Projekty typu kurs intensywny - kompendium

Warszawa 2011

Projekty typu kurs intensywny koordynowane przez polskie szkoły wyższe

w latach 2007/2008 - 2009/2010

– kompendium

5

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010

Publikacja sfinansowana z funduszy programu „Uczenie się przez całe życie”

Copyright by: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

Publikacja została zrealizowana przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autorów i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawar tość merytoryczną.

Przygotowanie opisów projektów: koordynatorzy projektów

Redakcja: Renata Smolarczyk

Korekta: Weronika Walasek

Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”ul. Mokotowska 4300-551 Warszawatel.: 022 46 31 000faks: 022 46 31 021www.frse.org.plwww.llp.org.plwww.erasmus.org.pl

Szanowni Państwo,

Umiędzynarodowienie kształcenia w szkołach wyższych, internacjonalizacja polskich uczel-ni – to wyrażenia, które często pojawiają się w opracowaniach, wystąpieniach, rapor tach dotyczących systemu szkolnictwa wyższego i jego modernizacji. Czy jednak wszyscy wie-my, co rzeczywiście znaczą? Specjaliści w tej dziedzinie tworzą różne definicje, prześcigają się w poszukiwaniu najsku-teczniejszych form i przejawów procesu umiędzynarodowienia kształcenia. Osoby zainte-resowane zagadnieniem internacjonalizacji studiów wyższych zachęcamy do lektury licz-nych publikacji poświęconych tej tematyce, m.in. opracowania „Internacjonalizacja studiów wyższych” pod redakcją Waldemara Mar tyniuka, które zostało wydane staraniem Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE)1. W niniejszej publikacji prezentujemy Państwu ciekawy i bardzo popularny wśród studentów sposób na umiędzynarodowienie programu kształcenia, jakim jest zaplanowanie i przepro-wadzenie w jego ramach cyklu intensywnych zajęć dydaktycznych. Zajęcia te przygotowy-wane są przez specjalistów w konkretnej dziedzinie akademickiej, często przy współudziale profesjonalistów spoza uczelni. Specyficzną cechą kursu intensywnego jest udział w nim międzynarodowej grupy studentów i prowadzenie zajęć przez również międzynarodowy ze-spół dydaktyków i profesjonalistów.Jeżeli są Państwo specjalistami lub nauczycielami akademickimi zainteresowanymi opraco-waniem, przygotowaniem i przeprowadzeniem wyjątkowego cyklu intensywnych zajęć we współpracy z przedstawicielami uczelni z krajów uczestniczących w programie Erasmus, to zachęcamy Państwa do zapoznania się z możliwościami oferowanymi przez projekty typu kurs intensywny. W niniejszej broszurze znajdą Państwo opisy projektów prowadzonych przez grupy europej-skich szkół wyższych w programie Erasmus w latach 2007/2008 - 2009/2010, które zostały zakończone w roku 2010. Zamknięcie okresu finansowania pozwala na podsumowanie pro-jektów, przedstawienie osiągniętych rezultatów i korzyści, jakie przyniosły uczestniczącym w nich studentom oraz wydziałom i instytutom szkół wyższych.

Zapraszamy do lektury!

Beata Skibińska

Zastępca Dyrektora programu „Uczenie się przez całe życie” ds. programu Erasmus

1 Internacjonalizacja studiów wyższych, red. Waldemar Mar tyniuk, FRSE, Warszawa 2011.

6 7


6

Charakterystyka projektu typu kurs intensywny (IP – Intensive Programme)Projekt typu kurs intensywny jest przygotowany przez co najmniej trzy uczelnie z krajów uczestniczących w programie, z których co najmniej jedna jest zlokalizowana w UE.

Kurs intensywny trwa minimum 10 następujących po sobie dni, podczas których odbywają się zajęcia dydaktyczne związane z tematyką kursu (co najmniej 6 godzin zajęć dydaktycz-nych każdego dnia). Kurs może trwać do 6 tygodni. W przedsięwzięciu bierze udział od 10 do 60 studentów i maksymalnie 20 nauczycieli akademickich z uczelni uczestniczących w projekcie.

Tematyka kursu intensywnego z definicji wykracza poza zakres zajęć standardowo oferowa-nych w danej dziedzinie w szkołach wyższych, które w nim uczestniczą.

Udział w kursie stwarza studentom i wykładowcom możliwość poznania nowatorskich tre-ści, metod pracy, uczenia się i nauczania, doskonalenia umiejętności oraz poznania nowych źródeł informacji.

Kurs intensywny jest działaniem jednorazowym lub organizowanym cyklicznie – każdo-razowo dla innej grupy studentów i dofinansowanym maksymalnie przez trzy kolejne lata. Jedna z uczelni biorących udział w projekcie pełni rolę koordynatora i w imieniu wszystkich par tnerów składa wniosek o dofinansowanie do Narodowej Agencji w swo-im kraju. Wniosek jest oceniany formalnie przez Narodową Agencję oraz merytorycznie przez niezależnych eksper tów. Projekty, które otrzymują dofinansowanie, są realizowa-ne zgodnie z zasadami określonymi w umowie finansowej podpisywanej przez Narodo-wą Agencję z uczelnią koordynującą.

Uczelnia-Koordynator projektu• kieruje pracami projektu zgodnie z opracowanym planem działania i w ścisłej współpracy

ze wszystkimi par tnerskimi szkołami wyższymi;• zarządza finansami projektu zgodnie z warunkami podpisanej z NA umowy finansowej

oraz zasadami sprawiedliwego i równego traktowania wszystkich uczelni par tnerskich;• sporządza merytoryczne i finansowe informacje oraz rapor ty przewidziane w umowie

finansowej tj. rozlicza się z NA z wykorzystania otrzymanych funduszy w imieniu całego konsorcjum.

Kurs intensywny programu Erasmus to cykl zajęć dydaktycznych dla studentów opracowany przez nauczycieli akademickich z uczelni uczestniczących w programie, które posiadają Kartę Uczelni Erasmusa.

8 9


Fundusze przyznane z programu Erasmus są przeznaczone na współfinansowanie wydatków wynikających z realizacji kursu intensywnego – w podziale na trzy kategorie budżetowe:• organizacja kursu intensywnego – koszty związane z przygotowaniem i przeprowadze-

niem kursu;• podróż uczestniczących w kursie studentów i nauczycieli akademickich z uprawnionych

uczelni uczestniczących w projekcie, w przypadku gdy miejscowość, w której odbywa się kurs, nie jest miejscem siedziby ich uczelni macierzystej;

• utrzymanie (zakwaterowanie, wyżywienie) uczestniczących w kursie studentów i na-uczycieli akademickich z uprawnionych uczelni uczestniczących w projekcie, w przy-padku gdy miejscowość, w której odbywa się kurs, nie jest miejscem siedziby ich uczelni macierzystej.

Kursy intensywne trwają średnio dwa tygodnie i są często organizowane jako szkoła letnia lub zimowa w okresie między 1 września roku, w którym złożono wniosek a 31 sierpnia kolejnego roku. Zajęcia są prowadzone w uczelni koordynującej lub w uczelni par tnerskiej, ale uczelnia koordynująca pozostaje odpowiedzialna za realizację projektu, prawidłowe wy-korzystanie funduszy i składanie rapor tów do Narodowej Agencji.

Charakterystyka projektu typu kurs in tensywny ( IP – Intensive Programme )

Projekty typu kurs intensywny Erasmusa

koordynowane przez polskie szkoły wyższe

w latach 2007/2008 - 2009/2010

10 11

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Understanding EU Enlargement – Europeanization and the EU EnlargementZrozumieć rozszerzenie Unii Europejskiej – europeizacja i przyszłe rozszerzenie UE

I. Informacje ogólne o projekcie

Understanding EU Enlargement – Europeanization and the EU Enlargement

Zrozumieć rozszerzenie Unii Europejskiej – europeizacja i przyszłe rozszerzenie UE

Numery projektu ERA_IP_2_2008/4/2008; ERA_IP_4_2009/4/2008_2

Dziedziny akademickie316 – Stosunki międzynarodowe, europeistyka, studia regionalne313 – Nauki polityczne oraz nauka o prawach i obowiązkach obywatela220 – Nauki humanistyczne (programy ogólne)

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektUniwersytet Jagielloński, PL KRAKOW01Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych, Instytut Europeistykiul. Jodłowa 13, 30-252 Krakówtel.: 12 664 74 11, faks: 12 429 70 52www.europeistyka.uj.edu.ple-mail: [email protected]

Koordynator projektu prof. dr hab. Zdzisław Mach

Osoby kontaktowe ds. projektu Mar ta Bucewka, Natasza Styczyńska

Nazwy uczelni partnerskich1. Rheinisch Westfälische Technische Hochschule Aachen, D AACHEN012. Közēp Európai Egyetem, HU BUDAPES47 (2008/2009)3. Universiteit Maastricht, NL MAASTRI014. The University of Por tsmouth, UK PORTSMO01

Cele projektuKurs intensywny Zrozumieć rozszerzenie UE – europeizacja i przyszłe rozszerzenie UE sta-nowił integralną część rocznego programu magisterskiego IMPREST (60/90 ECTS), pro-wadzącego do uzyskania podwójnego dyplomu magistra w zakresie studiów europejskich. Program ten był prowadzony przez geograficznie zróżnicowane konsorcjum europejskich uniwersytetów (z Krakowa, Aachen, Por tsmouth oraz Maastricht). Celem kursu było stworzenie platformy do spotkań i wymiany informacji, planowania współ-pracy i rozwijania metod dydaktycznych. Miał to być rdzeń programu magisterskiego, który służyłby wzmocnieniu poczucia uczestnictwa we wspólnocie akademickiej wśród wszyst-kich studentów i pracowników uczestniczących w przedsięwzięciu.Kurs umożliwiał studentom i nauczycielom akademickim wspólną pracę w wielonarodo-wych grupach oraz spojrzenie z nowej perspektywy na rozszerzenie Unii Europejskiej. Dał studentom możliwość ćwiczenia umiejętności negocjacyjnych w grach symulacyjnych, a także umożliwiał upowszechnianie zaawansowanego sposobu uczenia się opar tego na rozwiązywaniu problemów i zorientowanego na aktywizację studenta. Dwutygodniowy kurs intensywny odbywał się każdego roku w drugim semestrze kształcenia i uczestniczyli w nim studenci programu oraz znaczna liczba wykładowców z uczelni par tner-skich. Udział w kursie stworzył studentom możliwość uzyskania czterech punktów ECTS.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoKraków, 31.01-14.02.2009 (2008/09) i 11-24.04.2010 (2009/10)

Czas trwania projektu (w tym rok rozpoczęcia) 2 lata (2008/09)

Dofinansowanie projektu z budżetu programu „Uczenie się przez całe życie”36 192 EUR

Dofinansowanie projektu przez uczelnie ze środków własnych lub innych źródeł 14 600 EUR

II. Przygotowanie programu/zajęć kursu intensywnego

a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie

b) rozmowy, ustalenia za pośrednictwem internetu (np. telekonferencje, komunikatory internetowe, inne): tak nie

c) ustalenia za pośrednictwem poczty elektronicznej: tak nie

12 13


III. Realizacja kursu intensywnego

a) program dydaktyczny: Uczestnicy kursu intensywnego poznali historyczne, socjologiczne, politologiczne i antro-pologiczne perspektywy analizy tożsamości europejskiej, pogłębili swoją wiedzę na temat rozszerzenia UE i wyzwań, z jakimi wiąże się ten proces, a także z perspektywami dalszego rozszerzenia UE o Bałkany Zachodnie i Turcję (metody porównawcze, case studies, gry sy-mulacyjne, wykłady eksperckie). Przedstawione zostały najnowsze badania na temat procesów demokratyzacji i europeizacji, a także polityki sąsiedztwa. Omówiono praktyczne aspekty procesu rozszerzenia, dotychcza-sowe sukcesy i wyzwania, jakie związane są z tym procesem. Zaproszono również eksper ta zajmującego się dalszym rozszerzenie UE z Fundacji demosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej, a także eurodeputowaną, by umożliwić studentom poznanie zasad funkcjo-nowania Parlamentu Europejskiego. Omówiono ekonomiczne aspekty rozszerzenia UE oraz przedstawiono perspektywę międzynarodową związaną z Par tnerstwem Wschodnim, a także planowanym (przez Traktat Lizboński) działaniem europejskiej służby dyplomatycznej.

b) program adaptacyjno-kulturalny: Studenci i nauczyciele akademiccy zwiedzili Kraków, poznali jego tkankę miejską poprzez projekty grupowe, a ponadto odbyli wizyty w instytucjach działających w zakresie między-narodowym. Uczestnicy kursu wzięli udział w grze miejskiej, podczas której poznawali Kra-ków, jego zabytki i historię, a także mieli możliwość pracy w grupach i wstępnego przygoto-wania do pracy nad projektami. Szczególną uwagę poświęcono wielokulturowej przeszłości i obecnym aspiracjom miasta, a także przeszłości niepodległego kraju i dziedzictwu post-komunistycznemu. Studenci odwiedzili Międzynarodowe Centrum Kultury, Galicja Jewish Museum, Kopiec Kościuszki i Muzeum Czynu Niepodległościowego, a także Kopalnię Soli w Wieliczce i Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Koordynatorzy dołożyli wszelkich starań, aby program kulturalny stanowił szersze tło dla problemów omawianych podczas zajęć dydaktycznych.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):Studenci poznali wyzwania i problemy procesu rozszerzenia UE w wymiarze społecznym, politycznym, kulturowym i ekonomicznym.Uczestnictwo w kursie intensywnym podniosło stopień mobilności uczestników, umożli-wiając im nawiązanie międzynarodowych kontaktów i sprawdzenie swoich kompetencji w zakresie komunikacji interpersonalnej, a także pracy w środowisku wielokulturowym. Dzięki pracy grupowej i udziałowi w symulacji obrad w Radzie UE uczestnicy nabyli umie-jętności w zakresie prowadzenia negocjacji i współpracy z innymi w realizacji projektów. Uczestnicy poznali zasady prowadzenia obrad w Radzie UE, a także pogłębili znajomość teorii i metod niezbędnych do prowadzenia krytycznych studiów nad integracją europejską.

Zapoznali się również z najnowszym stanem wiedzy o problemach współczesnej Europy, z uwzględnieniem obecnie testowanych teorii integracji i teorii procesów demokratyzacji w UE, co wzmocniło ich szansę na włączenie się w projekty badawcze prowadzone obecnie przez szereg uczelni europejskich. Studenci podnieśli swoje kompetencje dotyczące zbierania danych, przygotowywania pre-zentacji multimedialnych i przedstawiania wyników pracy przed publicznością w języku angielskim.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:• sprawdzenie przygotowania merytorycznego uczestników do dyskusji podczas

seminariów;• ocena projektów grupowych i ich prezentacji przez zespół nauczycieli.

e) zastosowane metody oceny kursu intensywnego przez studentów: ankieta inne

f) liczba uczestniczących w kursie intensywnym studentów i nauczycieli akademickich: 44 studentów i 23 nauczycieli

g) liczba punktów ECTS, jaką otrzymali studenci za udział w kursie: 4

IV. Wyniki realizacji projektu

Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)W wyniku realizacji projektu powstały cztery prezentacje multimedialne dotyczące europeizacji i jej efektów w różnych dzielnicach Krakowa (Nowa Huta, Kazimierz, Stare Miasto i Podgórze). Każda z tych dzielnic ma inną historię i inną strukturę społeczną, dlatego efekty pracy były od siebie bardzo różne.W ramach projektu powstał również sylabus i zestaw lektur, stanowiący podstawę i punkt wyjścia dla kolejnych kursów intensywnych bądź szkół letnich, ale także do nowych kursów. Kolejnym produktem jest strona internetowa www.imprest-ip.pl oraz zebrane na niej materiały. Strona i grupa na por talu społecznościowym Facebook umożliwiają innym zainteresowanym osobom zaznajomienie się z tematyką kursu, a także ideą programu IMPREST i co najważniejsze – są platformą komunikacji dla uczestników kursu po jego zakończeniu.

Understanding EU Enlargement – Europeanization and the EU EnlargementZrozumieć rozszerzenie Unii Europejskiej – europeizacja i przyszłe rozszerzenie UE

15

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Understanding EU Enlargement – Europeanization and the EU EnlargementZrozumieć rozszerzenie Unii Europejskiej – europeizacja i przyszłe rozszerzenie UE


PoReMuSS – Planning of the Regional Municipal Solid Waste Systems

Planowanie regionalnych systemów gospodarki stałymi odpadami komunalnymi

Numery projektu ERA_IP_1_2007; ERA_IP_3_2008/5/2007_2; ERA_IP_6_2009/5/2007_3

Dziedziny akademickie4433 – Ochrona środowiska, ekologia582 – Budownictwo i budownictwo lądowe5813 – Urbanistyka

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektPolitechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, PL KRAKOW03Wydział Inżynierii Środowiska, Instytut Inżynierii Cieplnej i Ochrony Powietrzaul. Warszawska 24, 31-155 Krakówtel. 12 628 28 96, faks: 12 628 20 48www.wis.pk.edu.pl/s-4/e-mail: [email protected]

Koordynator projektu dr inż. Tomasz Stypka

Nazwy uczelni partnerskich1. Kauno technologijos universitetas, LT KAUNAS02 2. Kungliga Tekniska Högskolan, S STOCKHO04

Cele projektuKurs intensywny zatytułowany Planowanie regionalnych systemów gospodarki stałymi od-padami komunalnymi był modułem kształcenia w dziedzinie nowoczesnych metod rozwią-zywania problemów gospodarki stałymi odpadami komunalnymi. Studenci poznali wielody-scyplinarne podejście do zagadnienia i sposoby rozwiązywania trudności uwzględniające techniczne, gospodarcze i społeczne aspekty gospodarki stałymi odpadami komunalnymi.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekciePocząwszy od roku 2009/2010 na kierunku europeistyka w Uniwersytecie Jagiellońskim wprowadzono innowacyjną metodę nauczania PBL (ang. Problem Based Learning).Treści kształcenia uzgodnione przez międzynarodowy zespół (w ramach konsorcjum) zo-stały włączone do regularnego programu nauczania na poziomie studiów licencjackich i magisterskich.

V. Upowszechnianie wyników projektu

Sposoby upowszechniania wyników projektu• strona internetowa: www.imprest-ip.pl; • grupa na por talu Facebook (IP IMPREST 2010).

14

16 17


Podczas kursu prezentowane były również komputerowe programy wspierające podejmo-wanie decyzji.Cele kursu obejmowały: • zapoznanie studentów z wielodyscyplinarnym podejściem do problemów gospodarki

stałymi odpadami komunalnymi; • zdobycie przez studentów umiejętności pracy na odległość w międzynarodowych ze-

społach;• doskonalenie umiejętności komunikowania się w języku angielskim, w tym posługiwa-

nia się profesjonalnym słownictwem technicznym;• promowanie zrozumienia i par tnerstwa między osobami różnych narodowości. Moduł składał się z dwóch odrębnych części. W pierwszej studenci, pozostając w macie-rzystej uczelni i wykorzystując podaną literaturę, realizowali w grupach (po jednej osobie z każdej z trzech uczelni w każdym zespole) wspólne projekty pod okiem nauczycieli i za pośrednictwem internetu. Podczas drugiej części modułu studenci i wykładowcy spotykali się w jednej z uczelni i uczestniczyli w wykładach o zaawansowanym charakterze, semina-riach i zajęciach w terenie. Na zakończenie zajęć studenci przedstawiali swoje projekty, a prezentacje te stanowiły główny element oceny ich pracy.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoKraków, 11-25.05.2008Litwa, Kowno, 3-17.05.2009Szwecja, Sztokholm, 17-28.05.2010









a) program dydaktyczny: Program obejmował wykłady i prezentacje z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi oraz wizyty studyjne w branżowych przedsiębiorstwach.

b) program adaptacyjno-kulturalny: Spotkania integracyjne, wycieczki kulturoznawcze i turystyczne po Krakowie, Kownie, Sztokholmie, Uppsali i ich okolicach (m. in. Zakopane, Wieliczka, Państwowe Muzeum Au-schwitz-Birkenau, Wilno).

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):

• znajomość technik unieszkodliwiania odpadów;• znajomość narzędzi do oceny systemów gospodarki odpadami;• podniesienie umiejętności prezentacji prac.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Rapor ty grup studentów oceniali zarówno prowadzący, jak i inne grupy studentów. Stu-denci prezentowali swoje prace pozostałym członkom grupy i prowadzącym, a uwagi do rapor tów i prezentacji były przedstawione ustnie przez oceniających tuż po prezentacji i po merytorycznej dyskusji. Prezentacje stanowiły często wprowadzenie do dalszych dyskusji o analizowanym problemie. W zależności od oceny rapor ty były lub nie poprawiane przed ostatnim ich złożeniem i umieszczeniem w internecie. Na podstawie rapor tów i ogólnej po-stawy studentów opiekun z macierzystej uczelni wystawiał studentom ostateczne oceny za udział w kursie. W ocenie uwzględniano zarówno merytoryczną treść rapor tów, jak i znane wykładowcy ograniczenia wynikające z dotychczasowej ścieżki kształcenia, wykształcenia studenta, profilu uczelni itp.




PoReMuSS – Planning of the Regional Municipal Solid Waste SystemsPlanowanie regionalnych systemów gospodarki stałymi odpadami komunalnymi

18 19



Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)Sprawozdania studentów przygotowane w międzynarodowych grupach.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieKurs stanowi jeden z obieralnych modułów oferowanych przez Wydział Inżynierii Środowi-ska PK dla wszystkich studentów na trzecim roku studiów.


Sposoby upowszechniania wyników projektu• publikacja prasowa: Edukacja na międzynarodową skalę, magazyn Politechniki Krakow-

skiej „Nasza Politechnika” nr 4/2009, s.33-34 (http://riad.usk.pk.edu.pl/~naszapol/np76/NP_04-09.pdf);• strona internetowa: www.wis.pk.edu.pl/s-43/informacje_dla_studentow (strona jest

aktywna w semestrze, w którym realizowany jest kurs intensywny – w tym wypadku semestr letni. Po zakończeniu semestru, od nowego roku akademickiego strona przestaje być aktywna z uwagi na inne projekty, które potrzebują dostępu do strony, a materiały ze strony związane z kursem intensywnym przechowywane są w archiwum na CD);

• spotkania studentów z przedstawicielami firm i jednostek administracyjnych zajmujących się gospodarką odpadami.

PoReMuSS – Planning of the Regional Municipal Solid Waste SystemsPlanowanie regionalnych systemów gospodarki stałymi odpadami komunalnymi


Student Partnership for Reduction of Wastewater Treatment Contribution to Global Warming

Par tnerstwo studentów na rzecz ograniczenia wpływu oczyszczania ścieków na globalne ocieplenie


Dziedziny akademickie52 – Inżynieria i technika 582 – Budownictwo i budownictwo lądowe 4433 – Ochrona środowiska, ekologia

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektPolitechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, PL KRAKOW03Wydział Inżynierii Środowiska, Instytut Zaopatrzenia w Wodę i Ochrony Środowiskaul. Warszawska 24, 31-155 Krakówtel./faks: 12 628 20 42 http://vistula.wis.pk.edu.pl/e-mail: [email protected]

Koordynator projektu dr inż. Jerzy Mikosz

Nazwy uczelni partnerskich1. Università degli Studi di Cagliari, I CAGLIAR012. Kungliga Tekniska Högskolan, S STOCKHO04

Cele projektuZagadnienie emisji gazów cieplarnianych, która ma miejsce podczas oczyszczania ścieków, nie jest wystarczająco uwzględnione w praktyce projektowania i eksploatacji oczyszczalni ścieków. Celem projektu było opracowanie przez trzy uczelnie programu nauczania po-święconego temu problemowi oraz przeprowadzenie kursu intensywnego, który w sposób całościowy i zintegrowany ujmował zagadnienie wpływu procesów oczyszczania ścieków

20 21


miejskich, a szczególnie emisji gazów cieplarnianych, na proces globalnych zmian klima-tycznych. Innowacyjny charakter kursu polegał na przedstawieniu współzależności pomię-dzy oczyszczalnią ścieków jako obiektem technicznym funkcjonującym w skali lokalnej i środowiskiem naturalnym w skali globalnej. Podstawowym celem kursu było przekazanie uczestnikom zintegrowanej i wielodyscypli-narnej wiedzy oraz praktycznych umiejętności, które mogą zostać wykorzystane w takim projektowaniu, zarządzaniu i ocenie pracy nowoczesnych oczyszczalni ścieków, które ogra-niczy ich negatywny wpływ na środowisko i zmiany klimatyczne. Kurs był przeznaczony dla studentów z kierunków: inżynieria lądowa, inżynieria środowiska lub dyscyplin pokrewnych, o specjalności oczyszczanie ścieków.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoKraków, 2-13.06.2008Włochy, Cagliari, 8-20.06.2009Szwecja, Sztokholm, 7-19.06.2010



Dofinansowanie projektu przez uczelnie ze środków własnych lub innych źródeł 1662 EUR


a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Cagliari, styczeń 2008 roku; weryfikacja wstępnych założeń i opracowanie szczegóło-

wego programu kursu intensywnego z podziałem na rodzaje zajęć i stosowane metody nauczania, spotkania z wykładowcami z Università degli Studi di Cagliari, uzgodnienia organizacyjne odnośnie realizacji kursu intensywnego w Krakowie;

• Sztokholm, luty 2009 roku; analiza efektów kursu zrealizowanego w roku 2008, weryfi-kacja założeń i opracowanie szczegółowego programu kursu intensywnego na rok 2009 z podziałem na rodzaje zajęć i stosowane metody nauczania, spotkania z wykładowca-mi z Kungliga Tekniska Högskolan, uzgodnienia organizacyjne odnośnie realizacji kursu intensywnego w Cagliari.

Student Partnership for Reduction of Wastewater Treatment Contribution to Global WarmingPar tnerstwo studentów na rzecz ograniczenia wpływu oczyszczania ścieków na globalne ocieplenie




a) program dydaktyczny: Program kursu obejmował następujący zakres tematyczny, z ukierunkowaniem na możliwo-ści ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z różnych procesów związanych z oczyszcza-niem ścieków i przeróbką osadów ściekowych do atmosfery:• globalne zmiany klimatu w kontekście fizyki i chemii atmosfery oraz uwarunkowań

prawnych;• procesy oczyszczania ścieków obejmujące zagadnienia prawne, zaawansowane metody

oczyszczania ścieków i przeróbki osadów, wytyczne projektowe, najnowsze procesy i technologie oraz identyfikację emisji zanieczyszczeń do atmosfery;

• współzależności pomiędzy oczyszczalnią ścieków a środowiskiem, wraz z bilansem masy i energii, analizą emisji gazów oraz potencjałem dla odzysku energii i materiałów;

• systemy monitoringu, automatyzacji i sterowania w oczyszczalni ścieków w celu opty-malizacji jej funkcjonowania i ograniczenia wpływu na środowisko;

• zintegrowane sterowanie eksploatacją miejskiej oczyszczalni ścieków, w tym zrówno-ważone zarządzanie oczyszczalnią ścieków i zastosowanie symulacji komputerowej do optymalizacji technologicznej;

• trzy wizyty studyjne (oczyszczalnia ścieków, stacja badawcza, spalarnia).Ponadto przedstawione zostały tematy interdyscyplinarne, w których powyższe zagadnienia omawiane były w sposób łączny z uwypukleniem współzależności pomiędzy obiektem tech-nicznym oczyszczalni ścieków i środowiskiem.Podczas kursu wykorzystane zostały różnorodne metody nauczania i uczenia się, w tym techniki wzajemnego uczenia się uczestników, uzupełnione przez wykłady międzynarodowe-go zespołu nauczycieli akademickich i eksper tów, ćwiczenia z praktycznego projektowania i oceny, wizyty, pracę w grupie, dyskusje i prezentacje.

b) program adaptacyjno-kulturalny: • spotkania integracyjne;• rejs po Wiśle, zwiedzanie Krakowa, Kopalni Soli w Wieliczce, Państwowego Muzeum

Auschwitz-Birkenau;• zwiedzanie archeologicznych ruin rzymskich w miejscowości Nora i okolic Cagliari;• rejs promem na trasie: Sztokholm – Mariehamn, połączony z wykładami.

22 23


c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):Uczestnicy kursu zdobyli lub poszerzyli wiedzę i umiejętności związane z projektowaniem, zarządzaniem, oceną i eksploatacją nowoczesnych oczyszczalni ścieków z punktu widzenia minimalizacji wpływu procesu oczyszczania ścieków na zmiany klimatyczne. W szczegól-ności studenci uzyskali: • umiejętność identyfikacji, oceny i analizy rodzaju i wielkości emisji gazów cieplarnia-

nych z procesów oczyszczania ścieków i przeróbki osadów; • umiejętności i kompetencje w zakresie stosowania symulacji komputerowej do opty-

malizacji procesów i układów technologicznych oczyszczania ścieków; • wiedzę w zakresie doboru i stosowania technologii alternatywnych do tradycyjnie sto-

sowanych sposobów oczyszczania ścieków i przeróbki osadów, prowadzących do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do środowiska;

• wiedzę i umiejętności odnośnie możliwości odzysku energii i materiałów ze ścieków i osadu czynnego, a tym samym ograniczenia emisji zanieczyszczeń do środowiska.

Ponadto studenci zdobyli lub pogłębili umiejętności pracy w grupie międzynarodowej, efek-tywnego komunikowania się z innymi członkami grupy w języku obcym oraz publicznej prezentacji wyników swojej pracy.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Ocena efektów kształcenia podczas kursu intensywnego opierała się na:• ćwiczeniach wykonywanych indywidualnie przez studentów (obliczeniowe, projektowe,

komputerowe);• ćwiczeniach grupowych (rozwiązywanie zadanego problemu, praca w grupach 3- lub

4-osobowych o składzie międzynarodowym) obejmujących: • przygotowanie zbiorczego rapor tu na wyznaczony temat (wspólna redakcja

rapor tu); • przygotowanie i przedstawienie prezentacji na wyznaczony temat (każdy uczestnik

bierze aktywny udział w prezentacji);• teście końcowym (obligatoryjny dla każdego uczestnika kursu).

e) zastosowane metody oceny kursu intensywnego przez studentów: ankieta inne: indywidualne rozmowy ze studentami



Student Partnership for Reduction of Wastewater Treatment Contribution to Global WarmingPar tnerstwo studentów na rzecz ograniczenia wpływu oczyszczania ścieków na globalne ocieplenie


Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)• program nauczania typu kurs intensywny: Reduction of Wastewater Treatment

Contribution to Global Warming; • strona www projektu w języku angielskim, założona na serwerze Politechniki Krakowskiej,

na której umieszczono szczegółowe informacje dotyczące tematyki kursu intensywnego, zagadnień organizacyjnych oraz materiały dydaktyczne

(http://www.wastewater.pl/erasmus);• materiały dydaktyczne opracowane przez poszczególnych wykładowców specjalnie

dla potrzeb kursu intensywnego (prezentacje w języku angielskim dostępne na stronie www);

• prezentacje w programie PowerPoint przygotowane przez studentów w celu przedstawienia wyników pracy grupowej nad tematem przydzielonym przez wykładowców przed rozpoczęciem kursu intensywnego;

• rapor ty opracowane przez studentów podczas ćwiczenia grupowego.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieW Politechnice Krakowskiej moduł w całości został wprowadzony do programu kształce-nia na kierunku inżynieria środowiska (studia stacjonarne) dla studentów trzeciego roku I stopnia oraz pierwszego i drugiego roku II stopnia w semestrze letnim w roku akademickim 2009/2010.


Sposoby upowszechniania wyników projektu• strona internetowa: http://www.wastewater.pl/erasmus

24 25

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 International Entrepreneurship in the Baltic Sea RegionPrzedsiębiorczość międzynarodowa w regionie Morza Bałtyckiego


International Entrepreneurship in the Baltic Sea Region

Przedsiębiorczość międzynarodowa w regionie Morza Bałtyckiego

Numery projektu ERA_IP_3_2007

Dziedziny akademickie340 – Ekonomia i zarządzanie (programy ogólne)342 – Marketing i zarządzanie sprzedażą316 – Stosunki międzynarodowe, europeistyka, studia regionalne

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektUniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, PL KRAKOW04Biuro Programów Zagranicznych, ul. Rakowicka 27, 31-510 Krakówtel.: 12 293 54 56, faks: 12 293 50 97www.uek.krakow.ple-mail: [email protected]

Koordynatorzy projektu Joanna Pauk, Agnieszka Stolarska

Nazwy uczelni partnerskich1. Vilniaus Gedimino technikos universitetas, LT VILNIUS022. Rīgas Starptautiskā ekonomikas un biznesa administrācijas augstskola, LV RIGA293. HAAGA-HELIA ammattikorkeakoulu, SF HELSINK404. University of Essex, UK COLCHES01

Cele projektuCelem niniejszego projektu było między innymi umożliwienie studentom poszerzenia wiedzy na temat charakterystyki rynków krajów regionu Morza Bałtyckiego – Polski, Litwy, Łotwy i Finlandii oraz ich kulturowego zróżnicowania. Udział przedstawiciela University of Essex

wzbogacił projekt w informacje dotyczące doświadczeń Wielkiej Brytanii na polu współpracy gospodarczej z krajami Morza Bałtyckiego. Oprócz wiedzy teoretycznej dotyczącej między innymi zakładania i funkcjonowania firm w środowisku międzynarodowym, przedsiębiorczości czy marketingu międzynarodowego, studenci podnosili swoje kompetencje związane z pracą w międzynarodowym środowisku. Element zróżnicowania kulturowego i specyfiki pracy w wielokulturowym środowisku stanowił także bardzo ważny element kursu intensywnego.Założeniem projektu było także stworzenie specjalistycznego modułu dotyczącego przedsiębiorczości w rejonie Morza Bałtyckiego, który mógłby zostać włączony w regularny program studiów w uczelniach par tnerskich.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoKraków, 29.06.2008 - 12.07.2008

Czas trwania projektu (w tym rok rozpoczęcia) 1 rok (2007/08)


Dofinansowanie projektu przez uczelnie ze środków własnych lub innych źródeł 3164,97 EUR






a) program dydaktyczny: Program kursu obejmował zajęcia w formie wykładów lub ćwiczeń o tematyce: Entrepre-neurship and competing on the global market, Internationalisation of SME, Economic de-

26 27

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 International Entrepreneurship in the Baltic Sea RegionPrzedsiębiorczość międzynarodowa w regionie Morza Bałtyckiego

velopment and international cooperation in the Baltic Sea region, International marketing and branding, Service management in emerging markets, Stereotypes and value systems, programming of the mind, Corporate cultures and cultural differences in business, Interna-tional team building.

b) program adaptacyjno-kulturalny: • wycieczki turystyczno-krajoznawcze (Kraków, Kraków – Nowa Huta, Państwowe Mu-

zeum Auschwitz-Birkenau, Kopalnia Soli w Wieliczce, spływ Dunajcem, Ojców);• przygotowanie kalendarza wydarzeń kulturalnych odbywających się w Krakowie w cza-

sie trwania kursu; • Baltic Feast – wieczór, podczas którego uczestnicy mieli możliwość zapoznania się

z potrawami narodowymi krajów uczestniczących w projekcie;• Baltic Cinema – pokazy filmów Włoski dla początkujących i Historie kuchenne.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):• umiejętność pracy w zespole międzynarodowym;• doskonalenie umiejętności strategicznego rozwiązywania problemów;• doskonalenie umiejętności rozwiązywania konfliktów wynikających z pracy w zespole

międzynarodowym;• poszerzenie wiedzy na temat m. in. rozwoju ekonomicznego oraz współpracy mię-

dzynarodowej w krajach basenu Morza Bałtyckiego, zagadnień z zakresu marketingu, zarządzania, a także stereotypów, różnic w systemach war tości i różnic kulturowych mających znaczenie w świecie biznesu;

• wzrost wiedzy na temat uczestniczących w projekcie krajów.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Prezentacje studentów były oceniane na podstawie przygotowanych, wspólnie przez uczel-nie, kryteriów oceny uwzględniających między innymi: • powiązania pracy końcowej studentów z teoretycznymi podstawami (studenci zdobyli

wiedzę teoretyczną potrzebną do przygotowania prezentacji końcowych w pierwszym tygodniu projektu);

• kontekst międzynarodowy;• myślenie strategiczne.

e) zastosowane metody oceny kursu intensywnego przez studentów: ankieta inne: feedback session – spotkanie podsumowujące dwa tygodnie

projektu. Studenci zostali poproszeni o komentarze dotyczące, między innymi, pozytywnych aspektów projektu oraz wiedzy zdo-bytej podczas pracy w międzynarodowych grupach.




Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)W wyniku realizacji projektu powstały:• materiały dydaktyczne, opisy przedmiotów, prezentacje studentów, film z końcowych

prezentacji studentów, fotografie (nośnik CD);• konspekt dla uczelni uczestniczących w projekcie, zawierający materiały dydaktyczne,

prezentacje studentów, rapor ty studentów i opisy kursów.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekciePlanowano wprowadzenie kursu intensywnego do programu studiów prowadzonych w Ka-tedrze Przedsiębiorczości i Innowacji UEK jako jednego z przedmiotów do wyboru dla stu-dentów.


Sposoby upowszechniania wyników projektu• strona internetowa: http://bpz.ae.krakow.pl/intensive_programme.html• platforma e-learning Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie: http://cel.uek.krakow.pl/moodle

28 29

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 The European Dimension of International EntrepreneurshipEuropejski wymiar przedsiębiorczości międzynarodowej


The European Dimension of International Entrepreneurship

Europejski wymiar przedsiębiorczości międzynarodowej

Numery projektu ERA_IP_8_2009/5/2009

Dziedziny akademickie314 – Ekonomia312 – Socjologia i kulturoznawstwo85 – Ochrona środowiska

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektUniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, PL KRAKOW04Biuro Programów Zagranicznych, ul. Rakowicka 27, 31-510 Krakówtel.: 12 293 52 86, faks: 12 293 50 97www.uek.krakow.ple-mail: [email protected]

Koordynator projektu Magdalena Krasowska

Nazwy uczelni partnerskich1. Fachhochschule Frankfur t am Main, D FRANKFU042. Hochschule Heilbronn, D HEILBRO013. Universitatea „Petru Maior” din Targu Mures, RO TARGU03

Cele projektuZałożeniem niniejszego projektu było przekazanie studentom wiedzy na temat warunków zakładania firm na czterech różnych rynkach Unii Europejskiej. Podczas zajęć studenci poznali specyfikę otoczenia biznesu w różnych krajach Europy oraz założenia europejskiej polityki ochrony środowiska w kontekście firmy.Celem projektu było również uświadomienie studentom relacji oraz istniejących barier

pomiędzy przedsiębiorcami, instytucjami wspomagającymi rozwój biznesu, a także przybliżenie prawnych regulacji dotyczących zakładania własnej działalności gospodarczej i wymagań rynkowych.Kurs intensywny skierowany był do studentów ostatnich lat studiów licencjackich oraz magisterskich z zakresu biznesu, zainteresowanych przedsiębiorczością oraz rozważających w przyszłości otwarcie własnej firmy na rynku Unii Europejskiej.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoKraków, 18-31.07.2010





a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Kraków, marzec 2010; spotkanie z przedstawicielami firmy Mijuma w celu omówienia zakresu pracy zalicze-

niowej dla studentów (studenci przygotowywali analizę potencjalnego rynku zbytu dla produktów firmy Mijuma);

• Kraków, czerwiec 2010; spotkanie z przedstawicielem Hochschule Heilbronn w celu omówienia szczegółów

przyjętego planu kursu intensywnego, spraw związanych z ewaluacją prac studentów oraz wystawieniem cer tyfikatu.



30 31



a) program dydaktyczny: Program kursu składał się z dwóch części: teoretycznej (wykładowej) oraz praktycznej (warsztatowej). W pierwszym tygodniu odbyły się zajęcia teoretyczne z zakresu przedsiębiorczości, specyfiki przedsiębiorczości w Polsce, Niemczech i Rumunii, europeizacji małych i średnich przedsię-biorstw, polityki Unii Europejskiej i jej wpływu na przedsiębiorstwa, różnic kulturowych oraz badań marketingowych. W drugim tygodniu zajęcia obejmowały warsztaty, pracę grupową, pracę własną studentów oraz zajęcia terenowe. Studenci połączeni w grupy 5- i 6-osobowe opracowywali strategię marketingową dla firmy Mijuma, badając potencjalne, europejskie rynki dla produktu firmy, jakim jest oprogramowanie komputerowe do kształcenia słuchu przeznaczone dla muzyków.

b) program adaptacyjno-kulturalny: Pierwszego dnia kursu odbyły się zajęcia Getting to Know, na których określono i zaakcep-towano zasady współpracy, obejmujące wszystkich uczestników kursu. Spotkanie to miało na celu przybliżenie studentom zagranicznym zasad prowadzenia zajęć w Polsce, jak i zasad zachowania, jakich wymaga się od studentów. Uczestnicy kursu nauczyli się podstawowych zwrotów i wyrażeń w języku polskim. W kolejnych dniach kursu intensywnego odbyły się zajęcia z zakresu różnic kulturowych oraz szoku kulturowego, które miały na celu ułatwić studentom zaaklimatyzowanie się w nowym miejscu. Poza zajęciami na uniwersytecie, organizowane były również zajęcia integrujące i spor towe: karaoke, turniej piłki plażowej i nożnej, pływalnia. Studenci zwiedzili centrum Krakowa i Zamek Królewski na Wawelu.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):Efektem pracy studentów był rapor t sporządzony dla firmy Mijuma dotyczący możliwości wprowadzenia produktu firmy na nowy rynek europejski. Rapor t ten był sporządzony na podstawie zgromadzonej podczas kursu intensywnego wiedzy oraz zaangażowania studen-tów, dlatego ocena tych projektów była jednocześnie oceną efektów uczenia się.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Studenci w ankiecie Peer evaluation ocenili wkład własny oraz wkład pozostałych człon-ków zespołu do projektu. Na ocenę składały się: uczestnictwo i zaangażowanie w spotka-nia grup warsztatowych, współpraca z innymi członkami zespołu, pełniona rola w grupie (przywództwo i podejmowanie inicjatywy). Decydujący głos w ocenie mieli wykładowcy i przedstawiciele firmy Mijuma. Wszyscy wykładowcy wypowiadali się bardzo pozytyw-nie o pracy studentów, ich aktywnym uczestnictwie w zajęciach oraz zaangażowaniu także w trakcie trwania kursu.

The European Dimension of International EntrepreneurshipEuropejski wymiar przedsiębiorczości międzynarodowej

e) zastosowane metody oceny kursu intensywnego przez studentów: ankieta inne: rozmowy ze studentamiOpinie studentów na temat projektu monitorowano na bieżąco poprzez kilkunastominutowe spotkania każdego dnia zajęć. Studenci mogli zadawać pytania dotyczące organizacji kursu oraz wyrażać swoje opinie o działaniu. Do ich dyspozycji pozostawali także koordynatorzy projektu. W czwar tym dniu zajęć odbyła się oficjalna sesja ewaluacyjna, podczas której uczestnicy kursu mogli wyrazić opinie na temat minionych kilku dni oraz wyrazić oczeki-wania dotyczące pozostałej części programu. Zamykająca sesja ewaluacyjna odbyła się ostatniego dnia zajęć i była podsumowaniem całego programu. Spostrzeżenia studentów zostały zapisane jako wnioski na przyszłość.




Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)Produkty powstałe podczas projektu to przede wszystkim materiały dydaktyczne w języku angielskim, przygotowane przez wykładowców z uczelni par tnerskich (prezentacje PPT lub PDF) i dostępne na platformie Moodle (CELT) Uniwersytetu Ekonomicznego. Kolejnym produktem były rapor ty i prezentacje PPT przygotowane przez studentów jako case study w ramach zaliczenia programu. Dostarczyły one firmie Mijuma praktycznych informacji na temat rynków zagranicznych oraz możliwości wprowadzenia nowego produktu firmy. Ponadto, dla potrzeb kursu stworzono specjalne kryteria oraz kar ty oceny pracy i rapor tów studentów, które mogą być wykorzystane przez uczelnie par tnerskie w dalszej pracy dydaktycznej.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieZrealizowany kurs intensywny miał duży wpływ na program dydaktyczny UEK. Dzięki ja-kości doświadczenia zdobytego podczas kursu intensywnego udoskonalony został przed-miot: przedsiębiorczość małych i średnich przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, prowadzony w języku polskim.

33


32


Sposoby upowszechniania wyników projektu• spotkanie np. konferencja, seminarium: planowano wykorzystanie pomysłów i materia-

łów opracowanych dla kursu intensywnego w realizacji projektu pt. Central European Business 2010 przez Slovak University of Agriculture (Faculty of Economics and Mana-gement) w listopadzie 2010 r.

(strona internetowa projektu: www.fem.uniag.sk/Elena.Horska/ceb.html);• platforma e-learningowa Moodle (CELT) UEK.

The European Dimension of International EntrepreneurshipEuropejski wymiar przedsiębiorczości międzynarodowej


Defining Human Rights – Social, Legal and Political Dimensions of the European Dialogue (DHR-ED)

Pojęcie praw człowieka – wymiar społeczny, prawny i polityczny dialogu europejskiego


Dziedziny akademickie313 – Nauki polityczne i społeczne38 – Prawo 312 – Socjologia i kulturoznawstwo

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, PL KRAKOW 17Wydział Stosunków Międzynarodowychul. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego 1, 30-705 Krakówtel. 12 252 44 36e-mail: [email protected]

Koordynator projektu dr Spasimir Domaradzki

Nazwy uczelni partnerskich1. Sofiiski Universitet „Sveti Kliment Ohridski”, BG SOFIA06 2. Universidad del Pais Vasco/Euskal Herriko Uniber tsitatea, E BILBAO01 3. Universidad Publica de Navarra, E PAMPLON 02 4. Πανoπιστμιo Δυτικς Mακoδoνας/Panepistimio Dytikis Makedonias, G KOZANI02

Cele projektuProjekt miał na celu wypracowanie kompromisowego modelu wykładni Kar ty Praw Podsta-wowych w oparciu o analizę pojęć godności osoby ludzkiej i równości, który mógłby zostać zaakceptowany przez wszystkie państwa uczestniczące w przedsięwzięciu, z uwzględnie-

34 35

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Defining Human Rights – Social, Legal and Political Dimensions of the European Dialogue (DHR-ED)Pojęcie praw człowieka – wymiar społeczny, prawny i polityczny dialogu europejskiego

niem różnic w pojmowaniu wybranych praw człowieka analizowanych w ujęciu prawnym, politycznym i społecznym.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoKraków, 4.07 - 17.07.2010





a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Bułgaria, Pamporovo, wrzesień 2009; opracowanie kwestionariusza, na podstawie którego zostały przygotowane rapor ty kra-

jowe, ustalenie kryteriów naboru studentów biorących udział w projekcie, określenie punktacji ECTS za udział w kursie intensywnym oraz metod komunikowania się i ewa-luacji projektu i ramowego programu kursu intensywnego.

