Psychologia sportu jako przedmiot

badańNa podstawie

Matt Jarvis „Psychologia Sportu”

www.wojciechmakowski.pl

•  Przedmiotem psychologii sportu jest opis (odnosi się zarówno do rywalizacji, treningu, nauczania i odnowy biologicznej) wyjaśnianie, przewidywanie i modyfikowanie zachowań człowieka związanych z działalnością człowieka. Zachowania te dotyczą bezpośrednio sportowców oraz nauczycieli i trenerów, jak i pośrednio widzów i organizatorów.

Zadania psychologii sportu :

• Poznanie wymogów, które stawiane są człowiekowi uprawiającemu sport, z uwzględnieniem jego możliwości, różnic indywidualnych oraz warunków działania

• Badanie faktów i prawidłowości ukazujących specyficzne zachowania i rozwój człowieka podejmującego formę działalności sportowej

• Rozwój specyficznej dla działalności sportowej diagnostyki psychologicznej

• Stałe poszukiwanie nowych form możliwości oddziaływań profilaktycznych

Psychologia sportu jako nauka stosowana

• Stosowana psychologia sportu jest tą częścią dyscypliny, która zajmuje się, wykorzystaniem teorii, zasad i technik, zaczerpniętych z psychologii, w celu poprawy poziomu osiągnięć oraz osobistego rozwoju osób uprawiających sport

• Podstawowym i najistotniejszym celem psychologii sportu jest podnoszenie poziomu wykonania, a czynnikiem najbardziej pobudzającym go do wzrostu jest Trening umiejętności psychologicznych.

• W treningu umiejętności psychologicznych prezentuje się techniki, które mają doprowadzić wykonawcę do poznania pewnych właściwości psychologicznych i opanowania sprawności ułatwiających powtórne osiągnięcie takiego stanu psychofizycznego, w którym następują szczytowe osiągnięcia

• Ważną rolę odgrywają czynniki psychologiczne: poziom stresu życiowego, umiejętność radzenia sobie z trudnościami oraz wsparcie społeczne. Skuteczne są z tu techniki interwencyjne, ukierunkowane na radzenie sobie ze stresem oraz mobilizujące zdolność osiągania społecznego wsparcia np. poprzez wyuczenie się pewnych umiejętności

Psychologia sportu jako nauka stosowana

• Zapobieganie kontuzjom byłoby o wiele skuteczniejsze, gdyby sportowcy wiedzieli o psychologicznej gotowości do osiągnięcia całkowitej sprawności po kontuzji

• Kolejnym zagadnieniem psychologii sportu jest stan przetrenowania, blokujący funkcjonowanie na poziomie fizjologicznym. Opracowano wiele technik minimalizujących zjawisko przetrenowania. Preferuje się tu postępowanie prewencyjne, a nie leczenie. Jeżeli syndrom przetrenowania nie zostanie szybko rozpoznany, to może się on przekształcić w stan ostrzejszy - wypalania się. 

• Od niedawna psychologowie wśród zagadnień centralnych umieścili problemy związane z adaptacją do wykonania określonego zawodu i jej trudności zarówno w czasie trwania, jak i po zakończeniu kariery sportowej

PSYCHOLOGICZNA CHARAKTERYSTYKA DZIAŁALNOŚCI SPORTOWEJ

Opis cechy p Cechy podstawowe Cechy specyficzne Opis cechy s

Świadomość swojego Ja SAMOŚWIADOMOŚĆ WŁASCIW TECHNICZNE

Wyspecjalizowane tech. ruchów

Ciągłość i tożsamość Ja ŚWIADOMOŚĆ NAWYKI RUCHOWE

Kształtowanie nawyków

Odrębność niepowtarzalność INDYWIDUALNOSC ROZWÓJ C.JAKOŚCIOW

Funkcji psych i somatyczne

Kierowanie swoim działaniem SAMOREALIZACJA WIEDZA SPECJALISTYCZ

Uczenie się czynności ruchowej

Czynna jednostka AKTYWNOŚĆ NAPIĘCIE M – E

Dążenie sukcesu obawa porażki

Stosunek do innych ludzi RELATYWNOŚĆ DYNAMICZNY CHARAKT

Dążenie do doskonałości

Stanowienie jedności SPÓJNOŚĆ WEW

Najistotniejsze cechy sportu:• Długotrwały trening - w systemie działalności sportowej centralne miejsce

zajmują podsystemy treningu, zawodów i odnowy. Trening jest wieloletnim, celowym, organizowanym procesem przestrojenia funkcji ustroju dla osiągnięcia maksymalnych wyników

• Aktywność ruchowa – integralny składnik sportu; można ją podzielić ze względu na różne parametry wykonywanych ruchów . * Ze względu na charakter ruchów ćwiczenia fizyczne dzielą się na cykliczne (powtarzanie ciągle tego samego cyklu ruchu np.bieg) i acykliczne (jednoczłonowe, nie posiadają powtarzających się faz ruchów np. cios w boksie) **Ze względu na wkład, rodzaj wysiłku: ćwiczenia statyczne (utrzymanie ciężaru ciała w bezruchu – zwis na drążku w podporze na poręczach) i dynamiczne (podstawą jest wysiłek wynikający z przemieszczania ciała lub pokonaniem określonych przeszkód – rzut dyskiem, akrobacje)***Ze względu na ilość pracy wykonanej w jednostce czasu: ćwiczenia cykliczne dzieli się na ćwiczenia o maksymalnym wysiłku (do kilkunastu s), o wysiłku submaksymalnym (od kilkunastu s do kilku m), o wysiłku dużym (od kilkudziesięciu m), o wysiłku umiarkowanym (do 1h i dłużej)

Najistotniejsze cechy sportu:

• Współzawodnictwo – rywalizacja sportowa to nieodłączna cecha sportu realizowana podczas zawodów, stanowiąca jego istotę i sens, a jednocześnie będąca wewnętrznym mechanizmem jego rozwoju

• Maksymalizacje wyników - maksymalizacja w sporcie to nie tylko obciążenie motoryki to także skrajny nacisk na stres psychiczny głównie w sporcie wyczynowym

• Odbiór społeczny

Autor prezentacji: Wojciech MakowskiNa podstawie: Matt Jarvis, „Psychologia Sportu”

www.wojciechmakowski.pl