGK”. Jednak e nale y podkre li , e BGK nie b dzie now instytucj systemu wdra ania poszczególnych programów operacyjnych, a b dzie on pe ni wy cznie funkcj „kasjera”, dokonuj cego jedynie wyp at dofinansowania beneficjentom. Zgodnie z art. 200 nowej ufp obs ug bankow p atno ci prowadzi BGK w ramach umowy rachunku bankowego zawartej z MF, która – zgodnie z now ufp – ma okre la m.in. liczb i rodzaje prowadzonych rachunków bankowych, rodzaje sprawozda z realizacji zada przez BGK i terminy ich sk adania, tryb dokonywania kontroli zada realizowanych przez BGK oraz zakres odpowiedzialno ci BGK, w tym w szczególno ci za nieterminow realizacj zada . Projekt tej umowy b dzie podlega opiniowaniu przez ministra w ciwego do spraw rozwoju regionalnego oraz ministra w ciwego do spraw rybo ówstwa. Zgodnie z przepisami nowej ufp, MF b dzie przekazywa na rachunki w BGK rodki na

atno ci dla beneficjentów. Natomiast zgodnie z art. 192 ust. 3 nowej ufp, BGK mo e tak e prowadzi obs ug wyp at na wspó finansowanie realizacji programów i projektów finansowanych z udzia em rodków europejskich w ramach umowy zawartej z w ciwym dysponentem cz ci bud etowej. Dysponent ten, zgodnie z art. 192 ust. 4, mo e zleci BGK dokonywanie wyp at w ramach wspó finansowania przekazuj c na rachunek prowadzony przez BGK rodki przeznaczone na ten cel.

Dokonywanie p atno ci Na gruncie starej ufp wszelkie kwestie zwi zane z przekazywaniem rodków dofinansowania by y uregulowane w umowie dofinansowania (dotacji rozwojowej), zgodnie z w ciwym systemem realizacji danego programu operacyjnego. Przepisy ustawy nie zawiera y adnych regulacji w tym zakresie. Natomiast inaczej kwestie te zosta y uregulowane w nowej ufp. Zgodnie z art. 188 ust. 1 nowej ufp, podstaw dokonania p atno ci na rzecz beneficjenta b dzie zlecenie p atno ci wystawione przez instytucj , z któr beneficjent zawar umow o dofinansowanie projektu, oraz pisemna zgoda w ciwego dysponenta cz ci bud etowej, z zastrze eniem, e w przypadku gdy projekt realizuje instytucja zarz dzaj ca lub instytucja po rednicz ca

ca zarz dem województwa lub przez zarz d województwa upowa niona, zlecania atno ci wystawiane s przez zarz d województwa. Przepis ten ma odpowiednie

zastosowanie do przypadku, w którym podstaw dofinansowania stanowi b dzie decyzja o dofinansowaniu projektu. Dysponent cz ci bud etowej b dzie móg upowa ni na pi mie instytucj , która zawar a umow o dofinansowanie projektu, do wydawania zgody na dokonywanie p atno ci. Zgodnie z art. 189 ust. 1 nowej ufp zlecenie p atno ci mo e dotyczy kwoty wydatków kwalifikowalnych zgodnie z kryteriami okre lonymi na podstawie ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzania polityki rozwoju, wynikaj cej z wniosku o p atno , pozytywnie zweryfikowanego przez instytucj , która zawar a z beneficjentem umow o dofinansowanie.

5

Jednak e nowa ufp dopuszcza tak e mo liwo przekazania dofinansowania w formie zaliczki; w my l art. 189 ust. 2 nowej ufp, w ciwa instytucja mo e wystawi zlecenie

atno ci zaliczkowej.

Wspó finansowanie Zgodnie z art. 127 nowej ufp w formie dotacji celowej b wydatkowane m.in. rodki przeznaczone na wspó finansowanie w ramach przyznanego beneficjentowi dofinansowania. Wspó finansowanie w formie dotacji celowej b dzie dokonywane z cz ci w ciwego dysponenta b bezpo rednio przez tego dysponenta, b na rachunek dysponenta w BGK. Poniewa w nowej ufp brak jest odr bnych regulacji w zakresie przekazywania wk adu krajowego (wspó finansowania), przyj to za enie, i w ka dym przypadku nale y d do zawierania z BGK umów, o których mowa w art. 192 ust. 3 nowej ufp, a wi c na obs ug wyp at wspó finansowania. Tak wi c nale y d do tego, aby w ciwy dysponent, z którego cz ci b dzie dokonywane wspó finansowanie, zawar umow z BGK, na podstawie której b dzie dokonywana przez ten bank wyp ata na rzecz beneficjenta z rachunku dysponenta prowadzonego w BGK. W takim przypadku system wyp aty wspó finansowania

dzie analogiczny do wyp aty p atno ci. Zatem zlecenie p atno ci wystawione przez instytucj , która zawar a z beneficjentem umow o dofinansowanie, w praktyce obejmowa powinno tak e kwoty wspó finansowania.

PA STWOWE JEDNOSTKI BUD ETOWE W przypadku wydatków pa stwowych jednostek bud etowych – zgodnie ze stanowiskiem MF - przep ywy finansowe w omawianym zakresie równie maj odbywa si poprzez BGK.

rodki na projekty pa stwowych jednostek bud etowych nadal b planowane w ramach wydatków danej cz ci bud etowej. W przypadku projektów pa stwowych jednostek bud etowych p atno ci (w zakresie bud etu rodków europejskich) b trafia z BGK bezpo rednio do wykonawców na podstawie zlece p atno ci wystawionych przez pa stwowe jednostki bud etowe, a zatem nie b dzie przep ywu rodków przez rachunki bankowe pa stwowych jednostek bud etowych. W przypadku wspó finansowania rodki, b albo wydatkowane na obecnych zasadach (przep yw rodków przez rachunek podstawowy pa stwowych jednostek bud etowych), albo poprzez rachunek pomocniczy w BGK do obs ugi wspó finansowania (pa stwowa jednostka bud etowa wyst puje do dysponenta nadrz dnego z zapotrzebowaniem na rodki, otrzymuje rodki na wspó finansowanie na rachunek podstawowy w Narodowym Banku Polskim,

nast pnie przekazuje je na rachunek pomocniczy w BGK, sk d na podstawie zlece tej e pa stwowej jednostki bud etowej s dokonywane p atno ci bezpo rednio do wykonawców.

WYDATKI NIEWYGASAJ CE

W nowej ufp regulacje dotycz ce tzw. niewygasów (art. 181 nowej ufp) nie zosta y, co do zasady, zmienione w stosunku do obecnie obowi zuj cych regulacji, ale b one mia y zastosowanie tylko do rodków na wspó finansowanie z bud etu pa stwa, przekazywane w formie dotacji celowej. Ponadto nale y podkre li , e skrócono termin ich wydatkowania do 3 miesi cy, tj. do ko ca marca nast pnego roku bud etowego.

6

Zgodnie z art. 157 ust. 6 starej ufp ostateczny termin dokonania wydatków, które nie wygasaj z up ywem roku bud etowego, okre lony w rozporz dzeniu dotycz cym wydatków niewygasaj cych, nie móg up yn pó niej ni do dnia 30 czerwca roku nast pnego. Raz jeszcze nale y podkre li , e na gruncie starej ufp regulacje dotycz ce wydatków niewygasaj cych dotycz ca ci rodków przekazanych w formie dotacji rozwojowej. Natomiast w zwi zku z tym, i nowa ufp wprowadza dualizm w zakresie charakteru rodków przekazywanych beneficjentowi w ramach dofinansowania, tj. beneficjent otrzyma rodki w formie p atno ci (cz odpowiadaj ca wk adowi rodków europejskich) oraz w formie dotacji celowej (cz odpowiadaj ca wk adowi krajowemu), regulacje dotycz ce wydatków niewygasaj cych b mia y zastosowanie wy cznie do wydatków z bud etu pa stwa, a wi c do rodków przekazanych w formie dotacji celowej, tj. do wspó finansowania.

ZWROT RODKÓW W celu maksymalnego zminimalizowania utrudnie spowodowanych ww. dualizmem w zakresie charakteru rodków przekazywanych beneficjentowi w ramach dofinansowania przyj to, i niezale nie od art. 169 nowej ufp, reguluj cego kwestie zwi zane z obowi zkiem zwrotu rodków dotacji udzielonej z bud etu pa stwa, w przypadku jej wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem lub pobrania jej nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci, który w normalnych warunkach móg by mie zastosowanie do wspó finansowania (przekazywanego w formie dotacji celowej), zastosowanie w tym zakresie, na zasadzie lex specialis, znajdzie art. 207 nowej ufp. Reguluje on kwestie zwi zane ze zwrotem rodków przeznaczonych na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich w przypadku, je eli rodki te zostan wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, z naruszeniem procedur obowi zuj cych przy wydatkowaniu tych rodków lub te pobrane zosta y nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci. Art. 207 nowej ufp reguluje w literalny sposób – w przeciwie stwie do obecnie obowi zuj cego stanu prawnego - i wydanie decyzji o zwrocie ww. rodków, poprzedza wezwanie beneficjenta do dobrowolnego zwrotu rodków lub do wyra enia zgody na dokonanie pomniejszenia kolejnej transzy rodków na jego rzecz o rodki podlegaj ce zwrotowi. Dopiero po bezskutecznym up ywie terminu okre lonego w ww. wezwaniu, dojdzie do wydania, na podstawie art. 207 ust. 9, decyzji okre laj cej kwot przypadaj do zwrotu i termin, od którego nalicza si odsetki oraz sposób zwrotu rodków. Art. 211 starej ufp nie zawiera przepisów wskazuj cych na mo liwo niewydawania decyzji o zwrocie rodków w ww. przypadkach, np. w przypadku dobrowolnego zwrotu rodków lub w przypadku wyra enia zgody na pomniejszanie kolejnych p atno ci. Mo liwo taka opiera a si jedynie na interpretacji MF.

WYKLUCZENIE Nowa ufp wprowadza tak e zmiany w zakresie 3-letniego wykluczenia. Zgodnie z art. 211 ust. 2 starej ufp, jedynie w przypadku, je eli wykorzystanie rodków niezgodnie z przeznaczeniem spowodowa o jednocze nie niezrealizowanie pe nego zakresu rzeczowego projektu, beneficjent by wykluczony z prawa otrzymania rodków na realizacj projektów w ramach programów operacyjnych, a okres wykluczenia rozpoczyna si od dnia, w którym decyzja o zwrocie rodków sta a si ostateczna, a ko czy z up ywem 3 lat od dnia dokonania zwrotu rodków.

7

Natomiast, zgodnie z art. 207 ust. 4 i 5 nowej ufp, katalog okoliczno ci powoduj cych wykluczenie uleg rozszerzeniu. Obejmuje on przypadki, w których beneficjent: 1) otrzyma p atno na podstawie przedstawionych jako autentyczne dokumentów podrobionych lub przerobionych lub dokumentów potwierdzaj cych nieprawd lub 2) na skutek okoliczno ci le cych po stronie beneficjenta nie zrealizowa pe nego zakresu rzeczowego projektu w przypadku projektów infrastrukturalnych lub nie zrealizowa celu projektu, lub 3) nie zwróci rodków w terminie 14 dni od dnia dor czenia decyzji o zwrocie, lub 4) okoliczno ci (wykorzystanie rodków europejskich niezgodnie z przeznaczeniem, z naruszeniem procedur obowi zuj cych przy wydatkowaniu tych rodków lub te pobranie ich nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci) wyst pi y wskutek pope nienia przest pstwa przez beneficjenta, partnera, podmiot upowa niony do dokonywania wydatków, a w przypadku gdy podmioty te nie s osobami fizycznymi - osob uprawnion do wykonywania w ramach projektu czynno ci w imieniu beneficjenta, przy czym fakt pope nienia przest pstwa przez wy ej wymienione podmioty zosta potwierdzony prawomocnym wyrokiem s dowym. W zwi zku z faktem, i art. 207 nowej ufp wskazuje tak e przypadki, kiedy mo e nie doj do wydania decyzji o zwrocie, tj. w przypadku dobrowolnego zwrotu rodków lub w przypadku wyra enia zgody na pomniejszanie kolejnych p atno ci, doprecyzowany zosta tak e sposób liczenia okresu wykluczenia, który zgodnie z art. 207 ust. 5 nowej ufp, rozpoczyna si od dnia, kiedy decyzja, o zwrocie sta a si ostateczna, za ko czy si z up ywem trzech lat od dnia dokonania zwrotu tych rodków. Je eli okoliczno ci, o których mowa w art. 207 ust. 4 pkt 1 i 41), zosta y stwierdzone po dniu, w którym decyzja o zwrocie sta a si ostateczna, okres wykluczenia rozpoczyna si od dnia stwierdzenia tych okoliczno ci. .Natomiast je eli zwrot rodków przez beneficjenta, o którym mowa w art. 207 ust. 4 pkt 1, 2 i 4, zosta dokonany przez dobrowolny zwrot rodków lub przez wyra enie zgody na pomniejszenie kolejnych p atno ci lub przed wydaniem decyzji o zwrocie, okres wykluczenia rozpoczyna si od dnia stwierdzenia okoliczno ci, o których mowa w ust. 4 pkt 1, 2 i 4, a ko czy si z up ywem trzech lat liczonych od dnia dokonania zwrotu rodków przez beneficjenta. Nowo ci w porównaniu ze star ufp jest obowi zek prowadzenia przez MF rejestru podmiotów wykluczonych na podstawie art. 207 nowej ufp oraz udost pniania tych informacji instytucjom zarz dzaj cym, instytucjom po rednicz cym, instytucjom wdra aj cym i instytucji certyfikuj cej (art. 210 nowej ufp). Natomiast szczegó owe kwestie 1) Art. 207 ust.4 nowej ufp: „4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, beneficjent zostaje wykluczony z mo liwo ci otrzymania rodków, o których mowa w ust. 1, je eli: 1) otrzyma p atno na podstawie przedstawionych jako autentyczne dokumentów podrobionych lub przerobionych lub dokumentów potwierdzaj cych nieprawd lub 2) na skutek okoliczno ci le cych po stronie beneficjenta nie zrealizowa pe nego zakresu rzeczowego projektu w przypadku projektów infrastrukturalnych lub nie zrealizowa celu projektu, lub 3) nie zwróci rodków w terminie, o którym mowa w ust. 1, lub 4) okoliczno ci, o których mowa w ust. 1, wyst pi y wskutek pope nienia przest pstwa przez beneficjenta, partnera, podmiot upowa niony do dokonywania wydatków, a w przypadku gdy podmioty te nie s osobami fizycznymi - osob uprawnion do wykonywania w ramach projektu czynno ci w imieniu beneficjenta, przy czym fakt pope nienia przest pstwa przez wy ej wymienione podmioty zosta potwierdzony prawomocnym wyrokiem s dowym.”.

