PRZEWODNIK DLA - workxplorer.net filei trudno powiedzieć, który z nich jest najważniejszy....

1

PRZEWODNIK

DLA

PLANUJĄCYCH KARIERĘ

2

WSTĘP (…) analfabetami w XXI w. nie będą ci, którzy nie potrafią czytać i pisać, ale

ci, którzy nie potrafią:

uczyć się,

oduczać

i uczyć ponownie(…)

za Alvin Toffler (amerykański futurysta, profesor Cornell University, wykładowca

New Scholl for Social Researsch)

Na sukces nie ma recepty. Jest ona wypadkową wielu czynników

i trudno powiedzieć, który z nich jest najważniejszy. Osobowość,

doświadczenie zawodowe i osobiste, skłonność do podejmowania ryzyka,

pomysłowość, zdolność do adaptacji w warunkach szybko zmieniającego się

otoczenia, ale również klimat gospodarczy oraz wiele innych czynników - to

elementy składające się na sukces.

Wielu młodych ludzi nie zastanawia się nad tym, jak będzie wyglądała

ich praca. Zbyt są zajęci nauką lub innymi sprawami, aby myśleć o tak

odległych rzeczach. Jednak warto jest uświadomić sobie, że praca będzie

zajmowała większą część dorosłego życia i dlatego dobrze jest pomyśleć o

niej już teraz. Jaką pracę chciałbyś wykonywać? Co potrafisz i lubisz robić?

Co chciałbyś osiągnąć w życiu?

Widziałeś kiedyś scenę w filmie i pomyślałeś sobie: "Taką pracę to sam

chciałbym mieć". Pomyśl o filmach i programach telewizyjnych, które

widziałeś i o czasopismach, które czytujesz. Czy ludzie zajmują się rzeczami,

które chciałbyś robić? Jeżeli tak, dowiedz się więcej na ich temat. W taki

właśnie sposób Janka znalazła zawód dla siebie. Nigdy nie przegapiła

swojego ulubionego programu - sprawozdań z akcji ratowniczych,

dokumentujących sytuacje, kiedy ludzie znajdowali się w prawdziwym

niebezpieczeństwie. Kiedy pomyślała o tym, zdała sobie sprawę, że

ratowanie ludzi to właśnie to, co chciałaby robić w życiu.

Poniższy poradnik ma na celu poznanie siebie, swoich mocnych i słabych

stron oraz pomóc w wyborze drogi kariery.

POWODZENIA!

3

Celem Twojej nauki oprócz rozwoju Twojej osoby, jest wejście na rynek pracy.

Warto wcześniej wiedzieć, dokąd prowadzi droga, na którą wchodzimy – bez

tego istnieją małe szanse, że dojdziemy do miejsca, w którym pragnęliśmy

się znaleźć.

Do tego, żebyś własnymi siłami dotarł(a) do upragnionego miejsca na rynku

pracy i je zdobył(a), niezbędna Ci będzie wiedza na temat siebie, na temat rynku

pracy, metod poszukiwania pracy i samego procesu rekrutacji.

Planowe zdobywanie zatrudnienia powinno być efektem procesu:

Tym razem Ci się nie udaje - nadal aktywnie szukasz

pracy i próbujesz udoskonalić ww proces

Zdobywasz pracę i planujesz dalszą karierę

Podjąłeś(-aś) decyzję, że chcesz pracować, a może musisz pracować

1. Dokonujesz autoanalizy własnej osoby (własnych zainteresowań, umiejętności, kwalifikacji, cech

charakteru, potrzeb, wartości)

albo

4. Przygotowujesz się do rozmowy kwalifikacyjnej

3. Przygotowujesz niezbędne dokumenty (CV, list motywacyjny, oferta własna)

2. Analizujesz - poznajesz rynek pracy

W takiej właśnie drodze

spróbujemy Ci towarzyszyć.

Stąd nazwa broszurki:

PRZEWODNIK

Nie ma budowli bez projektu!

Nie ma rejsu bez nawigacji!

Statystycznie więcej czasu

spędzamy na planowaniu

zabawy sylwestrowej

niż na planowaniu

zawodowej

kariery

!

4

I. SAMOOCENA

1. ZAINTERESOWANIA

Zacznij poznawanie siebie od tego, co jest Ci najbliższe i co sprawia

Ci przyjemność.

Opisz wszystkie swoje zainteresowania (przede wszystkim te aktualne, ale i te,

które kiedyś Cię pochłaniały). Skup się tylko na tych pasjach, które wiążą się z

jakąś aktywnością. Opisz je dokładnie tak, żeby wskazywały na konkretne

działanie, np.: zamiast ogólnika - “sport” – napisz dokładniej np. “amatorska gra w

siatkówkę” - to już wskazuje na czynności

hasło “czytanie” - niewiele nam mówi, w przeciwieństwie do przybliżenia:

“literatura science-fiction” albo “literatura XX wieku”

“zainteresowanie komputerami” – zbyt ogólnie - sformułowanie: “tworzenie

stron www” lub “grafika komputerowa” - to już mówi o Tobie coś konkretnego.

Unikaj zatem ogólników i biernych zainteresowań i do dzieła! Teraz wypełnij tylko

lewą część tabeli:

Pytanie o zainteresowania często pojawia się w rozmowie kwalifikacyjnej.

W ten sposób można niejednokrotnie lepiej poznać kandydata. Aby się o tym

przekonać zrób następne ćwiczenie. W prawej części powyższej tabeli wypisz

jakie umiejętności są potrzebne do realizacji Twoich poszczególnych

zainteresowań. Jeśli zajmujesz się np. jazdą na rowerze w stylu “free-ride” - można wnioskować, że

masz dobrą koordynację ruchów, jesteś sprawny(-na), potrafisz działać w sytuacji

ryzyka itp. Może się też z tym wiązać cały szereg umiejętności z dziedziny “złotej

rączki” - przecież często sami naprawiamy swoje magiczne pojazdy, znamy fachową

terminologię itd.

MOJE HOBBY, PASJE,

ZAINTERESOWANIA:

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

MOJE UMIEJĘTNOŚCI:

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

5

2. OCENA WŁASNYCH UMIEJĘTNOŚCI

Wiele sytuacji w życiu zmuszało Cię do głębokiej analizy własnych wad.

W przypadku przygotowań do wejścia na rynek pracy należy jednak zwrócić

swoją uwagę na to, co stanowi naszą „mocną stronę”. Dobra praca, godna

zapłaty opiera się na konkretnych umiejętnościach. Każda czynność przez

nas wykonywana jest efektem całego szeregu umiejętności. Część z nich

ustaliliśmy już przy pierwszym ćwiczeniu.

Umiejętności zawodowe

Poszukując pracy, oferujemy przyszłym pracodawcom głównie swoje

umiejętności zawodowe, które wiążą się bezpośrednio z danym stanowiskiem.

Nawet do mówienia o nich musimy się przygotować. Sprawdź, jak długo i na

ile barwnie jesteś w stanie o nich opowiadać. Ćwicz tak długo, aż

„opowieść” ta zacznie być interesująca i przekonująca.

Jeśli już Ci się to udaje – brawo! Kolejny krok masz za sobą. Nie ma

jednak pracy, którą da się wykonać wyłącznie dzięki umiejętnością

zawodowym. Obecnie ludzie zmieniają coraz częściej pracę (średnio co 5-7

lat) - wykonywanie jednej i tej samej pracy przez całe życie stało się już

prawie niemożliwe. Jedne zawody przestają istnieć, w ich miejsce powstają

nowe. Na bezpieczeństwo płynące ze stabilności zatrudnienia liczyć może

mniejszość z nas. Ważna jest świadomość, że nabyte umiejętności mogą być

wykorzystywane w nowym środowisku pracy. To właśnie umiejętności i wiedza

na ich temat ograniczają lęk przed zmianą pracy, sprawiają, że czujemy się

bezpieczniejsi na rynku pracy.

Warto, zatem poza umiejętnościami zawodowymi, zapoznać się także

z pozostałymi typami umiejętności.

Umiejętności adaptacyjne

Są to umiejętności, które decydują o tym, jak radzimy sobie z różnymi

sytuacjami, ludźmi, zadaniami. To one pozwalają nam utrzymać pracę!

Zdobywamy je już od dzieciństwa w środowisku rodzinnym, przedszkolnym,

szkolnym, dzięki przebywaniu z innymi ludźmi oraz edukacji. Umiejętności te

pomagają we właściwych kontaktach z innymi ludźmi (przełożonymi,

współpracownikami), pozwalają dobrze zorganizować czas.

Przykłady umiejętności adaptacyjnych:

zorganizowanie uprzejmość

odpowiedzialność pomysłowość

kreatywność punktualność

entuzjazm opanowanie

6

Umiejętności uniwersalne

To najobszerniejsza kategoria umiejętności. Zalicza się do nich talent,

zdolności lub wyuczone umiejętności. Obejmują one cztery grupy

umiejętności, zdolności:

dane - liczenie, zestawianie cyfr, myślenie matematyczne

informacje - szybkie kojarzenie faktów, planowanie,

ludzie - umiejętność empatii, współczucia, pomagania, kierowania,

rzeczy - zdolności mechaniczne, obsługa i naprawa urządzeń,

maszyn, sprawność fizyczna

Są to podstawowe umiejętności przydające się w każdej pracy i nie tylko.

Wiele z nich pewnie już wypisałeś(-aś) analizując swoje zainteresowania.

To jednak zapewne za mało, żeby zaplanować karierę zawodową. To

również za mało, żeby przekonać pracodawcę do zatrudnienia. A zatem

analizuj siebie i poznawaj dalej!

Samooceny możesz dokonać na kilka sposobów:

wykonaj zamieszczone poniżej ćwiczenie

poproś przyjaciela o pomoc - on, być może, widzi Twoje

umiejętności inaczej

rozmawiaj z innymi ludźmi na ten temat

bardzo ważne jest, abyś notował(a) swoje przemyślenia; pozwoli Ci

to na zebranie wszystkich informacji i późniejsze uporządkowanie

ich.

Umiejętności adaptacyjne (charakter):

Opisz charakterystyczne dla Ciebie

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

Umiejętności uniwersalne

związane z ludźmi

- z jedną osobą

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

7

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

- z grupą

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

.......................................................................................................................................

związane z rzeczami (sprawność fizyczna, zdolności manualne, konstruowanie,

naprawa itp.)

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

związane z danymi, z informacjami i pomysłami

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

Umiejętności zawodowe (kwalifikacje)

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

!

Solidne wykonanie tych ćwiczeń jest przydatne nie tylko do

prawidłowego zaplanowania kariery zawodowej. Warto podobne

ćwiczenia wykonywać przed każdym kontaktem z pracodawcą,

którego chcemy przekonać do zatrudnienia nas.

8

Pytania z dziedziny autodiagnozy, na które powinieneś/powinnaś znać

odpowiedź, aby poznać samego/samą siebie, a których możesz się

spodziewać przy rekrutacji:

Umiejętności:

jakie umiejętności potrzebne w mojej przyszłej pracy posiadam?

w czym jestem najlepszy(a)?

czy mam dar radzenia sobie z ludźmi, problemami czy danymi?

czy mam zdolności przywódcze?

czy umiem efektywnie rozwiązywać problemy?

czy komunikuję się efektywnie z moimi znajomymi?

jak pracuję w zespole?

czy jestem kreatywny(a)?

Zainteresowania:

co lubię robić i dlaczego?

wolę „działać", czy koncentrować się na „myśleniu"?

jakie otoczenie preferuję? - młodzi ludzie, dynamiczny zespół?

