Przedmiotowe zasady oceniania z fizyki KLASA I · • wykorzystać poznane doświadczenia, prawa,...

18
Przedmiotowe zasady oceniania z fizyki KLASA I Wymagania na ocenę Wiadomości wstępne. Właściwości materii Bardzo dobra Uczeń wie: że cząsteczki zbudowane są z atomów że podział na ciała sprężyste, plastyczne, kruche jest podziałem umownym, ponieważ po przekroczeniu granicy sprężystości ciała sprężyste stają się kruche Uczeń umie: posługiwać się stoperem zaprojektować doświadczenie pozwalające wyznaczyć gęstość wytłumaczyć różnice gęstości tej samej substancji w stanie stałym, ciekłym i lotnym Uczeń potrafi : dostrzegać związek fizyki z innymi naukami zaproponować doświadczenia ilustrujące właściwości ciał stałych, cieczy i gazów wykorzystać związki: F=mg, p=m/V do rozwiązywania zadań obliczeniowych wyjaśnić pojęcie: niepewność względna Dobra Uczeń wie: że fizyka jest nauką doświadczalną zajmującą się własnościami materii i zjawiskami w niej zachodzącymi że ważenie polega na porównywaniu mas Uczeń umie: opisać statyczne i dynamiczne skutki oddziaływań wskazać przykłady wykorzystania ciał plastycznych, sprężystych, kruchych podać przykłady zastosowania rozszerzalności temperaturowej ciał określić wpływ temperatury na rozszerzalność zastosować teorię cząsteczkowej budowy materii do wyjaśniania właściwości substancji w różnych stanach skupienia wyrazić własnymi słowami na czym polega mierzenie rozwiązywać zadania z zastosowaniem wzoru: d = m/V zapisać niepewność pomiaru Uczeń potrafi : porównać właściwości ciał stałych, cieczy i gazów

Transcript of Przedmiotowe zasady oceniania z fizyki KLASA I · • wykorzystać poznane doświadczenia, prawa,...

Przedmiotowe zasady oceniania z fizyki

KLASA I

Wymagania na ocenę

Wiadomości wstępne. Właściwości materii

Bardzo dobra Uczeń wie: • że cząsteczki zbudowane są z atomów • że podział na ciała sprężyste, plastyczne, kruche jest podziałem umownym, ponieważ po przekroczeniu granicy sprężystości ciała sprężyste stają się kruche Uczeń umie: • posługiwać się stoperem • zaprojektować doświadczenie pozwalające wyznaczyć gęstość • wytłumaczyć różnice gęstości tej samej substancji w stanie stałym, ciekłym i lotnym Uczeń potrafi : • dostrzegać związek fizyki z innymi naukami • zaproponować doświadczenia ilustrujące właściwości ciał stałych, cieczy i gazów • wykorzystać związki: F=mg, p=m/V do rozwiązywania zadań obliczeniowych • wyjaśnić pojęcie: niepewność względna

Dobra Uczeń wie: • że fizyka jest nauką doświadczalną zajmującą się własnościami materii i zjawiskami w niej zachodzącymi • że ważenie polega na porównywaniu mas Uczeń umie: • opisać statyczne i dynamiczne skutki oddziaływań • wskazać przykłady wykorzystania ciał plastycznych, sprężystych, kruchych • podać przykłady zastosowania rozszerzalności temperaturowej ciał • określić wpływ temperatury na rozszerzalność • zastosować teorię cząsteczkowej budowy materii do wyjaśniania właściwości substancji w różnych stanach skupienia • wyrazić własnymi słowami na czym polega mierzenie • rozwiązywać zadania z zastosowaniem wzoru: d = m/V • zapisać niepewność pomiaru Uczeń potrafi : • porównać właściwości ciał stałych, cieczy i gazów

• wskazać zastosowania ściśliwości i rozprężliwości gazów • wyjaśnić zjawisko dyfuzji • wyznaczyć gęstość dowolnego ciała stałego lub cieczy • wycechować siłomierz • opisać skutki oddziaływań

Dostateczna Uczeń wie: • jakie są związki jednostek tych samych wielkości podstawowych • że substancje w zależności od temperatury mogą występować w różnych stanach skupienia • że w działaniu termometru wykorzystuje się zjawisko temperaturowej rozszerzalności • że cząsteczki różnych substancji są różnych wielkości Uczeń umie: • dostrzegać w najbliższym otoczeniu zjawiska fizyczne i odróżniać je od innych zjawisk przyrodniczych • podać podstawowe właściwości ciał stałych, cieczy i gazów • przedstawić przykłady zjawiska rozszerzalności temperaturowej ciał stałych i cieczy • podać interpretację fizyczną gęstości • wyznaczyć gęstość ciała stałego o regularnym kształcie • posłużyć się tabelami wielkości fizycznych • podać przykłady skutków sił Uczeń potrafi : • wyznaczyć objętość ciała stałego używając menzurki z wodą • za pomocą wagi wyznaczyć masę ciała stałego lub cieczy • określić pojęcie gęstości

