PROGRAM PROFILAKTYKI

MIEJSKIEGO ZESPOŁU SZKÓŁ

W RACIĄŻU

Raciąż 2013r.

SPIS TREŚCIWprowadzenie ………………………………………………………………………………...3

1. Podstawa prawna programu……………………………………………………………5

2. Cele i zadania programu profilaktyki………………………………………………......6

3. Diagnoza problemów- zagrożenia dla dzieci i ich rodzin……………………………...7

4. Plan realizacji działań………………………………………………………………....9

5. Obowiązki osób odpowiedzialnych za realizację programu profilaktyki…………….25

6. Instytucje wspierające szkołę w działaniach profilaktycznych……………………….27

7. Ewaluacja programu………………………………………………………………….29

Załączniki:

1. Postępowanie w sytuacjach kryzysowych

2. Propozycje scenariuszy lekcji wychowawczych

2

WPROWADZENIE

Specyfika czasów, w których żyjemy, to przyspieszone tempo przemian, nie zawsze

harmonijnych. Zwiększyła się liczba czynników destrukcyjnych oddziałujących na dzieci i młodzież,

którzy stają wobec wyborów i decyzji bardzo złożonych i skomplikowanych. Skutkiem czego stale

wzrasta liczba osób przejawiających dysfunkcje rozwojowe oraz poszukujących wsparcia

w trudnych sytuacjach życiowych. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, konieczne jest podejmowanie

na terenie szkoły wielopoziomowych działań profilaktycznych gdyż:

• szkoła wypełnia znaczną część aktywnego życia dzieci i młodzieży,

• szkoła jest miejscem intensywnego rozwoju w zakresie funkcjonowania interpersonalnego

i społecznego w grupie rówieśników,

• szkoła jest miejscem działalności zadaniowej uczniów, a więc ujawniania lub wręcz wyzwala

trudności dzieci i młodzieży związane z przyjmowaniem odpowiedzialności za własne życie,

• szkoła jest miejscem konfrontacji autorytetów i kształcenia się poczucia własnej tożsamości

ucznia,

• szkoła pozwala na łatwy dostęp do środowiska dzieci i młodzieży i sprawną organizację

prowadzonych oddziaływań.

Szkolny program profilaktyki to program profilaktyki środowiskowej, to znaczy taki, w którym

obiektem działań jest całe środowisko szkolne.

Profilaktyka to proces, który wspiera zdrowie przez umożliwienie ludziom uzyskania pomocy

potrzebnej im do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz umożliwienie

jednostkom osiąganie subiektywnie satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego, bogatego życia.

Zapobieganie uzależnieniom może dokonywać się na różnych poziomach. W związku z tym

wyróżnia się profilaktykę pierwszorzędową, drugorzędową i trzeciorzędową.

Profilaktyka pierwszorzędowa to działanie mające na celu: z jednej strony – promocję zdrowia

i przedłużenie życia człowieka, zaś z drugiej zapobiegania pojawianiu się problemów związanych

3

z zachowaniami dysfunkcjonalnymi. Szczególnie wyraźnie akcentuje się tutaj budowanie

i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia, albowiem deficyty w tym

zakresie są powszechnie spotykane w populacji osób dysfunkcjonalnych. Równie ważne jest

dostarczanie rzetelnych informacji, dostosowanych do specyfiki odbiorców.

Profilaktyka drugorzędowa ma na celu ujawnianie osób o najwyższym ryzyku

dysfunkcjonalności oraz pomaganie im w redukcji tego ryzyka (a więc zapobieganie rozwojowi

zaburzeń).

Profilaktyka trzeciorzędowa rozumiana jest jako interwencja po wystąpieniu dysfunkcji. Ma ona

na celu, z jednej strony – przeciwdziałanie pogłębianiu się procesu chorobowego, zaś drugiej –

umożliwienie osobie objętej terapią i rehabilitacją powrotu do społeczeństwa, prowadzenia w nim

satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego trybu życia, wolnego od patologii.

4

PODSTAWA PRAWNA

Prawo do włączenia w wychowanie programów profilaktycznych dają szkołom rozporządzenia

i ustawy:

1. Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie

ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2002 r. Nr 10,

poz.96)

2. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (Dz. U. 1994 r. Nr 111,

poz. 535)

3. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi (Dz. U. 1982 r. Nr 35, poz. 230)

4. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 1997 r. Nr 75,

poz. 468)

5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu

i wyrobów tytoniowych (Dz. U. 1996 r. Nr 10, poz. 55)

6. Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów

Zjednoczonych 20 listopada 1989 roku, ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991 r. (Dz.

U. 1991 r. Nr 120, poz. 526)

7. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form

działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych

uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226).

Założenia programu są zgodne z:

-Programem Wychowawczym Szkoły

-Statutem Szkoły

-Szkolnym Zestawem Programów Nauczania

5

2.CELE I ZADANIA PROGRAMU PROFILAKTYKI

W wyniku diagnozy środowiska szkolnego w zakresie potrzeb rozwojowych dzieci i młodzieży

oraz zagrożeń na jakie narażony jest współczesny młody człowiek. wyłoniono obszary zagrożeń

oraz stworzono projekt szkolnego programu profilaktyki.

Główny nacisk położyliśmy na zagrożenia związane z zażywaniem różnego rodzaju substancji

psychoaktywnych, tj. np. narkotyków, niektórych leków, alkoholu, nikotyny. Jednakże ludzie

przywiązują się i uzależniają również nie tylko od substancji chemicznych. Mogą nimi być

czynności lub substancje, które nie wydają się być niebezpieczne, a wręcz bywają ważne i istotne dla

funkcjonowania współczesnego człowieka, jednak mogą prowadzić o prowadza do zgubnego

uzależnienia. Do tego rodzaju negatywnych zachowań zaliczamy m. in. Uzależnienia od jedzenia,

gier, Internetu, agresywnych reakcji, wulgarnego języka. Program profilaktyki to program

obejmujący swoimi oddziaływaniami całe środowisko szkolne. Na program ten składają się wszelkie

cząstkowe programy profilaktyczne, jak również inne działania zmierzające do wyeliminowania

bądź ograniczenia niepożądanych zjawisk. Punktem wyjścia do planowanych działań

wychowawczych i profilaktycznych są potrzeby rozwojowe młodzieży i wyniki diagnozy obszarów

problemowych.

Cele programu:

1. Wspomaganie zdrowego rozwoju psychicznego dzieci i młodzieży;

2. Aktywizacja środowiska szkolnego w zakresie oddziaływań profilaktycznych;

3. Wykształcenie umiejętności i zachowań umożliwiających zdrowy styl życia;

4. Wspieranie rodziców w procesie wychowania;

5. Zapewnienie młodzieży pomocy wychowawczej i terapeutycznej.

Cele działań profilaktycznych są realizowane przez:

1. Programy informacyjno- edukacyjne.

2. Programy profilaktyczne.

6

3. Zajęcia alternatywne.

4. Interwencje prowadzone w szkole i w poradniach profilaktycznych (wobec osób z grup

ryzyka).

5. Współpracę między różnymi instytucjami (szkołami, poradniami, policją, samorządem itd.).

3. DIAGNOZA PROBLEMÓW – ZAGROŻENIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY

Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego oraz wyników wewnętrznego i zewnętrznego

mierzenia jakości pracy szkoły wyodrębniliśmy następujące obszary zachowań problemowych:

- wagary, wysoka absencja lub wręcz niezrealizowanie obowiązku szkolnego;

- palenie papierosów przez uczniów;

- brak dyscypliny i niska kultura języka;

-zachowania agresywne;

- brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne uczniów;

- brak pozytywnych wzorców, brak autorytetów;

- zagrożenie patologiami społecznymi, tj. przestępczością, alkoholizmem i narkomanią;

- niedostateczne zainteresowanie ze strony domu rodzinnego.

Przeprowadziliśmy również diagnozę ilościową, dotyczącą agresji i używania środków

psychoaktywnych (ankiety). Wychowawcy na bieżąco badali warunki materialne i społeczne rodzin

ich uczniów. Pozwoliło to na wyłonienie grupy uczniów o najwyższym ryzyku dysfunkcjonalności.

Są to uczniowie znajdujący się w :

- w trudnej sytuacji materialnej,

- wychowujących się w rodzinie niepełnej,

- wychowujących się w rodzinie rozbitej,

- powtarzających klasę w swojej karierze szkolnej.

7

Na diagnozę środowiska szkolnego składają się również:

- obserwacja zachowania uczniów,

- analiza frekwencji w dziennikach lekcyjnych,

- analiza frekwencji rodziców na zebraniach organizowanych przez szkołę,

- wywiady z nauczycielami, uczniami, rodzicami.

Analizując zagrożenia wśród uczniów i ich rodziców uwzględniliśmy również sytuację

społeczno-gospodarczą miasta, tj. bardzo wysokie bezrobocie, oddalenie od wielkich metropolii,

brak większych zakładów pracy, co sprawia, że główne problemy mieszkańców Raciąża to:

- pogłębiające się ubożenie społeczeństwa, a w wielu rodzinach po prostu ubóstwo,

- brak kontaktu z dziełami sztuki, brak życia kulturalnego,

- stale rosnące zagrożenie patologia społeczną, w tym zwłaszcza alkoholizmem i przemocą

w rodzinie,

- pogłębiające się poczucie beznadziejności,

- brak perspektyw dla ludzi młodych.

