Prezentacja programu PowerPoint - akademor.webd.pl · Ekonomia: ZATRUDNIENIE I ... pracy w pełnym...

63
Podstawy ekonomii wykład 06 dr Adam Salomon

Transcript of Prezentacja programu PowerPoint - akademor.webd.pl · Ekonomia: ZATRUDNIENIE I ... pracy w pełnym...

Podstawy ekonomiiwykład 06

dr Adam Salomon

Ekonomia:ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni2

Podaż pracy

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni3

• Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników, dotyczące ilości czasu, który chcą przeznaczyć na pracę.

• Płaca realna jest miarą bodźców do pracy (płaca realna – iloraz płacy nominalnej i poziomu cen, informuje o ilości dóbr, które można nabyć za daną płacę nominalną.

• Przy wyższych płacach ci, którzy są już zatrudnieni, będą chcieli pracować więcej.

Popyt na pracę

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni4

• Popyt na pracę reprezentują firmy. • Popyt na pracę jest popytem pochodnym popytu na dobra i

usługi (produkty pracy) i zależy od płacy i wydajności pracowników.

• Krańcowy produkt pracy jest równy przyrostowi produkcji wynikającemu z zatrudnienia dodatkowego pracownika przy danym zasobie kapitału rzeczowego.

• Jeżeli wartość krańcowego produktu pracy jest wyższa od płacy realnej, to przedsiębiorstwa zwiększają zyski przez wzrost zatrudnienia.

• Funkcja popytu na pracę jest ujemną funkcją płacy realnej, ponieważ krańcowy produkt pracy zmniejsza się wraz ze zwiększaniem nakładu pracy.

Bezrobocie

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni5

• Bezrobocie jest to zjawisko polegające na tym, ze część osób zdolnych do pracy i chcących pracować pozostaje bez pracy.

Bezrobotny – osoba zdolna do pracy i gotowa do jej podjęcia w ramach stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, pozostająca bez pracy i nie ucząca się w szkole, zarejestrowana we właściwym dla miejsca zamieszkania rejonowym urzędzie pracy ( . . .) *.

* Dziennik Ustaw nr 106, poz. 457.

Rodzaje bezrobocia

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni6

• jest związane z przerwami w zatrudnieniu z powodu poszukiwania lepszej /innej pracy lub zmiany miejsca zamieszkania

Bezrobocie frykcyjne

• powstaje na tle strukturalnych rozbieżności pomiędzy podażą pracy i popytem na pracę

Bezrobocie strukturalne

• jest związane ze spadkiem popytu zagregowanego, podaży zagregowanej oraz zatrudnienia w okresie recesji

Bezrobocie cykliczne

Bezrobocie dobrowolnei przymusowe

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni7

• Bezrobocie dobrowolne jest to pozostawanie bez pracy osób, które nie podejmują pracy, bo obowiązujące na rynku pracy stawki płacy są, ich zdaniem, zbyt niskie.

• Bezrobocie przymusowe jest to pozostawanie bez pracy osób, które podjęłyby pracę za obowiązujące na rynku pracy stawki, ale nie ma dla nich wolnych miejsc pracy.

Makro

-i

mikro

ekon

om

iczne

skutki b

ezrob

ocia

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni8

W skali makro W skali mikro

• Straty produkcji w wyniku niepełnego wykorzystania siły roboczej.

• Straty te można mierzyć jako różnicę między potencjalną produkcją przy pełnym zatrudnieniu a produkcją faktyczną.

• Obciążenie budżetu państwa z tytułu finansowania zasiłków wypłacanych bezrobotnym.

• Straty we wpływach podatkowych do budżetu państwa (które byłyby większe, gdyby ci bezrobotni pracowali i płacili podatki dochodowe).

• Polegają na pogorszeniu się sytuacji materialnej bezrobotnych i ich rodzin w rezultacie pozostawania bez pracy.

• Można je mierzyć w kategoriach utraconych przez jednostki dochodów w okresie bezczynności zawodowej.

Bezrobocie dobrowolne i przymusowe

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni9

• Bezrobocie dobrowolne jest to pozostawanie bez pracy osób, które nie podejmują pracy, bo obowiązujące na rynku pracy stawki płacy są, ich zdaniem, zbyt niskie.

• Bezrobocie przymusowe jest to pozostawanie bez pracy osób, które podjęłyby pracę za obowiązujące na rynku pracy stawki, ale nie ma dla nich wolnych miejsc pracy.

Zwalczanie bezrobocia

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni10

Pasywna polityka państwa na rynku pracy obejmuje stosowanie różnych form pomocy finansowej dla bezrobotnych (zasiłków, jednorazowych odszkodowań dla osób zwalnianych z pracy).Aktywna polityka państwa na rynku pracy obejmuje oddziaływanie na:1. wzrost popytu na siłę roboczą;2. obniżanie rozmiarów podaży siły roboczej;3. poprawę funkcjonowania rynku pracy. W polityce aktywnej wykorzystuje się instrumenty polityki makroekonomicznej (stymulowanie popytu zagregowanego przez zwiększanie wydatków rządowych, obniżanie podatków, obniżanie stopy procentowej, zwiększanie podaży pieniądza) oraz specjalne instrumenty polityki zatrudnienia (roboty publiczne, pośrednictwo pracy, redukcja czasu pracy, wcześniejsze emerytury, tworzenie inkubatorów przedsiębiorczości).

Naturalna stopa bezrobocia

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni11

Naturalna stopa bezrobocia jest to minimalny procent siły roboczej, który nie znajduje zatrudnienia z powodu strukturalnych problemów gospodarczych i przechodzenia między poszczególnymi miejscami pracy.

Pełne zatrudnienie, potencjalny GNP i luka GNP

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni12

• Pełne zatrudnienie jest to poziom zatrudnienia, przy którym wielkość podaży pracy i popytu na pracę są sobie równe, przy określonej przez konkurencyjny rynek realnej stawce płacy.

• Potencjalny GNP jest to całkowita wartość produkcji, która mogłaby zostać wytworzona w warunkach pełnego zatrudnienia.

• Luka GNP jest to różnica pomiędzy potencjalnym GNP a rzeczywistym GNP.

Graficzny obraz rynku pracy

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni13

Pro

cento

wy p

ozio

m

bezro

bo

cia w Po

lsce (stan

na 0

5 2

01

1)

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni14

Prawo Okuna (matematyczny zapis)

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni15

Prawo Okuna (2)

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni16

• W Stanach Zjednoczonych w okresie od 1965 można zaobserwować działanie prawa Okuna i stwierdzić, iż na każdy 1 punkt procentowy przewyższający tzw. naturalną stopę bezrobocia , PNB zmniejsza się o 2-3 punkty procentowe.

• To oznacza, iż bezrobocie powyżej pewnego pułapu ma negatywny wpływ na PKB i zmniejsza je odpowiednio poniżej możliwości produkcji potencjalnej.

• Może być wyrażane zarówno w procentach, jak i w jednostkach monetarnych.

Prawo Okuna (3)

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni17

• Prawo Okuna oparte jest bardziej na obserwacjach i wynikach empirycznych, niż zostało wyprowadzone z teorii.

• Podaje także wyniki przybliżone, ponieważ czynniki inne od bezrobocia (np.: produkcyjność, technologia) również mają wpływ.

• Ta zależność może być inna dla każdego państwa zależnie od czasu prowadzonego badania.

Prawo Okuna (4)

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni18

• Zależność pomiędzy luką dochodową a bezrobociem była testowana przez zmniejszający się wzrost PKB lub PNB na zmianę stopy bezrobocia.

• Martin Prachowny oszacował około 3% spadek w produkcji przypadało na każdy 1% wzrostu bezrobocia (Prachowny, 1993).

• Ta relacja zdaje się zmniejszać z biegiem czasu w USA. • Powołując się na pracę Andrew Abela i Bena Bernanke z 2005

roku, 2% spadek produkcji wyjaśniany zostaje 1% wzrostem bezrobocia.

Prawo Okuna (5)

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni19

• Jest wiele powodów dla których PNB może wzrastać/spadać szybciej niż zmienia się bezrobocie.

• Kiedy bezrobocie wzrasta, bezrobotni przestaną być aktywni zawodowo i przestaną szukać pracy, po czym nie będą uwzględniani w statystykach zatrudnieni pracownicy mogą pracować mniej produktywność może zmaleć, ponieważ pracodawcy mogą trzymać więcej pracowników, niż potrzebują

• Jedną z implikacji w prawie Okuna jest fakt, iż wzrost produktywności pracowników wraz ze wzrostem ilości siły roboczej może mieć wpływ na wzrost produkcji bez spadku bezrobocia.

Przeciętn

e wyn

agrod

zenie

miesięczn

e netto

wg b

ranży

(stan n

a 20

12

-05

-23

)

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni20

Ćwiczenie 6.1.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni21

Ćwiczenie 6.1. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni22

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.2.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni23

Ćwiczenie 6.2. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni24

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.3.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni25

Ćwiczenie 6.3. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni26

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.4.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni27

Ćwiczenie 6.4. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni28

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.5.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni29

Ćwiczenie 6.5. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni30

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.6.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni31

Ćwiczenie 6.6. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni32

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.7.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni33

Ćwiczenie 6.7. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni34

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.8.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni35

Ćwiczenie 6.8. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni36

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.9.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni37

Ćwiczenie 6.9. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni38

Odpowiedź:

Ćwiczenie 6.10.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni39

Ćwiczenie 6.10. – odpowiedź

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni40

Odpowiedź:

Test wyboru – pytanie 6.1.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni41

Test wyboru – pytanie 6.2.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni42

Test wyboru – pytanie 6.3.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni43

Test wyboru – pytanie 6.4.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni44

Test wyboru – pytanie 6.5.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni45

Test wyboru – pytanie 6.6.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni46

Test wyboru – pytanie 6.7.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni47

Test wyboru – pytanie 6.8.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni48

Test wyboru – pytanie 6.9.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni49

Test wyboru – pytanie 6.10.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni50

Test wyboru – pytanie 6.11.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni51

Test wyboru – pytanie 6.12.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni52

Test wyboru – pytanie 6.13.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni53

Test wyboru – pytanie 6.14.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni54

Test wyboru – pytanie 6.15.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni55

Test wyboru – pytanie 6.16.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni56

Test wyboru – pytanie 6.17.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni57

Test wyboru – pytanie 6.18.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni58

Test wyboru – pytanie 6.19.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni59

Test wyboru – odpowiedzi ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni60

Zdania prawdziwe i fałszywe– zdania 6.1-6.6.

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni61

Zdania prawdziwe i fałszywe– odpowiedzi

ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni62

Podstawy ekonomii (WN AM w Gdyni)– dziękuję za uwagę

Podstawy ekonomiidr Adam Salomon, Katedra Transportu i

Logistyki, WN AM w Gdyni63