Przewodnik dydaktyczny dla studentów I stopnia od roku ...

157
Plan studiów licencjackich Kierunek: Pielęgniarstwo 1

Transcript of Przewodnik dydaktyczny dla studentów I stopnia od roku ...

Plan studiów licencjackich

Kierunek: Pielęgniarstwo

Program nauczania zatwierdzony przez Dyrektora Instytutu Pielęgniarstwa

w dniu 15 września 2010r.

1

Nowy Targ 2010r

SPIS TREŚCI:

Wprowadzenie3

1. Powstanie i misja Instytutu Pielęgniarstwa4

2. Podstawy prawne kształcenia pielęgniarek6

3. Standardy kształcenia pielęgniarek i sylwetka absolwenta 7

4. Formy studiów i warunki rekrutacji 16

5. Cele kształcenia i funkcje zawodowe pielęgniarek 18

6. Organizacja kształcenia 19

7. Potencjalne miejsce zatrudnienia absolwentów 20

8. Plan nauczania – plan studiów 20

9. Szczegółowy program studiów: I roku

30 II roku

55 III roku

77

2

10. Egzamin dyplomowy 102

Wprowadzenie

Drodzy Studenci

Zachodzące zmiany w wielu dziedzinach życia społecznego, wejście naszego kraju do Unii Europejskiej zmieniło system kształcenia w zakresie pielęgniarstwa w Polsce. Zmiany te zapoczątkowane zostały przez m. in.:

1. Ustawę o zawodach pielęgniarki i położnej z dnia 5 lipca 1996r.2. Europejskie Porozumienie w sprawach kształcenie pielęgniarek z dnia 17

lipca 1996r.3. Ustawę o wyższych szkołach zawodowych z dnia 26 czerwca 1997r.4. Dyrektywy Rady Wspólnot Europejskich Nr 77/453/EWG.

Rozwój różnych nowych form opieki nad chorym i wzrost zapotrzebowania na specyficzne rodzaje świadczeń pielęgniarskich przyczyniły się do podwyższenia jakości kształcenia pielęgniarek oraz podniesienia rangi tego zawodu poprzez stworzenie możliwości uzyskania tytułu licencjata początkowo w akademikach medycznych, a od 2001 roku w wyższych szkołach zawodowych.

3

Decyzją Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2001 roku została powołana Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu, a w 2002 roku Instytut Pielęgniarstwa w PPWSZ.

Dokumentacja, którą oddajemy do Państwa rąk jest zbiorem zawierającym zarówno celei założenia programowe uwzględniające nowe treści, które są niezbędne w kształceniu pielęgniarek na poziomie wyższym oraz wykaz umiejętności, jakie powinny być opanowane przez Studenta.

Plan i program nauczania został przygotowany przez zespół nauczycieli akademickich w oparciu o Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia międzykierunkowe oraz makrokierunki ( Dz.U.2007 nr 164 poz.1166 z późn. zm).

Pakiet ten stanowi rodzaj przewodnika dla Studenta, który rozpoczyna cykl kształceniaw naszym Instytucie. Znaczne obciążenie godzinowe Studenta, nieporównywalnie większe niż na innych kierunkach naszej uczelni wynika z konieczności dostosowania programu nauczania do ujednoliconych wymagań europejskich.

Gratuluję Wam wyboru zaszczytnego kierunku studiów, świadczonego o Waszej wrażliwości na cierpienia chorego bliźniego. Niech zawsze przyświeca Wam zasada, że najwyższym celem kierującym Waszym postępowaniem jest życzliwa pomoc choremu. Naczelnym zadaniem zespołu nauczycielskiego jest przygotowanie Was do udzielania tej pomocy w najlepszy fachowy sposób, w oparciu o rzetelną wiedzę.

Życzę sukcesów w nauce oraz zachęcam do systematycznej pracy nad własnym rozwojem zawodowym a także do kontynuowania nauki na uzupełniających studiach magisterskich.

Dyrektor Instytutu Pielęgniarstwa PPWSZDr hab. n. med. Iwon Grys, prof. PPWSZ

1. POWSTANIE I MISJA INSTYTUTU PIELEGNIARSTWA Mgr piel. Buławska Krystyna

Instytut Pielęgniarstwa jest kontynuatorem tradycji kształcenia pielęgniarek na Ziemi Podhalańskiej, które odbywało się w trzech szkołach medycznych w Nowym Targu, Rabce i Zakopanem.

4

Decyzją Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2001 roku została powołana Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu w ramach, której na bazie Medycznego Studium Zawodowego im. Z. Materowej w Rabce uruchomiona została specjalność pielęgniarstwo.

W roku 2001 decyzją Senatu PPWSZ w Nowym Targu utworzona została Katedra Pielęgniarstwa w Instytucie Zdrowia, a od 2002 roku samodzielny Instytut Pielęgniarstwa.

Od roku akademickiego 2001/2002 w Rabce w siedzibie Medycznego Studium Zawodowego rozpoczęło się kształcenie pielęgniarek na poziomie licencjackim w systemie studiów dziennych, jako kontynuacja 25 letniej tradycji kształcenia pielęgniarek w Rabce, a od roku 2002/2003 w systemie 3 letnich studiów zaocznych dla pielęgniarek posiadających dyplom ukończenia szkoły pielęgniarskiej.Rok później w 2004/2005 uruchomione zostały studia zawodowe licencjackie (tzw. pomostowe).Od roku akademickiego 2005/2006 zajęcia w systemie stacjonarnym i niestacjonarnym prowadzone są w nowej siedzibie Instytutu Pielęgniarstwa w budynku PPWSZ w Nowym Targu przy ul. Kokoszków 71. Od marca 2008 roku uczelnia prowadzi kształcenie w systemie niestacjonarnym dla pielęgniarek współfinansowane w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

MISJA INSTYTUTU PIELĘGNIARSTWAStwarzamy możliwość Studentom kierunku Pielęgniarstwo, kształtowania aktywnych postaw wobec dziedzictwa i tradycji naukowo-kulturowych naszego kraju i regionu oraz wyrażania ich w działalności pielęgniarskiej, naukowej i społecznej:1. Poprzez poznanie najnowszej problematyki ogólnomedycznej, społecznej i

pielęgniarskiej pragniemy, aby Student rozpoznał bogactwo, treść i znaczenie profesji.

2. Doświadczenia zdobyte w trakcie studiów zostaną wykorzystane jako inspiracje w działalności społeczno-zawodowej.

3. Wychowujemy przyszłego pracownika ochrony zdrowia wrażliwego wobec wszelkich przejawów ludzkiej niedoli i niesprawności.

4. Oferujemy różnorodne formy działalności dydaktycznej, wychowawczej i organizacyjnej by rozwijać głęboką kreatywność wobec spraw ludzkich i problemów społecznych

5. Dbamy o to, aby efekty naszej pracy były widoczne w środowisku lokalnym i zawodowym.

6. Naszym walorem jest ciągła modernizacja warunków dydaktycznych, kompetentna kadra nauczająca.

7. Jesteśmy otwarci na aktywną współpracę z instytucjami naukowymi, organizacjami i wszystkimi, którzy w kształceniu pielęgniarek widzą wielką szansę poprawy opieki zdrowotnej w integrującej się Europie.

Celem Instytutu Pielęgniarstwa jest przygotowanie Studentów do wykonywania zawodu pielęgniarki/pielęgniarza poprzez:

stworzenie optymalnych warunków do rzetelnego zdobywania kompetencji zawodowych,

5

wspomaganie osobowego rozwoju społecznego każdego członka społeczności Instytutu Pielęgniarstwa zarówno Studentów, jak też pracowników,

wdrażanie do ciągłego doskonalenia zawodowego, rozwijanie umiejętności badawczych, zainteresowań poznawczych i postaw

innowacyjnych.

Instytut Pielęgniarstwa kształtuje przyszłego pracownika systemu opieki zdrowotnej wykazującego kreatywną postawę, wewnętrzną dyscyplinę, zdolnego do efektywnej pracy w nowych realiach ustrojowo-gospodarczych.

Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia absolwenci mają możliwość kontynuowania kształcenia na studiach drugiego stopnia prowadzonych w wydziałach pielęgniarskich akademii medycznych oraz kontynuowanie kształcenia w systemie doskonalenia zawodowego pielęgniarek i uzyskiwania specjalizacji zawodowych zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami.

WŁADZE INSTYTUTURok akademicki 2001/2002Kierownik Katedry Pielęgniarstwa Dr n. hum. Helena Szmyd.

Rok akademicki 2002/2003 2003/2004

Dyrektor Instytutu Pielęgniarstwa Prof. dr hab. n. med. Janusz HałuszkaKierownik Katedry Pielęgniarstwa Dr n. med. Jerzy ŻebrakKierownik praktyk studenckich Mgr piel. Krystyna Buławska

Rok akademicki 2004/2005-2009Dyrektor Instytutu Pielęgniarstwa Dr hab. n. med. Iwon Grys, prof. PPWSZKierownik Katedry Pielęgniarstwa Dr n. med. Ireneusz GądekKierownik praktyk studenckich Mgr piel. Maria Zięba

Rok akademicki 2009/2010 i nadal Dyrektor Instytutu Pielęgniarstwa Dr hab. n. med. Iwon Grys, prof. PPWSZZ-ca dyrektora Instytutu Pielęgniarstwa Dr n. med. Ireneusz GądekKierownik praktyk studenckich Mgr piel. Maria PółtorakKoordynator programu unijnego Dr n. med. Maria Zięba

6

2. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA PIELĘGNIAREK

1. Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 91 poz. 410 z póż. zm.) tekst jednolity opublikowany w Dz. U. z 2001, Nr 57, poz. 602- Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 maja 2001 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej – w myśl tej ustawy zawody pielęgniarki i położnej są zawodami samodzielnymi, które w ramach wypełniania ról zawodowych udzielają świadczeń zdrowotnych określonych poprzez wyznaczone kwalifikacje i kompetencje.

2. Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 41, poz.178), według której samorząd reprezentuje m. in. interesy zawodowe, gospodarcze tych zawodów, współpracuje ze szkołami wyższymi oraz uczestniczy w opiniowaniu programów kształcenia zawodowego.

3. Europejskie Porozumienie w sprawie szkolenia i kształcenia pielęgniarek sporządzone w Strasburgu dnia 25 października 1967 r. (Dz. U. Nr 83, poz. 384 z dnia 17 lipca 1996 r.). Polska ratyfikując porozumienie zobowiązała się do wprowadzenia do 2002 r. programu kształcenia dostosowanego do wymogów europejskich standardów, które gwarantują wzajemne uznawanie dyplomów.

4. Ustawa o dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z póz. zm).

5. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie standardów kształcenia dla poszczególnych kierunków oraz poziomów kształcenia, a także trybu tworzenia i warunków, jakie musi spełniać uczelnia, by prowadzić studia międzykierunkowe oraz makrokierunki ( Dz.U.2007 nr 164 poz.1166 z późn. zm).

6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada 2007 r. (Dz. U. Nr 210. poz.1540) w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez

7

pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego.

3. STANDARDY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: PIELEGNIARSTWO STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA.

STUDIA ZAWODOWEI. WYMAGANIA OGÓLNEStudia pierwszego stopnia trwają nie krócej niż 6 semestrów. Liczba godzin zajęć i praktyk nie powinna być mniejsza niż 4815 godzin. Liczba punktów ECTS (European Cedit Transfer System) nie powinna być mniejsza niż 180

II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTAAbsolwent posiada wiedzę ogólną z obszaru nauk medycznych oraz wiedzę szczegółową z zakresu pielęgniarstwa. Absolwent posiada umiejętności:

Korzystania z aktualnej wiedzy dla zapewnienia bezpieczeństwa i wysokiego poziomu opieki

Udzielania świadczeń w zakresie promowania, zachowania zdrowia i zapobiegania chorobom

Sprawowania całościowej i zindywidualizowanej opieki nad chorym, niepełnosprawnym i umierającym

Komunikowania się z otoczeniem w miejscu pracy Organizowania pracy własnej Nawiązywania współpracy w zespołach opieki zdrowotnej oraz Inicjowania i wspierania działań społeczności lokalnej na rzecz zdrowia.

Absolwent powinien znać język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umieć posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu pielęgniarstwa. Absolwent jest przygotowany do samodzielnego wykonywania zawodu oraz do pracy w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, w tym w: szpitalach, zakładach podstawowej opieki zdrowotnej, zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych, ośródkach opieki paliatywno-hospicyjnej oraz domach opieki społecznej. Podjecie pracy w szkolnictwie wymaga ukończenia specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela) .Absolwent jest przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia.

III. RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA1. GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MIMINALNA LICZBA GODZIN ZAJĘC

ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS

A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH 810 GODZIN 40 ECTS B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH 3795 GODZIN 131 ECTSRazem 4605 godzin 171 ECTS

2. SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH , MIMINALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA

8

PUNKTÓW ECTS

A GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH Treści kształcenia w zakresie: 810godzin, 40 ECTS1. Anatomii 752. Fizjologii 753. Patologii 754. Badania fizykalnego 455. Biochemii i biofizyki 456. Genetyki 457. Mikrobiologii i parazytologii 608. Zdrowia publicznego 1009. Farmakologii 6010.Radiologii 3011. Psychologii 6012. Socjologii 4513. Pedagogiki 6014. Prawa 30

B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH : zajęć 1495, zajęć praktycznych 1100, praktyki 1200

Treści kształcenia w zakresie: Zajęć Zajęć praktyczn

ych

Praktyki*

1. Podstaw pielęgniarstwa 285 80 1202. Filozofii i etyki zawodu

pielęgniarki 90

3. Promocji zdrowia 60 204. Podstawowej opieki zdrowotnej 75 120 2005. Położnictwa, ginekologii i

pielęgniarstwa położniczo-ginekologicznego

60 80 40

6. Pediatrii i pielęgniarstwa pediatrycznego

90 160 160

7. Interny i pielęgniarstwa internistycznego

90 120 160

8. Chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego

90 120 160

9. Rehabilitacji i pielęgnowania niepełnosprawnych

60 80 80

10.Geriatrii i pielęgniarstwa 75 80 8011.Neurologii i pielęgniarstwa

neurologicznego75 80 80

12.Psychiatrii i pielęgniarstwa psychiatrycznego

75 80 40

13.Anestezjologii i pielęgniarstwa w zagrożeniu życia

75 40 40

9

14.Opieki paliatywnej 45 40 4015.Ratownictwa medycznego 5516.Dietetyki 4517.Badań w pielęgniarstwie 9018.Zakażeń szpitalnych, języka

migowego lub promocji zdrowia psychicznego

60

godzinom praktyki odpowiada 1 tydzień praktyki

3. TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA

A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH1. Kształcenie w zakresie anatomiiTreści kształcenia: Szkielet człowieka. Rodzaje kości i ich połączenia. Układ mięśniowy. Okolice ciała, ściany tułowia i jamy ciała. Anatomia układu nerwowego - ośrodkowego, obwodowego i autonomicznego. Drogi nerwowe. Śródpiersie. Układ krążenia. Serce. Krążenie duże i małe. Drogi oddechowe. Płuca, opłucna. Układ pokarmowy. Wielkie gruczoły jamy brzusznej. Krążenie wrotne. Otrzewna. Przestrzeń zaotrzewnowa. Nadnercza. Układ moczowy - nerki, moczowody, pęcherz moczowy. Narządy płciowe męskie i żeńskie. Narządy zmysłów. Układ chłonny.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: opisu morfologii i topografii kości, mięśni, narządów wewnętrznych, centralnego układu nerwowego oraz zaopatrujących je naczyń i nerwów; posługiwania się wiedzą anatomiczną w wykonywaniu czynności zawodowych.

2. Kształcenie w zakresie fizjologiiTreści kształcenia: Funkcje życiowe człowieka. Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych. Charakterystyka mięśni szkieletowych i gładkich oraz mięśnia sercowego. Czucie, ruch, percepcja. Aktywacja mózgu, sen, czuwanie. Wyższe czynności ośrodkowego układu nerwowego. Fizjologia układu dokrewnego. Fizjologia serca. Układ naczyniowy, hemodynamika i autoregulacja tkankowego przepływu krwi. Fizjologia układu oddechowego, mechanika i regulacja oddychania. Krążenie płucne i wymiana gazowa. Fizjologia nerek, filtracja nerkowa. Układ renina - angiotensyna. Produkcja moczu. Regulacja równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Układ trawienny - czynności motoryczne i wydzielnicze. Hormony jelitowe. Trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych. Fizjologia układu krwiotwórczego. Przemiana materii. Fizjologia wrażeń zmysłowych.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia zasad prawidłowego funkcjonowania tkanek i narządów człowieka; wyjaśnienia wzajemnego oddziaływania narządów i układów czynnościowych; interpretowania procesów fizjologicznych człowieka w stanie zdrowia; określania podstawowych wielkości fizjologicznych; wykorzystywania fizjologii w wykonywaniu czynności zawodowych.

3. Kształcenie w zakresie patologiiTreści kształcenia: Objawy patologiczne - zaburzenia krążenia krwi, zmiany wsteczne postępowe, zmiany zapalne i nowotworowe. Dynamika procesu chorobowego. Interpretacja związków przyczynowych zmienionej struktury i funkcji organizmu. Patomorfologia szczegółowa chorób wybranych narządów i układów. Starzenie się organizmu, śmierć.

10

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozpoznawania podstawowych zaburzeń fizjologicznych; opisu etiopatogenezy najważniejszych jednostek chorobowych z uwzględnieniem patomechanizmu.

4. Kształcenie w zakresie badania fizykalnegoTreści kształcenia: Badanie przedmiotowe i podmiotowe niemowląt i dzieci oraz osób dorosłych - stanu psychicznego, stanu ogólnego, skóry, oczu, uszu, jamy ustnej, gardła, szyi, klatki piersiowej, płuc, gruczołów piersiowych, układu sercowo-naczyniowego, brzucha, męskich narządów płciowych, żeńskich narządów płciowych, obwodowego układu krążenia, układu mięśniowo-szkieletowego oraz układu nerwowego. Dokumentacja kliniczna pacjenta.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia i rozpoznawania odrębności w badaniu dziecka i niemowlęcia; wykorzystywania metod i technik w badaniu przedmiotowym i podmiotowym; przeprowadzenia wywiadu; interpretowania dostępnych wyników w badaniu fizykalnym; wykorzystywania wyników do rozpoznawania problemów zdrowotnych; dokumentowania przeprowadzonego badania.

5. Kształcenie w zakresie biochemii i biofizykiTreści kształcenia: Biochemiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego. Budowa i funkcje makromolekuł występujących w organizmie ludzkim. Biofizyczne podstawy funkcjonowania organizmu ludzkiego.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: identyfikowania podstawowych procesów zachodzących w żywym organizmie; rozpoznawania budowy i funkcji makromolekuł obecnych w organizmie człowieka.

6. Kształcenie w zakresie genetykiTreści kształcenia: Elementy genetyki klasycznej (prawa Mendla). Elementy embriologii, cytofizjologii i immunologii. Kariotyp człowieka. Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią. Środowisko a zmienność organizmu. Mutacje genowe, chromosomowe. Czynniki mutagenne.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia teorii chromosomowej dziedziczenia i cytogenetyki oraz patogenezy aberracji chromosomowych; wyjaśniania najczęstszych zespołów chromosomowych człowieka i wad rozwojowych; identyfikowania płci u człowieka; identyfikowania dziedziczenia cech sprzężonych z płcią.

7. Kształcenie w zakresie mikrobiologii i parazytologiiTreści kształcenia: Wprowadzenie do mikrobiologii, wirusologii, bakteriologii i parazytologii. Systematyka drobnoustrojów chorobotwórczych. Morfologia i fizjologia komórki bakteryjnej. Morfologia otoczenia i ciała ludzkiego. Charakterystyka pasożytów wywołujących choroby u człowieka. Chorobotwórczość, drogi szerzenia się zarazków w ustroju. Elementy immunologii i epidemiologii chorób zakaźnych. Profilaktyka chorób zakaźnych (szczepionki, surowice). Pobieranie i wysyłanie materiału do badań mikrobiologicznych. Immunoprofilaktyka chorób zakaźnych. Zagrożenia chorobami zakaźnymi w Polsce i na świecie. Zakażenia HIV, AIDS, wirusowe zapalenie wątroby. Choroby zakaźne przewodu pokarmowego. Neuroinfekcje.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia roli drobnoustrojów w powstawaniu i szerzeniu się chorób zakaźnych; postępowania aseptycznego i

11

antyseptycznego w pracy pielęgnacyjno-leczniczej; pobierania i przesyłania materiałów do badań mikrobiologicznych; stosowania zasad profilaktyki chorób zakaźnych w życiu codziennymi i w pracy zawodowej.

8. Kształcenie w zakresie zdrowia publicznegoTreści kształcenia: Higiena człowieka i środowiska. Higiena żywności i żywienia. Higiena nauki i pracy. Zdrowie publiczne kulturowe i społeczne. Ekonomiczne uwarunkowania zdrowia. Zagrożenia ekologiczne i zdrowotne występujące w środowisku zamieszkania, nauki i pracy. Zagrożenia zdrowotne współczesnych społeczeństw świata. Systemy opieki zdrowotnej - struktura organizacyjna, cele, zadania. Rynek usług zdrowotnych. Źródła finansowania opieki zdrowotnej. Choroby społeczne. Analiza występowania wybranych chorób. Profilaktyka i prewencja chorób - cele, zadania, formy. Programowe działania na rzecz zdrowia. Struktura i zasoby pielęgniarstwa.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozpoznawania czynników warunkujących zdrowie publiczne; oceny stanu zdrowia ludności na podstawie danych epidemiologicznych i demograficznych; rozpoznawania zagrożeń zdrowotnych występujących w środowisku zamieszkania, nauki i pracy; rozpoznawania działań w zakresie polityki zdrowotnej i społecznej prowadzonej przez państwo; identyfikowania źródeł finansowania opieki zdrowotnej; analizy i oceny stanu zatrudnienia i rozmieszczenia kadr pielęgniarskich; organizowania pracy na własnym stanowisku.

9. Kształcenie w zakresie farmakologiiTreści kształcenia: Grupy leków i mechanizmy ich działania. Farmakologia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, układu krążenia, układu oddechowego, układu moczowego, przewodu pokarmowego oraz gruczołów wydzielania wewnętrznego. Krew i środki krwiozastępcze. Objawy uboczne działania leków. Interakcje między lekami. Źródła informacji o lekach. Lekozależność. Środki dezynfekcyjne.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: posługiwania się wiedzą o lekach, o krwi i o środkach krwiozastępczych celem bezpiecznego ich podawania; przechowywania leków, krwi i środków krwiozastępczych; rozpoznawania i reagowania w sytuacjach niepożądanego działania; korzystania ze źródeł informacji o lekach; doboru środków dezynfekcyjnych pod kątem skuteczności działania.

10. Kształcenie w zakresie radiologiiTreści kształcenia: Diagnostyka radiologiczna - rodzaje, wskazania do badań radiologicznych. Radioterapia - rodzaje, wskazania, opieka nad chorym leczonym radioterapią.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia idei badań radiologicznych; przygotowywania chorego do badań radiologicznych; rozpoznawania powikłań po badaniu i leczeniu radioterapią; sprawowania opieki nad chorym po badaniu i leczeniu radioterapią.

11. Kształcenie w zakresie psychologiiTreści kształcenia: Osobowość - struktura, mechanizmy, rozwój. Zachowanie człowieka w sytuacjach społecznych. Biopsychospołeczny model zdrowia i choroby. Choroba jako sytuacja trudna. Pomoc psychologiczna w chorobie. Stres a zdrowie. Zależności psychosomatyczne. Teorie, modele i koncepcje komunikacji

12

międzyludzkiej. Style komunikowania. Przekazywanie i przyjmowanie informacji. Wpływ sytuacji jatrogennych na relację pielęgniarka-pacjent. Specyficzne problemy związane z chorobą oraz niepełnosprawnością.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: wyjaśniania psychologicznych uwarunkowań zdrowia choroby; identyfikowania problemów i reakcji psychologicznych występujących u ludzi w sytuacjach trudnych i kryzysowych - szczególnie choroby i leczenia; rozumienia istoty stresu i jego wpływu na zdrowie; kreowania właściwej relacji terapeutycznej pielęgniarka-pacjent; dokonywania wyboru stylu komunikowania.

12. Kształcenie w zakresie socjologiiTreści kształcenia: Społeczny model zdrowia. Systemy wsparcia społecznego - zadania pielęgniarki w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych jednostki i grupy społecznej. Społeczne skutki choroby i niepełnosprawności. Szpital jako system społeczny - modele opieki szpitalnej, satysfakcja z opieki. Strukturalne uwarunkowania ról zawodowych lekarza i pielęgniarki. Socjologiczna problematyka relacji pielęgniarka-pacjent. Społeczne i kulturowe problemy umierania, śmierci i sieroctwa.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: wyjaśnienia relacji między strukturami i funkcjami rożnych grup społecznych a stanem zdrowia i przyczynami chorób; identyfikowania kulturowych wyznaczników zachowań w zdrowiu i chorobie; identyfikowania subiektywnych wyznaczników jakości życia osób przewlekle chorych, niepełnosprawnych i w starszym wieku; rozumienia modeli opieki szpitalnej i ich funkcji; rozróżniania roli zawodowej lekarza i pielęgniarki; rozumienia uwarunkowań biologicznych, społecznych i kulturowych umierania, śmierci i sieroctwa.13. Kształcenie w zakresie pedagogikiTreści kształcenia: Wychowanie jako zjawisko społeczne. Środowisko wychowawcze. Filozoficzne podstawy działalności wychowawczej. Cele wychowania jako realizacja wartości osobowych i społecznych. Strategie wychowawcze. Teorie, formy i metody wychowania. Trudności wychowawcze. Kształtowanie środowiska wychowawczego. Edukacja zdrowotna dzieci, młodzieży i dorosłych. Organizacja i metody pracy opiekuńczo-wychowawczej w zakładach opieki.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia zjawiska socjalizacji i wychowania; rozumienia roli środowiska w procesie wychowania; rozpoznawania przydatności teorii, metod i strategii wychowawczych w procesie wychowawczym; wyjaśniania przyczyn trudności wychowawczych; identyfikowania zjawiska przemocy w odniesieniu do dzieci; posługiwania się właściwymi metodami i formami kształcenia w edukacji zdrowotnej dzieci, młodzieży i dorosłych; oceny skuteczności edukacji zdrowotnej.

14. Kształcenie w zakresie prawaTreści kształcenia: System prawa, struktura aktów prawnych, prawa człowieka, wykładnia prawna. Prawo o zakładach opieki zdrowotnej. Prawo ubezpieczeń zdrowotnych. Ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej. Przepisy dotyczące samorządu zawodowego. Prawa pacjenta. Odpowiedzialność w zawodach medycznych - cywilna, karna, pracownicza, zawodowa. Elementy prawa pracy. Kształcenie i doskonalenie zawodowe pielęgniarek. Organizacje pielęgniarskie krajowe i zagraniczne.

13

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia, analizowania i interpretowania regulacji prawnych dotyczących zawodu pielęgniarki; wykorzystywania przepisów prawnych w praktyce; różnicowania odpowiedzialności zawodowej - karnej i cywilnej; rozumienia funkcjonowania systemu ochrony zdrowia; planowania możliwości własnego doskonalenia zawodowego.

B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH1. Kształcenie w zakresie podstaw pielęgniarstwaTreści kształcenia: Uwarunkowania historyczne, teraźniejszość i przyszłość zawodu pielęgniarki. Rola społeczno-zawodowa pielęgniarki. Czynniki wpływające na rozwój pielęgniarstwa. Potrzeby zdrowotne jednostki i ich zaspokajanie. Opieka nad człowiekiem chorym. Modele opieki. Metody gromadzenia informacji - wywiad, obserwacja, pomiar, analiza dokumentacji. Udział pielęgniarki w procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji. Proces pielęgnowania jako metoda pracy pielęgniarki. Zasady i techniki postępowania przy wykonywaniu czynności pielęgniarskich. Rola pielęgniarki w zespole opieki zdrowotnej. Teorie pielęgnowania.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: identyfikowania pojęć z zakresu pielęgniarstwa; rozumienia funkcji zawodowych pielęgniarki; rozpoznawania potrzeb zdrowotnych pacjenta; wykorzystywania w praktyce zawodowej wiedzy dotyczącej pielęgnowania; wykonywania czynności pielęgniarskich zgodnie z obowiązującą procedurą; posługiwania się wywiadem, obserwacją i pomiarami do gromadzenia informacji umożliwiających ocenę stanu pacjenta; współpracy w zespole opieki zdrowotnej; rozpoznawania roli pielęgniarki w zespołach opieki; oceny teorii pielęgnowania.

2. Kształcenie w zakresie filozofii i etyki zawodu pielęgniarkiTreści kształcenia: Relacje filozofii z zawodem pielęgniarki. Koncepcje filozoficzne człowieka. Etyka a moralność. Analiza sytuacji moralnej i procesu podejmowania decyzji moralnej. Wartości, normy i oceny moralne. Etyka w praktyce pielęgniarskiej. Kodeks etyki pielęgniarskiej. Współczesne koncepcje etyczne w praktyce pielęgniarskiej. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki - ich rozwiązywanie.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: odnajdywania elementów filozoficznych w etyce zawodu pielęgniarki; analizowania sytuacji moralnych i dylematów etycznych w pracy zawodowej; identyfikowania podstawowych wartości etycznych; wykorzystywania zasad kodeksu etyki zawodowej w praktyce.

3. Kształcenie w zakresie promocji zdrowiaTreści kształcenia: Paradygmaty zdrowia. Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan zdrowia. Style życia. Promocja zdrowia w systemie opieki zdrowotnej. Ocena stanu zdrowia. Metody kształtowania zachowań zdrowotnych. Rola pielęgniarki w promocji zdrowia.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia i analizowania zachowań umacniających zdrowie lub zagrażających zdrowiu; dokonywania oceny stanu zdrowia pacjenta w kontekście skal, siatek i pomiarów; stosowania elementów epidemiologii opisowej i analitycznej do oceny stanu zdrowia ludności; promowania wzorców zdrowego życia; opracowywania i rozpowszechniania programów promocji zdrowia wśród pacjentów, w rodzinie i w społeczności.

14

4. Kształcenie w zakresie podstawowej opieki zdrowotnejTreści kształcenia: Struktura i zakres świadczeń zdrowotnych w podstawowej opiece zdrowotnej. Zadania zespołu podstawowej opieki zdrowotnej. Rozpoznanie problemów zdrowotnych i społecznych jednostki, rodziny i społeczności lokalnej. Planowanie i realizacja opieki pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania, nauki i pracy. Udział pielęgniarki w realizacji zadań wynikających z programów polityki zdrowotnej.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia struktury, założeń i zadań podstawowej opieki zdrowotnej; identyfikowania form organizacyjnych świadczonych usług przez pielęgniarkę środowiskowo-rodzinną; kontraktowania usług pielęgniarskich; realizowania świadczeń zdrowotnych w ramach podstawowej opieki zdrowotnej; oceny środowiska nauczania i wychowania pod kątem rozpoznawania problemów zdrowotnych dziecka zdrowego, chorego i niepełnosprawnego w tym środowisku; rozumienia istoty pracy zespołowej w podstawowej opiece zdrowotnej; rozumienia roli pielęgniarki.

5. Kształcenie w zakresie położnictwa, ginekologii i pielęgniarstwa położniczo-ginekologicznego

Treści kształcenia: Zapłodnienie i rozwój zarodka ludzkiego. Planowanie rodziny, metody regulacji poczęć, przygotowanie do rodzicielstwa. Metody diagnostyczne ciąży fizjologicznej i ciąży wysokiego ryzyka. Przygotowanie kobiety w ciąży i jej rodziny do porodu. Opieka okołoporodowa - postępowanie położniczo-pielęgnacyjne w porodzie przedwczesnym, fizjologicznym i powikłanym. Pielęgnacja wcześniaka i noworodka po porodzie. Opieka nad położnicą w połogu fizjologicznym i powikłanym. Patologia narządu rodnego - stany zapalne, zakażenia. Niepłodność. Schorzenia nowotworowe narządu rodnego. Schorzenia nowotworowe gruczołu piersiowego, rak piersi. Problemy zdrowotne kobiet w wieku przekwitania.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia celu i zadań opieki przedkoncepcyjnej; rozpoznawania zmian w organizmie kobiety w ciąży fizjologicznej; planowania opieki nad kobietą w ciąży fizjologicznej; rozumienia mechanizmu i okresów porodu fizjologicznego; sprawowania opieki nad kobietą w ciąży fizjologicznej; pielęgnowania kobiety po porodzie, wcześniaka noworodka oraz kobiety w schorzeniach ginekologicznych.

6. Kształcenie w zakresie pediatrii i pielęgniarstwa pediatrycznegoTreści kształcenia: Hospitalizacja jako sytuacja trudna dla dziecka i jego rodziny. Choroby i stany zagrażające życiu i zdrowiu noworodka i wcześniaka. Wady wrodzone. Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny chorób wieku rozwojowego - układu oddechowego, układu krążenia, dróg moczowych, układu pokarmowego oraz krwi. Choroby alergiczne u dzieci - metody diagnostyki i terapii. Przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych. Pielęgnowanie dziecka chorego - rodzaje i formy wsparcia.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia sytuacji trudnej dla dziecka i rodziny wynikającej z choroby i hospitalizacji; rozpoznawania zagrożeń życia u dziecka w każdym okresie jego życia; identyfikowania wad wrodzonych oraz chorób wieku dziecięcego; przygotowywania dziecka do badań diagnostycznych; pielęgnowania dziecka po badaniach; uczestniczenia w diagnozowaniu i leczeniu dziecka; pielęgnowania dziecka w chorobach: układu oddechowego, układu krążenia, układu pokarmowego, układu moczowego oraz krwi; stosowania różnych form wsparcia społecznego w opiece nad dzieckiem i jego rodziną.

15

7. Kształcenie w zakresie interny i pielęgniarstwa internistycznegoTreści kształcenia: Etiologia, patogeneza, obraz kliniczny i pielęgnowanie chorego w schorzeniach: układu krążenia, serca, naczyń krwionośnych, układu oddechowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu moczowego (nerek, pęcherza moczowego), układu kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi. Udział pielęgniarki w diagnostyce i terapii chorób internistycznych.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia etiologii, patogenezy i objawów chorób: układu krążenia, serca, naczyń krwionośnych, układu oddechowego, układu pokarmowego, wątroby, trzustki, układu moczowego, układu kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi; uczestniczenia w diagnozowaniu i leczeniu chorych internistycznych; wykorzystywania wiedzy klinicznej w rozpoznawaniu problemów zdrowotnych i pielęgnowaniu chorych w schorzeniach internistycznych.

8. Kształcenie w zakresie chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznegoTreści kształcenia: Urazy narządu ruchu: rany, stłuczenia, złamania, skręcenia - przyczyny, metody postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Pielęgnowanie chorego po urazach mechanicznych i termicznych. Przygotowanie chorego do chirurgicznych badań diagnostycznych. Zakażenia w chirurgii. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym. Przygotowywanie chorego do zabiegu operacyjnego w chirurgii jednego dnia. Wybrane zagadnienia z chirurgii narządowej. Pielęgnowanie chorego po zabiegu operacyjnym z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia. Metody operacyjne w ramach chirurgii ogólnej i urazowej.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia specyfiki pracy pielęgniarki w chirurgii i w zespole chirurgicznym; przygotowania chorego do zabiegu w zależności od schorzenia chirurgicznego; rozpoznawania urazów narządu ruchu; zaopatrywania ran; zakładania unieruchomienia kończyny w złamaniach i skręceniach; pielęgnowania chorego po amputacji; przygotowywania chorego do badań diagnostycznych w zakresie chirurgii ogólnej i urazowej; pielęgnowania chorego po wykonaniu badań; interpretowania wyników podstawowych badań w kontekście oceny zagrożeń stanu zdrowia i życia chirurgicznie chorego; przygotowywania chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym; pielęgnowania chorego po zabiegach operacyjnych z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i metody operacyjnej; zapobiegania zakażeniom w chirurgii.

9. Kształcenie w zakresie rehabilitacji i pielęgnowania niepełnosprawnychTreści kształcenia: Rodzaje niepełnosprawności. Problemy psychospołeczne osoby niepełnosprawnej i jej rodziny. Współpraca z człowiekiem niepełnosprawnym, jego środowiskiem oraz instytucjami wspierającymi proces rehabilitacji. Cele, zasady i etapy rehabilitacji. Rehabilitacja kompleksowa - lecznicza, zawodowa, społeczna. Zaopatrzenie w sprzęt i pomoce ortopedyczne. Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji niepełnosprawnych. Metody i techniki usprawniania chorych. Integracja osoby niepełnosprawnej w środowisku zamieszkania, pracy, edukacji i wychowania. Rehabilitacja osób niedowidzących. Rehabilitacja osób z uszkodzeniem narządu ruchu.

16

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: określania rodzaju niepełnosprawności oraz celów, etapów i zasad rehabilitacji; rozumienia roli i zadań pielęgniarki w rehabilitacji osób niepełnosprawnych; określania warunków wpływających na skuteczność rehabilitacji niepełnosprawnych; określania zakresu niepełnosprawności; doradzania niepełnosprawnym i ich rodzinom w zakresie zaopatrzenia w sprzęt i pomoce ortopedyczne; stosowania technik i metod usprawniających funkcjonowanie osób niedowidzących i z uszkodzeniem narządu ruchu; współpracy z zespołem terapeutycznym oraz pacjentem i jego rodziną w procesie rehabilitacji.

10.Kształcenie w zakresie geriatrii i pielęgniarstwa geriatrycznegoTreści kształcenia: Proces starzenia w aspekcie biologicznym, psychologicznym i socjoekonomicznym. Cechy fizjologiczne i psychologiczne człowieka w wieku podeszłym. Problemy zdrowotne i psychospołeczne osób w starszym wieku. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób wieku starszego - cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych, zespołu Parkinsona, depresji.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia procesu starzenia w aspekcie biopsychospołeczno-ekonomicznym; wykorzystywania odrębności fizjologicznych i psychologicznych człowieka w wieku podeszłym do planowania opieki; rozpoznawania etiopatogenezy przebiegu chorób wieku podeszłego; leczenia chorób wieku podeszłego; doboru metod i sposobów pielęgnowania osób w wieku podeszłym w zależności od oceny stanu biopsychospołecznego.

11.Kształcenie w zakresie neurologii i pielęgniarstwa neurologicznegoTreści kształcenia: Etiopatogeneza zaburzeń neurologicznych. Metody diagnostyczne w neurologii. Zaburzenia podstawowych funkcji życiowych: krążenia, oddychania oraz świadomości - ich wpływ na funkcje układu nerwowego. Zaburzenia czucia, ruchu i napięcia mięśniowego. Wady wrodzone i nabyte układu nerwowego. Choroby naczyniowe mózgu. Urazy mózgu i uszkodzenia rdzenia kręgowego. Choroby demielinizacyjne. Guzy mózgu. Choroby mięśni i nerwów obwodowych. Pielęgnowanie chorych w schorzeniach układu nerwowego.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia etiopatogenezy zaburzeń neurologicznych; przygotowania chorego do badań diagnostycznych w neurologii; zapewniania opieki po wykonaniu badań; oceny zaburzeń funkcji życiowych u chorego neurologicznie; stosowania skal do oceny stanu świadomości chorego; pielęgnowania chorego z zaburzeniami czucia, ruchu i napięcia mięśniowego; pielęgnowania chorego ze schorzeniami układu nerwowego, z chorobą naczyń mózgu, z guzem mózgu oraz z chorobami demielinizacyjnymi.

12.Kształcenie w zakresie psychiatrii i pielęgniarstwa psychiatrycznegoTreści kształcenia: Rodzaje, etiologia i patogeneza zaburzeń psychicznych. Obraz kliniczny zaburzeń psychicznych. Metody diagnostyki i terapii w psychiatrii. Specyfika opieki nad chorym psychicznie. Komunikowanie z chorym z zaburzeniami psychicznymi. Udział pielęgniarki w profilaktyce, diagnozowaniu i kompleksowej terapii chorób psychicznych z uwzględnieniem farmakologii, psychoterapii i terapii zajęciowej.

17

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia uwarunkowań chorób psychicznych; interpretowania zachowań chorego w relacji do objawów psychopatologicznych; oceny możliwości nawiązania kontaktu z pacjentem; komunikowania się z chorym i jego rodziną; przeprowadzenia psychoedukacji pacjenta i treningu umiejętności społecznych; zapewnienia bezpieczeństwa choremu; zapewnienia opieki choremu.

13.Kształcenie w zakresie anestezjologii i pielęgniarstwa w zagrożeniu życiaTreści kształcenia: Anestezja. Przygotowanie pacjenta do znieczulenia. Pielęgnacja pacjenta po znieczuleniu. Reanimacja krążeniowo-oddechowa. Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy - rozpoznanie stanu zagrożenia życia. Opieka nad chorym nieprzytomnym. Ostre stany choroby - wstrząs, ostra niewydolność krążenia, ostra niewydolność układu oddechowego, ostra niewydolność nerek, zatrucia, urazy wielonarządowe. Pielęgnowanie chorego z dostępem naczyniowym żylnym i tętniczym.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: przygotowania chorego do znieczulenia; pielęgnowania chorego po znieczuleniu; rozpoznawania stanu zagrożenia życia; wykonywania zabiegów ratujących życie choremu; obsługi sprzętu i aparatury monitorującej i leczniczej; zapewnienia opieki choremu w stanie zagrożenia życia; wykonywania badań biochemicznych; interpretowania wyników badań w celu rozpoznania zaburzeń.

14.Kształcenie w zakresie opieki paliatywnejTreści kształcenia: Opieka paliatywna i hospicyjna. Objawy występujące u chorych z zaawansowanym procesem nowotworowym. Komunikowanie się z chorym i jego rodziną. Wsparcie dla rodziny w okresie choroby i żałoby.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: identyfikowania form opieki paliatywnej; rozpoznawania i rozwiązywania problemów zdrowotnych chorego z nowotworem; towarzyszenia choremu i jego rodzinie w okresie choroby, umierania i śmierci.

15.Kształcenie w zakresie ratownictwa medycznegoTreści kształcenia: Organizacja i funkcjonowanie systemu Ratownictwa Medycznego w Polsce i na świecie. Współczesne zagrożenia pochodzenia naturalnego i technicznego. Zabezpieczenie medyczne katastrof. Segregacja medyczna w katastrofach. Ocena stanu pacjenta na podstawie prostych parametrów życiowych. Postępowanie ratownicze w zdarzeniach masowych i katastrofach oraz w sytuacjach szczególnych - skażenia: chemicznego, radiacyjnego i biologicznego. Przygotowanie pacjenta do transportu. Współpraca z jednostkami ratownictwa medycznego.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozumienia organizacji i funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego; określania zagrożeń masowych; dokonywania segregacji poszkodowanych w katastrofach lub zdarzeniach masowych; oceny stanu poszkodowanego; stosowania procedur zabezpieczenia medycznego w sytuacji katastrof; przygotowywania chorego do transportu i zapewnienia mu bezpiecznego transportu.

16.Kształcenie w zakresie dietetykiTreści kształcenia: Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia. Niedożywienie i jego następstwa. Żywienie dojelitowe i pozajelitowe. Elementy żywienia

18

dietetycznego - rodzaje diet. Zróżnicowanie diet dzieci i dorosłych. Żywienie człowieka w różnych stanach chorobowych. Żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem. Udział pielęgniarki w leczeniu żywieniowym.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: oceny stanu odżywienia z wykorzystaniem metod antropometrycznych i biochemicznych; przeprowadzania wywiadu żywieniowego; wyjaśniania rodzaju i następstw niedożywienia; dostosowywania żywienia do potrzeb i wymagań chorych; monitorowania chorego żywionego dojelitowo i pozajelitowo; przekazywania choremu informacji dotyczących żywienia.

17.Kształcenie w zakresie badań w pielęgniarstwieTreści kształcenia: Przedmiot, cel i obszar badań w pielęgniarstwie. Etapy postępowania badawczego. Metody i techniki badań. Zasady interpretowania danych empirycznych. Zasady wnioskowania. Konstrukcja opracowań i projektów. Etyka w badaniach. Elementy prawa autorskiego. Ochrona własności intelektualnej.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: określania obszaru badań w pielęgniarstwie; przygotowywania i wykonywania projektu badawczego zgodnie z procedurą badawczą; określania celu badań i problemów badawczych; doboru metod, technik i narzędzi badawczych; oceny wyników badań; analizy tekstu fachowego; korzystania z literatury fachowej; postępowania zgodnego z zasadami etyki w badaniach.

18.Kształcenie w zakresie zakażeń szpitalnych (a), języka migowego (b) lub zdrowia psychicznego (c)

(a) Treści kształcenia: Epidemiologia zakażeń szpitalnych - źródła i rezerwuar drobnoustrojów w środowisku szpitalnym, drogi szerzenia się zakażeń, zapobieganie i zwalczanie zakażeń szpitalnych. Kontrola zakażeń szpitalnych. Organizacja zespołów. Dezynfekcja jako element zapobiegania zakażeniom szpitalnym. Sterylizacja jako element zwalczania zakażeń szpitalnych. Zakażenia łożyska krwi, zakażenia uogólnione, szpitalne zapalenie płuc i dolnych dróg oddechowych, zakażenia dróg moczowych, zakażenia grzybicze. Monitorowanie zakażeń, analiza epidemiologiczna. Badanie pacjenta przyjętego na oddział. Zasady pobierania materiału do badań bakteriologicznych - wydzieliny z drzewa oskrzelowego, moczu, krwi. Bakteriologiczna analiza bieżąca i okresowa.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozpoznawania i rejestracji zakażeń szpitalnych; analizy przyczyn występowania zakażeń szpitalnych; ochrony pacjentów, siebie i współpracowników przed zakażeniami.

(b) Treści kształcenia: Język migowy w zakresie terminologii medycznej. Porozumiewanie się z osobą głuchoniemą. Znaki daktylograficzne - statyczne, dynamiczne, liczbowe, ideograficzne. Zbieranie informacji o pacjencie. Informowanie pacjenta o postępowaniu diagnostycznym. Podstawowe zabiegi pielęgnacyjne. Powiadamianie rodziny i wzywanie pomocy.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: nawiązywania kontaktu z osobą głuchoniemą; gromadzenia podstawowych informacji o stanie zdrowia pacjenta; informowania osoby głuchoniemej o proponowanych i podejmowanych działaniach medycznych.

(c) Treści kształcenia: Zdrowie psychiczne jako funkcja rozwoju psychicznego. Konstrukcje osobowości - ich wpływ na zdrowe zachowanie. Emocje a zdrowe

19

zachowanie. Efektywne komunikowanie a zdrowe zachowanie. Promocja zdrowia psychicznego.Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: rozpoznawania potrzeb w zakresie zdrowia psychicznego; analizowania emocji własnych oraz emocji innych osób; konstruktywnego radzenia sobie ze stresem; propagowania zdrowego życia; podejmowania działań z zakresu promocji zdrowia psychicznego.

IV. PRAKTYKIZajęcia praktyczne i praktyki powinny odbywać się w zakładach opieki zdrowotnej oraz w placówkach nauczania i wychowania. Powinny one obejmować kształcenie i doskonalenie umiejętności niezbędnych do uzyskania kwalifikacji zawodowych.

V.   INNE WYMAGANIA1. Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu wychowania

fizycznego - w wymiarze 60 godzin, którym można przypisać do 2 punktów ECTS; języków obcych - w wymiarze 120 godzin, którym należy przypisać 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej - w wymiarze 30 godzin, którym należy przypisać 2 punkty ECTS. Treści kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji - powinny stanowić co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych (ECDL - European Computer Driving Licence).

2. Programy nauczania powinny obejmować, co najmniej jeden z zakresów kształcenia wymienionych w pkt 18 treści kierunkowych.

3. Egzamin dyplomowy, po złożeniu pracy dyplomowej, powinien obejmować sprawdzenie zasobu wiedzy i umiejętności praktycznych.

4. Uczelnia może realizować program bez udziału nauczyciela akademickiego w grupie treści podstawowych po 15 godzin i w grupie treści kierunkowych po 30 godzin z każdego zakresu.

4. FORMY STUDIÓW I WARUNKI REKRUTACJIInstytut Pielęgniarstwa prowadzi kształcenie na poziomie licencjackim w systemie studiów:

stacjonarnych dla absolwentów szkół ponadgimnazjalnych, niestacjonarnych studiów zawodowych przeznaczonych dla pielęgniarek

posiadających świadectwo dojrzałości i będących absolwentami liceów medycznych oraz medycznych szkół zawodowych kształcących w zawodzie pielęgniarki.

Kandydat ubiegający się o przyjęcie na studia składa następujące dokumenty:

1. kwestionariusz osobowy (automatycznie drukowany po zarejestrowaniu się przez system IRK); 

2. oryginał lub odpis świadectwa dojrzałości i świadectwa ukończenia szkoły średniej; 

3. kserokopię dowodu osobistego obustronną (oryginał do wglądu); 

20

4. trzy fotografie o wym. 35 x 45 mm (pozostałe wymagania jak w przypadku fotografii cyfrowej) na odwrocie podpisane imieniem i nazwiskiem, jedna przyklejona do kwestionariusza; 

5. fotografię cyfrową zapisaną na płycie CD (szczegółowe wymagania) 6. w przypadku laureatów i finalistów olimpiad przedmiotowych, zaświadczenie

wydane przez właściwy Komitet Główny Ogólnopolskich Olimpiad Przedmiotowych (ważność 2 lata); 

7. zaświadczenie lekarskie wydane przez lekarza medycyny pracy, stwierdzające zdolność kandydata do podjęcia studiów w PPWSZ na wybranym kierunku (automatycznie drukowane po zarejestrowaniu się  przez system IRK);

8. dowód uiszczonej opłaty za postępowanie kwalifikacyjne9. W przypadku kandydatów na kierunek pielęgniarstwo studia niestacjonarne

"pomostowe"   dodatkowo należy złożyć:

a) dyplom ukończenia szkoły medycznej średniej lub pomaturalnejb) aktualne zaświadczenie o zatrudnieniu;c) kserokopię prawa wykonywania zawodu pielęgniarki/pielęgniarza (oryginał do wglądu).

Szczegółowe zasady rekrutacji:Konkurs świadectw (w przeliczeniu na punkty):„Nowa matura":punkty uzyskane w czasie egzaminu maturalnego z części pisemnej na poziomie podstawowym lub rozszerzonym z przedmiotów: biologia oraz jeden (wyżej oceniony) spośród pięciu: chemia, fizyka i astronomia, język polski, język obcy nowożytny, matematyka;„Stara matura":średnia arytmetyczna (dwa miejsca po przecinku) wyliczana z ocen końcoworocznych ze świadectwa dojrzałości (bądź świadectwa ukończenia szkoły średniej) z przedmiotów: biologia oraz jeden (wyżej oceniony) spośród czterech: chemia, fizyka, język polski, język obcy nowożytny; oceny z egzaminu dojrzałości nie są brane pod uwagę.

Zasady przyznawania punktów w postępowaniu kwalifikacyjnym:

W postępowaniu kwalifikacyjnym przyznaje się następującą ilość punktów w przypadku kandydatów z „nową maturą":

a) przy ustalaniu liczby punktów przyjmuje się, że wyniki procentowe stosowane przy ocenianiu zostaną zastąpione punktami ustalonymi według zasady, że 1% = 1 punkt, przy czym warunkiem zaliczenia punktów za dany przedmiot jest uzyskanie minimum 30% punktów na poziomie podstawowym lub rozszerzonym;

b) w przypadku zdawania matury na poziomie podstawowym liczbę punktów mnoży się przez współczynnik 0,5, a w przypadku poziomu rozszerzonego przez 1,0;

c) jeżeli kandydat nie wybrał wymaganego przedmiotu na egzaminie maturalnym otrzymuje 0 punktów z tego przedmiotu.

Zgodnie z Uchwałą nr 20/2008 Senatu PPWSZ w Nowym Targu z dnia 30 maja 2008 roku laureaci i finaliści olimpiad przedmiotowych szczebla centralnego po

21

złożeniu odpowiedniego zaświadczenia zostaną przyjęci na studia w pierwszej kolejności. Zaświadczenia uwzględniane będą przez 2 lata od daty udziału w olimpiadzie.

Szczegółowych informacji o rekrutacji udziela Dział Nauczania i Spraw Studenckich Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targuul. Kokoszków 71 34-400 Nowy Targpokój nr 223 lub 223atelefon: (18) 26 10 712 lub (18) 26 10 702e-mail: [email protected]

5.CELE KSZTAŁCENIA I FUNKCJE ZAWODOWE PIELĘGNIAREKDr n. med. Anita Orzeł-Nowak Mgr piel. Krystyna Buławska

Pielęgniarstwo jest działalnością praktyczną i jako młoda dyscyplina naukowa rozwija się na styku nauk medycznych i humanistycznych. Pielęgnowanie to profesjonalne pomaganie i towarzyszenie człowiekowi i grupie ludzi zdrowych i chorych w kształtowaniu umiejętności samoopieki i samopielęgnacji w celu utrzymania komfortu życia codziennego w zdrowiu i w życiu z chorobą,Kształcenie pielęgniarek na poziomie licencjackim uwarunkowane jest obok znacznego postępu w dziedzinie nauk medycznych jak i społecznych, rozwojem pielęgniarstwa jako nauki, zmianami w systemie ochrony zdrowia oraz zmianą społecznych oczekiwań wobec zawodu pielęgniarskiego.

Celem kształcenia pielęgniarek jest: przygotowanie absolwenta do podejmowania profesjonalnej opieki

pielęgniarskiej w stosunku do wszystkich odbiorców usług medycznych w zdrowiu, chorobie i niepełnosprawności zgodnie z zadaniami wynikającymi z zawodowych funkcji pielęgniarek,

wyposażenie w umiejętności planowania i realizowania działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych,

22

przygotowanie do samodzielnego opracowywania i realizowania edukacji zdrowotnej w stosunku do człowieka zdrowego i chorego,

kształtowanie umiejętności współpracy z zespołem terapeutycznym, przygotowanie do udziału w realizacji polityki zdrowotnej, uwrażliwienie na dostarczanie opieki pielęgniarskiej zgodnej z zasadami etyki

zawodowej, przygotowanie Studenta do samokształcenia i ponoszenia odpowiedzialności

za proces kształcenia, przygotowanie absolwenta do podejmowania kształcenia w systemie

doskonalenia zawodowego pielęgniarek oraz uzyskiwania specjalności zawodowych,

przygotowanie absolwenta do kontynuowania nauki na dwuletnich studiach magisterskich.

Funkcje zawodowe pielęgniarki: funkcje bezpośrednie-związane z pracą z pacjentem: opiekuńcza,

wychowawcza, promująca zdrowie, profilaktyczna, terapeutyczna, rehabilitacyjna,

funkcje pośrednie-związane z pracą na rzecz zawodu: badawcza, organizacyjna, kształcąca.

Współczesne pielęgniarstwo obok działań zapewniających opiekę o wysokim standardzie indywidualnemu człowiekowi, rodzinie i grupie społecznej ukierunkowane jest także na:

prowadzenie badań naukowych, rozwój profesji pielęgniarskiej, inicjowanie i wspieranie działań w społeczności lokalnej na rzecz

potęgowania, umacniania, zapobiegania i przywracania zdrowia oraz pomoc w przystosowaniu do życia z chorobą i niepełnosprawnością.

6. ORGANIZACJA KSZTAŁCENIAMgr piel. Krystyna BuławskaDr n. med. Wioletta Ławska

Rok akademicki podzielony jest na dwa semestry: zimowy i letni.

Każdy z semestrów obejmuje 15 tygodni nauki, w dwóch ściśle ze sobą powiązanych, jednocześnie realizowanych działaniach edukacyjnych: zajęć

23

teoretycznych i zajęć praktycznych.

W całym cyklu kształcenia zajęcia dydaktyczne prowadzone przez nauczycieli akademickich obejmują 2865 godzin, w tym zajęcia:

teoretyczne - 1765 godz.praktyczne - 1100 godz.

Zajęcia teoretyczne odbywają się w formie: wykładów, ćwiczeń i seminariów w budynku Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu przy ul. Kokoszków 71.

Zajęcia praktyczne pod kierunkiem nauczycieli akademickich odbywają się w zakładach opieki zdrowotnej oraz placówkach nauczania i wychowania na terenie Nowego Targu, Rabki i Raby Wyżnej.

Celem zajęć jest: zintegrowanie wiedzy teoretycznej z przedmiotów pielęgniarskich w

kontekście praktycznej działalności zawodowej (uzasadnienie praktyczne przekazywanych treści przedmiotowych)

poznanie specyfiki pracy pielęgniarki z indywidualnym pacjentem lub grupą w różnym stanie i przebywających w różnych środowiskach,

kształtowanie umiejętności doboru metod, sposobów i technik stosowanych w pielęgnowaniu (w zależności od oceny stanu pacjenta, warunków i organizacji pracy w oddziałach i w środowisku).

kształtowanie działań i złożonych umiejętności praktycznych dotyczących planowania pracy, organizowania pracy, rozwiązywania problemów zawodowych, podejmowania decyzji,

ukształtowanie umiejętności pracy w zespole, całościowego interpretowania i rozwiązywania problemów pielęgniarskich.

Praktyka zawodowa tj. wakacyjna i semestralna organizowana jest w zakładach opieki zdrowotnej, zakładach opiekuńczych oraz w placówkach nauczania i wychowania w Nowym Targu, Rabce, Krakowie. Opiekę merytoryczną nad realizacją praktyk sprawują pielęgniarki z ramienia zakładu, w którym odbywa się praktyka, natomiast z ramienia uczelni opiekunowie praktyk. Praktyka zawodowa stanowi 1200 godzin tj. 30 tygodni w całym cyklu kształcenia.

Celem praktyk jest:systematyczne doskonalenie umiejętności praktycznych poprzez:

kształtowanie umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów pielęgnacyjnych,

kształtowanie podstawowych umiejętności zawodowych, kształtowanie umiejętności praktycznych umacniania i potęgowania zdrowia

oraz zapobiegania chorobom w zakładach opieki zdrowotnej i w środowisku domowym.

umiejętność organizacji pracy i stanowiska pracy, dobór metod pracy i sposobów pielęgnowania wspólnie z opiekunem praktyk, ocenę poprawności stosowanych metod i wyników pracy, przygotowywanie do samodzielnej pracy pielęgniarskiej poprzez:

24

doskonalenie umiejętności współpracy w zespole pielęgniarek i w zespole terapeutycznym,

stwarzanie warunków do prowadzenia pracy badawczej związanej z przygotowaniem prac licencjackich.

Zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe prowadzone są w środowisku ludzi zdrowych, chorych i niepełnosprawnych w warunkach:

domowych, szpitalnych, sanatoryjnych, w domach opieki społecznej.

Samokształcenie w liczbie 750 godzin realizowane jest jako nauka własna studenta bez nauczyciela.

7. POTENCJALNE MIEJSCE ZATRUDNIENIA ABSOLWENTÓWAbsolwent po uzyskaniu prawa wykonywania zawodu pielęgniarki może być zatrudniony w:

szpitalach zakładach podstawowej opieki zdrowotnej zakładach pielęgnacyjno – opiekuńczych ośrodkach opieki paliatywno-hospicyjnej domach opieki społecznej

8. PLAN NAUCZANIA – PLAN STUDIÓW.

Kształcenie na poziomie licencjackim w systemie studiów dziennych trwa 3 lata (VI semestrów).

Zajęcia teoretyczne 1765 godzinZajęcia praktyczne 1100 godzinPraktyka 1200 godzinSamokształcenie 750 godzinRazem 4815 godzin

25

Plan studiów I roku PLAN STUDIÓW - Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu

3-letnie studia stacjonarne I stopnia kierunek: PIELĘGNIARSTWO-od roku ak. 2007/08 ze zmianami w roku akadem. 2009/2010 ROK I

Lp. PRZEDMIOT RAZEM

SEMESTR ISEMESTR II

FORMA ZAKOŃCZENIA

ZAJĘĆ

wykład semin. ćwicz. Zajęcia

prakt.Praktyka zawod.

B/nauczyci

ela

punkt. kredyt. ECTS

wykład semin. ćwicz. Zajęcia prakt.

Praktyka zawod.

B/nauczyci

ela

punkt. kredyt. ECTS

Semestr I

Semestr II

1. Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki 90 45 15 - - - 30 4 - - - - - - - Z/O

2. Anatomia 75 15 - 15 - - - 3 15 - 15 - - 15 3 E3. Fizjologia 75 15 - 15 - - - 3 15 - 15 - - 15 3 E

4. Patologia 30 - - - - - - - 30 - - - - - 3 Z5. Biochemia i biofizyka 45 30 - - - - 15 1 - - - - - Z/O6. Genetyka 45 - - - - - - - 30 - - - - 15 1 Z/O7. Zdrowie publiczne 105 40 15 - - - 10 4 20 15 - - 5 1 E8. Psychologia 60 30 15 - - - 15 2 - - - - - - - E9. Socjologia 45 30 - - - - 15 1 - - - - - - - Z/O10. Podstawy pielęgniarstwa 365 70 - 100 - - - 10 15 10 60 80/2* 120/

w 30 9 E11. Pedagogika 60 30 15 - - - 15 1 - - - - - - - Z/O12. Promocja zdrowia 80 - - - - - - - 20 10 - 20 - 30 3 Z/O13. Podstawowa opieka

zdrowotna 110 - - - - - - - 30 - - 80/1* 120/w - 6 Z/O

14. Dietetyka 45 15 - - - - 30 2 - - - - - - - Z/O15. Język obcy 40 - - 20 - - - 1 - - 20 - - - 1 Z Z16. Wychowanie fizyczne 60 - - 30 - - - 1 - - 30 - - - 1 Z Z/O

R A Z E M: 1330 320 60 180 130 33 175 35 140 180 240 110 31

17.1

Praktyka zawodowa 240 O G Ó Ł E M: 1570 Semestr I- 15 tyg. teoriaSemestr II- 12 tyg. teorii, 3 tyg. zajęcia praktyczne, 6 tyg. praktyka wakacyjna

26

Plan studiów II rokuPLAN STUDIÓW- Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Targu3 -letnie studia stacjonarne I stopnia kierunek: PIELĘGNIARSTWO ROK II

Lp. PRZEDMIOT RAZEM

SEMESTR IIISEMESTR IV

FORMA ZAKOŃCZENIA

ZAJĘĆ

wykład semin. ćwicz. Zajęcia prakt.

Praktyka zawod.

B/nauczyci

ela

punkt. kredyt. ECTS

wykład semin. ćwicz. Zajęcia prakt.

Praktyka zawod.

B/nauczyciela

punkt. kredyt. ECTS

Semestr III

Semestr IV

1. Patologia 45 30 - - - - 15 3 - - - - - - - E2. Mikrobiologia i parazytologia 60 45 - - - - 15 2 - - - - - - - Z/O3. Radiologia 30 15 - - - - 15 1 - - - - - - - Z/O4. Farmakologia 60 25 - - - - - 3 20 - - - - 15 1 E5. Badanie fizykalne 45 15 - 15 - - 15 2 - - - - - - - Z/O6. Prawo 30 - - - - - - - 15 - - - - 15 1 Z/

O7. Pediatria i

pielęgniarstwo pediatryczne 250 -- -

- - - 3030

- - 160/3* -

30 10 E8. Interna i

pielęgniarstwo internistyczne 210 3030 - -

120/2* 30 11 -

- -160/

w- 2 E

9. Badania w pielęgniarstwie 60 20 - 10 - 30 3 - - - - - - - Z/O10.Chirurgia i

pielęgniarstwo chirurgiczne 210 - - - - - - - 3030

- - 120/2*

160/w

30 13 E11.Położnictwo, ginekologia i

pielęgniarstwo położniczo-ginekologiczne

140 1515

- - 80/1* - 30 4 - - - - 40/s -

1 Z/0

12

Podstawowa opieka zdrowotna 85 15 - - 40/1* - 30 2 - - - - - - - E

13

Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne 155 - - - - - - - 20

25 - - 80/1* - 30 4 Z/O

14

Język obcy 50 - - 20 - - - 1 - - 30 - - - 1 Z Z

R A Z E M: 1430 255 45 240 180 32 200 30 360 360 12

0 3315

Praktyka zawodowa 360

27

O G Ó Ł E M: 1790 Semestr III - 11 tyg. teoria , 4 tyg. zajęcia praktyczneSemestr IV - 9 tyg. teoria, 6tyg. zajęcia praktyczne , 9tyg. praktyka wakacyjnaPlan studiów III roku

3-letnie studia stacjonarne I stopnia kierunek: PIELĘGNIARSTWO ROK III

Lp. PRZEDMIOT RAZEM

SEMESTR V SEMESTR VI FORMA ZAKOŃCZENIA ZAJĘĆ

wykład semin. Ćwicz. Zajęcia prakt.

Praktyka zawod.

B/nauczyci

ela

punkt. kredyt. ECTS

wykład semin. Ćwicz. Zajęcia

prakt.Praktyka zawod.

B/nauczyciela

punkt. kredyt. ECTS

Semestr V

Semestr VI

1. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne - - - - - - - - - - - - 80/s - 3

2. Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych 140 15

15 - - 80/1* - 30 4 - - - - 80/s - 3 Z/O3. Neurologia i

pielęgniarstwo neurologiczne 155 2025

- - 80/1* - 30 6 - - - - 80/s - 3 E4. Psychiatria i

pielęgniarstwo psychiatryczne 155 2025

- - 80/1* - 30 5 - - - - 40/s - 3 E

5. Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia 115 20

25 - - 40 - 30 5 - - - - 40/s - 3 E

6. Opieka paliatywna 85 15 - - 40 40/s 30 6 - - - - - - - Z/O7. Ratownictwo medyczne 55 25 - - - - 30 3 - - - - - - - Z/O8. Pediatria i pielęgniarstwo

pediatryczne - - - - - - - - - - - - 160/s - 4

9. Podstawowa opieka zdrowotna - - - - - - - - - - - - 80/s - 310. Przedmiot do wyboru:

Zakażenia szpitalneJęzyk migowyPromocja zdrowia psychicznego

60 30 - - - - 30 1 - - - - - - - Z/O

11. Technologia informacyjna 30 - - 30 - - -- 2 - - - - - - - Z/O12. Seminarium licencjackie 30 - 15 - - - - - - 15 - - - - 10 Z Z/O13. Język obcy 30 - - 30 - - - 1 - - - - - - - Z/O14.

Egzamin dyplomowy --

- - - - - - - - - - - - -- -

część teoretycznaczęść praktyczna

R A Z E M: 855 235 15 60 320 40 210 33 15 560 32

28

16. Praktyka zawodowa 600 O G Ó Ł E M: 1455Zajęcia teoretyczne - 1765 Legenda:Zajęcia praktyczne - 1100 *- liczba tygodni zajęć praktycznych zblokowanych Praktyka zawodowa - 1200 s- praktyka semestralnaBez nauczyciela - 750 w – praktyka wakacyjnaOgółem liczba godzin: 4815 (punkty ECTS 194) Semestr V – 11 tyg. teoria , 3 tyg. zajęcia praktyczne , 1 tyg. praktyka semestralnaSemestr VI – 14tyg. praktyka semestralna

Plan studiów - Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym TarguKierunek Pielęgniarstwo- studia I stopnia niestacjonarne

Ścieżka AB- 2 -semestralne studia zawodowe dla absolwentów liceów medycznych od roku akademickiego 2010/2011 (Rozporządzenie

Ministra Zdrowia z dnia 12 kwietnia 2010 r. Dz. U. 2010 nr 65 poz. 420)

Lp. Nazwa przedmiotu Forma

zaliczeń

Godz.

razem

Godziny zajęć Rozkład godzin w czasie studiów

WĆw/Sem

ZP PZI rok

1 sem 2 semw ć/s z

p pz w ć/s zp pz

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

1 Filozofia i etyka zawodu Zal z o 15 15 152 Elementy anatomii z fizjologią Egzamin 20 20 203 Biochemia i biofizyka Zal. O. 10 10 104 Farmakologia Zal. O. 10 10 105 Pedagogika Zal. O. 15 15 156 Psychologia Zal. O. 10 10 107 Radiologia Zal. O. 10 10 108 Prawo Zal. O. 15 15 159 Badanie fizykalne Zal. O. 25 15 10 15 10

10 Zdrowie publiczne Zal. O. 10 10 10

29

11 Mikrobiologia i parazytologia Zal. O. 10 10 1012 Podstawy pielęgniarstwa Egzamin 15 15 15

13 Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia Egzamin 70

20(10+1

0)10 40 20 10 40

14 Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Egzamin 10020

(10+10)

10 70 70 20 10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

15 Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne Egzamin 10520

(10+10)

10 75 75 20 10

16 Interna i pielęgniarstwo internistyczne Egzamin 10020

(10+10)

10 70 70 20 10

17 Badania w pielęgniarstwie Zal. O. 10 10 1018 Seminarium licencjackie Zal. O. 20 20 10 10

19 Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne Egzamin 100

15(5+10

)10 75 15 10 75

20 Opieka paliatywna Zal. O. 60 15 10 35 15 10 35

21 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Egzamin 10520

(10+10)

10 75 75 20 10

22 Podstawowa opieka zdrowotna Zal. O. 105 20 10 75 20 10 75

23Przedmiot do wyboru:-język migowy-zakażenia szpitalne-promocja zdrowia psychicznego

Zal. O. 10 10 10

24 Promocja zdrowia Zal. O. 35 10 10 15 10 10 15

25 Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Egzamin 55 10 10 35 10 10 35

26 Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych Zal. O. 100 15 10 75 75 15 10

30

27 Ratownictwo medyczne Zal. O. 10 10 1028 Dietetyka Zal. O 10 10 10

Razem 1160 380 30 110

640

175 20 1

0380

205 10 10

0260

585 5751160 1160

ZP- zajęcia praktycznePZ- praktyka zawodowaZajęcia teoretyczne - 410 godzinZajęcia praktyczne - 110 godzinPraktyka zawodowa – 640 godzin Ogólna liczba 1160 godzin

Plan studiów - Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym TarguKierunek Pielęgniarstwo- studia I stopnia niestacjonarne

C - 3-semestralne studia zawodowe dla absolwentów dwuletnich medycznych szkół zawodowych

od roku akademickiego 2010/2010

Lp. Nazwa przedmiotu

Forma zalicze

ń

Godz.

razem

Godziny zajęć Rozkład godzin w czasie studiów

B/N W

Ćw.

Sem

ZP PZ

I rok II rok1 sem 2 sem 3 sem

w ć/s

zp

pz w ć/

szp

pz w ć/

szp

pz

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1

213

14 15 1

617

18 19 2

021

31

1 Filozofia i etyka zawodu Zal z o 20 5 15 15

2 Elementy anatomii z fizjologią Egzamin 40 40 40

3 Genetyka Zal. z o 10 10 10

4 Biochemia i biofizyka Zal. z o 10 10 105 Patologia Egzamin 30 10 20 206 Pedagogika Zal. z o 20 5 15 157 Psychologia Zal. z o 30 15 15 158 Radiologia Zal. z o 15 5 10 109 Socjologia Zal. z o 20 20 20

10 Prawo Zal. z o 15 15 1511 Badanie fizykalne Zal. z o 30 5 15 10 15 1012 Zdrowie publiczne Zal. z o 90 20 70 35 35

13 Mikrobiologia i parazytologia Zal. z o 30 30 30

14 Podstawy pielęgniarstwa Egzamin 180 5 15 10 30 120 15 10 3

0120

15Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia

Egzamin75 25

(15+10) 10 40 25 10 40

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1

6 17 18 19 2

0 21

16Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne

Egzamin190

2020

(10+10)

10 140 20 1

0140

17 Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne Egzamin

15010

20(10+10)

10 110 20 1

0110

18 Interna i pielęgniarstwo internistyczne Egzamin

19020

20(10+10)

10 140 20 1

0140

32

19

Przedmiot do wyboru:-język migowy-zakażenia szpitalne-promocja zdrowia psychicznego

Zal. z o 15 5 10 10

20. Badania w pielęgniarstwie Zal. z o 20 5 15 15

21 Seminarium licencjackie Zal. z o 20 20 10 10

22Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne

Egzamin160

2020

(10+10)

10 110

20

10

110

23 Opieka paliatywna Zal. z o 95 15 10 70 15

10 70

24 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Egzamin

19020

20(10+10)

10 140 20 1

0140

25 Podstawowa opieka zdrowotna Zal. z o 190 10 20 10 15

0 20 10

150

26Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo- ginekologiczne

Zal. z o140 20

(10+10)

10 110 20 1

0110

27 Promocja zdrowia Zal. z o 145 25 40 80 25 40 80

28Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne

Egzamin120

2020

(10+10)

10 70 20

10 70

29Rehabilitacja i pielęgniarstwoniepełnosprawnych

Zal. z o140

5 15 10 110

15

10

110

30 Ratownictwo medyczne Zal. z o 15 15 15

31 Dietetyka Zal. z o15

15 15

24205

595 50 170

1390

290

20 70

200

235

20 60

680

70

10 40

510

33

10 580 995 630

1575 630

ZP- zajęcia praktyczne Zajęcia teoretyczne - 850 godzin PZ- praktyka zawodowa Zajęcia praktyczne - 170 godzinB/N- bez nauczyciela / samokształcenie Praktyka zawodowa - 1390 godzin Ogólna liczba - 2410 godzin

Plan studiów- Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym TarguKierunek Pielęgniarstwo- studia I stopnia niestacjonarne

Ścieżka D – 2 -semestralne studia zawodowe dla absolwentów dwuipółletnich medycznych szkół zawodowychod roku akademickiego 2010/2011

Lp. Nazwa przedmiotu Formy zaliczeń

Godz.

razem

Godziny zajęć Rozkład godzin w czasie studiów

B/N W

Ćw/

Sem

ZP PZ

I rok1 sem. 2 sem.

w ć/s

zp pz w ć/

s zp pz

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

1 Filozofia i etyka zawodu Zal z o 20 5 15 152 Elementy anatomii z fizjologią Egzamin 40 40 403 Biochemia i biofizyka Zal. O. 10 10 104 Genetyka Zal. O. 10 10 105 Patologia Egzamin 30 10 20 206 Pedagogika Zal. O. 20 5 15 157 Psychologia Zal. O. 15 15 158 Radiologia Zal. O. 15 5 10 10

34

9 Prawo Zal. O. 10 10 1010 Badanie fizykalne Zal. O. 30 5 15 10 15 1011 Zdrowie publiczne Zal. O. 45 10 35 3512 Mikrobiologia i parazytologia Zal. O. 30 30 30

13 Podstawy pielęgniarstwa Egzamin 124 5 15 4 100 15 4 10

0

14 Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia Egzamin 70

20 (10+10)

10 40 20 10 40

15 Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Egzamin 19010 20

(10+10)

10 150

150 20 10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

16 Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne Egzamin 12020

(10+10)

10 90 90 20 10

17 Interna i pielęgniarstwo internistyczne Egzamin 19010 20

(10+10)

10 150

150 20 10

18Przedmiot do wyboru:-język migowy-zakażenia szpitalne-promocja zdrowia psychicznego

Zal. O. 15 5 1010

19 Badania w pielęgniarstwie Zal. O. 20 5 15 1520 Seminarium licencjackie Zal. O. 20 20 10 10

21 Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne Egzamin 120

10 20(10+10)

10 80 20 10 80

22 Opieka paliatywna Zal. O. 95 15 10 70 15 10 70

23 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Egzamin 19010 20

(10+10)

10 150

150 20 10

24 Podstawowa opieka zdrowotna Zal. O. 90 20 70 20 70

25Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo-ginekologiczne

Zal. O. 10020

(10+10)

80 80 20

35

26 Promocja zdrowia Zal. O. 105 25 40 40 25 40 40

27 Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Egzamin 80

20(10+10)

10 50 20 10 50

28 Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych Zal. O. 150 15 15 10 11

0 15 10 110

29 Ratownictwo medyczne Zal. O. 15 15 1530 Dietetyka Zal. O 15 15 15

Razem 1984

110 530 44 12

01180

265 24 4

0760

265 20 80 42

01984 1984 1089 785

ZP- zajęcia praktycznePZ- praktyka zawodowaB/N – bez nauczyciela/ samokształcenie

Zajęcia teoretyczne - 684 godzinZajęcia praktyczne - 120 godzinPraktyka zawodowa – 1180 godzin Ogólna liczba - 1984 godzin

36

9. SZCZEGÓŁOWY PROGRAM STUDIÓW

Rok I FILOZOFIA I PODSTAWY ETYKI ZAWODUAutor programu: dr n. med. Ewa Ziarko

1.Cel ogólny kształceniaOpanowanie przez Studentów podstawowej wiedzy z zakresu filozofii i etyki zawodu pielęgniarki.