8

w tym zakresie, takie jak m.in. tryb przekazywania informacji zawartych w rejestrze, sposób i tryb uzyskiwania informacji zawartych w rejestrze, zakres przedmiotowy informacji, które

zawarte w rejestrze zostan okre lone przez MF w drodze rozporz dzenia.

MO LIWO UMARZANIA Istotn zmian wynikaj z nowej ufp stanowi równie to, i zgodnie z art. 42 starej ufp do nale no ci zwi zanych z realizacj programów operacyjnych, projektów i zada finansowanych z udzia em rodków z funduszy strukturalnych, nie maj zastosowania regulacje uj te w tym przepisie w zakresie mo liwo ci umarzania, odraczania sp aty lub rozk adania na raty. Nowa ufp nale no ci z tytu u zwrotu p atno ci dokonanych w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich uzna a za rodki publiczne stanowi ce niepodatkowe nale no ci bud etowe o charakterze publiczno-prawnym, które mog podlega umorzeniu. Zatem na podstawie nowej ufp umorzenia b mo liwe równie w odniesieniu do rodków europejskich. Zgodnie z art. 64 nowej ufp w ciwy organ, na wniosek zobowi zanego, mo e nale no ci z tytu u zwrotu p atno ci dokonanych w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, umorzy w ca ci albo w cz ci lub odroczy ich sp at lub roz j na raty. Jako organy pierwszej instancji w ciwe do wydawania decyzji w powy szych sprawach wskazano instytucje zarz dzaj ce, po rednicz ce lub wdra aj ce ale tylko te b ce jednostkami sektora finansów publicznych. Ustawa nakazuje jednak by instytucja po rednicz ca lub wdra aj ca posiada a upowa nienie od instytucji zarz dzaj cej, lub – w przypadku instytucji wdra aj cej – od instytucji po rednicz cej. Od decyzji wydanej przez instytucj po rednicz lub wdra aj – jako organ odwo awczy wskazano instytucje zarz dzaj . Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub instytucj zarz dzaj nie s y odwo anie ale strona niezadowolona z tre ci decyzji mo e zwróci si do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy ( art. 61 ufp).

ODSETKI Porównuj c przepisy nowej i starej ufp kwestie odsetek mog by rozpatrywane w trzech aspektach:

Odsetki od rodków otrzymanych w formie zaliczki Na gruncie przepisów starej ustawie kwestia odsetek od rodków otrzymanych w formie zaliczki jest uregulowana w art. 202 ust. 8. Zgodnie z tym przepisem, odsetki od rodków otrzymanych, w ramach dotacji rozwojowej w formie zaliczki, przez samorz d województwa, dzia aj cy jako instytucja zarz dzaj ca w ramach regionalnego programu operacyjnego lub jako instytucja po rednicz ca w ramach krajowego programu operacyjnego, s przeznaczane na realizacj odpowiednio regionalnego lub krajowego programu operacyjnego, jako wk ad

asny samorz du województwa. W zwi zku z powy szym stara ufp wprost wskazuje na co mog by przeznaczone odsetki od rodków otrzymanych w formie zaliczki. Natomiast w nowej ufp brak jest regulacji b cej odpowiednikiem art. 202 ust. 8 starej ufp.

9

Odsetki od rodków nieprawid owo wydatkowanych Zgodnie z art. 211 ust. 1 starej ufp, w przypadku gdy rodki przeznaczone na finansowanie programów operacyjnych zosta y wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, wykorzystane z naruszeniem procedur, czy te pobrane nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci, podlegaj zwrotowi przez beneficjenta wraz z odsetkami w wysoko ci okre lonej jak dla zaleg ci podatkowych, liczonymi od dnia przekazania rodków na rachunek wskazany przez organ lub jednostk przekazuj ce te rodki, w terminie 14 dni od dnia dor czenia decyzji o zwrocie. Decyzja ta okre la kwot przypadaj do zwrotu i termin, od którego nalicza si odsetki. Natomiast zgodnie z art. 207 ust. 1 nowej ufp, w przypadku gdy rodki przeznaczone na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich b wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, wykorzystane z naruszeniem procedur, pobrane nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci b podlega y zwrotowi przez beneficjenta wraz z odsetkami w wysoko ci okre lonej jak dla zaleg ci podatkowych, liczonymi od dnia przekazania rodków, w terminie 14 dni od dnia dor czenia decyzji, o której mowa w ust. 9, na wskazany

w tej decyzji rachunek bankowy. Nowo ci , w porównaniu ze star ufp, jest mo liwo zwrotu odsetek przez pomniejszenie kolejnej p atno ci na rzecz beneficjenta o kwot podlegaj zwrotowi, która jest uwzgl dniana w zleceniu p atno ci kierowanym do BGK (art. 207 ust. 3 w zwi zku z ust. 4 nowej ufp).

Odsetki w przypadku niez enia wniosku o p atno Nowa regulacj , której nie ma w starej ufp, jest art. 189 ust. 3 nowej ufp. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku niez enia wniosku o p atno na kwot lub w terminie, które zostan okre lone w rozporz dzeniu wykonawczym wydanym na podstawie tego art. 189 ust. 4 (reguluj cym warunki i tryb udzielania oraz rozliczania zaliczek, a tak e terminy sk adania wniosków o p atno oraz ich zakres), od rodków pozosta ych do rozliczenia, przekazanych w ramach zaliczki, naliczane b odsetki jak dla zaleg ci podatkowych, liczone od dnia przekazania rodków do dnia z enia wniosku o p atno . Zwrot odsetek mo e zosta dokonany przez pomniejszenie kolejnej p atno ci na rzecz beneficjenta o kwot podlegaj zwrotowi, która jest uwzgl dniana w zleceniu p atno ci kierowanym do BGK (art. 207 ust. 3 w zwi zku z ust. 4 nowej ufp).

PRZEPISY PRZEJ CIOWE

Z uwagi na tak radykalne zmiany w systemie przep ywów rodków finansowych w omawianym zakresie, w szczególno ci w celu zminimalizowania utrudnie spowodowanych dualizmem w zakresie charakteru rodków przekazywanych beneficjentowi w ramach dofinansowania, istnia a potrzeba precyzyjnego okre lenia przepisów przej ciowych w tym zakresie. St d te w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. - Przepisy wprowadzaj ce ustaw o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241), zwanej dalej „przepisami wprowadzaj cymi”, maj ce zminimalizowa problemy wynikaj ce z wej cia w ycie nowej ufp. Jak ju wskazano wy ej, w celu z agodzenia skutków wprowadzenia nowego modelu przep ywu rodków na realizacj programów operacyjnych zosta m.in. zaproponowany przepis dostosowuj cy, zgodnie z którym, mimo przej cia przez Bank Gospodarstwa Krajowego dokonywania p atno ci wynikaj cych z umów o dofinansowanie i decyzji o dofinansowanie, o których mowa w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju,

10

umowy te i decyzje nie b wymaga y zmian w tym zakresie. Tak wi c nie b dzie potrzeby aneksowania umów o dofinansowanie lub zmiany wydanych decyzji w zwi zku ze zmian instytucji p atnika, którym po wej ciu w ycie nowej ufp b dzie BGK. Analogiczna zasada

dzie mia a zastosowanie w przypadku dokumentów tworz cych systemy realizacji, ale tylko w cz ci niepodlegaj cej zatwierdzeniu przez w ciwe organy Komisji Europejskiej. Jednak e instytucja, z któr beneficjent zawar umow o dofinansowanie, powinna poinformowa beneficjenta o zmianie instytucji dokonuj cej p atno ci, w terminie 14 dni do dnia og oszenia art. 101 ust. 3 przepisów wprowadzaj cych, tj. od dnia 24 wrze nia 2009 r. Ponadto rodki przekazane do dnia 31 grudnia 2009 r. na realizacj programów, projektów i zada finansowanych z udzia em rodków pochodz cych z bud etu UE oraz niepodlegaj cych zwrotowi rodków pomocy udzielanej przez pa stwa cz onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) b rozliczane na dotychczasowych zasadach, jednak e wprowadzono ograniczenie, e rozliczenie to powinno nast pi nie pó niej ni do dnia 30 czerwca 2010 r. Zgodnie z art. 112 ust. 2 przepisów wprowadzaj cych, do programów i projektów realizowanych w ramach Narodowego Planu Rozwoju stosuje si przepisy starej ufp w brzmieniu obowi zuj cym przed dniem wej cia w ycie ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 249, poz. 1832), a w zakresie prefinansowania programów i projektów wspó finansowanych rodkami pochodz cymi z bud etu Unii Europejskiej – tak e akty wykonawcze wydane na

ich podstawie, z zastrze eniem art. 120 przepisów wprowadzaj cych2), do czasu zako czenia realizacji tych programów i projektów. Dotacje udzielone przed dniem wej cia w ycie nowej ufp, tj. przed dniem 1 stycznia 2010 r., podlegaj zwrotowi na podstawie dotychczasowych przepisów. Do spraw dotycz cych niepodatkowych nale no ci bud etowych, o których mowa w art. 60 nowej ufp, tj. m.in. nale no ci z tytu u zwrotu p atno ci dokonanych w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, wszcz tych i niezako czonych decyzj ostateczn przed dniem wej cia w ycie niniejszej ustawy stosuje si przepisy dotychczasowe.

2) Art. 120 przepisów wprowadzaj cych: „Art. 120. Przepisy niniejszej ustawy oraz ustawy, o której mowa w art. 1, maj zastosowanie po raz pierwszy do opracowywania i uchwalania projektu ustawy bud etowej na rok 2010.”.

11

Tre przepisów cytowanych powy ej

1) Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z

pó n. zm.)

Art. 5. 1. rodkami publicznymi s : 1) dochody publiczne; 2) rodki pochodz ce z bud etu Unii Europejskiej oraz niepodlegaj ce zwrotowi rodki

z pomocy udzielonej przez pa stwa cz onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

3) rodki pochodz ce ze róde zagranicznych, niepodlegaj ce zwrotowi, inne ni wymienione w pkt 2;

4) przychody bud etu pa stwa i bud etów jednostek samorz du terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych pochodz ce:

a) ze sprzeda y papierów warto ciowych oraz z innych operacji finansowych, b) z prywatyzacji maj tku Skarbu Pa stwa oraz maj tku jednostek samorz du

terytorialnego, c) ze sp at po yczek udzielonych ze rodków publicznych, d) z otrzymanych po yczek i kredytów;

5) przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodz ce z prowadzonej przez nie dzia alno ci oraz pochodz ce z innych róde .

2. Dochodami publicznymi s : 1) daniny publiczne, do których zalicza si : podatki, sk adki, op aty oraz inne

wiadczenia pieni ne, których obowi zek ponoszenia na rzecz pa stwa, jednostek samorz du terytorialnego, funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z odr bnych ustaw ni ustawa bud etowa, zwanych dalej "odr bnymi ustawami";

2) inne dochody nale ne, na podstawie odr bnych ustaw, bud etowi pa stwa, jednostkom samorz du terytorialnego oraz innym jednostkom sektora finansów publicznych;

3) wp ywy ze sprzeda y wyrobów i us ug wiadczonych przez jednostki sektora finansów publicznych;

4) dochody z mienia jednostek sektora finansów publicznych, do których zalicza si w szczególno ci:

a) wp ywy z umów najmu, dzier awy i innych umów o podobnym charakterze, b) odsetki od rodków na rachunkach bankowych, c) odsetki od udzielonych po yczek i od posiadanych papierów warto ciowych, d) dywidendy z tytu u posiadanych praw maj tkowych;

5) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieni nej na rzecz jednostek sektora finansów publicznych;

6) odszkodowania nale ne jednostkom sektora finansów publicznych; 7) kwoty uzyskane przez jednostki sektora finansów publicznych z tytu u udzielonych

por cze i gwarancji; 8) dochody ze sprzeda y maj tku, rzeczy i praw, niestanowi ce przychodów w

rozumieniu ust. 1 pkt 4 lit. a i b; 9) inne dochody nale ne jednostkom sektora finansów publicznych okre lone w

odr bnych przepisach lub umowach mi dzynarodowych. 3. Do rodków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zalicza si :

1) rodki przeznaczone na realizacj programów przedakcesyjnych;

12

2) rodki pochodz ce z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójno ci i Europejskiego Funduszu Rybo ówstwa;

3) rodki: a) Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej „Sekcja Gwarancji”, b) Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji, c) Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich; 3a) niepodlegaj ce zwrotowi rodki z pomocy udzielonej przez pa stwa cz onkowskie

Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA): a) Norweskiego Mechanizmu Finansowego, b) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, c) Szwajcarsko-Polskiego Programu Wspó pracy; 4) inne rodki. 4. Rada Ministrów mo e okre li , w drodze rozporz dzenia, wykaz rodków

publicznych niezaliczanych do rodków, o których mowa w ust. 3 pkt 3a i 4, bior c pod uwag ród o pochodzenia, przeznaczenie oraz beneficjentów tych rodków.

Art. 42. 1. Nale no ci pieni ne, do których nie stosuje si przepisów Ordynacji podatkowej, przypadaj ce pa stwowym jednostkom bud etowym, pa stwowym zak adom bud etowym, pa stwowym gospodarstwom pomocniczym i pa stwowym funduszom celowym, mog by umarzane w ca ci lub w cz ci, a ich sp ata odraczana lub rozk adana na raty, z zastrze eniem ust. 7, gdy: 1) osoba fizyczna - zmar a, nie pozostawiaj c adnego maj tku lub pozostawi a ruchomo ci

niepodlegaj ce egzekucji na podstawie odr bnych przepisów, albo pozostawi a przedmioty codziennego u ytku domowego, których czna warto nie przekracza kwoty stanowi cej wysoko 6.000 z ;

2) osoba prawna - zosta a wykre lona z w ciwego rejestru osób prawnych przy jednoczesnym braku maj tku, z którego mo na by egzekwowa nale no , a odpowiedzialno z tytu u nale no ci nie przechodzi z mocy prawa na osoby trzecie;

3) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, e w post powaniu egzekucyjnym nie uzyska si kwoty wy szej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej nale no ci lub post powanie egzekucyjne okaza o si nieskuteczne;

4) jednostka organizacyjna nieposiadaj ca osobowo ci prawnej uleg a likwidacji. 2. W przypadku gdy oprócz d nika g ównego s zobowi zane inne osoby, umarzanie

nale no ci, o których mowa w ust. 1, maj cych charakter cywilnoprawny, mo e nast pi tylko wtedy, gdy warunki umarzania zachodz wobec wszystkich zobowi zanych.

3. W przypadkach uzasadnionych wzgl dami spo ecznymi lub gospodarczymi, w szczególno ci mo liwo ciami p atniczymi d nika oraz uzasadnionym interesem Skarbu Pa stwa, na wniosek d nika, mog zosta odroczone terminy sp aty ca ci lub cz ci nale no ci albo roz ona p atno ca ci lub cz ci nale no ci na raty.

4. Do umarzania, odraczania lub rozk adania na raty sp at nale no ci, o których mowa w ust. 1, s uprawnieni: 1) minister w ciwy do spraw Skarbu Pa stwa - w odniesieniu do nale no ci Skarbu

Pa stwa o charakterze cywilnoprawnym, wynikaj cych ze stosunków prawnych, w zakresie których jest on w ciwy;

2) kierownik pa stwowej jednostki bud etowej, kierownik pa stwowego zak adu bud etowego - w odniesieniu do pozosta ych nale no ci przypadaj cych jednostce bud etowej, je eli warto nale no ci g ównej nie przekracza kwoty 40.000 z ;

3) dysponent funduszu - w odniesieniu do nale no ci pa stwowego funduszu celowego; 4) dysponent g ówny - w pozosta ych wypadkach.

13

5. Umorzenie nale no ci oraz odroczenie terminu sp aty ca ci lub cz ci nale no ci

albo roz enie p atno ci ca ci lub cz ci nale no ci na raty nast puje: 1) w odniesieniu do nale no ci o charakterze administracyjno-prawnym - na podstawie

decyzji uprawnionego organu; 2) w odniesieniu do nale no ci o charakterze cywilnoprawnym - na podstawie przepisów

prawa cywilnego, w formie pisemnej. 6. Przepisy ust. 1-5 stosuje si odpowiednio do umarzania, odraczania lub rozk adania na

raty sp at odsetek od tych nale no ci oraz do umarzania, odraczania lub rozk adania na raty sp at innych nale no ci ubocznych.

7. Przepisów ust. 1-6 nie stosuje si do nale no ci, których umarzanie sp aty, odraczania sp aty oraz rozk adania na raty okre laj odr bne przepisy.

8. Przepisów ust. 1 nie stosuje si do nale no ci zwi zanych z realizacj programów operacyjnych, projektów i zada finansowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2, 3a i 4.

9. Egzekucja nale no ci, o których mowa w ust. 1, z wyj tkiem nale no ci o charakterze cywilnoprawnym, nast puje w trybie i na zasadach okre lonych w przepisach o post powaniu egzekucyjnym w administracji. Art. 99. 1. Ustawa bud etowa: 1) okre la prognoz dochodów bud etu pa stwa oraz limit wydatków bud etu pa stwa; 2) ustala:

a) deficyt bud etu pa stwa oraz ród a jego pokrycia, b) limity zatrudnienia osób obj tych mno nikowymi systemami wynagrodze w

pa stwowych jednostkach bud etowych, c) przychody i rozchody bud etu pa stwa, d) (uchylona), e) dotacje celowe dla jednostek samorz du terytorialnego na realizacj zada z

zakresu administracji rz dowej, zada inspekcji i stra y oraz innych zada zleconych odr bnymi ustawami,

f) zakres i kwoty dotacji przedmiotowych. 2. Ustawa bud etowa zawiera tak e: 1) zestawienie przychodów i wydatków zak adów bud etowych i gospodarstw

pomocniczych jednostek bud etowych; 2) plany finansowe pa stwowych funduszy celowych; 3) plany finansowe jednostek podsektora rz dowego, o których mowa w art. 4 ust. 1

pkt 12; 4) wykaz programów wieloletnich; 4a) wykaz programów operacyjnych oraz wykaz programów finansowanych z

udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-4; 5) wykaz inwestycji wieloletnich; 6) limity wydatków bud etu pa stwa przeznaczonych na finansowanie programów

operacyjnych oraz programów realizowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-4;

7) wykaz jednostek otrzymuj cych dotacje podmiotowe i celowe oraz kwoty dotacji; 8) wykaz wieloletnich limitów zobowi za w kolejnych latach realizacji

Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006 oraz programów operacyjnych wraz z wykazem wieloletnich limitów wydatków realizowanych w ich ramach;

14

9) zestawienie programów i projektów realizowanych ze rodków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 1, 3a i 4, w podziale na poszczególne okresy realizacji;

10) zestawienie programów i projektów realizowanych ze rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, w podziale na poszczególne okresy realizacji i ród a pochodzenia rodków na ich realizacj ; w odniesieniu do programów zestawienie sporz dza si wed ug kategorii interwencji funduszy strukturalnych.

2a. Ustawa bud etowa zawiera, w formie za cznika, wykaz obowi zuj cych umów o partnerstwie publiczno-prywatnym finansowanych z bud etu pa stwa, zawieraj cy:

1) przedmiot i cel umowy; 2) strony umowy; 3) okres wykonywania umowy; 4) czn kwot wydatków na wykonanie umowy, w tym czn kwot wydatków

bud etu; 5) czne kwoty wydatków w poszczególnych latach, w tym czn kwot

wydatków bud etu w poszczególnych latach. 3. Ustawa bud etowa mo e ustala plany finansowe innych jednostek podsektora rz dowego.

Art. 100. 1. Dochody bud etu pa stwa ujmuje si w ustawie bud etowej wed ug: 1) róde dochodów; 2) cz ci i dzia ów klasyfikacji bud etowej.

2. Wydatki bud etu pa stwa ujmuje si w ustawie bud etowej w podziale na: cz ci, dzia y, rozdzia y klasyfikacji wydatków oraz kategorie (grupy) wydatków, z wyodr bnieniem wydatków przeznaczonych na finansowanie programów operacyjnych, Wspólnej Polityki Rolnej oraz innych programów i projektów realizowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-4.

3. Plany finansowe pa stwowych zak adów bud etowych i gospodarstw pomocniczych pa stwowych jednostek bud etowych, w czone do ustawy bud etowej, ujmuje si w podziale na cz ci bud etowe i rodzaje dzia alno ci, z wyodr bnieniem stanu pocz tkowego i ko cowego rodków obrotowych, przychodów w asnych, dotacji z bud etu pa stwa, wydatków na wynagrodzenia i sk adek naliczanych od wynagrodze , wydatków maj tkowych oraz wp at do bud etu.

4. Plany finansowe pa stwowych funduszy celowych ujmuje si w ustawie bud etowej oddzielnie dla ka dego funduszu, z wyodr bnieniem stanu pocz tkowego i ko cowego funduszu, w tym: 1) rodków pieni nych, nale no ci i zobowi za ; 2) przychodów w asnych; 3) dotacji z bud etu pa stwa oraz innych jednostek sektora finansów publicznych; 4) wydatków na realizacj zada , w tym wydatków na wynagrodzenia i sk adek naliczanych

od wynagrodze . 5. Dotacje celowe dla jednostek samorz du terytorialnego na zadania z zakresu

administracji rz dowej, zadania inspekcji i stra y oraz inne zlecone odr bnymi ustawami ujmuje si w ustawie bud etowej w podziale na poszczególne stopnie jednostek samorz du terytorialnego, cz ci bud etowe, z których przekazywane s dotacje, oraz dzia y klasyfikacji bud etowej.

6. Plany finansowe, o których mowa w art. 99 ust. 2 pkt 3 oraz ust. 3, ujmuje si w ustawie bud etowej odr bnie dla ka dej jednostki, z wyodr bnieniem stanu pocz tkowego i ko cowego rodków obrotowych oraz stanu rodków pieni nych, nale no ci i zobowi za , przychodów w asnych, dotacji z bud etu pa stwa oraz kosztów realizacji zada .

7. Ustawa bud etowa nie mo e zawiera przepisów zmieniaj cych inne ustawy.

15

Art. 106. 1. Wydatki bud etu pa stwa dziel si na: 1) dotacje i subwencje; 2) wiadczenia na rzecz osób fizycznych; 3) wydatki bie ce jednostek bud etowych; 4) wydatki maj tkowe; 5) wydatki na obs ug d ugu Skarbu Pa stwa; 6) wp aty rodków w asnych Unii Europejskiej.

2. Dotacjami s , podlegaj ce szczególnym zasadom rozliczania, wydatki bud etu pa stwa przeznaczone na: 1) finansowanie lub dofinansowanie:

a) zada z zakresu administracji rz dowej oraz innych zada zleconych jednostkom samorz du terytorialnego ustawami,

b) ustawowo okre lonych zada , w tym zada z zakresu mecenatu pa stwa nad kultur , realizowanych przez jednostki inne ni jednostki samorz du terytorialnego,

c) bie cych zada w asnych jednostek samorz du terytorialnego, d) zada zleconych do realizacji organizacjom pozarz dowym oraz podmiotom

wymienionym w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o dzia alno ci po ytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 oraz z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 116, poz. 1203 i Nr 210, poz. 2135), zwanym dalej „organizacjami pozarz dowymi”,

e) kosztów realizacji inwestycji - zwane dalej „dotacjami celowymi”; 2) dofinansowanie dzia alno ci bie cej ustawowo wskazanego podmiotu, zwane dalej

„dotacjami podmiotowymi”; 3) dop aty do okre lonych rodzajów wyrobów lub us ug, kalkulowanych wed ug stawek

jednostkowych, zwane dalej „dotacjami przedmiotowymi”; 3a) realizacj programów, projektów i zada finansowanych z udzia em rodków, o których

mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, 3a i 4, zwane dalej „dotacjami rozwojowymi”; 4) dop aty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie okre lonym w odr bnej

ustawie; 5) pierwsze wyposa enie w rodki obrotowe nowo tworzonych zak adów bud etowych i

gospodarstw pomocniczych jednostek bud etowych. 3. wiadczenia na rzecz osób fizycznych obejmuj wydatki bud etu pa stwa kierowane,

na podstawie odr bnych przepisów, bezpo rednio lub po rednio do osób fizycznych, a nieb ce wynagrodzeniem za wiadczon prac .

4. Wydatki bie ce jednostek bud etowych obejmuj : 1) wynagrodzenia i uposa enia osób zatrudnionych w pa stwowych jednostkach

bud etowych oraz sk adki naliczane od tych wynagrodze i uposa ; 2) zakupy towarów i us ug; 3) koszty utrzymania oraz inne wydatki zwi zane z funkcjonowaniem jednostek

bud etowych i realizacj ich statutowych zada ; 4) koszty zada zleconych do realizacji jednostkom niezaliczonym do sektora finansów

publicznych, z wy czeniem fundacji i stowarzysze . 5. Wydatki na obs ug d ugu Skarbu Pa stwa obejmuj w szczególno ci wydatki bud etu

pa stwa z tytu u oprocentowania i dyskonta od skarbowych papierów warto ciowych, oprocentowania zaci gni tych kredytów i po yczek oraz wyp at zwi zanych z udzielonymi przez Skarb Pa stwa por czeniami i gwarancjami oraz koszty zwi zane z emisj skarbowych papierów warto ciowych.

6. Wydatki maj tkowe obejmuj : 1) wydatki na zakup i obj cie akcji oraz wniesienie wk adów do spó ek prawa handlowego;

16

2) wydatki inwestycyjne pa stwowych jednostek bud etowych oraz dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji realizowanych przez inne jednostki. 7. Do rodków w asnych Unii Europejskiej zalicza si :

1) udzia we wp ywach z ce , op at rolnych i cukrowych; 2) rodki obliczone na podstawie podatku od towarów i us ug, zgodnie z metodologi

wynikaj z przepisów Unii Europejskiej; 3) rodki obliczone na podstawie warto ci rocznego produktu krajowego brutto.

8. Do rodków w asnych Unii Europejskiej s równie zaliczane odsetki i kary za nieterminowe lub nieprawid owo naliczone p atno ci.

Art. 144. 1. Dotacje udzielone z bud etu pa stwa w cz ci niewykorzystanej do ko ca roku bud etowego lub w terminie okre lonym w rozporz dzeniu, wydanym na podstawie art. 157, podlegaj zwrotowi do bud etu pa stwa odpowiednio do dnia 15 lutego nast pnego roku albo w terminie 21 dni od dnia okre lonego w tym rozporz dzeniu.

2. Dotacje udzielone z bud etu pa stwa na realizacj zada za granic w cz ci niewykorzystanej do ko ca roku bud etowego podlegaj zwrotowi do bud etu pa stwa do 28 lutego nast pnego roku.

3. Od kwot dotacji zwróconych po terminie, okre lonym w ust. 1 i 2, nalicza si odsetki w wysoko ci okre lonej jak dla zaleg ci podatkowych, pocz wszy od dnia nast puj cego po dniu, w którym up yn termin zwrotu dotacji.

4. Wykorzystanie dotacji nast puje w szczególno ci przez zap at za zrealizowane zadania, na które dotacja by a udzielona, albo w przypadku gdy przepisy odr bne stanowi o sposobie udzielenia i rozliczenia dotacji, wykorzystanie nast puje przez realizacj celów wskazanych w tych przepisach.

5. Dotacje celowe przyznane jednostkom samorz du terytorialnego na realizacj zada z zakresu administracji rz dowej oraz innych zada zleconych ustawami, w cz ci niewykorzystanej w danym roku, podlegaj zwrotowi do bud etu pa stwa w cz ci, w jakiej zadanie nie zosta o wykonane w terminie okre lonym w ust. 1.

Art. 145. 1. Dotacje udzielone z bud etu pa stwa: 1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, 2) pobrane nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci - podlegaj zwrotowi do bud etu pa stwa wraz z odsetkami w wysoko ci okre lonej jak dla

zaleg ci podatkowych, w terminie do dnia 28 lutego roku nast puj cego po roku, w którym udzielono dotacji.

2. Dotacjami pobranymi w nadmiernej wysoko ci s dotacje otrzymane z bud etu w wysoko ci wy szej ni okre lona w odr bnych przepisach, umowie lub wy szej ni niezb dna na dofinansowanie lub finansowanie dotowanego zadania.

3. Dotacjami nienale nymi s dotacje udzielone bez podstawy prawnej. 4. Zwrotowi do bud etu pa stwa podlega ta cz dotacji, która zosta a wykorzystana

niezgodnie z przeznaczeniem, nienale nie udzielona lub pobrana w nadmiernej wysoko ci. 5. Odsetki od dotacji podlegaj cych zwrotowi do bud etu pa stwa nalicza si pocz wszy

od dnia: 1) przekazania z bud etu pa stwa dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem; 2) stwierdzenia nieprawid owego naliczenia lub nienale nego pobrania dotacji.

6. Wykorzystanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem wyklucza prawo otrzymania dotacji przez kolejne 3 lata, licz c od dnia stwierdzenia nieprawid owego wykorzystania dotacji, z wy czeniem dotacji celowych przyznawanych jednostkom samorz du terytorialnego na realizacj : 1) zada z zakresu administracji rz dowej oraz innych zada zleconych ustawami;

17

2) zada w asnych, których obowi zek dotowania z bud etu pa stwa wynika z odr bnych ustaw.

Art. 148. 1. Dysponenci cz ci bud etowych mog dokonywa przeniesie wydatków mi dzy rozdzia ami i paragrafami klasyfikacji wydatków, z zastrze eniem ust. 4, w ramach danej cz ci i dzia u bud etu pa stwa.

1a. Przeniesienie polegaj ce na zmniejszeniu lub zwi kszeniu wydatków przeznaczonych na finansowanie programów realizowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, wymaga zgody ministra w ciwego do spraw rozwoju regionalnego.

2. Przeniesienie polegaj ce na zmniejszeniu lub zwi kszeniu wydatków maj tkowych wymaga zgody Ministra Finansów.

3. Dysponenci cz ci bud etowych mog upowa ni kierowników podleg ych jednostek do dokonywania przeniesie wydatków w obr bie jednego rozdzia u, z wy czeniem wydatków maj tkowych.

4. Przeniesienia wydatków, o których mowa w ust. 1 i 3, nie mog zwi ksza planowanych wydatków na uposa enia i wynagrodzenia ze stosunku pracy, o ile odr bne przepisy nie stanowi inaczej.

5. Przepisy ust. 1-4 nie maj zastosowania do podzia u rezerw bud etu pa stwa. 6. Ministrowie b cy dysponentami wi cej ni jednej cz ci bud etowej mog

dokonywa przeniesie wydatków mi dzy cz ciami w ramach jednego dzia u i rozdzia u bud etu pa stwa. O podj tych decyzjach ministrowie informuj niezw ocznie Rad Ministrów. Rada Ministrów mo e uchyli decyzj ministra.

Art. 150. 1. rodki z bud etu pa stwa, przeznaczone na finansowanie inwestycji i programów wieloletnich, uj tych w wykazach, o których mowa w art. 99 ust. 2 pkt 4 i 5, nie mog by , z zastrze eniem ust. 2, wykorzystane na inne cele.

2. Rada Ministrów mo e wyrazi zgod na zmian wykorzystania rodków bud etowych przeznaczonych uprzednio na finansowanie inwestycji i programów wieloletnich, po uzyskaniu pozytywnej opinii komisji sejmowej w ciwej do spraw bud etu. rodki te nie mog by wykorzystane na finansowanie wydatków bie cych oraz inwestycji, które nie by y uj te w planie.

3. Zgoda, o której mowa w ust. 2, nie stanowi podstawy do zmiany w trakcie roku bud etowego warto ci kosztorysowej oraz innych wielko ci charakteryzuj cych t inwestycj .

Art. 157. 1. Niezrealizowane kwoty wydatków bud etu pa stwa wygasaj , z zastrze eniem ust. 2 i 3, z up ywem roku bud etowego. 2. Nie wygasaj z up ywem roku bud etowego wydatki bud etu pa stwa: 1) których planowanym ród em finansowania s przychody z kredytów zagranicznych; 2) przeznaczone na finansowanie programów i projektów finansowanych z udzia em

rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-4. 3) (uchylony); 4) (uchylony). 3. Nie pó niej ni do dnia 15 grudnia roku bud etowego Rada Ministrów mo e ustali , w drodze rozporz dzenia, po uzyskaniu w tej sprawie opinii komisji sejmowej w ciwej do spraw bud etu: 1) wykaz wydatków, do których nie stosuje si przepisu ust. 1; 2) plan finansowy wydatków, do których nie stosuje si przepisu ust. 1, w szczegó owo ci

okre lonej w art. 100 ust. 2; 3) plan finansowy wydatków, o których mowa w ust. 2; 4) ostateczne terminy dokonania wydatków, które nie wygasaj z up ywem roku

bud etowego.

18

4. Wydaj c rozporz dzenie, o którym mowa w ust. 3, Rada Ministrów uwzgl dni: 1) terminy zako czenia procedur wynikaj cych z przepisów o zamówieniach publicznych; 2) w przypadku wydatków inwestycyjnych - zrealizowany, ale niezafakturowany zakres

zada rzeczowych danej inwestycji; 3) stopie zaawansowania realizacji inwestycji i programów wieloletnich.

5. W wykazie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, nie mog by uj te wydatki, które w toku realizacji bud etu zosta y zwi kszone w trybie art. 148 ust. 2 oraz art. 150 ust. 2.

6. Ostateczne terminy okre lone w rozporz dzeniu wydanym na podstawie ust. 3 pkt 4 nie mog up yn pó niej ni do dnia 30 czerwca roku nast pnego.

7. rodki finansowe na wydatki: 1) uj te w wykazie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1; 2) o których mowa w ust. 2 - s gromadzone na wyodr bnionym rachunku wydatków centralnego rachunku bie cego bud etu pa stwa.

8. Minister Finansów, do dnia 31 grudnia roku bud etowego, przekazuje na rachunek, o którym mowa w ust. 7, rodki finansowe w wysoko ci równej cznej kwocie wydatków uj tych w planach, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i 3.

8a. Rada Ministrów w rozporz dzeniu, o którym mowa w ust. 3, mo e: 1) wskaza rodki finansowe, o których mowa w ust. 2 pkt 2, przeznaczone na:

a) integracj spo eczn , b) popraw jako ci kszta cenia, c) rozwój potencja u adaptacyjnego pracowników i przedsi biorstw

- w ramach programów operacyjnych realizowanych z udzia em Europejskiego Funduszu Spo ecznego, do których nie stosuje si przepisów ust. 7 i 8, uwzgl dniaj c rodzaje beneficjentów, rodzaje projektów oraz procedury stosowane przy ich realizacji; 2) wskaza , w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rodki finansowe, o których mowa

w ust. 2 pkt 2, przeznaczone na finansowanie programów, projektów i zada realizowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-3a, innych ni wymienione w pkt 1, do których nie stosuje si przepisów ust. 7 i 8, uwzgl dniaj c rodzaje beneficjentów realizuj cych projekty, rodzaje projektów oraz procedury stosowane przy ich realizacji, maj c na uwadze sprawne funkcjonowanie programu, projektu lub zadania. 8b. rodki finansowe, o których mowa w ust. 8a, pozostaj na rachunkach beneficjentów

realizuj cych projekty lub zadania z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-3a, i mog by wydatkowane w terminach okre lonych w rozporz dzeniu, o którym mowa w ust. 3.

9. rodki finansowe niewykorzystane w terminie okre lonym przez Rad Ministrów podlegaj przekazaniu na dochody bud etu pa stwa na wyodr bniony rachunek dochodów centralnego rachunku bie cego bud etu pa stwa w terminie 21 dni od dnia okre lonego w rozporz dzeniu wydanym na podstawie ust. 3.

Art. 200. 1. rodki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-4, s gromadzone na wyodr bnionych rachunkach bankowych.

2. Obs ug bankow rachunków, o których mowa w ust. 1, prowadzi Narodowy Bank Polski lub Bank Gospodarstwa Krajowego na podstawie umów rachunku bankowego.

3. W ramach obs ugi, o której mowa w ust. 2, Narodowy Bank Polski i Bank Gospodarstwa Krajowego dokonuj wyp at w z otych lub w euro na podstawie dyspozycji Ministra Finansów lub jego pe nomocników.

4. rodki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-4, stanowi dochody bud etu pa stwa po ich przekazaniu w z otych na rachunek dochodów bud etu pa stwa, z zastrze eniem ust. 5.

19

5. Nie stanowi dochodów bud etu pa stwa rodki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2 i 4, je eli dotycz programów realizowanych w ramach celu Europejska Wspó praca Terytorialna, o których mowa w rozdziale III rozporz dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1080/2006 z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylenia rozporz dzenia (WE) nr 1783/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006, str. 1) oraz programów, o których mowa w rozporz dzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1638/2006 z dnia 24 pa dziernika 2006 r. okre laj cym przepisy ogólne w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu S siedztwa i Partnerstwa (Dz. Urz. UE L 310 z 9.11.2006, str. 1).

Art. 202. 1. rodki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-4, s przeznaczone na cele okre lone w umowie mi dzynarodowej, przepisach odr bnych lub deklaracji dawcy.

2. rodki przeznaczone na realizacj programów i projektów, z udzia em rodków, o których mowa w ust. 1, mog by wykorzystane na: 1) finansowanie wydatków pa stwowych jednostek bud etowych przeznaczonych na

realizacj programów lub projektów; 2) dotacje rozwojowe dla jednostek sektora finansów publicznych oraz innych podmiotów

cych beneficjentami tych rodków, a tak e dla instytucji po rednicz cych oraz podmiotów, którym w ramach programu finansowanego z udzia em tych rodków, zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów;

3) finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej zgodnie z odr bnymi przepisami. 3. Dotacje rozwojowe mog by przekazywane z bud etu pa stwa lub z bud etu

samorz du województwa w formie zaliczki lub zwrotu wydatków poniesionych na realizacj programu, projektu lub zadania z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, 3a i 4.

4. Dotacje rozwojowe mog by przekazywane beneficjentom projektów tak e za po rednictwem instytucji po rednicz cych oraz przez podmioty, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów.

5. rodki dotacji rozwojowej przekazane instytucjom po rednicz cym lub podmiotom, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów, s gromadzone na wyodr bnionych rachunkach bankowych przeznaczonych do obs ugi tych rodków.

6. Dotacje rozwojowe, o których mowa w ust. 4, nie stanowi przychodów instytucji po rednicz cych lub podmiotów, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów.

7. Dotacje rozwojowe stanowi przychody instytucji po rednicz cych lub podmiotów, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów, w cz ci, w jakiej rodki te s przeznaczone na realizacj projektów przez te instytucje.

8. Odsetki od rodków otrzymanych, w ramach dotacji rozwojowej w formie zaliczki, przez samorz d województwa, dzia aj cy jako instytucja zarz dzaj ca w ramach regionalnego programu operacyjnego lub jako instytucja po rednicz ca w ramach krajowego programu operacyjnego, s przeznaczane na realizacj odpowiednio regionalnego lub krajowego programu operacyjnego, jako wk ad w asny samorz du województwa.

Art. 205. 1. Samorz d województwa otrzymuje z bud etu pa stwa dotacj rozwojow na realizacj regionalnego programu operacyjnego, w ramach którego dzia a jako instytucja zarz dzaj ca lub krajowego programu operacyjnego, w ramach którego dzia a jako instytucja po rednicz ca.

20

2. Dotacja, o której mowa w ust. 1, stanowi dochód samorz du województwa i mo e by przeznaczona na: 1) realizacj projektów samorz du województwa; 2) dotacje rozwojowe dla beneficjentów programów, instytucji po rednicz cych oraz dla

podmiotów, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów, w tym jednostek samorz du terytorialnego. 3. Dotacje rozwojowe mog by przekazywane beneficjentom regionalnych programów

operacyjnych tak e za po rednictwem instytucji po rednicz cych oraz przez podmioty, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów.

4. rodki dotacji rozwojowej, o której mowa w ust. 3, przekazane instytucjom po rednicz cym lub podmiotom, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów, s gromadzone na wyodr bnionych rachunkach bankowych przeznaczonych do obs ugi tych rodków.

5. Dotacje rozwojowe, o których mowa w ust. 3, nie stanowi przychodów instytucji po rednicz cych lub podmiotów, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów.

6. Dotacje rozwojowe stanowi przychód instytucji po rednicz cych lub podmiotów, którym w ramach programów zosta a powierzona realizacja zada odnosz cych si bezpo rednio do beneficjentów, w cz ci, w jakiej rodki te s przeznaczone na realizacj projektów przez te instytucje.

7. Kwota dotacji, o której mowa w ust. 1, nie mo e by wy sza ni limit wydatków, o którym mowa w art. 99 ust. 2 pkt 6.

8. Do dotacji rozwojowych ze rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, stosuje si odpowiednio art. 144 i 157.

Art. 208. 1. Wydatki zwi zane z realizacj programów finansowanych ze rodków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 2, 3a i 4, s dokonywane zgodnie z procedurami okre lonymi w umowie mi dzynarodowej lub innymi procedurami obowi zuj cymi przy ich wykorzystaniu.

2. Minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego mo e okre li , w drodze rozporz dzenia, szczegó owy sposób dokonywania wydatków zwi zanych z realizacj programów operacyjnych, z wy czeniem programu operacyjnego finansowanego z udzia em rodków z Europejskiego Funduszu Rybackiego, w tym sposób i tryb udzielania zaliczek

beneficjentom lub wykonawcom, maj c na wzgl dzie: 1) rodzaje realizowanych projektów; 2) koszt projektu; 3) konieczno zagwarantowania prawid owo ci dokonywania wydatków.

2a. Minister w ciwy do spraw rybo ówstwa okre li, w drodze rozporz dzenia, szczegó owy sposób dokonywania wydatków zwi zanych z realizacj programu operacyjnego finansowanego z udzia em rodków z Europejskiego Funduszu Rybackiego, w tym sposób i tryb udzielania zaliczek beneficjentom, maj c na wzgl dzie: 1) rodzaje realizowanych operacji; 2) koszt operacji; 3) konieczno zagwarantowania prawid owo ci dokonywania wydatków.

3. Minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego mo e okre li , w drodze rozporz dzenia, sposób dokonywania wydatków na realizacj programów i projektów w ramach Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006, uwzgl dniaj c rodzaj realizowanych projektów.

21

Art. 209. 1. Szczegó owe warunki przekazywania i wykorzystania dotacji rozwojowej, o której mowa w art. 202, okre la umowa zawarta przez dysponenta rodków z beneficjentem dotacji.

2. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna zawiera : 1) opis przedsi wzi cia, w tym cel, na jaki przyznano rodki, i termin jego realizacji; 2) harmonogram dokonywania wydatków w ramach programu lub zadania, obejmuj cy

okres co najmniej jednego kwarta u; 3) wysoko rodków przyznanych beneficjentowi i tryb przekazywania tych rodków; 3a) zasady rozliczania odsetek bankowych od przekazanych rodków dotacji rozwojowej w

formie zaliczki; 4) zobowi zanie do poddania si kontroli przez beneficjenta i tryb kontroli realizacji

przedsi wzi cia; 5) termin i sposób rozliczenia przyznanych rodków; 6) formy zabezpiecze nale ytego wykonania przez beneficjenta zobowi za wynikaj cych

z umowy; 7) warunki rozwi zania umowy, w tym w szczególno ci ze wzgl du na nieprawid owo ci

wyst puj ce w trakcie realizacji programu lub projektu, je eli charakter nieprawid owo ci czyni niemo liwym lub niecelowym dalsz realizacj postanowie umowy;

8) warunki i terminy zwrotu rodków nieprawid owo wykorzystanych lub pobranych w nadmiernej wysoko ci lub w sposób nienale ny;

9) inne postanowienia wynikaj ce z przepisów wspólnotowych lub krajowych. 3. Przepis ust. 2 pkt 6 nie ma zastosowania do beneficjenta dotacji rozwojowej b cego

jednostk sektora finansów publicznych albo fundacj , której jedynym fundatorem jest Skarb Pa stwa, a tak e do Banku Gospodarstwa Krajowego.

4. Minister w ciwy do spraw rybo ówstwa mo e powierzy , w drodze umowy, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zawieranie umów, o których mowa w ust. 1.

Art. 210. 1. Dotacje przekazane na finansowanie projektów realizowanych w ramach programów finansowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, 3a i 4, podlegaj rozliczeniu nie pó niej ni w terminie 60 dni od dnia zako czenia realizacji projektu.

2. Dotacje przekazane na finansowanie programów operacyjnych podlegaj rozliczeniu w terminie okre lonym w umowie z dysponentem tych rodków, nie pó niej jednak ni w terminie 90 dni od dnia zako czenia programu.

Art. 211. 1. W przypadku gdy rodki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2, 3a i 4, a tak e rodki przeznaczone na finansowanie programów i projektów realizowanych z tych rodków

lub dotacji, o których mowa w art. 202, s : 1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, 2) wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 208, 3) pobrane nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci - podlegaj zwrotowi przez beneficjenta wraz z odsetkami w wysoko ci okre lonej jak dla zaleg ci podatkowych, liczonymi od dnia przekazania rodków na rachunek wskazany przez organ lub jednostk przekazuj ce te rodki, w terminie 14 dni od dnia dor czenia decyzji, o której mowa w ust. 4. Przepisy art. 145 ust. 2-5 stosuje si odpowiednio.

2. Wykorzystanie rodków, o których mowa w ust. 1, w sposób okre lony w ust. 1 pkt 1 powoduj cy niezrealizowanie pe nego zakresu rzeczowego projektu, okre lonego w umowie o której mowa w art. 209 ust. 1, wyklucza prawo otrzymania rodków, o których mowa w ust. 1, na realizacj projektu w ramach programów finansowanych z udzia em tych rodków.

22

Okres wykluczenia rozpoczyna si od dnia, kiedy decyzja, o której mowa w ust. 4, sta a si ostateczna, za ko czy si z up ywem 3 lat od dnia dokonania zwrotu tych rodków.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje si do jednostek samorz du terytorialnego. 4. W przypadku stwierdzenia okoliczno ci, o których mowa w ust. 1, instytucja

zarz dzaj ca albo instytucja po rednicz ca, wydaje decyzj okre laj kwot przypadaj do zwrotu i termin, od którego nalicza si odsetki.

4a. Instytucja zarz dzaj ca lub instytucja po rednicz ca mo e, na podstawie porozumienia lub umowy, o których mowa w art. 27 i 32 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, upowa ni instytucj wdra aj , b jednostk sektora finansów publicznych, do wydawania decyzji, o której mowa w ust. 4.

4b. Od decyzji, o której mowa w ust. 4, wydanej przez instytucj po rednicz lub instytucj wdra aj , o której mowa w ust. 4a, beneficjent mo e z odwo anie do

ciwej instytucji zarz dzaj cej; w przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez instytucj zarz dzaj , beneficjent mo e zwróci si do tej instytucji z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.

5. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1 i 4 stosuje si odpowiednio przepisy dzia u III Ordynacji podatkowej, z wyj tkiem art. 57 tej ustawy.

6. Uprawnienia organu podatkowego okre lonego w dziale III Ordynacji podatkowej przys uguj : 1) instytucji zarz dzaj cej - jako organowi pierwszej instancji; 2) ministrowi w ciwemu do spraw rozwoju regionalnego - jako organowi odwo awczemu.

7. Do egzekucji nale no ci, o których mowa w ust. 1, maj zastosowanie przepisy o post powaniu egzekucyjnym w administracji.

8. Decyzji, o której mowa w ust. 4, nie wydaje si w stosunku do pa stwowych jednostek bud etowych. Przepisów ust. 1, 2 i 5-7 nie stosuje si do tych jednostek.

2) Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 2140)

Art. 2. Ilekro w ustawie jest mowa o:

(…) 5) rodkach europejskich - rozumie si przez to rodki, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt

1, 2 i 4; Art. 5. 1. rodkami publicznymi s :

1) dochody publiczne; 2) rodki pochodz ce z bud etu Unii Europejskiej oraz niepodlegaj ce zwrotowi rodki

z pomocy udzielanej przez pa stwa cz onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

3) rodki pochodz ce ze róde zagranicznych niepodlegaj ce zwrotowi, inne ni wymienione w pkt 2;

4) przychody bud etu pa stwa i bud etów jednostek samorz du terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych pochodz ce:

a) ze sprzeda y papierów warto ciowych, b) z prywatyzacji maj tku Skarbu Pa stwa oraz maj tku jednostek samorz du

terytorialnego,

23

c) ze sp at po yczek i kredytów udzielonych ze rodków publicznych, d) z otrzymanych po yczek i kredytów, e) z innych operacji finansowych;

5) przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodz ce z prowadzonej przez nie dzia alno ci oraz pochodz ce z innych róde .

2. Dochodami publicznymi s : 1) daniny publiczne, do których zalicza si : podatki, sk adki, op aty, wp aty z zysku

przedsi biorstw pa stwowych i jednoosobowych spó ek Skarbu Pa stwa, a tak e inne wiadczenia pieni ne, których obowi zek ponoszenia na rzecz pa stwa, jednostek samorz du terytorialnego, pa stwowych funduszy celowych oraz innych jednostek sektora finansów publicznych wynika z odr bnych ustaw;

2) inne dochody bud etu pa stwa, jednostek samorz du terytorialnego oraz innych jednostek sektora finansów publicznych nale ne na podstawie odr bnych ustaw lub umów mi dzynarodowych;

3) wp ywy ze sprzeda y wyrobów i us ug wiadczonych przez jednostki sektora finansów publicznych;

4) dochody z mienia jednostek sektora finansów publicznych, do których zalicza si w szczególno ci:

a) wp ywy z umów najmu, dzier awy i innych umów o podobnym charakterze, b) odsetki od rodków na rachunkach bankowych, c) odsetki od udzielonych po yczek i od posiadanych papierów warto ciowych, d) dywidendy z tytu u posiadanych praw maj tkowych;

5) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieni nej na rzecz jednostek sektora finansów publicznych;

6) odszkodowania nale ne jednostkom sektora finansów publicznych; 7) kwoty uzyskane przez jednostki sektora finansów publicznych z tytu u udzielonych

por cze i gwarancji; 8) dochody ze sprzeda y maj tku, rzeczy i praw, niestanowi ce przychodów w

rozumieniu ust. 1 pkt 4 lit. a i b. 3. Do rodków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zalicza si :

1) rodki pochodz ce z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójno ci i Europejskiego Funduszu Rybackiego, z wy czeniem rodków, o których mowa w pkt 5 lit. a i b;

2) niepodlegaj ce zwrotowi rodki z pomocy udzielanej przez pa stwa cz onkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), z wy czeniem rodków, o których mowa w pkt 5 lit. c i d:

a) Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014, b) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014, c) Szwajcarsko-Polskiego Programu Wspó pracy;

3) rodki przeznaczone na realizacj programów przedakcesyjnych oraz Programu rodki Przej ciowe;

4) rodki na realizacj Wspólnej Polityki Rolnej: a) Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej „Sekcja Gwarancji”, b) Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji, c) Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich;

24

5) rodki przeznaczone na realizacj : a) programów w ramach celu Europejska Wspó praca Terytorialna, o których

mowa w rozdziale III rozporz dzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1080/2006 z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylaj cego rozporz dzenie (WE) nr 1783/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006, str. 1),

b) programów, o których mowa w rozporz dzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1638/2006 z dnia 24 pa dziernika 2006 r. okre laj cym przepisy ogólne w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu S siedztwa i Partnerstwa (Dz. Urz. UE L 310 z 9.11.2006, str. 1),

c) Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004-2009, d) Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2004-2009;

6) inne rodki. 4. Rada Ministrów mo e okre li , w drodze rozporz dzenia, rodki publiczne niezaliczane

do rodków, o których mowa w ust. 3 pkt 6, oraz termin, w którym rodki te powinny by wydatkowane, uwzgl dniaj c ród o ich pochodzenia, przeznaczenie oraz beneficjentów tych rodków.

Art. 55. Nale no ci pieni ne maj ce charakter cywilnoprawny, przypadaj ce organom administracji rz dowej, pa stwowym jednostkom bud etowym i pa stwowym funduszom celowym, mog by umarzane w ca ci albo w cz ci lub ich sp ata mo e by odraczana lub rozk adana na raty. Art. 60. rodkami publicznymi stanowi cymi niepodatkowe nale no ci bud etowe o charakterze publiczno-prawnym s w szczególno ci nast puj ce dochody bud etu pa stwa albo bud etu jednostki samorz du terytorialnego:

1) kwoty dotacji podlegaj ce zwrotowi w przypadkach okre lonych w niniejszej ustawie;

2) nale no ci z tytu u gwarancji i por cze udzielonych przez Skarb Pa stwa i jednostki samorz du terytorialnego;

3) wp aty nadwy ek rodków obrotowych samorz dowych zak adów bud etowych; 4) wp aty nadwy ek rodków finansowych agencji wykonawczych; 5) wp aty rodków z tytu u rozlicze realizacji programów przedakcesyjnych; 6) nale no ci z tytu u zwrotu p atno ci dokonanych w ramach programów

finansowanych z udzia em rodków europejskich; 7) dochody pobierane przez pa stwowe i samorz dowe jednostki bud etowe na

podstawie odr bnych ustaw; 8) pobrane przez jednostk samorz du terytorialnego dochody zwi zane z realizacj

zada z zakresu administracji rz dowej oraz innych zada zleconych jednostkom samorz du terytorialnego odr bnymi ustawami i nieodprowadzone na rachunek dochodów bud etu pa stwa. Art. 61. 1. Organami pierwszej instancji w ciwymi do wydawania decyzji w odniesieniu

do nale no ci, o których mowa w art. 60, o ile odr bne ustawy nie stanowi inaczej, s : 1) w stosunku do nale no ci bud etu pa stwa - minister, wojewoda oraz inni

dysponenci cz ci bud etowych, a w przypadku p atno ci w ramach programów

25

finansowanych ze rodków europejskich - instytucje zarz dzaj ce, po rednicz ce lub wdra aj ce, b ce jednostkami sektora finansów publicznych, je eli instytucja po rednicz ca lub wdra aj ca posiada upowa nienie od instytucji zarz dzaj cej, lub – w przypadku instytucji wdra aj cej – od instytucji po rednicz cej;

2) w stosunku do nale no ci bud etów jednostek samorz du terytorialnego - wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta albo marsza ek województwa.

2. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przys uguje odwo anie. 3. Organami odwo awczymi s :

1) Minister Finansów - od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez wojewod ; 2) organ pe ni cy funkcj instytucji zarz dzaj cej w rozumieniu ustawy z dnia 6

grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712), zwanej dalej „ustaw o zasadach prowadzenia polityki rozwoju” - od decyzji wydanej przez instytucj po rednicz lub wdra aj ;

3) organ pe ni cy funkcj instytucji zarz dzaj cej w rozumieniu ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównowa onego rozwoju sektora rybackiego z udzia em Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. U. Nr 72, poz. 619) - od decyzji wydanej przez instytucj po rednicz ;

4) samorz dowe kolegium odwo awcze - od decyzji, o których mowa w ust. 1 pkt 2; 5) organ wy szego stopnia - od decyzji wydanej przez inny organ lub innego

dysponenta cz ci bud etowej; 4. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub instytucj zarz dzaj

nie s y odwo anie, jednak e strona niezadowolona z decyzji mo e zwróci si do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.

5. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4, stosuje si odpowiednio przepisy dotycz ce odwo od decyzji.

Art. 64. 1. W ciwy organ, na wniosek zobowi zanego, mo e udziela okre lonych w art. 55 ulg w sp acie zobowi za z tytu u nale no ci, o których mowa w art. 60.

2. W ciwy organ, na wniosek zobowi zanego prowadz cego dzia alno gospodarcz , mo e udziela okre lonych w art. 55 ulg w sp acie zobowi za z tytu u nale no ci, o których mowa w art. 60 pkt 1-6, które:

1) nie stanowi pomocy publicznej; 2) stanowi pomoc de minimis - w zakresie i na zasadach okre lonych w bezpo rednio

obowi zuj cych aktach prawa Wspólnot Europejskich dotycz cych pomocy w ramach zasady de minimis;

3) stanowi pomoc publiczn : a) udzielan w celu naprawienia szkód wyrz dzonych przez kl ski ywio owe lub inne

nadzwyczajne zdarzenia, b) udzielan w celu zapobie enia powa nym zak óceniom w gospodarce o charakterze

ponadsektorowym lub ich likwidacji, c) udzielan w celu wsparcia krajowych przedsi biorców dzia aj cych w ramach

przedsi wzi cia gospodarczego podejmowanego w interesie europejskim, d) udzielan w celu promowania i wspierania kultury i dziedzictwa narodowego, nauki

oraz o wiaty, e) b rekompensat za wiadczenie us ug w ogólnym interesie gospodarczym

powierzonych na podstawie odr bnych przepisów,

26

f) na szkolenia, g) na zatrudnienie, h) na rozwój ma ych i rednich przedsi biorstw, i) na restrukturyzacj , j) na ochron rodowiska, k) na prace badawczo-rozwojowe, l) regionaln . 3. Ulgi w sp acie zobowi za , okre lone w art. 55, w przypadku wymienionym w ust. 2

pkt 3 lit. a mog by udzielane jako pomoc indywidualna albo w ramach programów pomocowych okre lonych w odr bnych przepisach.

4. Ulgi w sp acie zobowi za , okre lone w art. 55, w przypadku wymienionym w ust. 2 pkt 3 lit. b-e, lit. j oraz lit. k mog by udzielane jako pomoc indywidualna zgodna z programami rz dowymi lub samorz dowymi albo pomoc udzielana w ramach programów pomocowych okre lonych w odr bnych przepisach.

Art. 117. 1. Bud et rodków europejskich jest rocznym planem dochodów i podlegaj cych refundacji wydatków przeznaczonych na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, z wy czeniem rodków przeznaczonych na realizacj projektów

pomocy technicznej. 2. W bud ecie rodków europejskich ujmuje si : 1) dochody z tytu u realizacji programów finansowanych z udzia em rodków

europejskich; 2) wydatki na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich w

cz ci podlegaj cej refundacji.

Art. 118. 1. Ró nica pomi dzy dochodami a wydatkami bud etu rodków europejskich stanowi odpowiednio nadwy bud etu rodków europejskich albo deficyt bud etu rodków europejskich. 2. Deficyt bud etu rodków europejskich albo nadwy ka rodków europejskich nie s wliczane do, odpowiednio, deficytu albo nadwy ki bud etu pa stwa. 3. Deficyt bud etu rodków europejskich jest finansowany w ramach potrzeb po yczkowych bud etu pa stwa. 4. Nadwy ka bud etu rodków europejskich jest ród em sp aty zobowi za bud etu pa stwa zaci gni tych na pokrycie deficytu bud etu rodków europejskich. Art. 119. 1. Dochody bud etu rodków europejskich ujmuje si w ustawie bud etowej wed ug: 1) cz ci klasyfikacji bud etowej; 2) programów finansowanych z udzia em rodków europejskich. 2. Wydatki bud etu rodków europejskich ujmuje si w ustawie bud etowej w podziale na: 1) cz ci i dzia y klasyfikacji wydatków; 2) programy finansowane z udzia em rodków europejskich w ramach cz ci i dzia ów

klasyfikacji wydatków.

Art. 120. W bud ecie rodków europejskich ujmuje si rezerw celow na wydatki zwi zane z realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, o której mowa w art. 140 ust. 2 pkt 3, w zakresie, w jakim wydatki te podlegaj refundacji.

27

Art. 122. 1. W za cznikach do ustawy bud etowej zamieszcza si tak e: 1) plany finansowe:

a) agencji wykonawczych, b) instytucji gospodarki bud etowej, c) pa stwowych funduszy celowych, d) pa stwowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14;

2) wykaz: a) jednostek otrzymuj cych dotacje podmiotowe i celowe oraz kwoty dotacji, b) programów finansowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, wraz z limitami wydatków bud etu pa stwa przeznaczonych na finansowanie tych programów,

c) wieloletnich limitów zobowi za w kolejnych latach realizacji programów finansowanych z udzia em rodków europejskich wraz z wykazem wieloletnich limitów wydatków realizowanych w ich ramach;

3) plan wydatków bud etu pa stwa w roku bud etowym na: a) realizacj projektów pomocy technicznej programów finansowanych z udzia em rodków europejskich i rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5,

b) realizacj programów wspó finansowanych z udzia em rodków europejskich i wp at do wspólnych bud etów pomocy technicznej programów finansowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5,

c) realizacj programów, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. c i d - w szczegó owo ci klasyfikacji bud etowej: cz , dzia , rozdzia ;

4) zestawienie programów wieloletnich w uk adzie zadaniowym; 5) zestawienie zada z zakresu administracji rz dowej i innych zada zleconych

jednostkom samorz du terytorialnego odr bnymi ustawami; 6) zakres i kwoty dotacji przedmiotowych i podmiotowych; 7) plan przychodów i rozchodów bud etu pa stwa.

2. Zestawienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, zawiera: 1) nazw programu i podstaw prawn jego utworzenia; 2) jednostk organizacyjn realizuj program lub koordynuj jego wykonanie; 3) cel programu; 4) zadania programu; 5) okres realizacji programu; 6) czne nak ady, w tym z bud etu pa stwa, na realizacj programu; 7) wysoko wydatków w roku bud etowym oraz w kolejnych latach na realizacj programu;

8) mierniki okre laj ce stopie realizacji celu. 3. W przypadku gdy z okre lonych w odr bnych przepisach zasad i trybu udzielania

dotacji wynika, e nie jest mo liwe uj cie jednostki w wykazie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, wykaz mo e zawiera grupy jednostek i czn kwot dotacji.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, dysponent cz ci bud etowej, w której zaplanowane zosta y dotacje, podaje do publicznej wiadomo ci, w drodze obwieszczenia, wykaz jednostek wraz z kwotami dotacji przyznanych poszczególnym jednostkom.

28

Art. 127. 1. Dotacje celowe s to rodki przeznaczone na:

1) finansowanie lub dofinansowanie: a) zada z zakresu administracji rz dowej oraz innych zada zleconych jednostkom samorz du terytorialnego ustawami,

b) ustawowo okre lonych zada , w tym zada z zakresu mecenatu pa stwa nad kultur , realizowanych przez jednostki inne ni jednostki samorz du terytorialnego,

c) bie cych zada w asnych jednostek samorz du terytorialnego, d) zada agencji wykonawczych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b, e) zada zleconych do realizacji organizacjom pozarz dowym, f) kosztów realizacji inwestycji;

2) dop aty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie okre lonym w odr bnych ustawach.

2. Dotacjami celowymi s tak e rodki przeznaczone na: 1) realizacj programów finansowanych z udzia em rodków, o których mowa w

art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 6, wydatkowane przez podmioty realizuj ce te programy, inne ni pa stwowe jednostki bud etowe;

2) realizacj projektów pomocy technicznej finansowanych z udzia em rodków europejskich i rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b;

3) finansowanie lub dofinansowanie zada realizowanych przez jednostki samorz du terytorialnego oraz inne podmioty, ze rodków przekazywanych przez jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 5, 7 i 14;

4) realizacj programów finansowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. c i d;

5) wspó finansowanie realizacji programów finansowanych z udzia em rodków europejskich.

Art. 150. Dysponent cz ci bud etowej lub dysponent rodków, o których mowa w art. 127 ust. 2, udzielaj c dotacji celowej, w tym jednostce sektora finansów publicznych, w przypadku gdy odr bne przepisy lub umowa mi dzynarodowa nie okre laj trybu i zasad udzielania lub rozliczania tej dotacji, zawiera umow , która okre la w szczególno ci:

1) szczegó owy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja zosta a przyznana, i termin jego wykonania;

2) wysoko udzielonej dotacji; 3) termin wykorzystania dotacji, nie d szy ni do dnia 31 grudnia danego roku

bud etowego; 4) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji; 5) termin zwrotu niewykorzystanej cz ci dotacji, nie d szy ni 15 dni od

okre lonego w umowie dnia wykonania zadania, a w przypadku zadania realizowanego za granic – 30 dni od okre lonego w umowie dnia jego wykonania;

6) tryb kontroli wykonania zadania.

29

Art. 151. 1. Dysponent cz ci bud etowej mo e zleci organizacji pozarz dowej realizacj swoich zada na podstawie zawartej z t organizacj umowy, przyznaj c jednocze nie dotacj celow na realizacj tych zada .

2. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna okre la : 1) szczegó owy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja zosta a przyznana, i termin

jego wykonania; 2) wysoko udzielonej dotacji i tryb p atno ci; 3) termin wykorzystania dotacji, nie d szy ni do dnia 31 grudnia danego roku

bud etowego; 4) tryb kontroli wykonywania zadania; 5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji; 6) termin zwrotu niewykorzystanej cz ci dotacji, nie d szy ni 15 dni od

okre lonego w umowie dnia wykonania zadania, a w przypadku zadania realizowanego za granic – 30 dni od okre lonego w umowie dnia jego wykonania.

Art. 168. 1. Dotacje udzielone z bud etu pa stwa w cz ci niewykorzystanej do ko ca roku bud etowego lub w terminie okre lonym w rozporz dzeniu wydanym na podstawie art. 181 ust. 3 podlegaj zwrotowi do bud etu pa stwa odpowiednio do dnia 31 stycznia nast pnego roku albo w terminie 21 dni od dnia okre lonego w tym rozporz dzeniu, z zastrze eniem art. 151 ust. 2 pkt 6.

2. Dotacje udzielone z bud etu pa stwa na realizacj zada za granic w cz ci niewykorzystanej do ko ca roku bud etowego podlegaj zwrotowi do bud etu pa stwa do dnia 28 lutego nast pnego roku.

3. Od kwot dotacji zwróconych po terminie okre lonym w ust. 1 lub 2 nalicza si odsetki w wysoko ci okre lonej jak dla zaleg ci podatkowych, pocz wszy od dnia nast puj cego po dniu, w którym up yn termin zwrotu dotacji.

4. Wykorzystanie dotacji nast puje przez zap at za zrealizowane zadania, na które dotacja by a udzielona. Przekazanie rodków na rachunek beneficjenta nie oznacza wykorzystania dotacji.

5. W przypadku gdy odr bne przepisy stanowi o sposobie udzielenia i rozliczenia dotacji, wykorzystanie nast puje przez realizacj celów wskazanych w tych przepisach.

6. Dotacje celowe przyznane jednostkom samorz du terytorialnego na realizacj zada z zakresu administracji rz dowej oraz innych zada zleconych ustawami, w cz ci niewykorzystanej w danym roku, podlegaj zwrotowi do bud etu pa stwa w cz ci, w jakiej zadanie nie zosta o wykonane, w terminie okre lonym w ust. 1.

Art. 169. 1. Dotacje udzielone z bud etu pa stwa:

1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, 2) pobrane nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci – podlegaj zwrotowi do bud etu pa stwa wraz z odsetkami w wysoko ci okre lonej

jak dla zaleg ci podatkowych, w ci gu 15 dni od dnia stwierdzenia okoliczno ci, o których mowa w pkt 1 lub pkt 2.

2. Dotacjami pobranymi w nadmiernej wysoko ci s dotacje otrzymane z bud etu pa stwa w wysoko ci wy szej ni okre lona w odr bnych przepisach, umowie lub wy szej ni niezb dna na dofinansowanie lub finansowanie dotowanego zadania.

30

3. Dotacjami nienale nymi s dotacje udzielone bez podstawy prawnej. 4. Zwrotowi do bud etu pa stwa podlega ta cz dotacji, która zosta a wykorzystana

niezgodnie z przeznaczeniem, nienale nie udzielona lub pobrana w nadmiernej wysoko ci. 5. Odsetki od dotacji podlegaj cych zwrotowi do bud etu pa stwa nalicza si ,

pocz wszy od dnia: 1) przekazania z bud etu pa stwa dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem, 2) stwierdzenia nieprawid owego naliczenia lub nienale nego pobrania dotacji – z zastrze eniem, e je eli dotacja stanowi pomoc publiczn , w rozumieniu art. 87

ust. 1 Traktatu ustanawiaj cego Wspólnot Europejsk , odsetki nalicza si od dnia przekazania dotacji beneficjentowi.

6. W przypadku niedokonania zwrotu dotacji w terminie, o którym mowa w ust. 1 oraz w art. 150 pkt 5, art. 151 ust. 2 pkt 6, art. 168 ust. 1 i 2, organ lub inny dysponent cz ci bud etowej, który udzieli dotacji, wydaje decyzj okre laj kwot przypadaj do zwrotu i termin, od którego nalicza si odsetki.

Art. 181. 1. Niezrealizowane kwoty wydatków bud etu pa stwa wygasaj , z zastrze eniem ust. 2 i 9, z up ywem roku bud etowego.

2. Nie pó niej ni do dnia 15 grudnia roku bud etowego Rada Ministrów mo e ustali , w drodze rozporz dzenia, po uzyskaniu w tej sprawie opinii sejmowej komisji w ciwej do spraw bud etu, wykaz oraz plan finansowy wydatków, do których nie stosuje si przepisów ust. 1, w szczegó owo ci okre lonej w art. 116 ust. 2, i ostateczny termin ich dokonania, nie

szy ni 31 marca nast pnego roku bud etowego. 3. Wydaj c rozporz dzenie, o którym mowa w ust. 2, Rada Ministrów uwzgl dni

terminy zako czenia procedur wynikaj cych z przepisów o zamówieniach publicznych, stopie zaawansowania realizacji programów wieloletnich, a w przypadku wydatków inwestycyjnych – zrealizowany, ale niezafakturowany zakres zada rzeczowych danej inwestycji.

4. W wykazie, o którym mowa w ust. 2, nie mog by uj te wydatki, które w toku realizacji bud etu zosta y zwi kszone w trybie art. 171 ust. 3 oraz art. 173 ust. 2.

5. rodki finansowe na wydatki, o których mowa w ust. 2, Minister Finansów, do dnia 31 grudnia roku bud etowego, przekazuje na wyodr bniony rachunek wydatków centralnego rachunku bie cego bud etu pa stwa

6. Rada Ministrów w rozporz dzeniu, o którym mowa w ust. 2, mo e: 1) wskaza rodki finansowe przeznaczone na: a) integracj spo eczn , b) popraw jako ci kszta cenia, c) rozwój potencja u adaptacyjnego pracowników i przedsi biorstw - w ramach realizacji programów wspó finansowanych z udzia em Europejskiego

Funduszu Spo ecznego, do których nie stosuje si przepisów ust. 5, uwzgl dniaj c rodzaje beneficjentów, rodzaje projektów oraz procedury stosowane przy ich realizacji;

2) wskaza , w szczególnie uzasadnionych przypadkach, rodki finansowe przeznaczone na realizacj programów wspó finansowanych z udzia em rodków europejskich innych ni wymienione w pkt 1, do których nie stosuje si przepisów ust. 5, uwzgl dniaj c rodzaje beneficjentów realizuj cych projekty, rodzaje projektów oraz

31

procedury stosowane przy ich realizacji, maj c na uwadze sprawne funkcjonowanie programu, projektu lub zadania.

7. rodki finansowe, o których mowa w ust. 6, pozostaj na rachunkach beneficjentów realizuj cych projekty lub zadania z udzia em rodków europejskich i mog by wydatkowane w terminach okre lonych w rozporz dzeniu, o którym mowa w ust. 2.

8. rodki finansowe niewykorzystane w terminie okre lonym przez Rad Ministrów podlegaj przekazaniu na dochody bud etu pa stwa na wyodr bniony rachunek dochodów centralnego rachunku bie cego bud etu pa stwa w terminie 21 dni od dnia okre lonego w rozporz dzeniu wydanym na podstawie ust. 2.

9. Minister Finansów mo e, na wniosek dysponenta cz ci bud etowej, wyrazi zgod na regulowanie zobowi za wymagalnych wed ug stanu na dzie 31 grudnia roku ubieg ego w ci ar planu wydatków tego roku w terminie do 9 dni roboczych roku nast pnego.

Art. 171. 1. Dysponenci cz ci bud etowych mog dokonywa przeniesie wydatków mi dzy rozdzia ami i paragrafami klasyfikacji wydatków, z zastrze eniem ust. 5, w ramach danej cz ci i dzia u bud etu pa stwa.

2. Przeniesienie polegaj ce na zmniejszeniu lub zwi kszeniu wydatków przeznaczonych na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich wymaga zgody ministra w ciwego do spraw rozwoju regionalnego, z zastrze eniem art. 194 ust. 5 i 6.

3. Przeniesienie polegaj ce na zmniejszeniu lub zwi kszeniu wydatków maj tkowych jednorazowo o kwot powy ej 100 tys. z wymaga zgody Ministra Finansów, z zastrze eniem ust. 4. O przeniesieniach wydatków maj tkowych dokonanych poni ej tej kwoty dysponenci cz ci bud etowych informuj niezw ocznie Ministra Finansów.

4. W przypadku wydatków na inwestycje budowlane, ka de przeniesienie polegaj ce na zmniejszeniu lub zwi kszeniu tych wydatków wymaga zgody Ministra Finansów.

5. Dysponenci cz ci bud etowych mog upowa ni kierowników podleg ych jednostek do dokonywania przeniesie wydatków w obr bie jednego rozdzia u.

6. Upowa nienie, o którym mowa w ust. 5, nie obejmuje przenoszenia wydatków, na dokonanie których wymagana jest zgoda ministra w ciwego do spraw rozwoju regionalnego lub Ministra Finansów.

7. Przeniesienia wydatków, o których mowa w ust. 1 i 5, nie mog zwi ksza planowanych wydatków na uposa enia i wynagrodzenia ze stosunku pracy, o ile odr bne ustawy nie stanowi inaczej.