• Kraków, czerwiec 2010; podsumowanie pracy nad rapor tami krajowymi, ocena dotychczasowej realizacji pro-

jektu, ostateczne zatwierdzenie programu kursu intensywnego i jego metodologii.




a) program dydaktyczny: Program dydaktyczny kursu intensywnego obejmował: • wykłady nauczycieli akademickich poświęcone:

• podstawom europejskiego systemu praw człowieka; • politycznej, społecznej i prawnej sytuacji w Bułgarii, Polsce i Hiszpanii; • Karcie Praw Podstawowych UE i przyszłości Europy; • społeczności żydowskiej w Polsce i wieloetnicznym aspektom polskiej kultury; • prawom człowieka i współczesności;• prezentacje rapor tów krajowych przygotowanych przez studentów biorących udział

w projekcie;• wykłady eksper tów na temat: • działań Biura Rzecznika Praw Obywatelskich w Polsce i współczesnych wyzwań

w dziedzinie ochrony praw człowieka w Polsce (przedstawiciel tej instytucji); • godności osoby ludzkiej i Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka; • praw człowieka w Unii Europejskiej (przedstawiciel Poznańskiego Centrum Praw

Człowieka Instytutu Nauk Prawnych PAN); • godności osoby ludzkiej i niedyskryminacji (reprezentant UJ);• zajęcia warsztatowe – praca w grupach w celu przygotowania rapor tu końcowego;• prezentację rapor tu końcowego przez studentów;• wizytę studyjną w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau.

b) program adaptacyjno-kulturalny: • spotkanie adaptacyjne uczestników kursu;• wycieczka po Krakowie;• wieczór kuchni narodowych;• wycieczka edukacyjno-krajoznawcza w Pieniny;• uroczysta kolacja pożegnalna.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):• umiejętności komparatystyczne z zakresu prawa, politologii oraz nauk społecznych; • umiejętność prezentacji wiadomości w formie wykładu i prezentacji multimedialnej; • umiejętność pracy w grupie – poszukiwanie rozwiązań kompromisowych dla zagadnień

z zakresu prawa, politologii i nauk społecznych.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Poziom wiedzy studentów został sprawdzony podczas warsztatów, prezentacji rapor tów krajowych oraz rapor tu końcowego. W ocenie uwzględnione zostały także zaangażowanie w dyskusję i krytyczne oceny specjalistów biorących udział w kursie intensywnym. Prze-prowadzone zostały również okresowe ewaluacje zgodnie z programem kursu.


36 37





Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)

a) materiały dydaktyczne:• kwestionariusz w języku angielskim, na podstawie którego przygotowane zostały rapor ty

krajowe będące przedmiotem analizy w trakcie pierwszej części kursu intensywnego; kwestionariusz ten stanowił podstawę dla opracowania rapor tu końcowego (forma papierowa i elektroniczna);

b) pomoce dydaktyczne i naukowe: • cztery rapor ty krajowe (bułgarski, grecki, hiszpański, polski) opracowane w języku

angielskim na podstawie kwestionariusza, zawierające analizę prawną, polityczną i społeczną wybranych zagadnień ochrony praw człowieka w państwach uczestniczących w projekcie ze szczególnym uwzględnieniem pojęcia godności oraz równości (forma papierowa i elektroniczna);

• rapor t końcowy przygotowany w języku angielskim na podstawie rapor tów krajowych, zawierający porównanie pojmowania wybranych praw człowieka zawar tych w Karcie Praw Podstawowych, a także próbę wypracowania ich wspólnej interpretacji przez wszystkich uczestników kursu (forma papierowa i elektroniczna);

c) materiały informacyjne: • indywidualne rapor ty ewaluacyjne studentów w języku angielskim zebrane podczas

trzech przeprowadzonych ewaluacji oraz jeden rapor t ewaluacyjny o charakterze podsumowującym w języku polskim zawierający wyniki analizy rapor tów indywidualnych i działań monitorujących przebieg kursu o charakterze: naukowym, dydaktycznym, w szczególności zastosowanych technik dydaktycznych i organizacyjnym (forma papierowa i elektroniczna).

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, kierunki: stosunki międzynaro-dowe, prawo

Defining Human Rights – Social, Legal and Political Dimensions of the European Dialogue (DHR-ED)Pojęcie praw człowieka – wymiar społeczny, prawny i polityczny dialogu europejskiego


Sposoby upowszechniania wyników projektuSpotkania np. konferencje, seminaria: • czerwiec 2010 r.; dr Spasimir Domaradzki, Human Rights Police and Transnational

Integration, seminarium National Sovereignty in the Age of Globalisation: Legal, Political and Cultural Challenges, University of Berkeley, Stany Zjednoczone;

• czerwiec 2010 r.; dr Magdalena Bainczyk, wykład pt. Pojęcie godności osoby ludzkiej w prawie Unii Europejskiej na X Międzynarodowej Konferencji Naukowej KAAFM;

• sierpień 2010 r.; dr Nadia Boyadjieva, Defining Human Rights: Legal, Political, Social Perspectives (Teaching in the Framework of EU Erasmus Intensive Course LLP;

dr S. Domaradzki, Perspectives for International Cooperation in the frames of the EU Erasmus Intensive Course LLP, IXth International Fulbright Conference, Education of the New Age, Banko, Bułgaria;

• wrzesień 2010 r.; dr M. Bainczyk, wystąpienie podczas 7. Sesji Selekcyjnej Europejskiego Parlamentu Młodzieży EYP Poland.

37

38 39

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Everyman Today and Tomorrow: Motif and Character in European Literature, Theatre, MediaEveryman dziś i jutro: motyw i charakter w literaturze, teatrze i mediach europejskich


Everyman Today and Tomorrow: Motif and Character in European Literature, Theatre, Media

Everyman dziś i jutro: motyw i charakter w literaturze, teatrze i mediach europejskich


Dziedziny akademickie03.3 / 2122 – Sztuki sceniczne 09.2 / 2222 – Literaturoznawstwo ogólne i porównawcze 09.0 / 222 – Języki i filologie

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektUniwersytet Łódzki, PL LODZ 01Wydział Filologiczny, Instytut Teorii Literatury, Teatru i Sztuk Audiowizualnychul. Franciszkańska 1/5, 90-431 Łódźhttp://uni.lodz.pl/www.kulturoznawstwo.uni.lodz.ple-mail: [email protected]

Koordynator projektu dr Karolina Prykowska-Michalak

Nazwy uczelni partnerskich1. Tar tu Ülikool, EE TARTU022. Kauno technologijos universitetas, LT KAUNAS023. Univerza na Primorskem, SI KOPER03

Cele projektuProjekt miał na celu:• zwiększenie mobilności poprzez nawiązywanie kontaktów osobistych i instytucjonal-

nych; • badania naukowe przez całe życie, współpraca w dziedzinie edukacji i wymiana publi-

kacji pomiędzy uczestnikami;

• rozwijanie zainteresowania studentów wielokulturowością i rozumienia różnorodności kulturowej, politycznej i religijnej;

• przedstawienie wyzwań i dylematów współczesnej Europy. Grupy docelowe: • studenci filologii, teatroznawstwa, filmoznawstwa, medioznawstwa, kulturoznawstwa; • nauczyciele akademiccy; • pośrednie grupy docelowe: odbiorcy zapoznani z wynikami projektu.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoŁódź, 13.04 - 25.04.2008









a) program dydaktyczny: Program kursu intensywnego obejmował zajęcia dydaktyczne z zakresu historii literatury oraz dramatu, analizujące średniowieczny moralitet, które rozwinęły się w cykl poświęcony poszukiwaniu toposu everymana w dramacie nowożytnym oraz współczesnym. Analizowano także teatralne inscenizacje, m. in. słynnego Jedermanna w reż. Maxa Reinharda. Część wykładów poświęcona była poszukiwaniu toposu everymana w kulturze i literaturze sło-

40


weńskiej, estońskiej i litewskiej. Przeprowadzone zostały zajęcia konwersatoryjne, podczas których analizowano wyżej wymieniony motyw we współczesnej sztuce filmowej. W drugim tygodniu kursu intensywnego zrealizowane zostały trzy warsztaty tematyczne: teatrologiczny, filmoznawczy i fotograficzny, obejmujące także część dokumentalną. Uczestnicy warsztatów pracowali pod kierunkiem profesjonalistów: filmowców i fotografików. Każda z grup opra-cowywała własną interpretację obrazu współczesnego everymana. Efekty pracy w postaci wystawy zdjęć, filmu dokumentalnego i przedstawienia teatralnego zostały zaprezentowane w ostatnim dniu kursu.

b) program adaptacyjno-kulturalny: Uczestnikom kursu został zaproponowany weekendowy program turystyczno- rekreacyjny, którego główne punkty stanowiły: zwiedzanie Krakowa, w tym Starego Miasta i Zamku Kró-lewskiego na Wawelu oraz wizyta w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau. Studenci mieli okazję wybrać się do krakowskiego i łódzkiego teatru oraz zobaczyć zabytki Łodzi.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):• pogłębienie wiedzy literackiej i teatrologicznej dotyczącej motywu everymana;• umiejętność pracy w grupie konwersatoryjnej, analizującej fragmenty literatury i dra-

matu;• umiejętności analizy spektaklu czy filmu, także analizy komparatystycznej;• umiejętność przygotowania w grupie scenariusza krótkiego filmu;• kompetencje dotyczące efektów oświetleniowych (warsztat fotograficzny);• rozwijanie zdolności aktorskich (warsztat teatralny).

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:• komparatystyczne analizy pracy studentów podczas warsztatów;• analiza krytyczna dorobku uczestników;• ocena wykorzystania wiedzy na temat everymana i zastosowania jej podczas warszta-

tów praktycznych.





Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)• materiały dydaktyczne w formie prezentacji multimedialnych;• film dokumentalny,• zapis wideo przedstawienia teatralnego;• płyta CD z fotograficzną dokumentacją całości;• płyta CD z prezentacją warsztatu fotograficznego.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieUniwersytet Łódzki, kulturoznawstwo, specjalizacja teatrologiczna, filmoznawcza, kultura literacka; filologia angielska


Sposoby upowszechniania wyników projektu• publikacje prasowe: „Kronika Uniwersytetu Łódzkiego” 2 (108) 2008.• repor taż o projekcie prezentowany w dniu 23 kwietnia 2008 r. w stacji TVP3 Łódź.

Everyman Today and Tomorrow: Motif and Character in European Literature, Theatre, MediaEveryman dziś i jutro: motyw i charakter w literaturze, teatrze i mediach europejskich

41

42 43

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Sustainable Water Management – Surface Waters Zrównoważona gospodarka wodna – wody powierzchniowe


Sustainable Water Management – Surface Waters

Zrównoważona gospodarka wodna – wody powierzchniowe


Dziedziny akademickie13.0 / 42 – Nauki biologiczne07.0 – Geografia, geologia07.2 / 4433 – Ochrona środowiska, ekologia

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektPolitechnika Łódzka, PL LODZ02Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska, Katedra Procesów Cieplnych i Dyfuzyjnych,ul. Wólczańska 213, 90-924 Łódźtel.: 42 6313773, faks: 42 6364923www.p.lodz.ple-mail: [email protected]

Koordynator projektu prof. dr hab. inż. Ireneusz Zbiciński

Osoba kontaktowa ds. projektu Agnieszka Trzupek

Nazwy uczelni partnerskich1. Vysoka Skola Banska – Technicka Univerzita Ostrava, CZ OSTRAVA012. Tallinna Tehnikaülikool, EE TALLINN043. Kauno technologijos universitetas, LT KAUNAS024. Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, PL LUBLIN04 5. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, PL POZNAN01

6. Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, PL POZNAN037. Uniwersytet Warszawski, PL WARSZAW018. Uppsala Universitet, S UPPSALA01

Cele projektu• wprowadzenie studentów w problematykę zrównoważonej gospodarki wodnej w regio-

nie zlewni Morza Bałtyckiego;• interdyscyplinarna współpraca i dialog w zakresie gospodarki zasobami wodnymi re-

gionu, jak również w dziedzinie ekonomii, nauk społecznych i politycznych;• współpraca studentów reprezentujących różne języki, kultury, obyczaje, wymiana do-

świadczeń zarówno na poziomie naukowym, jak i personalnym.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoKraina Wielkich Jezior Mazurskich (rejs), 03.08 - 16.08.2008





a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Politechnika Łódzka, październik 2007 - czerwiec 2008; spotkania nauczycieli akademickich uczestniczących w projekcie;• Lublin, lipiec 2008; szczegółowe omówienie programu wykładów i części praktycz-

nej kursu, ustalenia techniczne (Politechnika Łódzka, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie).



44 45

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Sustainable Water Management – Surface Waters Zrównoważona gospodarka wodna – wody powierzchniowe


a) program dydaktyczny: Wykłady (nauczyciele) i prezentacje (studenci) na temat:1. Gospodarka wodna:• zagadnienia ogólne dotyczące regionu (historia, środowisko, gospodarka wodna, społe-

czeństwo, ekonomia, systemy polityczne); • porównanie systemu klasyfikacji wód w poszczególnych krajach regionu;• chemiczna i biologiczna jakość wody;• eutrofizacja wód;• zagrożenia związane z powodziami;• zarządzanie w strefie przybrzeżnej, strefy buforowe;• wpływ erozji brzegów, gleby i lasów na wody powierzchniowe;• wpływ rolnictwa na jakość wód powierzchniowych;• odnawialne źródła energii – elektrownie wodne;• utylizacja ścieków.2. Jeziora w regionie zlewni Morza Bałtyckiego:• typy jezior, ich powstawanie;• funkcje małych jezior i rzek;• różnice pomiędzy jeziorami płytkimi i głębokimi;• troficzna klasyfikacja jezior – rośliny i zwierzęta jako kryterium;• temperatura i tlen jako wyznaczniki w funkcjonowaniu jezior;• strefy ekologiczne w jeziorach;• zagrożenia dla jezior i przywracanie ich do pierwotnego stanu;• ograniczenie urbanizacji i osadnictwa na brzegach jezior, dozwolone aktywności tury-

styczne i ekonomiczne, dozwolone ładunki zanieczyszczeń;• opis i porównanie jezior w poszczególnych krajach regionu bałtyckiego.Ćwiczenia, zajęcia praktyczne:• pobieranie próbek wody z wybranych jezior;• pomiary podstawowych wskaźników jakości wody; • analiza wyników pomiarów wg norm w poszczególnych krajach;• kolekcjonowanie i oznaczanie makrolitów oraz zwierząt żyjących w jeziorach;• omówienie wyników badań w odniesieniu do zagospodarowania wybrzeża, intensywno-

ści wymiany wód w jeziorach, dopływu wód rzecznych i innych czynników wpływają-cych na jakość wody.

Zajęcia w ośrodkach naukowych:• Doświadczalny Ośrodek Zarybieniowy DGAŁ (Pieczarki k. Giżycka) Zakładu Rybactwa

Jeziorowego w Giżycku - Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie;• Stacja Hydrobiologiczna w Mikołajkach.Kurs żeglarstwa: teoretyczny i praktyczny.

b) program adaptacyjno-kulturalny: • integracyjne wieczory przy ognisku umożliwiające poznanie innych kultur (m. in. przy-

gotowywanie regionalnych potraw, nauka piosenek w narodowych językach, gry i za-bawy);

• wizyta w Muzeum K. I. Gałczyńskiego w Praniu, zwiedzanie miejscowości i okolic wo-kół miejsc biwakowania.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):Kurs miał charakter interdyscyplinarny, opracowany został dla studentów różnych dzie-dzin nauki. Wprowadzał on w problematykę zrównoważonej gospodarki wód powierzch-niowych z punktu widzenia ochrony środowiska, jak również ekonomii, nauk społecznych i politycznych.Studenci zapoznali się praktycznie z metodami i narzędziami monitoringu jakości wód po-wierzchniowych. Kurs umożliwił uczestnikom rozwinięcie umiejętności komunikacji międzykulturowej i pracy w grupie.Prezentowane działanie dodatkowo stworzyło studentom możliwość uzyskania kwalifikacji żeglarskich.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Test zaliczeniowy, rozmowy i dyskusje na temat zrównoważonej gospodarki wodnej, będące integralną częścią wykładów, prelekcji i ćwiczeń.

e) zastosowane metody oceny kursu intensywnego przez studentów: ankieta inne: rozmowy i dyskusje na temat sposobu prowadzenia kursu, dzięki

którym na bieżąco można było udoskonalać przebieg kursu




Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)• rapor t na temat zrównoważonej gospodarki wód oraz innych zagadnień związanych

z regionem Morza Bałtyckiego opracowany przez uczestniczących w kursie intensywnym

46 47


nauczycieli i studentów. Rapor t składa się z dwóch części – teoretycznej i doświadczalnej zawierającej wyniki pomiarów oraz ich omówienie;

• strona internetowa projektu zawierająca m. in. informacje o programie kursu, materiały dydaktyczne i fotografie z rejsu.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieKurs intensywny pt. „Zrównoważona gospodarka wodna – wody powierzchniowe” został wprowadzony jako przedmiot fakultatywny w Politechnice Łódzkiej, na Wydziale Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska. Część teoretyczna i część doświadczalna rapor tu (wy-niki pomiarów i ich omówienie) mogą być wykorzystane w innych uczelniach podczas zajęć o tematyce związanej z gospodarką wodną.


Sposoby upowszechniania wyników projektu• strona internetowa: http://mazury.p.lodz.pl• informacja o kursie oraz rapor t zostały przesłane nauczycielom akademickim

zrzeszonym w sieci współpracy The Baltic University Programme.

Sustainable Water Management – Surface Waters Zrównoważona gospodarka wodna – wody powierzchniowe

46


Building Civil Society and Fighting Social Exclusion - Contemporary Challenges for Social Work

Budowanie społeczeństwa obywatelskiego i walka z wykluczeniem społecznym – współczesne wyzwania dla pracy socjalnej

Numery projektu ERA_IP_6_2007, ERA_IP_5_2008/8/2007_2

Dziedziny akademickie14.5 / 315 – Praca socjalna 05.7 / 1422 – Nauka o kształceniu05.0 / 1 – Pedagogika

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektKatolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, PL LUBLIN02Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki Al. Racławickie 14, 20-950 Lublintel.: 81 44 53 340, faks: 81 44 53 341,www.kul.ple-mail: [email protected]

Koordynator projektu ks. dr hab. Marian Nowak prof. KUL

Osoba kontaktowa ds. projektu dr Ewa Domagała-Zyśk

Nazwy uczelni partnerskich1. Katholische Fachhochschule Nordrhein-Westfalen, D KOLN052. Universidad de Deusto, E BILBAO02 (w roku akademickim 2008/2009)3. Universidad de Sevilla, E SEVILLA01 4. University College Cork - National University of Ireland, Cork, IRL CORK01 (w roku akademickim 2007/2008)5. Vytauto Didžiojo universitetas, LT KAUNAS01

48 49

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Building Civil Society and Fighting Social Exclusion - Contemporary Challenges for Social WorkBudowanie społeczeństwa obywatelskiego i walka z wykluczeniem społecznym – współczesne wyzwania dla pracy socjalnej

6. Göteborgs Universitet, S GOTEBOR01 (w roku akademickim 2007/2008)7. Kymenlaakson ammattikorkeakoulu, SF KOTKA068. Katolicka Univerzita v Ružomberku, SK RUZOMBE019. Başkent Üniversitesi, TR ANKARA06

Cele projektuGłównym celem projektu było poszukiwanie nowych sposobów budowania społeczeństwa obywatelskiego oraz innowacyjnych rozwiązań w walce z wykluczeniem społecznym grup ryzyka na poziomie lokalnym i europejskim. Zadaniem projektu było też wykształcenie pewnych postaw, umiejętności i wiedzy u uczest-ników kursu intensywnego, m. in. zwalczanie znanych im stereotypów, budowanie ich kom-petencji międzykulturowych i wzmacnianie procesu integracji europejskiej poprzez wspólną pracę socjalną i wspólne uczenie się (oraz nauczanie).Cele szczegółowe działania:• identyfikacja najgroźniejszych form wykluczenia społecznego i sposobów ich zwalcza-

nia za pomocą innowacyjnych, stosowanych w różnych krajach mechanizmów i narzę-dzi pracy socjalnej, podejmowanej z różnymi grupami klientów;

• zapoznanie studentów z problemami pracy socjalnej w skali międzynarodowej, umożli-wienie im nabycia i/lub rozwinięcia kompetencji międzykulturowych oraz umiejętności służących zwalczaniu stereotypów, w celu lepszego przygotowania studentów do za-wodu pracownika socjalnego;

• wymiana doświadczeń i przykładów dobrej praktyki – z różnych krajów europejskich – dotyczących zapobiegania wykluczeniu społecznemu i poprawy jakości życia osób zagrożonych lub dotkniętych wykluczeniem;

• badanie, w jaki sposób istniejące instytucje socjalne i struktury pracy socjalnej mogą być w sposób kreatywny wykorzystane do walki z nowymi problemami społecznymi;

• poszerzanie wiedzy studentów na temat wykluczenia społecznego i budowania spo-łeczeństwa obywatelskiego oraz kształtowanie umiejętności aktywnego poszukiwania i promowania nowych rozwiązań pojawiających się problemów społecznych.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoLublin, 31.03 - 12.04.2008Dąbrowica, 12.11 - 22.11 2008





a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Lublin, styczeń 2008; spotkanie dla przedstawicieli i kierowników jednostek par tner-

skich w Polsce (posiadających dobrą praktykę) celem zapoznania ich z ideą oraz pro-gramem kursu intensywnego i oczekiwaniami odpowiedzialnych za realizację programu pod adresem ich instytucji.




a) program dydaktyczny: Prezentacje (studenci), dyskusje, seminaria i wykłady (nauczyciele akademiccy, przed-stawiciele organizacji pozarządowych, instytucji opieki społecznej i władz lokalnych) o tematyce:1. Koncepcja społeczeństwa obywatelskiego, wykluczenia społecznego i pracy socjalnej

w ujęciu międzynarodowym.2. Różnice pomiędzy działalnością służb społecznych w krajach Unii Europejskiej.3. Poszanowanie praw człowieka w pracy socjalnej.4. Międzynarodowe problemy dzieci i młodych ludzi zagrożonych wykluczeniem

społecznym.5. Organizacje non-profit jako aktywni członkowie społeczeństwa obywatelskiego.6. Budowanie kompetencji międzykulturowych jako metoda walki z wykluczeniem

społecznym.7. Etyczny wymiar pracy socjalnej.8. Praca socjalna z osobami uzależnionymi: modele, metody i praktyka.9. Idea i praktyka wolontariatu w pracy socjalnej.10. Europejska polityka społeczna i stosowanie metody empowerment (wzmacnianie kom-

petencji i przywracanie jednostce wiary we własne siły) jako wyzwanie dla pracowników socjalnych.

50 51


11. Dzieci i młodzież zagrożona narkomanią, przerwaniem nauki, wagarowaniem, życiem na ulicy, bezdomnością.

12. Integracja i włączanie w życie społeczeństwa dzieci ze szczególnymi potrzebami eduka-cyjnymi.

Wizyty studyjne w instytucjach opieki społecznej (zajęcia praktyczne):• Bractwo Miłosierdzia im. św. Brata Alber ta w Lublinie;• Dom im. Matki Weroniki w Lublinie;• Dom Pomocy Społecznej im. Matki Teresy z Kalkuty w Lublinie;• Dom Pomocy Społecznej w Matczynie; • Dom św. Józefa dla Dzieci i Młodzieży – Ognisko Wychowawcze w Lublinie;• Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo w Lublinie;• Hospicjum Dobrego Samarytanina w Lublinie;• Ośrodek Apostolstwa Trzeźwości im. Ojca Benignusa Jana Sosnowskiego

w Zakroczymiu;• Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym;• Regionalne Centrum Wolontariatu w Lublinie;• Schronisko dla Nieletnich w Dominowie;• Stowarzyszenie Integracyjne Magnum Bonum w Krasnymstawie;• Środowiskowy Dom Samopomocy Misericordia w Lublinie;• Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach; • Zespół Poradni Psychologicznych nr 2 w Lublinie.Struktura kursu intensywnego dała jego uczestnikom możliwość uzyskania nie tylko teore-tycznej wiedzy na temat zagadnień pracy socjalnej, przedstawianych z perspektywy różnych państw europejskich, ale także umożliwiła wymianę przykładów dobrej praktyki z poszcze-gólnych krajów. Dzięki niej uczestnicy kursu mieli także wyjątkową sposobność do wymiany poglądów ze specjalistami z dziedziny pracy socjalnej z lokalnych instytucji pozarządowych i z przedstawicielami władz lokalnych. Podczas kursu jako szczególnie istotne zostały omó-wione duchowe i etyczne aspekty pracy z klientami instytucji socjalnych.

b) program adaptacyjno-kulturalny: • koncer t chóru z Domu Pomocy Społecznej z Kraśnika;• spektakl teatralny pt. „Wilgoć” Sceny Plastycznej KUL; • wizyta w Państwowym Muzeum na Majdanku; • zwiedzanie Lublina i okolic oraz Warszawy; • warsztaty taneczne i zajęcia spor towe.W dniu rozpoczęcia kursu intensywnego zorganizowano spotkanie integracyjno-adaptacyj-ne, w ramach którego dokonano wprowadzenia w kulturę i przeprowadzono elementarny kurs języka polskiego. Zostały także rozdane handbooki – materiały zawierające użyteczne informacje, potrzebne wyrażenia w języku polskim, niezbędne adresy, telefony, w tym 24 h telefoniczna infolinia kursu. Ponadto, w czasie trwania kursu działała całodobowa recepcja,

Building Civil Society and Fighting Social Exclusion - Contemporary Challenges for Social WorkBudowanie społeczeństwa obywatelskiego i walka z wykluczeniem społecznym – współczesne wyzwania dla pracy socjalnej

istniała możliwość stałego połączenia internetowego i telefonicznego, a miejscowi studenci i nauczyciele służyli pomocą w przypadku trudności.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):Ogólne:• wzrost otwar tości na świat w celu rozwiązywania problemów socjalnych, z uwzględ-

nieniem zróżnicowania między ludźmi w zakresie rasy, języka, religii, pochodzenia, tra-dycji, stylu życia;

• wzrost zaangażowania na rzecz pokoju, równości, braterstwa i solidarności zarówno we własnym kraju, jak i lepsze rozumienia problemów innych krajów;

• rozbudzenie świadomości prospołecznej, ekologicznej, pomocowej;• wzrost wiedzy w zakresie poznania, zrozumienia i porozumienia się grup etnicznych,

narodów, religii, kultur;• kształtowanie międzyludzkiego i międzykulturowego dialogu w duchu kultury pokoju,

w kontekstach etycznej odpowiedzialności i etosu społecznego w skali makro i mikro;• wzmocnienie i ukształtowanie poczucia specyfiki własnej pracy socjalnej w wymiarze

lokalnym, ale też otwarcie na cechy wspólne pracy socjalnej w Europie;• wyciszenie i rozwianie uprzedzeń i stereotypów, konfliktów i agresji;• rozwijanie zdolności współpracy z ludźmi z innych kontekstów kulturowych i etnicz-

nych oraz innych kondycji psychofizycznych (niepełnosprawni);• lepsze i bardziej osobiste poznanie warunków pracy socjalnej i życia ludzi w innych

krajach; • poznanie systemów pomocy socjalnej, pracy z młodzieżą, pracy w zakresie włączenia

wszystkich w społeczeństwie obywatelskim; • bardziej wyraziste utożsamianie się z własnym krajem i regionem, z jego tradycją pracy

socjalnej i z istniejącymi rozwiązaniami; • wzrost kompetencji językowych w zakresie praktycznego użycia i doskonalenie języka

angielskiego; • doskonalenie technik komputerowych.W zakresie umiejętności operacyjnych student:• zna istotę, tradycje i modele pracy socjalnej w różnych krajach, rozpoznaje funkcje,

zasady i zadania pracy socjalnej;• jest świadomy aksjologicznych podstaw pracy socjalnej, potrafi twórczo, nowatorsko

i kompetentnie rozwiązywać problemy etyczne pracy socjalnej; • potrafi stosować metody, formy i techniki pracy socjalnej w kontekście interkulturo-

wym; • potrafi przygotować strategie i narzędzia własnego warsztatu badawczego;• zna współczesne paradygmaty pracy socjalnej w Europie, potrafi opracować koncepcję

i wyznaczyć strukturę procesu budowy społeczeństwa obywatelskiego.

52 53


W zakresie umiejętności nieoperacyjnych student: • posiada zdolność interpretacji i analizowania zjawisk społecznych, zwłaszcza w sytu-

acji wykluczeń i marginalizacji;• potrafi organizować współpracę środowisk wychowawczych; • rozumie rzeczywistość społeczną w jej złożoności, posiada zdolność interpretowania

i doceniania poszczególnych elementów składowych procesu pracy socjalnej.Dzięki wizytom studyjnym studenci uzyskali wiedzę na temat funkcjonowania systemu opie-ki społecznej w Polsce. Ponadto, udział w warsztatach ar tystycznych z osobami niepełno-sprawnymi umysłowo, wydawanie posiłków osobom bezdomnym, przygotowanie posiłku z pacjentami z zaburzeniami psychiatrycznymi oraz uczestnictwo w zajęciach z osobami z grup defaworyzowanych w czasie wolnym dały uczestnikom projektu rzeczywiste wy-obrażenie o motywacji i umiejętnościach niezbędnych w zawodzie pracownika socjalnego. Bariera językowa pozwoliła im doświadczyć uczucia niepewności i bezradności, które towa-rzyszą klientom opieki społecznej.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z techniką ankiety jako narzędzia, jak rów-nież metodę obserwacji uczestniczącej.Ankieta została skonstruowana samodzielnie na potrzeby programu i badania efektywno-ści kształcenia. Ponadto, prowadzono dwa spotkania ewaluacyjne w grupach narodowych i dwa w grupach seminaryjnych.

e) zastosowane metody oceny kursu intensywnego przez studentów: ankieta inne: anonimowa skrzynka pytań i uwag




Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)1. Materiały dydaktyczne (teksty wykładów, prezentacje multimedialne, plany seminariów

w języku angielskim) zamieszczone na stronie internetowej projektu. 2. Praktyczny przewodnik na temat kursu dla studentów i materiały dydaktyczne w języku

angielskim w formie publikacji drukowanej.


3. Płyty CD z prezentacjami multimedialnymi o pracy socjalnej i ze zdjęciami z kursu in-tensywnego dla uczestników. Jako że płyty zawierają także zdjęcia z wizyt studyjnych, mogą być one wykorzystane jako materiał dydaktyczny przez uczelnie, jak i materiał promocyjny dla instytucji opieki społecznej, które wzięły udział w projekcie.

4. Monografia naukowa w języku angielskim, w której zostały opublikowane sprawozdania studentów oraz ar tykuły wykładowców, przygotowana przez Wydawnictwo KUL. Publi-kacja była adresowana nie tylko do uczelni z krajów uczestniczących w projekcie, ale także instytucji par tnerskich z Białorusi i Ukrainy, aby mogły zapoznać się ze współ-czesną ideą społeczeństwa obywatelskiego oraz metodami rozwiązywania problemów społecznych w UE.

5. Ar tykuły naukowe w języku angielskim autorstwa nauczycieli akademickich uczestniczą-cych w kursie, dotyczące ich konkretnej specjalizacji, pisane na podstawie doświadczeń wyniesionych z kursu.

6. Wielojęzyczny glosariusz na temat pracy socjalnej, który został opracowany na podsta-wie podanych przez nauczycieli słów-kluczy i materiałów dostarczonych przez studen-tów, oraz zamieszczony na stronie internetowej projektu.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieRezultatem przeprowadzenia projektu było: • zwiększenie liczby uczestniczących w programie Erasmus studentów i nauczycieli

akademickich: studenci mieli możliwość omówienia różnych praktycznych zagadnień dotyczących studiowania w innym kraju (takich jak treści merytoryczne i organizacja ćwiczeń oraz wykładów, zakwaterowanie, kultura, żywność) z osobami studiującymi w innych uczelniach zagranicznych.

• włączenie treści merytorycznych kursu intensywnego do programów studiów uczestni-czących w kursie uczelni, co przyczyniło się do podniesienia jakości kształcenia i nada-nia tym programom wymiaru europejskiego. W ten sposób kurs intensywny przyczynił się do przekształcenia tej specjalności studiów w uczestniczących w nim szkołach wyższych, nadając jej bardziej europejski charakter.

• stworzenie sieci współpracy pomiędzy biorącymi udział w przedsięwzięciu uczelniami i wymienionymi powyżej lokalnymi i krajowymi instytucjami opieki społecznej.

Bezpośrednie wyniki kursu są wdrażane w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na wielu kierunkach studiów, a szczególnie w Instytucie Pedagogiki, w ramach realizacji programu specjalności pedagogika ogólna i praca socjalna, wykładu fakultatywnego z pracy socjalnej oraz podczas konwersatorium z „Międzynarodowej i europejskiej pracy socjalnej”. Ponadto, wyniki programu były przedstawione na seminariach magisterskich, doktoranckich, pod-czas Rad Instytutu i spotkań informacyjnych dla studentów Wydziału Nauk Społecznych KUL. Studenci – uczestnicy programu podejmowali problemy pracy socjalnej w pracach dyplomowych (magisterskich i doktorskich).

54 55



Sposoby upowszechniania wyników projektu• publikacje prasowe: 1. Ar tykuły prasowe w języku polskim: a) European Spring Academy, „Przegląd Uniwersytecki KUL” nr 4 (114), lipiec-

-sierpień 2008; b) Spring Academy 2008 w powiecie krasnostawskim, „Echo Krasnegostawu”

nr 6/2008; c) Autumn Seminars 2008, „Przegląd Uniwersytecki KUL” nr 2 (118), marzec-

-kwiecień 2009;• spotkania np. konferencje, seminaria: 1. Spotkania Zespołu Pedagogiki Chrześcijańskiej Komitetu Nauk Pedagogicznych

PAN (7 maja 2008 i 14 stycznia 2009); 2. Referat pt. Quelle éducation pour façonner la citoyenneté et prévenir les excusions

sociales? na konferencji A.C.I.S.E. (Association Catholique Internationale des Institutions de Sciences de l’Education) w dniu 17 kwietnia 2009 roku w Por to w Por tugalii;

3. Spotkania Klubu Dyskusyjnego im. Jana Pawła II w Nowym Jorku (12 lipca, 9 i 23 sierpnia 2009).

• strona internetowa: www.kul.pl/11578.html• prezentacja kursów intensywnych w telewizji: materiały filmowe TVP3 Oddział Lublin

oraz Akademickiej Kroniki Filmowej KUL.



Ecology and Safety as a Driving Force in the Development of Vehicles

Ekologia i bezpieczeństwo jako siła napędowa rozwoju pojazdów


Dziedziny akademickie06.1 / 521 – Przemysł maszynowy i metalurgiczny06.3 / 524 – Procesy chemiczne 06.5 / 52 – Elektronika i automatyzacja

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektPolitechnika Radomska im. Kazimierza Pułaskiego, PL RADOM01Wydział Mechaniczny, Instytut Eksploatacji Pojazdów i Maszynul. Malczewskiego 29, 26-600 Radomtel.: 48 3617073, 48 3617074; faks: 48 3617075www.pr.radom.ple-mail: [email protected]; [email protected]

Koordynatorzy projektu dr Grzegorz Pawlak, mgr Ewa Rybińska

Nazwy uczelni partnerskich1. Fachhochschule JOANNEUM GmbH, A GRAZ09 (2007/2008)2. Karel de Grote-Hogeschool / Katholieke Hogeschool Antwerpen VZW, B ANTWERP593. Русенски университет „Ангел Кънчев” / Rusenski Universitet „Angel Kanchev“, BG

ROUSSE014. Fachhochschule Köln, D KOLN045. Tallinna Tehnikakörgkool, EE TALLINN066. Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης / Alexandrio

Technologico Ekpedeftiko Idrima Thessalonikis, G THESSAL12 7. Kauno technologijos universitetas, LT KAUNAS02

Projekt został opisany w prestiżowej publikacji Komisji Europejskiej pt. Education and Training for Social Inclusion - European Success Stories 2010, przedstawiającej przykłady najbardziej interesujących europejskich projektów i inicjatyw dotyczących walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym.Osiągnięcia konsorcjum uczelni zostały zaprezentowane także podczas konferencji Zwiększanie szans edukacyjnych poprzez realizację projektów w programach „Uczenie się przez całe życie” i „Młodzież w działaniu”, która została zorganizowana przez FRSE w maju 2010 roku oraz w publikacji FRSE o takim samym tytule, wydanej w ramach serii Przykłady dobrej praktyki w roku 2010.

56 57

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Ecology and Safety as a Driving Force in the Development of VehiclesEkologia i bezpieczeństwo jako siła napędowa rozwoju pojazdów

8. Instituto Politécnico do Por to, P PORTO059. Politechnika Wrocławska, PL WROCLAW0210. Turun ammattikorkeakoulu / Åbo yrkeshögskola, SF TURKU05

Cele projektuCelem projektu było opracowanie i realizacja zajęć dydaktycznych o tematyce Ekologia i bezpieczeństwo jako siła napędowa w rozwoju pojazdów z zastosowaniem innowacyjnych metod nauczania, w tym nauczania interdyscyplinarnego, poprzez wzmocnienie współpracy pomiędzy par tnerami europejskimi oraz współpracy uczelni z przemysłem z uwzględnie-niem europejskich standardów w zakresie ochrony środowiska.Wspólny program nauczania miał na celu przekazanie studentom wiedzy z zakresu paliw alternatywnych, ograniczenia emisji spalin w tym emisji CO2, technologii hybrydowych, nowoczesnych materiałów konstrukcyjnych, bezpiecznej konstrukcji pojazdu i cyklu ży-cia pojazdu, recyklingu oraz ograniczeń wynikających z ochrony środowiska nałożonych przez Komisję Europejską na producentów samochodów. Przygotowany program obejmo-wał najnowsze rozwiązania stosowane w krajach uczestników kursu intensywnego oraz uwzględniał doświadczenia własne wykładowców, w tym wyniki ich badań. Program ten umożliwił studentom zapoznanie się z firmami przemysłu motoryzacyjnego działającymi w Radomiu, regionie Por to i ich osiągnięciami w zakresie ekologii i bezpieczeństwa w od-niesieniu do pojazdu.Ponadto celem kursu intensywnego było stworzenie międzynarodowej platformy edukacyj-nej, gdzie studenci, będący głównymi beneficjentami projektu, mogli pracować i studiować, czerpać z doświadczeń wykładowców innych uczelni europejskich, doskonalić znajomość języka angielskiego i uczyć się, jak w warunkach twórczej współpracy pokonywać bariery interkulturowe. Jednocześnie platforma ta umożliwiła uczestnikom projektu kontakt z mniej znanymi językami europejskimi jak bułgarski, holenderski, estoński, fiński, grecki, polski, co również stanowiło cenne doświadczenie.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoRadom, 2.03 - 15.03.2008Por tugalia, Por to, 15.03-28.03.2009Finlandia, Turku, 14.03-27.03.2010



Dofinansowanie projektu przez uczelnie ze środków własnych lub innych źródeł 33 833,88 EUR39 000 PLN


a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Por tugalia, Por to, wrzesień 2007; spotkanie organizacyjne;• Estonia, Tallinn, październik 2008; spotkanie organizacyjne;• Bułgaria, Rousse, październik 2009; spotkanie organizacyjne.




a) program dydaktyczny: Zrealizowano bardzo obszerny program dydaktyczny z zastosowaniem innowacyjnych metod edukacyjnych, obejmujący wykłady (do każdego wykładu przygotowana była prezentacja dostępna dla studentów) z szeroko pojętego zakresu ekologii i bezpieczeństwa samochodów, zajęcia laboratoryjne, prezentacje firm samochodowych i wizyty w firmach. W trakcie kursu intensywnego studenci wysłuchali wykładów przygotowanych przez nauczycieli akademic-kich z uczelni par tnerskich i przedstawicieli firm przemysłu samochodowego. Wszystkie wykłady, zajęcia, dyskusje, prezentacje odbywały się w języku angielskim.Podczas radomskiej edycji kursu swoje najnowsze produkty i osiągnięcia zaprezentowali przedstawiciele pięciu firm, potentatów rynku samochodowego tj. Scania, Volvo, MAN, TRW i Haldex. Scania zorganizowała pokaz swoich dwóch samochodów ciężarowych, SCANIA 420 z silnikiem XPI z układem common rail przed budynkiem, w którym odbywały się zajęcia. TRW zorganizowało pokaz działania samochodowych poduszek powietrznych na specjalnie przygotowanym stanowisku, dzięki któremu studenci mogli zobaczyć jak wybucha poduszka powietrzna. Uczestnicy kursu intensywnego odwiedzili firmę Star MAN Trucks and Buses w Starachowicach. Studenci zapoznali się z ekologiczną metodą pokrywania nadwozi au-

58 59


tobusów specjalną powłoką antykorozyjną oraz wysłuchali prezentacji nt. bezpieczeństwa w autobusach MAN.Podczas drugiej edycji kursu w Por to firma Toyota zaprezentowała najnowsze modele po-jazdów wyposażonych w ekologiczne jednostki napędowe, w tym napęd hybrydowy w sa-mochodzie Toyota Prius. Studenci zapoznali się z rozwiązaniami technicznymi oraz z pro-gramem ograniczenia szkodliwego oddziaływania pojazdu Toyota na środowisko naturalne, a w szczególności zmniejszenia emisji składników toksycznych zawar tych w spalinach, a także z obsługą nowoczesnego pojazdu hybrydowego. Firma TRW – światowy producent systemów bezpieczeństwa czynnego i biernego w zaprezentowała najnowsze rozwiązania dotyczące pasów bezpieczeństwa, napinaczy i poduszek powietrznych w samochodzie. Wi-zyta w Centrum Doskonałości i Innowacji Przemysłu Motoryzacyjnego w Por to dała uczest-nikom kursu intensywnego możliwość zapoznania się z najnowocześniejszymi metodami tworzenia przedprototypowych rozwiązań konstrukcyjnych oraz wytwarzania prototypów szeroko stosowanych w różnych branżach przemysłowych. Bardzo ciekawa była prezentacja na temat zarządzania w sferze tworzenia i wdrażania innowacji. Ponadto studenci zapoznali się z nowoczesnymi urządzeniami służącymi do wytwarzania zoptymalizowanych rozwią-zań konstrukcyjnych. W Muzeum Tramwaju Elektrycznego w Por to studenci i nauczyciele zapoznali się z projektem CUTE (Clean Urban Transport for Europe). W ramach tego projek-tu opracowano zasady i wdrożono funkcjonowanie 27 autobusów miejskich napędzanych ogniwami paliwowymi, gdzie paliwem jest wodór, w 9 miastach Europy. Projekt ten pozwala na redukcję emisji CO2, NOx, SO2 i innych szkodliwych czynników i znakomicie poprawia warunki życia mieszkańców.Studenci uczestniczący w trzeciej edycji kursu w Finlandii zwiedzili centrum szkoleniowe War tsila Land & Sea Academy oraz Valmet Automotive, będący częścią Metso Corporation, które jest światowym liderem w projektowaniu i produkcji samochodów o napędzie elek-trycznym. Studenci odwiedzili montownię samochodów w Uusikaupunki. Odbyła się prezen-tacja na temat projektowania i produkcji samochodów Fisker Karma, THINK City i Garia Golf Car. Zorganizowano zwiedzanie linii montażowych samochodów Porsche Boxster i Porsche Cayman oraz EVA. EVA, samochód elektryczny, był najnowszym osiągnięciem Valmet Auto-motive, prezentowanym na salonie samochodowym w Genewie w marcu 2010. Największe wrażenie na zwiedzających wywarło zastosowanie robotów przemysłowych na połowie linii i pracy ręcznej na drugiej połowie linii. Dużym zainteresowaniem cieszył się Dzień Bezpiecz-nej Jazdy w Centrum Szkoleniowym w Paimio. Studenci mieli możliwość prowadzenia Toyoty Prius na śliskim, oblodzonym torze oraz zapoznania się teoretycznie i praktycznie z symula-torami jazdy samochodem. Podczas kursu odbyła się również prezentacja AGCO SISU PO-WER, światowego lidera w produkcji silników Diesla, które mają zastosowanie w traktorach i innych urządzeniach rolniczych. Seria silników Common Rail Citius spełnia najnowsze nor-my europejskie i północno-amerykańskie w zakresie emisji spalin. Firma zawsze wykazywała troską o ochronę środowiska i dlatego wprowadziła silniki napędzane bio-paliwami. Ponadto studenci spotkali się z eksper tem VTT Technical Research Centre of Finland, z którym prze-prowadzili wywiad nt. transpor tu i ekologii.

Ecology and Safety as a Driving Force in the Development of VehiclesEkologia i bezpieczeństwo jako siła napędowa rozwoju pojazdów

Ważną częścią programu były zajęcia laboratoryjne przeprowadzone w uczelni polskiej i por tugalskiej (szczególny nacisk położono na sterowanie silnika i konstrukcję napędu hy-brydowego oraz jego parametry związane ze sprawnością).Jako pracę przygotowawczą przed każdą edycją kursu studenci z każdej uczelni przygoto-wywali prezentację w programie MS Office PowerPoint na zadany temat, m. in. paliw alter-natywnych. Praca odbywała się w grupach międzynarodowych – w jednej grupie pracowa-li studenci z różnych uczelni. Studenci komunikowali się za pomocą poczty elektronicznej i zbierali informacje z wykorzystaniem internetu.

b) program adaptacyjno-kulturalny: W trakcie kursu intensywnego zaprezentowano program adaptacyjno-kulturalny, umożliwia-jący studentom zapoznanie się z kulturą, historią i tradycjami miast, w których odbyły się spotkania: Radomia, Por to i Turku. Podczas pierwszej edycji kursu zorganizowano wycieczkę do Warszawy, obejmującą zwie-dzanie Muzeum Powstania Warszawskiego, Zamku Królewskiego i Starego Miasta. Studenci zwiedzili Radom, Muzeum Jacka Malczewskiego oraz Muzeum Wsi Radomskiej. Ponadto zorganizowano wycieczkę w Góry Świętokrzyskie i wizytę w Puszczy Kozienickiej. Uczest-nicy korzystali z bazy spor towo-rekreacyjnej i zbiorów Biblioteki Głównej Politechniki Ra-domskiej. Wydział Sztuki PR udostępnił warsztaty rzeźby, w celu zorganizowania zajęć prak-tycznych z rzeźby w glinie. Studenci Wydziału Materiałoznawstwa, Technologii i Wzornictwa przygotowali także pokaz mody.W Por to studenci korzystali z hali do gry w piłkę nożną, a w Turku z sauny fińskiej.Uroczystościom otwarcia i zakończenia każdej edycji kursu intensywnego towarzyszyły koncer ty muzyczne, a forum integracyjne stanowiły wieczorne spotkania o nazwie Global Village.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):Studenci kierunków: eksploatacja pojazdów, chemia i zarządzanie poszerzyli swoją wiedzę o elementy ochrony środowiska i bezpieczeństwa pojazdu, chemii paliw – w tym paliw alternatywnych i zarządzania, głównie w zakresie wdrażania nowoczesnych rozwiązań kon-strukcyjnych i utylizacji elementów pojazdów.Uczestnicy kursu intensywnego zapoznali się z najnowszymi wymaganiami UE w zakresie redukcji CO2 i innych toksycznych składników spalin oraz planami wprowadzania paliw al-ternatywnych do 2020 roku.Studenci nabyli umiejętności pracy w zespołach międzynarodowych z wykorzystaniem In-ternetu i umiejętność przedstawiania wyników swoich prac w formie prezentacji oraz poko-nywania barier kulturowych i językowych.Dwutygodniowy kurs prowadzony w języku angielskim, poza treściami merytorycznymi, umożliwił studentom pogłębienie znajomości tego języka, przyswojenia angielskiej termino-logii fachowej w różnych grupach tematycznych, a także doskonalenie umiejętności komu-nikacji w języku obcym oraz korzystania z materiałów dydaktycznych w języku angielskim.

60 61


d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Jedną z form oceny stanowił egzamin pisemny w formie testu wyboru, zawierający pytania opracowane przez wszystkich nauczycieli biorących udział w działaniu. Ocenie podlegały także prezentacje studentów przygotowane w grupach międzynarodowych, projekt/referat, obecność i aktywność podczas zajęć. Prezentacje oceniane były przez wykładowców we-dług wcześniej ustalonych kryteriów. Ocena z testu, ocena z prezentacji i ocena z projektu/referatu stanowiły składowe oceny końcowej, wpisanej do wykazu zaliczeń.

e) zastosowane metody oceny kursu intensywnego przez studentów: ankieta inne: formularz oceny wypełniany przez każdego studenta po każdym

wykładzie i każdej prezentacji.




Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)Dla potrzeb kursu międzynarodowe grono nauczycieli akademickich przygotowało wykłady nt. różnych aspektów ekologii i bezpieczeństwa pojazdów z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć i rozwiązań przemysłowych stosowanych w danym kraju. W trakcie kursu studenci otrzymali kopie prezentacji i instrukcje do ćwiczeń oraz materiały do wykładów w formie podręcznika.Studenci otrzymali także materiały informacyjne z opisami technicznymi produktów firm SCANIA, VOLVO, HALDEX, TRW, Truck MAN.Prezentacje nauczycieli akademickich, prezentacje i projekty/referaty studentów zostały za-mieszczone na stronach internetowych projektu.Referaty studentów zostały zebrane także w publikacji książkowej pt. Ecology and Safety as a Driving Force in the Development of Vehicles Students’ Papers, wydanej przez Politechnikę Radomską w 2010 r.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieTreści i metody, opracowane na potrzeby kursu intensywnego, wprowadzono na Wydzia-le Mechanicznym Politechniki Radomskiej, na kierunkach: eksploatacja samochodów oraz technika samochodowa.

Wykłady prowadzone w ramach w/w specjalności uzupełnione zostały o zagadnienia zapre-zentowane podczas kursu intensywnego. W szczególności dotyczy to przedmiotów: ochro-na środowiska w eksploatacji samochodów, ochrona środowiska w transporcie paliwa i oleje smarowe, silniki spalinowe oraz budowa pojazdów. W fazie przygotowania studentów do udziału w projekcie odbywały się dodatkowe zajęcia, których celem było przygotowanie prezentacji studenckich oraz poprawa umiejętności językowych. Na potrzeby kursu inten-sywnego nawiązane zostały kontakty z firmami, których produkty były związane z tematyką przedsięwzięcia. Kontakty te są kontynuowane i służą rozwojowi m. in. bazy laboratoryjnej uczelni. Firmy, które zaproszono do udziału w kursie w Radomiu par tycypują w rozwoju bazy laboratoryjnej Politechniki Radomskiej. Firmy Scania i Volvo dostarczają zespoły po-jazdów ciężarowych, uzupełniając wyposażenie pracowni silników spalinowych i budowy pojazdów ciężarowych. W rezultacie przeprowadzenia kursu intensywnego powstała kon-cepcja przygotowania w laboratorium Zakładu Silników Spalinowych i Pojazdów w Instytu-cie Eksploatacji Pojazdów i Maszyn PR stanowiska, na którym można będzie prezentować działanie i wyjaśniać zjawiska związane z napędem hybrydowym.


Sposoby upowszechniania wyników projektu• publikacje prasowe: • Program intensywny Erasmus, „Z Życia Politechniki Radomskiej”, nr 1(28), styczeń/

marzec 2008, s. 24-25; • Studenci w europejskim projekcie, „Z Życia Politechniki Radomskiej”, nr 3(34),

lipiec/październik 2009, s. 41-42; • Porsche a studenci Politechniki, „Z Życia Politechniki Radomskiej” nr 2(37),

kwiecień/czerwiec 2010, s. 39-40.• strony internetowe: www.pr.radom.pl/intensiveprogramme http://ip2010.turkuamk.fi

Ecology and Safety as a Driving Force in the Development of VehiclesEkologia i bezpieczeństwo jako siła napędowa rozwoju pojazdów

62 63

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Resilience, Vulnerability and Sustainability in Rural European EnvironmentsOdporność, wraż l iwość i zrównoważony rozwój europejskich obszarów wiejskich


Resilience, Vulnerability and Sustainability in Rural European Environments

Odporność, wrażliwość i zrównoważony rozwój europejskich obszarów wiejskich


Dziedziny akademickie07.2 / 4433 – Ochrona środowiska, ekologia01.0 / 62 – Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo02.5 / 5815 – Architektura krajobrazu

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektAkademia Rolnicza w Szczecinie, PL SZCZECIN04 – obecnie Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, PL SZCZECI02al. Piastów 17, 70-310 Szczecin www.zut.edu.ple-mail: [email protected]

Koordynator projektu dr inż. Jacek Wereszczaka (2007/2008)

Nazwy uczelni partnerskich1. Fachhochschule Eberswalde, D EBERSWA012. Universitat de Lleida, E LLEIDA013. Oulun seudun ammattikorkeakoulu, SF OULU11

Cele projektuProjekt stanowił element edukacji ukierunkowanej na zrównoważony rozwój i kształtowanie wrażliwości ekologicznej i był działaniem kontynuowanym (trzecia edycja). Przedsięwzięcie miało na celu: • umożliwienie studentom nauk o środowisku i turystyki zrozumienia zasad i związków

pomiędzy człowiekiem a otaczającym go środowiskiem ze szczególnym uwzględnie-niem zrównoważonego rozwoju i kształtowania wrażliwości ekologicznej;

• szkolenie studentów w dziedzinie zintegrowanego zrównoważonego użytkowania grun-tów i zarządzania środowiskiem, w tym zagadnienia ochrony krajobrazu i zrównoważo-nego użytkowania gruntami w odniesieniu do różnych potrzeb;

• umożliwienie studentom uzyskania praktycznych umiejętności niezbędnych w zarzą-dzaniu środowiskiem, które jest mu przyjazne i zgodne z naturą, udziału w dialogu przedstawicieli sąsiadujących regionów Unii Europejskiej i odkrywaniu bogactwa kul-turowego uczestniczących w projekcie krajów, a także porównania ich własnego, zróż-nicowanego podejścia naukowego do zagadnienia użytkowania gruntów i zrównoważo-nego rozwoju.

Głównym założeniem trzeciej edycji kursu była ocena wpływu działalności człowieka na środowisko naturalne obszarów wiejskich, przemysłowych i miejskich.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoSzczecin, 29.04 - 9.05.2008Dwie edycje kursu odbyły się w programie SOCRATES – Erasmus: w Wielkiej Brytanii (2005/2006) i w Hiszpanii (2006/2007).





a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Hiszpania, Sant Carlo de Rapida, wrzesień 2007, spotkanie uczelni par tnerskich w celu uzgodnienia tematyki kursu realizowanej

w Polsce.



64 65



a) program dydaktyczny: Program dydaktyczny – zrealizowany zgodnie z planem – obejmował zajęcia o tematyce: 1. Influence of Land-Use Changes on Landscape Structure and Biodiversity in the Wełtyń

Lake Catchments’ Area (NW Poland).2. Landscape Changes Evaluation – Estimation in Occurrence of Midfield Ponds in Agro-

ecosystems located in Wełtyń Plain.3. The Effect of Land Use on Carbon Sequestration.4. Renewable Energy Sources (RES): The Effect of Ashes from Power Plant and Organic

Wastes on the Growth of Alternative Biomass Energy Crops. 5. Public Spaces in the City. W pierwszym dniu kursu studenci z uczelni par tnerskich zostali poinformowani o specyfi-ce regionu na tle polskich warunków. Wykłady stanowiły wprowadzenie do realizowanych zadań. Zagadnienia związane z ochroną środowiska omawiano bezpośrednio w obiektach przygotowanych do tego celu lub w miejscach planowanych zajęć terenowych. Trzydniowe warsztaty prowadzone w małych, międzynarodowych, grupach studentów, pod opieką pra-cowników dydaktycznych uczelni koordynującej, pozwoliły na zebranie materiału do analizy i przygotowanie opracowań.

b) program adaptacyjno-kulturalny: • spotkania integracyjne, podczas których prezentowane były poszczególne uczelnie

– par tnerzy projektu; • program spor towy: turniej piłki siatkowej oraz tenisa ziemnego, inne gry zespołowe

i indywidualne.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):• poszerzenie wiedzy z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego, wpływu działalno-

ści człowieka na środowisko naturalne, doboru wskaźników jego degradacji;• rozwinięcie i doskonalenie umiejętności związanych z pracą w międzynarodowej

grupie; • poszerzenie umiejętności posługiwania się naukowym językiem angielskim;• rozwinięcie umiejętności praktycznych w zakresie wykorzystania sprzętu technicznego

(laboratoria) oraz urządzeń multimedialnych.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Podstawą oceny efektów kształcenia było seminarium podsumowujące pracę poszczegól-nych zespołów. Multimedialne prezentacje wyników, odpowiedzi na pytania oraz dyskusja po każdej z prezentacji pozwoliły dokonać oceny zarówno zespołowej, jak i indywidualnej uczestników.

Resilience, Vulnerability and Sustainability in Rural European EnvironmentsOdporność, wraż l iwość i zrównoważony rozwój europejskich obszarów wiejskich





Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)• sprawozdania w formie pisemnej oraz prezentacje multimedialne;• część uzyskanych wyników poszerzyła bazę danych inwentaryzowanych obszarów

wiejskich, rolniczych i miejskich.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieProjekt umożliwił weryfikację umiejętności pracowników naukowo-dydaktycznych, ich me-tod nauczania oraz pozwolił na integrację pracowników Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie, biorących udział w jego realizacji.


Sposoby upowszechniania wyników projektu• publikacja prasowa: Intensywny Program ERASMUS. Resilience, vulnerability and sustainability in rural

European environments, miesięcznik AgrARius, nr 7-8/167-168/2008.• strona internetowa: http://www.agro.ar.szczecin.pl/~wereszczaka/

66 67

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Information for the People. Public Information/E-government in EU Countries”, 17th International Students’ Summer Seminar (17th ISSS)Informacja dla społeczeństwa. Informacja publiczna/E-administracja w krajach Unii Europejskiej, 17. Międzynarodowa szkoła letnia dla studentów


Information for the People. Public Information/E-government in EU Countries”, 17th International Students’ Summer Seminar (17th ISSS)

Informacja dla społeczeństwa. Informacja publiczna/E-administracja w krajach Unii Europejskiej, 17. Międzynarodowa szkoła letnia dla studentów


Dziedziny akademickie322 – Bibliotekoznawstwo, informacja naukowa, archiwistyka9012 – Umiejętności komunikacji

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektUniwersytet Warszawski, PL WARSZAW01Wydział Historyczny, Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznychul. Nowy Świat 69, 00-927 Warszawatel./faks: 22 826 8569www.uw.edu.ple-mail: [email protected]

Koordynator projektu dr hab. Dariusz Kuźmina prof. UW

Osoba kontaktowa ds. projektu: dr Michał Zając

Nazwy uczelni partnerskich1. Софийски университет „Св. Климент Охридски” / Sofijski Universitet „Sveti Kliment

Ohridski”, BG SOFIA06 2. Fachhochschule Hannover, D HANNOVE053. Vilniaus Universitetas, LT VILNIUS01 4. Saxion Hogescholen, NL ENSCHED03

Cele projektu• poszerzenie i pogłębienie wiedzy studentów, przyszłych profesjonalistów w dziedzinie

informacji na temat informacji publicznej i e-government; • porównanie rozwiązań, procedur i systemów oraz narzędzi wypracowanych w różnych

krajach UE na rzecz informacji publicznej;• porównanie programów kształcenia w dziedzinie informacji publicznej i e-government

realizowanych w uczelniach par tnerskich;• kształcenie w dziedzinie stosowania i użytkowania narzędzi informatycznych (opro-

gramowanie i aplikacje internetowe) na rzecz realizowania informacji publicznej i e-government oraz e-demokracji;

• trening umiejętności językowych (język angielski);• trening umiejętności pracy zespołowej podczas wdrażania różnych aspektów

e-administracji (m. in. wypracowywanie konceptów, projektowanie systemów, obsługa użytkowników).

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoJarocin, 13.07 - 26.07.2009





a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Litwa, Wilno, maj 2009; ustalenie programu merytorycznego, monitoring przygotowań,

Vilnius University, Uniwersytet Warszawski;• Bułgaria, Sofia, czerwiec 2009; ustalenie programu merytorycznego, monitoring

przygotowań, Sofia University „St. Kliment Ohridski”, Uniwersytet Warszawski;• Holandia, Deventer, czerwiec 2009; ustalenie programu merytorycznego, monitoring

przygotowań, Saxion Hogescholen, Uniwersytet Warszawski;• Niemcy, Hannower, czerwiec 2009; ustalenie programu merytorycznego, monitoring

przygotowań, Fachhochschule Hannover, Uniwersytet Warszawski.

68 69





a) program dydaktyczny: Na program dydaktyczny składały się:• wykłady i prezentacje nauczycieli akademickich z par tnerskich uczelni oraz zaproszo-

nych gości (60 godzin – wykłady poświęcone informacji publicznej; w poszczególnych krajach, w całej UE i poza Unią Europejską, realizowaniu działalności tego rodzaju w bibliotekach; wykłady na temat technik pracy zespołowej, programów kształcenia w omawianej dziedzinie w uczelniach par tnerskich);

• warsztaty studenckie (tematy przygotowane przed wyjazdem nakurz intensyw-ny, zaproponowane na miejscu. Tematy związane z wykładami i problematyką kursu (20 godzin).

b) program adaptacyjno-kulturalny: Program adaptacyjno kulturalny obejmował:• pięć tzw. wieczorów narodowych (każdy kraj miał jedno wieczorne spotkanie poświę-

cone na kreatywną prezentację swej kultury, historii etc.);• program turystyczny (wycieczki do Gniezna (Muzeum 1000-lecia Państwa Polskiego),

Biskupina, Poznania);• możliwość udziału w Festiwalu Muzyki Rockowej w Jarocinie.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):• poszerzenie wiedzy na temat informacji publicznej i e-government (w szczególności

w innych państwach i poza UE);• umiejętność pracy zespołowej (teamwork);• kompetencje lidera;• kompetencje językowe (język angielski);• poszerzenie kompetencji w użytkowaniu zasobów sieci Internet;• kompetencje w dziedzinie kontaktów międzykulturowych.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:• ocena wyników warsztatów studenckich, podczas (oraz po) ich prezentacji, w trakcie

obrad plenarnych zamykających kurs intensywny. W trakcie warsztatów (druga część

Information for the People. Public Information/E-government in EU Countries”, 17th International Students’ Summer Seminar (17th ISSS)Informacja dla społeczeństwa. Informacja publiczna/E-administracja w krajach Unii Europejskiej, 17. Międzynarodowa szkoła letnia dla studentów

kursu) studenci mogli implementować wiedzę zdobytą podczas części wykładowej. Wyniki ich działań pozwalały na ocenę skuteczności kształcenia;

• bieżąca ocena uczestnicząca w trakcie warsztatów i zajęć wykładowych. Wykładowcy obserwowali działania studentów, wspomagali je i korygowali.


f) liczba uczestniczących w kursie intensywnym studentów i nauczycieli akademickich: 50 studentów i 10 nauczycielih



Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)• zestaw drukowanych tekstów na temat informacji publicznej i e-government oraz spo-

sobu ich realizacji w krajach UE i poza UE (tzw. reader – Teaching Materials);• zestaw analogicznych materiałów oraz wykładów (na temat informacji publicznej oraz

programów kształcenia w tej dziedzinie) wygłoszonych w trakcie kursu intensywnego, opublikowanych na CD;

• prezentacje (ppt) z wykładów, wystąpień, opublikowane na stronie internetowej projek-tu;

• sprawozdania z wyników studenckich warsztatów, opublikowane na stronie interneto-wej projektu;

• modelowy program kształcenia studentów informacji /bibliotekoznawstwa w dziedzinie informacji publicznej/ e-government, wypracowany jako wynik warsztatów wykładow-ców i opublikowany na stronie internetowej projektu.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcie• unowocześnienie i poszerzenie programu kształcenia w dziedzinie informacji publicznej

e-government;• poszerzenie wiedzy wykładowców realizujących kurs na w/w temat o doświadczenia

zdobyte podczas wykładów kolegów z par tnerskich uczelni;• Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego,

kierunki: bibliotekoznawstwo i informacja naukowa.

70 71



Sposoby upowszechniania wyników projektu• publikacja prasowa: Międzynarodowa Szkoła Letnia w Jarocinie – sprawozdanie, „Po-

radnik Bibliotekarza” nr 12/2009.• spotkania np. konferencje, seminaria: • zebranie pracowników Instytutu Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych

UW, wrzesień 2009, prezentacja koordynatora projektu; • zebranie Koła Naukowego Studentów Bibliotekoznawstwa, październik 2009

– prezentacja uczestniczki, przewodniczącej Koła; • analogiczne zebrania w uczelniach par tnerskich. • strona internetowa: www.isss2009.pl.

70


Intensive Course in European Preventive Diplomacy

Kurs intensywny w dziedzinie europejskiej dyplomacji prewencyjnej


Dziedziny akademickie14.6 / 316 – Stosunki międzynarodowe, europeistyka, studia regionalne

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektSzkoła Wyższa Psychologii Społecznej, PL WARSZAW37Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznychul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawawww.swps.edu.pl

Koordynator projektu dr hab. Bohdan Michalski prof. SWPS

Osoba kontaktowa ds. projektu Marcin Fronia

Nazwy uczelni partnerskich1. Uniwersytet Warszawski, PL WARSZAW012. Università degli Studi di Firenze, I FIRENZE013. Söder törns Högskola, S HUDDING014. Wyższa Szkoła Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych i Politycznych w Gdyni,

PL GDYNIA04

Cele projektuCelem projektu było przedstawienie uczestnikom, studentom stosunków międzynarodo-wych, wieloaspektowej perspektywy dyplomacji we współczesnych stosunkach międzyna-

Information for the People. Public Information/E-government in EU Countries”, 17th International Students’ Summer Seminar (17th ISSS)Informacja dla społeczeństwa. Informacja publiczna/E-administracja w krajach Unii Europejskiej, 17. Międzynarodowa szkoła letnia dla studentów

72 73

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Intensive Course in European Preventive DiplomacyKurs intensywny w dziedzinie europejskiej dyplomacji prewencyjnej

rodowych, stosowanej jako forma przeciwdziałania i rozwiązywania konfliktów i kryzysów metodami oraz środkami poza militarnymi. Celem kursu było również wzmocnienie i uzupełnienie kształcenia studentów z uczelni par t-nerskich poprzez ich udział w zajęciach prowadzonych przez wykładowców z innych szkół wyższych. Kurs był adresowany do studentów zainteresowanych pracą w służbach dyplo-matycznych, w instytucjach międzynarodowych lub transnarodowych oraz w instytucjach prywatnych działających na rynku międzynarodowym.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoSopot, 17.09 - 28.09.2007









a) program dydaktyczny: Program kursu intensywnego obejmował następujące części tematyczne, prezentujące wieloaspektowe ujęcie współczesnej dyplomacji prewencyjnej: Defining Europe: Diversity and Identity, Conflict Management and Preventive Diplomacy, Is Economy a Preventive Tool?

Podczas kursu przeprowadzono wykłady, seminaria i warsztaty o tematyce:• Conflicts and the Cultural Heritage: The European Experience;• Towards a New European Diplomacy: from Genocide to Reconciliation and Prevention –

interactive discussion with invited diplomats and special guests;• Stereotypes in the German-Jewish-Polish Dialog and the Reconciliation Process;• Human Rights and Preventive Diplomacy;• International Criminal Courts as an Instrument of Preventive Diplomacy;• New Humanitarianism - Challenges and Dilemmas for an Expanding: Humanitarian

Cohort;• International Criminal Courts as an Instrument of Preventive Diplomacy;• Human Rights and Preventive Diplomacy; • Migration in Europe: Socio-demographic Trends and Policy Issues;• Introduction to Preventive Diplomacy: Non-Military Instruments of Preventive Diplomacy

and Peace Research Approach - Comparing Perspectives and Practical Solutions;• The Art of Mediation, International Negotiations, Confidence Building and Decisions

Making in Crisis Situations; • Humanitarian Intervention: Moral and Legal Dilemmas of the Use of Military Force; • International Finance and its Relationship to Energy Crisis/ Global Finance, Energy and

the Changing Topology of Territoriality;• Is Economy a Preventive Tool? Lessons from History;• European Identity Formation: Securing Safety through Images of National Selfhood.Zrealizowany został także jednodniowy blok tematyczny - Lessons from the Balkans: Genocide and Peaceful Conflict Transformation. Zajęcia prowadził dr Steinar Bryn, przedstawiciel norweskiej Nansen Dialog Network, laureat nagrody UNESCO za edukację na rzecz pokoju, prowadzący seminaria pojednawcze pomiędzy skonfliktowanymi grupami etnicznymi na Bałkanach. b) program adaptacyjno-kulturalny: W ramach programu adaptacyjnego zorganizowane zostały następujące zajęcia dla uczest-ników kursu:• wykład prof. Jerzego Miziołka pt. Conflicts and the Cultural Heritage: The European

experience – Gdansk, Cracow, Padova… Art Masterpieces’ Reconstruction after the Conflict, połączony z wizytą w gdańskim Dworze Ar tusa.

• wykład pt. European Documentary Film as an Instrument of Politics, wygłoszony przez dr. Leo Kantora, Dyrektora The International Culture Forum & The Central Federation of Immigrants in Sweden oraz International Documentary Film Festival Humanity in the world, połączony z projekcją filmu o łamaniu praw człowieka w konfliktach afrykań-skich.

• spotkania integracyjne w klubie SPATIF oraz w Tawernie Rybaki.

74 75


c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):• umiejętność analizy instrumentów przeciwdziałania konfliktom metodami dyplomacji

prewencyjnej; • psychologiczne kompetencje w rozwiązywaniu konfliktów, dzięki uczestnictwu

w warsztatach praktycznych: The Art of Mediation, International Negotiations, Confi-dence Building and Decisions Making in Crisis Situations;

• umiejętność prezentacji wyników oraz przygotowania rapor tów, wypracowana w trak-cie wspólnej pracy w grupach;

• wiedza na temat międzynarodowych, ekonomicznych, prawnych, politycznych oraz psychologicznych wymiarów dyplomacji prewencyjnej w praktyce;

• wiedza i umiejętności dotyczące dialogowej metody rozwiązywania konfliktu, stosowa-nej wśród ludności bałkańskiej przez edukatorów z Nansen Dialog Network;

• wiedza na temat działań metodami dyplomacji prewencyjnej i ich efektów, dzięki uczest-nictwu w spotkaniach z zaproszonymi gośćmi specjalnymi.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Prezentacje grup studentów na temat różnych konfliktów w stosunkach międzynarodowych przed komisją nauczycieli akademickich z uczelni uczestniczących w projekcie oraz specjal-nie zaproszonych gości z DAAD, Uniwersytetu w Bielefeld i Uniwersytetu w Chemnitz.

e) zastosowane metody oceny kursu intensywnego przez studentów: ankieta inneZastosowano ankietę oceny i zadowolenia z efektów kształcenia, przygotowaną zgodnie z metodą Riker ta. Ankietę przeprowadzono dwukrotnie, w połowie kursu oraz po jego za-kończeniu. Przeprowadzono również dyskusję z uczestnikami kursu na temat poziomu ich zadowolenia oraz sugestii co do zmian na przyszłość.




Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)• materiały dydaktyczne przygotowane przez wykładowców prowadzących zajęcia

w formie: prezentacji MS Office Power Point (handouty wydrukowano dla studentów

Intensive Course in European Preventive DiplomacyKurs intensywny w dziedzinie europejskiej dyplomacji prewencyjnej

w trakcie zajęć), przykładowych tekstów uzupełniających tematy zajęć i listy lektur proponowanych jako uzupełnienie tematu;

• prezentacje studentów przygotowywane jako podsumowanie ich prac w grupach pod-czas kursu i przedstawione przed komisją na jego zakończenie.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieWykładowcy wprowadzili elementy zajęć z kursu intensywnego do prowadzonych przez siebie zajęć w uczelniach macierzystych, uzupełniając je o uwagi z dyskusji ze studentami z innych krajów.


Sposoby upowszechniania wyników projektu• strona internetowa: www.swps.edu.pl/www.euc.org.pl• wyniki projektu były przedstawiane podczas seminariów realizowanych przez

Europejskie Konsorcjum Uniwersyteckie, w których brali udział studenci i nauczyciele akademiccy z różnych krajów (we Florencji – grudzień 2007, w Warszawie – kwiecień 2008, w Sopocie – wrzesień 2008).

75

76 77

Projek ty t ypu kurs in tensywny koordynowane p r zez po lsk i e szko ły wyższe w l a t ach 2007/2008 - 2009/2010 Securing the Digital World Bezpieczeństwo cyfrowego świata


Securing the Digital World

Bezpieczeństwo cyfrowego świata


Dziedziny akademickie11.3 / 48 – Informatyka

Nazwa i dane kontaktowe uczelni koordynującej projektWyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu, PL ZAMOSC01Biuro Współpracy Międzynarodowejul. Akademicka 4, 22-400 Zamośćtel.: 84 677 67 89, tel./faks: 84 677 67 10www.wszia.edu.ple-mail: [email protected]

Koordynator projektu Aleksandra Nizioł

Nazwy uczelni partnerskich1. Fachhochschule St. Pölten GmbH, A ST-POLT032. Xios Hogeschool Limburg, B HASSELT03 3. Katholieke Hogeschool Leuven, B LEUVEN184. Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Uniber tsitatea, E BILBAO015. Instituto Politécnico de Setúbal, P SETUBAL016. Yaşar Üniversitesi, TR IZMIR05

Cele projektuCelem działania było opracowanie i przeprowadzenie kursu intensywnego dla studentów informatyki. Głównymi zagadnieniami omawianymi podczas kursu były: przyczyny wystę-powania oszustw i nadużyć komputerowych oraz ich wykrywanie i zapobieganie. Zajęcia

miały charakter zarówno wykładów, jak również laboratoriów, podczas których studenci mieli okazję zastosowania wiedzy dotyczącej zasad bezpieczeństwa w sieciach komputero-wych w praktyce.

Miejsca i terminy realizacji kursu intensywnegoZamość, 14.04 - 26.04.2008





a) spotkania w celu przygotowania programu kursu: tak nie• Zamość, styczeń 2008; spotkanie przygotowawcze koordynatorów z uczelni uczestniczących w projekcie,

podczas którego omówione zostały wszelkie kwestie merytoryczne oraz organizacyjne związane z realizacją kursu intensywnego.




a) program dydaktyczny: Podczas kursu intensywnego zostały przeprowadzone wykłady i laboratoria o tematyce: UNIX – wprowadzenie do systemu, Sieci komputerowe oraz wykłady na temat: Bezpieczeństwo w sieci, Jak przygotować prezentację, Forensics i ćwiczenia z etyki. Część zajęć stanowiła praca w grupach poświęcona rozwiązywaniu zadań z zakresu bezpieczeństwa w sieci oraz przygotowaniu prezentacji efektów pracy studentów.

78 79


b) program adaptacyjno-kulturalny: • spotkania integracyjne (wieczór europejski – prezentacja oraz degustacja narodowych

potraw, napojów, tańców przez uczestników; wieczór karaoke – konkurs na najlepsze wykonanie znanych piosenek z krajów reprezentowanych w projekcie; Biesiada po pol-sku – zabawa przy ognisku, degustacja przysmaków polskiej kuchni; wieczór filmowy Oskarowa noc);

• wycieczki (Lublin, wizyta w Państwowym Muzeum na Majdanku, Zwierzyniec i okolice – Zagroda Guciów, Bukowa Góra);

• zajęcia spor towe (turniej gry w bilard i w dar ta, pływalnia, zawody spor towe – studenci kontra wykładowcy w dyscyplinach: piłka nożna, koszykówka, siatkówka;

• Zamość quiz tour – gra polegająca na odnajdywaniu wskazanych miejsc i odpowiedzi na pytania dotyczące historii miasta.

c) efekty uczenia się (kompetencje i umiejętności uzyskane przez studenta podczas kursu):• nabycie wiedzy teoretycznej oraz praktycznej z zakresu przyczyn występowania oszustw

i nadużyć komputerowych oraz ich wykrywania i zapobiegania im;• poszerzenie wiedzy i umiejętności z zakresu systemu operacyjnego LINUX;• nabycie umiejętności analitycznego myślenia;• nabycie umiejętności pracy w zespole;• rozwój umiejętności interpersonalnych i interkulturalnych;• podniesienie umiejętności językowych w zakresie zaawansowanego, specjalistycznego

słownictwa.

d) zastosowane metody oceny efektów uczenia się:Podczas kursu intensywnego studenci pracowali w 5-osobowych grupach. Ostatniego dnia każda z grup dokonała prezentacji własnego projektu. Uczestnicy zostali ocenieni indywi-dualnie przez wykładowców według czterech kryteriów: znajomości języka angielskiego, zaangażowania w tworzenie projektu, wiedzy technicznej (teoretycznej), pracy w grupie.




Securing the Digital World Bezpieczeństwo cyfrowego świata


Produkty powstałe w wyniku realizacji projektu (np. materiały dydaktyczne, pomoce naukowe, sprawozdania, inne)W wyniku realizacji projektu powstało sprawozdanie końcowe na potrzeby wewnętrzne uczelni koordynującej.

Wpływ realizacji projektu na program(-y) kształcenia w uczelniach uczestniczących w projekcieZagadnienia dotyczące zasad bezpieczeństwa w sieciach komputerowych zostały zawar te w programie nauczania studentów kierunku informatyka i ekonometria w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji w Zamościu.


Sposoby upowszechniania wyników projektu• publikacje prasowe: • Kurs dla Studentów z całej Europy, „Dziennik Wschodni” z dnia 14.04.2008; • Nie jesteś bezpieczny w sieci, „Kronika Tygodnia” z dnia 15.04.2008; • Uczelnia Europejska, „Tygodnik Zamojski” z dnia 14.05.2008.• strona internetowa: www.wszia.edu.pl/www.ip4students.pl• fotorepor taż na stronie internetowej uczelni: www.wszia.edu.pl/index.php?p=aktualnosci&nr=190

Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie”ul. Mokotowska 4300-551 Warszawatel.: 022 46 31 000fax: 022 46 31 021www.frse.org.plwww.llp.org.plwww.erasmus.org.pl

Publikacja sfinansowana z funduszy programu „Uczenie się przez całe życie”

Projekty typu kurs intensywny - kompendium

Documents

Transcript of Projekty typu kurs intensywny - kompendium