Prezentacja "Wpływ mediów masowych na odbiorców"

13
2014-04-23 1 Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wpływ mediów masowych na odbiorców Anna Adamus-Matuszyńska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 7 kwietnia 2014 r. Tematyka wykładu Media masowe – jak z nich korzystać? Czy media masowe mogą stanowić zagrożenie dla dziecka? Pozytywny i negatywny wpływ mediów masowych na rozwój osobowy dziecka. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Transcript of Prezentacja "Wpływ mediów masowych na odbiorców"

2014-04-23

1

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Wpływ mediów masowych na odbiorców

Anna Adamus-Matuszyńska

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

7 kwietnia 2014 r.

Tematyka wykładu

Media masowe – jak z nich korzystać?

Czy media masowe mogą stanowić zagrożenie dla

dziecka?

Pozytywny i negatywny wpływ mediów masowych na

rozwój osobowy dziecka.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

2

Dlaczego się komunikujemy?

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Komunikowanie się jest podstawowym czynnikiem

decydującym o funkcjonowaniu i rozwoju człowieka

jako istoty społecznej.

Komunikowanie się jest podstawowym środkiem

przekazywania doświadczenia zbiorowego.

Wielkość kory mózgowej jest zależna od liczby

nawiązanych relacji społecznych.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Komunikowanie masowe

Podstawowymi cechami komunikowania masowego są:

Masowy odbiorca

Standaryzacja przekazu, jego uproszczenie

Instytucjonlizacja przekazu, treści, kanału

Brak bariery czasu i przestrzeni

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

3

Media – czym są dzisiaj?

Dziś powinniśmy mówić masowe media, lub globalne

media.

Media odgrywają kluczową rolę, gdyż:

Przyczyniły się do powstania państw narodowych

Koncepcji tożsamości narodowej

Rozwoju demokracji i obywatelstwa

Wolności człowieka

Rozwoju kultury

Sfery publicznej

Są źródłem informacji i rozrywki

Upowszechniania się języków i kultur

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Rodzaje interakcji, czyli jak się

komunikujemy

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Komunikowanie bezpośrednie - to interakcja bezpośrednia – wymaga współobecności, uczestnicy są obecni w miejscu interakcji i dzielą czasowy i przestrzenny system odniesienia.

Komunikowanie pośrednie - to wszelka forma

wykorzystująca pośrednie formy przekazu: np. kable

telefoniczne i elektryczne, fale elektromagnetyczne,

papier (list), itp.

Quasi interakcja - to stosunki społeczne wytworzone

przez środki komunikowania masowego (książki,

prasę, telewizję, radio, Internet itp.).

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

4

Cechy interakcji Cechy Interakcja

bezpośrednia

Interakcja

pośrednia

Quasi-interakcja

pośrednia

Usytuowanie w

czasie i

przestrzeni

Ten sam czas i

przestrzeń

Przedłużone czas

i przestrzeń

Przedłużone czas

i przestrzeń

Sygnały

symboliczne

Powtarzalność

sygnałów

Zawężenie

symboli

Zawężenie

symboli

Ukierunkowane

działanie

Ukierunkowanie

na konkretnego

odbiorcę

Ukierunkowanie

na konkretnego

odbiorcę

Ukierunkowanie

na niezidentyfiko-

waną grupę

Dialog/

monolog

Dialog Dialog Monolog

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Cechy interakcji - pośrednie quasi-

interakcje

Przekazy dostępne są dla nieokreślonego grona odbiorców rozrzuconych w przestrzeni i czasie – stąd różnorodność społecznych atrybutów odbioru.

Odbiór jest zróżnicowany, więc przyswajanie przekazów to trwały i społecznie zróżnicowany proces, zależny od treści odebranego przekazu, dyskursywnej rozbudowy oraz społecznych atrybutów jednostek, które przekazy odbierają.

Wspólne formy reakcji: podobne reakcje wynikające z dzielenia się informacjami podczas bezpośrednich interakcji (indukowanie,) oraz świadomy dobór środków symbolicznych tzw. „Zamierzone mechanizmy koordynacji reakcji odbiorców” (np. Sitcomy).

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

5

Stymulowanie działań ludzi przez

medialne obrazy

Media inicjują i podtrzymują działania zbiorowe.

Np. Pokazywanie wojen, protestów, walk. (Wojna w Wietnamie

po raz pierwszy ujawniła siłę oddziaływania mediów

masowych).

Pomimo więc, że przepływ informacji jest jednokierunkowy, to

odbiór pewnych informacji jest bardzo złożony, co powoduje

brak przewidywalności reakcji odbiorców.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Konsekwencje rozwoju mediów

Nowe granice między życiem prywatnym a

publicznym.

Upublicznienie prywatności. To znaczy rozmowy w telewizji

to prywatne rozmowy zaproszonych gości, którzy w imieniu

widzów debatują. Prywatne przyswajanie rozmowy

prowadzonej w imieniu widzów. (J. Habermas)

Upublicznienie prywatności – „parcie na media”, pokazać się

w mediach. (wizerunek medialny)

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

6

Konsekwencje rozwoju mediów

Doświadczanie własnego „ja” w mediach:

kształtujemy siebie poprzez media (wpływ wartości,

ideologii);

uzależnienie od systemu mediów; uzależnienie od materiału

medialnego, który nie możemy kontrolować;

przeładowanie symbolami, treściami w mediach, konieczność

dokonywania selekcji;

nasze „ja” jest wchłonięte w quasi interakcję. (np.

Uczestnictwo w różnych konkursach)

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Funkcje mediów

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Są jednym z najpotężniejszych środków rozwoju naszej cywilizacji, bez

mediów trudno jest dziś normalnie funkcjonować.

Pełnią istotne funkcje społeczne: informacyjną, władzy tzw. „czwarta

władza”, komunikowania.

Są źródłem ogromnych pożytków społecznych (szybkość ważnych

informacji, zdobywania wiedzy), ale też i wielu zagrożeń (panika,

upowszechnianie negatywnych zachowań).

Ich wpływ ciągle rośnie i jednocześnie jest trudny do określenia.

Spodziewamy się kulminacji ich znaczenia w społeczeństwie informacyjnym

.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

7

Model aktu perswazyjnego

Harolda Lasswella (1948)

NADAWCA

Kto mówi?

KANAŁ

Przez jakie

medium?

KOMUNIKAT

Co mówi?

ODBIORCA

Do kogo mówi?

EFEKT

Z jakim

skutkiem?

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Na co mają wpływ media?

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Są źródłem informacji, czyli w nich poszukujemy wiedzy.

Są źródłem naszej tożsamości – w mediach odnajdujemy

źródła naszego indywidualnego systemu wartości.

Są źródłem naszych społecznych interakcji – media umożliwiają

społeczne kontakty.

Są źródłem rozrywki – w nich poszukujemy ucieczki od

rzeczywistości, emocjonalnego rozładowania czy pewnych

ekscytacji.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

8

Współczesny model działania mediów

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Dzisiaj odbiorcy mediów używają ich w sposób celowy, dążąc do osiągnięcia

korzyści wedle własnych oczekiwań .

Media masowe nie są jedynym źródłem zaspokajania potrzeb i muszą z

innymi źródłami (np. interakcjami bezpośrednimi) konkurować.

Ludzie w większości są świadomi własnych zainteresowań i korzystają z

mediów „po swojemu”, tzn. przypisują przekazom własne znaczenia i

emocje.

Odbiorcy dzisiaj nie są pasywnym, bezwolnym obiektem oddziaływania

mediów.

Współcześnie wpływ mediów na odbiorców zależy przede wszystkim od

ich nastawienia do mediów. Media stają instrumentem w rękach aktywnych

odbiorców.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Ale

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Odbiór produktu medialnego wymaga od odbiorcy

poświęcenia pewnej uwagi oraz działań interpretacyjnych.

Różne media wymagają od odbiorców różnego stopnia

aktywności

Jednostka nie jest w stanie całkowicie zapanować na aktami

odbioru, aby mogła wyeliminować treści niepożądane.

Media, poprzez formę przekazywania treści mają moc

przyciągania odbiorców.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

9

Rola nowych mediów

W społeczeństwie przemysłowym minimum

umiejętności intelektualnych było czytanie i pisanie.

W społeczeństwie medialnym jest nim korzystanie z

komputera i sieci, wykorzystanie telefonu

komórkowego, fotografowanie i filmowanie cyfrowe,

itp.

