Przeliczanie jednostek.

mgr inż. Łukasz Koralewski

Informacja - powiadamianie społeczeństwa lub określonych zbiorowości w sposób zobiektywizowany, systematyczny konkretny za pomocą środków masowego przekazu bieżących lub prognozowanych wydarzeniach, mających istotne znaczenie polityczne, naukowe, gospodarcze, kulturalne itp. lub wzbudzających szczególne zainteresowanie odbiorców.

Informatyka - ogół dyscyplin nauk zajmujących się (ogólnie ujmując) informacją, a w szczególności jej komputerowym przetwarzaniem; obejmuje: teorie informatyczne, budowanie systemów informatycznych (w tym programowanie), budowę i działanie sprzętu komputerowego, zastosowania metod informatycznych w różnych dziedzinach działalności ludzkiej i in.

Oprogramowanie - stanowi zespół programów wykonywanych przez komputer; określane często terminem angielskim software, w połączeniu ze sprzętem komputerowym, zwanym dla przeciwieństwa hardware, tworzy system komputerowy.

Komputer - elektroniczna maszyna cyfrowa, urządzenie elektroniczne, służące do automatycznego przetwarzania informacji (danych) przedstawionych cyfrowo (tzn. za pomocą odpowiednio zakodowanych liczb).

Bit (w ang. kawałek, skrót od binary digit, czyli cyfra dwójkowa) – najmniejsza ilość informacji potrzebna do określenia, który z dwóch równie prawdopodobnych stanów przyjął układ. Jednostka logiczna.

Jest to również najmniejsza jednostka informacji używana w odniesieniu do sprzętu komputerowego a oznaczana jest za pomocą „b”. Przeważnie stosuje się podstawowe przedrostki wielokrotności SI, czyli o mnożniku 1000.

Bit przyjmuje jedną z dwóch wartości, które zwykle określa się jako 0 (zero) i 1 (jeden), choć można przyjąć dowolną inną parę wartości, np. prawda i fałsz, tak lub nie czy -1 i +1. W pierwszym przypadku bit jest tożsamy z cyfrą w systemie dwójkowym.

Binarny sposób zapisu informacji związany jest z tym, że komputer jako urządzenie cyfrowe rozpoznać może dwa stany napięciowe:

0 – brak napięcia lub bardzo niskie (mniej niż 10% wartości wysokiego) 1 – wysokie napięcie.

Z tego względu, obliczenia wykonywane przez procesor opierają się na binarnym (dwójkowym) systemie liczbowym.

Prędkość transmisji danych mierzy się w bitach na sekundę (bps, bit/s), kilobitach na sekundę (Kb/s), megabitach na sekundę (Mb/s) czy w gigabitach na sekundę (Gb/s).

Bajt (ang. byte - kęs) - najmniejsza adresowalna jednostka informacji pamięci komputerowej, składająca się z 8 bitów.

Jednostka składająca się z ośmiu bitów zwana jest również oktetem.

Najczęściej stosowanym skrótem dla bajtu jest wielka litera "B" (w odróżnieniu od bitu oznaczanego małą literą "b").

Takie oznaczenie koliduje wprawdzie z oznaczeniem bela, ale nie sprawia to większych problemów, ponieważ bela używa się przeważnie z przedrostkiem decy- (decybel – dB), którego to przedrostka (podobnie jak innych podwielokrotności) nie stosuje się dla bajtów.

Warto zauważyć, że stosowanie przedrostków kilo, mega, giga i tera (oraz większych) w tej terminologii jest niezgodne z określeniami układu SI (np. kilo w układzie SI oznacza 1000, a nie 1024, jak stosuje się dla bajtów). Jest to częstym źródłem nieporozumień zwłaszcza co do faktycznej pojemności dysków oraz prędkości urządzeń sieciowych (podawanych w bitach), których producenci z powodów marketingowych wolą oznaczać zgodnie z układem SI.

kilo (pisane z małej litery) = mnożnik 1000 w układzie SI Kilo (pisane z dużej litery) = mnożnik 1024 w układzie informatycznym mega (pisane z małej litery) = mnożnik 10002 w układzie SI Mega (pisane z dużej litery) = mnożnik 10242 w układzie informatycznym giga (pisane z małej litery) = mnożnik 10003 w układzie SI Giga (pisane z dużej litery) = mnożnik 10243 w układzie informatycznym

Nieszczęście polega na tym, że ten sam przedrostek kilo/mega/giga w zależności od pisowni (mała lub duża pierwsza litera) jest związany z innym mnożnikiem 1000 lub 1024 (do potęgi 1, 2, 3).

Dodatkowo komplikacje wywołuje niekonsekwencja w pisowni polsko/angielskiej: bajty - w polskim skrócie B literka B jest duża, natomiast w angielskim skrócie bytes literka b jest mała bity - w polskim skrócie b literka b jest mała, natomiast w pisowni angielskiej spotykane są wymiennie dwa rodzaje oznaczeń bitów: bits oraz mała literka b.

Wielokrotności bajtów

Przedrostki dziesiętne(SI)

Przedrostki binarne(IEC 60027-2)

Nazwa Symbol Mnożnik Nazwa Symbol Mnożnik

bajt B 100 bajt B 20

kilobajt kB 103 kibibajt KB 210

megabajt mB 106 mebibajt MB 220

gigabajt gB 109 gibibajt GB 230

terabajt tB 1012 tebibajt TB 240

petabajt pB 1015 pebibajt PB 250

eksabajt eB 1018 eksbibajt EB 260

zettabajt zB 1021 zebibajt ZB 270

jottabajt yB 1024 jobibajt YB 280

Prefiks Nazwa Znaczenie SI Znaczenie dwójkowe Różnica wielkości

K (k) kilo 103   = 10001 210 = 10241 2.40%

M (m) Mega 106   = 10002 220 = 10242 4.86%

G (g) giga 109   = 10003 230 = 10243 7.37%

T (t) tera 1012 = 10004 240 = 10244 9.95%

P (p) peta 1015 = 10005 250 = 10245 12.59%

E (e) eksa 1018 = 10006 260 = 10246 15.29%

I. Jeżeli chcemy przeliczyć z b na B to wartość dzielimy przez 8

np.: mamy prędkość łącza internetowego 512Kb to w KB będzie 64KB

512Kb / 8 = 64KB

np.: prędkość sieci Fast Ethernet wynosi100 Mb/s, chcemy sprawdzić jak długo będzie się przegrywał film o wadze 700MB

100 Mb = 100 Mb / 8 = 12,5MB

czyli prędkość takiej sieci wynosi 12,5MB/szatem 700MB film będzie się przegrywał 56sekund gdyż 700MB / (:)12,5MBps = 56s

II. Jeżeli chcemy przeliczyć z B na b to wartość mnożymy przez 8np.: ściągamy pliki z prędkością 64KB a chcemy poznać prędkość łącza które jest

podawane w bitach

64KB * 8 = 512Kb

np.: ściągamy pliki z prędkością 128KB a chcemy poznać prędkość łącza które jest podawane w bitach

128KB * 8 = 1024Kb

III. Jeżeli chcemy przeliczyć z K na M to dzielimy przez 1024

Np.: przeliczyliśmy w powyższym przykładzie że posiadamy łącze 1024Kb chcemy podać te wartość w Mb

1024Kb / 1024 = 1Mb

IV. Jeżeli chcemy przeliczyć z M na K to mnożymy przez 1024

Mamy łącze internetowe synchroniczne o prędkości 4Mb a kolega mówi że ma 512Kb, aby w prosty sposób porównać te wielkości zamieniamy 4Mb na Kb

4Mb * 1024 = 4096Kb

Czyli nasz łącze jest 8 razy szybsze ( 4096Kb/512Kb=8)

Dziękuję za uwagę

Koniec części 5