Projekt : PRZEBUDOWA INSTALACJI ELEKTRYCZNYC H - AKTUALIZACJA

Stadium: P.B. + P.W. Obiekt : BUDYNEK MIESZKALNY WIELORODZINNY Adres: GORLICE ul. WRÓBLEWSKIEGO 5 Inwestor: GMINA MIEJSKA GORLICE

MIEJSKI ZARZĄD BUDYNKÓW PLAC KOŚCIELNY 2

38-300 GORLICE

Zgodnie z art. 20 pkt. 4 Ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo Budowlane (tj. Dz.U. 2003r. nr 207, poz. 2016 z późniejszymi zmianami) oświadczam, Ŝe projekt budowlany został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej.

ZESPÓŁ OPRACOWUJĄCY: bran Ŝa Projektant/

Sprawdzaj ący Nr uprawnie ń data podpis

Instalacje elektryczne

inz. Irena Kwoka mgr inz Jan Słopnicki

UAN-7342-144/91 MAP/IE/1435/03 Upr. bud. 32/75 MAP/IE/1636/03

03.2010r. 03.2010r.

Gorlice, marzec 2010r.

2

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA

L.p. Wyszczególnienie Nr. strony Nr. rys. 1 2 3 4 1 CZĘŚĆ OPISOWA

1.1 Zawartość opracowania 2 - 1.2. Opis techniczny 3-6 - 1.3. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony

zdrowia w czasie wykonywania instalacji elektrycznych

7-8 -

2 CZĘŚĆ RYSUNKOWA 2.1. Schemat zasilania 9 1 2.2. Plan instalacji piwnic sk.1:50 10 2 2.3. Plan instalacji parteru sk. 1:50 11 3 2.4. Plan instalacji I piętra sk.1:50 12 4 2.5. Plan instalacji piętra sk.1:50 13 5 2.6. Plan instalacji poddasza sk. 1:50 14 6 2.7. Tablice rozdzielcze – elewacje sk. 1:10 15 7 2.8. Plan instalacji odgromowej sk. 1:50 16 8

3

I. OPIS TECHNICZNY do projektu przebudowy instalacji elektrycznych w budynku mieszkalnym wielorodzinnym przy ul. Wróblewskiego 5. 1. Podstawa opracowania

- umowa z inwestorem - uzgodnienia przedprojektowe z inwestorem - PB +PW „Przebudowa instalacji elektrycznych” - inwentaryzacja dachu - obowiązujące normy i przepisy

2. Ogólna charakterystyka obiektu. Budynek mieszkalny wielorodzinny 3- kondygnacyjny podpiwniczony z poddaszem uŜytkowym. Budynek zasilany jest w energię elektryczną, wewnętrzną linią zasilającą wyprowadzoną z tablicy rozdzielczej usytuowanej w budynku przy ul. Wróblewskiego 3. Linia zasilająca wykonana przewodem aluminiowym 4xADG 6 mm2 w rurce izolacyjnej rip 29. Zabezpieczenia przelicznikowe (główne) dla poszczególnych mieszkań wykonane bezpiecznikami topikowymi montowanymi na tablicy piętrowej usytuowanej na klatce schodowej na wysokości około 2,2 m od posadzki. Liczniki energii elektrycznej zamontowane są w przedpokoju kaŜdego mieszkania. Linie zasilające mieszkania wykonane przewodem typu DG 2x2,5 mm2 w rurkach rip, natomiast instalacja wypustów oświetleniowych i gniazd wtyczkowych wykonana przewodem DG 2x1 mm2 Istniejąca instalacja elektryczna w budynku nie spełnia warunków ochrony przeciwporaŜeniowej, oraz warunków prądowych i napięciowych 3. Zakres opracowania Niniejszy projekt obejmuje przebudowę n/w wewnętrznych instalacji elektrycznych w budynku: a) instalacja zasilająca - urządzenia rozdzielcze - w.l.z. i linie zasilajace - pomiar energii elektrycznej b) instalacje odbiorcze: - w mieszkaniach - w pomieszczeniach wspólnych (korytarz, klatka schodowa, piwnice i poddasze) c) instalacja ochrony od poraŜeń

4. Ogólne dane elektroenergetyczne

- napięcie zasilania: 400 / 230 V - moc przyłączeniowa: dla kaŜdego mieszkania po 4 kW, - ochrona od poraŜeń: szybkie wyłączenie w układzie TT - pomiar energii elektrycznej oddzielny dla kaŜdego mieszkania licznikiem 1 – fazowym, 1-taryfowym, z zabezpieczeniem głównym wyłącznikiem instalacyjnym nadmiarowo prądowym

5. Wyłącznik główny p.poŜ. Budynek będzie posiadał własny, odpowiednio oznakowany wyłącznik przeciwpoŜarowy, umoŜliwiający odłączenia zasilania całego budynku. Wyłącznik zabudować na zewnątrz , przy drzwiach wejściowych do budynku. Obudowa wyłącznika z materiału izolacyjnego termoutwardzalnego z szybką do zbicia, typu RSW produkcji EMITER. Jako wyłącznik

4

p.poz. projektuje się zastosować wyłącznik typu DPX 160.

