Reakcje w chemii organicznej - biochwet.up.lublin.pl · Reakcje eliminacji (odszczepienia)...
-
Upload
trinhtuyen -
Category
Documents
-
view
221 -
download
2
Transcript of Reakcje w chemii organicznej - biochwet.up.lublin.pl · Reakcje eliminacji (odszczepienia)...
Typy reakcji w chemii organicznej
• Reakcje substytucji (podstawienia)
• Reakcje addycji (przyłączania)
• Reakcje eliminacji (odszczepienia)
• Reakcje polimeryzacji
• Reakcje polikondensacji
• Reakcje estryfikacji
Reakcje substytucji (wymiany) substytucji
• Reakcja substytucji – reakcja chemiczna polegająca na wymianie jednego lub kilku atomów w cząsteczce związku chemicznego.
Reakcje te mogą zachodzić według mechanizmu:
• rodnikowego (substytucja rodnikowa)
• elektrofilowego (substytucja elektrofilowa)
• nukleofilowego (substytucja nukleofilowa)
Substytucja rodnikowa
Przykład:
- chlorowanie benzenu, katalizowane światłem
Przykład:
- chlorowanie metanu, katalizowane światłem
Reakcje addycji (przyłączania) • Reakcja addycji - reakcja chemiczna polegającej na
przyłączeniu jednej cząsteczki do drugiej w wyniku czego powstaje tylko jeden produkt, bez żadnych produktów ubocznych.
Reakcje te mogą zachodzić według mechanizmu:
• rodnikowego (addycja rodnikowa)
• elektrofilowego (addycja elektrofilowa)
• nukleofilowego (addycja nukleofilowa)
Reakcje eliminacji (odszczepienia) • Eliminacja - to reakcja chemiczna powodująca
usunięcie (wyeliminowanie) atomów lub ich grup z cząsteczki bez jednoczesnego przyłączenia się innych atomów lub ich grup.
Reakcje te mogą zachodzić według mechanizmu:
• alfa-eliminacja (odszczepienie od tego samego atomu węgla)
• beta-eliminacja (odszczepienie od sąsiadujących ze sobą atomów
węgla )
• gamma-eliminacja (odszczepienie od atomów węgla nie
sąsiadujących ze sobą)
Reakcje polimeryzacji • Polimeryzacja to reakcja, w wyniku której związki chemiczne
o małej masie cząsteczkowej zwane monomerami lub mieszanina kilku takich związków reagują same ze sobą, aż do wyczerpania wolnych grup funkcyjnych, w wyniku czego powstają cząsteczki o wielokrotnie większej masie cząsteczkowej od substratów, tworząc polimer, nie powstają produkty dodatkowe.
Reakcje polikondensacji (kondensacji)
• Polikondensacja - reakcja polimeryzacji, przebiegająca stopniowo i z wydzieleniem niskocząsteczkowego produktu ubocznego (np. wody, metanolu).
Reakcje estryfikacji
• Estryfikacja - reakcja chemiczna w wyniku której powstają estry.
Reakcje te mogą być katalizowane przez:
• kwas
• zasadę
Reakcja estryfikacji
Przebieg katalizowanej silnym kwasem mineralnym estryfikacji
według Fishera wygląda następująco: