RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy...

15
RAPORT Z WYNIKÓW BADANIA SZANS i ASPIRACJI ZAWODOWYCH MŁODZIEŻY SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH MIASTA BYDGOSZCZY w 2018 r. Od 2005 r. prowadzone jest badanie ankietowe wśród młodzieży ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych. Jego celem jest diagnozowanie poglądów, oczekiwań oraz postaw związanych z rynkiem pracy, dalszą nauką i planami migracyjnymi młodych ludzi. W tym roku poszerzyliśmy jednak zakres badania, dodając pytania dotyczące postrzegania Bydgoszczy przez pryzmat jej mocnych i słabych stron. Opracowanie, poza wynikami badania przeprowadzonego w 2018 r. zawiera także informacje o zmianach jakie zaszły w ciągu ostatnich 10 lat w postrzeganiu przez młodych ludzi swoich możliwości rozwojowych.

Transcript of RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy...

Page 1: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

RAPORT

Z WYNIKÓW BADANIA

SZANS i ASPIRACJI ZAWODOWYCH

MŁODZIEŻY

SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH

MIASTA BYDGOSZCZY

w 2018 r.

Od 2005 r. prowadzone jest badanie ankietowe wśród młodzieży ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych. Jego celem

jest diagnozowanie poglądów, oczekiwań oraz postaw związanych z rynkiem pracy, dalszą nauką i planami

migracyjnymi młodych ludzi. W tym roku poszerzyliśmy jednak zakres badania, dodając pytania dotyczące

postrzegania Bydgoszczy przez pryzmat jej mocnych i słabych stron.

Opracowanie, poza wynikami badania przeprowadzonego w 2018 r. zawiera także informacje o zmianach jakie zaszły

w ciągu ostatnich 10 lat w postrzeganiu przez młodych ludzi swoich możliwości rozwojowych.

Page 2: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 2

Charakterystyka badanych

W roku szkolnym 2017/2018 badaniem ankietowym objęto 483 uczniów z 8 bydgoskich placówek

oświatowych, tj. z 3 liceów (42,7% respondentów) i 5 techników (57,3%). Większą część ankietowanych

stanowili mężczyźni – 55,2%. Mimo, że sondaż dotyczył uczniów bydgoskich placówek oświatowych, 187

ankietowanych (38,7%) zamieszkiwało poza Bydgoszczą. Spośród osób, które podały miejsce zamieszkania

inne niż Bydgoszcz, 58,0% pochodziło z powiatu bydgoskiego, a 75,3% z Bydgoskiego Obszaru

Metropolitalnego.

Wykres 1. Respondenci zamieszkali poza Bydgoszczą według gminy zamieszkania w 2018 r. (n=187)

Szanse na rynku pracy

Wśród 481 osób, które odpowiedziały na pytanie dotyczące zainteresowania sytuacją na rynku pracy,

pozytywnej odpowiedzi udzieliło 47,4% młodzieży, było to mniej niż w 2009 r., kiedy udział ten wyniósł

54,6%.

Tylko 38,6% ankietowanych oceniło jak zmieniły się w ostatnich miesiącach ich szanse na znalezienie pracy.

Poprawę zauważyło 15,7% ankietowanych, pogorszenie – 4,3%, a 18,6% stwierdziło, że możliwości nie

zmieniły się. Analizując dane z dziesięciolecia można zauważyć, że od 2014 r. zwiększa się udział

akietowanych, uważających, że szanse na znalezienie pracy w ostatnich miesiącach poprawiły się. Od

2013 r., kiedy ich udział był najniższy i wyniósł zaledwie 2,8%, nastąpił wzrost ich udziału o 12,9 punktów

procentowych. Przeciwną tendencję można zaobserwować, biorąc pod uwagę udział osób, które stwierdziły

pogorszenie szans na znalezienie pracy – spadek udziału z 28,2% w 2009 r. do 4,3% obecnie. Jednak

w całym badanym okresie największy udział dotyczył respondentów niepotrafiących ocenić swoich szans na

znalezienie pracy, w 2018 r. wyniósł 61,4% i był niższy niż przed rokiem o 7,2 punktów procentowych, ale

wyższy niż w 2009 r. o 6,1 punktów.

Wykres 2. Ocena szans otrzymania pracy (n2018=481)

Bia

łe B

łota

Osi

elsk

o

Dob

rcz

Now

a W

ieś

Wlk

.