8. Przepisy ust. 1-7 nie maj zastosowania do podzia u rezerw bud etu pa stwa. 9. Ministrowie b cy dysponentami wi cej ni jednej cz ci bud etowej mog

dokonywa przeniesie wydatków mi dzy cz ciami w ramach jednego dzia u i rozdzia u bud etu pa stwa. O podj tych decyzjach ministrowie informuj niezw ocznie Rad Ministrów. Rada Ministrów mo e uchyli decyzj ministra.

Art. 173. 1. rodki z bud etu pa stwa przeznaczone na finansowanie programów wieloletnich nie mog by , z zastrze eniem ust. 2, wykorzystane na inne cele.

2. Niewykorzystane rodki na finansowanie programów wieloletnich Rada Ministrów mo e przeznaczy na finansowanie innych programów wieloletnich lub zobowi za Skarbu Pa stwa.

32

Dzia III rozdzia 6

Wykonywanie bud etu rodków europejskich (art. 184 – art. 195) Art. 184. 1. Wydatki zwi zane z realizacj programów i projektów finansowanych ze rodków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, s dokonywane zgodnie z procedurami

okre lonymi w umowie mi dzynarodowej lub innymi procedurami obowi zuj cymi przy ich wykorzystaniu.

2. Przy wydatkowaniu rodków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3 pkt 5 lit. c i d, a tak e rodków przeznaczonych na realizacj programów finansowanych z tych rodków, stosuje si odpowiednio zasady rozliczania okre lone dla dotacji z bud etu pa stwa.

Art. 185. W trakcie wykonywania bud etu rodków europejskich wydatki dokonywane w ramach p atno ci s klasyfikowane w podziale na cz ci, dzia y, rozdzia y i paragrafy klasyfikacji wydatków. Art. 186. Wydatki na realizacj programów i projektów finansowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, mog by przeznaczone na:

1) realizacj projektów przez jednostki bud etowe; 2) p atno ci w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich; 3) dotacje celowe dla beneficjentów; 4) realizacj projektów finansowanych w ramach Programu rodki Przej ciowe; 5) realizacj Wspólnej Polityki Rolnej zgodnie z odr bnymi ustawami.

Art. 187. Za obs ug p atno ci w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, zwanych dalej „p atno ciami”, odpowiada Minister Finansów. Art. 188. 1. Podstaw dokonania p atno ci na rzecz beneficjenta jest zlecenie p atno ci wystawione przez instytucj , z któr beneficjent zawar umow o dofinansowanie projektu, oraz pisemna zgoda dysponenta cz ci bud etowej na dokonanie p atno ci, z zastrze eniem, e w przypadku gdy projekt realizuje instytucja zarz dzaj ca lub instytucja po rednicz ca

ca zarz dem województwa lub przez zarz d województwa upowa niona, zlecenia atno ci s wystawiane przez zarz d województwa.

2. Dysponent cz ci bud etowej mo e upowa ni na pi mie instytucj , o której mowa w ust. 1, do wydawania zgody na dokonywanie p atno ci.

3. Przepis ust. 1 stosuje si odpowiednio do decyzji, o której mowa w art. 5 pkt 9 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo w art. 9 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównowa onego rozwoju sektora rybackiego z udzia em Europejskiego Funduszu Rybackiego.

4. Instytucja, o której mowa w ust. 1, informuje w ciwego dysponenta cz ci bud etowej o zleceniach p atno ci przekazywanych do Banku Gospodarstwa Krajowego, a w przypadku programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, dla których instytucj zarz dzaj lub po rednicz jest zarz d województwa, tak e zarz d województwa.

5. P atno ci mog by przekazywane na rachunek beneficjenta, podmiotu upowa nionego przez beneficjenta lub wykonawcy.

33

6. Minister Finansów, w porozumieniu z ministrem w ciwym do spraw rozwoju regionalnego oraz ministrem w ciwym do spraw rybo ówstwa, okre li, w drodze rozporz dzenia:

1) wzór zlecenia p atno ci, 2) zakres, terminy i tryb przekazywania przez Bank Gospodarstwa Krajowego

informacji dotycz cych p atno ci, 3) wzory, zakres, terminy i tryb przekazywania informacji przez instytucj , o

której mowa w ust. 1, do dysponenta cz ci bud etowej lub do zarz du województwa

– maj c na wzgl dzie sprawno realizacji p atno ci, wymogi prowadzenia przez dysponentów cz ci bud etowych ewidencji ksi gowej wydatków w ramach programów oraz zapewnienie skutecznej kontroli nad rodkami przekazanymi do Banku Gospodarstwa Krajowego. Art. 189. 1. Zlecenie p atno ci mo e dotyczy kwoty wydatków kwalifikowalnych zgodnie z kryteriami okre lonymi na podstawie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, a w przypadku programu finansowanego z udzia em rodków Europejskiego Funduszu Rybackiego - na podstawie ustawy o wspieraniu zrównowa onego rozwoju sektora rybackiego z udzia em rodków Europejskiego Funduszu Rybackiego, wynikaj cej z wniosku o p atno , zweryfikowanego pozytywnie przez instytucj , o której mowa w art. 188 ust. 1.

2. Instytucja, o której mowa w art. 188 ust. 1, mo e wystawi zlecenie dokonania atno ci zaliczkowej dla beneficjenta przed z eniem przez beneficjenta wniosku o atno .

3. W przypadku niez enia wniosku o p atno na kwot lub w terminie, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie ust. 4, od rodków pozosta ych do rozliczenia, przekazanych w ramach zaliczki, nalicza si odsetki jak dla zaleg ci podatkowych, liczone od dnia przekazania rodków do dnia z enia wniosku o p atno .

4. Minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego w porozumieniu z Ministrem Finansów, a w zakresie rodków europejskich przeznaczonych na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków Europejskiego Funduszu Rybackiego - tak e w porozumieniu z ministrem w ciwym do spraw rybo ówstwa, okre li, w drodze rozporz dzenia, warunki i tryb udzielania oraz rozliczania zaliczek, a tak e terminy sk adania wniosków o p atno oraz ich zakres, uwzgl dniaj c rodzaje beneficjentów i sposób wdra ania dzia w ramach programu finansowanego z udzia em rodków europejskich. Art. 190. W przypadku gdy beneficjentem projektu finansowanego ze rodków europejskich jest jednostka sektora finansów publicznych, ka dy wydatek kwalifikowalny powinien zosta uj ty we wniosku o p atno przekazywanym w ciwej instytucji w terminie do 3 miesi cy od dnia jego poniesienia. Art. 191. 1. Instytucja, o której mowa w art. 188 ust. 1, przekazuje dysponentowi cz ci bud etowej lub do zarz du województwa, w terminie do 5 dnia ka dego miesi ca, zbiorcze harmonogramy wydatków wynikaj cych z podpisanych umów, o których mowa w art. 5 pkt 9 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo w art. 9 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównowa onego rozwoju sektora rybackiego z udzia em Europejskiego Funduszu Rybackiego.

34

2. Przepisy ust. 1 stosuje si odpowiednio do decyzji, o których mowa w art. 5 pkt 9 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo w art. 9 pkt 4 lit. a ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównowa onego rozwoju sektora rybackiego z udzia em Europejskiego Funduszu Rybackiego. Art. 192. 1. Minister Finansów przekazuje na rachunki w Banku Gospodarstwa Krajowego rodki na p atno ci na rzecz beneficjentów, a w przypadku Wspólnej Polityki Rolnej - na

rzecz agencji p atniczych, o których mowa w odr bnych ustawach. 2. Kwota rodków, o których mowa w ust. 1, nie mo e by wy sza ni czny limit

wydatków dla programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, okre lony w bud ecie rodków europejskich.

3. Bank Gospodarstwa Krajowego mo e prowadzi obs ug wyp at na wspó finansowanie realizacji programów i projektów finansowanych z udzia em rodków europejskich, w ramach umowy zawartej z w ciwym dysponentem cz ci bud etowej.

4. W ciwy dysponent cz ci bud etowej mo e zleci Bankowi Gospodarstwa Krajowego dokonywanie wyp at, o których mowa w ust. 3, i przekaza rodki na rachunek prowadzony przez ten Bank.

5. Minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego przekazuje Ministrowi Finansów kwartalne prognozy p atno ci w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich w terminie do 15 dnia miesi ca poprzedzaj cego dany kwarta . W odniesieniu do programu finansowanego ze rodków Europejskiego Funduszu Rybackiego prognozy przekazuje minister w ciwy do spraw rybo ówstwa, a w odniesieniu do rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4 - prognozy przekazuje minister w ciwy do spraw rozwoju wsi oraz minister w ciwy do spraw rynków rolnych.

6. Minister Finansów informuje ministra w ciwego do spraw rozwoju regionalnego oraz ministra w ciwego do spraw rybo ówstwa o kwocie rodków wyp aconych przez Bank Gospodarstwa Krajowego beneficjentom w ramach programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, z wy czeniem rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4, w

terminie do 15 dnia miesi ca nast puj cego po miesi cu, w którym dokonano p atno ci. Art. 193. 1. Jednostki realizuj ce program finansowany z udzia em rodków europejskich mog zaci ga zobowi zania, rozumiane jako suma limitów wydatków wynikaj cych z decyzji o dofinansowaniu lub umów z beneficjentami programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, do wysoko ci cznej kwoty wydatków okre lonych dla ca ego

programu, z uwzgl dnieniem wieloletnich limitów zobowi za i wydatków, o których mowa w art. 122 ust. 1 pkt 2 lit. c.

2. Minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego przedstawia Radzie Ministrów, w terminie do ko ca miesi ca nast puj cego po zako czeniu kwarta u, informacje o wysoko ci zobowi za wynikaj cych z zawartych z beneficjentami umów w ramach poszczególnych programów, wysoko ci rodków przekazanych beneficjentom i planowanych do przekazania do ko ca roku bud etowego.

3. Rada Ministrów, na wniosek Ministra Finansów zaopiniowany przez ministra ciwego do spraw rozwoju regionalnego, mo e podj decyzj o wstrzymaniu zaci gania

zobowi za w ramach danego programu w przypadku zagro enia wykonania planu dochodów bud etu z tytu u realizacji programów finansowanych ze rodków europejskich, okre lonych w ustawie bud etowej.

4. Na wniosek instytucji zarz dzaj cej minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego, w porozumieniu z Ministrem Finansów, mo e wyrazi zgod na zaci gni cie

35

zobowi za przekraczaj cych czn kwot wydatków programu, o której mowa w ust. 1. O wyra onej zgodzie minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego informuje Rad Ministrów. Art. 194. 1. Minister Finansów, na wniosek ministra w ciwego do spraw rozwoju regionalnego, zaopiniowany przez w ciwego dysponenta cz ci bud etowej, dokonuje przeniesie mi dzy cz ciami i dzia ami bud etu pa stwa wydatków przeznaczonych na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, z wy czeniem Europejskiego Funduszu Rybackiego oraz rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4.

2. Minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego mo e wyst pi z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, tak e na wniosek w ciwego dysponenta cz ci bud etowej.

3. Minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego niezw ocznie informuje Rad Ministrów o przyczynach wyst pienia z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, w przypadku negatywnej opinii w ciwego dysponenta cz ci bud etowej. Rada Ministrów mo e uchyli decyzj Ministra Finansów o przeniesieniu, o którym mowa w ust. 1, w terminie 30 dni od dnia poinformowania o podj ciu decyzji.

4. W ciwy dysponent cz ci bud etowej mo e dokonywa przeniesie pomi dzy programami finansowanymi z udzia em rodków europejskich w ramach cz ci i dzia u klasyfikacji wydatków. Przeniesienie wymaga zgody ministra w ciwego do spraw rozwoju regionalnego, z wy czeniem rodków Europejskiego Funduszu Rybackiego oraz rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4.

5. Minister Finansów na wniosek ministra w ciwego do spraw rozwoju wsi lub ministra ciwego do spraw rynków rolnych dokonuje przeniesie mi dzy cz ciami i dzia ami w

ramach wydatków z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4. 6. W ciwy dysponent cz ci bud etowej mo e dokonywa przeniesie w ramach cz ci

i dzia u klasyfikacji wydatków z udzia em rodków, o który mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4. Art. 195. 1. Minister w ciwy do spraw rozwoju regionalnego sprawuje nadzór i kontrol nad realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich, z wy czeniem rodków Europejskiego Funduszu Rybackiego oraz rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3

pkt 4. 2. Minister w ciwy do spraw rozwoju wsi, minister w ciwy do spraw rynków rolnych

oraz minister w ciwy do spraw rybo ówstwa sprawuj nadzór i kontrol nad realizacj programów finansowanych odpowiednio z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4, i rodków Europejskiego Funduszu Rybackiego. Art. 200. 1. Obs ug bankow p atno ci prowadzi Bank Gospodarstwa Krajowego w ramach umowy rachunku bankowego zawartej z Ministrem Finansów.

2. Minister Finansów przedstawia do zaopiniowania ministrowi w ciwemu do spraw rozwoju regionalnego oraz ministrowi w ciwemu do spraw rybo ówstwa projekt umowy, o której mowa w ust. 1.

Dzia IV

rodki europejskie i inne rodki pochodz ce ze róde zagranicznych, niepodlegaj ce zwrotowi (art. 202 – art. 210)

36

Art. 202. 1. rodki pochodz ce z bud etu Unii Europejskiej oraz niepodlegaj ce zwrotowi rodki z pomocy udzielanej przez pa stwa cz onkowskie Europejskiego Porozumienia o

Wolnym Handlu s gromadzone na wyodr bnionych rachunkach bankowych. 2. Obs ug bankow rachunków, o których mowa w ust. 1, prowadzi Narodowy Bank

Polski lub Bank Gospodarstwa Krajowego na podstawie umów rachunku bankowego. 3. W ramach obs ugi, o której mowa w ust. 2, Narodowy Bank Polski lub Bank

Gospodarstwa Krajowego dokonuj wyp at na podstawie dyspozycji Ministra Finansów lub jego pe nomocników, a w zakresie rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b, na podstawie dyspozycji ministra w ciwego do spraw rozwoju regionalnego. Art. 203. rodki, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 6, stanowi dochody jednostek samorz du terytorialnego, przychody innych jednostek sektora finansów publicznych lub jednostek spoza tego sektora, je eli jednostki otrzyma y te rodki bezpo rednio od dawcy rodków, chyba e mo liwo otrzymania tych rodków wynika z umowy mi dzynarodowej lub porozumienia mi dzy organem administracji rz dowej a dawc rodków.