Cele:

co chciał(a)bym osiągnąć w życiu?

co jest dla mnie najważniejszą rzeczą, którą chciał(a)bym w

przyszłości robić?

czy mam już jakiś kierunek, w którym mógłbym/mogłabym

podążać, czy jest on jedyny?

Wartości:

jakie wartości w życiu są dla mnie najważniejsze i jak mogą one

wpłynąć na decyzję o kierunku mojej przyszłej kariery?

przykładowe wartości: bezpieczeństwo, prestiż, życie rodzinne,

pomoc innym.

Środowisko pracy

wolę pracować w domu czy poza nim?

chciał(a)bym mieć kontakt z klientami czy nie?

łatwiej jest mi osiągać cele pracując samodzielnie czy w zespole?

wolę podejmować decyzje samodzielnie i być za nie

odpowiedzialnym /odpowiedzialną czy mieć inne osoby, które je

weryfikują?

chcę mieć możliwość podejmowania ważnych dla firmy decyzji?

co mnie motywuje?

jak ważne jest dla mnie ciągle doskonalenie moich umiejętności?

jak ważne jest bezpieczeństwo zatrudnienia?

wolę rutynową pracę czy wciąż nowe sytuacje?

chciał(a)bym otrzymywać wynagrodzenie jako prowizję czy stałą

pensję?

9

czy jestem gotów/gotowa podróżować?

Czy na wszystkie z nich potrafisz odpowiedzieć nie tylko zdawkowym,

krótkim zdaniem? Spróbuj odpowiedzieć na każde z nich na głos.

Pamiętaj! Nie ulegaj złudzeniom! To, że Ci się wydaje, że będziesz

wiedział, co mówić, nie świadczy jeszcze o tym, że w trakcie rozmowy nie

zabraknie Ci słów lub nawet wątków! Możesz temu zapobiec przygotowując

się wcześniej, robiąc notatki i ćwicząc.

II. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI

1. OCZEKIWANIA PRACODAWCÓW.

Najwięcej przedsiębiorców z województwa pomorskiego oczekuje od

kandydatów doświadczenia na podobnym stanowisku oraz ukończenia

szkoły kierunkowej bądź posiadania wyższego wykształcenia o profilu

kierunkowym. Te dwa wymogi są wyraźnie dominujące. Co więcej, kolejne

czynniki mają podobny charakter: znajomość konkretnej branży czy

umiejętności charakterystyczne dla konkretnej branży. Istotne są również

kompetencje miękkie, takie jak: dokładność, sumienność, rzetelność czy

systematyczność, jak również ogólna motywacja do pracy.

Według Raportu z 2011 r. Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku,

oczekiwania pracodawców wskazują przede wszystkim wymóg znajomości

języków obcych, a także kompetencji matematycznych i naukowo-

technicznych oraz kompetencji interpersonalnych. W zakresie cech

osobowych, pracodawcy najczęściej szukali u potencjalnych kandydatów do

pracy odpowiedzialności, samodzielności, pracowitości i kreatywności.

Wyraźnie zatem pracodawcy podnoszą rolę cech osobowych i umiejętności

(kompetencji) ogólnych, a nie tylko wąsko rozumianych kwalifikacji

zawodowych, zdobywanych w czasie kształcenia szkolnego i pozaszkolnego.

Z badań CBOS (2003 r.) wynika natomiast, że czynniki decydujące

o możliwości znalezienia zatrudnienia, to:

znajomość języków obcych - 65%,

znajomość i układy - 55%, (tzw. ukryty rynek pracy)

inteligencja, zdolności - 45%

odwaga i przedsiębiorczość - 23%

Według ekspertów zajmujących się problemem rynku pracy inicjatywność

i przedsiębiorczość, to kompetencje, które są niezbędne do zakładania

własnej działalności gospodarczej (pamiętaj, że 4% ludzi rodzi się z cechami

przedsiębiorcy, pozostali muszą rozwijać te cechy lub uczyć się metod i

sposobów radzenia sobie na wolnym rynku).

Badania wskazują również, ze pracę otrzymuje się w 70% dzięki wiedzy

fachowej w 30% dzięki umiejętnością społecznym a traci się w 70% z braku

umiejętności społecznych w 30% z braku kwalifikacji merytorycznych,

10

70% kompetencji związanych z ponadprzeciętnym wykonywaniem

pracy to umiejętności interpersonalne.

Większość dużych firm ma bardzo zbliżone oczekiwania od kandydatów

ubiegających się o pracę. Firmy poszukują najlepszych absolwentów, ale

niekoniecznie oznacza to, że wysoka średnia ocen odgrywa tu kluczową rolę.

Firmy oczekują od swoich kandydatów:

łatwości w nawiązywaniu kontaktów międzyludzkich,

inicjatywy i umiejętności realizowania postawionych sobie celów

(szczególnie jeżeli wymaga to pokonania licznych barier),

umiejętności podejmowania efektywnych decyzji, rozwiązywania

problemów oraz myślenia koncepcyjnego i analitycznego,

umiejętności pracy w zespole,

umiejętności zarządzania własnym czasem,

umiejętności efektywnego komunikowania się, zwięzłego przedstawiania

swoich poglądów i racji oraz łatwości formułowania swoich myśli na

piśmie,

kreatywności oraz umiejętności znajdowania niekonwencjonalnych roz-

wiązań problemów, a także szybkiego uczenia się i wykorzystywania zdo-

bytej wiedzy w różnych sytuacjach,

głębokiej motywacji oraz gotowości do przyjęcia odpowiedzialności

pracy w bardzo wymagającym otoczeniu,

bardzo dobrej znajomości języków obcych (przeważnie angielskiego),

w niektórych przypadkach również umiejętności przywódczych, czyli

inspirowania zespołów i osiągania rezultatów poprzez prowadzenie ludzi.

Z pomocą w doprecyzowaniu przyszłościowych umiejętności przychodzi

Światowe Forum Ekonomiczne (ang. World Economic Forum, WEF).

Organizacja cyklicznie na podstawie rozmów z menadżerami zajmującymi się

HR-em prognozuje, jakich umiejętności pracodawcy będą poszukiwać za

kilka lat.

Co da pracę w 2020 roku? Według Światowego Forum Ekonomicznego to:

• Kompleksowe rozwiązywanie problemów

Niezmiennie znajduje się na pierwszym miejscu listy. To umiejętność

analizowania wielu danych i informacji, podejmowania decyzji i wdrażania

rozwiązań. W przyszłości jej znaczenie może spadać w sektorach mocniej

zautomatyzowanych, takich jak: infrastruktura czy energetyka, wzrośnie

jednak w usługach i informatyce.

• Krytyczne myślenie

Umiejętność logicznego rozumowania i chłodnej analizy zyskuje na znaczeniu.

W czasach zaawansowanych technologii i skomplikowanych rozwiązań

osoba, która potrafi krytycznie podejść do sytuacji i ocenić ją będzie na

wagę złota.

11

• Kreatywność

Awansowała z dziesiątego miejsca w rankingu na trzecie. To będzie

umiejętność absolutnie kluczowa nie tylko w branżach, z którymi dziś się

kojarzy – jak media czy rozrywka, ale wszędzie. Praca będzie czekać

na osoby myślące niestandardowo, bo to one będą w stanie wymyślać nowe

usługi i produkty, w szybko zmieniających się czasach.

• Zarządzanie ludźmi

Ta i kolejna cecha pokazują, że jeszcze ważniejsza na rynku

zatrudnienia będzie praca zespołowa. Pracodawcy będą potrzebować

liderów – empatycznych, panujących nad mową ciała i umiejących jasno

komunikować się z ludźmi.

• Współpraca z innymi

Raport definiuje ją jako "umiejętność dostosowywania swoich decyzji i

zachowań do tego, jak zachowują się inni". Chodzi więc o pewną

elastyczność, nieupieranie się przy swoim zdaniu oraz otwartość na

współpracowników.

• Inteligencja emocjonalna

To nowość w rankingu. Badania od dawna pokazują, że im wyższa

inteligencja emocjonalna, tym wyższa produktywność pracownika. Osoba z

takimi kompetencjami potrafi rozpoznawać i nazywać swoje emocje

i emocje innych. Potrafi tym samym, łatwiej rozwiązywać konflikty

i rozładowywać napięcie.

• Wnioskowanie i podejmowanie decyzji

Pracownik 2020 roku musi być samodzielny. Czekanie, aż ktoś załatwi sprawę

za nas, nie jest dobrą strategią. Praca w przyszłości będzie wymagała

umiejętności szybkiego podejmowania trudnych decyzji.

• Zorientowanie na usługi

To potocznie mówiąc, bycie frontem do klienta. Pracownik skupiony na tym,

by pomóc innym będzie poszukiwany na rynku. Chodzi tu zarówno o pracę w

zespole, jak i z klientem.

• Negocjacje

Bezkonfliktowe rozwiązywanie problemów oraz umiejętność godzenia różnych

poglądów i stanowisk spadła w zestawieniu Światowego Forum

Ekonomicznego, ale ciągle się liczy.

• Elastyczność poznawcza

Zakłada umiejętność znajdowania i łączenia różnych pomysłów, idei

i danych. Zdolność widzenia połączeń między na pozór różnymi rzeczami

gwarantuje firmom rozwój. Praca przyszłości będzie w dużej mierze oparta na

wybieraniu najlepszych z tysięcy pomysłów.

12

Jak widać, wymagania są znaczne. Jeśli więc w chwili obecnej nie możesz

znaleźć przykładów ze swojego życia, które pozwalałyby potwierdzić, że masz

właśnie takie cechy, zacznij konsekwentnie budować swoją wartość już dziś.

Zaplanuj, w jaki sposób chcesz podnieść swoje umiejętności, abyś na

pierwszym spotkaniu z przyszłym pracodawcą wypadł(a) jak najlepiej.

2. PRZYKŁADY ROZWIJANIA UMIEJĘTNOŚCI/ KOMPETENCJI

Kompetencje/ umiejętności zawodowe stanowią kompleksowy i współzależny

system decydujący o typie indywidualnego rozumowania i sposobie

funkcjonowania w sytuacji pracy. Są strukturą dynamiczną, co oznacza, że

podlegają procesowi uczenia się oraz rozwoju, i odwrotnie - w sytuacji

zaprzestania ich stosowania następuje stopniowe obniżenie ich poziomu.

Tempo rozwoju kompetencji/umiejętności zawodowych zależy od zmiennych

zewnętrznych (możliwości organizacyjnych, informacji płynących z otoczenia)

oraz względnie trwałych dyspozycji wewnętrznych człowieka takich jak:

umiejętności poznawcze, poziom intelektualny, zainteresowania czy cechy

osobowe.