Cele szczegółowe – Student: scharakteryzuje główne kierunki filozoficzne i przedstawi ich twórców, zinterpretuje najważniejsze koncepcje filozoficzne człowieka, opanuje wiedzę z zakresu współczesnej etyki obowiązującej w praktyce

pielęgniarskiej, pozna i uzasadni stosowanie kodeksu deontologicznego współczesnej

pielęgniarki, zaplanuje rozwiązanie sytuacji, w której wystąpił dylemat etyczny z

wykorzystaniem procesu refleksyjnego myślenia.

2.Liczba godzin:90 godzin w tym:

45 godz. wykładów,15 godz. ćwiczeń,30 godz. samokształcenia.

Liczba ECTS - 4 pkt.

3.Treści programowe:Wykłady:

Podstawowe kierunki, systemy filozoficzne i ich twórcy. Najważniejsze koncepcje filozoficzne człowieka. Historia filozofii w koncepcji J. Tischnera. Etyka jako teoria moralności – jej przedmiot i podstawowe pojęcia. Etyka medycyny i zawodu pielęgniarskiego. Rodowód historycznej etyki pielęgniarskiej. Rola Florencji Nightingale. Współczesne koncepcje etyczne w praktyce pielęgniarskiej. Zasady etyczne obowiązujące w praktyce pielęgniarskiej. Prawa człowieka, prawa pacjenta. Etyka w badaniach naukowych.

Ćwiczenia: Etyka w praktyce pielęgniarskiej, wartości, zasady, normy i oceny moralne. Analiza kodeksów etyki pielęgniarskiej: Kodeksu Etyki Zawodowej

Pielęgniarki i Położnej Rzeczypospolitej Polskiej oraz Kodeksu etyki dla pielęgniarek ICN.

Prawa człowieka, prawa pacjenta – analiza Karty praw Pacjenta Etyka w pielęgniarskich badaniach naukowych. Metoda refleksyjnego myślenia w praktyce pielęgniarskiej. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki i ich rozwiązywanie.

37

Samokształcenie:Sens życia, szczęście i cierpienie. Filozofia niesprawności, umierania i śmierci. Zagrożenia bytu współczesnego człowieka w kontekście filozoficzno-etycznym. Dylematy etyczne współczesnej medycyny.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po I semestrze.

5. Literatura:1. Fray S. T., Johnstone M., J.: Etyka w praktyce pielęgniarskiej. Zasady

podejmowania decyzji etycznych. Wydawnictwo Makmed, Warszawa-Lublin 2009

2. Górajek –Jóźwik J. (red.): Filozofia i teorie pielęgniarstwa. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007

3. Kodeks Etyki Zawodowej. Małopolska Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych, Kraków 2005

4. Konstańczak S.: Etyka pielęgniarska. Wydawnictwo Difim, Warszawa 20105. Kulczyńska T.: Etyka zawodowa pielęgniarki, Pielęgniarka Polska 1957, nr 4-

10.6. Nawrocka A.: Etos w zawodach medycznych. Wydawnictwo WAM, Kraków

20087. Poznanska S.: U podstaw etyki pielęgniarskiej, Pielęgniarstwo 2000, nr

6/1998, nr l - 6/1999, nr 1 – 3/2000.8. Przewodnik etyczny w pielęgniarskich badaniach naukowych. PTP. Warszawa

19989. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa.

Założenia Teoretyczne. Tom I. Wydawnictwo Czelej, Lublin 200410.Wrońska I., Mariański J.: Etyka w pracy pielęgniarskiej. Wydawnictwo Czelej,

Lublin 2002.11.Ziarko E. (red.): Przewodnik dydaktyczny dla pielęgniarek – opiekunów

praktyk zawodowych. Wydawnictwo Skrzat, Kraków 2005

ANATOMIAAutorzy programu: dr hab. n. med. Iwon Grys, prof. PPWSZ

dr n. med. Ireneusz Gądek1.Cel ogólny kształcenia:Zapoznanie Studentów z budową anatomiczną człowieka, w zakresie podstawowym.

Cele szczegółowe – Student: pozna najistotniejsze szczegóły budowy organizmu ludzkiego.

2. Liczba godzin:75 godzin w tym:

30 godz. wykładów,30 godz. ćwiczeń,15 godzin samokształcenia.

Liczba ECTS- 6 pkt.

38

3.Treści programowe: Wykłady:

Miejsce człowieka w ekosystemie. Ogólna budowa człowieka. Czaszka. Budowa połączeń kości. Obręcz kończyny górnej. Kości kończyny górnej. Obręcz kończyny dolnej.

Kości kończyny dolnej. Centralny układ nerwowy - budowa: mózgu i rdzenia kręgowego. Architektura układu kostnego. Kręgosłup. Klatka piersiowa. Ogólne informacje o mięśniach: mięśnie szkieletowe, mięśnie gładkie.

Mięśnie: głowyi szyi, klatki piersiowej i ściany brzucha, kończyny górnej i kończyny dolnej.

Układ krążenia: krew, limfa; budowa: serca, naczyń krwionośnych i chłonnych, śledziony.

Układ oddechowy: budowa dróg oddechowych, budowa miąższu płucnego. Układ trawienny: część : Żołądek i jelito cienkie, jelito grube. Budowa trzustki

i wątroby. Układ moczowo-płciowy – budowa: nerek, dróg moczowych, narządów

płciowych. Narządy zmysłów.

Ćwiczenia: Opis budowy mikroskopowej komórek i tkanek. Opis budowy makroskopowej

człowieka - osi, płaszczyzn, linii, okolic ciała, typów konstytucjonalnych. Budowa czaszki. Połączenia kości- opis różnych rodzajów stawów. Analiza budowy: obręczy kończyny górnej i kości kończyny górnej, budowy

obręczy kończyny dolnej i kości kończyny dolnej. Wymiary miednicy- wykonanie pomiarów za pomocą miednicomierza.

Analizowanie budowy kręgosłupa, budowy ściany klatki piersiowej. Analizowanie mikroskopowe tkanek mięśniowych. Mięśnie głowy i szyi. Opis budowy mięśni klatki piersiowej, ściany brzucha i grzbietu. Opis budowy

mięśni kończyny górnej i mięśni kończyny dolnej. Analizowanie mikroskopowe elementów morfotycznych krwi. Pokaz

wykonania badania krwi na OB. Budowa serca i naczyń krwionośnych oraz analizowanie przebiegu głównych

pni żylnychi tętniczych. Budowa węzłów chłonnych, położenie węzłów chłonnych.

Wyszukiwanie naczyń żylnych do wykonywania nakłucie dla iniekcji dożylnych.

Budowa jamy nosowej, gardła, krtani, tchawicy, oskrzeli. Budowa jamy ustnej, przełyku, żołądka. Dokonanie porównania budowy jelita cienkiego z jelitem grubym. Wykonanie

rysunków dróg żółciowych i przewodu trzustkowego. Analizowanie budowy trzustki i wątroby. Analizowanie budowy nerki i budowy macicy. Topografia narządów płciowych

męskich i żeńskich. Analizowanie budowy tkanki nerwowej i mózgowia, móżdżku. Lokalizacja

ośrodków korowych. Nerwy czaszkowe-analizowanie przebiegu. Analizowanie budowy opon mózgowych i rdzenia kręgowego. Nerwy rdzeniowe - analiza przebiegu. Porównanie układu somatycznego i autonomicznego.

39

Badanie ostrości wzroku u dzieci i dorosłych. Analiza budowy gałki ocznej i budowy ucha.

Skóra i jej twory - włosy, paznokcie, sutki.

SamokształcenieUkład bodżcoprzewodzący serca a ukrwienie mięśnia sercowego – problemy ujawniające się w chorobie niedokrwienia serca.. Budowa układu rodnego kobiety oraz innych narządów (ich funkcja) – w przygotowaniu do ciąży i porodu. Anatomia drogi pokarmowe. Specyficzna budowa wątroby. Szczególna budowa sieci włośniczkowej nerek – cel fizjologiczny. Małe krążenie – warunki fizjologiczne zapewniające prawidłowy przepływ krwi przez płuca i utlenianie krwi. Regulacyjna rola autonomicznego układu nerwowego. Budowa neuromeryczna ciała. Unerwienie krtani jej funkcja.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Egzamin pisemny po II semestrze.

5. Literatura:1. Aleksandrowicz R, Gielecki J, Gacek W.: Słownik mian anatomicznych. PZWL,

Warszawa 2000.2. Bochenek A., Reichert M.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 1989.3. Gołąb B.: Anatomia czynnościowa OUN. PZWL, Warszawa 1984.4. Gołąb B, Traczyk W.: Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa 1986.5. Gołąb B.: Podstawy anatomii człowieka, PZWL, Warszawa 2000.6. Kołaczkowski Z.: Anatomia funkcjonalna. PWN, Warszawa 1984.7. Krechowiecki A., Czerwieński F.: Zarys anatomii człowieka. PZWL,

Warszawa 1987.8. Kucharczyk K., Nowak M.: Anatomia i fizjologia człowieka. PZWL, Warszawa

1977.9. Lippert H.: Anatomia tom 1, 2. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner,

Wrocław.10.Sokołowska-Pituchowa J.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 1998.11.Sylwanowicz Z, Michajlik, Ramotowski: Anatomia i fizjologia człowieka.

PZWL Warszawa 1985.12.Voss Herrlinger R.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 1978.Atlasy:1. Aleksandrowicz R.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 1998.2. Feneis H: Słownik mianownictwa anatomicznego.3. Kiss F, Sventagothar J.: Atlas anatomii człowieka PZWL Warszawa 1984.4. McMinn R.M.H., Pegington J.: Kolorowy atlas anatomii człowieka. Wyd. Solis,

Warszawa 1994.5. Sinielnikow R.: Atlas anatomii człowieka.

FIZJOLOGIAAutorzy programu: prof. dr hab. n. med. Janusz Hałuszka

dr n. med. Marcin Wroński

1.Cel ogólny kształcenia: Zapoznanie Studentów, w zakresie podstawowym, z czynnością poszczególnych

40

komórek, tkanek i narządów człowieka i ich współdziałaniem. Nauczanie fizjologii jest zsynchronizowane z programem nauczania anatomii. Zadaniem docelowym jest przygotowanie Studentów pielęgniarstwa do rozumienia czynności podstawowych organizmu i reakcji człowieka na zmiany zachodzące w środowisku zewnętrznym i wewnętrznym, by mogli oceniać prawidłowość rozwoju człowieka, zakres prawidłowych reakcji adaptujących do zmian środowisku zewnętrznym i wykrywać wczesne stadia zaburzeń chorobowych.

Cele szczegółowe- Student powinien: orientować się w najistotniejszych szczegółach funkcjonowania organizmu

ludzkiego, traktować fizjologię jako podstawę do zrozumienia prawidłowych reakcji

ustroju, wykorzystać wiedzę fizjologiczną jako podstawę przy uczeniu się zagadnień

klinicznych.

2. Liczba godzin: 75 godzin w tym:

30 godz. wykładów,30 godz. ćwiczeń.15 godz. samokształcenie

Liczba ECTS- 6 pkt.

3.Treści programowe: Wykłady:

Chemiczne i fizykochemiczne prawa występujące podczas funkcjonowania żywych ustrojów. Funkcjonowanie komórki. Zasadnicze cechy żywych ustrojów. Podział czynności ciała ludzkiego.

Rola układu szkieletowego dla całego ustroju. Fizjologia mięśni. Sposoby badania wydolności mięśni.

Właściwości fizyczne krwi istotne dla całego ustroju. Składniki morfotyczne krwi. Grupy krwi. Cechy osocza krwi. Przebieg krzepnięcia krwi. Znaczenie układu limfatycznego (chłonka, węzły chłonne).

Zadania układu krążenia: serce (m.in. elektrokardiogram), naczynia krwionośne.

Badanie układu krążenia w warunkach obciążenia ustroju wysiłkiem. Znaczenie oddychania dla całego ustroju. Sposoby określania właściwości

układu oddechowego. Znaczenie oddychania dla fizjologii podołania wysiłkowi.

Fizjologia trawienia: przewód pokarmowy, wątroba, zasady zdrowego odżywiania.

Przemiana materii. Regulacja ciepłoty ciała. Zasady funkcjonowania układu moczowego. Gospodarka wodno-elektrolitowa

ustroju. Układ wewnętrznego wydzielania: hormony wytwarzane przez oddzielne

gruczoły dokrewne, hormony regulujące działanie układów, hormony powstające w narządach.

Układ wewnętrznego wydzielania: hormony związane z układem nerwowym, sposoby badania układu wewnętrznego wydzielania.

Układ rozrodczy.

41

Układ nerwowy: przewodzenie bodźców w nerwach, działanie systemu pozapiramidowego, odruchy nerwowe.

Układ nerwowy: zadania autonomicznego układu nerwowego, autonomiczna regulacja różnych czynności życiowych.

Narządy zmysłów. Rekapitulacja wiadomości o funkcjonowaniu wieloukładowego organizmu.

Ćwiczenia: Komórka, tkanki. Elementy budowy komórki. Czynność komórki. Transport

przezbłonowy. Ogólna budowa tkanek. Układ mięśniowy. Miocyt poprzecznie prążkowany i miocyt gładki. Fizjologia

skurczu mięśni. Pobudliwość komórki mięśniowej. Metabolizm komórek mięśniowych.

Krew. Czynność szpiku kostnego. Cechy rozpoznawcze elementów komórkowych krwi. Odporność humoralna i komórkowa. Zasady oznaczania grup krwi.

Układ krążenia. Układ autonomiczny serca. Czynność bioelektryczna serca. Zasady badania EKG. Objętość i pojemność wyrzutowa serca. Humoralne i nerwowe czynniki wpływające na czynność serca. Regulacja krążenia krwi.

Układ oddechowy. Metody badania czynności układu oddechowego (spirometria). Wymiana gazów w płucach. Regulacja oddychania.

Układ trawienny. Trawienie w żołądku i jelitach. Enzymy trawienne trzustki. Rola żółci w trawieniu. Wchłanianie w różnych odcinkach jelit. Humoralna i nerwowa regulacja trawienia.

Przemiana materii. Zapotrzebowanie na energię. Kontrola bilansu energetycznego. Podstawowa przemiana materii.

Układ moczowy. Budowa histologiczna nefronu. Czynność nerek. Filtracja kłębkowa. Resorpcja zwrotna. Regulacja czynności nerek.

Układ wewnętrznego wydzielania. Hormony przysadki, tarczycy, przytarczyczek, nadnerczowe, trzustki, grasicy.

Układ wewnętrznego wydzielania. Regulacja hormonalna czynności organizmu i współzależności w układzie: podwzgórze – przysadka – gruczoły obwodowe.

Układ nerwowy. Budowa komórki nerwowej. Synapsa nerwowa. Przewodzenie impulsów nerwowych. Odruchy – łuk odruchowy.

Układ nerwowy. Mediatory synaptyczne. Podział włókien nerwowych zależnie od budowy i czynności. Czynność bioelektryczna mózgu.

Układ nerwowy. Autonomiczny układ nerwowy. Czynność części współczulnej i przywspółczulnej. Narządy zmysłów. Receptory narządów zmysłów. Wzrok. Powonienie. Słuch. Zmysł równowagi.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Egzamin pisemny testowy po II semestrze.

5. Literatura:1. Gołąb B., Traczyk W.Z., Anatomia i fizjologia człowieka. Ośrodek Doradztwa i

Szkolenia, Łódź, 1997.2. Kubica R., Podstawy fizjologii pracy i wydolności fizycznej, Warszawa 1998.3. Miętkiewski E., Zarys fizjologii lekarskiej, PZWL, Warszawa 1984.

42

4. Sylwanowicz W., Michajlik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa 1985.

5. Traczyk W. Z., Fizjologia człowieka w zarysie, PZWL, Warszawa 2002.6. Traczyk W., Trzebski A., Fizjologia człowieka z elementami fizjologii

klinicznej, PZWL, Warszawa 2001.

PATOLOGIA Autor programu: prof. dr hab. n. med. Janusz Hałuszka

1.Cel ogólny kształcenia:Zapoznanie Studentów, w zakresie podstawowym, z zaburzeniem czynności poszczególnych komórek, tkanek i narządów człowieka i rozregulowaniem ich współdziałania. Nauczanie patologii jest oparte na wiedzy Studentów zdobytej podczas nauczania anatomii i fizjologii. Zadaniem docelowym jest przygotowanie Studentów pielęgniarstwa do rozumienia przyczyn, mechanizmów rozwoju zaburzeń chorobowych i reakcji obronnych człowieka na zmiany zachodzące w środowisku zewnętrznym i wewnętrznym, by mogli samodzielnie wykrywać wczesne stadia zaburzeń chorobowych. Celem nauczania tego przedmiotu jest również przygotowanie absolwentów pielęgniarstwa do świadomej współpracy z lekarzami, jako podstawa do merytorycznego zgłębienia zagadnień w czasie przyszłego nauczania przedmiotów klinicznych.

Cele szczegółowe – Student: będzie orientować się w najistotniejszych szczegółach zaburzenia budowy i

funkcjonowania organizmu ludzkiego. będzie wykorzystać wiadomości z patologii jako podstawę przy uczeniu się

zagadnień klinicznych.

2.Liczba godzin: 75 godzin w tym: 60 godzin wykładów 15 godzin samokształcenie Liczba ECTS- 6 pkt.

3. Treści programowe: Patologia jako przekroczenie zakresu reakcji fizjologicznych. Zaburzenie współdziałania narządów i układów. Zaburzenie odporności na szkodliwości środowiska. Zapalenie jako obronna reakcja ustroju na zakażenie. Zapalenie alergiczne jako nadmierna reakcja ustroju na czynniki patogenne. Zaburzenie odporności człowieka na zakażenie. Patologia układu oddechowego. Patologia układu krążenia. Patologia układu trawiennego. Patologia układu dokrewnego. Patologia układu podporowego i mięśni. Patologia rozrodu. Zaburzenie funkcjonowania zmysłów. Patologia układu nerwowego. Zaburzenie zdrowia psychicznego.

43

4.Forma zakończenia przedmiotu:Pisemny egzamin testowy po IV semestrze- typu „jednego wyboru z kilku możliwości”

5. Literatura:1. Heilmeyer L., Patofizjologia szczegółowa, Warszawa 1973.2. Horst A., Fizjologia patologiczna, Warszawa 1986.3. Kleinrok A., Tomaszewski A., Wybrane zagadnienia z patofizjologii ogólnej i

narządowej. AM Lublin, 1982.4. Maśliński S., Ryżewski J., Patofizjologia. PZWL, 1998 (i 2000).5. Maśliński Z., Patofizjologia. PZWL 1990.6. Wróblewski T., Miechowicka N.,Patologia, Warszawa 1988.

BIOCHEMIA I BIOFIZYKAAutor programu: dr n. med. Ireneusz Gądek

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studentów podstawowych wiadomości o procesach biochemicznych i biofizycznych zachodzących w organizmie.

Cele szczegółowe- Student powinien: orientować się w najważniejszych procesach biochemicznych zachodzących w

organizmie człowieka, zastosować wiedze dotyczącą promieniowania elektromagnetycznego i

jonizującegow pielęgniarstwie,

wykorzystać wiedzę do rozumienia procesów fizjologicznych i patologicznych w organizmie.

2.Liczba godzin:45 godzin w tym: 30 godzin wykładów 15 godzin samokształcenieLiczba ECTS- 1 pkt. 3.Treści programowe:

Wprowadzenie: Pojęcie wiązania chemicznego. Typy wiązań. Reakcje chemiczne i ich klasyfikacja. Efekty energetyczne. Reakcje katalizowane. Podział związków chemicznych. Charakterystyka węglowodanów, kwasów karboksylowych, alkoholi, estrów i węglowodanów. Woda. Jej budowa i właściwości. Równowaga kwasowo-zasadowa. Skala pH. Regulacja pH krwi.

Struktura i funkcje głównych składników komórki. Komórki i ich budowa. Skład chemiczny komórki i poszczególnych jej części. Aminokwasy, peptydy i polipeptydy. Budowa białek. Rzędowość struktury. Współzależność budowy i funkcji białka na przykładzie białek przenoszących tlen, albuminy, kolagenu i białek powodujących skurcz mięśni. Enzymy. Ogólna charakterystyka. Kataliza enzymatyczna. Regulacje enzymów. Enzymy

44

w diagnostyce medycznej. Budowa i funkcja węglowodanów. Ogólna klasyfikacja. Glikoliza. Glikoproteiny. Antygeny grup krwi. Lipidy. Kwasy tłuszczowe. Fosfo- i sfingolipidy. Steroidy. Lipoproteiny surowicy.

Informacja genetyczna: Kwasy nukleinowe i ich struktura. DNA i RNA. Replikacja i jej mechanizm. Wpływ związków na replikację. Mutacje. Typy RNA. Transkrypcja. Translacja w RNA. Synteza białka.

Metabolizm: Szlaki metaboliczne w komórce. Bioenergetyka. Witaminy i ich rozpuszczalność. Składniki mineralne. Hormony. Mechanizmy ich działania. Przemiany związków azotowych. Utlenianie biologiczne. Cykl kwasów karboksylowych. Łańcuch oddechowy. Metabolizm lipidów. Metabolizm wyspecjalizowanych tkanek. Cukrzyca

Fale dźwiękowe – próg słyszalności i próg bólu. Natężenie i poziom natężenia dźwięku. Prawo Webera-Fechnera. Ultradźwięki i infradźwięki oraz ich oddziaływanie na organizm. Wykorzystanie ultradźwięków w diagnostyce i terapii.

Fale elektromagnetyczne. Widmo fal elektromagnetycznych. Promieniowanie X, UV, IR, mikrofale- wpływ na organizm. Wykorzystanie fal elektromagnetycznych w diagnostyce i terapii .

Promieniowanie jądrowe. Promieniowanie α, β, γ. Okres połowicznego .rozpadu. Stochastyczne i niestochastyczne skutki promieniowania jądrowego. Wykorzystywanie w diagnostyce i technice.

Wpływ zmienionego ciśnienia na organizm ludzki. Przemiana izotermiczna. Hipoi hiperbaria i jej efekty. Oddziaływanie fizyczne i chemiczne zmienionego

ciśnienia. Wpływ przeciążeń na organizm ludzki. Przeciążenia krótko, średnio i

długotrwałe. Przeciążenia podłużne i poprzeczne. Niedociążenie, nieważkość i jej efekty.

4. Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po I semestrze.

5. Literatura:1. Davidsona V.I., Sittmana D.B (red), Biochemia. Urhan and Partner, Wrocław

2002.2. Hames B.D., Hooper N.M., Biochemia. PWN, Warszawa 2002.3. Harper H ., Biochemia, PZWL Warszawa, 2001.4. Kączkowski J., Podstawy biochemii, Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa

1993.5. Pilawski A. (red), Podstawy biofizyki, PZWL, Warszawa 2002.6. Miękisz S., Hendrich A., (red), Wybrane zagadnienia z biofizyki, Volumed,

Wrocław 1998.

Jednostka modułowa GENETYKAAutor programu: dr n. med. Ireneusz Gądek

1.Cel ogólny kształcenia:Poznanie przez Studentów istoty dziedziczenia ze szczególnym uwzględnieniem zaburzeń mechanizmów molekularnych leżących u podstaw chorób genetycznie

45

uwarunkowanych oraz możliwości diagnostyki prenatalnej.

Cele szczegółowe – Student: pozna podstawy dziedziczenia chorób i cech, opanuje podstawową wiedzę o poradnictwie genetycznym, badaniach

przesiewowych i prenatalnych, wykaże się wiedzą dotyczącą profilaktyki chorób genetycznych.

2.Liczba godzin:45 godzin w tym: 30 godzin wykładów 15 godzin samokształcenieLiczba ECTS- 1 pkt.

3.Treści programowe: Podstawy dziedziczenia. Budowa komórki. Chromosomy. Struktura i funkcja kwasu nukleinowego.

Budowa DNA. Pojęcie genu. Mutacje genowe. Analiza chromosomowa. Kariotyp. Mitoza.

Mejoza. Spermatogeneza. Oogeneza. Zapłodnienie. Aberracje chromosomowe. Dziedziczenie autosomalne,

dziedziczenie sprzężone z płcią. Zasady diagnostyki chorób genetycznych. Poradnictwo genetyczne. Zaburzenia chromosomowe. Charakterystyka wybranych chorób Trisomia 21.

Zespół Turnera i inne. Choroby monogenowe. Charakterystyka niektórych chorób: Hemofilia. Fenyloketonuria.

Mukowiscydoza. Badania przesiewowe. Diagnostyka prenatalna. Genetyczne podstawy odporności. Wady wrodzone. Genetyka nowotworów. Zapobieganie chorobom genetycznym i ich leczenie.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po II semestrze.

5. Literatura:1. Connor M., Ferguson-Smith.M. A., Podstawy genetyki medycznej, PZWL,

Warszawa 1998.2. Drewa G., Podstawy genetyki dla Studentów i lekarzy, Volumed, Warszawa

1995.3. Kadłudowski R., Zarys genetyki medycznej, PZWL, Warszawa 1985.4. Mazurczak T. W: Pediatria. (red.), Kubicka K., Kawalec W., PZWL, Warszawa

1999.5. Węgleński P. (red.), Genetyka molekularna, PWN, Warszawa 1998.

ZDROWIE PUBLICZNEAutor programu: dr n. med. Wioletta Ławska

46

1.Cel ogólny kształcenia Student ukształtuje zdolność wspierania, doradzania i wpływania na kompetencje jednostki, rodziny, grup społecznych i ich przedstawicieli w zakresie ochrony zdrowia oraz będzie (przekonany co do) świadomy roli pielęgniarstwa w krajowej polityce zdrowotnej i w zakładach opieki zdrowotnej.

Cele szczegółowe-Student: przeprowadzi analizę oraz zinterpretuje wieloczynnikowe uwarunkowania

zdrowia jednostki, grupy oraz zbiorowości, podkreśli znaczenie bezpiecznego i higienicznego środowiska życia człowieka, określi czynniki determinujące „kariery zdrowotne” na podstawie modelu

kontinuum zdrowia, scharakteryzuje strukturę chorób współczesnego społeczeństwa, określi znaczenie żywienia w cyklu życia człowieka oraz w profilaktyce

chorób. będzie aktywnym praktykiem, zdolnym do wnoszenia wkładu w organizację

pracy i jakość opieki pielęgniarskiej.

2.Liczba godzin105 godzin w tym:

60 godz. wykładów30 godz. ćwiczeń,15 godz. samokształcenia.

Liczba ECTS- 5 pkt.

3. Treści programowe: Geneza, ewolucja i zakres pojęcia zdrowie publiczne. Zdrowie i jego uwarunkowania: kulturowe, społeczne, ekonomiczne. Higiena człowieka. Higiena środowiska: woda, powietrze, gleba. Higiena

nauki i pracy, zagrożenia zdrowotne. Zrównoważone odżywianie, ocena stanu odżywiania, niedobory,

niedożywienie. Sytuacja demograficzna w Polsce. Wskaźniki zdrowia. Struktura chorób współczesnego społeczeństwa, choroby

cywilizacyjne, społeczne, zakaźne. Polityka zdrowotna, system ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, systemy

opieki zdrowotnej. Programowe działania na rzecz zdrowia, profilaktyka, prewencja chorób.

Zakłady opieki zdrowotnej. Podstawy sprawnego działania w zastosowaniu do systemu opieki zdrowotnej,

kryteria oceniania działania, sprawność działania, działanie zorganizowane, przywództwo i jego znaczenie w pielęgniarstwie.

Organizacja stanowiska pracy: cele, więzi, obowiązki - uprawnienia -odpowiedzialność na pielęgniarskim stanowisku pracy, ilościowy i jakościowy podział pracy w pielęgniarstwie, obsługa stanowiska pracy, bezpieczeństwo pracy, choroby zawodowe.

Organizacje i Towarzystwa Pielęgniarskie w Polsce, Europie i świecie. Zasoby i struktura pielęgniarstwa w Polsce.

Rynek pracy, ocena i samoocena pracy pielęgniarki, planowanie indywidualnego rozwoju i kariery, system podyplomowego doskonalenia

47

pielęgniarek w Polsce. Jakość opieki pielęgniarskiej, pomiar, ocena, doskonalenie.

4. Forma zakończenia przedmiotu: Egzamin testowy po II semestrze.

5. Literatura:1. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk W.C., Zdrowie publiczne, Tom

I i II Un. Wyd. Med. Vesalius, Kraków 2001.2. Jabłoński L., Karwat I.(red.), Podstawy epidemiologii ogólnej, epidemiologia

chorób zakaźnych, Katedra i Zakład Epidemiologii Akademii Medycznej w Lublinie, Lublin 2002.

3. Karczewski J.(red.), Higiena, Czelej, Lublin 2002.4. Ksykiewicz-Dorota A. (red.), Podstawy organizacji pracy pielęgniarskiej,

Czelej, Lublin 2004.5. Kulik B., Latalski M.(red), Zdrowie publiczne, Czelej, Lublin 2002.6. Lenartowicz H., Zarządzanie jakością w pielęgniarstwie, Centrum Edukacji

Medycznej, Warszawa l998.

PSYCHOLOGIAAutor programu: dr Anna Baranowska-Wolnicka1.Cel ogólny kształcenia: Przyswojenie przez Studentów wiedzy z zakresu psychologii ogólnej, klinicznej oraz rozwojowej.

Cele szczegółowe – Student: pozna podstawowe problemy z zakresu psychologii zdrowia, psychosomatyki,

psychotanatologii i psychoonkologii, opanuje umiejętności z zakresu psychologii komunikacji, zaznajomi się z problemami egzystencjalnymi jednostki i problemami

biotycznymi, wykaże się postawą wrażliwą na problemy człowieka chorego.

2.Liczba godzin:60 godzin w tym:

30 godz. wykładów,15 godz. ćwiczeń.15 godzin samokształcenia

Liczba ECTS- 2 pkt.

3.Treści programowe: Związki psychologii z filozofią Psychologia ogólna: charakterystyka podstawowych procesów psychicznych

form ich zaburzeń. Osobowość jako system regulacji człowieka, mechanizmy, czynniki

kształtujące osobowość, środowisko a osobowość. Psychologia kliniczna historia, główne problemy. Rola opieki pielęgniarskiej jako nieprofesjonalnej pomocy psychologicznej.

48

Wybrane problemy psychologiczne w pracy pielęgniarki: asertywność, zespół wypalenia zawodowego, błędy jatrogenne.

Podstawowe problemy egzystencjalne człowieka: cierpienie, samotność, umieranie.

Sposób wymiany informacji jako komunikat przywracający i umacniający zdrowie.

Poszerzenie wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej tzn. omówienie cech poszczególnych okresów rozwojowych.

Pomoc psychologiczna w chorobie

4.Forma zakończenia przedmiotu:Egzamin po I semestrze.

5. Literatura:1. Butcher J., Carson R., Mineka S. Psychologia zaburzeń, GWP2. Cialdini R. Wywieranie wpływu na ludzi. GWP3. Griffin E Podstawy komunikacji społecznej. GWP.4. Klimasiński K.: Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. UJ, Kraków

2000.5. Kozielecki J. Koncepcje psychologiczne człowieka. Wyd. Żak, 1995.6. Mitzel G. Wprowadzenie do psychologii. GWP, 1999.7. Seligman, Rosenhan. Psychopatologia.8. Zimbardo Ph. Psychologia i życie. PWN, 1988.

SOCJOLOGIAAutor programu: dr n. hum. Teresa Jarmuła-Kliś

1.Cel ogólny kształcenia: Zapoznanie Studentów ze współczesnymi orientacjami teoretycznymi i aparaturą pojęciową z zakresu socjologii, które pomogą im postrzegać i rozwiązywać problemy osób chorych i niepełnosprawnych.

Cele szczegółowe – Student: powinien opanować podstawową wiedzę z zakresu socjologii ogólnej i

socjologii medycyny, powinien zapoznać się z głównymi procesami zachodzącymi w

społeczeństwach ponowoczesnych, powinien rozumieć istotę procesów globalizacyjnych i ich wpływ na

funkcjonowanie instytucji społecznych, w tym instytucji mających na celu ochronę i promocję zdrowia,

winien nabyć umiejętności dostrzegania i rozwiązywania problemów osób chorych i niepełnosprawnych.

2. Liczba godzin:45 godzin w tym:

30 godzin wykładów15 godzin samokształcenia

Liczba ECTS- 1 pkt.

49

3.Treści programowe: Powstanie socjologii naukowej, różnice między wiedzą potoczną o

społeczeństwie a wiedzą socjologiczną. Wielowymiarowość sytuacji społecznych. Społeczeństwo jako rzeczywistość

obiektywna i subiektywna. Definicje faktu społecznego. Ciało jako fakt społeczny.

Zdrowie i choroba jako problem społeczny. Powstanie socjologii medycyny. Społeczne bariery osób chorych i niepełnosprawnych. Typy relacji społecznych z ludźmi chorymi.

Determinanty życia społecznego i ich wpływ na stan zdrowia społeczeństwa oraz organizację jego ochrony i promocji.

Kultura – definicje pojęcia. Bariery uczestnictwa w kulturze chorych i niepełnosprawnych. Kulturowe uwarunkowania kształtujące postawy społeczne wobec choroby, niepełnosprawności i śmierci. Pomocna rola pielęgniarki w sytuacji umierania i śmierci pacjenta.

Rola kultury w kształtowaniu potrzeb i systemów aksjologicznych człowieka. Definicje i rodzaje wartości. Zdrowie jako wartość – norma i wartość – obiekt.

Natura ludzka a osobowość. Socjologiczna koncepcja osobowości i jej komponenty.

Rola społeczna jako element pośredniczący między strukturą społeczną a osobowością. Społeczna rola chorych i niepełnosprawnych. Problem zmiany ról i ich akceptacji w wyniku zachorowania lub utraty pełnosprawności.

Istota społecznej roli pielęgniarki. Konflikty ról i w roli. Umiejętność komunikowania się z pacjentem. Podstawowe zasady komunikacji werbalnej i niewerbalnej.

Teorie interakcjonistyczne, Socjotechnika jako umiejętność kierowania zachowaniami ludzkimi. Rola wzmocnień pierwotnych i wtórnych w pracy pielęgniarki. Poziomy wymiany kar i nagród.

Oczekiwania chorych wobec personelu medycznego. Szpital jako instytucja totalna. Modele opieki szpitalnej.

Rodzina jako grupa i instytucja społeczna. Znaczenie rodziny i grup rówieśniczych w terapii chorych i rewalidacji niepełnosprawnych

Zadania pielęgniarki rodzinno-środowiskowej w ochronie i promocji zdrowia. Umiejętność prawidłowego diagnozowania sytuacji rodziny i zabezpieczenia jej potrzeb zdrowotnych

Struktura społeczna a ruchliwość społeczna. Wpływ choroby, kalectwa na zmianę pozycji społecznych i związanych z nimi atrybutów

Rola państwa w organizacji ochrony zdrowia obywateli. Instytucje pozarządowe działające na rzecz osób chorych i niepełnosprawnych.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po I semestrze.

5. Literatura: 1. Bik B., Przewoźniak L.: Edukacja w zdrowiu publicznym. (W:) B.

Woynarowska, M. Kapica (red.), Teoretyczne podstawy edukacji zdrowotnej. Stan i oczekiwania. KOWEZ, Warszawa 2001

50

2. Giddens A.: Socjologia. Rozdział 6: Socjologia ciała – zdrowie, choroba i starzenie się, s. 164 –191, PWN, Warszawa 2004

3. Kawczyńska-Butrym Z.: Rodzinny kontekst zdrowia i choroby. CEM, Warszawa 1995

4. Murray Ch.J.L., Lopez A.D.: Globalne obciążenie chorobami. Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”. Warszawa – Kraków 2000.