6. Wewnętrzna linia zasilająca, W.L.Z. projektuje się przewodem 5xDY 10 mm2 w RVKL 37 z rozdzielnicy zabudowanej przy wejściu do klatki schodowej w budynku nr 3. Zabezpieczenie linii wykonać wkładkami topikowymi 32 A. Przewód układać zgodnie z trasą pokazana na rzucie piwnic rys. nr 2. 7. Pomiar energii elektrycznej i linie zasilające. Projektuje się typowe szafki pomiarowe prod. EMITER Łososina Górna w obudowie częściowo zagłębionej usytuowane na klatce schodowej poszczególnych kondygnacji. Istniejące układy pomiarowo rozliczeniowe energii elektrycznej, zbudowane w mieszkaniach naleŜy wynieść do projektowanych szafek pomiarowych. Zabezpieczenie przelicznikowe wykonać wyłącznikiem instalacyjnym nadmiarowo prądowym S 301C20 przystosowanym do plombowania. Lokalizację szafek z układem pomiarowym podano na rzutach poszczególnych kondygnacji a wymiary na rzucie elewacji rys. nr 7. Linie zasilające wykonać przewodem 3xDY 4 mm2 w RVKL 28 mm. 8. Instalacje odbiorcze 8.1. Instalacje w mieszkaniach. W mieszkaniach projektuje się pięć niezaleŜnych obwodów: - obwód 1- fazowy dla zasilania kuchenki elektrycznej - obwód gniazd wtyczkowych w kuchni - obwód gniazd wtyczkowych w łazience, - obwód gniazd wtyczkowych w pokojach. - obwód wypustów oświetleniowych, Całość instalacji w mieszkaniach wykonać przewodem kabelkowym typu YDYp pod tynk. Obwody wypustów oświetleniowych wykonać przewodem YDYp (2, 3, 4) x 1,5 mm2, natomiast gniazd wtyczkowych przewodem YDYp 3x2.5 mm². Zabezpieczenie poszczególnych obwodów, wyłącznikiem instalacyjnym nadmiarowo – prądowym typu S 301. Tablice mieszkaniowe TM projektuje się typowe prod. LEGRANG –Fael typu RN 1x8, zabudowane w istniejących wnękach w przedpokoju. W tablicy montować wyłącznik róŜnicowo prądowy o czułości 30mA, oraz wyłączniki instalacyjne nadmiarowo prądowe, WyposaŜenie tablic podano na schemacie zasilania. Stosować osprzęt melaminowy podtynkowy. Wszystkie łączniki instalacyjne dla wypustów sufitowych umieścić na wys. 1.4 m. od podłogi przy drzwiach od strony klamki wewnątrz pomieszczeń a tylko dla łazienki i WC na zewnątrz tych pomieszczeń. Gniazda wtyczkowe w pokojach i przedpokoju instalować n wys. 0.3 m od podłogi, w kuchni na wys. 0,85 m, z wyjątkiem tych gniazd dla których wysokość została określona na rysunku, natomiast w łazience na wys. 1.1 m. Gniazda wtyczkowe w łazience winny być w wykonaniu szczelnym. Wypusty oświetleniowe w mieszkaniach zakończyć złączami świecznikowymi 2 lub 3 zaciskowymi. Typ opraw w mieszkaniach pozostawia się do wyboru uŜytkownikowi mieszkania.. Przewody powinny być przykryte warstwą tynku o grubości min. 5 mm i prowadzone poziomo min 30 cm od sufitu i w odległości min 15 cm od otworów drzwiowych i okiennych oraz naroŜników. Instalacje elektryczne w mieszkaniu nr 17 i 18 są przebudowane zgodnie z normą i nie wymagają przebudowy. W mieszkaniu nr 19,21, 23, 24, na podstawie uzyskanych oświadczeń właścicieli lokalu instalacja została wymieniona, wbudowana w istniejące rurki izolacyjne rip. Wymieniona instalacja nie odpowiada warunkom technicznym w zakresie ochrony przeciwporaŜeniowej.