Wybór zawodu jest pochodną połączenia osobistych zainteresowań z

możliwościami, jakie stwarza środowisko pracy. Można wyodrębnić2 sześć

typów osobowości i sześć odpowiadających im środowisk pracy (tworzonych

przez osoby o danym typie osobowości, wymaganiach zawodowych oraz

właściwościach psychofizycznych zgodnych z danym typem).

typ realistyczny – cechuje się bardzo dobrą koordynacją ruchową,

zręcznością, zdolnościami technicznymi, mechanicznymi, inteligencją,

opanowaniem, logiką myślenia. Zawody, w których preferowany byłby

ten typ to m.in.: rolnik, archeolog, architekt, astronauta, kierowca,

inżynier, ogrodnik, strażak, informatyk, farmaceuta, muzyk, pilot,

weterynarz,

typ badawczy, intelektualny – mocną stroną tego typu są: zdolność do

abstrakcyjnego myślenia i twórczego rozwiązywania problemów,

zdolności intelektualne, umiejętność korzystania z zasobów informacji,

precyzja, dociekliwość; preferencja w zawodach: naukowiec (np.

biolog, fizyk, chemik), ekonomista, matematyk, lekarz, programista, typ

artystyczny – mocną stroną są: kreatywność, poczucie estetyki,

rozwiązywanie problemów w sposób twórczy i nietypowy, bogata

wyobraźnia, ekspresyjność, oryginalność; preferowane zawody to:

aktor, artysta, dekorator, dziennikarz, antykwariusz, agent reklamy,

projektant mody, artysta-malarz,

typ społeczny – mocną stroną są: uzdolnienia werbalne, zdolność do

pracy z ludźmi, pomaganie, nauczanie, uzdolnienia handlowe,

empatia; preferowane zawody: nauczyciel, psycholog, opiekun,

pracownik społeczny, pielęgniarka, teolog, trener (ds. kariery),

13

typ przedsiębiorczy – mocną stroną są: umiejętności motywowania i

pobudzania innych do działania, kierowanie innymi, przywództwo,

elokwencja, towarzyskość, kompetencje organizacyjne; preferowane

zawody: zarządca, przedsiębiorca, pracownik ds. komunikacji, ds.

ubezpieczeń, obsługa klienta, dziennikarz, prawnik, polityk, pracownik

reklamy i marketingu, pracownik ds. PR, wydawca, pracownik handlu,

telemarketingu, kierownik,

typ konwencjonalny – mocną stroną są: zdolność do eksponowania

siebie i swoich celów, kompetencje urzędnicze, obliczeniowe,

dokładność, logika myślenia, odpowiedzialność; preferowane zawody:

księgowy, pracownik banku, kasjer, pracownik biurowy (sekretarz),

ekonomista, korektor, informatyk, statystyk.

Dokonując analizy rynku pracy, wyników badań, rozmów z pracodawcami

można założyć, że firmy oczekują od swoich kandydatów: umiejętności

przywódczych, czyli inspirowania zespołów i osiągania rezultatów poprzez

prowadzenie ludzi, łatwości w nawiązywaniu kontaktów międzyludzkich,

inicjatywy i umiejętności realizowania postawionych sobie celów (szczególnie

jeżeli wymaga to pokonania licznych barier), umiejętności podejmowania

efektywnych decyzji, rozwiązywania problemów oraz myślenia

koncepcyjnego i analitycznego, umiejętności pracy w zespole, umiejętności

zarządzania własnym czasem, umiejętności efektywnego komunikowania się,

zwięzłego przedstawiania swoich poglądów i racji oraz łatwości

formułowania swoich myśli na piśmie, kreatywności oraz umiejętności

znajdowania niekonwencjonalnych rozwiązań problemów, a także szybkiego

uczenia się i wykorzystywania zdobytej wiedzy w różnych sytuacjach,

głębokiej motywacji oraz gotowości do przyjęcia odpowiedzialności i pracy w

bardzo wymagającym otoczeniu, bardzo dobrej znajomości języków obcych

(przeważnie angielskiego). Jak widać wymagania są dość znaczne.

Jak rozwijać swoje umiejętności Spróbujmy przyjrzeć się bliżej poszczególnym

cechom i określić, jakie doświadczenia pozwolą Ci je rozwinąć. W tym celu

użyjemy siedmiu cech osobowości, poszukiwanych u kandydatów przez firmę

Procter&Gamble.

Inicjatywność

Potrafisz znaleźć takie nowe sposoby działania, które pozwolą Ci zrealizować

określone zadania. Podejmujesz się wielu dodatkowych zajęć, które rozwijają

Twoje zainteresowania i różne dziedziny życia. Stawiasz sobie wysokie cele

i osiągasz je, zgodnie z przyjętymi przez siebie priorytetami.

Przykłady doświadczeń, które pomagają rozwinąć tę umiejętność:

podróże, które wymagały inicjatywy (zdobycie środków

finansowych, planowanie trasy itd.),

14

uczestnictwo we wszelkich konkursach wiedzy i grach

symulacyjnych organizowanych w szkole i poza nią,

aktywna praca w kółkach zainteresowań, kołach naukowych,

organizacjach szkolnych, klubach sportowych ,

dodatkowa edukacja: specjalistyczne kursy, wyjazdy językowe

(np. korzystanie z programu Erasmus +),

praca dorywcza,

wakacyjne wyjazdy zarobkowe za granice.

Zdolności przywódcze

Wpływasz na określenie nowego kierunku działania zespołu bądź całej

organizacji, zauważasz nowe możliwości rozwoju. Motywujesz ludzi do

osiągnięcia założonej wizji, mobilizujesz do zmiany.


pełnienie funkcji w organizacjach szkolnych i pozaszkolnych,

np. przewodniczącego Samorządu Uczniowskiego,

prowadzenie zespołów ludzkich,

osiąganie celów dzięki motywowaniu ludzi i inspirowaniu ich do

działania,

tworzenie wizji organizacji, realizowanie jej we współpracy z grupą.

Umiejętność rozwiązywania problemów

Potrafisz jasno definiować problem, określać jego podstawowe przyczyny

oraz spojrzeć na nie z różnych stron. Wyciągasz uzasadnione wnioski, łatwo

dochodzisz do strategicznych rozwiązań.


uczestnictwo w różnorodnych grach symulacyjnych i decyzyjnych,

prowadzenie różnorodnych analiz (np. rynku, problemów społecznych)

wymagających zebrania danych i wyciągnięcia wniosków,

doświadczenie w rozwiązywaniu ważnych problemów życiowych

np. podejmowanie decyzji o wyborze kierunku i rodzaju edukacji,

wyboru pracy zawodowej,

Umiejętność komunikowania się

Potrafisz uważnie słuchać. Jasno i zwięźle wyrażasz się w mowie i piśmie,

z łatwością przedstawiasz skomplikowane pomysły i przekonujesz do nich.

