Publiczne Gimnazjum nr 3 w Grajewie

PROGRAM WYCHOWAWCZY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 3 im. Biebrzańskiego Parku Narodowego w Grajewie

dyrektor 2012-09-28

str. 2

CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

Program jest projektem przeznaczonym do realizacji na poziomie gimnazjum, głównie na

zajęciach do dyspozycji wychowawcy klasowego, a jego treści zostały rozłożone na

poszczególne klasy z uwzględnieniem rozwoju uczniów na danym etapie oraz ich

zainteresowań tak, aby oddziaływania wychowawcze szkoły były jak najskuteczniejsze.

U podstaw założeń programowych leży misja szkoły w następującym brzmieniu:

Głównym zadaniem trzeciego gimnazjum jest wychowanie ucznia na człowieka, który

zdobędzie wystarczająco dużo wiedzy o sobie, swojej rodzinie, swoim kraju i świecie XXI

wieku, by mógł samodzielnie dokonywać trudnych życiowych wyborów, odnaleźć we

współczesnym świecie prawdziwe wartości i swoje miejsce, by żył godnie, szanując

jednocześnie godność drugiego człowieka.

Stąd też klasa pierwsza to zagadnienia kultury i sposobu bycia, dojrzewania oraz tradycji

regionu i kraju.

W klasie drugiej dominują treści odnoszące się do praw i obowiązków, poszanowania

godności oraz problemów dorastania.

W klasie trzeciej, zakładając u uczniów umiejętność oceny sytuacji życiowych w wyniku

dyskusji opartej na rzeczowej argumentacji, wprowadza się tematykę tolerancji, kształtowania

hierarchii wartości oraz umiejętności właściwej samooceny.

Pracy nad powyższymi problemami przyświecać będzie myśl wielkiego Polaka, Jana

Pawła II: W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej

człowiekiem.

str. 3

KLASA PIERWSZA

CELE OGÓLNE

1) Dbałość o wysoki poziom kultury osobistej

2) Realizowanie zadań ułatwiających dorastanie oraz kształtujących

dojrzałość i odpowiedzialność

3) Nabywanie umiejętności rozróżniania i pielęgnowania uczuć,

koleżeństwa, przyjaźni i miłości

4) Kształtowanie umiejętności i nawyku postępowania zgodnego

z zasadami dbałości o własne zdrowie, bezpieczeństwo i ochronę

środowiska

5) Kształtowanie szacunku dla tradycji i historii własnej rodziny na tle

historii i tradycji regionu i narodu

TREŚCI

1)

- prawa dziecka i obywatela,

-dobra osobiste – ich poszanowanie, sposób postępowania w przypadku ich naruszania,

- kodeks etyczny ucznia – kultura dyskusji, stosunek do osób starszych i rówieśników, zasady savoir

vivre’u na lekcjach, przerwach, w miejscach publicznych, w sytuacjach prywatnych i oficjalnych,

stosowność stroju do okoliczności, praca na rzecz otoczenia, pojęcie wzorca postępowania;

2)

- pojęcie odpowiedzialności – motywacja postępowania, rola w pracy zespołu klasowego, ponoszenie

konsekwencji własnego postępowania;

- cechy okresu dojrzewania,

- rozpoznawanie własnych umiejętności, zdolności, słabych i mocnych stron,

- zdrowy styl życia – profilaktyka próchnicy zębów, profilaktyka uzależnień, propagowanie życia bez

nałogów,

- walory i zagrożenia wynikające z dostępu do komputera i Internetu;

str. 4

3)

- zasady pracy w grupie,

- integracja zespołu klasowego

- rola przyjaźni w życiu człowieka.

- pojęcia: fascynacja, zauroczenie a prawdziwa miłość,

4)

- zasady higieny osobistej,

- zasady bezpieczeństwa w czasie lekcji i przerw, poza szkołą; ochrona szkoły przed osobami

postronnymi,

- zasady udzielania pierwszej pomocy,

- sytuacja środowiska przyrodniczego w najbliższej okolicy, problem ekologii w mieście i okolicach,

potrzeby zwierząt leśnych i domowych,

- nowe rozwiązania problemu zanieczyszczeń środowiska,

- zagrożenia, jakie niosą ze sobą np.: słuchanie zbyt głośnej muzyki, przebywanie w miejscu o dużym

natężeniu hałasu, zanieczyszczeń;

5)

- ważne, ciekawe wydarzenia rodzinne,

- historia szkoły i sposoby dokumentowania osiągnięć,

- poznanie patrona szkoły,

- historia, kultura i walory regionu,

- cechy postawy patriotycznej, wzorce osobowe wielkich Polaków,

- zasady zachowania się podczas słuchania lub śpiewania hymnu narodowego,

- funkcja hymnu, godła, flagi narodowej;

str. 5

PROCEDURY ZMIERZAJĄCE DO OSIĄGANIA CELÓW

1)

- pogadanki,

- konkurs dobrych manier,

- ukazywanie pozytywnych wzorców,

- organizacja Dnia Rodziny,

- drama, scenki rodzajowe,

- pogadanki na temat kradzieży cudzych rzeczy, w tym praw autorskich, „piractwa” na rynku

2)

- spotkanie z policjantem lub prokuratorem,

- spotkanie z przedstawicielem Monaru,

- pogadanki, filmy edukacyjne, dyskusje z uczniami,

- film „Twój piękny uśmiech”,

- systematyczna analiza frekwencji w klasie, ścisła współpraca z rodzicami

3)

- pogadanki,

- kontrakty współpracy,

- imprezy klasowe,

- dyskusje na temat filmu, sytuacji życiowej; wykorzystywanie utworów literackich, filmów i

prasy, dyskusje, scenki, drama

4)

- wycieczki po regionie, do rezerwatów i parków narodowych oraz zakładów produkcyjnych

i komunalnych w mieście,

- rozmowy, dyskusje z przedstawicielami miasta i zakładów przemysłowych

5)

- drzewo genealogiczne na podstawie rozmów z dziadkami,

- wycieczki po okolicznych muzeach i skansenach,

- rozmowy ze starszymi ludźmi, wywiady,

- opiekowanie się miejscami pamięci narodowej,

str. 6

- udział w uroczystościach miejskich i ogólnopolskich,

- zwracanie uwagi na zasady odpowiedniego zachowania podczas różnych uroczystości.

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA

Uczeń:

- potrafi przyjąć właściwą postawę na lekcjach i podczas przerw oraz w miejscach publicznych,

- szanuje cudze dobra materialne i osobiste,

- ma właściwy stosunek do osób dorosłych i rówieśników,

- potrafi przyjąć właściwą postawę na lekcjach i podczas przerw oraz w miejscach publicznych,

- szanuje cudze dobra materialne i osobiste,

- podejmuje odpowiedzialność za siebie i innych, jest gotowy do uczestnictwa w rozwiązywaniu

problemów swojej społeczności,

- bierze odpowiedzialność za własne postępowanie, nie wagaruje,

- prowadzi zdrowy styl życia i dba o harmonijny jego rozwój,

- rozumie problemy wieku dojrzewania,

- dba o higienę jamy ustnej,

- unika uzależnień,

- unika popadania w konflikty z rówieśnikami, radzi sobie z sytuacjami konfliktowymi,

- zna zasady partnerstwa i współdziałania w grupie rówieśniczej,

- umie tworzyć klimat koleżeństwa i przyjaźni oraz szacunku dla drugiego człowieka,

- potrafi rozmawiać o uczuciu, jakim jest miłość i dostrzega różnice między fascynacją, zauroczeniem

a prawdziwym uczuciem,

- przestrzega zasad higieny osobistej,

- zachowuje zasady bezpieczeństwa na lekcjach i na przerwach,

- podejmuje odpowiedzialność za zdrowie, bezpieczeństwo i życie innych,

- podejmuje działania na rzecz najbliższego środowiska przyrodniczego,

- ma świadomość zagrożenia środowiska przyrodniczego występującego w miejscu zamieszkania,