Dopuszczająca Uczeń wie: • że fizyka jest nauką przyrodniczą • że jednostką długości jest 1 m, masy 1kg , czasu 1 s • że ciała stałe mają określony własny kształt i określoną objętość • że ciecze mają określoną objętość, a ich kształt zależy od kształtu naczynia • że gaz wypełnia całą objętość naczynia, w którym się znajduje • że ciała stałe mogą być plastyczne, sprężyste lub kruche • że wraz ze zmianą temperatury ciała zmieniają swoją objętość • że wszystkie substancje zbudowane są z bardzo małych cząsteczek w ciągłym ruchu oddziałujących ze sobą • że siła jest wielkością wektorową • że jednostką siły jest 1N • że do pomiaru siły służy siłomierz Uczeń umie: • podać przykłady ciał fizycznych i substancji • nazwać poprawnie trzy stany skupienia substancji (na przy kładzie wody) • wyznaczyć objętość cieczy za pomocą menzurki

• zmierzyć temperaturę substancji • rozróżnić zjawiska zmiany stanu skupienia • wskazać przykłady oddziaływań • wzór na ciężar ciała i gęstość substancji

Wymagania na ocenę

Ciśnienie i siła wyporu

Bardzo dobra Uczeń umie:: • rozwiązywać zadania z wykorzystaniem wzoru na siłę wyporu • rozwiązywać zadania z wykorzystaniem wzoru na ciśnienie hydrostatyczne • wskazać dowody istnienia ciśnienia atmosferycznego Uczeń potrafi : • wykorzystać poznane doświadczenia, prawa, zasady i zależności w rozwiązywaniu zadań i problemów

Dobra Uczeń wie: • od czego zależy pływanie ciał Uczeń umie:: • obliczać siłę wyporu • wskazać od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne • rozwiązywać zadania dotyczące zamiany jednostek ciśnienia, pola powierzchni i objętości

Dostateczna Uczeń wie: • w jakich urządzeniach znalazło zastosowanie prawo Pascala • jak brzmi prawo Pascala Uczeń umie:: • określić w jakim położeniu „klocek” wywiera największe ciśnienie na podłoże • wymienić od czego zależy ciśnienie w cieczy • wymienić przyrządy do mierzenia ciśnienia cieczy i gazów

Dopuszczająca Uczeń wie: • jakie są warunki pływania ciał • jaki jest wzór na ciśnienie • jaka jest jednostka podstawowa ciśnienia Uczeń umie:: • podać jednostki pochodne ciśnienia • treść prawa Pascala

Wymagania na ocenę

Ruch prostoliniowy jednostajny

Bardzo dobra Uczeń umie: • rozwiązywać zadania, stosując poznane wzory na ruch jednostajnie prostoliniowy • wymienić cechy wektora prędkości • zinterpretować sens fizyczny pojęcia przyspieszenia

• wymienić czynniki wpływające na bezpieczeństwo jazdy na drogach • wyjaśnić zjawisko tarcia na podstawie oddziaływań międzycząsteczkowych • wyjaśnić, dlaczego siły wzajemnego oddziaływania nie równoważą się Uczeń potrafi : • wykorzystać poznane doświadczenia, prawa, zasady i zależności w rozwiązywaniu zadań i problemów

Dobra Uczeń umie: • sporządzać wykresy zależności s(t) i v(t) w ruchu jednostajnym prostoliniowym, a także odczytywać żądane wartości z wykresów dostarczonych (w tym także prędkość z wykresu s(t)) Uczeń potrafi : • rozwiązywać zadania, stosując poznane należności dla ruchu jednostajnego prostoliniowego

Dostateczna

Uczeń wie: • że w ruchu jednostajnym prostoliniowym prędkość jest stała • że w ruchu jednostajnym droga jest proporcjonalna do czasu Uczeń umie: • rozróżniać pojęcia: tor, droga, przemieszczenie, wartość prędkości • obliczyć wartość prędkości w ruchu jednostajnym prostoliniowym • wzajemnie przeliczać jednostki prędkości Uczeń potrafi : • wyjaśnić na przykładach, na czym polega względność ruchu • odczytać z wykresu zależności s(t) drogę przebytą w danym czasie

Dopuszczająca Uczeń wie: • że ruch jest zjawiskiem powszechnym • co to znaczy, że ciało znajduje się w ruchu • że, jeżeli ciało w jednakowych odstępach czasu przebywa jednakowe drogi, to porusza się ono ruchem jednostajnym Uczeń umie: • wymienić jednostki drogi i czasu w układzie SI • wymienić jednostki prędkości • podać określenie pojęcia toru Uczeń potrafi : • podać przykłady ruchu ciał • odróżnić ruch prostoliniowy od krzywoliniowego

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania przyjęty przez nauczyciela w klasie I,

- samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych, uwzględnionych w programie przyjętym przez nauczyciela w klasie I, proponuje rozwiązania nietypowe, rozwiązuje zadania wykraczające poza program opracowany przez nauczyciela, - uzyskał tytuł laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim, uzyskał tytuł finalisty lub laureata ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, kwalifikując się do finałów na szczeblu krajowym lub posiada inne porównywalne sukcesy i osiągnięcia. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował wiadomości i umiejętności ujętych w podstawie programowej, - nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności, - posiada braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiające otrzymanie oceny pozytywnej. .

KLASA II

Wymagania na ocenę

Ruch jednostajnie przyspieszony, opóźniony oraz zasady dynamiki

Bardzo dobra Uczeń wie: • że reakcja jest siłą tej samej natury, co akcja • wyjaśnić, dlaczego siły wzajemnego oddziaływania nie równoważą się Uczeń umie: • rozwiązywać zadania, stosując poznane równania ruchu jednostajnie przyspieszonego i jednostajnie opóźnionego • zinterpretować sens fizyczny pojęcia przyspieszenia • wymienić czynniki wpływające na bezpieczeństwo jazdy na drogach • wyjaśnić zjawisko tarcia na podstawie oddziaływań międzycząsteczkowych Uczeń potrafi : • korzystać z prawa równowagi dźwigni dwustronnej

Dobra Uczeń wie: • że tarcie zależy od rodzaju powierzchni trących i siły nacisku

• kiedy dźwignia jest w równowadze Uczeń umie: • sporządzać wykresy zależności s(t) i v(t) dla ruchu jednostajnie przyspieszonego prostoliniowego • obliczyć przyspieszenie ciała i drogę przebytą w danym czasie na podstawie wykresu zależności v(t) dla ruchu jednostajnie przyspieszonego • odczytać odległości i czasy na podstawie rozkładu jazdy pociągów oraz obliczyć prędkość średnią • podać różnicę między rzutem pionowym a swobodnym spadaniem Uczeń potrafi : • rozwiązywać zadania, stosując poznane zależności dla ruchu jednostajnego przyspieszonego i opóźnionego • korzystając z definicji przyspieszenia, obliczać zmiany prędkości ciała lub czas, w którym one zaszły • poprawnie nazwać siły działające na ciało i umie wyznaczyć ich wypadkową • na podstawie analizy sił wysnuć wiosek, co do ruchu ciała (gdy wypadkowa jest równa zeru i różna od zera) • posługiwać się II zasadą dynamiki w zadaniach przy obliczaniu siły wypadkowej, masy ciała lub jego przyspieszenia • poprawnie i swobodnie posługiwać się poznanymi jednostkami (np. potrafi wykazać, że1N/kg =l m2) • poprawnie stosować II zasadę dynamiki do ciał poruszających się ruchem jednostajnie przyspieszonym

Dostateczna Uczeń wie: • że w ruchu jednostajnie przyspieszonym prędkość jest proporcjonalna do czasu, a droga jest proporcjonalna do kwadratu czasu • że, gdy przyspieszenie ciała jest stałe, to porusza się ono ruchem jednostajnie zmiennym Uczeń umie: • wzajemnie przeliczać jednostki prędkości • zdefiniować pojęcie przyspieszenia i jego jednostki • sformułować I zasadę dynamiki • sformułować II zasadę dynamiki • sformułować II zasadę dynamiki • wyrazić jednostkę siły 1N przez jednostki podstawowe układu SI • wytłumaczyć spadanie swobodne ciał na podstawie praw dynamiki Uczeń potrafi : • wyjaśnić na przykładach, na czym polega względność ruchu • odczytywać z wykresu zależności v(t) prędkość ciała w danej chwili • wymienić cechy sił wzajemnego oddziaływania • podać przykłady ilustrujące III zasadę dynamiki • podać sposoby zmniejszania lub zwiększania oporów ruchu

Dopuszczająca Uczeń wie: • że, jeżeli w jednakowych odstępach czasu ciało przebywa różne drogi, to porusza się ono ruchem zmiennym • że ciało porusza się ruchem zmiennym, jeżeli wartość prędkości zmienia się • że oddziaływania między ciałami są zawsze wzajemne i potrafi na podanym przykładzie wykazać wzajemność oddziaływań

