POCHODZENIE

Data urodzenia: Miejsce urodzenia: Rodzice : Rodzeństwo: Pochodzenie: Język:

13 września 1894 r.

Łódź

ojciec Izydor, ur. 22 sierpnia 1858 r. matka - Adela z Krukowskich, ur. 9 stycznia 1872 r

siostra Irena ur. 22 sierpnia 1899 r.

w domu Juliana Tuwima rodzice mówili po polsku.

żydowskie

RODZICE JULIANA TUWIMA

Ojciec, Izydor Tuwim:

• Urodzony na Litwie w Kalwarii w 1858 roku. • Ukończył szkołę w Królewcu, następnie

studiował w Paryżu. • Miał zdolności lingwistyczne

(biegle władał kilkoma językami) • Pracował jako urzędnik i korespondent

Azowsko-Dońskiego Banku Handlowego. • Zmarł w 1935 roku i jest pochowany

na nowym cmentarzu żydowskim w Łodzi.

Matka, Adela Tuwim:

• Urodzona 9 stycznia 1872 roku w Mariampolu na Litwie

• Była córką właściciela drukarni, pochodziła z rodziny inteligenckiej.

• Po śmierci męża popadła w poważną chorobę psychiczną, próbowała popełnić samobójstwo.

• Pod koniec życia mieszkała w szpitalu psychiatrycznym.

• Zginęła podczas likwidacji otwockiego getta 19 sierpnia 1942 roku.

SIOSTRA TUWIMA IRENA

• Irena Tuwim (ur. 22 sierpnia 1899 w Łodzi, zm. 7 grudnia 1987 w Warszawie) – polska poetka, prozaik, tłumaczka literatury dla dzieci i młodzieży.

• Jako poetka debiutowała w 1916 roku na łamach

dziennika "Godzina Polski". Była związana z grupą Skamander. Pierwsze przekłady autorstwa Ireny Tuwim ukazały się w 1938 roku w wydawnictwie J. Przeworski; były to książki dla dzieci: Kubuś Puchatek i Chatka Puchatka A. A. Milne’a oraz Mary Poppins Pameli Lyndon Travers (tytuł przekładu Agnieszka).

• W latach 1939–1947 przebywała na emigracji we Francji i Wielkiej Brytanii, następnie w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. Po powrocie do kraju zamieszkała w Warszawie.

EDUKACJA

• Julian Tuwim był słabym uczniem – musiał powtarzać szóstą klasę. • Nie lubił matematyki, była jego "nieodwzajemnioną miłością" jak pisał. Jednak w

pewnym momencie wpadł mu w ręce tomik poezji Staffa. Po tym wydarzeniu Julian zaczynał czytać wiersze, uczyć się i skończył szkołę jako jeden z lepszych uczniów.

• Zakres zainteresowań przyszłego poety był rozległy: „obrazki, marki, czarna magia, chemia, maszyny, zioła lekarskie, pirotechnika, kosmetyki, opera, gazety, lingwistyka, esperanto, preparaty zoologiczne”.

„Do szkoły chodziłem przeciętnie co drugi dzień, dwóje i tak zwane dryndy, zwłaszcza z przeklętej arytmetyki, sypały się coraz obficiej, łazik i wagarant był ze mnie niewiarygodny, długów już w czwartej klasie miałem po uszy, za dziewczynami uganiałem się po łódzkiej Pietrynie z szybkością i rezultatami, o jakich dziś tylko marzyć mogę.”

Julian Tuwim

1904–1914 r. – nauka w Męskim Gimnazjum Rządowym przy ul. Mikołajewskiej 44

• Studiował prawo i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył jedynie po jednym semestrze

1916-1918 r. - studia w Warszawie

MIŁOŚĆ

• W 1912 roku 18-letni Julian Tuwim poznaje Stefanię Marchew i zakochuje się w niej od pierwszego wejrzenia.

• Stefania urodziła się w Tomaszowie Mazowieckim w rodzinie żydowskiej, jako córka handlowca Jakuba Bera Marchewa i śpiewaczki Gustawy Gitli Dońskiej.

• W 1919 poślubiła poetę i odtąd stale mu towarzyszyła.

• Julian Tuwim poświęcił jej liczne wiersze.

• Para niestety nie miała swoich biologicznych dzieci.

ŻYCIE NA EMIGRACJI

• 5 września 1939 w obliczu wojny Tuwim wraz z żoną opuścili Polskę i wyemigrowali przez Rumunię, Jugosławię, Włochy do Francji. • W obliczu kapitulacji Francji latem 1940 Tuwim, udali się przez Hiszpanię do

Lizbony, a następnie do Rio de Janeiro.

• Ostatecznie znalazł się w Nowym Jorku, gdzie poeta mieszkał przez blisko pięć lat (1942–1946).

Do Polski Tuwim powrócił w czerwcu 1946. • W ówczesnej Polsce stał się ulubieńcem władz, zyskał pewnego rodzaju ochronę, odpowiednie przywileje i honory. Został okrzyknięty poetą państwowym. Tuwimowie otrzymali opuszczony dom w Aninie przy ul. Zorzy 19, gdzie mieszkali wraz z siostrą Ireną Tuwim. • Tuwimowie nie mieli dzieci. Córka Ewa została adoptowana po powrocie z emigracji w 1946. • Po wojnie Tuwim nie wydał już żadnego tomu poetyckiego. Skupił się na publikacji tłumaczeń i antologii. Miał również swój stały dział w miesięczniku „Problemy” pt.: „Cicer cum caule”. • W latach 1947–1950 pełnił funkcję kierownika artystycznego Teatru Nowego.

ŻYCIE PO WOJNIE

ŚMIERĆ

• W ciągu ostatnich lat życia stan jego zdrowia stale się pogarszał.

• Zmarł nagle, 27 grudnia 1953 roku w Zakopanem w pensjonacie

• ZAiKS-u "Halama". Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie.

TEMATYKA TWÓRCZOŚCI, MŁODOŚĆ

Julian Tuwim należy do czołowych przedstawicieli poezji polskiej XX wieku. Obok tradycyjnych motywów wprowadził do literatury, nowe tematy zaczerpnięte

z życia codziennego.

1. Twórczość Juliana Tuwima w pierwszym okresie eksponował biologizm i witalizm. Fascynacja biologiczną stroną życia widoczna jest w wierszach: "Wiosna", "Życie", "Do krytyków".

2. W okresie dwudziestolecia międzywojennego poeta poruszał w swojej twórczości problemy społeczne i polityczne. Utwory o tej tematyce pojawiły się w tomie "Słowa we krwi" (1926 r).

3. W latach trzydziestych, kiedy nasiliły się ruchy faszystowskie, w utworach Juliana Tuwima coraz częściej ujawniały się jego poglądy pacyfistyczne. Poeta był przeciwnikiem agresji oraz wojny prowadzonej dla prywatnych i rządowych interesów. Przykładem jest wiersz pt. "Do prostego człowieka".

TEMATYKA TWÓRCZOŚCI, WIEK DOJRZAŁY

4. W czasie II wojny światowej podczas pobytu Juliana Tuwima w Brazylii powstał poemat "Kwiaty polskie", nawiązujący do tradycji romantycznego poematu dygresyjnego, łączącego liryczne wyznania oraz wspomnienia z dzieciństwa z tęsknota za ojczyzną, opisy przyrody i polemiki polityczne.

W twórczości poety można odnaleźć opracowania antologii: "Czary i czarty polskie" (1924 r.), "Cztery wieki fraszki polskiej" (1936 r.).

TEMATYKA TWÓRCZOŚCI POZOSTAŁE DZIEŁA

Utwory satyryczne i kabaretowe Juliana Tuwima zebrano w tomie "Jarmark rymów (1935 r.) i powojennej edycji "Dzieł" (1958 r.).

Julian Tuwim był również autorem wierszy dla dzieci, przekładów poetyckich, głównie z języka rosyjskiego.

1913

– 6.I. właściwy debiut: w numerze 6 „Kuriera Warszawskiego” ukazuje się wiersz Prośba podpisany inicjałami St. M. (Stefania Marchew); 1918 – ukazuje się Czyhanie na Boga, pierwszy tom poetycki Tuwima;

1920 – tom wierszy Sokrates tańczący;

KALENDARIUM

1922 – tom Siódma jesień

1926 – tom Słowa we krwi;

1929 – tom Rzecz czarnoleska; – przekład komedii Rewizor M. Gogola dla Teatru Polskiego w Warszawie

1923 – tom Wierszy tom czwarty

KALENDARIUM

1932 – tom Biblia cygańska i inne wiersze

1936 – tom Treść gorejąca; – powstanie Balu w operze; – adaptacja Żołnierza królowej Madagaskaru S. Dobrzańskiego dla Teatru Letniego w Warszawie

1950 – publikacja książki Pegaz dęba. Panopticum poetyckie

1934 – tom Jarmark rymów; – współpraca z kabaretem „Cyganeria”

KALENDARIUM

TUWIM DZIECIOM

Wiersze dla dzieci to ta część twórczości Juliana Tuwima, którą wszyscy znamy i z którą najbardziej kojarzy nam się ów poeta. Wiersze te, to rymowane opowiastki o różnych postaciach, przedmiotach, jedzeniu i zwierzętach. Wszystkie są napisane dowcipnym językiem, wszystkie opisują jakiś fragment rzeczywistości, wiele z nich ma ukryty morał lub przesłanie.

Abecadło

Zosia Samosia

Warzywa

Spóźniony słowik Słówka i słufka Słoń Trąbalski

Rzepka

Ptasie radio

Okulary

Lokomotywa

Kotek

Idzie Grześ

Dyzio Marzyciel

Dwa wiatry

Dwa Michały

Bambo

TUWIM W MUZYCE

Utwory Juliana Tuwima, od początku swojego istnienia, były bardzo chętnie wykorzystywane jako teksty piosenek. Przed

wojną sięgali po nie tacy artyści, jak Mieczysław Fogg czy Hanka Ordonówna. Później wiersze Tuwima wykonywali na przykład piosenkarze kojarzeni z nurtem poezji śpiewanej –

Ewa Demarczyk, Leszek Długosz, Czesław Niemen czy Marek Grechuta.

Niesłabnące zainteresowanie twórczością poety udowadniają również najnowsze albumy, w których teksty

Tuwima pojawiają się na przykład w aranżacjach rockowych (Akurat, Strachy na Lachy, Buldog), a także hip-hopowych

(L.U.C., Lilu, Fokus).

Dla Juliana Tuwima ważne były przede wszystkim dwa miasta: Łódź – gdzie się wychował, i Warszawa – gdzie spędził większość życia. Poniżej znajdują się zdjęcia miejsc (wraz z adresami i opisami), z którymi poeta był w jakiś sposób związany. Mogą one posłużyć jako inspiracja i zachęta do samodzielnych spacerów śladami Tuwima.

Łódź, ul. Jana Kilińskiego 46 (d. Widzewska 44)

Tutaj, w dwupokojowym mieszkaniu z kuchnią, 13

września 1894 roku urodził s ię Julian Tuwim.

Łódź, aleja 1 Maja 5 m. 13 (d. Pasaż Szulca)

Tuwimowie przeprowadzili s ię tu w 1896 r. i zamieszkali w

trzypokojowym mieszkaniu na III piętrze prawej oficyny. Tutaj, 22 sierpnia 1898 r. przyszła na świat

Irena Tuwim.

Łódź, ul. Andrzeja Struga 42 (d. św. Andrzeja 40)

Tuwimowie zamieszkali przy ulicy Andrzeja w 1902 lub 1903 roku. Zajmowali szczytowe mieszkanie na III piętrze. To z tym domem wiąże się najwięcej wspomnień

Tuwima z dzieciństwa. Na kamienicy umieszczono

pamiątkową tablicę.

MIEJSCA ZAMIESZKANIA TUWIMA

1916–1919 – współpraca z czasopismem akademickim „Pro Arte et Studio

1915 – początek współpracy z łódzkim kabaretem „Bi-Ba-Bo”

1920 – współpraca z miesięcznikiem poetyckim „Skamander”

1926 – współpraca z kabaretem „Cyrulik warszawski”

KABARETY I CZASOPISMA TUWIMA

CYTATY TUWIMA

• Milczenie to tekst, który niezwykle łatwo jest błędnie zinterpretować.

• Kiedy przeskoczysz, to i wtedy nie mów hop. Zobacz najpierw w co wskoczyłeś.

• Żyj tak, aby znajomym zrobiło się nudno, gdy umrzesz.

• Pesymista: optymista z praktyką życiową.

• Rodzynka – stroskane winogrono

ODZNACZENIA,NAGRODY

• Order Sztandaru Pracy I klasy (1949) • Złoty Wawrzyn Akademicki (1935) • Nagroda Literacka miasta Łodzi (1928, 1949) • Nagroda polskiego PEN Clubu (1935) • Nagroda Państwowa I stopnia (1952) • Doktorat honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego (1949)

Julian Tuwim przez wiele lat zmagał się z różnego rodzaju zaburzeniami nerwicowymi, z których najbardziej dokuczała mu

agorafobia, czyli lęk przebywaniem na otwartej przestrzeni, wyjściem z domu, wejściem do sklepu, tłumem i miejscami publicznymi. Autor

twórczości pełnej humoru i satyry cierpiał także na zaburzenia depresyjne. Ze względu na specyficzne problemy zdrowotne, to co po sobie zostawił godne jest jeszcze większego szacunku, podziwu

i hołdu dla wielkiego talentu.

KŁOPOTY ZDROWOTNE POETY

• Pierwszą książkę, którą przeczytał jako kilkulatek to "Romeo i Julia" Szekspira.

• Jako młody człowiek interesował się chemią i uwielbiał przeprowadzać doświadczenia chemiczne i pirotechniczne.

• Innym hobby była hodowla jaszczurek i zaskrońców.

• Od lat szkolnych rozwijał pasję lingwistyczną. Jego miłością były słowniki i egzotyczne języki.

• Miał talent kabaretowy.

CIEKAWOSTKI

• Nazwisko ma swe źródło w języku hebrajskim - "towim" znaczy dobry

• Podpisywał się ponad czterdziestoma pseudonimami. Niektóre z pseudonimów to: Oldlen, Tuvim, Schyzio Frenik, Wim, Roch Pekiński.

• W młodości inspirował się twórczością Leopolda Staffa (pisał o tym w swych pamiętnikach).

• Julian Tuwim miał znamię na policzku, które było źródłem jego kompleksów.

CIEKAWOSTKI

• Podczas wojny stracił cała swoją bibliotekę liczącą kilkanaście tysięcy tomów oraz wiele rękopisów zabranych do bagażu, który zaginął w trakcie wielu podróży. Udało się ocalić tylko niewielką część rękopisów zakopanych przed wyjazdem w niewielkiej walizeczce na podwórku jednego z domów.

• Interesował się dziwnościami – jego zainteresowania były bardzo szerokie: począwszy od tajników iluzjonisty, poprzez zbieranie ziół, eksperymenty chemiczne po bzik lingwistyczny z językiem esperanto na czele.

CIEKAWOSTKI

Fundacja im. Juliana Tuwima i Ireny Tuwim ustanowiona przez Ewę Tuwim-Woźniak, rozpoczęła działalność 15 września 2006 roku. Fundacja jest jedynym właścicielem autorskich praw majątkowych do wszystkich utworów Juliana Tuwima i Ireny Tuwim a dochód Fundacji pochodzi wyłącznie ze sprzedaży wyżej wymienionych praw. Główne cele Fundacji: 1. Zajmujemy się udzielaniem pomocy niepełnosprawnym i nieuleczalnie chorym dzieciom i młodzieży zamieszkałej w Polsce. 2. Sprawujemy opiekę nad spuścizną literacką po Julianie Tuwimie i Irenie Tuwim-Stawińskiej.

FUNDACJA

1. http://blogi.mbplp.lodz.pl 2. http://juliantuwim.pl 3. http://www.tygielkultury.eu 4. http://www.tuwim.org 5. http://kl4a4.bloog.pl 6. http://www.mapakultury.pl 7. http://gosc.pl 8. http://galicjusz.pl 9. http://rok-tuwima.pl/

10. http://www.bpsk.nets.pl 11. http://www.bpsk.nets.pl 12. http://culture.pl