Art. 204. rodki, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, s przeznaczone wy cznie na cele okre lone w umowie mi dzynarodowej, przepisach odr bnych lub deklaracji dawcy. Art. 205. Minister Finansów przekazuje do centralnej bazy danych Komisji Europejskiej, o której mowa w art. 95 ust. 1 rozporz dzenia Rady (WE, EURATOM) Nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporz dzenia finansowego maj cego zastosowanie do bud etu ogólnego Wspólnot Europejskich (Dz. Urz. UE L 248 z 16.09.2002, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 1, t. 4, str. 74, z pó n. zm.), informacje dotycz ce podmiotów wymienionych w art. 93 ust. 1 lit. e tego rozporz dzenia. Art. 206. 1. Szczegó owe warunki dofinansowania projektu okre la umowa o dofinansowanie projektu, o której mowa w art. 5 pkt 9 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo w art. 9 pkt 4 lit. b ustawy o wspieraniu zrównowa onego rozwoju sektora rybackiego z udzia em Europejskiego Funduszu Rybackiego.

2. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna okre la w szczególno ci: 1) opis projektu lub zadania, w tym cel, na jaki przyznano rodki, i termin jego realizacji; 2) harmonogram dokonywania wydatków, obejmuj cy okres co najmniej jednego

kwarta u; 3) wysoko przyznanych rodków; 4) zobowi zanie do poddania si kontroli i tryb kontroli realizacji projektu lub zadania; 5) termin i sposób rozliczenia projektu oraz ewentualnych zaliczek; 6) formy zabezpiecze nale ytego wykonania zobowi za wynikaj cych z umowy; 7) warunki rozwi zania umowy ze wzgl du na nieprawid owo ci wyst puj ce w trakcie

realizacji projektu; 8) warunki i terminy zwrotu rodków nieprawid owo wykorzystanych lub pobranych w

nadmiernej wysoko ci lub w sposób nienale ny. 3. Aktualizacja harmonogramu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, nie wymaga zmiany

umowy, o której mowa w ust. 1.

37

4. Przepis ust. 2 pkt 6 nie ma zastosowania do beneficjenta programu finansowanego z udzia em rodków europejskich, b cego jednostk sektora finansów publicznych albo fundacj , której jedynym fundatorem jest Skarb Pa stwa, a tak e do Banku Gospodarstwa Krajowego.

5. W przypadku gdy beneficjentem jest pa stwowa jednostka bud etowa, warunki, o których mowa ust. 1, okre lone zostaj w porozumieniu. Przepis ust. 2 stosuje si odpowiednio, z wyj tkiem pkt 6 i 8.

Art. 207. 1. W przypadku gdy rodki przeznaczone na realizacj programów finansowanych z udzia em rodków europejskich s :

1) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, 2) wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 184, 3) pobrane nienale nie lub w nadmiernej wysoko ci – podlegaj zwrotowi przez beneficjenta wraz z odsetkami w wysoko ci okre lonej jak

dla zaleg ci podatkowych, liczonymi od dnia przekazania rodków, w terminie 14 dni od dnia dor czenia decyzji, o której mowa w ust. 9, na wskazany w tej decyzji rachunek bankowy, z zastrze eniem ust. 8 i 10.

2. Zwrot rodków mo e zosta dokonany przez pomniejszenie kolejnej p atno ci na rzecz beneficjenta o kwot podlegaj zwrotowi. Instytucja, o której mowa w art. 188 ust. 1, uwzgl dnia t kwot w zleceniu p atno ci kierowanym do Banku Gospodarstwa Krajowego. W takim przypadku przepisu ust. 4 pkt 3 nie stosuje si .

3. Przepis ust. 2 stosuje si odpowiednio do odsetek, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 189 ust. 3.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, beneficjent zostaje wykluczony z mo liwo ci otrzymania rodków, o których mowa w ust. 1, je eli:

1) otrzyma p atno na podstawie przedstawionych jako autentyczne dokumentów podrobionych lub przerobionych lub dokumentów potwierdzaj cych nieprawd lub

2) na skutek okoliczno ci le cych po stronie beneficjenta nie zrealizowa pe nego zakresu rzeczowego projektu w przypadku projektów infrastrukturalnych lub nie zrealizowa celu projektu, lub

3) nie zwróci rodków w terminie, o którym mowa w ust. 1, lub 4) okoliczno ci, o których mowa w ust. 1, wyst pi y wskutek pope nienia

przest pstwa przez beneficjenta, partnera, podmiot upowa niony do dokonywania wydatków, a w przypadku gdy podmioty te nie s osobami fizycznymi - osob uprawnion do wykonywania w ramach projektu czynno ci w imieniu beneficjenta, przy czym fakt pope nienia przest pstwa przez wy ej wymienione podmioty zosta potwierdzony prawomocnym wyrokiem s dowym.

5. Okres wykluczenia, o którym mowa w ust. 4, rozpoczyna si od dnia, kiedy decyzja, o której mowa w ust. 9, sta a si ostateczna, za ko czy si z up ywem trzech lat od dnia dokonania zwrotu tych rodków. Je eli okoliczno ci, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 4, zosta y stwierdzone po dniu, w którym decyzja, o której mowa w ust. 9, sta a si ostateczna, okres wykluczenia rozpoczyna si od dnia stwierdzenia tych okoliczno ci, z zastrze eniem ust. 6.

6. Je eli zwrot rodków przez beneficjenta, o którym mowa w ust. 4 pkt 1, 2 i 4, zosta dokonany w trybie okre lonym w ust. 8 lub przed wydaniem decyzji o której mowa w ust. 9, okres wykluczenia okre lony w ust. 4 rozpoczyna si od dnia stwierdzenia okoliczno ci, o

38

których mowa w ust. 4 pkt 1, 2 i 4, a ko czy si z up ywem trzech lat liczonych od dnia dokonania zwrotu rodków przez beneficjenta.

7. Przepisu ust. 4 nie stosuje si do podmiotów, które na podstawie odr bnych przepisów realizuj zadania interesu publicznego, je eli spowoduje to niemo no wdro enia dzia ania w ramach programu lub znacznej jego cz ci, oraz do jednostek samorz du terytorialnego.

8. W przypadku stwierdzenia okoliczno ci, o których mowa w ust. 1, instytucja, która podpisa a umow z beneficjentem, wzywa go do:

1) zwrotu rodków lub 2) do wyra enia zgody na pomniejszenie kolejnych p atno ci, o którym mowa w ust. 2, w terminie 14 dni od dnia dor czenia wezwania.

9. Po bezskutecznym up ywie terminu, o którym mowa w ust. 8, organ pe ni cy funkcj instytucji zarz dzaj cej lub instytucji po rednicz cej w rozumieniu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównowa onego rozwoju sektora rybackiego z udzia em Europejskiego Funduszu Rybackiego wydaje decyzj okre laj kwot przypadaj do zwrotu i termin, od którego nalicza si odsetki, oraz sposób zwrotu rodków, z uwzgl dnieniem ust. 2. 10. Decyzji, o której mowa w ust. 9, nie wydaje si , je eli dokonano zwrotu rodków przed jej wydaniem. 11. Instytucja zarz dzaj ca lub instytucja po rednicz ca mo e, na podstawie porozumienia lub umowy, o których mowa w art. 27 i art. 32 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, upowa ni instytucj wdra aj , b jednostk sektora finansów publicznych, do wydawania decyzji, o której mowa w ust. 9. 12. Od decyzji, o której mowa w ust. 9, wydanej przez instytucj po rednicz lub instytucj wdra aj , o której mowa w ust. 11, beneficjent mo e z odwo anie do

ciwej instytucji zarz dzaj cej; w przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez instytucj zarz dzaj beneficjent mo e zwróci si do tej instytucji z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. 13. Przepisów ust. 1-9 nie stosuje si do pa stwowych jednostek bud etowych. Art. 208. 1. Przepisy art. 187-191, art. 193 oraz art. 205-207 nie dotycz Wspólnej Polityki Rolnej, która jest finansowana zgodnie z odr bnymi ustawami.

2. rodki europejskie w cz ci dotycz cej Wspólnej Polityki Rolnej s przekazywane agencjom p atniczym przez Bank Gospodarstwa Krajowego w oparciu o umow zawart z Ministrem Finansów.

3. Obs ug bankow rachunków agencji p atniczych w zakresie rodków, o których mowa w ust. 2, prowadzi Narodowy Bank Polski na podstawie umów rachunku bankowego. Art. 209. 1. Nale no ci i wierzytelno ci przypadaj ce agencjom p atniczym w ramach Wspólnej Polityki Rolnej mog by , w szczególnie uzasadnionych przypadkach, umarzane w ca ci lub w cz ci, a ich sp ata odraczana lub rozk adana na raty.

2. Rada Ministrów okre li, w drodze rozporz dzenia, szczegó owe zasady i tryb umarzania w ca ci lub w cz ci, odraczania lub rozk adania na raty sp aty nale no ci, o których mowa w ust. 1, a tak e wska e organy do tego uprawnione, z uwzgl dnieniem:

1) przes anek uzasadniaj cych umorzenie w ca ci lub w cz ci, odroczenie lub roz enie na raty sp aty tych nale no ci;

2) rodzaju i zakresu udzielonych ulg w sp aceniu nale no ci;

39

3) w ciwo ci organów uprawnionych do umarzania nale no ci w ca ci lub w cz ci, odraczania lub rozk adania ich sp aty na raty w zale no ci od wysoko ci kwoty udzielonej ulgi.

Art. 210. 1. Minister Finansów prowadzi rejestr podmiotów wykluczonych na podstawie art. 207 oraz udost pnia te informacje instytucjom zarz dzaj cym, instytucjom po rednicz cym, instytucjom wdra aj cym i instytucji certyfikuj cej.

2. Minister Finansów okre li, w drodze rozporz dzenia: 1) sposób i tryb wpisywania podmiotów wykluczonych do rejestru, o którym mowa w

ust. 1, 2) wzór formularza zg oszenia podmiotu podlegaj cego wpisowi do rejestru, 3) zakres przedmiotowy informacji, które b zawarte w rejestrze, 4) sposób i tryb uzyskiwania informacji z rejestru, 5) tryb przekazywania informacji zawartych w rejestrze, 6) sposób i tryb dokonywania zmian w rejestrze – zapewniaj c ochron informacji zawartych w rejestrze przed ich ujawnieniem

osobom i podmiotom nieuprawnionym. 3) Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. – Przepisy wprowadzaj ce ustaw o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241)

Art. 101. 1. Z dniem 1 stycznia 2010 r. Bank Gospodarstwa Krajowego przejmuje dokonywanie p atno ci wynikaj cych z umów o dofinansowanie oraz decyzji o dofinansowanie, o których mowa w art. 5 pkt 9 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju albo w art. 9 pkt 4 ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównowa onego rozwoju sektora rybackiego z udzia em Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. U. Nr 72, poz. 619), odpowiednio zawartych lub wydanych przed dniem 1 stycznia 2010 r. Umowy te oraz decyzje nie wymagaj zmian w tym zakresie.

2. Przepis ust. 1 stosuje si odpowiednio do dokumentów tworz cych systemy realizacji w cz ci niepodlegaj cej zatwierdzeniu przez w ciwe organy Komisji Europejskiej.

3. Instytucja, z któr beneficjent zawar umow o dofinansowanie, informuje beneficjenta o zmianie instytucji dokonuj cej p atno ci, w terminie 14 dni od dnia wej cia w ycie niniejszego przepisu.

Art. 111. Do rozliczenia rodków przekazanych do dnia 31 grudnia 2009 r. na realizacj programów, projektów i zada finansowanych z udzia em rodków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w art. 1, stosuje si przepisy dotychczasowe. Rozliczenie tych rodków powinno nast pi nie pó niej ni do dnia 30 czerwca 2010 r. Art. 112. 1. Do programów i projektów realizowanych w ramach programów finansowanych z udzia em rodków przedakcesyjnych oraz rodków Programu rodki Przej ciowe w zakresie dokumentów tworz cych system realizacji tych programów stosuje si przepisy dotychczasowe.

2. Do programów i projektów realizowanych w ramach Narodowego Planu Rozwoju, o którym mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju, stosuje si przepisy ustawy, o której mowa w art. 85, w brzmieniu obowi zuj cym przed dniem

40

wej cia w ycie ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 249, poz. 1832), a w zakresie prefinansowania programów i projektów wspó finansowanych rodkami pochodz cymi z bud etu Unii Europejskiej - tak e akty wykonawcze wydane na ich podstawie, z zastrze eniem art. 120 niniejszej ustawy, do czasu zako czenia realizacji tych programów i projektów.

Art. 113. 1. Dotacje udzielone przed dniem wej cia w ycie ustawy, o której mowa w art. 1, podlegaj zwrotowi na podstawie dotychczasowych przepisów.

2. W przypadku wykorzystania dotacji udzielonej przed dniem wej cia w ycie ustawy wymienionej w art. 85 niezgodnie z przeznaczeniem stosuje si art. 145 ust. 6 tej ustawy.

3. Wszcz te przed dniem wej cia w ycie ustawy, o której mowa w art. 1, sprawy dotycz ce zwrotu dotacji, rozpatrywane przez naczelnika urz du skarbowego, organy kontroli skarbowej oraz organy odwo awcze, prowadz w dalszym ci gu te organy a do zako czenia post powania. W ciwo organu odwo awczego okre laj odr bne przepisy.

4. W sprawach wznowienia post powania o zwrot dotacji zako czonego decyzj ostateczn , stwierdzenia niewa no ci oraz uchylenia lub zmiany takiej decyzji w ciwe s organy w ciwe w takich sprawach po dniu wej cia w ycie ustawy, o której mowa w art. 1, przy czym wszystkie ju podj te w post powaniu czynno ci pozostaj w mocy.

Art. 115. 1. Do spraw dotycz cych niepodatkowych nale no ci bud etowych, o których mowa w art. 60 ustawy wymienionej w art. 1, wszcz tych i niezako czonych decyzj ostateczn przed dniem wej cia w ycie niniejszej ustawy stosuje si przepisy dotychczasowe.

2. Do egzekucji nale no ci z tytu u przychodów z prywatyzacji wszcz tych i niezako czonych przed dniem wej cia w ycie niniejszej ustawy stosuje si przepisy dotychczasowe.

Art. 119. 1. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustawy, o której mowa w art. 85, zachowuj moc do czasu wej cia w ycie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ustawy, o której mowa w art. 1, nie d ej jednak ni do dnia 31 grudnia 2010 r., z zastrze eniem ust. 2 i art. 112.

2. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 109 ust. 5 ustawy, o której mowa w art. 85, zachowuj moc do dnia 31 grudnia 2012 r.

3. Wydane na podstawie dotychczasowych przepisów zarz dzenia i rozporz dzenia w sprawie emisji skarbowych papierów warto ciowych zachowuj moc, a wyemitowane na ich podstawie obligacje s oferowane i wykupywane na zasadach w nich zawartych.

4. Do czasu wej cia w ycie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 34 ust. 9 ustawy, o której mowa w art. 33, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw , zachowuj moc dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 34 ust. 9 ustawy, o której mowa w art. 33, w brzmieniu obowi zuj cym do dnia 31 grudnia 2011 r. Art. 120. Przepisy niniejszej ustawy oraz ustawy, o której mowa w art. 1, maj zastosowanie po raz pierwszy do opracowywania i uchwalania projektu ustawy bud etowej na rok 2010.