5. Ostrowska A.: Styl życia a zdrowie. Wyd. IFIS PAN, Warszawa 1999.6. Sztompka P.: Socjologia. Wyd. Znak, Kraków 20027. Tobiasz-Adamczyk B.: Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. CM

UJ, Kraków 20008. Tobiasz-Adamczyk B., Szafraniec K., Bajka J.: Zachowania w chorobie. Opis

przebiegu choroby z perspektywy pacjenta. CM UJ, Kraków 1999 Czupryna A., Poździoch S., Ryś A. (red.), Zdrowie publiczne. Uniwersyteckie

PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA Autor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studentów podstawowej wiedzy i umiejętności w zakresie sprawowania opieki pielęgniarskiej nad człowiekiem zdrowym/chorym oraz kształtowanie prawidłowych postaw koniecznych do realizacji opieki pielęgniarskiej.

Cele szczegółowe- Student: omówi przemiany w pielęgniarstwie na tle historycznym, wyjaśni współczesny rozwój roli zawodowej pielęgniarki, scharakteryzuje pielęgniarstwo współczesne, jego kierunki rozwoju, omówi zagadnienia zdrowia i jego uwarunkowania, scharakteryzuje różne formy opieki nad zdrowiem, wyjaśni funkcji zawodowe pielęgniarki, omowi wybrane teorie/modele pielęgnowania i uzasadni ich znaczenie dla

rozwoju pielęgniarstwa, nawiąże kontakt, komunikuje się i kształtuje prawidłowe relacje terapeutyczne, zapewni opiekę pielęgnacyjną w odniesieniu do jednostki, grupy w różnych

stanach zdrowia w oparciu o planowe i celowe działania, zastosuje podstawowe techniki i procedury w postępowaniu pielęgnacyjnym, udokumentuje pielęgnowanie chorego.

2.Liczba godzin: 365 godzin w tym:

85 godz. wykładów,10 godz. seminariów,

160 godz. ćwiczeń,80 godz. zajęć praktycznych,30 godz. samokształcenia.

Liczba ECTS – 19 pkt.

51

3.Treści programowe:Wykłady i seminaria:

Wiadomości wstępne o pielęgniarstwie: filozofia zawodu pielęgniarskiego, pielęgnowanie jako zawód, pielęgnowanie i pielęgniarka w przeszłości i przyszłości. Rozwój pielęgniarstwa w Polsce, zasłużone pielęgniarki polskie. Podstawowe pojęcia: pielęgniarstwo, pielęgnowanie, pielęgniarka, odbiorcy usług pielęgniarskich.

Pielęgniarstwo współczesne: misja i funkcje pielęgniarki, rola zawodowa pielęgniarki, kwalifikacje i kompetencje, jej współczesne przemiany. Teorie pielęgnowania (F. Nightingale, V. Henderson, D. Orem, C. Roy). Rozwój pielęgniarstwa jako nauki, profesji, zawodu, sztuki. Kształcenie i doskonalenie pielęgniarek. Ustawodawstwo zawodowe. Prawa pacjenta. Organizacje, stowarzyszenia i związki zawodowe. Standardy w pielęgniarstwie, badania naukowe w pielęgniarstwie

Wprowadzenie do zagadnień zdrowia i opieki nad zdrowiem: definicje zdrowia, czynniki determinujące zdrowie, styl życia a zdrowie. Podstawowe potrzeby zdrowotne i ich zaspakajanie, współczesne kierunki rozwoju opieki nad zdrowiem.

Komunikowanie i relacje międzyludzkie w opiece nad zdrowiem: relacje terapeutyczne pielęgniarka - pacjent, cele i podstawowe uwarunkowania, niewłaściwości i błędy, trudności w nawiązywaniu terapeutycznej relacji i komunikowania z pacjentem.

Proces pielęgnowania: określenia, koncepcja, istota, cele, etapy procesu, dokumentowanie opieki pielęgniarskiej. Metody gromadzenia informacji: wywiad, obserwacja, pomiar, analiza dokumentacji.

Pielęgnowanie: zasady pielęgnowania człowieka zdrowego- jego uwarunkowania, znaczenie; zagrożonego utrata zdrowia, chorego, niepełnosprawnego w warunkach domowych, szpitalnych i innych. Pomoc pielęgniarki w osiąganiu komfortu życia codziennego. Opieka indywidualna. Holizm w opiece pielęgniarskiej.

Problematyka człowieka chorego: choroba, człowiek chory, jakość życia, niepełnosprawność, etapy leczenie szpitalnego, umiejętności i środki w zaspakajaniu podstawowych potrzeb chorego, warunki pracy pielęgniarki w szpitalu. Udział pielęgniarki w procesie diagnozowania i leczenia i rehabilitacji.

Pielęgnowanie pacjentów z zaburzeniami podstawowych układów, narządów i zmysłów. Wybrane stany wymagające opieki pielęgnacyjnej, chory nieprzytomny, ciężko chory, przewlekle chory, chory umierający.

Ćwiczenia: Mycie higieniczne rąk. Przygotowanie roztworów preparatów

dezynfekcyjnych. Działania profilaktyczno - lecznicze w zakresie higieny osobistej i otoczenia

pacjenta. Działania profilaktyczno - lecznicze zapewniające choremu wygodę Zapewnienie choremu potrzeby oddychania. Zapewnienie choremu potrzeby ruchu. Przemieszczanie i transport chorego. Zapewnienie choremu potrzeby odżywiania.

52

Zapewnienie choremu potrzeby wydalania. Pomiary: ciśnienia tętniczego krwi, tętna, oddechów, temperatury ciała,

obwodów, obrzęków oraz prowadzenie bilansu płynów, karty obserwacyjnej. Ocena stanu ogólnego.

Wykonanie zabiegów przeciw zapalnych. Wprowadzenie do aseptyki. Cewnikowanie pęcherza moczowego. Płukanie

pęcherza moczowego. Zabiegi związane z opieką nad położnicą, noworodkiem i niemowlęciem. Podawanie leków różnymi drogami: dotkankowo, przez przewód pokarmowy,

wziewnie, na skórę, przez błony śluzowe. Kaniulacja żył obwodowych. Kroplowy wlew dożylny. Pobieranie krwi żylnej do badań diagnostycznych. Przygotowanie chorego do badań diagnostycznych: plwociny, kału, moczu

oraz pobierania wymazów. Przygotowanie chorego do badań diagnostycznych pomocniczych i

specjalistycznych: punkcji i biopsji. Założenie zgłębnika i odbarczenie treści żołądkowej, wykonanie sondy

diagnostycznej: żołądka i dwunastnicy, płukanie żołądka, karmienie chorego przez zgłębnik.

Mycie chirurgiczne rąk. Asystowanie przy zmianie opatrunku. Bandażowanie różnych części ciała I-sza pomoc (podstawowe zabiegi resuscytacyjne u osoby dorosłej, dziecka,

niemowlęcia, ułożenie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej).

Zajęcia praktyczne Cel zajęć: kształtowanie umiejętności zawodowych Studentów w opiece nad chorym dorosłym w warunkach szpitalnych.

Treści programowe: Poznanie specyfiki i topografii oddziału szpitalnego. Komunikowanie się z pacjentem, jego rodziną i członkami zespołu

terapeutycznego. Zapobieganie zakażeniom wewnątrzoddziałowym. Zbieranie informacji o chorym( wywiad, obserwacja). Pomiar podstawowych parametrów – interpretacja. Badania diagnostyczne – udział pielęgniarki. Rozpoznawanie problemów zdrowotnych pacjenta i ustalanie diagnozy

pielęgniarskiej. Planowanie i realizacja działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych pacjenta. Ocena efektów opieki pielęgniarskiej i dokumentowanie. Edukacja chorego i jego rodziny.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student powinien: poznać specyfikę i topografie oddziału, stosować procedury profilaktyki zakażeń wewnątrzoddziałowych, chronić chorych przed zakażeniami (segregować odpady, dezynfekować

narzędzia i sprzęt medyczny), zebrać informacje o chorym i jego rodzinie, komunikować się z chorym, jego rodziną i grupą zawodową,

53

rozpoznać reakcje chorego i jego rodziny na chorobę, podjąć próby oceny wpływu choroby i hospitalizacji na zachowanie człowieka

chorego i jego rodziny, pomagać choremu w adaptacji do warunków szpitalnych, wykonać pomiary wagi i wzrostu, obwodów oraz podstawowych parametrów

życiowych, pobrać materiały do badań laboratoryjnych i bakteriologicznych, wykonać zabiegi p/zapalne, ustalić cele i plan opieki nad człowiekiem chorym, dobrać i wykorzystać różne techniki karmienia chorych, wykonać zabiegi doodbytnicze, ustalić zakres pomocy i pomóc choremu w zaspakajaniu podstawowych

potrzeb pacjenta (m.in. w jedzeniu, wydalaniu, poruszaniu się, zapewnieniu czystości),

układać chorego w łóżku i zmieniać pozycję, stosować udogodnienia u chorego leżącego, ocenić stan skóry u pacjentów, u

których stosowane są udogodnienia, układać w różnych pozycjach chorych narażonych na powstawanie odleżyn i

zapalenia płuc, wykonać gimnastykę oddechową i drenaż ułożeniowy, wykonać inhalację

wykonać nacieranie, oklepywanie klatki piersiowej , masaż, ćwiczenia czynne i bierne,

zapewnić aktywność choremu stosownie do wieku, stanu klinicznego, łagodzić napięcia i niepokój chorego związane z chorobą, ułatwić kontakt z rodziną i najbliższymi, zapewnić choremu bezpieczne otoczenie, stworzyć choremu warunki do snu i wypoczynku, prowadzić bilans płynów, transportować chorego z izby przyjęć do oddziału, do pracowni

diagnostycznej, na konsultację, ocenić stan, planować, realizować i dokonać ewaluacji opieki nad chorym, udokumentować opiekę zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem (karta

obserwacyjna, karta zabiegów pielęgniarskich, ksiązka raportów, dokumentacja procesu pielęgnowania, karta rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn),

odnotować wykonanie zleceń lekarskich w karcie zleceń lekarskich, ocenić deficyt chorego w zakresie samopomocy, uczyć jednostkę samokontroli, przygotować chorego i jego rodzinę do wypisu ze szpitala.

Samokształcenie:Przygotowanie pracy pisemnej o tematyce zgodnej z problematyką przedmiotu.Tematyka uwzględniająca zainteresowania indywidualne studenta lub danej grupy studentów.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Egzamin pisemny po II semestrze.

5. Literatura:

54

1. Butrym Z.: Podstawy naukowe diagnozy pielęgniarskiej. PZWL, Warszawa 1989.

2. Ciechaniewicz W. ( red.): Pielęgniarstwo. Ćwiczenia. PZWL, Warszawa 2001.3. Collins S. Parker E: Propedeutyka pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 1989.4. Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich. PZWL, Warszawa 1999.5. Motyka M.: Pielęgnowanie a pomoc psychiczna w chorobie. CEM, Warszawa

1999.6. Poznańska S.: Pielęgniarstwo wczoraj i dziś. PZWL, Warszawa 1988.7. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L.: Wybrane modele pielęgniarstwa. Wyd.

CMUJ, Kraków 2001.8. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red.): Podstawy pielęgniarstwa.

Tom I, II Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004.9. Widomska- Czekajska T., Górajek- Jóźwik J.: Przewodnik encyklopedyczny dla

pielęgniarek. PZWL, Warszawa 1996.10.Wrońska J.: Rola społeczno – zawodowa pielęgniarki. Studium z zakresu

współczesnego pielęgniarstwa. CEM, Warszawa 1997.11.Zahradniczek K.(red.): Wprowadzenie do pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa

1996, 1999.

PEDAGOGIKAAutor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

1.Cel ogólny kształcenia: opanowanie przez Studentów założeń, norm i artefaktów składających się na kulturę pedagogiczną, jako warunku integrowania działań pedagogicznych i pielęgnacyjnych w różnych środowiskach pracy zawodowej pielęgniarki.

Cele szczegółowe – Student: wzmocni swój system wartości, przekonań i moralną odpowiedzialność za

holistyczne rozumienie zarówno dziecka jak i człowieka dorosłego rozwinie zdolność dostrzegania i analizowania sytuacji jednostki, rodziny,

społeczności pedagogiczno perspektywy oraz gotowości do planowanych działań wychowawczo – dydaktycznych służących bezpośrednio i / lub pośrednio zdrowiu i pomyślności człowieka.

2. Liczba godzin 60 godzin w tym:

30 godz. wykładów, 15 godz. ćwiczeń15 godzin samokształcenia

Liczba ECTS- 1 pkt.

3.Treści programowe: Filozoficzne, psychologiczne i psychospołeczne przesłanki działań

wychowawczych. Wychowanie człowieka w cyklu życia: prawa dziecka, wychowanie w rodzinie,

w instytucjach opiekuńczo – wychowawczych i resocjalizacyjnych. Dziecko krzywdzone, niedostosowane społecznie, zachowania dewiacyjne.

55

Metody wychowania. System kształcenia i samokształcenia, proces dydaktyczny, taksonomia celów

kształcenia, ogniwa, zasady, metody, środki dydaktyczne, planowanie i realizacja edukacji pacjenta, ocena wyników kształcenia.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po I semestrze na podstawie sprawdzianu.

5. Literatura:1. Ciechaniewicz W.(red.), Pedagogika, PZWL, Warszawa 2000.2. Gawlina B. (red), Wychowanie, interpretacja jego wartości i granic, Wyd.

Uniw. Jagielloński, Kraków 1998.3. Guilbert J.-J., Zarys pedagogiki medycznej, PZWL, Warszawa 1983.4. Łobocki M., Altruizm a wychowanie, Wyd. Uniw. M. Curie- Skłodowskiej,

Lublin 1998.5. Wasyluk J., Podręcznik dydaktyki medycznej, CMKP, Warszawa 1995.

PROMOCJA ZDROWIA Autor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie wiedzy i umiejętności dotyczącej rozpoznawania i analizowania problemów zdrowotnych w odniesieniu do jednostki, rodziny, grupy społecznej oraz poznanie stosowanych strategii interwencji promujących zdrowie.

Cele szczegółowe – Student: zna źródła, cele, zadania i strategię promocji zdrowia, omówi podstawowe dokumenty promocji, scharakteryzuje metody promocji zdrowia, edukacji zdrowotnej omówi różne programy promocji zdrowia, rozpozna szkodliwe czynniki środowiskowe, planuje działania edukacyjne, przygotuje projekt programu edukacyjnego dla wybranej grupy

odbiorców, wdraża elementy promocji zdrowia/ edukacji zdrowotnej w praktyce

pielęgniarskiej.

2.Liczba godzin:80 godzin w tym:

20 godz. wykładów,10 godz. seminariów,20 godz. zajęć praktycznych,30 godz. samokształcenia.

Liczba ECTS- 3 pkt.

3.Treści programowe:

Wykłady i seminaria: Promocja zdrowia- cele i strategia działania. Koncepcja promocji zdrowia

56

i edukacji zdrowotnej. Rozwój promocji zdrowia: Karta Ottawska, Konferencje Promocji

Zdrowia. Narodowy Program Zdrowia, Zdrowie 21 – analiza założeń programowych.

Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna w systemie opieki zdrowotnej.. Siedliskowe podejście do zdrowia – analiza programów. Promocja zdrowia a profilaktyka zdrowotna - cele i zadania w zakresie

prewencji chorób. Edukacja zdrowotna- cele, zadania, modele edukacji zdrowotne. Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan zdrowia jednostki,

rodziny, grupy społecznej. Metody kształtowania zachowań zdrowotnych. Metodyka nauczania zdrowia. Budowa programów edukacyjnych. Metody i formy edukacji zdrowotnej. Problemy zdrowotne ludzi w podeszłym wieku - strategie promocji

zdrowia. Promocja zdrowia a wsparcie społeczne. Podstawowe zagrożenia zdrowotne w kraju i w rejonie – analiza. Analiza wybranych programów profilaktycznych: program prewencji i

wczesnej diagnostyki chorób układu krążenia, program prewencji i wczesnej diagnostyki chorób nowotworowych - udział pielęgniarki w realizacji programów.

Czynniki szkodliwe dla zdrowia. Grupy społeczne i środowiska szczególnie preferowane w edukacji zdrowotnej.

Planowanie działań edukacyjnych dla jednostki, rodziny, grupy wysokiego ryzyka.

Zajęcia praktyczne Cel zajęć: opanowanie przez Studenta umiejętności dotyczących rozpoznawania i analizowania problemów zdrowotnych w odniesieniu do jednostki i grupy oraz praktycznych umiejętności umacniania zdrowia i zapobiegania chorobom.

Treści programowe:1. Analiza warunków środowiska nauczania ucznia i zadań pielęgniarki szkolnej

pod kątem planowania edukacji zdrowotnej z uwzględnieniem zagrożeń zdrowotnych w środowisku szkolnym.

2. Opracowanie projektów edukacji zdrowotnej dla wybranych grup odbiorców – przygotowywanie materiałów edukacyjnych.

3. Kształtowanie prawidłowych postaw prozdrowotnych w środowisku szkolnym. Realizacja programów edukacji zdrowotnej dla wybranych grup odbiorców w środowisku szkolnym.

4. Ocena przygotowanych i zrealizowanych programów edukacji zdrowotnej w środowisku szkolnym.

Umiejętności wynikowe – student powinien:

nawiązać kontakt z uczniem, rodziną, społecznością szkolną, zastosować różne metody gromadzenia danych o stanie zdrowia ucznia, rozpoznać i zanalizować zagrożenia zdrowotne uczniów przygotować projekt edukacji zdrowotnej z uwzględnieniem metod

aktywizujących

57

przeprowadzić edukację zdrowotną wśród uczniów w oparciu o projekt programu edukacyjnego

dokonać samooceny przeprowadzonej formy edukacji zdrowotnej wykazać się umiejętnością przekonywania i właściwą argumentacją do

udzielania porad w zakresie zachowań prozdrowotnych dla wybranego ucznia.

Samokształcenie:Opracowanie programu edukacyjnego dla wybranej grupy odbiorców.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie na ocenę po II semestrze.

5. Literatura:1. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz. (red.): Promocja zdrowia. Tom I,

Czelej, Lublin 2008.2. Bik B., Henzel- Korzeniowska A., Przewoźniak L., Szczerbińska K. (red.):

Wybrane zagadnienia promocji zdrowia. CMUJ, Kraków 1996.3. Jabłoński L.(red.): Sanologia. Nauka o zdrowiu społeczeństwa. Wyższa

Szkoła Rozwoju Lokalnego w Żyrardowie, Warszawa 1998. 4. Karski J. B. (red): Promocja zdrowia. IGNIS, Warszawa 1999.5. Karski J.B., Słońska Z., Wasilewski B.W.(red.): Promocja zdrowia. Wyd.

Sanmedia. Warszawa 1994. 6. Kulik T. B.: Edukacja zdrowotna w rodzinie i w szkole. Wyd. Oficyna

Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej, Stalowa Wola 1997.7. Ostrowska A.: Styl życia a zdrowie. Z zagadnień promocji zdrowia. Wyd.

IFiS PAN, Warszawa 1999.8. Pike S., Foster D.: Promocja zdrowia dla wszystkich. Wydawnictwo

Czelej, Lublin1998.9. Promocja zdrowia. Słownik podstawowych terminów, oprac. Z. Słońska,

M. Misiuna. Warszawa 1993.10.Wojnarowska B.: Edukacja zdrowotna, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa 2008.

PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNAAutor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

1.Cel ogólny kształcenia: Opanowanie wiedzę i umiejętności niezbędnych do podejmowania profesjonalnej opieki pielęgniarskiej nad osobą, rodziną, grupą społeczną w środowisku zamieszkania, nauki, pracy w zdrowiu i chorobie.Cele szczegółowe- Student:

określi współczesną koncepcje POZ w świetle dokumentów ŚOZ i NPZ, omowi zadania i cele POZ w miejscu zamieszkania, środowisku nauczania i

wychowania, oraz w środowisku pracy, pozna rolę i funkcję pielęgniarki w POZ, określi rolę i kompetencje pielęgniarki w zespole interdyscyplinarnym, scharakteryzuje model opieki indywidualnej oraz model opieki środowiskowej, oceni stan zdrowia i funkcjonowania wybranej populacji,

58

zaplanuje opiekę nad osobą indywidualną, rodziną, grupą wysokiego ryzyka z podkreśleniem koncepcji promowania zdrowia, strategii zapobiegania na kolejnych poziomach opieki,

aktywizuje odbiorców usług medycznych do: oceny własnego zdrowia, rozpoznawania czynników potęgujących, warunkujących zdrowie oraz podejmowania działań prozdrowotnych.

2.Liczba godzin:110 godziny w tym:

30 godz. wykładów,40 godz. ćwiczeń,40 godz. zajęć praktycznych.

Liczba ECTS- 6 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady:

Podstawowa opieka zdrowotna w systemie opieki zdrowotnej - idea, cele, zasady, zadania.

Współczesna koncepcja POZ. Dokumenty warunkujące zmiany w polskim systemie opieki zdrowotnej, akty prawne.

Problematyka przekształceń – miejsce podstawowej opieki zdrowotnej w systemie

ochrony zdrowia. Zakres i struktura świadczeń zdrowotnych w podstawowej opiece zdrowotnej.

Zadania zespołu podstawowej opieki zdrowotnej. Podstawy pielęgniarstwa środowiskowego - rys historyczny, założenie,

metody. Kompetencje pielęgniarki środowiskowej/rodzinnej w miejscu zamieszkania,

środowisku nauczania i wychowania. Specyfika i zakres pracy pielęgniarki w środowisku wiejskim- uwarunkowania

środowiskowe, kulturowe, społeczno- ekonomiczne. Standardy opieki pielęgniarskiej w POZ – znaczenie dla poziomu jakości

opieki nad osobą, rodziną i grupa społeczną. Rodzina jako podmiot opieki zdrowotnej. Funkcje rodziny. Rodzinne czynniki

ryzyka. Zakres i cele diagnozy środowiskowej. Rozpoznanie problemów zdrowotnych. Dokumentacja procesu pielęgnowania w środowisku zamieszkania. Rola i funkcje pielęgniarki w poradniach: ogólnej, dzieci zdrowych, dzieci

chorych w opiece nad określoną populacją człowieka zdrowego, chorego. Rola pielęgniarki w prewencji chorób zakaźnych i społecznych: określanie

czynników pozytywnych i negatywnych w środowisku życia –osoby, grupy, rodziny.

Wsparcie jako forma pomocy rodzinie. Pomoc społeczna – cele, zadania, rola pielęgniarki.

Zajęcia praktyczne Cel zajęć: kształtowanie praktycznych umiejętności umacniania zdrowia i zapobiegania chorobom w środowisku zamieszkania, nauczania i wychowania, oraz realizowanie opieki pielęgniarskiej.

59

Treści programowe: Specyfika pracy pielęgniarki w różnych formach organizacyjnych opieki

podstawowej- gabinet lekarza rodzinnego, praktyka pielęgniarska. Rola i zadania poradni dziecięcej, kalendarzyk szczepień ochronnych. Zadania

pielęgniarki w opiece nad zdrowiem dziecka. Podstawowe pomiary dzieci i dorosłych, dokumentowanie pomiarów i ocena

rozwoju dziecka. Pielęgniarstwo w środowisku zamieszkania – zbieranie danych metodą:

wywiadu, obserwacji, analizy dokumentacji oraz pomiarów. Pielęgniarstwo w środowisku nauczania i wychowania: uwarunkowania

zdrowia ucznia, zachowania zdrowotne wśród dzieci i młodzieży, diagnozowanie sytuacji zdrowotnej uczniów.

Rola wychowania zdrowotnego w szkole; model opieki nad zdrowiem ucznia w szkole, zadania pielęgniarki szkolnej.

Praktyczne zapoznanie z działaniami pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej na rzecz promocji zdrowia, profilaktyki i edukacji zdrowotnej – kierunki działań w środowisku lokalnym.

Rozpoznanie i ocena czynników środowiskowych zagrażających zdrowiu jednostki-ustalenie diagnozy.

Planowanie i realizacja działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych w odniesieniu do jednostki.

Ocena efektów opieki pielęgniarskiej w wybranym środowisku .Dokumentowanie pracy.

Umiejętności - w wyniku procesu kształcenia Student powinien: nawiązać kontakt z dzieckiem, uczniem, człowiekiem dorosłym, rodziną, zastosować różne metody gromadzenia danych o stanie zdrowia człowieka, przeprowadzi wywiad środowiskowy, rozpoznać sytuację zdrowotną jednostki, rodziny i środowiska lokalnego, określić potrzeby w zakresie pielęgnowania, ustalić wspólnie z jednostką plan opieki pielęgniarskiej i określić zakres

pomocy, zrealizować plan opieki pielęgniarskiej i ocenić skuteczność podjętych

działań, uczestniczyć w przygotowaniu dziecka zdrowego do badań lekarskich, dokonać oceny rozwoju fizycznego dziecka wg siatki centylowej, przygotować dzieci do szczepień ochronnych i udokumentować działania, wykonać podstawowe zabiegi pielęgniarskie w odniesieniu do dziecka,

dorosłego, poprowadzić dokumentację pielęgniarską, udokumentować realizację działań w środowisku, doradzać, motywować i wspierać jednostkę w podejmowaniu pozytywnych

zachowań zdrowotnych.

Samokształcenie:Student ma możliwość wyboru tematyki podanej przez nauczyciela, bądź zaproponowanie własnej, zgodnie z własnymi zainteresowaniami w zakresie problematyki dotyczącej zadań i roli pielęgniarki w podstawowej opiece zdrowotnej.

60

4.Forma zakończenia przedmiotuZaliczenie z oceną po II semestrze.

5. Literatura:1. Brosowska B., Mielczarek-Pankiewicz E.: Pielęgniarstwo w podstawowej

opiece zdrowotnej. Tom II, Makmed, Lublin 2008.2. Dobrowolska B., Mielczarek- Pankiewicz E. (red): Opieka nad zdrowiem

pracowników w środowisku pracy. Podręcznik dla pielęgniarek, Łódź 1992.3. Kawczyńska –Butrym Z.: Wsparcie społeczne w zdrowiu i chorobie .CEM,

Warszawa1995.4. Kawczyńska-Butrym Z.: Diagnoza pielęgniarska. PZWL, Warszawa 1999.5. Kilańska D.(red.): Pielęgniarstwo w podstawowej opiece zdrowotnej. Tom I,

Makmed, Lublin 2008. 6. Szczepska M.: Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce i w Europie. CEM.

Warszawa 1996.7. Woynarowska B.: Metodyka pracy środowiskowej pielęgniarki (higienistki

szkolnej) w szkole podstawowej i ponadpodstawowej. IDM Warszawa 1990.8. Cele zdrowotne w programie „Zdrowie 21”, Narodowy Program Zdrowia.

DIETETYKAAutor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studenta wiedzy umożliwiającej podejmowanie zadań zmierzających do przestrzegania zasad racjonalnego żywienia oraz zasad żywienia w określonych chorobach.

Cele szczegółowe – Student: wykaże się umiejętnością rozpoznawania i reagowania na błędy żywieniowe, zrealizuje zadania zapobiegające popełnianiu błędów żywieniowych, będzie mobilizować pacjentów do ścisłego przestrzegania zaleceń

dietetycznych, potrafi propagować edukację żywieniową, pozna klasyfikacje diet stosowanych w różnych chorobach.

2.Liczba godzin: 45 godzin w tym:

15 godz. wykładów30 godz. samokształcenia.

Liczba ECTS- 2 pkt.

3.Treści programowe: Instytucje zajmujące się zagadnieniami żywienia i żywności. Rola żywienia w promowaniu zdrowego stylu życia i profilaktyce chorób.

Żywienie zbiorowe. Żywienie podstawowe. Promocja zdrowia w aspekcie żywieniowym. Zagrożenia zdrowotne żywności. Ocena zdrowotna żywności. Farmakodynamika leków w aspekcie żywienia.

Rola żywienia w leczeniu chorób. Postępowanie żywieniowe w chorobach

61

spowodowanych niedoborami pokarmowymi. Aspekty żywienia w chorobach układu pokarmowego. Problemy żywienia w chorobach cywilizacyjnych (m.in. choroby układu krążenia) i alergiach. Żywienie w chorobach przemiany materii. Żywienie chorych leczonych chirurgicznie. Żywienie pozajelitowe, dojelitowe. Aspekty żywienia mieszankami przemysłowymi.

Żywienie dzieci: wpływ naturalnego i sztucznego żywienia niemowląt na rozwój ontogenetyczny człowieka. Planowanie żywienia dziecka w niektórych stanach chorobowych: fenyloketonuria, celiakia, mukowiscydoza, cukrzyca, krzywica, niedokrwistość.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po I semestrze.

5. Literatura:1. Cybulska B., Łukaszewska T., Dietetyka, WsiP, Warszawa 1990.2. Kierst W., Nauka o żywieniu zdrowego i chorego człowieka, PZWL, Warszawa

1989.3. Pawliszyn W., Ciborowska H., Kliniczny zarys chorób z podstawami dietetyki.

CMDNŚSzM, Warszawa 1990,1991.4. Szczygieł H., Normy żywienia i wyżywienia, Cz I: II. Instytut Żywienia i

Żywności, Warszawa 1987.5. Tatoń J., Diabetologia praktyczna. PZWL, Warszawa 1993.6. Wieczorek-Chełmińska Z., Zasady żywienia i dietetyka stosowana, PZWL,

Warszawa 1992.

JĘZYK OBCYAutor programu: mgr fil. ang. Sylwia Gęsikowska

1.Cel ogólny kształcenia: Opanowanie przez Studentów materiału gramatyczno-leksykalnego

umożliwiającego swobodne porozumiewanie się językiem angielskim w różnych sytuacjach codziennych i zawodowych oraz opanowanie na podstawowym poziomie terminologii medycznej.

Cele szczegółowe – Student powinien: opanować w stopniu podstawowym użycie czasów gramatycznych oraz

większość poznanych idiomów i czasowników frezalnych, znać i umieć użyć we właściwym kontekście minimum 60%zwrotów i słówek

pojawiających się na zajęciach, porozumiewać się w języku angielskim ma poziomie właściwym dla stopnia

zaawansowania grupy.

2.Liczba godzin: 40 godzin ćwiczeńLiczba ECTS- 2 pkt.

3.Treść nauczania:Ćwiczenia:

62

Materiał gramatyczno-leksykalny: dostateczne posługiwanie się czasami gramatycznymi, niektórymi trybami warunkowymi jak również niektórymi zwrotami tj. phrasal verbs . Znajomość słownictwa na poziomie elementarnym.

Materiał o tematyce medycznej: opanowanie podstawowej terminologii medycznej.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie

5. Literatura:1. Dooley J.; Evans V. : Grammarway 2 wyd. Express Publishing, 1998.2. Headway elementary, wyd. Oxford University Press; 2003.3. Murphy R., Essential Grammar in Use, wyd. Oxford University Press 1985.4. Pohl A., Professional English Medical, wyd. Longman; 2002.

WYCHOWANIE FIZYCZNEAutor program: mgr w. f. Hubert Porschke

1.Cel ogólny kształcenia:Kształtowanie postaw Studentów, które sprzyjają rozwoju fizycznemu człowieka i korzyści wynikających z troski o własne zdrowie i higienę osobistą.

Cele szczegółowe – Student: wzbogaci własne cechy motoryczne ciała i pozna ćwiczenia fizyczne związane z

kształtowaniem wydolności i sprawności organizmu, wykaże się zainteresowaniami i aktywnym uczestnictwem w sportowych i

rekreacyjnych formach w wybranych dyscyplinach gier zespołowych.

2.Liczba godzin: 60 godzin ćwiczeńLiczba ECTS- 2 pkt.

3.Treści programowe: Podnoszenie własnej sprawności fizycznej. Nauka ćwiczeń kształtujących motorykę i prawidłową postawę ciała oraz

wpływ ćwiczeń fizycznych na zdrowie i profilaktykę niektórych chorób. Testy sprawności fizycznej do oceny stanu fizycznego własnego organizmu. Dostosowanie i programowanie ćwiczeń w zależności od wieku i aktualnego

stanu fizycznego organizmu. Wdrażanie wybranych form aktywnego wypoczynku. Doskonalenie wybranych elementów gimnastyki, form muzyczno –

słuchowych, pływania oraz gier zespołowych -siatkówka, koszykówka, piłka ręczna, piłka nożna.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie po II semestrze.

63

5. Literatura:1. Barański K., Zabawowe formy ćwiczeń gimnastycznych, Warszawa 1969.2. Maszczak T., Metodyka wychowania fizycznego, Warszawa 1995.3. Mazurek L., Gimnastyka podstawowa, Warszawa 1971.4. Ulatowski T., Teoria sportu, Tom I. Warszawa 1992.

PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA praktyka zawodowaAutor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

Liczba godzin: 120 godzinCzas realizacji: semestr IIMiejsce zajęć: oddziały dla chorych dorosłych- wewnętrzny, opiekuńczo-pielęgnacyjny.

1.Cel praktyki: Doskonalenie podstawowych umiejętności zawodowych niezbędnych do zaspokojenia potrzeb i rozwiązywania problemów zdrowotnych chorego hospitalizowanego.

2.Treści programowe: Specyfika pracy w oddziale i poznanie zadań członków zespołu

terapeutycznego. Nawiązanie i podtrzymywanie kontaktu z chorym, jego rodziną i członkami

zespołu terapeutycznego. Przyjęcie chorego w oddział- pomoc w adaptacji do warunków szpitalnych. Obserwacja sposobów przeżywania swojej choroby przez nowo przyjętych

chorych do oddziału. Samodzielne zbieranie informacji o chorym i dokumentowanie danych w

dokumentacji pielęgniarskiej. Rozpoznawanie problemów zdrowotnych chorego. Ocena stanu zdrowia

chorego w zakresie możliwości samoobsługi. Planowanie opieki nad chorym zgodnie z rozpoznanymi problemami

zdrowotnymi. Przygotowanie chorych do badań, pobieranie materiałów do badań. Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno-higienicznych oraz udział w

zaspakajaniu podstawowych potrzeb chorego i pomoc w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych.

Ocena podjętych działań – dokonanie oceny opieki nad chorym. Dokumentowanie podejmowanych działań pielęgnacyjnych i opiekuńczych.

Pisemne sprawozdanie o stanie zdrowia chorego. Zapobieganie zakażeniom wewnątrzszpitalnym i wewnątrzoddziałowym. Sposoby odżywianie się chorych – rodzaje diet w zależności od schorzenia. Przestrzeganie praw pacjenta – właściwa ich interpretacja. Przygotowanie pacjenta do wypisu- edukacja pacjenta i jego rodziny.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student: komunikuje się z chorym, jego rodziną, grupą zawodową, przyjmie chorego w oddział, zapozna chorego ze środowiskiem oddziału,

64

rozpozna reakcję chorego i jego rodziny na chorobę, dokona pomiaru podstawowych parametrów życiowych, zapewni choremu leżącemu wygodę i zabezpieczy go przed następstwami

niskiej aktywności fizycznej, zapewni choremu wygodne ułożenie, zastosuje udogodnienia w zależności od

stanu zdrowia, zastosuje profilaktykę p/odleżynową, wykona ćwiczenia uruchamiające i gimnastykę oddechową, wykona zabiegi p/zapalne wykona zabiegi doodbytnicze, nakarmi i napoi chorego lub zapewni pomoc w przyjmowaniu posiłków

choremu, uczestniczy w przygotowaniu chorego do badań oraz pobierze materiał do

badań, poda tlen pod kontrolą, pobierze krew pod kontrolą, zgromadzi dane o chorym stosując różne metody i podejmie próby analizy

danych, podejmie próby planowania opieki nad pacjentem, udokumentuje dane o chorym w dokumentacji pacjenta, podejmie próby oceny swoich działań, przygotuje i poprowadzi edukację chorego i jego rodziny, przestrzega zasad etyki zawodowej i praw pacjenta.

3.Metody oceny:Sprawdzian umiejętności praktycznych, obserwacja uczestnicząca, ocena prowadzonej dokumentacji chorego, samoocena

PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA praktyka zawodowaAutor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

Liczba godzin: 120 godzinCzas realizacji: semestr IIMiejsce zajęć: środowisko domowe

65

1.Cel praktyki:Przygotowanie Studenta do realizacji działań opiekuńczo – pielęgnacyjnych nad osobami zdrowymi i chorymi w środowisku domowym.

2.Treści programowe: Zapoznanie się z działalnością pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej na rzecz

promocji zdrowia, profilaktyki i edukacji zdrowotnej w środowisku domowym.

Identyfikacja czynników społeczno-ekonomicznych i środowiskowych mających wpływ na zdrowie jednostki, rodziny i grupy .

Analiza czynników zagrażających zdrowiu jednostki/ rodziny. Gromadzenie danych o jednostce i rodzinie. Ustalenie diagnozy pielęgniarskiej indywidualnej/rodzinnej w wybranym

środowisku zamieszkania. Planowanie działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych w odniesieniu do jednostki,

rodziny. Wykonywanie podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych u dorosłego i u

dziecka. Wykonywanie i analiza pomiarów u podopiecznych. Przygotowanie do samoopieki i samopielegnacji. Ocena efektów opieki pielęgniarskiej w wybranym środowisku. Dokumentowanie opieki pielęgniarskiej nad jednostką i rodziną. Opracowanie planu edukacji zdrowotnej dla jednostki /rodziny wybranym

środowisku. Wdrażanie planu edukacji zdrowotnej dla jednostki/ rodziny w wybranym

środowisku. Wizyta patronażowa - obserwacja uczestnicząca. Ocena podjętych działań w środowisku, samoocena studenta

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student: nawiąże i utrzyma kontakt z jednostką, rodziną, przeprowadzi wywiad środowiskowy, dokona analizy dostępnej dokumentacji jednostki, dokona pomiarów u podopiecznego w środowisku, rozpoznaje czynniki ryzyka chorób wynikające ze stylu życia, oceni warunki zdrowotne, higieniczne, socjalno-bytowe jednostki, oceni stan zdrowia jednostki, ustali wspólnie z podopiecznym, rodziną plan i sposób realizacji opieki, dokona wspólnie z podopiecznym i jego rodziną oceny skuteczności podjętych

działań, kształtuje prawidłowe zachowania zdrowotne, inicjuje i wspiera jednostkę w utrzymaniu zdrowia, właściwie reaguje na prośby podopiecznego, krewnych, rodziny, opracuje plan edukacji zdrowotnej z uwzględnieniem zasad zdrowego stylu

życia dla jednostki w wybranym środowisku, przeprowadzi edukację zdrowotną w wybranym środowisku, wykona czynności higieniczno-pielęgnacyjne w wybranym środowisku, poda leki różnymi drogami, przygotuje konspekt do wizyty patronażowej i weźmie udział w wizycie

66

patronażowej, przestrzega praw pacjenta oraz zasad etyki zawodowej.

3.Metody oceny: sprawdzian umiejętności praktycznych, ocena prowadzonej dokumentacji procesu pielęgnowania, samoocena.

Rok II

MIKROBIOLOGIA I PARAZYTOLOGIAAutor programu: dr hab. n. med. Zbigniew Doniec, prof. PPWSZ

1.Cel ogólny kształcenia:Zapoznanie Studentów z podstawami mikrobiologii i chorób zakaźnych, umożliwiające wykorzystanie tej wiedzy w następnych latach nauki dla lepszego zrozumienia zagadnień przedmiotowych.

Cele szczegółowe - Student powinien: Orientować się w najistotniejszych szczegółach budowy organizmów

zakaźnych. Rozumieć interakcje między organizmem człowieka a czynnikami zakaźnymi. Rozumieć drogi szerzenia, patogenezę i objawy najczęstszych chorób

zakaźnych. Znać rolę zakażeń wewnątrzszpitalnych. Rozumieć znaczenie poprawnego pobierania materiałów do badań

mikrobiologicznych.

2.Liczba godzin: 60 godzin w tym:

45 godzin wykładów15 godzin samokształcenia

Liczba ECTS- 2 pkt.

3.Treści programowe: Miejsce człowieka w ekosystemie. Mikrobiologia jako nauka. Mikroorganizmy w życiu człowieka- rys historyczny; badania L.Pasteura i

R.Kocha. Podstawy systematyki drobnoustrojów. Mikroorganizmy w życiu człowiek.

Interakcje miedzy organizmem człowieka a czynnikami zakaźnymi. Systematyka bakterii. Bakterie i środowisko – występowanie, znaczenie mikroorganizmów. Budowa bakterii.

Mechanizmy chorobotwórczości bakterii. Morfologia i fizjologia komórki bakteryjnej.

Bakterie Gram dodatnie i choroby przez nie wywoływane: Ziarniaki (paciorkowce, pneumokoki, gronkowce), Pałeczki (zgorzel gazowa), Laseczki (wąglik, tężec, jad kiełbasiany), Prątki (gruźlicy), Promieniowiec.

Bakterie Gram ujemne i choroby przez nie wywoływane: Ziarniaki (meningokoki, gonokoki), Pałeczki (ropy błękitne, brucelozy, krztuśca, tularemii, grypy, dżumy, Enterobacteriacee).

67

Riketsje. Chlamydie. Mykoplazmy. Naturalna flora człowieka i jego środowiska. Wirusy DNA i choroby przez nie wywoływanie. Wirusy RNA i choroby przez

nie wywoływane. Choroby wywoływane przez grzyby. Choroby pasożytnicze cz.I. Choroby

pasożytnicze cz.II. Badania bakteriologiczne i serologiczne. Zakażenia wewnątrzszpitalne. Poprawne pobieranie materiałów do badań

mikrobiologicznych.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po III semestrze.

5. Literatura:1. Anusz Z., Mikrobiologia i parazytologia lekarska, Podręcznik do szkół

medycznych. PZWL, Warszawa 1990.2. Anusz Z., Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych, PZWL,

Warszawa 1998.3. Blaskowic D., Kańtoch M., Wirusologia lekarska, PZWL, Warszawa 1991.4. Dzibek Z., Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL, Warszawa 1996.5. Tulicki L., Zakaźne zatrucia pokarmowe, PZWL, Warszawa 1990.6. Zaremba M., Mikrobiologia lekarska, PZWL, Warszawa 1999.

RADIOLOGIAAutor programu: lek med. Mikulski

1.Cel ogólny kształcenia:Zapoznanie Studentów z podstawami współczesnych techniki radiologicznych, zapoznanie ich z procedurami przygotowania pacjenta do badania radiologicznego oraz wskazania korzyści i zagrożeń diagnostyki radiologicznej.

Cele szczegółowe – Student powinien: zapoznać się z nielaboratoryjnymi metodami diagnostycznymi diagnostyką obrazowo (radiologia klastyczna, USG, TK, NMR, PET) diagnostyką endoskopową (gastroskopia, kolonoskopia, bronchoskopia,

ERCP)Radiologia kliniczna- znać:

algorytmy diagnostyczne w poszczególnych grupach chorób wydolność i ograniczenie metod diagnostycznych w powiązaniu z

objawami chorobowymi odrębności w diagnostyce chorób wieku dziecięcego

2.Liczba godzin:

68

30 godzin w tym: 15 godzin wykładów 15 godzin samokształceniaLiczba ECTS- 1 pkt.

3.Treści programowe: Metody diagnostyczne (badania przeglądowe, kontrastowe, dynamiczne).

Omówienie metod i zasad diagnostyki endoskopowej. Endoskopia jako metoda lecznicza. Wprowadzenie do radiologii – omówienie zasad bezpieczeństwa chorego i personelu. Diagnostyka struktur klatki piersiowe. Diagnostyka kręgosłupa. Diagnostyka obrazowa głowy. Diagnostyka urazów. Diagnostyka sutka: Badania obrazowe jamy brzusznej (poza USG). USG jamy brzusznej. Radiologia pediatryczna.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po III semestrze.

5. Literatura:1. Caffey’s Pediatric Imaging Diagnosis 11 Edition2. Hofer Matthias Podstawy radiologii klatki piersiowej Medipage3. Pruszyński Bogdan Radiologia. Diagnostyka obrazowa. RTG TK USG MR i

medycyna nuklearna – PZWL4. Radiologia. Podręcznik dla studentów medycyny pod redakcją S.

Zgliczyńskiego5. Reeder Maurice M. Radiologia. Od objawu do rozpoznania Medipage6. Wicke L., red. M. Sąsiadek Atlas anatomii radiologicznej Urban&Partner7. Zaleska-Dorobisz Urszula ABC radiologii w medycynie ratunkowej

Wydawnictwo Medyczne Górnicki

FARMAKOLOGIAAutor programu: dr n. farm. Jadwiga Piotrowicz

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez studenta wiedzy pozwalającej na prawidłowego stosowania leków, w tym rozpoznania działań niepożądanych ubocznych, toksycznych i właściwego reagowania na te zjawiska.

Cele szczegółowe – Student : rozumie podstawowe definicje z zakresu farmakologii – farmakodynamiki,

farmakokinetyki i farmakotoksykologii znać zasady etyczne dotyczące badań nad lekiem; wiedzieć o obowiązku

uzyskania świadomej zgody pacjenta przez lekarza prowadzącego badania kliniczne.

wykazuje znajomość podstawowych pojęć i reguł dotyczących recepty i zapisywania leków.

rozumie biologiczne podstawy działania leków, w tym -udział receptorów farmakologicznych, właściwości fizyko-chemicznych leku i jego postaci

69

farmaceutycznej, oraz wpływu substancji leczniczych na struktury wewnątrzkomórkowe.

zna głównych przedstawicieli grup leków działających na obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy. oraz znajomość grup leków przeciw-infekcyjnych, działających na układ sercowo- naczyniowy, leków przeciw nowotworowych, immunosupresyjnych, immunostymulujących i stosowanych w chorobach neurodegeneracyjnych

2.Liczba godzin: 60 godzin w tym: 45 godzin wykładów 15 godzin samokształceniaLiczba ECTS- 4 pkt.

3. Treści programowe: Losy leku w ustroju - LADME. Dawki i drogi podania leków. Leki pobudzające i blokujące układ adrenergiczny. Leki układu cholinergicznego – cholinominetyki i cholinolityki. Grupy leków stosowane w leczeniu parkinsonizmu. Toksykologiczne aspekty nieodwracalnych inhibitorów cholinoesterazy

acetylocholinowej. Leki psychotropowe: neuroleptyczne,przeciwdepresyjne i anksjolityczne oraz

leki przeciwbólowe opiatowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne. Problemy uzależnień lekowych oraz nadużywania substancji

psychoaktywnych. Leki przeciwhistaminowe i przeciwserotoninowe. Leki stosowane w chorobach układu sercowo-naczyniowego,nadciśnieniu,

miażdzycy. Leki krwiozastępcze i stosowane w chorobach krwi. Leki układu oddechowego i pokarmowego. Leki stosowane w zaburzeniach funkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego. Glikokortykosterydy stosowane systemowo i miejscowo. Leki przeciwinfekcyjne i immunosupresyjne. Znaczenie interakcji ,,lek-lek’’ oraz ,,lek-pożywienie’’.

4.Forma zakończenia przedmiotu: Egzamin po IV semestrze.

5. Literatura:1. Herman,Z.S.i Kmieciak-Kołada, K. (red.):Farmakologia; ŚAM, Katowice 20012. Korbut R. (red.),;Farmakologia. Tajemnice, Wyd. Uniwersytetu

Jagiellońskiego, Kraków 20103. Kostowski,W. (red.):Podstawy farmakologii; PZWL, Warszawa 19984. Podlewski J., Chwalibogowska-Podlewska A.: Leki współczesnej terapii,

wydanie XVI, 2003(i kolejne wydania, aktualnie udostępniam Studentom wydanie XX)

5. Rajtar-Cynke,G.(red.):Farmakologia; Czelej, Lublin20076. Rang H.P., Dale M.M.. Ritter J.M.: Farmakologia kliniczna, (red. polskiego

wydania 1-szego, Wielosz M.) Czelej Lublin 2001

70

BADANIA FIZYKALNEAutor programu: dr n. med. Ireneusz Gądek

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studenta wiedzy i umiejętności umożliwiających ocenę stanu zdrowia i przeprowadzenia badań fizykalnych zmierzających do postawienia diagnozy pielęgniarskiej o zdrowiu badanego.

Cele szczegółowe – Student: zanalizuje dane o badanym, zdiagnozuje stan zdrowia, zaplanuje działania wynikające z postawionej diagnozy pielęgniarskiej, przeprowadzi badania fizykalne zgodnie z zasadami i technikami badawczymi,

orzekanie o stanie zdrowia w ramach swoich kompetencji zawodowych, zastosuje w praktyce pielęgniarskiej ocenę stanu zdrowia i badań fizykalnych

dla potrzeb promowania zdrowia, wczesnego wykrywania zaburzeń i zapobiegania chorobom.

2.Liczba godzin: 45 godzin w tym:

15 godzin wykładów,15 godzin ćwiczeń.15 godzin samokształcenia

Liczba ECTS- 2 pkt.

3.Treści programowe: Ocena stanu zdrowia, przygotowanie własne i otoczenia do kontaktu z osobą

badaną. Środowisko fizyczne i uwarunkowania psychologiczne badania. Zasady gromadzenia danych, dokumentacja badań. Pierwszy kontakt z badanym, sytuacje stanowiące szczególne wyzwania. Wywiad szczegółowy dotyczący funkcjonowania poszczególnych układów

organizmu człowieka. OLD CARD. Obowiązkowe zgłoszenia do odpowiednich instytucji. Konfrontacja przypuszczeń, budowanie hipotezy. Zapis danych poszczególnych, diagnoza pielęgniarska. Planowanie działań

przewidzianych diagnozą. Przegląd poszczególnych układów organizmu człowieka. Badania fizykalne: topografia narządów, punkty orientacyjne, linie,

przestrzenie. Ułożenie badanego do badania. Kolejność przeprowadzenia kompleksowego badania fizykalnego. Warunki

przeprowadzania badania. Sprzęt medyczny, dane techniczne, technika posługiwania się sprzętem.

Oglądanie. Opukiwanie. Osłuchiwanie. Palpacja. Techniki specjalne i pomocnicze.

Badania: układu sercowo- naczyniowego, klatki piersiowej, płuc i jamy brzusznej, głowy (oka, ucha, nosa, gardła), szyi, układu nerwowego i narządu ruchu, układu moczowo- płciowego oraz skóry z jej tworami.

71

4.Forma zakończenia przedmiotu: Zaliczenie z oceną po III semestrze.

5. Literatura:1. Bates B., Bickley L.S., Hoekelman R.A., Wywiad i badanie fizykalne, Springer.

PWN, Warszwa 1997.2. Bolechowski F., Podstawy ogólnej diagnostyki klinicznej, PZWL, Warszawa

1985.3. Kirschnick O., Pielęgniarstwo, Urban& Partner, Wrocław 1997.4. Silbernagl S., Despopoulos A., Kieszonkowy atlas fizjologii, PZWL, Warszawa

1994.

PRAWOAutor programu: mgr Jan Kołodziej

1.Cel ogólny kształcenia:Dostarczenie Studentom wiedzy z zakresu podstaw prawnych funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, prawa pracy, odpowiedzialności zawodowej, służbowej, cywilnej i karnej.

2.Liczba godzin: 30 godzin w tym: 15 godzin wykładów 15 godzin samokształcenia Liczba ECTS- 1 pkt.

3. Treści programowe: Prawo pracy – jego podstawy. Ochrona prawna pracy. Instytucje prawa cywilnego – rodzaje i warunki umów. Prawo handlowe – rodzaje spółek Akty prawne dotyczące funkcjonowania opieki zdrowotnej. Ustawodawstwo zawodowe- wybrane przepisy prawne i ich interpretacja. Prawne formy wykonywania zawodów medycznych. Kontraktowanie usług medycznych – podstawy prawne. Samorząd Pielęgniarek i Położnych – struktura, rola i zadania. Rola związków zawodowych. Prawa człowieka i prawa pacjenta. Zgoda pacjenta jako klienta usług medycznych- podstawy prawne. Regulacje prawne w zakresie prowadzenia dokumentacji medycznej. Problematyka eksperymentu medycznego. Rodzaje odpowiedzialności prawnej (służbowej, zawodowej, cywilnej, karnej).

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po IV semestrze.

5. Literatura:1. Aneks do poradnika prawnego dla pielęgniarek i położnych, Wyd.

Wrocławsko-Legnicka OIPiP, Wrocław 1999.

72

2. Kodeks cywilny. Stan prawny na 1 lipca 1999. Walczak A. (red.), Wyd. GEO, Kraków 1999.

3. Kodeks pracy. Stan prawny na 1 października 1999., Wyd. PARK Spółka z o o. Kraków 1999.

4. Poradnik prawny dla pielęgniarek i położnych. Cz. I i II., Wyd. ad vocem, Kraków 1999.

PEDIATRIA I PIELĘGNIARSTWO PEDIATRYCZNEAutorzy programu:dr n. med. Marcin Wroński

dr n. med. Grażyna Dębska

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studenta wiedzy i umiejętności pozwalających na realizację opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem zdrowym/chorym, oraz kształtowanie postaw zawodowych niezbędnych do świadczenia tej opieki.

Cele szczegółowe - Student: pozna zasady opieki nad dzieckiem i jego rodziną, wyjaśni wpływ choroby na funkcjonowanie dziecka i jego procesy rozwojowe, scharakteryzuje najczęściej występujące choroby wieku rozwojowego, podejmie działania opiekuńczo-pielęgnacyjne w zależności od wieku i stanu

chorego, poprowadzi edukację dziecka i jego rodziny w zakresie promocji zdrowia i

profilaktyki chorób, przestrzega zasad etyki zawodowej, praw dziecka hospitalizowanego.

2.Liczba godzin: 250 godzin w tym:

60 godzin wykładów, 160 godzin zajęć praktycznych

30 godzin samokształcenia.Liczba ECTS- 10 ECTS

3. Treści programowe:Wykłady:

Okresy wzrastania i rozwoju. Czynniki wpływające na rozwój dziecka. Rozwój i odrębności morfologiczno-czynnościowe narządów i układów

dziecka. Dzieci z grup wysokiego ryzyka; choroby noworodków donoszonych,

przedwcześnie urodzonych, z dystrofią wewnątrzmaciczną. Zasady obserwacji i pielęgnacji.

Choroby układu oddechowego. Pielęgnowanie dzieci z chorobami układu oddechowego.

Choroby i wady układu sercowo-naczyniowego. Pielęgnowanie dzieci z chorobami układu krążenia.

Choroby i wady układu moczowego. Ginekologia pediatryczna. Pielęgnowanie dzieci z chorobami układu moczowego.

Choroby i wady układu pokarmowego. Pielęgnowanie dzieci z chorobami układu pokarmowego.

73

Choroby układu krwiotwórczego. Pielęgnowanie dzieci z anemią, skazą krwotoczną i białaczką.

Choroby i wady układu nerwowego. Pielęgnowanie dzieci z chorobami układu nerwowego.

Pielęgnowanie i obserwacja dziecka nieprzytomnego. Choroby nerwowo-mięśniowe. Pielęgnowanie dzieci z chorobą nerwowo-

mięśniową. Wrodzone choroby metaboliczne. Pielęgnowanie dzieci z chorobami

metabolicznymi. Cukrzyca wieku dziecięcego; specyfika cukrzycy u dzieci, zasady leczenia,

pielęgnowania, edukacji chorych i ich rodzin. Choroby układu dokrewnego. Zasady obserwacji i pielęgnowania dzieci. Choroby skóry. Obserwacja i pielęgnowanie dziecka z chorobami skóry. Choroby alergiczne wieku dziecięcego. Pielęgnowanie i obserwacja dzieci z

chorobami alergicznymi. Zapalne choroby tkanki łącznej u dzieci. Pielęgnowanie dzieci z chorobami

zapalnymi tkanki łącznej. Choroby zakaźne i pasożytnicze wieku dziecięcego – postępowanie leczniczo-

pielęgnacyjne. Nowotwory wieku dziecięcego. Opieka terminalna w pielęgniarstwie wieku

rozwojowego. Problem dziecka maltretowanego – pomoc dzieciom krzywdzonym.

Zajęcia praktyczneCel zajęć: kształtowanie i doskonalenie umiejętności pielęgnowania i obserwacji dziecka chorego i/lub niepełnosprawnego w oddziale szpitalnym.

Treści programowe: Specyfika pracy w oddziale pediatrii. Funkcje zawodowe pielęgniarki w opiece

na rzecz zdrowia dziecka. Profilaktyka i zwalczanie zakażeń wewnątrzoddziałowych.

Wpływ choroby na funkcjonowanie dziecka i jego rodziny. Potrzeby i problemy pielęgnacyjne dziecka i jego rodziców w chorobie i/lub niepełnosprawności. Zasady komunikowania się z dzieckiem i jego rodziną.

Reakcje dziecka i rodziców na chorobę i hospitalizację. Zadania pielęgniarki w stosunku do dziecka hospitalizowanego i jego rodziców/rodziny.

Zapobieganie chorobom, urazom i wypadkom u dzieci. Metody diagnostyki i terapii wieku dziecięcego - przygotowanie dziecka i

jego rodziców. Rozwój somatyczny i psycho-ruchowy dzieci w poszczególnych okresach życia

dziecka. Metody oceny rozwoju dzieci. Zasady żywienia niemowląt i dzieci zdrowych. Zaburzenia metabolizmu wapniowo-fosforanowego. Profilaktyka i

pielęgnowanie dziecka z krzywicą i tężyczką. Wady rozwojowe twarzoczaszki; Zespół Pierre’a Robina, rozszczep wargi i

podniebienia. Problemy pielęgnacyjne dziecka z wadami rozwojowymi twarzoczaszki.

Dysplazja i wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego – zasady postępowania leczniczo-pielęgnacyjnego.

Zespół Downa; problemy pielęgnacyjne dzieci z Zespołem Downa.

74

Opieka nad dzieckiem z astmą oskrzelową. Pielęgnowanie i obserwacja dziecka z chorobami układu oddechowego. Pielęgnowanie i obserwacja dziecka z ostrą i przewlekłą biegunką. Pielęgnowanie i obserwacja dziecka z chorobami układu moczowego. Pielęgnowanie i obserwacja dziecka ze skazą krwotoczną. Pielęgnowanie i obserwacja dziecka z anemią. Problemy pielęgnacyjne i opieka nad dzieckiem z cukrzycą insulinozależną. Pielęgnowanie i obserwacja dziecka z chorobami układu krążenia. Pielęgnowanie i obserwacja dziecka z chorobami alergicznymi. Pielęgnowanie i obserwacja dziecka z chorobami układu nerwowego.

Umiejętności - w wyniku procesu kształcenia Student: nawiąże i podtrzyma kontakt z dzieckiem i jego rodziną/opiekunami, udzieli

wsparcia dziecku i jego rodzicom/opiekunom, wykaże empatię wobec chorego dziecka i jego rodziców/opiekunów,

oceni reakcje dziecka i jego rodziców/opiekunów na chorobę i hospitalizację, zbierze dane o dziecku metodą obserwacji, wywiadu, analizy dokumentacji

medycznej, badania fizykalnego, dokona oceny rozwoju dziecka i rozpozna ryzyko ograniczeń rozwoju

wynikających z choroby i/lub niepełnosprawności, oceni stan odżywienia dziecka i oceni ryzyko powikłań związanych ze

sposobem żywienia dziecka w chorobie, rozpozna i oceni objawy świadczące o zagrożeniu życia dziecka, wykona zabiegi terapeutyczne u dzieci, przygotuje dziecko do badań i dokona analizy wyników badań, oceni stan bio-psycho-społeczny dziecka w chorobie i niepełnosprawności, rozpozna potrzeby i problemy zdrowotne dziecka chorego i

niepełnosprawnego, ustali cel, zaplanuje wspólnie z zespołem terapeutycznym i

rodzicami/opiekunami postępowanie pielęgnacyjno-leczniczo-rehabilitacyjne w określonej sytuacji zdrowotnej,

podejmie samodzielnie i wspólnie z zespołem terapeutycznym, rodzicami działania pielęgnacyjno-lecznicze według przyjętych procedur,

udokumentuje i oceni efekty podjętych działań, zaplanuje i prowadzi edukację dziecka i jego rodziców w zakresie promocji

zdrowia i profilaktyki chorób, oceni ryzyko wystąpienia zakażeń wewnątrzszpitalnych i podejmie działania

zapobiegające, przestrzega zasad etyki zawodowej, praw dziecka hospitalizowanego, wykorzysta wszystkie możliwości do własnego rozwoju.

Samokształcenie:Student ma możliwość wyboru tematyki podanej przez nauczyciela, bądź zaproponowanie własnej, zgodnie z zainteresowaniami Studenta. Student może pogłębić wiedzę m.in. na temat: Problemy pielęgnacyjne i psychospołeczne dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym, Problemy pielęgnacyjne i wychowanie dziecka z zespołem ADHD, Swoiste problemy młodzieży w wieku dojrzewania, Problemy pielęgnacyjne dziecka z chorobami alergicznymi. Współczesne poglądy na profilaktykę chorób alergicznych u dzieci, Pielęgnowanie śmiertelnie chorego dziecka. Wsparcie i pomoc rodzinie.

75

4.Forma zaliczenia przedmiotu:Egzamin po IV semestrze

5. Literatura:2. Behrman R.E., Podręcznik pediatrii Nelsona, PWN, Warszawa 1996.3. Bryczyńska M., Pielęgniarstwo pediatryczne – zagadnienia etyczne, PZWL,

Warszawa 1996.4. Fenella E.St., Adamson J., Hull W., Pielęgnowanie chorych dzieci, PZWL,

Warszawa 1990.5. Lewer H., Robertson L., Opieka nad dzieckiem, PZWL, Warszawa 1990.6. Szajner-Milart I., Papierkowski A. (red.),Choroby wieku rozwojowego, PZWL,

Warszawa 1997.7. Walczak M.(red.), Zarys pediatrii, tom I i II. PZWL, Warszawa 1991.

INTERNA, PIELĘGNIARSTWO INTERNISTYCZNE Autorzy programu: dr n. med. Maria Luba

dr n. med. Stanisława Talaga

1. Cel ogólny kształcenia:Student wyjaśni przyczyny, objawy, następstwa chorób wewnętrznych i podejmie pielęgnowanie chorych zgodnie z aktualnie zalecanymi procedurami opieki pielęgniarskiej wobec chorych hospitalizowanych.

Cele szczegółowe - Student zapoznanie Studentów z zasadami i sposobami zapobiegania chorobom

wewnętrznym, zapoznanie Studentów z przyczynami, diagnostyką, objawami, następstwami,

leczeniem chorób wewnętrznych, wyposażenie Studenta w wiedzę i umiejętności pielęgnowania chorych ze

schorzeniami narządów wewnętrznych w warunkach szpitalnych, wyposażenie Studenta w umiejętność posługiwania się określoną terminologią

medyczną i naukową, przygotowanie Studenta do dalszego samokształcenia, przygotowanie Studenta do odpowiedzialności za wykonywane działania

pielęgnacyjne.

2. Liczba godzin:210 godzin w tym:

60 godzin wykładów, 120 godzin zajęć praktycznych,

30 godzin samokształcenia.Liczba ECTS- 11 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady

Współczesne pielęgniarstwo – własna koncepcja roli pielęgniarki w zespole terapeutycznym. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta hospitalizowanego.

Uwarunkowania, objawy, następstwa chorób narządów wewnętrznych.

76

Etiologia i patogeneza, metody leczenia niżej wymienionych chorób. Udział pielęgniarki w opiece nad chorym z chorobami układu krążenia: z

chorobą niedokrwienną serca, zawałem serca, zaburzeniami rytmu serca, nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością krążenia, zapaleniem mięśnia sercowego, wadą serca, chorobami wsierdzia i osierdzia, kardiomiopatią. Podstawy EKG.

Rola pielęgniarki w opiece nad chorym z (nieżytem oskrzeli, astmą oskrzelową, zapaleniem płuc, rozedmą płuc, zapaleniem opłucnej, zaburzeniami krążenia płucnego, nadciśnieniem płucnym).

Udział pielęgniarki w postępowaniu z chorym w ostrej i przewlekłej niewydolności nerek, chorobach zapalnych nerek i dróg moczowych, kamicy moczowej, nowotworach nerek. Zadania pielęgniarki wobec pacjentów z nieurazowymi chorobami narządu ruchu(choroba reumatyczna, reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, osteoporoza, kolagenozy).

Udział pielęgniarki w rozwiązywaniu problemów pacjenta z cukrzycą. Udział pielęgniarki w opiece nad chorym z nadczynnością i niedoczynnością

tarczycy, nadczynnością i niedoczynnością nadnerczy chorobami przytarczyc, podwzgórza, przysadki mózgowej.

Problemy pacjenta z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, zapaleniem wątroby typu A, marskością wątroby, zapaleniem pęcherzyka i dróg żółciowych, kamicą żółciową.

Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym z niedokrwistością, skazą krwotoczną, białaczką.

Zajęcia praktyczneCel zajęć: kształtowanie umiejętności rozpoznawania i rozwiązywania problemów opiekuńczych chorych z chorobami narządów wewnętrznych w warunkach hospitalizacji.

Treści programowe : Dokumentacja obowiązująca w oddziale internistycznym. Współudział

pielęgniarki w procesie: diagnostycznym, leczniczym i rehabilitacyjnym. Rola członków zespołu terapeutycznego w opiece nad chorym.

Pielęgnowanie chorego w wybranych stanach chorobowych. Proces pielęgnowania pacjentów w oddziale chorób wewnętrznych. Zbieranie informacji o stanie zdrowia chorego i jego rodziny.

Rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych chorego z określeniem ich przyczyn.

Planowanie opieki pielęgniarskiej w stosunku do chorego z uwzględnieniem działań wspierająco – edukacyjnych, a także w stosunku do jego rodziny.

Realizacja opieki pielęgniarskiej na podstawie wybranych teorii i modeli pielęgnowania. Ocena wyników podejmowanych działań pielęgnacyjnych.

Pielęgnowanie chorego w wybranych stanach chorobowych – metodą procesu pielęgnowania.

Przygotowanie Studenta do dalszego samokształcenia.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student potrafi: posługiwać się fachową terminologią, stosowaną w rozpoznaniu i określaniu

objawów chorób w oddziale wewnętrznym,

77

współpracować w zespole terapeutycznym, pobrać materiał do badań i asystować w pobieraniu podstawowych badań, w

zabiegach diagnostycznych, zinterpretować ich wyniki pod kątem wykorzystania w działaniach pielęgnacyjno- opiekuńczych,

wykorzystać zdobyte informacje o chorym do formułowania diagnozy pielęgniarskiej,

planować postępowanie opiekuńcze wobec chorych, rozwiązywać problemy opiekuńcze chorych, zgodnie z przyjętymi

procedurami, ocenić efekty postępowania opiekuńczego, dokumentować stan chorego i realizować opiekę pielęgniarską, podać zgodnie ze zleceniem lekarskim leki drogą pokarmową, domięśniową,

podskórną oraz na skórę i błony śluzowe oraz zaobserwuje efekty postępowania farmakologicznego,

nauczyć chorego samoobserwacji, samokontroli, samopielęgnacji, zapobiegania nawrotom i powikłaniom choroby,

wykazać empatię wobec chorego i jego rodziny, przestrzegać zasad etyki zawodowej, praw człowieka i praw pacjenta.

Samokształcenie: Problemy do samodzielnego rozwiązania przez Studenta. Pacjent (inicjały) lat….z rozpoznaniem (rozpoznanie po łacinie i po polsku), przebywa na oddziale wewnętrznym szpitala (podać nazwę szpitala)…dni. Przeprowadź wywiad z chorym, obserwuj objawy chorobowe u pacjenta i napisz sprawozdanie. Omów badania specjalistyczne i zadania pielęgniarki w przygotowaniu chorego do badań przeprowadzone u wybranego chorego, planowane lub zalecane na podstawie aktualnej wiedzy medycznej. Które z zachowań pacjenta mogło być przyczyną choroby. Przygotuj informację dla pacjenta na ten temat. Wymień stosowane leki i podaj ich działanie. Zakres przygotowania chorego z cukrzycą do samokontroli i samopielęgnacji - tematyka zgodna z oczekiwaniami chorych, realizowana w czasie spotkań z chorymi na cukrzycę. Tematyka uwzględnia zainteresowania indywidualne poszczególnych grup Studentów.

4.Forma zakończenia przedmiotu : Egzamin po III semestrze 5. Literatura:1. Daniluk J. Jurkowska G.: Zarys chorób wewnętrznych dla studentów

pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 2004r.2. Kaszuba D., Nowicka A.: Pielęgniarstwo kardiologiczne. PZWL, Warszawa

2011r.3. Talarska D., Zozulińska-Ziółkiewicz D.: Pielęgniarstwo internistyczne. PZWL.

Warszawa 2009.4. Tatoń J, Czech A.: Diagnostyka internistyczna. PZWL, Warszawa 1998.5. Tatoń J.: Przyjacielski poradnik domowej samoopieki i samokontroli cukrzycy.

Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005.6. Wierusz-Wysocka B., Zozulińska-Ziółkiewicz D., Pisarczyk-Wiza D.: Choroby

wewnętrzne. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego. Poznań 2008.

78

BADANIA W PIELĘGNIARSTWIEAutorzy programu: prof. dr hab. Stanisław A. Hodorowicz

dr n. med. Anita Orzeł-Nowak

1. Cel ogólny kształcenia:Zapoznanie z podstawami metodologii badań naukowych w pielęgniarstwie oraz wiedzą z zakresu podejmowania i prowadzenia badań naukowych.

Cele szczegółowe – student:W wyniku realizacji przedmiotu student: wskaże obszary badań naukowych w pielęgniarstwie, zróżnicuje rodzaje prac naukowych, sformułuje cele i problemy badawcze, wskaże uwarunkowania doboru metod, technik i narzędzi badawczych, zaplanuje proces badawczy zgodnie z obowiązującymi zasadami, opracuje i zrealizuje projekt badawczy, przygotuje narzędzie badawcze -kwestionariusz ankiety, dokona analizy przeprowadzonych badań, zaprezentuje wyniki przeprowadzonych badań. Omówi redakcyjne przygotowanie pracy licencjackiej i procedurę analizy piśmiennictwa i źródeł niepisanych.

2. Liczba godzin: 60 godzin w tym:

20 godzin wykładów10 godzin ćwiczeń 30 godzin samokształcenia

Liczba ECTS- 3 pkt.

3. Treści programowe:Funkcja nauki, podział na dziedziny i dyscypliny naukowe. Obszary badań naukowych w pielęgniarstwie. Etyczne i deontologiczne zasady badań pielęgniarskich. Informacja naukowa – jej rola i możliwości pozyskania. Synteza danych literaturowych. Sposoby korzystania ze źródeł naukowych- czasopisma naukowe. Rodzaje badań naukowych. Metody techniki i narzędzia badawcze. Wybór tematu badań, cel i problemy badawcze. Struktura i etapy prac badawczych. Fazy badania naukowego- koncepcji i wykonania. Wyniki badań – charakterystyka i ocena. Podstawy metod statystycznych. Prezentacja wyników naukowych. Ocena poziomu ufności.

4. Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po IV semestrze.

5. Literatura:1. Dutkiewicz W.: Podstawy metodologii badań. Wydawnictwo Stachurski,

Kielce 20022. Hall G.M.: Publikacje naukowe w medycynie. Sanmedica, Warszawa 1996 3. Lenartowicz H., Kózka M (red.): Metodologia badań naukowych, PZWL,

Warszawa 20104. Łobocki M.: Metody i techniki badań pedagogicznych. Oficyna Wydawnicza

„Impuls”, Kraków 2007 5. Nowak S.: Metodologia badań społecznych. PWN Warszawa 2008.

79

6. Pilch T.: Zasady badań pedagogicznych. Wyd. Żak, Warszawa 1995.7. Poznańska S.: Przewodnik etyczny w pielęgniarskich badaniach naukowych.

Wyd. OVO, Warszawa 1998. Sztumski J.: Wstęp do metod i technik badań społecznych. PWN, Warszawa 1984.

8. Pytkowski W.: Organizacja badań i ocena prac naukowych. PWN, Warszawa 1981.

9. Sordylowa B.: Podstawowe zagadnienia informacji naukowej. Wyd. UJ, Kraków 1997.

10.Sztumski j., Wstęp do metod i technik badań społecznych, PWN, Warszawa 1984.

11.Wrońska I.: Badania naukowe w pielęgniarstwie. Pielęgniarstwo 2000. 1997, 2 (31).

CHIRURGIA I PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNEAutorzy programu: dr hab. n. med. Iwon Grys, prof. PPWSZ

mgr piel. Maria Półtorak

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studenta wiadomości i umiejętności niezbędnych do realizacji opieki nad chorym leczonym chirurgicznie.

Cele szczegółowe – Student: opanuje wiadomości i umiejętności zawodowe z zakresu chirurgii i

pielęgniarstwa chirurgicznego, pozna problemy pielęgnacyjne pacjentów leczonych chirurgicznie, samodzielnie oceni stan zdrowia chorego kwalifikowanego do operacji, zaplanuje i zrealizuje opiekę krótko- i długoterminową w okresie przed i po

operacji, przeprowadzi edukację rodziny oraz chorego w zakresie przygotowania do

samoopieki po operacji, uwzględniając istotę schorzeń chirurgicznych.

2.Liczba godzin: 210 godzin w tym:

60 godzin wykładów, 160 godzin zajęć praktycznych,

30 godzin samokształcenia. Liczba ECTS- 13 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady:

Zakażenia szpitalne w chirurgii-rola pielęgniarki w profilaktyce. Zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Żywienie chorych w chorobach chirurgicznych – rola pielęgniarki w żywieniu

dojelitowym i pozajelitowym. Zapalenia w chirurgii. Wstrząs i zasady postępowania. Rola i zadania pielęgniarki wobec pacjentów leczonych krwią i jej

80

pochodnymi. Wskazania i zasady przetaczania. Odczyny poprzetoczeniowe. Okres okołooperacyjny: przygotowanie chorego do operacji w trybie

planowym i nagłym, rola pielęgniarki, postępowanie po zabiegu z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia, zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym, opieka nad chorym w dobie zabiegu i kolejnych dniach po operacji.

Opieka nad chorym na oddziałach ,,chirurgii jednego dnia”. Ogólna i miejscowa reakcja na uraz. Urazy powłok, rany podział, gojenie się ran, leczenie. Urazy wielonarządowe. Urazy narządu ruchu. Złamania, zwichnięcia. Urazy klatki piersiowej i brzucha. Opieka nad pacjentem z urazem klatki piersiowej. Urazy kręgosłupa. Opieka nad chorym z urazem kręgosłupa i rdzenia kręgowego. Urazy mózgowo-czaszkowe. Pielęgnowanie chorych z endoprotezą stawu biodrowego, opieka przed i

pooperacyjna, rola wczesnego usprawniania pacjentów. Choroby chirurgiczne przewodu pokarmowego. Opieka nad chorym z krwawieniem z górnego odcinka przewodu

pokarmowego. Opieka nad chorym z rakiem przełyku i żołądka. Opieka nad pacjentem ze stomią brzuszną. Choroba oparzeniowa. Pielęgnacja chorego z chorobą oparzeniową. Odmrożenia. Podstawowe wiadomości o chirurgicznym leczeniu nowotworów. Choroby chirurgiczne układu krążenia. Opieka nad pacjentem ze schorzeniami naczyń tętniczych. Opieka nad pacjentem z chorobami naczyń żylnych. Opieka nad chorymi z rakiem piersi. Choroby chirurgiczne układu moczowego. Chirurgiczne choroby tarczycy. Opieka nad pacjentem z nadczynnością tarczycy.

Zajęcia praktyczneCel zajęć: kształtowanie umiejętności zawodowych Studentów w opiece nad chorym chirurgicznie w warunkach szpitalnych.

Treści programowe: Praca pielęgniarki w oddziale chirurgicznym i sali pooperacyjnej. Procedury profilaktyki zakażeń wewnątrzszpitalnych w oddziale

chirurgicznym z uwzględnieniem organizacji pracy, metod sterylizacji, profilaktyki WZW i AIDS.

Przygotowanie chorego do operacji w trybie nagłym i planowanym wg przyjętych standardów.

Udział pielęgniarki w profilaktyce powikłań pooperacyjnych. Opieka nad chorym z opatrunkiem gipsowym i wyciągiem szkieletowym. Opieka nad chorym z urazem mózgowo-czaszkowym. Udział pielęgniarki w diagnostyce przewodu pokarmowego.

81

Opieka nad chorym z ostrym zapaleniem wyrostka robaczkowego i rozlanym zapaleniem otrzewnej.

Opieka nad chorych z niedrożnością przewodu pokarmowego. Opieka nad pacjentem z przepukliną brzuszną. Opieka nad pacjentem z kamicą pęcherzyka i dróg żółciowych. Opieka nad chorym z ostrym zapaleniem trzustki. Zadania pielęgniarki wobec chorych żywionych pozajelitowo. Proces pielęgnowania chorych leczonych krwią i jej pochodnymi. Proces pielęgnacji chorego chirurgicznie w stanie wstrząsu. Problemy pielęgnacyjne chorego z kamicą układu moczowego. Opieka nad pacjentem po zabiegach kardiochirurgicznych. Przygotowanie chorego oraz rodziny do samoopieki. Podsumowanie praktyki samoocena oraz ocena Studentów.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student powinien: stosować procedury profilaktyki zakażeń wewnątrzszpitalnych, przygotować chorego do zabiegu operacyjnego ocenić stan pacjenta na podstawie dostępnych źródeł informacji, stosować profilaktykę powikłań pooperacyjnych, rozpoznać objawy wstrząsu, asystować przy podawaniu krwi/preparatów krwiopochodnych, prowadzić bilans gospodarki wodno-elektrolitowej, uczestniczyć w żywieniu pozajelitowym drogą wkłucia centralnego, asystować przy unieruchomieniu złamań i zwichnięć, rozpoznać i zinterpretować objawy urazów mózgowo-czaszkowych, ustalić diagnozę pielęgniarską chorego leczonego chirurgicznie, planować działania pielęgniarskie wobec chorego, zrealizować plan opieki oraz ocenić skuteczność działań pielęgnacyjnych, udzielić choremu chirurgicznie wskazówek z zakresu samoopieki.

Samokształcenie Zabiegi kardiochirurgiczne – opieka nad chorymi z uwzględnieniem rodzaju schorzenia i wykonywanym zabiegów. Nowoczesne metody diagnostyki w chirurgii. Laparoskopia w leczeniu schorzeń chirurgicznych. Nowoczesne metody leczenia oparzeń. Usprawnianie chorych ze schorzeniami układu ruchu leczonych chirurgicznie. Pielęgnowanie chorych po zabiegach neurochirurgicznych.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Egzamin po IV semestrze.

5. Literatura:1. Ciuruś M.: Pielęgniarstwo operacyjne. Adi, Łódź 1998.2. Fibak J.(red.): Chirurgia Podręcznik dla studentów. PZWL, Warszawa,1996.3. Kapała W.: Pielęgniarstwo w chirurgii. Wydawnictwo Czelej Lublin 2006.4. Majewski E, Zaniewski M.: Pielęgniarstwo chirurgiczne część I. Śląska AM,

Katowice 2003.5. Noszczyk W., Chirurgia. Repetytorium. PZWL. Warszawa 2009r.6. Rowiński W., Dziak A.: Chirurgia dla pielęgniarek. PZWL, Warszawa 1998.7. Rowiński W., Dziak A.: Chirurgia dla pielęgniarek. PZWL, Warszawa 1998.

82

8. Walewska E.: Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego. PZWL, Warszawa 2006.

POŁOŻNICTWO, GINEKOLOGIA I PIELĘGNIARSTWO POŁOŻNICZO- GINEKOLOGICZNEAutorzy programu: dr n. med. Hubert Wolski dr n. med. Bogumiła Lubińska-Żądło

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studenta wiedzy i umiejętności umożliwiających sprawowanie opieki pielęgniarskiej w odniesieniu do kobiety ciężarnej, rodzącej, położnicy, noworodka oraz kobiety ze schorzeniami ginekologicznymi.

Cele szczegółowe – Student: omówi rolę pielęgniarki/położnej nad zdrowiem kobiety i jej rodziny, pozna metody wczesnego wykrywania u pacjentek powikłań ciąży, porodu

oraz okresu połogu, zrozumie i wyjaśni metody zapobiegania chorobom ginekologicznym i

znaczenie wczesnego ich rozpoznawanie, udzieli wskazówek dotyczących badań profilaktycznych i zalecanego trybu

życia pacjentek z chorobami ginekologicznymi, przygotuje pacjentkę do operacji planowanej i nagłej, obejmie opieką pacjentkę po operacji, wyjaśni zasady opieki w stanach terminalnych nad kobietą. wykaże się wiedzą z zakresu promowania zdrowia.

2.Liczba godzin: 140 godzin w tym:

30 godzin wykładów,80 godzin zajęć praktycznych,30 godzin samokształcenia.

Liczba ECTS- 4 pkt.

3.Treści programowe:Wykłady:

Rozwój płciowy człowieka. Biologiczny rytm płodności u kobiety, okres pokwitania i pełnej dojrzałości

oraz charakterystyka okresu klimakterium i starości. Rola i zadania pielęgniarki/położnej w opiece nad zdrowiem kobiety i jej

dziecka. Planowanie rodziny i antykoncepcja. Szkoła rodzicielstwa i idea porodu naturalnego. Ciąża, poród, połóg prawidłowy. Opieka nad noworodkiem donoszonym. Nieprawidłowy przebieg okresu noworodkowego. Karmienie naturalne najnowsze trendy. Choroby współistniejące z ciążą i ich wpływ na rozwój płodu. Pielęgnowanie pacjentki w patologicznym przebiegu ciąży, porodu i połogu w

środowisku szpitalnym i domowym.

83

Choroby narządów rodnych. Zapobieganie, wczesne diagnozowanie chorób narządów rodnych.

Podstawowe zabiegi diagnostyczne i lecznicze, udział pielęgniarki/położnej w leczeniu zachowawczym i pielęgnowaniu pacjentek ze schorzeniami ginekologicznymi.

Leczenie operacyjne: pielęgnowanie pacjentek z chorobami ginekologicznymi po operacjach.

Wybrane zagadnienia z onkologii ginekologicznej. Profilaktyka chorób nowotworowych.

Zajęcia praktyczne Cel zajęć: kształtowanie i doskonalenie nabytych umiejętności zawodowych w opiece nad kobietą w różnych okresach jej życia i noworodkiem w warunkach szpitalnych. Treści programowe:

Przyjęcie położnicy do oddziału, postępowanie z położnicą w połogu fizjologicznym.

Rozpoznanie i ocena stanu położnicy w przebiegu powikłań połogowych. Pielęgnowanie położnicy po cięciu cesarskim. Postępowanie położnicy w przypadku psychozy po porodowej oraz w

przypadku śmierci dziecka. Karmienie naturalne – promocja. Przyjęcie noworodka do oddziału, ocena stanu noworodka. Stosowanie zasad pielęgnacji noworodka donoszonego. Pielęgnacja noworodka w stanach patologicznych i w przypadku wad

wrodzonych. Obserwacja i pielęgnacja wcześniaka. Diagnostyka i szczepienia ochronne noworodków. Udział pielęgniarki w przygotowaniu i przebiegu badań ginekologicznych Leczenie zachowawcze i pielęgnowanie pacjentek z chorobami

ginekologicznymi. Leczenie operacyjne i pielęgnowanie kobiet po operacji ginekologicznej i w

schorzeniach ginekologicznych. Profilaktyka chorób nowotworowych rola pielęgniarki Zadania położnej wobec pacjentek i ich rodzin po okresie prokreacji.

Umiejętności: – w wyniku procesu kształcenia Student powinien: przygotować kobietę do porodu i połogu, ocenić stan położnicy i noworodka, wykonać jałowe zmywanie krocza, przygotować noworodka i matkę do karmienia, przeprowadzić pierwszą toaletę noworodka, wykonać kąpiel noworodka, zaopatrzyć kikut pępowinowy, karmić noworodka i wcześniaka, prowadzić edukację pacjentek przygotowującą do samoopieki i

samopielęgnacji, planować i realizować pielęgnację nad położnicą, noworodkiem

donoszonym i niedonoszonym,

84

udzieli wskazówek dotyczących badań profilaktycznych i zalecanego trybu życia,

zapobiegać występowaniu powikłań u pacjentek z chorobami ginekologicznymi,

przygotuje pacjentkę do operacji planowanej i nagłej, obejmie opieką pacjentki po operacji, współpracować z członkami zespołu terapeutycznego, dbać o własny rozwój zawodowy.

Samokształcenie:Opracowanie tematyki zajęć do przeprowadzenia w szkole rodzenia. Opracowanie programów edukacyjnych oraz realizacja tematyki z zakresu przygotowania do życia w rodzinie. Opracowywanie programów edukacyjnych dla kobiet z zakresu wykonywania czynności profilaktycznych, pielęgnacyjnych, rehabilitacyjnych i samopielęgnacyjnych. Nawiązanie kontaktu oraz współdziałanie z rodziną i środowiskiem kobiety ciężarnej, rodzącej, położnicy oraz pacjentki z chorobą ginekologiczną. Nawiązanie kontaktu oraz współdziałanie z rodziną i środowiskiem pacjentki z chorobą ginekologiczną i w stanie terminalnym. Aktualności medyczne z zakresu położnictwa , neonatologii i ginekologii.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po III semestrze.

5. Literatura:1. Bręborowicz G. red.: Położnictwo Podręcznik dla położnych i pielęgniarek.

Wyd. PZWL, Warszawa, 20112. Gordon J. G. i wsp. Położnictwo, ginekologia i niepłodność Wyd. MediPage,

20113. Łapecka-Klusek C. red.: Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i

ginekologii. Podręcznik dla studiów medycznych. Wyd. PZWL, Warszawa, 2010

4. Opala T. red.: Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów + płyta CD. Wyd. PZWL, Warszawa, 2006

5. Stadnicka G. (red.): Opieka przedkoncepcyjna. Wyd. PZWL, Warszawa, 2009

PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA Autor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

1.Cel ogólny kształcenia: Zapoznanie Studentów z uwarunkowaniami zdrowia i choroby, umożliwiającymi podejmowanie działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych w rodzinie.

Cele szczegółowe- Student: scharakteryzuje zadania pielęgniarstwa rodzinnego, rozpozna sytuację zdrowotną i społeczną rodziny i określi potrzeby w

zakresie pielęgnowania, zaplanuje działania pielęgnacyjno-opiekuńcze wobec rodziny w odniesieniu

do rozpoznanej sytuacji zdrowotno-społecznej,

85

podejmie działania opiekuńczo-pielęgnacyjne w rodzinie, określi problemy opieki nad osobami starszymi, przewlekle chorymi i

niepełnosprawnymi w rodzinie, podejmie działania w zakresie pomocy rodzinie w opiece nad człowiekiem

starym, przewlekle chorym, niepełnosprawnym.

2. Liczba godzin:85 godziny w tym:

15 godzin wykładów,40 godzin zajęć praktycznych,30 godzin samokształcenia

Liczba ECTS- 2 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady:

Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego- koncepcje i zadania. Kompetencje pielęgniarki rodzinnej. Modele współpracy z rodziną. Teorie pielęgnowania i definicje zdrowia w pielęgniarstwie rodzinnym. Prognozy i kierunki rozwoju pielęgniarstwa rodzinnego. Człowiek zdrowy i chory i jego rodzina. Proces pielęgnowania w pracy z rodziną. Standardy w pielęgniarstwie rodzinnym. Możliwości wsparcia rodziny z problemami zdrowotnymi i społecznymi.

Zajęcia praktyczne1.Cel zajęć: kształtowanie praktycznych umiejętności do podejmowania działań opiekuńczo-pielęgnacyjnych w rodzinie z uwzględnieniem opieki nad osobami starszymi, przewlekle chorymi i niepełnosprawnymi.

2.Treści programowe: Praktyczne zapoznanie się z działaniami pielęgniarki rodzinnej na rzecz

promocji zdrowia, profilaktyki. Uwarunkowania zdrowia i choroby w rodzinie pełnej i niepełnej. Praca w rodzinach zdrowych i chorych. Model współpracy z rodzinami osób przewlekle chorych. Zastosowanie procesu pielęgnowania w pracy z rodziną.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student powinien: rozpoznać sytuację zdrowotną rodziny i określić potrzeby w zakresie

pielęgnowania, ustalić diagnozę rodzinną, wspólnie z rodziną zaplanować plan opieki pielęgniarskiej i określić zakres

pomocy rodzinie, zrealizować plan opieki pielęgniarskiej i ocenić skuteczność podjętych

działań, doradzać, motywować i wspierać rodzinę w podejmowaniu i wprowadzaniu

pozytywnych zmian dla zdrowia, wskazywać możliwości podejmowania działań likwidujących bądź

minimalizujących zagrożenia w rodzinie,

86

wzmacniać pozytywne zachowania członków rodziny, kształtować chęci do aktywnego, twórczego życia nawet w sytuacjach istniejących ograniczeń i deficytów,

wykonywać podstawowe zabiegi pielęgniarskie, udokumentować realizację działań w środowisku.

Samokształcenie: Przygotowanie pracy pisemnej uwzględniającej indywidualne zainteresowania Studenta lub grupy Studentów w odniesieniu do problemów występujących w rodzinie. 4.Forma zakończenia przedmiotuEgzamin pisemny po III semestrze.

5. Literatura:1. Bożkowa K., Sitko A., Opieka zdrowotna nad rodziną, PZWL, Warszawa 1994.2. Kawczyńska-Butrym Z., Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria i praktyka, CEM,

Warszawa 1997.3. Kawczyńska-Butrym Z., Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego, PZWL,

Warszawa 1995.4. Kawczyńska-Butrym Z., Rodzina –zdrowie –choroba, Wyd. CZELEJ, Lublin

2001.5. Kawczyńska-Butrym Z., Rodzinny kontekst zdrowia i choroby, CEM,

Warszawa 1995.6. Kawczyńska-Butrym Z., Wsparcie społeczne w zdrowiu i chorobie, CEM,

Warszawa 1995.

GERIATRIA I PIELĘGNIARSTWO GERIATRYCZNE Autorzy programu: dr n. med. Maria Luba dr n. med. Wioletta Ławska

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studenta podstawowej wiedzy i umiejętności niezbędnej do sprawowania opieki pielęgniarskiej nad osobą w starszym wieku oraz kształtowanie pozytywnej postawy niezbędnej do odpowiedzialnej i sumiennej pracy.

Cele szczegółowe - Student: zna problemy zdrowotne ludzi w wieku podeszłym, zna zadania pielęgniarki w systemie opieki nad ludźmi starymi, zaplanuje opiekę pielęgniarską zgodnie z założeniami opieki w wieku

geriatrycznym, opracuje program promocji zdrowia dla osób starszych.

2.Liczba godzin:155 godzin w tym:

45 godzin wykładów,80 godzin zajęć praktycznych,30 godzin samokształcenia.

87

Liczba ECTS- 4 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady:

Istota procesu starzenia się, specyfika przebiegu procesów chorobowych starzejącego się organizmu. Profilaktyka geriatryczna.

Problemy okresu przekwitania: meno- i andropauza. Problemy i choroby układu krążenia u ludzi starszych. Choroby narządu ruchu w wieku podeszłym. Urazy i problemy rehabilitacji. Schorzenia przewodu pokarmowego u starszych ludzi. Zaburzenia hematologiczne w wieku podeszłym. Schorzenia układu moczowego u starszych mężczyzn i kobiet. Zaburzenia neurologiczne i psychiczne związane ze starością. Choroby nowotworowe. Problemy okulistyczne, otolaryngologiczne i dermatologiczne wieku

podeszłego. Specyfika pielęgniarstwa geriatrycznego. Starzenie się we współczesnym świecie. Człowiek stary wyzwaniem dla pielęgniarstwa. Samopoczucie i potrzeby starszych ludzi. Wielkie problemy geriatryczne.

Zajęcia praktyczneCel zajęć: nabywanie umiejętności praktycznych w opiece nad człowiekiem starszym.

Treści programowe: Definicje, cele i zadania pielęgniarstwa geriatrycznego i gerontologicznego. Zindywidualizowana opieka pielęgniarska w geriatrii. Specyfika pracy pielęgniarki geriatrycznej. Pielęgnacja człowieka w wieku podeszłym. Podstawowe zabiegi pielęgnacyjne,

higieniczne, leczenie według zalecenia lekarskiego, opieka nad stanem psychicznym.

Obserwacja pacjenta w wieku geriatrycznym i dokumentacja medyczna. Odżywianie pacjenta w starszym wieku. Udzielanie pomocy osobie starej. Pomoc społeczna, pomoc szpitalna,

postępowanie pielęgniarskie. Udział rodziny w usprawnianiu i pielęgnowaniu chorego seniora w domu. Aspekty pielęgnacyjne rehabilitacji osób w wieku podeszłym. Pielęgnowanie pacjenta w wieku geriatrycznym w wybranych jednostkach

chorobowych. Potrzeby ludzi starszych. Przyszłość ludzi w podeszłym wieku, system opieki geriatrycznej. Promowanie zdrowia u ludzi starszych, Zapoznanie Studentów z autentycznymi problemami ludzi w wieku

geriatrycznym. Poznanie środowiska, w którym przebywają ludzie w wieku starszym.

Nawiązanie i utrzymanie kontaktu z pacjentami w wieku starszym. Zaplanowanie i sprawowanie opieki nad pacjentami starymi. Promowanie zdrowia wśród pacjentów w wieku podeszłym.

88

Zaprojektowanie programu profilaktyki chorób wieku starszego.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student: nawiąże i utrzyma kontakt z pacjentem, zapewni opiekę choremu uczestniczącemu w fizjoterapii, oceni stan pacjenta geriatrycznego pod kątem bio-psycho-społecznym, zaplanuje opiekę nad pacjentem po ustaleniu problemów pielęgnacyjnych, zrealizuje zaplanowane działania pielęgniarskie, wykona iniekcję (podskórną, śródskórną, domięśniową) u człowieka starego, pobierze krew żylną do badań u człowieka starego, pobierze krew włośniczkową na poziom glukozy, zinterpretuje wyniki podstawowych badań laboratoryjnych, rozpozna powikłania postępowania leczniczego u człowieka starego, zapewni prawidłową dietę człowiekowi staremu, zapewni i nauczy stosowania przyrządów pomocniczych wspomagających w

nietrzymaniu moczu, zapewni opiekę chorym uczestniczącym w terapii zajęciowej, poprowadzi dokumentację obowiązującą w oddziale, zaprojektuje i wdroży program zdrowotno – edukacyjny dla pacjenta w wieku

podeszłym, udzieli stosownych rad w zakresie samoopieki w życiu z chorobą i

niepełnosprawnością, ułatwi rodzinie i choremu dotarcie do grup wsparcia społecznego.

Samokształcenie:Starość. Cóż to takiego czyli jak postrzegam starość w aspekcie zachodzących zmian w człowieku. Specyfika chorowania w starszym wieku. Co tracimy, a co zyskujemy na starość? Starzenie się społeczeństwa a sytuacja demograficzna kraju. Własne zainteresowania i przemyślenia związane z przedmiotem geriatrii.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po V semestrze.

5. Literatura:1. Abrams W.B.,Berkow R., Podręcznik geriatrii, Merck and Sharp

Res.Lab.1997.2. Jabłoński L., Podstawy gerontologii i wybrane zagadnienia z geriatrii, Wyd.

Czelej, Lublin 2000.3. Kochaniuk H.: Diagnoza w pracy z człowiekiem starszym: Diagnoza

pielęgniarska (red.) Kawczyńska – Butrym Z.PZWL, Warszawa 1999.4. Krzyżowski J., Psychogeriatria, Medyk, Warszawa 2004.5. Schiefele J.: Pielęgniarstwo geriatryczne, Wyd. Med. Urban & Partner,

Wrocław 1998r.6. Żakowska-Wachełko B., Zarys medycyny geriatrycznej, PZWL, Warszawa

2000.

JĘZYK OBCYAutor programu: mgr fil. ang. Sylwia Gęsikowska

89

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studentów materiału gramatyczno-leksykalnego umożliwiającego swobodne porozumiewanie się językiem angielskim w różnych sytuacjach codziennych i zawodowych oraz opanowanie na wysokim poziomie terminologii medycznej.

Cele szczegółowe- Student powinien: opanować w stopniu podstawowym użycie czasów gramatycznych oraz

większość poznanych idiomów i czasowników frezalnych, znać i umieć użyć we właściwym kontekście minimum 60%zwrotów i słówek

pojawiających się na zajęciach, porozumiewać się w języku angielskim ma poziomie właściwym dla stopnia

zaawansowania grupy.

2.Liczba godzin: 50 godzin ćwiczeńLiczba ECTS- 2 pkt.3. Treści programowe:

Materiał gramatyczno-leksykalny: swobodne posługiwanie się czasami gramatycznymi, trybami warunkowymi jak również niektórymi zwrotami tj. phrasal verbs oraz idiomami leksykalnymi.

Materiał o tematyce medycznej: opanowanie terminologii medycznej, również zwroty i elementy mowy potocznej związane z medycyna i pielęgniarstwem.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie

5. Literatura:1. Abss B., Freebairn : Blueprint One, wyd. Longman; 1990.2. Dooley J.; Evans V., Grammarway 2 wyd. Express Publishing, 1998.3. Headway Intermediate/pre-intermediate/elementary Wyd. Oxford University

Press; 2003.4. Murphy R., Essential Grammar in Use, wyd. Oxford University Press 1985.5. Pohl A. , Professional English Medical, wyd. Longman; 2002.

POŁOŻNICTWO, GINEKOLOGIA I PIELĘGNIARSTWO POŁOŻNICZO-GINEKOLOGICZNEpraktyka zawodowaAutor programu: dr n. med. Bogumiła Lubińska-Żądło

Liczba godzin: 40 godzin Liczba ECTS- 1 pkt.Czas realizacji: semestr IVMiejsce zajęć: oddział położniczo – noworodkowy

1.Cel praktyki:

90

Doskonalenie umiejętności stosowania metod i sposobów pielęgnowania położnicy i jej dziecka, organizacji stanowiska pracy oraz umiejętności komunikowania się z podopiecznymi i współpracy w zespole terapeutycznym.

2.Treści programowe: Ogólne zasady pracy na oddziale położniczo - noworodkowym. Przyjęcie położnicy do oddziału, postępowanie z położnicą w połogu

fizjologicznym. Udział pielęgniarki w pielęgnacji położnicy po porodzie siłami natury i

porodzie zabiegowym Udział pielęgniarki w rozpoznawaniu i ocenie stanu położnicy w przypadku

wystąpienia powikłań poporodowych. Opieka pielęgniarki nad noworodkiem donoszonym i noworodkiem w stanach

patologicznych. Przygotowanie matki do samopielęgnacji i sprawowania opieki nad dzieckiem.

Umiejętności - w wyniku procesu kształcenia Student: opisze prawidłowy przebieg ciąży, porodu i połogu, oceni rozwój psychofizyczny noworodka, komunikuje się prawidłowo z kobietą i jej bliskimi, propaguje zachowania prozdrowotne, przyjmie położnicę i noworodka na oddział, zaplanuje opiekę nad położnicą i noworodkiem, wykona zabiegi pielęgnacyjne u położnicy oraz noworodka, oceni stan położnicy i noworodka, prowadzi obowiązującą dokumentację pacjenta i odcinka pracy, współdziała ze wszystkimi członkami zespołu terapeutycznego, prowadzi kinezystymulację w połogu, przejawi wrażliwość moralną wobec krzywdy i zła, doskonali samoocenę zrealizowanych działań pielęgnacyjnych.

3. Metody oceny:Sprawdzian praktyczny opanowanych umiejętności, prowadzenie dokumentacji, obserwacja uczestnicząca, samoocena.

INTERNA I PIELĘGNIARSTWO INTERNISTYCZNE praktyka zawodowaAutor programu : dr n. med. Stanisława Talaga

Liczba godzin : 160 godzinLiczba ECTS- 2 pkt.Czas realizacji : semestr IV

91

Miejsce zajęć : oddział internistyczny

1.Cel praktyki: Kształtowanie umiejętności zawodowych pozwalających na pielęgnowanie chorych w oddziale wewnętrznym z poczuciem odpowiedzialności za wykonywane działania pielęgnacyjne.

2. Treści programowe: Procedury i standardy wykonywania działań pielęgnacyjnych w zależności do

zaistniałej sytuacji (typowej lub złożonej). Obserwacja i interpretacja zaburzeń dotyczących podstawowych funkcji

życiowych. Rehabilitacja przyłóżkowa i ocena jej efektów. Edukacja chorego.

Umiejętności - w wyniku procesu kształcenia Student: zna standardy i procedury pielęgniarskie stosowane w rozwiązywaniu

problemów chorych, podejmie działania w przypadku zagrożenia życia wynikające z przebiegu

choroby lub jej powikłań, a także niepożądanych działań zastosowanego postępowania terapeutycznego,

podejmie działania w celu zachęcenia chorego do aktywnego udziału w rehabilitacji,

zrealizuje programy edukacyjne, przestrzega zasad etyki zawodowej, praw pacjenta, umiejętnie wykorzysta wyniki badań naukowych w działalności praktycznej, wykorzysta wszystkie możliwości do własnego rozwoju zawodowego.

3. Metody oceny:Obserwacja uczestnicząca, ocena dokumentacji procesu pielęgnowania, ocena programów edukacyjnych, ocena wykonanych zabiegów na podstawie karty zaliczeń, samoocena Studenta.

CHIRURGIA I PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNE praktyka zawodowaAutor programu: mgr piel. Maria Półtorak

Liczba godzin: 160 godzinCzas realizacji: semestr IVMiejsce zajęć: oddział chirurgiczny

1.Cel zajęć:Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad chorym hospitalizowanym w oddziale chirurgicznym.

2.Treści programowe: Czynniki wpływające na adaptacje pacjenta w oddziale chirurgicznym. Pielęgnowanie chorego po zabiegu operacyjnym z uwzględnieniem rodzaju

znieczulenia.

92

Pielęgnowanie pacjenta ze złamaniem kości długich, kości miednicy, z obrażeniami stawów z uwzględnieniem opatrunku gipsowego i wyciągu szkieletowego.

Pielęgnowanie chorego po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego. Pielęgnowanie chorego z urazem klatki piersiowej (odma opłucnej, drenaż

klatki piersiowej, złamanie żeber, stłuczenie płuc). Pielęgnowanie chorych z urazami wielonarządowymi – udział pielęgniarki w

ocenie funkcjonowania poszczególnych układów (zabezpieczenie oddychania, krążenia, obserwacja zaburzeń neurologicznych i innych)

Pielęgnowanie chorego z urazem kręgosłupa i rdzenia kręgowego. Pielęgnowanie chorego po operacji tarczycy. Pielęgnowanie chorego ze schorzeniami naczyń żylnych (żylaki, zakrzepowe

zapalenie żył powierzchownych, żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, żylne owrzodzenie goleni.

Pielęgnowanie chorego z chorobami naczyń tętniczych (miażdżyca tętnic obwodowych, przewlekłe niedokrwienie tętnic, tętniaki. Pielęgnowanie i udział w rehabilitacji chorego po amputacji kończyn.

Doraźne postępowanie w oparzeniach. Pielęgnowanie chorego w chorobie oparzeniowej w fazie wstrząsu, katabolizmu, równowagi i anabolizmu.

Pielęgnowanie chorego z krwawieniem z przewodu pokarmowego. Pielęgnowanie pacjenta ze stomią brzuszną-przygotowanie do samoopieki. Pielęgnowanie chorej po mastektomii- przygotowanie do samoopieki.

Samoocena i ocena Studentów.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student powinien: pomagać chorym w procesie adaptacji do warunków szpitalnych, wykonać kaniulację żył obwodowych-zakładanie wenflonu, zaopatrzyć stomię brzuszną, wykonać opatrunki z zachowaniem zasad

aseptyki, przygotować chorego do badań diagnostycznych oraz zinterpretować wyniki, zastosować odżywianie chorych chirurgicznie, zgodnie ze wskazaniami

lekarskimi, rozpoznać stany zagrożenia życia w klinice chirurgii, rozpoznać czynniki ryzyka i objawy chorób naczyń krwionośnych oraz ich

następstwa, dokonać wstępnej oceny stopnia i powierzchni oparzeń, dokonać wstępnej

oceny ciężkości urazu, udzielać wsparcia chorym z urazem rdzenia kręgowego, udzielać wsparcia

chorym po mastektomii, prowadzić proces pielęgnowania chorych chirurgicznie, przygotować chorego do samoopieki.

3.Metody oceny:Sprawdzian praktyczny, sprawdzian ustny, obserwacja uczestnicząca, metoda przypadku, ocena prowadzonej dokumentacji chorego, samoocena.

Rok III

REHABILITACJA I PIELĘGNOWANIE NIEPEŁNOSPRAWNYCH Autor programu: dr n. med. Grażyna Dębska

93

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studentów podstawowej wiedzy i umiejętności w zakresie rehabilitacji i pielęgnowania osób niepełnosprawnych.

Cele szczegółowe – Student: pozna istotę, cele i zadania rehabilitacji osób niepełnosprawnych, scharakteryzuje elementy procesu rehabilitacji na poszczególnych etapach

leczniczego i społeczno-zawodowego usprawniania, pozna problematykę współczesnej rehabilitacji i jej miejsce w naukach

medycznych, nauczy się wykorzystywać wiedzę z zakresu rehabilitacji na poszczególnych

etapach opieki zdrowotnej w różnych specjalnościach pielęgniarskich, rozwija zainteresowania problemami człowieka dotkniętego ciężkim

kalectwem i niepełnosprawnego oraz motywację do współdziałania w łagodzeniu skutków kalectwa i inwalidztwa.

3.Liczba godzin:140 godzin w tym:

30 godzin wykładów,80 godzin zajęć praktycznych,30 godzin samokształcenia.

Liczba ECTS- 4 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady: Rehabilitacja kompleksowa: definicje, organizacja, twórcy rehabilitacji. Niepełnosprawność-wybrane problemy i definicje. Postawy wobec osób

niepełnosprawnych. Podstawy prawne działań rehabilitacyjnych. Aktywizacja społeczna osób

trwale niepełnosprawnych. Cele i zadania rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Warunki skuteczności

rehabilitacji. Zespół rehabilitacyjny i zadania jej członków w profilaktyce i terapii

niepełnosprawności. Rola pielęgniarki w procesie rehabilitacji. Wybrane metody fizjoterapii w profilaktyce i rehabilitacji osób

niepełnosprawnych: profilaktyczne znaczenie zwiększonej aktywności ruchowej człowieka, usprawnianie ruchowe w procesie rehabilitacji kompleksowej, czynniki fizykalne w procesie usprawniania: ciepłolecznictwo, elektroterapia, hydroterapia, balneoterapia, specjalne techniki fizykoterapeutyczne: hipoterapia, muzykoterapia, terapia sztuką, klimatoterapia, techniki manualne – masaż leczniczy.

Rola i zadania lecznictwa medycyny uzdrowiskowej w leczeniu, rehabilitacji i profilaktyce chorób przewlekłych.

Wybrane zagadnienia z rehabilitacji w pielęgnowaniu osób po amputacji kończyn.

Wybrane zagadnienia z rehabilitacji w pielęgnowaniu osób po udarach mózgowych.

Wybrane zagadnienia z rehabilitacji w pielęgnowaniu osób po urazach kręgosłupa.

94

Rehabilitacja osób z wybranymi chorobami reumatycznymi. Problemy pielęgnacyjne.

Zasady rehabilitacji w pielęgnowaniu osób z chorobami układu oddechowego. Pielęgnowanie i usprawnianie pacjentów po wszczepieniu endoprotezy stawu

biodrowego i kolanowego. Zasady rehabilitacji w pielęgnowaniu osób z chorobami układu krążenia. Usprawnianie i pielęgnowanie dzieci niepełnosprawnych. Wady postawy-

usprawnianie i pielęgnowanie dzieci z bocznym skrzywieniem kręgosłupa

Zajęcia praktyczne1.Cel zajęć: kształtowanie i doskonalenie nabytych umiejętności zawodowych w rehabilitacji i pielęgnowaniu niepełnosprawnych.

2.Treści programowe: Organizacja rehabilitacji leczniczej. Elementy rehabilitacji leczniczej.

Zapoznanie się z dokumentacja oddziału. Podstawowe urządzenia diagnostyczno-terapeutyczne stosowane w

rehabilitacji. Rodzaje i zadania sprzętu rehabilitacyjnego, pomocy ortopedycznych i

pomocy technicznych w usprawnianiu niepełnosprawnych. Fizyczne, psychiczne i społeczno-ekonomiczne następstwa kalectwa i

inwalidztwa. Rodzaje niepełnosprawności. Współpraca pielęgniarki z zespołem rehabilitacyjnym. Ocena chorego i jego środowiska dla potrzeb rehabilitacji: samoobsługa,

wydolność chodu, pokonywanie przeszkód architektonicznych, adaptacja mieszkania dla potrzeb niepełnosprawnego, możliwości podjęcia i wykonywania pracy zarobkowej.

Technika wykonywania wybranych ćwiczeń: zasady wyciągów, pionizacja czynna i bierna, ćwiczenia chodu, asekuracja, pomoc w posługiwaniu się pomocami ortopedycznymi. Ćwiczenia samoobsługi –pomoce techniczne.

Problemy opieki nad pacjentami upośledzonymi umysłowo i chorymi psychicznie, niewidomymi i niesłyszącymi.

Udział pielęgniarki w usprawnianiu i pielęgnowaniu dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.

Elementy rehabilitacji medycznej w pielęgnowaniu chorych w oddziale chirurgicznym i położniczo- ginekologicznym.

Założenie indywidualnej dokumentacji procesu pielęgnowania u wybranych pacjentów.

Usprawnianie i pielęgnowanie pacjentów po amputacji kończyn. Przygotowanie do zaprotezowania, nauka posługiwania się protezą.

Współudział pielęgniarki w realizacji programu rehabilitacji pacjentów po urazie rdzenia kręgowego

Zadania pielęgniarki w usprawnianiu pacjentów po udarach mózgu. Opieka nad pacjentem z afazją.

Pielęgnowanie i usprawnianie pacjentów w chorobach reumatycznych. Specyfika rehabilitacji osób w wieku geriatrycznym . Rola terapii zajęciowej w rehabilitacji. Ocena dokumentacji procesu pielęgnowania. Samoocena Studentów.

Podsumowanie zajęć i ocena Studentów.

95

Umiejętności- w wyniku procesu kształcenia Student: charakteryzuje niepełnosprawność: rodzaje, stopień, podstawowe pojęcia,

skutki psychospołeczne, postawy wobec niepełnosprawności, określa i rozumie pojęcia rehabilitacji zna jej cele, oraz zasady w odniesieniu

do różnych grup niepełnosprawnych, udzieli podstawowych porad dotyczących uprawnień, instytucji i systemów

wsparcia świadczących pomoc osobie niepełnosprawnej, prowadzi elementarną rehabilitację ruchową: ułożenie pacjenta, ćwiczenia

oddechowe, ćwiczenia czynne, bierne, izometryczne poprawiające krążenie obwodowe, ćwiczenia samoobsługi, pionizacja nauka chodzenia,

planuje działania pielęgnacyjne w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych w różnych przypadkach chorobowych i w różnym wieku,

charakteryzuje podstawowe narzędzia diagnostyczno terapeutyczne stosowane w fizjoterapii,

pomaga w prawidłowym wykorzystaniu dostępnego zaopatrzenia ortopedycznego i sprzętu ułatwiającego codzienne funkcjonowanie osoby niepełnosprawnej,

uczestniczy w określeniu rodzaju i bilansu zaburzeń fizycznych, psychicznych i społecznych w celu dobrania odpowiednich metod rehabilitacji i pielęgnowania,

uczestnicy w rehabilitacji kompleksowej w różnych rodzajach niepełnosprawności,

współpracuje z zespołem rehabilitacyjnym w zakresie usprawniania osoby niepełnosprawnej,

udziela wsparcia emocjonalnego i duchowego niepełnosprawnemu i jego bliskim w przezwyciężaniu trudności w procesie rehabilitacji.