Sytuacja w mieście rzutuje na życie i postawy młodzieży, która stykając się w swoim

otoczeniu z zachowaniami patologicznymi, przenosi je na własne postępowanie- pojawia się

zagrożenie: agresja, przemoc fizyczna i psychiczna, uzależnienia.

Brak perspektyw, w tym zwłaszcza bezrobocie, pogłębia niechęć młodych ludzi do

podejmowania wysiłku intelektualnego- stąd niskie wyniki nauczania, duża absencja, a w skrajnych

przypadkach- niezrealizowanie obowiązku szkolnego.

8

Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas I-III

szkoły podstawowej

Główne zadania do realizacji to:

*Przeciwdziałanie zjawiskom zagrażającym zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci, *Kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia*Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym.

Zadania Formy realizacji

Osoba odpowiedzialna za realizację

I. Uczenie zdrowego stylu życia

1.Poznanie zasad higieny osobistej

1. 2.Zapoznanie z czynnikami chorobotwórczymi i substancjami szkodliwymi dla zdrowia-substancje psychoaktywne tzw. dopalacze

2. 3.Przestrzeganie przed samowolnym przyjmowaniem substancji szkodliwych (leki, alkohol, nikotyna)

4.Współpraca z Powiatowym Inspektoratem Sanitarnym w Płońsku- kontynuowanie programu: „Nie pal przy mnie proszę”. Przeprowadzenie pogadanki na temat szkodliwości palenia papierosów.

5.Realizacja programu: ,,Chroń się przed kleszczami wszystkimi sposobami”- współpraca ze Stacją Sanitarno – Epidemiologiczną w Płońsku. Rozmowy, pogadanki na temat ochrony przed kleszczami.

6.Zachęcanie do czynnego wypoczynku.

7.Poznawanie zasad prawidłowego odżywiania się.

wychowawca i pielęgniarka szkolna

koordynator programu

koordynator programu

wychowawca

9

II. Kształtowanie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo i bezpieczeństwo w relacjach z innymi.

8.Dbanie o zdrowe zęby-akcja fluoryzacji w szkole.

9.Dostosowanie wielkości krzeseł i stolików do wysokości uczniów

1. Przekazanie wiadomości na temat bezpiecznego zachowania się w drodze do szkoły, w szkole, podczas gier i zabaw ruchowych, podczas przerw śródlekcyjnych, także podczas ferii i wakacji

2.Realizacja w klasach I ogólnopolskiego programu edukacyjnego pt:,, Klub bezpiecznego Puchatka” organizowanego przez firmę Maspex oraz Komendę Główną Policji i Kuratorium Oświaty.

3.Zapoznanie ze sposobami zachowania się na wypadek pożaru, burzy i poznanie numerów alarmowych (999,998,997)-spotkanie z policjantem, strażakiem

4. Zachęcenie do szukania pomocy w trudnych sytuacjach u osób dorosłych.

wychowawcy kl. I

III. Integracja zespołu klasowego i stworzenie dobrych warunków do dalszej pracy.

1. Zaznajomienie z wybranymi treściami Statutu szkoły.

2.Poznanie praw dziecka zawartych w Konwencji o Prawach dziecka

3. Poznanie regulaminu klasy i norm zachowania.

4. Uczenie właściwych zachowań wobec personelu szkoły.

5. Kształtowanie świadomości przynależności do określonej grupy

wychowawca

10

IV. Kształtowanie osobowości uczniów i umiejętności interpersonalnych

V. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych

klasowej.

6. Wyrabianie potrzeby wspólnej nauki, pracy i zabawy.

7. Uświadomienie znaczenia przyjaźni w życiu dziecka.

8. Uwrażliwienie na potrzeby innych.

9. Uczenie przyjmowania i udzielania pomocy.

10. Udział uczniów w akcjach charytatywnych organizowanych na terenie szkoły.

11. Udział uczniów w uroczystościach szkolnych.

12. Wspólne zabawy w gronie rówieśników organizowane w klasie i szkole.

13. Organizowanie wycieczek i imprez klasowych

1. Uczenie rozpoznawania i zaspokajania własnych potrzeb.

2. Wzmacnianie obrazu własnej osoby.

3. Uczenie akceptacji i tolerancji wobec innych.

4. Rozpoznawanie i nazywanie uczuć.

5. Uświadomienie własnych uczuć i uczuć innych. 1. Poznanie sytuacji trudnych.

2. Nabywanie umiejętności

Samorząd Uczniowskiwychowawcaosoby odpowiedzialne

wychowawca

wychowawca

wychowawca

11

.

mówienia o sytuacjach trudnych.