• że miarą oddziaływań jest siła • że, gdy siły działające na ciało równoważą się, to ciało to spoczywa lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym • że cechą każdego ciała jest bezwładność polegająca na tym, że spoczywające ciało „chce” nadal spoczywać, a poruszające się ciało „chce” poruszać się nadal • że miarą bezwładności jest masa • że ciało porusza się ruchem zmiennym, gdy siły działające na ciało nie równoważą się • że jednostką siły jest 1N • że siły oporu przeciwdziałają ruchowi ciała • zna wzór na przyspieszenie z II zasady dynamiki Newtona Uczeń umie: • obliczyć na podstawie definicji wartość prędkości średniej w ruchu po linii prostej • podać przykłady oporów ruchu • wymienić przykłady maszyn prostych Uczeń potrafi : • rozróżniać prędkość średnią od chwilowej

Praca, moc, energia

Bardzo dobra Uczeń umie:

• wykorzystywać wszystkie poznane prawa, zasady, zależności w rozwiązywaniu zadań złożonych, a w szczególności stosować zasadę zachowania energii do rozwiązywania problemów z mechaniki Uczeń potrafi : • obliczyć dzienne zużycie energii w swoim domu • porównywać sposoby przekazywania energii • wybierać urządzenia energooszczędne • odróżnić pracę sił, np.: grawitacji, sprężystości, od pracy wykonywanej przez siłę równoważącą tę siłę

Dobra Uczeń wie: • że, gdy siła działa prostopadle do przemieszczenia, jej praca jest równa zeru Uczeń umie: • posłużyć się wzorem na moc do obliczenia pracy lub czasu jej wykonywania • obliczyć moc urządzenia ze wzoru: P = W/t • zamienić jednostki pochodne mocy (1kW, 1MW) • wyjaśnić, co to znaczy, że praca wynosi np. 2J (zna interpretację fizyczną pracy) • wyjaśnić, co to znaczy, że moc urządzenia wynosi np. 200W (zna interpretację fizyczną mocy) Uczeń potrafi : • poprawnie i swobodnie posługiwać się poznanym wzorem na pracę (jest świadomy jego ograniczeń) • znając wartość pracy, obliczyć w przykładach wartość F lub s

Dostateczna Uczeń wie: • że praca wykonana nad ciałem może być „magazynowana” w formie energii potencjalnej lub kinetycznej, że w związku z tym jednostką energii jest także l J Uczeń umie: • obliczać pracę siły ze wzoru: W = F · s, gdy kierunki stałej siły i przemieszczenia są zgodne • wyjaśnić definicję 1J • przeliczać jednostki pochodne pracy (l kJ, 1MJ) • podać definicję 1 W • obliczyć energię kinetyczną ciała • obliczyć energię potencjalną ciała • poprawnie sformułować zasadę zachowania energii mechanicznej Uczeń potrafi : • wyrazić jednostkę pracy przez jednostki podstawowe układu SI • wyrazić jednostkę mocy przez jednostki podstawowe układu SI • obliczyć zmianę energii potencjalnej ciężkości danego ciała

Dopuszczająca

Uczeń wie: • że w sensie fizycznym praca wykonana jest wówczas, gdy działaniu sił towarzyszy przemieszczenie lub odkształcenie • że jednostką pracy jest 1J • że różne urządzenia mogą tę samą pracę wykonać w różnym czasie, tzn. pracować z różną mocą • że jednostką mocy jest 1 W • że jeżeli zmienia się położenie ciała względem Ziemi, to zmienia się jego energia potencjalna ciężkości • że energia kinetyczna ciała zależy od jego masy i prędkości Uczeń umie: • podać przykłady wykonywania pracy mechanicznej

Energia wewnętrzna

Bardzo dobra Uczeń umie: • sformułować I zasadę termodynamiki jako zasadę zachowania energii, dostrzega w niej kontynuację i uogólnienie wcześniej zasady zachowania poznanej energii mechanicznej • wymienić różne skale temperatur • opisać, jaki wpływ mają stany skupienia wody na klimat Uczeń potrafi :

• wyjaśnić, korzystając z modelu cząsteczkowej budowy materii, dlaczego w przemianach fazowych temperatura ciała pozostaje stała mimo zmiany jego energii wewnętrznej

• uzasadnić, dlaczego w cieczach i w gazach cieplny przepływ energii odbywa się głównie przez konwekcję, a nie przez przewodzenie • rozwiązywać złożone zadania z zastosowaniem poznanych zależności • wyjaśnić, na podstawie modelu cząsteczkowej budowy materii, zmiany gęstości ciał w wyniku przemiany fazowej

Dobra Uczeń wie: • że w przemianach fazowych zmiana energii wewnętrznej nie jest związana ze zmianą temperatury

• co to znaczy, że ciepło topnienia lodu wynosi 334 kJ/kg Uczeń umie: • wyjaśnić przewodzenie energii (ciepła) na podstawie teorii cząsteczkowej budowy materii • sporządzać wykres zależności temperatury ciała od dostarczanej lub pobieranej energii • zdefiniować ciepła właściwe i ciepła przemian fazowych Uczeń potrafi : • stosować I zasadę termodynamiki także w przypadkach, gdy energia wewnętrzna maleje • obliczyć z definicji ciepła właściwego i ciepła przemian fazowych energię potrzebną do stopienia określonej ilości substancji, a także masy ciał i zmiany ich temperatury, znając inne potrzebne dane • rozwiązać proste zadania, wykorzystując bilans cieplny • wskazać na wykresie zależności temperatury ciała od dostarczanej lub oddawanej energii przejścia fazowego • odczytać temperatury przemian fazowych

Dostateczna Uczeń wie: • czym jest energia wewnętrzna ciała • że zmiana temperatury ciała świadczy o zmianie jego energii wewnętrznej • że cieplny przepływ energii może odbywać się przez przewodzenie, konwekcję i promieniowanie • co to znaczy, że ciepło właściwe wody wynosi np. 4200 J/kgK • że w izolowanym układzie ciał energia (ciepło) pobrana przez część układu jest równa energii oddanej przez pozostałą

część układu Uczeń umie: • podać przykłady zmiany energii wewnętrznej ciała na skutek wykonania pracy lub cieplnego przepływu energii • obliczyć ciepło (energię) pobrane lub oddane przez ciało, znając jego masę i zmianę tempera tury • odczytać z tablic wielkości wartości ciepła właściwego, ciepła topnienia, parowania Uczeń potrafi :

• podać różnice między pojęciami ciepła i temperatury Dopuszczająca

Uczeń wie:

• • że na skutek tarcia wzrasta temperatura • • że po zetknięciu ciał następuje samorzutny przepływ ciepła (energii) od ciała o wyższej temperaturze do ciała o • niższej temperaturze • • co to jest topnienie, krzepnięcie, parowanie, wrzenie, skraplanie • • że, aby ciało mogło ulec stopieniu, musi mieć temperaturę topnienia i musi pobierać energię • • że przy ustalonym ciśnieniu zjawisko wrzenia zachodzi w ściśle określonej dla danej substancji temperaturze, zwanej • temperaturą wrzenia • • że podczas wrzenia i parowania ciało musi pobierać energię, a podczas skraplania musi oddawać energię • • że substancje mogą występować w trzech stanach skupienia • • co jest jednostką ciepła Uczeń umie: • • wskazać dobre przewodniki i izolatory cieplne oraz podać przykłady praktycznego ich zastosowania • • mierzyć temperaturę substancji

Elektrostatyka Bardzo dobra Uczeń umie:

• wyjaśnić zjawisko indukcji elektrostatycznej Uczeń potrafi : • rozwiązywać zadania, wykorzystując wzór na prawo Coulomba • wyjaśnić mechanizm elektryzowania • wskazać zastosowanie zjawisk elektrostatycznych w powszechnie używanych urządzeniach(kserograf, urządzenie odpylające) • opisać właściwości metalowych ostrzy i znaczenie odkrycia piorunochronu • rozwiązywać zadania problemowe dotyczące zjawisk elektrostatycznych

Dobra Uczeń wie: • że wartość siły oddziaływania elektrostatycznego zależy od wartości oddziałujących ładunków i odległości między nimi Uczeń umie: • stosować zasadę zachowania ładunku elektrycznego do wyjaśniania zjawisk elektryzowania ciał przez dotyk i przez pocieranie • wyjaśnić, na czym polega zobojętnienie ciała naelektryzowanego Uczeń potrafi : • naelektryzować ciało różnymi metodami • podać przykłady występowania zjawiska elektryzowania w otoczeniu • wyjaśnić powstawanie wyładowań atmosferycznych • stosować prawo Coulomba w prostych zadaniach

Dostateczna Uczeń wie: • kiedy ciało jest elektrycznie obojętne • że istnieje najmniejsza porcja ładunku elektrycznego, którego nośnikiem jest elektron (–) i proton (+) • że ładunek elektryczny jest wielkością fizyczną i zna jej jednostkę 1C • że przy elektryzowaniu przez tarcie następuje przemieszczenie się elektronów z jednego ciała na drugie • na czym polega uziemienie i dlaczego łączymy je z ziemią Uczeń umie: • opisać przemiany energii w czasie elektryzowania przez tarcie • opisać działania elektroskopu • korzystać z elektroskopów w celu stwierdzenia faktu na elektryzowania ciała • wyjaśnić zasadę zachowania ładunku elektrycznego • wyjaśnić, czym różni się jon dodatni od ujemnego

