Program poprawy BRD #innadroga

12
BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA 1 MIEJSKI PROGRAM POPRAWY BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA 15 Miejski Program Poprawy BRD Realizatorzy projektu Projekt realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG

description

Wszystkie części naszej publikacji dotyczą różnych aspektów poprawiania bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jednak poza podpatrywaniem dobrych przykładów z kraju i ze świata, należy także uporządkować różne działania podejmowane przez przeróżne podmioty prowadzące swoją działalność na terenie miasta. Stąd Miejski Program Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego

Transcript of Program poprawy BRD #innadroga

Page 1: Program poprawy BRD #innadroga

BEZ

PIEC

ZNE

MIA

STO

IN

NA

DRO

GA

1

MIE

JSK

I PRO

GR

AM

PO

PRAW

Y B

EZPI

ECZE

ŃST

WA

RU

CHU

DRO

GO

WEG

O

BEZPIECZNE MIASTO INNA DROGA

15

Miejski ProgramPoprawy BRD

Realizatorzy projektuProjekt realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, fi nansowanego z Funduszy EOG

Page 2: Program poprawy BRD #innadroga

2

WSTĘPNIAKWszystkie części naszej publikacji dotyczą różnych aspektów poprawiania bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jednak poza podpatrywaniem dobrych pr-zykładów z kraju i ze świata, należy także uporządkować różne działania podejmo-wane przez przeróżne podmioty prowadzące swoją działalność na terenie miasta. Stąd Miejski Program Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego

Pomimo tego, że statystyki wypadków w Łodzi biją na alarm, a Łódź uznawana jest corocznie za najbardziej niebezpieczne, pod względem po-ruszania się po drogach, miasto w Polsce. Choć to w Łodzi przypada najwięcej wypadków pro-porcjonalnie do liczby mieszkańców, to działa-nia mające zmienić infrastrukturę drogową po-dejmowane są bardzo wolno. Niestety, od wielu lat Łódź nie mogła także liczyć na wsparcie lokal-nych polityków. Ale to się zmieniło.

Ten numer naszego wydawnictwa w pełni po-święcamy przyjęciu przez Łódź Miejskiego Pro-gramu Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogo-wego (MPP BRD). Prace nad nim trwały ponad cztery lata - od momentu uchwały intencyjnej w 2011 roku, aż po przyjęcie programu na sesji Rady Miejskiej w dniu 16 września 2015 r.

Inicjatorem uchwalenia Miejskiego Programu Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Łodzi był Tomasz Kacprzak, przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi i jednocześnie wicedyrek-tor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Łodzi. Dlatego poprosiliśmy go o wypowiedź na temat programu i Miejskiej Rady BRD, która jest powołana do życia zarządzeniem prezyden-ta miasta. Podobne ciało doradcze działa z po-wodzeniem w Gdańsku - o czym pisaliśmy w 10 numerze naszego wydawnictwa.

Zamieszczamy także wypowiedzi dyrektora Za-rządu Dróg i Transportu Grzegorza Nity oraz przewodniczącego miejskiej komisji do spraw transportu w Radzie Miejskiej Bartosza Domasze-wicza. Obaj brali czynny udział w dyskusji pod-czas sesji RM na której uchwalono ów program.

Hubert Barański Fundacja Normalne Miasto-Fenomen

Page 3: Program poprawy BRD #innadroga

BEZ

PIEC

ZNE

MIA

STO

IN

NA

DRO

GA

3

MIE

JSK

I PRO

GR

AM

PO

PRAW

Y B

EZPI

ECZE

ŃST

WA

RU

CHU

DRO

GO

WEG

O

Przyjęcie „Miejskiego Programu Poprawy Bez-pieczeństwa Ruchu Drogowego w  Łodzi na lata 2015-2020” odbyło się na sesji Rady Mia-sta Łodzi w dniu 16 września 2015 r. Prezen-tacji programu dokonał dyrektor ZDiT Grze-gorz Nita. Program zakłada przede wszystkim podjęcie działań miękkich, jak i  działań twar-dych, które mają na celu zdecydowaną popra-wę bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD) w  naszym mieście. Do opracowania założeń programu posłużyły dostępne dane staty-styczne, zasady uspokajania ruchu na dro-gach za pomocą fizycznych środków technicz-nych (opracowane przez firmę zewnętrzną) oraz wiele innych materiałów. W ramach pro-gramu została wykonana diagnoza stanu ist-niejącego, jak również przygotowana strategia bezpieczeństwa na lata 2015-2020. Ten pro-gram ma bardzo duże znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa w naszym mieście.

Podczas realizacji programu niezwykle istot-na będzie kwestia systemowego podejścia

do jego wdrażania i zarządzania nim. W tym celu planowane jest powołanie Miejskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (MR BRD), która będzie instytucją reprezentują-cą wszelkie instytucje miejskie, a  nie tylko te, które podlegają pod Radę Miejską i  Pre-zydenta Miasta Łodzi. Wśród tych instytucji znajdą się min.: Wojewódzki Ośrodek Ruchu

PROGRAM POPRAWY BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO

MIEJSKI PROGRAM POPRAWY BRD

AUTOR

HUBERT BARAŃSKIPrezes fundacji Normalne Miasto - Fenomen i  koordynator kilku projektów transportowych, autor rekomendacji dotyczących usprawnień dla rowerzystów. Członek Miejskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, 2011-2013 członek Rady Działalności Pożytku Publicznego

BRUKSELA, BELGIA. Zestaw progów wyspowych z wyspą centralną uniemożliwiającą ich omijanie. Fot. Wojciech Makowski

Page 4: Program poprawy BRD #innadroga

4

Drogowego, Komenda Miejska Policji i  Stra-ży Pożarnej, Kuratorium Oświaty, Pogotowie Ratunkowe i organizacje pozarządowe.

Podstawowymi narzędziami realizacji pro-gramu poprawy bezpieczeństwa będą pro-gramy operacyjne oraz roczne programy realizacyjne i  sektorowe plany realizacyjne. Działania operacyjne zostaną opracowane przez Miejską Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, która będzie ciałem doradczym i  opiniodawczym, jak również instytucją wskazującą kierunki działań, które następnie będą realizowane w szczególności przez Pre-zydenta Miasta, w  miarę możliwości organi-zacyjnych i finansowych.

PIERWSZE DZIAŁANIAPewne działania w  tym zakresie były już wcześniej podejmowane i  są podejmowane również w  chwili obecnej. Można podać kil-

ka przykładów: wprowadzenie strefy uspo-kojonego ruchu na osiedlu Radiostacja (pod koniec roku 2015 wprowadzenie strefy tem-po-30 na osiedlu Karolew) czy projekt likwi-dacji kilku bardziej niebezpiecznych miejsc w  Łodzi – rondo Sybiraków, skrzyżowanie Konstantynowska/Juszczakiewicza, skrzyżo-wanie Kolumny/Tomaszowska, ulica Okólna (to są newralgiczne miejsca, gdzie już pod-jęto prace projektowe, w  tym roku zostanie opracowana dokumentacja).

PROFILAKTYKA, A WIĘC EDUKACJANie wystarczy jedynie skoordynować i  zsyn-chronizować działań. Równolegle powinny być prowadzone działania profilaktyczne czy edukacyjne nt. bezpieczeństwa ruchu drogo-wego. Dlatego konieczne jest powołanie takiej rady, która będzie określała kierunki działań wdrażane później na szczeblu operacyjnym przez poszczególne jednostki, których przed-stawiciele będą uczestniczyli w  składzie tej rady i będą brali udział w jej pracach.

HARMONOGRAM DZIAŁAŃHarmonogram działań przewiduje w  pierw-szej kolejności powołanie Miejskiej Rady Bez-pieczeństwa Ruchu Drogowego, następnie opracowanie przez tę radę sektorowego pla-nu realizacyjnego i rocznego programu na na-stępny rok oraz przygotowanie projektu pla-nu finansowego niezbędnego do wykonania planu realizacyjnego. W roku bieżącym ważna jest jeszcze kwestia współpracy z radami osie-dli, które wspomagałyby podejmowanie kolej-nych działań w  tym zakresie. Należą do nich:

PRAGA, CZECHY. Wyspa rozdzielająca pasy ruchu przy skrzyżowaniu ul. Ruskiej i ul. Estońskiej. Petr Vilgus CC-BY-SA

ZDARZENIA DROGOWE I ICH OFIARY W ŁODZI (LICZBY)

ROK WYPADKI OFIARY RANNE OFIARY CIĘŻKO RANNE OFIARY ŚMIERTELNE

2000 1903 2279 1128 362001 1892 2321 1092 462002 1925 2301 921 392003 1997 2406 1092 512004 2086 2554 1172 552005 2048 2448 902 542006 1884 2317 714 412007 1855 2294 691 472008 1847 2266 673 392009 1936 2424 517 402010 1719 2108 504 572011 1823 2194 490 382012 1668 2011 757 332013 1716 2125 770 31

Razem 26299 32048 11423 607

Źródło: Miejski Program Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Łodzi na lata 2014 - 2020.

Page 5: Program poprawy BRD #innadroga

BEZ

PIEC

ZNE

MIA

STO

IN

NA

DRO

GA

5

MIE

JSK

I PRO

GR

AM

PO

PRAW

Y B

EZPI

ECZE

ŃST

WA

RU

CHU

DRO

GO

WEG

O

przygotowanie w  październiku programów operacyjnych przez jednostki realizujące zada-nia określone w Miejskim Programie BRD (bo nie mówimy tutaj tylko i  wyłącznie o  samym Urzędzie Miasta, ale również o  pozostałych

członkach MR BRD), przeprowadzenie audytów BRD na realizowanych obecnie czy skończo-nych inwestycjach, weryfikacja i przygotowanie w  listopadzie miasta do utrzymania zimowe-go, jak również rozpoczęcie akcji edukacyjnej w  zakresie pierwszej pomocy (szeroko rozu-mianej), zwiększenie monitoringu miejsc nie-bezpiecznych poprzez obszarowy system ste-rowania ruchem, ustalenie priorytetów na rok kolejny i  przystąpienie do przygotowywania programów operacyjnych. Takie są założenia na najbliższe miesiące. Równocześnie pewne działania zarówno w  infrastrukturze twardej, jak i  innego rodzaju, są prowadzone nie tylko przez Zarząd Dróg i  Transportu, ale również przez inne jednostki Urzędu Miasta.

ZNACZENIE PROGRAMU BRD

Przewodniczący Doraźnej Komisji do spraw Transportu – Bartosz Domaszewicz pozytyw-nie postrzega wartość programu: „Projekt powstaje z inicjatywy m.in. przewodniczącego radnego Tomasza Kacprzaka, który już kilka lat temu bardzo prosił o  opracowanie tego programu, który jest pewnym zrębem, punk-tem wyjścia dla dalszych prac Miejskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, skupia-jącej nie tylko przedstawicieli Urzędu Miasta Łodzi, Policji, Straży Miejskiej, ale też służb ratunkowych i  organizacji pozarządowych, które będą obecne w  procesie przygotowa-nia działań na lata kolejne i nadzorowania ich

realizacji. Program wart jest przyjęcia, gdyż stwarza możliwość powołania miejskiej ko-misji. Cieszę się również z tego, że część tych poprawek wskazuje wyraźnie, że program bę-dzie musiał być jeszcze przepracowany przez

Miejską Radę i  że będzie ona pewne korekty wprowadzała. Cieszę się, że jest to dokument w  pewien sposób ramowy. Na pewno cieszy też filozofia zawarta w tym dokumencie – filo-zofia, która mówi o tym, że w pierwszej kolej-ności należy chronić tych uczestników ruchu,

którzy są naturalnie niechronieni (mówimy tu o  pieszych i  rowerzystach). Cieszy na pewno ten element dokumentu, który wskazuje na uspokojenie ruchu na osiedlach. Cieszy też rozumienie, że poprawa bezpieczeństwa ru-chu drogowego to nie tylko działania o  cha-

BREMA, NIEMCY. Wjazd w boczną ulicę „przegrodzony” wyniesionym chodnikiem. Fot. Tomasz Bużałek

HESLINKI, FINLANDIA. Nawierzchnia wyniesionego przejścia dla pieszych wykonana z kostki kamiennej dla zwrócenia szczególnej uwagi kierowców. Fot. Tomasz Bużałek

Page 6: Program poprawy BRD #innadroga

6

Źródło: Miejski Program Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Łodzi na lata 2014 - 2020.

WYPADKI W LATACH 2006 – 2009 - 2013

WYPADKI 2006 2009 2013 ZMIANA [%] 2006-2013

Ogółem 1884 1936 1716 -9Rowerzyści 77 42 63 -18DzieciOsoby powyżej 64 rokuMłodzi kierowcy - sprawcy 210 254 207 -1Najechanie na pieszego 732 643 458 -37Najechanie na słup, drzewo, wywrócenie poj. 84 128 123 46Zderzenia czołowe 32 31 31 -3Skrzyżowania 980 1113 930 -5Przejścia dla pieszych 214 88 251 17Nadmierna prędkość 240 337 307 28Alkohol u sprawców wypadków 144 117 92 -36

OFIARY RANNE W LATACH 2006 – 2009 - 2013

WYPADKI 2006 2009 2013ZMIANA [%] 2006-2013

Ogółem 2317 2424 2125 -8Rowerzyści 75 44 68 -9Dzieci 192 123 155 -19Osoby powyżej 64 roku 243 265 245 1Młodzi kierowcy - sprawcy 302 373 253 -16Najechanie na pieszego 730 636 468 -36Najechanie na słup, drzewo, wywrócenie poj. 104 182 145 39Zderzenia czołowe 49 55 48 -2Skrzyżowania 1292 1442 1189 -8Przejścia dla pieszych 217 87 263 21Nadmierna prędkość 317 476 413 30Alkohol u sprawców wypadków 168 149 118 -30

OFIARY CIĘŻKO RANNE W LATACH 2006 – 2009 - 2013

WYPADKI 2006 2009 2013ZMIANA [%] 2006-2013

Ogółem 714 517 770 8Rowerzyści 27 12 23 -15DzieciOsoby powyżej 64 rokuMłodzi kierowcy - sprawcy 103 83 81 -21Najechanie na pieszego 299 186 231 -23Najechanie na słup, drzewo, wywrócenie poj. 32 53 54 69Zderzenia czołowe 15 7 21 40Skrzyżowania 397 285 415 5Przejścia dla pieszych 87 26 137 57Nadmierna prędkość 86 95 112 30Alkohol u sprawców wypadków 54 33 47 -13

OFIARY ŚMIERTELNE W LATACH 2006 – 2009 - 2013

WYPADKI 2006 2009 2013 ZMIANA [%] 2006-2013

Ogółem 41 40 31 -24Rowerzyści 3 0 0 -100Dzieci 1 0 0 -100Osoby powyżej 64 roku 14 14 13 -7Młodzi kierowcy - sprawcy 5 2 5 0Najechanie na pieszego 28 28 20 -29Najechanie na słup, drzewo, wywrócenie poj. 5 7 4 -20Zderzenia czołowe 0 0 0 0Skrzyżowania 14 17 10 -29Przejścia dla pieszych 8 5 9 13Nadmierna prędkość 5 5 6 20Alkohol u sprawców wypadków 4 0 5 25

Page 7: Program poprawy BRD #innadroga

BEZ

PIEC

ZNE

MIA

STO

IN

NA

DRO

GA

7

MIE

JSK

I PRO

GR

AM

PO

PRAW

Y B

EZPI

ECZE

ŃST

WA

RU

CHU

DRO

GO

WEG

O

rakterze infrastrukturalnym, czyli zbudowanie takiej infrastruktury, która będzie w  pewien sposób wybaczała błędy uczestników ruchu, ale także zrozumienie, że potrzebne są dzia-łania miękkie, czyli działania związane z edu-kacją tych osób, które z  dróg korzystają. To niezwykle istotne. Moim zdaniem konieczne jest mocniejsze wskaźnikowanie efektów tego programu, tak żeby można było rok po roku rzeczywiście mierzyć, czy te nasze działania przynoszą oczekiwane rezultaty, a o skali pro-blemu świadczy fakt, że w roku 2014 na łódz-kich drogach mieliśmy 42 ofiary śmiertelne.

Oczywiście nie zawsze ta przykra statysty-ka jest wynikiem złego stanu infrastruktury, czasami są to też zdarzenia losowe. Wystar-czy jeden duży wypadek, który tę statystykę może poważnie zmienić. Jednak od wielu lat jesteśmy w  czołówce tych miast, gdzie ofiar śmiertelnych jest niezwykle dużo. Wydaje się, że ten program jest po prostu potrzebny.

Ważną rzeczą jest to, że w  tym programie mamy zapisany pewien horyzont finansowy, mówiący o  wydatkowaniu środków w  wy-sokości 99 000 000 zł do roku 2020. Przed Miejską Radą jest ważna część pracy do wy-konania, bowiem ten program nie rozstrzy-ga czy to są wszystkie nakłady, które pono-simy na bezpieczeństwo ruchu drogowego, czy to są tylko np. działania interwencyjne i  to działania miękkie. Bo gdybyśmy przyję-li takie założenie, że każda nowobudowana droga w  Łodzi, każdy ciąg komunikacyjny już jest budowany w  standardzie zgodnym z  bezpieczeństwem ruchu drogowego, to wystarczy jedna duża inwestycja drogowa, która ten budżet skonsumuje. Zakładam więc, że to 99 000 000 zł to są raczej działa-nia celowane, poprawiające bezpieczeństwo w konkretnych punktach plus działania edu-kacyjne, a nie całość infrastruktury budowa-nej zgodnie z tymi standardami.

Wydaje się, że Miejska Rada powinna to wy-raźnie rozgraniczyć i  pewnie też będzie nad tym pracowała. Natomiast program z  całą pewnością nie poprawi bezpieczeństwa na drogach sam z siebie – jest tylko narzędziem i  pewną bazą. Na pewno dobrze, że w  tym programie część prac została już wykona-na, bo w  programie są wskazane szczegól-nie niebezpieczne miejsca czy skrzyżowania, gdzie tych wypadków jest najwięcej i  gdzie

jest wprowadzony pewien standard uspoka-jania ruchu na osiedlach. Czyli mamy przy-kłady tego, co udało się zrobić i jak można to robić lepiej. Jest pewna refleksja w  stosun-ku do tego, co w mieście zrobiliśmy, np. ten

eksperyment na Radiostacji. Jest też pew-nie większa potrzeba konsultowania tego z  mieszkańcami, tak żeby oni nie budzili się rano w  nowej rzeczywistości i  nie wiedzie-li, czy na namalowany niebieską farbą frag-ment jezdni można wejść, czy nie, czy to jest dobrze, czy to jest źle. Więc na pewno te kon-sultacje są niezwykle potrzebne. Cieszy też, że ta rada będzie taką funkcję pełniła. Doku-ment sam w  sobie sytuacji nie uzdrowi, ale jest jakimś punktem wyjścia i dobrze, że już nie jest wytłumaczeniem dla nas wszystkich, że dopóki nie ma programu, to w  zasadzie nie warto nic robić, bo czekamy na program. Dzisiaj już jest program i wytłumaczenia nie mamy, więc zarówno dla Urzędu Miasta, jak i  pewnie dla rady już tego alibi, że czekamy na jakieś całościowe opracowanie nie będzie i trzeba czekać tylko na efekty”.

PRAGA, CZECHY. Budowa wysepki przystankowej powoduje odgięcie pasa ruchu dla samochodów – kierowcy muszą zwolnić, aby kontrolować tor jazdy i  sytuację na drodze. Fot. T. Bużałek.

Page 8: Program poprawy BRD #innadroga

8

INICJATOR PROGRAMUInicjatorem uchwalenia Miejskiego Programu Bezpieczeństwa Ru-chu Drogowego w  Łodzi był Tomasz Kacprzak, przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi i jednocześnie wicedyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Łodzi.

Przygotowałem uchwałę intencyjną w 2011 roku i li-

czyłem, że jesteśmy w stanie przyjąć ten program po 4 miesiącach. Wydawało mi się, że to wystar-czający czas aby zrobić odpowiednią diagnozę i wskazać potrzebne działania aby poprawić sy-tuację. Widziałem ten program jako wskazanie pewnych potrzebnych działań – konieczności uspokojenia ruchu w centrum, utworzenie stref zamieszkania które będą wyposażone nie tylko w odpowiedni znak, ale będą przebudowywane w taki sposób aby fizycznie uniemożliwiać szybką jazdę na osiedlach, gdzie wyznaczy się miejsce do parkowania dla samochodów i znajdzie się przy-jazne miejsce dla pieszych i rowerzystów. Jednak wielu radnych oczekiwało bardzo konkretnego programu, łącznie z tym aby wskazano w którym roku ma być przebudowane które skrzyżowanie. Moim zdaniem tak szczegółowymi rozwiązania-mi powinna zająć się już Miejska Rada BRD.

W Łodzi nigdy nie było żadnego programu, który poruszałby bezpieczeństwo na drogach. Realizo-waliśmy jako miasto wiele zadań: Straż Miejska szkoliła dzieci w  szkołach, znakowała rowery, zajmuje się bezpieczeństwem na ulicach. Były też realizowane różne zadania przez Wydział Edukacji UMŁ, dotyczące wychowania komuni-kacyjnego. Zarząd Dróg i Transportu wprowadza różnego rodzaju elementy infrastruktury, które mają poprawiać bezpieczeństwo drogowe. Ale te wszystkie działania nigdy nie były ze sobą sprzę-żone. Do tego stopnia, że dwa łódzkie miasteczka ruchu drogowego - jedno przy ul. Parkowej jest zarządzane przez Wydział Edukacji (jest to filia Centrum Zajęć Pozaszkolnych) a drugie przy ul. Małachowskiego jest zarządzane przez Wydział Sportu (MOSiR). Można tu mówić o pewnego ro-dzaju kuriozum, że dwa miasteczka ruchu dro-gowego pełniące tę samą funkcję, są zarządzane przez dwa różne podmioty.

Idea programu była taka, że przy różnego rodza-ju inwestycjach miejskich, nie patrzeć jedynie na to aby wylać nowy asfalt albo wymienić torowi-sko czy zamontować oświetlenie, tylko żeby każ-da inwestycja była realizowana także pod kątem poprawy bezpieczeństwa na drodze. To znaczy

aby nowoczesną infrastrukturę oraz nowoczesną myśl inżynierską dotyczącą budowy ulic, wyko-rzystywać poprzez tworzenia stref uspokojonego ruchu albo stref tempo-30 na osiedlach mieszka-niowych. Żeby nie tworzyć przejść dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej na wielopasmowych jezdniach, gdzie jest duże natężenie ruchu.

W Łodzi jest bardzo wiele wypadków i mam na-dzieję, że ten program będzie impulsem aby wie-le działań podejmowanych przez różne miejskie jednostki, były spięte w taką klamrę, żeby te in-stytucje jeszcze bardziej ze sobą współpracowały. A efekt ma być jeden - mniej wypadków i mniej ofiar. Do tego są potrzebne różne narzędzia. Takim narzędziem ma być Miejska Rada Bezpie-czeństwa Ruchu Drogowego - ciała konsultacyj-nego, spotykającego się dość często, które wska-zywałoby różnym instytucjom działania które trzeba podejmować. W Radzie znajdzie się miej-sce dla różnych służb oraz organizacji zajmują-cych się problematyką poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Także Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego.

WORD już teraz współpracuje z  miastem je-śli chodzi o  działania poprawie BRD. Służy do-radztwem - jak poprawnie przeprowadzać lek-cje z  wychowania komunikacyjnego, szkolimy uczniów i nauczycieli.

Mam nadzieję, że program poprawy BRD będzie pokazywać radnym na co trzeba zwrócić uwagę podczas uchwalania budżetu. Mam też nadzieję, że budżet tego programu będzie przeznaczany na konkretne inwestycje, a nie aby jak w przypad-ku modernizacji ul. Piotrkowskiej ktoś stwierdził, że cała ta kwota została wydana tylko na popra-wę bezpieczeństwa ruchu.

Można też powiedzieć, że pewne działania po-dejmowane w mieście, wyprzedziły ten program. On był już przygotowywany, a  urzędnicy którzy przy nim współpracowali, w  tym samym cza-sie zaczęli korzystać z tej nowej filozofii i powoli wdrażać nowe rozwiązania: wyniesione przejścia dla pieszych albo ronda.

Page 9: Program poprawy BRD #innadroga

BEZ

PIEC

ZNE

MIA

STO

IN

NA

DRO

GA

9

MIE

JSK

I PRO

GR

AM

PO

PRAW

Y B

EZPI

ECZE

ŃST

WA

RU

CHU

DRO

GO

WEG

O

Podstawą dla powołania przez Prezydenta Miasta Łodzi MR BRD była uchwała Rady Miejskiej w spra-wie przyjęcia „Programu Realizacji Miejskiego Programu Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Dro-gowego w Łodzi na lata 2015-2020” [1] (Program Realizacji MPP BRD oraz Miejski Program Poprawy BRD stanowią załączniki do tej uchwały).

Zgodnie z  treścią Programu Realizacji MPP BRD celem MR BRD jest przejęcie roli koordynatora działań. MR BRD będzie pełniła także funkcje kon-trolne. Zadaniem jej członków będzie m.in.:

● monitorowanie stanu poprawy BRD na te-renie miasta;

● analiza liczb i przyczyn zdarzeń drogowych w odniesieniu do podjętych działań;

● inicjowanie zmian w  przyjętych założe-niach [2].

W  celu monitorowania realizacji programu MR BRD ma możliwość powołania zespołu monitoru-jącego. Ocena realizacji programu będzie dokony-wana na podstawie:

● sprawozdań jednostek, które będą reali-zowały program;

● danych o zdarzeniach drogowych, pocho-dzących np. z  Polskiego Obserwatorium BRD [3].

Na podstawie powyższych danych opracowywane będą:

● okresowa ocena realizacji MPP BRD;● wnioski dotyczące dalszej jego realizacji

lub wprowadzenia korekt [4].Ponadto przedstawiciele Zarządu Dróg i Transpor-tu (lub jednostki pełniącej funkcje związane z orga-nizacją ruchu, powstałej po rozwiązaniu ZDiT) oraz Miejskiej Komendy Policji na spotkaniach MR BRD będą każdorazowo przedstawiać miejsca zdarzeń drogowych (kolizji albo wypadków), w których po-tencjalnie istniałaby możliwość wpływu na choć-by jeden z  czynników będących przyczyną tych zdarzeń. Takie informacje będą przechowywane w  stworzonych do tego celu bazach informacji o  wypadkach [5]. MPP BRD zakłada, że wybrane dane z tej bazy powinny być ogólnodostępne [6] (co ciekawe Program Realizacji MPP BRD już o tym nie wspomina).

GŁÓWNY KOORDYNATOR DZIAŁAŃ NA RZECZ BRDW MPP BRD przewidziano także (nieujętą w Pro-gramie Realizacji MPP BRD, za to przewidzianą w regulaminie pracy [7]) funkcję sekretarza MR BRD, który ma być odpowiedzialnym za dzia-łania rady. W  jego gestii znalazły się nie tylko kwestie organizacyjno-techniczne (jak inicjowa-

KOMPENDIUM

MIEJSKA RADA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO17 grudnia 2015 roku została utworzona w Łodzi Miejska Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (MR BRD). Rada ta to organ, którego rolą jest doradzanie w kwestiach rozwiązań poprawiających bezpieczeństwo ruchu drogowego (BRD) w Łodzi.

Głównym koordynatorem działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogo-wego jest Sekretarz Miejskiej Rady Bez-pieczeństwa Ruchu Drogowego.

Page 10: Program poprawy BRD #innadroga

10

nie działań na rzecz BRD, przygotowywanie po-rządku obrad i materiałów na posiedzenia rady czy wymiana doświadczeń pomiędzy wszystkimi partnerami wdrażającymi program), ale także spoczęła na nim odpowiedzialność za wspiera-nie merytoryczne i  techniczne tych partnerów czy zdobywanie środków na realizację zadań z zakresu BRD [8].

Funkcję sekretarza będzie pełnił przedstawi-ciel Oddziału Zarządzania Ruchem na Drogach w Biurze Inżyniera Miasta w Departamencie Go-spodarowania Majątkiem Urzędu Miasta Łodzi.

Oddział Zarządzania Ruchem na Drogach ul. Piotrkowska 175, 90-447 Łódź p.o. kierownika Janusz Maciaszek pokój: 302 tel.: +48 (42) 638-48-82

Miejski Program Poprawy BRD (jak również pro-gram jego realizacji) określają cel strategiczny oraz cele szczegółowe, których wypełnienie sta-nowi sens jego istnienia. Przyjętym celem stra-tegicznym jest zmniejszenie średniorocznej liczby ofiar śmiertelnych oraz liczby ofiar ciężko rannych w  wypadkach drogowych o  50% do 2020 r., co w  przełożeniu na liczby będzie oznaczało nie więcej niż 15 ofiar śmiertelnych i nie więcej niż 385 osób ciężko rannych w  wypadkach drogo-wych w 2020 r. [9] (za punkt bazowy dla tych wy-liczeń przyjęto dane z roku 2013 [10]). Zadaniem MR BRD w tym zakresie będzie opracowywanie

harmonogramów realizacji celu strategicznego i  celów szczegółowych programu, jak również planu finansowego (czyli budżetu na realizację programu) z perspektywą do 2020 r.

Bezpośrednią podstawą dla działania MR BRD jest wydane przez Prezydenta Miasta Łodzi zarzą-dzenie w sprawie powołania MR BRD z 17 grud-nia 2015 r. [11]

Wstępna struktura osobowa rady określona zo-stała w treści Programu Realizacji MPP BRD. Usta-lono, że rolę przewodniczącego MR BRD pełnić będzie wiceprezydent nadzorujący sprawy BRD, zaś w  skład rady wejdą przedstawiciele Rady Miejskiej w  Łodzi, Policji, Wojewódzkiego Ośrod-ka Ruchu Drogowego, Komendant Straży Miej-skiej, kierownictwo Komendy Straży Pożarnej, jak również przedstawiciele struktur Urzędu Miasta, MPK, Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowe-go, organizacji pozarządowych i  łódzkich uczelni [12]. Struktura ta znalazła swoje odzwierciedlenie w powołanym składzie rady [13].

Autorzy MPP BRD w opracowanym dokumencie wymieniają szanse i zagrożenia dla poprawnego wdrożenia programu.

Szanse rozwoju i  lepszego funkcjonowania sytemu BRD zależą od wypracowanej pozycji, posiadanych zasobów, umiejętności i kompe-tencji:● Krajowy Program BRD oraz Wojewódzki

Program BRD i ich realizacja, ● presja polityki transportowej Unii Euro-

pejskiej, w której problemy brd mają sil-ną pozycję,

● zwiększający się poziom wiedzy o zagro-żeniach na drodze w społeczeństwie.

Zagrożenia rozwoju i  lepszego funkcjonowa-nia sytemu BRD zależą od wielu czynników ze-wnętrznych (ogólnopolskich):● braki w  programie nauczania edukacji

motoryzacyjnej w szkołach, ● ciągle niedoskonały system szkolenia

i  egzaminowania kandydatów na kie-rowców,

● brak systemu wsparcia finansowego ze środków budżetowych,

● brak materiałów pomocniczych do pla-

nowania, projektowania i  eksploatacji dróg i ulic z punktu widzenia BRD,

● słaba rola prasy, radia i telewizji, ● ignorancja i  niekompetencje niektórych

polityków (posłów i decydentów). Wstępna analiza czynników wewnętrznych i  zewnętrznych wskazuje, że system BRD w mieście Łodzi posiada kilka atutów, ale rów-nież wiele słabości. Rysuje się także coraz wię-cej szans rozwoju i  funkcjonowania systemu BRD, ale dość liczne zagrożenia wynikające z  ze słabości krajowego systemu BRD stano-wią poważną barierę rozwojową. Biorąc to pod uwagę w  dalszych działaniach powinno się przyjąć zasady działania według tzw. stra-tegii konkurencyjnej. Logika działania według tej strategii polega na: ● wykorzystaniu i umocnieniu atutów, ● wyeliminowaniu lub zneutralizowaniu

słabości organizacyjnych systemu, ● wykorzystaniu szans otoczenia, ● unikaniu lub ograniczaniu wpływu za-

grożeń.

Żadna kwestia związana z  bezpieczeń-stwem ruchu drogowego w  Łodzi nie powinna być rozpatrywana bez udziału Miejskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.

Page 11: Program poprawy BRD #innadroga

BEZ

PIEC

ZNE

MIA

STO

IN

NA

DRO

GA

11

MIE

JSK

I PRO

GR

AM

PO

PRAW

Y B

EZPI

ECZE

ŃST

WA

RU

CHU

DRO

GO

WEG

O

AUTOR

JAROSŁAW GÓRALCZYK

Członek Zarządu i Rady Programowej Fundacji Normalne Miasto – Fenomen. Administra-

tywista. Pracował w zespołach roboczych przygotowujących łódzki regulamin konsultacji

społecznych oraz wytyczne do pierwszego, łódzkiego budżetu obywatelskiego.

Interesuje się partycypacją społeczną, planowaniem przestrzeni, system transportowym

miast, religioznawstwem i prawem.

O BEZPIECZEŃSTWIE NA DROGACH TYLKO Z MR BRDZadania rady zostały określone w §2 ust. 2 zarzą-dzenia. Dotyczą one szerokiego spektrum spraw związanych ze zwiększeniem BRD – od inicjowa-nia i opiniowania kierunków i przedsięwzięć, przez opracowywanie planów realizacji i  programów operacyjnych dla Programu Realizacji MPP BRD, opiniowanie projektów aktów prawnych związa-nych z BRD, inicjowanie działalności edukacyjno--informacyjnej w tym zakresie, aż po zatwierdza-nie planów wydatków związanych z  działaniami podejmowanymi przez MR BRD. W zasadzie żadna ze spraw związanych z BRD w Łodzi nie powinna być realizowana bez udziału rady. Obsługę organi-zacyjno-techniczną MR BRD zapewnia Biuro Inży-niera Miasta w  Departamencie Gospodarowania Majątkiem Urzędu Miasta Łodzi [14].

Biuro Inżyniera Miasta ul. Piotrkowska 113, 90-430 Łódź tel.: +48 (42) 272-64-50 e-mail: [email protected]

Tryb działania rady został określony w regulami-nie pracy, stanowiącym załącznik do zarządzenia.

Posiedzenia MR BRD będzie zwoływał przewod-niczący raz na kwartał lub częściej, w  zależności od potrzeb [15]. Co do zasady będą one jawne, jednak przewodniczący – zgodnie z przyjętym re-gulaminem pracy – będzie mógł podjąć decyzję

o poufności obrad [16]. Decyzje MR BRD w formie uchwał będą podejmowane w głosowaniu jawnym zwykłą większością głosów (w  przypadku równej liczby głosów decydujący będzie głos przewodni-czącego) [17].

W radzie, na zaproszenie przewodniczącego, będą mogli brać udział niezależni eksperci z głosem do-radczym. Przewodniczący może ponadto powoły-wać (w ramach MR BRD) zespoły problemowe do opracowania wyznaczonych zadań. Przy powoła-niu takiego zespołu zostanie określony jego skład oraz tryb działania [18].

Podstawą dla działań MR BRD będą plany działań. Do ich przygotowania (do 30 września danego roku na rok następny) został zobowiązany sekre-tarz. W czwartym kwartale każdego roku MR BRD będzie zatwierdzała plan działania na rok następ-ny (zapewniono jednak możliwość zmiany przyję-tego planu w trakcie roku) [19].

W styczniu każdego roku MR BRD będzie zatwier-dzała sprawozdania z  realizacji MPP BRD [20]. Roczne sprawozdanie z  realizacji MPP BRD Pre-zydent Miasta Łodzi będzie przedkładał radnym Rady Miejskiej do końca I kwartału każdego roku [21].

PRZYPISY[1] Uchwała nr XVI/365/15 Rady Miejskiej w  Łodzi z  dnia 16 września 2015 r. w  sprawie przyjęcia „Programu realizacji Miejskiego Programu Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Dro-gowego w  Łodzi na lata 2015-2020” – dalej: Program Reali-zacji MPP BRD. Dostępny online: http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=83&id=38219(dostęp:7.01.2015).

[2] Program Realizacji Miejskiego Programu Poprawy Bezpie-czeństwa Ruchu Drogowego w Łodzi na lata 2015-2020, s. 3.

[3] Program Realizacji MPP BRD, s. 35.

[4] Program Realizacji MPP BRD, s. 35.

[5] Program Realizacji MPP BRD, s. 35.

[6] MPP BRD, s. 66.

[7] §3 Regulaminu pracy MR BRD, stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 2508/VII/15 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 17 grudnia 2015 r. w  sprawie powołania Miejskiej Rady Bezpie-czeństwa Ruchu Drogowego. Dostępny online: http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=83&id=38912(dostęp:7.01.2015).

[8] MPP BRD, s. 64.

[9] MPP BRD, s. 50 oraz Program Realizacji MPP BRD, s. 14.

[10] MPP BRD, s. 50.

[11] Zarządzenie Nr 2508/VII/15 Prezydenta Miasta Łodzi z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie powołania Miejskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.

[12] Program realizacji MPP BRD, s. 16-17.

[13] §1 ust. 2 i 3 zarządzenia.

[14] §3 ust. 2 zarządzenia.

[15] §4 ust. 1 zarządzenia.

[16] §4 ust. 2 zarządzenia.

[17] §4 ust. 3 zarządzenia.

[18] §6 zarządzenia.

[19] §7 ust. 1 i 2 zarządzenia.

[20] §7 ust. 3 zarządzenia.

[21] §2 uchwały w sprawie przyjęcia MPP BRD.

Page 12: Program poprawy BRD #innadroga

12

Jak zaangażować mieszkańców, aby chcieli zadecydować o swoim najbliższym otocze-niu? Nie jest to łatwe, ale metodą małych kroków, przygotowując się dokładnie do tego - można porozmawiać z mieszkańca-mi w sposób dla nich zrozumiały.

W  ramach projektu Bezpieczne Miasto - Inna Droga przeprowadziliśmy warsz-taty na trzech wybranych wspólnie z  Za-rządem Dróg i  Transportu obszarach. W  kolejnej publikacji przedstawimy jak przebiegał cały proces, od momentu wy-boru obszaru, nawiązania współpracy

z Urzędem Miasta, zidentyfi kowania osób zainteresowanych, przygotowania scena-riuszy spotkań... i  wielu innych działań... na ostatecznym wdrożeniu zapropono-wanych zmian.

Wyjaśnimy dlaczego pracowaliśmy taką a  nie inną metodą, jakie zmiany były za-proponowane na osiedlu Karolew, a jakie „zastaliśmy” interesując się tym terenem. Na zakończenie - ściąga jak tego typu za-jęcia, angażujące mieszkańców, przepro-wadzić samodzielnie. Jak zaplanować, zrealizować i wyciągnąć wnioski.

W NASTĘPNEJ CZĘŚCI...

Katarzyna MikołajczykFundacja Normalne Miasto-Fenomen

AUTORZY Hubert Barański, Jarosław GóralczykREDAKCJA JĘZYKOWA Iwona SójkowskaFOTOGRAFIA NA OKŁADCE chensiyuan GFDLSKŁAD Patryk GrądysUTWÓR OPUBLIKOWANY na licencji niewyłącznej Creative Commons – Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0

http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0