3. Kształtowanie umiejętności dostrzegania popełnionych błędów.

4. Uczenie odpowiedzialności za popełnione błędy.

5. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów między uczniami.

6. Uczenie reagowania na takie zjawiska jak: wyłudzania, bicie, kradzieże, przezywanie i stalking.

7.Zachęcanie do szukania pomocy u osób dorosłych.

8. Zapoznanie z różnymi sytuacjami, w których warto odmówić.

Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas IV-VIszkoły podstawowej

Główne zadania do realizacji to:

* Przeciwdziałanie agresji i przemocy w szkole* Motywowanie do zdrowego stylu życia* Zapobieganie wagaromZadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne

zarealizację

12

I. Integracja grupy klasowej i stworzenie dobrych warunków do dalszej pracy

II. Kształtowanie osobowości uczniów I umiejętności interpersonalnych

1. Budowanie zaufania w grupie.Ustalenie wzajemnych oczekiwań i zobowiązań w wymiarach nauczyciel- klasa, uczeń- uczeń, uczeń- klasa.

2. Uświadomienie, że różnego rodzaju lęki i niepokoje blokują lub utrudniają rozwój człowieka.Zachęcanie uczniów do zwierzania się ze swoich lęków i obaw komuś, kto może pomóc.

3. Budzenie i rozwijanie poczucia współodpowiedzialności z klasą. Uświadomienie konieczności przestrzegania przez ucznia określonych norm jako czynnika wpływającego na dobro grupy.

4. Uświadomienie uczniom, jakie sytuacje świadczą o tym, że klasa jest dobrym zespołem, a jakie temu przeczą.

5. Ukazanie trudności we wzajemnych kontaktach i poszukiwanie sposobów lepszego budowania tych relacji, jak należy postępować, aby mieć kolegów i przyjaciół.

6. Nawiązywanie i rozwijanie nieagresywnych kontaktów oraz pozytywnych uczuć w stosunku do siebie nawzajem.Przygotowanie podłoża do konstruktywnego rozwiązywania konfliktów.1. Wprowadzanie mechanizmu samopoznania.Kształtowanie umiejętności akceptacji siebie.

2. Kształtowanie umiejętności trafnej oceny własnych zachowań.

wychowawca

wychowawca

wychowawca

13

2.Wypoczynek czynny i bierny. Sposoby i formy spędzania czasu wolnego.

3.Zasady organizacji i planowania czasu wolnego.Zagospodarowanie czasu wolnego kształtowanie postaw ekologicznych i fascynacją przyrody

4. Zapoznanie ze zmianami zachodzącymi w okresie dojrzewania w organizmie oraz w psychice.

5. Poszerzenie wiadomości na temat bezpiecznego zachowania się w drodze do szkoły, podczas zabaw na śniegu, lodzie, w wodzie, podczas przerw a także podczas obsługi urządzeń gospodarstwa domowego, prac polowych na wsi, sposobów zachowania się podczas pożaru czy burzy.

6.Egzamin na kartę rowerową.

7.Zdobywanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy.

wychowawca

nauczyciele przyrody

pielęgniarka

osoba odpowiedzialna

VIII. Kształtowanie postaw wolnych od nałogów

1. Uczenie się umiejętności obrony przed naciskami ze strony otoczenia, rówieśników i osób dorosłych. 2.Wyrabianie umiejętności radzenia sobie ze stresem

3. Zapoznanie znegatywnym wpływem substancji uzależniających na organizm człowieka

4. Alkohol- mity i rzeczywistość. Skutki picia alkoholu. Gdzie i do kogo mają zwrócić się o pomocdzieci alkoholików

wychowawca

14

5. Zorganizowanie akcji propagandowych dotyczących profilaktyki uzależnień:upowszechnianie ulotek, plakatów; Światowy Dzień bez Tytoniu

6. Współorganizowanie czynnego wypoczynku dla dzieci z domów zagrożonych alkoholem

7.Uczenie krytycznego stosunku do mediów.

pedagog

IX. Zapobieganie wagarom 1. Miesięczna analiza frekwencji

2. Poinformowanie pedagoga o częstych powtarzających się nieobecnościach

3. Rozmowy z rodzicami w sprawie poznania przyczyn opuszczania zajęć przez ich dzieci.

4. Wzajemna wymiana informacji i monitorowanie frekwencji uczniów

5. Kierowanie uczniówwagarujących do poradni czy innych placówek.

6. Kierowanie spraw do Sądu Rejonowego w Płońsku

wychowawca

pedagog

15

Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas I-III gimnazjum:

Główne zadania do realizacji to:

• Integracja zespołów klasowych oraz rodziców,

• Wypracowanie form współpracy z rodzicami.

• Profilaktyka uzależnień,

• Profilaktyka zachowań agresywnych,

• Wspieranie dbałości o zdrowie

• Wspieranie podejmowania przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego

kształcenia, czyli pierwszej decyzji zawodowej.

Zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne za realizację

I. Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym.

1.Zapoznanie ze szkołą

2.Zajęcia integracyjno-adaptacyjne.

wychowawca

II. Kształtowanie i wzmacnianie poczucia własnej wartości, budowanie postaw empatii i zaufania.

1.Organizowanie imprez klasowych w celu bliższego poznania się (wycieczki, dyskoteki, Andrzejki, Mikołajki).

wychowawca

III. Zintegrowanie zespołu klasowego.

1.Ustalenie z klasą „kontraktu”, który uwzględnia zasady obowiązujące obie strony: uczeń-nauczyciel.

2.Lekcje wychowawcze o zainteresowaniach uczniów.

wychowawca

IV. Rozwijanie u uczniów umiejętności radzenia sobie z presją rówieśników.

1.Lekcje wychowawcze dotyczące asertywności, radzenia sobie w sytuacjach trudnych.

wychowawca

V. Kształtowanie umiejętności pracy w

1.Zajęcia z zakresu:-komunikacji werbalnej i

wychowawca

16

grupie. pozawerbalnej,-budowanie zaufania do innych-poszanowania odmienności.

VI. Kształtowanie asertywnych postaw wobec środków uzależniających poprzez:- sztukę odmawiania,- wzajemne wspieranie,- werbalizację potrzeb.

1.Zajęcia z asertywności.

2.Realizacja na lekcjach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru.

3.Spotkania z pedagogiem.

4.Konkursy, filmy i ich omawianie.

pedagogwychowawca

VII. Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez:- poznawanie swoich mocnych stron,-docenianie własnych sukcesów.

1.Organizowanie kół zainteresowań umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, umiejętności, uzdolnień.

2.Promowanie sukcesów młodzieży (artystycznych, naukowych, sportowych) poprzez nagrody, pochwały.

nauczyciele

dyrektor

17

VIII. Uświadamianie młodzieży zagrożeń związanych z uzależnieniami.

1.Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach.

2.Uświadomienie zagrożeń wynikających z zażywania środków psychoaktywnych na organizm, relacje interpersonalne oraz funkcjonowanie społeczne.3.Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej.

4.Organizacja i udział uczniów w konkursach wiedzy o AIDS.

5.Przygotowanie gazetek tematycznych dotyczących akcji: Dzień bez papierosa, Światowy Dzień Walki z AIDS itp., akcja „Rzuć palenie razem z nami”.

6.Kontynuacja programu antynikotynowego: ,,Znajdź właściwe rozwiązanie”.

nauczyciele

wychowawcy

koordynator programu

IX. Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych, za podejmowane decyzje i zachowania.

1.Godziny wychowawcze dotyczące właściwych wyborów.2.Wyjaśnienie zjawiska ,,stalkingu”- zapoznanie z konsekwencjami prawnymi.2.Działalność w organizacjach szkolnych.

wychowawca

X .Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku poszanowania go.

1.Spotkania z policją.

2.Godziny wychowawcze dotyczące obowiązków ucznia i odpowiedzialności za ich lekceważenie.

wychowawca

XI. Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień poprzez:− Informowanie o

1.Godziny wychowawcze na temat społecznych i zdrowotnych skutków uzależnień.

wychowawca

18

społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień,

− Zwalczanie mitów na temat uzależnień.

2.Filmy o uzależnieniach i dyskusje na godzinach wychowawczych.

XII. Promocja zdrowia 1.Zapobieganie otyłości poprzez racjonalne żywienie i aktywność fizyczną-program: ,,Trzymaj formę”.

2.Kontynuacja programu ,,Kleszcz mały czy duży nic dobrego nie wróży” - oglądanie filmu, pogadanki

koordynator programu

koordynator programu

XIII. Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej

1.Spotkania z przedstawicielami szkół ponadgimnazjalnych

2.Udział w akcjach : dzień Otwartej Szkoły

3.Udział w próbnym egzaminie oraz egzaminie właściwym

Dyrektorwychowawca

19

DZIAŁANIA ALTERNATYWNE

Zajęcia dodatkowe przeznaczone są dla uczniów pragnących wspólnie z nauczycielem

poszerzać bądź uzupełniać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie jednego przedmiotu lub

innej dziedziny aktywności.

Cele zajęć:

- rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów,

- poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania,

- rozwijanie uzdolnień uczniów,

- zagospodarowanie wolnego czasu ucznia.

W zajęciach pozalekcyjnych uczestniczą uczniowie zainteresowani przedmiotem czy

określoną dziedziną(koła zainteresowań i koła przedmiotowe), uczniowie mający problemy z nauką

(zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze) bądź też uczniowie z problemami zdrowotnymi (gimnastyka

korekcyjno-kompensacyjna).

W zajęciach sportowych uczestniczą uczniowie z wysoką sprawnością fizyczną i

predyspozycjami do uprawiania określonej dyscypliny sportowej, wyznaczeni przez nauczycieli

wychowania fizycznego.

Zadania Formy realizacji

I. Praca w organizacjach działających w szkole Działalność Samorządu Uczniowskiego Działalność Szkolnego Koła PCK Działalność Szkolnego Koła Miłośników

PrzyrodyII. Promocja zdrowego stylu życia Konkursy dotyczące zdrowia np.

szkodliwości alkoholu, nikotyny, konkurs wiedzy o AIDS itd.

Spotkania z pielęgniarką dla klas trzecich na temat chorób i higieny

Filmy dotyczące zagrożeń cywilizacyjnych

20

Gazetki tematyczne Zapoznawanie uczniów z kalendarium

najważniejszych terminów profilaktycznych

III. Zajęcia pozalekcyjne Koła przedmiotowe i koła zainteresowań Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze

IV. Organizacja imprez masowych Wyjazdy na spektakle filmowe i teatralne Wycieczki klasowe „Zielone szkoły” Dyskoteki szkolne Organizacja Dnia Wiosny, Andrzejek,

Walentynek, Choinki, Dnia Dziecka itp.V. Organizacja i propagowanie olimpiad, konkursów i zawodów

Udział w zawodach sportowych Udział w konkursach wiedzy Udział w konkursach przedmiotowych Udział w konkursach artystycznych

PROGRAMY PROFILAKTYCZNE

Wybory programów profilaktycznych, zakresu ich realizacji i terminów środowisko szkolne

będzie dokonywać zgodnie z bieżącymi potrzebami wychowawczymi, napływającymi ofertami oraz

możliwościami organizacyjno- finansowymi szkoły. Spodziewane efekty podejmowanych działań

w zakresie profilaktyki pierwszorzędowej:

Zmiany w postawach, wiedzy i zachowaniu:

Nabycie wiedzy o szkodliwości alkoholu i innych środkach odurzających.

Nabycie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo.

Zdobycie wiedzy na temat skutków prawnych i społecznych używania środków

odurzających.

Umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą i uzależnieniami.

Nauczenie się pozytywnych zachowań oraz właściwego postrzegania i rozumienia ludzi.

Zdobycie umiejętności dokonywania wartościowych i sensownych wyborów w życiu.

Działania podejmowane w szkole w ramach profilaktyki drugorzędowej:

Działania tego typu są podejmowane wobec osób z tzw. grup podwyższonego ryzyka.

Do czynników ryzyka zalicza się:

Środowisko społeczne (złe warunki ekonomiczne).

21

Normy społeczne promujące dane zachowania (rodziny patologiczne).

Grupa rówieśnicza, w której normą są zachowania dysfunkcyjne (np. zażywanie środków

odurzających)

Defekty w zakresie zdrowia somatycznego.

Dysfunkcyjność w zakresie psychicznym (próby samobójcze).

W przypadku zarejestrowania negatywnych i aspołecznych zachowań pedagog lub dyrektor szkoły

podejmuje działania zmierzające do wyeliminowania ich skutków:

Podejmuje systematyczne rozmowy z uczniem, a gdy sytuacja tego wymaga podejmuje

interwencje z włączeniem rodziców.

Kieruje do specjalistycznych poradni, lekarzy.

Obejmuje opieką uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej (współpraca z

MOPS, GOPS, dyskretna pomoc finansowa itp.).

Systematycznie współpracuje z Policją, Sądem dla nieletnich (osoby objęte dozorem).

Sprawuje opiekę nad uczniami posiadającymi opinię i orzeczenie z poradni PP.

Działania skierowane do rodziców

Zadania Formy realizacji

I. Informowanie rodziców o pracach szkoły. Zapoznanie ze Statutem Szkoły (w tym z WSO), Programem wychowawczym, Programem Profilaktyki, regulaminami organizacyjnymi.