- dostrzega zagrożenia istniejące w środowisku fizycznym, takie jak hałas, wibracje,

- zna historię własnej rodziny,

- dostrzega piękno własnego regionu, zna i szanuje dorobek kultury regionu,

- ma poczucie tożsamości narodowej i regionalnej,

- potrafi przyjąć postawę patriotyzmu, ma świadomość istnienia obowiązków wobec własnej

ojczyzny, w tym w szczególności obowiązku jej obrony i dbałości o jej dobre imię,

- potrafi przyjąć właściwą postawę wobec godła, hymnu państwowego oraz w czasie uroczystości

szkolnych i państwowych.

str. 7

KLASA DRUGA

CELE OGÓLNE

1) Poznanie praw obywatelskich

2) Uświadomienie prawa człowieka do poszanowania godności

osobistej

3) Realizowanie zadań ułatwiających dorastanie oraz

kształtujących dojrzałość i odpowiedzialność ( kontynuacja

z klasy pierwszej )

4) Kształtowanie poczucia przynależności do społeczności

szkolnej, polskiej i europejskiej

5) Przygotowanie do uczestniczenia w życiu społeczeństwa

demokratycznego

TREŚCI

1) - podstawowe dokumenty określające prawa i obowiązki uczniów i nauczycieli ( Kodeks

Ucznia, Wewnątrzszkolny i Przedmiotowy System Oceniania, Regulamin Szkoły ),

- właściwa interpretacja określonych w statucie szkoły praw i obowiązków,

- dokumenty prawne regulujące życie obywateli kraju, Europy, świata ( Konstytucja,

Konwencja Praw Dziecka, Konwencja Praw Człowieka )

- podstawowe zasady funkcjonowania dokumentów,

- konsekwencje nieprzestrzegania podstawowych praw i obowiązków,

- skutki łamania praw obywatelskich we własnym środowisku i w świecie,

- zasady rzeczowej i kulturalnej obrony własnych poglądów i wartości.

str. 8

2) - pojęcie godności osobistej człowieka,

- prawo człowieka do życia i godnej śmierci,

- cechy postawy altruistycznej,

- terminy: filantropia, charytatywność, hospicjum.

3) – konflikt pokoleń – przyczyny, sposoby rozwiązywania sporów, wzorce postaw,

- relacje międzyludzkie – sposoby nawiązywania trwałych związków koleżeńskich,

przyjaznych, itp.

- relacje w układzie dziewczyna: chłopak, zasady kultury i dobrego smaku w mani-

festowaniu uczuć,

- pojęcie subkultury, światopoglądu,

- świat zainteresowań i wartości.

4) - osoby niepełnosprawne i ich problemy,

- bieda i ubóstwo – ich przyczyny, sposoby łagodzenia problemu,

- stosunek do niepełnosprawnych, ubogich wyznacznikiem własnego człowieczeństwa.

5) - pojęcie demokracji i mechanizmy funkcjonowania demokratycznego państwa w porównaniu

z innymi, np. monarchią ,

- reguły demokratycznych wyborów,

- zasady kampanii wyborczych do Sejmu, Samorządów.

PROCEDURY ZMIERZAJĄCE DO OSIĄGANIA CELÓW

1) - pogadanki, prelekcje

- praca w grupach- ustalanie praw i obowiązków ucznia Gimnazjum

- praca z dokumentem

- spotkania z policja

- rozmowy o ludziach łamiących prawo w Polsce

str. 9

-spotkania z przedstawicielami samorządu terytorialnego.

2) - dyskusje „MOIM ZDANIEM”

- drama

- studium przypadku

4) - przybliżenie pracy ośrodków opieki społecznej.

- pogadanki, scenki, dramy

-czytanie artykułów prasowych, oglądanie filmów

- udział w akcjach np. WIELKA ORKIESTRA ŚWIĄTECZNEJ POMOCY

- kontakty z placówkami pomocy społecznej

- organizowanie pomocy ludziom starszym, niedołężnym, chorym.

5) – pogadanki, dyskusje

- czytanie artykułów prasowych, oglądanie filmów

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA

Uczeń :

- zna podstawowe dokumenty określające prawa i obowiązki uczniów i nauczycieli,

- właściwie interpretuje określone w statucie szkoły prawa i obowiązki, przestrzega je,

- potrafi wskazać odpowiednie dokumenty prawne regulujące życie obywateli kraju,

Europy, świata ,

- zna podstawowe zasady funkcjonowania dokumentów,

- rozumie konsekwencje nieprzestrzegania podstawowych praw i obowiązków,

- potrafi wskazać skutki łamania praw obywatelskich we własnym środowisku i w świecie

- potrafi rzeczowo i kulturalnie bronić własnych poglądów i wartości,

- zna i rozumie pojęcie godności osobistej człowieka,

- szanuje godność osobistą kolegów, nauczycieli i pracowników szkoły oraz innych ,

- ma świadomość prawa człowieka do życia i godnej śmierci,

- potrafi wskazać sposoby rozwiązania konfliktu, problemu,

- dokonuje oceny sytuacji, postawy,

- formułuje swój światopogląd,

- bierze udział w akcjach dobroczynnych na rzecz innych ludzi, jest inicjatorem takich

akcji, rozumie potrzebę ich organizowania,

- przyjmuje postawę altruistyczną,

- zna terminy: filantropia, charytatywność, hospicjum.

str. 10

KLASA TRZECIA

CELE OGÓLNE

1) Kształtowanie właściwych postaw wobec wszelkich

przejawów nietolerancji

2) Wspieranie rozwoju moralnego i kształtowanie hierarchii

wartości

3) Kształtowanie umiejętności i określania swojego miejsca we

współczesnym świecie

TREŚCI

1)

- pojęcie tolerancji i akceptacji w odróżnieniu od obojętności,

- skutki społeczne i polityczne nietolerancji wobec innych narodowości,

- podłoże konfliktów społecznych,

- zróżnicowanie kulturowe i religijne w Polsce i Europie,

- podstawowe odłamy religijne w Polsce i Europie,

- procesy powstawania stereotypów,

- pojęcia: uchodźca, azyl, status uchodźcy, wolontariat,

- przejawy rasizmu i dyskryminacji oraz możliwości przeciwdziałania im.

2) - pożądane wartości moralne,

- zagrożenia płynące z mediów, szczególnie z Internetu,

str. 11

- kultura masowa i umiejętność jej krytycznego odbioru,

- zagrożenie patologiami, przeciwdziałanie im.

3)

- określanie mocnych i słabych stron oraz zdolności,

- struktura szkół średnich w mieście i okolicy,

- struktura zatrudnienia (zawody najbardziej popularne),

- rozpoznanie rynku pracy,

- zagrożenia dotyczące człowieka współczesnego,

- problemy państw Trzeciego Świata,

- przemiany społeczne zachodzące w kraju,

- bieżące problemy społeczno-polityczne, gospodarcze regionu i kraju.

PROCEDURY ZMIERZAJĄCE DO OSIĄGANIA CELÓW

1)

- filmy

- dyskusje

- konkursy literacko-plastyczne

- gazetki klasowe

- spotkania

- dyskusje

- dostępne filmy

- wycieczki do miejsc kultu religii, np. cerkiew, meczet

2)

- współpraca z rodzicami

str. 12

- współpraca z pedagogiem

- organizacje młodzieżowe- wystawy, festyny, wycieczki

- teatrzyk szkolny, gazetka szkolna

- organizacja wspólnych imprez kulturowo – oświatowych

- wystawa

- pogadanki, projekcje filmów, spotkanie z przedstawicielami policji i instytucji społeczno -

wychowawczych pogadanki, dyskusje, scenki, godziny wychowawcze

- wyjazdy do teatru, filharmonii, wystawy, spotkania z ludźmi filmu, teatru, sztuki