Wzbudzasz zainteresowanie innych, efektywnie porozumiewasz się z ludźmi,

potrafisz zrozumieć ich poglądy i stanowiska.

15


przygotowanie prezentacji adresowanych do różnych grup,

powiązane z przedstawieniem własnych rozwiązań i przekonaniem

słuchaczy do swoich racji lub sugerowanych działań i rozwiązań,

uczestnictwo w szkoleniach i seminariach z efektywnej komunikacji,

uczestnictwo lub prowadzenie negocjacji,

uczestnictwo w seminariach szkolnych, międzyszkolnych i innych,

wyjazdy i spotkania wymagające efektywnej komunikacji w języku

obcym.

Umiejętność pracy w zespole

Stwarzasz warunki pozwalające wszystkim przyczyniać się do sukcesu,

respektujesz oraz efektywnie współpracujesz z różnymi ludźmi, rozwijasz

i utrzymujesz twórczą atmosferę w zespole. Pozwalasz wszystkim rozwijać swoje

umiejętności i dać z siebie to, co najlepsze.


praca w różnych zespołach ludzkich, w organizacjach szkolnych

i pozaszkolnych,

uczestnictwo w zespołowych grach symulacyjnych,

praca zespołowa przy projektach ćwiczeniowych w zajęciach

pozaszkolnych, np. stworzenie strategii promocyjnej, napisanie

biznesplanu, itp.

doświadczenia zdobyte w trakcie praktyk uczniowskich, czy później

studenckich,

odbycie stażu absolwenckiego,

realizowanie wszelkich zadań grupowych łącznie ze sportami

zespołowymi i zabawami grupowymi;

Kreatywność i innowacja

Posiadasz umiejętność tworzenia pomysłów, przekładasz je na możliwe do

zastosowania rozwiązania, kierujesz się logiką i intuicją. Przekraczasz ogólnie

przyjęte normy działania, aby tworzyć nowe rozwiązania w celu osiągnięcia

jeszcze lepszych rezultatów.


usprawnienie pracy zespołu np. w organizacji szkolnej lub

studenckiej,

stworzenie niekonwencjonalnego sposobu rozwiązania zadania

problemowego,

tworzenie niekonwencjonalnych rozwiązań podczas pracy

w organizacjach lub podczas praktyk zawodowych,

podejmowanie jakichkolwiek inicjatyw własnych – nawet, jeśli

dotyczą rozrywki, czy spraw mało istotnych.

16

Ustalanie i realizacja priorytetów

Nakreślasz swoje cele zarówno w krótkiej, jak i w długiej perspektywie

czasowej. Potrafisz zgromadzić odpowiednie zasoby, by sprawnie realizować

swoje zamierzenia. Cel jest zawsze określony przed przystąpieniem do dzia-

łania. Przyjmujesz także odpowiedzialność za swoje błędy i uczysz się na nich.


umiejętne i świadome dokonywanie wyboru priorytetów (np.

podczas przygotowań do matury, czy w trakcie studiów),

wypracowanie własnej metody na jednoczesne realizowanie

różnych celów,

organizowanie projektów wymagających wcześniejszego procesu

planowania i ustanawiania priorytetów.

III. Umiejętność planowania i organizacji czasu

Zarządzanie sobą w czasie to jedna z najważniejszych umiejętności

społecznych, od której zależy Twoje powodzenie w wielu sferach. Określa ono

Twój sposób organizacji: począwszy od obowiązków szkolnych, przez

domowe aż po przyjemności.

Dla ogólnego Twojego dobrostanu niezbędna jest równowaga pomiędzy

wszystkimi ważnymi sferami życia, jest czas na pracę, ale równie ważny jest

czas na odpoczynek. Umiejętność organizacji czasu pomoże Ci ją zachować.

Podstawą skutecznego działania, bez względu na to jak bardzo jesteś zajęty

jest planowanie.

Jak planować?

Są trzy zasady skutecznego planowania: spokojnie, konsekwentnie i

regularnie. Warto jest spisać plan, do którego można zawsze wrócić i nanieść

poprawki.

Podstawą dobrego planu jest odpowiedzenie sobie na kilka kluczowych

pytań, krok po kroku:

Co i dlaczego? - określenie wszystkich zadań do wykonania, czyli to co

jest do zrobienia.

Jak? - wybranie sposobu realizacji (np. telefon, e-mail, spotkanie).

Kiedy? - wyznaczenie priorytetów (to co najważniejsze), określenie

terminów realizacji.

17

Kto? - określenie osób, które mogą pomóc przy realizacji konkretnych

zadań.

Co się udało? - kontrolowanie realizacji i efektów – sprawdzanie, czy są

zgodne z oczekiwaniami.

W planowaniu kluczowe jest wyznaczanie priorytetów.

Często spotykamy się z trudnym wyborem pomiędzy pilnymi obowiązkami,

własnymi przyjemnościami, a zobowiązaniami w stosunku do najbliższych.

Wyznaczanie priorytetów to nic innego jak podział zadań pod względem ich

ważności i pilności. Jest wiele technik planowania, służy do tego

tzw. Matryca (tabela) Eisenhowera.