Sol

ec K

ujaw

ski

Szu

bin

Kor

onow

o

Dąb

row

a C

hełm

ińsk

a

Pru

szcz

Sic

ienk

o

Nak

ło n

ad N

otec

Wię

cbor

k

Lubi

ewo

Łabi

szyn

Św

ieka

tow

o

Wyr

zysk

Zła

wie

ś W

ielk

a

Bar

cin

Che

łmno

Gni

ezno

Kcy

nia

Sęp

ulno

Kra

jeńs

kie

Soś

no

Szc

zeci

n

Uni

sław

Buk

owie

c

Cho

jnic

e

Cze

rsk

Gos

tycy

n

Inow

rocł

aw

Kac

zory

Kru

szw

ica

Mro

cza

Św

ieci

e

Zło

tnik

i Kuj

awsk

ie

Żni

n

Nie

spre

cyzo

wan

a

0%

20%

40%

60%

80%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Poprawa Bez zmian Pogorszenie Trudno powiedzieć

Gminy powiatu bydgoskiego

w %

Pozostałe gminy Bydgoskiego Obszaru Metropolitalnego

Sęp

ólno

Inne

Page 3: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 3

Znajomość instytucji rynku pracy

Spośród instytucji rynku pracy największą znajomością wśród badanych, podobnie jak w latach ubiegłych,

cieszył się Powiatowy Urząd Pracy (89,4%) i agencje zatrudnienia (88,5%). Zbliżoną rozpoznawalność

osiągnęły instytucje pośrednictwa zawodowego (84,6%). Natomiast za instytucje, których istnienia nie byli

świadomi, respondenci uznali hufce pracy – 47,4% wskazań oraz w mniejszym stopniu organizacje

pracodawców – 35,1%. Z kolei, biorąc pod uwagę korzystanie z usług omawianych instytucji, najczęściej

uczniowie mieli doświadczenia z instytucjami szkoleniowymi (4,2%) i agencjami zatrudnienia (3,5%) oraz

z instytucjami poradnictwa zawodowego (3,1%). Doradcy edukacyjno-szkoleniowi i Powiatowy Urząd Pracy

zdobyli odpowiednio 2,7% oraz 1,3%, a pozostałe instytucje nie przekroczyły 1%.

Wykres 3. Znajomość instytucji rynku pracy w 2018 r.

Plany zawodowe

Preferencje, co do sektora w którym zamierza w przyszłości pracować młodzież w 2018 r. określiło 99,8%

badanych. W porównaniu z poprzednimi edycjami badania, struktura zamierzeń nie zmieniła się znacząco.

Na przestrzeni dziesięciu lat, dziewięć razy największy udział wskazań dotyczył działalności gospodarczej.

W 2018 r. wyniósł on 39,2% i był to najwyższy wynik od 2009 r., kiedy tę odpowiedź wybrało 40,5%

badanych. Drugą pod względem częstości wyboru odpowiedzią w 2018 r., jak i prawie całym analizowanym

okresie, była praca najemna w prywatnej firmie. Jednak na przestrzeni 10 lat można zauważyć spadek

zainteresowania tym wariantem (z 31,3% w 2009 r. do 25,9% obecnie). Trzecią opcją według popularności

był sektor publiczny – 16,0% w bieżącym roku. Najmniejsze zainteresowanie młodzież wykazuje pracą

w gospodarstwie rolnym i w organizacji pozarządowej (odpowiednio 1,7% i 1,0% w 2018 r.). Część

respondentów (16,2% w 2018 r.) nie potrafiło dokonać wyboru w tej kwestii.

Wykres 4. Planowany sektor podjęcia pracy w % (n2018=482)

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

Nie wiem, że istnieją Wiem, ale nie miałem kontaktu Wiem, miałem okazję poznać Korzystam z usług

PUP(n=478)

Hufce pracy(n=479)

Agencje zatrudnienia (n=478)

Instytucje szkoleniowe(n=478)

Poradnictwo zawodowe(n=480)

Związki zawodowe(n=478)

Organizacje pracodawców(n=478)

Doradcy edukacyjno-szkoleniowi(n=478)

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

praca najemna w firmach prywatnych działalność gospodarcza gospodarstwo rolne

Sektor publiczny Sektor organizacji pozarządowych Brak zdecydowania

Sektor prywatny:

Page 4: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 4

Po raz pierwszy zadaliśmy młodzieży pytanie „W jakiej branży chciał(a)byś pracować?”, z możliwością

wyboru 3 spośród podanych wariantów.

