Wszelkie prawa zastrzeżone Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione Wykonywanie kopii metodą kserograficzną fotograficzną a także kopiowanie książki na nośniku filmowym magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanieani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą roacutewnież żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce

Redaktor prowadzący Ewelina BurskaProjekt okładki Studio Gravite OlsztynObarek Pokoński Pazdrijowski Zaprucki

Wydawnictwo HELIONul Kościuszki 1c 44-100 GLIWICEtel 32 231 22 19 32 230 98 63e-mail helionhelionplWWW httphelionpl (księgarnia internetowa katalog książek)

Drogi CzytelnikuJeżeli chcesz ocenić tę książkę zajrzyj pod adres httphelionpluseropinieof21ppMożesz tam wpisać swoje uwagi spostrzeżenia recenzję

ISBN 978-83-246-3307-4

Copyright copy Helion 2014

Printed in Poland

bull Kup książkębull Poleć książkę bull Oceń książkę

bull Księgarnia internetowabull Lubię to raquo Nasza społeczność

Spis tre ciWst p 7

Cz I Visual Studio Tools for Office 9

Rozdzia 1 Wprowadzenie 11Technologia COM a biblioteki VSTO i NET 13Elementy j zyka C 50 u atwiaj ce tworzenie dodatkoacutew dla pakietu Office 14Instalacja narz dzi VSTO dla pakietu MS Office 2013 15

Rozdzia 2 Projekt typu bdquoWitaj wiecierdquo w aplikacji Microsoft Word 2013 19Szablon projektu dodatku na poziomie dokumentu 19Okno dialogowe 21Dynamiczne wype nianie dokumentu tre ci oraz Word Object Model 24

Rozdzia 3 Osadzanie komponentoacutew Windows Formsw dokumencie aplikacji Word 2013 27Przycisk 27Lista rozwijana 30Przegl darka internetowa 34

Rozdzia 4 Praca z tabelami 39Przygotowanie dokumentu 39Dynamiczne wstawianie tabeli 41Formatowanie tabeli 43Agregacja danych zawartych w tabeli 45

Rozdzia 5 Zarz dzanie dokumentami i wbudowane okna dialogowe 49Ukrywanie komponentoacutew Windows Forms 49Drukowanie dokumentu 52

Drukowanie z u yciem wbudowanego okna dialogowego 52Drukowanie bezpo rednie 54Podgl d wydruku 55

Tworzenie otwieranie zapisywanie i zamykanie dokumentu 56Nag oacutewki i stopki 59Sprawdzanie pisowni 59Ochrona i wysy anie dokumentu 61Okna dialogowe w trybie ukrytym 63

Kup książkę Poleć książkę

4 Spis tre ci

Rozdzia 6 Dodatki na poziomie aplikacji Word na przyk adziekorespondencji seryjnej 67Szablon projektu Word 2013 Add-in 68Przygotowanie roacuted a danych 71Pola korespondencji seryjnej 75Scalanie dokumentu 79

Rozdzia 7 Integrowanie dokumentoacutew Wordaz zewn trznymi roacuted ami danych 83Instalacja przyk adowej bazy Northwind 84Technologia ADONET Entity Framework i warstwa dost powa do bazy Northwind 85Prezentacja danych w dokumencie Worda 89Usuwanie rekordoacutew 91Synchronizacja poacutel formularza ze roacuted em danych 94

Dynamiczne tworzenie poacutel formularza 95Wstawianie rekordoacutew 95

Scalanie poacutel korespondencji seryjnej 97

Rozdzia 8 Kontrolki Worda i mechanizm data binding 103Projekt dodatku 103

Interfejs u ytkownika 103Wi zanie danych z kontrolkami 105

Przegl danie rekordoacutew 109

Rozdzia 9 Dodatek do skoroszytu aplikacji Excel 115Szablon projektu dodatku do skoroszytu 115Komponenty Windows Forms w arkuszu Excela 118Tworzenie i edytowanie wykresoacutew 121Wykorzystanie i modyfikacja wst ki menu aplikacji Excel 123Ukrycie standardowych zak adek wst ki menu w aplikacji Excel 128

Rozdzia 10 Panel zada aplikacji Excel oraz import danychz zewn trznych roacutede 131Panel zada 131Formatowanie komoacuterek 135Obs uga zdarze 137

Rozdzia 11 Dodatki na poziomie aplikacji Excel 141Projekt graficznego interfejsu dodatku 141Implementacja funkcjonalno ci dodatku 144

Struktura Zadanie i komponent Kalendarz 144Komponent Szczegoacute y zadania 148Wst ka 150

Rozdzia 12 Zarz dzanie dodatkami 153Publikacja i instalacja 153Usuni cie lub wy czenie dodatku 155Podsumowanie 156

Cz II Visual Basic for Applications 157

Rozdzia 13 Wprowadzenie rejestrowanie i edytowanie makr 159Co to jest VBA i kiedy z niego korzysta 159Rejestracja makra 160Edytowanie kodu roacuted owego makra 161

Kup książkę Poleć książkę

Spis tre ci 5

Rozdzia 14 Podstawowe elementy programowania makr w Wordzie 167Tworzenie i projektowanie okien dialogowych 167Tworzenie makra z poziomu edytora Visual Basic 170Wstawianie i formatowanie tekstu oraz zak adki 171

Rozdzia 15 Tworzenie tabel i wykresoacutew 177Wstawianie tabeli 177Formatowanie tabeli 179Agregacja danych w tabeli 182Wstawianie wykresoacutew 183

Rozdzia 16 Wykorzystanie wbudowanych okien dialogowych i funkcji Worda 189Drukowanie i zapisywanie dokumentoacutew 189

Drukowanie z u yciem wbudowanego okna dialogowego 190Drukowanie bezpo rednie 190Podgl d wydruku 191Zapisywanie dokumentu z u yciem wbudowanego okna dialogowego 192Zapisywanie bezpo rednie 192Okna dialogowe w trybie ukrytym 193

Wykorzystanie wbudowanych funkcji 194Wyszukiwanie i zamiana tekstu 194Kontrolowanie widoczno ci wybranych fragmentoacutew tekstu 195Tworzenie komentarzy 197Wstawianie grafiki WordArt 199

Obs uga zdarze 202

Rozdzia 17 Korespondencja seryjna z wykorzystaniem bazy danychMicrosoft SQL Server 205Po czenie ODBC z serwerem Microsoft SQL Server 205Tworzenie poacutel korespondencji seryjnej 209Scalanie korespondencji seryjnej 213

Rozdzia 18 Podstawowe elementy programowania makr w aplikacji Excel 217Implementacja w asnych funkcji 217Wstawianie kontrolek dost p do zawarto ci komoacuterek oraz ich formatowanie 219Tworzenie opisu w asnych funkcji VBA 222

Rozdzia 19 Modelowanie danych 227Obiekt WorksheetFunction 227Regresja liniowa 230Dynamiczne tworzenie wykresoacutew 232Dynamiczne tworzenie linii trendu 234

Rozdzia 20 Dost p do zewn trznych roacutede danych z poziomu makra Excela 237Technologia Microsoft ActiveX Data Objects (ADO) 237Po czenie ze roacuted em danych i pobieranie rekordoacutew 238Przegl danie rekordoacutew 241Import danych do arkusza 242

Rozdzia 21 Publikowanie makr 247Eksport makr 247Import makr 247Usuwanie makr 248

Kup książkę Poleć książkę

6 Spis tre ci

Cz III Programowanie aplikacji w pakiecieMicrosoft Office 2013 249

Rozdzia 22 Szablon projektu aplikacji-dodatku dla pakietu Office 2013 251Tworzenie projektu 251Opis projektu aplikacji internetowej dla pakietu Office 254

Rozdzia 23 Podstawowe aspekty programowania widokoacutew 261Odczytywanie w a ciwo ci obiektoacutew drzewa DOM 261Pobieranie i aktualizacja danych 264Animowanie elementoacutew widoku 266

Rozdzia 24 Dost p do zawarto ci dokumentoacutew i skoroszytoacutew 269Aktualizacja danych w bie cym zaznaczeniu 269Obs uga zdarze 272Pobieranie i aktualizacja danych 275

Rodzaje wi za zakresoacutew danych 275Tworzenie wi za 276Pobieranie i zapisywanie danych do wi zania 277

Rozdzia 25 Wykorzystanie danych z serwisoacutew internetowychna przyk adzie us ugi Google Maps 283Wprowadzenie 283Projekt aplikacji 283Publikowanie aplikacji 288Podsumowanie 288

Dodatki 289

Dodatek Instalacja serwera Microsoft SQL Server 2012 Express 291

Skorowidz 299

Kup książkę Poleć książkę

Rozdzia 12

Zarz dzanie dodatkamiDawid Borycki

Publikacja i instalacjaPo zaimplementowaniu dodatku przychodzi czas na jego publikacj i udost pnienie lubsprzeda osobom trzecim Proces publikacji dodatku przedstawi na przyk adzie zaim-plementowanej w poprzednim rozdziale aplikacji Kalendarz Przedstawione tu proce-dury s jednakowe dla pozosta ych aplikacji pakietu Microsoft Office

W celu opublikowania dodatku Kalendarz nale y wykona poni sze czynno ci

1 Otwoacuterz projekt aplikacji Kalendarz

2 Kliknij prawym przyciskiem myszy pozycj Kalendarz i z menu kontekstowegowybierz opcj Publishhellip (rysunek 121)

3 W kreatorze Publish Wizard w polu Specify the location to publish thisapplication zdefiniuj cie k docelow np D (rysunek 122) a nast pniekliknij przycisk z etykiet Next gt

4 W kolejnym kroku kreatora zaznacz opcj From a CD-ROM or DVD-ROM(rysunek 123) i kliknij przycisk z etykiet Next gt

5 W ostatnim kroku kreatora kliknij przycisk z etykiet Finish Spowoduje toe pliki instalatora (setupexe i Kalendarzvsto) zostan skopiowane do katalogu

wskazanego w punkcie 2

W celu instalacji dodatku na komputerze klienckim wystarczy na nim uruchomi pliksetupexe

Kup książkę Poleć książkę

154 Cz I Visual Studio Tools for Office

Rysunek 121 Menu kontekstowe projektu Kalendarz z zaznaczon opcj Publishhellip

Rysunek 122 Konfigurowanie cie ki docelowej dla publikowanej aplikacji

Kup książkę Poleć książkę

Rozdzia 12 Zarz dzanie dodatkami 155

Rysunek 123 Wyboacuter sposobu instalacji dodatku

Usuni cie lub wy czenie dodatkuProcedur usuni cia (odinstalowania) dodatku z aplikacji pakietu Microsoft Office 2013przedstawi na przyk adzie aplikacji Excel i dodatku Kalendarz Proces ten wygl datak samo w pozosta ych aplikacjach pakietu Office 2013

Deinstalacja aplikacji Kalendarz w Excelu 2013 polega na wykonaniu poni szychczynno ci

1 Otwoacuterz aplikacj Excel 2013

2 Kliknij menu PlikOpcje Spowoduje to otwarcie okna Opcje programu Excel(rysunek 124)

3 Kliknij tam zak adk Dodatki a nast pnie ze znajduj cej si na samym dolelisty Zarz dzaj wybierz opcj Dodatki COM i kliknij przycisk z etykietPrzejd hellip

4 W oknie Dodatki COM (rysunek 125) zaznacz aplikacj ktoacuter zamierzaszodinstalowa i kliknij przycisk z etykiet Usu Spowoduje to deinstalacjwybranego dodatku

Kreator z rysunku 125 umo liwia roacutewnie konfigurowanie dodatkoacutew co oznacza e zapomoc poacutel wyboru mamy mo liwo wskazania ktoacutery z dodatkoacutew ma by urucha-miany razem z dan aplikacj pakietu Microsoft Office 2013 Umo liwia to w czaniei wy czanie dodatkoacutew zale nie od potrzeb