3)

- luźne rozmowy, przedstawianie swoich osiągnięć,

- spotkanie z psychologiem z poradni,

- spotkania w Młodzieżowym Centrum Kariery,

- pogadanki na godzinach wychowawczych, ewentualnie spotkania z dyrektorami szkół

średnich,

- spotkanie z pracownikiem Urzędu Pracy,

- analizowanie prasy (ogłoszenia dotyczące zatrudnienia),

- przeprowadzanie przez pedagoga szkolnego treningu zawodoznawczego „Kim być” dotyczące

zatrudnienia),

- rozmowa z uczniami i rodzicami,

- plakaty,

- prasówki,

- wycieczka do studia radiowego, telewizyjnego lub prasowego,

- pogadanki,

- odkrywanie istniejących problemów i właściwego ich rozwiązywania,

- udział, zaangażowanie uczniów w grupie misyjnej,

- pogadanki na godzinach wychowawczych,

- udział uczniów w kołach zainteresowań,

str. 13

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA

Uczeń:

- zna pojęcie tolerancji i akceptacji w odróżnieniu od obojętności,

- zna skutki społeczne i polityczne nietolerancji wobec innych narodowości,

- wie, na czym polega odmienność rasowa ludzi,

- zna podłoże konfliktów społecznych,

- uczeń dostrzega zróżnicowanie kulturowe i religijne w Polsce i Europie,

- zna podstawowe odłamy religijne w Polsce i Europie,

- szanuje ludzi innych wyznań, ich kulturę i tradycję, sposoby wyznawania wiary,

- przyjmuje postawę ciekawości, otwartości i tolerancji wobec innych kultur,

- szanuje godność każdego człowieka,

- potrafi wysłuchać i szanować odmienne poglądy drugiego człowieka innego wyznania,

- rozumie pojęcia: uchodźca, azyl, status uchodźcy,

- rozumie sytuację uchodźcy,

- potrafi dokonać właściwej oceny czynników etycznych, moralnych i określić skutki złego

postępowania,

- krytycznie ocenia niektóre przejawy życia, postawy i poglądy młodych ludzi,

- krytycznie odbiera wszelkie przejawy kultury masowej i potrafi obiektywnie je ocenić,

- rozumie proces powstawania stereotypów,

- rozumie fakt sięgania ludzi po stereotypy,

- zna możliwości przeciwdziałania rasizmowi i dyskryminacji w codziennym życiu,

- jest świadomy zagrożeń, jakie niosą ze sobą patologie. umie wybrać właściwą drogę

postępowania

str. 14

- dostrzega rolę sztuki, filmu, teatru i literatury jako środka przekazu wartości ogólnoludzkich,

- potrafi określić własne zainteresowania, predyspozycje,

- planuje swoją karierę edukacyjną, określa swój cel na najbliższą przyszłość,

- potrafi właściwie korzystać ze środków przekazu informacji,

- rozumie zagrożenia dotyczące człowieka współczesnego, problemy państw Trzeciego Świata,

- dostrzega potrzebę zdobywania wiedzy i kwalifikacji niezbędnych do utrzymania się na rynku

pracy,

- rozumie problemy społeczności, stara się włączyć do pracy na rzecz własnego środowiska,

- rozpoznaje własne umiejętności, zdolności, słabe i mocne strony osobowości,

- uświadamia potrzebę kształtowania własnego charakteru,

- dąży do rozszerzania indywidualnych zainteresowań w celu rozwoju intelektualnego

i wzbogacenia własnej osobowości,

- uświadamia wpływ jednostki na możliwość złagodzenia problemów w środowisku,

- wie, kim jest wolontariusz,

- zna możliwości działania wolontariuszy,

- zna organizacje pozarządowe,

- umiejętnie korzysta z literatury, Internetu, słowników, itp.

Aneks do Szkolnego Programu Wychowawczego

HUMANITARYZM

KLASA I

Cel szczegółowy Podstawowe pojęcia Wybrane zagadnienia

str. 15

Uczeń:

- rozumie pojęcia: uchodźca, azyl, status

uchodźcy

- rozumie sytuację uchodźcy

- rozumie proces powstawania

stereotypów

- rozumie, że każdy człowiek czasami

kieruje się stereotypami

- zna możliwość przeciwdziałania

rasizmowi i dyskryminacji w codziennym

życiu

- wie jakie są najczęstsze problemy osób

niepełnosprawnych

- nie wierzy mitom związanym z

niepełnosprawnością

Cudzoziemiec, azyl,

uchodźca, status

uchodźcy

Stereotyp, uprzedzenie

rasowe i narodowe,

rasizm, dyskryminacja

Niepełnosprawność,

inwalida

1. Najczęstsze przyczyny opuszczania

własnego kraju.

2. Powody ucieczki mogące uzasadnić

staranie się o azyl lub status uchodźcy.

1. proces powstawania uprzedzeń.

2. dostrzeganie uprzedzeń i przejawów

rasizmu w codziennym życiu.

3. przeciwdziałanie rasizmowi

powinnością każdego człowieka.

1. z jakimi problemami spotykają się

najczęściej osoby niepełnosprawne?

2. czy ludzie jednakowo traktują

osoby niepełnosprawne i sprawne?

Klasa II

Cel szczegółowy Podstawowe pojęcia Wybrane zagadnienia

Uczeń:

- wie, że każdemu człowiekowi przysługują

te same prawa i wolności

- wie, co to jest wolność człowieka,

- zna źródła agresji przeciwko drugiemu

człowiekowi,

- umie pokazać biedę i ubóstwo na

przykładach z życia codziennego,

- wie, że biedny nie znaczy gorszy

- wie kim jest wolontariusz,

- zna możliwości działania wolontariuszy,

- zna organizacje pozarządowe,

Godność osobowa i

osobista, prawa

człowieka, łamanie

praw człowieka,

ksenofobia, subkultura,

skinhead.

Bieda, ubóstwo,

bezdomność, pomoc

społeczna

Wolontariusz,

wolontariat, praca

społeczna, aktywność

społeczna

1. czym jest godność

2. Uświadomienie uczniom, że prawa

człowieka dotyczą każdego z nas

3. zapobieganie łamaniu praw

człowieka

4 przykłady łamania praw człowieka

we współczesnym świecie

5. jak bronić swoich praw?

6. jak bronić praw innych ludzi?

7. co powoduje, że człowiek staje się

rasistą, nazistą itp. ?

1. zjawisko biedy i ubóstwa w naszym

kraju

2. czy ubogi to ktoś gorszy?

3. wartości poza bogactwem

4. gdzie możemy szukać pomocy?

1. Co to jest wolontariat i kim są

wolontariusze?

2. organizacje pozarządowe oparte na

wolontariuszach.

3. przykłady wolontariuszy znanych w

naszym kraju i na świecie

str. 16

Klasa III

Cel szczegółowy Podstawowe pojęcia Wybrane zagadnienia

Uczeń zna:

- zna poczucie przynależności do wspólnoty

obywatelskiej państwa polskiego,

-uświadamia sobie obowiązek dbałości o

dobre imię naszej ojczyzny

Człowiek, grupa i

więź społeczna,

tożsamość narodowa,

ojczyzna, honor

1. Tożsamość narodowa.

2. Grupa i więzi społeczne

3. Etyka w życiu publicznym

4. Otwartość i dialog wznoszące się

ponad uprzedzenia i stereotypy

etniczne

-

Program wychowawczy został zatwierdzony do realizacji przez Radę Rodziców

Zespołu Szkół Miejskich nr 3 w Grajewie w dniu 28.09.2012 r.

Uchwałą nr 2/2012