Organizowanie Dni Otwartych

II. Informowanie rodziców o funkcjonowaniu dziecka w szkole.

Informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu na zebraniach z rodzicami

Indywidualne spotkania z wychowawcą i pedagogiem

Pisma informujące o wynikach w nauce Spotkania z pedagogiem dla rodziców

uczniów klas I na temat adaptacji i pracy pedagoga

22

III. Współpraca z rodzicami. Pomoc rodziców przy organizacji imprez szkolnych

Systematyczna współpraca z Radą Rodziców

Działania skierowane do nauczycieli

Zadania Formy realizacji

I. Propagowanie kursów i szkoleń Informowanie o kursach i szkoleniach w pokoju nauczycielskim

Promowanie nauczycieli doskonalących się w profilaktyce i wychowaniu

II. Organizacja szkoleń i warsztatów Szkolenia Rady Pedagogicznej w zakresie profilaktyki, opieki i wychowania

III. Propagowanie literatury dotyczącej profilaktyki uzależnień

Pozyskiwanie i udostępnienie materiałów dotyczących profilaktyki uzależnień

5.OBOWIĄZKI OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA REALIZACJĘ PROGRAMU

PROFILAKTYKI

Obowiązki Dyrektora:

1. Zakłada, że w jego szkole funkcja profilaktyki musi być spójna z funkcją

wychowania.

2. Posiada podstawową wiedzę w zakresie profilaktyki problemowej.

3. Umacnia pozytywne relacje interpersonalne w szkole.

4. Premiuje udoskonalających się nauczycieli.

5. Zachęca młodzież do udziału w działaniach profilaktycznych.

6. Włącza rodziców do współpracy w tworzeniu i realizacji szkolnych programów:

wychowawczego i profilaktycznego.

23

7. Wspiera finansowo i organizacyjne działania profilaktyczne w swoim środowisku.

8. Prowadzi rejestr zgłoszonych spraw, tzw. sytuacji kryzysowych

Obowiązki pedagoga szkolnego:

1. Diagnozowanie problemów wychowawczych szkoły.

2. Koordynowanie i monitorowanie przebiegu realizacji planu profilaktyczno-

wychowawczego szkoły.

3. Wspieranie wychowawcy i pozostałych pracowników w realizacji zadań

profilaktyczno-wychowawczych wynikających z planu wychowawczego szkoły.

4. Udział w wewnątrzszkolnym doskonaleniu (rady pedagogiczne).

5. Praca indywidualna i grupowa z uczniami i rodzicami.

6. Propaguje treści i programy profilaktyczne.

7. Rozpoznaje potrzeby ekonomiczne uczniów.

8. Systematycznie doskonali się w zakresie wychowania i profilaktyki.

Obowiązki nauczyciela:

1. Promuje zdrowy styl życia i wartościowe formy spędzania wolnego czasu.

2. Utrzymuje osobowe relacje z uczniami (poprzez konsultacje, indywidualne

rozmowy).

3. Konstruktywnie współpracuje z gronem pedagogicznym oraz pozostałymi

pracownikami szkoły.

4. Doskonali się osobowościowo.

5. Dostrzega indywidualność dziecka, indywidualizuje oddziaływania.

6. Ma pozytywne relacje z rodzicami, potrafi pozyskać rodziców do współpracy.

7. Doskonali się zawodowo.

Obowiązki rodziców:

1. Mają dobry kontakt ze szkołą i szeroko rozumianym środowiskiem dziecka.

24

2. Aktywnie współpracują ze szkołą, dzieląc odpowiedzialność za podejmowane

wspólnie oddziaływania profilaktyczno-wychowawcze i opiekuńcze.

3. Zdobywają wiedzę na temat potrzeb dzieci, zagrożeń wieku dojrzewania i sposobów

przeciwdziałania im.

4. Stanowią wzór osobowy- model dla dziecka.

5. Dbają o dobry kontakt z dzieckiem.

Obowiązki pracowników administracji i obsługi:

1. Współpracują z nauczycielami w zakresie działań profilaktycznych.

2. Własną postawą promują zdrowy styl życia.

3. Natychmiast zgłaszają nauczycielom zaobserwowane sytuacje niepożądane.

4. W sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia dzieci podejmują działania interwencyjne w

ramach swoich kompetencji.

Obowiązki pielęgniarki szkolnej:

1. Na bieżąco współdziała z nauczycielami w zakresie działań profilaktycznych.

2. Promuje zdrowy styl życia.

3. W porozumieniu z dyrektorem organizuje upowszechniające tematykę prozdrowotną,

spotkania z młodzieżą, nauczycielami i rodzicami.

4. Monitoruje stan zdrowia dzieci i zawiadamia wychowawców oraz rodziców o

zaobserwowanych niepokojących symptomach.

5. W sytuacjach kryzysowych udziela pomocy medycznej lub wzywa pomoc lekarską

(pogotowie).