Żyjemy w takim społeczeństwie, i albo się

podporządkujemy, albo zostaniemy z niego

wykluczeni.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Efekt Facebooka

Masowe rozpowszechnianie informacji było wcześniej

domeną tradycyjnych mediów, a szczególnie radia i

telewizji.

Efekt Facebooka polega na tym, że inicjatorami transmisji

informacji są zwykli ludzie. Nie trzeba mieć żadnej

szczególnej wiedzy ani umiejętności, żeby zapoczątkować

ten proces.

Każdy z nas, każde dziecko, może przyczynić się do

upowszechniania informacji.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

10

Pozytywna wizja

Dzieci i nastolatki, które spędzają dużo czasu w internecie,

będą myśleć i działać inaczej niż ci, którzy pamiętaj świat bez

interentu.

Dzisiejsze dzieci wyrosną na multitaskerów, będą w stanie

robić dużo rzeczy na raz, łatwo odnajdywać odpowiedzi na

trudne pytania, uczyć się więcej i bez trudu korzystać z

„grupowej inteligencji” za pośrednictwem internetu.

To jest pozytywna wizja, podzielana przez 55% ekspertów i

naukowców z dziedzin internetu, mediów i nowych technologii,

których przepytał ośrodek Pew Center we współpracy z Elon

University w 2012 roku.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Negatywna wizja

Negatywna wersja przyszłości, którą prognozuje 42% ekspertów, przedstawia pokolenie ludzi, którzy nie potrafią się skoncentrować, nie umieją cierpliwie czekać i oczekują natychmiastowych rezultatów, w związku z czym nie mają motywacji do podejmowania działań długofalowych.

Nowa generacja straci umiejętność krytycznego myślenia i głębokiej analizy, bo przyzwyczai się do dostawania na talerzu gotowych, prostych odpowiedzi.

Młodzi nie będą dobrzy w komunikacji twarzą w twarz, ponieważ za bardzo będą polegali na Internecie i urządzeniach mobilnych.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

11

Funkcje mediów w wychowaniu dziecka

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Funkcja wychowawcza – media budują system

wartości i norm (budują jego wewnętrzny system

wartości).

Funkcja edukacyjna – dostarczają wiedzy (determinują

jego sposób poznawania świata).

Funkcja budowania tożsamości dziecka – kształtują

jego osobowość (tworzą jego osobowe JA).

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Co z tego wynika?

Wnioski pozytywne.

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Media są źródłem informacji najnowszych, najświeższych.

Media uzupełniają wcześniej nabytą wiedzę.

Pozwalają wypełnić w pewnym stopniu lukę informacyjną i edukacyjną.

Efekt perswazyjny wpływa na skuteczność reklamy społecznej, która

kształtuje pozytywne postawy, zachowania i nawyki.

Media zmieniły perspektywę czasu i przestrzeni, dzięki czemu możemy

poznać innych ludzi.

Wzrost poczucia wspólnoty (lokalnej, globalnej).

Media prowokują rozmowy, zachęcają swoimi tematami do komunikowania

się bezpośredniego.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

12

Co z tego wynika?

Wnioski negatywne.

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Informacje zdobyte poprzez media są ulotne.

Widzimy świat, jaki jest obecny w mediach, a nie taki jaki jest on naprawdę.

Rutynizacja działań, robimy to, do czego zachęcają nas media.

Nowe media naruszają naszą intymność, życie prywatne.

Dziś wzrasta intensywność kontaktów z mediami.

Media kształtują określoną rzeczywistość społeczną.

Media ograniczają naszą umiejętność nawiązywania kontaktów z innymi

ludźmi.

Media nie dają nam szansy w ćwiczeniu wysiłku twórczego.

Często media zwalniają nas z obowiązku własnej aktywności fizycznej,

emocjonalnej i poznawczej.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Medialny obraz świata jest:

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Fragmentaryczny,

Zmienny

Wykreowany, sztuczny

Uproszczony

Postrzegany indywidualnie

Interaktywny

Globalny

Demokratyczny i otwarty.

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

2014-04-23

13

www.uniwersytet-dzieciecy.pl

Współczesne media przypominają czasem

narkomana - tak jak on, żeby istnieć, musi

pobierać narkotyk, tak one, żeby utrzymywać się

na rynku, muszą wstrzykiwać w swoje żyły coraz

więcej szoku, wstrząsu, horroru. Ryszard Kapuściński

EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL