PROGRAM ROZWOJU OBSZARW WIEJSKICH NA LATA 2007-2013

Urzd Marszakowski Wojewdztwa MazowieckiegoDepartament Rolnictwa i Modernizacji Terenw WiejskichPerspektywa LEADER na lata 2007-2013

LEADER w PROW 2007-2013Inicjatywa Leader, po przejciu przez trzy okresy programowania, osigna poziom dojrzaoci umoliwiajcy obszarom wiejskim wdroenie podejcia Leader w szerszym zakresie w ramach gwnego programowania rozwoju obszarw wiejskich.ROZPORZDZENIE RADY (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 wrzenia 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarw wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich (EFRROW)

LEADER w PROW 2007-2013LEADER bdzie wdraany jako o 4 PROWZaangaowane znaczce rodki wraz z dziaaniami osi 3 realizowanymi przez o 4 jest to 787 mln. euro Dla Mazowsza wstpnie zaalokowano 73 mln. euro

Podstawa prawna podejcia Leaderart. 61-65 rozporzdzenia Rady (WE) Nr 1698/2005 z dnia 20 wrzenia 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarw wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich (EFRROW)

art. 37-39 rozporzdzenie Komisji (WE) Nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. ustanawiajce szczegowe zasady stosowania rozporzdzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarw wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich (EFRROW)

Legislacja krajowaUstawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarw wiejskich z udziaem rodkw Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich

Okrela:Zadania oraz waciwo organw i jednostek organizacyjnych w zakresie wspierania rozwoju obszarw wiejskich z udziaem rodkw pochodzcych z EFRROWWarunki i tryb przyznawania, wypaty oraz zwracania pomocy

Rozporzdzenia wykonawcze w sprawie szczegowych warunkw i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poszczeglnych dziaa

Schemat Instytucjonalny wdraania osi LEADERMinisterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Instytucja ZarzdzajcaSamorzd WojewdztwaInstytucja WdraajcaARiMR-Akredytowana agencja patnicza

O 4 LEADER Opis osiLeader jest oddolnym partnerskim podejciem do rozwoju obszarw wiejskichRealizacja poprzez Lokalne Grupy Dziaania (LGD)Opracowanie przez lokaln spoeczno wiejsk Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR) oraz realizacji wynikajcych z niej innowacyjnych projektw czcych zasoby ludzkie, naturalne, kulturowe, historyczne, itp., wiedz i umiejtnoci przedstawicieli trzech sektorw: publicznego, gospodarczego i spoecznegoLokalna Grupa Dziaania wybiera projekty, ktrych realizacja przyczynia si do osignicia celw wsplnie opracowanej strategii

Definicja podejcia LEADERROZPORZDZENIE RADY (WE) NR 1698/2005 art. 61lokalne strategie rozwoju dotyczce prawidowo zidentyfikowanych obszarw wiejskich o zasigu mniejszym ni regionalny (obszar od 10 000 do 150 000 mieszkacw);lokalne partnerstwa publiczno-prywatne (zwane dalej lokalnymi grupami dziaania)oddolne podejcie z kompetencjami decyzyjnymi po stronie lokalnych grup dziaania w sprawie opracowywania i wdraania lokalnych strategii rozwoju;

Definicja podejcia LEADERROZPORZDZENIE RADY (WE) NR 1698/2005 art. 61wielosektorowe projektowanie i wdraanie strategii oparte na interakcji pomidzy uczestnikami i projektami z rnych sektorw gospodarki lokalnej;wdraanie podej innowacyjnych;wdraanie projektw wsppracy;tworzenie sieci partnerstw lokalnych

Lokalna Grupa Dziaania (LGD)ROZPORZDZENIE RADY (WE) NR 1698/2005 z dnia 20 wrzenia 2005 r. art. 62 a) musz one oferowa zintegrowan lokaln strategi rozwoju opart przynajmniej na elementach okrelonych w art. 61 pkt. a)d) i g) oraz by odpowiedzialne za jej realizacj; b) musz skada si z grupy ju zakwalifikowanej do inicjatyw Leader II lub Leader+ lub zgodnie z podejciem Leader, albo by now grup reprezentujc partnerw z rnych lokalnych sektorw spoecznoekonomicznych na danym terytorium. Na poziomie podejmowania decyzji partnerzy ekonomiczni i spoeczni, jak rwnie inni przedstawiciele spoeczestwa obywatelskiego, tacy jak rolnicy, kobiety wiejskie, modzi ludzie oraz ich stowarzyszenia, musz stanowi przynajmniej 50% skadu partnerstwa lokalnego; c) musz wykazywa si zdolnoci do okrelenia i wdraania strategii rozwoju dla obszaru.

Lokalna Grupa Dziaania (LGD)Ustawa o wspieraniu rozwoju obszarw wiejskich z udziaem rodkw EFRROW z dnia 7 marca 2007 art. 15 Do tworzenia i dziaania lokalnych grup dziaania stosuje si przepisy o stowarzyszeniach, z tym e:czonkiem zwyczajnym lokalnej grupy dziaania mog by osoby fizyczne i osoby prawne, w tym jednostki samorzdu terytorialnego;nadzr nad lokalnymi grupami dziaania sprawuje marszaek wojewdztwa;LGD mog prowadzi dziaalno gospodarcz suc realizacji lokalnej strategii rozwoju i w zakresie okrelonym w ich statutach LGD oprcz walnego zebrania czonkw zarzdu jest obowizana posiada rad, do ktrej wycznej waciwoci naley wybr operacji, ktre maj by realizowane w ramach opracowanej przez lokaln grup dziaania

O 4. LEADER dziaania4.1Lokalne Strategie Rozwoju - poprawa jakoci ycia oraz rnicowanie dziaalnoci na obszarach wiejskich - osiganie celw osi 3 4.2Wsppraca midzyregionalna i midzynarodowa4.3Nabywanie umiejtnoci, aktywizacja i koszty biece lokalnych grup dziaania

Beneficjenci dziaa osi 4 - LeaderDziaanie 4.1 - Wdraanie LSR:- beneficjenci dziaa osi 3. objtych osi 4,- beneficjenci tzw. Maych projektw:osoby fizyczne zameldowane na obszarze dziaania LGD osoby fizyczne prowadzcych dziaalno gospodarcz, posiadajce siedzib na obszarze dziaania LGD; osoby prawne posiadajce siedzib lub dziaajce na obszarze LGD, w tym: organizacje pozarzdowe o statusie org. poytku publicznego, ktrych cele s zbiene z celami LSR, kocioy i zwizki wyznaniowe.Dziaania 4.2 - Wdraanie projektw wsppracy:LGDDziaania 4.3 - Funkcjonowanie LGD:LGD

Zakres pomocy dla dziaania 4.1projekty kwalifikujce si do udzielenia pomocy w ramach dziaa osi 3 - Jako ycia na obszarach wiejskich i rnicowanie gospodarki wiejskiej: tj.:Rnicowanie w kierunku dziaalnoci nierolniczej;Tworzenie i rozwj mikroprzedsibiorstw;Odnowa i rozwj wsiMae Projekty niekwalifikujce si do wsparcia w ramach osi 3 a przyczyniajce si do osignicia celw tej osi. Maksymalny poziom wsparcia 25 tys.

Elementy dziaania 4.1-Lokalne Strategie RozwojuMae projektyProjekty przyczyniajce si do poprawy jakoci ycia lub zrnicowania dziaalnoci gospodarczej na obszarze dziaania LGD, ktre nie kwalifikuj si do wsparcia w ramach dziaa osi 3 Jako ycia na obszarach wiejskich i rnicowanie gospodarki wiejskiej, pod warunkiem spenienia kryteriw dostpu i wyboru.

BeneficjenciOsoby fizyczne zameldowane na obszarze dziaania LGD lub posiadajce siedzib na obszarze dziaania LGD, jeli prowadz dziaalno gospodarcz, organizacje pozarzdowe, osoby prawne i jednostki organizacyjne zwizkw wyznaniowych i kociow, posiadajce siedzib na obszarze dziaania LGD lub dziaajce na obszarze LGD.

