Problem nadużyć i korupcji w firmach w wybranych regionach Polski

Problem nadużyć i korupcji w firmach w wybranych regionach Polski Dział Zarządzania Ryzykiem Nadużyć EY

21 Kwietnia 2015

2

Agenda

Dział Zarządzania Ryzykiem Nadużyć EY @ 2015

Obecność kwestii etycznych na forum firmy

Podejmowane działania zapobiegawcze

Możliwe konsekwencje zgłoszenia podejrzenia nadużycia lub korupcji

Percepcja nadużyć i korupcji w regionach

Potwierdzenie problemu w rzeczywistości

Branże i obszary obarczone ryzykiem

Reakcja pracowników w sytuacji podejrzenia nadużycia lub korupcji w firmie

1

2

3

4

5

6

7

3

Podejście do badania i profil uczestników Metodologia badania


W lutym 2015 roku o kwestie związane

z nadużyciami i korupcją w firmach,

zapytaliśmy 300 respondentów –

osoby aktywne zawodowo, zatrudnione

w firmach prywatnych lub spółkach

z udziałem Skarbu Państwa,

reprezentujących trzy regiony:

Śląsk, Małopolskę i Mazowsze

300 ankiet

33% 33% 33%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

4

Śląsk

Małopolska

Mazowsze

Ogółem

17%

15%

21%

18%

48%

38%

38%

41%

Zdecydowanie lub raczej się nie zgadzam

Zdecydowanie lub raczej się zgadzam

Percepcja nadużyć i korupcji w regionach


Nadużycia gospodarcze i praktyki korupcyjne są rozpowszechnione w biznesie w danym regionie

Pytanie: Proszę zaznaczyć, na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z poniższym stwierdzeniem odnośnie regionu, w którym Pan(i) mieszka : Nadużycia gospodarcze i praktyki korupcyjne są rozpowszechnione w biznesie w moim regionie. Próba: Ogółem = 300, Śląsk = 100, Małopolska = 100, Mazowsze = 100 Odpowiedzi neutralne zostały pominięte w celu lepszego porównania otrzymanych odpowiedzi.

5

Śląsk

Małopolska

Mazowsze

Ogółem

Potwierdzenie problemu w rzeczywistości


22%

13%

14%

16%

Odnotowane istotne nadużycia w firmach w ciągu ostatnich dwóch lat

Dotyczy

40% 38% 32% 28%

12%

Czego dotyczyły te przypadki?

Pytanie: Czy słyszał(a) Pan(i), aby w Pana(i) firmie w ciągu ostatnich dwóch lat doszło do sytuacji istotnych nadużyć lub przypadków korupcji? Próba: Ogółem = 300, Śląsk = 100, Małopolska = 100, Mazowsze = 100 Dodatkowe pytanie: „Czego dotyczyły te przypadki?” zostało zadane 50 respondentom, którzy twierdząco odpowiedzieli na poprzednie pytanie.

6

Branże i obszary obarczone ryzykiem nadużyć


35%

29%

17% 17% 23%

41%

31%

19% 17%

13%

31%

38%

12% 16% 12%

Działzakupów

Działsprzedaży

Kadryi płace

Magazyny,transport

i logistyka

Księgowość

68%

39%

42%

21%

12%

18%

19%

17%

8%

9%

64%

36%

32%

22%

6%

17%

11%

12%

13%

12%

71%

39%

37%

19%

42%

18%

20%

9%

14%

14%

Administracja publiczna

Ochrona zdrowia

Budownictwo i inżynieria

Nieruchomości

Górnictwo

Handel

Paliwa / branża chemiczna

Banki / branża finansowa

Przemysł

Transport i logistykaMałopolska Mazowsze Śląsk

Branże, w których najczęściej dochodzi do przypadków nadużyć i korupcji

Pytanie 1: W jakich branżach w Pana(i) regionie zamieszkania dochodzi najczęściej do przypadków nadużyć i korupcji. Proszę zaznaczyć maksymalnie do 5 odpowiedzi? Pytanie 2: Które działy w Pana(i) firmie uważa Pan(i) za narażone na nadużycia / korupcję? Nie chodzi nam o konkretne przypadki nadużyć i korupcji o których mógł(a) Pan(i) słyszeć, tylko o Pana(i) opinię o potencjalnym niebezpieczeństwie nadużyć i korupcji w Pana(i) firmie. Proszę zaznaczyć nie więcej niż 3 odpowiedzi. Próba: Ogółem = 300, Śląsk = 100, Małopolska = 100, Mazowsze = 100

Działy obarczone największym ryzykiem

7

Górnictwo - szczególnie narażoną branżą na Śląsku


41%

31%

19% 17% 13%

36% 33%

16% 17% 16%

Działzakupów

Działsprzedaży

Kadryi płace

Magazyny,transport

i logistyka

Księgowość

71%

42%

39%

37%

20%

19%

18%

14%

14%

11%

9%

68%

20%

38%

37%

17%

21%

18%

12%

12%

11%

13%


Górnictwo

Ochrona zdrowia


Paliwa / chemia

Nieruchomości

Handel

Przemysł

Transport i logistyka

Edukacja i szkolnictwo

Banki / branża finansowa ŚląskOgółem

Branże na Śląsku, w których najczęściej dochodzi do przypadków nadużyć i korupcji

Pytanie 1: W jakich branżach w Pana(i) regionie zamieszkania dochodzi najczęściej do przypadków nadużyć i korupcji? Proszę zaznaczyć maksymalnie do 5 odpowiedzi. Pytanie 2: Które działy w Pana(i) firmie uważa Pan(i) za narażone na nadużycia / korupcję? Nie chodzi nam o konkretne przypadki nadużyć i korupcji o których mógł(a) Pan(i) słyszeć, tylko o Pana(i) opinię o potencjalnym niebezpieczeństwie nadużyć i korupcji w Pana(i) firmie. Proszę zaznaczyć nie więcej niż 3 odpowiedzi. Próba: Ogółem = 300, Śląsk = 100, Małopolska = 100, Mazowsze = 100


8

W Małopolsce uwagę zwraca branża budowlana


35%

29%

23%

17% 17%

36% 33%

16% 17% 16%

Działzakupów

Działsprzedaży

Księgowość Magazyny,transport

i logistyka

Kadryi płace

68%

42%

39%

21%

19%

18%

17%

12%

10%

9%

8%

68%

37%

38%

21%

17%

18%

13%

20%

11%

12%

12%



Ochrona zdrowia

Nieruchomości

Paliwa / chemia

Handel


Górnictwo



Przemysł MałopolskaOgółem

Branże w Małopolsce, w których najczęściej dochodzi do przypadków nadużyć i korupcji

Pytanie 1: W jakich branżach w Pana(i) regionie zamieszkania dochodzi najczęściej do przypadków nadużyć i korupcji. Proszę zaznaczyć maksymalnie do 5 odpowiedzi? Pytanie 2: Które działy w Pana(i) firmie uważa Pan(i) za narażone na nadużycia / korupcję? Nie chodzi nam o konkretne przypadki nadużyć i korupcji o których mógł(a) Pan(i) słyszeć, tylko o Pana(i) opinię o potencjalnym niebezpieczeństwie nadużyć i korupcji w Pana(i) firmie. Proszę zaznaczyć nie więcej niż 3 odpowiedzi. Próba: Ogółem = 300, Śląsk = 100, Małopolska = 100, Mazowsze = 100


9

Sprzedaż – etyczną bolączką Mazowsza


38%

31%

16% 12% 12%

33% 36%

17% 16% 16%

Działsprzedaży

Działzakupów

Magazyny,transport

i logistyka

Księgowość Kadryi płace

64%

36%

32%

22%

17%

13%

13%

12%

12%

11%

6%

68%

38%

37%

21%

18%

11%

12%

13%

12%

17%

20%


Ochrona zdrowia


Nieruchomości

Handel


Przemysł



Paliwa / chemia

Górnictwo MazowszeOgółem

Branże na Mazowszu, w których najczęściej dochodzi do przypadków nadużyć i korupcji

Pytanie 1: W jakich branżach w Pana(i) regionie zamieszkania dochodzi najczęściej do przypadków nadużyć i korupcji? Proszę zaznaczyć maksymalnie do 5 odpowiedzi. Pytanie 2: Które działy w Pana(i) firmie uważa Pan(i) za narażone na nadużycia / korupcję? Nie chodzi nam o konkretne przypadki nadużyć i korupcji o których mógł(a) Pan(i) słyszeć, tylko o Pana(i) opinię o potencjalnym niebezpieczeństwie nadużyć i korupcji w Pana(i) firmie. Proszę zaznaczyć nie więcej niż 3 odpowiedzi. Próba: Ogółem = 300, Śląsk = 100, Małopolska = 100, Mazowsze = 100


10

Śląsk

Małopolska

Mazowsze

Ogółem

Tylko połowa firm promuje etyczne postawy


52%

42%

45%

46%

Dotyczy

Sposoby komunikowania tych kwestii w organizacji

Pytanie: Czy kwestie związane z etycznym postępowaniem oraz przeciwdziałaniem nadużyciom i korupcji są obecne na forum Pana(i) firmy, czy pracownicy są o tym informowani, szkoleni w tym względzie? Próba: Ogółem = 300, Śląsk = 100, Małopolska = 100, Mazowsze = 100 Dodatkowe pytanie: W jaki sposób pracownicy firmy są informowani o takich kwestiach? (Próba: Ogółem = 139, Śląsk = 52, Małopolska = 42, Mazowsze = 45)

92%

50%

27%

15%

67%

36%

50%

14%

76%

53%

38%

11%

79%

47%

37%

14%

Szkoleniawewnętrzne

Otrzymująregularną

komunikację /przypomnienia

obowiązującychzasad

Przełożeniangażują się

w promowaniepostaw etycznych

Szkoleniazewnętrzne

Śląsk Małopolska Mazowsze Ogółem

Kwestie etycznego postępowania i przeciwdziałania nadużyciom są obecne na forum firmy

11

Kodeks etyki

Audyt / kontrola

Procedury kontrolne

Szkolenia

Karanie sprawców

Kanały anonimowego

zgłaszania nadużyć

Nie wdrożono żadnego z powyższych rozwiązań

Ograniczone działania zapobiegawcze

24%

11%

12%

14%

22%

28%

39%

Działania firm podejmowane w celu przeciwdziałania przypadkom nadużyć i korupcji

Pytanie: W jaki sposób Pani / Pana firma przeciwdziała przypadkom nadużyć i korupcji?

Próba: Ogółem = 300, Małopolska = 100, Śląsk = 100, Mazowsze = 100

Dotyczy


39% 40%

27%

16% 13%

17%

27% 22%

19%

10% 13%

3%

51%

23% 20%

16% 10%

14%

Kodeks etyki Audyt /kontrola

Procedurykontrolne

Szkolenia Karaniesprawców

Kanałyanonimowego

zgłaszanianadużyć

Śląsk Małopolska Mazowsze

Zróżnicowanie postępowania

12

Śląsk

Małopolska

Mazowsze

Ogółem

Niewykorzystany potencjał sygnalistów


22%

23%

27%

24%

6%

7%

4%

6%

33%

42%

38%

38%

37%

23%

26%

29%

4%

2%

2%

Zgłoszenie przełożonemu

Zgłoszenie poprzez anonimowe kanały

Zgłoszenie w inny sposób

Reakcja pracowników w sytuacji podejrzenia nadużycia lub korupcji w firmie

Brak wiedzy, co należy zrobić

Brak zgłoszenia

Pytanie: Proszę teraz pomyśleć o teoretycznej sytuacji, kiedy dowiaduje się Pan(i) o przypadku nadużyć lub korupcji w Pana(i) firmie. W jaki sposób by Pan(i) zareagował? Próba: Ogółem = 300, Małopolska = 100, Śląsk = 100, Mazowsze = 100

13

Śląsk

Małopolska

Mazowsze

Ogółem

22%

19%

12%

18%

9%

11%

10%

10%

33%

26%

42%

34%

6%

4%

7%

6%

Brak reakcji Nagroda

Przewidywane negatywne konsekwencje zgłoszenia


Percepcja sygnalistów co do konsekwencji zgłoszenia przez nich podejrzenia nadużycia lub korupcji

Nieprzyjemności Zwolnienie z pracy

Średnio 39% respondentów

nie ma wiedzy o możliwych konsekwencjach zgłoszenia

Nie wiem, jakie mogą być konsekwencje

zgłoszenia podejrzenia nadużycia

Małopolska:

46%

Mazowsze:

32% Śląsk:

39%

Pytanie: Czego mogą się spodziewać w Pana(i) firmie pracownicy, którzy poinformują o przypadkach nadużyć lub korupcji?

Próba:: Ogółem = 300, Małopolska = 100, Śląsk = 100, Mazowsze = 100

14

Główne tezy z badania


Problem w ocenie respondentów jest palący – średnio 2 na 5 respondentów (na Śląsku blisko połowa) uważa, że praktyki korupcyjne i nadużycia są rozpowszechnione w biznesie.

Na Śląsku co piąta firma doświadczyła istotnych nadużyć w ciągu ostatnich 2 lat. Branżą szczególnie narażoną na nadużycia jest górnictwo.

W Małopolsce, respondenci rzadziej dostrzegają znamiona korupcji i nadużyć - 13% wie o istotnych nieprawidłowościach w swoich firmach. Uwagę zwraca wysokie zagrożenie nadużyciami w branży budowlanej.

Firmy na Śląsku podejmują wprawdzie działania z zakresu przeciwdziałania nadużyciom, ale jedynie 1/4 menedżerów promuje kulturę etyczną.

Zaledwie 2/5 firm z Małopolski komunikuje problem w organizacji i stara się mu przeciwdziałać. Uwagę zwracają niewystarczająco rozwinięte narzędzia prewencyjne – ogólnie 1/4 firm nie wdrożyła żadnych rozwiązań.

Niezależnie od regionu, potencjał sygnalistów jest niewykorzystany – zaledwie 11% firm wdrożyło kanały informowania o nadużyciach (w Małopolsce – 3%), zaś co czwarty pracownik nie wie co zrobić w przypadku zaobserwowania nadużycia. Co gorsza ponad 1/3 badanych przewiduje negatywne konsekwencje zgłoszenia.

1 5

28% Łapownictwo 32% Manipulacje danymi finansowymi 38%

Sprzeniewierzenie majątku

Nadużycia pracownicze 40%

40%

Mariusz Witalis Partner, EY Email: [email protected] Tel.: +48 22 557 7950 Tel. kom.: +48 508 018 345

Blog Audytorów Śledczych www.blog.ey.pl/audytsledczy

Jarosław Grzegorz Manager, EY Email: [email protected] Tel.: +48 22 557 6252 Tel. kom.: +48 508 018 455

Problem nadużyć i korupcji w firmach w wybranych regionach Polski

Business

Transcript of Problem nadużyć i korupcji w firmach w wybranych regionach Polski