Kup książkę Poleć książkę

156 Cz I Visual Studio Tools for Office

Rysunek 124 Dodatki aplikacji Excel

Rysunek 125Dodatki COMaplikacji Excel

PodsumowanieTen rozdzia ko czy cz ksi ki o technologii Visual Studio Tools for Office Materiaobejmowa zagadnienia podstawowe (np formatowanie czcionki) oraz zagadnienia red-nio zaawansowane i zaawansowane (np integrowanie tych aplikacji z zewn trznymi roacute-d ami danych) Wszystkie przyk ady przedstawione w tej cz ci ksi ki dotyczy y apli-kacji Word 2013 i Excel 2013 ktoacutere s najcz ciej wykorzystywane W analogicznysposoacuteb projektuje si dodatki dla pozosta ych aplikacji pakietu Microsoft Office 2013z wykorzystaniem VSTO

Kup książkę Poleć książkę

SkorowidzA

ADO 237ndash38ADONET EF 85agregacja danych w tabeli

za pomoc VBA 182ndash83za pomoc VSTO 45ndash48

aktualizacja danych w bie cym zaznaczeniuw aplikacji-dodatku dla pakietu MS Office 2013269ndash72

animowanie elementoacutew widoku w aplikacji-dodatkudla pakietu MS Office 2013 266ndash67

Apartment Threaded Model 14argument Template (C) 57ATM 14

Bbaza Northwind 84biblioteka typu COM 184blokowanie wy wietlania ostrze e o b dach

(VSTO) 128

CCCW Patrz COM Callable WrapperCOM 13ndash14COM Callable Wrapper 13Component Object Model Patrz COM

Ddefiniowanie w asnych operacji na komoacuterkach

w VBA 219ndash22deklaracja use strict (JavaScript) 255

dodatekdo skoroszytu aplikacji Excel (VSTO) 115na poziomie aplikacji Excel (VSTO) 141

implementacja funkcjonalno ci dodatkuna przyk adzie miniorganizera 144ndash51

tworzenie interfejsu 141ndash44na poziomie aplikacji Word (VSTO) 67z kontrolkami Worda (VSTO) 103

interfejs u ytkownika 103ndash5przegl danie rekordoacutew 109wi zanie danych z kontrolkami 105ndash9

dost p do zewn trznych roacutede danychz poziomu makra Excelaimport danych do arkusza z poziomu makra

242ndash45pobieranie rekordoacutew 238ndash41po czenie ze roacuted em danych 238ndash41przegl danie rekordoacutew 241

drukowaniebezpo rednie (VSTO) 54ndash55z u yciem wbudowanego okna dialogowego

(VSTO) 52drzewo DOM 257 261DSN 208dynamic typ danych 14dynamiczne tworzenie linii trendu (VBA) 234ndash35dynamiczne tworzenie wykresoacutew (VBA) 232ndash34dynamiczne zarz dzanie tre ci (VSTO) 24ndash25dyskretny JavaScript 257

Eedytor kodu VBA 161edytowanie kodu roacuted owego makra 161ndash65efekty animacji w aplikacji-dodatku dla pakietu MS

Office 2013 266eksportowanie makra 247

Kup książkę Poleć książkę

300 Skorowidz

Fformatowanie

komoacuterek (VSTO) 135ndash37tabeli (VSTO) 43ndash45tabeli (VBA) 179ndash82

funkcja 8animate (JavaScript) 266HarMean (VBA) 227LinEst (VBA) 230OSAD (VSTO) 120REGLINP (VBA) 230SUM (VSTO) 46

funkcje realizuj ce efekty animacji (JavaScript) 266

GGoogle Maps 283grafika WordArt 199

IIIS 262implementacja wbudowanego okna dialogowego

za pomoc VBAdrukowanie 190drukowanie bezpo rednie 190podgl d wydruku 191ndash92zapisywanie dokumentu 192

zapisywanie bezpo rednie 192ndash93importowanie makra 247instalacja

bazy Northwind 84narz dzi VSTO 15ndash18serwera Microsoft SQL Server 2012

w wersji Express 289ndash95instrukcja With (VBA) 174interfejs

MailMerge (VSTO) 79MailMergeFields (VSTO) 75 79Selection (VSTO) 79

Kkarta Deweloper 160klasa

Application (model obiektowy Worda) 24CurrencyManager (C) 109Document (model obiektowy Worda) 24NorthwindEntities (C) 88Paragraph (model obiektowy Worda) 24

komponent UserForm (VBA) 167

komponenty Windows Forms w arkuszu Excela118ndash21

korespondencja seryjna 68scalanie poacutel 97ndash102

Mmakro 160mechanizm data binding 103 109 120

konfiguracja 133mechanizm wi zania 275metoda 8

Add kolekcji Comments (VBA) 198Add kolekcji Documents (C) 57Add kolekcji Tables (VBA) 177AddChart2 (VBA) 186addHandlerAsync (JavaScript) 281AddRef (C) 13ApplicationCheckGrammar (C) 61ApplicationCheckSpelling (C) 61

argument Replace 195argument ReplaceWith 195argument Wrap 195

asynchroniczna 271BindinggetDataAsync (JavaScript) 281Bindingset (JavaScript) 281ClosePrintPreview (VBA) 191documentsetSelectedDataAsync (JavaScript) 271Execute (VBA) 195getElementById (JavaScript) 258InternalStartup (C) 23MacroOptions (VBA) 224najmniejszych kwadratoacutew 230Next (C) 34Open kolekcji Word (C) 58OpenDataSource obiektu MailMerge (VBA) 213Previous (C) 34PrintOut (C) 54ndash55PrintPreview (VBA) 191Protect (C) 62Remove (C) 91removeHandlerAsync (JavaScript) 281Save (C) 58SaveAs2 (C) 58SaveAs2 (VBA) 192SendMail (C) 63SetSourceData (C) 122Space1 (C) 29ThisDocument_Shutdown (C) 21ndash23ThisDocument_Startup (C) 21ndash23

Microsoft ActiveX Data Objects Patrz ADOmodel obiektowy Worda 24ndash25modele ATM 14modelowanie danych 227

Kup książkę Poleć książkę

Skorowidz 301

Nnazwa roacuted a danych Patrz DSN

Oobiekt app (JavaScript) 254obiekt

typu Recordset (VBA) 240typu WorksheetFunction (VBA) 227

obiekty klasy Document(model obiektowy Worda) 24Bookmark 24Range 24Selection 24

obs uga zdarze (VSTO) 137ndash40obs uga zdarze przez aplikacj -dodatek dla

pakietu MS Office 2013 272ndash74obs uga zdarze (VBA) 202ndash4ODBC 206 237odczytywanie w a ciwo ci obiektoacutew drzewa

DOM 261ndash63okna dialogowe w trybie ukrytym (VBA) 193opcja Explicit (VBA) 169ndash70Open DataBase Connectivity Patrz ODBCosadzanie komponentoacutew Windows Forms 27

lista rozwijana 30ndash34przegl darka internetowa 34ndash38przyciski 27ndash30

Ppanel zada 131parametr CursorType (VBA) 241parametry

nazwane 14opcjonalne 14

pasek zada 131plik

Appcs 254Appjs 254Homejs 256ODC 98

pobieranie i aktualizacja danych z dokumentoacutewi skoroszytoacutew dla aplikacji-dodatku dla pakietuMS Office 2013 275

pobieranie i aktualizacja danych widokoacutew dlaaplikacji-dodatku dla pakietu MS Office 2013264ndash65

pobieranie i zapisywanie danych do wi zania277ndash81

podgl d wydruku (VSTO) 55ndash56

po czenie ODBC z serwerem Microsoft SQLServe 205ndash9

prezentacja danych z bazy Northwind wdokumencie aplikacji Word 2013 89ndash91

procedura 8ActiveDocumentPrintOut (VBA) 190zwrotna 271

programowanie aplikacji w pakiecie MicrosoftOffice 2013 249

projektowanie kalendarza 141publikowanie aplikacji-dodatku dla pakietu MS

Office 2013 288

QQueryInterface 13

RRCW Patrz Runtime Callable Wrapperregresja liniowa 230Release 13rodzaje wi za zakresoacutew danych 275ndash76rozszerzenia aplikacji 12Runtime Callable Wrapper 13

SSingle-Threaded Apartment 14sprawdzanie pisowni i gramatyki za pomoc

biblioteki VSTO 59ndash61STA Patrz Single Threaded Apartmentstrategia

code-first 85database-first 85model-first 85

strategie tworzenia warstwy dost powejw ADONETEF 85

struktura projektu aplikacji-dodatku dla pakietuMS Office 2013 254

struktura widoku Home aplikacji dla pakietu MSOffice 2013 255

synchronizacja poacutel formularza ze roacuted em danych(VSTO) 94ndash97dynamiczne tworzenie poacutel formularza 95wstawianie rekordoacutew 95

szablonaplikacji-dodatku dla pakietu MS Office 2013 258projektu aplikacji-dodatku dla pakietu MS

Office 2013 251ndash54projektu dodatku do skoroszytu 115ndash17Word 2013 Add-in 68

szeregowanie 13

Kup książkę Poleć książkę

302 Skorowidz

rednia harmoniczna 227

TThisApplicationcs 24ThisDocumentcs 24tworzenie

dodatkoacutew na poziomie aplikacji Worddefiniowanie interfejsu u ytkownika 69przygotowanie roacuted a danych 71ndash75scalanie dokumentu 80ndash84tworzenie tre ci dokumentoacutew 75

korespondencji seryjnej w VBA 205scalanie 213ndash16tworzenie poacutel 209ndash13

makra 160ndash61makra bez nagrywania 170ndash71modu u ledzenia zmian w Excelu 138okien dialogowych (VBA) 167ndash69opisu w asnych funkcji VBA 222ndash24panelu zada aplikacji Excel (VSTO) 131ndash35procedur zdarzeniowych w VBA 202projektu aplikacji dla pakietu MS Office 2013

251ndash54projektu aplikacji-dodatku dla pakietu MS

Office 2013 z pobieraniem danych zserwisoacutew zewn trznych 283ndash87

przycisku w aplikacji-dodatku dla pakietu MSOffice 2013 261

warstwy dost powej do bazy danychNorthwind 85ndash88

wi zania 276ndash77w asnych funkcji w VBA 217ndash19w asnych kontrolek w VBA 219ndash22wst ki 71

tworzenie i edytowanie wykresoacutew (VSTO) 121ndash23

Uukrywanie

komponentoacutew przed wydrukiem dokumentu(VSTO) 52ndash54

komponentoacutew Windows Forms 49ndash52uruchamianie makra 165usuwanie

makra 248rekordoacutew (VSTO) 91ndash94

VVBA Patrz Visual Basic for ApplicationsVisual Basic for Applications 11 159Visual Studio Tools for Office 11VSTO Patrz Visual Studio Tools for Office

Wweb serwer 262wi zanie

macierzowe 275Matrix binding 275tabelaryczne 275Table binding 275Text binding 275ndash76

w a ciwoSize (C) 50Visible (C) 49

Word Object Model 24ndash25wstawianie i formatowanie tekstu oraz zak adki

w dokumencie (VBA) 171ndash74wstawianie

nag oacutewka (VSTO) 39ndash41tabeli (VSTO) 41ndash43tabeli (VBA) 177ndash79tre ci dokumentu (VSTO) 39ndash41wykresoacutew (VBA) 183ndash87

wst kamodyfikacja 123ndash28ukrywanie zak adek wst ki Excela 128

wst ka menu 67wykorzystanie wbudowanych funkcji Worda w VBA

tworzenie komentarzy 197ndash99ukrywanie tekstu 195ndash97wstawianie grafiki WordArt 199ndash202wstawianie rysunku 202wyszukiwanie i zamiana tekstu 194ndash95

wy cig 14

Zzakleszczenie w tkoacutew 14zak adki 34zarz dzanie dodatkami

publikacja i instalacja 153ndash55usuni cie lub wy czenie dodatku 155ndash56

Kup książkę Poleć książkę

Skorowidz 303

zarz dzanie dokumentami Word 2013 z poziomubiblioteki VSTO 56nag oacutewki i stopki 59otwieranie dokumentu 56ndash58tworzenie dokumentu 56ndash58w czaniewy czanie ochrony dokumentu

61ndash63wysy anie dokumentu 61ndash63zamykanie dokumentu 56ndash58zapisywanie dokumentu 57

zdarzenieDocumentSelectionChanged (JavaScript) 272

274ready (JavaScript) 257

zmiennaGlobals (C) 120missing (C) 55

Kup książkę Poleć książkę

304 Skorowidz

Kup książkę Poleć książkę