5

8.2 .Instalacje części administracyjnej (pomieszczenia wspólne) Instalacja obejmuje zasilanie opraw oświetleniowych w pomieszczeniach wspólnych tj na klatce schodowej, poddaszu, piwnicy, oraz na zewnątrz budynku. Instalację wypustów oświetleniowych naleŜy wykonać przewodem YDYp 3x1,5 mm2 pt. Łączniki instalować na wysokości 1,4 m od podłogi. Wszystkie wymienione instalacje zasilane będą z tablicy administracyjnej TA montowanej w poziomie parteru. Projektuje się tablicę typową RWN 1x8 prod. Legrand – Fael W tablicy zabudować osprzęt modułowy zgodnie z schematem zasilania. Lokalizacje tablicy podano na rzucie parteru – rys. nr 3. 9. Instalacja ochrony przeciwporaŜeniowej. Projektuje się wykonanie instalacji z zastosowaniem wyłączników nadmiarowych i róŜnicowoprądowych w celu szybkiego wyłączenia zasilania i niedopuszczenia do pojawienia się niebezpiecznych napięć dotykowych. Obwody wykonać jako 3 – przewodowe i 5 – przewodowe. Do wszystkich zabezpieczonych obwodów (odbiorników) doprowadzić zarówno przewód neutralny N jak i ochronny PE. Izolacja przewodu N – kolor jasny niebieski, a przewodu PE – kolor zielono – Ŝółty. Po wykonaniu instalacji pomiarem stwierdzić skuteczność ochrony przeciwporaŜeniowej Uziemienie przewodu ochronnego PE wykonać w złączu kablowym. 10. Instalacja odgromowa. - zwody poziome. Projektuje się zwody poziome niskie. NaleŜy wykonać drutem stalowym DFe φ8 mm. Zwody poziome naleŜy układać w ten sposób, aby odstęp od dachu wynosił co najmniej 2 cm. Układ i lokalizacja zwodów została pokazana na rzucie dachu rysunek nr 8 . Wszystkie nieprzewodzące elementy budowlane, wystające nad powierzchnią dachu jak: kominy ściany przeciwpoŜarowe, systemy wentylacyjne naleŜy wyposaŜyć w zwody pionowe i połączyć z przewodami tworzącymi siatkę zwodów poziomych na powierzchni dachu. Zwody pionowe naleŜy mocować za pomocą wsporników wkręcanych lub wbijanych. Zwody naleŜy prowadzić bez ostrych zagięć i załamań (promień zagięcia nie moŜe być mniejszy niŜ 10 cm). Nad szczelinami dylatacyjnymi naleŜy stosować kompensację. Do mocowania zwodów naleŜy stosować wsporniki, uchwyty i złączki zgodnie z normami. Przy zastosowaniu wsporników naruszających szczelność pokrycia dachowego po ich zamontowaniu naleŜy uszczelnić miejsca zainstalowania przez oblutowanie. Do laczenia instalacji wykorzystać typowe złącza skręcane - przewody odprowadzające. NaleŜy układać je na zewnętrznych ścianach budynku na stałe przy uŜyciu znormalizowanych wsporników ostępowych, w odległości nie mniejszej niŜ 2 cm od ściany. Odległości między wspornikami nie mogą być większe niŜ 1,5 m. Przewody odprowadzające wykonać drutem stalowym o średnicy 8 mm. Połączenia przewodów odprowadzających ze zwodami naleŜy wykonać jako zaciskowe za pomocą uchwytów krzyŜowych lub trójkątnych. Projektuje się uziom pionowy wykonany z prętów stalowych długości około 3 m wbijanych w ziemię przy kaŜdym zejściu przewodu odprowadzającego z budynku. Połączenia przewodów odprowadzających z uziomem naleŜy wykonać jako rozłączne za pomocą zacisków probierczych , usytuowanych pomiędzy przewodem odprowadzającym a uziemiającym. Złącza zabudować na elewacji w specjalnych puszkach probierczych na wysokości 1,2 m od terenu . Całość prac związanych z instalacją ochrony odgromowej wykonać zgodnie z normą PN-86/E-05003 oraz PN-IEC 61024-1. Uwaga!

6

1. Całość prac wykonać zgodnie z „ Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano - montaŜowych Tom V. Instalacje elektryczne ” 2. JeŜeli w niniejszym projekcie określono rodzaj stosowanego materiału (typ urządzenia) wyrobu podając producenta, typ, parametry, naleŜy przez to rozumieć , Ŝe naleŜy stosować typ materiału (urządzenie) oraz wyrób o parametrach nie gorszych niŜ określono w projekcie II. OBLICZENIA TECHNICZNE 1. ZałoŜenia

a) napięcie sieci zasilającej: 400 / 230 V b) dopuszczalny spadek napięcia

- w wewnętrznych liniach zasilających – 2 % - w instalacjach odbiorczych – 2 %

c) obciąŜenia i współczynniki jednoczesności przyjęto w oparciu o warunki techniczne jakim powinny odpowiadać instalacje elektroenergetyczne (PBUE wyd. II – zeszyt 9)

2. Obliczenie obciąŜeń i spadków napięć - dobór zabezpieczeń i przekrojów przewodów

a) 8 mieszkań x 4 kW = 32 kW Współczynnik jednoczesności dla 8 mieszkań: 0.5 Moc szczytowa Ps = 32 x 0.5 = 16 kW

b) Administracja – tablica TA - 2000 W

Łączna moc szczytowa budynku Ps = 16 kW + 2,0 kW = 18,0 kW Is = Is = 29 A

Dobrano zabezpieczenie w rozdzielnicy TG wkładkami topikowymi 32 A. Linie zasilająca wykonać przewodem 5 x LY 10 mm² w RVKL 37

Spadek napięcia: ∆U = Długość zastępcza WLZ = 38 m ∆U = = 0.79 %

3. Obliczenie rezystancji uziemienia dla odbiornika chronionego przez wyłącznik róŜnicowo prądowy o ∆In = 30 mA

RA ≤ Ia = k x Ib; UL = 50 V Ia – 1.2 x 0.03 = 0.036 A RA < = 1390 Ω

Opracowała:

100 x P x l ς x S x U²

18000 x 38 x 100 54 x 10 x 400²

Ps √3 xUx cos fi

Uo Ia

50 0.03

7

II. Informacja dotycz ąca bezpiecze ństwa i ochrony zdrowia w czasie wykonywania instalacji elektrycznych Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U. nr 120 poz.1126, z dnia 10.07.2003 r.). Rozporządzenie Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 28 marca 1972 r. w sprawie Bezpieczeństwa i Higieny Pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montaŜowych i rozbiórkowych (Dz. U. z dnia 10 kwietnia 1972 r.) Zakres robót: Zakres robót obejmuje wykonanie - wydzielenie obszaru robót - wyniesieniem wszystkich układów pomiarowych z mieszkań na klatkę schodową - wymianę tablic bezpiecznikowych i rozdzielnic - wykonanie w.l.z. oraz linii zasilających - przebudowę instalacji elektrycznej w mieszkaniach Wydzielenie przestrzeni objętych robotami budowlanymi: Roboty budowlane instalacji elektrycznych będą przeprowadzane jednoetapowo, na obszarze objętym projektem. Prace naleŜy prowadzić w sposób zapewniający oddzielenie fragmentów objętych aktualnymi pracami od pozostałych, zapewniając pełne zabezpieczenie wykonanych fragmentów. Szczególnie naleŜy uniemoŜliwić dostęp osób postronnych do obszarów objętych robotami. Elementy zagospodarowania mogące stworzyć zagroŜenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi: - nie ma Przewidywane zagroŜenia występujące podczas realizacji robót elektrycznych: - wejście na teren budowy osób postronnych; - poraŜenie prądem; - upadek z drabiny; InstruktaŜ pracowników: Przy wykonywaniu robót związanych z przebudową instalacji elektrycznych moŜe być zatrudniony wyłącznie pracownik, który posiada odpowiednie uprawnienia w zakresie wykonawstwa instalacji elektrycznych. Przed realizacją robót kierownik grupy robót winien dokonać szkolenia pracowników w zakresie: - BHP i ochrony zdrowia w tym:

• przeszkolenie wstępne • przeszkolenie na stanowisku pracy • kaŜdorazowe przeszkolenie przy zmianie stanowiska lub rodzaju pracy

- bezpieczeństwa przeciwpoŜarowego w tym: * przeszkolenie pracowników w zakresie ochrony przeciwpoŜarowej Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom podczas robót budowlanych: - wydzielenie obszaru robót budowlanych powinno być tak wykonane, aby nie stwarzało zagroŜenia dla ludzi; - skrzynki rozdzielcze prądu do zasilania urządzeń mechanicznych na terenie budowy powinny być zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych. Urządzenia elektryczne powinny być wykonane, utrzymywane i eksploatowane, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami. Prace związane z podłączeniem, badaniem, konserwacją i naprawą

8

urządzeń elektrycznych powinny być wykonywane przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia; Uwagi ko ńcowe: 1.Całość prac wykonać zgodnie z „ Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano - montaŜowych Tom V. Instalacje elektryczne ”. 2. Teren budowy powinien być przygotowany przez wydzielenie, uporządkowanie i zabezpieczenie pod względem BHP. W czasie wykonywania robót naleŜy ściśle przestrzegać obowiązujących przepisów w zakresie BHP. Wszyscy pracownicy zatrudnieni przy wykonywaniu robót na budowie powinni zostać przeszkoleni w kwestiach przepisów BHP i ppoŜ. W pomieszczeniach socjalnych naleŜy przewidzieć apteczkę z lekami pierwszej pomocy.

Opracowała: