ANALIZA PORÓWNAWCZA KLIMATÓW BIZNESOWYCH PAŃSTW

EUROPEJSKICH PRZY WYKORZYSTANIU METOD

GRADACYJNYCH

Praca magisterska wykonana pod kierunkiemdr hab. Wiesława Szczesnego

Grażyna Siedlecka

Plan pracy:

1. Stowarzyszenie Europejskich Izb Gospodarczych – Eurochambres

2. Struktura i dostępność danych z EES 2005

3. Narzędzie analizy danych - program GradeStat

4. Wyniki analizy klimatów biznesowych na podstawie kwestionariusza EES 2005 przy użyciu GradeStat

Cel pracy:

Celem pracy było przeprowadzenie wielowymiarowej analizy danych

pochodzących z badaniaEuropean Economic Survey 2005, dotyczących klimatów biznesowych

wśród państw europejskich przy wykorzystaniu metod gradacyjnych

zaimplementowanych w programie GradeStat.

Stowarzyszenie Europejskich Izb Gospodarczych

Stowarzyszenie Europejskich Izb Gospodarczych (Eurochambres) to jedna z największych organizacji ekonomicznych na świecie – obejmuje sieć 2000 regionalnych i lokalnych Izb Gospodarczych, które łącznie zrzeszają ponad 18,6 mln małych, średnich i dużych przedsiębiorstw.

Eurochambres jest inicjatorem wielu programów i projektów, m.in.:

- Eurochambres Women Network (EWN) – odnoszący się do działalności i pozycji kobiet w biznesie;

- Corporate Social Responsibility (CSR) – zwiększający świadomość odpowiedzialności społecznej małych i średnich przedsiębiorstw;

- European Economic Survey (EES) – mający na celu przedstawienie ekonomicznych trendów występujących w gospodarkach rejonów europejskich.

Sondaż European Economic Survey

2005 European Economic Survey to coroczne badanie

odczuć przedsiębiorców co do warunków oraz perspektyw prowadzenia działalności gospodarczej państw Unii Europejskich oraz krajów kandydujących.

Metodologia badań EES opiera się na przeprowadzaniu jednolitego kwestionariusza ankietowego dla wszystkich państw uczestniczących w badaniu, wypełnianego przez kadrę kierowniczą przedsiębiorstw.

W kwestionariuszu znajduje się 12 pytań, podzielonych na 6 działów tematycznych:

- obroty firmy,- przychody ze sprzedaży krajowej,- sprzedaż eksportowa,- zatrudnienie,- inwestycje,- ocena ogólnych warunków działalności gospodarczej.

Dostępność danych z EES 2005 Dane zbiorcze z krajów europejskich Wyniki badania zostały zebrane z 22 krajów należących do Unii Europejskiej:

Austrii, Cypru, Danii, Estonii, Finlandii, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Litwy, Luksemburga, Łotwy, Malty, Niemiec, Polski, Portugalii, Słowacji, Słowenii, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii i Włoch oraz z 4 krajów kandydujących: Bułgarii, Chorwacji, Rumunii i Turcji.

Łącznie na kwestionariusz odpowiedziało około 102 000 przedsiębiorców prowadzących małą, średnią bądź dużą działalność gospodarczą w sektorze usług lub produkcji.

Dane szczegółowe z Polski W badaniu przeprowadzonym w Polsce wzięło udział

2 174 przedsiębiorstw, które poprawnie wypełniły oraz odesłały kwestionariusze do Krajowej Izby Gospodarczej.

Analiza wielowymiarowa – analiza gradacyjna (1)

Gradacyjna analiza danych (ang. Grade Data Analysis) to dział ekspolaracyjnej analizy danych zapoczątkowany w Instytucie Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk.

Główna procedura wykorzystywana w gradacyjnej analizie danych nosi nazwę GCA (Grade Correspondence Analysis) i odpowiada za ustawienie wierszy i kolumn w taki sposób, aby w sąsiedztwie znajdowały się te z nich, które są do siebie najbardziej podobne.

Metody gradacyjne zostały zaimplementowane w programie GradeStat, którego celem jest wykrywanie podobieństw oraz różnic pomiędzy wieloma zmiennymi równocześnie, liczbowe ich ujęcie a następnie wizualizacja otrzymanych wyników.

Analiza wielowymiarowa – analiza gradacyjna (2)

Rezultat działania procedury GCA ilustruje mapa nadreprezentacji, która jest obrazem odpowiednio przetworzonej macierzy danych.

zatr

ud-0

4

zatr

ud-0

5

inew

st-0

4

inw

est-

05

sprz

e-04

sprz

e-05

0.66

0.9

1.1

1.5

sprz

e-0

4

sprz

e-0

5

inw

est

-05

zatr

ud

-05

inw

est

-04

zatr

ud

-04

0.66

0.9

1.1

1.5

silna niedoreprezentacja

słaba niedoreprezentacja

równa reprezentacja

słaba nadreprezentacja

silna nadreprezentacja

Mapa danych surowych Mapa dla danych uporządkowanych według GCA

Analiza gradacyjna danych z EES 2005

Analiza została przeprowadzona w dwóch etapach:

1. Analiza szczegółowych danych z Polski Analiza danych sektora usług w Polsce. Analiza danych sektora produkcji w Polsce.

2. Analiza danych pochodzących z różnych krajów europejskich.

Analiza danych sektora usług w Polsce

sprz

e-04

obró

t-04

zatr

ud-0

4

inw

est-

04

zatr

ud-0

5

obró

t-05

sprz

e-05

inw

est-

05

eksp

ort-

04

eksp

ort-

05

war

unki

-04

war

unki

-05

0.66

0.9

1.1

1.5

silna niedoreprezentacja

słaba niedoreprezentacja

idealna reprezentacja

słaba nadreprezentacja

silna nadreprezentacja

496 przedsiębiorców i 12 zmiennych (pełne dane)

Analiza danych sektora produkcji w Polsce

zatr

ud-0

4

obró

t-04

sprz

e-04

eksp

ort-

04

inw

est-

04

zatr

ud-0

5

eksp

ort-

05

obró

t-05

sprz

e-05

inw

est-

05

war

unki

-04

war

unki

-05

0.66

0.9

1.1

1.5

silna niedoreprezentacja

słaba niedoreprezentacja

równa reprezentacja

słaba nadreprezentacja

silna nadreprezentacja

701 przedsiębiorców i 12 zmiennych (pełne dane)

Analiza danych pochodzących z różnych

krajów europejskich.E

ksp

ort

Sp

rze

da

ż

Ob

rót

Inw

est

ycje

Za

tru

d.

Wa

run

ki

EES 2005 - Optymizm

IrlandiaNiemcy

Hiszpania

Portugalia

AustriaGrecja

Luksemburg

Słowenia

HolandiaFinlandia

WęgryChorwacja

Malta

Polska

Estonia

Rumunia

Włochy

Bułgaria

Słowacja

Dania

Szwecja

Cypr

Litwa

Łotwa

W.Brytania

Turcja

IrlandiaNiemcy

Hiszpania

Portugalia

AustriaGrecja

Luksemburg

Słowenia

HolandiaFinlandia

WęgryChorwacja

Malta

Polska

Estonia

Rumunia

Włochy

Bułgaria

Słowacja

Dania

Szwecja

Cypr

Litwa

Łotwa

W.Brytania

Turcja

0.66

0.99

1.01

1.5

silna niedoreprezentacja

słaba niedoreprezentacja

idealna reprezentacja

słaba nadreprezentacja

silna nadreprezentacja

Spr

zeda

ż

Eks

port

Obr

ót

War

unki

Inw

esty

cje

Zat

rud.

EES 2005 - Pesymizm

Turcja

W.Brytania

Włochy

Węgry

Malta

Grecja

Łotwa

LuksemburgIrlandia

SłowacjaCypr

PolskaFinlandiaHiszpania

Austria

Chorwacja

Holandia

PortugaliaSzwecja

Dania

Niemcy

Słowenia

Turcja

W.Brytania

Włochy

Węgry

Malta

Grecja

Łotwa

LuksemburgIrlandia

SłowacjaCypr

PolskaFinlandiaHiszpania

Austria

Chorwacja

Holandia

PortugaliaSzwecja

Dania

Niemcy

Słowenia

0.66

0.99

1.01

1.5

silna niedoreprezentacja

słaba niedoreprezentacja

równa reprezentacja

słaba nadreprezentacja

silna nadreprezentacja

Ob

rót

Wa

run

ki

Sp

rze

da

ż

Eks

po

rt

Za

tru

d.

Inw

est

ycje

EES 2005 - Stagnacja

Turcja

Węgry

Holandia

Malta

Niemcy

Austria

Włochy

Hiszpania

Estonia

Luksemburg

Słowacja

Chorwacja

Polska

Finlandia

SłoweniaBułgaria

PortugaliaRumunia

Cypr

W.Brytania

Litwa

Grecja

SzwecjaŁotwaDania

Irlandia

Turcja

Węgry

Holandia

Malta

Niemcy

Austria

Włochy

Hiszpania

Estonia

Luksemburg

Słowacja

Chorwacja

Polska

Finlandia

SłoweniaBułgaria

PortugaliaRumunia

Cypr

W.Brytania

Litwa

Grecja

SzwecjaŁotwaDania

Irlandia

0.66

0.99

1.01

1.5

silna niedoreprezentacja

słaba niedoreprezentacja

idealna reprezentacja

słaba nadreprezentacja

silna nadreprezentacja

Polska - w skupieniu 5razem z Cyprem, Litwą,Finlandią i Hiszpanią.

Polska - w skupieniu 5razem z Estonią i Rumunią

Polska - w skupieniu 4razem z Chorwacją

Wyniki analizy klimatów biznesowych na podstawie EES

2005 (1)Dane szczegółowe z Polski Zarówno w sektorze usług jak i w sektorze produkcji,

związki pomiędzy poszczególnymi zmiennymi są bardzo podobne – do tego stopnia, że wyniki analizy w tych sektorach trudno od siebie odróżnić!

Im bardziej optymistycznie oceniano takie zmienne jak sprzedaż, obrót, inwestycje czy zatrudnienie, tym pesymistyczniej odnoszono się do warunków prowadzenia własnej działalności gospodarczej i na odwrót.

W obu sektorach działalności gospodarczej występuje podobny procent (aż ok. 15%) tych respondentów, którzy wydają się odpowiadać „na odczepnego” zaznaczając we wszystkich pytaniach tę samą odpowiedź.

Wyniki analizy klimatów biznesowych na podstawie EES

2005 (2)Dane zbiorcze z krajów europejskich W przeważającej części krajów wysoko rozwiniętych

można zauważyć ogólny pesymizm co do większości zmiennych ekonomicznych branych w badaniu pod uwagę, natomiast w krajach, w których gospodarka nie jest stabilna i warunki prowadzenia biznesu są ogólnie trudne, panował znacznie większy optymizm.

Niektóre zmienne, np. zatrudnienie i inwestycje zazwyczaj występują razem, podobnie zresztą jak zmienne sprzedaż, obrót i eksport, natomiast zmienna warunki, będąca zmienną szczególnie subiektywną nie jest praktycznie z niczym powiązana.

Perspektywy

Otrzymane wyniki mogą być początkiem dalszych analiz klimatów biznesowych,

przeprowadzonych przy współpracy z Krajową Izbą Gospodarczą,

w celu porównania ze sobą danych pochodzących z kolejnych lat i opracowaniu ich

w przyszłości w materiale zbiorczym.

Dziękuję za uwagę