W przypadku maych projektw wysoko pomocy na projekt nie moe przekroczy 70% kosztw kwalifikowanych. Poziom dofinansowania dla danego beneficjenta nie moe przekroczy w okresie programowania kwoty 100000 PLNMinimalna warto dofinansowania 3000 PLN

Elementy dziaania 4.1-Lokalne Strategie Rozwoju Mae projektyPoziom dofinansowania

Schemat wdraania projektw z puli LEADER dziaania osi III i mae grantyPodmiot Wdraajcy(Samorzd Wojewdztwa lub OR ARiMR) BENEFICJENCI LGD ARiMR rodkiWniosek o dofinansowanieUmowaWniosek o patnoWniosek z opiniZlecenie patnoci

Zakres pomocy dla dziaania 4.2W ramach dziaania pomoc jest przyznawana LGD na realizacj projektw wsppracy midzyregionalnej i midzynarodowej:zawartych w LSR;nieuwzgldnionych w LSR, ale zgodnych z celami LSR, opracowanej i realizowanej przez LGD.Na projekt wsppracy skada si:przygotowanie projektu, w tym opracowanie koncepcji projektu;realizacja projektu.

Zakres pomocy dla dziaania 4.3badania nad obszarem objtym LSR;informowanie o obszarze dziaania LGD oraz o LSR;szkolenie kadr biorcych udzia we wdraaniu LSR;wydarzenia o charakterze promocyjnym zwizanych z obszarem dziaania LGD i LSR;szkolenie lokalnych liderw;animowanie spoecznoci lokalnych;koszty biece LGD (koszty administracyjne zwizane z dziaalnoci LGD).

Wybr LGDnabr wnioskw o wybr lokalnej grupy dziaania odbywa si w trybie zamknitym; ogaszany jest dwukrotnie w okresie realizacji PROW 2007-2013

umowy z wybranymi Lokalnymi Grupami Dziaania zostan podpisane przez odpowiedni samorzd wojewdztwa

po 3 latach od dnia podpisania umowy z LGD przewiduje si weryfikacj dziaalnoci LGD (pod wzgldem realizacji LSR oraz potencjau organizacyjno-administracyjnego) i drugi nabr wnioskw LGD

Wybr LGDweryfikacja formalna LGD i LSRweryfikacja potencjau LGD - min. 60%ocena jakoci strategii min. 50%

LGD, ktre otrzymaj minimum moliwych do uzyskania punktw za ocen potencjau LGD i minimum za ocen LSR zostaj zakwalifikowane do finansowania przez SW pod warunkiem dostpnoci rodkw w ramach danego wojewdztwa

LGD, ktre nie zostao wybrane, ma prawo wniesienia skargi do sdu administracyjnego

Ocena potencjau organizacyjno -administracyjnego LGDstruktura LGD (max 24 pkt)struktura organu decyzyjnego (max 3 pkt)zasady i procedury rozszerzania skadu LGD (max 3 pkt)szczegowe zasady i procedury funkcjonowania LGD (max 12 pkt)procedura wyboru projektw (max 10 pkt)kryteria oceny projektw przez LGD (30 pkt)dotychczasowa dziaalno LGD lub partnerw tworzcych LGD (max 10 pkt)kwalifikacje i dowiadczenie osb wchodzcych w skad organu decyzyjnego (max 8 pkt)

Lokalna Strategia Rozwoju co powinna zawiera?Zgodnie z zacznikiem nr 1. do projektu rozporzdzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegowych kryteriw i sposobu wyboru lokalnej grupy dziaania do realizacji lokalnej strategii rozwoju w ramach PROW na lata 2007-2013 LSR powinna zawiera nastpujcy zakres i form przedstawienia jej treci:Charakterystyk LGD jako jednostki odpowiedzialnej za realizacj LSR.

Zakres LSR Opis obszaru objtego LSR wraz z uzasadnieniem jego wewntrznej spjnoci (max 20 str.);Analiz SWOT dla obszaru objtego LSR, wnioski wynikajce z przeprowadzonej analizy;Okrelenie celw oglnych i szczegowych LSR oraz wskazanie planowanych w ramach LSR przedsiwzi;Okrelenie misji LGD;Wykazanie spjnoci specyfiki obszaru z celami LSR;

Zakres LSRUzasadnienie podejcia zintegrowanego dla planowanych w ramach LSR przedsiwzi;Uzasadnienie podejcia innowacyjnego dla planowanych w ramach LSR przedsiwzi; Okrelenie procedury oceny zgodnoci operacji z LSR, wyboru operacji przez LGD i procedury odwoania od rozstrzygni organu decyzyjnego w sprawie wyboru operacji w ramach dziaania 4.1 wdraanie LSR, oraz kryteriw na podstawie ktrych, jest oceniana zgodno operacji z LSR, kryteriw wyboru operacji, a take procedury zmiany tych kryteriw;