Samokształcenie: Przygotowanie pracy pisemnej o tematyce zgodnej z zainteresowaniami StudentaZakres tematyki:Współudział pielęgniarki w rehabilitacji osób w wybranych schorzeniach i różnych rodzajach niepełnosprawności.Współudział pielęgniarki w aktywizacji oraz działaniach edukacyjnych wobec człowieka niepełnosprawnego i jego rodziny.Problemy fizyczne, psychiczne i społeczne wynikające z niepełnosprawności.Metody terapeutyczne wykorzystywane w rehabilitacji Specyfika rehabilitacji w wieku rozwojowym-problemy pielęgnacyjne.

4.Forma zakończenia przedmiotu: Zaliczenie z oceną po V semestrze.

5. Literatura:1. Dega W., Malinowska K., Rehabilitacja medyczna, PZWL, Warszawa 1998.2. Kinalski R., Kompedium rehabilitacji i fizjoterapii, Wydawnictwo Medyczne

Urban & Partner, Wrocław 2002.3. Kwolka A. (red): Rehabilitacja medyczna- Tom I i II, Wydawnictwo Medyczne

Urban & Partner, Wrocław 2004.

96

4. Rejzner C., Szczygielska-Majewska M., Wybrane zagadnienia rehabilitacji. Podstawy teoretyczne i praktyka pielęgniarska, CMDNŚSzM, Warszawa 1992.

5. Rutkowska E., Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych, Wyd. Czelej Lublin 2002.

6. Rutkowska E., Skwarcz A., Turowski K., Wybór zagadnień z zakresu rehabilitacji ruchowej, Wydawnictwo Neurocentrum, Lublin 1995.

NEUROLOGIA I PIELĘGNIARSTWO NEUROLOGICZNEAutorzy programu: dr n. med. Maria Luba dr n. med. Maria Zięba

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studentów wiedzy i umiejętności z zakresu neurologii oraz pielęgnowania pacjenta w schorzeniach neurologicznych.

Cele szczegółowe – Student: oceni stan chorego, rozpozna problemy pielęgnacyjne chorych neurologicznie, zaplanuje i zrealizuje postępowanie pielęgniarskie w stosunku do pacjenta z

zaburzeniami neurologicznymi, oceni wyniki opieki pielęgniarskiej nad pacjentem ze schorzeniem

neurologicznym, przeprowadzi zabiegi usprawniające u chorych, podejmie działania zapobiegające postępowi choroby i sprzyjające

wydłużeniu okresów remisji, udzieli wskazówek choremu i jego rodzinie dotyczących trybu życia i

rozpoznania symptomów świadczących o powikłaniach.

2.Liczba godzin:155 godzin w tym:

45 godzin wykładów,80 godzin zajęć praktycznych,30 godzin samokształcenia.

Liczba ECTS- 6 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady:

Etiopatogeneza zaburzeń neurologicznych. Zaburzenia podstawowych funkcji życiowych i ich wpływ na funkcje układu

nerwowego. Badanie neurologiczne oraz rola badań laboratoryjnych i specjalistycznych w

ustalaniu diagnozy. Pielęgnowanie chorych neurologicznych – charakter i swoistość opieki. Choroby mózgu – udary, urazy, guzy, zasady pielęgnowania. Aspekty opieki pielęgniarskiej w ramach pododdziału udarowego. Migrena i inne bóle głowy. Stany zagrażające życiu w neurologii – zaburzenia świadomości,

przytomności, wzmożone ciśnienie śródczaszkowe, zasady pielęgnowania.

97

Klinika chorób demielinizacyjnych mózgu i rdzenia i zasady opieki pielęgniarskiej.

Choroby mięśni- zakres opieki pielęgniarskiej. Zespoły pozapiramidowe – podział chorób, przyczyny, objawy, leczenie,

pielęgnowanie. Choroby zakaźne układu nerwowego, problemy pielęgnacyjne. Padaczka i charakter opieki pielęgniarskiej. Choroby rdzenia kręgowego- objawy, leczenie, pielęgnowanie.

Zajęcia praktyczne1.Cel zajęć: kształtowanie kompetencji zawodowych Studentów w zakresie opieki nad chorym ze schorzeniem neurologicznym w warunkach hospitalizacji.

2.Treści programowe: Zadania pielęgniarki w interdyscyplinarnym zespole terapeutycznym oddziału

neurologicznego. Dokumentacja stosowana w oddziale neurologicznym. Procedury zapewnienia jakości opieki pielęgniarskiej w oddziale

neurologicznym. Komunikowanie się z pacjentem, rodziną oraz członkami zespołu

terapeutycznego. Gromadzenie danych o pacjencie, rozpoznawanie problemów pielęgnacyjnych,

planowanie, realizacja i ewaluacja opieki nad chorym z chorobą neurologiczną.

Dokumentowanie procesu pielęgnowania pacjenta z chorobą neurologiczną. Współudział pielęgniarki w procesie diagnostycznym, leczniczym i

rehabilitacyjnym. Postępowanie pielęgnacyjne w stanach zagrożenia życia w neurologii. Działania edukacyjno- wspierające w stosunku do pacjenta i jego rodziny.

Umiejętności: w wyniku procesu kształcenia Student : monitoruje, dokumentuje i interpretuje parametry neurologiczne: orientacja,

reakcja źrenic, aktywność ruchowa, przytomność, napięcie mięśniowe, skala śpiączki Glasgow,

formułuje diagnozę pielęgniarską, planuje postępowanie opiekuńcze, realizuje opiekę i ocenia jej efekty, z uwzględnieniem postępowania edukacyjnego w stosunku do pacjenta i jego rodziny,

przygotuje pacjenta do zabiegów diagnostyczno-leczniczych układu nerwowego, asystuje lekarzowi i opiekuje się chorym uczestniczącym w zabiegach diagnostyczno-leczniczych,

rozpozna i stosownie reaguje na patologiczne wyniki badan laboratoryjnych wykonywanych w oddziale neurologicznym,

uczestniczy w procesie leczenia chorych z zaburzeniami neurologicznymi, rozpozna powikłania postępowania farmakologicznego, dokumentuje działania zgodnie z obowiązującymi przepisami, układa i przemieszcza chorych z hemiplegią, paraplegią, ,ze złamaniem

kręgosłupa, z rwą kulszową, usprawnia ruchowo chorego neurologicznie w zależności od stanu

klinicznego, izoluje chorych potencjalnie zakaźnych ,z neuroinfekcją,

98

karmi chorego z wykorzystaniem różnych technik, rozpozna stan, planuje ,realizuje i ocenia wyniki opieki nad chorym z

zaburzonym komunikowaniem, stosuje przyrządy pomocnicze w nietrzymaniu moczu, wykazuje empatię wobec chorego i jego rodziny, przestrzega zasad etyki zawodowej, praw człowieka i praw pacjenta, oceni deficyt chorego w zakresie samoopieki, oceni wydolność rodziny w zakresie pomocy choremu, przygotuje chorego i jego rodzinę do samoopieki i samopielęgnacji, prowadzi poradnictwo w zakresie możliwości wejścia do grupy wsparcia

społecznego.

Samokształcenie:Polineuropatia. Wady wrodzone i nabyte układu nerwowego. Schorzenia obwodowego układu nerwowego-opieka pielęgniarska. Tematyka uwzględniająca zainteresowania Studenta.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Egzamin po VI semestrze.

5. Literatura:1. Adamczyk K., Pielęgniarstwo neurologiczne, Wydawnictwo Czelej, Lublin

2002.2. Adamczyk K., Pielęgnowanie chorych po udarach mózgowych, Wydawnictwo

CZELEJ, Lublin 2002. 3. Bogucki A., Sławek J., Neuropatie nabyte, Wydawnictwo Czelej, Lublin 20044. Jakimowicz W., Neurologia kliniczna w zarysie, PZWL, Warszawa 1987.5. Ugniewska C., Pielęgniarstwo psychiatryczne i neurologiczne, PZWL,

Warszawa 1998.6. Victor M., Ropper A.H.(red.), Neurologia Adamsa i Victora, Wydawnictwo

Czelej, Lublin 2005.

PSYCHIATRIA I PIELĘGNIARSTWO PSYCHIATRYCZNEAutor programu: lek. med. Maciej Jachymiak dr n. med. Wioletta Ławska

1.Cel ogólny kształcenia:Student po zrealizowaniu treści programowych pozna zagrożenia zdrowia psychicznego, będzie potrafił promować zdrowie psychiczne, a także w oparciu o rozpoznane problemy, ustali cele i zaplanuje opiekę nad pacjentem psychiatrycznym. Wykaże postawę akceptacji, empatii oraz odpowiedzialności za sprawowaną opiekę nad chorym psychicznie.

Cele szczegółowe - Student: zna zagrożenia zdrowia psychicznego, zna problemy pacjenta psychicznie chorego związane z chorobą, leczeniem i

rehabilitacją, zaplanuje opiekę nad pacjentem psychicznie chorym, zna zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem chorym psychicznie.

99

2.Liczba godzin:155 godzin w tym:

45 godzin wykładów,80 godzin zajęć praktycznych,30 godzin samokształcenia.

Liczba ECTS- 5 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady: Terminologia psychiatryczna – wyjaśnienie. Klasyfikacje zaburzeń

psychicznych. Przyczyny zaburzeń psychicznych – fakty i teorie. Psychopatologia ogólna. Znaczenie podstawowych objawów

psychopatologicznych. Badanie chorego. Metody leczenia w psychiatrii. Wybrane zaburzenia psychiczne z uwzględnieniem etiologii, obrazu

klinicznego, leczenia, rokowania. Formy organizacyjne opieki psychiatrycznej. Zagadnienia etyczno – prawne w psychiatrii. Psychologiczne i społeczne uwarunkowania zdrowia psychicznego: sytuacje

trudne, stres, frustracja – mechanizmy radzenia sobie z nimi. Choroba jako sytuacja trudna, wpływ rodziny, środowiska oraz czynników biologicznych na zdrowie psychiczne, potęgowanie zdrowia psychicznego –definicja, czynniki sprzyjające zdrowiu, promocja zdrowia, psychoprofilaktyka.

Profesjonalne podejście do osoby z zaburzeniami psychicznymi. Osobowość zawodowa pielęgniarki psychiatrycznej. Postawy społeczne wobec chorych psychicznie. Postrzeganie własnej choroby przez chorych psychicznie. Specyfika pracy pielęgniarki psychiatrycznej. Proces pielęgnowania w psychiatrii. Postępowanie pielęgniarskie w wybranych jednostkach chorobowych. Postępowanie pielęgniarki w pracy z pacjentami uzależnionymi od alkoholu i

innych substancji psycho aktywnych. Zaburzenia psychiczne u dzieci i młodzieży –rola pielęgniarki w opiece. Pielęgnowanie pacjenta upośledzonego umysłowo. Udział pielęgniarki w procesie diagnostyczno – terapeutycznym. Doraźna pomoc psychiatryczna.

Zajęcia praktyczne1.Cel zajęć: kształtowanie umiejętności zawodowych Studentów w opiece nad psychicznie chorym w warunkach szpitalnych.

2.Treści programowe: Poznanie oddziału psychiatrycznego, jego specyfiki pracy. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, o wychowaniu w trzeźwości

przeciwdziałaniu alkoholizmowi, o zapobieganiu narkomanii. Komunikowanie się z chorym psychicznie i jego rodziną. Gromadzenie informacji o pacjencie i analizowanie ich. Analizowanie

dokumentacji medycznej. Rozpoznawanie u pacjentów objawów chorobowych oraz skutków ubocznych

100

po stosowaniu leków psychotropowych. planowanie postępowania. Planowanie opieki nad chorym psychicznie. Elektrowstrząsy. Udział pielęgniarki w psychoterapii chorych psychicznie. Postępowanie w wybranych jednostkach chorobowych. Poznanie specyfiki pracy w oddziale psychiatrycznym. Zapoznanie się z dokumentacją obowiązującą w oddziale psychiatrycznym. Nawiązanie kontaktu z pacjentem chorym psychicznie. Wdrożenie dokumentacji procesu pielęgnowania. Zbieranie danych o pacjencie i jego rodzinie potrzebnych do procesu

pielęgnowania. Próba formułowania problemów, celów i sposobów działania terapeutycznego w stosunku do pacjenta psychicznie chorego.

Umiejętności- w wyniku procesu kształcenia Student : rozpozna objawy psychopatologiczne u pacjenta psychiatrycznego, rozpozna objawy uboczne stosowania leków psychotropowych, wie jak minimalizować objawy uboczne po lekach psychotropowych, udzieli wskazówek choremu jak zapobiegać powikłaniom po lekach

psychotropowych, obejmie opieką pacjenta zakwalifikowanego do elektrowstrząsów i zaopiekuje

się nim po zabiegu, określi istotę pracy pielęgniarki oraz całego zespołu terapeutycznego z

psychicznie chorym, wymieni i poprowadzi dokumentację w oddziale psychiatrycznym, nawiąże kontakt terapeutyczny z chorym psychicznie, pomoże choremu w procesie adaptacji do warunków szpitalnych, zapewni choremu poufność, zbierze informacje o chorym i jego rodzinie, sformułuje problemy pacjenta chorego psychicznie, zaplanuje postępowanie pielęgniarskie w stosunku do pacjenta leczonego w

oddziale psychiatrycznym, oceni stan, zaplanuje postępowanie, zrealizuje opiekę nad chorym z

zaburzoną możliwością poruszania się, przygotuje i wdroży program zdrowotno edukacyjny dla chorych z

trudnościami w utrzymaniu higieny osobistej, przygotuje i poda leki podskórnie, śródskórnie, domięśniowo, pobierze krew żylną do badań, rozpozna i zinterpretuje wyniki podstawowych badań laboratoryjnych, rozpozna stany zagrożenia życia w psychiatrii, zapewni opiekę choremu uczestniczącemu w terapii zajęciowe, oceni deficyty chorego w zakresie samopomocy, oceni poziom wydolności rodziny w zakresie pomocy choremu, poprowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki w życiu z chorobą. ułatwi rodzinie i choremu wejście do grupy wsparcia społecznego.

Samokształcenie:Zaburzenia psychiczne w aspekcie psychologicznym. Potęgowanie zdrowia psychicznego. Udział pielęgniarki w rehabilitacji psychicznie chorych. Zaburzenia psychiczne a samobójstwa. Rola pielęgniarki w rozpoznawaniu i zapobieganiu zagrożenia. Pielęgnowanie pacjenta w wybranej

101

jednostce chorobowej z uwzględnieniem problemów, sposobów leczenia, rehabilitacji. Własne zainteresowania, propozycje i przemyślenia związane z przedmiotem psychiatrii.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Egzamin po VI semestrze.

5. Literatura:1. Aleksandrowicz J.W., Psychoterapia medyczna, PZWL, Warszawa 1994.2. Bilikiewicz A., Strzyżewski W.(red.), Psychiatria, PZWL, Warszawa 1992.3. Dąbrowski S., Jaroszyński J., Pużyński S., Psychiatria, PZWL, Warszawa 1989.4. Kimak K., Zbiór standardów przyjęcia, opieki, socjalizacji wypisu chorego ze

szpitala psychiatrycznego, Wyd. Czelej, Lublin 2002.5. Payne D.B., Clunn P.A., Pielęgniarstwo w psychiatrii, PZWL, Warszawa 1980.6. Ugniewska C., Pielęgniarstwo psychiatryczne i neurologiczne, PZWL,

Warszawa 1996.

ANESTEZJOLOGIA I PIELĘGNIARSTWO W ZAGROŻENIU ŻYCIAAutorzy programu: dr n. med. Edward Charczuk mgr piel. Maria Półtorak

1.Cel ogólny kształceniaOpanowanie przez Studenta wiadomości i umiejętności niezbędnych do realizacji opieki nad pacjentem w przypadkach nagłego zagrożenia życia w warunkach szpitalnych i pozaszpitalnych.

Cele szczegółowe - Student : pozna funkcjonowanie pomocy doraźnej, scharakteryzuje pracę pielęgniarki na oddziale i. t., nauczy się zastosowania w praktyce zasady reanimacji w warunkach

szpitalnych i pozaszpitalnych, nauczy się oceniać stan pacjenta w oparciu o rozpoznane objawy i uzyskane

dane od chorego, potrafi udzielić pierwszej pomocy przedlekarskiej pacjentom w stanie ostrym

powypadkowym , wykaże gotowość do ratowania życia.

2.Liczba godzin:115 godzin w tym:

45 godzin wykładów,40 godzin zajęć praktycznych,30 godzin samokształcenia.

Liczba ECTS- 5 pkt.

3.Treści programowe:

Wykłady

102

Zasady reanimacji krążeniowo oddechowej u dzieci i u dorosłych. Metody i przyrządy stosowane do udrożnienia dróg oddechowych. Farmakoterapia

Struktura oddziałów intensywnej terapii medycznej : rola zespołu terapeutycznego, współdziałanie członków, rola i miejsce pielęgniarki w zespole terapeutycznym.

Metody i sposoby intensywnego nadzoru u chorych leczonych na oddziałach intensywnej terapii medycznej: monitorowanie przyrządowe i bezprzyrządowe.

Rozpoznanie stanu zagrożenia życia. Ostre stany zagrożenia życia – wstrząs, ostra niewydolność krążenia, ostra

niewydolność układu oddechowego, ostra niewydolność nerek, zatrucia, urazy wielonarządowe – leczenie i pielęgnacja.

Opieka nad chorym nieprzytomnym – ocena przytomności, pielęgnowanie, rehabilitacja, monitorowanie.

Żywienie enteralne i parenteralne chorych leczonych w oddziale i.t.m. Pielęgnowanie chorych z dostępem naczyniowym, rodzaje dostępów, technika

zakładania, powikłanie, monitorowanie i dokumentowanie Znieczulenie – definicja, podział aparatura. Przygotowanie chorego do

znieczulenia. Leki stosowane w anestezjologii. Powikłania znieczulenia. Opieka nad chorym po znieczuleniu.

Zajęcia praktyczne1.Cel zajęć: doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad pacjentem w stanie ostrego zagrożenia życia.

2.Treści programowe: Działania diagnostyczno opiekuńcze pielęgniarki w oddziale intensywnej

opieki medycznej. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym po nagłym zatrzymaniu krążenia. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym w ostrym okresie zawału serca.

Rola pielęgniarki w rozpoznawaniu i terapii zaburzeń rytmu serca.

Zadania diagnostyczne i lecznicze pielęgniarki wobec pacjenta z ostrą niewydolnością oddechową. Zasady opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z obrzękiem płuc.

Zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem ze sztuczną wentylacją płuc Zasady opieki pielęgniarskiej nad pacjentem we wstrząsie. Zadania diagnostyczne i opiekuńcze wobec pacjentów z ostrą niewydolnością

nerek Rola pielęgniarki w opiece nad chorym leczonym metodą dializy ustrojowej i

dializy pozaustrojowej Udział pielęgniarki w znieczuleniu ogólnym i przewodowym Rola i zadania pielęgniarki w udzielaniu I pomocy przedlekarskiej.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student: rozpozna stan zagrożenia życia, wykona podstawowe czynności resuscytacyjne, zastosuje różne metody żywienia, oceni stan świadomości, rozpozna podstawowe zaburzenia rytmu serca,

103

prowadzi intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy, zaplanuje opiekę, udokumentuje działania oraz oceni ich skuteczność, poda tlen różnymi sposobami, ułoży pacjentów w prawidłowej pozycji, dokumentuje działania zgodnie z obowiązującymi przepisami, wykazuje empatie wobec chorego i jego rodziny.

Samokształcenie:Działania opiekuńcze pielęgniarki wobec pacjentów leczonych elektrostymulacją. Program edukacji zdrowotnej pacjenta leczonego metodą dializy pozaustrojowej. Pierwsza pomoc w sytuacjach nagłych. Tematyka uwzględniająca zainteresowania Studenta.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Egzamin po V semestrze.

5. Literatura:1. Carl l. Gwinnutt.: Anestezjologia kliniczna. Wydawnictwo medyczne Urban

Partner, Wrocław 1999.2. Gaszyński W.: Intensywna terapia i wybrane zagadnienia medycyny

ratunkowej. Repetytorium. PZWL Warszawa 20083. Grześkowiak M , Żaba Z ,Turowska – Kóska.: Stany zagrożenia życia .FHU,

Kraków 2002.4. Kamiński B., Kubler A.: Anestezjologia i intensywna terapia. Podręcznik dla

studentów medycyny. PZWL, Warszawa 2002.5. Kaszuba D., Nowicka A.: Pielęgniarstwo kardiologiczne. Podręcznik dla

studiów medycznych. PZWL Warszawa 2011.6. Sturm A. ,i wsp. (red.) : Kompedium intensywnej opieki medycznej. PZWL,

Warszawa1994. 7. Widomska – Czekajska T. (red.) : Internistyczna intensywna terapia i opieka

pielęgniarska. PZWL , Warszawa 1997. 8. William Hanson.: Procedury w intensywnej terapii. Med – Media, Warszawa

20099. Wołowicka L. Dyk D.: Anestezjologia i intensywna opieka. Klinika i

pielęgniarstwo. Podręcznik dla studentów medycznych. PZWL Warszawa 2007.

OPIEKA PALIATYWNAAutor program: mgr piel. Maria Łyżnicka

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studenta wiedzy i umiejętności umożliwiających sprawowanie opieki pielęgniarskiej nad nieuleczalnie chorym i jego rodziną.

Cele szczegółowe-Student: pozna istotę i standardy opieki paliatywnej, określi rolę pielęgniarki w zwalczania bólu i innych objawów występujących w

zaawansowanym procesie nowotworowym, scharakteryzuje formy opieki paliatywnej,

104

pozna problemy psychiczne, duchowe i etyczne chorych objętych opieką paliatywną,

nauczy się udzielać wsparcia choremu i jego rodzinie.

2.Liczba godzin:85 godzin w tym:

15 godzin. wykładów,40 godzin zajęć praktycznych,20 godzin samokształcenia.

Liczba ECTS-6 pkt.

3. Treści programowe:Wykłady: Istota opieki paliatywnej. Podstawowe pojęcia zasady i standardy. Wyniszczenie nowotworowe- zespół kacheksja -anoreksja- astenia. Walka z bólem, wg standardu WHO. Stany naglące w opiece paliatywnej. Psychospołeczne aspekty opieki paliatywnej. Paliatywna radioterapia, chemioterapia i leczenie hormonalne. Ocena jakości opieki i jakości życia w opiece paliatywnej.

Zajęcia praktyczne1.Cel zajęć: kształtowanie umiejętności zawodowych umożliwiających sprawowanie opieki nad nieuleczalnie chorym.

2.Treści programowe: Instytucje sprawujące opiekę paliatywną\ hospicyjną nad chorym, zasady

funkcjonowania. Rola pielęgniarki w opiece paliatywnej /hospicyjnej. Rola pielęgniarki w leczeniu bólu nowotworowego. Pielęgnowanie pacjenta z objawami ze strony układu: pokarmowego,

oddechowego moczowego. Pielęgnowanie pacjenta ze zmianami w jamie ustnej, z objawami skórnymi ,z

zaburzeniami krzepnięcia krwi. Komunikacja interpersonalna w relacjach pielęgniarka -pacjent- rodzina-

pozostali członkowie zespołu terapeutycznego. Postawy chorego wobec śmierci i umierania, mechanizmy obronne. Objawy i zespoły zaburzeń psychicznych Pielęgnowanie pacjenta w czasie umierania i agonii- opieka świadczona

choremu w ostatnich dniach życia.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student powinien: Dokonać oceny reakcji chorego na ból Podać leki p/bólowe: doustnie, podskórnie, naskórnie, w pompie zgodnie ze

zleceniem lekarza.. Określić ból skalą: VAS, WRS, NRS. Wymienić leki poszczególnych szczebli drabiny analgetycznej WHO. Wykonać opatrunki z użyciem nowoczesnych środków, uwzględniając stopnie

i rodzaje odleżyn. Nawiązać kontakt z chorym i rodziną. Prowadzić proces pielęgnowania chorego w oddziale paliatywnym.

105

Uczestniczyć w leczeniu objawowym. Stwarzać warunki godnego umierania.

Samokształcenie:Wybrane zagadnienia z opieki paliatywnej nad dziećmi. Wybrane zagadnienia z opieki paliatywnej nad ludźmi w podeszłym wieku. Wybrane zagadnienia z tanatologii. Problemy społeczno-socjalne chorych objętych opieką paliatywną. Rehabilitacja w opiece paliatywnej.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po VI semestrze.

5. Literatura:1. Hebanowski M., Walden-Gałuszko K., Tylicz Z., Podstawy opieki paliatywnej w

chorobach nowotworowych, PZWL, Warszawa 1998.2. Koper A., Wrońska I., Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą

nowotworową, Wydawnictwo CZELEJ Sp. z o.o., Lublin 2003.3. Kübler-Ross E., Rozmowy o śmierci i umieraniu, Media Rodzina of Poznań

1998.4. Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych Hospicjum im. Matki Teresy w Zabrzu:

Holistyczna opieka paliatywna w zaawansowanej fazie choroby nowotworowej, Zabrzański Informator Samorządowy, Zabrze 2000.

5. Walden- Gałuszko K., Podstawy opieki paliatywnej, PZWL, Warszawa 2004.6. Walden- Gałuszko K., Kartacz A., Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej i

hospicyjnej, PZWL, Warszawa 2005.

RATOWNICTWO MEDYCZNEAutor programu: dr hab. n. med. Zbigniew Doniec prof. PPWSZ

1.Cel ogólny kształcenia:Uzyskanie u Studentów zmiany sposobu myślenia i postępowania w sytuacji wypadku masowego i katastrofy, umiejętności współdziałania z innymi służbami ratowniczymi, prowadzenia segregacji medycznej i podejmowania decyzji w czasie ewakuacji pierwotnej i wtórnej.

Cele szczegółowe – Student: zapozna się z pojęciami wypadku masowego i katastrofy, nauczy się charakteryzować poszczególne fazy akcji ratunkowej, pozna formy organizacji pomocy przedszpitalnej, współdziałanie z innymi

służbami ratowniczymi, omówi rolę i zadania pielęgniarki w ewakuacji poszkodowanych z miejsca

katastrofy.

2.Liczba godzin: 55 godzin w tym: 25 godzin wykładów 30 godzin samokształceniaLiczba ECTS- 3 pkt.

106

3. Treści programowe: Pojęcie wypadku masowego i katastrofy. Rodzaje katastrof, katalog wg WHO. Organizacja pomocy medycznej w katastrofie. Współdziałanie z innymi

służbami ratowniczymi. Zasady dowodzenia akcją ratunkową. Zasady prowadzenia segregacji medycznej. Ewakuacja pierwotna i wtórna

poszkodowanych w katastrofie. Charakterystyka najczęściej spotykanych obrażeń. Zasady opatrywania ran i

pomoc przedszpitalna w obrażeniach głowy, szyi, klatki piersiowej i brzucha. Epidemiologiczne skutki użycia biologicznych środków masowego rażenia.

Nowe, potencjalne biologiczne środki masowego rażenia. Epidemiologiczne skutki narażenia na toksyczne środki chemiczne i

promieniowanie jonizujące. Skutki powodzi. Wybrane problemy ograniczania masowych zakażeń.

Zagadnienia socjologiczne, prawne i etyczne związane z niesieniem pomocy w stanach zagrożenia.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po V semestrze.

5. Literatura:1. Buchfelder M., Buchfelder A., Podręcznik pierwszej pomocy, PZWL,

Warszawa 1997.2. Chomiczewski K., Gall W., Grzybowski J., Epidemiologia działań wojennych i

katastrof, Alfa Media Press, Bielsko-Biała 2001.

JĘZYK MIGOWY (przedmiot do wyboru)Autor programu: mgr Adam Myślicki

1.Cel ogólny kształcenia:Zdobycie umiejętności porozumiewania się za pomocą języka migowego.

Cele szczegółowe- Student powinien: przekazywać znaki daktylograficzne (alfabet palcowy), odczytywać przekaz daktylograficzny, nadawać komunikaty w systemie językowo- migowym, odczytywać

komunikaty w systemie językowo- migowym, odczytywać ilustracje znaków migowych i prostych opisów słownych znaków

ideograficznych. znać krótką historię nauczania głuchych i języka migowego.

2.Liczba godzin: 60 godzin w tym: 30 godzin wykładów. 30 godzin samokształcenia Liczba ECTS- 1 pkt.

3. Treści programowe: Nauka odczytywania i przekazywania treści za pomocą alfabetu palcowego.

107

Nauka odczytywania i przekazywania treści za pomocą znaków pojęciowych języka migowego.

Nauka zasad posługiwania się systemem językowo- migowym. Poznanie ogólnej historii nauczania głuchych i języka migowego.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie po V semestrze.

5. Literatura:1. Hendzel J. K., Słownik polskiego języka migowego, Wyd. OFFER, Olsztyn

1995.2. Pietrzak W., Język migowy dla pedagogów, WSiP, Warszawa 1992.3. Szczepankowski B.,Język migowy w szkole, WSiP, Warszawa 1988.4. Szczepankowski B., Język migowy. Pierwsza pomoc medyczna, CEM,

Warszawa 1996.

ZAKAŻENIA SZPITALNE (przedmiot do wyboru)Autor programu: mgr piel. Bożena Pustułka

1.Cel ogólny kształcenia:Uzupełnienie, zdobycie nowej wiedzy i umiejętności przez Studentów w zakresie profilaktyki i zwalczania zakażeń szpitalnych, które przyczynią się do poprawy jakości opieki nad chorym.Przygotowanie do podejmowania działań związanych z wdrażaniem programów profilaktyki i zwalczania zakażeń szpitalnych.

Cele szczegółowe- Student powinien: zdefiniować zakażenie szpitalne, omówić czynniki warunkujące szerzenie się zakażeń szpitalnych, określić zadania nadzoru epidemiologicznego- skład i zadania ZZZSz, znać rodzaje rejestracji zakażeń szpitalnych oraz rodzaje wskaźników

uzyskiwanych z programu, pobrać zgodnie z procedurami materiały do badań mikrobiologicznych, omówić zasady transportu materiałów do badań bakteriologicznych, scharakteryzować florę bakteryjną skóry, wykonać higieniczne i chirurgiczne mycie rąk wg obowiązujących procedur, przeprowadzić mycie i dezynfekcję narzędzi zgonie z zasadami i

obowiązującymi przepisami BHP, bezpiecznie postępować z zużytym sprzętem jednorazowego użytku oraz z

odpadami medycznymi, znać i rozumieć pojęcie, metody i zasady dezynfekcji i sterylizacji, ocenić skuteczność sterylizacji przy zastosowaniu dostępnych testów fiz, biol,

chem, omówić zasady izolacji pacjenta, omówić metody działania zabezpieczające personel przed zakażeniem.

108

2.Liczba godzin: 60 godzin w tym: 30 godzin wykładów 30 godzin samokształcenia Liczba ECTS- 1 pkt.

3. Treści programowe: Epidemiologia zakażeń szpitalnych. Zespół ds. Zakażeń Szpitalnych- skład i zadania. Rodzaje rejestracji zakażeń szpitalnych. Pobieranie i transportowanie materiałów do badań diagnostycznych. Dekontaminacja rąk. Postępowanie z narzędziami po zabiegach operacyjnych i ze zużytym

sprzętem jednorazowego użytku. Higiena szpitalna- dezynfekcja, sterylizacja. Zasady izolacji zmniejszające ryzyko powstawania wybranych zakażeń

wirusowych (HIV, HBV, HCV) i bakteryjnych (MRSA) Ochrona zdrowia personelu- badania okresowe, szczepienia ochronne, środki

ochrony osobistej.

4.Forma zaliczenia przedmiotu:Zaliczenie na ocenę po V semestrze.

5. Literatura:1. Bulanda M., Heczko P. (tł j. pol.), Medycyna praktyczna s. c. Kraków 1995.2. Ciuruś M.J., Zapobieganie zakażeniom w gabinetach zabiegowych a jakość

usług medycznych- poradnik praktyczny, Wyd. Adi, łódź 1999.3. Ciuruś M.J.: Procedury higieny w placówkach ochrony zdrowia. Wyd. Instytut

Problemów Ochrony Zdrowia Sp. Z o.o., W-wa 2009.4. Dzierżanowska D., Jeljaszewicz J., Zakażenia szpitalne, -medica press,

Bielsko- Biała 1999.5. Fleischer M., Bober-Gheek B.: Podstawy pielęgniarstwa epidemiologicznego-

wydanie II poprawione i uzupełnione. Urban&Partner Wrocław 2009.6. Heczko P., Wójkowska-Mach J.: Zakażenia szpitalne- podręcznik dla zespołów

kontroli zakażeń. PZWL, W-wa 2009.7. Kancelerski K., Kuszewski K., Tadeusiak B., Wybrane zasady ochrony

pracowników medycznych przed zawodowymi zagrożeniami biologicznymi, PZH, Warszawa 2001.

8. Kraseman Ch., Pobieranie i transportowanie materiałów do badań mikrobiologicznych

PROMOCJA ZDROWIA PSYCHICZNEGO (przedmiot do wyboru)Autor programu: dr n. med. Wioletta Ławska

1.Cel ogólny kształcenia:poznanie przez studenta zagrożeń dla zdrowia psychicznego, przygotowanie do roli promotora zdrowia psychicznego.

109

Cele szczegółowe - student: pozna czynniki mogące wpływać na zdrowie psychiczne, objaśni wpływ sytuacji trudnych na zdrowie psychiczne, zrozumie istotę mechanizmów obronnych, określi zagrożenia dla zdrowia psychicznego rodziny, pozna i zrozumie istotę złego funkcjonowania w sferze społecznej, wyjaśni występowanie zaburzeń psychicznych z chorobami

somatycznymi, pozna zagrożenia dla zdrowia psychicznego w poszczególnych okresach

życia.

2.Liczba godzin: 60 godzin w tym:

30 godzin wykładów30 godzin samokształcenia

Liczba ECTS- 1 pkt.

3. Treści programowe:1. Uwarunkowania zdrowia psychicznego. 2. Wpływ rodziny, grupy społecznej i czynników biologicznych na zdrowie

psychiczne.3. Choroba jako sytuacja trudna. Stres i frustracja. 4. Zagrożenia zdrowia psychicznego w różnych okresach życia. 5. Potęgowanie zdrowia psychicznego. Psychoprofilaktyka. 6. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. 7. Zmiany w organizacji psychiatrycznej opieki zdrowotnej.

Samokształcenie:Student samodzielnie wykona pracę:

1. Udzieli rad prozdrowotnych młodemu małżeństwu z dwójką dzieci w wieku przedszkolnym, które zmieniło miejsce zamieszkania ze wsi na duże miasto

2. Wskaże rolę pielęgniarki w poszczególnych fazach prewencji3. Opisze choroby z kręgu psychiatrii uwarunkowane genetycznie (wybór

własny)4. Opisze przypadek dziecka z problemami w grupie rówieśniczej i

zaproponuje elementy socjoterapii5. Opisze przykładową rodzinę i zaproponuje oddziaływania prewencyjne

4.Forma zaliczenia przedmiotu:Zaliczenie na ocenę po V semestrze.

5. Literatura:1. Bilikiewicz A., Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J. (red.): Psychiatria, tom I,

II i III. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2002 – 2003.2. Dąbrowski K.: Zdrowie psychiczne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe,

Warszawa 1981.3. de Barbaro B., Ostoja-Zawadzka K., Cechnicki A.: Możesz pomóc. Poradnik dla

rodzin pacjentów chorych na schizofrenię i zaburzenia schizotypowe. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.

110

4. Jacennik B.:Strategie dla zdrowia. kształtowanie zachowań zdrowotnych poprzez środowisko, Vizja Press&IT, Warszawa 2008.

5. Karski J. (red.): Praktyka i teoria promocji zdrowia, wybrane zagadnienia, CeDeWu, Warszawa 2008

6. Lauveng A.: Byłam po drugiej stronie lustra. Wygrana walka ze schizofrenią. Smak Słowa (wydawnictwo), Sopot 2008.

7. Lwow F., Milewicz A. (red.): Promocja zdrowia. Podręcznik dla studentów i lekarzy rodzinnych, Urban & Partner, Wrocław 2004,

8. Shorter E.: Historia psychiatrii. Od zakładu dla obłąkanych po erę Prozacu. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2005.

TECHNOLOGIA INFORMATYCZNAAutor programu: mgr Maciej Socha

1.Cel ogólny kształcenia:Nabycie przez studentów umiejętności korzystania z nowoczesnych technologii informacyjnych w pielęgniarstwie.

Cele szczegółowe- Student powinien: umieć korzystać z zasobów informacyjnych Internetu sporządzić dokumentacje komputerową posługiwać się systemami informatycznymi

2.Liczba godzin: 30 godzin ćwiczeńLiczba ECTS- 2 pkt.

3. Treści programowe:Korzystanie z zasobów informacyjnych Internetu: wyszukiwanie, analiza i selekcja informacji, komunikacja, usługi sieciowe.Sporządzanie dokumentacji: publikowanie, wykonywanie analiz, sprawozdawczość, prezentacja.Posługiwanie się systemami informatycznymi: przetwarzanie danych, zarządzanie, wymiana informacji.Ochrona danych osobowych, zapewnienie poufności i prywatności w sieciach komputerowych. Ochrona własności intelektualnej. Bezpieczeństwo i higiena pracy. Ergonomia

4.Forma zaliczenia przedmiotu:Zaliczenie na ocenę po V semestrze

5. Literatura:1. Internetowa baza wiedzy. Czasopisma o tematyce komputerowej.

111

JĘZYK OBCYAutor programu: mgr fil. ang. Sylwia Gęsikowska

1.Cel ogólny kształcenia:Opanowanie przez Studentów materiału gramatyczno-leksykalnego umożliwiającego swobodne porozumiewanie się językiem angielskim w różnych sytuacjach codziennych i zawodowych oraz opanowanie na wysokim poziomie terminologii medycznej.

Cele szczegółowe- Student powinien: opanować w stopniu podstawowym użycie czasów gramatycznych oraz

większość poznanych idiomów i czasowników frezalnych, znać i umieć użyć we właściwym kontekście minimum 60%zwrotów i słówek

pojawiających się na zajęciach, porozumiewać się w języku angielskim ma poziomie właściwym dla stopnia

zaawansowania grupy.

2.Liczba godzin: 30 godzin ćwiczeńLiczba ECTS- 1 pkt.

3. Treści programowe: Materiał gramatyczno-leksykalny: swobodne posługiwanie się czasami

gramatycznymi, trybami warunkowymi jak również niektórymi zwrotami tj. phrasal verbs oraz idiomami leksykalnymi.

Materiał o tematyce medycznej: opanowanie terminologii medycznej, również zwroty i elementy mowy potocznej związane z medycyna i pielęgniarstwem.

4.Forma zakończenia przedmiotu:Zaliczenie z oceną po VI semestrze.

5. Literatura:1. Abss B., Freebairn : Blueprint One, wyd. Longman; 1990.2. Dooley J.; Evans V., Grammarway 2 wyd. Express Publishing, 1998.3. Headway Intermediate/pre-intermediate/elementary Wyd. Oxford University

Press; 2003.4. Murphy R., Essential Grammar in Use, wyd. Oxford University Press 1985.5. Pohl A. , Professional English Medical, wyd. Longman; 2002.

GERIATRIA I PIELĘGNIARSTWO GERIATRYCZNE praktyka zawodowaAutor programu: dr n. med. Wioletta Ławska

112

Liczba godzin: 80 godzinLiczba ECTS- 3 pkt.Czas realizacji: semestr VIMiejsce zajęć: Dom Pomocy Społecznej

1.Cel praktyki: Student podczas praktyki wypracuje umiejętności konieczne do sprawowania opieki nad pacjentem w wieku geriatrycznym.

2.Treści programowe: Przyjęcie pacjenta do oddziału, pomoc w zaadoptowaniu się pacjenta w

nowym środowisku. Zapoznanie i prowadzenie dokumentacji obowiązującej w oddziale.

Zbieranie informacji o pacjencie znanymi metodami (obserwacja, wywiad ukierunkowany, rozmowa, pomiar, analiza dokumentacji)

Ocena stanu pacjenta pod kontem fizycznym, psychicznym i społecznym. Odżywianie pacjentów w wieku podeszłym, ocena odżywiania na podstawie

obserwacji zwyczajów panujących w oddziale, zachowań pacjentów i własnych wiadomości.

Pielęgnowanie pacjentów w wieku starszym we współpracy z zespołem terapeutycznym.

Stosowanie metod leczniczych zgodnie ze zleceniami lekarskimi. Stosowanie wybranych zabiegów fizykoterapeutycznych oraz

rehabilitacyjnych zgodnie z kompetencjami pielęgniarki. Samoocena Studenta i ocena końcowa z zajęć praktycznych. Ocena

współpracy grupy z całym zespołem terapeutycznym.

Umiejętności- w wyniku procesu kształcenia Student: przyjmie pacjenta do oddziału, nawiąże i utrzyma kontakt z pacjentem, pozna i wypełni dokumentację pacjenta, oceni stan pacjenta pod kątem higienicznym, stanu ogólnego, psychicznym,

społecznym, zbierze informacje o pacjencie, zaobserwuje zwyczaje żywieniowe pacjentów oraz będzie promował zdrowy

styl odżywiania, zaplanuje i zrealizuje opiekę pielęgniarską nad pacjentem na podstawie

zebranych informacji, wykaże się aktywną współpracą z zespołem terapeutycznym, zastosuje zabiegi usprawniające u pacjenta w wieku starszym, wykaże się postawą godną pracownika służby zdrowia, zgodną z zasadami

etyki zawodowej, samodzielnie podejmie działania na rzecz samo rozwoju i samokształcenia.

3.Metody oceny: sprawdzian umiejętności praktycznych, ocena prowadzonej dokumentacji, sprawdzian ustny, samoocena.

113

REHABILITACJA I PIELĘGNOWANIE NIEPEŁNOSPRAWNYCH praktyka zawodowaAutor programu: dr n. med. Grażyna Dębska

Liczba godzin: 80 godzinLiczba ECTS- 3 pkt.Czas realizacji: semestr VI

1.Cel praktyki:doskonalenie umiejętności zawodowych związanych z rehabilitacją i pielęgnacją osób niepełnosprawnych.

2.Treści programowe: Zapoznanie się organizacją pracy w oddziale rehabilitacyjnym, poradni

rehabilitacyjnej. Poznanie zadań pielęgniarki w ramach zespołu rehabilitacyjnego. Nawiązanie współpracy.

Metody opieki pielęgnacyjnej nad osobami niepełnosprawnymi będącymi na różnych etapach rehabilitacji: leczniczej, społecznej i zawodowej - pomoc w czynnościach samoobsługowych.

Rodzaje i znaczenie zaopatrzenia ortopedycznego i pomocy technicznych w leczniczym usprawnianiu i usamodzielnianiu osób niepełnosprawnych.

Ocena chorego dla potrzeb rehabilitacji: udział w badaniu podmiotowym i przedmiotowym w odniesieniu do wszystkich narządów oraz w badaniach pomocniczych i czynnościowych.

Rozpoznanie sytuacji psychospołecznej osoby niepełnosprawnej. Rozpoznanie problemów osoby niepełnosprawnej wynikających z planowanej

rehabilitacji. Planowanie i realizowanie opieki osoby niepełnosprawnej z uwzględnieniem

ustalonego programu rehabilitacji. Planowanie i realizowanie działań pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych

ograniczających skutki unieruchomienia (przykurcze, odleżyny, zaniki mięśniowe, zniekształcenia, zakrzepy, pogorszenie wydolności układu oddechowego)

Rozpoznanie problemów rodziny wynikających z niepełnosprawności podopiecznego i prowadzonej rehabilitacji. Formy pomocy członkom rodziny w opanowaniu umiejętności komunikowania się z pacjentem i udzielania mu pomocy i wsparcia w pielęgnacji i rehabilitacji.

Ocena efektywności działań pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych podejmowanych na rzecz osoby niepełnosprawnej.

Umiejętności- w wyniku procesu kształcenia Student: zapozna chorego i jego rodzinę z topografią i organizacją pracy w oddziale

rehabilitacyjnym (poradni rehabilitacyjnej) oraz prawami pacjenta,

114

współpracuje z zespołem rehabilitacyjnym (czuwa nad stosowaniem się do zaleceń pozostałych członków zespołu rehabilitacyjnego, przekazuje informacje odnośnie postępów w usamodzielnieniu się),

komunikuje się z osobą niepełnosprawną i jego rodziną udziela mu wsparcia, gromadzi dane o pacjencie dla ustalenia programu rehabilitacji i jego

kontynuowania, określa rodzaj i bilans zaburzeń fizycznych, psychicznych i społecznych w celu

dobrania odpowiednich metod leczenia, pielęgnowania i rehabilitacji, ustala i realizuje plan opieki pielęgnacyjnej uwzględniający: stosowane

zabiegi w rehabilitacji neurologicznej, reumatologicznej, kardiologicznej, pulmonologicznej, traumatologiczno-ortopedycznej,

uczy czynności samoobsługowych i samodzielności, posługiwania się zaopatrzeniem ortopedycznym,

ogranicza skutki unieruchomienia: przykurcze, odleżyny, zaniki mięśniowe, zniekształcenia, pogorszenie wydolności układu oddechowego,

dokumentuje wykonane działania, ocenia wyniki zastosowanych metod pielęgnowania, rehabilitacji i porównuje

je z teoretycznymi opracowaniami w literaturze na ten temat, ustala wnioski z zastosowanych działań pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych i

dokonuje modyfikacji planu opieki, rozpozna problemy rodziny wynikające z niepełnosprawności i procesu

rehabilitacji oraz ustali zapotrzebowanie rodziny na wsparcie społeczne i udzieli jej potrzebnej pomocy przejawiając postawę empatyczną,

pomaga w akceptacji choroby, kalectwa poprzez kształtowanie pozytywnego stosunku do przyszłości

wykazuje prawidłową postawę w stosunku do osób niepełnosprawnych oraz kształtuje ją również wśród społeczeństwa,

postępuje zgodnie z zasadami etyki zawodowej i respektuje prawa człowieka i prawa pacjenta,

podejmuje działania na rzecz rozwoju zawodowego i własnej osobowości.

3.Metody oceny: sprawdzian umiejętności praktycznych, ocena prowadzonej dokumentacji, sprawdzian ustny, samoocena.

NEUROLOGIA I PIELĘGNIARSTWO NEUROLOGICZNE praktyka zawodowaAutor programu: dr n. med. Maria Zięba

Liczba godzin : 80 godzinLiczba ECTS- 3 pkt.Czas realizacji: VI semestr Miejsce zajęć: oddział neurologiczny

1.Cel praktyki:Kształtowanie kompetencji zawodowych umożliwiających sprawowanie opieki nad pacjentem w oddziale neurologicznym

2.Treści programowe:

115

Procedury i standardy opieki pielęgniarskiej w oddziale neurologicznym Obserwacja i interpretacja zaburzeń ze strony układu nerwowego. Proces pielęgnowania pacjenta z chorobą układu neurologicznego Współudział w diagnostyce i terapii w oddziale neurologicznym. Udział w rehabilitacji chorych i ocena jej efektów Edukacja chorego i jego rodziny Przygotowanie Studenta do samokształcenia.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student: stosuje standardy i procedury pielęgniarskie w rozwiązywaniu problemów

pielęgnacyjnych, podejmie działania w przypadku zagrożenia życia wynikające z przebiegu

choroby lub jej powikłań, a także niepożądanych działań zastosowanej terapii,

podejmie działania w celu zachęcenia pacjenta do aktywnego udziału w rehabilitacji,

monitoruje, dokumentuje i interpretuje parametry neurologiczne: orientacja, reakcja źrenic, aktywność ruchowa, przytomność, napięcie mięśniowe, skala śpiączki Glasgow,

formułuje diagnozę pielęgniarską, planuje postępowanie opiekuńcze, realizuje opiekę i ocenia jej efekty,

przygotuje pacjenta do zabiegów diagnostyczno-leczniczych układu nerwowego, asystuje lekarzowi i opiekuje się chorym uczestniczącym w zabiegach diagnostyczno-leczniczych,

rozpozna i stosownie reaguje na patologiczne wyniki badan laboratoryjnych wykonywanych w oddziale neurologicznym,

dokumentuje działania zgodnie z obowiązującymi przepisami , układa i przemieszcza chorych z hemiplegią, paraplegią, ,ze złamaniem

kręgosłupa, z rwą kulszową, usprawnia ruchowo chorego neurologicznie w zależności od stanu

klinicznego izoluje chorych potencjalnie zakaźnych ,z neuroinfekcją, dobiera i wykorzystuje różne techniki karmienia chorych, rozpozna stan, planuje ,realizuje i ocenia wyniki opieki nad chorym z

zaburzonym komunikowaniem, stosuje przyrządy pomocnicze w nietrzymaniu moczu, wykazuje empatię wobec chorego i jego rodziny, przestrzega zasad etyki zawodowej, praw człowieka i praw pacjenta, realizuje zaplanowaną edukację pacjenta i jego rodziny, prowadzi poradnictwo w zakresie możliwości wejścia do grupy wsparcia

społecznego, wykorzystuje aktualne osiągnięcia naukowe w działalności praktycznej, podejmuje działania na rzecz własnego rozwoju zawodowego i

samokształcenia.

3.Metody oceny:Sprawdzian praktyczny, sprawdziany ustne ,ocena prowadzonej dokumentacji, samoocena Studenta

116

PSYCHIATRIA I PIELĘGNIARSTWO PSYCHIATRYCZNE praktyka zawodowaAutor programu: mgr piel. Wioletta Ławska

Liczba godzin: 40 godzinLiczba ECTS- 3 pkt.Czas realizacji: semestr VIMiejsce zajęć: oddział psychiatryczny

1.Cel praktyki:Student zdobędzie umiejętności potrzebne do pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.

2.Treści programowe: Przyjęcie chorego do szpitala i oddziału. Przyjęcie chorego do szpitala i

oddziału ze zwróceniem uwagi na prawa chorych psychicznie zgodne z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego. Zapoznanie chorego z nowym dla niego środowiskiem. Obserwacja pacjenta ukierunkowana na etapy adaptacji w oddziale. Specyfika relacji pielęgniarka – pacjent. Terapeutyczne i nieterapeutyczne zachowania wśród członków zespołu pielęgnującego. Kontakt werbalny i niewerbalny z pacjentem psychicznie chorym.

Obserwacja pacjentów pod kątem objawów psychopatologicznych. Sposoby przeżywania choroby i radzenia sobie w sytuacjach trudnych – obserwacja chorych. Zbieranie informacji o chorych. Nawiązanie kontaktu z rodziną chorego lub opiekunami. Ocena stanu psychicznego, fizycznego i sytuacji społecznej chorego na podstawie zebranych danych.

Pielęgnowanie chorych z zaburzeniami psychicznymi. Ustalanie problemów pacjenta w ujęciu holistycznym. Opracowanie planu opieki pielęgniarskiej i realizacja zaplanowanych działań. Ocena stopnia realizacji i efektów planu opieki. Sprawozdanie o stanie zdrowia chorych. Czynne reagowanie na sygnały zagrożeń zdrowia i życia pacjentów.

Przygotowanie chorego i jego rodziny do wypisu ze szpitala. Udział w różnych formach terapii chorych psychicznie. Uczestnictwo w badaniach specjalistycznych wykonywanych w oddziale

psychiatrycznym.

Umiejętności: w wyniku procesu kształcenia Student: przyjąć i przygotować do wypisu chorego do (ze) szpitala i oddziału, nawiązać kontakt psychoterapeutyczny z chorym, prowadzić obserwację psychicznie chorych, ocenić stan pacjenta na podstawie uzyskanych informacji, zaplanować i zrealizować pielęgnowanie chorego oraz ocenić efekty działania, aktywnie uczestniczyć w terapii chorych, aktywnie uczestniczyć w badaniach chorych, wykazać postawę akceptacji dla przeżyć i zachowań chorego oraz

odpowiedzialność za skutki swoich zachowań w stosunku do chorych, wykazać się wysokim poziomem kultury w kontakcie z pacjentem i jego

rodziną (opiekunami), stosować się do zasad bezpieczeństwa, przepisów i organizacji pracy w

oddziale psychiatrycznym.

117

3.Metody oceny:Sprawdzian praktyczny, sprawdziany ustne ,ocena prowadzonej dokumentacji, samoocena Studenta

ANESTEZJOLOGIA I PIELĘGNIARSTWO W ZAGROŻENIU ŻYCIA praktyka zawodowaAutor programu: mgr piel. Maria Półtorak

Liczba godzin – 40 godzinLiczba ECTS- 3 pkt.Czas realizacji – VI semestrMiejsce zajęć: oddział intensywnej terapii

1.Cel praktyki:Przygotowanie Studenta do postępowania pielęgniarskiego w wybranych stanach zagrożenia życia.

2.Treści programowe; Rola i zadania pielęgniarki w zespole terapeutycznym o.i.t Zadania pielęgniarki w stanach ostrego zagrożenia życia. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym po nagłym zatrzymaniu krążenia. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów opiekuńczych pacjentów

leczonych w o.i.t. Prowadzenie działań edukacyjnych.

Umiejętności: w wyniku procesu kształcenia STUDENT potrafi: rozpoznać i rozwiązać problemy pielęgniarskie pacjentów o.i.t.m. ocenić stan chorego przy pomocy metod konwencjonalnych i aparatury rozpoznać ostre stany zagrożenia życia zaplanować opiekę, udokumentować działania oraz ocenić ich skuteczność rozpoznać w elektrokardiogramie cechy zawału i najważniejsze zaburzenia

rytmu serca założyć rurkę ustno – gardłową u pacjenta nieprzytomnego wykonać sztuczną wentylację płuc metodami bezprzyrządowymi i

przyrządowymi wykonać pośredni masaż serca podać tlen różnymi sposobami prowadzić działania edukacyjne wobec pacjentów leczonych w o.i.t.m. wykonać toaletę drzewa oskrzelowego u chorego z rurką intubacyjną lub

tracheotomijną zmierzyć i zapisać wartości ośrodkowego ciśnienia żylnego pielęgnować kaniule w naczyniu krwionośnym (centralnym i obwodowym) ułożyć w prawidłowej pozycji pacjentów w ostrych stanach zagrożenia życia

3.Metody oceny:Ocena umiejętności praktycznych, ocena prowadzonej dokumentacji procesu pielęgnowania, samoocena.

118

OPIEKA PALIATYWNA praktyka zawodowaAutor programu: mgr piel. Maria Łyżnicka

Liczba godzin – 40 godzinCzas realizacji: semestr VMiejsce zajęć: oddział paliatywny

1.Cel praktyki:Doskonalenie umiejętności zawodowych umożliwiających sprawowanie opieki pielęgniarskiej nad nieuleczalnie chorym.

2.Treść kształcenia: Organizacja pracy w oddziale paliatywnym. Rola pielęgniarki w zwalczaniu

bólu nowotworowego. Standardy i wytyczne leczenia. Pielęgnowanie chorego z wyniszczeniem nowotworowym. Pielęgnowanie chorego z objawami towarzyszącymi terminalnym okresom

chorób nowotworowych (duszność, krwioplucie ,zaparcia, biegunki, kacheksja, osłabienie, męczliwość, bezsenność).

Zapobieganie i leczenie zmian w jamie ustnej. Profilaktyka i leczenie trudno gojących się ran odleżynowych.

Zasady komunikacji z pacjentem i rodziną, opieka psychologiczna. Samoocena i ocena pracy Studentów.

Umiejętności- w wyniku procesu kształcenia Student powinien: Podać leki p/bólowe: doustnie, podskórnie, naskórnie, w pompie zgodnie ze

zleceniem lekarza.. Określić ból skalą: VAS, WRS, NRS. Wymienić leki poszczególnych szczebli drabiny analgetycznej WHO. Wykonać opatrunki z użyciem nowoczesnych środków, uwzględniając stopnie

i rodzaje odleżyn. Nawiązać kontakt z chorym i rodziną. Prowadzić proces pielęgnowania chorego w oddziale paliatywnym. Uczestniczyć w leczeniu objawowym.

3.Metody oceny: sprawdzian umiejętności praktycznych, ocena prowadzonej dokumentacji procesu pielęgnowania, samoocena.

PEDIATRIA I PIELĘGNIARSTWO PEDIATRYCZNE praktyka zawodowaAutor programu: dr n. med. Grażyna Dębska

119

Liczba godzin: 160 godzinLiczba ECTS- 4 pkt.Czas realizacji: semestr VIMiejsce zajęć: oddział pediatryczny

1.Cel praktyki:Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad chorym dzieckiem hospitalizowanym w oddziale dziecięcym.

2.Treści programowe: Poznanie zadań w ramach zespołu terapeutycznego. Nawiązanie współpracy. Ocena ryzyka wystąpienia zakażeń wewnątrzszpitalnych. Stosowanie

standardów zapobiegających zakażeniom wewnątrzszpitalnym. Przyjęcie dziecka do oddziału, pomoc w adaptacji do warunków szpitalnych. Obserwacja sposobów przeżywania swojej choroby oraz hospitalizacji przez

dziecko. Nawiązanie kontaktu terapeutycznego. Komunikowanie się z pacjentem w wieku rozwojowym i jego rodziną. Zasady

etyki zawodowej w opiece nad dzieckiem. Interpretacja odrębności anatomicznych i czynnościowych organizmu dziecka

w poszczególnych przedziałach wiekowych. Przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych, zabiegów leczniczych,

pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych. Samodzielne pobieranie materiału do podstawowych badań.

Specyfika metod leczniczo-terapeutycznych stosowanych u pacjentów w wieku rozwojowym. Podawanie leków różnymi drogami. Dawkowanie leków u dzieci.

Rozpoznawanie dzieci z nieprawidłowym rozwojem somatycznym i psycho- ruchowym oraz problemami zdrowotnymi. Ocena stanu dziecka w wybranych zespołach chorobowych i/lub niepełnosprawności.

Rozpoznanie i ocena objawów świadczących o zagrożeniu życia dziecka. Określenie problemów zdrowotnych i celu opieki u pacjenta w wieku

rozwojowym w różnych stanach chorobowych. Planowanie wspólnie z zespołem terapeutycznym i rodzicami działań

pozwalających na optymalny rozwój dziecka i skuteczne postępowanie leczniczo-pielęgnacyjno-rehabilitacyjne w określonej sytuacji zdrowotnej.

Stosowanie odpowiednich procedur postępowania w pielęgnacji dziecka według przyjętych standardów.

Edukacja zdrowotna dziecka i jego rodziców. Przygotowanie do wypisu. Pisemne sprawozdanie z opieki. Podsumowanie praktyki zawodowej.

Umiejętności- w wyniku procesu kształcenia Student: współpracuje z zespołem terapeutycznym, komunikuje się z dzieckiem i jego rodzicami, udziela im wsparcia, wykaże empatię wobec chorego dziecka i jego rodziny, dokona oceny rozwoju dziecka, oceni stan odżywienia dziecka i ryzyko zaburzeń związanych z różnymi

sposobami żywienia dziecka w chorobie, oceni stan bio-psych-społeczny dziecka w wybranych stanach chorobowych

120

i/lub niepełnosprawności, rozpozna reakcję dziecka na ból, rozpozna i oceni objawy świadczące o zagrożeniu życia dziecka, gromadzi dane o dziecku za pomocą różnych metod (obserwacja, wywiad,

dokumentacja medyczna) i dokona ich analizy, określi problemy zdrowotne i cele opieki, przygotuje dziecko do badań diagnostycznych, zabiegów leczniczych,

pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych, zaplanuje wspólnie z zespołem terapeutycznym i rodzicami postępowanie

pielęgnacyjne-lecznicze-rehabilitacyjne w określonej sytuacji zdrowotnej, zastosuje odpowiednie procedury postępowania w pielęgnacji dziecka według

przyjętych standardów, podejmie samodzielnie lub wspólnie z członkami zespołu terapeutycznego

działania w celu zapobiegania wtórnym następstwom wynikającym z choroby podstawowej,

zaplanuje wspólnie z zespołem terapeutycznym i rodzicami działania pozwalające na optymalny rozwój dziecka w szpitalu,

oceni sposób radzenia sobie dziecka i jego rodziców z chorobą i/lub hospitalizacją,

wskaże możliwości i przygotuje rodziców do korzystania z różnych form pomocy instytucjonalnej i pozainstytucjonalnej w sytuacji trudnej wynikającej ze stanu zdrowia dziecka,

nauczy dziecko i/lub rodziców samokontroli i samopielęgnacji na podstawie opracowanego programu edukacji oraz dokona ewaluacji skuteczności tych działań,

współuczestniczy w kształtowaniu i oddziaływaniu wychowawczym środowiska szpitalnego,

oceni ryzyko wystąpienia zakażeń wewnątrzszpitalnych i podejmie działania zapobiegające im,

przestrzega zasad etyki zawodowej, praw pacjenta i praw człowieka, wykorzysta wszystkie możliwości do własnego rozwoju.

3.Metody oceny: Sprawdziany ustne. Sprawdziany pisemne. Sprawdzian praktyczny umiejętności. Dokumentowanie procesu pielęgnowania. Program edukacji dziecka i/lub jego rodziców.

PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNApraktyka zawodowaAutor programu: mgr piel. Krystyna Buławska

Liczba godzin:80 godzinLiczba ECTS- 3 pkt.Czas realizacji: semestr VIMiejsce zajęć: środowisko domowe

1.Cel praktyki:

121

Doskonalenie umiejętności umożliwiających podjęcie profesjonalnej opieki w zdrowiu i chorobie nad rodziną w środowisku domowym.

2.Treści programowe: Identyfikacja czynników społecznych, ekonomicznych i środowiskowych

mających wpływ na zdrowie rodziny. Zapoznanie się z działaniami pielęgniarek środowiskowo- rodzinnych na rzecz

rozpoznawania problemów zdrowotnych występujących w rodzinie. Analiza stylów życia w rodzinie. Ocena zagrożeń zdrowotnych występujących w rodzinie. Diagnozowanie w kontekście zdrowia – członków rodziny w różnych

środowiskach życia. Planowanie pełnej opieki pielęgniarskiej w środowisku rodzinnym. Realizowanie pełnej opieki pielęgnacyjnej w środowisku domowym. Opracowanie wspólnie z rodziną planu edukacji zdrowotnej i jego realizacja. Współpraca pielęgniarek z różnymi instytucjami w celu zapewnienia rodzinie

pomocy, opieki i wsparcia w zdrowiu i w chorobie. Ocena podjętych działań w odniesieniu do rodziny.

Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia Student: zdiagnozuje rodzinę w kontekście zdrowia i funkcjonowanie w różnych

środowiskach, oceni warunki zdrowotne, higieniczne i socjalno-bytowe w rodzinie, zanalizuje sytuację zdrowotną rodziny i określi potrzeby w zakresie

pielęgnowania, określi zagrożenia rodziny i wskaże możliwości podejmowania działań

minimalizujących lub likwidujących te zagrożenia, zanalizuje i oceni style życia w rodzinie, oceni poziom i zakres wydolności rodziny w zakresie sprawowania opieki nad

chorym, prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki w życiu z chorobą i

niepełnosprawnością w stosunku do człowieka chorego i jego rodziny, ustali wspólnie z rodziną plan działań w zakresie opieki pielęgniarskiej, podejmie działania w celu realizacji przyjętego planu opieki pielęgniarskiej, oceni efekty swojej pracy i wyciągnie wnioski, prowadzi historię opieki pielęgnowania w środowisku domowym, opracuje projekt planu edukacji zdrowotnej dla rodziny z uwzględnieniem

zasad zdrowego stylu życia, zmotywuje, doradzi i wesprze rodzinę w podejmowaniu pozytywnych zmian

dla zdrowia. podejmie wspólnie z rodziną działania w zakresie realizacji planu edukacji

zdrowotnej, udzieli rodzinie różnych form wsparcia, ułatwi choremu i jego rodzinie wejście do grypy wsparcia społecznego, wymieni worek stomijny i pielęgnuje skórę, wykona: oznaczenie poziomu glukozy we krwi za pomocą glukometru, testy

diagnostyczne dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy w moczu przestrzega praw pacjenta oraz zasad etyki zawodowej.

3.Metody oceny:

122

sprawdzian umiejętności praktycznych, ocena prowadzonej dokumentacji procesu pielęgnowania, samoocena.

10. EGZAMIN DYPLOMOWY

Cel egzaminu:

Ocena poziomu opanowania wiedzy i umiejętności zawodowych niezbędnych do wykonywania zawodu pielęgniarki (pielęgniarza).

Egzamin składa się z dwóch części:

1. Egzaminu praktycznego (z przygotowania zawodowego).2. Obrony pracy licencjackiej.

Do egzaminu dyplomowego przystępuje Student, który uzyskał zaliczenie z przedmiotów i obowiązujących praktyk (wakacyjnych i semestralnych) oraz uzyskał pozytywne wyniki z wszystkich egzaminów wyznaczonych w planie nauczania. Warunkiem przystąpienia do obrony pracy licencjackiej jest nadto uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu praktycznego.

CZĘŚĆ PRAKTYCZNA – EGZAMIN Z PRZYGOTOWANIA ZAWODOWEGO

Egzamin z przygotowania zawodowego jest formą komisyjnej oceny poziomu opanowania umiejętności zawodowych w zakresie określonym w standardach kształcenia pielęgniarek na poziomie studiów zawodowych I stopnia. ( lub na poziomie licencjackim).

Organizacja egzaminu praktycznego: Egzamin z przygotowania zawodowego przeprowadza komisja powołana przez

Dyrektora Instytutu Pielęgniarstwa. W skład komisji wchodzą: przewodniczący, 2 nauczycieli akademickich

posiadających kierunkowe wykształcenie zawodowe oraz pielęgniarka wytypowana z oddziału szpitalnego, w którym odbywa się egzamin.

Przewodniczący Komisji Egzaminacyjnej zatwierdza zadania egzaminacyjne, czuwa nad prawidłowym przebiegiem egzaminu, rozstrzyga kwestie sporne, powstałe w trakcie egzaminu i ogłasza wyniki egzaminu.

Członkowie Komisji Egzaminacyjnej przygotowują zadania egzaminacyjne, oceniają wykonanie zadań oraz wiadomości i umiejętności zdającego egzamin.

Dokumentacja przebiegu egzaminu jest przechowywana w sposób określony odrębnymi przepisami.

Egzamin przeprowadza się po zakończeniu zajęć w VI semestrze (w drugiej połowie czerwca), a egzamin poprawkowy zgodnie z obowiązującym regulaminem studiów.

Przebieg egzaminu praktycznego: egzamin przeprowadza się w grupie Studentów liczącej 3-6 osób w jednym

oddziale szpitalnym,

123

wybór oddziału szpitalnego i zadania egzaminacyjnego odbywa się drogą losową,

zadania egzaminacyjne objęte są tajemnicą służbową, czas trwania egzaminu obejmuje czas jednego dyżuru (7 godzin), zadanie egzaminacyjne polega na sprawowaniu opieki pielęgnacyjnej nad

jednym odbiorcą usług medycznych, Student składa indywidualne pisemne sprawozdanie w formie procesu

pielęgnowania, w czasie trwania egzaminu Student zobowiązany jest do udzielenia

odpowiedzi na pytania obejmujące problematykę zadania egzaminacyjnego, egzamin przeprowadza się w podstawowych oddziałach zamkniętych

zakładów opieki zdrowotnej.

Kryteria oceny egzaminu praktycznego: umiejętność organizacji pracy, bezpieczeństwo pracy i przestrzeganie zasad BHP, umiejętność nawiązania kontaktu z chorym i zespołem terapeutycznym, zastosowanie w praktyce zdobytej wiedzy, szczególnie w zakresie zasad i

metod stosowanych w opiece nad chorym, trafność wybranych metod, sposób wykonania zadania, celowość stosowanych metod, samodzielność w podejmowaniu decyzji, postawa zawodowa.

WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRZYGOTOWANIA PRACY LICENCJACKIEJ:Zasady ogólne przygotowania pracy licencjackiej:W pracy licencjackiej student ma wykazać wiedzę i umiejętności nabyte w czasie

studiów, samodzielność myślenia, oryginalność oraz pomysłowość, a w szczególności umiejętność::

wyboru odpowiedniego tematu dotarcia do źródeł naukowej informacji i krytycznego korzystania z

piśmiennictwa formułowania problemu i wykorzystywania metod badawczych prezentowania i uzasadniania wyników własnych badań, przedstawiania propozycji/projektów/planu doskonalenia wybranego wycinka rzeczywistości.

Przedmiot pracy powinien dotyczyć szeroko pojętego pielęgnowania, zawodu pielęgniarki, opieki zdrowotnej.

pielęgnowanie (teoria, praktyka) zawodu pielęgniarki opieki zdrowotnej Praca może mieć charakter: przeglądowy, empiryczny, wdrożeniowy

1. Rozmiar pracy licencjackiej

Rozmiar pracy licencjackiej zależy od jej charakteru i tematu. Ustala się minimalną objętość

wynoszącą 30 stron i minimalną liczbę pozycji piśmiennictwa - 10

124

2. Forma pracyPraca powinna mieć: format papieru A4,jednostronnie, edytor tekstu Word 6 lub Word Perfect8, czcionka Times New Roman nr 12pkt, justowanie tekstu, 1800 znaków na stronie, 1,5 odstęp między wierszami, numeracja stron na dole strony margines górny i dolny 2,5 cm margines lewy 3,5 cm, prawy ,1, 5cm

Powinna spełniać wymagania redakcyjne dotyczące: poprawności cytowania i wykazu piśmiennictwa staranności języka, znaków interpunkcyjnych, precyzyjnego sformułowania tytułu, poprawnego układu strukturalnego,

należytej proporcji między częściami(np. pomiędzy częścią teoretyczną, metodologiczną i empiryczną)

liczby identycznych egzemplarzy – trzy, w tym jeden oprawiony w sposób trwały oraz dyskietkę z pełnym tekstem

dołączonego własnoręcznie napisanego i podpisanego oświadczenie studenta potwierdzającego samodzielne przygotowanie pracy.

Prace składana jest w trzech egzemplarza (jeden dla potrzeb archiwizacji drugi dla promotora, trzeci dla recenzenta). Egzemplarz pracy dla potrzeb archiwizacji ma być przygotowany w następujący sposób: na jednej kartce formatuA4 powinny znajdować się 4 pomniejszone strony pracy o formacie A5 (dwustronnie po dwie na jednej stronie wraz z doklejoną do ostatniej wewnętrznej strony płytą CD z nagraną pracą). Egzemplarz pracy należy oprawić metoda termiczna.

3. Ostateczna wersja pracy musi być zaakceptowana przez promotora pracy.

CZĘŚĆ TEORETYCZNA – OBRONA PRACY LICENCJACKIEJ

Praca licencjacka stanowi integralną część kształcenia, a jej opracowanie i pozytywna ocena jest warunkiem otrzymania dyplomu ukończenia studiów. Jest samodzielnym pisemnym opracowaniem naukowym o charakterze twórczym (praca poglądowa, doświadczalna, monograficzna) wykonanym pod kierunkiem opiekuna (promotora) wyznaczonego przez Władze Uczelni.

Harmonogram przygotowywania prac licencjackich:1. Do końca IV semestru Student otrzymuje informacje dotyczące możliwości

wyboru tematów prac licencjackich.2. Student ma prawo zgłoszenia do 15 października w semestrze V tematu

pracy licencjackiej i wybrania opiekuna spośród nauczycieli akademickich.3. Tematyka prac licencjackich obejmuje:

problematykę z zakresu teorii pielęgnowania, zagadnienia pielęgniarskie w praktyce medycznej, problematykę medyczną w zakresie profilaktyki i leczenia chorób,

spotykaną w procesie opieki pielęgniarskiej i pracy zawodowej pielęgniarek,

125

zagadnienia z medycznych nauk podstawowych wykładanych w czasie studiów,

problematykę nauk społecznych w aspekcie pracy pielęgniarskiej.5. Student ma możliwość indywidualnych konsultacji z promotorem w ramach

seminariów dyplomowych.6. Student składa pracę licencjacką u promotora w terminie wyznaczonym

przez Uczelnię.7. Pracę ocenia promotor i jeden recenzent powołany przez Dyrektora

Instytutu. W przypadku uzyskania choć jednej recenzji z wynikiem niedostatecznym. Student nie zostaje dopuszczony do obrony pracy licencjackiej. W takim przypadku promotor uzgadnia nowy temat pracy, a Uczelnia wyznacza termin jej złożenia.

8. Odwołania od negatywnej recenzji i decyzji Dyrektora Instytutu rozpatruje Rektor, który może wyznaczyć drugiego recenzenta dla ponownej oceny złożonej pracy.

Kryteria oceny pracy:1. .Zgodność tytułu z treścią pracy.2. Ocena poprawności układu pracy:

wstęp, stanowiący zwięzłe wprowadzenie w zagadnienie, cel lub założenia pracy, opis metod badawczych i materiału we własnym badaniu doświadczalnym

lub materiału wykorzystanego w pracy poglądowej czy monograficznej, prezentacja wyników własnych lub zestawienie wyników prac innych

autorów, omówienie wyników, z własną logiczną ich interpretacją, podsumowanie i wnioski, zestawienie wykorzystanego piśmiennictwa, streszczenie.

3. Merytoryczna ocena treści pracy. Ocena umiejętności przeprowadzania obiektywnej analizy, syntezy i logicznego wnioskowania.

4. Ocena poprawności wyboru i wykorzystania piśmiennictwa.5. Ocena stylu i formy opracowania (język, tabele i ryciny, spis treści, odsyłacze).6. Ocena zgodności pracy z aktualną wiedzą i ewentualne nowatorstwo

opracowania.7. Ocena możliwości wykorzystania pracy.8. Ocena ostateczna na stopień.

Regulamin przebiegu obrony prac licencjackich:1. Obrona pracy licencjackiej odbywa się w terminie ustalonym przez Uczelnię.2. Recenzja pracy licencjackiej powinna być wykonana w terminie do 6 tygodni od

złożenia pracy.3. Tryb powoływania Komisji określa regulamin studiów.4. W skład komisji wchodzą: przewodniczący, promotor i recenzent pracy, z

których przynajmniej jeden posiada stopień naukowy lub tytuł naukowy.5. Obrona pracy licencjackiej powinna odbyć się w terminie nie przekraczającym

jednego miesiąca od daty otrzymania recenzji pracy dyplomowej.6. Obrona pracy licencjackiej obejmuje:7. prezentację treści pracy przez dyplomanta,8. ocenę pracy przez recenzenta i promotora,

126

9. odpowiedzi na uwagi zawarte w recenzji pracy i pytania członków komisji.10.Przy egzaminie dyplomowym obowiązuje skala ocen od 2,0 do 5,0.11.Szczegółowe zasady oceny zamieszczonej w dyplomie potwierdzającym

ukończenie studiów określa regulamin studiów.

Dyplom licencjata uzyskuje Student po uzyskaniu pozytywnych ocen z egzaminu praktycznego i obrony pracy licencjackiej.

127