RAPORT - Hotelarz · Sprawnie rozwija się sieć hoteli Qubus, ... Obecnie pod marką Best Western...

64
RAPORT Z RYNKU HOTELARSKIEGO W POLSCE KATALOG DOSTAWCóW 2010

Transcript of RAPORT - Hotelarz · Sprawnie rozwija się sieć hoteli Qubus, ... Obecnie pod marką Best Western...

RAPORTz rynku hotelarskiego w polsce

katalogdostawców

2010

RAPORTz rynku hotelarskiego w polsce

katalogdostawców

2010

fot.

Stoc

k.XC

HN

G

3RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANALIZY I PROGNOZYJest lepiej, będzie jeszcze lepiej.................................................4Rok 2009 był najgorszy dla branży hotelarskiej od niepamiętnych czasów. Ale rok 2010 będzie lepszy, a następne jeszcze lepsze, przynajmniej w Polsce

Euro-miasta........................................8Euro 2012 ma duży wpływ na rynek inwestycji hotelarskich w Polsce, choć wszyscy słusznie powtarzają, że hoteli nie buduje się na Euro. Faktem jednak jest, iż data 2012 stanowi wyznacznik w wielu projektach hotelowych

Spadki były odczuwalne.....................14RevPAR spadł w niektórych destynacjach w 2009 roku nawet o 35 proc. Polska przebrnęła przez kryzys w miarę spokojnie

25 największych sieci hotelarskich w Polsce..........................................18Accor, Gromada, Vienna International, Starwood i…Gołębiewski to najwięksi operatorzy hotelowi na polskim rynku

Obcokrajowcy zaczynają wracać..........20Wprawdzie liczba gości zagranicznych w polskich hotelach w 2009 roku była niższa niż rok wcześniej, ale wyniki ostatnich mie-sięcy wskazują, że powracają oni do Polski

Kategoryzacja – w teorii i w praktyce...24W Polsce każdy obiekt, który chce wywiesić sobie na froncie budynku napis: hotel, motel czy pensjonat musi przejść procedu-rę kategoryzacyjną przeprowadzaną przez Urzędy Marszałkowskie

Pieniądze na hotele z UE 2010..........32Rok 2009 stanowił okres istotnego wsparcia dla branży hotelar-skiej z funduszy strukturalnych. Ale w latach 2010 i 2011 będzie można jeszcze skorzystać ze środków europejskich

INWESTYCJE I WYPOSAŻENIEInwestujemy w hotel..........................36Hotelarstwo jak każdy biznes ma swoją specyfikę i wymaga pew-nej specjalistycznej wiedzy, która jest niezbędna do zaplanowa-nia tego biznesu

Nadużycia w branży hotelarskiej.........44Branża hotelarska i gastronomiczna są szczególnie narażone na nadużycia pracownicze. Jak się przed nimi bronić?

Spacerem po hotelu..........................50Najważniejsze zagadnienia architektoniczne i designerskie, warunkujące udany i godny zapamiętania projekt hotelowy

Jak robić zakupy...............................56Temat zakupów kosmetyków hotelowych rządzi się swoimi prawa-mi i modami

Trendy w wyposażaniu łazienek

hotelowych......................................58Przez lata temat łazienek hotelowych był traktowany po macosze-mu przez architektów i inwestorów. Ale podejście to ulega zmia-nie

RedakcjaRedaktor naczelny: Rafał Szubstarski

Sekretarz redakcji: Bogusława Baczewska

Studio graficzneMałgorzata Porębska

KorektaMariola Niedbał

ReklamaMałgorzata Grenda Katarzyna Chmal

WydawcaPolskie Wydawnictwa Specjalistyczne ProMedia sp. z o.o.ul. Okrzei 1A, 03-715 Warszawa

Drukarnia JANTAR

Nakład: 8000 egz.

Dodatek do miesięcznika HOTELARZ

www.e-hotelarz.pl

RAPORTz rynku hotelarskiego w polsce

katalog dostawców 2010

4

Rok 2009 był najcięższy dla branży hotelarskiej od niepamiętnych lat. Wskutek globalnego kryzysu finansowego w hotelach dramatycznie spadło obłożenie, ADR i RevPAR. Ale rok 2010 zapowiada się optymistycznie, na co wskazują coraz lepsze wyniki z ostatnich miesięcy. Wygląda na to, że branża wróciła na ścieżkę wzrostów, które zaczęły się 5–6 lat temu.

ANAlizy i progNozy

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Rafał Szubstarski

A rok 2011 to będzie już tuż przed Mistrzostwami Europy w piłce nożnej, co, niemal automatycznie, podtrzyma dobrą koniunkturę w branży. I w 2012 Euro – szczyt i egzamin jednocześnie dla polskiego hotelarstwa. Zagadką pozostaje, co będzie się dzia-

ło od 2013 roku. Czy Polska wykorzysta tę szansę, którą miały dla niej być mistrzostwa, a one okażą się „początkiem czegoś pięknego” dla polskiej turystki przyjazdowej, czy też turystów wcale nie przybędzie, a my zostaniemy z pustymi hotelami przy każdej ulicy? I z pustymi stadionami przy co trzeciej?

W Polsce na początku marca 2010 działało 1850 skategoryzo-wanych hoteli (ta liczba codziennie się zmienia), w tym 38 – 5-gwiazdkowych (0,2 proc.), 160 – 4-gwiazdkowych (8,6 proc.), 810 – 3-gwiazdkowych (43,8 proc.), 620 – 2-gwiazdkowych (33,5 proc.) i 222 – 1. W polskim krajobrazie hotelarskim dominu-ją obiekty 3- i 2-gwiazdkowe, które dostarczają 3/4 oferty nocle-gowej. Jednak uważa się, że to właśnie miejsc w średnio-niższych kategoriach hoteli brakuje najbardziej, i to w tym kierunku będzie szedł rozwój polskiego hotelarstwa. Na razie więcej procentowo powstaje obiektów 4- i 5-gwiazdkowych. Od sierpnia 2007 do marca 2010 liczba obiektów 5-gwiazdkowyych zwiększyła się o 40 proc. z 27 do 38, szybko wzrasta też liczba hoteli 4-gwiazdkowych – o ponad jedną czwartą, ze 126 hoteli w lecie 2007 do 160 hote-li w 2010. O ponad jedną trzecia wzrosła liczba hoteli 3-gwiazdko-wych, ich przybyło w tym okresie najwięcej, bo ponad 200, ale stanowią one też najliczniejszą część polskiej bazy hotelowej.

Natomiast najmniej dynamicznie rozwijają się hotele 2- i 1-gwiazd-kowych, przybyło ich odpowiednio 10 i 14 proc. Wynika to po części z przechodzenia obiektów do kategorii 3-gwiazdkowej, a z drugiej strony z wycofywania obiektów przestarzałych i nierentownych.

SEGMENT EKONOMICZNY I MID-MARKETOWYTRWA INTENSYWNY ROZWójRynek obiektów ekonomicznych i średnich kategorii zaczyna

się jednak rozwijać coraz dynamiczniej. W strategii Orbisu zaj-muje on kluczowe miejsce. Spółka rozwija sieć accorowskich 2-gwiazdkowych Ibisów i 1-gwiazdkowych Etapów, których jest już w Polsce odpowiednio 8 i 10, a kolejne wybudowane czeka-ją tylko na otwarcie np. w Krakowie. Ciężki ubiegły rok przyha-mował nieco plany Orbisu, który wstrzymał się z inwestycjami w kilku miastach.

Ważnym graczem na rynku hoteli ekonomicznych jest francuski Louvre Hotels, który już posiada w Polsce 10 hoteli, głównie 2-gwiazdkowej marki Campanile – 8. Należąca do Starwood spółka zapowiada dalsze inwestycje wspólnie z austriackim Warimpeksem m.in. we Wrocławiu, Zielonej Górze i Bydgoszczy, gdzie kupiła już ziemię pod kolejne Campanille i Premiere.

Sprawnie rozwija się sieć hoteli Qubus, która postawiła na obiek-ty 3- i 4-gwiazdkowe. Swój 13 hotel otworzyła w Gdańsku, w tym roku otwarty ma być w Bielsku-Białej, potem w Poznaniu. Rośnie

Rok dla branży zapowiada się dobrze

jest lepiej, będzie jeszcze lepiej

ANAlizy i progNozypolska sieć 3-gwiazdkowych hoteli Diament, która ma już siedem obiektów, m.in. we Wrocławiu oraz na Górnym Śląsku.

Aktywny jest warszawski PUHiT, który inwestuje w rozwój sied-miu już działających pod różnymi nazwami hoteli w Warszawie i Krakowie (po przejęciu w 2008 roku krakowskiego przedsiębior-stwa RT Hotele). Spółka planuje wejść na giełdę i szuka kolejnych okazji hotelowych. Ostatnio podpisała umowę z Lotosem na pro-wadzenie dwóch hoteli w Miejscach Obsługi Podróżnych przy autostradach A 2 i A 4 pod marką sieci marketingowej START, która skupia ponad 50 obiektów pod przewodnictwem PUHIT-u.

POjAWIAją SIę NOWI GRACZENa początku tego roku pojawiła się jedna z największych sieci

franczyzowych na świecie – Choice Hotels. Podpisała ona umowy z krakowską siecią Hotel System. Pięć 2- i 3-gwiazdkowych obiektów Hotel Systemu w Krakowie, Katowicach, Wrocławiu i Poznaniu zaczęło działać pod ekonomiczną marką Choica – Quality, a 5-gwiazdkowy Grand Baltic w Dźwirzynie jako Clarion.

W tym roku na rynek wejdzie francuska sieci 2-gwiazdkowaB&B. W czerwcu otwarty ma być hotel w Toruniu. Spółka kupiła już kolej-ną nieruchomość we Wrocławiu, planuje pojawienie się w większo-ści dużych polskich miast. Pojawienie się i szybki rozwój swojej ekonomicznej marki Hampton zapowiada Hilton Worldwide. W

ciągu dwóch – trzech lat ma być ich w Polsce ok. pięciu. W portfo-lio Hiltona pełnią one funkcję hoteli 2-gwiazdkowych, w Polsce dzia-łałyby zapewne jako 3-gwiazdkowe. Hampton jest marką, która – według deklaracji przedstawicieli Hiltona – może powstać w każ-dym średnim i większym mieście w Polsce oraz w miejscowo-ściach turystycznych. Cały czas rozwijana jest też aktywność innych marek hiltonowskich: 5-gwiazdkowe Hiltony powstają w Gdańsku i we Wrocławiu, w Warce budowany jest Doubletree by Hilton, 4-gwiazdkowe Hilton Garden Inn powstają w Krakowie i Wrocławiu. Umowy franczyzowe podpisane są na obiekty w Warszawie i Rzeszowie, a firma intensywnie poszukuje na rynku kolejnych lokalizacji.

5

ANAlizy i progNozy

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANAlizy i progNozy

R E K L A M A

5* 27 31 15% 38 22%4* 94 126 34% 160 27%3* 615 715 16% 817 14%2* 573 609 6% 633 4%1* 203 212 4% 231 9%

KATEGORIA 03.201008.2007 ZMIANA 2010/200812.2008 ZMIANA

2009/2008

HOTElE W POlSCE

Źródło: Hotelarz

ROZWójDynamiczny rozwój

planuje również sieć Hotele Focus bydgo-skiego biznesmena Rafała Jerzego. Na razie działają trzy hotele w Bydgoszczy, Łodzi i w Szczecinie, ale firma Immobile chce uruchomić w ciągu najbliższych pięciu – siedmiu lat ok. 15 nowych 3 - g w i a z d k o w y c h obiektów w najwięk-

szych miastach w Polsce. Immobile planuje budowanie wła-snych hoteli oraz dzierżawę cudzych nieruchomości. Przy głównej marce powstać ma sieć obiektów afiliowanych, które korzystałyby ze wsparcia marketingowego, rezerwacyjnego, logistycznego i szkoleniowego Hoteli Focus, ale działałyby pod własnymi nazwami.

Przyśpieszyła rozwój w Polsce franczyzowa sieć Best Western, która tylko w ubiegłym roku ogłosiła przyłączenie się do sieci w Polsce trzech nowych obiektów (w Zakopanem – Murowanica, Katowicach – otwarty ma być wiosną tego roku i w Osjakowie koło Wielunia przy trasie krajowej – otwarcie jesienią). Obecnie pod marką Best Western działa w Polsce sześć hoteli, w większości w standardzie 4-gwiazdkowym. Na Zachodzie marka ta uchodzi za solidny segment średni.

Po otwarciu jesienią 2008 roku pierwszego hotelu NH Hotels w Poznaniu, hiszpańska sieć hotelarska wstrzymała swoje plany inwestycyjne w Polsce w związku z kłopotami w swoim kraju, ale pod koniec ubiegłego roku zapowiedziała powrót do gry. W ciągu najbliższych dwóch – trzech lat chce podpisać umowy franczyzowe na ok. 20 hoteli w dużych i średnich mia-stach. Obiekty sieci działają w kategorii 4 i 3 gwiazdki.

Rezidor otworzył w ubiegłym roku w Krakowie pierwszy w Polsce hotel marki Park Inn, a następny pojawić ma się w przy-szłym roku we Wrocławiu. Hotele te działają w Polsce jako 4-gwiazdkowe, ale w ofercie Rezidora, do którego należy też sieć Radisson, stanowią one segment mid-marketowy.

Intercontinental Hotels Group oprócz samego Intercontinentala ma też w Polsce trzy hotele niższych marek: Holiday Inn (choć w Polsce działają one nawet jako 5-gwiazdkowe np. w Krakowie) i Express by Holiday Inn. W tym roku powstać ma kolejny Holiday Inn w Bydgoszczy, a w przyszłości również w Łodzi.

NAjWIęKSZE SIECI NAlEżą DO PAńSTWAAle największymi sieciami hoteli ekonomicznych w Polsce dys-

ponują przedsięwzięcia państwowe. 16 hoteli 2- i 3-gwiazdkowych działa pod marką Gromada należącą do Ogólnopolskiej Spółdzielni Turystycznej Gromada. Gromada powstała w 1937 roku, a w PRL-u

była gestorem bazy noclegowej związanej ze środowiskiem chłop-skim.

17 hoteli należy do Grupy Hoteli WAM, czyli Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. Grupa zarządza siecią 3- i 2-gwiazdkowych obiek-tów w największych, średnich i mniejszych miastach jak Grudziądz, Wejherowo, Malbork, Hel, a w niektórych nawet po dwa. Sieć powstała z przekształcenia hoteli i internatów granitowanych. W tym roku wojsko, w związku z cięciami budżetowymi, chce sprze-dać ponad połowę swoich zasobów (11 hoteli w mniejszych mia-stach i w Łodzi). Grupa jest w trakcie przygotowań do prywatyza-cji.

W poszczególnych miastach działa kilka lokalnych grup, które zazwyczaj należą do państwa, ale są w trakcie prywatyzacji – łódz-kie Centrum-Hotele z pięcioma 3- i 2-gwiazdkowymi obiektami, Gliwicka Agencja Turystyczna, przedsiębiorstwa usług turystycz-nych w Katowicach, Krakowie i Olsztynie. Łącznie należy do nich ok. 20 obiektów m.in. w Zakopanem, Gdyni, Włocławku i Piotrkowie Tryb.

SEGMENT UP-MARKETOWYW segmencie hoteli 5- i 4-gwiazdkowych również dużo się dzia-

ło w ubiegłym roku, a jeszcze więcej ma się dziać w tym. W 2009 roku otwarto m.in. Radissona w Gdańsku, Monopol i

Granary we Wrocławiu, Modrzewie Park Hotel w Szczawnie-Zdrój oraz 4-gwiazdkowe: andel’s w Łodzi, cztery hotele tej kategorii w Krakowie (Park Inn, Kossak, Swing i Unicus), Qubus w Gdańsku, Twardowski w Poznaniu, ponownie do użytku oddano Mercure Grand w Warszawie, do tego otwarto kilka hoteli SPA w Kołobrzegu, Bulwar w Toruniu, Platinum w OstródzIe, Głęboczek w Głęboczku Wielkim. Copernicus, Dr Irena Eris Wzgórza Dylewskie i Villa Maribor podniosły swoją kategorię z 4 do 5 gwiazdek.

W tym roku z większych inwestycji 5-gwiazdkowych najbardziej spektakularnym wydarzeniem będzie otwarcie Hiltona w Gdańsku. W latach 2011–12 na rynku pojawić się mają m.in. 5-gwiazdkowe Hilton i Platinum Palace we Wrocławiu, Sheraton Lake Resort pod Mikołajkami, Grand w Łodzi, Hotel Warszawa w Warszawie, Doubletree by Hilton w Warce, Garden Inn w Krakowie, Wrocławiu, Warszawie i Rzeszowie, Renaissance by Marriott przy Okęciu, a być może też przy innych lotniskach, Park Inn we Wrocławiu, Qubus w Bielsku-Białej, Rzeszowie i Poznaniu.

Oczywiście cały czas powstają hotele 5- i 4-gwiazdkowe w Krakowie. W najbliższych latach otworzyć ma się tam jeszcze mini-mum pięć – sześć takich obiektów. Miasto cały czas jest obiektem zainteresowania największych sieci, lokalizacje planuje tam m.in. Hilton i inne sieci. Kilka 4-gwiazdkowych hoteli powstać ma m.in. w Toruniu (Radisson), Bydgoszczy (Holiday Inn), Łodzi, Poznaniu i Trójmieście.

Cechą charakterystyczną rozwoju segmentu hoteli 5-gwiazdko-wych w Polsce w ostatnich latach było pojawienie się ich poza naj-większymi miastami jak Warszawa i Kraków w rejonach turystycz-nych. Obiekty takie otwarto m.in. w Zakopanem, Krynicy, Szczyrku, Ustroniu, Szczawnicy i Wysokiej Wsi pod Ostródą. • Rafał Szubstarski

6RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANAlizy i progNozy

Źródło: Hotelarz

lICZbA HOTElI W POlSCE. MARZEC 2010.

ŁąCZNIE 1850

380,2%

5*1608,6%

4*

3*80743,8

2*643

33,5%

1*232

13,9%

7RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANAlizy i progNozy

8

ANAlizy i progNozy

Rafał Szubstarski

W rocław, Poznań i Trójmiasto próbują zaspokoić oczekiwania UEFA dotyczące standardu bazy noclegowej dla działaczy i gości federacji. A że różnie to im idzie, UEFA złagodziła swoje kry-teria dotyczące dostępności bazy hotelowej w

miastach – gospodarzach meczów. Zgodzono się uwzględnić w niej również lepsze hotele 3-gwiazdkowe, i to w obrębie dwóch godzin jazdy samochodem do stadionu. Dzięki temu do puli hoteli na Euro zaliczają się też obiekty m.in. w Poznaniu, Łodzi, w części Warmii i Mazur, w większości Mazowieckiego, na całym Dolnym Śląsku, w Wielkopolsce, na Kujawach i Pomorzu.

PoznańSame miasta deklarowały, że w ciągu trzech lat do Euro 2012

powstanie tyle hoteli 5-gwiazdkowych, ile nie powstało przez ostatnie kilkadziesiąt lat. Czas weryfikuje te deklaracje.

W Poznaniu, w którym działa jeden hotel 5-gwiazdkowy Sheraton (oraz Blow Up w Starym Browarze z 26 pokojami) oraz pięć 4-gwiazdkowych, powstać miało co najmniej osiem takich obiektów. Miał być Hilton, miał być Radisson, hotel andel’s miał stawiać Warimpex. Hiszpanie mieli zbudować w parku Wilga Eco-Resort na 350 pokoi, z polem golfowym i terenami rekreacyjnymi. W 4-gwiazdkowym hotelu Giant miało być 450 pokoi. Swoje inwe-stycje zapowiadał Hotel System. Hotel powstać miał też w Koronie

Mistrzostwa Europy Euro 2012 mają duży wpływ na rynek inwestycji hotelarskich w Polsce, choć wszyscy słusznie powtarzają, że hoteli nie buduje się na Euro, bo dwutygod-niowa impreza nie zrobi obiektom dużego obłożenia długofalowego. Faktem jednak jest, iż data 2012 jest wyznacznikiem w wielu pro-jektach hotelowych.

EUR --Miasta

9

ANAlizy i progNozy

10

ANAlizy i progNozyTower zaprojektowanej przez Daniela Libeskinda. Wymieniano hotel Tompol, Forum, Hydrobudowa 9. A zapowiada się, że nie uda się nawet ponownie uruchomić hotelu Bazar – wizytówki poznańskiego hotelarstwa. Inwestycje w Poznaniu zapowiada Qubus.

WRocłaWWrocław wygląda pod tym względem trochę lepiej, ponieważ

więcej inwestycji jest rozpoczętych. Ale to nie znaczy, że będą ukończone w terminie. Sztandarową inwestycją hotelarską we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku jest budowa Hiltona. 240-pokojo-wy hotel w nowatorskim budynku w centrum Wrocławia ma być oddany przed Euro 2012. Ten termin przesuwa się coraz bardziej (na początku mówiono o przełomie 2010/11), co wzbudza niepo-kój co do losów inwestycji. Jej właściciel – spółka Wings zapew-nia, że wywiąże się ze wszystkich terminów, do jakich zobowią-zała się w umowie z miastem i Hiltonem.

Kolejna marka hiltonowska Gardenn Inn ma się pojawić we Wrocławiu w 2011 roku w ramach kompleksu biurowo-hotelo-wego przy ul. Piłsudskiego. W tym samym czasie i w tym samym standardzie ma się pojawiać marka Park Inn należąca do Grupy Rezidor (m.in. Radisson). Natomiast nie zapowiada się, aby szybko miał powstać hotel Rialto przy pl. Katedralnym. Zainteresowanie lokalizacją we Wrocławiu przejawia Sheraton, ale bez konkretów.

Wrocławska baza hotelowa powiększyła się w ubiegłym roku o dwa hotele 5-gwiazdkowe: Monopol i The Granary. W tym roku otwiera się Platinum Palace z 49 pokojami. Otworzyć miał się w tym roku 4-gwiazdkowy Justin Center na 150 pokoi naprzeciwko Galerii Dominikańskiej, w sąsiedztwie Hiltona. Teraz inwestor wystąpił o przekształcenie go w apartamentowiec, ale szuka też operatora hotelowego. Inną zaawansowaną inwestycją miała być budowa przez dewelopera Akme hotelu przy ul. Wróblewskiego koło zoo na ok. 200 pokoi. Teraz mówi się, że inwestor chce odsprzedać grunt.

Ostatnio miasto sprzedało działkę w centrum miasta przy dworcu kolejowym firmie Echo, która postawić ma na niej kom-pleks biurowo-hotelowy z wielopoziomowym parkingiem. Na

przetargu są też nie-ruchomości na ul. Łaciarskiej po byłym Jazz Clubie Rura, pr zy Of iar O ś w i ę c i m s k i c h , Włodkowica, hotel przy stadionie Śląska Wrocław. Większość była już wystawiona na sprzedaż w latach ubiegłych, ale po wygó-rowanych cenach. Teraz miasto wysta-wiło je po cenach atrakcyjnych dla inwestorów (np. cena wywo-ławcza kamienicy przy Łaciarskiej spadła z 22 do 8,5 mln zł).

TRójMiasToW Gdańsku zapowiada się największe wydarzenie hotelarskie

na polskim rynku 2010 – otwarcie drugiego w Polsce Hiltona ze 150 pokojami. Oficjalne otwarcie nastąpić ma jeszcze wiosną. To druga w ciągu roku inwestycja światowej marki w tym mieście. W lecie 2009 roku swoje podwoje otworzył Radisson przy Długim Targu ze 110 pokojami. W Sopocie w 2008 powstał Sheraton, który w ubiegłym roku powiększył się o przestrzenie SPA & Conference. Otwarto też 4-gwiazdkowego Qubusa, a w Sopocie hotel Bayjonn.

Ale wiele nowych inwestycji się w Trójmieście nie zapowiada. Istnieje tam już sześć hoteli 5-gwiazdkowych: Sofitel Grand, Sheraton i Rezydent w Sopocie oraz Dwór Oliwski, Radisson i Podewils w Gdańsku. Powstaje siódmy. Aglomeracja dysponuje też ośmioma hotelami 4-gwiazdkowymi. Ostatnio na Starym Mieście otwarto 3-gwiazdkowy Hotel Wolne Miasto na 68 pokoi, Holland House z 26 pokojami, a budowany jest hotel Stara Winiarnia na 49 pokoi. Trochę buduje się też w Gdyni, ale nie-wiele.

WaRszaWaWarszawa jako jedyne miasto spośród gospodarzy Euro 2012

spełnia wymogi noclegowe UEFA. Dlatego też w ostatnim czasie niewiele dzieje się na rynku. Ostatnim spektakularnym wydarze-niem było wejście Hiltona wiosną 2007 roku. W 2009 do użytku oddany został w standardzie 4-gwiazdkowym Mercure Grand, przed Euro powstać ma Renaissance by Marriott przy Okęciu. Zacznie się remont Hotelu Warszawa, który ma stać się perłą sto-łecznego hotelarstwa, ale nie wiadomo, czy prace uda się zakoń-czyć przed Mistrzostwami Europy.

Więcej dzieje się wokół Warszawy. W Sulejówku powstaje 5-gwiazdkowy hotel z kompleksem sportowym, w Warce stawia się konferencyjny Doubletree by Hilton z ponad 300 pokojami, rozbudowuje się Warszawianka w Jachrance, powstaje 4-gwiazd-kowy hotel w Sochaczewie. W samej Warszawie 4-gwiazdkowy hotel na Ursynowie chce postawić Europejski Fundusz Hipoteczny, powstają także Ibis i Etap na Ochocie.

Podpisana jest franczyza na budowę Hilton Garden Inn na Mokotowie ze spółką e-hotel, zarządzającą siecią Hotel System,

Dzięki EURo DUżo zaczęło się Dziać W MniEjszych MiEjsco-Wościach, kTóRE UbiE-gają się o goszczEniE REPREzEnTacji naRo-DoWych W sWoich cEnTRach PobyToWych

MiasTa gosPoDaRzE

DEklaRoWały, żE W ciągU TRzEch

laT Do EURo 2012 Po-WsTaniE TylE hoTEli

5-gWiazDkoWych, ilE niE PoWsTało PRzEz osTaTniE

kilkaDziEsiąT laT. czas WERyfikUjE TE DEkla-

RacjE

11

ANAlizy i progNozy

ale nic się przy tej inwestycji nie dzieje. Podobnie jak przy szkie-lecie innego Hotelu System obok Marriotta.

cEnTRa PobyToWEDzięki Euro dużo zaczęło się też dziać w mniejszych miejsco-

wościach, które ubiegają się o goszczenie reprezentacji narodo-wych w swoich Centrach Pobytowych. Jednym z podstawo-wych elementów takiego centrum, obok trzech boisk w promie-niu 20 minut jazdy autokarem oraz maksimum godziny drogi od lotniska, było posiadanie 4-gwiazdkowego hotelu z co najmniej 60 pokojami. Swoje kandydatury zgłosiło kilkadziesiąt miast. Po wstępnej selekcji wyłoniono ok. 50. Spośród nich wybrana zostanie 16, która znajdzie się w katalogu UEFA rekomendują-cym ośrodki w Polsce dla reprezentacji narodowych. Katalog ma być ogłoszony w połowie tego roku.

Po kolejnych selekcjach w gronie najpoważniejszych kandy-datów do znalezienia się w tej puli są: otwierany właśnie hotel Remes w Opalenicy, budowany jeszcze 5-gwiazkowy hotel wraz z infrastrukturą sportową w Sulejówku pod Warszawą, a także działające już Dwór Oliwski w Gdańsku, Velaves w Wejherowie, Holiday Inn w Józefowie, Warszawianka w Jachrance, Warka w Sielance, SPA Jawor w Bielsku-Białej, Belweder w Ustroniu Śląskim, Platinum w Ostródzie oraz któryś

z hoteli w Kołobrzegu i okolicach (proponowane są Leda SPA i Senator Dźwirzyno). Problem w tym, że w niektórych z tych lokalizacji z dobrą bazą hotelową wolno idą przygoto-wania związana z budową infrastruktury sportowej.

Za to w wielu miejscowościach inwestycje hotelowe idą pełną parą i wkrótce polska mapa hotelarska powinna się wzbo-gacić o 15–20 dobrych hoteli 4-gwiazdkowych poza dużymi miastami (czy to postawionymi od fundamentów czy też powstałych w wyniku modernizacji starszych obiektów). W Brzegu na Dolnym Śląsku powstać ma nawet… Hilton – tak deklaruje przynajmniej inwestor, spółka Energyinvestment. Chce wybudować galerię handlową i 4-gwiazdkowy hotel Przy Zamku pod hiltonowską marką z 81 pokojami oraz pełnym zapleczem konferencyjnym i SPA. Inwestycja ma się zakończyć w marcu przyszłego roku. Koszt – 70 mln zł.

Budują się hotele m.in. w Kolnie pod Krakowem, Trzebnicy, Świdnicy, Wyszkowie, Siedlcach, Krośnicach, Gniewinie na Pomorzu. W Wałbrzychu miasto buduje Aquapark z 4-gwiazd-kowym hotelem. Kilka obiektów powinno być wyremontowa-nych, aby podnieść standard jak np. Novotel w Jeleniej Górze, Qubus w Legnicy, Amadeus w Wodzisławiu Śląskim, czy hote-le sportowe w Jarocinie, Wałczu, Ciechanowie.

Cechą charakterystyczną polskiej bazy noclegowej jest spory udział obiektów hotelarskich zlokalizowanych w zam-kach, pałacach i dworkach. Szacuje się, że jest ich w Polsce ok. 250–300. Nie mogło ich zabraknąć wśród zgłoszeń do Euro 2012. Jako miejsce dla reprezentacji narodowych zapropono-wano m.in. Zamek Książ i Zamek w Sobótce na Dolnym Śląsku, Zamek Biskupów Płockich w Uniejowie, Pałac w Sulisławiu na Opolszczyźnie i Pałac Pawłowice koło Kluczborka.

W przypadku części potencjalnych lokalizacji Centrów Pobytowych już na obecnym etapie widać, że będą miały duże problemy z zapewnieniem odpowiedniej bazy noclegowej, co przekreślałoby ich szanse w wyścigu. Trudno będzie z tego powodu znaleźć się w katalogu m.in. Piasecznu, Polkowicom, Lubinowi, Miliczowi, Uniejowowi, Straszęcinowi pod Rzeszowem, Ząbkom/Zielonce. Z powodu braków inwestycji w infrastrukturę sportową trudno będzie zakwalifikować się m.in. Legnicy, Dzierżoniowowi i Wojanowowi na Dolnym Śląsku.

Lista miejscowości, które będą gotowe na przyjęcie drużyn piłkarskich kurczy się. Jednak wiele z zapowiadanych inwesty-cji jest realizowanych, będą gotowe w ciągu najbliższego roku – półtora. Należy wierzyć, że wszyscy inwestorzy angażując się w ich budowę, mają też pomysł i plan na ich funkcjonowanie po Euro 2012. Ale wtedy mają już przyjeżdżać tłumy cudzoziem-ców, zachęconych promocją Polski w postaci profesjonalnie zorganizowanych Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej. •

RafałSzubstarski

fot.

Stoc

k.XC

HN

G

12

ANAlizy i progNozy

KRAJ

Źródło: Cushman & Wakefield. EMEA Hotel Monitor, July 2009

BułgaRia 16-30 95-151Rumunia 20-26 110-166SeRBia 25-35 105-150CzeChy 25-45 130-200WęgRy 27-52 135-230PolSka 29-43 126-207PoRtugalia 30-40 117-153tuRCja 30-41 80-159gReCja 32-42 150-200Belgia 32-45 162-226ChoRWaCja 33-46 105-170SłoWenia 34-49 110-179RoSja 35-42 148-222WłoChy 36-55 140-216auStRia 39-55 156-265hiSzPania 41-54 165-240Wlk. BRytania 46-57 204-260DuBaj 47-62 197-340Dania 49-65 194-324SzWeCja 50-65 190-240FRanCja 50-75 200-300aBu DaBi 51-68 217-372holanDia 54-68 201-259niemCy 54-83 178-274iRlanDia 58-68 224-257

koszT bUDoWy hoTElUHOTELE EKONOMICZNE

(EURO ZA POKóJ, W TyS.)HOTELE LUKSUSOWE

(EURO ZA POKóJ, W TyS.)

13

ANAlizy i progNozy

dozowniki higieniczneTork

lekkie i eleganckie rozwiązanieLinia dozowników Tork Aluminium to linia składająca się z 9 dozowników higienicznych w kolorze szarym. Dozowniki wykonane z aluminium oraz tworzywa ABS charakteryzują się unikalnym wzornictwem oraz funkcjonalnością a przeznaczone są do miejsc, w których ceni się komfort i prestiż.

SCA HYGIENE PRODUCTS SP. Z O.O., ul. Puławska 435A, 02-801 Warszawa, tel. /22/ 543 75 00, fax: /22/ 543 75 01, www.tork.pl

Zaprojektowanez myślą o nowoczesnychi funkcjonalnych łazienkach.

14

fot.

Stoc

k.XC

HN

G (

2)

Sektor usług hotelowych w większości krajów dotkliwie odczuł spowolnienie, które miało miejsce w 2009 roku w globalnej gospodarce. RevPAR spadł w niektórych destynacjach nawet o 35 proc. Polska przebrnęła przez kryzys w miarę spokojnie.

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

K rajem, który odczuł największy spadek, jeśli cho-dzi o obłożenie oraz przychody ze sprzedaży, było USA. Większość miast w Unii Europejskiej, Rosji oraz na Ukrainie odczuwa spadki wskaźni-ka RevPAR już od dłuższego czasu.

RyneK hOTelOwy w POlsce Polska była jedynym krajem UE, który uniknął recesji. Na dobrą

kondycję polskiej gospodarki wpłynęły takie dodatkowe czynniki, jak unijne fundusze i organizacja Euro 2012. Aż 19,4 mld euro z fun-duszy strukturalnych na lata 2007–2013 przeznaczonych jest na rozwój infrastruktury transportowej. Dodać do tego można inwesty-

cje związane z mistrzostwami Euro 2012. Szacuje się, że w związ-ku z tym wydarzeniem w sumie zostaną zainwestowane 4 mld euro.

Liczba turystów spadła o 7,6 proc. w 2009 roku, a liczba przy-jazdów szacowana jest na 11,8 mln. Wpłynęło to negatywnie na wskaźniki obłożenia hoteli. Chociaż wskaźnik RevPAR w polskich miastach obniżył się średnio o 11,6 proc., to spadek ten jest i tak niewielki w porównaniu z rynkami innych krajów. Chociaż w 2009 roku więcej projektów zostało opóźnionych lub odwołanych niż roz-poczętych, nadal realny jest rozwój sektora hotelowego w ciągu naj-bliższych pięciu lat.

Średnio w Polsce przypada ok. 20 pokoi na 10 tys. mieszkań-ców, gdy średnia zachodnioeuropejska to 200 pokoi na 10 tys.

Alex KloszewskiColliers International

spadki były odczuwalne

ANAlizy i progNozy

ANAlizy i progNozy wARszAwASektor hoteli 5-gwiazdkowych w Warszawie wypadł stosunko-

wo dobrze ze wskaźnikiem obłożenia na poziomie 63 proc., ADR (średnia stawka za pokój) na poziomie 95 euro i RevPAR w wyso-kości 58 euro. Obłożenie w hotelach niższej klasy wyniosło 62 proc., a średnia stawka za pokój 49 euro.

W 2009 roku zakończył się kilkuletni remont hotelu Grand, który działa obecnie pod marką Mercure. Po remoncie 4-gwiazdkowy hotel dysponuje 299 pokojami. W minionym roku otwarto także 3-gwiazdkowy hotel De Silva w pobliżu warszawskiego lotniska (117 pokoi). Budowany jest Renaissance by Marriott na 250 pokoi przy Okęciu. Planowany jest Hilton Garden Inn też z 250 pokojami.

KRAKówŚredni poziom obłożenia hoteli wszystkich kategorii w Krakowie

wyniósł około 67 proc., a średnia stawka za pokój wyniosła 72 euro. W minionym roku zostało otwartych osiem nowych hoteli, wzboga-cając rynek o dodatkowe 552 pokoje. Połowa hoteli oddanych do użytku to obiekty 4-gwiazdkowe: Kossak (60 pokoi), Park Inn (152 pokoje), Swing (147 pokoi) oraz Unicus (33 pokoje).

W minionym roku w Krakowie miały miejsce dwie znaczące transakcje inwestycyjne. Warimpex sprzedał 4-gwiazdkowy hotel andel’s niemieckiemu funduszowi Deka Immobilien, a 5-gwiazdko-

wy Radisson Blu został kupiony przez inny niemiecki fundusz Union Investment Real Estate od UBM Realitätenentwicklung.

W 2010 roku do użytku oddany będzie Hilton Garden Inn na 150 pokoi po drugiej stronie Wisły naprzeciw Wawelu. Nie powiódł się pro-jekt Hilton Garden Inn Karmelicka. Miasto cały czas jest przedmiotem zaintereso-wania największych sieci i deweloperów.

Łódź Wskaźnik obłożenia wyniósł nieco ponad 53 proc., a średnia

stawka za pokój 62 euro. Wzrost stawki spowodowany jest nowo otwartym hotelem andel’s. Jest to pierwszy 4-gwiazdkowy obiekt w tym mieście. Hotel dysponujący 278 pokojami zlokalizowany jest na terenie kompleksu Manufaktura. andel’s przyciąga obecnie lwią część sektora MICE i korporacyjnego w tym mieście.

15 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

R E K L A M A

ANAlizy i progNozy

WArszAWAhotele 5*

63% 95 euro

WArszAWAinne hotele

62% 49 euro

KrAKóWhotele 5*

67% 101 euro

KrAKóWWszystKie

67% 72 euro

trójmiAsto 61% 78 euroWrocłAW 64% 69 euroPoznAń 48% 62 eurołódź 53% 63 euro

ObŁOżenie i AdR w nAj-więKszych miAsTAch POlsKi w 2009 ROKu

Źródło: Colliers International

Do remontu idzie hotel Grand braci Likusów. Planowane jest zwiększenie liczby pokoi do 220 i podwyższenie standardu hotelu do 5 gwiazdek za dwa – trzy lata. Budowany jest Novotel. Jest franczy-za na otwarcie Holiday Inn na 130 pokoi. W pierwszej połowie tego roku wejście do Łodzi ogłosić ma międzynarodowa marka 4-gwiazd-kowa [prawdopodobnie Hilton Garden Inn lub Best Western – red.].

wROcŁAwNastąpił spadek zarówno wskaźnika obłożenia jak i ADR.

Obłożenie kształtowało się na poziomie 64 proc., a średnia stawka wyniosła tyle samo co w zeszłym roku, czyli 69 euro. Przewidujemy dalszy wzrost sektora hotelowego we Wrocławiu. Miasto wykonało

dużo pracy, aby wypromować miasto i stworzyć markę Wrocławia, a stadion i centrum konferencyjne, które powinno tam powstać po mistrzostwach, będą napędzały wskaźniki hotelarskie.

W 2009 roku otwarto dwa hotele 5-gwiazdkowe: butikowy hotel Granary (47 pokoi) oraz wyremontowany Hotel Monopol (121 pokoi), który dwa lata temu został kupiony przez firmę Likus Hotele i Restauracje. Wiosną tego roku otwiera się 5-gwiazdkowy Platinum Palace. Do 2012 roku zbudowany ma być 240-pokojowy Hilton i Hilton Garden Inn na 150 pokoi. 4-gwiazdkowy Justin Center na 150 pokoi jest opóźniony.

TRójmiAsTOWskaźnik obłożenia w Trójmieście obniżył się drugi rok z rzędu i

wyniósł 61 proc.. Było to głównie spowodowane mniejszą liczbą zagranicznych turystów w sezonie letnim. Na wzrost średniej stawki za pokój, która osiągnęła 78 euro, wpłynęło otwarcie 5-gwiazdkowe-go hotelu Radisson Blu (134 pokoje) w maju minionego roku.

W 2009 roku otwarty został także 4-gwiazdkowy hotel Qubus (110 pokoi) oraz, oficjalnie, działający od 2008 roku Sheraton Sopot.

fot.

arch

iwum

ANAlizy i progNozy

Źródło: Colliers na podstawie Ewidencji Obiektów Hotelarskich w Polsce.

liczbA hOTeli nA KOniec 2009

WARSzAWA KRAKóW POzNAń WROCŁAW GDAńSK ŁóDŹ SzCzECIN

hotele ***** 10 8 4 3 0 0 0hotele **** 7 16 5 8 5 1 4hotele *** 22 73 23 23 10 8 8hotele ** 13 22 15 5 5 8 3hotele * 9 5 2 5 1 2 8

łącznie 61 124 46 45 24 19 23

nAjwAżniejsze OTwARciA 2010

HOTEL MIASTO LICzBA POKOI

nAjwAżniejsze OTwARciA 2011-2012

HOTEL MIASTO LICzBA POKOI

5* hilton Wrocław 215 5* sherAton pod Mikołajkami -4*doUBletree By hilton Warka 350 4* renAissAnce Warszawa 250 4* noVotel Łódź 160 4* GołĘBieWsKi Karpacz 1000 4* hilton GArden inn Wrocław 150 4* hilton GArden inn Warszawa -4* hilton GArden inn Rzeszów -

do teGo iBisy, etAPy, B&B, cAmPAnile, Premiere, hAmPtony, hotele FocUs

Hilton we Wrocławiu wystartować ma przed EURO 2012

R E K L A M A

Ubierz z nami swój hotel!

58—130 Żarów/k. Wrocławia ul. Przemysłowa 10tel. 074 851 87 65, fax 074 851 87 70

e-mail: [email protected]

www.hotele.dekoria.pl

Bezpośredni importer hiszpańskich tkanin dekoracyjnych (30 kolekcji, 400 tkanin)własna szwalnia zatrudniająca 200 osóbaranżacja, szycie i montaż dekoracji hotelowychAtrAKcyjne ceny

Zapraszamy hotele, pensjonatyi architektów do współpracy!

17 latdoświadczeń!!!

5* hilton Gdańsk 120 5* PlAtinUm PAlAce Wrocław 46 4* hilton GArden inn Kraków 154 4* AnGelo Katowice 203 4 *Best Western Premier Katowice 168 4* holidAy inn Bydgoszcz 154

ANAlizy i progNozyConference Center & SPA (250 pokoi). W maju otwiera się Hilton ze 150 pokojami, rozbudowywany jest Hotel Gdańsk.

POznAń Poznań również odczuł wpływ spadku w branży MICE (meetings,

incentives, conventions, events – organizacja spotkań, wyjazdów motywacyjnych, konferencji i imprez integracyjnych). Poziom obło-żenia w 2009 roku wyniósł około 48 proc., a średnia stawka za pokój szacowana jest na około 62 euro. W minionym roku otwarto 4-gwiazdkowy Hotel Twardowski (62 pokoje). W tym roku nie zapo-wiada się na spektakularne otwarcia. andel’s, Radisson i Hilton Garden Inn na razie wstrzymały się z inwestycjami w Poznaniu.

PROgnOzy i TendencjeW 2010 roku planowane jest ukończenie m.in. 5-gwiazdkowego

Hiltona w Gdańsku (150 pokoi), butikowego Platinum Palace we Wrocławiu (46 pokoi), Best Western Premier w Katowicach (168 pokoi), Holiday Inn w Bydgoszczy (154 pokoje) i Hilton Garden Inn w Krakowie (154 pokoje). W ciągu najbliższych kilku lat grupa Hilton planuje w sumie otwarcie siedmiu hoteli, działających pod trzema markami: Hilton oraz Doubletree by Hilton i Hilton Garden Inn. Sieć Starwood Hotels & Resorts również planuje otwarcie piątego hotelu Sheraton, na Mazurach, planowane jest na lata 2011-2012.

Na 2010 rok planowane jest rozpoczęcie budowy takich hoteli jak Novotel w Łodzi (160 pokoi), Hilton we Wrocławiu (215 pokoi), Renaissance w Warszawie (250 pokoi) oraz przebudowy dawnego hotelu Warszawa i łódzkiego Grand Hotelu. Nadal istnieją szerokie perspektywy rozwoju dla 2-, 3- i 4-gwiazdkowych obiektów między-narodowych grup hotelowych w większości regionów oraz dużych i średnich miastach.

Pięć największych miast Polski powinno zainwestować w świato-wej klasy wielofunkcyjne centra kongresowe, konferencyjne i wysta-wiennicze. Takie obiekty wesprą rozwój nie tylko hotelarstwa, ale wszystkich sektorów gospodarki, zapewniając miejsca, gdzie ludzie mogą się spotkać, zaprezentować swoje produkty i usługi, prowa-dzić handel i nawiązywać współpracę.

Przewidujemy, że sektor hotelowy zacznie inwestować i rozwijać nowe obiekty, które odpowiedzą na zapotrzebowanie branży MICE. Widzimy, że Wrocław i Gdańsk rozważyły te sugestie. Inwestycje takie pojawią się obok nowych stadionów budowanych na Euro 2012. Mamy też nadzieję, że nowelizacja ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym pozwoli na rozpoczęcie nowych projektów. •

Alex KloszewskiPartner – Hospitality Department Director

w Colliers International Polska

17 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANAlizy i progNozy

R E K L A M A

ANAlizy i progNozy

fot.

arch

iwum

(3)

...i Radisson (Warszawa)...Sheraton (Warszawa)...Novotel (Poznań)...

18 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

1. orBis/Accor (marki sofitel, novotel, mercure, ibis, etap, orbis hotele11 500)

11500 61/1-5* Cała Polska

2. oGólnoPolsKA sPółdzielniA tUrystycznA GromAdAGromada

1893 17/2-3* Warszawa, Poznań, średnie i mniejsze miasta

3. ViennA internAtionAl hotelsmAnAGementm.in. andel’s, Angelo, jan iii sobieski 1539 6/3-4* Warszawa, Kraków, Łódź, Katowice, Międzyzdroje

4. stArWood hotels & resortsheraton, Westin, le meridien) 1518 6/5* Warszawa, Kraków, Poznań, Sopot

5. hotele GołĘBieWsKi 1434 3/4* Mikołajki, Białystok, Wisła

6. QUBUs 1384 13/3-4* Polska zachodnia i południowa, Gdańsk

7. rezidor GroUPradisson, Park inn 1324 6/4-5* Największe miasta

8. GrUPA hoteli WAm/hotele 21 pod własnymi nazwami 1168 16/1-3* Duże, średnie małe miasta

9. PUhit WArszAWA pod różnymi nazwami, m.in. rt hotels 1091 7/1-3* Warszawa, Kraków

10. loUVre hotels campanile, Kyriad, Premiere 1005 10/1-3* Duże i średnie miasta

11. GrUPA triP pod różnymi nazwami 832 4/3-5* Zakopane, Rawa Mazowiecka

12. choice hotels/hotel system clarion, Quality 824 7/2-5* Kraków, Wrocław, Poznań, Katowice, Dźwirzyno

13. ihG intercontinental, holiday inn, express by holiday inn 810 4/3-5* Warszawa i Kraków

14. centrUm-hotelehotele w łodzi pod różnymi nazwami 787 5/2-3* Łódź

15. mArriott marriott, courtyard 754 2/4-5* Warszawa

16. Best Western internAtionAl Best Western, Best Western Premiere 640 6/3-5* Cała Polska

17. diAment diament 570 7/3-4* Głównie Górny Śląsk, także Dolny

18. liKUs hotele i restAUrAcje5-gwiazdkowe hotele w starych budynkach 528 6/5*

Kraków, Wrocław, Katowice, Łódź (hotel stracił

gwiazdki)

19. hotele WArszAWsKie syrenA Polonia, metropol, mdm 511 3/3-4* Warszawa

20. B&d hotelshP Park 375 3 Wrocław, Poznań, Olsztyn

21. eUroPejsKi FUndUsz hiPoteczny pod różnymi nazwami 341 4/3-4* Miejscowości turystyczne

22. GrUPA Anderszamek ryn, Anders, miłomłyn 324 3/3-4* Warmia i Mazury

23. hilton WorldWide hilton 314 1/5* Warszawa

24. immoBilehotele Focus 273 3/2-3* Łódź, Bydgoszcz, Szczecin

25. GloBAl hyAtthyatt 250 1/5* Warszawa

25 nAjwięKszych sieci hOTelOwych w POlsce

inne: iBB, nh hotels, scAndic, orco, donimirsKi BoUtiQUe hotels, dr irenA eris, jW. contrUction/hotele 500, interFerie, GeoVitA, PrzedsiĘBiorstWo hotelArsKo-tUrystyczne WArszAWA, PttK, BAlt-tUr, el-Best

MIEJSCE SIEć LICzBA POKOI LICzBA HOTELI/STANDARD LOKALIzACJA

ANAlizy i progNozy

...i Radisson (Warszawa)

19 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

20

ANAlizy i progNozy

Wprawdzie liczba gości zagranicznych korzystających z bazy noclegowej w Polsce w 2009 była niższa o pięć procent niż w 2008 roku, to jednak po dwóch latach spadków zanosi się na to, że w tym roku będzie lepiej. Już w drugiej połowie 2009 roku liczba cudzoziemców zaczęła nieznacznie rosnąć.

fot.

Stoc

k.XC

HN

G (

2)

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

G oście zagraniczni stanowią ok. jedną piątą klienteli polskich obiektów zbiorowego zakwaterowania (hotele, motele, pensjonaty, schroniska, ośrodki wczasowe, kempingi itp.). W samych hotelach sta-nowią ok. 1/3 gości. W ubiegłym roku z polskiej

bazy noclegowej skorzystało 3,8 mln cudzoziemców, podczas gdy w 2008 - ponad 4,05 mln, a w 2007 blisko 4,4 mln. Spadek jest więc wyraźny. Liczba noclegów udzielonych cudzoziemcom w obiektach zbiorowego zakwaterowania spadła w 2009 roku o 600 tys, w porównaniu do 2008 roku, z ok. 10,2 mln do 9,6 mln i o 1,3 mln w porównaniu do 2007 roku , gdy udzielono ich 10,9 mln.

Jednak optymistyczne jest to, że już w drugiej połowie 2009 roku można było zaobserwować wzrost liczby obcokrajowców korzysta-jących z bazy noclegowej w Polsce.]

Od jesieni zAczynA się POPRAwiAć Spadki przyjazdów obcokrajowców zaczęły się już wiosną 2008

roku. Było to zapowiedzią stagnacji w światowej gospodarce. Jednak po wybuchu globalnego kryzysu we wrześniu 2008 roku spadki stały się jeszcze większe, sięgające nawet 20 proc. Np. w styczniu 2009 roku z noclegu skorzystało 32 tys. mniej obcokrajow-

Obcokrajowcy zaczynają wracaćPiotr Stawiński

ANAlizy i progNozyców (177 tys.) niż rok wcześniej (209 tys.). W marcu i kwietniu ubiegłego roku było ich ok. 550 tys. podczas gdy rok wcześniej 615 tys., a w 2007 roku – 650 tys. W okresie letnim z bazy noclegowej skorzystało 970 tys. cudzoziemców, 100 tys. mniej niż jeszcze dwa lata temu.

Od jesieni 2008 roku liczba obcokrajowców korzystających z pol-skiej bazy noclegowej była już stale niższa o kilkanaście procent niż rok wcześniej. W okresie szczytu hotelarskiego od września do listo-pada z hoteli i innych obiektów skorzystało 920 tys. cudzoziemców, podczas gdy w tym samym okresie 2007 roku ponad 1,1 mln.

Ale sierpień 2009 był przełomowym miesiącem dla hotelarstwa pod względem przyjazdów obcokrajowców. Po raz pierwszy od pół-tora roku, czyli od lutego 2008 ich liczba w polskich hotelach i ośrodkach wczasowych wzrosła – o 10 tys. do 495 tys. (chociaż jeszcze w 2007 roku było ich 540 tys.). Wzrost odnotowano w paź-dzierniku i grudniu, a we wrześniu i listopadzie spadki były dużo niż-sze niż jeszcze rok wcześniej.

Mniejsza liczba cudzoziemców miała też oczywiście wpływ na znacznie mniejszą liczbę sprzedanych im noclegów. W ciągu dwóch lat spadła ona o ponad 12 proc. Tylko w wakacje 2007 udzielono ich blisko 2,7 mln, podczas gdy w 2008 i w 2009 roku ponad 400 tys. mniej, co musiało mocno uderzyć szczególnie w obiekty ulokowane w województwach nadmorskich i górskich.

skąd PRzy-jeżdżAją,dOkąd jAdąNajwiększą część

turystów zagranicznych korzystających z pol-skich hoteli, pensjona-tów, hosteli, schronisk itp. stanowią Niemcy. Z 3 mln 860 tys. cudzoziem-ców w ubiegłym roku 1 mln 140 tys. przyjechało właśnie z Niemiec. Druga, ale ju znacznie mniejszą grupe stanowią Brytyjczycy – 320 tys, Włosi – 170 tys., Francuzi -– 160 tys. i Rosjanie – 150 tys.

W przypadku Niemców w ubiegłym roku przyjeżdżało ich w każ-dym miesiącu od kilku do dziesięciu tysięcy mniej niż w 2008. Największe procentowo spadki odnotowano w przypadku naszych sąsiadów ze Wschodu. Rosjan przyjechało blisko 50 tys. mniej (w 2008 roku prawie 200 tys.), Ukraińców ponad 20 tys. mniej (2008 – 138 tys., 2009 - 116 tys.). Wiąże się to z wejściem Polski do stre-fy Schengen, co pociągnęło za sobą utrudnienia wizowe dla obywa-teli krajów do niej nienależących. Jeszcze w 2007 roku gości z tych dwóch krajów było ponad 400 tys., choć oni akurat rzadziej korzy-

21

ANAlizy i progNozy

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Obcokrajowcy zaczynają wracać

R E K L A M A

cudzOziemcy kORzysTAjący z Obiek-Tów zAkwATeROwAniA zbiOROweGO (w Tys.)

LicZBA 2009/2008

I kwartał 622,5 -13%II kwartał 1059,8 - 10%III kwartał 1 388,5 0%IV kwartał 791,1 4%Ogółem 3 861,9 - 5%

stają z hoteli, a częściej z różnego rodzaju innych obiektów zakwate-rowania.

Kryzys dał sie mocno we znaki Brytyjczykom, których przyjecha-ło w ubiegłym roku blisko 70 tys. mniej (321 tys.) niż w 2008 roku czyli o prawie 20 proc., a jeszcze w 2007 było ich ok. 450 tys. O 15 – 20 tys. mniej przyjechało w ubiegłym roku Francuzów, Włochów, Amerykanów, Holendrów, a także Skandynawów. Szczególnie bole-śnie skutki kryzysu, co widać po liczbie korzystających z bazy noc-legowej w Polsce, odczuli Łotysze, których było o prawie 40 tys. mniej (35 tys. w porównaniu do 55 tys. w 2008), Estończycy - 20 proc. mniej (33 tys.). Litwinów było o 15 proc. mniej (112 tys. w

2008, 95 tys. w 2009). Skutkami wprowa-

dzania euro i podniesie-nia cen za noclegi u sie-bie można tłumaczyć jeden z nielicznych wzrostów przyjazdów do Polski – Słowaków, których przyjechało prawie 40 tys., o 4 tys, wiecej niż rok wcze-śniej.

Najwięcej gości zagranicznych nocuje w Polsce w miesią-cach wakacyjnych, ale są też nacje, które czę-ściej przyjeżdżają w innych niz turystyczne celach. Wakacje to

szczyt przyjazdów turystów z Niemiec, których w lipcu i sierpniu było po ok. 150 tys. gdy w innych miesiącach jest ich nie więcej niż 130 tys. Francuzów było w tych miesiącach po ok. 24 tys. pod-czas gdy w pozostałe miesiące ich liczba nie przekracza 16 – 17 tys. Najbardziej wakacyjnie traktują Polskę...Hiszpanie, których w miesiącach letnich jest w Polsce po ok. 20 tys, a w pozostałych rzadko przekracza więcej niż 10 tys. Również Rosjan najwięcej nocuje w Polsce podczas wakacji, ok 17 – 20 tys., ale w inne mie-siące niewiele mniej 12 – 14 tys., a w styczniu było ich ponad 20 tys.

Włosi przyjeżdżają do Polski w sierpniu. W ubiegłym roku było ich wówczas 34 tys., a w lipcu tylko 17 tys., czyli mniej więcej tyle samo co wiosną i wczesną jesienią. Z kolei Szwedzi upodobali sobie Polskę na wypady lipcowe. Nocowało ich wtedy w Polsce ok. 17 tys., pod-czas gdy w lipcu 9,9 tys,, mniej niż w wiele innych miesięcy.

Nieco inaczej z bazy noclegowej w Polsce korzystają brytyjczycy, których jest stała liczba 32 – 34 tys. od maja do października, podob-nie jak Amerykanów, których jest w tym czasie 14 – 19 tys. Ukraińców w polskich obiektach zbiorowego zakwaterowania jest co miesiąc przez cały rok od 9 do 13 tys.

Najwięcej gości zagranicznych korzysta z bazy noclegowej w woj. mazowieckim (czyli głównie w Warszawie) i małopolskim (czyli Kraków i góry) - po ponad 800 tys., jednak w mazowieckim liczba gości spada w miesiącach wakacyjnych spada do ok. 75 tys., pod-czas gdy w sąsiednich miesiącach jest ich ponad 80 tys. W Małopolsce z bazy noclegowej w wakacje korzysta po blisko 100 tys. cudzoziemców, a wiosną i jesienią 70 – 85 tys.

ciekawym przypadkiem jest Zachodnipomorskie. Tam liczba cudzoziemców korzystających z obiektow noclegowych stanowi nie-spełna 10 proc. wszystkich, natomiast liczba udzielonych im nocle-gów ponad 20 proc. Wiadomo, kilkudniowe wakacje. •

22 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANAlizy i progNozyLiczbA TuRysTów zAGRAnicznych, kORzysTAją-cych z ObiekTów zbiOROweGO zAkwATeROwA-niA w 2008 ROku wedłuG wOjewódzTw

W TyS. %

Ogółem 4 046,3 100DOlnOśląSkIe 448,1 11,0kujawSkO-POmOrSkIe 77,4 1,9lubelSkIe 81,5 2,0lubuSkIe 196,3 4,8łóDzkIe 115,4 2,8małOPOlSkIe 829,0 20,4mazOwIeckIe 809,6 20,0OPOlSkIe 34,9 0,8PODkarPackIe 62,8 1,5PODlaSkIe 68,8 1,7POmOrSkIe 245,6 6,4ślaSkIe 259,5 6,4śwIętkOrzySkIe 24,8 0,6warmIńSkO-mazurSkIe 155,3 3,8wIelkOPOlSkIe 257,4 6,3zachODnIOPOmOrSkIe 380,2 9,3

nOcLeGi udzieLOne ObcOkRAjOwcOm w ObiekTAch zbiOROweGO zAkwATeROwAniA w 2008 ROku wedłuG wójewódzTw

W TyS. %

Ogółem 10 173,2 100DOlnOśląSkIe 1 129,0 11,1kujawSkO-POmOrSkIe 187,7 1,9lubelSkIe 139,0 1,4lubuSkIe 286,4 2,8łóDzkIe 262,6 2,6małOPOlSkIe 1 985,7 19,5mazOwIeckIe 1 506,4 14,8OPOlSkIe 100,2 1,0PODkarPackIe 147,0 1,4PODlaSkIe 106,2 1,0POmOrSkIe 631,0 6,2śląSkIe 665,5 6,5śwIętkOrzySkIe 64,2 0,6warmIńSkO-mazurSkIe 384,1 3,8wIelkOPOlSkIe 528,6 5,2zachODnIOPOmOrSkIe 2 047,5 20,1

kRAje, z kTóRych PRzyjeżdżA dO POLski nAjwięcej TuRysTów (w Tys.)

2009 2008

Ogółem 3 862 4 046nIemcy 1 072,1 1 142,3wlk. brytanIa 321,5 388,3włOchy 170,3 185,0Francja 164,1 182,6rOSja 150,6 196,0uSa 134,5 155,2ukraIna 116,3 138,4hISzPanIa 108,9 110,1Szwecja 104,2 114,3lItwa 95,5 111,8hOlanDIa 95,9 109,7nOrwegIa 86,7 101,4DanIa 82,6 91,1czechy 74,2 81,2bIałOruś 66,0 66,3

ANAlizy i progNozywydarzenia i plany sieci hotelarskich

23 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANAlizy i progNozy

danuta skalska, prezes zarządu PuhiTW 2009 r. spółka zakończyła modernizację hotelu Por tos

(obecnie jest hotelem 3-gwiazdkowym), jak również otwo-rzyła trzy własne restauracje w hotelach Atos, Por tos, Aramis. W hotelu Por tos znajduje się też nowa sala konfe-rencyjna.

Podpisana została też umowa z Lotos Paliwa w sprawie obsługi infrastruktury hotelowej na terenie Miejsc Obsługi Podróżnych. PUHiT będzie licencjonodawcą marki START Hotel. inwestorem w zakresie budowy infrastruktury hotelo-wej będą LOTOS Paliwa.

PLAnyRealizację planów na ten rok rozpoczęliśmy od rozbudowy

krakowskiego hotelu RT MONOPOL***. Dobudowywane jest dodatkowe skrzydło, w którym znajdzie się 17 pokoi. Łącznie hotel będzie oferował 92 pokoje. Zakończenie prac planowa-ne jest na 30 sierpnia 2010. PUHiT SA planuje też budowę 4-gwiazdkowego hotelu z dużym zapleczem konferencyjnym. Hotel będzie usytuowany w Warszawie na Mokotowie, w pobliżu działających już hoteli PUHiT. Będzie najprawdopo-dobniej nosił nazwę jednej z międzynarodowych sieci, posia-dał ponad 200 pokoi i nowoczesne, rozbudowane zaplecze konferencyjne. Rozważane są również możliwości budowy nowego obiektu 3-gwiazdkowego zlokalizowanego w zupeł-nie innej części Warszawy.

Thomas schoen, dyrektor Regionalnystarwood hotels & Resorts na PolskęNajważniejsze w minionym roku były dla nas inwestycje w

istniejące obiekty. Ponad 20 mln zł przeznaczyliśmy na urucho-mienie oraz rewitalizację club Lounges i renowację lobby oraz piętra klubowego w Sheraton Warsaw. 2009 rok był dla nas wyjątkowy także z powodu otwarcia w Sheraton Sopot centrum Konferencyjnego. Ma ono ponad 4 tys. mkw. i znajduje się w przyległym do hotelu Domu Zdrojowym. W 2009 roku war-szawski Sheraton wprowadził nową ofertę czyli pięć aparta-mentów mieszkalnych.

PLAnyW najbliższym roku planujemy dalsze inwestycje, w wysoko-

ści 11 mln zł w istniejące obiekty. A w ciągu dwóch lat wpro-wadzenie nowych marek sieci Starwood.

ireneusz węgłowski, wiceprezes Orbis s.A.Orbis koncentruje się coraz bardziej na hotelarstwie, czego efek-

tem jest sprzedaż Orbis Travel w styczniu br. W perspektywie kil-kuletniej oznacza to także możliwość sprzedaży drugiego z pobocznych segmentów, czyli spółki Orbis Transport.

Dla branży hotelowej i Grupy Hotelowej Orbis rok 2010 będzie nadal czasem oszczędności i powolnego odbudowywania pozycji. Mamy nadzieję, że w iii-iV kwartale nastąpi ożywienie w ruchu turystycznym, a rok 2011 zbliży nas do poziomów roku 2008 we frekwencji. Nie liczyłbym natomiast na powrót w tak krótkim cza-sie do rekordowych wyników roku 2007.

Wyniki  naszych osiemnastu hoteli ekonomicznych potwierdza-ją prawidłowość obranej strategii. W najbliższych latach będziemy kontynuować rozbudowę sieci o hotele Etap i ibis – kilkanaście działek pod tego typu obiekty znajduje się już w portfolio Grupy.

wydARzeniA 2009Za najważniejsze wydarzenia uznajemy otwarcie dwóch

nowych hoteli ekonomicznych – ibis w Kielcach i Etap w Toruniu. W ramach planu optymalizacji zasobu nieruchomości sprzedane zostały w grudniu 2009 roku hotele Beskid w Nowym Sączu oraz Novotel w Olsztynie. Obydwa wymagały znacznych nakładów inwestycyjnych, które w połączeniu z prognozowaną frekwencją nie przyniosłyby Grupie odpowiedniego zwrotu z inwestycji.

PLAnyOżywienie w hotelarstwie rozpocznie się najwcześniej w poło-

wie roku. Dlatego Grupa Hotelowa Orbis trzyma w pogotowiu pięć czasowo zamrożonych projektów hoteli ekonomicznych (trzy marki ibis i dwa – Etap), których budowa będzie kontynu-owana, gdy poprawi się popyt w hotelarstwie. Zaplanowany jest także start inwestycji w Łodzi, gdzie w iV kwartale rozpoczną się prace nad 162-pokojowym Novotelem. Grupa kontynuować będzie także sprzedaż nieruchomości hotelowych i niehotelo-wych, które nie wpisują się w jej strategię rozwoju.

michał Świgost, dyrektor sprzedaży i marketingu Qubus hotelW ub. roku zanotowaliśmy duży wzrost liczby rezerwacji

dokonywanych przez kanał online. Wielką popularnością cie-szyła się oferta cenowa Save&Stay, dostępna na naszej stronie. chcemy utrzymać ten trend również w roku 2010. Mają w tym pomóc inwestycje w nowe media, w tym serwisy społeczno-ściowe czy technologie mobilne.

wydARzeniA 2009 Otwarcie 13. hotelu sieci: Qubus Hotel Gdańsk Aktualizacja systemu zarządzania jakością wg iSO do stan-

dardu 9001:2008 Nagrody: Debiut Roku dla Qubus Hotel Gdańsk, Solidny

Pracodawca dla Qubus Hotel, dla najbezpieczniejszego obiektu w Łodzi - Qubus Hotel Łódź Dynamiczny wzrost popularności ofer ty cenowej

Save&StayPLAnyRok 2010 to dla nas również praca nad najnowszą inwestycją

- 14. hotelem sieci, w Bielsku-Białej. To miasto ma wielki potencjał biznesowy i turystyczny. chcemy stać się istotnym elementem tego zjawiska. Redakcja „Hotelarza” uznała Qubus Hotel za jedną z trzech najlepszych sieci w Polsce AD 2009 - zrobimy wszystko, aby również w tym roku otrzymać podobne wyróżnienie.

24 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANAlizy i progNozy

A by prowadzić usługi noclegowe, nie trzeba prze-chodzić kategoryzacji, wówczas jednak nie można używać nazwy hotel czy pensjonat. Choć czasami (a gdzieniegdzie całkiem często, szczególnie w rejonach turystycznych lub na przedmieściach

dużych miast) można spotkać obiekty, które za nic mają ustawę i zachęcają do skorzystania z usług podając się za hotel, co sprytniejsi zapraszają do swojego HOTEL-iku, OTEL-u albo skorzystania z usług HOTEL-owych.

Jednak, aby nie uciekać się do takich wybiegów można po prostu przejść kategoryzację, która wbrew pozorom nie jest ani specjalnie skomplikowana, jeśli od początku inwestycji plano-

wało się otwarcie hotelu i zapoznało z odpowiednimi wymaga-niami, ani specjalnie droga – koszt wynosi w zależności od kategorii od połowy do półtorakrotności najniższego wynagro-dzenia miesięcznego.

TeORiAŚwiadczenie usług hotelarskich w Polsce reguluje ustawa o

usługach turystycznych z 29 sierpnia 1997 roku. Przepisy kategoryzacyjne zawar te są w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z 19 sierpnia 2004 roku w sprawie obiek-tów hotelarskich i innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie.

W Polsce każdy obiekt, który chce wywiesić sobie na froncie budynku napis: hotel, motel czy pensjonat, musi przejść procedurę kategoryzacyjną przeprowadzaną przez Urzędy Marszałkowskie na podstawie ustawy o usługach turystycznych. W przeciwnym przypadku jego właścicielowi grozi kara finansowa.

Wiktor Kołakowski

Kategoryzacja – w teorii i w praktyce

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 201025

ANAlizy i progNozyZgodnie z ustawą usługi hotelarskie mogą być świadczone w

obiektach, które spełniają wymagania co do wielkości, jego wypo-sażenia oraz zakresu świadczonych usług, ustalone dla rodzaju i kategorii, do których obiekt został zaszeregowany, a ponadto wymagania sanitarne, przeciwpożarowe oraz inne określone odrębnymi przepisami.

Według ustawy do obiektów hotelarskich zalicza się: hotele (minimum 10 pokoi), motele, pensjonaty, kempingi, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska oraz pola biwakowe, dla których (z wyłączeniem schronisk i pól biwako-wych) ustalone zostały różne kategorie gwiazdkowe – od 1 do 5 dla hoteli, moteli i pensjonatów, od 1 do 4 dla campingów oraz od 1 do 3 dla domów wycieczkowych i schronisk młodzieżowych. Nazwy rodzajów i oznaczenia kategorii obiektów hotelarskich pod-legają ochronie prawnej i mogą być stosowane wyłącznie w odniesieniu do obiektów hotelarskich w rozumieniu określonym przez ustawę.

Zaszeregowania obiektów hotelarskich do poszczególnych rodzajów dokonuje, nadaje kategorię oraz prowadzi ich ewidencję marszałek województwa. Spełnianie przez obiekty hotelarskie ustawy dokumentuje się w zakresie: budowlanym – decyzja o pozwoleniu na budowę wraz z potwierdzonym zawiadomieniem właściwego organu o przy-stąpieniu do użytkowania obiektu, książka obiektu z wpisami potwierdzającymi przeprowadzenie okresowych kontroli wymaganych ustawą o prawie budowlanym przeciwpożarowym – opinia właściwej komendy powiato-wej (miejskiej) Państwowej Straży Pożarnej sanitarnym – opinia powiatowego inspektora sanitarnego.W celu dokonywania kategoryzacji marszałkowie zgodnie z

rozporządzeniem w sprawie obiektów hotelarskich mogą powo-ływać specjalne zespoły oceniające. W skład takich zespołów wchodzą: przedstawiciele marszałka, osoby posiadające kwalifi-kacje zawodowe i praktykę w świadczeniu usług hotelarskich lub turystycznych wskazane przez jednostki samorządu gospodar-czego i stowarzyszenia działające w zakresie turystyki i hotelar-stwa, przedstawiciele Państwowej Straży Pożarnej, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego oraz innych jednostek. Powołanie zespołu nie jest jednak obowiązkowe, a oceny obiektów hotelarskich mogą dokonywać pracownicy urzędu marszałkowskiego, posia-dający kwalifikacje zawodowe w zakresie usług hotelarskich lub turystycznych.

Marszałek kontroluje też przestrzeganie wymagań określonych w ustawie w stosunku do wszystkich obiektów. Kontrola taka musi być dokonywana przynajmniej raz na trzy lata. W ramach tych uprawnień może: dokonywać kontroli wszystkich pomieszczeń i urządzeń wchodzących w skład kontrolowanych obiektów; żądać od kierownika obiektu oraz od wszystkich osób, które są w tym obiekcie zatrudnione, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą; żądać okazania dokumentów potwierdzających spełnienie przez obiekt ustawowych wymagań.

Kontroli dokonuje osoba legitymująca się pisemnym upoważ-nieniem, a wykonywanie czynności kontrolnych powinno odby-wać się w obecności kierownika obiektu lub osoby upoważnio-nej do zastępowania go. W przypadku nieobecności kierownika lub osoby upoważnionej można wykonywać wyłącznie te czyn-ności kontrolne, o których terminie przeprowadzenia uprzednio powiadomiono kierownika. Z przebiegu kontroli sporządza się protokół, który podpisuje osoba kontrolująca oraz kierownik obiektu lub osoba zastępująca go, które mogą zgłosić do proto-kołu swoje uwagi.

Jeżeli obiekt hotelarski przestał spełniać ustawowe wymagania dotyczące rodzaju czy kategorii, marszałek z urzędu dokonuje zmiany rodzaju lub kategorii obiektu bądź uchyla decyzję o zasze-regowaniu obiektu do określonego rodzaju. Może też nakazać wstrzymanie świadczenia usług hotelarskich do czasu usunięcia stwierdzonych uchybień.

PRAKTyKARealizację zadań wynikających z ustawy o usługach turystycz-

nych przez marszałków województw, które przygotowują się do EURO 2012 skontrolowała w lecie ubiegłego roku Naczelna Izba Kontroli. W marcu ogłoszono wyniki tej kontroli.

ANAlizy i progNozy

ile zA KATegORyzAcję

Za dokonanie oceny spełniania przez obiekt hotelarski wymagań nie-zbędnych do zaszeregowania go do określonego rodzaju i kategorii pobiera się opłaty, których wysokość została określona w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2001 r. w sprawie opłat związanych z zasze-regowaniem obiektu hotelarskiego.

OPłaTa WyNOSI: 150 Proc. miesięcznej stawki najniższego wynagrodzenia – dla hoteli i moteli kategorii 5 i 4 gwiazdek, 100 Proc najniższego wynagrodzenia – dla hoteli i moteli kategorii 3 gwiazdek,80 Proc. najniższego wynagrodzenia – dla kempingów, 60 Proc. najniższego wynagrodzenia – dla hoteli i moteli kategorii 2 i 1 gwiazdek oraz pensjonatów powyżej 20 pokoi, 50 Proc. najniższego wynagrodzenia – dla domów wycieczkowych, 40 Proc. najniższego wynagrodzenia – dla oceny pensjonatów do 20 pokoi, 30 Proc. najniższego wynagrodzenia – dla oceny schronisk, 10 Proc. najniższego wynagrodzenia – dla schronisk młodzieżowych i pól biwakowych.

ART. 60, PAR. 4 KOdeKsu wyKROczeń

Kto:   (...)   2)  świadcząc usługi hotelarskie używa nazw rodzajowych lub określenia kategorii obiektów hotelarskich bez decyzji lub niezgodnie z decyzją,  2a) świadcząc usługi hotelarskie, używa oznaczeń, które mogą wprowa- dzić klientów w błąd co do rodzaju lub kategorii obiektu hotelarskiego,    3) wbrew obowiązkowi świadczy usługi hotelarskie w obiekcie nie- zgłoszonym do ewidencji,   4) świadczy usługi hotelarskie wbrew decyzji nakazującej wstrzymanie ich świadczenia - Podlega Karze ograniczenia Wolności albo grzyWny.

26 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

NAjwięKszą dyNAMiKę wzROsTu OdNOTOwAŁy HOTele 5- i 4-gwiAzdKO-we. Między gRudNieM 2006 A czeRwceM 2009 icH liczBA zwięKszyŁA się O PONAd 60 PROc.

Marszałkowie woje-wództw przejęli 1

stycznia 2006 roku realizację tych zadań od wojewo-dów. Od tego czasu nie były one kom-

pleksowo badane stąd inicjatywa NIK-u.

Izba uznała ponadto, że organizacja w  Polsce

Mistrzostw Europy wymaga wzmożonego nadzoru nad działalno-

ścią podmiotów świadczących usługi turystyczne, a przeprowa-dzona jeszcze w 2003 r. kontrola realizacji zadań przez wojewo-dów, ujawniła szereg istotnych nieprawidłowości. Poza tym województwa, na terenie których leżą miasta zgłoszone do orga-nizacji EURO 2012 należą do najbardziej rozwiniętych regionów w Polsce, pod względem liczby podmiotów świadczących usługi turystyczne.

Wśród głównych zagadnień objętych kontrolą było zaszerego-wywanie obiektów hotelarskich i nadawanie im kategorii, prowa-dzenie ewidencji tych obiektów oraz przeprowadzanie kontroli ich działalności. Okres objęty kontrolą to 1 stycznia 2006 – 30 czerw-ca 2009. W badaniu przeprowadzonym od czerwca do września 2009 r. kontrolą objęto marszałków sześciu województw: dolno-śląskiego, małopolskiego, mazowieckiego, pomorskiego, śląskie-go i wielkopolskiego.

W kontrolowanym okresie liczba obiektów hotelarskich zwięk-szyła się o 21 proc., z 1,27 tys. na koniec 2006 r. do 1,54 tys. na dzień 30 czerwca 2009 r. Największa liczba obiektów hotelarskich zaewidencjonowanych przez marszałków województw zaszere-gowana została jako hotele (ponad 70 proc. wszystkich obiektów wpisanych do ewidencji). Grupa tych obiektów cechowała się również największą dynamiką wzrostu (27 proc,), a największe tempo – 62 proc. odnotowano wśród hoteli 5- i 4-gwiazdkowych (z 82 na 31 grudnia 2006 r. do 133 na 30 czerwca 2009 r.). Zmniejszyła się natomiast liczba domów wycieczkowych – o 5 proc., kempingów – o 4 proc. i schronisk – o 2 proc.

Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie, pomimo stwier-dzonych nieprawidłowości, realizację zadań wynikających z usta-wy o usługach turystycznych przez marszałków województw, na terenie których leżą miasta zgłoszone do organizacji EURO. Kontrola wykazała jednak nieprawidłowości w realizacji wielu zadań, w szczególności: nierzetelnego prowadzenia ewidencji obiektów hotelarskich, prowadzenia postępowań administracyj-nych dotyczących zaszeregowywania obiektów hotelarskich, a także niepełnego wywiązywania się z obowiązku prowadzenia kontroli podmiotów działających na rynku usług turystycznych.

Przykłady? Marszałkowie czterech województw (mazowieckie, pomorskie, śląskie i  wielkopolskie) prowadzili postępowania administracyjne w sprawie zaszeregowania obiektów hotelarskich z naruszeniem przepisów wykonawczych do ustawy o usługach turystycznych i kodeksu postępowania administracyjnego. Stwierdzono m.in., że część spraw załatwiona była nieterminowo i w oparciu o niekompletne wnioski przedsiębiorców, ponadto w województwie pomorskim pobierano w nadmiernej wysokości opłaty za dokonanie kategoryzacji – 42 przedsiębiorców wniosło łącznie opłaty wyższe o 11,9 tys. zł od należnych.

W trzech województwach (mazowieckie, pomorskie i wielko-polskie) nierzetelnie prowadzono ewidencję obiektów hotelar-skich. Karty ewidencyjne nie zawierały wszystkich wymaganych danych, m.in. nie zamieszczono w nich informacji o liczbie miejsc noclegowych i zakresie świadczonych usług. Stwierdzono ponad-to, że w dwóch województwach (dolnośląskie i wielkopolskie) nie założono kart ewidencyjnych dla 24 obiektów hotelarskich.

Za wyjątkiem Marszałka Województwa Wielkopolskiego, w pozostałych województwach marszałkowie wywiązywali się z obowiązku przeprowadzenia raz na trzy lata okresowych kontroli obiektów hotelarskich.

wydAwANie decyzjiW badanym okresie marszałkowie województw wydali łącznie

509 decyzji administracyjnych dotyczących kategoryzacji, w tym dziewięć odmownych w związku z niespełnianiem wymagań co do wyposażenia oraz zakresu świadczonych usług, określonych w rozporządzeniu w sprawie obiektów hotelarskich.

Kontrola w czterech urzędach (w Gdańsku, Katowicach, Poznaniu i Warszawie) wykazała, że postępowania w powyższych

ANAlizy i progNozy KONTROlA

NiK wyKAzAŁA szeReg NiePRAwi-

dŁOwOści w ReAlizAcji PRzez MARszAŁKów wOje-

wódzTw OBOwiązKów wyNiKAjącycH z usTAwy

O usŁugAcH TuRysTyczNycH

KARTA ewideNcyjNA

KaRTa EWIdENCyJNa ObIEKTU HOTELaRSKIEGO ZaWIERa: oKreślenie PrzedSiębiorcy świadczącego usługi hotelarskie, nazWę i adreS obieKtu, oKreślenie rodzaju i Kategorii obieKtu,inforMację o StałyM lub SezonoWyM charaKterze śWiadczo-nych uSług, wraz z podaniem czasu trwania sezonu, oPiS obieKtu zawierający informacje o liczbie miejsc noclegowych, zakresie świadczonych usług, położeniu obiektu, inforMacje o ProMeSach, decyzjach dotyczących rodzaju i Kategorii obieKtu oraz o doPuSzczonych odStęPStWach od WyMagań co do wyposażenia i zakresu świadczonych usług, inforMacje o PrzeProWadzonej Kontroli i ponownej ocenie speł-niania wymagań dla rodzaju i kategorii obiektu.

sprawach prowadzono z naruszeniem przepisów kodeksu postę-powania administracyjnego oraz rozporządzenia ministra. Stwierdzono m.in. rozpatrywanie niekompletnych wniosków przedsiębiorców oraz nieterminowe załatwianie spraw.

Na przykład: w Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu, rozpa-trzono 7 z 35 badanych wniosków, które nie zawierały m.in.: nazwy obiektu, wskazania zaszeregowania do określonego rodza-ju i  kategorii, do trzech wniosków nie dołączono dokumentacji potwierdzającej spełnienie warunków budowlanych lub przeciw-pożarowych. Ponadto 20 spraw (57 proc.) załatwiono po upływie od 61 do 693 dni od dnia złożenia wniosku. W  żadnym z tych przypadków nie zawiadomiono stron o przyczynach zwłoki i nowym terminie załatwienia sprawy

Na szczególnie negatywną ocenę ze strony kontrolerów NIK zasługiwała decyzja o zaszeregowaniu jednego z  hoteli w Wielkopolsce, którą wydano bez zastrzeżeń, pomimo iż część tego obiektu była objęta zakazem eksploatacji na mocy decyzji Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu.

W Urzędzie Marszałkowskim w Gdańsku, 7 z 31 badanych spraw (23 proc.) załatwiono po upływie 61 dni, w tym dwie po upływie – odpowiednio – 274 i 428 dni od dnia złożenia wniosku.

Przed wydaniem decyzji w sprawie kategoryzacji dokonywa-no ocen w zakresie spełniania wymagań przez te obiekty. Marszałkowie pięciu województw skorzystali z przyznanego im prawa powołania zespołu oceniającego, natomiast w woje-wództwie dolnośląskim ocen obiektów hotelarskich dokonywa-li pracownicy urzędu marszałkowskiego, posiadający kwalifika-cje zawodowe w zakresie usług hotelarskich lub turystycznych.

Kontrola w Urzędzie Marszałkowskim w Gdańsku wykazała pobieranie opłat w wysokościach wyższych niż wynikające z przepisów. Za podstawę ustalenia wysokości tych opłat błędnie przyjęto minimalne wynagrodzenie na podstawie art. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, zamiast kwotę 760  zł, wynikającą z art. 25 tej ustawy. do ustalenia podstawy w 2006 r. przyjęto kwotę 899,10 zł, w 2007 r. – 936 zł, w 2008 r. – 1 126 zł i w 2009 r. – 1  276  zł. Według wyjaśnień pracowników departamentu Turystyki, powodem takiego naliczania opłat była pisemna opinia wydana przez Skarbnika Województwa Pomorskiego.

RE

KL

AM

A

ANAlizy i progNozy

zgOdNie z usTAwą O usŁugAcH TuRysTyczNycH wŁAściciele OBieKTów HOTelARsKicH Muszą uMieścić NA widOczNyM Miejscu:

nazWę oraz Siedzibę lub iMię i nazWiSKo, a taKże adreS przedsiębiorcy świadczącego usługi hotelarskie w tym obiekcie;tablicę oKreślającą rodzaj i Kategorię obieKtu;inforMację o zaKreSie śWiadczonych uSług wraz z podstawo-wymi cenami;inforMację o PrzyStoSoWaniu obieKtu do obSługi oSób niePełnoSPraWnych.Informacje, należy umieścić również na zewnątrz obiektu. Wykaz wyma-gań dla obiektów hotelarskich, odpowiadający rodzajowi i kategorii obiektu, a także pełny cennik usług powinny być udostępnione na żąda-nie klienta.

28 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ANAlizy i progNozyPROMesyNa wnioski przedsiębiorców marszałkowie sześciu woje-

wództw wydali w badanym okresie łącznie 142 promesy. W Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu, spośród 14 promes, trzy wydano w oparciu o niekompletne wnioski przedsiębior-ców. Ponadto wydano jedną promesę w oparciu o wniosek, do którego przedsiębiorca nie załączył ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę lub zmianę sposobu użytkowania obiektu.

Marszałek województwa może zezwolić na rozpoczęcie świadczenia usług hotelarskich przez przedsiębiorcę, który otrzymał promesę, po złożeniu przez niego kompletnego wnio-sku o zaszeregowanie obiektu hotelarskiego. Z tego prawa sko-rzystał pięciokrotnie marszałek Wielkopolski, ale trzy razy wydał zezwolenie z naruszeniem przepisów. Pomimo złożenia przez przedsiębiorców niekompletnych wniosków, wydał trzy zezwolenia na rozpoczęcie przez nich świadczenia usług hote-larskich. We wnioskach tych nie wskazano kategorii, o które wystąpił wnioskodawca, lub nie zamieszczono opisu obiektu potwierdzającego stopień spełnienia przez ten obiekt wymagań.

W badanym okresie do czterech urzędów, w Katowicach, Krakowie, Wrocławiu i Warszawie, wpłynęło 28 skarg na dzia-łalność obiektów, w których świadczone były usługi hotelarskie (w Gdańsku i Poznaniu nie wpłynęły żadne skargi na działal-ność obiektów hotelarskich). Przedmiotem tych skarg były m.in.: zawyżone ceny noclegów, niewłaściwy poziom świadczo-nych usług, nieprzekazanie materiałów promocyjnych dotyczą-cych usług świadczonych w obiekcie. Marszałkowie woje-wództw, załatwiając skargi, przeprowadzali m.in. postępowania wyjaśniające oraz kontrole obiektów hotelarskich.

Na przykład do Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach wpły-nęły dwie skargi na tzw. inne obiekty świadczące usługi hotelar-skie, niebędące w ewidencji. W obu przypadkach przedsiębiorcy nie posiadali decyzji Marszałka Województwa Śląskiego w spra-wie zaszeregowania obiektu hotelarskiego, posługując się zastrze-żonymi nazwami bezprawnie. Skargi zostały przekazane do dal-szego rozpatrzenia przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Katowicach.

W Urzędzie Marszałkowskim we Wrocławiu, w przypadku wszystkich skarg, które wpłynęły do urzędu (10), przeprowadzo-no kontrolę w obiektach hotelarskich. Ujawnione uchybienia, po wydaniu zaleceń pokontrolnych, zostały wyeliminowane.

ewideNcjA OBieKTówHOTelARsKicHW trzech urzędach (w Gdańsku, Poznaniu i Warszawie) nierze-

telnie prowadzono ewidencję obiektów hotelarskich. Prowadzone karty ewidencyjne obiektów hotelarskich nie zawierały wszystkich wymaganych rozporządzeniem danych.

W Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu żadna z 30 zbada-nych kart obiektów hotelarskich nie zawierała wszystkich wyma-ganych przepisami prawa danych lub dane te były niepełne, m.in.: w 17 kartach nie wskazano pełnej nazwy przedsiębiorcy świad-czącego usługi hotelarskie, w 3 kartach wskazano niewłaściwą nazwę przedsiębiorcy, w żadnej z kart nie zamieszczono opisu obiektu zawierającego informacje o liczbie miejsc noclegowych, zakresie świadczonych usług i położeniu obiektu, w 10 kartach nie odnotowano informacji o przeprowadzonej kontroli i ponownej ocenie spełniania wymagań dla rodzaju i kategorii obiektu. Według wyjaśnień pracownika urzędu powyższe nieprawidłowości wyni-kały z niedopatrzenia.

W Urzędzie Marszałkowskim w Warszawie w 6 z 30 zbadanych kart nie wskazano opisu obiektu zawierającego informacje o licz-bie miejsc noclegowych, zakresie świadczonych usług i położeniu obiektu. W Urzędzie Marszałkowskim w Gdańsku, w 3 z 20 zba-danych kart brak było informacji o zakresie świadczonych usług lub o liczbie miejsc noclegowych.

PROMesA

Przedsiębiorca, który zamierza rozpocząć świadczenie usług hotelar-skich w obiekcie hotelarskim, zgodnie z ustawą o usługach noclego-wych może ubiegać się o przyrzeczenie zaszeregowania swojego obiek-tu do odpowiedniego rodzaju i kategorii, zwane promesą. Promesę wydaje, na wniosek przedsiębiorcy, marszałek województwa. Jest ona wydawana na czas określony nie dłuższy niż dwa lata.WNIOSEK O PROMESę POWINIEN ZaWIERać:oznaczenie PrzedSiębiorcy wraz z podaniem jego siedziby i adresu, a w przypadku gdy przedsiębiorcą jest osoba fizyczna – miejsca zamieszkania i adresu;nazWę obieKtu, jeżeli usługi będą świadczone z użyciem nazwy wła-snej obiektu;oKreślenie Położenia obieKtu, wraz z podaniem jego adresu;WSKazanie rodzaju obieKtu hotelarSKiego i Kategorii, o które ubiega się przedsiębiorca.do wniosku dołącza się ostateczną decyzję o pozwoleniu na budowę lub zmianę sposobu użytkowania obiektu. W okresie ważności promesy przedsiębiorca nie może świadczyć usług hotelarskich w obiekcie, może natomiast używać nazwy rodzajo-wej i oznaczenia kategorii do celów informacyjnych i promocyjnych. Marszałek województwa może, w drodze postanowienia, zezwolić na rozpoczęcie świadczenia usług hotelarskich przez przedsiębiorcę, który otrzymał promesę, po złożeniu przez niego kompletnego wniosku o zaszeregowanie obiektu hotelarskiego do odpowiedniego rodzaju i kategorii.

dO sześciu uRzędów MARszAŁKOwsKicH PRzez 2,5 ROKu wPŁy-NęŁO 28 sKARg NA dziA-ŁAlNOść OBieKTów HO-TelARsKicH. dOTyczy-Ły ONe M.iN. zAwyżO-NycH ceN NOclegów

ANAlizy i progNozyile zA KATegORyzAcję

dolnośląSKie 75 77 57 32

MałoPolSKie 94 86 99 73

MazoWiecKie 63 70 54 42

PoMorSKie 72 51 43 31

śląSKie 49 47 48 24

WielKoPolSKie 50 67 70 31

razeM 403 398 371 233

Liczba przeprowadzonych przez marszałków województw kontroli obiek-tów hotelarskich i innych obiektów, w których były świadczone usługi hotelar-skie w województwach, w których odbyć się mają Mistrzostwa Europy w piłce nożnej Euro 2012

KONTROLE2006 R. 2007 R. 2008 R. I PółROCZE

2009 R.

Źródło: NIK

Pomimo wymogu założenia kart ewidencyjnych dla obiektów, na które wydano promesy, w dwóch urzędach marszałkowskich nie przestrzegano tego obowiązku (we Wrocławiu nie założono 13 kart, a w Poznaniu – 11 kart).

KONTROle OBieKTówHOTelARsKicHMarszałkowie województw przeprowadzili łącznie 1 405 kontroli

obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których były świadczone usługi hotelarskie. W czterech urzędach wystawiano upoważnienia do kontroli, które nie zawierały wszystkich wymaganych danych.��

Na przykład w Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu, na 218 zbadanych upoważnień do przeprowadzenia kontroli w 178 nie podano numeru legitymacji służbowej pracownika organu kontroli uprawnionego do wykonywania kontroli, a we wszystkich brak było pouczenia o prawach i obowiązkach kontrolowanego przed-siębiorcy. We wszystkich wystawionych w Urzędzie Marszałkowskim w Gdańsku upoważnieniach do kontroli (197) wskazywano nazwy obiektów hotelarskich, a nie określano w nich firmy (oznaczenia) przedsiębiorcy objętego kontrolą. Ponadto w 2 urzędach marszałkowskich ustalono przypadki przeprowadzania kontroli bez ważnego upoważnienia.

We wszystkich sześciu województwach przeprowadzano kon-trole spełniania przez obiekty wymagań określonych w przepisach rozporządzenia w sprawie obiektów hotelarskich, przy czym Marszałek Województwa Wielkopolskiego nie objął badaniem 21 obiektów hotelarskich, pomimo upływu 3-letniego okresu.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości marszałkowie województw kierowali do przedsiębiorców zalecenia pokontrolne, natomiast ich niewykonanie powodowało podjęcie przez organ stosownych działań. Na przykład Marszałek Województwa Małopolskiego w wyniku dziewięciu kontroli wydał decyzje uchyla-jące wcześniej wydane decyzje o zaszeregowaniu obiektu do okre-ślonego rodzaju i nadania mu kategorii oraz wykreślił te obiekty z ewidencji, a w przypadku jednej z kontroli wydał decyzję zmienia-jącą kategorię obiektu z „hotel ***” na „hotel**”. •

RE

KL

AM

A

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 201030

ANAlizy i progNozy

Pieniądze

Jan Kordasiewicz

Rok 2009 stanowił okres istotnego wsparcia dla branży hotelarskiej z funduszy struktural-nych z lat 2007 – 2013. Jednakże branża turystyczna będzie jeszcze mogła skorzy-stać ze środków, które zostaną rozdyspo-nowane w 2010 i 2011. Przedstawiamy wybrane działania, które umożliwiają złożenie wniosku o dofinansowanie w następnych latach.

na hotele z UE 2010 fo

t. fo

tom

onta

ż M

ałgo

rzat

a Po

rębs

ka

Zastosowania ponad miarę Drzwi PORTA to nie tylko szeroka gama produktów standardowych, to również drzwi nietypowe dostoso-wane do indywidualnych potrzeb naszych klientów. Nietypowe wy-kończenie, wzór lub rozmiar w zestawieniu z szeregiem rozwiązań technicznych o najwyższych parametrach użytkowych (ognioodpor-ność, dymoszczelność, dźwiękoszczelność, antywłamaniowość) ofe-rowanych w ramach posiadanych certyfikatów i przeprowadzonych badań pozwoliło nam zaistnieć na wielu prestiżowych obiektach in-westycyjnych.Nasze drzwi znalazły zastosowanie w budynkach mieszkalnych, urzę-dach, biurach, gabinetach, szkołach, marketach, restauracjach, ho-telach, domach wczasowych, internatach, szpitalach, przychod-niach, laboratoriach, sanatoriach, lotniskach i wielu innych miej-scach użytku publicznego. Jakość użytych materiałów i pre-cyzja wykonania to znak rozpoznawczy PORTA. W ramach posiadanych szerokich możliwości technologicznych specjalnie wydzielony w naszej organizacji Dział Kon-traktów PORTA przygotuje dla Państwa ofertę zgodnie z oczekiwaniami przedstawionymi w Państwa zapytaniu.

N ależy liczyć się z tym, że niestety konkursy zostały już ogłoszone lub rozstrzygnięte, co będzie skutko-wać przeważnie podziałem całej alokacji przezna-czonej na działania związane z turystyką, a więc również hotelarstwem. Dlatego dla inwestorów jest

bardzo istotne, aby przez cały okres monitorować rynek dostęp-nych funduszy i jednocześnie stwarzać sobie szanse na zwięk-szenie stopy zwrotu z inwestycji poprzez otrzymanie środków europejskich.

Zazwyczaj przedsięwzięcia dofinansowane powinny prowadzić do wypromowania usługi wyjątkowej związanej z usługami SPA, sportem i rekreacją, zabiegami medycznymi, gastronomią, impre-zami okolicznościowymi oraz innymi specyficznymi elementami oferty obiektów noclegowych dla gości krajowych i zagranicznych. Wdrożenie konkurencyjnego i innowacyjnego produktu turystycz-nego powinno stanowić podstawowe założenie projektu realizowa-nego w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych.

iNwestycje i wyposAżeNiA

31

ANAlizy i progNozy

Zastosowania ponad miarę Drzwi PORTA to nie tylko szeroka gama produktów standardowych, to również drzwi nietypowe dostoso-wane do indywidualnych potrzeb naszych klientów. Nietypowe wy-kończenie, wzór lub rozmiar w zestawieniu z szeregiem rozwiązań technicznych o najwyższych parametrach użytkowych (ognioodpor-ność, dymoszczelność, dźwiękoszczelność, antywłamaniowość) ofe-rowanych w ramach posiadanych certyfikatów i przeprowadzonych badań pozwoliło nam zaistnieć na wielu prestiżowych obiektach in-westycyjnych.Nasze drzwi znalazły zastosowanie w budynkach mieszkalnych, urzę-dach, biurach, gabinetach, szkołach, marketach, restauracjach, ho-telach, domach wczasowych, internatach, szpitalach, przychod-niach, laboratoriach, sanatoriach, lotniskach i wielu innych miej-scach użytku publicznego. Jakość użytych materiałów i pre-cyzja wykonania to znak rozpoznawczy PORTA. W ramach posiadanych szerokich możliwości technologicznych specjalnie wydzielony w naszej organizacji Dział Kon-traktów PORTA przygotuje dla Państwa ofertę zgodnie z oczekiwaniami przedstawionymi w Państwa zapytaniu.

PORTAKONTRAKT

32

WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

Obecnie (od 5 marca do 5 maja) trwa nabór w wojewódz-twie śląskim, w ramach poddziałania 3.1.1. Infrastruktura zaplecza turystycznego / przedsiębiorstwa. Wsparcie przyzna-wane będzie na takie projekty, jak budowa oraz przebudowa i remont bazy noclegowej i bazy gastronomicznej wraz z niezbęd-nym wyposażeniem. Maksymalne dofinansowanie może wynieść do 60 proc. kosztów kwalifikowanych i jednocześnie nie więcej niż 750 tys. zł. Dopuszczone do ubiegania się o dofinansowanie zostały przedsiębiorstwa pochodzące z sektora mikro, małych i średnich firm.

W tym samym województwie w ramach poddziałania 3.2.1. Infrastruktura okołoturystyczna / przedsiębiorstwa, wsparcie przyznawane będzie na takie projekty, jak budowa aktywnych form turystyki, remont infrastruktury terenów rekreacyjnych oraz bazy około turystycznej. Termin składania wniosków został wstępnie wyznaczony na okres od 8 lipca do 8 września 2010 r. Podobnie jak w działaniu dotyczącym infra-struktury noclegowej, maksymalna kwota dofi-nansowania może wynieść 750 tys. zł, a wnio-ski mogą być składane przez mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, jak też ich part-nerstwa.

WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

Wnioski o dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego województwa lubelskiego będzie można składać w czerwcu 2010 roku. Instytucją przyjmującą aplikacje jest Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości. Działanie 1.5. Dotacje inwestycyjne w dziedzinie turystyki zakła-da, że wsparcie przyznawane będzie na: budowę, modernizację oraz wyposażenie w niezbędne środki trwałe obiektów pełniących funkcje turystyczne (wraz z infrastrukturą noclegową i gastrono-miczną) oraz infrastrukturę towarzyszącą i zagospodarowaniem terenów wokół obiektów. Priorytetowo traktowane będą projekty ujęte w „Planie marketingu turystyki w Województwie Lubelskim” oraz generujące nowe miejsca pracy. Wartość projektu wynosi maksymalnie – 8 mln zł. Wsparcie udzielane będzie w wysokości od 100 tys. zł. do 2 mln. zł. Górny poziom dofinansowania dla mikrofirm i małych przedsiębiorstw został określony na poziomie 70 proc.. W przypadku średnich firm maksymalna dotacja będzie wynosiła 60 proc. kosztów kwalifikowanych, a duże firmy będą mogły otrzymać co najwyżej 50 proc. realizowanego projektu.

WOJEWÓDZTWOPODKARPACKIE

w województwie podkarpackim najbliższy termin składania wniosków o dofinansowanie będzie miał miejsce w połowie 2010 r. Działanie Wsparcie kapitałowe przedsiębiorczo-ści realizowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego wspiera przedsięwzięcia inwesty-cyjne z zakresu turystyki, choć priorytet mają zdecydowanie

przedsiębiorstwa produkcyjne. Poziom dofinansowania wynosi od 60 proc. do 70 proc. kosztów kwalifikowanych w zależności od wielkości przedsiębiorstwa. Maksymalna kwota dofinansowania została wyznaczona na 1,2 mln zł, a dla projektów innowacyjnych do 5,6 mln zł.

WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

w województwie zachodniopomorskim, w ramach Poddziałania 1.1.1. Bezpośrednie inwestycje w mikroprzedsię-biorstwa oraz Poddziałania 1.1.2. Bezpośrednie inwestycje w małe i średnie przedsiębiorstwa, wsparcie przyznawane będzie na dywersyfikację procesów produkcji i świadczenia usług przed-siębiorstwa poprzez wprowadzenie nowych dodatkowych pro-duktów lub usług oraz zasadnicze zmiany dotyczące procesu pro-dukcyjnego i usługowego. Maksymalna kwota dofinansowania wynosi 2 mln zł. Najbliższy nabór składania wniosków o dofinan-

sowanie odbędzie się w lipcu 2010 r.

WOJEWÓDZTWO PODLASKIE

w województwie podlaskim w ramach Działania 3.2. Wsparcie inwestycyjne przed-siębiorstw z branży turystycznej, które obej-muje swym zakresem zarówno mikro, jak też małe i średnie przedsiębiorstwa, dofinansowa-

nie przyznawane będzie na projekty takie jak budowa nowych obiektów czy też rozszerzenie

zakresu usługowego. Należy zaznaczyć, że prioryte-towo traktowane będą przedsięwzięcia z zakresu tury-

styki leczniczo-wypoczynkowej. Konieczne jest także podję-cie działań ukierunkowanych na rozbudowę bazy noclegowej regionu, bazy gastronomicznej oraz innej infrastruktury turystycz-nej.

Poziom dofinansowania projektów wyniesie maksymalnie 70 proc. kosztów kwalifikowanych (w przypadku mikro i małych przedsiębiorstw) oraz maksymalnie 60 proc. kosztów w przypad-ku przedsiębiorstw średnich. Minimalna wartość projektu w przy-padku mikroprzedsiębiorców wynosi 30 tys. zł, zaś w przypadku pozostałych – 100 tys. zł. Środki UE dofinansują sektor mikro-przedsiębiorstw kwotą w maksymalnej wysokości 500 tys. zł, zaś sektor małych i średnich przedsiębiorstw – 4 mln zł. Ogłoszenie naboru wniosków jest planowane na lipiec 2010 r.

WOJEWÓWDZTWOOPOLSKIE

Kolejnym województwem, które umożliwi jeszcze inwestorom hotelarskim ubieganie się o dotacje jest region opolski, gdzie w ramach poddziałania 1.4.1. Wsparcie usług turystycznych świadczonych przez przedsiębiorstwa, będą przyznawane dota-cje przeznaczone na: budowę, przebudowę, remont i wyposaże-nie o charakterze inwestycyjnym obiektów turystycznych (w tym infrastruktury noclegowej i gastronomicznej) i rekreacyjno-spor-towych, a także podniesienie standardu czy dostosowanie istnie-jącej infrastruktury obiektów turystycznych i rekreacyjno-sporto-

ANAlizy i progNozy

W WIELU REgIONACH KONKURSy

ZOSTAły JUż OgłOSZONE I ROZ-

STRZygNIęTE, A fUNDUSZE NA ROZWÓJ TURySTyKI ROZDySPONOWANE. ALE MOżNA SIę JESZCZE UBIE-

gAć O NIE W KILKU WOJEWÓDZTWACH

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

33

wych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych projektu wynosi 70 proc.. Maksymalna kwota dofinansowania wydatków kwalifiko-wanych projektu określona została na poziomie 2,5 mln zł. Nabór wniosków odbędzie się w grudniu 2012 r.

WOJEWÓDZTWO łÓDZKIE

województwo Łódzkie wprowadziło działania, które zostały bezpośrednio skierowane do branży turystycznej. W ramach Działania 3.5. Infrastruktura turystyczno-rekreacyjna wsparcie przyznawane będzie na: budowę lub przebudowę infra-struktury turystycznej (w tym kongresowej); budowę lub przebu-dowę obiektów w celu nadania im funkcji turystycznych; budowę lub przebudowę obiektów lecznictwa uzdrowiskowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą (parki, ścieżki ruchowe, tężnie, pijal-nie, baseny) oraz ujęć wód leczniczych i termalnych; działania promocyjne w zakresie turystyki, w tym m.in. organizacja imprez promujących region i lokalne produkty turystyczne, kampanie promocyjne, przygotowanie programów tworzenia, rozwoju lub promocji markowych produktów turystycznych.

Minimalny budżet projektu to 500 tys. zł. Oznacza to, że wyso-kość dofinansowania będzie bezpośrednio wynikać z mapy pomocy regionalnej, a więc zależeć od statusu firmy. Najmniejsze przedsiębiorstwa będą mogły otrzymać wsparcie na poziomie do 70 proc., co stanowić będzie nawet ponad 5 mln zł. Konkurs ma zostać przeprowadzony w połowie tego roku.

WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO – MAZURSKIE

województwo warmińsko – mazurskie jest jednym z najatrakcyjniejszy pod względem możliwości uzyskania dofinan-

sowania z UE. W ramach Działania 2.1. Wzrost potencjału tury-stycznego wsparcie przyznawane będzie na: dotacje inwestycyjne dla przedsiębiorstw obejmujące

budowę, rozbudowę, modernizację bazy noclegowej wszystkich typów (budynki i wyposażenie), inwestycje w zakresie bazy gastronomicznej, obejmujące

prace modernizacyjne, rozbudowę i budowę obiektów, a także zakup wyposażenia dla nich.

O dotacje mogą się starać mali i średni przedsiębiorcy pro-wadzący działalność gospodarczą w ramach usług gastrono-micznych i hotelarskich. Maksymalny poziom dofinansowania wynosi 50 proc.. Schemat A dotyczy hoteli o co najmniej czte-rogwiazdkowym standardzie. Schemat B został skierowany do pozostałej infrastruktury turystycznej. Maksymalna kwota dofi-nansowania schemat A przewiduje 15 mln zł, natomiast sche-mat B 2,5 mln zł. Najbliższy konkurs planowany jest na w poło-wie 2010 r.

PIENIĄDZE JUż Były

WOJEWÓDZTWO MAłOPOLSKIE

w województwie maŁopolskim w ramach Działania 3.1. Rozwój infrastruktury turystycznej, wsparcie dla przedsię-biorców przyznane zostało przede wszystkim na inwestycję w poprawę bazy noclegowej oraz przystosowanie obiektów zabyt-kowych do celów turystycznych, które co obejmowało m.in. budowę nowych obiektów hotelarskich oraz rozbudowę i podnie-sienie standardu istniejących. Wysokość wsparcia wynosiła od 100 tys. zł. do 2 mln zł. Konkurs odbył się już w ubiegłym roku i prawdopodobnie całość środków została rozdysponowana w ramach tej tury.

R E K L A M A

ANAlizy i progNozy

34

WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Przedsiębiorcy mieli możliwość składania wniosków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego 1.1.D2 „Dotacje inwesty-cyjne dla przedsiębiorstw prowadzących działalność uzdrowisko-wą zlokalizowanych w miejscowościach uzdrowiskowych”. Wymogiem było prowadzenie działalności uzdrowiskowej na tere-nie gminy zaliczanej do uzdrowisk. Termin składania wniosków minął na początku 2010 roku.

WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego przedsiębiorcy mogli się ubiegać się o dofinanso-wanie dzięki Działaniu 6.2 – Turystyka. Konkurs odbył się w II kwartale 2009 roku. Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych nie przedstawiła daty kolejnego konkursu.

WOJEWÓDZTWO ŚWIęTOKRZySKIE

województwo świętokrzyskie nie przewidziało w ramach Działania 1.1. Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw wsparcia przyznawanego na realizację przedsięwzięć związanych z turystyką

WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO – POMORSKIE

w województwie kujawsko-pomorskim przedsię-biorcy mogli uzyskać dofinansowanie w ramach tzw. 6. osi prio-

rytetowej. Związane jest to z wyodrębnieniem w budżecie RPO środków dofinansowujących sektor turystyki. Wsparcie przyzna-wane było na dotacje na rozwój usług turystycznych i uzdrowi-skowych. Wnioski dla przedsiębiorców związanych z rozwojem usług turystycznych można było składać do połowy 2009 roku. Następny konkurs w IV kwartale tego roku będzie skierowany do samorządów.

WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

Regionalny Program Operacyjny województwa wielkopolskiego przewidywał dofinansowanie dla hotelarzy w ramach Działania 6.1  „Turystyka”  Schemat I „Infrastruktura turystyczna”. Maksymalna wartość dofinansowania wynosiła 4 mln zł, a minimalna – 1,2 mln zł. Nabór wniosków o dofinanso-wanie trwał do listopada 2009 r.

WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

w woj. zachodniopomorskim inwestorzy mogli się ubiegać o doatcje w ramach Poddziałania 1.1.1. Bezpośrednie inwestycje w mikroprzedsiębiorstwa m.in. rozszerzanie zakresu działalności gospodarczej i unowocześnienie wyposażenia nie-zbędnego do prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast większe podmioty mogły wnioskować o pieniądze z Poddziałania 1.1.2. Bezpośrednie inwestycje w małe i średnie przedsiębior-stwa. Podobnie jak w innych województwach, szansę na dofinan-sowanie miały projekty dotyczące tzw. nowej inwestycji, wprowa-dzającej nie oferowany dotychczas produkt lub usługę. Maksymalna kwota dofinansowania wynosiła 2  mln zł. Nabór wniosków odbył się w listopadzie 2009 r.

WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

Regionalny Program Operacyjny województwa lubuskiego zakłada bezpośrednią pomoc inwestycyjną dla przedsiębiorstw w ramach Priorytetu II Stymulowanie wzrostu inwestycji w przedsiębiorstwach i wzmocnienie potencjału inno-wacyjnego. Niestety sektor turystyczny nie uzyskał w ramach tego programu tzw. działania, które przeznaczone byłoby dla firm prowadzących działalność gospodarczą w obszarze hotelowym, gastronomicznym czy też sportowo – rekreacyjnym. Oznacza to, że hotelarze będą musieli rywalizować z innymi firmami prowa-dzącymi działalność w najróżniejszych obszarach

WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

Województwo pomorskie nie wprowadziło odrębnego progra-mu dla przedsiębiorstw działających w obszarze turystyki. •

Jan Kordasiewicz. Wspólnik w Kancelarii Doradztwa Gospodarczego

Cieślak & Kordasiewicz. Specjalizuje się w obsłudze przedsiębiorstw

sektora turystycznego w zakresie pozyskiwania dofinansowania zewnętrznego

ANAlizy i progNozy

R E K L A M A

ARCHITECTUREAPARTMENTS

OFFICES

HOTELS DESIGNHOTEL DESIGN

INTERIORS

PRC ARCHITEKCI

iNwestycje i wyposAżeNiA

35

ANAlizy i progNozy

Wózek hotelowy Numatic SKAT 11cena netto: 1490 zł (1817,80 brutto)

Myślisz: Mówisz:

Polor Sp. z o.o.ul. Władysława IV 1, Szczecintel. 091 81 01 250, fax 091 81 01 253

infolinia 0 510 660 661*www.wozekhotelowy.pl [email protected]

* koszt połączenia wg taryfy operatora Orange

Dystrybutor

www.eben-hezer.pl

AUTORYZOWANY PRZEDSTAWICIEL SPRZEDA¯, SERWIS, WYNAJEM MASZYN CZYSZCZ¥CYCH

TECHNOLOGIE SPRZ¥TANIA - ŚRODKI CHEMICZNE

ul. Wasilkowska 12C, 04-938 Warszawatel./fax 022 872 44 53, www.eben-hezer.pl

Wózek hotelowyNumatic

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

J ak ocenić potencjał rynkowy naszej inwestycji? Jak optymalnie dopasować produkt do realiów rynku? Jak wyliczyć zwrot inwestycji w czasie, oszacować przy-chody oraz koszty operacyjne? Jak wybrać wyposaże-nie? Kiedy zatrudnić pracowników?

BAdAmy POTencJAłi TwORzymy zAłOżeniAZacząć należy od opracowania feasibility study – studium

wykonalności, które określi potencjał rynkowy miejscowości i lokalnego rynku, gdzie zakupiliśmy lub planujemy zakupić nieru-chomość pod hotel, jak też samej nieruchomości na rynku hote-lowym. Najpierw oceniamy ogólny potencjał gospodarczy rejonu: położenie i komunikacja – jakie główne drogi przechodzą przez miasto, czy jest lub będzie autostrada w pobliżu, lotnisko – odległość od niego, liczba pasażerów, skąd przylatują, ludność i gospodarka – jak zmienia się liczba ludności w ostatnich latach; zmiany poziomu bezrobocia; najważniejsze firmy – z jakiej branży, ile osób zatrudniają; tzw. wskaźnik przedsiębiorczości, czyli liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców; liczba i położenie terenów inwestycyjnych wokół miasta, hotele i restauracje – liczba obiektów i ich charakter, licz-ba pokoi, ich standard, położenie, ceny; liczba turystów odwiedzających miasto i korzystających z hoteli, poziom obło-

żenia pokoi hotelowych w poprzednich latach; w których restauracjach można zorganizować wesele i z jakimi opłatami to się wiąże itp. Liczba ludności i jej zamożność czy też wskaźnik przedsiębior-

czości będą miały znaczenie dla oceny potencjału sprzedaży np. naszej gastronomii hotelowej czy usług SPA. Stąd przecież będą osoby, które zorganizują u nas wesele, studniówkę lub po prostu przyjdą w weekend na obiad.

Kolejnym krokiem będzie przejście do analizy samej nierucho-mości, jej potencjału i możliwości generowania przychodów. Położenie obiektu to połowa jego sukcesu, gdyż gość biznesowy chce mieszkać jak najbliżej centrum miasta, turysta doceni obiekt położony w zabytkowej części miasta, a ten, kto chce wypocząć – hotel położony przy samej plaży z widokiem na morze. I za takie lokalizacje goście są gotowi zapłacić najwięcej pieniędzy.

Bardzo ważnym elementem jest zbadanie obecnej i przyszłej konkurencji. Badając rynek nie koncentrujmy się jedynie na suchych cyfrach (obłożenie, ceny pokoi, ceny gastronomii), ale odwiedźmy obiekty, które będą naszą konkurencją, poszukajmy w internecie, jaka jest opinia o nich, co goście chwalą, a na co narzekają.

Zgromadzenie i analiza powyższych danych pozwolą nam wstępnie ocenić, jaki rodzaj obiektu najlepiej pasowałby do danej lokalizacji – ile pokoi, jak duże zaplecze konferencyjne i gastronomiczne, czy inwestować w rozbudowane usługi SPA.

36

inwestycje i wyposażenie

inwestujemy w hotel

Hotelarstwo, jak każdy biznes, ma swoją specyfikę i wymaga pewnej specjalistycznej wie-dzy, która jest niezbędna do optymalnego zaplanowania owego biznesu, a później do jego prow-adzenia w taki sposób, aby na nim zarabiać.

Janusz MitulskiIreneusz DudekAdam PilczukMirosław Wojciechowski

inwestycje i wyposażenie

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Wówczas przychodzi moment na zdefiniowanie założeń pro-duktowych hotelu.

Przy założeniach produktowych nie tylko określamy wielkość obiektu, jego standard, powierzchnię gastronomiczno-konferencyj-ną, ale przede wszystkim bierzemy pod uwagę taki zakres usług, który pozwoli nam na jak największy przychód na każdy mkw. budynku. Np. przy obiekcie w centrum miasta, planując powierzch-nię gastronomiczną czy kon-ferencyjną, przeliczmy rów-nież wariant, w którym będzie to obiekt typu bed&breakfast. Może się okazać, że dzięki temu zwiększymy znacznie liczbę pokoi, co przy symulacji przychodów oraz kosztów może okazać się bardziej zyskowne i prostsze w pro-wadzeniu.

W ten sposób przecho-dzimy do najtrudniejszej części opracowania, czyli do analizy struktury organi-zacji i zatrudnienia hotelu, jego przychodów i kosztów operacyjnych. Tutaj nie-zbędna jest wiedza z zakre-su specyfiki samego hote-lu. Bez niej trudno nam będzie ocenić, czy do posprzątania obiektu będziemy potrzebować 6 czy 12 pań pokojowych. A ile osób powinno pracować w recepcji? Warto poczy-tać specjalistyczne książki albo zwrócić się o pomoc do osób mających w tym doświadczenie, gdyż dzięki właściwej analizie przycho-dów i kosztów operacyj-nych będziemy mogli odpowiedzieć sobie na dwa najważniejsze pytania: czy opłaca się inwestować w hotel i jaka będzie stopa zwrotu z tej inwestycji.

wyBieRAmy BiuRO PROJekTOweZ analiz feasibility study wynika preferowany typ obiektu, jego

wielkość i spodziewana rentowność. Teraz czeka nas przekształ-cenie planów i zamierzeń w realny obiekt hotelowy, który spełni oczekiwania gości i inwestora. Zaczynamy od wyboru biura pro-jektowego.

Jeśli inwestujemy w większym mieście, warto podjąć współ-pracę z biurem działającym na tym rynku. Sprawne poruszanie się przez architekta wśród lokalnych instytucji, wydających decy-zje i uzgodnienia, tzw. „przetarte ścieżki”, znacznie pomagają w sprawnym uzyskaniu koniecznych dla naszej inwestycji uzgod-nień i decyzji.

Warto sprawdzić, czy biuro przygotowywało wcześniej projek-ty hotelowe. Zrealizowa- ne już obiekty pomogą nam w ocenie, czy dana pracownia spełni nasze oczekiwania. War to odwiedzić te hotele. Na co zwrócić szczególną uwagę? Zasada, że pierwsze wrażenie ma się tylko jeden raz, jest bardzo pomocna przy upewnianiu się, co do prawidłowości naszych wyborów. I choć nie wystarczy to do podjęcia decyzji , to warto poddać się temu doświadczeniu.

Zwróćmy uwagę na przejrzystość i funkcjo-nalność zaprojektowa-nych obiektów. Klimat powinien sprzyjać kom-for towemu pobytowi gości, ale też należytym warunkom pracy perso-nelu. Pamiętajmy, że funkcje gastronomicz-ne, konferencyjne, czę-sto też rekreacyjne otwarte są dla wszyst-kich. Sztuką projektową jest stworzenie obiektu, który pozwala odwie-dzającym zapomnieć o jego podstawowej funk-cji noclegowej i czuć się swobodnie korzystając z pozostałych możliwo-ści.

Umiejętność projekto-wania rozwiązań hotelowych to nie tylko tworzenie znakomitego układu funkcjonalnego. Co z tego, że mamy wspaniałą restaura-cję i lobby, jeżeli wchodząc do hotelu uderza nas np. gęsty zapach potraw dochodzący z części kuchennej. Jeżeli pozytywny efekt takich obserwacji pozwoli nam utwierdzić się w przekona-niu o słuszności wyboru, to pozostaje nam podpisać umowę i rozpocząć następny etap na drodze do własnego hotelu – proces projektowy.

37

R E K L A M A

Inwestor powi-nien mieć jasną wizję

swoich planów i założeń oraz precyzyjne oczekiwania względem

pracowni projektowej. Czego wymaga od nas zespół projektowy? Przekazania głównych

założeń technicznych dotyczących standardu wykona-nia poszczególnych elementów obiektu oraz wymagań co do jego skategoryzowania na zakładanym przez nas poziomie.

W całym procesie tworzenia projektu niezmiernie ważne są oczywiście pomysły i sugestie projektantów, mające swoje źródło w doświadczeniu architektonicznym i branżowym. Musimy jednak być przekonani o ich spój-ności z naszą wizją. Odpowiedni standard pomieszczeń pod każdym względem (aranżacyjny – tworzy klimat wizu-alny, instalacyjny – tworzy komfort przebywania) w połą-czeniu z umiejętnością spójnego połączenia wszystkich funkcji obiektu da efekt pożądany przez gościa i oczekiwa-ny przez nas.

Ale obok funkcjonalności, przestronności, ergonomii ist-nieje też ekonomia. Projekt powinien zakładać oszczędność tradycyjnych źródeł energii oraz wykorzystanie urządzeń i wyposażenia w jak najbardziej efektywny sposób. Dobrze zaprojektowany i ekonomiczny w eksploatacji budynek zapew-ni sukces inwestycji.

Jeszcze jedna sprawa. Wielu inwestorów próbuje oszczę-dzać na etapie projektowania, pozostawiając niektóre fazy planu do wykonania na etapie realizacji inwestycji. Takim obszarem często bywa aranżacja pomieszczeń lub realizacja projektów niektórych instalacji. Wydaje się, że częścią projekto-wania mogliby zająć się wykonawcy. Przy takim podejściu zde-rzenie rzeczywistych kosztów realizacji z założeniami budżeto-wymi dokonanymi bez szczegółowej wiedzy projektowej okazuje się być często kosztowną niespodzianką. Dlatego przed wbiciem przysłowiowej łopaty warto w pełni zakończyć etap projektowy i potwierdzić założony budżet.

Wysokość wynagrodzenia dla biura projektowego wyliczana jest od zakładanej wartości inwestycji – od kilku do kilkunastu procent. Każdy projekt jest osobnym dziełem i tak naprawdę każ-

dorazowo wymaga indywidualnego podejścia do jego finansowa-nia. Zakładając czas wykonania projektu, architekt bierze pod uwagę wielkość budynku, stopień skomplikowania pod wzglę-dem technicznym, ale i formalnym – jeżeli zważymy na lokalne uwarunkowania prawne odnoszące się do naszej lokalizacji.

BuduJemy hOTelSkończyliśmy prace projektowe. Projektanci przekształcili

nasze plany i zamierzenia w realny obiekt hotelowy, ale tylko na papierze. Przed nami kolejny etap – budowa. Trzeba wybrać wykonawcę budowy, zaczynając od rozważenia, czy budujemy samodzielnie czy zlecamy to generalnemu wykonawcy.

Niezależnie od tego, czy realizacja odbywać się będzie w sys-temie generalnego wykonawstwa, czy też sami na siebie weź-miemy tę rolę zlecając poszczególne grupy robót bezpośrednio podwykonawcom, to do wyceny wartości inwestycji musimy dysponować precyzyjnie opracowanymi przedmiarami robót. Przedmiary robót – zwane potocznie ślepymi kosztorysami. Są to skatalogowane pozycje kosztorysowe zmierzające do oceny ilo-ści poszczególnych prac i materiałów, ale nieprzeliczone na pie-niądze. Zakres ten wykonuje projektant w ramach przygotowane-go projektu inwestycji. Inwestor pamiętając o niebagatelnym zna-czeniu tego dokumentu, powinien zadbać o wprowadzenie gwa-rantujących odpowiednią jego jakość regulacji w umowie z pro-jektantem.

Jeśli inwestor dysponuje odpowiednią wiedzą i kadrą, może pokusić się o samodzielną realizację inwestycji. Inwestor bierze wówczas na siebie ryzyko zarządzania całym projektem, w tym koordynację poszczególnych prac, a pośrednio odpowiedzial-ność przypisaną w prawie budowlanym poszczególnym uczest-nikom procesu budowlanego.

Stawka jest wysoka, ponieważ w skrajnych przypadkach przy tym sposobie realizacji można zaoszczędzić nawet do 20 proc. wartości inwestycji. Wynika to z faktu, że generalny wykonawca zlecając poszczególne roboty podwykonawcom, stosuje pokaźne marże związane z dopuszczeniem innych podmiotów do kontrak-tu i pełnioną przez siebie w nim funkcją.

Aby jednak to ryzyko opłaciło się, musimy być pewni znako-mitej, merytorycznej jakości swojego projektu oraz kadry, której docelowo tę realizację powierzymy. Inwestor zatem sam sobie musi odpowiedzieć na pytanie, jakimi narzędziami w tym zakre-sie dysponuje, i w oparciu o tę wiedzę dokonać odpowiedniego wyboru sposobu realizacji inwestycji.

Jeżeli realizujemy inwestycję w systemie generalnego wyko-nawstwa, to właściwie z momentem podpisania umowy powin-ny zniknąć wszystkie nasze problemy. Musimy tylko zadbać o to, aby być profesjonalnie reprezentowanym przez zespół inspekto-rów nadzoru. Przy wyborze generalnego wykonawcy warto prze-analizować jego doświadczenia w branży budowlanej i predyspo-zycje do realizacji tego typu obiektu. Wykonawca powinien ofe-rować najniższą cenę, przekonując nas jednocześnie, że jej pod-łożem jest optymalne zarządzanie procesem budowy (zastoso-wanie nowoczesnych technologii budowania, m.in. dzięki oszczędności czasu i profesjonalnej kadrze).

38 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

wysOkOść wynAgRO-dzeniA dlA BiuRA PRO-JekTOwegO wyliczA-nA JesT Od zAkłAdAneJ wARTOści inwesTycJi – Od kilku dO kilku- nAsTu PROcenT

inwestycje i wyposażenie

Klucz do sukcesu podczas realizacji inwestycji hotelowej leży w przygotowaniu projektu. Jeżeli zawiera on wszystkie informa-cje sięgające detali, niezbędne do stworzenia kompletnego pro-duktu, to nie trzeba martwić się o przebieg realizacji. Nie wystą-pią problemy związane z koniecznością uzupełnienia projektów w trakcie realizacji oraz ich koordynacją z pozostałymi już zaprojek-towanymi rozwiązaniami. A to są najczęstsze powody, które generują problemy w reali-zowanych dzisiaj projek-tach. Paradoks często pole-ga na tym, że inwestor płaci duże pieniądze za nie do końca dobrze wykonany projekt i jeszcze dokłada do inwestycji z powodu konieczności poprawiania rozwiązań w praktyce.

POzyskuJemy finAnsOwAnieMamy gotowy projekt

budowlany i podjęliśmy decyzję co do sposobu realizacji inwestycji. Pozostaje nam teraz zdoby-cie środków na inwestycję, która w większości przy-padków jest finansowana w oparciu o kredyt bankowy.

Zaczynamy od rozeznania się, które banki udzielają finansowania na inwestycje hotelowe. Możemy to zrobić samemu albo poprzez wyspecjalizowanego dorad-cę finansowego, który poprzez swoją praktykę nie tylko dobrze orientuje się w rynku finansowym, ale wie też dokładnie, które banki i na jakich warunkach udziela-ją kredytów na inwestycje hotelowe. Z praktyki inwesty-cji hotelowych wiadomo, że najlepiej zacząć starania o kredyt w PKO SA, PKO BP lub BRE Banku Hipotecznym, ewentualnie w Raiffeisen Bank.

W obecnej sytuacji, kiedy większość banków nadal prowadzi dość sztywną politykę kredytową, będziemy musieli się bardziej postarać, aby przekonać do udzielenia finansowania właśnie nam.

Najważniejsze dla banku będą trzy aspekty: zabezpieczenie kredytu, uwierzytelnienie, że nasz biznes będzie na tyle zyskowny na poziomie operacyjnym, by generował wystarczające środ-

ki na zapłatę co mie-sięcznej raty kredytu, wkład własny.

Zacznijmy od końca, czyli od wkładu własne-go. W teorii banki udzie-lają kredytów do 100 proc. wartości inwesty-cji. W praktyce zdecydo-wana większość banków wymaga wkładu własne-go od inwestora na poziomie min. 20 proc.

Jeśli chodzi o zabez-pieczenie kredytu, to bank poprosi o cały sze-reg dokumentów, których celem będzie nie tylko poznanie naszej dotych-czasowej sytuacji praw-nej i finansowej, ale rów-nież stanu prawnego kre-dytowanej nieruchomo-ści. Kolejnym aspektem są dokumenty potwier-dzające, że nasza inwe-stycja hotelowa rokuje takie przychody i zysk na poziomie operacyjnym, iż bank nie będzie miał wąt-pliwości co do regulowa-nia przez nas comiesięcz-nych zobowiązań wynika-jących z umowy kredyto-wej. Takim dokumentem może być opracowanie feasibility study lub bizne-splan. Dla jego uwiary-godnienia bank może

również zażądać dokumentów uzasadniających przyjęte prognozy, np. umowy, kontrakty czy też zlecenia od przyszłych kontrahentów.

Z kolei okres kredytowania inwestycji może z jednej strony zależeć od nas, np. będzie wynikał z opracowania feasibility study, które określi najkrótszy i bezpieczny okres zwrotu z inwestycji w oparciu o planowany zysk operacyjny albo może to wynikać z pro-cedur bankowych. Zdarza się, że banki niechętnie kredytują inwe-stycję na okres dłuższy, niż wynika to ze stopy zwrotu.

39 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

inwestycje i wyposażenie

R E K L A M A

40 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

wAżne, ABy PORcelAnA ByłA łATwA dO uzuPełniAniA, dlATegO znAczenie mA, ABy ByłA OnA PROdukOwAnA w BARdzO długieJ seRii

wyBieRAmy wyPOsAżenieZdobyliśmy finansowanie. Budowa hotelu przebiega zgodnie

z harmonogramem. Czas dokonać wyboru wyposażenia oraz jego dostawców. Jakimi kryteriami kierować się, aby nie popeł-nić błędów?

Zazwyczaj inwestorzy nie mają zbyt szerokiego pojęcia na temat rozwiązań stosowanych podczas projektowania wnętrz dla projektów hotelowych. Skąd pozyskać taką wiedzę? Wystarczy stworzyć listę obiektów hotelowych o podobnym standardzie w okolicy, pojechać i obejrzeć te hotele. Możemy w nich pomiesz-kać, albo też po prostu poprosić na recepcji, że chcielibyśmy obejrzeć pokoje jako potencjalny gość. Personel hotelowy zawsze bardzo chętnie pokaże nam nie tylko pokoje, ale również zaplecze konferencyjne, restaurację czy fitness. Możemy wtedy obejrzeć wszystko to, co nas interesuje, zarówno w kwestii doty-czącej wyposażenia pokoi, materiałów reklamowych, oznakowa-nia obiektu na ubiorze personelu, a na używanej porcelanie w restauracji kończąc.

Jeśli odwiedzimy od kilku do kilkunastu hoteli (najlepiej aby połowa z nich to były obiekty sieciowe, które mają dużo większe doświadczenie przy projektowaniu i wyposażaniu wnętrz), wtedy gdy zaczniemy analizować ponownie nasze projekty wnętrz oraz oferty dostawców wyposażenia, będziemy dużo lepiej przygoto-wani do rozmów z nimi.

Bardzo często zaczynamy prace projektowe od aranżacji pokoi oraz recepcji, i bardzo słusznie, ponieważ recepcja to miejsce, które robi na gościu pierwsze wrażenie i w oparciu o które on wyrabia sobie opinię o naszym obiekcie. Z kolei pokój hotelowy to miejsce, gdzie gość spędza najwięcej czasu.

Jaka powinna być recepcja oraz lobby? Przede wszystkim jasna i przestronna. Najlepiej, aby od samego wejścia gość widział personel recepcji, wtedy nie będzie czuł się zagubiony. Wybierając meble do pokoi kierujmy się przede wszystkim ich funkcjonalnością, odpornością na zniszczenia oraz ceną. Musimy wiedzieć o tym, że goście hotelowi nie podchodzą do wyposaże-nia obiektu z taką samą troską jak do mebli w swoim domu. Dlatego wybierając ofertę danego dostawcy poprośmy go o listę

hoteli, które wyposa-żał i pojedźmy zoba-czyć, jak one wyglą-dają po roku czy dwóch latach działa-nia obiektu. Jeżeli okaże się, że w dwulet-nim obiekcie meble mają poniszczone narożniki, plamy na blatach itp., zmień-my dostawcę, aby uniknąć stre-sów w przyszłości.

Bardzo ważny jest wybór łóżka, gdyż to na nim gość spędzi ok. 80 proc. swojego czasu, jaki będzie przebywał w pokoju. Z kolei wybierając ręczniki oraz pościel pamiętajmy, że ich jakość, a przede wszystkim waga będą wpływały na nasze koszty eksplo-atacji, bo z pralnią będziemy rozliczać się za kilogram prania.

Wybierając meble i wyposażenie do restauracji kierujemy się dokładnie tymi samymi zasadami – funkcjonalnością oraz ceną. Gdy przyjadą stoły, to zanim rozstawimy je po sali, dobrze jest zestawić je wszystkie razem obok siebie. Okaże się wtedy, czy wysokość oraz poziom blatów jest u wszystkich jednakowy. Ma to kluczowe znaczenie dla pracy personelu, który przygotowując jeden duży stół na wesele będzie musiał spędzić sporo czasu na dodatkowej regulacji blatów, a powinien przecież zrobić to produ-cent. Jeżeli mamy w restauracji parkiet, to zadbajmy, by każdy mebel miał podbite nogi, dzięki temu unikniemy szybkiego znisz-czenia naszej podłogi.

Przy wyborze bielizny stołowej sprawdźmy przede wszystkim jej odporność na eksploatację oraz wagę. Z kolei wybierając por-celanę weźmy pod uwagę nie tylko jej wygląd, ale również wiel-kość i długość produkowanej serii. Pamiętajmy, że kupując bar-dzo duże talerze o nietypowym, kwadratowym kształcie możemy znacznie utrudnić pracę kelnerom, którzy zamiast zabrać trzy talerze – dwa na tacy i jeden w rękę, wezmą jedynie dwa, co przy wydaniu obiadu na 120 osób oznacza, że muszą wykonać o połowę więcej pracy, co wpłynie na czas wydania posiłku.

Ważne, aby porcelana była łatwa do uzupełniania w przypad-ku wystąpienia braków, dlatego znaczenie ma, aby była ona pro-dukowana w długiej serii. W przeciwnym razie będziemy zmusze-ni zamówić jej więcej, a po kilku latach zamiast dokupić brakują-cą ilość, zajdzie konieczność zakupu nowej porcelany. Te same zasady zastosujmy przy wyborze szkła oraz sztućców. Przed zakupem szkła warto porozmawiać z lokalnymi dostawcami alkoholi, napoi czy soków, ponieważ bardzo często podpisując z nimi umowę na sprzedaż ich produktów, otrzymamy niezbędne szkło do sprzedaży właśnie tych produktów.

Przy zakupie mebli do sal konferencyjnych pamiętajmy, że istotne znaczenie ma obok wytrzymałości i ceny, również możli-wość ich łatwego przenoszenia i przechowywania. Krzesła kon-ferencyjne, obok możliwości składania jedno w drugie, powinny być stosunkowo lekkie oraz mieć obicia łatwe do usuwania plam, dzięki czemu po kilku latach użytkowania będą wyglądały jak nowe. Z kolei stoły powinny być składane oraz mieć regulowaną wysokość blatów.

inwestycje i wyposażenie BAdAJąc Rynek POd

kąTem kOnku-RencJi nie kOncen-

TRuJmy się Jedynie nA suchych cyfRAch, Ale Od-

wiedźmy Te OBiekTy, POszu-kAJmy w inTeRnecie, JAkA

JesT OPiniA O nich, cO gOście chwAlą, A nA

cO nARzekAJą

inwestycje i wyposażenie

41 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Dokonując wyboru wyposażenia fitness zwróćmy uwagę nie tylko na markę sprzętu, jego gwarancje, ale również na serwis pogwarancyjny. Jeżeli nie jesteśmy obiektem, którego grupą docelową mają być sportowcy, to warto się zastanowić, czy wybór profesjonalnego sprzętu nie będzie wyrzuceniem pienię-dzy. Ponadto ze względów bezpieczeństwa nie decydujmy się na tzw. luźne ciężary typu sztanga, hantle itp., wystarczy jeśli w to miejsce zakupimy atlas.

zATRudniAmy PeRsOnelOkoło pół roku przed

zakończeniem inwestycji-,inwestor powinien zająć się już pracą związaną z przy-gotowaniami do otwarcia hotelu. Wtedy następuje rekrutacja dyrektora obiek-tu, a później osoby odpo-wiedzialnej za sprzedaż i marketing. To osoby, które jako pierwsze rozpoczną promocję i sprzedaż nasze-go hotelu, jak również będą miały ogromny wpływ na jego przyszłą kulturę orga-nizacyjną. Dobrze przygo-towana rekrutacja pozwoli nam przede wszystkim na budowę tak ważnego, pierwszego wrażenia, które odniosą nasi goście odwie-dzający nasz hotel w fazie rozruchu.

Proces rekrutacji pra-cowników powinniśmy zre-alizować zgodnie z wcze-śniej przygotowanymi głównymi wymaganiami stanowiskowymi. W przy-padku dyrektora hotelu nie-zbędne i poszukiwane są:

- wykształcenie (kierun-kowe), doświadczenie zawodowe (co najmniej dwa lata na stanowisku dyrektora hotelu), znajomość języków obcych (najlepiej angielski i niemiecki),

– umiejętność zarządzania personelem – budowanie i tworze-nie zespołu pracowników i atmosfery wspólnej realizacji planu,

– organizacja pracy zgodnie z przyjętymi ustaleniami – sku-teczna realizacja założonych planów i wytyczonych celów,

– dbałość o najwyższe standardy pracy podległych pracowni-ków – ciągłe i efektywne szkolenia, poszukiwanie rozwiązań

zapewniających jak najlepszą jakość świadczonej usługi oraz poprawiających komfort pracy podległych pracowników, dziele-nie się wiedzą i doświadczeniem z pracownikami.

Minimum półroczny okres przed otwarciem hotelu na zatrud-nienie dyrektora hotelu to czas niezbędny do zaplanowania przez niego kolejnych działań związanych nie tylko z rekrutacją perso-nelu, ale przede wszystkim z przygotowaniem promocji i sprze-

daży hotelu. Dyrektor będzie również odpowie-dzialny za przygotowanie wszelkich niezbędnych procedur organizacyj-nych oraz wszelkich umów z lokalnymi dostawcami towarów oraz usług.

Dyrektor hotelu zajmie się rekrutacją specjalisty ds. sprzedaży i marketin-gu. Kolejnymi krokami w procesie rekrutacji będzie zatrudnienie: szefa kuchni, kierownika restauracji i kierownika recepcji, które to osoby powinny rozpocząć pracę w hotelu na ok. 3–4 miesiące przed jego otwarciem. Kluczowe są tutaj zwłaszcza stanowi-ska związane z gastrono-mią hotelową niezbędne do właściwego przygo-towania funkcjonowania tych działów, nadzoru przy odbiorze dostarcza-nych elementów wypo-sażenia oraz rekrutacji i szkoleń dla pracowników swoich działów.

Na około 1–2 miesiące przed otwarciem hotelu rekrutujemy kierownika służby pięter oraz pra-cownika działu technicz-nego, a następnie pozo-stały personel hotelowy,

już przy czynnym udziale zatrudnionych kierowników działów.Porozmawiajmy z pracownikami o naszych celach i wizji.

Nauczmy ich i wytłumaczmy, jak ważną odgrywają rolę w hote-lu. Uświadommy im, kto jest najważniejszy w naszym hotelu. Nie właściciel, nie dyrektor, tylko gość. Szkolić pracowników mogą kierownicy działów, wyspecjalizowane firmy zewnętrzne, ale też i sami pracownicy o większym doświadczeniu. Jednak pamiętaj-my, aby zawsze pilnować naszej wizji i pomysłu na hotel.

R E K L A M A

W szkoleniach często możemy wykorzystać również spe-cjalistyczną wiedzę i umiejętności naszych dostawców, np. firma, która zaopatrzy bar czy restaurację w kawę chętnie przeszkoli naszych kelnerów z poprawnej formy jej parzenia i serwowania.

Wszystkie szkolenia należy odpowiednio zaplanować w czasie i powiązać z próbnym rozruchem. Szkolenia stanowi-skowe, np. baru i kuchni, powinny odbywać się już na miesiąc przed otwarciem hotelu, przebiegając równolegle z zamknię-ciem etapów wyposażania i zatowarowania czy też ustalania ostatnich zmian w karcie menu.

ceny i PROmOcJAJaką przyjąć politykę cenową wchodząc na rynek? To naj-

częstsze pytanie ze strony inwestorów, którym zależy na jak naj-szybszym osiągnięciu zadowalających przychodów. A na to wpływ ma wiele czynników: standard obiektu, jego wielkość oraz rynek, na jakim przyjdzie nam działać. Jedno powinniśmy mieć na uwadze – nie wywołać wojny cenowej (chyba że nam na tym świadomie zależy), ponieważ w dłuższym okresie nie daje ona korzyści żadnej ze stron, a osiągnięcie założonego poziomu cenowego może potem zająć nawet kilka lat.

Jeśli mamy niewielki hotel, ale o wyższym standardzie od naszej konkurencji, nie startujmy z oficjalnymi cenami poniżej ich poziomu, ponieważ pierwszą reakcją innych hoteli będzie jeszcze większe ich obniżenie. Wykorzystajmy dobrze możliwości, jakie np. daje nam internet. Nie pracujmy tylko na jednej cenie, ale zmieniajmy ją w zależności od popytu i podaży. Pamiętajmy przy tym, że ceny dla naszych kluczowych kontrahentów powinny być w jak największym stopniu stabilne – w końcu to nasi najważniej-si partnerzy biznesowi. Zastanówmy się też, jakie obszary zapo-trzebowania potencjalnych gości nie zostały jeszcze zaspokojo-ne, jak do nich dotrzeć i z jaką ofertą.

Ważny jest też moment otwarcia obiektu, zwłaszcza w miej-scach o dużej sezonowości. Najlepiej zrobić to na początku sezo-nu, gdyż minimalizujemy wtedy ryzyko wojny cenowej, a i wyso-kie przychody z pierwszych miesięcy działają mobilizująco.

Jakie działania promocyjne zastosować, aby zostać zauważo-nym? Na pewno pomoże w tym dobrze zrobione oznakowanie drogi dojazdowej do obiektu, reklama w prasie lokalnej czy też spoty radiowe na rynku lokalnym. Warto też zadbać o jak najlep-sze relacje z mediami. Zaprośmy dziennikarzy na krótko przed otwarciem, pokażmy im, jak będą wyglądały pokoje, restauracja, poczęstujmy daniami, jakie będą serwowane w naszej restaura-cji. Warto pokazać przy tym miejsca, gdzie będą pracować nasi pracownicy, pokażmy ich – to będzie ciekawy materiał dla dzien-nikarzy.

Jednakże w promocji hotelu nic nie zastąpi kontaktów i relacji osobistych. Właśnie aktywna sprzedaż osobista pracowników sprzedaży, jak i samego dyrektora hotelu na trzy miesiące przed otwarciem obiektu – to jest najczęściej klucz do sukcesu.

inwestycje i wyposażenie

TABELA 1

ceny dlA nAszych kluczOwych kOnTRAhenTów POwinny Być sTABilne – w kOńcu TO nAsi nAJwAżnieJsi PARTneRzy BiznesOwi

R E K L A M A

kiedy kOgO zATRudnić

6-12 MIesIęcy przed otwarciem – Dyrektor hotelu ok. 6 MIesIęcy przed otwarciem – sPecJAlIstA Ds. sPrzeDAży 3-4 MIesIące przed otwarciem – kIeroWnIk recePcJI, kIeroWnIk restAurAcJI, szef kuchnI 1-2 MIesIące przed otwarciem – kIeroWnIk służby PIęter, sPecJAlIstA Ds. technIcznych I PozostAły Personel już przy udziale kierowników działów.

43

dzieńOTwARciA!!!Chcąc, by nasze otwarcie

zapadło gościom na długo w pamięć, należy zadbać o profesjonalną obsługę, dobrą kuchnię i ciekawą promocję możliwości naszego hotelu. Pomogą w tym na pewno nasi pracownicy, dlatego przed otwar-ciem warto porozmawiać z nimi o ich pomysłach na tę imprezę i o tym, w jaki sposób chcą się zaprezentować gościom.

Wśród zaproszonych gości powinni znaleźć się przedstawi-ciele lokalnych władz samorządowych, świata biznesu, lokalni przedsiębiorcy. Dobrze, żeby było kilka osób szerzej rozpozna-walnych np. z polityki, show-biznesu czy sportu, to zawsze nadaje imprezie i hotelowi prestiżu.

Pamiętajmy, że nasza impreza oceniana będzie przez pryzmat jedzenia – co było, ile i jak podane. Tu pole do popisu ma szef kuchni, dla którego sprawą honoru powinno być, aby wszyscy wyszli zadowoleni. A na ich zadowolenie duży wpływ będzie miała obsługa stołów i stałe uzupełnianie schodzących potraw. Z kolei nasi barmani będą dokonywali cudów, przygotowując gościom specjalne koktaile i drinki. A wszystko w oprawie deli-katnego soulu, może jazzu, ale zawsze muzyki na żywo.

Obowiązkowym punktem imprezy powinno być oprowadze-nie uczestników bankietu po hotelu. Musimy więc przygotować do tego pokoje, sale konferencyjne, zaplecze fitness i SPA. W końcu celem tej imprezy jest zademonstrowanie naszych unika-towych wnętrz i wystroju. A na finał uraczymy wszystkich gości pysznym tortem i niezapomnianym pokazem sztucznych ogni.

I jeszcze jedno, pamiętajmy, aby na imprezie był nasz foto-graf, bo co z tego, że przygotujemy najlepszą imprezę w mie-ście, jak nie będziemy mogli potem tego pokazać... •

Janusz Mitulski – ekspert rynku hotelowego

w firmie doradczej Horwath HTLIreneusz Dudek

– doradca inwestycyjno-budowlany, właściciel firmy Hotel Inwest

Adam Pilczuk – ekspert z zakresu finansowania

inwestycji hotelowych w firmie Money Center

Mirosław Wojciechowski – dyrektor 4-gwiazdkowego

hotelu Ruben w Zielonej Górze

RE

KL

AM

A

wAżny JesT

mOmenT

OTwARciA OBiek-

Tu, zwłAszczA w mieJ-

scAch O dużeJ sezOnOwO-

ści. nAJlePieJ zROBić TO nA

POcząTku sezOnu, gdyż mini-

mAlizuJemy wTedy RyzykO

wOJny cenOweJ, A i wysOkie

PRzychOdy z PieRwszych miesięcy dziAłAJą mOBi-

lizuJącO

W łaściciel średniej wielkości sieci hoteli, który znaczną część roku spędza za granicą, od kilku już lat odnotowuje stabilne przychody i zyski z tytułu usług hotelarskich i gastronomicznych świadczonych przez należącą do niego sieć. Ma

dobre zdanie na temat kierowników poszczególnych hoteli, co pozwala mu bywać w kraju jedynie 2–3 razy w roku. Przebywając w okresie wielkanocnym i mieszkając w jednym ze swoich hoteli z zadowoleniem obserwował, że jest on pełen gości, a bar i basen wieczorami tętnią życiem.

Kiedy pod koniec roku, gdy analizował wyniki finansowe sieci, prezentowane mu przez dyrektora finansowego, zwrócił jego uwagę fakt, że hotel, w którym przebywał na wiosnę, odnotował niskie przy-chody i niewielki poziom sprzedaży miejsc noclegowych. Poprosił o bardziej szczegółowe dane i dostrzegł, iź we wspomnianym okresie zaraportowano, że nikt nie korzystał z dwóch ekskluzywnych apar-tamentów się w ofercie hotelu. Zgodnie z jego stanem wiedzy, w tym czasie mieszkały w nich głośno zachowujące się pary.

Zarządził kontrolę i – nie wchodząc w dalsze szczegóły – okazało się, że w tym okresie duża liczba pokoi, pod nieobecność kierowni-ka, który przebywał akurat na zwolnieniu lekarskim, była udostępnia-na gościom poza ewidencją, a pieniądze z tego tytułu nie wpływały do kasy hotelowej. Udało się znaleźć potwierdzenie tego faktu w licz-nych dokumentach. Zidentyfikowano zamówienia kierowane do restauracji, na których widniała każdorazowo data, numer pokoju i podpis gościa. W  dokumentacji znaleziono również potwierdzenia faktu sprzątnięcia pokoi po ich opuszczeniu przez gości.

Zastępca kierownika i dwie współpracujące z nim szefowe zmia-ny zostali wyrzuceni dyscyplinarnie, ale od tego momentu właściciel zaczął znacznie bardziej skrupulatnie badać sytuację w swoich hote-lach. Odwiedzał każdy z nich dwa razy w roku i  przeprowadzał wyrywkowe kontrole dokumentacji. Nie odzyskał jednak już zaufania do swoich podwładnych, podobnie jak i utraconych korzyści.

Czy musiało jednak dojść do takiej właśnie sytuacji?

HotelarstWo narażoneWspomniany właściciel sieci i wielu mu podobnych przekonało

się na własnym przykładzie, że nadużycia pracownicze dotyczą wszystkich firm bez względu na sektor czy branżę. Analizując jednak specyfikę branżową zauważyć można, że część spośród nich nara-żona jest na znacznie większe ryzyko wystąpienia nadużyć, przy jed-noczesnej większej częstotliwość tego rodzaju zdarzeń. Do grupy tej należą branże hotelarska oraz gastronomiczna.

W ich przypadku konsekwencje występowania nadużyć pracowni-czych mogą mieć bezpośrednie przełożenie – choć niekiedy nie-

44 raPort z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Nadużycia pracownicze dotyczą wszystkich firm, bez względu na sektor czy branżę. Zauważyć jednak można, że niektóre branże narażone są na znacznie większe ryzyko wystąpienia nadużyć. Do grupy tej należą m.in. hotelarstwo oraz gastronomia.

Jacek Kuchenbeker Agnieszka GrodzińskaDeloitte

inwestycje i wyposażenie

nadużycia w branży hotelarskiej!

inwestycje i wyposażenie

uświadomione przez właściciela – na wizerunek firmy w oczach klientów i dostawców, a w konsekwencji na jej sytuację finansową. Nie każdy bowiem klient zareaguje z radością i zrozumieniem na pro-pozycję przenocowania „na lewo”. Również nie każdy dostawca zgo-dzi się wystawić fakturę na większą niż w rzeczywistości dostarczo-na przez niego ilość produktów na potrzeby przygotowania posiłków, za drobną „opłatą” na rzecz szefa kuchni czy kierownika hotelu.

Dlaczego akurat w przypadku tych branż ryzyko nadużyć jest znaczne?

Przyczyny nadużyćPrzyczyn takiego stanu jest wiele. Wskazać warto choćby na:

ewidentne słabości systemów kontroli wewnętrznej funkcjo-nujących w wielu hotelach, w tym często odnotowywany brak podziału ról pomiędzy wydawaniem towaru/usługi a przyjmowaniem wpływów finansowych z tego tytułu, duża rotacja pracowników, charakter pracy niesprzyjający przywiązaniu pracownika do firmy, stosunkowo niski poziom wynagrodzeń czy brak dobrze skonstruowanych systemów motywacyjnych. Czynniki te, przyczyniając się do wystąpienia nadużyć, kreują

ryzyka reputacyjne, prawne i finansowe po stronie pracodawcy. Zadajmy sobie pytanie, co można zrobić, żeby nasze decyzje

zarządcze obejmowały swoim zakresem również tę problematykę? Podobnie jak w przypadku wielu innych zagadnień wpływających

na prowadzony przez nas biznes, z pewnością warto rozważyć moż-liwość dokonania przeglądu ukierunkowanego na identyfikację sła-bości przyjętych rozwiązań organizacyjno-procesowych oraz specy-ficznych dla nich ryzyk związanych ze zjawiskiem nadużyć. Następnym krokiem byłoby wówczas zaplanowanie i  wdrożenie mechanizmów kontrolnych służących ograniczeniu skali zjawiska i wykrywaniu przypadków nadużyć, przystępując jednocześnie do budowy pożądanej kultury etycznej.

Zacznijmy jednak od wskazania przykładów zdarzeń o charakte-rze nadużyć, z którymi możemy mieć do czynienia.

najczęściej WystęPujące nadużycia PracoWnicze Przykład, którym zdecydowaliśmy się posłużyć na wstępie, nie

odbiega od wielu sytuacji tego typu odnotowanych w praktyce. Jest przy tym jednym z wielu przykładów schematów, które zaist-nieć mogą w każdym przedsiębiorstwie świadczącym usługi hotelarskie.

45 raPort z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

PrzykładóW zaróWno scHematóW nadużyć, jak i oznak icH PoPeł-nienia można Wymienić mnóstWo

Najczęściej występujące nadużycia, na które narażone są bran-że hotelarska i gastronomiczna, można podzielić na dwie grupy:

- nadużycia bezpośrednio występujące na styku z klientami lub dostawcami, które nierzadko dla ich zaistnienia wymagają współpracy obydwu stron. Wspomniane wcześniej „dogadywanie się” z klientem dotyczy głównie klientów korporacyjnych, którzy w zamian za umożliwienie dopisania do rachunku niesprzedanych produktów oferują pracownikom hotelu lub restauracji pewne korzyści. Częstą praktyką jest udzielanie przez personel hotelowy pokaźnych rabatów w zamian za możliwość otrzymania prywatnej gratyfikacji finansowej. Również dostawcy uczestniczą w tym pro-cederze, dzieląc się następnie „pod stołem” korzyściami z tego tytułu lub oferując taką gratyfikację w zamian za nawiązanie współ-pracy.

- „dorabianie na boku”, polegające w większości przypad-ków na sprzedaży towarów czy usług poza ewidencją. Pracownik może wykorzystać hotel bądź restaurację, jako medium do sprzedaży własnych (zakupionych przez siebie wcze-śniej) towarów lub wykorzystać niematerialne atrybuty własności firmy, takie jak sala czy sprzęt muzyczny do dokonywania sprze-daży na własny rachunek.

Częstą praktyką wśród pracowników w tych branżach jest wygospodarowywanie nadwyżek towaru dla własnych potrzeb: dla siebie lub na sprzedaż. Do tej kategorii nadużyć zaliczyć można z pewnością przypadek przytoczony na wstępie. Niektórzy z czytelników zetknęli się zapewne z  podobnymi sytuacjami w praktyce, podróżując chociażby do Egiptu czy Tunezji, gdzie za 100 lub 200 dolarów wręczonych recepcjoniście można znaczą-co podwyższyć sobie standard pokoju.

Częste są też przypadki, w których pracownicy czy kierownicy hotelu współpracują z pilotami wycieczek i grup turystycznych:

dopisywane są do rachunków – w ramach wspomnianej „współpracy” – produkty czy usługi w rzeczywistości niezaofe-rowane turystom, a które w praktyce spożytkował pracownik hotelu na spółkę z pilotem. Podobnie wygląda sytuacja w przy-padku firm świadczących jedynie usługi gastronomiczne: podaje się klientom inne/tańsze aniżeli zamówione rodzaje wina, kupuje się od dostawcy kilogram, a płaci za dwa kilogra-my drogiej, markowej wołowiny prosto z Argentyny,

wynosi się do domu zakupione produkty, zmniejsza się wagę wydawanych porcji czy najzwyczajniej fałszuje się rachunki, oszukując przy tym klientów, dostaw-ców i własnego pracodawcę.

Analizując tę problematykę i wymieniając kolejne schematy i typy nadużyć, pamiętać jednocześnie należy, że może popełnić je każdy. W  związku z tym przełożeni w relacjach z pracownikami powinni mieć na względzie tzw. „czerwone flagi”, a więc sytuacje, fakty czy zachowania, które świadczyć mogą o popełnieniu nad-użycia.

Naszą czujność powinien każdorazowo powodować: przypadek stwierdzenia niezgodności w dokumentach księ-gowych dotyczących poszczególnych transakcji, brakująca bądź poddana korektom dokumentacja lub taka, w przypadku której brakuje akceptacji ze strony wła-ściwych osób oraz brak jest spójności okresowych raportów dotyczących sprzedaży oraz kosztów.

Warto przyglądać się relacjom z dostawcami produktów oraz usług, gdyż jest to obszar, w którym często występują nieprawidło-wości lub nadużycia. Jeżeli stwierdzimy:

fakt nieprzestrzegania procedur zamówień, faworyzowania niektórych dostawców oraz zidentyfikujemy

sytuację, w której większość transakcji zawieranych z danym dostawcą ma

wartość tuż poniżej limitu, który został przypisany danemu pracownikowi, to powinniśmy poświęcić temu zagadnieniu należ-

46 raPort z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

konsekWencje nad-użyć PracoWniczycH mogą mieć bezPośred-nie Przełożenie na Wizerunek firmy, a W konsekWencji na jej sytuację finansoWą

inwestycje i wyposażenie

ną uwagę. Dodatkowo, uważa się, że w przypadku osób,

których styl życia jest nieadekwatny do zarobków, prawdopo-dobieństwo popełnie-nia przez nich naduży-cia, które przyniosło

im nadzwyczajne korzy-ści materialne, jest znacz-

nie większe. Na pewno zainteresowanie

zarządzających wzbudzić powinien pracownik hotelu, który jednorazowo lub

notorycznie przegrywa duże ilości pieniędzy w kasynie hotelo-wym. Podobnie pracownicy niebiorący urlopów czy wręcz – co zdarza się niekiedy – odmawiający pójścia na urlop, powinni wzbudzać nasze zainteresowanie, gdyż sytuacja ta może ozna-czać, że obawiają się utraty kontroli nad notorycznie popełniany-mi nadużyciami. Fakt ten mógłby bowiem zostać ujawniony pod ich nieobecność, w przypadku gdyby inna osoba zastępowała danego pracownika w realizacji powierzonych mu zadań.

Przykładów zarówno schematów nadużyć, jak i oznak ich popełnienia można wymienić mnóstwo. Nie przybliża nas to jed-nak do odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób zapobiegać wystę-powaniu tego typu sytuacji oraz jak je identyfikować czy postępo-wać w przypadku ich zaistnienia. Uzyskanie odpowiedzi na tak postawione pytania wydaje się natomiast zasadnicze z uwagi na to, że dają one możliwość właściwego ukierunkowania ewentual-nych starań właścicieli firm, którzy chcieliby aktywnie zarządzać ryzykiem nadużyć w ich organizacji.

o czym musimy Pamiętać by efektyWnie zaPobiegać i WykryWać nadużycia?

Wiele osób na tak zadane pytanie udziela łatwych odpowiedzi. Wprowadźmy nadzór i  szczegółową kontrolę wszystkiego, co dzieje się w ramach naszej organizacji! Ustanówmy system suro-wych kar dla pracowników dopuszczających się nadużyć! Szybko jednak okaże się – i przekonało się o tym już wiele orga-nizacji w przeszłości – że tego typu podejście jest niewystarcza-jące, a w dużej części przypadków także nieefektywne i z pewno-ścią nie służy dobrze realizacji przyjętych przez firmę celów biz-nesowych.

Na co więc warto postawić? Na czym skupić się, aby organi-zacja mogła skutecznie zapobiegać oraz wykrywać przypadki nadużyć popełnionych przez pracowników? Jak ukształtować kulturę/środowisko naszej organizacji, żeby służyły one przyjętym przez nas celom?

cele organizacji. Spróbujemy wyjść właśnie od celów organizacji. Jeżeli są to dobra reputacja, zaufanie i duże grono ciągle powracających klientów zarówno osób prywatnych, jak i klientów korporacyjnych to warto wśród operacyjnych celów biznesowych umieścić ukształtowanie stosownej kultury korpo-racyjnej i  pożądanych postaw pracowniczych. Celom w tym

RE

KL

AM

A

na czym się skuPić, aby

organizacja mo-gła skutecznie za-

Pobiegać oraz WykryWać Przy-

Padki nadużyć PracoWnikóW?

zakresie oraz działaniom ukierunkowanym na ich realizację powin-na towarzyszyć również zasada „Zero tolerancji dla nadużyć”, gdyż jedynie takie podejście daje szansę odniesienia sukcesu w zmaga-niach z tym problemem.

mecHanizmy kontrolne. Kolejny, ważny ele-ment aktywności przedsiębiorstwa to odpowiednie zaprojektowa-nie i umocowanie w organizacji mechanizmów kontrolnych składa-jących się na kompleksowy system kontroli wewnętrznej. Budując go pamiętać musimy o podziale odpowiedzialności, umiejętnym wykorzystywaniu rozwiązań informatycznych oraz efektywnym systemie raportowania.

Analizując najlepsze praktyki w tym zakresie, dojść można do wniosku, że w celu ograniczenia zjawiska nadużyć, firmy z branży hotelarskiej i gastronomicznej powinny zastosować

system dWócH krokóW. – pierwszym będzie stworzenie środowiska wspierającego

budowę zaufania, poprzez wdrożenie właściwych zasad, takich jak zasady ewidencjonowania sprzedaży, zasady przychodzenia do firmy poza godzinami pracy itp.

Krok drugi to- wdrożenie odpowiednich systemów ewidencyjnych, narzę-

dzi pozwalających na sprawowanie regularnej kon-troli, w tym

- kontroli rozliczeń, jakości, miar i wag, - weryfikacji rachunków z tytułu dostaw oraz

- częstych niezapowiedzianych kontroli i inwentaryza-cji.

W przypadku pojawienia się podejrzeń odnośnie możliwości funkcjonowania w hotelu czy restauracji

nieuprawnionego procederu można również sko-rzystać z osoby - „tajemniczy klient”.

śWiadomość PracoWnikóW. Ostatnim czynnikiem jest ukształtowanie odpowiedniej świa-

domości wśród pracowników i  kadry kierowniczej, w tym z wykorzystaniem szkoleń dostosowanych do specyfiki branży. Przy czym, chodzi zarówno o szkolenia dotyczące tematyki nadużyć – poświęcone prewencji, wykrywaniu i czynnościom dochodzeniowym – adresowane do kadry menedżerskiej, kie-rowników hoteli, członków zarządu, dyrektorów finansowych, jak również szkolenia poświęcone zachowaniom pożądanym i niepożądanym w organizacji, które jednocześnie służą uświa-domieniu pracownikom negatywnych konsekwencji popełniania przez nich nadużyć.

Dopiero wiedza i faktyczne uwzględnienie w podejmowanych przez nas działaniach wszystkich wymienionych powyżej aspektów pozwala mówić o  uporządkowanym i  efektywnym podejściu do zarządzania problematyką nadużyć w organizacji.

Na co warto zwrócić szczególną uwagę chcąc stać się orga-nizacją efektywnie zarządzającą problematyką nadużyć? Patrz ramka w tekście.

Ustanawiając wymienione w ramce obok rozwiązania czy zastanawiając się nad skalą ryzyka nadużyć w  przypadku naszej firmy zawsze musimy mieć na uwadze jej specyfikę, sto-pień skomplikowania procesów i skalę działalności. Stwierdzenie to w 100 proc. odnosi się również do branży hotelarskiej i gastronomicznej, w ramach których funkcjonują przedsiębior-stwa o bardzo zróżnicowanym potencjale, obszarze i zakresie prowadzonej działalności, a także o odmiennych aspiracjach rynkowych.

W każdym jednak przypadku, hotel, restauracja czy ich sieć powinny dbać o swoją reputację, a w konsekwencji źródła przy-chodów i pozycję rynkową w skali lokalnej, krajowej czy mię-dzynarodowej. Na reputację zwykle pracuje się bowiem latami. Zniszczyć można ją natomiast w parę dni pozwalając na zaist-nienie nadużycia czy na systematyczne dopuszczanie się ich przez pracowników.

Ujawnienie takiego zdarzenia – czy też informacji na temat skali nadużyć w spółce – przez pracownika, klienta, dostawcę, media czy konkurencję doprowadzić może nie tylko do utraco-nych bezpośrednio za ich przyczyną – przez nas, jako właści-cieli – korzyści, ale również do ograniczenia liczby klientów, a w najgorszym przypadku do konieczności podjęcia decyzji o zaprzestaniu prowadzenia działalności.

Rozważmy więc czy podejmowane przez nas działania służą efektywnemu zarządzaniu ryzykiem nadużyć. Jeśli okaże się, że będziemy musieli udzielić odpowiedzi negatywnej na tak posta-wione pytanie, jak najszybciej powinniśmy zainicjować kroki, które pozwolą ograniczyć poziom ryzyka, na jakie w tym obsza-rze narażona jest nasza firma. •

Jacek Kuchenbeker – Menedżer, CFEAgnieszka Grodzińska – Konsultant

Dział Zarządzania Ryzykiem. Deloitte

inwestycje i wyposażenie

48 raPort z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

na co Warto zWrócić szczególną uWagę cHcąc stać się organizacją efektyWnie zarządzającą Proble-matyką nadużyć?

reKrutAcJA – prawidłowo zbudowane procedury rekrutacyjne i nadzór nad ich realizacją stanowi pierwszą linię obrony przed poja-wieniem się w organizacji osób mogących dopuścić się nadużyć

KodeKs etyKi – precyzyjnie zdefiniowane zachowania pożąda-ne i akceptowalne, uwzględniające zasady w zakresie przyjmowania/wręczania upominków czy wykorzystywania zasobów firmy; doku-ment ten powinien stanowić podstawę procesu budowania świado-mości pracowników; powinien być ponadto uzupełniony o rozwiąza-nia organizacyjne pozwalające na zgłaszanie przypadków nadużyć – Linia Etyki

procedury dyscyplinArne – ustanowiona polityka/proce-dura definiująca sytuacje mające charakter nadużyć, określająca sposób i zasady raportowania o  popełnionych nadużyciach oraz zasady prowadzenia dochodzenia i wyciągania konsekwencji w sto-sunku do dopuszczających się nadużyć)

funKcJA Audytu wewnętrzneGo – może być wykorzysty-wana, jako czynnik zniechęcający do dopuszczania się nadużyć; audytor wewnętrzny powinien identyfikować słabe punkty w proce-sach biznesowych zachodzących w firmie),

relAcJe z KlientAmi/dostAwcAmi (precyzyjne zasady dotyczące nawiązywania i utrzymywania relacji z klientami i dostaw-cami; procedury dotyczące monitorowania oraz dokonywania oceny efektywności i korzyści wynikających ze współpracy z poszczegól-nymi klientami, grupami klientów, dostawcami)

49 raPort z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Hotel Apollo, Breda, Holandia

Hotel Gdańsk

Harrys Restaurant, Jonkoping, Szwecja

FAMOS Sp. z o.o.ul. Gdańska 37

83-200 Stargard Szczecińskitel. (058) 56 34 283

faks (058) 56 22 783

50 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

inwestycje i wyposażenie

Przedstawiamy najważniejsze zagadnienia projektowe, warunkujące udany i godny zapamię-tania projekt hotelowy. W oparciu o najnowsze trendy oraz już sprawdzone rozwiązania postaramy się zdefiniować najważniejsze wymogi dla różnych przestrzeni funkcjonalnych, zwracając szczególną uwagę na ich aspekty użytkowe i estetyczne.

Igor Galas z zespołem pracowni PRC Design

po hoteluSpacerem

inwestycje i wyposażenie

51 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

T rudno wymienić inny świecki budynek oprócz hote-lu, w którym waga wejścia i wszystkich elementów z nim kojarzonych jest tak istotna. Hotel jako prze-strzeń pobytu tymczasowego, jest obiektem ciągłe-go docierania do niego gości, nieustannego i nie-

skończonego „zadomawiania”. Strefa wejściowa pełni zatem niezwykle ważką funkcję.

STREFA WEJŚCIOWAWEJŚCIENieprzypadkowo to właśnie ten obszar figuruje na pierwszych

zdjęciach katalogów i na stronach www. Jest to zwiastun standar-du wnętrza i poziomu obsługi. Najważniejsze wymagania, które powinno spełniać dobrze zaprojektowane wejście, to: czytelność lokalizacji właściwa geometria podjazdu i miejsce dla pojazdów osobowych i autokarów przestrzeń przedwejściowa pozwalająca na bezkolizyjne wypakowanie bagażu przestrzeń „powitalna” ochrona przed opadami atmosferycznymi właściwy poziom oświetlenia czytelne połączenie z lobby i częścią recepcyjną.

LObbyZasady te należy zastosować również przy projektowaniu hote-

lowego lobby, gdyż będąc widoczne z zewnątrz, przynależy ono do tej samej „wejściowej” strefy. Ponadto, dobre lobby winno zawie-rać punkt stanowiący o rezydencyjnym charakterze budynku. Pomysły ogranicza tu inwencja twórcza: do najczęstszych należą rzeźba, kominek, instalacja artystyczna, akwarium itp. Oświetlenie lobby winno być elastyczne z możliwością dostosowywania pozio-mu jego natężenia. W przypadku lobby o dużej powierzchni, która implikuje jego funkcjonalne zróżnicowanie, jednorodny styl oświe-tlenia jest wręcz niepożądany. Coraz częściej strefę tę wykorzystu-je się także jako łącznik między formalnym procesem zameldowa-nia a wypoczynkowym charakterem obiektu – poprzez przenikanie holu i lounge’u często z lobby barem.

RECEPCJARecepcja jest jednym z najbardziej charakterystycznych miejsc

hotelu. Pod względem operacyjnym poziom obsługi świadczonej przez personel recepcyjny będzie dla większości klientów wizytów-ką całego hotelu, dlatego tak ważne jest zapewnienie tam jak naj-lepszej ergonomii.

Recepcja winna być bardzo czytelnie zlokalizowana w stosunku do wejścia, jednak lokalizacja nie powinna wyodrębniać tej prze-strzeni jako centralnego obiektu lobby. W wielu przypadkach lokali-zacja wprost przy wejściu jest wręcz niewłaściwa, gdyż w przypad-ku większej liczby gości pozostawia wrażenie zatłoczenia i chaosu.

Kluczowym zagadnieniem w aranżacji tej przestrzeni jest mebel recepcyjny, który również „dotykowo” stanowi o pierwszych wra-żeniach gościa. Będąc pochodną standardu hotelu, winien on zapewnić komfort pracy recepcjonisty, jednocześnie minimalizując wgląd gościa w „kuchnię obsługi”.

Jeśli chodzi o samo funkcjonowanie recepcji, daje się zaobser-wować tendencję do indywidualizacji obsługi – zamiast ciągłych lad wydzielane są poszczególne stanowiska, a w hotelach najwyż-szych kategorii obsługa gościa odbywa się na siedząco, przyjmu-jąc jak najmniej formalny charakter.

RESTAURACJA I bARLOUngE bARPrzy zastosowaniu popularnego trendu do funkcjonalnego

łączenia strefy recepcyjnej i wypoczynkowej, recepcja powinna płynnie przeistoczyć się w tzw. lounge bar.

Różnorodny charakter tej przestrzeni uwarunkowany jest wielo-ma funkcjami, które ma spełniać: począwszy od miejsca oczeki-wania na zameldowanie i wymeldowanie, poprzez punkt spotkań towarzyskich, biznesowych o mniej formalnym charakterze, aż po bazę dla wieczornych, czysto rekreacyjnych pogawędek przy dobrym drinku. Aranżacja wnętrza takiego miejsca często zdeter-minowana jest wymogami sieciowymi lub ogólną charakterystyką budynku, np. w obiektach historycznych czy stylizowanych prze-waża tendencja do nadawania barom bardziej „klubowego”, odwo-łującego się do minionej epoki charakteru, z tradycyjnymi bufiasty-mi fotelami, obrazami, zdjęciami i bogatą ścienną ekspozycją alko-holi. Natomiast w hotelach bardziej nowoczesnych spotkać można już śmielsze rozwiązania wnętrzarskie: zabawa światłem, wymyśl-ne kształty foteli i kanap, zastosowanie półleżanek.

Niektórzy operatorzy hotelowi celowo zrywają ze spójnością wystroju, nadając barom klimat znacznie odbiegający, czy wręcz krańcowo odmienny, od reszty hotelu. Najprostszym rozwiązaniem jest oczywiście stosowanie przeciwstawnych barw, ale dla uzyska-nia ciekawszego efektu można także pokusić się o zmianę całego stylu umeblowania.

RESTAURACJATrudno jest sprecyzować, jaka powinna być dobrze zaprojekto-

wana restauracja, jednak z łatwością można stwierdzić, jaka być nie powinna: podstawowym defektem, przed którym trzeba się ustrzec, jest siermiężny, bezosobowy i „stołówkowy” charakter wnętrza.

Aby go uniknąć, stosuje się np. wydzielanie przestrzeni za pomocą niewysokich ścianek do 1,5 m wysokości lub zwiesza-nych tkanin. Przestrzeń można także podzielić dzięki ruchomemu wyposażeniu, takiemu jak szeregi mobilnych 2-osobowych stoli-ków, części ze stolikami dla 5–6 osób oraz „boksy” z kanapami z wyższym oparciem. Owa mobilność restauracyjnej aranżacji sta-nowi także o jej funkcjonalności. W przypadku dużych hoteli, gdzie projektanci mają do zagospodarowania rozległą przestrzeń restauracji, ustrzeżenie się przed „jadłodalnianą” atmosferą jest jeszcze istotniejsze. Częstym rozwiązaniem jest wówczas łącze-nie odmiennych stylów wystrojów, dzięki czemu z jednolitej powierzchni można wyodrębnić kilka części o odmiennym cha-rakterze.

W hotelach klasy ekonomicznej, tj. 1- i 2-gwiazdkowych, zaob-serwować można tendencję do łączenia usług, polegającą na projektowaniu w ramach wspólnego „studio” recepcji i baru. Do zalet tak powstałej hybrydy należy niewątpliwie ciekawsza, bardziej przyjacielska atmosfera panująca przy check-inie.

POKÓJJak widać, funkcjonalna przestrzeń hotelu ulega stopniowej indy-

widualizacji i coraz trudniej o wymienienie jednoznacznych wytycz-nych dla wystroju wnętrz. Tę niejednoznaczność tym bardziej odczuć można w strefie, która stanowi serce hotelu – w pokoju gościnnym. Poniżej kilka niezbywalnych reguł projektowych, które obowiązują do dziś, oraz nieco nowatorskich prób ich złamania.

Przede wszystkim, mówiąc o hotelowym pokoju, trzeba zna-czeniowo go poszerzyć o część do niedawna zaniedbywaną, a obecnie stopniowo rehabilitowaną – łazienkę. Na równi z częścią sypialną należy ona do najbardziej prywatnej, a więc poddawanej najbardziej subiektywnej ocenie, strefy hotelowej – warto zatem, by dawała wyraz równie przemyślanego i dbającego o szczegół projektu. I tak od rozwiązań standardowych – ściśle określony metraż ze ściśle określonym przez przepisy kategoryzacyjne wyposażeniem – odchodzi się w stronę bardziej „duchowego” traktowania zagadnień wnętrzarskich, stawiając na indywidual-ność i maksymalizację doznań identyfikujących tożsamość hotelowej marki.

Typowa hotelowa jednostka mieszkalna składa się z przedsion-ka, pokoju sypialnego i łazienki, jako osobnego pomieszczenia. Do niedawna te trzy strefy funkcjonowały w ściśle hierarchicznym układzie przestrzennym, gdzie lwia część przypadała na sypialnię. Obecnie jednak projektanci i hotelarze zmieniają wzajemne propor-cje wielkości oraz relacje tej klasycznej triady pomieszczeń.

Istotnym elementem w kreowaniu wnętrza jest stworzenie w pokoju prywatnej enklawy, przestrzeni funkcjonującej poza trady-cyjnym podziałem sypialnia-garderoba-łazienka. Oczywiście, moż-liwości aranżacji takiej strefy uwarunkowane są wymiarami pomieszczenia – zwykle w pokojach typu „standard” czy „junior” jest ona ograniczona do minimum i sprowadza się do poszerzenia umeblowania o dodatkowy element (stoliczek, wygodny fotel z lampą), można jednak spotkać rozwiązania niekonwencjonalne, np. zagospodarowanie parapetów okiennych na obszerne leżanki.

WyPOSAżEnIEPierwszym i podstawowym elementem wyposażenia hotelowe-

go pokoju – zarówno w hierarchii ważności, jak i w kolejności postrzegania przez klienta – jest łóżko. Od trafnego doboru tego mebla i jego wpisania w ogólną charakterystykę pomieszczenia zależy pozytywne wrażenie i odbiór całego hotelu. Projektanci mają do dyspozycji ogromny wachlarz możliwości w kwestii wymiarów (standard, queen, king, twin), rodzaju (wolnostojące, platformowe, z dobudówką) i wykończeń, nie wspominając o sposobie ekspozy-cji – coraz częściej zdarza się, że w hotelach wypoczynkowych łóżko stanowi dominantę wystroju, natomiast w obiektach o cha-rakterze biznesowym funkcjonuje, obok wyposażenia biurowego, jako element równorzędny. Tu wygodne biurko i dostęp do interne-tu są równie ważne jak samo miejsce do spania.

Do niekonwencjonalnych rozwiązań budujących wyjątkowość marki należą ręczne malowidła ścienne i sufitowe, podświetlane lustrzane zagłówki łóżka, kolorowe sceny świetlne, lewitujące podświetlane łóżka, fototapety, telewizory LCD, które po wyłącze-niu zasilania pełnią funkcję zwykłych luster, wolnostojące wanny czy blaty umywalkowe w sypialni.

52

inwestycje i wyposażenie

5

9

fot.

arch

iwum

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

ŁAZIEnKA Najbardziej charakterystycznym trendem, który można zaobser-

wować we współczesnym designie hotelowym, jest zacieranie podziału między pokojem a łazienką. Ta ostatnia coraz częściej stanowi część pokoju, wydzieloną jedynie szklaną ścianą. Takie niekonwencjonalne rozwiązania pozwalają na doświetlenie łazienki światłem naturalnym i odwrotnie, skuteczne wyeksponowanie nieszablonowo potraktowanych elementów wyposażenia.

Pokój i łazienka zbliżyły się do siebie nie tylko przestrzennie, poprzez zatarcie wyraźnej granicy, ale także znaczeniowo, gdyż nikt już nie traktuje sypialni jako nadrzędnej i wymagającej więk-szego nakładu pracy projektowej. Obecnie łazienka funkcjonuje jako pełnoprawna strefa zainteresowań architekta wnętrz, gdzie wizjonerskie podejście do tematu przejawia się w wieloraki spo-sób: czy to poprzez minimalistyczne użycie materiałów wykoń-czeniowych, czy w doborze szlachetnych wykończeń jak okładzi-ny z naturalnego kamienia, jedwabne wodoodporne tapety, drew-no egzotyczne zaimpregnowane, szkło, tynki dekoracyjne, cieka-we faktury ścian. Ceramika i glazura jest nadal stosowana, ale użyta w zupełnie innych proporcjach.

STREFA KOnFEREnCyJnA I bAnKIETOWAZaplecze konferencyjne do niedawna traktowane było jako funk-

cja dodatkowa hotelu, jednak obecnie coraz częściej należy do pakietu usług podstawowych. Jakość i proporcje tych funkcji ści-śle wynikają z przyjętego modelu biznesowego i – często – lokali-zacji hotelu. W dużych miastach, ale obecnie także na terenach o dużej atrakcyjności turystycznej, powstaje coraz więcej tzw. hoteli kongresowych lub konferencyjnych, nastawionych głównie na obsługę dużych imprez.

SALA bALOWAKonstrukcja sali balowej jest zawsze wyzwaniem dla archi-

tektów i współpracujących z nimi konstruktorów, wymogiem bowiem jest, żeby światła pomieszczenia nie zakłócały żadne wewnętrzne kolumny oraz żeby wysokość była dostosowana do wielkości, co często oznacza wysokość podwójną w sto-sunku do reszty pomieszczeń. Dlatego też, z ekonomicznego punktu widzenia, dobrze jest sytuować blok mieszkalny poza obrysem tego typu sali, a nie ponad nią, wówczas strop pomieszczenia można przykryć już tylko lekkim dachem.

Często, ze względu na inne funkcje na parterze hotelu, funkcja konferencyjna musi być zlokalizowana na piętrze lub w poziomie poniżej wejścia głównego. Wtedy zagadnienie pokonania różnic poziomów staje się jednym z trudniejszych zadań projektowych. Poziom konferencyjny z poziomem parteru połączyć można np. paradną klatką schodową, której oryginalny design wprowadza gości w odświętną atmosferę. W miejskich hotelach konferencyj-nych, gdzie pobyt gościa nie jest związany z noclegiem, często konieczne jest również oddzielenie dróg komunikacji gości konfe-rencyjnych od gości hotelowych, aby nie zakłócać normalnego funkcjonowania hotelu. Przestrzenią równie ważną jak sama sala jest foyer, umożliwiające gromadzenie się gości przed rozpoczę-ciem imprezy i w trakcie przerw.

inwestycje i wyposażenie

53

1

2

3 4

7

8

10

11

6

1-4 Board Room tradycyjny (hotel Park Hyatt w Istambule)  i nowatorski (ST James's Hotel w Londynie).

5-7 Do wydzielania przestrzeni restauracyjnej wystarczy czasem zmiana stylu. Na zdjęciach hotel Yasmin w Pradze.

8-10 W praskim hotelu „Pod trzema czaplami” zaprojektowano „lewitujące” łóżko; efekt ten dodatkowo wzmacnia podśpodświetlenie mebla od spodu. Strefa łazienki jest tu wyraźnie oddzielona ścianą z matowego szkła.

11 Wystrój wnętrza w lobby barze odzwierciedla charakter hotelu. Nowoczesny bar w hotelu CRAM w Barcelonie.

RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

str. 50 Novotel Warszawa. W hotelowych lobby często spotyka się odważne rozwiązania mające przyciągnąć uwagę oraz stanowić o zapamiętywalności obiektu.

54 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Dobre sale bankietowo-balowe posiadają korytarz serwisowy (lokowany z reguły po drugiej stronie sali niż foyer), łączący kuch-nię bankietową z salą i umożliwiający sprawną i bezkolizyjną obsługę gości.

ARAnżACJAPrzy organizacji dużych imprez, jak np. targi, należy uwzględnić

odpowiednio dużą ilość sprzętu i materiałów, które muszą być dostarczone do sal. Również imprezy bardziej kameralne, ale o wyższym budżecie są często wspomagane usługami firm zewnętrznych, dostarczających specjalistyczny sprzęt. Stąd konieczność dokładnego przeanalizowania drogi dostaw tego sprzętu. Najlepiej, jeśli jest połączona z ogólną drogą dostaw dla hotelu, i gdy rozładunek nie odbywa się poprzez hol główny. Gdy dua sala znajduje się na poziomie innym niż parter konieczne może okazać się zastosowanie windy towarowej z przeznaczeniem do obsługi hotelu, ale również z łatwym dostępem do sali balowej.

Decydując się na budowę centrum konferencyjnego przy hotelu, inwestorzy z reguły przewidują jedną dużą salę oraz szereg sal średnich i małych, przeznaczonych dla różnej ilości osób. W przy-padku tego typu sal często stosuje się ściany przesuwne, które w zależności od potrzeb łączą bądź dzielą sale, dając większy wachlarz możliwości wynajmu przy tej samej powierzchni.

Trzeba też wspomnieć o akustyce – przede wszystkim akustyce przegród, czyli ścian, drzwi, podłóg i sufitów, oraz specjalistycz-nych akustycznych ścianach przesuwnych. Wszystkie te elementy muszą być dobrane tak, aby dźwięki z sąsiednich pomieszczeń czy z ulicy nie zakłócały przebiegu odbywających się w sali spotkań.

WySTRÓJZ założenia w salach przeznaczonych na szkolenia czy konferen-

cje wystrój, poza walorami akustycznymi, powinien być zaprojek-towany w sposób neutralny, sprzyjający skupieniu, nie rozprasza-jący nadmiarem kolorów czy deseni. Natomiast w przypadku sali balowej można pokusić się o większe zróżnicowanie kolorystyczne czy większą liczbę zaprojektowanych detali. Ale trzeba pamiętać, iż sala balowa następnego dnia może stać się salą szkoleniową.

W większości sal stosuje się lekkie meble ruchome, dające swobodę aranżacji. Wyjątek stanowią sale typu Board Room, ume-blowane w charakterze gabinetowym i wyposażone w sprzęt o wyższym budżecie. Są one z reguły niewielkie – na 8 do 12 osób, i oferują zaawansowane urządzenia do tele- i wideokonferencji.

Niezależnie od całościowego standardu hotelu, konieczne jest określenie oddzielnego standardu i budżetu dla funkcji konferencyj-nej. Zasady projektowania dużego centrum konferencyjnego są praktycznie takie same dla hoteli 2-czy 5-gwiazdkowych, a różnice w standardzie pojawiają się w zastosowanych materiałach wykoń-czeniowych czy zastosowanym wyposażeniu

REKREACJAW pakiecie hotelowych usług dodatkowych znajduje się także

część rekreacyjna. W grupie oferowanych tu usług znajdują się: zespoły odnowy biologicznej, basen, sauna, solarium, siłownia itp. Jeśli chodzi o szczegółowy zakres atrakcji, we wstępnej fazie projektu hotelu powinny zapaść decyzje definiujące grono odbior-

ców. Częstą praktyką jest skierowanie oferty również dla osób spoza grona gości hotelowych, dlatego też sam zespół rekreacyjny jest wydzieloną, funkcjonującą w symbiozie z hotelem jednostką..