25

INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE SZKOŁĘ W DZIAŁANIACH

PROFILAKTYCZNYCH

Nazwa instytucji Telefon

1.Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Warszawska 9, 09-100 Płońsk

662-29-54

2. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinieul. ZWM 10, 09-100 Płońsk

662-75-49

3. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznejul. Wolności 34, 09-140 Raciąż

679-20-07

4. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznejul. 11 listopada 20, 09-140 Raciąż

679-10-51

5. Komisariat Policjiul. Błonie 1, 09-140 Raciąż

679-10-07679-19-97

6. Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologicznaul. Sienkiewicza 7 a, 09-1400 Płońsk

662-28-39

7. Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów AlkoholowychPl. A. Mickiewicza 17, 09-140 Raciąż

679-11-83

8. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Szansa”ul. Zajazd 5, 09-100 Płońsk

662-44-66

26

Wykaz placówek udzielających pomocy osobom z problemem narkotykowym,

alkoholowym lub innymi

Województwo mazowieckie:

Nazwa placówki Dane placówki Uwagi

Narkotyki, Narkomania.Ogólnopolski Telefon Zaufania

0 801-199-990Czynny codziennie od 16:00 do 21:00 Telefon zaufania oferuje profesjonalną pomoc w zakresie informacji, porad, wsparcia psychologicznego dla: osób uzależnionych od narkotyków, rodziców osób używających narkotyków, pedagogów, nauczycieli, wychowawców.

Pogotowie MakoweBezpłatna linia 0 800-20-117

Punkt Konsultacyjny „MONAR”

09-400 PłockUl. Pl. Dąbrowskiego 1

Tel. (024) 63-78-93

Poradnictwo dla osób uzależnionych i ich rodzin, możliwość wykonania testu na obecność narkotyku w organizmie.

Fundacja ETOHOśrodek Profilaktyki i Pomocy Psychologicznej dla Młodzieży „Pępek”

WarszawaUl. Wilcza 22/24

Tel. (0-22) 621-32-98

Specjalistyczna Poradnia dla Dzieci i Młodzieży ze Środowisk Zagrożonych Alkoholizmem OPTA

00-368 WarszawaUl. Okólnik 11 a m. 34

Tel. (0-22) 26-39-16

Niebieska linia dla ofiar przemocy w rodzinie

0 8001-120-002(022) 666-00-60

Poniedziałek-sobota godz. 10-22Niedziele godz. 10-16

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży 988 Poniedziałek-piątek

Specjalny telefon dla nieletnich zaniedbanych czy

(022) 827-61-27 Poniedziałek-czwartek godz. 15-18

27

molestowanych seksualnie, których rodzice pijąKatolicki Telefon Zaufania (022) 673-14-54

Poradnia Pomocy Palącym (022) 643-92-86 Wtorek godz. 14-18

Ruch Pomocy Rodzinie (022) 621-03-67 Poniedziałek-piątek godz. 10-17

28

WALUACJA PROGRAMU

1. Cel ogólny ewaluacji:

Podniesienie efektywności pracy szkoły.

2. Cel szczegółowy:

Sprawdzenie funkcjonowania Szkolnego Programu Profilaktyki w praktyce szkolnej oraz jego modyfikacja i

wyeliminowanie dostrzeżonych braków.

Obiekt ewaluacji

Pytania kluczowe Kryteria ewaluacji

Metody Próba Monitorowanie

Raport

Funkcjonowanie programu profilaktyki

Czy program profilaktyki uwzględnia przepisy prawa oświatowego?

Jaka jest znajomość programu profilaktyki wśród uczniów, nauczycieli i rodziców?

Czy główne założenia programu są akceptowane przez wszystkich zainteresowanych: uczniów, nauczycieli i rodziców?

W jaki sposób są realizowane założone w programie cele?

W jaki sposób program wpływa na rozwój ucznia w sferze psychofizycznej i aksjologicznej?

Zgodność z obowiązującymi przepisami.

Znajomość programu profilaktyki

Akceptacja założeń.

Realizacja założonych w programie celów.

Adekwatność założeń programu do potrzeb i oczekiwań.

Wywiad

Obserwacja zajęć

Analiza dokumentów

Studium przypadku

Wszyscy uczniowie, uczestnicy programu.

Dane gromadzą wychowawcy i pedagog, zbiera dane Dyrektor

Zapis w raporcie z mierzenia jakości pracy szkoły- do wiadomości Rady Pedagogicznej, Rady Rodziców oraz Samorządu Uczniowskiego.

Program zatwierdzony do realizacji Uchwałą Rady Pedagogicznej z dnia

Przewodniczący Rady Rodziców Przewodniczący Rady Pedagogiczne

29