Zakres LSROkrelenie budetu LSR dla kadego roku jej realizacji;Opis procesu przygotowania i konsultowania LSR;Opis procesu wdraania i aktualizacji LSR;Zasady i sposoby dokonywania oceny (ewaluacji) wasnej;Okrelenia powiza LSR z innymi dokumentami planistycznymi zwizanymi z obszarem objtym LSR;

Zakres LSRWskazanie planowanych dziaa, przedsiwzi lub operacji realizowanych przez LGD w ramach innych programw wdraanych na obszarze objtym LSR;Przewidywany wpyw realizacji LSR na rozwj regionu i obszarw wiejskich;Informacj o zacznikach.

Limity dofinansowaniaa) wdraanie LSR wynosi nie wicej ni iloczyn liczby mieszkacw i kwoty 116 z, b) wdraanie projektw wsppracy wynosi nie wicej ni iloczyn liczby mieszkacw i kwoty 3 z,c) funkcjonowanie lokalnej grupy dziaania wynosi nie wicej ni iloczyn liczby mieszkacw i kwoty 29 z;Uwaga!!! Liczba mieszkacw dotyczy zameldowanych na pobyt stay na obszarze objtym LSR w dniu 31 grudnia 2006 r.

Przykadowe LGD skada si z 6 gmino cznej liczbie mieszkacw 33 545 osoby

Szacunkowy budet LGD obejmujcej 6 gmin o cznej liczbie mieszkacw 33 545

Budet LGD

Dotychczasowe dziaania w zwizku z wdraaniem osi 4 na MazowszuPrzygotowanie Departamentu Rolnictwa UMWM do wdraania:Szkolenia pracownikw (zarwno oglne dot. Dziaa PROW, jak i szczegowe dot. Osi 4 i tworzenia LGD)Zatrudnienie nowych osb, doposaenie w sprzt, rozpoczcie prac nad procedurami wdroeniowymiCykl spotka informacyjnych dla beneficjentw dziaa PROW wdraanych przez Samorzd Wojewdztwa 22 spotkania w ktrych wzio udzia okoo 1000 osb - przedstawicieli samorzdw, organizacji pozarzdowych, kociow i LGD

Dotychczasowe dziaania w zwizku z wdraaniem osi 4 na Mazowszu cd.Spotkanie Lokalnych Grup Dziaania z Mazowsza 19 IX 2007:Wzio w nim udzia 40 osb - przedstawiciele wszystkich istniejcych i 14 tworzcych si LGD oraz przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i FAPAOmwiono stan realizacji II Schematu Pilotaowego Programu LEADER +Przedstawiono stan przygotowa do realizacji PROWGrupy zwrciy uwag na szereg problemw:Do odlegy termin uruchomienia dziaa z osi 4 PROW i zwizana z nim duga przerwa w finansowaniu Brak rodkw na tworzenie nowych grup

Dotychczasowe dziaania w zwizku z wdraaniem osi 4 na Mazowszu

Spotkania Informacyjne dot. Osi LEADER na bieco reagowalimy na potrzeby szkoleniowe, odbyo si 5 takich spotkaniaWyjazd szkoleniowy dla przedstawicieli tworzcych si LGD Ankieta dotyczca istniejcych i powstajcych LGD wysana do wszystkich (37) Powiatw Ziemskich

Ankieta dot. istniejcych i powstajcych LGDAnkieta miaa na celu zdiagnozowanie aktualnego stanu zwaszcza jeli chodzi o nowo powstajce grupy;Dodatkowo chcielimy zdiagnozowa potrzeby szkoleniowe i najwaniejsze problemy zwizane z przygotowaniem lokalnej spoecznoci do realizacji dziaa z osi IVZwrot ankiet by stosunkowo duy 75%Najwaniejsze problemy wskazywane w ankietach to:Skomplikowane procedury,Brak aktywnoci lokalnej spoecznociBrak rodkw na tworzenie nowych grup