Wykres 5. Branże preferowane przy wyborze pracy w 2018 r. (n=810; 3 możliwe odpowiedzi)

Ankietowani młodzi ludzie najchętniej swoją przyszłość wiązaliby z branżami: inżynieria i technologia

(przemysł) – 14,0%, IT i telekomunikacja – 13,0% oraz medycyna i farmacja 12,0%. Najmniej popularne

branże wśród podanych to: prawo i branża doradcza – 2,8% oraz transport, spedycja i logistyka – 5,6%.

Wśród branż zaklasyfikowanych do kategorii inne, respondenci najczęściej wskazywali: gastronomię,

kosmetologię oraz sport.

Natomiast w przypadku zakładania własnej firmy respondenci wybraliby zarówno w 2018 r., jak i w 2009 r.

zdecydowanie branżę usługową. Na przestrzeni 10 lat zmniejszyło się zainteresowanie założeniem firmy

handlowej, budowlanej czy transportowej. Natomiast proporcjonalnie więcej osób w 2018 r. myślało

o przemyśle. Zdecydowanie wzrósł też poziom niezdecydowania wśród ankietowanych.

Wykres 6. Branże preferowane przy zakładaniu własnej firmy

14,0%

13,0%

12,0%

8,4%8,0%

7,9%

6,9%

6,5%

6,3%

5,6%

2,8%4,8%

3,8%

Inżynieria i technologia (przemysł)

IT, telekomunikacja

Medycyna, farmacja

Finanse , bankowość, audyt

Handel i sprzedaż

Marketing, PR, reklama

Budownictwo

Hotelarstwo i turystyka

Media

Transport, spedycja, logistyka

Prawo i branża doradcza

Nie ma znaczenia

Inne

45,0%

11,3%

10,9%

8,8%

6,0%

3,2%

14,8%

2009n= 284

39,6%

7,7%7,2%

7,0%

6,8%

4,3%

22,5%

4,9%

2018n=470

Inne usługi

Obsługa nieruchomości i firm

Handel

Budownictwo

Przemysł

Transport

Trudno powiedzieć

Inne

Page 5: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 5

Warunki startu życiowego

Kolejne pytanie dotyczyło oczekiwań co do formy wspierania startu życiowego przez państwo i samorząd.

Respondenci mieli za zadanie wybrać 3 odpowiedzi i uszeregować je według ważności. Jako priorytet

najwięcej respondentów wybrało: możliwości podwyższania kwalifikacji zawodowych (35,8%), płatny staż

w wybranym zakładzie pracy (21,5%) oraz zasiłki socjalne dla bezrobotnych absolwentów (16,5%).

Po wzięciu pod uwagę wszystkich 3 możliwych do podania odpowiedzi, rozkład zainteresowania podanymi

formami wsparcia startu życiowego był zbliżony. Jako najbardziej atrakcyjną formę respondenci uznali także

możliwości zdobywania i podwyższania kwalifikacji zawodowych (22,3%) oraz płatny staż w wybranym

zakładzie pracy (22,1%). Na trzecim miejscu jednak w tym przypadku umieszczono pomoc w dostępie do

rynku pracy UE (17,0%).

Wykres 7. Oczekiwania co do form wspierania startu życiowego młodzieży (n2018=1372; 3 możliwe odpowiedzi)

Wśród narzędzi poszukiwania pracy, najwięcej ankietowanych w 2018 r. wybrało ogłoszenia w Internecie

(43,9%). Na drugim miejscu młodzież umieściła wysyłanie życiorysu i listu motywacyjnego do pożądanych

podmiotów (24,2%). Ten sposób poszukiwania jeszcze w 2009 r. był najbardziej popularny wśród badanej

młodzieży. Nadal część respondentów planuje poszukiwanie pracy za pośrednictwem znajomych lub przez

kontakt telefoniczny. Natomiast w porównaniu z początkiem analizowanego okresu na znaczeniu straciły

ogłoszenia w prasie i pośrednictwo urzędu pracy.

Wykres 8. Sposoby poszukiwania pracy

0%

10%

20%

30%

2009 2017 2018

Możliwości podwyższania kwalifikacji zawodowych Płatny staż w wybranym zakładzie pracy

Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą

Zasiłki socjalne dla bezrobotnych absolwentów Bezpłatne staże

Prace interwencyjne dla bezrobotnych absolwentów Nie mam zdania

43,9%

24,2%

8,6%

5,6%

1,0%

0,8%

13,4%

2,5%

2018n=479

Ogłoszenia w Internecie

Wysyłanie życiorysu i listumotywacyjnego

Za pośrednictwem znajomych

Kontakt telefoniczny

Ogłoszenia w prasie

Za pośrednictwem urzędu pracy

Trudno powiedzieć

Inne

21,1%

30,6%

10,6%

8,1%

9,9%

3,9%

15,8%

2009n=284

Page 6: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 6

Młodzież bydgoskich szkół średnich wyraźnie wskazała, zarówno w bieżącym roku, jak i w 2009 r., że

najważniejszym warunkiem uzyskania pracy są umiejętności zawodowe (odpowiednio 44,5% oraz 46,2%).

