Prawo pracyPrawo pracy

• Prawo pracy – gałąź prawa obejmująca ogół regulacji w zakresie stosunku pracy konkretnego pracownika i pracodawcy jako stron stosunku pracy oraz regulacji dotyczących organizacji pracodawców i pracowników, układów i sporów zbiorowych, a także partycypacji pracowniczej i dialogu w zbiorowych stosunkach pracy.

Podstawowe pojęciaPodstawowe pojęcia• PracownikPracownik – osoba fizyczna zatrudniona na podstawie

umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę, zobowiązana do wykonywania określonej pracy.

• PracodawcaPracodawca – osoba fizyczna lub osoba prawna, a także inna jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, która spełniając pewne wymogi prawne i społeczne, zatrudnia pracowników.

• WynagrodzenieWynagrodzenie (płaca) – wypłaty pieniężne oraz wartość tzw. świadczeń w naturze (towary, materiały, usługi itp.) lub ekwiwalenty wypłacone pracownikom lub innym osobom fizycznym przez jednostkę za wykonaną na jej rzecz pracę.

• ZatrudnienieZatrudnienie– ogólna nazwa faktu zawarcia dowolnej formy umowy o świadczeniu pracy przez pracownika.

• Umowa o pracę Umowa o pracę – dwustronne porozumienie pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, na podstawie którego pracownik zobowiązuje się do świadczenia pracy na rzecz pracodawcy, a pracodawca zobowiązuje się do wypłacenia pracownikowi wynagrodzenia.

• StrajkStrajk – najostrzejsza forma sporu zbiorowego – najczęściej polega na dobrowolnym powstrzymaniu się od pracy przez protestujących.

• Państwowa Inspekcja Pracy Państwowa Inspekcja Pracy – organ nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy, a w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Źródła prawaŹródła prawaŹródła prawa pracy reguluje art. 9 kodeksu pracy.

• kodeks pracy i akty wydane na jego podstawie• inne ustawy i akty wydane na ich podstawie

określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców

• postanowienia układów zbiorowych pracy• inne porozumienia zbiorowe,• regulaminy, statuty określających prawa i

obowiązki stron stosunków pracy.

Kodeks PracyKodeks Pracy• Akt normatywny stanowiący

zbiór przepisów regulujących prawa i obowiązki objęte stosunkiem pracy w odniesieniu do wszystkich pracowników, bez względu na podstawę prawną ich zatrudnienia oraz pracodawców.

• Obecnie w Polsce obowiązuje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy Zgodnie z jego artykułem 1. – "Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców".

Główne zasady wynikające z Główne zasady wynikające z Kodeksu PracyKodeksu Pracy

• każdy ma prawo do podjęcia pracy;• każdy ma swobodę nawiązywania stosunków pracy;• każdy ma prawo do wolności pracy, tzn. ma prawo do zerwania

stosunku pracy;• pracodawca ma obowiązek poszanowania dóbr osobistych

pracownika;• pracownicy powinni być traktowani równo;• nie wolno dyskryminować pracowników ze względu na rasę, płeć,

wyznanie itp.• pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia;• państwo ma obowiązek chronić uprawnienia pracowników, w

oparciu o automatyzm prawny;• pracownicy i pracodawcy mają prawo tworzyć i przystępować do

organizacji zawodowych;• pracownicy mają prawo do partycypacji w zarządzaniu firmą w

zakresie spraw dotyczących ich osobiście.

Zagrożenia w pracyZagrożenia w pracy• Mobbing -Mobbing -oznacza prześladowanie podwładnego lub

współpracownika w miejscu pracy. Zazwyczaj ma na celu lub skutkuje: poniżeniem, ośmieszeniem, zaniżeniem samooceny lub wyeliminowaniem albo odizolowaniem pracownika od współpracowników.

• Molestowanie Molestowanie - zachowanie naruszające godność osobistą poprzez natrętne i uporczywe naprzykrzanie się, najczęściej bliskie napastowaniu i nieakceptowane przez społeczeństwo. Wyróżnia się dwa rodzaje: psychiczne i fizyczne.

• Seksizm– Seksizm– pogląd, że kobiety i mężczyźni nie są sobie równi lub że nie powinni posiadać równych praw. Zazwyczaj sprowadza się do „wiary w wyższość mężczyzn i wynikających z niej dyskryminujących zachowań wobec kobiet”.

• Rasizm, dyskryminacja rasowaRasizm, dyskryminacja rasowa– zespół poglądów głoszących tezę o nierówności ludzi, a wynikająca z nich ideologia przyjmuje wyższość jednych ras nad innymi.

• AgeizmAgeizm– dyskryminacja ze względu na wiek. Najczęściej, choć nie zawsze, dotyczy problemów na rynku pracy (tak z jej znalezieniem jak i utrzymaniem). Widoczny jest także w lekceważącym traktowaniu osób starszych oraz braku oferty rozrywkowej i rekreacyjnej. Dotyka ludzi starych, postrzeganych jako niepotrzebnych. Gdy dyskryminacja odnosi się do ludzi młodych nazywana jest adultyzmem.

Umowa o pracę Umowa o pracę • Jeden ze sposobów nawiązywania stosunku

pracy. Czynność prawna polegająca na złożeniu zgodnych oświadczeń woli przez pracownika i pracodawcę, w których pracownik zobowiązuje się do osobistego świadczenia pracy na rzecz pracodawcy pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego określonym, a pracodawca do zapłaty umówionego wynagrodzenia.

• Elementy umowy o pracę

• data zawarcia umowy• określenie rodzaju

umowy• określenie stron umowy• określenie rodzaju pracy• określenie czasu pracy• określenie

wynagrodzenia• określenie miejsca pracy

Rodzaje umów o pracę

Umowy bezterminowe:• na czas nieokreślony

Umowy terminowe:• na czas określony• na okres próbny• na czas wykonania

określonej pracy• na zastępstwo

Tryb rozwiązania umowy o pracę

• za porozumieniem stron• za wypowiedzeniem• bez wypowiedzenia (tzw.

dyscyplinarne)• po upływie terminu, na

który została podpisana umowa

• w momencie wykonania przez pracownika określonego zadania

• w momencie powrotu pracownika do pracy (umowa na zastępstwo pracownika)

ŹródłaŹródła• https://www.google.pl/grafika• www.wikipedia.pl• Kodeks pracy• Słownik wyrazów trudnych i obcych WSiP

Wykonała: Anna Włodarczyk 2G