InSTALACJEPrzy podejmowaniu decyzji o lokalizacji pomieszczeń rekreacji w

bryle budynku ważne jest, aby pamiętać o znacznej ilości przestrze-ni instalacyjnych do obsługi określonych urządzeń bądź sal, gdyż gabaryty elementów konstrukcji nie powielają standardowej siatki konstrukcyjnej przyjmowanej dla części mieszkalnej z pokojami hotelowymi. Przykładowo, przewidując nieckę basenową czy jacuz-zi należy upewnić się, że jej kubatura nie anektuje przestrzeni kondy-gnacji poniżej. Niezbędne są też pomieszczenia techniczne do zain-stalowania urządzeń uzdatniania, filtrowania i ozonowania wody.

Świadomość wymogów instalacji i konstrukcji pozwala uniknąć późniejszych ograniczeń w projektowaniu funkcji i wnętrza. Część widoczna od strony użytkownika jest zaledwie połową przestrzeni niezbędnej do jej obsługi.

bASEn, SAUnA I SIŁOWnIABasen hotelowy to nie miejsce wyczynów olimpijskich, lecz

sprzyjające relaksowi, stąd jego gabaryty odbiegać będą od pro-jektów standardowych hal sportowych. Trzy bądź cztery tory dłu-gości 12 m i głębokości ok.1,4m są w pełni wystarczające, nieza-leżnie od wielkości zespołu basenowego. Równie ważna, a nie-rzadko większa, jest część sali, gdzie można wypoczywać na leżakach z widokiem na wodę. Nieodłącznym elementem są też płytkie niecki z dyszami masującymi i innymi atrakcjami wodnymi..

W pobliżu zlokalizowane są obiekty, które mylnie określa się jako sauny, a które w rzeczywistości należy rozróżnić: chodzi o saunę suchą i łaźnie parową. Z perspektywy architekta sauna jest urządzeniem montowane w pomieszczeniu, do którego należy przygotować odpowiednie instalacje, np. elektryczne. Stanowi urządzenie w wykończeniu drewnianym ze standardowej oferty producenta. Z kolei łaźnia najczęściej jest pomieszczeniem budo-wanym, wykończonym szlachetnymi kamieniami bądź mozaiką..

Przy projektowaniu siłowni często stosuje się duże panoramicz-ne okna, dające ćwiczącym możliwość kontemplacji hotelowego otoczenia. Architekturę wnętrza tworzą niezbędne urządzenia, wielkoformatowe lustra, oraz sprzęt audiowizualny. W salach ćwi-czeń warto zadbać o odpowiednią akustykę, pozwalającą na elimi-nację pogłosu wewnątrz i – przede wszystkim – izolację pomiesz-czenia od sąsiednich.

Hotele już dawno przestały funkcjonować jako obiekty wyłącz-nie użytkowe; ich skojarzenie ze zwykłą bazą noclegową zostało skutecznie wyparte nawet ze świadomości hotelowych gości. Zmiana wizerunku hoteli nieodwracalnie pociąga za sobą większą konkurencyjność, a co za tym idzie nieustanne podwyższanie poziomu usług, także pod względem estetyki. W efekcie dąży się do tego, aby każdy obiekt wyróżnił się na tle dostępnej oferty hotelowej; co więcej, każda funkcjonalna przestrzeń hotelu ulega stopniowej indywidualizacji. I jeżeli mielibyśmy się pokusić o rekapitulację aktualnych trendów w hotelarstwie, to właśnie owa indywidualizacja stanowić by musiała wiodący motyw. •

55 RAPORT z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Barbara Włudyka

O statnio obserwuje się nową tendencję w składaniu zamówień na kosmetyki hotelowe. Raczej nie skła-da się dużych zamówień, które mają zapełnić magazyn na najbliższy rok. Realizuje się je czę-ściej, ale na mniejszą wartość.

Jak zamawiać…Wielkość zamówienia zależy od ilości miejsc w hotelu i prze-

widywanego obłożenia. Ważne jest wzięcie pod uwagę logistycz-nych możliwości dostawców: jak szybko są w stanie zrealizo-wać zamówienie i jaka jest ich wiarygodność, co do czasu dosta-wy. Istotne jest, czy trzeba tworzyć dużą rezerwę, czy nasz dostawca jest solidny i pilne potrzeby zostaną zrealizowane w krótkim terminie. W tych wyliczeniach liczą się koszty transportu czy minimalna partia zamówienia, która wpływa na to, kto pokry-wa koszty transportu. Należy też zapytać o systemy rabatowe

proponowane przez dostawcę. Liczy się każdy element wpływa-jący na koszty i sprawność funkcjonowania obiektu.

Klient musi mieć poczucie komfortu w hotelu, nawet niższej kate-gorii, a pozornie drobne elementy to poczucie kreują. Często hotele oszczędzają niewielkie sumy na kosmetykach kosztem komfortu gościa, co zniechęca go do korzystania z ich oferty w przyszłości. W konsekwencji ta oszczędność może zamienić się w stratę.

…i cO?W Polsce jeszcze małą wagę przywiązuje się do jakości kosme-

tyków hotelowych . Zapomina się, że mogą one wywoływać alergie i inne podrażnienia, co nie usposobi gości pozytywnie do hotelu. Pocieszającym zjawiskiem jest to, że decydenci zaczynają zwracać uwagę na estetykę kosmetyków i ich rolę w ofercie dla gościa.

Trzeba bardzo ostrożnie podchodzić do oferty rynku azjatyckie-go, która nie zawsze jest bezpieczna dla zdrowia klienta. Może się okazać, że stosowane są tam niedozwolone przez UE składniki, ich ilość przekracza dopuszczone normy itp.

Bardzo ważna jest czystość mikrobiologiczna wyrobów. Produkty nie mogą być zakażone mikrobiologicznie, niedopusz-czalna jest obecność patogenów. Należy wymagać od dostaw-ców potwierdzenia czystości odpowiednim świadectwem, a dla własnego komfortu, co jakiś czas przebadać wyrywkowo dostarczony towar. Od dystrybutorów należy wymagać odpo-wiednich dokumentów potwierdzających jakość i bezpieczeń-stwo produktów.

ŚwiatOwe trendyŚwiatowe trendy na rynku kosmetyków bardzo istotnie wpływa-

ją na oczekiwania stawiane kosmetykom hotelowym. Obecnie liczy się podejście ekologiczne, kosmetyki organiczne, naturalne, opar-te na składnikach z ekologicznych upraw.

Kompozycje zapachowe wpisują się w trend aromaterapii czy thalassoterapii, kosmetyki mają dostarczać holistycznej przyjem-ności używania, kreując wspaniałą atmosferę i przyjemne dozna-nia podczas stosowania. Powinny być skuteczne i bezpieczne. Bezpieczne czyli przebadane dermatologicznie i aplikacyjnie (użyt-kowo), pozbawione szkodliwych składników, zgodne z naturalnym pH skóry. Nie mogą wysuszać ani drażnić skóry.

Obserwuje się także zmiany w podejściu do opakowań, tu także ekologia wywiera silny nacisk. W projektowaniu opakowań stawia się na indywidualność i ekologiczne materiały podlegające obiego-wi wtórnemu, często są to kartoniki uzyskane z materiałów z recy-klingu.

Nie wystarcza już położenie małego mydełka na brzegu umywal-ki, by gość był zadowolony. Podróżujący po świecie goście są świadomi co jest niezbędne w standardzie, a co stanowi luksuso-wy dodatek i oczekują stałego podnoszenia poziomu oferty także w łazienkach. •

Strategia zamówieńfo

t. R

oca

inwestycje i wyposażenie

56 raPOrt z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Stan czystości w łazience hotelowej jest jednym z podstawowych kryteriów oceny standardu hotelu przez gościa. Czystość jest obowiązkiem wobec niego i podlega określonym standardom. A żeby je zaspokoić trzeba wiedzieć, jak o nią zadbać.

57

Arkadiusz Choczaj

Przez lata temat łazienek hotelowych, ich wyposażenia i standardu był trakto-wany po macoszemu, zarówno przez inwestorów jak i architektów oraz deko-ratorów wnętrz. Toalety znajdujące się w pobliżu recepcji, sal konferencyjnych bądź pomieszczeń restauracyjnych miały przede wszystkim spełniać swoje podsta-wowe funkcje. Ale podejście to ulega zmianie.

C oraz częściej możemy natrafić na toaletę, której zaprojektowaniu i wyposażeniu poświęcono sporo czasu i uwagi. Nic dziwnego. W dobie rosnącej konkurencji oryginalna toaleta może stać się wyróżnikiem, dzięki któremu wizyta w danym hote-

lu czy restauracji zapadnie w pamięci na dłużej. Pod warunkiem jednak, że będzie ona czysta, bezpieczna i dobrze wyposażona. Ale to nie jedyny powód, dla którego warto o nią zadbać.

Ekologia w łaziEnCEhotElowEjNa rynku jest wiele ekologicznych rozwiązań wykorzystywa-

nych w branży czystościowej, które niewielkim kosztem są w sta-nie znacznie podnieść standard wyposażenia i utrzymania czysto-ści w toalecie. O środowisko można dbać w różnych okoliczno-ściach. Nie każdy wie, że nawet w toalecie hotelowej można przy-czynić się do zmniejszenia zużycia energii, papieru czy wody.

Zapewnienie wysokiego poziomu utrzymania czystości w hote-lowej łazience stało się koniecznością, a wykorzystanie ekologicz-nych rozwiązań pozwala nie tylko na ochronę środowiska, ale też

inwestycje i wyposażenie

fot.

Thom

as P

opin

ger

(3)

58 RaPoRt z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

trendy

w wyposażaniu łazienek hotelowych

na oszczędności finansowe. Ostatnio szczególną popularnością cieszą się łazienki, w których wykorzystuje się elementy drew-niane, z naturalnego kamienia, a urządzenia higieny, np.podajni-ki ręczników, papieru, mydła, pojemniki sanitarne mają organicz-ne wzory i są pokryte powłokami antybakteryjnymi.

Urządzenia ekologiczne zużywają znacznie mniej energii elek-trycznej oraz wody, co biorąc pod uwagę efekt skali, przynosi pokaźne oszczędności. To kolejny powód, dla którego warto zaopatrzyć toaletę np. w podajniki ręcznika bawełnianego, który jest ekologiczną alternatywą nie tylko dla elektrycznych suszarek do rąk, ale również podajników ręczników papierowych.

Suszarki elektryczne do rąk to chyba najmniej lubiane przez użytkowników rozwiązanie. Jeśli już działają, to mają słabą moc i długi czas suszenia. Do tego są głośne i zużywają duże ilości prądu. Lepszym, choć niepozbawionym wad rozwiązaniem są ręczniki papierowe. Lepiej suszą ręce i nie hałasują. Mają jednak zasadniczą wadę: brakuje ich, kiedy są najbardziej potrzebne. Uzupełnianie ręczników i wywożenie śmieci to dodatkowy kłopot dla osób dbających o czystość toalet oraz dodatkowe koszty.

Podajnik ręcznika bawełnianego to rozwiązanie, które cieszy się ogromną popularnością w Europie Zachodniej, ze względu na skuteczność i szybkość działania. Podajnik udostępnia za każ-dym razem nowy fragment bawełnianego materiału o wysokiej absorpcji wilgoci. Dzięki temu osoba chcąca wysuszyć dłonie zawsze korzysta z czystego, suchego fragmentu 35-metrowej rolki. Jeden ręcznik może zostać wyprany 100 razy, bez uszczerbku dla jego jakości. Po setnym praniu zużyte ręczniki bawełniane są przetwarzane na ścierki do sprzątania. W przeci-wieństwie do suszarek elektrycznych podajnik ręcznika baweł-nianego nie emituje ciepła i hałasu. I oczywiście nie zużywa coraz kosztowniejszej energii.

Innym ekologicznym rozwiązaniem jest dozownik mydła w pianie. Zazwyczaj jedna porcja piany mydlanej, która 30-krotnie powiększa objętość kropli koncentratu mydła, wystarcza do wymycia rąk. Co więcej, rozwiązanie to pozwala zmniejszyć ilość zużywanej wody. Dzięki specjalnemu systemowi spieniania zużywa do 40 proc. mydła mniej, a co za tym idzie oszczędza również wodę.

Ekologiczny trend w branży hotelarskiej potwierdzają również wyniki badania przeprowadzonego na początku 2010 roku przez Starwood Hotels & Resorts (m.in. Sheraton, Westin, Le Meridien). Aż 94 proc. klientów sieci zadeklarowało, że ekologia ma dla nich znaczenie, a 84 proc. postępuje ekologicznie w życiu codzien-nym. Znaczna część ankietowanych, bo aż 83 proc. gości hoteli należących do sieci Starwood, zwróciła uwagę na rozwiązania ekologiczne, wśród których znalazły się używanie przez hotele detergenty łagodne dla środowiska, możliwość segregacji śmieci czy zmianę pościeli i ręczników na żądanie gości.

jakość, funkCjonalność i bEzPiECzEństwoGoście hotelowi z roku na rok mają coraz wyższe wymagania

w zakresie utrzymania czystości. Dotyczy to przede wszystkim łazienek. Są to miejsca intymne, w których lubimy czuć się kom-fortowo oraz bezpiecznie.

fot.

Squa

rofo

t. K

ludi

59

RE

KL

AM

A

Właściciele hoteli coraz częściej zwracają uwagę na architekturę pomieszczeń łazienkowych: wykorzystane materiały, wzornictwo oraz ergonomię. Oferta producentów jest naprawdę szeroka. Klienci mogą indywidualnie dopasowywać wyposażenie toalety do wystroju wnętrza pomieszczenia.

Nie wystarcza już tylko podstawowe wyposażenie. Toaleta musi spełniać zarówno wymogi bezpieczeństwa i komfortu użyt-kowania, jak i podążać za najnowszymi trendami. Hotelowe łazienki coraz częściej przypominają te domowe – są bardziej przestronne i stanowią miejsce, w którym goście mogą odpo-cząć i zrelaksować się.

Aby zapewnić wysoki poziom utrzymania czystości w hotelo-wej łazience, hotelarz musi zadbać o kilka elementów. Urządzenia higieny muszą być proste w obsłudze oraz wykona-ne z dobrej jakości materiałów. Ważne jest, by nigdy nie zabra-kło materiałów eksploatacyjnych typu mydło, ręczniki papiero-we czy papier toaletowy.

Ciekawym rozwiązaniem w kontekście bezpieczeństwa bakterio-logicznego są pojemniki sanitarne LadyCare na zużyte środki higie-niczne, które pozwalają oddzielić śmieci sanitarne od śmieci komu-nalnych, a co za tym idzie zlikwidować ryzyko infekcji oraz dozow-niki ze specjalnym mydłem antybakteryjnym. Zamontowany na dozowniku czujnik ruchu powoduje automatyczne dozowanie mydła podczas zbliżenia ręki, co dodatkowo zabezpiecza przed roz-noszeniem zarazków.

Przy wyborze wyposażenia toalety warto zwrócić uwagę na niepozorne urządzenie wpływające znacząco na podniesienie poziomu czystości i higieny. Jest to dozownik płynu do samo-dzielnej dezynfekcji deski sedesowej – SeatCleaner. Uruchamiany bezpośrednio przez użytkownika poprzez naci-śnięcie przycisku uwalniającego odpowiednią ilość płynu w aerozolu na kawałek papieru toaletowego. Tego typu rozwiąza-nia mają istotny wpływ na poczucie psychicznego komfortu osób korzystających z toalety.

Świadomość klientów w kwestii higieny i bezpieczeństwa rośnie, a nowym trendem widocznym w branży czystości stała się auto-matyzacja urządzeń, która pozwala na korzystanie z toalety, podaj-

ników mydła czy ręczników, bez konieczności dotykania ich powierzchni. Dotyczy to nie tylko zamontowanych urządzeń higie-ny, ale również urządzeń sanitarnych. Dzięki wmontowanym foto-komórkom użytkownik toalety może z niej skorzystać bez koniecz-ności dotykania poszczególnych sprzętów. Zmniejsza to znacząco ryzyko przenoszenia zarazków oraz bakterii.

wzoRniCtwo w toalECiENa postrzeganie toalety przez odwiedzających duży wpływ ma

dzisiaj również wystrój wnętrza. Obecnie urządzenia łazienkowe nie stoją już estetyce na drodze. Przeciwnie, stają się jej elementem.

Na rynku pojawiają się kolekcje urządzeń łazienkowych, które można w pełni dostosować do potrzeb swoich wnętrz, również pod kątem kolorystyki i wyglądu. Elastyczność w doborze wzo-rów i kolorów paneli sprawia, że można je dostosować do łazien-ki o dowolnym stylu. Chcąc np. ocieplić wygląd toalety wystar-czy sięgnąć po stonowane panele imitujące drewno. Jasne wywołają wrażenie czystości, wraz z sosnowymi meblami wpro-wadzą do toalety domową atmosferę. Ciemne zaś, w połączeniu z mahoniem, nadadzą pomieszczeniu ciepły, a jednocześnie ele-gancki charakter.

Czystość do wynajęCia System „wynajmu czystości” w branży hotelarskiej, popular-

ny w krajach zachodnich, zdobywa sobie coraz więcej zwolen-ników również w Polsce. Jest wiele argumentów przemawiają-cych za zleceniem kompleksowego zarządzania czystością w obiekcie hotelowym firmie, która się w tym specjalizuje.

Przede wszystkim inwestor zyskuje pełną kontrolę nad kosz-tami i zamiast wydawać pieniądze na zakup, może wynająć urządzania higieny wraz z pakietem serwisowym (montażem, dostawami materiałów eksploatacyjnych i serwisem), podob-nie jak w przypadku samochodów dostawczych czy urządzeń gastronomicznych. Klienci mają gwarancję najwyższych stan-dardów czystości w swoich pomieszczeniach. Nie muszą się też martwić ewentualnymi uszkodzeniami sprzętu.

fot.

Keu

co

60

inwestycje i wyposażenie

fot.

Lauf

en(2

)

RaPoRt z rynku hotelarskiego w polsce katalog dostawców 2010

Rozwiązanie to jest nie tylko wygodne, ale również korzystne finansowo. Z jednej strony „wynajmując czystość” poprawia się płynność finansowa i ogranicza ryzyko ekonomiczne firmy, gdyż opłaty miesięczne są stałe i niewielkie. Z drugiej strony na oszczęd-nościach się nie kończy. Właściciel lub inwestor hotelu lub sieci hoteli korzysta na efekcie skali. Duży dostawca zamawia i kupuje produkty objęte gwarancją producenta za niższą, hurtową cenę, zachowując przy tym jakości usług i oferowanych produktów.

Zarządzanie czystością i bezpieczeństwem jest obecnie wymogiem w prowadzeniu biznesu hotelarskiego, a samo w sobie nie przynosi korzyści i wymaga zamrożenia znacznej części środków finansowych i inwestycji. Poza tym wymaga też zatrudnienia pracowników zaanga-żowanych w zarządzanie tym procesem w organizacji.

„Wynajem czystości” wiąże się z kolei z niższymi podatkami niż w przypadku kredytu, bo opłaty leasingowe w całości mogą być wliczane w koszty uzyskania przychodu. Ponadto ten wariant charakteryzują pro-ste i szybkie procedury wdrożenia, dużo wygodniejsze niż w przypadku i tak trudno dostępnego dla firm kredytu bankowego. To przede wszyst-kim indywidualnie skonstruowany dla firmy model finansowania, gdzie klient korzysta z preferencji podatkowych analogicznych do leasingu. Jest to elastyczny, szybki i wygodny sposób finansowania dla firm. •

Arkadiusz Choczaj, kierownik marketingu CWS-boco Polska

jak zoPtymalizować koszty PRania w hotElu?

KArolinA MArCzewsKA, speCjAlistA ds. hAndlu i MArKetingu Miele professionAl

Proces optymalizacji kosztów powinien zaczynać się już na samym początku tworzenia pralni hotelowej, kiedy wybieramy urządzenia pralnicze. Przede wszystkim muszą to być urządzenia dopasowane do indywidualnych potrzeb danego hotelu – odpowiednia ładowność i wydajność gwarantuje przygotowa-nie tekstyliów hotelowych w odpowiednim czasie i ilości. Przy wyborze urzą-dzeń należy też zwrócić uwagę na tzw. zużycia mediów i alternatywne źródła zasilania (np. zasilanie gazem lub parą wodną). Kolejnym elementem, który umożliwi minimalizację kosztów pralni stanowią np. automatyczne programy – gdy obsługa maszyn pralniczych jest prosta i nie wymaga zbytniego zaangażo-wania nie jest konieczne zatrudnianie dodatkowej osoby do pracy. Programy umożliwiają również automatyczne dozowanie środka piorącego. Unika się w ten sposób błędów wynikających z aplikacji zbyt dużej porcji środka (większe ilość piany – dłuższe czasy płukania – więcej zużytej wody i energii) lub zbyt małej (niedokładnie uprane tkaniny, osady wymagające powtórnego prania). Także wysoki współczynnik odwirowywania pranych tekstyliów prowadzi do oszczędności – przy niskim poziomie wilgotności końcowej skraca się proces suszenia, co oszczędza ilość zużytej energii.

RE

KL

AM

A

GENERALNY PRZEDSTATT WICIEL IONTO COMED I REVIDERM

KATAA OWICE, TEL.: (32) 2518554; FAFF XAA : (32) 2054120WARSZAWW WAA A, TELWW .: (22) 6547015; FAXAA : (22) 6547013

CZTEROKROTNY ZDOBYWCANAGRODY BEAUTY AWARD2006 - 2007 - 2008 - 2009

nowy Skin Peeler - "M

ercedes"w

œród urz¹dzeñ do mikroderm

abrazji

MIKRODERMABRAZJA + DERMOKOSMETYKI

Patronat merytoryczny

1 Trenerzy z wieloletnim doświadczeniem

w polskich realiach rynkowych

2 Ponad tysiąc uczestników szkoleń

w latach ubiegłych

3 Średnia ocena 5,1 w skali od 1 do 6 –

na podstawie ankiet wypełnionych przez uczestników*

Zgłoszenia można dokonać poprzez formularz zamieszczony na stronie

www.akademiahotelarza.comlub pod numerem telefonu 22  333 80 00 

Akademia Hotelarza wiosnA 2010

Za­rządza­nie­no­wo­cze­sną­ga­stro­no­mią­ho­te­lo­wą­–­11.05.2010War sza waCe na 590 zł/Ce na dla pre nu me ra to rów 540 zł

11. No we tren dy w ga stro no mii ho te lo wej – Ja nusz Mi tul ski12. Sku tecz ność sprze da ży w ga stro no mii – Mi ro sław Woj cie chow ski13. Klucz lo jal no ści i za an ga żo wa nia ze spo łu – Syl wia Bort niak14. Opty ma li za cja za trud nie nia i or ga ni za cji pra cy w ga stro no mii ho te lo­

wej – Mi ro sław Woj cie chow ski15. Po dat ki w ga stro no mii ho te lo wej – Ka ta rzy na Klim kie wicz

Szko le nie prze zna czo ne w szcze gól no ści dla: wła ści cie li, dy rek to rów i kie­row ni ków ho te li, kie row ni ków ga stro no mii, kie row ni ków re stau ra cji, spe cja li stów ds. sprze da ży w ga stro no mii

Ob­słu­ga­go­ścia,­czy­li­po czym­po­znać­do­bry­ho­tel…­–­25.05.2010

War sza waCe na 590 zł/Ce na dla pre nu me ra to rów 540 zł

1 Stan dard ho te lu a po ziom ocze ki wa nej ob słu gi – Ja nusz Mi tul ski2 Bar i re stau ra cja ho te lo wa – 6 za sad ob słu gi – Mi ro sław Woj cie chow ski3 Ob słu ga go ścia w re cep cji – Do ro ta Sów ka4 Ob słu ga Go ścia w dzia le sprze da ży i mar ke tin gu – Elżbie ta Nit sze5 Con cier ge w ho te lu – Syl wia Bort niak

Szko le nie prze zna czo ne w szcze gól no sci dla: wła ści cie li, dy rek to rów i  kie­row ni ków ho te li, kie row ni ków ga stro no mii, kie row ni ków re stau ra cji, kie row­ni ków i spe cja li stów ds. sprze da ży i mar ke tin gu

Ra­chun­ko­wość­za­rząd­cza,­fi­nan­so­wa­oraz­po­dat­ki­w ho­te­lar­stwie­2­dni)­–­17/18.06.2010 War sza waCe na 1200 zł/Ce na dla pre nu me ra to rów 1100 zł

16. Ra chun ko wość za rząd cza w ho te lar stwie – TPA Hor wath17. Opty ma li za cja kosz tów fi nan so wych – Adam Pil czuk18. Uni form Sys tem of Ac co unts w ho te lar stwie – Ka ta rzy na Be qu il lard, Hor wath HTL19. Po dat ki w ho te lar stwie – Mał go rza ta Dan kow ska, TPA Hor wath

Szko le nie prze zna czo ne w szcze gól no ści dla: wła ści cie li, dy rek to rów, kie row­ni ków, księgo wych, ana li ty ków

* do ty czy szko leń zor ga ni zo wa nych w ro ku 2009

ww

w.a

kade

mia

hote

larz

a.co

m

Re­ve­nue­ma­na­ge­ment­–­mak­sy­ma­li­za­cja­przy­cho­dów­w Two­im­ho­te­lu­(szko­le­nie­prak­tycz­ne).­(2­dni)­–­­15/16.04.2010War sza waCe na 1200 zł/Ce na dla pre nu me ra to rów 1100 zł

DziEń

1. Ce na a lo jal ność go ścia2. RM – mak sy ma li za cja cen czy ob ło że nia 3. Pro gno zo wa nie – bench mark, se zo ny,ce ny 4. Re ve nue Ma na ger w ho te lu 5. Pod sta wy pro gra mu fir my Ide AS

DziEń 2 

6. Ana li za da nych hi sto rycz nych7. Usta la nie BAR – Best Ava ila ble Ra te8. Ćwi cze nia in dy wi du al ne Szko le nie prze zna czo ne w  szcze gól no ści dla: wła ści cie li, dy rek to rów sprze da ży, re ve nue ma na ge rów (te raźniej si oraz przy szli)

�V�O�I�G�T� �-� �H�o�t�e�l�a�r�z� �2�0�3� �x� �2�7�5

�8� �m�a�r�c�a� �2�0�1�0� �1�4�:�5�8�:�0�5