I

Pilne + ważne = jak najszybciej

Sprawy „na wczoraj”

Zadania naglące

Kryzysy i pożary

II

Niepilne + ważne = gdy masz czas

Planowanie

Zapobieganie i szukanie

rozwiązań

Budowanie relacji,

odpoczynek, rozwój

III

Pilne i nieważne – szybko

Część codziennych zadań

Bieżące sprawy

IV

Niepilne i nieważne- jak najpóźniej

Złodzieje czasu

Zadania błahe, małoistotne

Aby poprawnie stosować matrycę należy zrozumieć oraz stosownie wybrać

rzeczy ważne i pilne. Często mamy problem z podziałem naszych zadań na

ważne, pilne, nieważne i niepilne – w sensie jak je poukładać, posegregować,

w jaki sposób podzielić?

Przede wszystkim musisz skupić się na czynnościach najistotniejszych dla

Ciebie i najbliższych.

Ćwiartka I

Sprawy pilne i ważne - ćwiartka walki z czasem / gaszenia „pożarów”:

To rzeczy, których nie można zaniedbać, powinny być zrealizowane

natychmiast, jak najszybciej.

18

Wydarzenia wynikające z naszego zaniedbania, bo rzeczy, które były

na początku „ważne i niepilne” zostały odłożone w czasie.

Są to często zdarzenia nagłe, kryzysowe; będące często poza naszym

wpływem działań np. awaria sprzętu.

Ćwiartka II

Sprawy ważne, ale nie tak pilne - ćwiartka wysokiej jakości / działania

skutecznego:

Tutaj zapisujemy (długoterminowe) plany, cele; przewidujemy problemy

i sposoby zapobiegania im.

Sprawy, które możemy rozłożyć w czasie lub wykonywać regularnie

(nauka języka, fitness, siłownia)

Tu możesz rozwijać zdolności – wszelkie kursy, każda forma

samorozwoju.

Na zadaniach w tej ćwiartce należy się najbardziej skupić. Ustalić czas

wykonania tematu; jeżeli go przeciągniesz to trafisz z nim do ćwiartki I.

Pamiętaj: pomysł, dyscyplina, samokontrola!

Ćwiartka III

Sprawy pilne, ale mało ważne – ćwiartka ułudy / co nam zarzucają inni:

Nie daj się wykorzystywać, staraj się szukać pomocy i angażuj osoby

trzecie.

Ustalaj priorytety, a potem realizuj, bądź zleć realizację komuś innemu.

Ćwiartka IV

Sprawy mało ważne i mało pilne – ćwiartka określana jako unikanie pracy /

pożeracze czasu:

Sprawy te nie są ani istotne, ani kluczowe, ani nie wymagają

pośpiechu.

Poświęcanie swojego czasu na działania pozorne, nie mające wiele

wspólnego z faktycznymi obowiązkami.

Zapomnij o tych rzeczach lub minimalizuj.

Koncentracja na tym miejscu, to tak naprawdę nie robienie nic, co służy

realizacji zadań i celów, a konsekwencje to brak rezultatów, osiąganych

celów, marnowanie czasu.

19

o Ćwiczenie.

Spróbuj ułożyć swoje sprawy w tabelę nadając im odpowiednie

znaczenie. Ustal priorytety korzystając z tabeli poniżej.

I

Pilne + ważne = jak najszybciej

II

Niepilne + ważne = gdy masz czas

III

Pilne + nieważne =szybko

IV

Niepilne + nieważne =jak najpóźniej

O czym jeszcze warto pamiętać?

Nieprzewidziane zadania – coś, co potrafi skutecznie popsuć najlepiej

rozpisany plan. Dobrze jest zostawić 30-40% całego czasu właśnie na takie

niespodzianki.

Asertywność – jeśli o niej pamiętamy łatwiej zapanujemy nad czasem, np. nie

przejmując cudzych zadań (i tym samym nie zabierając samym sobie czasu

na swoje obowiązki).

Koncentracja i wytrwałość – jeśli czymś się zajmujemy to skoncentrujmy się

tylko i wyłącznie na tym jednym zadaniu.

Stres – warto mieć świadomość, że działanie pod jego wpływem mało kiedy

sprzyja efektywnej realizacji zadań, należy szukać sposobów jego

redukowania.

Odpoczynek – nawet w najbardziej przeładowanym planie działania

powinien się znaleźć na niego czas.

Grupowanie – metoda pomocna zwłaszcza przy zadaniach codziennych,

powtarzających się. Warto łączyć ze sobą działania podobne do siebie (np.

telefony, e-maile), aby wykonać je razem i szybciej.

20

Czego unikać?

Jeżeli masz poczucie, ze mimo wielu starań brakuje Ci czasu, jesteś

przemęczony/a, zatrzymaj się na chwilę, być może jesteś ofiarą złodziei czasu.

Złodzieje czasu – wewnętrzne i zewnętrzne czynniki obniżające efektywność

wykorzystania czasu.

Oto kilka najbardziej przebiegłych złodziei czasu:

1. Telewizja

Bezcelowe gapienie się na programy paradokumentalne, reality show,

przerzucanie z kanału na kanał w poszukiwaniu czegoś tam i oglądanie…

reklam

2. Profile społecznościowe

Facebook, instagram, twitter, snapchat i co tam jeszcze lubisz. Wciąga i

uzależnia. Podsumuj ile dziennie minut spędzasz na przeglądaniu tablic

znajomych i ile to jest czasu tygodniowo?

3.Obijanie się, lenistwo

Są dni kiedy można pozwolić sobie na drobne lenistwo, lecz uwaga- nic nie

robienie za bardzo męczy, dezorganizuje i demotywuje do dalszych zajęć.

4. Gadanie, rozmowa przez telefon, plotkowanie

Kontakt z bliskimi jest ważny, ale przyjrzyj się czy Twoje rozmowy telefoniczne i

przez komunikatory nie zabierają Ci zbyt dużo czasu. Staraj się odkładać

telefon

5. Brak uporządkowania

Nie musisz mieć idealnego porządku , ale przestań ciągle szukać kluczy lub

telefonu. Naucz się odkładać je na swoje miejsce, a jak takiego nie ma to

zacznij uporządkowywać swoja przestrzeń

6. Perfekcjonizm

Każde zadanie, sytuację można drążyć w nieskończoność. Zacznij więc

stosować zasadę – „Zrobione jest lepsze od doskonałego”.

I pewnie wiele innych…..

o Ćwiczenie.

Ważne jest abyś potrafił/potrafiła określić co pochłania Twój czas.

Spróbuj wykonać ćwiczenie do autorefleksji. Wypełnij tabelkę

zamieszczoną poniżej i zastanów się nad odpowiedziami, szczególnie

tymi, że coś zdarza się prawie zawsze, albo często.

21

Moi złodzieje czasu Prawie

zawsze

Często Czasami Prawie

nigdy

Spędzam bardzo dużo czasu na

komunikowaniu się ze znajomymi

(telefony, komunikatory).

Zajmuję się sprawami innych ludzi.

Spędzam wiele czasu na oglądaniu

telewizji oraz filmów, seriali (także

w Internecie).

Załatwiam wiele spraw naraz, przez co

nie wszystkie kończę.

Ciągle szukam moich rzeczy, bo mam

nieporządek.

Załatwiam sprawy, którymi może zając

się ktoś inny, rzadko proszę o pomoc.

Przeglądając strony internetowe tracę

poczucie czasu.

Wiele czasu spędzam w centrach

handlowych.

Gram w gry w sieci, na konsolach,

w telefonie i nie potrafię kontrolować

czasu.

Teraz kiedy już wiesz, co najbardziej pożera Twój czas, możesz zacząć bardziej

świadomie planować swoje działania.

Pamiętaj, że w razie jakichkolwiek trudności możesz zaczerpnąć porady u

wychowawców oraz specjalistów w szkole.

PAMIĘTAJ!

Jeśli nie planujesz,

nie dziw się, że niczego

nie osiągasz!!!

22

IV. ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI W SZKOLE ORAZ W DZIAŁANOŚCI POZASZKOLNEJ

Niestety nie ma żadnej „drogi na skróty” w przypadku rozwijania i

doskonalenia umiejętności (kompetencji). Proces ich nabywania wymaga

nieustannej praktyki, umiejętności obserwacji, treningu i doświadczenia.

Zdobywać nową wiedzę i kompetencje możesz na wiele sposobów. Oto kilka

z nich:

Kursy i szkolenia

a. Organizatorami kształcenia/szkolenia ustawicznego w Polsce są:

• szkoły dla dorosłych i szkoły wyższe,

• centra kształcenia zawodowego i ustawicznego,

• instytucje szkoleniowe,

• firmy prywatne (w tym podmioty jednoosobowe

prowadzące działalność gospodarczą)

Poradniki – prasa branżowa, Internet

Najprostszy i najszybszy sposób na zdobycie nowych informacji

o nowościach.

E-learning

Wraz z rozwojem technologii e-learning staje się coraz bardziej

popularną metodą kształcenia. E-learning to forma interaktywnego

szkolenia z wykorzystaniem technologii informatycznych: Internetu,

intranetu lub specjalnych programów na CD/DVD.

Coaching

Coaching to indywidualne spotkania trenera (coacha)

z pracownikiem, skupiające się na jego rozwoju zawodowym

i kompetencjach wykorzystywanych w pracy.

Mentoring

Mentoring to partnerska relacja pomiędzy mentorem i jego

podopiecznym. Mentor, jest osobą sukcesu, autorytetem i wzorcem w

dziedzinie, w której chce rozwijać się podopieczny. Jest to proces

zorientowany na odkrywanie i rozwijanie potencjału ucznia. Celem tej

metody jest poznanie siebie, rozwój samoświadomości, a także nabycie

konkretnych umiejętności.

Wolontariat

Wolontariat do dobrowolna, bezpłatna, świadoma praca, na rzecz

innych osób lub całego społeczeństwa. Można zostać wolontariuszem,

biorąc udział różnych akacjach

społecznych, pracując na rzecz organizacji pozarządowych czy

samopomocowych. Dzięki zaangażowaniu wolontariat gromadzi się

23

bogate doświadczenie oraz otrzymuje w pewnym sensie

wynagrodzenie niematerialne np. satysfakcję, poczucie sensu z tego

co się robi, uznanie ze strony innych. Wzrasta też samoocena. Co

ważne, nawiązuje się kontakty i buduje relacje, pracuje często w

zespole, ucząc się osiągać wspólnie jeden cel, co jest już istotnym

wkładem w rozwój kompetencji kluczowych.

Staże i praktyki

Podstawą dobrego startu na rynku pracy jest doświadczenie.

Najlepszym sposobem na jego zdobycie już podczas edukacji są

oczywiście staże i praktyki. To one są szansą na nabycie praktycznych

umiejętności i kompetencji wykonywania zawodu oraz dokładne

poznanie jego specyfiki.

Metod dzięki którym możesz zadbać o własny rozwój jest sporo. Zawsze

można dostosować metodę rozwoju do własnych możliwości. Pamiętaj, że

tendencje na współczesnym rynku pracy zmieniają się w szybkim tempie.

W związku z tym:

organizacje wprowadzają coraz większe wymagania w stosunku do

pracowników,

ścieżki kariery są mniej przewidywalne,

istnieje większa mobilność pracowników pomiędzy przedsiębiorstwami,

talenty w firmie są identyfikowane na bardzo wczesnym etapie,

wynikiem czego jest możliwy szybszy awans,

istnieje większa niepewność dotycząca utrzymania swojego miejsca

pracy.

ŻYCZYMY WIELU SUKECSÓW!

PRZEWODNIK DLA - workxplorer.net filei trudno powiedzieć, który z nich jest najważniejszy....

Documents

Transcript of PRZEWODNIK DLA - workxplorer.net filei trudno powiedzieć, który z nich jest najważniejszy....