LEADER na MazowszuPilotaowy Program LEADER Schemat II 9 partnerstw:Zwizek Stowarzysze "Partnerstwo Zalewu Zegrzyskiego"Zwizek Stowarzysze "Kurpsie Razem"Fundacja AKTYWNI RAZEMStowarzyszenie Lokalna Grupa Dziaania "Razem dla Rozwoju"Stowarzyszenie "Kapita - Praca - Rozwj"Stowarzyszenie Rozwoju Gmin i Miast Powiatu Garwoliskiego "Wsplnota Powiatowa"Stowarzyszenie "Dziedzictwo i Rozwj"Fundacja Partnerska Grupa Lokalnego Dziaania Ciuchcia KrasiskichStowarzyszenie Rozwoju Ziemi Pockiej+ 3 LGD majce siedzib na terenie innych wojewdztw:Tygiel Doliny BuguLubelsko-Mazowiecka Grupa na Rzecz Rozwoju WsiFundacja "Partnerstwo Krzemienny Krg" +14 (stan na luty 2008) Tworzcych si LGD na rnym stopniu organizacji

Mapa LGD z terenuMazowszaLGD w II Schemacie PPL+Powstajce LGDLGD majce siedzib poza Mazowszem

Powstajce LGD Na podstawie ankiet, szkole oraz bezporednich kontaktw z departamentem zidentyfikowano 14 powstajcych LGDCz z nich (trzy) zoya ju dokumenty do rejestracjiObejmuj one swoim zasigiem okoo 1 mln. osb

Przysze dziaania w zwizku z wdraaniem osi 4Dalsze wzmocnienie osobowe zespow :Spotkania informacyjne dot. dziaa osi 4cykliczne spotkania Lokalnych Grup Dziaania z Mazowsza przynajmniej raz na kwarta2-dniowe warsztaty z zakresu przygotowania LSR Konferencja poprzedzajca nabr wnioskwWizyty studyjne dla beneficjentwPublikacje

Przysze dziaania w zwizku z wdraaniem osi 4 cd.przygotowanie i ogoszenie naboru wnioskwwybr LGD i informowanie MRiRW o wynikach wyboruzatwierdzanie LSR do realizowaniaweryfikacja pod ktem formalnym list maych projektwakceptacja projektw wsppracy do realizacji weryfikacja po kadym roku realizacji LSR przez LGD na podstawie sprawozda i wnioskw o patno

Wybr LGDnabr wnioskw o wybr lokalnej grupy dziaania odbywa si w trybie zamknitym; ogaszany jest dwukrotnie w okresie realizacji PROW 2007-2013

umowy z wybranymi Lokalnymi Grupami Dziaania zostan podpisane przez samorzd wojewdztwa

po 3 latach od dnia podpisania umowy z LGD przewiduje si weryfikacj dziaalnoci LGD (pod wzgldem realizacji LSR oraz potencjau organizacyjno-administracyjnego) i drugi nabr wnioskw LGD

Jak tworzy LGD i przygotowa LSR kilka wskazwekPowoanie (wybr) koordynatora np. JST lub ich zwizek, organizacja pozarzdowa itp.Identyfikacja potencjalnych partnerwOkrelenie zasigu terytorialnegoPrzygotowanie spotkania roboczegoSpotkanie robocze I - wybr gwnych celw, powoanie zespow roboczychPrzygotowanie projektu statutuPrzygotowanie harmonogramu prac nad LSR

Jak tworzy LGD i przygotowa LSR kilka wskazwek cd. Spotkanie robocze II przygotowanie spotkania zaoycielskiego i niezbdnych dokumentw, podzia prac nad LSRSpotkanie zaoycielskie przygotowanie dokumentw do rejestracji, wybr komitetu zaoycielskiego, zatwierdzenie statutu, harmonogramu prac i gwnych celw LSR(minimalna ilo podmiotw zakadajcych 15)

Jak tworzy LGD i przygotowa LSR kilka wskazwek cd. Praca nad LSR spotkania, grupy robocze itp.Zoenie dokumentw do KRS,Ew. poprawkiRejestracjaLSR Wniosek o dofinansowanie

KontaktDepartament Rolnictwa i Modernizacji Terenw WiejskichUrzd Marszakowski Wojewdztwa Mazowieckiego

tel. 22 5979 701 fax. 22 5979 702 www.mazovia.pl

*****