PRAWO EUROPEJSKIE - Gandalf.com.pl · 2013. 4. 6. · ISBN: 978-83-264-4201-8 Wydane przez: Wolters...

Warszawa 2013

§eriaz paragra em

PRAWO EUROPEJSKIEZBIÓR PRZEPISÓW

TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ

TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ

KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ

REGULAMIN POSTĘPOWANIA PRZED TRYBUNAŁEM SPRAWIEDLIWOŚCI

krzysiek_kochanowski

Profinfo

Stan prawny na 4 grudnia 2012 r.

Wydawca: Magdalena Przek-Ślesicka

Redaktor prowadzący: Roman Rudnik

Opracowanie redakcyjne: Ilona Iwko, Dorota Wiśniewska

Łamanie: Faktoria Wyrazu Sp. z o.o.

© Copyright by Wolters Kluwer Polska SA, 2013

ISBN: 978-83-264-4201-8

Wydane przez:Wolters Kluwer Polska SA

Redakcja Książek

01-231 Warszawa, ul. Płocka 5atel. 22 535 82 00, fax 22 535 81 35

e-mail: [email protected]

www.wolterskluwer.plksięgarnia internetowa www.profinfo.pl

�

Spis treści

Traktat o Unii Europejskiej...................................................................................17

Tytuł.I..Postanowienia.wspólne.....................................................................................19Tytuł.II..Postanowienia.o.zasadach.demokratycznych..............................................24Tytuł.III..Postanowienia.o.instytucjach.........................................................................26Tytuł.IV..Postanowienia.o.wzmocnionej.współpracy.................................................32Tytuł.V..Postanowienia.ogólne.o.działaniach.zewnętrznych.Unii..i.postanowienia.szczególne.dotyczące.wspólnej.polityki.zagranicznej..i.bezpieczeństwa.........................................................................................................33Rozdział.1..Postanowienia.ogólne.o.działaniach.zewnętrznych.Unii................33Rozdział.2..Postanowienia.szczególne.dotyczące.wspólnej.polityki..zagranicznej.i.bezpieczeństwa............................................................................3�Sekcja.1..Postanowienia.wspólne........................................................................3�Sekcja.2..Postanowienia.dotyczące.wspólnej.polityki.bezpieczeństwa..i.obrony..............................................................................................................4�

Tytuł.VI..Postanowienia.końcowe..................................................................................49

Skorowidz..............................................................................................................................��

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.......................................................�9

Część.pierwsza..Zasady........................................................................................................61Tytuł.I..Kategorie.i.dziedziny.kompetencji.Unii..........................................................62Tytuł.II..Postanowienia.ogólne.......................................................................................6�

Część.druga..Niedyskryminacja.i.obywatelstwo.Unii.....................................................68Część.trzecia..Polityki.i.działania.wewnętrzne.Unii........................................................72Tytuł.I..Rynek.wewnętrzny.............................................................................................72Tytuł.II..Swobodny.przepływ.towarów........................................................................73Rozdział.1..Unia.celna................................................................................................74Rozdział.2..Współpraca.celna....................................................................................7�Rozdział.3..Zakaz.ograniczeń.ilościowych.między.Państwami..Członkowskimi......................................................................................................7�

Tytuł.III..Rolnictwo.i.rybołówstwo................................................................................77

6

Spis treści

Tytuł.IV..Swobodny.przepływ.osób,.usług.i.kapitału.................................................81Rozdział.1..Pracownicy..............................................................................................81Rozdział.2..Prawo.przedsiębiorczości......................................................................83Rozdział.3..Usługi.......................................................................................................86Rozdział.4..Kapitał.i.płatności...................................................................................88

Tytuł.V..Przestrzeń.wolności,.bezpieczeństwa.i.sprawiedliwości.............................91Rozdział.1..Postanowienia.ogólne............................................................................91Rozdział.2..Polityki.dotyczące.kontroli.granicznej,.azylu.i.imigracji.................94Rozdział.3..Współpraca.sądowa.w.sprawach.cywilnych.....................................97Rozdział.4..Współpraca.wymiarów.sprawiedliwości.w.sprawach..karnych...................................................................................................................98

Rozdział.�..Współpraca.policyjna...........................................................................102Tytuł.VI..Transport..........................................................................................................104Tytuł.VII..Wspólne.reguły.w.dziedzinie.konkurencji,.podatków..i.zbliżenia.ustawodawstw.......................................................................................108Rozdział.1..Reguły.konkurencji..............................................................................108Sekcja.1..Reguły.mające.zastosowanie.do.przedsiębiorstw.........................108Sekcja.2..Pomoc.przyznawana.przez.Państwa................................................112

Rozdział.2..Postanowienia.podatkowe..................................................................114Rozdział.3..Zbliżanie.ustawodawstw....................................................................11�

Tytuł.VIII..Polityka.gospodarcza.i.pieniężna..............................................................118Rozdział.1..Polityka.gospodarcza...........................................................................118Rozdział.2..Polityka.pieniężna................................................................................124Rozdział.3..Postanowienia.instytucjonalne..........................................................127Rozdział.4..Postanowienia.szczególne.dla.Państw.Członkowskich,..których.walutą.jest.euro.....................................................................................129

Rozdział.�..Postanowienia.przejściowe.................................................................130Tytuł.IX..Zatrudnienie...................................................................................................13�Tytuł.X..Polityka.społeczna...........................................................................................137Tytuł.XI..Europejski.fundusz.społeczny.....................................................................143Tytuł.XII..Edukacja,.kształcenie.zawodowe,.młodzież.i.sport................................144Tytuł.XIII..Kultura...........................................................................................................146Tytuł.XIV..Zdrowie.publiczne.......................................................................................147Tytuł.XV..Ochrona.konsumentów................................................................................149Tytuł.XVI..Sieci.transeuropejskie.................................................................................149Tytuł.XVII..Przemysł......................................................................................................1�1Tytuł.XVIII..Spójność.gospodarcza,.społeczna.i.terytorialna..................................1�2Tytuł.XIX..Badania.i.rozwój.technologiczny.oraz.przestrzeń.kosmiczna.............1�4Tytuł.XX..Środowisko.....................................................................................................1�9Tytuł.XXI..Energetyka....................................................................................................161Tytuł.XXII..Turystyka.....................................................................................................162Tytuł.XXIII..Ochrona.ludności......................................................................................163Tytuł.XXIV..Współpraca.administracyjna....................................................................163

7

Spis treści

Część.czwarta..Stowarzyszenie.krajów.i.terytoriów.zamorskich................................164Część.piąta..Działania.zewnętrzne.Unii..........................................................................167Tytuł.I..Postanowienia.ogólne.dotyczące.działań.zewnętrznych.Unii..................167Tytuł.II..Wspólna.polityka.handlowa..........................................................................168Tytuł.III..Współpraca.z.państwami.trzecimi.i.pomoc.humanitarna.......................170Rozdział.1..Współpraca.na.rzecz.rozwoju............................................................170Rozdział.2..Współpraca.gospodarcza,.finansowa.i.techniczna..z.państwami.trzecimi..........................................................................................172

Rozdział.3..Pomoc.humanitarna.............................................................................173Tytuł.IV..Środki.ograniczające.......................................................................................174Tytuł.V..Umowy.międzynarodowe..............................................................................174Tytuł.VI..Stosunki.unii.z.organizacjami.międzynarodowymi..i.państwami.trzecimi.oraz.delegatury.Unii..........................................................178

Tytuł.VII..Klauzula.solidarności...................................................................................179Część.szósta..Postanowienia.instytucjonalne.i.finansowe............................................180Tytuł.I..Postanowienia.instytucjonalne.......................................................................180Rozdział.1..Instytucje...............................................................................................180Sekcja.1..Zgromadzenie......................................................................................180Sekcja.2..Rada.Europejska..................................................................................18�Sekcja.3..Rada.......................................................................................................186Sekcja.4..Komisja..................................................................................................188Sekcja.�..Trybunał.Sprawiedliwości.Unii.Europejskiej.................................191Sekcja.6..Europejski.Bank.Centralny................................................................202Sekcja.7..Trybunał.Obrachunkowy...................................................................204

Rozdział.2..Akty.prawne.Unii,.procedury.przyjmowania.i.inne..postanowienia......................................................................................................207Sekcja.1..Akty.prawne.Unii................................................................................207Sekcja.2..Procedury.przyjmowania.aktów.i.inne.postanowienia................209

Rozdział.3..Organy.doradcze.Unii.........................................................................214Sekcja.1..Komitet.Ekonomiczno–Społeczny....................................................214Sekcja.2..Komitet.Regionów...............................................................................216

Rozdział.4..Europejski.Bank.Inwestycyjny...........................................................217Tytuł.II..Postanowienia.finansowe...............................................................................218Rozdział.1..Zasoby.własne.Unii..............................................................................219Rozdział.2..Wieloletnie.ramy.finansowe...............................................................220Rozdział.3..Roczny.budżet.Unii.............................................................................221Rozdział.4..Wykonanie.budżetu.i.absolutorium..................................................224Rozdział.�..Postanowienia.wspólne.......................................................................22�Rozdział.6..Zwalczanie.nadużyć.finansowych....................................................227

Tytuł.III..Wzmocniona.współpraca..............................................................................228Część.siódma..Postanowienia.ogólne.i.końcowe............................................................232

Skorowidz............................................................................................................................243

8

Spis treści

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej..........................................................2�3

Tytuł.I..Godność..............................................................................................................2�4Tytuł.II..Wolności............................................................................................................2��Tytuł.III..Równość...........................................................................................................2�8Tytuł.IV..Solidarność.......................................................................................................260Tytuł.konsumentów..Prawa.obywatelskie..................................................................262Tytuł.VI..Wymiar.sprawiedliwości...............................................................................264Tytuł.VII..Postanowienia.ogólne.dotyczące.wykładni.i.stosowania.karty............266

Skorowidz............................................................................................................................269

Wyjaśnienia dotyczące karty praw podstawowych.................................................273

Tytuł.I..Godność..............................................................................................................273Tytuł.II..Wolności............................................................................................................277Tytuł.III..Równość...........................................................................................................28�Tytuł.IV..Solidarność.......................................................................................................287Tytuł.V..Prawa.obywatelskie.........................................................................................291Tytuł.VI..Wymiar.sprawiedliwości...............................................................................293Tytuł.VII..Postanowienia.ogólne.dotyczące.wykładni.i.stosowania.karty............297

Protokół (nr 30) w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej do Polski i Zjednoczonego Królestwa......................................303

Protokół w sprawie Statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.............................................................................................................30�

Tytuł.I..Sędziowie.i.rzecznicy.generalni.....................................................................306Tytuł.II..Organizacja.Trybunału.Sprawiedliwości.....................................................308Tytuł.III..Postępowanie.przed.Trybunałem.Sprawiedliwości..................................310Tytuł.IV..Sąd.....................................................................................................................318Tytuł.IVa..Sądy.wyspecjalizowane...............................................................................323Tytuł.V..Postanowienia.końcowe..................................................................................324

Skorowidz............................................................................................................................32�

Trybunał Sprawiedliwości — Tekst skonsolidowany regulaminu......................329

Regulamin postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości.............................330Przepis.wstępny........................................................................................................330

Tytuł.I..Organizacja.Trybunału.....................................................................................331Rozdział.1..Sędziowie.i.rzecznicy.generalni.........................................................331

9

Spis treści

Rozdział.2..Prezes.Trybunału.i.tworzenie.izb.......................................................332Rozdział.2a..Składy.Trybunału...............................................................................33�Rozdział.3..Sekretariat..............................................................................................337Sekcja.1..Sekretarz.i.zastępcy.sekretarza.........................................................337Sekcja.2..Pozostałe.służby.Trybunału...............................................................340

Rozdział.4..Sprawozdawcy.pomocniczy...............................................................341Rozdział.�..Funkcjonowanie.Trybunału................................................................342Rozdział.6..System.językowy..................................................................................344Rozdział.7..Prawa.i.obowiązki.pełnomocników,.doradców..i.adwokatów.lub.radców.prawnych.................................................................347

Tytuł.II..Postępowanie...................................................................................................349Rozdział.1..Procedura.pisemna..............................................................................349Rozdział.1a..Sprawozdanie.wstępne.i.przydział.spraw.składom..Trybunału..............................................................................................................3�3

Rozdział.2..Postępowanie.dowodowe.i.środki.przygotowawcze.....................3��Sekcja.1..Środki.dowodowe...............................................................................3��Sekcja.2..Wzywanie.i.przesłuchiwanie.świadków.i.biegłych.......................3�6Sekcja.3..Zamknięcie.postępowania.dowodowego.......................................360Sekcja.4..Środki.przygotowawcze.....................................................................360

Rozdział.3..Procedura.ustna....................................................................................360Rozdział.3a..Tryb.przyspieszony............................................................................362Rozdział.4..Wyroki....................................................................................................363Rozdział.�..Koszty.....................................................................................................36�Rozdział.6..Pomoc.w.zakresie.kosztów.postępowania.......................................367Rozdział.7..Cofnięcie.skargi....................................................................................368Rozdział.8..Doręczenia.............................................................................................369Rozdział.9..Terminy..................................................................................................370Rozdział.10..Zawieszenie.postępowania..............................................................371

Tytuł.III..Procedury.szczególne....................................................................................372Rozdział.1..Zawieszenie.wykonania.aktu.lub.postępowania..egzekucyjnego.i.inne.środki.tymczasowe.......................................................372

Rozdział.2..Kwestie.incydentalne..........................................................................37�Rozdział.3..Interwencja............................................................................................376Rozdział.4..Wyroki.zaoczne.i.sprzeciwy...............................................................377Rozdział.�..(uchylony)...............................................................................................378Rozdział.6..Nadzwyczajne.środki.zaskarżenia....................................................379Sekcja.1..Powództwo.osoby.trzeciej.przeciwko.prawomocnemu..orzeczeniu.......................................................................................................379

Sekcja.2..Wznowienie.postępowania...............................................................380Rozdział.7..Odwołania.od.decyzji.Komitetu.Arbitrażowego............................381Rozdział.8..Wykładnia.wyroków............................................................................382Rozdział.9..Odesłania.prejudycjalne.i.inne.postępowania..w.przedmiocie.wykładni....................................................................................382

10

Spis treści

Rozdział.10..Postępowania.szczególne.na.podstawie.art..103–10�..Traktatu.EWEA.....................................................................................................387

Rozdział.11..Opinie...................................................................................................389Rozdział.12..(uchylony).............................................................................................390Rozdział.13..Rozstrzyganie.sporów.określonych.w.art..3�.Traktatu..o.Unii.w.jego.wersji.obowiązującej.przed.wejściem.w.życie..Traktatu.z.Lizbony...............................................................................................390

Tytuł.IV..Odwołania.od.orzeczeń.sądu.......................................................................391Tytuł.IVa..Wyjątkowa.procedura.ponownego.rozpoznania.orzeczeń.sądu.........396Tytuł.V..Procedury.przewidziane.w.porozumieniu.EOG........................................398Przepisy.końcowe.....................................................................................................399

Załącznik..Decyzja.w.sprawie.świąt.urzędowych.........................................................401

Regulamin dodatkowy...................................................................................................402Rozdział.I..Wnioski.o.pomoc.prawną....................................................................402Rozdział.II..Wnioski.o.przyznanie.pomocy.w.zakresie.kosztów..postępowania.......................................................................................................403

Rozdział.III..Doniesienia.o.złamaniu.przez.świadków..lub.biegłych.przysięgi.........................................................................................403Przepisy końcowe....................................................................................................404

Załączniki..............................................................................................................................404

Skorowidz............................................................................................................................40�

Regulamin postępowania przed Sądem z dnia 2 maja 1991 r...............................413

Regulamin.............................................................................................................................414Przepis.wstępny........................................................................................................414

Tytuł.1..Organizacja.Sądu.............................................................................................41�Rozdział.1..Prezes.i.członkowie.sądu....................................................................41�Rozdział.2..Tworzenie.izb.oraz.wyznaczanie.sędziów.sprawozdawców.i.rzeczników.generalnych..................................................................................417

Rozdział.3..Sekretariat..............................................................................................421Sekcja.1..Sekretarz...............................................................................................421Sekcja.2..Pozostałe.służby...................................................................................424

Rozdział.4..Funkcjonowanie.Sądu.........................................................................42�Rozdział.�..System.językowy..................................................................................428Rozdział.6..Prawa.i.obowiązki.pełnomocników,.doradców..i.adwokatów.lub.radców.prawnych.................................................................430

Tytuł.2..Postępowanie....................................................................................................432Rozdział.1..Procedura.pisemna..............................................................................432Rozdział.2..Procedura.ustna....................................................................................438

11

Spis treści

Rozdział.3..Środki.organizacji.postępowania.i.środki.dowodowe...................441Sekcja.1..Środki.organizacji.postępowania.....................................................441Sekcja.2..Środki.dowodowe...............................................................................442Sekcja.3..Wzywanie.i.przesłuchiwanie.świadków.i.biegłych.......................444

Rozdział.3a..Tryb.przyspieszony............................................................................4�0Rozdział.4..Zawieszenie.postępowania.i.stwierdzenie.niewłaściwości..przez.Sąd...............................................................................................................4�1

Rozdział.�..Wyroki....................................................................................................4�2Rozdział.6..Koszty.....................................................................................................4�4Rozdział.7..Pomoc.w.zakresie.kosztów.postępowania.......................................4�7Rozdział.8..Cofnięcie.skargi....................................................................................461Rozdział.9..Doręczenia.............................................................................................461Rozdział.10..Terminy................................................................................................462

Tytuł.3..Procedury.szczególne......................................................................................464Rozdział.1..Zawieszenie.wykonania.aktu.lub.postępowania..egzekucyjnego.i.inne.środki.tymczasowe.......................................................464

Rozdział.2..Kwestie.incydentalne..........................................................................466Rozdział.3..Interwencja............................................................................................468Rozdział.4..Wyroki.Sądu.wydane.po.uchyleniu.jego.orzeczenia..i.przekazaniu.sprawy.do.ponownego.rozpoznania......................................470

Rozdział.4a..Orzeczenia.Sądu.wydane.po.poddaniu.jego.orzeczenia..wyjątkowej.procedurze.ponownego.rozpoznania.i.przekazaniu..sprawy.do.ponownego.rozpoznania...............................................................472

Rozdział.�..Wyroki.zaoczne.i.sprzeciwy...............................................................473Rozdział.6..Nadzwyczajne.środki.zaskarżenia....................................................474Sekcja.1..Powództwo.osoby.trzeciej.przeciwko.prawomocnemu..orzeczeniu.......................................................................................................474

Sekcja.2..Wznowienie.postępowania...............................................................476Sekcja.3..Wykładnia.wyroków...........................................................................477

Tytuł.4..Postępowanie.w.sprawach.z.zakresu.własności.intelektualnej................478Tytuł.piąty..Odwołania.od.orzeczeń.sądu.do.spraw.służy.publicznej..Unii.Europejskiej.......................................................................................................483Przepisy.końcowe.....................................................................................................488

Skorowidz............................................................................................................................489

Nota informacyjna dotycząca składania przez sądy krajowe wniosków o wydanie orzeczeń w trybie prejudycjalnym z dnia 28 maja 2011 r.......................................................................................................497

I.—.Informacje.ogólne...................................................................................................497Rola.Trybunału.w.procedurze.prejudycjalnej......................................................498Decyzja.o.przedłożeniu.pytania.Trybunałowi.....................................................498

12

Spis treści

Etap.postępowania,.na.którym.należy.przedłożyć.pytanie..prejudycjalne........................................................................................................�00

Forma.odesłania.prejudycjalnego..........................................................................�00Skutki.odesłania.prejudycjalnego.dla.postępowania.przed.sądem..krajowym..............................................................................................................�02

Koszty.postępowania.i.pomoc.w.zakresie.kosztów.postępowania..................�02Wymiana.korespondencji.między.sądem.krajowym.a.Trybunałem................�02

II.—.Pilny.tryb.prejudycjalny.(PPU)...........................................................................�03Przesłanki.zastosowania.pilnego.trybu.prejudycjalnego...................................�03Wniosek.o.zastosowanie.pilnego.trybu.prejudycjalnego..................................�04Wymiana.informacji.między.Trybunałem,.sądem.krajowym.i.stronami........�04

Praktyczne instrukcje odnoszące się do skarg bezpośrednich i odwołań.........�0�

Stosowanie.technicznych.środków.komunikacji......................................................�06Wnoszenie.pism.procesowych.....................................................................................�07Struktura.i.treść.najważniejszych.pism.procesowych.............................................�08A..Skargi.bezpośrednie............................................................................................�08B..Odwołania.............................................................................................................�09

Załączniki.do.pism.procesowych................................................................................�11Redagowanie.i.długość.pism.procesowych...............................................................�12Wniosek.o.rozpoznanie.sprawy.w.trybie.przyspieszonym....................................�12Wnioski.o.umożliwienie.złożenia.repliki.w.postępowaniu..odwoławczym...........................................................................................................�13

Wnioski.o.przeprowadzenie.rozprawy......................................................................�13Przygotowanie.i.prowadzenie.rozpraw.....................................................................�13

Praktyczne instrukcje dla stron w postępowaniach przed sądem.......................�17

I.. Procedura.pisemna...................................................................................................�18A.. Postanowienia.ogólne.........................................................................................�18A.1.. Stosowanie.technicznych.środków.komunikacji..................................�18A.2.. Wymagania.dotyczące.dokumentów.procesowych.............................�19A.3.. Wymagania.dotyczące.plików.składanych.za.pomocą..

aplikacji.e-Curia.........................................................................................�20A.4.. Długość.pism.procesowych......................................................................�21

B.. Struktura.i.zawartość.pism.procesowych........................................................�21B.1.. Skargi.bezpośrednie..................................................................................�21B.2.. Odwołania...................................................................................................�24

C..Załączniki.do.dokumentów.procesowych......................................................�26D..Usuwanie.braków.dokumentów.procesowych..............................................�27D.1.. Usuwanie.braków.skarg............................................................................�27D.2.. Usuwanie.braków.skarg.obszernych......................................................�30

Spis treści

D.3.. Usuwanie.braków.innych.dokumentów.procesowych.......................�31E.. Wniosek.o.rozpoznanie.sprawy.w.trybie.przyspieszonym.........................�31F.. Wnioski.o.zawieszenie.wykonania.aktu.lub.postępowania..egzekucyjnego.i.o.zastosowanie.innych.środków.tymczasowych.............�32

G..Wnioski.o.zachowanie.poufności.....................................................................�33H..Wnioski.dotyczące.drugiej.wymiany.pism.....................................................�34H.1.. Wnioski.o.zezwolenie.na.złożenie.repliki.lub.dupliki..

w.sprawach.z.zakresu.własności.intelektualnej...................................�34H.2.. Wnioski.o.zezwolenie.na.złożenie.repliki.w.postępowaniach.

w.przedmiocie.odwołania........................................................................�3�I.. Wnioski.o.przeprowadzenie.rozprawy...........................................................�3�I.1.. Wnioski.o.przeprowadzenie.rozprawy.w.sprawach..

z.zakresu.własności.intelektualnej..........................................................�3�I.2.. Wnioski.o.przeprowadzenie.rozprawy.w.postępowaniach..

w.przedmiocie.odwołania........................................................................�3�J.. Wnioski.o.przyznanie.pomocy.w.zakresie.kosztów.postępowania...........�36

II.. Procedura.ustna........................................................................................................�38III..Wejście.w.życie.niniejszych.instrukcji.praktycznych.........................................�40

Deklaracja Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej...............................................................................�41

Deklaracja Rzeczypospolitej Polskiej dotycząca Protokołu w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej w odniesieniu do Polski i Zjednoczonego Królestwa.............................................�43

Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej............... 545

Rozdział.1..Mienie,.fundusze,.aktywa.i.operacje.Unii.Europejskiej......................�46Rozdział.II..Komunikacja.i.laissez–passer..................................................................�47Rozdział.III..Członkowie.Zgromadzenia....................................................................�48Rozdział.IV..Przedstawiciele.Państw.Członkowskich.biorący.udział..w.pracach.instytucji.Unii.........................................................................................�49

Rozdział.V..Urzędnicy.i.inni.pracownicy.Unii...........................................................��0Rozdział.VI..Przywileje.i.immunitety.placówek.dyplomatycznych..państw.trzecich.akredytowanych.przy.Unii........................................................��3

Rozdział.VII..Postanowienia.ogólne............................................................................��3

Skorowidz............................................................................................................................��7

14

Spis treści

Protokół w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej.........��9

Tytuł.I..Informacje.dla.parlamentów.narodowych...................................................��9Tytuł.II..Współpraca.międzyparlamentarna...............................................................�62

Protokół w sprawie Statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego...................�63

Skorowidz............................................................................................................................�77

Protokół w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego ..................................................�81

Rozdział.I..Europejski.System.Banków.Centralnych...............................................�81Rozdział.II..Cele.i.zadania.ESBC..................................................................................�82Rozdział.III..Organizacja.ESBC....................................................................................�84Rozdział.IV..Funkcje.monetarne.i.operacje.wykonywane.przez.ESBC.................�89Rozdział.V..Nadzór.ostrożnościowy............................................................................�91Rozdział.VI..Przepisy.finansowe.ESBC......................................................................�92Rozdział.VII..Postanowienia.ogólne............................................................................�96Rozdział.VIII..Zmiana.Statutu.i.prawodawstwo.uzupełniające.............................�98Rozdział.IX..Postanowienia.przejściowe.oraz.inne.postanowienia..dotyczące.ESBC.........................................................................................................�99

Skorowidz............................................................................................................................603

Protokół w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu......................607

Protokół w sprawie kryteriów konwergencji...........................................................609

Protokół w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej.............................................................................................................611

Protokół w sprawie prawa azylu dla obywateli Państw Członkowskich Unii Europejskiej.............................................................................................................61�

Protokół w sprawie stosunków zewnętrznych Państw Członkowskich dotyczących przekraczania zewnętrznych granic....................................................617

Protokół w sprawie systemu publicznego nadawania w Państwach Członkowskich................................................................................................................619

Spis treści

Protokół w sprawie skutków finansowych wygaśnięcia Traktatu EWWiS oraz w sprawie funduszu badawczego węgla i stali................621

Protokół w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności......623

Protokół w sprawie Eurogrupy....................................................................................627

Protokół w sprawie stałej współpracy strukturalnej ustanowionej na mocy artykułu 42 Traktatu o Unii Europejskiej..................................................629

Protokół dotyczący artykułu 6 ustęp 2 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie przystąpienia Unii do Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności...............................................................633

Protokół w sprawie rynku wewnętrznego i konkurencji......................................63�

Protokół w sprawie wykonywania kompetencji dzielonych................................637

Protokół w sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym...........................639

Protokół w sprawie decyzji Rady odnoszącej się do wykonania artykułu 16 ustęp 4 Traktatu o Unii Europejskiej i artykułu 238 ustęp 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w okresie między 1 listopada 2014 roku a 31 marca 2017 roku i od 1 kwietnia 2017 roku...............................................................................................641

Tabele ekwiwalencyjne, o których mowa w artykule 5 Traktatu zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską....................................................................................................643

17

Traktat o Unii Europejskiej*

JEGO.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓL.BELGÓW,JEJ.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓLOWA.DANII,PREZYDENT.REPUBLIKI.FEDERALNEJ.NIEMIEC,PREZYDENT.REPUBLIKI.GRECKIEJ,JEGO.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓL.HISZPANII,PREZYDENT.REPUBLIKI.FRANCUSKIEJ,PREZYDENT.IRLANDII,PREZYDENT.REPUBLIKI.WŁOSKIEJ,JEGO.KRÓLEWSKA.WYSOKOŚĆ.WIELKI.KSIĄŻĘ.LUKSEMBURGA,JEJ.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓLOWA.NIDERLANDÓW,PREZYDENT.REPUBLIKI.PORTUGALSKIEJ,JEJ.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓLOWA.ZJEDNOCZONEGO.KRÓLESTWA.WIEL-

KIEJ.BRYTANII.I.IRLANDII.PÓŁNOCNEJ,

ZDECYDOWANI.przejść.do.nowego.etapu.procesu.integracji.europejskiej,.zapoczątkowanego.ustanowieniem.Wspólnot.Europejskich,

INSPIROWANI.kulturowym,.religijnym.i.humanistycznym.dziedzictwem.Eu-ropy,.z.którego.wynikają.powszechne.wartości,.stanowiące.nienaruszalne.i.niezby-walne.prawa.człowieka,.jak.również.wolność,.demokracja,.równość.oraz.państwo.prawne,1

PRZYWOŁUJĄC.historyczne.znaczenie.przezwyciężenia.podziału.kontynentu.europejskiego.oraz.potrzebę.ustanowienia.trwałych.podstaw.budowy.przyszłej.Europy,

1.Motyw.dodany.przez.art..1.pkt.1.lit..a).Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europej-skiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

*.Traktat.uzupełniony.Protokołem.w.sprawie.przywilejów.i.immunitetów.Unii.Europejskiej.(Dz..U..z.2004.r..Nr.90,.poz..864/4).w.związku.ze.zmianami.wprowadzonymi.do.tegoż.protokołu.przez.art..1.pkt.3.lit..a).Protokołu.nr.1.zmieniającego.protokoły.dołączone.do.Traktatu.o.Unii.Europejskiej,.Traktatu.ustanawiającego.Wspólnotę.Europejską.lub.Traktatu.ustanawiającego.Europejską.Wspólnotę.Energii.Atomowej.dołączonego.do.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Trak-tat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

18

POTWIERDZAJĄC.swe.przywiązanie.do.zasad.wolności,.demokracji,.poszano-wania.praw.człowieka.i.podstawowych.wolności.oraz.państwa.prawnego,

POTWIERDZAJĄC.swe.przywiązanie.do.podstawowych.praw.socjalnych.okreś-lonych.w.Europejskiej.Karcie.Społecznej,.podpisanej.w.Turynie.18.października.1961.roku,.oraz.we.Wspólnotowej.Karcie.Socjalnych.Praw.Podstawowych.Pracowników.z.1989.roku,2

PRAGNĄC.pogłębić.solidarność.między.swymi.narodami.w.poszanowaniu.ich.historii,.kultury.i.tradycji,

PRAGNĄC.umocnić.demokratyczny.charakter.i.skuteczność.działania.instytucji,.tak.aby.były.one.w.stanie.lepiej.spełniać,.w.jednolitych.ramach.instytucjonalnych,.powierzone.im.zadania,

ZDECYDOWANI.umocnić.swe.gospodarki,.a.także.doprowadzić.do.ich.zbliżenia.oraz.do.ustanowienia.unii.gospodarczej.i.walutowej,.w.tym.—.zgodnie.z.postanowie-niami.niniejszego.Traktatu.i.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.—.wspólnej.i.stabilnej.waluty,3

ZDECYDOWANI.ustanowić.obywatelstwo.wspólne.dla.obywateli.swych.kra-jów,

ZDECYDOWANI.popierać.postęp.gospodarczy.i.społeczny.swych.narodów.po-przez.urzeczywistnienie.rynku.wewnętrznego.oraz.umacnianie.spójności.i.ochrony.środowiska,.przy.uwzględnieniu.zasady.stałego.rozwoju,.oraz.prowadzenia.polityk,.które.zapewnią,.że.integracji.gospodarczej.towarzyszyć.będzie.równoczesny.postęp.w.innych.dziedzinach,4

ZDECYDOWANI.realizować.wspólną.politykę.zagraniczną.i.bezpieczeństwa,.w.tym.stopniowo.określać.wspólną.politykę.obronną,.która.mogłaby.prowadzić.do.wspólnej.obrony,.zgodnie.z.artykułem.42,.wzmacniając.w.ten.sposób.tożsamość.i.niezależność.Europy.w.celu.wspierania.pokoju,.bezpieczeństwa.oraz.postępu.w.Europie.i.na.świecie,�

2.Motyw.dodany.przez.art..1.pkt.1.Traktatu.z.Amsterdamu.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europej-skiej,.Traktaty.ustanawiające.Wspólnoty.Europejskie.i.niektóre.związane.z.nimi.akty.(Dz..U..z.2004.r..Nr.90,.poz..864/31).w.związku.z.przystąpieniem.Polski.do.Unii.Europejskiej.

3.Motyw.zmieniony.przez.art..1.pkt.1.lit..b).Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

4.Motyw.zmieniony.przez.pkt.1.lit..b).Protokołu.ze.sprostowania.do.Traktatu.o.przystąpieniu.z.2003.r..sporządzonego.w.Rzymie.dnia.23.marca.2010.r..(Dz.U.UE.L.10.82.3).z.dniem.1.maja.2004.r.

�.Motyw.zmieniony.przez.art..�.ust..2.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

Traktat o Unii Europejskiej

19

ZDECYDOWANI.ułatwić.swobodny.przepływ.osób,.przy.zapewnieniu.bezpie-czeństwa.swym.narodom,.poprzez.ustanowienie.przestrzeni.wolności,.bezpieczeń-stwa.i.sprawiedliwości,.zgodnie.z.postanowieniami.niniejszego.Traktatu,6

POTWIERDZAJĄC.swój.cel.ułatwienia.swobodnego.przepływu.osób,.przy.zapewnieniu.bezpieczeństwa.swym.narodom,.poprzez.włączenie.do.niniejszego.Traktatu.i.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.postanowień.dotyczących.wymiaru.sprawiedliwości.i.spraw.wewnętrznych,7

ZDECYDOWANI.kontynuować.proces.tworzenia.coraz.ściślejszego.związku.między.narodami.Europy,.w.którym.decyzje.są.podejmowane.jak.najbliżej.obywateli,.zgodnie.z.zasadą.pomocniczości,

MAJĄC.NA.UWADZE.dalsze.kroki,.które.należy.przedsięwziąć.na.rzecz.rozwoju.integracji.europejskiej,

POSTANOWILI.ustanowić.Unię.Europejską.i.w.tym.celu.powołali.jako.swych.pełnomocników:

(lista pełnomocników została pominięta);

KTÓRZY.po.wymianie.swych.pełnomocnictw.uznanych.za.należyte.i.sporzą-dzone.we.właściwej.formie.uzgodnili,.co.następuje:

Tytuł I Postanowienia wspólne

Ustanowienie Unii Europejskiej

Artykuł 18

Niniejszym.Traktatem.Wysokie.Umawiające.się.Strony.ustanawiają.między.sobą.Unię.Europejską,.zwaną.dalej.„Unią”,.której.Państwa.Członkowskie.przyznają.kompetencje.do.osiągnięcia.ich.wspólnych.celów.Niniejszy.Traktat.wyznacza.nowy.etap.w.procesie.tworzenia.coraz.ściślejszego.

związku.między.narodami.Europy,.w.którym.decyzje.podejmowane.są.z.możliwie.najwyższym.poszanowaniem.zasady.otwartości.i.jak.najbliżej.obywateli.

6.Motyw.zmieniony.przez.art..1.pkt.3.Traktatu.z.Amsterdamu.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Euro-pejskiej,.Traktaty.ustanawiające.Wspólnoty.Europejskie.i.niektóre.związane.z.nimi.akty.(Dz..U..z.2004.r..Nr.90,.poz..864/31).w.związku.z.przystąpieniem.Polski.do.Unii.Europejskiej.

7.Motyw.zmieniony.przez.art..1.pkt.1.lit..c).Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

8.Art..1.zmieniony.przez.art..1.pkt.2.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

Traktat o Unii Europejskiej Art. 1

20

Podstawę.Unii.stanowi.niniejszy.Traktat.oraz.Traktat.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.(zwane.dalej.„Traktatami”)..Oba.te.Traktaty.mają.taką.samą.moc.prawną..Unia.zastępuje.Wspólnotę.Europejską.i.jest.jej.następcą.prawnym.

Wartości na jakich opiera się Unia

Artykuł 29

Unia.opiera.się.na.wartościach.poszanowania.godności.osoby.ludzkiej,.wolności,.demokracji,.równości,.państwa.prawnego,.jak.również.poszanowania.praw.człowie-ka,.w.tym.praw.osób.należących.do.mniejszości..Wartości.te.są.wspólne.Państwom.Członkowskim.w.społeczeństwie.opartym.na.pluralizmie,.niedyskryminacji,.toleran-cji,.sprawiedliwości,.solidarności.oraz.na.równości.kobiet.i.mężczyzn.

Cele Unii. Przestrzeń wolności. Rynek wewnętrzny

Artykuł 310

1. Celem.Unii.jest.wspieranie.pokoju,.jej.wartości.i.dobrobytu.jej.narodów.2. Unia.zapewnia.swoim.obywatelom.przestrzeń.wolności,.bezpieczeństwa.

i.sprawiedliwości.bez.granic.wewnętrznych,.w.której.zagwarantowana.jest.swobo-da.przepływu.osób,.w.powiązaniu.z.właściwymi.środkami.w.odniesieniu.do.kon-troli.granic.zewnętrznych,.azylu,.imigracji,.jak.również.zapobiegania.i.zwalczania.przestępczości.

3. Unia.ustanawia.rynek.wewnętrzny..Działa.na.rzecz.trwałego.rozwoju.Euro-py,.którego.podstawą.jest.zrównoważony.wzrost.gospodarczy.oraz.stabilność.cen,.społeczna.gospodarka.rynkowa.o.wysokiej.konkurencyjności.zmierzająca.do.peł-nego.zatrudnienia.i.postępu.społecznego.oraz.wysoki.poziom.ochrony.i.poprawy.jakości.środowiska..Wspiera.postęp.naukowo–techniczny.Zwalcza.wykluczenie.społeczne.i.dyskryminację.oraz.wspiera.sprawiedliwość.

i.ochronę.socjalną,.równość.kobiet.i.mężczyzn,.solidarność.między.pokoleniami.i.ochronę.praw.dziecka.Wspiera.spójność.gospodarczą,.społeczną.i.terytorialną.oraz.solidarność.między.

Państwami.Członkowskimi.Szanuje.swoją.bogatą.różnorodność.kulturową.i.językową.oraz.czuwa.nad.

ochroną.i.rozwojem.dziedzictwa.kulturowego.Europy.4. Unia.ustanawia.unię.gospodarczą.i.walutową,.której.walutą.jest.euro.5. W.stosunkach.zewnętrznych.U.nia.umacnia.i.propaguje.swoje.wartości.i.inte-

resy.oraz.wnosi.wkład.w.ochronę.swoich.obywateli..Przyczynia.się.do.pokoju,.bez-pieczeństwa,.trwałego.rozwoju.Ziemi,.do.solidarności.i.wzajemnego.szacunku.mię-

9.Art..2.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.3.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

10.Art..3.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.4.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbo-ny.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

Traktat o Unii EuropejskiejArt. 2–3

21

dzy.narodami,.do.swobodnego.i.uczciwego.handlu,.do.wyeliminowania.ubóstwa.oraz.do.ochrony.praw.człowieka,.w.szczególności.praw.dziecka,.a.także.do.ścisłego.przestrzegania.i.rozwoju.prawa.międzynarodowego,.w.szczególności.zasad.Karty.Narodów.Zjednoczonych.

6. Unia.dąży.do.osiągnięcia.swoich.celów.właściwymi.środkami.odpowiednio.do.zakresu.kompetencji.przyznanych.jej.na.mocy.Traktatów.

Relacje między Unią i Państwami Członkowskimi

Artykuł 411

1. Zgodnie.z.artykułem.�.wszelkie.kompetencje.nieprzyznane.Unii.w.Traktatach.należą.do.Państw.Członkowskich.

2. Unia.szanuje.równość.Państw.Członkowskich.wobec.Traktatów,.jak.również.ich.tożsamość.narodową,.nierozerwalnie.związaną.z.ich.podstawowymi.struktura-mi.politycznymi.i.konstytucyjnymi,.w.tym.w.odniesieniu.do.samorządu.regional-nego.i.lokalnego..Szanuje.podstawowe.funkcje.państwa,.zwłaszcza.funkcje.mające.na.celu.zapewnienie.jego.integralności.terytorialnej,.utrzymanie.porządku.pub-licznego.oraz.ochronę.bezpieczeństwa.narodowego..W.szczególności.bezpieczeń-stwo.narodowe.pozostaje.w.zakresie.wyłącznej.odpowiedzialności.każdego.Pań-stwa.Członkowskiego.

3. Zgodnie.z.zasadą.lojalnej.współpracy.Unia.i.Państwa.Członkowskie.wzajem-nie.się.szanują.i.udzielają.sobie.wzajemnego.wsparcia.w.wykonywaniu.zadań.wy-nikających.z.Traktatów.Państwa.Członkowskie.podejmują.wszelkie.środki.ogólne.lub.szczególne.właś-

ciwe.dla.zapewnienia.wykonania.zobowiązań.wynikających.z.Traktatów.lub.aktów.instytucji.Unii.Państwa.Członkowskie.ułatwiają.wypełnianie.przez.Unię.jej.zadań.i.powstrzy-

mują.się.od.podejmowania.wszelkich.środków,.które.mogłyby.zagrażać.urzeczy-wistnieniu.celów.Unii.

Zasady przyznania, pomocniczości i proporcjonalności

Artykuł 512

1. Granice.kompetencji.Unii.wyznacza.zasada.przyznania..Wykonywanie.tych.kompetencji.podlega.zasadom.pomocniczości.i.proporcjonalności.

2. Zgodnie.z.zasadą.przyznania.Unia.działa.wyłącznie.w.granicach.kompeten-cji.przyznanych.jej.przez.Państwa.Członkowskie.w.Traktatach.do.osiągnięcia.okreś-

11.Art..4.dodany,.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.�.oraz.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Euro-pejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

12.Art..�.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.6.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

Traktat o Unii Europejskiej Art. 4–5

22

lonych.w.nich.celów..Wszelkie.kompetencje.nieprzyznane.Unii.w.Traktatach.należą.do.Państw.Członkowskich.

3. Zgodnie.z.zasadą.pomocniczości,.w.dziedzinach,.które.nie.należą.do.jej.wy-łącznej.kompetencji,.Unia.podejmuje.działania.tylko.wówczas.i.tylko.w.takim.za-kresie,.w.jakim.cele.zamierzonego.działania.nie.mogą.zostać.osiągnięte.w.sposób.wystarczający.przez.Państwa.Członkowskie,.zarówno.na.poziomie.centralnym,.jak.i.regionalnym.oraz.lokalnym,.i.jeśli.ze.względu.na.rozmiary.lub.skutki.proponowa-nego.działania.możliwe.jest.lepsze.ich.osiągnięcie.na.poziomie.Unii.Instytucje.Unii.stosują.zasadę.pomocniczości.zgodnie.z.Protokołem.w.sprawie.

stosowania.zasad.pomocniczości.i.proporcjonalności..Parlamenty.narodowe.czuwają.nad.przestrzeganiem.zasady.pomocniczości.zgodnie.z.procedurą.przewidzianą.w.tym.Protokole.

4. Zgodnie.z.zasadą.proporcjonalności.zakres.i.forma.działania.Unii.nie.wykra-czają.poza.to,.co.jest.konieczne.do.osiągnięcia.celów.Traktatów.Instytucje.Unii.stosują.zasadę.proporcjonalności.zgodnie.z.Protokołem.w.spra-

wie.stosowania.zasad.pomocniczości.i.proporcjonalności.

Uznanie postanowień Karty Praw Podstawowych

Artykuł 613

1. Unia.uznaje.prawa,.wolności.i.zasady.określone.w.Karcie.praw.podstawo-wych.Unii.Europejskiej.z.7.grudnia.2000.roku,.w.brzmieniu.dostosowanym.12.grud-nia.2007.roku.w.Strasburgu,.która.ma.taką.samą.moc.prawną.jak.Traktaty.Postanowienia.Karty.w.żaden.sposób.nie.rozszerzają.kompetencji.Unii.okreś-

lonych.w.Traktatach.Prawa,.wolności.i.zasady.zawarte.w.Karcie.są.interpretowane.zgodnie.z.posta-

nowieniami.ogólnymi.określonymi.w.tytule.VII.Karty.regulującymi.jej.interpretację.i.stosowanie.oraz.z.należytym.uwzględnieniem.wyjaśnień,.o.których.mowa.w.Karcie,.które.określają.źródła.tych.postanowień.

2. Unia.przystępuje.do.europejskiej.Konwencji.o.ochronie.praw.człowieka.i.podstawowych.wolności..Przystąpienie.do.Konwencji.nie.narusza.kompetencji.Unii.określonych.w.Traktatach.

3. Prawa.podstawowe,.zagwarantowane.w.europejskiej.Konwencji.o.ochronie.praw.człowieka.i.podstawowych.wolności.oraz.wynikające.z.tradycji.konstytucyj-nych.wspólnych.Państwom.Członkowskim,.stanowią.część.prawa.Unii.jako.zasady.ogólne.prawa.

13.Art..6.zmieniony.przez.art..1.pkt.8.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

Traktat o Unii EuropejskiejArt. 6

23

Ryzyko naruszenia podstawowych wartości Unii

Artykuł 714

1. Na.uzasadniony.wniosek.jednej.trzeciej.Państw.Członkowskich,.Parlamentu.Europejskiego.lub.Komisji.Europejskiej,.Rada,.stanowiąc.większością.czterech.pią-tych.swych.członków.po.uzyskaniu.zgody.Parlamentu.Europejskiego,.może.stwier-dzić.istnienie.wyraźnego.ryzyka.poważnego.naruszenia.przez.Państwo.Członkow-skie.wartości,.o.których.mowa.w.artykule.2..Przed.dokonaniem.takiego.stwierdzenia.Rada.wysłuchuje.dane.Państwo.Członkowskie.i,.stanowiąc.zgodnie.z.tą.samą.proce-durą,.może.skierować.do.niego.zalecenia.Rada.regularnie.bada.czy.powody.dokonania.takiego.stwierdzenia.pozostają.

aktualne.2. Rada.Europejska,.stanowiąc.jednomyślnie.na.wniosek.jednej.trzeciej.Państw.

Członkowskich.lub.Komisji.Europejskiej.i.po.uzyskaniu.zgody.Parlamentu.Europej-skiego,.może.stwierdzić,.po.wezwaniu.Państwa.Członkowskiego.do.przedstawienia.swoich.uwag,.poważne.i.stałe.naruszenie.przez.to.Państwo.Członkowskie.wartości,.o.których.mowa.w.artykule.2.

3. Po.dokonaniu.stwierdzenia.na.mocy.ustępu.2,.Rada,.stanowiąc.większością.kwalifikowaną,.może.zdecydować.o.zawieszeniu.niektórych.praw.wynikających.ze.stosowania.Traktatów.dla.tego.Państwa.Członkowskiego,.łącznie.z.prawem.do.głosowania.przedstawiciela.rządu.tego.Państwa.Członkowskiego.w.Radzie..Rada.uwzględnia.przy.tym.możliwe.skutki.takiego.zawieszenia.dla.praw.i.obowiązków.osób.fizycznych.i.prawnych.Obowiązki,.które.ciążą.na.tym.Państwie.Członkowskim.na.mocy.Traktatów,.

pozostają.w.każdym.przypadku.wiążące.dla.tego.Państwa.4. Rada.może.następnie,.stanowiąc.większością.kwalifikowaną,.zdecydować.

o.zmianie.lub.uchyleniu.środków.podjętych.na.podstawie.ustępu.3,.w.przypadku.zmiany.sytuacji,.która.doprowadziła.do.ich.ustanowienia.

5. Zasady.głosowania,.które.do.celów.niniejszego.artykułu.stosuje.się.do.Parla-mentu.Europejskiego,.Rady.Europejskiej.i.Rady,.określone.są.w.artykule.3�4.Trakta-tu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

Przestrzeń dobrobytu i dobrego sąsiedztwa

Artykuł 81�

1. Unia.rozwija.szczególne.stosunki.z.państwami.z.nią.sąsiadującymi,.dążąc.do.utworzenia.przestrzeni.dobrobytu.i.dobrego.sąsiedztwa,.opartej.na.wartościach.Unii.i.charakteryzującej.się.bliskimi.i.pokojowymi.stosunkami.opartymi.na.współpracy.

14.Art..7.zmieniony.przez.art..1.pkt.9.oraz.art..�.ust..2.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Trak-tat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

1�.Art..8.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.10.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


24

2. Do.celów.ustępu.1.Unia.może.zawierać.specjalne.umowy.z.zainteresowanymi.państwami..Umowy.te.mogą.obejmować.wzajemne.prawa.i.obowiązki,.jak.również.przewidywać.możliwość.wspólnego.prowadzenia.działań..Ich.wykonanie.stanowi.przedmiot.okresowych.uzgodnień.

Tytuł II16 Postanowienia o zasadach demokratycznych

Zasada równości obywateli. Obywatelstwo Unii

Artykuł 917

We.wszystkich.swoich.działaniach.Unia.przestrzega.zasady.równości.swoich.obywateli,.którzy.są.traktowani.z.jednakową.uwagą.przez.jej.instytucje,.organy.i.jednostki.organizacyjne..Obywatelem.Unii.jest.każda.osoba.mająca.obywatelstwo.Państwa.Członkowskiego..Obywatelstwo.Unii.ma.charakter.dodatkowy.w.stosunku.do.obywatelstwa.krajowego.i.nie.zastępuje.go.

Realizacja zasady demokracji przedstawicielskiej

Artykuł 1018

1. Podstawą.funkcjonowania.Unii.jest.demokracja.przedstawicielska.2. Obywatele.są.bezpośrednio.reprezentowani.na.poziomie.Unii.w.Parlamen-

cie.Europejskim.Państwa.Członkowskie.są.reprezentowane.w.Radzie.Europejskiej.przez.swoich.

szefów.państw.lub.rządów,.a.w.Radzie.przez.swoje.rządy;.szefowie.państw.lub.rzą-dów.i.rządy.odpowiadają.demokratycznie.przed.parlamentami.narodowymi.albo.przed.swoimi.obywatelami.

3. Każdy.obywatel.ma.prawo.uczestniczyć.w.życiu.demokratycznym.Unii..De-cyzje.są.podejmowane.w.sposób.jak.najbardziej.otwarty.i.zbliżony.do.obywatela.

4. Partie.polityczne.na.poziomie.europejskim.przyczyniają.się.do.kształtowania.europejskiej.świadomości.politycznej.i.wyrażania.woli.obywateli.Unii.

16.Tytuł.II.dodany.przez.art..1.pkt.12.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

17.Art..9.według.numeracji.ustalonej.przez.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Trak-tat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.



2�

Udział czynnika społecznego

Artykuł 1119

1. Za.pomocą.odpowiednich.środków.instytucje.umożliwiają.obywatelom.i.sto-warzyszeniom.przedstawicielskim.wypowiadanie.się.i.publiczną.wymianę.poglą-dów.we.wszystkich.dziedzinach.działania.Unii.

2. Instytucje.utrzymują.otwarty,.przejrzysty.i.regularny.dialog.ze.stowarzysze-niami.przedstawicielskimi.i.społeczeństwem.obywatelskim.

3. Komisja.Europejska.prowadzi.szerokie.konsultacje.z.zainteresowanymi.stro-nami.w.celu.zapewnienia.spójności.i.przejrzystości.działań.Unii.

4. Obywatele.Unii.w.liczbie.nie.mniejszej.niż.milion,.mający.obywatelstwo.znacznej.liczby.Państw.Członkowskich,.mogą.podjąć.inicjatywę.zwrócenia.się.do.Komisji.Europejskiej.o.przedłożenie,.w.ramach.jej.uprawnień,.odpowiedniego.wniosku.w.sprawach,.w.odniesieniu.do.których,.zdaniem.obywateli,.stosowanie.Traktatów.wymaga.aktu.prawnego.Unii.Procedury.i.warunki.wymagane.w.celu.przedstawienia.takiej.inicjatywy.okreś-

lane.są.zgodnie.z.artykułem.24.akapit.pierwszy.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

Rola parlamentów narodowych

Artykuł 1220

Parlamenty.narodowe.aktywnie.przyczyniają.się.do.prawidłowego.funkcjono-wania.Unii:a). otrzymując.od.instytucji.Unii.informacje.oraz.projekty.aktów.prawodawczych.Unii.zgodnie.z.Protokołem.w.sprawie.roli.parlamentów.narodowych.w.Unii.Europejskiej;

b). czuwając.nad.poszanowaniem.zasady.pomocniczości.zgodnie.z.procedurami.przewidzianymi.w.Protokole.w.sprawie.stosowania.zasad.pomocniczości.i.proporcjonalności;

c). uczestnicząc,.w.ramach.przestrzeni.wolności,.bezpieczeństwa.i.sprawiedliwo-ści,.w.mechanizmach.oceniających.wykonanie.polityk.Unii.w.tej.dziedzinie,.zgodnie.z.artykułem.70.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej,.oraz.włączając.się.w.polityczną.kontrolę.Europolu.i.ocenę.działalności.Eurojustu,.zgodnie.z.artykułami.88.i.8�.tego.Traktatu;

d). uczestnicząc.w.procedurach.zmiany.Traktatów,.zgodnie.z.artykułem.48.niniej-szego.Traktatu;

19.Art..11.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Lizbony.zmienia-jącego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.



26

e). otrzymując.informacje.na.temat.wniosków.o.przystąpienie.do.Unii,.zgodnie.z.artykułem.49.niniejszego.Traktatu;

f). uczestnicząc.we.współpracy.międzyparlamentarnej.między.parlamentami.narodowymi.i.z.Parlamentem.Europejskim,.zgodnie.z.Protokołem.w.sprawie.roli.parlamentów.narodowych.w.Unii.Europejskiej.

Tytuł III21 Postanowienia o instytucjach

Ramy instytucjonalne Unii

Artykuł 1322

1. Unia.dysponuje.ramami.instytucjonalnymi,.które.mają.na.celu.propagowanie.jej.wartości,.realizację.jej.celów,.służenie.jej.interesom,.interesom.jej.obywateli.oraz.interesom.Państw.Członkowskich,.jak.również.zapewnianie.spójności,.skuteczności.i.ciągłości.jej.polityk.oraz.działań.Instytucjami.Unii.są:–. Parlament.Europejski,–. Rada.Europejska,–. Rada,–. Komisja.Europejska.(zwana.dalej.«Komisją»),–. Trybunał.Sprawiedliwości.Unii.Europejskiej,–. Europejski.Bank.Centralny,–. Trybunał.Obrachunkowy.

2. Każda.instytucja.działa.w.granicach.uprawnień.przyznanych.jej.na.mocy.Traktatów,.zgodnie.z.procedurami,.na.warunkach.i.w.celach.w.nich.określonych..Instytucje.lojalnie.ze.sobą.współpracują.

3. Postanowienia.dotyczące.Europejskiego.Banku.Centralnego.i.Trybunału.Ob-rachunkowego,.a.także.szczegółowe.postanowienia.dotyczące.innych.instytucji.znajdują.się.w.Traktacie.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

4. Parlament.Europejski,.Rada.i.Komisja.są.wspomagane.przez.Komitet.Ekono-miczno–Społeczny.i.Komitet.Regionów,.które.pełnią.funkcje.doradcze.

21.Tytuł.III.dodany.przez.art..1.pkt.13.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

22.Art..13.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.14.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbo-ny.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


27

Funkcje, skład, organizacja Parlamentu Europejskiego

Artykuł 1423

1. Parlament.Europejski.pełni,.wspólnie.z.Radą,.funkcje.prawodawczą.i.budże-tową..Pełni.funkcje.kontroli.politycznej.i.konsultacyjne.zgodnie.z.warunkami.prze-widzianymi.w.Traktatach..Wybiera.przewodniczącego.Komisji.

2. W.skład.Parlamentu.Europejskiego.wchodzą.przedstawiciele.obywateli.Unii..Ich.liczba.nie.przekracza.siedmiuset.pięćdziesięciu,.nie.licząc.przewodniczącego..Reprezentacja.obywateli.ma.charakter.degresywnie.proporcjonalny,.z.minimalnym.progiem.sześciu.członków.na.Państwo.Członkowskie..Żadnemu.Państwu.Człon-kowskiemu.nie.można.przyznać.więcej.niż.dziewięćdziesiąt.sześć.miejsc.Rada.Europejska.przyjmuje.jednomyślnie,.z.inicjatywy.Parlamentu.Europejskie-

go.i.po.uzyskaniu.jego.zgody,.decyzję.określającą.skład.Parlamentu.Europejskiego,.z.poszanowaniem.zasad,.o.których.mowa.w.akapicie.pierwszym.

3. Członkowie.Parlamentu.Europejskiego.są.wybierani.na.pięcioletnią.kadencję.w.powszechnych.wyborach.bezpośrednich,.w.głosowaniu.wolnym.i.tajnym.

4. Parlament.Europejski.wybiera.spośród.swoich.członków.przewodniczącego.i.prezydium.

Funkcje, skład, organizacja Rady Europejskiej

Artykuł 1524

1. Rada.Europejska.nadaje.Unii.impulsy.niezbędne.do.jej.rozwoju.i.określa.ogólne.kierunki.i.priorytety.polityczne..Rada.Europejska.nie.pełni.funkcji.prawo-dawczej.

2. W.skład.Rady.Europejskiej.wchodzą.szefowie.państw.lub.rządów.Państw.Członkowskich,.jak.również.jej.przewodniczący.oraz.przewodniczący.Komisji..W.jej.pracach.uczestniczy.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.

3. Rada.Europejska.zbiera.się.dwa.razy.w.ciągu.półrocza,.zwoływana.przez.jej.przewodniczącego..Jeżeli.wymaga.tego.porządek.obrad,.członkowie.Rady.Europej-skiej.mogą.podjąć.decyzję,.aby.każdemu.z.nich.towarzyszył.minister,.a.w.przypadku.przewodniczącego.Komisji.—.członek.Komisji..Jeżeli.sytuacja.tego.wymaga,.prze-wodniczący.zwołuje.nadzwyczajne.posiedzenie.Rady.Europejskiej.

4. O.ile.Traktaty.nie.stanowią.inaczej,.Rada.Europejska.podejmuje.decyzje.w.drodze.konsensusu.

5. Rada.Europejska.wybiera.swojego.przewodniczącego.większością.kwalifiko-waną.na.okres.dwóch.i.pół.roku;.mandat.przewodniczącego.jest.jednokrotnie.od-

23.Art..14.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.1�.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbo-ny.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

24.Art..1�.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.16.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbo-ny.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


28

nawialny..W.przypadku.przeszkody.lub.poważnego.uchybienia.Rada.Europejska.może.pozbawić.przewodniczącego.mandatu.zgodnie.z.tą.samą.procedurą.

6. Przewodniczący.Rady.Europejskiej:a). przewodniczy.Radzie.Europejskiej.i.prowadzi.jej.prace;b). zapewnia.przygotowanie.i.ciągłość.prac.Rady.Europejskiej,.we.współpracy.z.przewodniczącym.Komisji.i.na.podstawie.prac.Rady.do.Spraw.Ogólnych;

c). wspomaga.osiąganie.spójności.i.konsensusu.w.Radzie.Europejskiej;d). przedstawia.Parlamentowi.Europejskiemu.sprawozdanie.z.każdego.posiedze-nia.Rady.Europejskiej.Przewodniczący.Rady.Europejskiej.zapewnia.na.swoim.poziomie.oraz.w.za-

kresie.swojej.właściwości.reprezentację.Unii.na.zewnątrz.w.sprawach.dotyczących.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa,.bez.uszczerbku.dla.uprawnień.wy-sokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.Przewodniczący.Rady.Europejskiej.nie.może.sprawować.krajowej.funkcji.

publicznej.

Funkcje, skład, organizacja Rady Unii Europejskiej

Artykuł 162�

1. Rada.pełni,.wspólnie.z.Parlamentem.Europejskim,.funkcje.prawodawczą.i.budżetową..Pełni.funkcje.określania.polityki.i.koordynacji.zgodnie.z.warunkami.przewidzianymi.w.Traktatach.

2. W.skład.Rady.wchodzi.jeden.przedstawiciel.szczebla.ministerialnego.z.każ-dego.Państwa.Członkowskiego,.upoważniony.do.zaciągania.zobowiązań.w.imieniu.rządu.Państwa.Członkowskiego,.które.reprezentuje,.oraz.do.wykonywania.prawa.głosu.

3. O.ile.Traktaty.nie.stanowią.inaczej,.Rada.stanowi.większością.kwalifikowaną.4. Od.1.listopada.2014.roku.większość.kwalifikowaną.stanowi.co.najmniej.��%.

członków.Rady,.jednak.nie.mniej.niż.piętnastu.z.nich,.reprezentujących.Państwa.Członkowskie,.których.łączna.liczba.ludności.stanowi.co.najmniej.6�%.ludności.Unii.Mniejszość.blokująca.musi.obejmować.co.najmniej.czterech.członków.Rady,.

w.przeciwnym.razie.uznaje.się,.że.większość.kwalifikowana.została.osiągnięta.Inne.zasady.dotyczące.głosowania.większością.kwalifikowaną.określone.są.

w.artykule.238.ustęp.2.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.5. Postanowienia.przejściowe.dotyczące.definicji.większości.kwalifikowanej,.

które.obowiązują.do.31.października.2014.roku,.jak.również.postanowienia,.które.będą.obowiązywać.między.1.listopada.2014.roku.a.31.marca.2017.roku,.określone.są.w.Protokole.w.sprawie.postanowień.przejściowych.

2�.Art..16.dodany,.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.17.i.art..�.ust..1.i.2.Trak-tatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


29

6. Rada.zbiera.się.na.posiedzenia.w.różnych.składach,.których.wykaz.przyjmo-wany.jest.zgodnie.z.artykułem.236.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.Rada.do.Spraw.Ogólnych.zapewnia.spójność.prac.różnych.składów.Rady..

Przygotowuje.posiedzenia.Rady.Europejskiej.i.zapewnia.ich.ciągłość,.w.powiązaniu.z.przewodniczącym.Rady.Europejskiej.i.Komisją.Rada.do.Spraw.Zagranicznych.opracowuje.działania.zewnętrzne.Unii.na.pod-

stawie.strategicznych.kierunków.określonych.przez.Radę.Europejską.oraz.zapewnia.spójność.działań.Unii.

7. Za.przygotowanie.prac.Rady.odpowiada.Komitet.Stałych.Przedstawicieli.Rzą-dów.Państw.Członkowskich.

8. Posiedzenia.Rady.są.jawne,.kiedy.Rada.obraduje.i.głosuje.nad.projektem.aktu.prawodawczego..W.tym.celu.każde.posiedzenie.Rady.składa.się.z.dwóch.części,.po-święconych.odpowiednio:.obradom.nad.aktami.ustawodawczymi.Unii.i.działaniom.o.charakterze.nieustawodawczym.

9. Prezydencję.składów.Rady,.z.wyjątkiem.Rady.do.Spraw.Zagranicznych,.spra-wują.na.zasadzie.równej.rotacji.przedstawiciele.Państw.Członkowskich.w.Radzie,.na.warunkach.określonych.zgodnie.z.artykułem.236.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

Funkcje, skład, organizacja Komisji

Artykuł 1726

1. Komisja.wspiera.ogólny.interes.Unii.i.podejmuje.w.tym.celu.odpowiednie.ini-cjatywy..Czuwa.ona.nad.stosowaniem.Traktatów.i.środków.przyjmowanych.przez.instytucje.na.ich.podstawie..Nadzoruje.stosowanie.prawa.Unii.pod.kontrolą.Trybu-nału.Sprawiedliwości.Unii.Europejskiej..Wykonuje.budżet.i.zarządza.programami..Pełni.funkcje.koordynacyjne,.wykonawcze.i.zarządzające,.zgodnie.z.warunkami.przewidzianymi.w.Traktatach..Z.wyjątkiem.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpie-czeństwa.oraz.innych.przypadków.przewidzianych.w.Traktatach,.zapewnia.repre-zentację.Unii.na.zewnątrz..Podejmuje.inicjatywy.w.zakresie.rocznego.i.wieloletniego.programowania.Unii.w.celu.osiągnięcia.porozumień.międzyinstytucjonalnych.

2. O.ile.Traktaty.nie.stanowią.inaczej,.akty.prawodawcze.Unii.mogą.zostać.przy-jęte.wyłącznie.na.wniosek.Komisji..Pozostałe.akty.są.przyjmowane.na.wniosek.Ko-misji,.jeżeli.Traktaty.tak.stanowią.

3. Kadencja.Komisji.wynosi.pięć.lat.Członkowie.Komisji.są.wybierani.ze.względu.na.swe.ogólne.kwalifikacje.i.za-

angażowanie.w.sprawy.europejskie.spośród.osób,.których.niezależność.jest.niekwe-stionowana.Komisja.jest.całkowicie.niezależna.w.wykonywaniu.swoich.zadań..Bez.uszczerb-

ku.dla.artykułu.18.ustęp.2,.członkowie.Komisji.nie.zwracają.się.o.instrukcje.ani.ich.

26.Art..17.dodany,.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.18.i.art..�.ust..1.i.2.Trak-tatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


30

nie.przyjmują.od.żadnego.rządu,.instytucji,.organu.lub.jednostki.organizacyjnej..Powstrzymują.się.oni.od.podejmowania.wszelkich.działań.niezgodnych.z.charakte-rem.ich.funkcji.lub.wykonywaniem.ich.zadań.

4. W.skład.Komisji.mianowanej.między.datą.wejścia.w.życie.Traktatu.z.Lizbony.a.31.października.2014.roku.wchodzi.jeden.obywatel.każdego.Państwa.Członkow-skiego,.przy.czym.skład.ten.obejmuje.jej.przewodniczącego.i.wysokiego.przedsta-wiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa,.który.jest.jednym.z.wiceprzewodniczących.Komisji.

5. Od.1.listopada.2014.roku.Komisja.składa.się.z.takiej.liczby.członków,.w.tym.z.jej.przewodniczącego.i.wysokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa,.która.odpowiada.dwóm.trzecim.liczby.Państw.Członkow-skich,.chyba.że.Rada.Europejska,.stanowiąc.jednomyślnie,.podejmie.decyzję.o.zmia-nie.tej.liczby.Członkowie.Komisji.są.wybierani.spośród.obywateli.Państw.Członkowskich.na.

podstawie.systemu.bezwzględnie.równej.rotacji.pomiędzy.Państwami.Członkow-skimi,.który.pozwala.odzwierciedlić.różnorodność.demograficzną.i.geograficzną.wszystkich.Państw.Członkowskich..System.ten.jest.ustanawiany.jednomyślnie.przez.Radę.Europejską.zgodnie.z.artykułem.244.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

6. Przewodniczący.Komisji:a). określa.wytyczne,.w.ramach.których.Komisja.wykonuje.swoje.zadania;b). decyduje.o.wewnętrznej.organizacji.Komisji.tak,.aby.zapewnić.spójność,.sku-teczność.i.kolegialność.jej.działania;

c). mianuje.wiceprzewodniczących,.innych.niż.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa,.spośród.członków.Komisji.Członek.Komisji.składa.rezygnację,.jeżeli.przewodniczący.tego.zażąda..Wysoki.

przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.składa.rezyg-nację,.zgodnie.z.procedurą.przewidzianą.w.artykule.18.ustęp.1,.jeżeli.przewodni-czący.tego.zażąda.

7. Uwzględniając.wybory.do.Parlamentu.Europejskiego.i.po.przeprowadzeniu.stosownych.konsultacji,.Rada.Europejska,.stanowiąc.większością.kwalifikowaną,.przedstawia.Parlamentowi.Europejskiemu.kandydata.na.funkcję.przewodniczące-go.Komisji..Kandydat.ten.jest.wybierany.przez.Parlament.Europejski.większością.głosów.członków.wchodzących.w.jego.skład..Jeżeli.nie.uzyska.on.większości,.Rada.Europejska,.stanowiąc.większością.kwalifikowaną,.przedstawia,.w.terminie.miesią-ca,.nowego.kandydata,.który.jest.wybierany.przez.Parlament.Europejski.zgodnie.z.tą.samą.procedurą.Rada,.za.wspólnym.porozumieniem.z.wybranym.przewodniczącym,.przyj-

muje.listę.pozostałych.osób,.które.proponuje.mianować.członkami.Komisji..Są.oni.wybierani.na.podstawie.sugestii.zgłaszanych.przez.Państwa.Członkowskie,.zgodnie.z.kryteriami.przewidzianymi.w.ustępie.3.akapit.drugi.i.w.ustępie.�.akapit.drugi.


31

Przewodniczący,.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.i.pozostali.członkowie.Komisji.podlegają.kolegialnie.zatwierdzeniu.w.drodze.głosowania.przez.Parlament.Europejski..Na.podstawie.takiego.zatwierdze-nia.Rada.Europejska.mianuje.Komisję,.stanowiąc.większością.kwalifikowaną.

8. Komisja.ponosi.kolegialnie.odpowiedzialność.przed.Parlamentem.Europej-skim..Zgodnie.z.artykułem.234.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.Parla-ment.Europejski.może.uchwalić.wotum.nieufności.w.stosunku.do.Komisji..W.przy-padku.uchwalenia.wotum.nieufności.członkowie.Komisji.kolegialnie.rezygnują.ze.swoich.funkcji,.a.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bez-pieczeństwa.rezygnuje.z.funkcji.pełnionych.w.ramach.Komisji.

Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa

Artykuł 1827

1. Rada.Europejska,.stanowiąc.większością.kwalifikowaną,.za.zgodą.przewod-niczącego.Komisji,.mianuje.wysokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa..Rada.Europejska.może.zakończyć.jego.kadencję.zgodnie.z.tą.samą.procedurą.

2. Wysoki.przedstawiciel.prowadzi.wspólną.politykę.zagraniczną.i.bezpieczeń-stwa.Unii..Przyczynia.się,.poprzez.swoje.propozycje,.do.opracowania.tej.polityki.i.realizuje.ją.działając.z.upoważnienia.Rady..Dotyczy.to.także.wspólnej.polityki.bez-pieczeństwa.i.obrony.

3. Wysoki.przedstawiciel.przewodniczy.Radzie.do.Spraw.Zagranicznych.4. Wysoki.przedstawiciel.jest.jednym.z.wiceprzewodniczących.Komisji..Czu-

wa.nad.spójnością.działań.zewnętrznych.Unii..Odpowiada.w.ramach.Komisji.za.jej.obowiązki.w.dziedzinie.stosunków.zewnętrznych.i.koordynację.innych.aspektów.działań.zewnętrznych.Unii..W.wykonywaniu.tych.obowiązków.w.ramach.Komi-sji,.i.tylko.w.odniesieniu.do.tych.obowiązków,.wysoki.przedstawiciel.podlega.pro-cedurom.regulującym.funkcjonowanie.Komisji.w.zakresie,.w.jakim.jest.to.zgodne.z.ustępami.2.i.3.

Funkcje, skład, organizacja Trybunału Sprawiedliwości

Artykuł 1928

1. Trybunał.Sprawiedliwości.Unii.Europejskiej.obejmuje.Trybunał.Sprawiedli-wości,.Sąd.i.sądy.wyspecjalizowane..Zapewnia.on.poszanowanie.prawa.w.wykład-ni.i.stosowaniu.Traktatów.




32

Państwa.Członkowskie.ustanawiają.środki.zaskarżenia.niezbędne.do.zapewnie-nia.skutecznej.ochrony.sądowej.w.dziedzinach.objętych.prawem.Unii.

2. W.skład.Trybunału.Sprawiedliwości.wchodzi.jeden.sędzia.z.każdego.Pań-stwa.Członkowskiego..Trybunał.Sprawiedliwości.jest.wspomagany.przez.rzeczni-ków.generalnych.W.skład.Sądu.wchodzi.co.najmniej.jeden.sędzia.z.każdego.Państwa.Członkow-

skiego.Sędziowie.i.rzecznicy.generalni.Trybunału.Sprawiedliwości.oraz.sędziowie.Sądu.

są.wybierani.spośród.osób.o.niekwestionowanej.niezależności,.spełniających.warun-ki.określone.w.artykułach.2�3.i.2�4.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej..Są.oni.mianowani.za.wspólnym.porozumieniem.przez.rządy.Państw.Członkowskich.na.okres.sześciu.lat..Ustępujący.sędziowie.i.rzecznicy.generalni.mogą.być.ponownie.mianowani.

3. Trybunał.Sprawiedliwości.Unii.Europejskiej.orzeka.zgodnie.z.Traktatami:a). w.zakresie.skarg.wniesionych.przez.Państwa.Członkowskie,.instytucje.lub.osoby.fizyczne.lub.prawne;

b). w.trybie.prejudycjalnym,.na.wniosek.sądów.Państw.Członkowskich,.w.sprawie.wykładni.prawa.Unii.lub.ważności.aktów.przyjętych.przez.instytucje;

c). w.innych.sprawach.przewidzianych.w.Traktatach.

Tytuł IV Postanowienia o wzmocnionej współpracy29

Wzmocniona współpraca

Artykuł 2030

1. Państwa.Członkowskie,.które.pragną.ustanowić.między.sobą.wzmocnioną.współpracę.w.ramach.kompetencji.niewyłącznych.Unii,.mogą.korzystać.w.tym.celu.z.jej.instytucji.i.wykonywać.te.kompetencje,.stosując.odpowiednie.postano-wienia.Traktatów,.z.zastrzeżeniem.ograniczeń.oraz.zgodnie.z.procedurą.określoną.w.niniejszym.artykule.i.w.artykułach.326–.334.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Eu-ropejskiej.Celem.wzmocnionej.współpracy.jest.sprzyjanie.realizacji.celów.Unii,.ochrona.

jej.interesów.oraz.wzmocnienie.procesu.jej.integracji..Współpraca.taka.otwarta.jest.dla.wszystkich.Państw.Członkowskich.w.dowolnym.czasie,.zgodnie.z.artykułem.328.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

29.Nazwa.tytułu.IV.zmieniona.przez.art..1.pkt.22.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.



33

2. Decyzję.upoważniającą.do.podjęcia.wzmocnionej.współpracy.Rada.przyjmu-je.w.ostateczności,.jeżeli.ustali,.że.cele.takiej.współpracy.nie.mogą.zostać.osiągnięte.w.rozsądnym.terminie.przez.Unię.jako.całość,.oraz.pod.warunkiem,.że.uczestniczy.w.niej.co.najmniej.dziewięć.Państw.Członkowskich..Rada.stanowi.zgodnie.z.proce-durą.określoną.w.artykule.329.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

3. W.obradach.Rady.mogą.uczestniczyć.wszystkie.Państwa.Członkowskie,.jed-nak.w.głosowaniu.biorą.udział.tylko.członkowie.Rady.reprezentujący.Państwa.Członkowskie.uczestniczące.we.wzmocnionej.współpracy..Zasady.głosowania.prze-widziane.są.w.artykule.330.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

4. Akty.przyjmowane.w.ramach.wzmocnionej.współpracy.wiążą.wyłącznie.uczestniczące.Państwa.Członkowskie..Nie.są.one.uważane.za.dorobek,.który.musi.zostać.przyjęty.przez.państwa.kandydujące.do.przystąpienia.do.Unii.

Tytuł V31 Postanowienia ogólne o działaniach zewnętrznych

Unii i postanowienia szczególne dotyczące wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa32

Rozdział 133 Postanowienia ogólne o działaniach

zewnętrznych Unii

Zasady działań zewnętrznych

Artykuł 2134

1. Działania.Unii.na.arenie.międzynarodowej.oparte.są.na.zasadach,.które.leżą.u.podstaw.jej.utworzenia,.rozwoju.i.rozszerzenia.oraz.które.zamierza.wspierać.na.świecie:.demokracji,.państwa.prawnego,.powszechności.i.niepodzielności.praw.człowieka.i.podstawowych.wolności,.poszanowania.godności.ludzkiej,.zasad.rów-ności.i.solidarności.oraz.poszanowania.zasad.Karty.Narodów.Zjednoczonych.oraz.prawa.międzynarodowego.

31.Tytuł.V.zmieniony.przez.art..1.pkt.10.Traktatu.z.Amsterdamu.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Euro-pejskiej,.Traktaty.ustanawiające.Wspólnoty.Europejskie.i.niektóre.związane.z.nimi.akty.(Dz..U..z.2004.r..Nr.90,.poz..864/31).w.związku.z.przystąpieniem.Polski.do.Unii.Europejskiej.

32.Nazwa.tytułu.V.zmieniona.przez.art..1.pkt.23.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

33.Rozdział.1.dodany.przez.art..1.pkt.24.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europej-skiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.



34

Unia.dąży.do.rozwijania.stosunków.i.budowania.partnerstwa.z.państwami.trze-cimi.oraz.z.organizacjami.międzynarodowymi,.regionalnymi.lub.światowymi,.które.wyznają.zasady,.o.których.mowa.w.akapicie.pierwszym..Sprzyja.ona.wielostronnym.rozwiązaniom.wspólnych.problemów,.w.szczególności.w.ramach.Organizacji.Na-rodów.Zjednoczonych.

2. Unia.określa.i.prowadzi.wspólne.polityki.i.działania.oraz.dąży.do.zapewnie-nia.wysokiego.stopnia.współpracy.we.wszelkich.dziedzinach.stosunków.między-narodowych,.w.celu:a). ochrony.swoich.wartości,.podstawowych.interesów,.bezpieczeństwa,.nieza-leżności.i.integralności;

b). umacniania.i.wspierania.demokracji,.państwa.prawnego,.praw.człowieka.i.zasad.prawa.międzynarodowego;

c). utrzymania.pokoju,.zapobiegania.konfliktom.i.umacniania.bezpieczeństwa.międzynarodowego.zgodnie.z.celami.i.zasadami.Karty.Narodów.Zjednoczo-nych,.jak.również.z.zasadami.Aktu.końcowego.z.Helsinek.oraz.celami.Karty.Paryskiej,.w.tym.z.celami.i.zasadami.dotyczącymi.granic.zewnętrznych;

d). wspierania.trwałego.rozwoju.gospodarczego.i.społecznego.oraz.środowi-skowego.krajów.rozwijających.się,.przyjmując.za.nadrzędny.cel.likwidację.ubóstwa;

e). zachęcania.wszystkich.krajów.do.integracji.w.ramach.gospodarki.światowej,.między.innymi.drogą.stopniowego.znoszenia.ograniczeń.w.handlu.między-narodowym;

f). przyczyniania.się.do.opracowywania.międzynarodowych.środków.służących.ochronie.i.poprawie.stanu.środowiska.oraz.zrównoważonego.zarządzania.światowymi.zasobami.naturalnymi,.w.celu.zapewnienia.trwałego.rozwoju;

g). niesienia.pomocy.narodom,.krajom.i.regionom.dotkniętym.klęskami.żywioło-wymi.lub.katastrofami.spowodowanymi.przez.człowieka;.oraz

h). wspierania.systemu.międzynarodowego.opartego.na.silniejszej.współpracy.wielostronnej.i.na.dobrych.rządach.na.poziomie.światowym.

3. Unia.szanuje.zasady.i.dąży.do.osiągnięcia.celów,.o.których.mowa.w.ustępach.1.i.2,.przy.opracowywaniu.i.wprowadzaniu.w.życie.jej.działań.zewnętrznych.w.róż-nych.dziedzinach.objętych.niniejszym.tytułem.i.częścią.piątą.Traktatu.o.funkcjono-waniu.Unii.Europejskiej,.jak.również.zewnętrznych.aspektów.innych.polityk.Unii.Unia.czuwa.nad.spójnością.różnych.dziedzin.jej.działań.zewnętrznych.oraz.

nad.ich.spójnością.z.innymi.politykami.Unii..Rada.i.Komisja,.wspomagane.przez.wysokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa,.zapewniają.tę.spójność.oraz.współpracują.w.tym.celu.


3�

Strategiczne cele i interesy Unii

Artykuł 223�

1. Na.podstawie.zasad.i.celów.wymienionych.w.artykule.21.Rada.Europejska.określa.strategiczne.interesy.i.cele.Unii.Decyzje.Rady.Europejskiej.w.sprawie.strategicznych.interesów.i.celów.Unii.

dotyczą.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa.oraz.innych.dziedzin.dotyczących.działań.zewnętrznych.Unii..Decyzje.te.mogą.dotyczyć.stosunków.Unii.z.określonym.krajem.lub.regionem.lub.określonego.tematu..Określają.one.ich.czas.trwania.oraz.środki,.które.mają.zostać.udostępnione.przez.Unię.i.Państwa.Członkowskie.Rada.Europejska.stanowi.jednomyślnie.na.zalecenie.Rady.przyjmowane.przez.

nią.na.warunkach.przewidzianych.dla.każdej.dziedziny..Decyzje.Rady.Europejskiej.są.wprowadzane.w.życie.zgodnie.z.procedurami.przewidzianymi.w.Traktatach.

2. Wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeń-stwa,.w.dziedzinie.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa,.oraz.Komisja,.w.innych.dziedzinach.działań.zewnętrznych,.mogą.przedkładać.Radzie.wspólne.wnioski.

Rozdział 236 Postanowienia szczególne dotyczące wspólnej

polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

Sekcja 137 Postanowienia wspólne

Działania w sprawach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

Artykuł 2338

Działania.Unii.na.arenie.międzynarodowej.w.rozumieniu.niniejszego.rozdziału.opierają.się.na.zasadach,.dążą.do.osiągnięcia.celów.i.są.prowadzone.zgodnie.z.po-stanowieniami.ogólnymi,.o.których.mowa.w.rozdziale.1.

3�.Art..22.według.numeracji.ustalonej.przez.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Trak-tat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

36.Oznaczenie.rozdziału.2.dodane.przez.art..1.pkt.2�.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Trak-tat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

37.Oznaczenie.sekcji.1.dodane.przez.art..1.pkt.2�.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.



36

Kompetencje Unii w sprawach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

Artykuł 2439

1. Kompetencje.Unii.w.zakresie.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeń-stwa.obejmują.wszelkie.dziedziny.polityki.zagranicznej.i.ogół.kwestii.dotyczących.bezpieczeństwa.Unii,.w.tym.stopniowe.określanie.wspólnej.polityki.obronnej,.która.może.prowadzić.do.wspólnej.obrony.Wspólna.polityka.zagraniczna.i.bezpieczeństwa.podlega.szczególnym.zasadom.

i.procedurom..Jest.określana.i.realizowana.przez.Radę.Europejską.i.Radę.stanowiące.jednomyślnie,.chyba.że.Traktaty.przewidują.inaczej..Wyklucza.się.przyjmowanie.aktów.prawodawczych..Wspólną.politykę.zagraniczną.i.bezpieczeństwa.wykonuje.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.oraz.Państwa.Członkowskie,.zgodnie.z.Traktatami..Szczególną.rolę.Parlamentu.Europej-skiego.i.Komisji.w.tej.dziedzinie.określają.Traktaty..Trybunał.Sprawiedliwości.Unii.Europejskiej.nie.jest.właściwy.w.zakresie.tych.postanowień,.z.wyjątkiem.właściwo-ści.do.kontrolowania.przestrzegania.artykułu.40.niniejszego.Traktatu.i.do.kontroli.legalności.niektórych.decyzji.przewidzianych.w.artykule.27�.akapit.drugi.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

2. W.ramach.zasad.i.celów.swoich.działań.zewnętrznych.Unia.Europejska.pro-wadzi,.określa.i.realizuje.wspólną.politykę.zagraniczną.i.bezpieczeństwa,.opartą.na.rozwoju.wzajemnej.solidarności.politycznej.między.Państwami.Członkowskimi,.określaniu.kwestii.stanowiących.przedmiot.ogólnego.zainteresowania.i.osiąganiu.coraz.większego.stopnia.zbieżności.działań.Państw.Członkowskich.

3. Państwa.Członkowskie.popierają,.aktywnie.i.bez.zastrzeżeń,.politykę.ze-wnętrzną.i.bezpieczeństwa.Unii.w.duchu.lojalności.i.wzajemnej.solidarności.i.sza-nują.działania.Unii.w.tej.dziedzinie.Państwa.Członkowskie.działają.zgodnie.na.rzecz.umacniania.i.rozwijania.wza-

jemnej.solidarności.politycznej..Powstrzymują.się.od.wszelkich.działań,.które.byłyby.sprzeczne.z.interesami.Unii.lub.mogłyby.zaszkodzić.jej.skuteczności.jako.spójnej.sile.w.stosunkach.międzynarodowych.Rada.i.wysoki.przedstawiciel.czuwają.nad.poszanowaniem.tych.zasad.

39.Art..24.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.27.i.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


37

Środki wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

Artykuł 2540

Unia.prowadzi.wspólną.politykę.zagraniczną.i.bezpieczeństwa.poprzez:a). określanie.ogólnych.wytycznych;b). przyjmowanie.decyzji.określających:(i). działania,.które.powinny.być.prowadzone.przez.Unię;(ii). stanowiska,.które.powinny.być.podjęte.przez.Unię;(iii).zasady.wykonania.decyzji,.o.których.mowa.w.podpunktach.(i).oraz.(ii);

orazc). umacnianie.systematycznej.współpracy.między.Państwami.Członkowskimi.w.prowadzeniu.ich.polityki.

Zadania poszczególnych organów

Artykuł 2641

1. Rada.Europejska.określa.strategiczne.interesy.Unii,.ustala.cele.oraz.określa.ogólne.wytyczne.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa,.łącznie.ze.sprawa-mi.mającymi.wpływ.na.kwestie.polityczno–obronne..Przyjmuje.niezbędne.decyzje.Jeżeli.wymaga.tego.sytuacja.międzynarodowa,.przewodniczący.Rady.Euro-

pejskiej.zwołuje.nadzwyczajne.posiedzenie.Rady.Europejskiej.w.celu.określenia.strategicznych.kierunków.polityki.Unii.w.obliczu.takiej.sytuacji.

2. Rada.opracowuje.wspólną.politykę.zagraniczną.i.bezpieczeństwa.oraz.podej-muje.decyzje.niezbędne.do.określenia.i.realizacji.tej.polityki.na.podstawie.ogólnych.wytycznych.i.strategicznych.kierunków.określonych.przez.Radę.Europejską.Rada.i.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeń-

stwa.zapewniają.jednolitość,.spójność.i.skuteczność.działań.Unii.3. Wspólną.politykę.zagraniczną.i.bezpieczeństwa.realizują.wysoki.przedstawi-

ciel.oraz.Państwa.Członkowskie,.stosując.środki.krajowe.i.unijne.

Zadania wysokiego przedstawiciela

Artykuł 2742

1. Wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeń-stwa,.który.przewodniczy.Radzie.do.Spraw.Zagranicznych,.przyczynia.się.poprzez.

40.Art..2�.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.28.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

41.Art..26.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.29.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.



38

swoje.propozycje.do.opracowania.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa.oraz.zapewnia.wykonanie.decyzji.przyjętych.przez.Radę.Europejską.i.Radę.

2. Wysoki.przedstawiciel.reprezentuje.Unię.w.zakresie.spraw.odnoszących.się.do.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa..Prowadzi.w.imieniu.Unii.dia-log.polityczny.ze.stronami.trzecimi.oraz.wyraża.stanowisko.Unii.w.organizacjach.międzynarodowych.i.na.konferencjach.międzynarodowych.

3. W.wykonywaniu.swojego.mandatu,.wysoki.przedstawiciel.jest.wspomagany.przez.Europejską.Służbę.Działań.Zewnętrznych..Służba.ta.współpracuje.ze.służba-mi.dyplomatycznymi.Państw.Członkowskich.i.składa.się.z.urzędników.właściwych.służb.Sekretariatu.Generalnego.Rady.i.Komisji,.jak.również.z.personelu.delegowa-nego.przez.krajowe.służby.dyplomatyczne..Organizację.i.zasady.funkcjonowania.Europejskiej.Służby.Działań.Zewnętrznych.określa.decyzja.Rady..Rada.stanowi.na.wniosek.wysokiego.przedstawiciela.po.konsultacji.z.Parlamentem.Europejskim.i.po.uzyskaniu.zgody.Komisji.

Działania operacyjne Unii

Artykuł 2843

1. Jeżeli.sytuacja.międzynarodowa.wymaga.działań.operacyjnych.Unii,.Rada.przyjmuje.niezbędne.decyzje..Decyzje.te.określają.ich.zasięg,.cele,.zakres.i.środki,.jakie.mają.być.oddane.do.dyspozycji.Unii,.warunki.wprowadzania.ich.w.życie.oraz.—.w.razie.potrzeby.—.czas.ich.trwania.Jeżeli.nastąpiła.zmiana.okoliczności.mająca.wyraźny.wpływ.na.kwestię.stano-

wiącą.przedmiot.takiej.decyzji,.Rada.dokonuje.przeglądu.zasad.i.celów.tej.decyzji.oraz.podejmuje.niezbędne.decyzje.

2. Decyzje,.o.których.mowa.w.ustępie.1.wiążą.Państwa.Członkowskie.w.odnie-sieniu.do.zajmowanych.przez.nie.stanowisk.i.prowadzonych.działań.

3. O.wszelkim.zajęciu.krajowego.stanowiska.lub.podjęciu.jakiegokolwiek.kra-jowego.działania.w.zastosowaniu.decyzji,.o.której.mowa.w.ustępie.1,.dane.Państwo.Członkowskie.informuje.w.takim.czasie,.aby.możliwe.było.—.w.razie.potrzeby.—.wcześniejsze.przeprowadzenie.w.Radzie.uzgodnień..Obowiązek.wcześniejszego.poinformowania.nie.dotyczy.środków.stanowiących.jedynie.proste.wykonanie.de-cyzji.Rady.na.płaszczyźnie.krajowej.

4. W.przypadku.bezwzględnej.konieczności.wynikającej.z.rozwoju.sytuacji.i.wobec.braku.przeglądu.decyzji.Rady,.o.której.mowa.w.ustępie.1,.Państwa.Człon-kowskie.mogą.zastosować.w.trybie.pilnym.niezbędne.środki,.uwzględniając.ogól-ne.cele.takiej.decyzji..Państwo.Członkowskie,.które.stosuje.takie.środki,.informuje.o.nich.niezwłocznie.Radę.

5. W.przypadku.poważnych.trudności.w.wykonaniu.decyzji,.o.której.mowa.w.niniejszym.artykule,.Państwo.Członkowskie.powiadamia.o.nich.Radę,.która.roz-



39

waża.je.i.poszukuje.właściwych.rozwiązań..Nie.mogą.być.one.sprzeczne.z.celami.decyzji,.o.której.mowa.w.ustępie.1.ani.szkodzić.jego.skuteczności.

Decyzje Rady. Zgodność polityk krajowych ze stanowiskiem Unii

Artykuł 2944

Rada.przyjmuje.decyzje,.które.określają.podejście.Unii.do.danego.problemu.o.charakterze.geograficznym.lub.przedmiotowym..Państwa.Członkowskie.zapew-niają.zgodność.swych.polityk.krajowych.ze.stanowiskami.Unii.

Pytania do Rady. Nadzwyczajne posiedzenia Rady

Artykuł 304�

1. Każde.Państwo.Członkowskie,.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagra-nicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.lub.wysoki.przedstawiciel.przy.wsparciu.Komi-sji.mogą.zwracać.się.do.Rady.z.wszelkimi.pytaniami.dotyczącymi.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa.oraz.przedkładać.Radzie,.odpowiednio,.inicjatywy.lub.wnioski.

2. W.przypadkach.wymagających.szybkiej.decyzji.wysoki.przedstawiciel.zwo-łuje,.z.inicjatywy.własnej.albo.na.wniosek.Państwa.Członkowskiego,.w.ciągu.48.go-dzin.lub.—.w.razie.bezwzględnej.potrzeby.—.w.krótszym.terminie.nadzwyczajne.posiedzenie.Rady.

Tryb podejmowania decyzji

Artykuł 3146

1. Decyzje,.o.których.mowa.w.niniejszym.rozdziale,.Rada.Europejska.i.Rada.po-dejmują,.stanowiąc.jednomyślnie,.z.wyjątkiem.przypadków.gdy.niniejszy.rozdział.stanowi.inaczej..Wyklucza.się.przyjmowanie.aktów.prawodawczych.Każdy.członek.Rady,.który.wstrzymuje.się.od.głosu,.może.—.zgodnie.z.niniej-

szym.akapitem.—.jednocześnie.złożyć.formalne.oświadczenie..W.takim.przypadku.nie.jest.on.zobowiązany.do.wykonania.decyzji,.ale.akceptuje,.że.decyzja.ta.wiąże.Unię..W.duchu.wzajemnej.solidarności.to.Państwo.Członkowskie.powstrzymuje.się.od.wszelkich.działań,.które.mogłyby.być.sprzeczne.lub.utrudnić.działania.Unii.podejmowane.na.podstawie.tej.decyzji..Pozostałe.Państwa.Członkowskie.szanują.jego.stanowisko..Decyzja.nie.zostaje.przyjęta,.jeżeli.członkowie.Rady,.którzy.złożyli.


4�.Art..30.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.33.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbo-ny.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.



40

oświadczenie.w.związku.ze.wstrzymaniem.się.od.głosu,.reprezentują.co.najmniej.jedną.trzecią.Państw.Członkowskich,.których.łączna.liczba.ludności.stanowi.co.najmniej.jedną.trzecią.ludności.Unii.

2. Na.zasadzie.odstępstwa.od.postanowień.ustępu.1.Rada.stanowi.większością.kwalifikowaną.w.sytuacji,.gdy:–. przyjmuje.decyzję.określającą.działanie.lub.stanowisko.Unii,.na.podstawie.decyzji.Rady.Europejskiej.dotyczącej.strategicznych.interesów.i.celów.Unii,.o.której.mowa.w.artykule.22.ustęp.1,

–. przyjmuje.decyzję.określającą.działanie.lub.stanowisko.Unii,.zgodnie.z.pro-pozycją.wysokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa,.która.została.przedłożona.w.wyniku.specjalnego.wniosku.skierowanego.do.niego.przez.Radę.Europejską.z.jej.własnej.inicjatywy.lub.z.inicjatywy.wysokiego.przedstawiciela,

–. podejmuje.decyzję.wykonującą.decyzję.określającą.działanie.lub.stanowisko.Unii,

–. mianuje.specjalnego.przedstawiciela.zgodnie.z.artykułem.33.Głosowanie.nie.dochodzi.do.skutku,.jeżeli.członek.Rady.oświadczy,.że.z.istot-

nych.powodów.polityki.krajowej,.które.musi.określić,.zamierza.się.sprzeciwić.przyję-ciu.decyzji.podejmowanej.większością.kwalifikowaną..Wysoki.przedstawiciel.poszu-kuje,.w.ścisłej.konsultacji.z.zainteresowanym.Państwem.Członkowskim,.rozwiązania.odpowiadającego.temu.Państwu..Jeżeli.rozwiązanie.nie.zostanie.znalezione,.Rada,.stanowiąc.większością.kwalifikowaną,.może.wnieść.o.przedłożenie.tej.sprawy.Radzie.Europejskiej.w.celu.przyjęcia.jednomyślnie.decyzji.

3. Rada.Europejska.może.jednomyślnie.przyjąć.decyzję,.która.przewiduje,.że.Rada.stanowi.większością.kwalifikowaną.w.przypadkach.innych.niż.te,.o.których.mowa.w.ustępie.2.

4. Ustępów.2.i.3.nie.stosuje.się.do.decyzji.mających.wpływ.na.kwestie.wojsko-we.lub.polityczno–obronne.

5. W.kwestiach.proceduralnych.Rada.przyjmuje.uchwały.większością.głosów.swoich.członków.

Uzgadnianie wspólnego podejścia

Artykuł 3247

Państwa.Członkowskie.w.ramach.Rady.Europejskiej.i.Rady.uzgadniają.wszelkie.kwestie.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa,.stanowiące.przedmiot.ogólnego.zain-teresowania,.w.celu.określenia.wspólnego.podejścia..Przed.podjęciem.jakichkolwiek.działań.na.arenie.międzynarodowej.lub.zaciągnięciem.wszelkich.zobowiązań,.które.mogłyby.wpłynąć.na.interesy.Unii,.każde.Państwo.Członkowskie.konsultuje.się.z.po-zostałymi.w.ramach.Rady.Europejskiej.lub.Rady..Państwa.Członkowskie.zapewniają,.

47.Art..32.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.3�.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


41

poprzez.zbieżne.działania,.możliwość.realizacji.przez.Unię.jej.interesów.i.wartości.na.arenie.międzynarodowej..Państwa.Członkowskie.są.względem.siebie.solidarne.Jeżeli.Rada.Europejska.lub.Rada.określiły.wspólne.podejście.Unii.w.rozumieniu.

akapitu.pierwszego,.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.i.ministrowie.spraw.zagranicznych.Państw.Członkowskich.koordy-nują.swoją.działalność.w.Radzie.Misje.dyplomatyczne.Państw.Członkowskich.i.delegatury.Unii.w.państwach.

trzecich.i.przy.organizacjach.międzynarodowych.współpracują.ze.sobą.i.przyczyniają.się.do.formułowania.i.wprowadzania.w.życie.wspólnego.podejścia.

Specjalny przedstawiciel

Artykuł 3348

Rada.może,.na.wniosek.wysokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicz-nych.i.polityki.bezpieczeństwa,.mianować.specjalnego.przedstawiciela,.które-mu.powierza.się.mandat.w.odniesieniu.do.poszczególnych.spraw.politycznych..Specjalny.przedstawiciel.w.sprawowaniu.swojego.mandatu.podlega.wysokiemu.przedstawicielowi.

Koordynacja działań Państw Członkowskich

Artykuł 3449

1. Państwa.Członkowskie.koordynują.swe.działania.w.organizacjach.międzyna-rodowych.i.podczas.konferencji.międzynarodowych,.podtrzymując.na.tym.forum.stanowiska.Unii..Organizację.tej.koordynacji.zapewnia.wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.Jeżeli.w.organizacjach.międzynarodowych.lub.podczas.konferencji.międzyna-

rodowych.nie.są.reprezentowane.wszystkie.Państwa.Członkowskie,.uczestniczące.Państwa.Członkowskie.podtrzymują.stanowiska.Unii.

2. Zgodnie.z.artykułem.24.ustęp.3.Państwa.Członkowskie.reprezentowane.w.organizacjach.międzynarodowych.lub.podczas.konferencji.międzynarodowych,.w.których.nie.uczestniczą.wszystkie.Państwa.Członkowskie,.informują.te.ostatnie,.jak.również.wysokiego.przedstawiciela,.o.wszelkich.sprawach.będących.przedmio-tem.wspólnego.zainteresowania.Państwa.Członkowskie,.które.są.także.członkami.Rady.Bezpieczeństwa.Orga-

nizacji.Narodów.Zjednoczonych,.będą.działać.zgodnie.i.wyczerpująco.informować.pozostałe.Państwa.Członkowskie,.jak.również.wysokiego.przedstawiciela..Państwa.Członkowskie,.które.są.członkami.Rady.Bezpieczeństwa,.przy.wykonywaniu.swoich.