Pomiędzy analizowanymi edycjami badania wzrosła rola cech osobowości, tj. kultury, etyki, wiedzy ogólnej,

a spadło znaczenie znajomości i powiązań.

Wykres 9. Warunki uzyskania pracy (2 możliwe odpowiedzi)

Natomiast za najważniejsze informacje, których młodzież potrzebuje w związku z planowaniem swojej

przyszłości zawodowej uznano w 2018 r.: warunki pracy i płacy w wybranym zawodzie – 52,1% oraz

perspektywy różnych zawodów na rynku pracy – 22,6%.

Wykres 10. Informacje wspierające planowanie zawodowe

46,2%

24,4%

19,3%

10,1%

2009n=565

2,8%

7,0%

6,3%

22,2%

61,7%

0,6%

4,2%

9,1%

11,4%

22,6%

52,1%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Inne

O przydatności psychofizycznej

Nie mam zdania

O szkołach i kursach przygotowujących

O perspektywach różnych zawodów na rynku pracy

O warunkach pracy i płacy

2018n=454

2009n=284

44,5%

30,0%

14,0%

11,5%

2018n=949

Umiejętności zawodowe

Cechy osobowości

Znajomości i powiązania

Dyspozycyjność

Page 7: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 7

Kolejne pytanie dotyczyło wyboru 3 najważniejszych czynników związanych z planowaniem przyszłości. Dwa

z nich we wszystkich edycjach badania uplasowały się na pierwszych miejscach, tj. dobre zarobki i wysoki

status majątkowy oraz interesująca praca. Z uwagi na wprowadzenie zmian w kafeterii odpowiedzi,

niemożliwe jest porównanie ostatnich wyników z latami poprzednimi.

Wykres 11. Determinanty wyboru pracy w 2018 r. (n= 1439; 3 możliwe odpowiedzi)

Porównując odpowiedzi młodzieży dotyczące obaw o przyszłość można zauważyć, że w 2018 r. znacznie

większy udział miały te, związane z brakiem środków do życia i kłopotami zdrowotnymi. Natomiast w 2009 r.

dominowały obawy o brak pracy.

Wykres 12. Obawy o przyszłość

0,1%

4,6%

8,3%

9,9%

11,2%

15,8%

24,1%

26,0%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

Możliwości rozwoju rodziny

Elastyczne godziny pracy

Zdobycie kwalifikacji

Realizacja pozazawodowych planów osobistych

Stabilność zatrudnienia

Inne

Interesująca praca

Dobre zarobki i wysoki status majątkowy

38,7%

31,2%

20,6%

8,6%

0,9%

2018n=465

Brak środków do życia

Kłopoty zdrowotne

Brak pracy

Brak mieszkania

Inne

25,0%

19,6%

44,2%

11,2%

2009n=276

Page 8: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 8

Po raz kolejny w ankiecie pojawiło się pytanie dotyczące oczekiwanego wynagrodzenia. W tej edycji ankiety

uprościliśmy je, minimalizując widełki wyboru do trzech pozycji, zmienione zostały też podane kwoty.

Obecnie minimalna płaca, którą przedsiębiorca może zapłacić absolwentowi to 1 530 zł netto. Jednak wśród

badanej młodzieży tylko 11,4% zgodziłoby się na płacę poniżej 2 tys. zł netto w swojej pierwszej pracy.

Odsetek respondentów oczekujących wynagrodzenia wyższego niż 3 tys. zł wyniósł 34,1%. Zdecydowana

większość (54,5%) uczniów oczekuje w pierwszej pracy wynagrodzenia pomiędzy 2 a 3 tys. zł.

Wykres 13. Minimalna płaca netto oczekiwana w pierwszej pracy w 2018 r. (n=481)

Większa część tj. 54,4% wśród 469 ankietowanych, którzy odpowiedzieli na pytanie o najistotniejsze rodzaje

szkoleń przyznało, że miało już okazję uczestniczyć w zajęciach, które ułatwiają realizować plany

zawodowe. Za najbardziej istotne uznali specjalistyczne kursy zawodowe, naukę pisania CV i listu

motywacyjnego oraz zajęcia przygotowujące do pracy w grupie – poszukiwania konsensusu i podejmowania

decyzji.

Wykres 14. Najistotniejsze dla realizacji planów zawodowych rodzaje szkoleń w 2018 r. (n=716; 3 możliwe odpowiedzi)

0,6%

4,2%

5,7%

6,4%

6,4%

6,6%

8,5%

9,4%

11,5%

12,4%

12,4%

15,9%

0% 5% 10% 15% 20%

Inne

Trudno powiedzieć

Obsługa programów komputerowych

Zakładanie firmy i organizacji pozarządowej

Wymiana międzynarodowa

Autoprezentacja

Bilans własnych możliwości i planowanie kariery zawodowej

Komunikacja międzyludzka

Kursy językowe

Praca w grupie – poszukiwanie konsensusu i podejmowanie decyzji

Pisanie CV i listu motywacyjnego

Specjalistyczne kursy zawodowe

11,4%

54,5%

34,1%

poniżej 2 000 zł

od 2 000 do 3 000 zł

powyżej 3 000 zł

Page 9: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 9

Doświadczenie zawodowe

Na pytanie „Czy pracowałeś już kiedykolwiek w Polsce otrzymując wynagrodzenie”, 73,0% ankietowanych

w 2018 r. odpowiedziało pozytywnie. W 2009 r. ich udział był nawet wyższy – 76,0%. W badanym czasie

zmniejszył się odsetek pracujących na podstawie umowy. Odwrotną tendencję można zauważyć

w przypadku doświadczenia w pracy za granicą – udział osób pracujących w 2018 r. był niemal dwa razy

większy niż w 2009 r., a odsetek pracujących na podstawie umowy w tym samym czasie wzrósł trzykrotnie.

Wykres 15. Doświadczenie zawodowe

Znajomość języków obcych

Na podstawie wyników badania z 2018 r. można powiedzieć, że 93,8% ankietowanych posługuje się

językiem angielskim w stopniu komunikatywnym. Znacznie mniej, tj. 7,1% językiem niemieckim, a 1,7%

językiem francuskim. Ponadto 7,3% ankietowanych stwierdziło, że potrafi komunikować się w 2 językach

obcych, w tym po angielsku. Tylko 3,9% respondentów przyznało, że nie potrafi się porozumiewać w żadnym

języku obcym.

Dodatkowo można powiedzieć, że 62,4% ankietowanych uważa, że ich znajomość języka obcego

pozwoliłaby im na podjęcie pracy za granicą.

Wykres 16. Znajomość języków obcych w stopniu komunikatywnym (n=467)

3,5% 6,1%10,6%7,7% 6,1%10,1%

88,8% 87,8%79,3%

2009n=283

2017n=525

2018n=385

Za granicą

brak

bez umowy

z umową41,4%

29,7% 32,6%

34,6%

38,1%40,4%

24,0%32,2% 27,0%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2009n=283

2017n=525

2018n=470

W Polsce

3,9%

7,3%

3,0%

1,7%

7,1%

93,8%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Brak

Dwa języki, w tym angielski

Inny

Francuski

Niemiecki

Angielski

Page 10: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 10

Plany związane z dalszą nauką

W 2018 roku większość ankietowanych, tj. 55,9% było przekonanych, że obecnie zdobywane wykształcenie

umożliwi im zdobycie pracy w przyszłości, jednak ich udział był niższy niż w 2009 r., kiedy wyniósł 67,9%.

Przeciwnego zdania było 29,0% ankietowanych w bieżącym roku (w 2009 r. – 19,4%), a 15,1% nie miało

zdania (w 2009 r. – 12,7%).

Mimo tego, większość respondentów, zarówno w 2018 r. – 78,5%, jak i w 2009 r. – 83,8% planowała

kontynuować naukę, w tym większość w systemie dziennym. Porównując dane z początku i z końca

analizowanego dziesięciolecia można zauważyć, że udział planujących kontynuować naukę zaocznie, łącząc

ją z pracą spadł i to prawie dwukrotnie.

Wykres 17. Deklaracja kontynuacji nauki

W 2018 r. tylko 9,5% respondentów było zainteresowanych kursami specjalistycznymi czy szkołami

policealnymi. W zdecydowanej większości (90,5%) uczniowie myślą o studiowaniu na uczelniach wyższych.

Przy tym preferują uczelnie publiczne (70,8% ankietowanych) nad prywatnymi (6,2%). W 2009 r. także

większość uczniów zamierzało wybrać uczelnie publiczne, jednak udział zainteresowanych uczelniami

prywatnymi był znacznie większy niż obecnie.

Wykres 18. Preferencje wyboru uczelni

52,8%

31,0%

5,6%

10,6%

2009n=284

Tak, w systemie dziennym

Tak, w systemie zaocznymwraz z pracą

Tak, inne rozwiązanie

Nie, podjęcie pracy

Nie wiem

62,7%

70,8%

15,2%

6,2%

22,1%

23,0%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

2009n=276

2018n=466

Publiczna

Prywatna

Brak zdania

61,4%16,5%

0,6% 8,1%

13,4%

2018n=479

Page 11: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 11

Dla ankietowanych uczniów szkół średnich, Bydgoszcz pozostaje nadal najczęściej wybieranym miastem

przyszłych studiów – 38,3% respondentów wybrało tę opcję w 2018 r. Jednak ich udział był znacznie

mniejszy niż w 2009 r., kiedy blisko połowa ankietowanych wybrała nasze miasto. Na kolejnych miejscach

znalazły się w bieżącym roku: Poznań, Gdańsk, Warszawa i Toruń. Kategoria „inne” w 2018 r. zawierała

opcje: inne miejsce w kraju (8,2%) oraz inne miejsce za granicą (3,5%).

Wykres 19. Lokalizacja preferowanej uczelni wyższej

Udział ankietowanych, którzy byli zdecydowani na studiowanie w Bydgoszczy był wyższy w latach 2009-

-2013 i przekraczał 42%, natomiast w kolejnych latach obniżył się, choć od 2015 r. systematycznie rośnie.

Wykres 20. Udział ankietowanych zdecydowanych na studiowanie w Bydgoszczy (n2018=454)

Po raz pierwszy zapytaliśmy młodzież o to, którym wyborem na liście uczelni będzie szkoła wyższa

z Bydgoszczy. Spośród 251 osób, które odpowiedziały na to pytanie, 41,0% wskazały pierwszą pozycję,

17,1% - drugą, 21,1% – trzecią, a 20,8% - czwartą lub dalszą.

7,1%

6,0%

5,2%

14,6%

18,3%

48,8%

11,7%

5,7%

11,5%

13,2%

19,6%

38,3%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

Inna

Toruń

Warszawa

Gdańsk

Poznań

Bydgoszcz

2018n= 454

2009n=268

48,9% 47,0%44,0% 42,7%

49,7%

36,9%33,2% 33,6%

36,9% 38,3%

0%

15%

30%

45%

60%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 12: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 12

Plany migracyjne

W 2018 r. 35,4% ankietowanych nie sprecyzowało planów w stosunku do wyboru miejsca zamieszkania po

zakończeniu nauki. Podobnie w całym ostatnim dziesięcioleciu udział niezdecydowanych stanowił około

30%. Drugą pod względem wielkości grupą w bieżącym roku byli respondenci, którzy zamierzają swą

przyszłość związać z Bydgoszczą – 26,1%.

Wykres 21. Preferowane miejsce zamieszkania po zakończeniu nauki n2018=475

Analizując dane z lat wcześniejszych, największy udział osoby, które wybrały Bydgoszcz stanowiły w 2009 r.

– 35,2%, a najniższy w 2014 r. – 19,3%. Trzecią grupę w 2018 r. stanowili planujący wyjechać za granicę po

zakończeniu nauki – 18,7%, a czwartą – ankietowani, którzy zamierzają wyjechać do innej miejscowości

spoza województwa kujawsko-pomorskiego w kraju (14,3%). Najmniejszy udział dotyczył respondentów

planujących zamieszkać poza Bydgoszczą, ale w województwie kujawsko-pomorskim (5,5%).

Jako główne ewentualne przyczyny opuszczenia Bydgoszczy respondenci w całym analizowanym okresie

wskazywali warunki pracy i płacy (w 2018 r. – 36,1%) oraz większe możliwości kształcenia się (34,4%).

Znacznie mniejszy udział stanowili respondenci wskazujący przyczyny rodzinne lub mieszkaniowe

planowanej migracji (odpowiednio 6,8% i 4,0%).

Warunki życia w Bydgoszczy

Aby zbadać subiektywne odczucia młodzieży dotyczące jakości życia w naszym mieście, zapytaliśmy

respondentów czy Bydgoszcz jest dobrym miejscem do życia. Na tak postawione pytanie 37,3% osób

odpowiedziało pozytywnie. Przeciwnego zdania było 25,8% ankietowanych, a 36,9% nie miało

zdecydowanej opinii na ten temat. W porównaniu z 2009 r. zmniejszył się udział zadowolonych, a zwiększył

odsetek niezadowolonych. Analizując dane z dziesięciolecia najwyższe udziały zadowolonych z życia

w Bydgoszczy odnotowano w 2010 i 2017 r., z kolei najniższe w latach 2013-2014.

Wykres 22. Postrzeganie Bydgoszczy jako dobrego miejsca do życia

0%

10%

20%

30%

40%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Bydgoszcz Województwo kujawsko-pomorskie, poza Bydgoszczą Polska, poza województwem kujawsko-pomorskim Za granicą Brak zdania

43,8%

21,2%

35,0%

2009n=283

Tak

Nie

Trudno powiedzieć

37,3%

25,8%

36,9%

2018n=477

Page 13: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 13

Młodzi ludzie poproszeni zostali także o ocenę warunków materialnych i mieszkaniowych swojej rodziny.

W 2018 r. 88,9% ankietowanych określiło je jako co najmniej zadowalające. Podobne wyniki notowano

w całym analizowanym okresie. Choć na początku analizowanego okresu przeważały oceny zadowalające,

a od 2015 r. oceny bardzo dobre lub dobre. Należy także zauważyć, że w 2018 r. udział złych ocen był

najniższy w ostatnim dziesięcioleciu.

Wykres 23. Ocena warunków materialnych i mieszkaniowych

W 2018 r. po raz pierwszy podjęliśmy się zbadania jakie mocne i słabe strony Bydgoszczy dostrzega

młodzież z ostatnich klas szkół średnich. Pytanie miało charakter otwarty, dlatego odpowiedzi były mocno

zróżnicowane. Udało się je jednak zaklasyfikować do szerszych kategorii.

Wykres 24. Mocne strony Bydgoszczy w 2018 r. (n=774; 3 możliwe odpowiedzi)

W przedstawionych na Wykresie 24. sześciu kategoriach mieściło się 68,5% wszystkich wskazań

dotyczących mocnych stron. Najwięcej z nich związanych było z bogatą ofertą kulturalną, rozrywkową i

sportową, zapewniającą dostęp do różnorodnych form spędzania czasu wolnego, rozwiniętą siecią

komunikacji miejskiej i infrastrukturą rowerową, a także estetyką przestrzeni publicznych, w szczególności

Wyspy Młyńskiej i innych części Śródmieścia.

7,8%

8,3%

8,3%

11,8%

14,7%

17,6%

Gospodarka i rynek pracy

Szkolinctwo wyższe i średnie

Parki i inne tereny zieleni

Estetyka przestrzeni publicznej

Komunikacja miejska

Oferta kulturalna, rozrywkowa, sportowa

49,1%

39,8%

2,8%8,3%

2018n=472

40,2%

50,2%

4,3%5,3%

2009n=281

Bardzo dobre lub dobre

Zadowalające

Złe lub bardzo złe

Trudno powiedzieć

Page 14: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 14

Wykres 25. Słabe strony Bydgoszczy w 2018 r. (n=797; 3 możliwe odpowiedzi)

Podane powyżej kategorie zawierają 72,5% z liczby podanych przez respondentów słabych stron

Bydgoszczy. Najwięcej wskazań dotyczyło złego stanu dróg oraz zbyt dużego natężenia ruchu, a także

braku dbałości o estetykę budynków i czystość miasta. Wiele negatywnych opinii odnosiło się też do

funkcjonowania komunikacji publicznej.

Oczekiwania inwestycyjne

Pytanie o dwie najpotrzebniejsze inwestycje w mieście miało także charakter otwarty. Najwięcej wskazań

związanych było z rekreacją i sportem, a w szczególności z budową basenów i aquaparku. Poza tym duży

udział miały odpowiedzi dotyczące infrastruktury drogowej, przede wszystkim modernizacji dróg. Nieco

niższe udziały miały kategorie, takie jak gospodarka i rynek pracy, w której dominowały hasła: przemysł,

branża IT oraz tworzenie nowych miejsc pracy, a także komunikacja publiczna, z propozycjami głównie

dotyczącymi rozwoju siatki połączeń. Znaczny odsetek głosów dotyczył też zagospodarowania

przestrzennego, tj. rewitalizacji kamienic i modernizacji budynków użyteczności publicznej, a także

wzmocnienia uczelni wyższych i tworzenia nowych kierunków studiów. Wskazania z tych sześciu kategorii

stanowiły 80,0% wszystkich podanych przez respondentów propozycji najważniejszych inwestycji dla

rozwoju miasta.

Wykres 26. Główne kategorie oczekiwanych inwestycji, podane przez respondentów w 2018 r. (n=437; 2 możliwe odpowiedzi)

10,1%

10,1%

14,0%

14,0%

15,6%

16,2%

Szkolnictwo wyższe

Zagosp przestrzenne, rewitalizacja

Komunikacja publiczna

Gospodarka i rynek pracy

Infrastruktura drogowa, transport

Sport, rekreacja

9,2%

9,4%

11,0%

11,9%

14,2%

16,8%

Szkolinctwo wyższe i średnie

Gospodarka i rynek pracy

Oferta kulturalna, rozrywkowa, sportowa

Komunikacja miejska

Estetyka przestrzeni publicznej

Infrastruktura drogowa

Page 15: RAPORT Z SONDAŻU SZANS I ASPIRCAJI ZAWODOWYCH …strategia... · Pomoc w dostępie do rynku pracy w UE Niskooprocentowane kredyty na własną działalność gospodarczą Zasiłki

Wydział Zintegrowanego Rozwoju 15

PODSUMOWANIE

Utrzymująca się od pewnego czasu dobra koniunktura gospodarcza, spadek bezrobocia oraz tworzący się

rynek pracownika sprawiają, że uczniowie ostatnich klas liceów i techników bydgoskich w 2018 r.

z optymizmem patrzą w przyszłość. Tylko ok. 4,3% stwierdziło pogorszenie szans na znalezienie pracy

w ostatnich latach i był to najlepszy wynik (obok 3,6% w 2017 r.) w całym dziesięcioleciu. Dodatkowo

dwukrotnie zmniejszył się w tym okresie udział osób, których największą obawą na przyszłość był brak

pracy. Natomiast mniej pozytywnym jest fakt, że ponad 60% ankietowanych nie potrafiło określić swych

szans na zatrudnienie, a ponad połowa przyznała, że nie interesuje się sytuacją na rynku pracy.

Wśród respondentów większość ma zamiar pracować w sektorze prywatnym, prowadząc działalność

gospodarczą o charakterze usługowym, ewentualnie jako zatrudniony w prywatnej firmie. Głównie

zainteresowani są branżami, takimi jak: inżynieria i technologia, IT i telekomunikacja oraz medycyna

i farmacja. Wynagrodzenie w pierwszej pracy, jakiego oczekuje prawie 90% ankietowanych przekracza

2 000 zł netto.

Ponad 70% respondentów miało już okazję pracować zarobkowo w Polsce, a 20% za granicą. Co do

kompetencji językowych, to znajomość języka angielskiego w stopniu komunikatywnym potwierdziło blisko

94% z nich.

Pomimo wykazywania aktywności na rynku racy i przekonania większości o tym, że obecnie zdobywane

wykształcenie umożliwi znalezienie pracy w przyszłości, ponad 78% ankietowanych zamierza kontynuować

naukę, w tym 61% w systemie dziennym. Warto zauważyć, że udział planujących kontynuować naukę

zaocznie, łącząc ją z pracą spadł w porównaniu z 2009 r. prawie dwukrotnie i wyniósł w 2018 r. 16,5%.

Bydgoszcz pozostaje nadal najczęściej wybieranym miastem przyszłych studiów – 38,3% respondentów

wybrało tę opcję w 2018 r. Jednak ich udział był znacznie mniejszy niż w 2009 r., kiedy blisko połowa

ankietowanych wybrała nasze miasto. Na kolejnych miejscach znalazły się w bieżącym roku: Poznań,

Gdańsk i Warszawa.

W odniesieniu do wyboru miejsca zamieszkania, już po ukończeniu nauki wypowiedziało się niespełna 65%

ankietowanych, z których 26% planuje swe życie związać z Bydgoszczą. Pozostali myślą o wyjeździe: 20%

do innej miejscowości w kraju, a 19% za granicę.

Niestety tylko 37% ankietowanych uznało nasze miasto za dobre miejsce do życia. Przeciwnego zdania było

26% osób, a pozostałe 37% nie miało zdecydowanego poglądu na ten temat. Podział w ogólnych opiniach

na temat życia w Bydgoszczy, potwierdziły zidentyfikowane przez ankietowanych mocne i słabe strony

miasta. Pięć spośród kategorii agregujących szczegółowe propozycje respondentów powtórzyło się na liście

sześciu atutów i słabości z największą liczbą wskazań. Z tego względu ocena szczegółowych aspektów

funkcjonowania miasta wymagałaby dodatkowych badań. Jednak w tej chwili, na podstawie wskazywanych

słabych i mocnych stron, a także oczekiwanych inwestycji, możemy określić, które z obszarów życia miasta

mają dla uczniów klas maturalnych, stojących przez wyborem uczelni wyższej, a często i w konsekwencji

miejsca do życia największe znaczenie.