PRACA KONKURSOWA -...

PRACA KONKURSOWA

Program nauczania muzyki

dla klas 46 szkoy podstawowej

Alicja Niedbalska

2

Dziecko odkrywc

zaczarowanego wiata muzyki

Program nauczania muzyki

dla klas 46 szkoy podstawowej

Spis treci

3

1. Wstp strona 4

2. I. Oglna charakterystyka programu .... strona 5

3. II. Cele oglne i szczegowe ksztacenia . strona 6

4. III. Wychowanie do aktywnej twrczoci uczniw strona 10

5. IV. Treci ksztacenia i zaoone osignicia uczniw . strona 12

6. V. Sposoby osigania celw edukacyjnych strona 32

7. VI. Metody i techniki skutecznego nauczania . strona 34

8. VII. Kryteria oceniania i metody sprawdzania osigni ucznia .. strona 38

9. Bibliografia ...strona 43

10. Zacznik 1 Przykadowy kontrakt .. strona 44

11. Zacznik 2 Przykad wizualizacji /rebusy prace ucznia/ strona 45

12. Zacznik 3 Przykad wizualizacji /instrumenty muzyczne/. strona 46

13. Zacznik 4 Przykad ekspresji tanecznej .. strona 47

14. Zacznik 5 Przykad Polskie tradycje sobtkowe .. strona 48

15. Zacznik 6 Przykad projekt, Muzyka rnych narodw strona 49

16. Zacznik 7 Przykad projekt, Wdrujca Watra Szkolna strona 50

17. Zacznik 8 Przykad gry na instrumentach . strona 51

18. Zacznik 9 Scenariusz projektu edukacyjnego .. strona 52

19. Zacznik 10 Przykad fiszki przewodnie .. strona 55

20. Zacznik 11 Przykad NAUKA W PLENERZE strona 56

* Zdjcia pochodz z fotogalerii szkoy

Otwrzcie dzieciom drzwi do zaczarowanego wiata sztuki

Celestyn Freinet

Wstp

Do napisania tego programu zainspirowaa mnie pedagogika Celestyna

Freineta, ktr realizujemy w naszej szkole od wielu lat. Myl przewodni mojej

4

pracy s jego sowa Otwrzcie dzieciom drzwi do zaczarowanego wiata sztuki. Na

jednej z lekcji muzyki pewien chopiec zdradzi mi sekret, e chce zosta wybitnym

kompozytorem. Widzc pene zapau oczy dziecka, zrozumiaam, e moj rol jest

mu pomc w realizacji tego marzenia. Std powsta pierwszy zamys napisania

programu autorskiego, ktry pozwoli nie tylko jemu, ale i innym dzieciom uwierzy,

e marzenia s po to, by je realizowa we wasnym yciu. Trzeba tylko wiedzie, w

jaki sposb si do tego przygotowa i jakie warunki naley speni,

by pragnienia stay si rzeczywistoci. Program Dziecko odkrywc

zaczarowanego wiata muzyki pozwoli uczniowi sta si wytrwaym podrnikiem

szukajcym i odkrywajcym wiat zarwno najwybitniejszych kompozytorw,

artystw i dzie muzycznych, jak i tych, ktre tworzyli nasi przodkowie walczcy o

nasz polsk tosamo. Ucze bdzie szed po ladach zaczarowanych dwikw

wydobywajcych si z rnorodnych instrumentw, ktre bdzie odkrywa metodami

aktywizujcymi. Na swojej drodze spotka wspaniaych przewodnikw, wybitnych

artystw, tancerzy, zespoy ludowe i te, ktre graj muzyk popularno-rozrywkow.

Jego fascynujca podr bdzie trwaa trzy lata od klasy czwartej do klasy szstej

szkoy podstawowej. Przez ten czas may podrnik bdzie systematycznie rozwija

swoje umiejtnoci ekspresji twrczej, poszerza wiedz na temat muzyki oraz

zdobywa sprawnoci Wielkiego Znawcy zaczarowanego wiata sztuki. Proces ten

bdzie przebiega w atmosferze radoci i w tempie dostosowanym do indywidualnych

moliwoci ucznia. May odkrywca bdzie mia moliwo korzystania

z rnorodnych rde informacji i wskazwek. Wiele z nich odnajdzie na portalu

edukacyjnym Scholaris, znajdujcym si na stronie www.scholaris.pl. Pozna te

rnorodne formy aktywnoci twrczej i bdzie korzysta z wielu metod

aktywizujcych, ktre nios mnstwo emocji i wrae. Jego podr bdzie pena

przygd zwizanych ze zdobywaniem sprawnoci i umiejtnoci do tworzenia

wasnych wypowiedzi muzycznych w formie ekspresji wokalnej, instrumentalnej,

ruchowo-tanecznej i twrczej. W poszukiwaniu zaczarowanych dwikw nie mona

i na skrty. Trzeba nauczy si uwanie sucha dobrej muzyki, rozpoznawa i

odrzuca faszywe dwiki, ktre niszcz wraliwo i dobry smak. Jeszcze trudniej

jest t muzyk tworzy, zapisywa i przekazywa j innym. Mam jednak nadziej, e

mj program autorski pozwoli obra waciw strategi nauczania tego wspaniaego

przedmiotu, jakim jest muzyka, aby mode pokolenie mogo odnale dla siebie wiele

inspiracji dla realizacji dziecicych marze .

I. Oglna charakterystyka programu

Program Dziecko odkrywc zaczarowanego wiata muzyki spenia

wymogi okrelone w Rozporzdzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia

2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz

ksztacenia oglnego w poszczeglnych typach szk (Dz.U. z 2009 r. nr 4, poz. 17)

w zakresie merytorycznym i dydaktycznym.

Jest przeznaczony do nauczania muzyki w klasach 46 szkoy podstawowej

oraz skonstruowany w taki sposb, aby nauczyciel mg zrealizowa now podstaw

5

programow w wymiarze minimum 95 godzin lekcyjnych, w caym cyklu

edukacyjnym.

Uwzgldnia on indywidualne potrzeby uczniw zdolnych, sabszych

i o zrnicowanych umiejtnociach oraz przygotowuje ich do dalszego ksztacenia

w gimnazjach. Jest tak skonstruowany, aby ucze oprcz uczenia si zdobywa

rwnie dodatkowe kompetencje, ktre bd miay wpyw na jego proces

edukacyjny. Mam tu na myli: czytanie, mylenie, komunikowanie si, posugiwanie

si technologi informacyjn, wyszukiwanie i selekcjonowanie informacji, krytyczn

analiz informacji, rozpoznawanie wasnych potrzeb edukacyjnych i dziaanie

w zespole.

Opisany program opiera si w znacznej mierze na zaoeniach pedagogiki

C. Freineta, ktry proponuje nauczycielom-wychowawcom stosowanie jak najwicej

zrnicowanych metod aktywizujcych w procesie nauczania. By bowiem

przekonany, e w ten sposb uczniowie bd si rozwija w sprzyjajcych im

warunkach, a zdobyta wiedza bdzie miaa swoje pozytywne odbicie w ich aktywnym

dziaaniu twrczym.

Innowacyjno tego programu polega na tym, e proponuje wiele dziaa

edukacyjnych dziaajcych na zmysy dziecka, stymulujc w ten sposb jego twrcz

aktywno muzyczn wyraajc si w rnorodnych formach ekspresji.

Gwne zaoenia programu:

indywidualizacja metod nauczania/rnorodne metody aktywizujce,

zrnicowanie stopnia trudnoci przekazywanego materiau,

rnorodny repertuar do grania na instrumentach,

wizualizacja poj/piewanki, ilustracje, rebusy, komiksy itp.,

systematyczne i atrakcyjne sposoby podsumowywania wiadomoci,

ksztatowanie postawy patriotycznej, kreatywnej, twrczej, odpowiedzialnej,

realizowanie zaoe edukacji kulturalnej, regionalnej, wielokulturowej,

wprowadzenie bogatego zbioru utworw z literatury muzycznej,

korelacja z innymi przedmiotami,

wczenie muzyki w caoksztat procesu edukacyjno-wychowawczego.

Nie moecie wychowywa swych uczniw do budowania wiata

jutra, drzemicego w ich marzeniach, jeli sami przestalicie w te marzenia wierzy.

Celestyn Freinet

II. Cele oglne i szczegowe ksztacenia

Edukacja muzyczna polega na harmonijnej realizacji zada w zakresie

nauczania, ksztacenia umiejtnoci i wychowania. Nie moe ogranicza si jedynie

do przekazywania wiadomoci, ale proces ksztacenia powinien mie charakter

6

swobodnej ekspresji twrczej, ktra w szczeglny sposb rozwija osobowo

dziecka. Ma ona gwarantowa wszechstronny rozwj ucznia w zakresie jego

muzykalnoci, wraliwoci estetycznej oraz aktywnoci twrczej. Uwzgldnia on

indywidualne potrzeby uczniw zdolnych, sabszych i o zrnicowanych

umiejtnociach oraz przygotowuje ich do dalszego ksztacenia w gimnazjach. Jest

tak skonstruowany, aby ucze oprcz uczenia si zdobywa rwnie dodatkowe

kompetencje, ktre bd miay wpyw na jego proces edukacyjny. Mam tu na myli:

czytanie, mylenie, komunikowanie si, posugiwanie si technologi informacyjn,

wyszukiwanie i selekcjonowanie informacji, krytyczn analiz informacji,

rozpoznawanie wasnych potrzeb edukacyjnych i dziaanie w zespole.

Cele oglne edukacji muzycznej:

1) przyswojenie przez uczniw podstawowego zasobu wiadomoci

z zakresu muzyki;

2) zdobycie przez uczniw umiejtnoci wykorzystywania posiadanych

wiadomoci podczas uprawiania rnorodnych form muzycznych;

3) ksztatowanie u uczniw waciwych postaw przyszych twrcw

i odbiorcw muzyki.

Cele szczegowe edukacji muzycznej:

Ucze:

W zakresie czytania i zdobywania wiedzy:

o czyta ze zrozumieniem informacje pozyskane z rnych rde na temat

kultury i obyczajw rnych regionw ze szczeglnym uwzgldnieniem

wasnego (lsk Opolski);

o poznaje dziedzictwo kulturowe, narodowe i europejskie wybranych

dokona w muzyce

o utrwala wiadomoci o podstawowych tacach narodowych: trojak,

krakowiak, kujawiak, oberek, mazur, polonez;

o poznaje rnorodne formy ekspresji muzycznej: piew, taniec,

improwizacja muzyczna i ruchowa;

o poznaje budow wybranych instrumentw strunowych i dtych.

W zakresie czytania, pisania i wykorzystania podstawowych poj

muzycznych:

7

o poznaje i utrwala podstawowe pojcia muzyczne (melodia,

akompaniament, rytm, dwik, akord, gama, tempo, dynamika,

harmonia, artykulacja);

o odczytuje wybrane elementy notacji muzycznej (nazwy siedmiu

dwikw gamy oraz ich pooenie na piciolinii, klucz wiolinowy,

znaki graficzne piciu wartoci rytmicznych nut i pauz, podstawowe

oznaczenia metryczne, agogiczne /tempo/, dynamiczne

i artykulacyjne);

o nabywa podstawow umiejtno pisania nut na piciolinii;

o wie, w jaki sposb naley wykorzysta poznane pojcia muzyczne

w praktyce.

W zakresie czytania i rozumienia tekstw utworw muzycznych:

o czyta gono i ze zrozumieniem teksty piosenek z odpowiedni dykcj,

akcentem, tempem, rytmem, intonacj;

o zna na pami sowa hymnu pastwowego oraz rozumie znaczenie

goda i flagi Rzeczypospolitej Polskiej;

o zna na pami i rozumie sowa hymnu Unii Europejskiej;

o rozpoznaje pieni patriotyczne, historyczne, religijne, obrzdowe,

a take wybrane piosenki z dziedziny muzyki rozrywkowej.

W zakresie mylenia i suchania:

o sucha wybranych fragmentw dzie muzycznych reprezentatywnych

kompozytorw poznawanych epok;

o sucha utwory analitycznie (rozpoznaje i rozrnia cechy);

o rozwija abstrakcyjne i krytyczne mylenie;

o sucha muzyki ludowej rnych regionw w wykonaniu kapel ludowych

i zespow folklorystycznych;

o dostrzega zmiany tempa, dynamiki i nastroju w utworze muzycznym;

o ksztatuje i rozwija such muzyczny, poczucie rytmu, stosownie do

swoich moliwoci;

o ksztatuje swj smak muzyczny i nabywa umiejtno wybierania

wartociowego repertuaru do suchania z programw telewizyjnych

i radiowych;

8

o sucha utworw wokalnych i rozpoznaje gosy ludzkie (sopran, alt,

tenor, bas);

o poznaje brzmienie charakterystycznych instrumentw muzycznych

(dtych, strunowych, perkusyjnych);

o rozpoznaje muzyczne zespoy wykonawcze (solista, chr, orkiestra);

o wyrabia umiejtno koncentracji uwagi;

o poznaje wybran literatur muzyczn poszczeglnych epok.

W zakresie mwienia i umiejtnoci prowadzenia rozmw o muzyce:

o poprawnie uywa nazw podstawowych instrumentw muzycznych

(dtych, strunowych, perkusyjnych);

o poprawnie uywa nazw gosw ludzkich (sopran, alt, tenor, bas);

o okrela charakterystyczne cechy polskich tacw narodowych

(trojaka, poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka) ;

o wymienia nazwy epok w dziejach muzyki i wskazuje kompozytorw

reprezentatywnych dla kadej z nich: baroku, klasycyzmu, romantyzmu

i muzyki XX w.

W zakresie umiejtnoci posugiwania si nowoczesnymi technologiami

informacyjno-komunikacyjnymi:

o rozwija zdolnoci poszukiwania informacji w zasobach biblioteki;

o zna noniki przydatne w odbiorze muzyki, przegldarki internetowe;

o korzysta z multimedialnych rde muzyki i informacji o muzyce;

o poszukuje ciekawostek muzycznych w Internecie.

W zakresie umiejtnoci piewania:

o poprawnie piewa z pamici hymn pastwowy i Unii Europejskiej,

zachowujc uroczysty charakter pieni i prawidow postaw w czasie

piewu;

o piewa minimum 10 rnorodnych utworw wokalnych w roku

szkolnym;

o dba o higien gosu;

o piewa piosenki i przypiewki ludowe towarzyszce popularnym

obrzdom;

9

o piewa piosenki indywidualnie i w grupie;

o piewa piosenki z akompaniamentem instrumentw;

o piewa prosty kanon dwugosowy;

o odtwarza gosem wzory melodyczne (solmizacyjne).

W zakresie umiejtnoci gry na instrumentach:

o gra na jednym lub kilku wybranych przez siebie instrumentach (np.

flet/flaolet, dzwonki, instrumentarium perkusyjne Orfa, dowolny

instrument klasyczny lub elektroniczny);

o gra ze suchu i z wykorzystaniem nut proste schematy melodyczne;

o tworzy proste struktury rytmiczne, sygnay dwikowe, swobodne

akompaniamenty;

o realizuje ze wzoru akompaniament rytmiczny do piosenek i zabaw

muzycznych na instrumentach perkusyjnych;

o odtwarza proste motywy rytmiczne w takcie 2/4, 3/4, 4/4;

o stosuje prawidowe relacje czasowe midzy wartociami nut i pauz.

W zakresie umiejtnoci tanecznych:

o wykonuje kroki, figury i ukady taneczne: trojaka, poloneza, krakowiaka

oraz podstawowe kroki wybranych tacw towarzyskich;

o tworzy improwizacje ruchowe do muzyki;

o rozwija umiejtnoci taneczne i sprawnego poruszania si;

o wdraa si do kulturalnego zachowywania si w tacu.

W zakresie umiejtnoci tworzenia wypowiedzi o muzyce za pomoc

rodkw pozamuzycznych:

o interpretuje plastycznie i ruchowo wybrane utwory instrumentalno-

wokalne;

o odzwierciedla graficznie cechy muzyki;

o rysuje, maluje, ukada teksty do muzyki;

o opisuje sowami cechy i charakter suchanych utworw.

W zakresie pracy zespoowej:

10

o rozbudza aktywno twrcz poprzez muzykowanie indywidualne

i zespoowe;

o wyrabia umiejtnoci wsppracy w zespole i szybkiego wykonywania

polece;

o ksztatuje poczucie odpowiedzialnoci podczas wsppracy z grup;

o przygotowuje si do aktywnego uczestnictwa w kulturze udzia w

audycjach, koncertach, festiwalach, przedstawieniach itp.;

o ksztatuje postaw wiadomego odbiorcy sztuki wobec wasnej kultury

i tosamoci narodowej;

o uczy si szacunku dla wsplnego dobra i rozwizywania problemw w

sposb twrczy.

III. Wychowanie do aktywnej twrczoci uczniw

Wychowanie do aktywnej twrczoci uczniw jest spraw bardzo istotn,

dlatego nauczyciel powinien eksponowa ich twrcz postaw, ujawnia i rozwija

ich zdolnoci. W procesie ksztacenia i wychowania dzieci powinien take

uwzgldnia ich naturalne potrzeby. C. Freinet postawi przed nauczycielami zadanie

denia do maksymalnego rozwoju osobowoci dziecka w obrbie wsplnoty,

co w przeoeniu na praktyk oznacza nieustanne ksztacenie i doskonalenie si.

Nawouje take do lepszego poznania dziecka, jego potrzeb, a przede wszystkim do

poprawy stosunkw midzy nauczycielem i uczniami.

Popenia bd ten, kto zamierza zmieni porzdek rzeczy

i chce napoi kogo, kto nie odczuwa pragnienia

Celestyn Freinet

Cele wychowania:

Ksztatowanie postawy wiadomego odkrywcy zaczarowanego wiata muzyki

poprzez doskonalenie umiejtnoci szukania potrzebnych informacji w

zasobach internetu (rwnie z wykorzystaniem zasobw portalu

internetowego Scholaris.pl).

Rozwijanie zdolnoci poszukiwania informacji w zasobach biblioteki szkolnej.

11

Ksztatowanie estetycznej wraliwoci i estetycznej kultury, koniecznej dla

przeywania i poznawania wartoci sztuki.

Ksztatowanie postawy patriotycznej oraz wpajanie szacunku do tradycji

i dziedzictwa narodowego.

Ksztatowanie postawy otwartej na rne rodzaje muzyki i jej kompozytorw,

wykonawcw, odbiorcw.

Ksztatowanie umiejtnoci pracy w grupie podczas realizacji muzycznych

projektw, podejmowanie yczliwej wsppracy i wspdziaania, uczc si

przy tym odpowiedzialnoci zbiorowej i indywidualnej.

Ksztatowanie postawy aktywnego uczestnictwa w dziaaniach kulturalnych.

Ksztatowanie postawy twrczej, kreatywnoci w doborze rodkw i sposobw

wyraania swoich emocji.

Pobudzanie potrzeby zdobywania wiedzy muzycznej oraz doskonalenia

umiejtnoci i poszerzania zainteresowa z zakresu muzyki.

Pobudzanie i pielgnowanie aktywnoci twrczej i wychowankw.

Poznawanie kultury narodowej, polskiej i europejskiej.

Przygotowanie uczniw do wiadomego uczestnictwa w yciu kulturalnym.

Rozwijanie kultury osobistej i wypracowanie postawy wiadomego odbiorcy

kultury poprzez rnorodne formy kontaktu ze sztuk.

Rozwijanie nawykw czynnego uczestnictwa w kulturze muzycznej.

Zachcanie do angaowania si w rne dziaania muzyczno-poznawcze.

Chrocie naturalny apetyt swych dzieci. Pozwlcie im wybiera

poywienie, w przygotowanym przez was bogatym

i przyjaznym rodowisku.

Celestyn Freinet

IV. Treci ksztacenia i zaoone osignicia uczniw

12

Tworzeniu programu Dziecko odkrywc zaczarowanego wiata muzyki przywiecaa zasada przewagi aktywnoci nad teori. Powszechnie bowiem

wiadomo, e wiedza stosowana w praktyce jest znacznie atwiej przyswajalna,

co w przypadku nauki muzyki ma szczeglne znaczenie.

Gwn zasad konstrukcji treci ksztacenia i zaoonych osigni jest

nacisk na praktyczne dziaania, ktre s zrnicowane i dostosowane do

indywidualnych moliwoci uczniw. Dziki temu wzbudza si pozytywne emocje

wspomagajce proces edukacyjny, uczniowie aktywnie uczestnicz w zajciach,

zdobywaj oraz udoskonalaj swoje umiejtnoci muzyczne. Wyraaj je potem

w rnorodnych formach ekspresji twrczej: wokalnej, instrumentalnej, ruchowo-

-tanecznej, plastycznej, literackiej itp. Istotne jest rwnie to, e maj oni swobod w

doborze metod, form i rodkw, ktre wybieraj zgodnie ze swoimi

zainteresowaniami i umiejtnociami.

Dobierajc treci ksztacenia oraz zakadajc osignicia ucznia, nauczyciel

muzyki powinien si kierowa wymaganiami zawartymi w nowej podstawie

programowej. Ma on jednak moliwo dowolnie je rozszerza, jeeli widzi wzrost

zaangaowania i umiejtnoci uczniw. Powinien te wzi pod uwag

przygotowanie muzyczne klasy w latach poprzednich, czyli poziom zaj

muzycznych w klasach 13, szkolne warunki lokalowe, dostpn aparatur,

instrumentarium, liczebno klasy, a nawet stosunek liczebny chopcw i dziewczt.

Bardzo istotne jest to, aby w pracy nad realizacj materiau wykorzysta wszelkie

moliwe formy aktywnoci wzbogacajce lekcj, gdy rnorodne bodce zwikszaj

szans dotarcia do kadego ucznia. Materia nauczania ma bowiem za zadanie

przygotowa uczniw do czynnego i wiadomego uczestnictwa w yciu kulturalnym.

Jeden miy umiech, jedno sowo zachty, troch

serdecznego ciepa, ludzka perspektywa

i swoboda to cay sekret

nowoczesnej szkoy.

Celestyn Freinet

Program Dziecko odkrywc zaczarowanego wiata muzyki pozwala

prowadzcemu zajcia zrealizowa podstaw programow.

13

Zaproponowane treci nauczania pozwalaj uczniom pozna podstawowe

zagadnienia, pojcia i terminy muzyczne oraz zrozumie ich znaczenie. Podzielono

je na nastpujce moduy:

1. Zasady muzyki i elementy dziea muzycznego

2. Formy muzyczne

3. Wielcy kompozytorzy

4. Folklor. Tace polskie i innych narodw

5. Instrumenty muzyczne

6. Muzyka na scenie

7. Muzyka potrafi opowiada

8. Muzyka rozrywkowa i jej rodzaje

9. Uczymy si gra na instrumentach

10. Gramy na instrumentach

11. wiczenia uatwiajce piewanie

12. piewnik

Zgodnie z zaoeniami nowej podstawy programowej w klasie czwartej i pitej

szkoy podstawowej zaplanowano po 32 godziny lekcyjne, a w klasie szstej 31

godzin. Rozkad materiau, w myl nowej podstawy programowej, jest skonstruowany

wedug zasady spiralnoci, aby ucze mg poszerza swoj wiedz w oparciu

o zdobyte wczeniej informacje z zakresu muzyki.

TEMAT

MATERIA NAUCZANIA

klas IVVI szkoy podstawowej:

ODNIESIENIA

DO NOWEJ

PODSTAWY

PROGRAMOWEJ

MODU 1 ZASADY MUZYKI I ELEMENTY DZIEA MUZYCZNEGO

Wprowadzenie

w tajemniczy wiat

o elementy dziea muzycznego

o piosenka na rozgrzewk Za nami wakacje

1.1,

2.2, 2.3,

14

muzyki o taniec powitalny (improwizacja ruchowa) 2.5

Dwiki i ich tajemnice o rda dwikw i sposoby ich wydobywania

o rodzaje i cechy dwikw

o suchanie 1: Menuet z kwintetu smyczkowego

A-dur opus 13 nr 5 Luigi Boccerini

o suchanie 2: Carl Orff Carmina Burana

o tworzenie wypowiedzi o usyszanej muzyce za

pomoc rodkw pozamuzycznych

1.1,

1.2, 1.4,

3.1, 3.2,

2.9

Tajemnice rytmu o pojcia: rytmika, rytm, nuta, pauza

o elementy systemu rytmicznego (wartoci

rytmiczne dwikw, wartoci pauz, metrum i

podzia taktowy)

o improwizacje ruchowe do muzyki: Bellini

Samba de Janeiro

1.1,

1.3,

2.7

Piciolinia i klucze

muzyczne

o pojcia: piciolinia, klucz, nuty, pauzy,

metrum, takty

o wartoci rytmiczne nut i pauz

o wiczenia rytmiczne

1.1,

1.3,

2.5

Tempo i jego zmiany

(agogika)

o pojcia: metronom

o rodzaje tempa: lento, adagio, andante,

moderato, allegro, vivo

o zabawy muzyczno-ruchowe utrwalajce

znajomo pojcia tempa

1.1, 1.2, 1.3,

1.5 (tempo

tacw),

2.2, 2.8, 2,9,

3.1, 3.2, 3.5

Dynamika, barwa

dwiku oraz sposoby

jego wydobywania

o pojcia: barwa dwiku, artykulacja

o oznaczenia dynamiczne i ich skrty

o plastyczna realizacja ilustracji barw dwikw

o utrwalenie poj zwizanych z dynamik i

barw dwiku poprzez rnorodne zabawy

1.1, 1.2, 1.3,

2.8, 2.9,

3.1, 3.2, 3.3

(barwy

instrumentw)

Od gamy do melodii o fonogestyka

o pojcia: melodia, skala, gama, piciolinia,

o znaki chromatyczne: krzyyk, bemol,

kasownik

1.1, 1.2, 1.3. 1.5

(melodie w

tacach

narodowych),

15

o harmonia, motyw, fraza 2.2, 2.4 (granie

z nut)

MODU 2 FORMY MUZYCZNE

Najprostsze formy

muzyczne

o forma jednoczciowa A

o piosenka jako przykad formy AB

o improwizacje wokalne w formie AB

o pojcia: zwrotka, refren, forma AB

o kontrast jako zasada tworzenia formy

o wiczenia i zabawy utrwalajce znajomo

form ABA oraz ABAB

o przeksztacanie utworu w formie ABA na

form ABA

1.1, 1.2, 1.3,

2.2, 2.4, 2.6, 2.9,

3.1, 3.2, 3.7

Rondo muzyczne o charakterystyka formy ronda

o przykady do suchania w formie ronda

o realizacja ronda rytmicznego

o tworzenie rytmicznych kupletw do podanego

refrenu

o pojcia: rondo, refren, kuplet

1.1, 1.2, 1.3,

2.4, 2.6, 2.8,

2.9,

3.1, 3.2, 3.5, 3.7

Wariacje muzyczne o charakterystyka formy wariacji

o przykady do suchania w formie wariacji

o graficzne przedstawienie formy wariacji

o zabawy utrwalajce znajomo formy wariacji

o pojcia: temat, przeksztacenia tematu

(warianty, wariacje)

1.1, 1.2, 1.3,

2.4, 2.6, 2.8,

2.9,

3.1, 3.2, 3.5,

3.7

Kanon jeden gos,

wiele gosw

o pojcia: muzyka monofoniczna

o kanon

o forma kanonu

o rodzaje kanonw: wokalny, rytmiczny,

1.1, 1.2, 1.3,

2.2, 2.3, 2.6,

2.9, 3.1, 3.2,

3.5, 3.7

16

ruchowy (realizacja utworw)

Muzyka homofoniczna

jeden gos, wiele gosw

o pojcia: muzyka homofoniczna

o pojcia: monofonia, polifonia, , homofonia

o przykady muzyczne

1.1, 1.2,

2.9,

3.1, 3.2, 3.5

MODU 3 WIELCY KOMPOZYTORZY

Epoki w muzyce o pojcia: epoka, chora

o oglna charakterystyka epok:

redniowiecze (VXV w.)

Barok (XVIII po. XVIII w.)

o przykady muzyczne

1.1, 1.6, 1.7,

2.7, 2.9,

3.1, 3.2, 3.5,

3.6

Epoki w muzyce o oglna charakterystyka epok:

Owiecenie (II po. XVIII w.)

Klasycyzm (II po. XVIII w.)

Romantyzm (XIX w.)

Wspczesno (od koca XIX w. do dzisiaj)

o przykady muzyczne

1.1, 1.6, 1.7,

2.7, 2.9,

3.1, 3.2, 3.5,

3.6

Jan Sebastian Bach i

muzyka baroku

o charakterystyczne cechy muzyki baroku

o prezentacja przykadw z literatury muzycznej

o ycie i twrczo J.S. Bacha oraz jego

ulubione instrumenty: organy, klawesyn

o pojcia: polifonia, barok

1.1, 1.4, 1.6,

1.7, 2.9,

3.1, 3.2, 3.5,

3.6

16. Jzef Haydn

przedstawiciel

klasycyzmu

o klasycy wiedescy

o pojcia: kwartet, instrumenty, homofonia

o ycie i twrczo

o przykady muzyczne

pp. 1.1, 1.4,

1.6, 1.7, 2.9,

3.1, 3.2, 3.5,

3.6

Wolfgang Amadeusz

Mozart przedstawiciel

klasycyzmu

o pojcia: such absolutny, unisono

o charakterystyczne cechy muzyki klasycznej

o prezentacja przykadw z literatury muzycznej

o ycie i twrczo

pp. 1.1, 1.4,

1.6, 1.7, 2.9,

3.1, 3.2, 3.5,

3.6

Ludwig van Beethoven o klasycy wiedescy 1.1, 1.4, 1.6,

17

przedstawiciel

klasycyzmu

o ycie i twrczo

o przykady muzyczne

o Oda do Radoci

1.7, 2.9, 3.1,

3.2, 3.5, 3.6,

3.7

Fryderyk Chopin

przedstawiciel

romantyzmu

o cechy epoki romantyzmu

o wielcy romantycy

o ycie i twrczo

o przykady muzyczne

1.1, 1.4, 1.6,

1.7, 2.9, 3.1,

3.2, 3.5, 3.6

Stanisaw Moniuszko

przedstawiciel stylu

narodowego

w muzyce polskiej

o pojcia: aria, forma muzyczna, opera

o ycie i twrczo

o przykady muzyczne

o Przniczka

1.1, 1.4, 1.6,

1.7, 2.9,3.1,

3.2, 3.5, 3.6

Karol Szymanowski o pojcia: orkiestra

o ycie i twrczo

o przykady muzyczne

pp. 1.1, 1.4,

1.6, 1.7, 2.9,

3.1, 3.2, 3.5,

3.6

Twrcy polskiej muzyki

wspczesnej

o ycie i twrczo:

Witold Lutosawski

Krzysztof Penderecki

Henryk Mikoaj Grecki (awangarda)

o przykady muzyczne

pp. 1.1, 1.4,

1.6, 1.7, 2.9,

3.1, 3.2, 3.5,

3.6

MODU 4 FOLKLOR. TACE POLSKIE I INNYCH NARODW

Folklor polska sztuka

ludowa

o historia i rola taca w kulturze

o rodzaje taca w ujciu historycznym

o pojcia: taniec rytualny, dworski, salonowy,

towarzyski, wspczesny, ludowy; pojcia:

folklor, etnografia, region, skansen, kapela

o zwyczaje, tradycje, obrzdy, stroje

i instrumenty ludowe

1.1, 1.2, 1.3,

1.7,

2.2, 2.3, 2.4,

2.5,

3.1, 3.2, 3.3,

3.7

18

o regiony folklorystyczne w Polsce

o O. Kolberg i jego dzieo

o zadania i zabawy muzyczne zwizane

z rodzimym repertuarem folklorystycznym

o nauka piosenki: Czerwone jagody

o infografika Folklor polski

Kaszuby polska sztuka

ludowa


i instrumenty ludowe Kaszub


z kaszubskim repertuarem folklorystycznym

o nauka piosenki: Wele, wele, wetka

1.1, 1.2, 1.3,

1.7, 2.2, 2.3,

2.4, 2.5,

3.1, 3.2, 3.3,

3.7

Podhale

polska sztuka ludowa


i instrumenty ludowe Podhala


z kaszubskim repertuarem folklorystycznym

o nauka piosenki: Hej bystra woda

1.1, 1.2, 1.3,

1.7, 2.2, 2.3,

2.4, 2.5,

3.1, 3.2, 3.3,,

3.7

Polskie tace narodowe o pojcia: synkopa, stylizacja

o krakowiak charakterystyka

o kujawiak charakterystyka

o oberek charakterystyka

o mazur charakterystyka

o polonez charakterystyka

o stylizacja polskiej muzyki ludowej

i kompozytorzy, ktrzy j stosowali

o infografika

1.1, 1.2, 1.5,

1.7,

2.2, 2.3, 2.5,

2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5

Krakowiak o wykonywanie charakterystycznych rytmw

krakowiaka

o nauka piosenki: Mariackie hejnay

o wiczenia i zabawy wprowadzajce

podstawowe kroki krakowiaka

1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5, 3.7

Kujawiak o wykonywanie charakterystycznych rytmw

kujawiaka

o nauka piosenki: Czerwone jabuszko

1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

19

o nauka gry na instrumentach


3.1, 3.3, 3.4,

3.5, 3.7

Mazur o wykonywanie charakterystycznych rytmw

mazura

o nauka piosenki: Ostatni mazur

o wiczenia i zabawy muzyczne

1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5, 3.7

Polonez

o wykonywanie charakterystycznych rytmw

poloneza


podstawowe kroki poloneza

1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5

Tace regionalne

lska

LSK

o trojak charakterystyka

o koziorajka charakterystyka

o stara baba charakterystyka

o lipka charakterystyka


podstawowe kroki wybranych tacw

o nauka piosenki: Furman

1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5, 3.7

Tace regionalne

o wykonywanie charakterystycznych rytmw

KUJAWY

o kujawiak charakterystyka

o chodzony charakterystyka

WIELKOPOLSKA

o walczyk

o wiesioek

KASZUBY

o owczarz

o szewc

1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5

20


podstawowe kroki wybranych tacw

Tace i muzyka innych

narodw narodowy

taniec czeski

o polka narodowy taniec czeski

o nauka piosenki: W poniedziaek rano


wykonywanie charakterystycznych rytmw

1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5


narodw

taniec pochodzenia

niemiecko-

-austriackiego

o walc narodowy taniec pochodzenia

niemiecko-austriackiego



1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5


narodw samba

o samba narodowy taniec Brazylii



1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5


narodw marsz

o marsz pochodny taca pochodzcy z

Niemiec

o nauka piosenki: Jak dobrze nam



1.1, 1.2, 1.5,

1.7, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.9,

3.1, 3.3, 3.4,

3.5

MODU 5 INSTRUMENTY MUZYCZNE

Grupy instrumentw o oglna charakterystyka instrumentw:

strunowych, dtych i perkusyjnych


w rozpoznawanie brzmienia

charakterystycznych instrumentw

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7,

2.4, 2.6, 2.8,

3.1, 3.3, 3.5,

Instrumenty strunowe o pojcia: instrumenty strunowe: szarpane, 1.1, 1.2, 1.3,

21

smyczkowe, uderzane

o podzia instrumentw strunowych i ich

przykady

o prezentacja brzmienia instrumentw

strunowych (suchanie)

1.4, 1.7,

2.4, 2.6, 2.8,

3.1, 3.3, 3.5

Instrumenty dte

o podzia instrumentw dtych i ich przykady

o prezentacja brzmienia instrumentw dtych

(suchanie)

o pojcia: instrumenty dte: drewniane,

blaszane, klawiszowe

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7,

2.4, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.5

Instrumenty

perkusyjne

o pojcia: instrumenty perkusyjne: melodyczne,

niemelodyczne

o podzia instrumentw perkusyjnych i ich

przykady

o prezentacja brzmienia instrumentw

perkusyjnych (suchanie)

o zabawy z wykorzystaniem instrumentw

o konstruowanie instrumentw perkusyjnych

wasnego pomysu

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7,

2.4, 2.6, 2,7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.3, 3.5, 3.7

MODU 6 MUZYKA NA SCENIE

Wok koncertu

wykonawcy muzyki

o aparat wykonawczy muzyki instrumentalnej:

solici, zespoy kameralne, orkiestry

o typy orkiestr: kameralne, symfoniczne, dte

o funkcja dyrygenta (taktowanie)

o pojcia: duo, trio, kwartet, kwintet,

tamburmajor, buawa, kapelmistrz, dyrygent,

batuta, partia instrumentalna, partytura

1.1, 1.2, 1.4,

1.7, 2.8, 2.9,

3.1, 3.2, 3.3,

3.5

22

Opera

o charakterystyka opery (elementy opery)

o pojcia: uwertura, akt, scena, aria, libretto,

duet, tercet, partia chralna

o infografika Opera

o rodzaje gosw ludzkich

o twrcy opery i ich dziea

o gra na instrumentach: Marsz torreadora

o kodeks melomana, czyli zasady

savoir-vivreu podczas suchania muzyki

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.6, 1.7,

2.2, 2.9,

3.1, 3.2, 3.3,

3.5, 3.6

Od operetki do baletu

i musicalu

o charakterystyka operetki

o wielcy twrcy operetki i ich dziea


o pojcia: operetka, musical, balet, choreograf

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.6, 1.7,

2.2, 2.9,

3.1, 3.2, 3.3,

3.5, 3.6

MODU 7 MUZYKA POTRAFI OPOWIADA

Malowanie muzyk

o naladowanie zjawisk przyrody w muzyce

o przedstawianie w muzyce treci

pozamuzycznych

o muzyka w teatrze muzyka filmowa i stosowana

w reklamie

o pojcia: muzyka ilustracyjna i programowa

1.1, 1.7,

2.7, 2.9,

3.1, 3.5

MODU 8 MUZYKA ROZRYWKOWA

Nowe gatunki muzyczne

XX wieku jazz

o jazz charakterystyka, najwaniejsi twrcy

o pojcia: improwizacja, jazz-band, blues,

gospel, country, swing, rock and roll, rock,

pop, disco, rap

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.6, 1.7,

2.2, 2.4, 2.5,

2.7, 2.8, 2.9,

3.1, 3.2, 3.3,

3.5, 3.7

Najnowsze gatunki o dance, hip-hop, rap charakterystyka, 1.1, 1.2, 1.3,

23

muzyczne dance, hip-

-hop, rap

najwaniejsi twrcy i wykonawcy

o pojcia: pop, disco, dance, hip-hop, rap

1.4, 1.6, 1.7,

2.2, 2.3, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.5,

Zespoy muzyczne o The Beatles

o ABBA

o Metallica

o Jean Michel Jarre

o pojcia: rock, pop, heavy metal

1.1, 1.2, 1.4,

1.6, 2.7, 2.8,

2.9, 3.1, 3.2,

3.3, 3.5,

MODU 9 UCZYMY SI GRA NA INSTRUMENTACH

Nauka gry na flecie

podunym sopranowym/

flaolecie

o budowa fletu podunego

o prawidowa postawa podczas gry na

flecie/flaolecie

o wydobywanie dwiku

1.1, 1.2, 2.2,

2.4, 2.5, 2.6,

2.7, 2.8, 2.9,

3.1, 3.2, 3.3,

3.5,

Zapoznanie si

z instrumentem

klawiszowym

keyboard

o wydobywanie dwiku

o budowa keyboardu


1.1, 1.2, 2.2,

2.4, 2.5, 2.6,

2.7, 2.8, 2.9,

3.5, 3.1, 3.2

MODU 10 GRAMY NA INSTRUMENTACH (instrumenty do wyboru przez uczniw)

Nauka melodii:

Irlandzka melodia

tradycyjna

o dzwonki chromatyczne

o tamburyn, marakasy, koatki

o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii: Milord o dzwonki chromatyczne 1.1, 1.2, 1.3,

24

Swing o tamburyn, marakasy, koatki

o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Guantanamera



o bbenek

o gitara, keyboard, skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Reggae Night



o bbenek

o gitara, keyboard, skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Oczy czarne



o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Diana



o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Lets Twist Again



o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Glory, Glory



1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

25

Hallelujah o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Boogie Woogie



o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

ballada z serialu

Czterej pancerni i pies



o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Gdy si Chrystus rodzi



o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

Oj, Maluki



o bbenek

o gitara

o keyboard

o skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

Nauka melodii:

We Wish You a

Merry Christmas



o bbenek

o gitara

o keyboard. skrzypce

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 2.2, 2.4,

2.6, 2.8, 2.9,

3.1, 3.3, 3.7

26

MODU 11 WICZENIA UATWIAJCE PIEWANIE

Aparat gosowy.

wiczymy gos

o zabawy i wiczenia zwizane z emisj gosu

o zabawy rytmiczne i improwizacje

o zasady higieny gosu

2.1, 2.2, 2.3,

2.5, 2.7, 2.8,

3.7

MODU 12 PIEWNIK

Hymny i pieni

patriotyczne

o rola pieni w historii Polski

o repertuar wybranych pieni historycznych

i patriotycznych (suchanie, wykonywanie)

o pojcia: patriotyzm, pie o charakterze hymnu

1.1, 1.2,

2.1, 2.9,

3.1, 3.2,

3.3, 3.7

Pod biao-czerwon

flag. Mazurek

Dbrowskiego

o polskie symbole narodowe: hymn, godo, flaga

o polski hymn narodowy historia powstania,

charakter

o okazywanie szacunku dla symboli narodowych

o prawidowa postawa podczas piewania i

suchania hymnu

1.1, 1.2, 1.3,

1.5,

2.1, 2.2, 2.9,

3.1, 3.2, 3.3,

3.4, 3.5, 3.7

Na oniersk nut.

Rota

o pieni i piosenki wojskowe: uaskie,

legionowe, partyzanckie, powstacze

o okolicznoci powstania oraz rola pieni

i piosenek wojskowych

o suchanie i piewanie wybranych pieni


1.1, 1.2, 1.3,

1.7,

2.2, 2.9,

3.1, 3.5, 3.7

Na oniersk nut.

Marsz Pierwszej

Brygady







1.1, 1.2, 1.3,

1.7,

2.2, 2.9,

3.1, 3.5, 3.7

Na oniersk nut.

Piechota



1.1, 1.2, 1.3,

1.7,

27





2.2, 2.9,

3.1, 3.5, 3.7

Na oniersk nut.

Rozszumiay si

wierzby paczce







1.1, 1.2, 1.3,

1.7,

2.2, 2.9,

3.1, 3.5, 3.7

Na oniersk nut.

Wojenko, wojenko






1.1, 1.2, 1.3,

1.7,

2.2, 2.9,

3.1, 3.5, 3.7

Piosenki turystyczne

i ekologiczne. Ponie

ognisko i szumi knieje


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7


Ogniska ju dogasa

blask


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7


Pynie d moja


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7


Gdzie ta keja


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

28

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki o porach roku.

eby byy ju

wakacje


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7


Lato, lato


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7


Za nami wakacje


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7


Jesie rado niesie


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Koldy, piosenki

zimowe. Cicha noc


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Koldy, piosenki

zimowe.

Przybieeli do Betlejem


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

29

Piosenki zimowe.

Dzie jeden w roku


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki zimowe.

Pierwszy nieg


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki okazjonalne.

Samba dla Pani, dla

Pana


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki okazjonalne.

Piosenka

ekologiczna


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki do taca.

Familijny blues


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki do taca.

Karnawa w Rio


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki do taca.

Szkolny rock and roll


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

30

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Kanony.

Bij dzwony


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Kanony.

Szukamy przyjaci


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Kanony.

piewaj, wesel si


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Kanony.

Piosenk zanumy


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki rne.

Jak szybko mijaj

chwile


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki rne.

Odpowie ci wiatr


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

31

Piosenki rne.

My, Cyganie


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7,

2.2,2.3, 2.6,

2.7, 2.8, 2.9,

3.1, 3.2, 3.3,

3.7

Piosenki rne.

Umiech


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Piosenki rne.

My Bonnie


i piosenek

1.1, 1.2, 1.3,

1.4, 1.7, 2.2,

2.3, 2.6, 2.7,

2.8, 2.9, 3.1,

3.2, 3.3, 3.7

Urzdmy wszystko tak, aby dziecku udao si realizowa swoje

pomysy... Z odrobin sukcesu, zachty i zaufania,

w sprzyjajcym rodowisku dziecko moe

dotrze a do kracw wiata.

Celestyn Freinet

V. Sposoby osigania celw edukacyjnych

W nowoczesnej szkole kontakty nauczyciela z uczniami powinny polega na

rozumnie pojtym partnerstwie, w ktrym dzieci, wspdziaajc z nauczycielem,

bd czuy, e s na rwni z nim odpowiedzialne za wyniki nauczania i wychowania.

Realizacja programu Dziecko odkrywc zaczarowanego wiata muzyki wymaga

zastosowania przez nauczyciela rnorodnych form, technik oraz metod pracy

z uczniami, ktre pragn w tym rozdziale zaprezentowa. Wiele z nich jest

32

zaczerpnitych z pedagogiki C. Freineta. Wane jest rwnie dostosowanie

wymaga do poziomu uzdolnie i predyspozycji poszczeglnych uczniw. Powinno

ono dotyczy gwnie zastpowania jednych zada innymi, np. wymg zapiewania

utworu mona zastpi wymogiem wyrecytowania sw; ucze, ktry nie jest w stanie

gra na instrumencie, moe akompaniowa na instrumencie atwiejszym lub

rozpoznawa instrumenty. Naley take pamita, aby pierwsze lekcje w nowym

roku szkolnym powici na szczegowe omwienie procedur osigania celw

edukacyjnych. Uczniowie musz dokadnie zna i rozumie zasady pracy na lekcji

muzyki, aby mc je waciwie wypenia. Nowatorsk propozycj jest przygotowanie

takiego kontraktu z zasadami wsppracy wsplnie z uczniami, ktrzy dziki

takiemu dziaaniu nabywaj przekonanie, e mog mie realny wpyw na swj proces

edukacyjny, za ktry bior pen odpowiedzialno, podpisujc si pod nim

wasnorcznym podpisem. Wanym czynnikiem, ktry pomoe dzieciom osiga

sukcesy edukacyjne, jest rzetelna wiedza nauczyciela o swoich wychowankach.

Aby j zdoby, mona na pocztku i kocu roku szkolnego przeprowadzi

ankiet wrd uczniw, w ktrej mogliby si wypowiedzie na temat:

czym dla nich jest muzyka, jak radz sobie z trudnociami w uczeniu si oraz w jaki

sposb szukaj pomocy. Mog si rwnie wypowiedzie na temat systemu

oceniania na lekcjach muzyki i sposobu korzystania z podrcznika oraz stawianych

im wymaga. Wyniki ankiety bd suy dalszemu doskonaleniu warsztatu pracy

nauczyciela w dostosowaniu wymaga i sposobu pracy, w ktrym uwzgldniby

indywidualne potrzeby uczniw, ktre z roku na rok s nieco inne.

o Lekcja muzyki podstawowym celem lekcji muzyki jest rozbudzenie

zamiowania do tej dziedziny sztuki. Dlatego zajcia powinny opiera si na

rnych formach kontaktu z muzyk. Kada lekcja powinna by przemylana

krok po kroku i prowadzona we waciwym tempie. Atrakcyjno oraz pynno

prowadzonych zaj ma ogromny wpyw na motywacj i zaangaowanie

uczniw. Bardzo wane jest zaplanowanie kadej jednostki lekcyjnej w taki

sposb, aby wystpio w niej jak najwicej form aktywnoci muzycznej

uczniw, takich jak: piew, gra na instrumentach, percepcja muzyki, tworzenie

muzyki, ruch przy muzyce.

o Pracownia muzyczna naley take wspomnie o warunkach, w ktrych

odbywaj si zajcia. Od nich bowiem zaley atrakcyjno przeprowadzonych

lekcji. Pracownia muzyczna powinna mie odpowiedni klimat, ywe kolory

cian, miejsce do zabaw ruchowych, lustra do wicze emisyjnych i rytmiki.

Dobrze by byo, gdyby znajdoway si w niej:

internet, tablica interaktywna, sprzt DVD, komputer i rzutnik multimedialny;

pianino lub inny instrument klawiszowy;

instrumenty perkusyjne o okrelonej i nieokrelonej wysokoci dwiku;

kamerton, metronom;

33

pyty CD z utworami muzycznymi, kasety wideo z fragmentami koncertw,

przedstawie itp.;

tablica z piciolini, tablice muzyczne (portrety kompozytorw, instrumenty);

kady ucze powinien mie wasny flet lub flaolet.

o Nauka piewu od klasy IV nauczyciel moe ju wraz z uczniami dokonywa

doboru pieni, utworw do suchania, instrumentw do akompaniamentu

perkusyjnego oraz omawia sposb ich wykorzystania. Uczc piosenek,

powinien si zastanowi, jakie trudnoci mog one sprawi. Nauk piewu

mona poczy z wiczeniami wokalnymi, wiadomociami teoretycznymi,

muzykowaniem, a take ze suchaniem muzyki. Gra na instrumentach to

wana forma aktywnoci muzycznej. Trzeba pamita o zrnicowanym

stopniu umuzykalnienia uczniw, aby ich nie zniechci do podejmowania

prby grania na instrumencie.

o Ponadto uczniowie mog tworzy proste ukady choreograficzne. Std na

lekcji znajd si rwnie elementy rytmiki.

Wybr procedur osigania celw edukacyjnych bdzie zaleny w znacznej

mierze od przygotowania i osobowoci nauczyciela muzyki. Kady nauczyciel uczy

bowiem nieco inaczej, kadzie nacisk na inne aspekty twrczoci, posiada

zrnicowan umiejtno grania na instrumentach. Uczy w duym stopniu sob.

Jeli lepiej pozna siebie i swoich uczniw, to jego zaangaowanie niejednokrotnie da

wicej ni najlepsze techniki skutecznego nauczania.

Przywrcie prawo pierwszestwa takim wartociom, jak:

odczuwanie, przeywanie, tworzenie i rozumienie,

uspoecznianie, mio i ycie

Wpucie do klasy soce, otwrzcie dzieciom usta.

Celestyn Freinet

VI. Metody i techniki skutecznego nauczania

34

o DOWIADCZENIA POSZUKUJCE technika oparta na zamierzonym,

celowym i ukierunkowanym dziaaniu dziecka. Czyni go odkrywc

zaczarowanego wiata muzyki, ktry planuje swoj podr w nieznane,

zbiera materia badawczy, szuka rozwiza, wyciga wnioski. Pracujc t

metod, may odkrywca zaspokaja swoj ciekawo poznawcz i potrzeb

kreatywnoci. Metod t moe pracowa jedno dziecko bd grupa, w ktrej

byliby uczniowie o wikszych potrzebach edukacyjnych, dla ktrych powinno

si znale dziaanie przynoszce satysfakcj z sukcesu.

Przykad:

Temat: Kultura ludowa naszego regionu, przypiewki naszych dziadkw. Ucze ma

za zadanie zebra materia badawczy (np. nagra lini melodyczn na dyktafon,

przygotowa filmow minietiud, wywiad itp.) i na jego podstawie napisa

wypracowanie, ktre oparte bdzie na jego dowiadczeniach poszukujcych.

o FISZKI PROBLEMOWE i AUTOKREATYWNE metoda pozwalajca

uczniowi, ktry zrealizowa zadanie dla caej klasy, wykorzysta pozostay

czas do wykonania dodatkowego zadania. Fiszki problemowe polegaj

najczciej na wykonaniu jednego zadania, w okrelonym czasie, przy uyciu

dostpnych materiaw i w razie koniecznoci z pomoc nauczyciela. Daje to

dziecku moliwo pracy we wasnym tempie oraz wdraa do samokontroli.

Fiszki autokreatywne polegaj na wykonaniu zada i samo sprawdzeniu, czy

zadanie zostao wykonane poprawnie.

o PRACA Z WYKORZYSTANIEM MATERIAW Z PORTALU Schoralis.pl

uycie nowoczesnych technologii na lekcjach muzyki wzbudza w uczniach

ciekawo poznawcz i ch sprbowania czego nowego. W ten sposb

dziecko nie tylko szuka i poznaje nowe wiadomoci, ale rwnie wiczy

umiejtno posugiwania si komputerem.

o PROJEKT EDUKACYJNY metoda integrujca wiedz z rnych

przedmiotw. Nastawiona jest na jednorazowy wysiek uczniw, ktrzy znaj

zasady prezentacji przedsiwzicia, ktre uwzgldnia korelacj

midzyprzedmiotow, rozwija indywidualne zainteresowania, uczy

wspdziaania w grupie oraz pozwala pozna wasne moliwoci (zacznik

7).

35

Przykad:

Zorganizowanie Szkolnej Watry Wdrujcej w okresie wit Boego Narodzenia,

podczas ktrej uczniowie bd prezentowa swoje prace dugoterminowe na temat

Polskie tradycje witeczne. Przygotowany bdzie Wieczr kold i pastoraek,

odgrywane bd Jaseka szkolne dla rodzicw i mieszkacw danej miejscowoci.

Kolejnym zadaniem do zrealizowania moe by konkurs wiedzy na powyszy temat.

o SPRAWNOCI to technika, ktra motywuje dzieci do aktywnego dziaania

i samodzielnoci, pomaga przeamywa barier strachu, uczy wsppracy oraz

podnosi wasn samoocen. Przy zdobywaniu sprawnoci musi by jasno

okrelony regulamin przedstawiajcy kolejne etapy dochodzenia do niej. Du

zalet tej techniki jest to, e mona zdobywa sprawno indywidualnie,

zespoowo lub grupowo. Prezentacja sprawnoci powinna odbywa si

w sposb uroczysty, dziki czemu dziecko wie, e jego trud zosta doceniony,

a ono odnioso sukces.

o PORTFOLIA GROMADZENIE INFORMACJI ma zastosowanie np.

podczas omawiania rodzajw muzyki, wanych faktw z ycia kompozytorw,

charakterystyki regionw folklorystycznych i muzyki innych narodw. Dzieci

tworz na cay rok szkolny specjalne teczki, w ktrych gromadz materiay

dotyczce tematw zadanych przez nauczyciela. Raz w miesicu s one

prezentowane na forum klasy. rdem informacji jest biblioteka szkolna,

komputer z dostpem do internetu, prasa, telewizja a take rozmowy

z rwienikami i dorosymi. Zbierajc potrzebne materiay, dziecko zapisuje

uzyskane informacje w formie notatek, ktre prezentowane s na koniec

miesica. Przez taki sposb poznawania wiedzy ucze musi sam by

odpowiedzialny za to, co udao mu si zgromadzi. Zadaniem nauczyciela jest

tylko wskaza rda, ktre dziecko moe wykorzysta.

o NA DOBRY POCZTEK to metoda polegajca na tym, e uczniowie

otrzymuj zadanie do wykonania zaraz na pocztku lekcji. Jego celem jest

wypenienie czasu do momentu, gdy nauczyciel rozpocznie nowy temat.

Przykady: przygotowanie w parach minikoncertu ycze

napisanie krtkiego tekstu swobodnego na zadany temat,

do ktrego bdzie mona nawiza w trakcie zaj

sprawdzenie zadania domowego w maych grupach

36

o BURZA MZGW mona zastosowa np. omawiajc budow okresow

utworw, rnic midzy mazurem a mazurkiem, muzyk ilustracyjn i

programow.

o PLAKAT trway produkt pracy ucznia, ktry mona powiesi na wystawce.

Jego zadaniem jest motywowanie i dowartociowanie wysikw ucznia. Poza

tym jest to ciekawa forma podsumowujca zdobyt wiedz.

o SCENKI MUZYCZNE mona zastosowa podczas realizacji tematw z

muzyki programowej oraz ilustracyjnej.

o DRAMA, ELEMENTY PANTOMIMY sprawdza si w tematyce dotyczcej

opery, baletu, operetki czy musicalu.

o KONKURSY MUZYCZNE, FESTIWALE PIOSENKI POLSKIEJ I

ANGIELSKIEJ.

NAUKA W PLENERZE W FORMIE TEATRU ULICZNEGO (zacznik 11)

o PREZENTACJE MUZYCZNE mona zastosowa np. podczas realizacji

tematw Regiony folklorystyczne, Epoki i ich twrcy, Rodzaje muzyki.

o DYSKUSJE mona zastosowa np. w czasie realizacji tematw O muzyce

rozrywkowej, Czy muzyka moe opowiada, Opowie o wielkich

kompozytorach, a take podczas omawiania tematyki dotyczcej tacw,

muzyki innych narodw czy muzyki filmowej. Zalet tej metody jest to, e

pozwala dyskutantom na swobod wyraania wasnych opinii i swojego

stanowiska.

o PREZENTACJE MULTIMEDIALNE mona zastosowa do omawiania

rodzajw muzyki, kompozytorw, charakterystyki regionw folklorystycznych,

gatunkw i zespow muzycznych.

o GRY I ZABAWY MUZYCZNE nauka przez zabaw przynosi zadowolenie

szczeglnie uczniom sabszym. Stanowi element oywiajcy zainteresowanie

przedmiotem. Podczas gry nauczyciel obserwuje zachowanie uczniw,

37

ktrych delikatnie naprowadza na waciwe tory mylenia. Ta forma pracy

uczy odpowiedzialnego zachowania spoecznego oraz wpywa na wytworzenie

wizi. Dziecko przyjemnie spdza czas, wiczc umiejtnoci zdobyte na

lekcjach muzyki.

o PRACA DUGOTERMINOWA metoda przeznaczona do pracy z uczniem

zdolnym, ktry przez cay rok szkolny prowadzi badania i gromadzi informacje

na wybrany przez siebie temat. Wykorzystuje w tym celu rne rda

informacji. Zgromadzony materia przedstawia nauczycielowi podczas

indywidualnych konsultacji, podczas ktrych otrzymuje kolejne wskazwki do

pracy. Owoc swojej pracy przedstawia na forum szkoy, podczas spotkania

zorganizowanego dla uczniw, ktrzy postanowili w ten sposb pogbia

swoj wiedz.