49.Art..34.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.38.i.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


42

funkcji.będą.bronić.stanowisk.i.interesów.Unii,.bez.uszczerbku.dla.ich.zobowiązań.wynikających.z.postanowień.Karty.Narodów.Zjednoczonych.Jeżeli.Unia.określiła.stanowisko.w.kwestii.wpisanej.do.porządku.obrad.Rady.

Bezpieczeństwa.Organizacji.Narodów.Zjednoczonych,.Państwa.Członkowskie,.które.w.niej.zasiadają,.wnoszą.o.zaproszenie.wysokiego.przedstawiciela.do.przedstawienia.stanowiska.Unii.

Współpraca misji dyplomatycznych i konsularnych

Artykuł 35�0

Misje.dyplomatyczne.i.konsularne.Państw.Członkowskich.oraz.delegatury.Unii.w.państwach.trzecich.i.na.konferencjach.międzynarodowych,.a.także.ich.przed-stawicielstwa.w.organizacjach.międzynarodowych.współpracują.ze.sobą,.tak.aby.zapewnić.poszanowanie.i.wykonanie.decyzji.określających.stanowiska.i.działania.Unii.przyjętych.na.mocy.niniejszego.rozdziału.Umacniają.one.współpracę,.wymieniając.informacje.i.dokonując.wspólnych.

ocen.Przyczyniają.się.one.do.wprowadzania.w.życie.prawa.obywateli.Unii.do.ochrony.

na.terytorium.państw.trzecich,.o.którym.mowa.w.artykule.20.ustęp.2.litera.c).Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej,.jak.również.środków.przyjętych.w.zastosowa-niu.artykułu.23.tego.Traktatu.

Konsultacje z Parlamentem Europejskim

Artykuł 36�1

Wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.regularnie.konsultuje.się.z.Parlamentem.Europejskim.w.zakresie.głównych.aspektów.i.podstawowych.opcji.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa.oraz.wspólnej.polityki.bezpieczeństwa.i.obrony,.oraz.informuje.Parlament.Europejski.o.rozwoju.tych.polityk..Czuwa.on.nad.tym,.aby.poglądy.Parlamentu.Europejskiego.zostały.na-leżycie.uwzględnione..Specjalni.przedstawiciele.mogą.uczestniczyć.w.informowaniu.Parlamentu.Europejskiego.Parlament.Europejski.może.kierować.do.Rady.i.do.wysokiego.przedstawiciela.

pytania.lub.formułować.pod.ich.adresem.zalecenia..Dwa.razy.w.roku.przeprowadza.on.debatę.o.postępach.w.realizacji.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa,.w.tym.wspólnej.polityki.bezpieczeństwa.i.obrony.

�0.Art..3�.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.39.oraz.art..�.ust..1.i.2.Trakta-tu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

�1.Art..36.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.40.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


43

Prawo zawierania umów

Artykuł 37�2

Unia.może.zawierać.umowy.z.jednym.lub.z.większą.liczbą.państw.lub.z.organi-zacjami.międzynarodowymi.w.dziedzinach.objętych.niniejszym.rozdziałem.

Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa

Artykuł 38�3

Bez.uszczerbku.dla.postanowień.artykułu.240.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej,.Komitet.Polityczny.i.Bezpieczeństwa.obserwuje.sytuację.międzynaro-dową.w.dziedzinach.objętych.wspólną.polityką.zagraniczną.i.bezpieczeństwa.oraz.przyczynia.się.do.określania.polityk,.wydając.opinie.dla.Rady.—.na.jej.żądanie,.na.żądanie.wysokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpie-czeństwa.lub.z.inicjatywy.własnej..Czuwa.on.również.nad.wprowadzaniem.w.życie.uzgodnionych.polityk,.bez.uszczerbku.dla.uprawnień.wysokiego.przedstawiciela.W.zakresie.objętym.niniejszym.rozdziałem.Komitet.Polityczny.i.Bezpieczeństwa.

sprawuje,.pod.kierunkiem.Rady.i.wysokiego.przedstawiciela,.kontrolę.polityczną.i.kierownictwo.strategiczne.nad.operacjami.zarządzania.kryzysowego,.o.których.mowa.w.artykule.43.Rada.może.upoważnić.Komitet.do.podjęcia,.w.celu.i.na.czas.trwania.operacji.

zarządzania.kryzysowego,.określonych.przez.Radę.decyzji.dotyczących.kontroli.politycznej.i.kierownictwa.strategicznego.nad.operacją.

Ochrona osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych

Artykuł 39�4

Zgodnie.z.artykułem.16.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.i.na.zasadzie.odstępstwa.od.jego.ustępu.2,.Rada.przyjmuje.decyzję.określającą.zasady.dotyczące.ochrony.osób.fizycznych.w.zakresie.przetwarzania.danych.osobowych.przez.Państwa.Członkowskie.w.wykonywaniu.działań.wchodzących.w.zakres.zasto-sowania.niniejszego.rozdziału.oraz.zasady.dotyczące.swobodnego.przepływu.takich.danych..Przestrzeganie.tych.zasad.podlega.kontroli.niezależnych.organów.

�2.Art..37.zmieniony.przez.art..1.pkt.43.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europej-skiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

�3.Art..38.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.44.oraz.art..�.ust..1.i.2.Trakta-tu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

�4.Art..39.dodany,.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.4�.oraz.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Euro-pejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


44

Nienaruszalność niektórych uprawnień

Artykuł 40��

Realizacja.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa.nie.narusza.stoso-wania.procedur.oraz.odpowiedniego.zakresu.uprawnień.instytucji.przewidzianych.w.Traktatach.do.wykonywania.kompetencji.Unii,.o.których.mowa.w.artykułach.3–6.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.Realizacja.polityk,.o.których.mowa.w.tych.artykułach,.nie.narusza.także.sto-

sowania.procedur.oraz.odpowiedniego.zakresu.uprawnień.instytucji.przewidzia-nych.w.Traktatach.do.wykonywania.kompetencji.Unii.na.podstawie.niniejszego.rozdziału.

Wydatki

Artykuł 41�6

1. Wydatki.administracyjne.ponoszone.przez.instytucje.w.związku.z.wykony-waniem.niniejszego.rozdziału.są.pokrywane.z.budżetu.Unii.

2. Wydatki.operacyjne.ponoszone.w.związku.z.wykonywaniem.niniejszego.roz-działu.są.również.pokrywane.z.budżetu.Unii,.z.wyjątkiem.wydatków.przypadają-cych.na.operacje.mające.wpływ.na.kwestie.wojskowe.lub.polityczno–obronne.oraz.przypadków,.gdy.Rada,.stanowiąc.jednomyślnie,.postanowi.inaczej.Jeśli.wydatki.nie.są.pokrywane.z.budżetu.Unii,.ponoszą.je.Państwa.Człon-

kowskie.według.kryterium.produktu.krajowego.brutto,.chyba.że.Rada,.stanowiąc.jednomyślnie,.postanowi.inaczej..Państwa.Członkowskie,.których.przedstawiciele.w.Radzie.złożyli.formalne.oświadczenie,.na.podstawie.artykułu.31.ustęp.1.drugi.akapit,.nie.są.zobowiązane.do.wnoszenia.wkładu.w.finansowanie.operacji.mających.wpływ.na.kwestie.wojskowe.lub.polityczno–obronne.

3. Rada.przyjmuje.decyzję.ustanawiającą.szczególne.procedury.w.celu.zagwa-rantowania.szybkiego.dostępu.do.środków.budżetowych.Unii.przeznaczonych.na.natychmiastowe.finansowanie.inicjatyw.w.ramach.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa,.a.zwłaszcza.działań.przygotowawczych.do.misji,.o.których.mowa.w.artykule.42.ustęp.1.i.w.artykule.43..Rada.stanowi.po.konsultacji.z.Parlamentem.Europejskim.Działania.przygotowawcze.do.misji,.o.których.mowa.w.artykule.42.ustęp.1.

i.w.artykule.43,.które.nie.obciążają.budżetu.Unii,.są.finansowane.z.funduszu.począt-kowego.utworzonego.ze.składek.Państw.Członkowskich.

��.Art..40.dodany,.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.4�.oraz.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Euro-pejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

�6.Art..41.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.47.i.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


4�

Rada,.na.wniosek.wysokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.poli-tyki.bezpieczeństwa,.przyjmuje.większością.kwalifikowaną.decyzje.ustanawiające:a). warunki.tworzenia.i.finansowania.funduszu.początkowego,.w.szczególności.wysokość.środków.przekazywanych.funduszowi;

b). warunki.zarządzania.funduszem.początkowym;c). warunki.kontroli.finansowej.Jeżeli.misja.zaplanowana.zgodnie.z.artykułem.42.ustęp.1.i.z.artykułem.43.nie.

może.być.finansowana.z.budżetu.Unii,.Rada.upoważnia.wysokiego.przedstawiciela.do.wykorzystania.tego.funduszu..Wysoki.przedstawiciel.składa.Radzie.sprawozdanie.z.wykonania.tego.upoważnienia.

Sekcja 2�7 Postanowienia dotyczące wspólnej polityki

bezpieczeństwa i obrony

Wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony

Artykuł 42�8

1. Wspólna.polityka.bezpieczeństwa.i.obrony.stanowi.integralną.część.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeństwa..Zapewnia.Unii.zdolność.operacyjną.opartą.na.środkach.cywilnych.i.wojskowych..Unia.może.z.nich.korzystać.w.przeprowadza-nych.poza.Unią.misjach.utrzymania.pokoju,.zapobiegania.konfliktom.i.wzmacniania.międzynarodowego.bezpieczeństwa,.zgodnie.z.zasadami.Karty.Narodów.Zjedno-czonych..Zadania.te.są.wykonywane.w.oparciu.o.zdolności,.jakie.zapewniają.Pań-stwa.Członkowskie.

2. Wspólna.polityka.bezpieczeństwa.i.obrony.obejmuje.stopniowe.określanie.wspólnej.polityki.obronnej.Unii..Doprowadzi.ona.do.stworzenia.wspólnej.obrony,.jeżeli.Rada.Europejska,.stanowiąc.jednomyślnie,.tak.zadecyduje..W.takim.przypad-ku.Rada.Europejska.zaleca.Państwom.Członkowskim.przyjęcie.stosownej.decyzji.zgodnie.z.ich.odpowiednimi.wymogami.konstytucyjnymi.Polityka.Unii.w.rozumieniu.niniejszej.sekcji.nie.uchybia.specyficznemu.cha-

rakterowi.polityki.bezpieczeństwa.i.obronnej.niektórych.Państw.Członkowskich..Szanuje.ona.wynikające.z.Traktatu.Północnoatlantyckiego.zobowiązania.Państw.Członkowskich,.które.uważają,.że.ich.wspólna.obrona.jest.wykonywana.w.ramach.Organizacji.Traktatu.Północnoatlantyckiego.(NATO).oraz.jest.zgodna.z.przyjętą.w.tych.ramach.wspólną.polityką.bezpieczeństwa.i.obronną.

�7.Oznaczenie.sekcji.2.dodane.przez.art..1.pkt.48.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

�8.Art..42.dodany,.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.49.i.art..�.ust..1.i.2.Trak-tatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


46

3. Państwa.Członkowskie,.w.celu.realizacji.wspólnej.polityki.bezpieczeństwa.i.obrony,.oddają.do.dyspozycji.Unii.swoje.zdolności.cywilne.i.wojskowe,.aby.przy-czynić.się.do.osiągnięcia.celów.określonych.przez.Radę..Państwa.Członkowskie.wspólnie.powołujące.siły.wielonarodowe.mogą.również.przekazać.je.do.dyspozy-cji.wspólnej.polityki.bezpieczeństwa.i.obrony.Państwa.Członkowskie.zobowiązują.się.do.stopniowej.poprawy.swoich.zdol-

ności.wojskowych..Agencja.do.spraw.Rozwoju.Zdolności.Obronnych,.Badań,.Za-kupów.i.Uzbrojenia.(zwana.dalej.„Europejską.Agencją.Obrony”).określa.wymogi.operacyjne,.wspiera.środki.ich.realizacji,.przyczynia.się.do.określania.i,.w.stosownych.przypadkach,.wprowadzania.w.życie.wszelkich.użytecznych.środków.wzmacniają-cych.bazę.przemysłową.i.technologiczną.sektora.obrony,.bierze.udział.w.określaniu.europejskiej.polityki.w.zakresie.zdolności.i.uzbrojenia.oraz.wspomaga.Radę.w.ocenie.poprawy.zdolności.wojskowych.

4. Decyzje.dotyczące.wspólnej.polityki.bezpieczeństwa.i.obrony,.w.tym.decyzje.w.sprawie.podjęcia.misji,.o.których.mowa.w.niniejszym.artykule,.są.przyjmowane.przez.Radę.stanowiącą.jednomyślnie.na.wniosek.wysokiego.przedstawiciela.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.lub.z.inicjatywy.Państwa.Członkow-skiego..Wysoki.przedstawiciel.może.zaproponować,.w.stosownych.przypadkach.wspólnie.z.Komisją,.użycie.zarówno.środków.krajowych,.jak.i.instrumentów.Unii.

5. W.celu.ochrony.wartości.Unii.i.służenia.jej.interesom.Rada.może.powierzyć.wykonanie.danej.misji,.w.ramach.Unii,.grupie.Państw.Członkowskich..Wykonanie.takiej.misji.reguluje.artykuł.44.

6. Państwa.Członkowskie,.które.spełniają.wyższe.kryteria.zdolności.wojsko-wej.i.które.zaciągnęły.w.tej.dziedzinie.dalej.idące.zobowiązania.mając.na.względzie.najbardziej.wymagające.misje,.ustanawiają.stałą.współpracę.strukturalną.w.ramach.Unii..Współpracę.tę.reguluje.artykuł.46..Nie.narusza.ona.postanowień.artykułu.43.

7. W.przypadku.gdy.jakiekolwiek.Państwo.Członkowskie.stanie.się.ofiarą.zbroj-nej.agresji.na.jego.terytorium,.pozostałe.Państwa.Członkowskie.mają.w.stosunku.do.niego.obowiązek.udzielenia.pomocy.i.wsparcia.przy.zastosowaniu.wszelkich.do-stępnych.im.środków,.zgodnie.z.artykułem.�1.Karty.Narodów.Zjednoczonych..Nie.ma.to.wpływu.na.szczególny.charakter.polityki.bezpieczeństwa.i.obrony.niektórych.Państw.Członkowskich.Zobowiązania.i.współpraca.w.tej.dziedzinie.pozostają.zgodne.ze.zobowiązania-

mi.zaciągniętymi.w.ramach.Organizacji.Traktatu.Północnoatlantyckiego,.która.dla.państw.będących.jej.członkami.pozostaje.podstawą.ich.zbiorowej.obrony.i.forum.dla.jej.wykonywania.


47

Misje utrzymania pokoju, zapobiegania konfliktom i wzmacniania międzynarodowego bezpieczeństwa

Artykuł 43�9

1. Misje,.o.których.mowa.w.artykule.42.ustęp.1,.przy.prowadzeniu.których.Unia.może.użyć.środków.cywilnych.i.wojskowych,.obejmują.wspólne.działania.rozbro-jeniowe,.misje.humanitarne.i.ratunkowe,.misje.wojskowego.doradztwa.i.wsparcia,.misje.zapobiegania.konfliktom.i.utrzymywania.pokoju,.misje.zbrojne.służące.zarzą-dzaniu.kryzysowemu,.w.tym.misje.przywracania.pokoju.i.operacje.stabilizacji.sy-tuacji.po.zakończeniu.konfliktów..Wszystkie.te.misje.mogą.przyczyniać.się.do.walki.z.terroryzmem,.w.tym.poprzez.wspieranie.państw.trzecich.w.zwalczaniu.terrory-zmu.na.ich.terytoriach.

2. Rada.przyjmuje.decyzje.dotyczące.misji,.o.których.mowa.w.ustępie.1,.okreś-lając.ich.cel.i.zakres,.jak.również.ogólne.warunki.ich.przeprowadzania..Wysoki.przedstawiciel.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa,.pod.kierun-kiem.Rady.oraz.w.ścisłym.i.stałym.porozumieniu.z.Komitetem.Politycznym.i.Bezpie-czeństwa,.czuwa.nad.koordynacją.cywilnych.i.wojskowych.aspektów.tych.misji.

Powierzenie przeprowadzenia misji grupie Państw Członkowskich

Artykuł 4460

1. W.ramach.decyzji.przyjmowanych.zgodnie.z.artykułem.43,.Rada.może.po-wierzyć.przeprowadzenie.misji.grupie.Państw.Członkowskich,.które.wyrażą.taką.wolę.i.które.dysponują.zdolnościami.wymaganymi.dla.tej.misji..Te.Państwa.Człon-kowskie,.wspólnie.z.wysokim.przedstawicielem.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.po-lityki.bezpieczeństwa,.uzgadniają.między.sobą.sposób.zarządzania.misją.

2. Państwa.Członkowskie.uczestniczące.w.misji.informują.regularnie.Radę.o.jej.przebiegu.z.własnej.inicjatywy.lub.na.wniosek.innego.Państwa.Członkowskiego..Jeżeli.wykonanie.misji.spowoduje.powstanie.istotnych.konsekwencji.lub.jeżeli.wy-maga.zmiany.celu,.zakresu.lub.warunków.misji.określonych.w.decyzjach,.o.których.mowa.w.ustępie.1,.uczestniczące.Państwa.Członkowskie.niezwłocznie.informują.o.tym.Radę..W.takich.przypadkach.Rada.przyjmuje.niezbędne.decyzje.

�9.Art..43.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.�0.i.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

60.Art..44.dodany,.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.�0.i.art..�.ust..1.i.2.Trak-tatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


48

Zadania Europejskiej Agencji Obrony

Artykuł 4561

1. Europejska.Agencja.Obrony,.o.której.mowa.w.artykule.42.ustęp.3,.podlega-jąca.Radzie,.ma.za.zadanie:a). przyczyniać.się.do.określania.celów.zdolności.wojskowych.Państw.Członkow-skich.i.oceny.wykonania.zobowiązań.w.zakresie.zdolności.podjętych.przez.Państwa.Członkowskie;

b). wspierać.harmonizację.wymagań.operacyjnych.i.ustanowienie.skutecznych.i.spójnych.metod.dokonywania.zamówień;

c). zgłaszać.wielostronne.projekty.dla.osiągnięcia.celów.zdolności.wojskowych.oraz.zapewniać.koordynację.programów.realizowanych.przez.Państwa.Człon-kowskie.i.zarządzanie.konkretnymi.programami.współpracy;

d). wspierać.badania.nad.technologiami.obronnymi.oraz.koordynować.i.planować.wspólne.działania.badawcze.i.studia.nad.rozwiązaniami.technicznymi.odpo-wiadającymi.przyszłym.wymaganiom.operacyjnym;

e). przyczyniać.się.do.określania.wszelkich.użytecznych.środków.wzmacniających.bazę.przemysłową.i.technologiczną.sektora.obrony.oraz.zwiększających.efek-tywność.wydatków.wojskowych.i,.w.stosownych.przypadkach,.wprowadzać.w.życie.te.środki.

2. Europejska.Agencja.Obrony.jest.otwarta.dla.wszystkich.Państw.Członkow-skich.pragnących.uczestniczyć.w.jej.pracach..Rada,.stanowiąc.większością.kwalifiko-waną,.przyjmuje.decyzję.określającą.statut,.siedzibę.i.zasady.funkcjonowania.Agen-cji..Decyzja.ta.uwzględnia.poziom.faktycznego.uczestnictwa.w.działaniach.Agencji..W.ramach.Agencji.tworzy.się.specjalne.grupy.skupiające.Państwa.Członkowskie.uczestniczące.we.wspólnych.projektach..Agencja.wykonuje.swoje.działania,.w.mia-rę.potrzeby,.w.powiązaniu.z.Komisją.

Stała współpraca strukturalna

Artykuł 4662

1. Państwa.Członkowskie.pragnące.wziąć.udział.w.stałej.współpracy.struktu-ralnej,.o.której.mowa.w.artykule.42.ustęp.6,.które.spełniają.kryteria.i.które.przyjęły.zobowiązania.w.zakresie.zdolności.wojskowych.wymienione.w.Protokole.w.sprawie.stałej.współpracy.strukturalnej,.notyfikują.swój.zamiar.Radzie.i.wysokiemu.przed-stawicielowi.Unii.do.spraw.zagranicznych.i.polityki.bezpieczeństwa.

2. W.terminie.trzech.miesięcy.od.notyfikacji,.o.której.mowa.w.ustępie.1,.Rada.przyjmuje.decyzję.ustanawiającą.stałą.współpracę.strukturalną.i.określającą.listę.

61.Art..4�.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.�0.i.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

62.Art..46.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.�0.i.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


49

uczestniczących.Państw.Członkowskich..Rada.stanowi.większością.kwalifikowaną.po.konsultacji.z.wysokim.przedstawicielem.

3. Każde.Państwo.Członkowskie,.które.na.późniejszym.etapie.pragnie.wziąć.udział.w.stałej.współpracy.strukturalnej,.notyfikuje.swój.zamiar.Radzie.i.wysokie-mu.przedstawicielowi.Rada.przyjmuje.decyzję.potwierdzającą.udział.zainteresowanego.Państwa.

Członkowskiego,.które.spełnia.kryteria.i.przyjmuje.zobowiązania,.o.których.mowa.w.artykułach.1.i.2.Protokołu.w.sprawie.stałej.współpracy.strukturalnej..Rada.stanowi.większością.kwalifikowaną.po.konsultacji.z.wysokim.przedstawicielem..W.głoso-waniu.biorą.udział.tylko.członkowie.Rady.reprezentujący.uczestniczące.Państwa.Członkowskie.Większość.kwalifikowaną.określa.się.zgodnie.z.artykułem.238.ustęp.3.litera.a).

Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.4. Jeżeli.uczestniczące.Państwo.Członkowskie.przestało.spełniać.kryteria.lub.nie.

jest.w.stanie.wypełniać.zobowiązań,.o.których.mowa.w.artykułach.1.i.2.Protokołu.w.sprawie.stałej.współpracy.strukturalnej,.Rada.może.przyjąć.decyzję.zawieszającą.udział.tego.Państwa.Rada.stanowi.większością.kwalifikowaną..W.głosowaniu.biorą.udział.tylko.

członkowie.Rady.reprezentujący.uczestniczące.Państwa.Członkowskie,.z.wyjątkiem.zainteresowanego.Państwa.Członkowskiego.Większość.kwalifikowaną.określa.się.zgodnie.z.artykułem.238.ustęp.3.litera.a).

Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.5. Jeżeli.uczestniczące.Państwo.Członkowskie.pragnie.wycofać.się.ze.stałej.współ-

pracy.strukturalnej,.notyfikuje.swoją.decyzję.Radzie,.która.przyjmuje.do.wiadomo-ści,.że.uczestnictwo.zainteresowanego.Państwa.Członkowskiego.zakończyło.się.

6. Decyzje.i.zalecenia.Rady.w.ramach.stałej.współpracy.strukturalnej,.inne.niż.decyzje.i.zalecenia.przewidziane.w.ustępach.2–�,.są.przyjmowane.jednomyślnie..Do.celów.niniejszego.ustępu.jednomyślność.stanowiona.jest.jedynie.głosami.przedsta-wicieli.uczestniczących.Państw.Członkowskich.

Tytuł VI63 Postanowienia końcowe

Osobowość prawna Unii

Artykuł 4764

Unia.ma.osobowość.prawną.63.Tytuł.VI.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.�4.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Trak-

tat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

64.Art..47.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.��.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbo-ny.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


�0

Procedury zmian Traktatów

Artykuł 486�

1. Traktaty.mogą.być.zmieniane.zgodnie.ze.zwykłą.procedurą.zmiany..Mogą.być.też.zmieniane.zgodnie.z.uproszczonymi.procedurami.zmiany.

Zwykła procedura zmiany

2. Rząd.każdego.Państwa.Członkowskiego,.Parlament.Europejski.lub.Komisja.mogą.przedkładać.Radzie.propozycje.zmiany.Traktatów..Propozycje.te.mogą.mieć.na.celu,.między.innymi,.rozszerzenie.lub.ograniczenie.kompetencji.przyznanych.Unii.w.Traktatach..Propozycje.te.są.przekazywane.przez.Radę.Radzie.Europejskiej.oraz.notyfikowane.parlamentom.narodowym.

3. Jeżeli.Rada.Europejska,.po.konsultacji.z.Parlamentem.Europejskim.i.Komisją,.podejmie.zwykłą.większością.decyzję,.w.której.opowie.się.za.rozpatrzeniem.pro-ponowanych.zmian,.przewodniczący.Rady.Europejskiej.zwołuje.konwent.złożo-ny.z.przedstawicieli.parlamentów.narodowych,.szefów.państw.lub.rządów.Państw.Członkowskich,.Parlamentu.Europejskiego.i.Komisji..W.przypadku.zmian.instytu-cjonalnych.w.dziedzinie.pieniężnej.konsultowany.jest.również.Europejski.Bank.Centralny..Konwent.rozpatruje.propozycje.zmian.i.przyjmuje,.w.drodze.konsensu-su,.zalecenie.dla.Konferencji.przedstawicieli.rządów.Państw.Członkowskich.prze-widzianej.w.ustępie.4.Rada.Europejska.może.zwykłą.większością,.po.uzyskaniu.zgody.Parlamentu.

Europejskiego,.podjąć.decyzję.o.nie.zwoływaniu.konwentu,.jeżeli.zakres.propono-wanych.zmian.nie.uzasadnia.jego.zwołania..W.takim.przypadku.Rada.Europejska.określa.mandat.Konferencji.przedstawicieli.rządów.Państw.Członkowskich.

4. Konferencję.przedstawicieli.rządów.Państw.Członkowskich.zwołuje.prze-wodniczący.Rady.w.celu.uchwalenia.za.wspólnym.porozumieniem.zmian,.jakie.mają.zostać.dokonane.w.Traktatach.Zmiany.wchodzą.w.życie.po.ich.ratyfikowaniu.przez.wszystkie.Państwa.Człon-

kowskie,.zgodnie.z.ich.odpowiednimi.wymogami.konstytucyjnymi.5. Jeżeli.po.upływie.dwóch.lat.od.podpisania.traktatu.zmieniającego.Trakta-

ty,.został.on.ratyfikowany.przez.cztery.piąte.Państw.Członkowskich.i.gdy.jedno.lub.więcej.Państw.Członkowskich.napotkało.trudności.w.postępowaniu.ratyfika-cyjnym,.sprawę.kieruje.się.do.Rady.Europejskiej.

Uproszczone procedury zmiany

6. Rząd.każdego.Państwa.Członkowskiego,.Parlament.Europejski.lub.Komisja.mogą.przedkładać.Radzie.Europejskiej.propozycje.dotyczące.zmiany.wszystkich.

6�.Art..48.zmieniony.przez.art..1.pkt.�6.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europej-skiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


�1

lub.części.postanowień.części.trzeciej.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej,.dotyczących.wewnętrznych.polityk.i.działań.Unii.Rada.Europejska.może.przyjąć.decyzję.zmieniającą.wszystkie.lub.część.postano-

wień.części.trzeciej.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej..Rada.Europejska.stanowi.jednomyślnie.po.konsultacji.z.Parlamentem.Europejskim.i.Komisją.oraz.z.Eu-ropejskim.Bankiem.Centralnym.w.przypadkach.zmian.instytucjonalnych.w.dzie-dzinie.pieniężnej..Decyzja.ta.wchodzi.w.życie.dopiero.po.jej.zatwierdzeniu.przez.Państwa.Członkowskie,.zgodnie.z.ich.odpowiednimi.wymogami.konstytucyjnymi.Decyzja,.o.której.mowa.w.akapicie.drugim,.nie.może.zwiększyć.kompetencji.

przyznanych.Unii.w.Traktatach.7. Jeżeli.Traktat.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.lub.tytuł.V.niniejszego.

Traktatu.przewiduje,.że.Rada.stanowi.jednomyślnie.w.danej.dziedzinie.lub.w.da-nym.przypadku,.Rada.Europejska.może.przyjąć.decyzję.upoważniającą.Radę.do.stanowienia.większością.kwalifikowaną.w.tej.dziedzinie.lub.w.tym.przypadku..Ni-niejszego.akapitu.nie.stosuje.się.do.decyzji.mających.wpływ.na.kwestie.wojskowe.lub.obronne.Jeżeli.Traktat.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.przewiduje,.że.akty.prawo-

dawcze.przyjmowane.są.przez.Radę.zgodnie.ze.specjalną.procedurą.prawodawczą,.Rada.Europejska.może.przyjąć.decyzję.zezwalającą.na.przyjęcie.takich.aktów.zgod-nie.ze.zwykłą.procedurą.prawodawczą.Wszelkie.inicjatywy.podejmowane.przez.Radę.Europejską.na.podstawie.

akapitu.pierwszego.lub.drugiego.są.przekazywane.parlamentom.narodowym..W.przypadku.gdy.parlament.narodowy.notyfikuje.swój.sprzeciw.w.terminie.sześciu.miesięcy.od.takiego.przekazania,.decyzja,.o.której.mowa.w.akapicie.pierwszym.lub.drugim,.nie.zostaje.przyjęta..W.przypadku.braku.sprzeciwu.Rada.Europejska.może.przyjąć.taką.decyzję.W.celu.przyjęcia.decyzji,.o.których.mowa.w.akapicie.pierwszym.lub.drugim,.

Rada.Europejska.stanowi.jednomyślnie.po.uzyskaniu.zgody.Parlamentu.Europej-skiego,.wyrażonej.przez.większość.członków.wchodzących.w.jego.skład.

Wniosek o członkostwo w Unii

Artykuł 4966

Każde.państwo.europejskie,.które.szanuje.wartości,.o.których.mowa.w.arty-kule.2,.i.zobowiązuje.się.je.wspierać,.może.złożyć.wniosek.o.członkostwo.w.Unii..O.wniosku.tym.informuje.się.Parlament.Europejski.i.parlamenty.narodowe..Pań-stwo.ubiegające.się.o.członkostwo.kieruje.swój.wniosek.do.Rady,.która.stanowi.jednomyślnie.po.zasięgnięciu.opinii.Komisji.oraz.po.otrzymaniu.zgody.Parlamentu.Europejskiego,.udzielonej.większością.głosów.jego.członków..Brane.są.pod.uwagę.kryteria.kwalifikacji.uzgodnione.przez.Radę.Europejską.

66.Art..49.zmieniony.przez.art..1.pkt.�7.i.art..�.ust..2.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Trak-tat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


�2

Warunki.przyjęcia.i.wynikające.z.tego.przyjęcia.dostosowania.w.Traktatach.stanowiących.podstawę.Unii.są.przedmiotem.umowy.między.Państwami.Człon-kowskimi.a.państwem.ubiegającym.się.o.członkostwo..Umowa.ta.podlega.ratyfikacji.przez.wszystkie.umawiające.się.państwa,.zgodnie.z.ich.odpowiednimi.wymogami.konstytucyjnymi.

Procedura występowania z Unii

Artykuł 5067

1. Każde.Państwo.Członkowskie.może,.zgodnie.ze.swoimi.wymogami.konsty-tucyjnymi,.podjąć.decyzję.o.wystąpieniu.z.Unii.

2. Państwo.Członkowskie,.które.podjęło.decyzję.o.wystąpieniu,.notyfikuje.swój.zamiar.Radzie.Europejskiej..W.świetle.wytycznych.Rady.Europejskiej.Unia.prowa-dzi.negocjacje.i.zawiera.z.tym.Państwem.umowę.określającą.warunki.jego.wystąpie-nia,.uwzględniając.ramy.jego.przyszłych.stosunków.z.Unią..Umowę.tę.negocjuje.się.zgodnie.z.artykułem.218.ustęp.3.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej..Jest.ona.zawierana.w.imieniu.Unii.przez.Radę,.stanowiącą.większością.kwalifikowaną.po.uzyskaniu.zgody.Parlamentu.Europejskiego.

3. Traktaty.przestają.mieć.zastosowanie.do.tego.Państwa.od.dnia.wejścia.w.życie.umowy.o.wystąpieniu.lub,.w.przypadku.jej.braku,.dwa.lata.po.notyfikacji,.o.której.mowa.w.ustępie.2,.chyba.że.Rada.Europejska.w.porozumieniu.z.danym.Państwem.Członkowskim.podejmie.jednomyślnie.decyzję.o.przedłużeniu.tego.okresu.

4. Do.celów.ustępów.2.i.3.członek.Rady.Europejskiej.i.Rady.reprezentujący.wy-stępujące.Państwo.Członkowskie.nie.bierze.udziału.w.obradach.ani.w.podejmowa-niu.decyzji.Rady.Europejskiej.i.Rady.dotyczących.tego.Państwa.Większość.kwalifikowaną.określa.się.zgodnie.z.artykułem.238.ustęp.3.litera.b).

Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.5. Jeżeli.Państwo,.które.wystąpiło.z.Unii,.zwraca.się.o.ponowne.przyjęcie,.jego.

wniosek.podlega.procedurze,.o.której.mowa.w.artykule.49.

Integralność załączników i protokołów

Artykuł 5168

Protokoły.i.załączniki.załączone.do.Traktatów.stanowią.ich.integralną.część.

67.Art..�0.dodany,.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.�8.i.art..�.ust..1.i.2.Trak-tatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

68.Art..�1.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.�9.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbo-ny.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


�3

Terytorialny zakres stosowania

Artykuł 5269

1. Traktaty.stosuje.się.do.Królestwa.Belgii,.Republiki.Bułgarii,.Republiki.Cze-skiej,.Królestwa.Danii,.Republiki.Federalnej.Niemiec,.Republiki.Estońskiej,.Irlandii,.Republiki.Greckiej,.Królestwa.Hiszpanii,.Republiki.Francuskiej,.Republiki.Włoskiej,.Republiki.Cypryjskiej,.Republiki.Łotewskiej,.Republiki.Litewskiej,.Wielkiego.Księ-stwa.Luksemburga,.Republiki.Węgierskiej,.Republiki.Malty,.Królestwa.Niderlandów,.Republiki.Austrii,.Rzeczypospolitej.Polskiej,.Republiki.Portugalskiej,.Rumunii,.Re-publiki.Słowenii,.Republiki.Słowackiej,.Republiki.Finlandii,.Królestwa.Szwecji.oraz.Zjednoczonego.Królestwa.Wielkiej.Brytanii.i.Irlandii.Północnej.

1.70 Traktaty stosuje się do Królestwa Belgii, Republiki Bułgarii, Republiki Czeskiej, Kró-lestwa Danii, Republiki Federalnej Niemiec, Republiki Estońskiej, Irlandii, Republiki Greckiej, Królestwa Hiszpanii, Republiki Francuskiej, Republiki Chorwacji, Republiki Włoskiej, Repu-bliki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Wielkiego Księstwa Luksem-burga, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Królestwa Niderlandów, Republiki Austrii, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Portugalskiej, Rumunii, Republiki Słowenii, Republiki Słowackiej, Republiki Finlandii, Królestwa Szwecji oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

2. Terytorialny.zakres.stosowania.Traktatów.określony.jest.szczegółowo.w.arty-kule.3��.Traktatu.o.funkcjonowaniu.Unii.Europejskiej.

Czas trwania Traktatu

Artykuł 5371

Niniejszy.Traktat.zawiera.się.na.czas.nieograniczony.

Ratyfikacja i wejście w życie Traktatu

Artykuł 5472

1. Niniejszy.Traktat.podlega.ratyfikacji.przez.Wysokie.Umawiające.się.Strony,.zgodnie.z.ich.odpowiednimi.wymogami.konstytucyjnymi..Dokumenty.ratyfikacyj-ne.zostaną.złożone.do.depozytu.Rządowi.Republiki.Włoskiej.

69.Art..�2.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.60.i.art..�.ust..1.i.2.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

70.Art..�2.ust..1.zmieniony.przez.art..13.Aktu.dotyczącego.warunków.przystąpienia.Republiki.Chorwacji.oraz.dostosowań.w.Traktacie.o.Unii.Europejskiej,.Traktacie.o.funkcjonowaniu.Unii.Euro-pejskiej.i.Traktacie.ustanawiającym.Europejską.Wspólnotę.Energii.Atomowej.(Dz.U.UE.L.12.112.21).z.dniem.1.lipca.2013.r.

71.Art..�3.według.numeracji.ustalonej.przez.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Trak-tat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

72.Art..�4.według.numeracji.ustalonej.przez.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Trak-tat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


�4

2. Niniejszy.Traktat.wchodzi.w.życie.1.stycznia.1993.roku,.pod.warunkiem.że.zostaną.złożone.do.depozytu.wszystkie.dokumenty.ratyfikacyjne.lub.—.w.przeciw-nym.wypadku.—.wchodzi.on.w.życie.pierwszego.dnia.miesiąca.następującego.po.złożeniu.ostatniego.dokumentu.ratyfikacyjnego.

Wersje językowe

Artykuł 5573

1. Niniejszy.Traktat.został.sporządzony.w.jednym.oryginalnym.egzemplarzu.w.językach.angielskim,.bułgarskim,.czeskim,.duńskim,.estońskim,.fińskim,.francu-skim,.greckim,.hiszpańskim,.irlandzkim,.litewskim,.łotewskim,.maltańskim,.nider-landzkim,.niemieckim,.polskim,.portugalskim,.rumuńskim,.słowackim,.słoweńskim,.szwedzkim,.węgierskim.i.włoskim,.przy.czym.teksty.w.każdym.z.tych.języków.są.na.równi.autentyczne..Zostaje.on.złożony.do.depozytu.w.archiwum.Rządu.Repub-liki.Włoskiej,.który.przekaże.uwierzytelniony.odpis.każdemu.z.Rządów.pozostałych.Państw–Sygnatariuszy.

1.74 Niniejszy Traktat został sporządzony w jednym oryginalnym egzemplarzu w języ-kach: angielskim, bułgarskim, chorwackim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francu-skim, greckim, hiszpańskim, irlandzkim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, rumuńskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgier-skim i włoskim, przy czym teksty w każdym z tych języków są na równi autentyczne. Zostaje on złożony do depozytu w archiwum rządu Republiki Włoskiej, który przekaże uwierzytel-niony odpis każdemu z rządów pozostałych Państw–Sygnatariuszy.

2. Niniejszy.Traktat.może.być.również.przetłumaczony.na.wszystkie.inne.języ-ki.określone.przez.Państwa.Członkowskie,.które.zgodnie.z.ich.porządkiem.konsty-tucyjnym.mają.status.języków.urzędowych.na.całym.ich.terytorium.lub.jego.czę-ści..Poświadczona.kopia.takich.tłumaczeń.zostaje.przekazana.przez.zainteresowane.Państwo.Członkowskie.do.archiwów.Rady.W.dowód.czego.niżej.wymienieni.pełnomocnicy.złożyli.swoje.podpisy.pod.

niniejszym.Traktatem.Sporządzono.w.Maastricht,.siódmego.lutego.roku.tysiąc.dziewięćset.dziewięć-

dziesiątego.drugiego.

73.Art..��.zmieniony.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..1.pkt.61.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Li-zbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

74.Art..��.ust..1.zmieniony.przez.art..14.ust..1.Aktu.dotyczącego.warunków.przystąpienia.Repu-bliki.Chorwacji.oraz.dostosowań.w.Traktacie.o.Unii.Europejskiej,.Traktacie.o.funkcjonowaniu.Unii.Eu-ropejskiej.i.Traktacie.ustanawiającym.Europejską.Wspólnotę.Energii.Atomowej.(Dz.U.UE.L.12.112.21).z.dniem.1.lipca.2013.r.


��

Skorowidz

(liczby.oznaczają.numery.artykułów)

C

Cele Unii .—.3.

D

Dane osobowe .—.39Demokracja przedstawicielska —.10Domniemanie kompetencji Państw Członkowskich —.4.ust..1,.�.ust..2Działania zewnętrzne —.18.ust..4,.21,.22,.24.ust..2–. strategiczne.interesy.i.cele.Unii.—.22–. zasady.—.21.ust..1

E

Eurojust —.12.lit..cEuropejska Agencją Obrony —.42.ust..3–. zadania.—.4�

Europejska Służba Działań Zewnętrznych —.27.ust..3Europol —.12.lit..c

I

Integralność załączników —.�1

K

Karta Narodów Zjednoczonych —.3.ust..�,.21.ust..1.i.2,.34.ust..2,.42.ust..1.i.7Karta Praw Podstawowych —.6Komisja —.7.ust..1.i.2,.11.ust..3.i.4,.13.ust..1.i.4,.17,.21.ust..3,.22.ust..2,.24.ust..1,.27.ust..3,.30.ust..1,.42.ust..4,.4�.ust..2,.48.ust..2,.3.i.6,.49–. odpowiedzialność.kolegialna.—.17.ust..8–. przewodniczący.—.14.ust..1,.1�.ust..2,.3.i.6,.16.ust..6,.17.ust..6,.18.ust..1–. wotum.nieufności.—.17.ust..8

�6

Skorowidz

Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa —.38,.43Komitet Stałych Przedstawicieli Rządów Państw Członkowskich —.16.ust..7Konferencja przedstawicieli rządów Państw Członkowskich —.48.ust..3.i.4

N

NATO —.42.ust..2

O

Obywatelstwo Unii —.9Osobowość prawna —.47

P

Parlament Europejski —.7.ust..1,.2.i.�,.12.lit..f,.13.ust..1.i.4,.14,.1�.ust..6.lit..d,.16.ust..1,.17.ust..7.i.8,.24.ust..1,.27.ust..3,.36,.41.ust..3,.48.ust..2,.3,.6.i.7,.49,.�0.ust..2

Parlamenty narodowe —.�.ust..3,.10.ust..2,.12,.48.ust..2,.3.i.7,.49Partie polityczne —.10.ust..4Przedmiot regulacji —.1Przestrzeń dobrobytu i dobrego sąsiedztwa —.8Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości —.3.ust..2,.12.lit..c

Q

Quasi obywatelska inicjatywa prawodawcza —.11.ust..4

R

Rada —.16,.26–. mniejszość.blokująca.—.16.ust..4–. prezydencja.—.16.ust..9–. większość.kwalifikowana.—.16.ust..3–�

Rada Europejska —.1�–. przewodniczący.—.1�.ust..�.i.6

Ramy instytucjonalne —.13Ratyfikacja —.�4Rynek wewnętrzny —.3.ust..3

S

Sąd (dawniej Pierwszej Instancji) —.19.–. sądy.wyspecjalizowane.—.19.ust..1

Specjalny przedstawiciel —.31.ust..2,.33,.36

�7

Skorowidz

T

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej —.1,.7.ust..�,.11.ust..4,.12,.13.ust..3,.16.ust..4,.6.i.9,.17.ust..�.i.8,.19.ust..2,.20.ust..1–3,.21.ust..3,.24.ust..1,.3�,.38–40,.46.ust..3.i.4,.48.ust..6.i.7,.�0.ust..2.i.4,.�2.ust..2

Traktaty —.1,.6.ust..1,.1�.ust..4,.16.ust..3,.17.ust..2,.24.ust..1,.�0.ust..3,.�2–. procedury.zmiany.—.48

Transparentność działań —.10.ust..3,.11Trybunał Sprawiedliwości —.13,.17,.19,.24–. właściwość.—.19.ust..3

U

Umowy międzynarodowe —.37Unia gospodarcza i walutowa —.3.ust..4

W

Wartości Unii —.2,.8.ust..1,.13.ust..1–. stwierdzenie.poważnego.naruszenia.—.7

Wniosek o członkostwo w Unii —.49Wniosek o ponowne przyjęcie —.�0.ust..�Wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony —.18.ust..2,.36,.42–46–. misje.utrzymania.pokoju.—.42.ust..1,.43,.44–. obowiązek.udzielenia.pomocy.—.42.ust..7

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa —.17.ust..1,.22,.24–26,.27.ust..1.i.2,.30.ust..1,.32,.36,.38,.40,.41.ust..3,.42–. działania.operacyjne.Unii.—.28–. fundusz.początkowy.—.41.ust..3–. koordynacja.działań.Państw.Członkowskich.—.34–. obowiązek.Państw.Członkowskich.—.24.ust..3–. procedura.podejmowania.decyzji.—.31–. pytania.do.Rady.—.30–. strategiczne.interesy.Unii.—.26–. środki.realizacji.—.2�–. wspólne.podejście.—.34–. współpraca.misji.dyplomatycznych.—.3�–. wydatki.—.41

Wysoki przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa —.1�.ust..2.i.6,.17.ust.4–.7,.18,.21.ust..3,.22.ust..2,.24.ust..1,.26.ust..2,.27,.30.ust..1,.31.ust..2,.32,.33,.34.ust..1,.36,.38,.41.ust..3,.42.ust..4,.43.ust..2,.44.ust..1,.46.ust..1–. konsultacje.—.36–. mianowanie.—.18.ust..1–. stała.współpraca.strukturalna.—.42.ust..6,.46

Skorowidz

–. zadania.—.18.ust..2–. zwoływanie.nadzwyczajnego.posiedzenia.Rady.—.30.ust..2

Wystąpienie z Unii —.�0Wzmocniona współpraca —.20

Z

Zasada lojalnej współpracy —.4.ust..3Zasada pomocniczości —.�.ust..1,.3.i.4,.12.lit..bZasada proporcjonalności —.�.ust..1,.3.i.4,.12.lit..bZasada przyznania —.�Zasada równości obywateli Unii —.9

�9

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej *1

(Dz..U..z.2004.r..Nr.90,.poz..864;.zm.:.Dz.U.UE.L..z.1967.r..Nr.1�2,.s..1;.z.1978.r..Nr.199,.s..1;.z.1981.r..Nr.100,.s..21,.Nr.311,.s..1;.z.1988.r..Nr.319,.s..1;.z.2002.r..Nr.218,.s..1;.z.2003.r..Nr.83,.s..66,.Nr.188,.s..1;.z.2004.r..Nr.132,.s..�,.Nr.333,.s..7;.z.200�.r..Nr.266,.s..60;.z.2007.r..Nr.60,.s..1,.Nr.122,.s..843/2,.Nr.270,.s..12;.z.2008.r..Nr.24,.s..42,.Nr.118,.s..3�,.Nr.147,.s..61;.z.2009.r..Nr.297,.s..9;.z.2010.r..Nr.82,.s..3,.Nr.32�,.s..4;.z.2011.r..Nr 91, s. 1,.Nr.260,.s..1��;.z.2012.r..Nr 112, s. 21,.Nr 204, s. 131,.Nr.228,.s..1;.

Dz.U.UE.C..z.2007.r..Nr.306,.s..1)

JEGO.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓL.BELGÓWPREZYDENT.REPUBLIKI.FEDERALNEJ.NIEMIECPREZYDENT.REPUBLIKI.FRANCUSKIEJPREZYDENT.REPUBLIKI.WŁOSKIEJJEJ.KRÓLEWSKA.WYSOKOŚĆ.WIELKA.KSIĘŻNA.LUKSEMBURGAJEJ.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓLOWA.NIDERLANDÓW,

ZDECYDOWANI.stworzyć.podstawy.coraz.ściślejszego.związku.między.naro-dami.Europy,

ZDECYDOWANI.zapewnić.postęp.gospodarczy.i.społeczny.swych.Państw.poprzez.wspólne.działanie,.usuwając.bariery.dzielące.Europę,2

1.Tytuł.zmieniony.przez.art..2.pkt.1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

2.Motyw.zmieniony.przez.art..2.pkt.10.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europej-skiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

*.Traktat.uzupełniony.Protokołem.w.sprawie.przywilejów.i.immunitetów.Unii.Europejskiej.(Dz..U..z.2004.Nr.90,.poz..864/4).w.związku.ze.zmianami.wprowadzonymi.do.tegoż.protokołu.przez.art..1.pkt.3.lit..a).Protokołu.nr.1.zmieniającego.protokoły.dołączone.do.Traktatu.o.Unii.Europejskiej,.Traktatu.ustanawiającego.Wspólnotę.Europejską.lub.Traktatu.ustanawiającego.Europejską.Wspólnotę.Energii.Atomowej.dołączonego.do.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Trak-tat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

Niektóre.zmiany.niniejszego.aktu.prawnego.nie.zostały.bezpośrednio.naniesione.na.tekst,.ponie-waż.akty.wprowadzające.zmiany.nie.zostały.opublikowane.w.języku.polskim.w.żadnym.z.dzienni-ków.urzędowych.Rzeczypospolitej.Polskiej.i.Unii.Europejskiej..Jednostki.redakcyjne.tekstu.zmienione.przez.te.akty.zostały.wyróżnione.kursywą,.natomiast.ich.aktualna.treść.została.podana.w.przypisie.znajdującym.się.przy.zmienionej.jednostce.

60

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

WYZNACZAJĄC.jako.główny.cel.swoich.wysiłków.stałą.poprawę.warunków.życia.i.pracy.swoich.narodów,

UZNAJĄC,.że.usunięcie.istniejących.przeszkód.wymaga.zgodnego.działania.w.celu.zagwarantowania.stabilności.w.rozwoju,.równowagi.w.wymianie.handlowej.i.uczciwości.w.konkurencji,

W.TROSCE.o.wzmocnienie.jedności.swych.gospodarek.i.zapewnienie.ich.harmonijnego.rozwoju,.poprzez.zmniejszenie.różnic.istniejących.między.poszcze-gólnymi.regionami.oraz.opóźnienia.regionów.mniej.uprzywilejowanych,

PRAGNĄC.przyczynić.się,.przez.wspólną.politykę.handlową,.do.stopniowego.usuwania.ograniczeń.w.handlu.międzynarodowym,

ZAMIERZAJĄC.potwierdzić.solidarność,.która.łączy.Europę.z.krajami.zamorski-mi,.oraz.pragnąc.zapewnić.ich.pomyślny.rozwój.zgodnie.z.zasadami.Karty.Narodów.Zjednoczonych,

ZDECYDOWANI.zachować.i.umocnić.pokój.i.wolność.przez.połączenie.swych.zasobów,.oraz.wzywając.inne.narody.Europy,.które.podzielają.ich.ideały,.do.połą-czenia.się.w.wysiłkach,

ZDECYDOWANI.popierać.rozwój.możliwie.najwyższego.poziomu.wiedzy.swych.narodów.poprzez.szeroki.dostęp.do.edukacji.oraz.stałe.uaktualnianie.wiedzy,3

POWOŁALI.jako.swych.pełnomocników:4

JEGO.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓL.BELGÓW:Paula.Henriego.Spaaka,.Ministra.Spraw.Zagranicznych,Barona.J..Ch..Snoya.et.d’Oppuersa.Sekretarza.Generalnego.Ministerstwa.Spraw.Gospodarczych,.Przewodniczącego.Delegacji.Belgijskiej.na.Konfe-rencję.Międzyrządową,

PREZYDENT.REPUBLIKI.FEDERALNEJ.NIEMIEC:Dr..Konrada.Adenauera,.Kanclerza.Federalnego,Profesora.dr..Waltera.Hallsteina,.Sekretarza.Stanu.do.Spraw.Zagranicz-nych;

PREZYDENT.REPUBLIKI.FRANCUSKIEJ:Christiana.Pineau,.Ministra.Spraw.Zagranicznych,Maurice’a.Faure’a,.Podsekretarza.Stanu.do.spraw.Zagranicznych;

3.Motyw.dodany.przez.art..2.pkt.1.Traktatu.z.Amsterdamu.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europej-skiej,.Traktaty.ustanawiające.Wspólnoty.Europejskie.i.niektóre.związane.z.nimi.akty.(Dz..U..z.2004.r..Nr.90,.poz..864/31).w.związku.z.przystąpieniem.Polski.do.Unii.Europejskiej.

4.Motyw.zmieniony.przez.art..2.pkt.10.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europej-skiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

61


PREZYDENT.REPUBLIKI.WŁOSKIEJ:Antonio.Segniego,.Prezesa.Rady.Ministrów,Profesora.Gaetano.Martino,.Ministra.Spraw.Zagranicznych;

JEJ.KRÓLEWSKA.WYSOKOŚĆ.WIELKA.KSIĘŻNA.LUKSEMBURGA:Josepha.Becha,.Premiera.Rządu,.Ministra.Spraw.Zagranicznych,Lamberta.Schausa,.Ambasadora,.Przewodniczącego.Delegacji.Luksembur-skiej.na.Konferencję.Międzyrządową;

JEJ.KRÓLEWSKA.MOŚĆ.KRÓLOWA.NIDERLANDÓW:Josepha.Lunsa,.Ministra.Spraw.Zagranicznych,J..Linthorsta.Homana,.Przewodniczącego.Delegacji.Niderlandzkiej.na.Konferencję.Międzyrządową;

KTÓRZY,.po.wymianie.swych.pełnomocnictw.uznanych.za.należyte.i.sporzą-dzone.we.właściwej.formie,.uzgodnili.co.następuje:

Część pierwsza Zasady

Przedmiot Traktatu

Artykuł 1�

1. Niniejszy.Traktat.organizuje.funkcjonowanie.Unii.i.określa.dziedziny,.granice.i.warunki.wykonywania.jej.kompetencji.

2. Niniejszy.Traktat.oraz.Traktat.Unii.Europejskiej.są.traktatami.stanowiącymi.podstawę.Unii..Oba.Traktaty.mające.taką.samą.moc.prawną,.określane.są.mianem.„Traktatów”.

�.Art..1.dodany.i.według.numeracji.ustalonej.przez.art..2.pkt.11.i.art..�.ust..1.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.

Art. 1

62


Tytuł I6 Kategorie i dziedziny kompetencji Unii

Zakres kompetencji Unii

Artykuł 27

1. Jeżeli.Traktaty.przyznają.Unii.wyłączną.kompetencję.w.określonej.dziedzi-nie,.jedynie.Unia.może.stanowić.prawo.oraz.przyjmować.akty.prawnie.wiążące,.na-tomiast.Państwa.Członkowskie.mogą.to.czynić.wyłącznie.z.upoważnienia.Unii.lub.w.celu.wykonania.aktów.Unii.

2. Jeżeli.Traktaty.przyznają.Unii.w.określonej.dziedzinie.kompetencję.dzieloną.z.Państwami.Członkowskimi,.Unia.i.Państwa.Członkowskie.mogą.stanowić.prawo.i.przyjmować.akty.prawnie.wiążące.w.tej.dziedzinie..Państwa.Członkowskie.wyko-nują.swoją.kompetencję.w.zakresie,.w.jakim.Unia.nie.wykonała.swojej.kompetencji..Państwa.Członkowskie.ponownie.wykonują.swoją.kompetencję.w.zakresie,.w.jakim.Unia.postanowiła.zaprzestać.wykonywania.swojej.kompetencji.

3. Państwa.Członkowskie.koordynują.swoje.polityki.gospodarcze.i.zatrudnie-nia.na.zasadach.przewidzianych.w.niniejszym.Traktacie,.do.których.określenia.Unia.ma.kompetencję.

4. Zgodnie.z.postanowieniami.Traktatu.o.Unii.Europejskiej.Unia.ma.kompeten-cję.w.zakresie.określania.i.realizowania.wspólnej.polityki.zagranicznej.i.bezpieczeń-stwa,.w.tym.stopniowego.określania.wspólnej.polityki.obronnej.

5. W.niektórych.dziedzinach.i.na.warunkach.przewidzianych.w.Traktatach,.Unia.ma.kompetencję.w.zakresie.prowadzenia.działań.w.celu.wspierania,.koordy-nowania.lub.uzupełniania.działań.Państw.Członkowskich,.nie.zastępując.jednak.ich.kompetencji.w.tych.dziedzinach.Prawnie.wiążące.akty.Unii.przyjęte.na.podstawie.postanowień.Traktatów.

odnoszących.się.do.tych.dziedzin.nie.mogą.prowadzić.do.harmonizacji.przepisów.ustawowych.i.wykonawczych.Państw.Członkowskich.

6. Zakres.i.warunki.wykonywania.kompetencji.Unii.określają.postanowienia.Traktatów.odnoszące.się.do.każdej.dziedziny.

6.Tytuł.I.dodany.przez.art..2.pkt.12.Traktatu.z.Lizbony.zmieniającego.Traktat.o.Unii.Europejskiej.i.Traktat.ustanawiający.Wspólnotę.Europejską.(Dz.U.UE.C.07.306.1).z.dniem.1.grudnia.2009.r.


Art. 2

63


Kompetencje wyłączne

Artykuł 38

1. Unia.ma.wyłączne.kompetencje.w.następujących.dziedzinach:a). unia.celna;b). ustanawianie.reguł.konkurencji.niezbędnych.do.funkcjonowania.rynku.we-wnętrznego;

c). polityka.pieniężna.w.odniesieniu.do.Państw.Członkowskich,.których.walutą.jest.euro;

d). zachowanie.morskich.zasobów.biologicznych.w.ramach.wspólnej.polityki.rybołówstwa;

e). wspólna.polityka.handlowa.2. Unia.ma.także.wyłączną.kompetencję.do.zawierania.umów.międzynarodo-

wych,.jeżeli.ich.zawarcie.zostało.przewidziane.w.akcie.ustawodawczym.Unii.lub.jest.niezbędne.do.umożliwienia.Unii.wykonywania.jej.wewnętrznych.kompetencji.lub.w.zakresie,.w.jakim.ich.zawarcie.może.wpływać.na.wspólne.zasady.lub.zmie-niać.ich.zakres.

Kompetencje dzielone

Artykuł 49

1. Unia.dzieli.kompetencje.z.Państwami.Członkowskimi,.jeżeli.Traktaty.przy-znają.jej.kompetencje,.które.nie.dotyczą.dziedzin.określonych.w.artykułach.3.i.6.

2. Kompetencje.dzielone.między.Unią.a.Państwami.Członkowskimi.stosują.się.do.następujących.głównych.dziedzin:a). rynek.wewnętrzny;b). polityka.społeczna.w.odniesieniu.do.aspektów.określonych.w.niniejszym.Traktacie;

c). spójność.gospodarcza,.społeczna.i.terytorialna;d). rolnictwo.i.rybołówstwo,.z.wyłączeniem.zachowania.morskich.zasobów.bio-logicznych;

e). środowisko;f). ochrona.konsumentów;g). transport;h). sieci.transeuropejskie;i). energia;j). przestrzeń.wolności,.bezpieczeństwa.i.sprawiedliwości;k). wspólne.problemy.bezpieczeństwa.w.zakresie.zdrowia.publicznego.w.odnie-sieniu.do.aspektów.określonych.w.niniejszym.Traktacie.



Art. 3–4

PRAWO EUROPEJSKIE - Gandalf.com.pl · 2013. 4. 6. · ISBN: 978-83-264-4201-8 Wydane przez: Wolters...

Documents

Transcript of PRAWO EUROPEJSKIE - Gandalf.com.pl · 2013. 4. 6. · ISBN: 978-83-264-4201-8 Wydane przez: Wolters...