PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

55
PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE „OCHOTNICY WARSZAWSCY” w latach 2014 - 2020

Transcript of PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

Page 1: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

PROJEKT

WOLONTARIATU MIEJSKIEGO

w WARSZAWIE

„OCHOTNICY WARSZAWSCY”

w latach 2014 - 2020

Page 2: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

2 | S t r o n a

Spis treści

1. Założenia projektu „Ochotnicy warszawscy” ................................................................... 3

1.1. Wizja i misja projektu ................................................................................................. 3

1.2. Definicja wolontariatu i wolontariusza ......................................................................... 5

1.3. Wolontariat miejski na świecie ................................................................................... 6

2. Ramy prawne dokumentu oraz powiązanie z innymi dokumentami ...............................10

3. Historia powstania dokumentu .......................................................................................12

4. Diagnoza .......................................................................................................................14

5. Cele projektu .................................................................................................................18

6. Obszary działań.............................................................................................................21

6.1. Promocja wolontariatu, edukacja i informacja o projekcie .........................................21

6.2. Portal internetowy - stworzenie internetowego serwisu ofert wolontariackich. ...........25

6.3. Opracowanie i wdrażanie standardów współpracy z wolontariuszami. ......................26

6.4. Rekrutacja uczestników projektu: wolontariuszy oraz organizacji i instytucji

współpracujących z wolontariuszami ................................................................................27

6.5. Praktyczne wsparcie projektu, system doceniania wolontariuszy ..............................28

6.6. Marka „Ochotnicy warszawscy” .................................................................................30

6.7. Wolontariat w strukturach Miasta i rola Miasta w projekcie ........................................32

6.9. Wskaźniki realizacji celów .........................................................................................36

7. Zarządzanie projektem i jego rozwój .............................................................................40

7.1. Planowanie ewaluacji i monitoringu projektu .............................................................44

7.2. Harmonogram realizacji etapu pilotażowego projektu ...............................................46

8. Finansowanie i tryb realizacji projektu ...........................................................................48

9. Korzyści płynące z rozwoju wolontariatu miejskiego w Warszawie ................................49

10. Biblioteka projektu .........................................................................................................50

Page 3: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

3 | S t r o n a

1. Założenia projektu „Ochotnicy warszawscy”

1.1. Wizja i misja projektu

Zadaniem projektu wolontariatu miejskiego „Ochotnicy warszawscy” do roku 2020 jest

łączenie działań podejmowanych przez Urząd m.st. Warszawy, organizacje pozarządowe

i instytucje miejskie na rzecz wolontariuszy i organizatorów wolontariatu. Projekt wyznacza

kierunki polityki miasta dotyczące wolontariatu celem stworzenia optymalnych warunków

rozwoju dla wolontariatu oraz wszystkich podmiotów i jednostek zaangażowanych

w wolontariat.

Projekt „Ochotnicy warszawscy” rozumiemy jako spójne i długofalowe działanie na rzecz

rozwoju wolontariatu w Warszawie, realizowane przez samorząd, miejskie instytucje,

organizacje pozarządowe, uczelnie i partnerów biznesowych. Jest odpowiedzią na potrzeby

Miasta, wolontariuszy i organizatorów wolontariatu. Gwarantuje bieżące funkcjonowanie

miejskiego systemu wolontariatu i zapewnia jego stały rozwój.

Pragniemy, by Warszawa stała się miejscem świadomie rozwijającym wolontariat

i przyjaznym wolontariuszom, czyli:

Miastem, w którym stale wzrasta zaangażowanie warszawiaków w wolontariat.

Miastem, w którym docenia się potencjał drzemiący w rozwoju wolontariatu.

Miastem promującym ideę wolontariatu jako formę zaangażowania i rozwoju społecznego

swych mieszkańców.

Miastem, w którym wolontariusze i organizatorzy chcą działać społecznie na rzecz rozwoju

swojego miasta.

Miastem, w którym bierze się pod uwagę potrzeby wolontariuszy i organizatorów

wolontariatu.

Miastem, które dba o atrakcyjność ofert wolontariatu.

Miastem, w którym warszawiacy, niezależnie od wieku, kompetencji i doświadczenia, mają

nieskrępowany dostęp do różnorodnej oferty wolontariatu.

Miastem, w którym wolontariusz wie, w jaki sposób i gdzie może znaleźć interesującą go

ofertę wolontariatu w stolicy i wszystkie użyteczne informacje z nią związane.

Miastem, w którym organizatorzy wolontariatu mają dostęp do szerokiej bazy osób

angażujących się w wolontariat.

Miastem inwestującym w swoją przyszłość, kapitał ludzki i społeczny.

Wolontariat jest dla jednostki istotną szansą rozwoju osobistego, daje możliwość nabywania

kompetencji indywidualnych, społecznych oraz zawodowych, a zdobyte podczas działalności

Page 4: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

4 | S t r o n a

wolontariackiej wiedza i doświadczenie znacząco zwiększają potencjał kreatywny,

intelektualny. Projekt „Ochotnicy warszawscy” jest okazją do rozwoju poprzez synergię

działań podmiotów funkcjonujących w obszarze wolontariatu zarówno obecnie, jak

w przyszłości. Warszawa ma szansę na większą integrację społeczności mieszkańców,

zapewnienie im możliwości wspólnego i ciekawego spędzania wolnego czasu, przy

jednoczesnej aktywnej edukacji obywatelskiej. Dzięki temu projekt może też przyczyniać się

do rozwiązywania niektórych problemów społecznych.

Wzrost zaangażowania społecznego warszawiaków zaowocuje wzmocnieniem poczucia

wspólnotowości i odpowiedzialności za najbliższe otoczenie i Warszawę. Warszawiacy

zyskają możliwość rozwoju swoich zainteresowań i pasji, a Miasto – mieszkańców

podnoszących konkurencyjność stolicy w skali lokalnej, regionalnej i globalnej.

Projekt określa obszary działań, w których systemowa współpraca między podmiotami

pozwoli skuteczniej wykorzystać potencjał mieszkańców i stworzyć dobre warunki do

włączania ich w wolontariat. Usprawni również nabór i angażowanie wolontariuszy przez

instytucje i organizacje w Warszawie.

Założeniem projektu jest wykorzystanie możliwości zaangażowania wolontariuszy w trakcie:

działań organizacji pozarządowych

instytucji samorządowych

akcyjnych i cyklicznych wydarzeń miejskich

różnorodnych działań w przestrzeni miejskiej, np: w ramach inicjatywy lokalnej

działań potencjalnych partnerów projektu np. urzędów administracji centralnej,

sektora biznesowego.

Wdrażanie projektu wolontariatu miejskiego wymaga zaangażowania wielu instytucji i osób,

ponieważ proces ten dotyczy zarówno działań o charakterze instytucjonalnym, jak i inicjatyw

oddolnych.

Założenia projektu mają na celu stworzenie systemowego rozwiązania, które byłoby w stanie

odpowiedzieć na rosnące potrzeby społeczne Warszawy i uzupełnić samorządowe oraz

pozarządowe działania o dodatkową siłę – mieszkańców Warszawy, aktywnych

i odpowiedzialnych za swoją przestrzeń i miejsce zamieszkania.

Naszą wizją jest stworzenie do 2020 roku stabilnego finansowo i organizacyjnie systemu,

który umożliwi mieszkańcom Warszawy i przebywającym w niej osobom dostęp do

Page 5: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

5 | S t r o n a

różnorodnych form wolontariatu i aktywności społecznych. Działania projektu oparte zostaną

o sieć współpracujących ze sobą organizacji pozarządowych i dzielnicowych centrów

wolontariatu wspieranych przez społeczność lokalną. Nad prawidłową organizacją

i rozwojem projektu czuwać będzie rada powołana spośród przedstawicieli partnerów

realizujących projekt i biorących udział w tworzeniu dokumentu. Tak zbudowany system

pozwoli w kolejnych latach realizacji i rozwoju projektu na poszerzenie obszaru działań

i objęcie nimi nie tylko przestrzeni zamkniętej w granicach administracyjnych

m.st. Warszawy, ale całego obszaru metropolitarnego. Do roku 2017 będzie prowadzony

etap pilotażowy projektu.

1.2. Definicja wolontariatu i wolontariusza

Powszechnie przyjęto, iż wolontariat definiowany jest jako dobrowolna, bezpłatna i świadoma

działalność na rzecz innych ludzi czy instytucji. Status prawny wolontariusza i zasady jego

współpracy z podmiotami określa w Polsce ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku

o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, która definiuje wolontariusza jako

osobę fizyczną, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach

określonych w ustawie. To ostatnie kryterium dotyczy m.in. art. 42 ust. 1 ustawy

określającego katalog podmiotów, na rzecz których swoje świadczenia mogą wykonywać

wolontariusze. Wymienia następujących „organizatorów wolontariatu”:

- organizacje pozarządowe (w zakresie ich działalności statutowej),

- osoby prawne i jednostki organizacyjne należące do kościoła katolickiego oraz innych

kościołów i związków wyznaniowych,

- stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego,

- spółdzielnie socjalne,

- spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,

- kluby sportowe,

- organy administracji publicznej i jednostki organizacyjne podległe organom administracji

publicznej.

Działalność wolontariacka zgodna z założeniami ustawy określana jest mianem wolontariatu

formalnego. Wolontariat zdefiniowany w powyższy sposób nie obejmuje wolontariatu

nieformalnego, czyli szeregu spontanicznych działań związanych z osobistą,

niezinstytucjonalizowaną pomocą innym ludziom, nienależącym do rodziny lub grona

najbliższych przyjaciół. W myśl ustawy z wolontariatu została wyłączona także działalność,

która mogłaby wiązać się z zyskiem finansowym dla organizatora wolontariatu.

Page 6: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

6 | S t r o n a

Zdefiniowanie w taki sposób wolontariusza i wolontariatu niesie ze sobą także pewne

trudności i zagrożenia. Ustawa wyklucza wolontariat w działaniach nastawionych na zysk,

dlatego wolontariusze nie mogą działać w organizacjach biznesowych. Jednocześnie

w sektorze biznesu drzemie ogromny potencjał do działań społecznych, czego dowodem są

zadania podejmowane w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu i wolontariatu

pracowniczego. Ustawa otwiera się na działalność wolontariacką członków stowarzyszeń.

Jest to przepis umożliwiający włączenie w projekt osoby zrzeszone w klubach uczniowskich

i sportowych. Generuje jednak trudności związane z brakiem transparentności w podziale

działań realizowanych w ramach umów cywilno-prawnych i na zasadzie wolontariatu, a co za

tym idzie, uniemożliwia określenie skali wolontariatu realizowanego przez członków

stowarzyszeń.

Wolontariat w Warszawie rozumiany jest jako aktywność społeczna mieszkańców i osób

przebywających w stolicy, działających we współpracy z organizacjami pozarządowymi,

Urzędem m.st. Warszawy, instytucjami miejskimi oraz sektorem korporacyjnym na rzecz

społecznego rozwoju Warszawy.

1.3. Wolontariat miejski na świecie

Wolontariat miejski zajmuje istotne miejsce wśród projektów władz miejskich w metropoliach

na całym świecie. Do najbardziej znanych przykładów angażowania mieszkańców

i organizacji do działalności na rzecz miasta należą programy NYC Service, Team London

oraz VOLUNTARIUS 2000 (Barcelona).

NYC Service swoją działalnością zapoczątkował wspólne przedsięwzięcie wielu miast znane

jako Cities of Service (CoS). CoS to koalicja 162 miast1 w USA, które na podobnych

zasadach angażują mieszkańców w akcje ochotnicze. NYC Service jest rozbudowanym

programem miejskiego wolontariatu w Nowym Jorku. Program łączy w sobie elementy akcji

społecznej, kampanii informacyjnej, miejskiej strategii i koalicji władz miasta z organizacjami

pozarządowymi. W kwietniu 2009 r. burmistrz Michael Bloomberg zainaugurował powstanie

biura NYC Service Office. Działalność NYC Service opiera się głównie na pracy

wolontariuszy tworzących NYC Civic Corps – jest to ponad 200 wolontariuszy pracujących

w pełnym wymiarze godzin.

1 Stan na 07.05.2013

Page 7: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

7 | S t r o n a

NYC Civic Corps to jednocześnie największa, stworzona od podstaw inicjatywa NYC

Service. Zabezpiecza ona zaplecze i możliwości działania prawie 60 publicznych

i pozarządowych organizacji współpracujących w ramach NYC Service, działa również przy

innych inicjatywach.

Większość inicjatyw NYC Service jest wynikiem współpracy władz miejskich i rozmaitych

partnerów. Są nimi właściwe dla danego obszaru jednostki organizacyjne władz miejskich,

instytucje publiczne, ale także organizacje pozarządowe czy partnerzy biznesowi.

Finansowanie programu zapewnia miasto oraz sponsorzy prywatni. Jednocześnie wiele

inicjatyw NYC Service jest rozwinięciem programów organizacji pozarządowych istniejących

już wcześniej.

NYC Service stawia przed sobą trzy główne cele:

Nowy Jork miastem najlepiej na świecie przygotowanym do wolontariatu swoich

mieszkańców,

nakierowanie wolontariuszy na takie obszary działania, w których są najbardziej

potrzebni,

wypromowanie działalności wolontarystycznej jako jednego z kluczowych obszarów

rozwoju najwspanialszego Miasta na świecie.

W ramach NYC Service wyznaczono 6 priorytetowych dla miasta obszarów: wzmacnianie

lokalnych społeczności, pomoc sąsiedzka, edukacja, zdrowie, ochrona środowiska,

przygotowanie do sytuacji kryzysowych. W ramach każdego z nich organizowane są

konkretne inicjatywy, np.:

1. Service in City Internships. Wszyscy stażyści pracujący w biurach i wydziałach

władz miejskich biorą udział w działaniach wolontarystycznych. Władze miasta

wierzą, że poprzez odejście od biurka, kontakt z mieszkańcami i ich problemami,

praca w instytucjach miejskich będzie jeszcze bardziej traktowana jako służba

(service), wzrośnie również postrzeganie wolontariatu jako realnej siły

w odpowiadaniu na potrzeby miasta.

2. Service in schools. Dyrektor każdej z 1500 publicznych szkół w Nowym Jorku jest

zobowiązany do przedstawienia planu promocji wolontariatu w swojej szkole

i włączania w działania wolontarystyczne uczniów i szkolnej wspólnoty. W roku

2009/2010 ponad 400 tys. uczniów wzięło udział w ok. 1700 projektach dotyczących

ochrony środowiska, zdrowia publicznego czy problemu głodu i niedożywienia.

Page 8: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

8 | S t r o n a

W roku szkolnym 2010/2011 ponad 572 tys. uczniów działało w 7874 projektach na

terenie wszystkich nowojorskich dzielnic.

3. Summer of Service. We współpracy z organizacją, która od dłuższego czasu

organizuje młodym nowojorczykom (między 14 a 24 rokiem życia) możliwość

zatrudnienia i edukacji w okresie letnim, poszerzono tę ofertę o działalność

wolontarystyczną. Ponad 1000 młodych uczestników pracuje jako wolontariusze

i zdobywa w ramach pracy dodatkowe umiejętności przydatne w życiu zawodowym.

Nad wszystkimi możliwościami wolontariatu w Nowym Jorku pomaga zapanować

internetowy portal NYC Service ( www.nycservice.org)2.

Ciekawym programem, który powstał na potrzeby imprezy podobnej do UEFA EURO

2012™, jest inicjatywa VOLUNTARIUS 2000, powołana do życia w Barcelonie po

zakończeniu igrzysk olimpijskich w roku 1992. Przygotowania i obsługa igrzysk były idealną

okazją do uaktywnienia społecznego ogromnej rzeszy mieszkańców miasta.

Ogółem w kilkutygodniowej akcji wzięło udział 42 tys. wolontariuszy. Po igrzyskach ludzie ci

czuli dalszą potrzebę działania i bycia razem. Postanowili powołać do życia organizację,

która umożliwiałaby im dalszą aktywną działalność na rzecz miasta. Było to motorem dla

powołania Stowarzyszenia VOLONTARIUS 2000.

VOLONTARIUS 2000 jest organizacją non profit, skupiającą stale ok. 8 tys. członków. Celem

stowarzyszenia jest:

pobudzanie miłości do miasta poprzez działalność woluntarystyczną,

propagowanie pracy w grupie wśród małych społeczności lokalnych,

udoskonalanie i uatrakcyjnianie działań wolontarystycznych.

Stowarzyszenie, pozostając w stałym kontakcie z instytucjami miejskimi oraz organizacjami

pozarządowymi, przygotowuje i publikuje kalendarz imprez organizowanych w Barcelonie,

w których mogą brać udział wolontariusze skupieni wokół stowarzyszenia.

Po wybraniu odpowiedniej dla siebie oferty i powiadomieniu o tym stowarzyszenia,

wolontariusz informowany jest o dacie szkolenia specjalistycznego, które ma go przygotować

do pracy. W każdej akcji, w której uczestniczą wolontariusze, sposób nadzorowania

i koordynowania działań wolontariuszy jest niemal identyczny. Spośród członków grupy

typowany jest koordynator odpowiedzialny za całość akcji. Podlegają mu bezpośrednio tzw.

grupowi, którzy z kolei mają pod swoją opieką grupy ok. 10 - 15 osobowe. Po zakończonej

2 Źródło: Przegląd programów wolontariatu miejskiego w Polsce i na świecie, Pracownia Badań i Innowacji

Społecznych „Stocznia” oraz strona internetowa: www.nycservice.org

Page 9: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

9 | S t r o n a

akcji grupowi i wolontariusze wypełniają arkusz oceniający przygotowanie i przeprowadzenie

danej akcji.

Organizacja czerpie fundusze na swoją działalność ze składek członkowskich oraz dotacji ze

strony miasta. Miasto opłaca również etaty kadry kierującej organizacją oraz zwalnia

organizację z opłat za czynsz i energię elektryczną.

Team London jest to program miejskiego wolontariatu w Londynie. Opiera się on na

współpracy różnych partnerów: organizacji pozarządowych, instytucji i przedsiębiorców,

działających na terenie i na rzecz miasta.

Organizatorzy programu wyznaczyli za główne cele programu:

wskazanie priorytetów i standardów pracy z wolontariuszami,

nagradzanie i wsparcie wolontariuszy,

wolontariat szansą dla młodych ludzi,

wykorzystanie potencjału wolontariuszy, którzy wsparli organizację igrzysk

olimpijskich w 2012 roku w Londynie.

Celem programu Team London jest wzmacnianie połeczności lokalnych (na terenie dzielnic),

dbanie o środowisko, czystość oraz angażowanie się mieszkańców podczas imprez

kulturalnych i sportowych, tak by metropolia londyńska stała się miejscem przyjaznym.

Istotnym aspektem programu jest zwiększanie szans młodych ludzi na zdobycie

doświadczenia i umiejętności potrzebnych na rynku pracy. Inicjatorzy programu upatrują

w wolontariacie wielopłaszczyznową przestrzeń rozwoju zarówno indywidualnego,

społecznego oraz integralnej dla miasta i jakości życia.

Ciekawą inicjatywą są Ambasadorzy Londynu, którzy jako wolontariusze po igrzyskach

w 2012 roku stali się ambasadorami zarówno miasta, jak i aktywności wolontarystycznej.

Uruchomiony został program, w którym chętna szkoła zaprasza do siebie Ambasadora, aby

przeprowadzał rozmowy, warsztaty i gry związane z miastem i wolontariatem oraz dzielił się

swoim osobistym doświadczeniem wolontariackim z młodzieżą. Bardzo ważną rolę odgrywa

wizerunek władz Londynu, w tym samego burmistrza, który promuje program i wspiera

wolontariuszy londyńskich.

Program posiada i jest promowany m.in. przez narzędzie - portal internetowy

(http://volunteerteam.london.gov.uk), w którym istotną rolę odgrywa wyszukiwarka ofert

dla wolontariuszy oraz dedykowane programy integrujące mieszkańców Londynu.

Page 10: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

10 | S t r o n a

Program dysponuje budżetem 4 milionów funtów, z czego 2 miliony pochodzą od prywatnej

fundacji - The Reuben Foundation, a część od innych prywatnych sponsorów

(przedsiębiorców) oraz z budżetu miasta3.

Programy wolontariatu miejskiego z definicji obejmują działania na terenach miejskich

i metropolitalnych. W ich organizacji władze miejskie odgrywają istotną rolę wychodzącą

poza samo finansowanie działań wolontariackich. Dotychczasowa praktyka tworzenia tego

rodzaju programów pokazuje podobny sposób ich konstruowania. W większości przypadków

programy istnieją w bardzo ścisłym powiązaniu z miejską/samorządową polityką

wolontariatu. Są operacyjnie powierzane organizacjom pozarządowym lub jednostkom

powiązanym z samorządem.

W wewnętrznej strukturze zarządzania takimi programami dużą rolę odgrywają

wolontariusze, którzy nierzadko sami tworzą główny zespół koordynacyjny.

Przykłady programów wolontariatu miejskiego ze świata pokazują, jaki kierunek może

przyjąć Warszawa.

2. Ramy prawne dokumentu oraz powiązanie z innymi dokumentami

Dokumenty krajowe

Projekt wolontariatu miejskiego jest nierozłącznie związany z zasadami i przepisami, które

reguluje Ustawa o Pożytku Publicznym i o Wolontariacie. Ustawa ta określiła zasady, kto

może korzystać z pomocy wolontariuszy. Wprowadziła również określony standard

współpracy z wolontariuszami (np. porozumienia, ubezpieczenia). Przestrzeganie przepisów

prawa w obszarze wolontariatu jest fundamentem projektu. Standardy przedstawione

w ustawie są uszczegółowiane i doprecyzowane w projekcie, co sprzyja ich rozwojowi

i upowszechnianiu.

Dokument ten jest również odpowiedzią na opublikowaną przez Ministerstwo Pracy i Polityki

Społecznej w 2011 roku Długofalową Politykę Rozwoju Wolontariatu w Polsce. Założenia

projektu odpowiadają na wiele z priorytetów i szczegółowych działań, które zostały wskazane

jako kierunki działań Długofalowej Polityki. Warto tu wspomnieć choćby Priorytet 2.1-2.3,

czyli Podnoszenie kompetencji organizatorów wolontariatu (2.1), Systemowe wsparcie

3 Źródło: Przegląd programów wolontariatu miejskiego w Polsce i na świecie, Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” oraz strona internetowa: http://volunteerteam.london.gov.uk

Page 11: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

11 | S t r o n a

organizatorów wolontariatu (2.2) oraz Wspomaganie współpracy między organizatorami

wolontariatu (2.3).

Dokumenty miejskie

Pomimo, że sam wolontariat nie został ujęty w strategicznych dokumentach miejskich, tzn.

w Strategii rozwoju miasta stołecznego Warszawy do 2020 roku oraz w Społecznej strategii

Warszawy. Strategii rozwiązywania problemów społecznych na lata 2009 – 2020, to projekt

wolontariatu miejskiego „Ochotnicy warszawscy” jest spójny z założeniami i celami

Społecznej Strategii Warszawy (SSW) na lata 2009-2020. Stawiając sobie za cel

rozwijanie postaw prospołecznych, aktywności społecznej i samorealizacji mieszkańców

Warszawy, wpisuje się w główny cel SSW, czyli: Warszawa wybiera drogę rozwoju,

wykorzystując potencjał społeczny miasta, dając ludziom perspektywę dobrego życia

i samorealizacji. Drogę równego dostępu do możliwości, partnerstwa i aktywności

społecznej.

Projekt jest narzędziem do realizacji drugiego celu strategicznego SSW, którym jest Wzrost

potencjału społecznego, a w szczególności dwóch celów szczegółowych: Podniesienia

jakości i konkurencyjności kapitału ludzkiego Warszawy jako czynnika decydującego

o szansach rozwoju oraz Tworzenia policentrycznego ośrodka miejskiego poprzez

wzmocnienie poczucia wspólnoty mieszkańców miasta poprzez promowanie idei „obywatela

Warszawy”.

Doświadczenie i umiejętności zdobyte w wolontariacie przyczynią się do wzrostu

kompetencji społecznych oraz konkurencyjności warszawiaków na rynku pracy.

Rozwój marki „Ochotnicy warszawscy” zakłada wzmocnienie poczucia patriotyzmu

lokalnego, a także budowanie więzi między wolontariuszami na rzecz rozwoju

wspólnotowości i odpowiedzialności za najbliższe otoczenie.

Projekt wolontariatu miejskiego realizuje bezpośrednio także cele strategiczne Programu

Warszawa przyjazna seniorom 2013-2020 oraz tworzonego Programu Młoda Warszawa.

W pierwszym rozwój wolontariatu jest wskazywany jako narzędzie realizacji kilku priorytetów.

Przede wszystkim celu 1. Zwiększenie aktywności społecznej seniorów. W drugim

nawiązanie do wolontariatu jest bezpośrednie, tzn. cel II.5 brzmi Rozwój systemu

wolontariatu młodzieżowego. Rola i pozycja wolontariatu w obu dokumentach jest bardzo

istotna. Wolontariat, zarówno dla seniorów, jak i dla młodzieży, służy aktywizacji i integracji

obu grup z ogółem społeczności warszawskiej. Odnosi się także do Programu rozwoju

edukacji w Warszawie w latach 2013 – 2020, który w swoich zapisach ma m.in. promocję

idei wolontariatu.

Page 12: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

12 | S t r o n a

Inne dokumentu

Cele projektu „Ochotnicy warszawscy” zgodne są z założeniami zapisanymi również w PAVE

(Policy Agenda for Volunteering in Europe – Agenda dla wolontariatu w Europie).

Dokument ten przygotowany dzięki szerokim konsultacjom i pracom warsztatowym,

zaakceptowany przez Komisję Europejką, kładzie nacisk między innymi na promocję działań

wolontariackich, budowanie świadomości wolontariatu i wzmacnianie go poprzez rozwój

i kontrolę nad wspólnymi standardami pracy wolontariuszy.

3. Historia powstania dokumentu

Projekt wolontariatu miejskiego powstał z inicjatywy Centrum Komunikacji Społecznej

Urzędu m. st. Warszawy, instytucji miejskich i organizacji pozarządowych zainteresowanych

systemowymi zmianami w organizacji wolontariatu w Warszawie. Do tej pory poszczególne

podmioty społeczne i instytucje miasta prowadziły niezależne działania promujące

wolontariat i budujące systemy rekrutacji i wsparcia dla osób chcących zaangażować się

w działania na rzecz innych. Sytuacja dojrzała do zintegrowania działań poszczególnych

podmiotów, co jest fundamentem skutecznego rozwoju idei wolontariatu.

Bezpośrednim impulsem do podjęcia tych działań był sukces projektu Wolontariat Miast

Gospodarzy UEFA EURO 2012™. Ujawnił on potężny potencjał społecznej aktywności

drzemiący w warszawiakach. Blisko 1600 osób pracujących z oddaniem w czasie turnieju

było świadectwem zaangażowania mieszkańców w życie stolicy i troski o jej wizerunek jako

miasta przyjaznego i otwartego zarówno dla gości, jak i dla mieszkańców. Stale rosnące

zainteresowanie wolontariatem wśród młodzieży i seniorów, duże zaangażowanie

w wolontariat podczas UEFA EURO 2012™ i gotowość wolontariuszy do udziału

w podobnych akcjach zainspirowały zdecydowane działania. Pracom nad treścią projektu

przyświecała koncepcja Warszawy jako miasta oferującego codzienny, otwarty dostęp do

atrakcyjnych i różnorodnych działań społecznych.

W ciągu minionych trzech lat w Warszawie odbywały się liczne imprezy, podczas których

zaangażowani byli wolontariusze. Organizacja wolontariatu w trakcie wydarzeń takich, jak:

Europejskie Letnie Igrzyska Olimpiad Specjalnych w 2010 r., działania związane

z sytuacjami kryzysowymi (np. zagrożenie powodziowe, tragedie narodowe itd.), UEFA

EURO 2012™, maratony i biegi długodystansowe czy 70. rocznica wybuchu powstania

w Getcie Warszawskim wskazały, iż instytucje miejskie, organizacje pozarządowe i Biura

Urzędu Miasta podejmują współpracę przy realizacji tych zadań. Za każdym razem

Page 13: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

13 | S t r o n a

współpraca ta wyglądała inaczej, co z jednej strony wynika z charakteru organizowanego

wydarzenia, ale także z różnych standardów i doświadczeń, które posiadają te podmioty.

W celu usprawnienia i poszerzenia pola współpracy niezbędna jest koordynacja działań

związanych z wolontariatem oraz ustalenie wspólnych ram regulujących ową współpracę.

Sytuacja ta jest jednym z powodów przygotowania projektu wolontariatu miejskiego, który

integrowałby wszelkie działania związane bezpośrednio i pośrednio z wolontariatem

w Warszawie.

Projekt jest wynikiem kilkumiesięcznej pracy zespołu, który zidentyfikował potrzeby

w zakresie wolontariatu w Warszawie. Zespół składał się z przedstawicieli warszawskich

organizacji i instytucji zajmujących się wolontariatem. Zaproszenie do udziału w pracach tego

ciała zostało wystosowane do wielu organizacji i instytucji. Część z nich odpowiedziała na

nie i wydelegowała swoich przedstawicieli, którzy podjęli się pracy nad stworzeniem

dokumentu, a w konsekwencji projektu „Ochotnicy warszawscy”.

W spotkaniach brali udział przedstawiciele podmiotów, które cechuje różnorodność

doświadczeń i charakteru działalności. Były to zarówno instytucje, które współpracują na

co dzień z wolontariuszami, jak i te, które zajmują się badaniem zjawiska wolontariatu.

Zespół ds. wolontariatu miejskiego tworzyli:

1. Celińska-Spodar Ewa; Muzeum Historii Żydów Polskich 2. Dermańska Marta; Centrum Komunikacji Społecznej 3. Dudek Karolina; Centrum Komunikacji Społecznej 4. Flaszyńska Ewa; Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Bielany 5. Gortych Dagmara; Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” 6. Kapturkiewicz Barbara; Stowarzyszenie Harcerskie 7. Kowalczyk Rajmund; Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Ochota 8. Kukowska Marta; Muzeum Powstania Warszawskiego 9. Kulik-Cała Katarzyna; Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Bielany 10. Misztela Małgorzata; Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu 11. Ostrowska-Biernacka Katarzyna; Muzeum Powstania Warszawskiego 12. Pietrowski Dariusz; Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu 13. Rustecki Wojciech; Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” 14. Senk Michał; Centrum Myśli Jana Pawła II 15. Walas Anna; Centrum Myśli Jana Pawła II.

W spotkaniach Zespołu sporadycznie brali udział także przedstawiciele innych instytucji,

organizacji czy sektora biznesowego, dzieląc się swoimi opiniami i doświadczeniem.

Intencją uczestników spotkań, niezależnie od sposobu, w jaki ich organizacje i instytucje

zajmują się zjawiskiem wolontariatu, było opracowanie takiego mechanizmu współpracy,

który pozwoli Warszawie stać się miastem efektywnie wykorzystującym potencjał swoich

Page 14: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

14 | S t r o n a

mieszkańców i ich gotowość do działalności wolontariackiej. Kluczowym zadaniem było

określenie konkretnych obszarów działań na rzecz rozwoju wolontariatu w Warszawie,

w których systemowa, międzysektorowa współpraca między bardzo różnymi podmiotami

pozwoli skuteczniej wykorzystać potencjał mieszkańców i stworzyć im dobre warunki do ich

włączania się i korzystania z pracy wolontariuszy.

Ze względu na wielość organizacji, które go tworzyły, niniejszy dokument pokazuje

koncepcję miejskiego wolontariatu oraz wskazuje kierunki jego rozwoju jako wspólnej

przestrzeni dla różnorodnych działań społecznych. Materiały, tworzone wspólnie

i poddawane dyskusji, zostały zaakceptowane przez wszystkich członków zespołu.

4. Diagnoza

Warszawa jest złożonym organizmem miejskim. Koncentrują się w nim największe inicjatywy

biznesowe, środowiska naukowe oraz zjawiska społeczne. Jednym z takich zjawisk jest

wolontariat i działalność społeczna. Warszawa jest jednocześnie miastem, w którym znaczną

część mieszkańców stanowią osoby napływowe, często przebywające tu tylko tymczasowo

w celach edukacyjnych lub zarobkowych. Rozwarstwienie społeczne, ekonomiczne

i demograficzne ma swoje konsekwencje również w organizacji życia społecznego

i gotowości mieszkańców do zaangażowania w sprawy publiczne i społeczne.

Zjawisku temu warto się przyjrzeć z punktu widzenia dwóch grup:

organizatorów wolontariatu: wszystkich tych podmiotów, które organizują

wolontariat w swych strukturach bądź działaniach. W tej grupie znajdują się

organizacje pozarządowe, instytucje i placówki publiczne, środowisko biznesu oraz

jednostki administracji rządowej i samorządowej, w tym Urząd m.st. Warszawy.

wolontariuszy (mieszkańców i osób przebywających czasowo w stolicy)

„Wolontariat w Warszawie” - badanie organizacji, instytucji i placówek publicznych

współpracujących z wolontariuszami wykonane w maju 2012 r.4 wskazało na kilka istotnych

faktów, które ograniczają wykorzystanie w pełni potencjału wolontariatu w Warszawie.

Za najistotniejsze uznano:

małą frekwencję wolontariuszy w organizacjach – spośród 44 organizacji

pozarządowych, które wzięły udział w badaniu, blisko 1/3 współpracuje z grupą

4 Badanie Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu, realizacja Puzzle Research; PRFP Consulting Sp. z o.o.

Page 15: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

15 | S t r o n a

1-5 wolontariuszy. Wskazują przy tym, iż jest to liczba zbyt mała na ich potrzeby;

podwojenie ich liczby do ok. 10 rozwiązałoby problem;

wśród 61% badanych warszawskich organizacji wolontariusze pracują jedynie

18 godz. miesięcznie, czyli ok. ½ godz. dziennie, a w 29% placówek tylko 8 godz.

w miesiącu tj. 15 minut dziennie;

aż 30% organizacji korzysta z pomocy organizacji zewnętrznych przy szkoleniu

wolontariuszy – świadczy to o dużym zapotrzebowaniu na tego typu usługi w stolicy.

Ważną rolę we współpracy z wolontariuszami odgrywają koordynatorzy. Osoby te

można znaleźć w 85% miejsc – organizacji i instytucji współpracujących

z wolontariuszami, a 69% z nich zostało przedszkolnych przez organizacje

wspierające wolontariat m.in. Centrum Wolontariatu. Jest to dowód na potrzebę

prowadzenia i stałego rozwijania oferty edukacyjnej dla organizatorów wolontariatu w

Warszawie;

73% organizacji korzysta z oferty Stołecznego Centrum Współpracy Obywatelskiej

(SCWO), ale oczekuje większego wsparcia w zakresie szkoleń, konsultacji i promocji

wolontariatu;

34% placówek nie organizuje eventów i krótkich działań społecznych z powodu

braku współpracowników (wolontariuszy), 79% tych, które to robią, chciałoby je

promować i upubliczniać oraz pozyskiwać do ich przebiegu dodatkowych

ochotników;

zdecydowana większość organizacji (92%) chciałaby pozyskiwać wolontariuszy za

pośrednictwem internetowej warszawskiej bazy wolontariuszy, 89% widzi potrzebę

utworzenia warszawskiego forum wolontariatu, a 64% wskazuje na konieczność

ujednolicenia materiałów promocyjnych i informacyjnych zachęcających do

wolontariatu w Warszawie.

Druga grupa badanych to wolontariusze.

Według badań Wolontariat i filantropia Polaków5 z roku 2012 r. tylko 14,6 % dorosłych

obywateli angażuje się w wolontariat i aktywność społeczną. Odnosząc to do populacji

warszawskiej, jest to więc ok. 250 tys. mieszkańców stolicy. Pomimo funkcjonowania

w mieście największej per capita liczby organizacji pozarządowych, instytucji publicznych

(m.in. domy kultury, muzea, ośrodki pomocy społecznej) stopień zaangażowania

warszawiaków w wolontariat pozostaje na niezmiennym od lat poziomie.

Respondenci ww. kolejnych edycji tego badania, jako przyczyny niskiego zaangażowania

w działalność obywatelską wskazują:

5 Badania Stowarzyszenie Klon/Jawor, realizacja Millward Brown SMG/KRC

Page 16: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

16 | S t r o n a

mało atrakcyjną ofertę wolontariatu (głównie prace pomocowe w biurze - mało

rozwijające);

niewystarczającą liczbę ofert wolontariatu w dziedzinach takich jak: kultura, sport,

imprezy masowe;

wielu warszawiakom wolontariat kojarzy się stereotypowo z pracą na rzecz hospicjów,

szpitali, osób niepełnosprawnych czy domów dziecka. Są to ważne i potrzebne, ale

zarazem trudne i wymagające formy działań, które wielu potencjalnych wolontariuszy

zniechęcają.;

21 % badanych nigdy nie poproszono o pomoc i nie przedstawiono oferty współpracy;

19% wskazało, że nigdy nie pomyślało o wolontariacie i o tym, by się zaangażować

w taką aktywność;

niezadowoleni z wolontariatu wskazują na niskie zaangażowanie we współpracę

z nimi osób odpowiedzialnych za ten proces lub wręcz brak koordynatorów

wolontariatu w placówkach.

Z uwagi na ograniczone badania traktujące o wolontariacie w Warszawie, powyższe wyniki

rysują jedynie ogólną sytuację dotyczące organizacji wolontariatu i zaangażowania

wolontariuszy. Dlatego też zespół pracujący nad projektem postanowił zebrać i przedstawić

opinie koordynatorów wolontariatu i samych wolontariuszy.

Z doświadczeń organizatorów wolontariatu wynika, iż pojawiają się opinie utożsamiające

wolontariat z wyzyskiem angażujących się i pracujących bez wynagrodzenia finansowego

osób. Głosy takie pojawiają się często w kontekście wolontariatu towarzyszącego organizacji

dużych, drogich i komercyjnych imprez oraz wydarzeń. Organizator wolontariatu postrzegany

jest jako podmiot angażujący wolontariuszy w celu uniknięcia kosztów zatrudnienia np. służb

informacyjnych. Zdarzają się także sytuacje, kiedy sami wolontariusze wspominają, iż byli

angażowani do prac, do których równocześnie zatrudnione zostały osoby wykonujące taką

samą pracę. Pojawianie się tego typu opinii jeszcze mocniej podkreśla potrzebę realizacji

projektu. Z jednej strony konieczne jest wprowadzanie standardów pracy z wolontariuszami

i edukowanie w tym zakresie organizatorów i wszystkich osób uczestniczących we

współpracy z wolontariuszami. Z drugiej strony, jest to wyraźna potrzeba prowadzenia

działań informacyjnych i kampanii społecznych przełamujących stereotypy dotyczące

motywów zaangażowania w wolontariat i wskazania jakie korzyści, poza finansowym,

odnoszą sami wolontariusze.

Zauważalna jest mała liczba jednostek i instytucji miejskich angażujących w swoje działania

wolontariuszy bądź rozwijających projekty wolontariatu pracowniczego. Jednostki te mają

Page 17: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

17 | S t r o n a

potencjał przygotowania ciekawej oferty wolontariatu ze względu na możliwość działania

w przestrzeni publicznej miasta w miejscach i w formach, jakie często nie są dostępne innym

podmiotom. Otwarcie tych miejsc na zaangażowanie mieszkańców może przynieść obu

stronom, zarówno wolontariuszom jak i organizatorom wymierne korzyści.

Analiza działań promocyjnych w zakresie zachęcania do wolontariatu uwidacznia brak

w ostatnich latach efektywnych, zauważalnych i kojarzonych kampanii społecznych

zachęcających do tego typu działań. Ostatnia z nich, ogólnopolska kampania „Pomaganie

wzmacnia”, realizowana była w roku 2008 z udziałem Mariusza Pudzianowskiego. Brak

ambasadorów – rozpoznawalnych osób z życia publicznego, które wspierałyby i zachęcały

do wolontariatu – nie sprzyja popularności i wzrostowi prestiżu tego rodzaju aktywności.

Doświadczenia organizatorów wolontariatu wskazują także na szereg problemów

związanych z organizacją i prowadzeniem działań wolontariackich. Są to problemy, z którymi

spotykają się zarówno organizatorzy, jak i wolontariusze. Sytuacją zgłaszaną przez obie

grupy jest brak jednego, najbardziej popularnego miejsca umożliwiającego znalezienie

wolontariusza i oferty zaangażowania się. Wolontariusze zwracają także uwagę na często

niską jakość pojawiających się ofert oraz ich małe zróżnicowanie.

Istotnym ograniczeniem, wskazywanym głównie przez osoby pracujące i posiadające

rodziny, jest brak ofert wolontariatu, które zakładałyby stałe, ale mało czasochłonne

zaangażowanie. W tym przypadku odpowiedzią powinien być rozwój wolontariatu

pracowniczego i jego upowszechnianie bądź poszerzenie oferty wolontariatu o takie

propozycje, które mogą opierać się na sporadycznym zaangażowaniu, poza godzinami pracy

lub e-wolontariacie.

Z punktu widzenia Urzędu m.st. Warszawy jako organizatora wolontariatu pojawia się szereg

utrudnień instytucjonalnych. Brak jest sprawnego i szybkiego systemu angażowania

wolontariuszy oraz jasnych ustaleń regulujących kwestie pozyskiwania świadczeń

i organizację pracy dla wolontariuszy angażujących się w działania Urzędu. Jednym z zadań

realizowanych w ramach projektu przez Zespół ds. wolontariatu jest optymalizacja

koniecznych procedur. Brakuje też konkretnych ofert zaangażowania, które Urząd m.st.

Warszawy może zaproponować wolontariuszom kończącym pracę przy dużym wydarzeniu.

Powyższe trudności i oczekiwania wskazują na potrzebę opracowania i wdrożenia w stolicy

projektu, który zapewniłby kompleksową ofertę dla rozwoju wolontariatu w Warszawie. Tym

bardziej, że stolica dysponuje mocnymi podstawami do rozwoju zaangażowania społecznego

Page 18: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

18 | S t r o n a

swych mieszkańców: koncentracja w stolicy biznesu, który rozwija programy wolontariatu

pracowniczego, funkcjonowanie w strukturach miasta Centrum Komunikacji Społecznej,

powołanie Komisji Dialogu Społecznego, nowatorski w skali kraju program: Stołeczne

Centrum Współpracy Obywatelskiej, działalność doświadczonych ogólnopolskich organizacji

infrastrukturalnych wspierających wolontariat. Jest to niepodważalny kapitał ludzki i kapitał

społeczny, który warto i należy wykorzystać dla społecznego rozwoju stolicy.

5. Cele projektu

Poprzez wolontariat miejski rozumie się 3 przestrzenie:

Warszawiacy, w tym wolontariusze

Organizatorzy wolontariatu

Otoczenie wolontariatu

Chcąc kreować rozwój wolontariatu miejskiego, należy wpływać na każdy z powyższych

obszarów. Cele główne projektu wyznaczone zostały przez zespół przygotowujący projekt

z myślą o powyższych obszarach. Zostały one określone na podstawie wiedzy

i doświadczenia członków Zespołu. Badania ilościowe i jakościowe dotyczące wolontariatu

w Warszawie nie stanowią wystarczającego źródła dla jednoznacznego wnioskowania

o potrzebach jednostek i podmiotów zaangażowanych w wolontariat. Poniższe cele są

jednak zgodne są z wynikami tychże badań.

Cel strategiczny

Zwiększenie liczby mieszkańców, osób pracujących, uczących się i przebywających

w Warszawie zaangażowanych w działania w obszarze wolontariatu, podniesienie jakości

współpracy organizatorów wolontariatu z wolontariuszami, dając tym drugim poczucie

bezpieczeństwa i wysoki poziom świadczeń oraz zwiększenie liczby i zakresu wsparcia

podmiotów–organizatorów wolontariatu, tworzących przyjazne otoczenie dla rozwoju

wolontariatu w mieście.

Page 19: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

19 | S t r o n a

Tak sformułowany cel odnosi się do każdego, z trzech, głównych odbiorców projektu,

tj. warszawiaków, w tym wolontariuszy; organizatorów wolontariatu i otoczenia wolontariatu.

Cele główne i operacyjne

I. Zwiększenie świadomości i zaangażowania mieszkańców Warszawy w

wolontariat.

1) Podniesienie prestiżu wolontariatu wśród mieszkańców Warszawy.

2) Zwiększenie udziału różnych grup społecznych/wiekowych w działania

społeczne/wolontariat.

3) Ułatwienie dostępu do oferty wolontariatu na terenie obszaru metropolitarnego

Warszawy

4) Podniesienie świadomości o potencjalnych korzyściach płynących z udziału w

wolontariacie i organizacji wolontariatu.

5) Zwiększenie wiedzy w zakresie praw i obowiązków wolontariusza, a także możliwych

zagrożeń.

II. Zapewnienie przyjaznego i bezpiecznego środowiska zaangażowania

wolontariuszy.

1) Opracowanie i wdrożenie standardów współpracy organizatorów z wolontariuszami

oraz procedur ich kontroli.

2) Zwiększenie wiedzy w zakresie praw i obowiązków wolontariusza, a także możliwych

zagrożeń.

3) Umożliwienie wolontariuszom zgłaszania niewłaściwego zachowania organizatorów

w stosunku do wolontariuszy.

4) Stworzenie i rozwój systemu szkoleń dla wolontariuszy.

5) Stworzenie i rozwój systemu świadczeń dla wolontariuszy.

6) Wzmocnienie poczucia wspólnotowości wolontariuszy.

III. Podniesienie kompetencji i wzmocnienie podmiotów organizujących

wolontariat w Warszawie.

1) Edukacja i wsparcie rozwoju organizatorów wolontariatu.

2) Stworzenie przestrzeni do dialogu i wymiany informacji między organizatorami

wolontariatu.

3) Ułatwienie dostępu do informacji o sposobach pracy z wolontariuszami.

4) Zwiększenie różnorodności i jakości oferty skierowanej do wolontariuszy.

5) Zwiększenie czasu zaangażowania wolontariuszy w organizacjach/instytucjach.

Page 20: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

20 | S t r o n a

6) Rozwój i upowszechnienie zasad wolontariatu pracowniczego.

7) Rozwój wolontariatu w strukturach Urzędu Miasta.

IV. Wsparcie rozwoju wolontariatu i otoczenia wolontariatu w systemie

wolontariatu miejskiego.

1) Stworzenie systemu zbierania wiedzy o potrzebach, problemach i zasobach

wolontariatu.

2) Rozwój idei wolontariatu w systemie edukacyjnym Warszawy.

3) Współpraca i partnerstwo z inicjatywami nieformalnymi.

4) Budowanie współpracy sektorem biznesowym w kontekście wolontariatu miejskiego

5) Budowanie przyjaznego i zachęcającego do działań społecznych otoczenia

wolontariatu w mieście.

Mieszkańcy – wolontariusze dzięki zaangażowaniu się w działania ochotnicze staną się

bardziej aktywni, otwarci na nowe doświadczenia i ludzi wokół siebie. Nauczą się działać

wspólnie na rzecz miejskiej przestrzeni. Wolontariat miejski dzięki różnorodnej ofercie da

mieszkańcom możliwość działania, zdobywania nowych kompetencji oraz rozwijania swoich

pasji i talentów. Uczestnictwo w działaniach wolontariackich wpłynie na lepsze

samopoczucie i zadowolenie z życia, wolontariusze będą mieli poczucie wpływu,

dokonywania realnej zmiany i bezpośredniego uczestnictwa w ważnych z ich punktu

widzenia działaniach.

Miasto wspierając wolontariat umacnia zarówno organizacje pozarządowe, instytucje

miejskie, jak i sektor biznesowy które są organizatorami wolontariatu i bezpośrednio

współpracują z wolontariuszami. Dzięki podniesieniu kompetencji organizatorów wolontariatu

zwiększy się i poprawi jakość usług i ofert edukacyjnych, kulturalnych oraz sportowo-

rekreacyjnych, które będą kierowane do mieszkańców. Poziom zadań proponowanych

wolontariuszom zależeć będzie od kompetentnych i otwartych organizacji/instytucji, które

potrafią zarządzać wolontariuszami, ich umiejętnościami i czasem. Dzięki organizatorom

wolontariatu możliwe będzie budowanie inspirującego środowiska współpracy, dającego

możliwość wymiany doświadczeń oraz nabywania nowych kompetencji przez wolontariuszy

i organizatorów.

Otoczeniem wolontariatu możemy nazwać wszystkie podmioty, które w sposób pośredni

biorą udział we współpracy z wolontariuszami, same nie będąc organizatorami wolontariatu.

Ich działania mogą wpływać na sytuację poszczególnych organizatorów, a także samych

Page 21: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

21 | S t r o n a

wolontariuszy. Do otoczenia wolontariatu możemy zaliczyć np.: inicjatywy lokalne, formalne

lub nieformalne grupy działające społecznie, podmioty zaangażowane we współpracę

z organizatorami wolontariatu (np. sponsorów angażujących się w projekty związane

z wolontariatem). Między innymi w otoczeniu wolontariatu należy szukać potencjalnych

partnerów dla działań projektu.

Przy kreowaniu rozwiązań wspierających organizatorów wolontariatu należy mieć na

uwadze, że Miasto ma bezpośredni wpływ jedynie na nieliczne podmioty należące do tej

grupy. Ma bezpośrednie przełożenie na Biura Urzędu oraz jednostki im podległe, pośredni

wpływ wywiera zaś na urzędy dzielnic oraz instytucje jedynie częściowo z nim powiązane.

Zdecydowana większość organizatorów wolontariatu to jednostki nie podległe Miastu, a co

za tym idzie Urząd m.st. Warszawy może jedynie proponować i promować pewne

rozwiązania. Nie może ich wprowadzać bądź wymagać ich realizacji w zakresie działalności

tych podmiotów.

6. Obszary działań

Autorzy projektu wyznaczyli szereg działań, które zostaną zrealizowane. Podział działań

wynika ze struktury projektu i zostanie przypisany odpowiednim uczestnikom. Część

proponowanych działań łączy się, inne krzyżują się i wzajemnie uzupełniają, wpływając na

realizację różnych celów zdefiniowanych w projekcie. Dlatego też realizacja celów projektu

została przedstawiona poprzez realizację działań ułożonych w obszary tematyczne, które nie

zostały przypisane bezpośrednio do konkretnych celów.

6.1. Promocja wolontariatu, edukacja i informacja o projekcie

a) Przygotowanie i realizacja kampanii społecznej promującej wolontariat

Głównym celem kampanii powinna być zmiana postaw społecznych, opinii mieszkańców

i osób przebywających czasowo w Warszawie na temat wolontariatu. Kampania promuje

wartości, jakie dla wspólnoty miejskiej i jednostki niosą działania społeczne i obywatelskie.

Promocja i komunikowanie projektu jest szczególnie ważnym komponentem początkowych

działań jego realizacji. Działania promocyjne w początkowym etapie powinny koncentrować

się na zachęcaniu warszawiaków do wolontariatu, wywołaniu w mieszkańcach poczucia

solidarności i odpowiedzialności za miasto, w którym mieszkają, pracują lub uczą się oraz

przełamywaniu stereotypów dotyczących wolontariatu. Kampania powinna uwzględniać

Page 22: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

22 | S t r o n a

różnorodność grup wiekowych i zawodowych osób, do których będzie kierowana oraz

pokazać różnorodność obszarów i typów wolontariatu. Jej realizację warto powierzyć

podmiotowi, który zapewni zróżnicowane, ale i optymalne kanały komunikacji, dostosowane

do profili odbiorców. Kampania musi „odczarowywać” wolontariat, często rozumiany jedynie

jako wspieranie osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym. Wolontariat

powinien zostać pokazany jako aktywność obywatelska możliwa we wszystkich sferach życia

społecznego oraz dostępna zarówno dla osób indywidualnych, jak i grup wolontariuszy

w każdym wieku i z różnym wykształceniem.

Adresatami tych działań poza warszawiakami równolegle powinny być organizacje

pozarządowe i placówki korzystające ze wsparcia wolontariuszy (zarówno obecnie, jak

i w przyszłości). Kampania powinna ukazywać korzyści płynące ze współpracy

z wolontariuszami oraz prezentować dobre praktyki w tym zakresie.

W ramach realizacji kampanii społecznej działania powinny być prowadzone w dwóch

etapach. Pierwszy z nich powinien pozwolić w jasny i intensywny sposób zaistnieć

w świadomości warszawiaków tematyce wolontariatu w ujęciu, o którym mowa powyżej.

Kolejne działania powinny być prowadzone z mniejszą intensywnością w trakcie całej

realizacji projektu i w sposób pośredni nawiązywać do elementów przewodnich

wykorzystanych w pierwszym etapie działań. Drugi etap kampanii ma na celu (poprzez

wykorzystanie innych metod i narzędzi komunikacji) utrzymanie obecności tematyki

związanej z wolontariatem jako widocznego aspektu życia mieszkańców Warszawy.

b) Działania informacyjne i promocja projektu

Działania informacyjne rozumiane są jako rozpowszechnianie rzetelnej wiedzy

o możliwościach udziału w pracy wolontariackiej. Powinna ona funkcjonować na równi

z ofertami działań kulturalnych i sportowych organizowanych w stolicy adresowanych do jej

mieszkańców.

System zbierania i dystrybucji rzetelnych i aktualnych informacji powinien uwzględniać

potrzeby wolontariuszy, jak i placówek korzystających z ich pomocy. Dystrybucja informacji

może odbywać się na przykład w systemie tygodniowym lub miesięcznym, podobnie jak

ogłoszenia stołecznych gazet zachęcających do udziału w wydarzeniach kulturalnych

i sportowych w stolicy, planowanych w ciągu najbliższych dni lub tygodni. Przykładowym

narzędziem dystrybucji takich informacji może być newsletter.

Jako podstawowy (ale nie jedyny) sposobów dystrybucji informacji rekomenduje się

utworzenie serwisu internetowego dla warszawskiego wolontariatu.

Page 23: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

23 | S t r o n a

Serwis ten, jak wiele podobnych tego typu rozwiązań na świecie, działać powinien m.in. jako

platforma gromadząca i udostępniająca informacje o zasadach udziału i warunkach

korzystania z miejskiego wolontariatu. Treści adresowane będą przede wszystkim do

wolontariuszy, organizacji pozarządowych i placówek publicznych gotowych przyjąć

wolontariuszy. Zasoby zgromadzone w serwisie, dokumenty i publikacje ułatwią formalną

organizację wolontariatu, a kalendarium wydarzeń będzie informować o ofertach i akcjach

adresowanych dla wolontariuszy. Budowanie serwisu powinno uwzględniać projektowanie

funkcjonalności mających służyć jako narzędzia do realizacji działań projektu. Przykładem

takim może być, moduł umożliwiający wolontariuszom zgłaszanie wątpliwości

i nieprawidłowości wśród organizatorów wolontariatu. Zapewniałby on anonimowość

wolontariuszy, gromadził informacje w podziale na charakter uwag i organizacji lub instytucji,

których dotyczą i pozwalał administratorowi na ich weryfikację pod kątem przygotowania

informacji zwrotnej dla konkretnego organizatora.

Wdrożeniu serwisu powinna towarzyszyć kampania promocyjna narzędzia, która będzie

istotnym elementem promocji samego systemu wolontariatu miejskiego w Warszawie.

Kampania powinna pokazać poszczególne funkcjonalności i zapraszać zarówno organizacje,

jak i wolontariuszy do odwiedzania i korzystania z serwisu.

Wskazane jest przygotowanie serwisu również w języku angielskim dla cudzoziemców

mieszkających w Warszawie i osób odwiedzających stolicę, chcących włączyć się w ciekawe

działania społeczne.

Oficjalna prezentacja serwisu internetowego jest momentem rozpoczęcia intensywnej

promocji projektu wolontariatu miejskiego. Działania promocyjne powinny mieć na celu

prezentację serwisu, założeń projektu, zachęcenie do zaangażowania się i informowanie

o poszczególnych działaniach, realizowanych w ramach projektu. Do tego momentu musi

zostać opracowany system identyfikacji wizualnej dla projektu, możliwy do zaadaptowania

dla wszystkich elementów wykorzystywanych w działaniach promocyjnych.

Zarówno działania informacyjne jak i promocyjne powinny być prowadzone zarówno na

poziomie organizacji realizującej projekt i na poziomie Miasta, kierowane do konkretnych

odbiorców i z wykorzystaniem najbardziej odpowiednich i dostępnych dla każdej ze strony

narzędzi komunikacji. Dla realizatorów projektu rekomenduje się wykorzystanie w procesach

komunikacyjnych wykorzystania nowych narzędzi i mechanizmów, które oprócz efektów

promocyjnych mogą realizować także inne założenia, np. crowdsourcing – promocja,

zbieranie informacji, tworzenie wspólnoty i poczucia przynależności.

Page 24: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

24 | S t r o n a

c) Edukacja

Zakres działań edukacyjnych musi zawierać udostępnianie wiedzy z zakresu

formalnoprawnych zasad organizacji wolontariatu, edukacji koordynatorów wolontariatu,

przygotowywania mieszkańców do pełnienia roli wolontariuszy i udziału w akcjach

społecznych.

Edukacja i wsparcie dla koordynatorów wolontariuszy i osób związanych z organizacją

wolontariatu.

Jednym z warunków efektywnej współpracy z wolontariuszami jest właściwa koordynacja

i organizacja ich działań. Osobami odpowiedzialnymi za ten proces są koordynatorzy

wolontariatu w organizacjach i instytucjach korzystających. Szkolenia dla nich powinny być

podzielone wg. stopnia zaawansowania i doświadczenia koordynatora.

Zróżnicowanie oferty edukacyjnej będzie obejmowało czas trwania i szczegółową tematykę.

Może to być np. roczny cykl szkoleniowy zakończony zdobyciem certyfikatu lub pojedyncze

bloki tematyczne odnoszące się do wybranych zagadnień.

Uruchomienie działań edukacyjnych i wspierających powinno zostać poprzedzone badaniami

potrzeb organizatorów. Badania te nie mogą opierać się jedynie na wskazaniu ogólnych

kierunków potencjalnych działań, ale powinny być prowadzone już w odniesieniu do

budowanego systemu i projektu.

Formami wzbogacającymi ofertę mogą być targi wolontariatu, seminaria, konferencje. Warto

nawiązać współpracę z organizatorami podobnych projektów w innych miastach

europejskich (np. w miastach partnerskich Warszawy). Dzięki takim relacjom można

organizować wizyty studyjne, staże dla koordynatorów wolontariatu czy wspólne projekty

integrujące mieszkańców różnych miast.

Powyższe działania mogą być uzupełnione spotkaniami klubowymi koordynatorów

zajmujących się wybraną dziedziną, np. wolontariatem sportowym, szkolnym, pracowniczym.

Działania te przybierałyby formę dyskusji na zadany temat lub spotkania z osobami

doświadczonymi dzielącymi się swoją wiedzą.

Ważnym segmentem działań edukacyjnych powinny być te adresowane do osób

odpowiedzialnych za wolontariat w instytucjach miejskich (placówki, urzędy), zachęcające

i przygotowujące (przełamujące obawy) do włączania wolontariuszy w codzienne

funkcjonowanie instytucji.

Działania edukacyjne prowadzone w tradycyjnej formie (warsztaty, spotkania) mogą być

uzupełnione o treści dostępne w systemie e-learningu i zamieszczone w serwisie

internetowym projektu.

Page 25: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

25 | S t r o n a

Szkolenia dla wolontariuszy.

Równolegle do prowadzonych działań edukacyjnych dla koordynatorów i organizatorów

wolontariatu muszą być prowadzone działania dla wolontariuszy i kandydatów na

wolontariuszy.

Otwarte formy spotkań i warsztatów dla osób, które są chętne do włączenia się w wolontariat

(kandydatów) powinny być uzupełnione bardziej złożonymi formami uwzględniającymi

zróżnicowany poziom doświadczenia wolontariackiego oraz odpowiadającymi potrzebom

wolontariuszy (np. pogłębione treści dotyczące pracy w grupie, samorozwoju, itp.). Szkolenia

te powinny mieć także charakter ogólnorozwojowy i umożliwiać wolontariuszom zdobywanie

nowych umiejętności i wiedzy (niekoniecznie wprost powiązanej z charakterem działalności

wolontariackiej).

6.2. Portal internetowy - stworzenie internetowego serwisu ofert

wolontariackich.

Aplikacja będzie stanowić element omawianego wcześniej serwisu internetowego

warszawskiego wolontariatu. Jej podstawową funkcją będzie łączenie wolontariuszy

i placówek gotowych do podjęcia współpracy. Serwis umożliwi mieszkańcom Warszawy

zgłaszanie swoich pomysłów, autorskich projektów i inicjowanie akcji o charakterze

społecznym i wolontariackim, a także zapraszanie do udziału w nich osób zainteresowanych.

Portal działać będzie na zasadzie „serwisu kojarzeniowego i wyszukiwarki”. Zainteresowane

współpracą strony będą mogły zamieszczać w nim swoje oferty, a aplikacja umożliwi

wyszukiwanie partnerów gotowych do wspólnych działań.

Zadaniem realizatorów projektu oraz wszystkich zainteresowanych jego przebiegiem, będzie

dbanie o to, aby oferty dostępne w serwisie były m.in. aktualne, zróżnicowane pod względem

czasu trwania oraz obszaru działań, których dotyczą.

Wiele uwagi należy zwrócić na przygotowanie oferty wolontariatu dostosowanej do

możliwości czasowych osób w wieku średnim (aktywnych zawodowo, posiadających rodziny,

dzieci, żyjących w związkach małżeńskich i partnerskich). Propozycje tego rodzaju

zaangażowania muszą uwzględniać zarówno oferty wolontariatu stałego, jak również

akcyjnego i krótkookresowego. Doświadczenia krajów o bogatej tradycji wolontariackiej

pokazują, że w dobie „permanentnego braku czasu”, dużą popularnością wśród tych osób

cieszą się głównie działania weekendowe. Taki rodzaj wolontariatu jest mało popularny

w Polsce, stąd takie właśnie oferty działań ochotniczych dla warszawiaków powinny być

Page 26: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

26 | S t r o n a

otoczone szczególnym wsparciem i popularyzowane w stolicy. Mogą one być również

atrakcyjne dla turystów odwiedzających stolicę, dzięki czemu włączając się w wolontariat

mogliby poznawać nasze miasto z perspektywy mieszkańców.

Poza systemem internetowego pośrednictwa wolontariatu, powinien istnieć równoległy

system stacjonarny dostępny dla osób, które mają ograniczone możliwości korzystania

z internetu. Oferty powinny być dostępne w siedzibie realizatora projektu oraz w punktach

znanych społecznościom lokalnym, np. kluby seniora, WOMy, biblioteki itd.

Narzędziami służącymi rekrutacji nowych organizacji powinny być m.in. bieżące działania

informacyjne i promocyjne, nawiązywanie kontaktu z lokalnymi (dzielnicowymi) instytucjami,

które współpracują z ww. organizacjami, obecność w mediach lokalnych; organizacja

spotkań informacyjnych itp.

6.3. Opracowanie i wdrażanie standardów współpracy z wolontariuszami.

Funkcjonowanie projektu musi opierać się na ujednoliconych zasadach angażowania

i współpracy z wolontariuszami. Konieczne jest opracowanie i wdrażanie wspólnych

standardów, które zapewnią wolontariuszom i organizatorom bezpieczeństwo i odpowiedni

poziom współpracy. Standardy obejmować powinny m.in. zasady komunikacji, promocji,

udzielania informacji, organizacji pracy wolontariuszy i jakość zadań, które są im powierzane.

Za opracowanie i wdrożenie standardów projektu odpowiedzialny powinien być zespół

ekspertów utworzony z członków zespołu realizującego projekt oraz z ekspertów z zewnątrz.

W proces ten powinni być zaangażowani także organizatorzy wolontariatu działający na

terenie m.st. Warszawy, aby umożliwić jak najbardziej transparentne i uwspólnione

wypracowanie standardów. Taka struktura zespołu pozwoli łatwo wprowadzać standardy

pośród organizatorów, dzięki włączeniu ich w proces podstawowych ustaleń.

Wprowadzane standardy powinny podlegać ewaluacji zarówno w trakcie realizacji projektu,

jak i pod koniec etapu pilotażowego.

Autorzy projektu spisali listę proponowanych standardów, które mogą być wykorzystane jako

punkt wyjścia w dyskusji na temat ich ostatecznego kształtu. Lista standardów znajduje się

z Załączniku nr 1.

Obszary, w których powinny zostać opracowane standardy obejmują:

Zasady organizacji działań wolontariuszy, których praca służy Warszawie, poprawia

codzienne życie miasta, organizacji, instytucji, mieszkańców oraz osób odwiedzających

stolicę.

Page 27: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

27 | S t r o n a

Znajomość i stosowanie obowiązującego prawa w zakresie organizacji wolontariatu

(organizacja działa zgodnie z prawem, posiada dokumentację).

Wyznaczenie osoby i przygotowanie jej do pełnienia funkcji koordynatora

wolontariuszy.

Merytoryczne i organizacyjne przygotowanie organizatora wolontariatu do współpracy

z wolontariuszami.

Współpracę pomiędzy podmiotami biorącymi udział w projekcie warszawskiego

wolontariatu (zasady wymiany informacji, dzielenie się pomysłami, dbanie o jakość

i rozwój projektu).

Opracowywane standardy mogą także dotyczyć aspektów współpracy leżących po stronie

wolontariuszy i ich zachowań w stosunku do organizatorów.

Działanie to, w perspektywie do 2020 roku, doprowadzi do upowszechnienia się standardu

współpracy między organizatorami a wolontariuszami. Ta swoista karta zasad stanowić

będzie jeden z elementów budujących markę warszawskiego wolontariatu.

6.4. Rekrutacja uczestników projektu: wolontariuszy oraz organizacji i instytucji

współpracujących z wolontariuszami

Rekrutacja wolontariuszy do projektu

Wolontariusze to najważniejsi odbiorcy i pośredni realizatorzy projektu, dla których

uczestnictwo w wolontariacie miejskim powinno być ogólnodostępne.

Wolontariusz będzie miał dwie możliwości włączenia się w wolontariat miejski:

1. Za pośrednictwem organizacji pozarządowej lub innego podmiotu organizującego

wolontariat. W tym przypadku to koordynator wolontariatu w danej instytucji powinien

wprowadzić wolontariusza do elektronicznej bazy projektu.

2. Indywidualnie, za pośrednictwem portalu internetowego projektu. Każdy wolontariusz

będzie mógł samodzielnie zarejestrować się w elektronicznej bazie wolontariuszy.

W ten sposób powstanie zbiorcza baza teleadresowa łącząca wolontariuszy i organizatorów

wolontariatu z całej Warszawy, umożliwiająca przepływ oferty wolontariatu, wolontariuszy

pomiędzy organizatorami.

Page 28: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

28 | S t r o n a

Pozyskiwanie organizacji i instytucji do udziału w projekcie

Nieustannym wysiłkiem realizatorów powinno być pozyskiwanie nowych organizacji

i instytucji uczestniczących w projekcie. Należy przedstawić potencjalnym kandydatom

(różnorodnym podmiotom współpracującym w wolontariuszami lub mogącym taką

współpracę prowadzić) ofertę zaangażowania, na którą mogą składać się m.in. cykl szkoleń,

konsultacje w zakresie organizacji wolontariatu, udział w cyklicznych wydarzeniach

dedykowanych organizacjom, możliwość uzyskania certyfikatu organizacji dobrze

współpracującej z wolontariuszami (sposób certyfikacji zostanie ustalony przez realizatora

projektu w porozumieniu z Zespołem Doradczym).

Rolą realizatorów projektu musi być także opracowanie zasad współpracy i ewentualnego

włączania do projektu nieformalnych działań wolontariackich (inicjatyw lokalnych)

podejmowanych przez grupy osób nieskupione przy żadnej organizacji. Wolontariat miejski

powinien dysponować ofertą, która pozwoli tego rodzaju inicjatywom rozwinąć swoją

działalność w formie wolontariatu formalnego.

Zapewnienie różnorodności grup społecznych i organizacji biorących udział

w projekcie

Zadaniem operatora projektu będzie także zapewnienie jak największej różnorodności jego

uczestników. Dotyczy to zarówno wolontariuszy jak i organizatorów i instytucje. Projekt ma

zapewniać możliwość udziału w wolontariacie miejskim reprezentantom różnych grup

społecznych, w tym wiekowych – seniorom i młodzieży (przez młodzież rozumiemy także

młodzież szkolną i rozwój wolontariatu w szkołach). Różnorodność organizatorów to zarówno

możliwy różny charakter działalności poszczególnych podmiotów, a także ich stopień

„zaawansowania” we współpracę w wolontariuszami. Do udziału w projekcie powinny być

zapraszane zarówno organizacje posiadające wystandaryzowane systemy pracy

z wolontariuszami jak i te dopiero uczące się sposobów angażowania wolontariuszy.

6.5. Praktyczne wsparcie projektu, system doceniania wolontariuszy

a. Zorganizowane i skoordynowane wydarzenia budujące i integrujące wspólnotę

wolontariuszy

Wydarzenia mogą być organizowane w formie cyklicznych lub okresowych happeningów,

festiwali wolontariatu, flash mobów itp., których celem będzie integracja wolontariuszy

działających w wybranym obszarze, np. osób w podobnym wieku lub pracujących w tej

samej dzielnicy, mieszkających na tym samym osiedlu itp. Działania te powinny być

rozłożone równomiernie w ciągu roku, a ich zróżnicowana forma musi pozwalać włączyć się

Page 29: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

29 | S t r o n a

do udziału każdemu zainteresowanemu wolontariuszowi. W miarę rozwoju projektu warto

zadbać o organizację konkursu o miano wolontariusza Warszawy, tytuł organizacji przyjaznej

wolontariuszom, akcje społeczną roku itp. Roczne działania wolontariuszy należy

podsumować wydarzeniem, do którego zaproszeni zostaną wszyscy wolontariusze

warszawscy – spotkanie z władzami miasta, ambasadorami wolontariatu.

Na wstępnym etapie realizacji tego działania powinien powstać plan takich akcji i wydarzeń,

który pozwoli na ich koordynację.

b. Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy.

Projekt zakłada opracowanie zasad premiowania wolontariuszy różnego rodzaju nagrodami

lub przywilejami w zależności od np. liczby przepracowanych godzin wolontariackich.

Działanie to ma na celu podtrzymanie relacji z wolontariuszami i zachęcenie do kolejnych

aktywności. Program lojalnościowy jest także elementem budowania wizerunku projektu, jak

i partnerów biorących w nim udział. Narzędziem w programie lojalnościowym może być np.

karta wolontariusza. Posiadacze kart wolontariusza honorowani będą zniżkami i gratisami

w miejscach publicznych, sklepach itp., które chciałyby włączyć się do wspierania

wolontariatu warszawskiego. Tym samym program byłby także narzędziem dla

przyciągnięcia sektora prywatnego i biznesu do włączania się w różnym charakterze

w działania wolontariatu miejskiego. Program lojalnościowy powinien posiadać

scentralizowany system gromadzenia informacji o aktywności wolontariuszy, dzięki któremu

można precyzyjnie i według ustalonych zasad przyznawać punkty wolontariuszom. Plan

organizacji systemu zniżek i benefitów powinien uwzględniać podział wolontariuszy na

kategorie w zależności od liczby zdobytych punktów. Podział powinien przekładać się na

przysługujące zniżki i benefity. Taka organizacja stanowić będzie także podstawę do gradacji

partnerów programu. Pozwoli na rekrutację różnorodnych partnerów oferujących inne

zakresy i rodzaje benefitów. W tym ujęciu pozyskiwanie partnerów biznesowych do udziału

w programie lojalnościowym powinno być prowadzone równolegle i na takich samych

zasadach, jak pozyskiwanie partnerów dla projektu. Program powinien być tworzony we

współpracy różnych partnerów ze względu na formalno-finansowe uwarunkowania

pozyskania świadczeń i usług, które mogą zostać zaproponowane wolontariuszom.

Pierwszy, trzyletni pilotażowy etap projektu wolontariatu miejskiego powinien zakończyć się

przygotowanym przez Miasto planem wdrożenia programu, uwzględniającym: analizę kwestii

formalno-prawnych budowania i wdrażania programu; przykłady wstępnej oferty benefitów;

zaplanowanym i zrealizowanym testowaniem podstawowych rozwiązań przeprowadzonym

w ramach miejskiej akcji angażującej wolontariuszy; plan pozyskania partnerów. Powinny

zostać uzgodnione także kwestie ewentualnego połączenia systemu z mechanizmem Karty

Page 30: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

30 | S t r o n a

Warszawiaka oraz to, któremu z partnerów-realizatorów projektu powinno zostać powierzone

wydawanie kart wolontariusza, prowadzenie bazy danych, obsługa organizacyjna programu.

Decyzje te powinny zostać podjęte na podstawie wzajemnych ustaleń, analizy dobrych

praktyk, uwarunkowań formalno-prawnych oraz wniosków z testowania programu.

Szczególną uwagę powinno się zwrócić na analizę ryzyk oraz na przygotowanie regulaminu

dla programu, jasno określającego warunki uczestnictwa. Kolejny etap realizacji projektu

wolontariatu miejskiego powinien uwzględniać już wdrożenie programu lojalnościowego.

Program benefitowy może także opierać się na przyznawaniu nagród, umożliwieniu

wycieczek lub spotkań, które poprzez swoją atrakcyjność i trudniejszą dostępność na co

dzień będą swojego rodzaju nagrodą dla wybranych wolontariuszy. Ten element systemu

benefitów może być opracowany i wprowadzony już w trakcie realizacji pilotażowego etapu

projektu.

c. Pozyskanie i zaangażowanie ambasadorów wolontariatu miejskiego

Ambasadorami powinny być osoby publiczne, szczególnie identyfikowane z Warszawą

i aktywnością na rzecz stolicy np. aktorzy, sportowcy, działacze społeczni. Ambasadorzy

mogą być kojarzeni z wybraną dziedziną wolontariatu np. wolontariat kulturalny, sportowy,

socjalny. Mogą tworzyć grupę i pozyskiwać kolejne osoby do współpracy. Poza funkcją

wizerunkową powinni również mieć do wykonania konkretne zadania na rzecz projektu.

6.6. Marka „Ochotnicy warszawscy”

Działania zapisane w dokumencie, realizowane systematycznie w wyznaczonych obszarach,

z dobrze funkcjonującego, stale rozwijanego, promowanego i w zaplanowany sposób

komunikowanego projektu stworzą rozpoznawalny produkt – system wolontariatu miejskiego

utożsamiany bezpośrednio z Warszawą i posiadający swoją własną markę.

Poprzez markę wolontariatu miejskiego rozumie się symbol, który jest kluczowym elementem

tworzenia wizerunku projektu, nośnikiem ideologii związanej z wolontariatem, wyznacznikiem

przynależności do danej grupy – społeczności wolontariuszy i poprzez to staje się

elementem budującym tożsamość. Marka „Ochotnicy warszawscy” posiada także swoją

identyfikację wizualną.

Powinna ona tworzyć jasne skojarzenia zarówno z istotą wolontariatu, ale także ze

zjawiskiem typowym dla Warszawy i pozytywnie utożsamianym przez jej mieszkańców.

W tym ujęciu marka wolontariatu miejskiego jest czynnikiem sprzyjającym integracji

mieszkańców. Jej promocja i komunikacja w bezpośredni sposób wpływa także na wizerunek

miasta.

Page 31: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

31 | S t r o n a

Kreowanie marki i zarządzanie nią powinno być procesem zaplanowanym, zintegrowanym

i komplementarnym z innymi działaniami projektu. Za proces ten powinni odpowiadać

wszyscy realizatorzy i partnerzy projektu, a kluczowe w tym obszarze decyzje powinny być

podejmowane przez zarząd projektu i Zespół Doradczy.

Dzięki swoim specyficznym i bardzo różnorodnym właściwościom marka może być

wykorzystywana do realizacji różnego rodzaju celów i zadań. Dwa główne obszary w rozwoju

projektu, dla których stanie się przydatnym narzędziem, to sfera organizacyjna i społeczna.

Organizacja i rozwój projektu będą wymagać prowadzenia działań komunikacyjnych

i promocyjnych, mogą one zarówno budować markę jak i ją wykorzystywać. Marka stanowi

także o wartości promocyjnej i wizerunkowej projektu (która może być nawet konkretnie

wyceniana). W tym kontekście może być wykorzystywana jako czynnik zachęcający do

przystąpienia do projektu potencjalnych partnerów biznesowych lub instytucjonalnych.

Angażowanie partnerów otwiera kolejne możliwości działań komunikacyjnych oparte

o mechanizmy aliansów marketingowych w działaniach komunikacyjnych i promocyjnych

zarówno partnera jak i „Ochotników warszawskich”. Należy jednak zwrócić uwagę, iż dla

odpowiedniego budowania marki konieczny jest także rozważny i dobrze zaplanowany dobór

partnerów, gdyż ich wizerunek i marka może mieć znaczący wpływ na markę wolontariatu

miejskiego.

Marka „Ochotników warszawskich” powinna być również wykorzystywana do osiągania

celów związanych z rozwojem aktywności społecznej. Jest nośnikiem wartości, przekonań,

poparcia dla określonych zachowań. Dzięki temu może być narzędziem promocji działalności

wolontariackiej oraz postaw otwartych na bezinteresowność, aktywność, pomoc innym lub

działanie na rzecz np. swojego otoczenia. Stanie się także jednym z działań w mieście, które

zarówno pośrednio jak i bezpośrednio wpływać będą na integrację mieszkańców miasta.

Marka może być także postrzegana jako powszechnie funkcjonująca opinia na temat danego

zjawiska, produktu, itp. Z tego punktu widzenia, mając na uwadze osiągnięcie celów

wyznaczonych w projekcie, kluczowy jest świadomy i systematyczny rozwój marki na

każdym z etapów działań.

Page 32: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

32 | S t r o n a

6.7. Wolontariat w strukturach Miasta i rola Miasta w projekcie

Rozwój wolontariatu miejskiego w Warszawie to także aktywność budowana w ramach

struktur Miasta, czyli wolontariat pracowniczy urzędników, wolontariat w biurach i urzędach

dzielnic, podczas imprez miejskich oraz organizacja wolontariatu w sytuacjach kryzysowych.

Młodzi ludzie wskazują, iż wolontariat w jednostkach administracji publicznej jest dla nich

wyjątkowo atrakcyjny, bowiem prócz zdobywanego doświadczenia umożliwia im poznanie

funkcjonowania urzędu. Praca wolontariuszy kojarzona jest przede wszystkim

z organizacjami pozarządowymi. Nawiązanie współpracy z wolontariuszami pomogłoby

urzędom, jednostkom i instytucjom miejskim wyjść do mieszkańców i otworzyć się na ich

potrzeby. Rozwój wolontariatu w ramach struktur miasta powinien zostać powierzony

Zespołowi ds. wolontariatu ze strony Miasta. Zespół będzie odpowiadać m.in. za

opracowanie koncepcji i sporządzenie projektu wolontariatu w Urzędzie Miasta. Zadanie to

zostanie powierzone urzędnikowi, ponieważ osoba ta powinna znać realia pracy i zasady

obowiązujące w urzędzie. Projekt rozwoju wolontariatu w ramach struktur miasta powinien

uwzględniać wszelkie standardy i rekomendacje ujęte w treści projektu wolontariatu

miejskiego. Zespół ds. wolontariatu ze strony Miasta będzie ściśle współpracował

z realizatorami projektu „Ochotnicy warszawscy”.

Realizacja projektu „Ochotnicy warszawscy” będzie odbywać się dwutorowo, zgodnie

z podziałem zadań:

Page 33: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

33 | S t r o n a

- przypisanych koalicji organizacji pozarządowych wyłonionych na drodze otwartego

konkursu ofert

- Miasta, za których koordynację będzie odpowiadać Centrum Komunikacji Społecznej.

Do bezpośrednich zadań realizowanych w strukturach miejskich będą należeć:

1. Przygotowanie i ogłoszenie otwartego konkursu ofert na wybór koalicji organizacji

pozarządowych – operatora głównych działań w projekcie.

2. Powołanie Zespołu ds. wolontariatu ze strony Miasta i udział w strukturach

zarządzających realizacją projektu.

3. Rozwój wolontariatu w Urzędzie m.st. Warszawy, jednostkach i instytucjach

miejskich, w tym:

- organizacja i rozwój wolontariatu pracowniczego,

- organizacja wolontariatu w trakcie imprez i wydarzeń miejskich,

- usprawnienie/stworzenie procedur pozwalających na sprawną rekrutację i formalne

angażowanie wolontariuszy,

- przygotowanie i edukacja jednostek i instytucji miejskich w zakresie współpracy

z wolontariuszami,

- promocja wolontariatu w jednostkach i instytucjach miejskich,

- prowadzenie doradztwa i monitoringu dotyczącego możliwości i sposobów

angażowania wolontariuszy w działalność w instytucjach miejskich,

- stworzenie przestrzeni dla jednostek i instytucji miejskich do współpracy, wymiany

wiedzy, doświadczeń i prezentacji dobrych praktyk związanych ze współpracą

z wolontariuszami.

4. Przygotowanie i ogłoszenie otwartego konkursu ofert na realizację pierwszego,

pilotażowego etapu projektu oraz ustalenie i wdrożenie dalszej drogi realizacji

projektu.

6.8. Realizacja działań

Lp. Zadanie/działanie Cel Realizator Potencjalny Partner

1. Promocja wolontariatu, edukacja i informacja o projekcie

1.1 Przygotowanie i realizacja pierwszego etapu kampanii społecznej

I.1 I.4 I.5

Koalicja NGO Partner biznesowy

1.2 Przygotowanie i realizacja dalszych działań z zakresu kampanii społecznej

I.1 I.4 I.5

Koalicja NGO Partner biznesowy

1.3

Działania informacyjne i promocyjne projektu prowadzone przez koalicję organizacji pozarządowych

I.1 I.4 I.5

Koalicja NGO NGO, instytucje miejskie, Dzielnice

Page 34: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

34 | S t r o n a

1.4 Działania informacyjne i promocyjne projektu prowadzone przez Zespół ds. wolontariatu

I.4 Miasto (Zespół ds. wolontariatu)

Dzielnice

1.5 Badania potrzeb organizatorów wolontariatu w zakresie edukacji i wsparcia koordynatorów

III.1 Koalicja NGO Partner biznesowy

1.6 Edukacja i wsparcie dla koordynatorów i osób związanych z organizacją wolontariatu

III.1 III.2

Koalicja NGO, Miasto

1.7 Edukacja i wsparcie rozwoju wolontariuszy

II.1 II.2 II.4 II.5

Koalicja NGO Partner biznesowy, NGO, instytucje miejskie

2. Portal internetowy – stworzenie internetowego serwisu ofert wolontariackich

2.1 Przygotowanie podstawowych założeń i szczegółowe opisanie funkcjonalności portalu

III.2 III.3

Koalicja NGO, Miasto

Partner biznesowy, NGO

2.2 Opracowanie i zatwierdzenie systemu identyfikacji wizualnej dla projektu.

Koalicja NGO, Miasto

2.3 Produkcja portalu Koalicja NGO Partner biznesowy

2.4 Promocja portalu Koalicja NGO,

Miasto Dzielnice. NGO, instytucje miejskie

2.5 Administracja i zarządzanie portalem

Koalicja NGO

2.6 Ewaluacja funkcjonalności portalu Koalicja NGO

3. Opracowanie i wdrażanie standardów współpracy z wolontariuszami

3.1 Opracowanie standardów współpracy wolontariackiej

II.1 IV.4

Koalicja NGO, Miasto

NGO

3.2 Wprowadzenie standardów wśród organizatorów, realizatorów projektu i wolontariuszy

II.3 III.1

Koalicja NGO

3.3

Opracowanie systemu weryfikacji standardów i systemu zgłaszania odstępstw od standardów przez wolontariuszy – na poziomie organizacji

II.3 IV.1

Koalicja NGO

3.4 Ewaluacja i weryfikacja ustalonych standardów

IV.1 Koalicja NGO, Miasto

NGO, instytucje miejskiej

4. Rekrutacja uczestników programu – wolontariuszy oraz organizacji i instytucji współpracujących z wolontariuszami

4.1 Pozyskiwanie organizacji i instytucji do udziału w projekcie

III.4 Koalicja NGO, Miasto

4.2 Pozyskiwanie wolontariuszy do udziału w projekcie

I.2 IV.2

Miasto, koalicja NGO

Partner biznesowy, dzielnice, jednostki i instytucje miejskie

5. Praktyczne wsparcie projektu, system doceniania wolontariuszy

5.1

Przygotowanie i realizacja planu skoordynowanych działań budujących i integrujących wspólnotę wolontariuszy

II.5 II.6

Koalicja NGO, Miasto

Partner biznesowy, instytucje miejskie

5.2 Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy – różnorodne działania

II.5 Koalicja NGO, Miasto

Page 35: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

35 | S t r o n a

5.3

Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy – przygotowanie i pilotaż systemu opartego o mechanizm zbierania punktów

II.5 Koalicja NGO, Miasto

Partner biznesowy, instytucje miejskie

5.4 Pozyskanie i zaangażowanie ambasadorów wolontariatu miejskiego

I.1 Koalicja NGO, Miasto

6. Marka „Ochotnicy warszawscy”

6.1 Przygotowanie planu budowy, rozwoju i zarządzania marką

IV.4 Koalicja NGO, Miasto

6.2 Budowanie, kreowanie, zarządzanie i komunikowanie marki

IV.4 Koalicja NGO, Miasto

7. Wolontariat w strukturach miasta

7.1 Przygotowanie i zatwierdzenie programu rozwoju wolontariatu w strukturach miejskich

III.7 IV.3

Miasto, Dzielnice, instytucje miejskie

NGO

7.2

Rozwój wolontariatu w Urzędzie m.st. Warszawy, jednostkach i instytucjach miejskich – realizacja programu

III.4 III.6 III.7 IV.2

Miasto, Dzielnice, instytucje miejskie

Przygotowanie otoczenia organizacyjnego dla realizacji projektu:

Przygotowanie i ogłoszenie otwartego konkursu ofert na wybór koalicji organizacji

pozarządowych - operatora głównych działań w projekcie

Powołanie Zespołu ds. wolontariatu w Mieście i jego udział w strukturach zarządzających

realizacją projektu

Przygotowanie i zatwierdzenie przez Dyrektora Centrum Komunikacji Społecznej

regulaminu pracy Zespołu Koordynującego realizację projektu

Page 36: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

36 | S t r o n a

6.9. Wskaźniki realizacji celów

Wskaźniki projektu, celów i rezultatów zostaną szczegółowo określone na etapie

przygotowania do realizacji projektu. Poniżej przedstawione wskaźniki są propozycją

minimum wskazaną przez zespół opracowujący projekt. Zdajemy sobie sprawę z tego, że są

one niedoskonałe, jednak spowodowane jest to głównie brakiem dostępnych danych

dotyczących poziomu zaangażowania społecznego-wolontariackiego mieszkańców

Warszawy. Poniżej przedstawione propozycje należy opracować szczegółowo w planie

ewaluacji w oparciu o diagnozę z różnych dostępnych badań.

Lp. Cel Wskaźniki Opis wskaźnika / Uwagi / Uszczegółowienie

I. Zwiększenie zaangażowania mieszkańców Warszawy w wolontariat

% warszawiaków zaangażowanych społecznie w wolontariat

Podział na grupy wiekowe: - poniżej 25 lat, - 26 – 35 lat, - 36 – 45 lat, - 46 – 55 lat, - powyżej 55 lat Podział na grupy wiekowe – jak w badaniach wolontariatu Klon/Jawor. Źródło danych: pytania dotyczące wolontariatu można dopisać do badania „Barometr”. Cykl badania – V, X. Zmianę wskaźnika możemy zakładać jedynie posiadając dane wyjściowe i odpowiedni horyzont czasowy. Przy uwzględnieniu wskaźnika należy brać pod uwagę inne programy (np. wolontariat WOŚP), które mogą na niego wpływać. UWAGA: sondaż nie jest najlepszym źródłem pozyskania danej informacji, chyba że projekt będzie realizowany bardzo szeroko i będzie projektem długofalowym. Przy spełnieniu tych warunków monitoring musi być realizowany w sposób ciągły.

1.1 Podniesienie prestiżu wolontariatu wśród mieszkańców Warszawy

% mieszkańców Warszawy uważających, że wolontariat jest zajęciem, z którego można być dumnym

Badanie tego wskaźnika nie jest priorytetowe w pierwszych dwóch latach projektu. Źródło danych: pytania dotyczące wolontariatu można dopisać do badania „Barometr”. Cykl badania – V, X. Zmianę wskaźnika możemy zakładać jedynie posiadając dane wyjściowe i odpowiedni horyzont czasowy.

Page 37: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

37 | S t r o n a

Przy uwzględnieniu wskaźnika należy brać pod uwagę inne programy (np. wolontariat WOŚP), które mogą na niego wpływać.

1.2 Zwiększenie udziału różnych grup społecznych/wiekowych w działania społeczne i wolontariat

minimalny poziom zaangażowania wśród różnych grup wiekowych, zdefiniowanych przez przynależność do jednej z kategorii wiekowych

Kategorie wiekowe jak w pkt. 1. Dane wyjściowe: zaangażowanie poszczególnych grup wiekowych z badania Klon/Jawor 2012. W pierwszym roku dokonamy pomiaru zaangażowania poszczególnych grup wiekowych. Na podstawie tego pomiaru i badań Klon/Jawor dla kolejnego (drugiego) roku projektu określony zostanie minimalny poziom zaangażowania poszczególnych grup wiekowych.

I.3 Ułatwienie dostępu do oferty wolontariatu na terenie obszaru metropolitarnego Warszawy

Korzystanie z informacji o możliwościach zaangażowania Uruchomienie portalu internetowego projektu

- wejścia na stronę, rozdane ulotki, liczba zgłoszeń chętnych do pozyskania wolontariuszy, zasięg terytorialny - ewent. wskaźnik rezultatu: dostępność informacji o możliwościach zaangażowania się w wolontariat (miejsca, liczba ofert, zasięg)

II.1 Opracowanie i wdrożenie standardów współpracy organizatorów z wolontariuszami oraz procedur ich kontroli.

Badanie opinii wolontariuszy nt. jakości współpracy przez organizatorów Wyniki ewaluacji poszczególnych projektów wolontariatów przedstawione przez organizatorów wolontariatu

Konieczność wpisania do standardów współpracy z wolontariuszami przeprowadzenie ewaluacji projektu wolontariatu

II.3 Umożliwienie wolontariuszom zgłaszania niewłaściwego zachowania organizatorów w stosunku do wolontariuszy.

Powstanie narzędzia umożliwiającego wolontariuszom zgłaszania niewłaściwego zachowania organizatorów w stosunku do wolontariuszy.

II.4 Stworzenie i rozwój systemu szkoleń dla wolontariuszy.

Uruchomienie systemu szkoleń. % nowych szkoleń względem stanu początkowego % wolontariuszy korzystających z oferty szkoleniowej % organizatorów wolontariatu, którzy

Moment uruchomienia oferty szkoleniowej, poprzedzony badaniem potrzeb. Dane prowadzone przez administratora portalu. Dane wyjściowe zostaną zebrane po pierwszym etapie uruchomienia systemu szkoleń. Jw.

Page 38: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

38 | S t r o n a

wprowadzili program szkoleń dla wolontariuszy

II.5 Stworzenie i rozwój systemu świadczeń dla wolontariuszy.

Program lojalnościowy. % organizacji posiadających i realizujących standard zapewniania pakietu świadczeń dla wolontariuszy.

Konieczność wpisania do standardów współpracy z wolontariuszami zapewnienie odpowiedniego pakietu świadczeń. Brak danych wyjściowych.

II.6 Wzmocnienie poczucia wspólnotowości wolontariuszy

Liczba działań skierowanych do ogółu wolontariuszy, mających na celu integrację. % wolontariuszy podejmujący: - wolontariat długoterminowy (rozumiany jako długoterminowe zaangażowanie w jednej organizacji), - wolontariat wielokrotny, czy cykliczny (rozumiany jako powtarzalne np.: akcyjne zaangażowanie w jednej lub rożnych organizacjach, % wolontariuszy znających inne osoby, które są wolontariuszami, wolontariuszy, % wolontariuszy, którzy czują, że przynależą do zbiorowości wolontariuszy, % wolontariuszy, którzy angażują się w wolontariat grupowy (zachęcają znajomych)

Badanie ankietowe wolontariuszy będących w projekcie „Ochotnicy warszawscy”. Do rozstrzygnięcia czy ankieta rozsyłana będzie automatycznie przez portal, czy odpowiedzialność za to badanie scedowane będzie na organizatorów wolontariatu.

III. Podniesienie kompetencji i wzmocnienie podmiotów organizujących wolontariat w Warszawie

Jakość ofert wolontariatu % organizacji posiadających certyfikat organizacji przyjaznej wolontariuszom

Sposób mierzenia – uszczegółowić np.: % wolontariuszy, którzy „wracają” do danej organizacji, % wolontariuszy zadowolonych (wypowiadających się) dobrze o danej akcji, zaangażowaniu, % wolontariuszy, którzy angażują swoich znajomych w wolontariat

III.2 Stworzenie przestrzeni do dialogu i wymianu informacji między organizatorami wolontariatu

% koordynatorów wolontariatu/organizacji uczestniczących korzystających z forum wymiany opinii

Ustalenie wskaźnika zależy od działań zaproponowanych w obszarze wymiana informacji.

Page 39: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

39 | S t r o n a

III.4 Zwiększenie różnorodności i jakości oferty skierowanej do wolontariuszy

Jakość ofert wolontariatu

jw. Badanie w pierwszym roku pozwoli nam na określenie, jakie są dziedziny/obszary, w których wolontariusze mogą działać. Badanie ofert wolontariatu określi przekrój zadań dla wolontariuszy przygotowanych przez organizacje i instytucje. Badanie będzie dotyczyło jakości ofert wolontariatu, czyli co dana instytucja/organizacja oferuje wolontariuszowi?

III.5 Zwiększenie czasu zaangażowania wolontariuszy w organizacjach/instytucjach

Średni czas zaangażowania wolontariuszy/zmiana czasu zaangażowania wolontariuszy

Badanie podstawowe pozwoli określić, ile czasu średnio angażują się wolontariusze. Dane te zostaną zestawione z innymi dostępnymi danymi dot. czasu zaangażowania w wolontariat. Badanie będzie dotyczyło zmiany czasu zaangażowania wolontariuszy

III.6 Rozwój i upowszechnianie zasad wolontariatu pracowniczego

% firm/organizacji/instytucji zaangażowanych w organizację wolontariatu pracowniczego Jakość programów wolontariatu pracowniczego

Dane początkowe: badania Centrum Wolontariatu

III.7 Rozwój wolontariatu w strukturach miasta

opracowany program rozwoju wolontariatu w strukturach miasta powołany Zespół ds. wolontariatu w strukturach miasta liczba działań podjętych w ramach wolontariatu miejskiego w strukturach miasta

Weryfikacja na podstawie monitoringu wewnętrznego.

IV. Wsparcie rozwoju wolontariatu i otoczenia wolontariatu w systemie wolontariatu miejskiego

% organizacji pozarządowych/ instytucji współpracujących z wolontariuszami % wzrost liczby wolontariuszy w danej organizacji % wzrost szkół, inicjatyw nieformalnych, instytucji, osób prawnych współpracujących w projekcie wolontariatu miejskiego

Źródło: badania KLON/JAWOR

IV.1 Obszar badań - Opracowany narzędzia/

Page 40: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

40 | S t r o n a

Stworzenie systemu zbierania wiedzy o potrzebach, problemach i zasobach wolontariatu

systemu zbierania informacji o potrzebach, problemach i zasobach wolontariatu

IV.2 Obszar edukacji - Rozwój idei wolontariatu w systemie edukacyjnym Warszawy

% szkół, które wprowadziły do programu zajęć tematykę wolontariatu % szkół angażujących się w akcje wolontariatu w Warszawie

UWAGA: brak wartości bazowej. Jeśli nie zostanie przeprowadzone badanie wstępne, to wskaźnik będzie trudny do weryfikacji.

IV.3 Współpraca i partnerstwo z inicjatywami nieformalnymi

% inicjatyw nieformalnych (zgodnie z UoDPPioW) w Warszawie Liczba wspólnych działań skierowanych do ogółu wolontariuszy i ochotników.

UWAGA: wskaźnik dotyczy tylko współpracy z Miastem, czyli nie uwzględniamy większości inicjatyw nieformalnych. Można próbować mierzyć także inicjatywy nieformalne, na podstawie inspiracji portalem, skryptami czy ofertami wolontariatu

IV.5 Budowanie przyjaznego i zachęcającego do działań społecznych otoczenia wolontariatu w mieście

% organizacji pozarządowych współpracujących z wolontariuszami korzystanie organizacji z platformy powstałej w ramach projektu, produktów produktach, opinie na ich temat.

Źródło: badania KLON/JAWOR

7. Zarządzanie projektem i jego rozwój

Projekt wolontariatu miejskiego musi mieć solidne fundamenty i wsparcie w strukturze

Miasta, jak i zakorzenienie w podmiotach, które angażują wolontariuszy, czyli

w organizacjach pozarządowych. Zdaniem twórców projektu, a także opierając się na

analizie podobnych zagranicznych programów wolontariatu metropolitarnego, zarządzaniem

programem nie powinna zajmować się tylko jedna wybrana w drodze konkursu organizacja,

ale koalicja organizacji, które będą uzupełniać się wiedzą, doświadczeniem i podzielą się

między sobą poszczególnymi obszarami działań w projekcie. Struktura projektu powinna

opierać się o szeroką koalicję, w skład której powinny wchodzić: przedstawiciele miasta,

w tym: Pełnomocnik Prezydenta ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi,

przedstawiciele Centrum Komunikacji Społecznej (biuro administrujące programem)

tworzący Zespół ds. wolontariatu w mieście, organizacje i instytucje miejskie, w których

realizowany jest wolontariat, oraz organizacje pozarządowe, posiadające doświadczenie

w realizacji programów systemowych wolontariatu, które zdecydują się realizować projekt

w Warszawie.

Page 41: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

41 | S t r o n a

Koalicja powinna posiadać twardy rdzeń organizacji, którym zostanie powierzone

zarządzanie i rozwój projektu. Powinna również być otwarta (co najmniej w charakterze

doradczym) na dołączanie „partnerów wspierających”, czyli np: jednostek miejskich,

organizacji pozarządowych aktywnych w danym obszarze wolontariatu, uczelni wyższych

etc., w zależności od aktualnych zdiagnozowanych potrzeb miasta czy projektu.

Organizacje pozarządowe tworzące koalicję powinny posiadać doświadczenie w obszarze

wolontariatu, a przede wszystkim w realizacji projektów systemowych wolontariatu.

Organizacje te powinny w swoich działaniach przewidywać i zapewnić na późniejszym etapie

współpracę z biznesem, z którym to w dłuższej perspektywie można tworzyć partnerstwa

strategiczne.

Miasto:

przedstawiciele Centrum Komunikacji Społecznej w Zespole Koordynującym

Pełnomocnik ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi w Zespole Doradczym

Centrum Komunikacji Społecznej - jednostka koordynująca realizację projektu

w strukturach miasta

Centrum Komunikacji Społecznej pełniłoby rolę Partnera zarządzającego, a także „łącznika”

projektu z miastem i jednostkami miasta. Niezbędne jest, aby Centrum Komunikacji

Społecznej w swojej strukturze posiadało dedykowany zespół, który nie tylko doradzałby

liderowi projektu, ale także na bieżąco angażowałby poszczególne miejskie jednostki

w rozwój projektu, oraz wykorzystywał projekt do realizacji różnych celów strategicznych

Miasta. Zespół ds. wolontariatu wskazywany jest przez Dyrektora Centrum Komunikacji

Społecznej. Do zadań Zespołu ds. wolontariatu należy m.in. przygotowanie projektu

rozbudowy wolontariatu pracowniczego w Urzędzie, wolontariatu podczas imprez miejskich

oraz koordynacja tych działań. W Zespole Koordynującym Zespół ds. wolontariatu

reprezentuje Miasto i przekazuje informacje na temat projektu, który tworzy i realizuje. Do

wsparcia i realizacji projektu na swoim terenie i poprzez swoje działania będą zachęcane

także poszczególne urzędy dzielnic.

Szczególnie istotnymi podmiotami i instytucjami, którym zaproponowana zostanie

współpraca przy realizacji projektu wolontariatu miejskiego będą:

1. Biuro Kadr i Szkoleń Urzędu m.st. Warszawy

2. Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy

3. Biuro Sportu i Rekreacji Urzędu m.st. Warszawy

Page 42: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

42 | S t r o n a

4. Biuro Pomocy i Projektów Społecznych Urzędu m.st. Warszawy

5. Ośrodki Pomocy Społecznej

6. Instytucje kultury, sportu i rekreacji i pomocy społecznej

7. Placówki wychowania pozaszkolnego

8. Szkoły

9. Biblioteki

10. Organizacje pozarządowe

11. Uczelnie wyższe

12. Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej

13. Urzędy dzielnic

14. Partnerzy biznesowi

15. Sektor biznesowy

Struktura zarządzania projektem

Zespół Koordynujący – przedstawiciele organizacji pozarządowych, które zostały

wyłonione w konkursie ofert na realizację zadania oraz Zespół ds. wolontariatu ze strony

Miasta. Funkcjonowanie Zespołu Koordynującego i zależności pomiędzy jego członkami

powinny zostaną określone na wstępnym etapie przygotowania realizacji projektu

Page 43: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

43 | S t r o n a

i zatwierdzone przez dyrektora Centrum Komunikacji Społecznej. Zespół Koordynujący

odpowiada za realizację projektu w zakresie wskazanym w ogłoszeniu konkursowym. Do

realizacji wybranych działań na poziomie dzielnicowym i miejskim Zespół Koordynujący

może zaangażować inne podmioty współpracujące z wolontariuszami bądź działające na ich

rzecz (Partnerów). Zespół Koordynujący posiłkuje się przy podejmowaniu strategicznych

decyzji opinią Zespołu Doradczego.

Zespół ds. wolontariatu ze strony Miasta – przedstawiciele Urzędu m.st. Warszawy

wskazywani przez Dyrektora Centrum Komunikacji Społecznej. Do zadań Zespołu należy

m.in. przygotowanie projektu rozbudowy wolontariatu pracowniczego w urzędzie oraz

wolontariatu w instytucjach miejskich, wolontariatu podczas imprez miejskich, planu

angażowania wolontariuszy w sytuacjach kryzysowych oraz koordynacja tych działań.

W Zespole Koordynującym reprezentuje Miasto i przekazuje informacje na temat projektu,

który tworzy i realizuje.

Zespół Doradczy – podmiot doradczy skupiający przedstawicieli Zespołu Koordynującego,

Pełnomocnika Prezydenta ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, przedstawicieli

mieszkańców Warszawy - wolontariuszy, przedstawicieli Komisji Dialogu Społecznego

(Komisja Dialogu Społecznego ds. Organizacji Wspierających) i ekspertów wspierających.

Zespół Doradczy powoływany jest przez Pełnomocnika Prezydenta ds. współpracy

z organizacjami pozarządowymi i działa zgodnie z ustalonym regulaminem. Regulamin pracy

Zespołu Doradczego ustanawia Zespół, a zatwierdza go Pełnomocnik Prezydenta

ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi. Do zadań Zespołu należy przede wszystkim

opiniowanie działań i projektów Zespołu Koordynującego, a także proponowanie zmian

i kierunków działań zgodnych z projektem wolontariatu miejskiego.

Eksperci – osoby/instytucje zapraszane do współpracy z Zespołem Doradczym lub

Zespołem Koordynującym przy realizacji projektu wolontariatu miejskiego. Mogą doradzać

zarówno w zakresie merytoryki projektu, jak i dziedzin związanych z jego realizacją,

np. zarządzaniem, promocją, współpraca ze sponsorami, strategicznym planowaniem

działań, monitoringiem i ewaluacją itd. Do ich zadań należy przede wszystkim wspieranie

Zespołu Koordynującego poprzez udzielanie opinii i rad.

Partnerzy (wsparcie wybranych zadań) – podmioty, które mogą zostać zaproszone do

współpracy przy realizacji bądź opiniowaniu projektu. Partnerzy są wybierani przez członków

Zespołu Koordynującego projektu bądź Zespół Doradczy. Wyjątek stanowi Centrum

Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy, które zleca zadanie realizacji projektu

koalicji organizacji pozarządowych w formie konkursu.

Partner biznesowy – podmiot działający komercyjnie, kładący w swojej działalności nacisk

na społeczną odpowiedzialność. Powinien mieć funkcje doradcze w projekcie (np. eksperci,

wolontariat kompetencyjny), wspierające (finansowanie projektu), czy rozwojowe (innowacje,

Page 44: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

44 | S t r o n a

nowe pola do zagospodarowania, rozwiązywanie problemów społecznych przez wolontariat).

Podmiot ten wspierać będzie realizację projektu bez ponoszenia korzyści finansowych.

Wyklucza się udział wolontariatu miejskiego w firmowych, komercyjnych przedsięwzięciach

podmiotów biznesowych. Współpraca ta winna mieć charakter transparentny, nie budzący

wątpliwości co do zasadności jej podejmowania.

7.1. Planowanie ewaluacji i monitoringu projektu

Działania w obszarze monitoringu i projektu zostały podzielone na dwa etapy: pierwszy –

przedwdrożeniowy, powinien zostać wykonany na etapie przygotowania do realizacji

projektu, bądź na samym początku realizacji oraz drugi – mający miejsce przez cały okres

trwania projektu.

Przed wdrożeniem projektu należy przeprowadzić proces planowania ewaluacji

i monitoringu. Dlatego konieczne jest dokładne zaplanowanie działań projektu,

spodziewanych rezultatów, celów, a także oddziaływań. Dobrze przeprowadzony proces

planowania ewaluacji i monitoringu pozwoli określić najważniejsze elementy projektu,

tzw. teorię projektu. Teoria projektu poza ułożeniem sekwencyjnym działań, rezultatów,

wyników, wpływu, jest miejscem referencyjnym dla każdej zmiany w projekcie. Definiuje ona

nie tylko to, do czego dany projekt dąży, ale mówi również, jak chce osiągnąć swoje cele

(działania, sposoby), weryfikuje słuszność ich założeń, a także określa wskaźniki ich

realizacji.

Proces planowania ewaluacji powinien odbywać się z udziałem wszystkich interesariuszy

projektu: przedstawicieli miasta, organizacji pozarządowych (również niebędących członkami

koalicji prowadzącej projekt), instytucji miejskich, wolontariuszy i ekspertów. Każda z tych

grup osób posiada własne, unikalne spojrzenie na projekt i jego cele. Wiedza zebrana

podczas tego procesu pozwoli nie tylko na opracowanie teorii projektu, ale również

zaprojektowanie/zaproponowanie narzędzi ewaluacyjnych, które będą wykorzystane do

bieżącego monitoringu, ewaluacji mid-term oraz końcowej projektu. Wyniki monitoringu

i ewaluacja mid-term powinny być wykorzystane do modyfikacji projektu w kolejnych latach

jego funkcjonowania oraz do planowania kolejnych edycji.

Pilotażowy charakter projektu wymusza bieżący monitoring realizacji poszczególnych jego

celów, weryfikacji założeń co do jego działania i spodziewanych efektów.

Najważniejszymi elementami dotyczącymi funkcjonowania projektu, które będą

monitorowane są:

ocena założeń, zbieżności z celami projektu

poziom zadowolenia wolontariuszy z oferty projektu

Page 45: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

45 | S t r o n a

skuteczność podejmowanych działań (np. kampanii informacyjnej)

świadomość marki „Ochotnicy warszawscy”

liczba podmiotów, instytucji korzystających (w podziale na organizacje

pozarządowe oraz instytucje miejskie)

spełnianie standardów wyznaczonych przez projekt

liczba wolontariuszy biorących udział w projekcie

liczba, skala i poziom jakościowy ofert dla wolontariuszy (w podziale na

organizacje pozarządowe i instytucje)

Ponadto ewaluacja zawierać będzie elementy:

pomiaru satysfakcji wolontariuszy z wolontariatu i projektu

identyfikacji czynników, które wpływają na skalę/dynamikę rozwoju projektu na

poziomie dzielnic, instytucji, miasta

pomiar skuteczności narzędzi do promocji idei wolontariatu i poszczególnych ofert

pomiaru korzyści dla organizatorów wolontariatu (instytucji i organizacji

korzystających, działających z wolontariuszami)

wpływu na polityki miejskie i strategię społeczną Miasta

Wstępna wersja narzędzi do monitoringu i ewaluacji zostanie zaplanowana w pierwszym

etapie – planowania ewaluacji. Bieżącą autoewaluacją i monitoringiem w projekcie zajmować

się będzie specjalista ds. ewaluacji, członek zespołu realizującego projekt. Część ewaluacji,

dotycząca oceny jakości i skuteczności projektu, a także jego poszczególnych

komponentów, zostanie zlecona firmie zewnętrznej.

Page 46: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

46 | S t r o n a

7.2. Harmonogram realizacji etapu pilotażowego projektu

W harmonogramie zostały zastosowane dwa natężenia barw. Barwa ciemniejsza oznacza

większą intensywność podejmowanych działań. Barwa jaśniejsza oznacza mniejszą

intensywność działań i/lub ich kontynuację. Działania przedstawione w harmonogramie ujęte

zostały w obszary tematyczne.

Lp. Obszar działania /zadanie / kamienie

milowe

PILOTAŻ PROJEKTU WOLONTARIATU

MIEJSKIEGO

2014 2015 2016 2017

I II III IV I II III IV I II III IV I II

1. Promocja wolontariatu, edukacja

i informacja o projekcie

1.1 Przygotowanie i realizacja pierwszego etapu kampanii

społecznej

1.2 Przygotowanie i realizacja dalszych działań z zakresu

kampanii społecznej

1.3 Działania informacyjne i promocyjne projektu

prowadzone przez koalicję organizacji pozarządowych

1.4 Działania informacyjne i promocyjne projektu

prowadzone przez Zespół ds. wolontariatu

1.5 Badania potrzeb organizatorów wolontariatu w

zakresie edukacji i wsparcia koordynatorów

1.6 Edukacja i wsparcie dla koordynatorów i osób

związanych z organizacją wolontariatu

1.7 Edukacja i wsparcie rozwoju wolontariuszy

2.

Portal internetowy – stworzenie

internetowego serwisu ofert

wolontariackich

2.1 Przygotowanie podstawowych założeń i szczegółowe

opisanie funkcjonalności portalu

2.2 Opracowanie i zatwierdzenie systemu identyfikacji

wizualnej dla projektu.

2.3 Produkcja portalu

2.4 Promocja portalu

2.5 Administracja i zarządzanie portalem

2.6 Ewaluacja funkcjonalności portalu

3. Opracowanie i wdrażanie standardów

współpracy z wolontariuszami

3.1 Opracowanie standardów współpracy wolontariackiej

Page 47: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

47 | S t r o n a

3.2 Wprowadzenie standardów wśród organizatorów,

realizatorów projektu i wolontariuszy

3.3

Opracowanie systemu weryfikacji standardów i

systemu zgłaszania odstępstw od standardów przez

wolontariuszy – na poziomie organizacji

3.4 Ewaluacja i weryfikacja ustalonych standardów

4.

Rekrutacja uczestników programu –

wolontariuszy oraz

organizacji i instytucji współpracujących

z wolontariuszami

4.1 Pozyskiwanie organizacji i instytucji do udziału w

projekcie

4.2 Pozyskiwanie organizacji i instytucji do portalu *

4.3 Pozyskiwanie wolontariuszy do udziału w projekcie

4.4 Pozyskiwanie wolontariuszy do portalu **

5. Praktyczne wsparcie projektu, system

doceniania wolontariuszy

5.1

Przygotowanie i realizacja planu skoordynowanych

działań budujących i integrujących wspólnotę

wolontariuszy

5.2 Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy –

różnorodne działania

5.3

Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy –

przygotowanie i pilotaż systemu opartego o

mechanizm zbierania punktów

5.4 Pozyskanie i zaangażowanie ambasadorów

wolontariatu miejskiego

6. Marka „Ochotnicy warszawscy”

6.1 Przygotowanie planu budowy, rozwoju i zarządzania

marką

6.2 Budowanie, kreowanie, zarządzanie i komunikowanie

marki

7. Ewaluacja i monitoring projektu

7.1 Planowanie ewaluacji i monitoringu

7.2 Realizacja zaplanowanych działań związanych

z ewaluacją i monitoringiem

7.3 Ewaluacja pilotażowego etapu projektu

8. Wolontariat w strukturach miasta

Page 48: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

48 | S t r o n a

8.1 Przygotowanie i zatwierdzenie programu rozwoju

wolontariatu w strukturach miejskich

8.2

Rozwój wolontariatu w Urzędzie m.st. Warszawy,

jednostkach i instytucjach miejskich – realizacja

programu ***

* - pozyskanie organizacji i instytucji do portalu rozumiane jest jako posiadanie zarejestrowanych

użytkowników – organizatorów wolontariatu w portalu w momencie jego oficjalnego uruchomienia

i upublicznienia. W tym momencie portal powinien ofertować już pierwsze możliwości zaangażowania

się.

** - pozyskanie wolontariuszy do portalu oznacza posiadanie zarejestrowanych użytkowników –

wolontariuszy. Wolontariusze mogą zostać zarejestrowani przez swoje organizacje lub instytucje

jeszcze przed oficjalnym uruchomieniem portalu.

*** - ważnym wydarzeniem w kontekście rozwoju wolontariatu w strukturach Urzędu m.st. Warszawy

i wolontariatu organizowanego przez Urząd będą obchody 70. Rocznicy Powstania Warszawskiego

i organizowany w związku z tym wolontariat.

Przygotowanie otoczenia organizacyjnego dla realizacji projektu:

Przygotowanie i ogłoszenie otwartego konkursu ofert na wybór koalicji organizacji

pozarządowych – operatora głównych działań w projekcie – I kwartał 2014 r.

Powołanie Zespołu ds. wolontariatu w Mieście i jego udział w strukturach

zarządzających realizacją projektu – II kwartał 2014 r.

Przygotowanie i zatwierdzenie przez Dyrektora Centrum Komunikacji Społecznej

regulaminu pracy Zespołu Koordynującego realizację projektu – II kwartał 2014 r.

Na etapie wdrożenia możemy wyróżnić:

1. Pilotaż projektu – zaplanowany na lata 2014-2017

2. Planowanie ewaluacji projektu – 2014 r.

3. Ewaluacja końcowa – weryfikacja założeń projektu – IV kwartał 2016 r.

4. Określenie nowych wytycznych realizacji projektu – I kwartał 2017 r.

8. Finansowanie i tryb realizacji projektu

Finansowanie i tryb realizacji projektu będzie odbywać się dwutorowo, zgodnie z realizacją

zadań:

- przypisanych koalicji organizacji pozarządowych wyłonionych na drodze otwartego

konkursu ofert

- Miasta, za których koordynację będzie odpowiadać Centrum Komunikacji Społecznej.

Page 49: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

49 | S t r o n a

Środki finansowe przeznaczone dla koalicji NGO (wyłonionej w drodze otwartego konkursu

ofert) na realizację pilotażowej części projektu w latach 2014-2017 zostaną zabezpieczone

w budżecie Centrum Komunikacji Społecznej, zgodnie z poniższym podziałem:

2014 r. – 250 tys. PLN

2015 r. – 400 tys. PLN

2016 r. – 400 tys. PLN

2017 r. – 150 tys. PLN

Finansowanie nie jest równomiernie rozłożone w latach, ponieważ zakłada się pozyskanie

przez realizatorów projektu środków finansowych pochodzących ze źródeł zewnętrznych

(granty, partnerstwa, sponsoring). Udział tych środków powinien wzrastać tak, by po

pilotażowej fazie realizacji projektu stanowił większą część budżetu.

W ramach realizacji zadań Miasta związanych z rozwojem wolontariatu w strukturach

miejskich, będą ponoszone poniższe kategorie kosztów:

- koszty zatrudnienia osób delegowanych do pracy w Zespole ds. wolontariatu

- koszty organizacji wolontariatu akcyjnego w trakcie imprez i wydarzeń miejskich (specyfika

tych działań uniemożliwia szacowania kosztów na obecnym etapie)

- koszty generowane przez wprowadzenie programu rozwoju wolontariatu w strukturach

miasta (budżet zostanie określony podczas szczegółowych prac nad programem).

Koszty wdrażania projektu i mechanizm finansowania na lata późniejsze zostaną określone

w roku 2016, po przeprowadzeniu ewaluacji pierwszego etapu realizacji projektu i weryfikacji

jego założeń.

9. Korzyści płynące z rozwoju wolontariatu miejskiego w Warszawie

Uruchomienie w Warszawie projektu miejskiego wolontariatu łączy się z konkretnymi

korzyściami, zarówno dla pojedynczego mieszkańca, jak i dla całego miasta. Wolontariat jest

praktycznym wymiarem patriotyzmu lokalnego, przyczyniającym się bezpośrednio do

integracji społecznej mieszkańców oraz budowania wspólnoty obywateli. Miasto, inwestując

w struktury wolontariatu, wzmacnia kluczowy dla rozwoju i przyszłości, kapitał społeczny

w Warszawie.

Wolontariusze już dziś aktywnie wspierają różne sfery życia społecznego Warszawy poprzez

współpracę z organizacjami pozarządowymi i instytucjami miejskimi typu: muzea, biblioteki,

Page 50: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

50 | S t r o n a

domy kultury, szpitale, hospicja, ośrodki pomocy społecznej itp. Dzięki wsparciu

systemowemu wolontariatu w mieście Warszawa wzmocni różne obszary życia

mieszkańców, takie jak: bezpieczeństwo, pomoc społeczna, profilaktyka, edukacja, kultura,

sport, turystyka.

Dzięki rozwojowi działań wolontariackich stolica zyska aktywnych i zaangażowanych

mieszkańców, gotowych do współpracy i działań na rzecz innych i otoczenia. Wolontariat

przyczyni się do poprawy jakości życia w mieście, wzajemnego zaufania i bezpieczeństwa

oraz wzmocni pozytywny obraz miasta.

Wdrożenie projektu wolontariatu przyniesie jednostkom miejskim i dzielnicom konkretne

zyski nie tylko w ujęciu społecznym, ale także i finansowym. W załączniku nr 2 do projektu

przedstawione zostały przykładowe obszary działań wolontariuszy w Warszawie oraz

zaproponowany został przelicznik godzin pracy6.

10. Biblioteka projektu

Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie

Kancelaria Sejmu RP

http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20030960873

Długofalowa polityka rozwoju wolontariatu w Polsce

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

http://www.mpips.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnych/projekty-programow-i-

inne/ugofalowapolitykarozwojuwolontariatuwolsce/

Policy Agenda for Volunteering in Europe

Komisja Europejska

http://www.eyv2011.eu/images/stories/pdf/EYV2011Alliance_PAVE_copyfriendly.pdf

Europejskie Partnerstwo dla Wolontariatu. Koncepcja kampanii mającej na celu

podniesienie poziomu wiedzy i zwiększenie zainteresowania wolontariatem wśród

kręgów opiniotwórczych w związku z polską Prezydencją w Radzie UE.

Ekspertyza Instytutu Spraw Publicznych na zlecenie Ministerstwa Spraw

Zagranicznych

6 Sposób kalkulacji godziny pracy wolontariusza: Wg. GUS najniższe krajowe wynagrodzenie w roku

2013 wynosi 1600 PLN. Miesięczny czas pracy – 168 godz. A zatem 1600 PLN / 168 godz. = 9,5 PLN/godz.)

Page 51: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

51 | S t r o n a

http://www.isp.org.pl/uploads/pdf/1726605307.pdf

Wolontariat w organizacjach i inne formy pracy niezarobkowej poza gospodarstwem

domowym – 2011

Główny Urząd Statystyczny

http://www.stat.gov.pl/gus/5840_13928_PLK_HTML.htm

Zaangażowanie społeczne Polaków w roku 2010: wolontariat, filantropia, 1%. Raport

z badań.

Stowarzyszenie Klon/Jawor

http://civicpedia.ngo.pl/files/civicpedia.pl/public/raporty/zaangazowanie2010.pdf

II Ogólnopolskie Badania Wolontariatu Pracowniczego. Wolontariat pracowniczy

w największych firmach w Polsce

Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu

http://bibliotekawolontariatu.pl/wpcontent/uploads/II_badania_wolontariatu_pracownic

zego.pdf

Czy Polacy mają predyspozycje do pracy społecznej na rzecz swojej społeczności?

Centrum Badania Opinii Społecznej

http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2008/K_014_08.PDF

Wolontariat w Warszawie – diagnoza, Centrum Wolontariatu, wykonanie badań

Puzzle Research; PRFP Consulting Sp. z o.o.

http://bibliotekawolontariatu.pl/wp-content/uploads/Diagnoza_RAPORT_pelny.pdf

Page 52: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

52 | S t r o n a

Załącznik nr 1

Proponowane standardy współpracy z wolontariuszami

I. Praca wolontariuszy służy Warszawie: poprawia jakość codziennego życia miasta,

organizacji, instytucji, jego mieszkańców i osób odwiedzających Warszawę.

II. Organizacja zna i stosuje obowiązujące prawo w zakresie współpracy

z wolontariuszami

Organizacja działa zgodnie z prawem. Posiada dokumentację, regulującą współpracę

z wolontariuszami.

III. W organizacji jest wyznaczony koordynator odpowiedzialny za wolontariuszy.

Koordynator wolontariatu ma sprecyzowany zakres kompetencji i zadań.

IV. Organizacja jest przygotowana do współpracy z wolontariuszami

Organizacja posiada pomysł i plan na współpracę z wolontariuszami wynikający z analizy

potrzeb organizacji/instytucji i problemów, na które chce odpowiadać.

Organizacja posiada wystandaryzowaną ofertę zaangażowania wolontariuszy w ramach

wolontariatu miejskiego.

Organizacja dba o współpracę z wolontariuszami: przygotowuje do pracy, motywuje,

wspiera, zapewnia niezbędne świadczenia, nagradza i nie zapomina o podziękowaniu za

współpracę.

V. Organizacja prowadzi ewaluację swojej współpracy z wolontariuszami, dzieli się

jej wynikami i korzysta z płynącej z niej wniosków.

VI. Organizacja biorąca udział w programie wolontariatu warszawskiego gotowa jest

do współpracy z innymi uczestnikami programu, wymiany informacji, dzielenia się

pomysłami i dbania o jakość i rozwój programu.

Szczegółowe informacje zostaną umieszczone w regulaminie.

Page 53: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

53 | S t r o n a

Załącznik nr 2

Lp Nazwa

organizacji/ instytucji

Projekt Wolontariatu Liczba

wolontariuszy Przepracowane

godziny kwota

Pomoc społeczna

1 Ośrodek Pomocy

Społecznej (Bielany)

Wolontariat stały w 2012 roku

57 4560 43 320,00

2 Fundacja im. M. Grzegorzewskiej

Aktywuj swoją Wolę, 2012

10 20 190,00

3 „Piknik integracyjny”,

2012 10 50 475,00

Kultura

4 Muzeum

Powstania Warszawskiego

Wolontariat stały w 2012 roku

18 357 174 395,30

5 Muzeum Historii Żydów Polskich

Akcja „Żonkile” (obchody 70. Rocznicy wybuchu

Powstania w Getcie warszawskim, 2013

500 104,5 52 250,00

6 Fundacji AVE Międzynarodowe

Juwenalia III Wieku, 2012

28 336 3 192,00

Edukacja

7

Fundacja Ave

Białołęcki Uniwersytet Dzieci, 2012

18 225 2137,50

8 powstańcze spływy "Wisłą przez Miasto

Nieujarzmione", 2012 16 352 3 344,00

Sport

9 Stowarzyszenie

Olimpiad Specjalnych

Europejskie Letnie Igrzyska Olimpiad

Specjalnych Warszawa 2010 (ELIOS) oraz

Europejski Turniej Piłki Nożnej Zunifikowanej Olimpiad Specjalnych

2013 (ETPNZOS)

2590 122700 1165,650

10

Centrum Komunikacji Społecznej

Urzędu m.st. Warszawy

UEFA EURO 2012™

820 48 000 456 000,00

Wsparcie organizacji pozarządowych

11 Fundacji im. M.

Grzegorzewskiej Wolontariat stały w 2012

roku 8 600 5 700,00

12 Stowarzyszenia Harcerskiego

Akcja Letnia 2013 55 44 000,00

Sposób kalkulacji godziny pracy wolontariusza: Wg. GUS najniższe krajowe wynagrodzenie w roku 2013 wynosi 1600 PLN.

Miesięczny czas pracy – 168 godz. A zatem 1600 PLN / 168 godz. = 9,5 PLN/godz.)

Powyższe kalkulacje służą zobrazowaniu rzędu wielkości minimalnej wartości pracy

wolontariuszy, które organizacje i instytucje zyskują dzięki ich zaangażowaniu. Pieniądze te

Page 54: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

54 | S t r o n a

nie stanowią przychodu do budżetu tych podmiotów, ale nie stanowią także kosztów bieżącej

pracy.

Powyższe zestawienie ma charakter przykładowy.

Korzyści płynące z funkcjonowania i rozwoju wolontariatu miejskiego mają charakter

uniwersalny. Jest to zarówno rozwój społeczny, przejawiający się włączaniem mieszkańców

w codzienne życie i „budowanie” swojego miasta, jak i konkretne korzyści, które mogą być

przedstawiane nawet w wymiarze finansowym.

Page 55: PROJEKT WOLONTARIATU MIEJSKIEGO w WARSZAWIE ...

55 | S t r o n a