Remont i przebudowa pałacu Pod Blachą w zespole Zamku Królewskiego w Warszawie

Pałac Pod Blachą, jeden z najcenniejszych zabytków Warszawy, późnobarokową formę otrzymał w następstwie przebudów w latach 1720-1760. Ocalały w czasie wojny, odrestaurowany w latach 1948-1949 wykorzystywany był na cele administracyjne i biurowe. W 1989 roku przekazany został Zamkowi Królewskiemu. Wykonane doraźnie prace remontowe pozwoliły na użytkowanie wnętrz pałacowych w ograniczonym zakresie, tym bardziej, że zły stan techniczny, m.in. ze względu na warunki geologiczne drastycznie się pogarszał.

Pałac Pod Blachą zlokalizowany jest w strefie Skarpy Warszawskiej, która jest złożona i trudna geotechniczne oraz przecina warstwy wodonośne. Wiek obiektu, liczne przebudowy i rozbudowy, różny poziom fundamentowania, pożar, wojna, budowa i eksploatacja Trasy W-Z w połączeniu z nawodnionym, niejednorodnym, w części nasypowym, podłożem gruntowym spowodowały znaczne i liczne uszkodzenia.

Remont i przebudowa pałacu Pod Blachą w zespole Zamku Królewskiego w Warszawie

Najpoważniejsze uszkodzenia Pałacu pod Blachą

• brak stabilnego posadowienia fundamentów, zwłaszcza skrzydła południowego i północnego,

• duże zawilgocenie murów, spowodowane brakiem poziomych i pionowych izolacji przeciwwilgociowych fundamentów,

• plamy i przebarwienia solne oraz zniszczenia murów, okładzin kamiennych i tynków zewnętrznych,

• pęknięcia ścian,

• obszerne i głębokie zniszczenia strukturalne tynku wewnętrznego,

• zagrzybienie,

• zły stan techniczny instalacji wewnętrznych (elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych, teletechnicznych),

Remont i przebudowa pałacu Pod Blachą w zespole Zamku Królewskiego w Warszawie

Remont pałacu należał do najtrudniejszych przedsięwzięć technicznych, ekonomicznych i organizacyjnych Zamku w ostatnich latach.

• W 2001 roku opracowano projekt podstawowy remontu pałacu, a w 2004 roku zaktualizowano go. Uzyskano pozytywną opinię Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i pozwolenie na rozpoczęcie prac. W 2004 roku Zamek otrzymał pierwsze pieniądze na ratowanie zabytku. Jednocześnie przygotowany został wniosek do Unii Europejskiej o dalsze sfinansowanie remontu

• Data złożenia wniosku: 16 września 2004r.

• Decyzja o przyznaniu dofinansowania: Uchwała Zarządu Województwa Mazowieckiego z dnia 11 stycznia 2005r.

• Zawarcie umowy prefinansowania projektu przez Bank Gospodarstwa Krajowego S.A.: 13 września 2005r.

• Zawarcie umowy dofinansowania z Wojewodą Mazowieckim: 20 września 2005r.

• Kompleksowy remont pałacu Pod Blachą przeprowadzony został w latach 2004-2008. Realizacja projektu pn. „Remont i przebudowa pałacu Pod Blachą w zespole Zamku Królewskiego w Warszawie” prowadzona była na podstawie umowy zawartej pomiędzy Wojewodą Mazowieckim a Zamkiem Królewskim w Warszawie w ramach Priorytetu 1 – „Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów”, Działania 1.4 – „Rozwój turystyki i kultury” – ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach ZPORR oraz wsparcia z budżetu państwa. Realizacja ww. przedsięwzięcia została sfinansowana z następujących źródeł:

• Ze środków Unii Europejskiej 21 745 029,43 PLN (52% wartości inwestycji)

• Ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 6 204 463,03 PLN (15% wartości inwestycji)

• Ze środków własnych Zamku Królewskiego 13 497 135,56 PLN (33% wartości inwestycji).

• Łączna wartość inwestycji wyniosła 41 446 628,02 PLN.

Remont i przebudowa pałacu Pod Blachą w zespole Zamku Królewskiego w Warszawie

Po rozstrzygnięciu przetargu rozpoczęto pierwszy etap prac.

• wykonano wzmocnienie podłoża gruntowego pod poszczególnymi skrzydłami pałacu, metodą iniekcji wysokociśnieniowej,

• wzmocniono konstrukcję Korpusu Głównego, poprzez wykonanie żelbetowych wieńców obwodowych.

• wykonano izolacje ścian fundamentowych,

• przeprowadzono odwodnienie terenu,

• przebudowano infrastrukturę zewnętrzną w rejonie obiektu - wybudowano drogę dojazdową na dziedziniec.

W trakcie rutynowych, wyprzedzających badań archeologicznych na terenie dziedzińca, w miejscu projektowanej komory podziemnej, natrafiono m.in. na XIV-wieczny kamienno-ceglany mur o wątku wendyjskim, a także pozostałości po wcześniejszym ziemno-drewnianym wale grodu warszawskiego. Prace remontowe wówczas wstrzymano w celu uzyskania maksymalnych informacji o zasięgu i przebiegu odsłoniętej konstrukcji wału.

Remont i przebudowa pałacu Pod Blachą w zespole Zamku Królewskiego w Warszawie

Remont i przebudowa pałacu Pod Blachą w zespole Zamku Królewskiego w Warszawie

Podstawowe założenia opracowania projektu architektonicznego:• naprawa, wzmocnienie i wykonanie izolacji przeciwwilgociowych

fundamentów,• wykonanie podziemnej komory technicznej,• przebudowa sieci infrastruktury zewnętrznej, • remont wszystkich pomieszczeń, również w zakresie konstrukcji murów, • udostępnienie pałacu Pod Blachą osobom niepełnosprawnym – pochylnie,

winda, toalety,• adaptacja części pomieszczeń do nowych funkcji,• odtworzenie historycznego układu pomieszczeń poziomu 0 i +1

w korpusie głównym, przywrócenie w części pomieszczeń ich historycznego wystroju,

• wymiana w całości stolarki okiennej i drzwiowej na stolarkę poprawną historycznie,

• remont i naprawa dachów, przebudowa dachu nad skrzydłem północnym,• renowacja elewacji wraz z konserwacją rzeźb,• wymiana wszystkich instalacji wewnętrznych i urządzeń technicznych,• wyposażenie zespołu pałacowego i Biblioteki w wentylację

mechaniczną i klimatyzację,• remont nawierzchni dziedzińca,

W wyniku przeprowadzonego remontu Pałac Pod Blachą przywrócono do pełnej sprawności technicznej określając zarazem na nowo jego funkcje muzealne i edukacyjne.

• Elewacja otrzymała nową historyczną kolorystykę, a rzeźby i kamieniarkę poddano gruntownej konserwacji.

• Odtworzono podziały historyczne wnętrz, dostosowując je w trakcie remontu do nowych zadań.

• Udostępniona została już nowa ekspozycja kobierców Fundacji Teresy Sahakian oraz wielofunkcyjne pomieszczenia dydaktyczne.

• Trwają prace nad urządzaniem wnętrz poświęconych ks. Józefowi Poniatowskiemu.

• Wprowadzono klimatyzację, a na pomieszczenie tych i innych urządzeń technicznych wykonano specjalną komorę pod dziedzińcem.

• Z kostki granitowej i bazaltowej ułożona została nad nią nawierzchnia nowego dziedzińca, w przyszłości miejsce spotkań i wystaw plenerowych.

• W całym obiekcie wykonano badania i prace konserwatorskie, odsłaniające wszędzie tam gdzie było to możliwe dawne relikty przywracając wnętrzom zabytkowy charakter.

Remont i przebudowa pałacu Pod Blachą w zespole Zamku Królewskiego w Warszawie