Dopuszczająca

Uczeń wie: • że atom zbudowany jest z jądra oraz krążących wokół niego elektronów • że są dwa rodzaje ładunku elektrycznego oznaczone „+” i „–”,którego nośnikami są cząstki • że ciało elektrycznie obojętne ma tyle samo ładunku dodatniego co i ujemnego • że przez tarcie ciała elektryzują się różnoimiennie

• że ciała naelektryzowane oddziałują na siebie wzajemnie, wie, kiedy się odpychają, a kiedy przyciągają, umie podać przykłady • że „ruchomymi” nośnikami ujemnego ładunku elektrycznego są elektrony, wie, że w izolatorach są one „związane”, a w przewodnikach „swobodne” Uczeń umie: • podać przykłady oddziaływań ciał naelektryzowanych • podać przykłady przewodników i izolatorów

Prąd elektryczny Bardzo dobra Uczeń umie:

• omówić budowę i zasadę działania ogniw galwanicznych • wyjaśnić mechanizm powstawania oporu elektrycznego • przedstawić model przewodnictwa elektrycznego metali • rozwiązywać złożone zadania, stosując poznane prawa i zależności z uwzględnieniem przemian energii Uczeń potrafi : • podać przykłady urządzeń, w których zastosowano baterię słoneczną i siłownię wiatrową • interpretować napisy na tabliczkach znamionowych domowych urządzeń elektrycznych • uzasadnić podział na przewodniki i izolatory na podstawie ich wewnętrznej budowy

Dobra Uczeń wie: • jaką rolę w obwodzie elektrycznym pełni bezpiecznik • że napięcie na zaciskach odbiorników połączonych równolegle jest jednakowe, a napięcie w układzie odbiorników połączonych szeregowo jest równe sumie napięć na poszczególnych odbiornikach Uczeń umie: • opisać sposoby oszczędzania energii elektrycznej • przedstawić na wykresie i zinterpretować zależność I(U) dla danego odbiornika • skorzystać z zależności I(U) w celu obliczenia oporu • rozwiązywać typowe zadania, stosując poznane prawa i zależności Uczeń potrafi : • przeprowadzić rachunek jedno stek we wzorach na pracę i moc prądu • szacować i obliczać zużycie energii w domowych urządzeniach elektrycznych • wyjaśnić, dlaczego prąd elektryczny jest niebezpieczny dla człowieka • wykonać pomiar napięcia i natężenia prądu elektrycznego

Dostateczna Uczeń wie: • że: 1J =1A 1s, 1W = 1V 1A, 1Q=1V/1A • że opłata za prąd to opłata za zużytą energię elektryczną • czym jest: napięcie elektryczne, natężenie prądu elektrycznego, opór elektryczny i poprawnie posługuje się tymi pojęciami Uczeń umie: • narysować schemat obwodu elektrycznego, składającego się ze źródła napięcia, żarówek, oporników, mierników

• podać przykłady urządzeń, w których energia elektryczna zamienia się na inne rodzaje energii • stosować prawo Ohma • obliczyć opór elektryczny z definicji R=U/I • obliczyć pracę i moc prądu elektrycznego; Uczeń potrafi : • zbudować obwód według schematu • obliczyć natężenie prądu elektrycznego z definicji I=q/t, wiedząc, że 1A=1C/1s

Dopuszczająca

Uczeń wie: • że są dobre i złe przewodniki prądu • że wielkością charakteryzującą prąd jest jego natężenie • że wzrost napięcia między dwoma punktami obwodu powoduje wzrost natężenia prądu • że prąd elektryczny jest sposobem przekazywania energii • że umowny kierunek przepływu prądu jest odwrotny do rzeczywistego ruchu elektronów • jakie są warunki konieczne przepływu prądu elektrycznego • jakie są zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych • jakie są jednostki natężenia, napięcia, oporu elektrycznego, pracy i mocy prądu Uczeń umie: • podać przykłady źródeł napięcia • podać skutki przepływu prądu elektrycznego

Magnetyzm

Bardzo dobra Uczeń wie: • jakie są niekonwencjonalne źródła energii Uczeń umie: • określić zwrot siły działającej na cząstkę naładowaną dodatnio lub ujemnie poruszającą się w polu magnetycznym • wyjaśnić zasadę działania silnika elektrycznego Uczeń potrafi : • podać przykłady wykorzystania energii: słońca, wiatru, wody i omówić ich znaczenie ekologiczne • wyjaśnić, co wpływa na wartość siły elektrodynamicznej • rozwiązywać złożone zadania z wykorzystaniem poznanych związków z prądu elektrycznego

Dobra Uczeń wie: • jak zwrot siły elektrodynamicznej zależy od kierunku prądu i zwrotu linii pola magnetycznego • że prąd przemienny to prąd, którego kierunek zmienia się okresowo Uczeń umie: • zbudować elektromagnes • określić wielkości opisujące prąd przemienny • opisać działanie silnika prądu stałego i mierników elektrycznych

Dostateczna Uczeń wie: • od czego zależy zwrot i wartość siły elektrodynamicznej • że w silnikach elektrycznych i miernikach wykorzystuje się oddziaływanie pola magnetycznego na przewodnik z prądem

Uczeń umie: • wykorzystać igłę magnetyczną do stwierdzenia istnienia pola magnetycznego • opisać działania elektromagnesu • określić bieguny magnetyczne przewodnika kołowego, zwojnicy • przedstawić graficznie i porównać pole magnetyczne zwojnicy i magnesu sztabkowego Uczeń potrafi : • wyznaczyć kierunek północny przy użyciu igły magnetycznej

Dopuszczająca

Uczeń wie: • że każdy magnes ma dwa bieguny, których nie można rozdzielić • że wokół Ziemi i magnesu trwałego istnieje pole magnetyczne • że wokół przewodnika z prądem istnieje pole magnetyczne • jak oddziałują ze sobą bieguny magnetyczne magnesów sztabkowych • że na przewodnik z prądem umieszczony w polu magnetycznym działa siła Uczeń umie: • przedstawić obraz pola magnetycznego wokół magnesów przez nakreślenie linii tego pola • wymienić przykłady zastosowania elektromagnesów • wymienić źródła pola magnetycznego • podać zwrot linii pola magnetycznego

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania przyjęty przez nauczyciela w klasie I, - samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych, uwzględnionych w programie przyjętym przez nauczyciela w klasie I, proponuje rozwiązania nietypowe, rozwiązuje zadania wykraczające poza program opracowany przez nauczyciela, - uzyskał tytuł laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim, uzyskał tytuł finalisty lub laureata ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, kwalifikując się do finałów na szczeblu krajowym lub posiada inne porównywalne sukcesy i osiągnięcia. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował wiadomości i umiejętności ujętych w podstawie programowej, - nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności, - posiada braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiające otrzymanie oceny pozytywnej.

Przedmiotowe zasady oceniania z fizyki KLASA III

Wymagania na ocenę

Ruch drgający i fale

Bardzo dobra Uczeń wie: • że ruch falowy związany jest z transportem energii • że ultradźwięki mają zastosowanie w medycynie , geologii i innych dziedzinach i potrafi podać przykłady Uczeń umie: • wyjaśnić zjawisko rezonansu • na czym polega zjawisko dy-frakcji oraz interferencji fal • określić, co to są infradźwięki Uczeń potrafi: • uzasadnić zmiany wysokości dźwięku zmianami częstości drgań źródła • wyjaśnić działanie faksu • wyjaśnić rolę sztucznych satelitów w przesyłaniu informacji • wskazać znaczenie internetu • stosować związki: F = 1/T, f = n/t oraz V = y f do rozwiązywania zadań

Dobra Uczeń wie: • że fala jest wynikiem zaburzenia ośrodka sprężystego • okres drgań wahadła zależy od jego długości, a nie zależy od amplitudy Uczeń umie: • omówić sposoby przeciwdziałania nadmiernemu hałasowi • wyjaśnić podstawowe mechanizmy powstawania fal akustycznych Uczeń potrafi: • stosować związek V = 1 f do rozwiązywania prostych problemów • wyjaśnić mechanizm rozchodzenia się dźwięków • omówić znaczenie fal elektromagnetycznych w przesyłaniu informacji • omówić funkcję urządzeń przetwarzających i odtwarzających dźwięk • obliczyć odległość przeszkody od źródła dźwięku wykorzystując zjawisko echa

Dostateczna Uczeń wie: • że widmo fal elektromagnetycznych to ciąg fal o różnych długościach Uczeń umie: • podać związek między długością, prędkością i okresem fali • podać zakresy częstotliwości fal akustycznych odbieranych przez człowieka • omówić podział fal elektromagnetycznych i ich właściwości • wymienić zastosowanie fal radiowych ,mikrofal, i podczerwieni • omówić jakie są zagrożenia zdrowia wynikające z przebywania w otoczeniu urządzeń wykorzystujących fale elektromagnetyczne. Uczeń potrafi: • wskazać źródła nadmiernego hałasu w otoczeniu • zademonstrować zjawisko rezonans

Dopuszczająca Uczeń wie: • że okres drgań to czas jednego drgania, częstotliwość to ilość drgań w ciągu 1s, a amplituda największe wychylenie • że są fale podłużne i poprzeczne • że hałas jest szkodliwy dla zdrowia. Uczeń umie: • podać przykłady ruchów drgających • wyjaśnić, co to jest echo i pogłos • wymienić zastosowania mikro-fal, podczerwieni i nadfioletu w życiu codziennym (lampa kwarcowa, mikrofalówka, pilot TV)

Fale elektromagnetyczne i optyka

Bardzo dobra Uczeń umie: • że soczewka skupiająca ma ogniska rzeczywiste, a soczewka rozpraszająca ma ogniska pozorne i potrafi wyjaśnić,co to znaczy • że właściwości soczewki zależą od gęstości optycznej materiału soczewki i otaczającego ją ośrodka przezroczystego • że na organizmy żywe może działać szkodliwie promieniowanie podczerwone i nadfioletowe Uczeń potrafi: • zaprojektować doświadczenie • wyjaśnić powstawanie półcienia • narysować i wyjaśnić bieg promienia przez kilka ośrodków o różnej gęstości optycznej

• wykreślić bieg wiązki światła białego w pryzmacie • skonstruować obraz pozorny otrzymywany za pomocą soczewki skupiającej i określić jego cechy • posługiwać się lornetką

Dobra Uczeń wie: • że największą prędkość ma światło w próżni (ok. 300 000 km/s) • że prędkość światła uwarunkowana jest gęstością optyczną ośrodka • że w widmie światła białego wstępuje także promieniowanie podczerwone i ultrafioletowe Uczeń umie: • obliczyć zdolność skupiającą soczewki • podać przykłady występowania zjawiska rozszczepienia światła, stosując prawo odbicia światła • wyjaśnić rozproszenie światła • wykreślić powstawanie obrazu za pomocą zwierciadła płaskiego • wykreślić bieg monochromatycznego promienia w pryzmacie • wymienić podstawowe wady oka i zna sposoby ich usuwania • wskazać fakty potwierdzające falowy charakter światła Uczeń potrafi : • omówić zasadę działania lupy oka, aparatu fotograficznego diaskopu, mikroskopu • wyjaśnić, dlaczego na granicy dwóch ośrodków światło może ulegać załamaniu • obliczyć p, x lub y ze wzoru: P = x/y

Dostateczna Uczeń wie: • że światło w różnych ośrodkach przezroczystych rozchodzi się z różnymi prędkościami • że zwierciadła wklęsłe skupiają a wypukłe rozpraszają światło • że światło przechodzące z ośrodka rzadszego do gęstszego załamuje się do normalnej, a przechodząc do ośrodka rzadszego od normalnej • że załamaniu światła białego towarzyszy rozszczepienie Uczeń umie: • podać przykłady prostoliniowe rozchodzenia się światła • wyjaśnić powstawanie cienia • sformułować prawo odbicia • przeprowadzić konstrukcję obrazu punktu w zwierciadle płaskim • określić: główną oś optyczną środek soczewki, ognisko, ogniskową

Uczeń potrafi : • za pomocą soczewki skupiającej otrzymywać obrazy rzeczywiste • konstruować graficznie obrazy rzeczywiste otrzymywane za pomocą soczewki skupiającej • wykonać pomiar ogniskowej soczewki • wyjaśnić, na czym polega zaćmienia Słońca i Księżyca • obliczyć zdolność skupiającą soczewki

Dopuszczająca

Uczeń wie: • że światło jest falą elektromagnetyczną • że światło rozchodzi się wzdłuż linii prostych • że światło rozchodzi się w próżni i w ośrodkach przezroczystych • że światło odbija się od po-wierzchni gładkich (zwierciadeł) i zmienia wtedy kierunek rozchodzenia się • że na powierzchni chropowatej światło ulega rozproszeniu • że w zwierciadle płaskim powstaje obraz pozorny, prosty, tej samej wielkości, co przedmiot • że na granicy dwóch ośrodków przezroczystych światło załamuje się • że światło białe jest złożeniem światła o różnych barwach Uczeń umie: • narysować bieg promieni przez soczewkę • podać przykłady źródeł światła • wskazać kąt padania, odbicia oraz kąt załamania światła • posługiwać się lupą

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiadł wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania przyjęty przez nauczyciela w klasie I, - samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych, uwzględnionych w programie przyjętym przez nauczyciela w klasie I, proponuje rozwiązania nietypowe, rozwiązuje zadania wykraczające poza program opracowany przez nauczyciela, - uzyskał tytuł laureata konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim, uzyskał tytuł finalisty lub laureata ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, kwalifikując się do finałów na szczeblu krajowym lub posiada inne porównywalne sukcesy i osiągnięcia. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował wiadomości i umiejętności ujętych w podstawie programowej,

- nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności, - posiada braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiające otrzymanie oceny pozytywnej.