Pochwalcie najskromniejsze dzieo najskromniejszego z waszych

uczniw. Wtedy odczujecie, jak duma z dobrze wykonanej

pracy zapali waszych maych robotnikw.

Celestyn Freinet

VII. Kryteria oceniania i metody sprawdzania osigni ucznia

Muzyka, jako przedmiot artystyczny, wymaga specyficznych sposobw

oceniania i monitorowania osigni ucznia. Ocena stanowi bowiem wany element

w procesie nauczania. Nie moe by stawiana pochopnie i bez zastanowienia. W

ocenianiu nauczyciel powinien bra pod uwag wysiek dziecka odkrywcy

wkadany w realizacj zada oraz jego zaangaowanie w poszukiwanie wiata,

ktrego jeszcze dobrze nie pozna. Jeeli nauczyciel zapomni o tej podstawowej

zasadzie i nie bdzie tego robi, zatrzyma dziecko w dziaaniu, a nawet cakowicie je

38

zniechci do podejmowania twrczego wysiku odkrywania jake piknego

zaczarowanego wiata muzyki. Mody odkrywca stanie si guchy na dwiki

ksztatujce jego umiejtno suchania, ktra wpywa na jako komunikacji dziecka

z otoczeniem zarwno w procesie edukacyjnym, jak i w kadej sytuacji yciowej. Jest

wane, aby w tym okresie ksztatowania si osobowoci uczniw edukacja muzyczna

nie tylko rozwijaa muzyczne zdolnoci, umiejtnoci, estetyczn wraliwo na

pikno muzyki, ale i sprzyjaa rozbudzaniu wiadomoci walorw kultury muzycznej

wasnego regionu, dorobku polskiej kultury muzycznej w tradycji

i wspczesnoci, a take wartoci dzie wiatowej kultury muzycznej stanowicych

kanon arcydzie. Dlatego warto, na pocztku kadego roku szkolnego, szczegowo

przeanalizowa z uczniami zasady i kryteria oceniania oraz omwi z nimi narzdzia

pomiaru poziomu zdobytej wiedzy i umiejtnoci. W ten sposb ucze ma moliwo

zorientowania si w oczekiwaniach nauczyciela wobec niego. Moe te poprosi

o wyjanienie poj, ktrych nie rozumie. Trzeba bowiem pamita, e celem

oceniania pracy dziecka jest przede wszystkim uwiadomienie mu faktu, i posiada

umiejtnoci, ktre s ju uksztatowane na bardzo wysokim poziomie, ale rwnie i

takie, ktre wymagaj udoskonalania. Naley pamita te o tym, aby kada

informacja zwrotna wskazywaa uczniowi jego mocne i sabe strony w taki sposb,

aby czerpa z oceny satysfakcj z osigni i mia motywacj do rozwijania

umiejtnoci, ktrych jeszcze w zadowalajcym stopniu nie opanowa.

Ocenie podlegaj:

a) Umiejtnoci w zakresie:

piewu i gry na instrumentach; poziomu wiedzy i umiejtnoci tworzenia rnych form ekspresji

i aktywnoci muzycznej;

stosowania podstawowych poj muzycznych

w wypowiedziach o muzyce;

tworzenia wypowiedzi o muzyce (np. na temat utworw).

b) Wiedza o muzyce:

opanowanie wiedzy w zakresie wybranych tematw;

znajomo podstawowych poj muzycznych;

wiadomoci o kompozytorach;

wiadomoci o wykonawcach muzyki (solici, duety, chry

zespoy, orkiestry);

opanowanie zagadnie z zakresu kultury muzycznej.

c) Postpy oraz zaangaowanie i wkad pracy w dziaania muzyczne: umiejtno pracy w zespole (wsppraca, pomoc);

zaangaowanie w podejmowane dziaania;

kreatywno i prezentacja wasnych dokona;

39

podejmowanie dodatkowych dziaa (przynaleno do chru

szkolnego, udzia w konkursach, festiwalach).

Narzdzia pomiaru:

zeszyt przedmiotowy;

sprawdziany i testy;

odpowiedzi ustne;

zadania domowe;

prezentacje multimedialne;

referaty;

analizy utworw muzycznych;

sprawnoci zadania wykonane przez ucznia, ktre ukazuj szczeglne umiejtnoci dziecka, wykonane zgodnie z regulaminem okrelonym przez nauczyciela. S dla dziecka mobilizacj do samodzielnego sprawdzenia, jak umiejtno ma najlepiej opanowan. Sprawno moe dotyczy np. wykonania miniencyklopedii o synnych kompozytorach, folklorze, instrumentach itp. Kada uzyskana sprawno jest prezentowana na forum klasy lub szkoy w terminie uzgodnionym z nauczycielem.

Kryteria wymaga z muzyki w klasach 46 na poszczeglne oceny:

Stopie celujcy otrzymuje ucze, ktry posiada wiedz w zakresie znacznie

wykraczajcym poza obowizkowe wymagania programowe, systematycznie

pracuje, a jego zasb wiedzy i umiejtnoci wskazuje na okrelone uzdolnienia,

umoliwiajce rozwizanie wielu nietypowych problemw praktycznych

i teoretycznych, jest twrczy i rozwija swoje uzdolnienia, uczestniczy

w konkursach i olimpiadach i odnosi w nich sukcesy na szczeblu gminnym,

powiatowym, wojewdzkim, krajowym i zajmuje od I do IV miejsca.

Ucze :

wykazuje si wiedz muzyczn wykraczajc poza program;

swobodnie posuguje si terminologi muzyczn;

zna sylwetki i charakteryzuje twrczo synnych kompozytorw;

ma szerok wiedz na temat folkloru regionu, w ktrym mieszka;

bezbdnie rozpoznaje rne utwory muzyczne;

rozpoznaje dwiki poszczeglnych instrumentw muzycznych;

40

piewa prawidowo pod wzgldem intonacyjnym, z poprawn dykcj;

gra swobodnie na rnych instrumentach;

tworzy kompozycje rytmiczne i melodyczne;

wykonuje kroki rnych tacw;

orientuje si w wydarzeniach muzycznych swojej miejscowoci, kraju;

dyskutuje na tematy zwizane z muzyk, kolekcjonuje dziea muzyczne;

bierze aktywny udzia w yciu kulturalnym szkoy;

przygotowuje i przedstawia prezentacje multimedialne;

reprezentuje szko podczas konkursw muzycznych, festiwali osiga

sukcesy w konkursach, przegldach lub ma inne porwnywalne osignicia

wykorzystuje wiedz zdobyt w pozalekcyjnych zajciach muzycznych

(naley do chru szkolnego, zespou instrumentalno-wokalnego);

pracuje samodzielnie i dba o bardzo dobr realizacj zada;

jest zawsze starannie przygotowany do zaj;

jest yczliwy, kulturalny, zdyscyplinowany;

stosuje nietypowe rozwizania, wykazuje zapa twrczy.

Stopie bardzo dobry otrzymuje ucze, ktry opanowa wiedz okrelon

w podstawie programowej i swobodnie ni dysponuje, zasb wiedzy

i umiejtnoci pozwala uczniowi zastosowa posiadan wiedz do rozwizywania

zada i problemw w nowych sytuacjach typowych.

Ucze:

rozpoznaje brzmienie wikszoci instrumentw; piewa prawidowo indywidualnie i w grupie;

gra na wybranych instrumentach;

wykonuje kroki podstawowych tacw;

tworzy wasne kompozycje muzyczne;

wykazuje du aktywno podczas wicze i zabaw muzycznych;

pracuje samodzielnie oraz dba o bardzo dobr realizacj zada;

jest zawsze starannie przygotowany do zaj.

41

Stopie dobry otrzymuje ucze, ktry opanowa treci przewidziane

w podstawie programowej, poprawnie stosuje nabyte wiadomoci i umiejtnoci,

wykorzystujc je do rozwizywania typowych zada i problemw.

Ucze :

przyswoi zdecydowan wikszo wiadomoci objtych programem;

zna sylwetki omawianych kompozytorw;

rozpoznaje charakterystyczne fragmenty wysuchanych wczeniej utworw;

rozpoznaje brzmienie instrumentw;

piewa w grupie z waciw postaw piewacz;

gra proste kompozycje melodyczne na wybranym instrumencie;

prbuje tworzy wasne kompozycje muzyczne;

wykazuje du aktywno podczas wicze i zabaw muzycznych;

jest przygotowany do lekcji, cho zdarza mu si nieprzygotowanie;

zazwyczaj pracuje samodzielnie, a trudnoci pokonuje przy pomocy

nauczyciela.

Stopie dostateczny otrzymuje ucze, ktry opanowa treci i umiejtnoci

przewidziane w podstawie programowej w stopniu wystarczajcym, posiada

umiejtnoci odtwarzania zdobytych wiadomoci, ale wymaga wsparcia

nauczyciela w zakresie poprawnoci ich zastosowania.

Ucze:

przyswoi wikszo wiadomoci objtych programem; rozpoznaje melodie najpopularniejszych utworw;

rozpoznaje brzmienie podstawowych instrumentw;

42

piewa w grupie;

gra proste melodie na instrumentach perkusyjnych;

aktywnie uczestniczy w wiczeniach i zabawach muzycznych;

systematycznie przychodzi na lekcje, chocia czsto jest nieprzygotowany;

ma braki w wiadomociach;

niechtnie podejmuje prace samodzielne;

ma trudnoci z realizacj wicze.

Stopie dopuszczajcy otrzymuje ucze, ktry opanowa treci i umiejtnoci

okrelone w podstawie programowej w stopniu ograniczonym, jednak jest

w stanie rozwiza zadanie o elementarnym stopniu trudnoci.

Ucze:

w niewielkim stopniu przyswoi wiadomoci objte programem;

wymienia grupy instrumentw;

piewa w grupie;

podejmuje prby grania prostych melodii na instrumentach perkusyjnych;

wykonuje wiczenia oraz uczestniczy w zabawach muzycznych;

nie przeszkadza w prowadzeniu zaj, chocia jest bierny;

wykazuje niewielkie zainteresowanie przedmiotem.

Stopie niedostateczny otrzymuje ucze, ktry nie opanowa treci zawartych

w podstawie programowej w sposb pozwalajcy na kontynuacj nauki na

wyszym szczeblu ksztacenia.

Ucze:

nie opanowa podstawowych wiadomoci objtych programem;

nie bierze czynnego udziau w zajciach;

43

nie jest przygotowany do lekcji;

lekceway przedmiot;

spnia si na lekcje;

przeszkadza w prowadzeniu zaj;

opuszcza bez usprawiedliwienia godziny lekcyjne.

Bibliografia

1. Rozporzdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej ksztacenia oglnego dla poszczeglnych typw szk.

2. Celestyn F., Niezmienne prawdy pedagogiczne, Polskie Stowarzyszenie

Animatorw Pedagogiki C. Freineta, OtwockWarszawa 1993. 3. Semenowicz H., 'Freinet w Polsce', Polskie Stowarzyszenie Animatorw

Pedagogiki C. Freineta, Gniezno 2009. 4. Gca L., Szpunar J., Taczymy razem. Formy integracyjne i sceniczne

wybranych tacw narodowych i regionalnych, PSPZ KLANZA 1995. 5. Black P., Harrison Ch., Lee C., Marshall B., Wiliam D.,

Jak ocenia, aby uczy?, CEO, Warszawa 2006.

44

6. Harmin M., Duch klasy. Jak motywowa uczniw do nauki?, CEO, Warszawa

2004. 7. Brzozowska, Kuczkiewicz Jaques-Dalcroze E. i jego rytmika, WSiP, Warszawa

1991. 8. awrowska R., Muzyka i ruch, WSiP, Warszawa 1988. 9. Trzeniowski R., Gry i zabawy ruchowe, WSiP, Warszawa 1995.

10. Dylak S., Wprowadzenie do konstruowania szkolnych programw nauczania,

Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2002.

ZACZNIK 1

PRZYKADOWY KONTRAKT

Na pocztku kadego roku szkolnego nauczyciel wsplnie z uczniami ustala

zasady wsppracy i oceniania (kontrakt), wedug ktrego bdzie przebiegaa roczna

wsppraca. Kontrakt moe przyj nastpujc posta:

1. Kady ucze jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwoci.

2. Kady ucze powinien otrzyma w semestrze minimum 3 oceny.

3. Kady ucze ma obowizek prowadzi zeszyt przedmiotowy.

4. Ucze ma prawo zgosi nieprzygotowanie do lekcji. Prawo zgoszenia

45

nieprzygotowania nie dotyczy zapowiedzianych powtrze i sprawdzianw.

5. Udzia i osignicia w konkursach przedmiotowych mog sprawi, e ocena

semestralna bdzie o p lub o cay stopie wysza.

6. Po zakoczeniu kadego dziau nauczyciel dokonuje sprawdzenia

wiadomoci.

7. Praca klasowa i test powinny by zapowiedziane i zapisane w dzienniku

lekcyjnym przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem.

8. Odpowiedzi ustne i kartkwki nie musz by zapowiadane.

9. Prace klasowe i testy s obowizkowe dla kadego ucznia.

10. Kartkwka i odpowied ustna obejmuj zakres 3 ostatnich lekcji.

11. Ucze jest zobowizany zna zagadnienia z wczeniejszego materiau.

12. W przypadku niepisania pracy klasowej, sprawdzianu, testu lub odmowy

odpowiedzi ucze otrzymuje ocen niedostateczn.

13. Na ocen z odpowiedzi bd sprawdzianu pisemnego ma wpyw poza wiedz

rwnie poprawna polszczyzna, estetyka zapisu.

14. Ucze ma prawo poprawia kad prac klasow pisan w planowanym

terminie. Termin (do dwch tygodni od ogoszenia wynikw z pracy klasowej)

i forma poprawy ustalone s przez nauczyciela. Ucze nieobecny na pracy

klasowej z przyczyn usprawiedliwionych ma obowizek zaliczy j w terminie

uzgodnionym z nauczycielem.

15. Kartkwki i odpowiedzi ustne bd si odbyway w zalenoci od potrzeb.

16. W semestrze odbd si: co najmniej jedna praca klasowa, jedna kartkwka

i jedna odpowied ustna.

ZACZNIK 2

PRZYKAD WIZUALIZACJI

Nauczyciel korzysta z rnorodnych form wizualizacji poj i terminw muzycznych (np. prezentacje, piewanki, ilustracje, rebusy, komiksy itp.) w celu zwikszenia zainteresowania uczniw przedmiotem.

Prace ucznia wykonane na lekcji muzyki:

46

070161

ZACZNIK 3

Przykad wizualizacji

na temat Instrumenty muzyczne

47

070161

ZACZNIK 4

EKSPRESJA TANECZNA

48

070161

ZACZNIK 5

EKSPRESJA TANECZNA

49

Polskie tradycje sobtkowe

070161

ZACZNIK 6

50

PROJEKT EDUKACYJNY Muzyka rnych narodw

Kada klasa pracowaa metod projektu, ktry zakoczy si prezentacj na

szkolnym korytarzu swoich poszukiwa zwizanych z ciekawymi

kulturami innych narodw.

070161

ZACZNIK 7

51

PROJEKT EDUKACYJNY

Wdrujca Watra Szkolna

Metoda integrujca wiedz z rnych przedmiotw. Nastawiona jest na

jednorazowy wysiek uczniw znajcych zasady prezentacji przedsiwzicia, ktre

uwzgldnia korelacj midzyprzedmiotow, rozwija indywidualne zainteresowania,

uczy wspdziaania w grupie oraz pozwala pozna wasne moliwoci.

Przykad:

Zorganizowanie Szkolnej Watry Wdrujcej w okresie wit Boego

Narodzenia, podczas ktrej uczniowie bd prezentowa swoje prace

52

dugoterminowe na temat Polskie tradycje witeczne. Przygotowany bdzie

Wieczr kold i pastoraek, odgrywane bd Jaseka szkolne dla rodzicw

i mieszkacw danej miejscowoci. Kolejnym zadaniem do zrealizowania moe by

konkurs wiedzy na powyszy temat.

070161

ZACZNIK 8

Muzyka to nie tylko granie, piewanie, ruch. To take emocje, ktre towarzysz kademu zetkniciu si z ni.

53

070161

ZACZNIK 9

SCENARIUSZ

PROJEKT EDUKACYJNY PRZEDMIOTOWY

NASI EUROPEJSCY MUZYCZNI PARTNERZY

REALIZOWANY PRZEZ UCZNIW

ze szkoy

MUZYKA

Rodzaj projektu: midzyklasowy

Temat projektu: ABC muzyki Rumunii, Walii, Hiszpanii, Woch, Turcji i Polski Cele oglne:

Zdobycie wiadomoci z zakresu muzyki w krajach naszych partnerw

Przygotowanie materiaw do broszury ABC MUZYKI PARTNERW COMENIUSA Cele szczegowe:

Ucze pozna:

Najwaniejszych kompozytorw krajw partnerskich i ich najwaniejsze dziea

Charakterystyczne tace krajw partnerskich

Typowe instrumenty dla danego kraju partnerskiego

Charakterystyczny folklor danego kraju

Ucze zaprezentuje zdobyt wiedz:

Na kartach pracy, ktre bd czci broszury ABC

Ucze zapiewa hymn Comeniusa

54

Skad zespou:

Klasa I:

Klasa II:

Klasa III:

Klasa IV:

Klasa V:.

Klasa VI: Planowane etapy realizacji projektu:

Przedstawienie tematu

Przydzia zada

Wsplne ustalenie terminw realizacji

Ustalenie terminw konsultacji

Dobr formy realizacji zadania

Zasady oceny pracy

Prezentacja wypracowanych zada

Gwne zadania przydzielone uczniom:

Kompozytorzy

Taniec

Instrumenty

Folklor

Ciekawostki muzyczne

Dziaania uczniowskie: uczniowie wykonuj swoje zadania na temat wylosowanego przez

klas kraju partnerskiego.

ZADANIE 1.

A) Poszukaj w Internecie, w encyklopediach, w podrcznikach informacji na temat waniejszych

kompozytorw i zredaguj te informacje na kartkach A4.

B) Wykonaj ilustracj do zadania A, korzystajc z rnych technik plastycznych.

C) Termin: 2125 III 2011 r.

D) Informacje o wykonaniu zadania: 28 III 2011 r.

ZADANIE 2.

Poszukaj w rnych rdach wiedzy informacji na temat charakterystycznych tacw swojego

kraju partnerskiego i zredaguj te informacje na kartkach A4.

A) Wykonaj ilustracj do zadania A, korzystajc z rnych technik plastycznych.

(blok techniczny A4)

B) Na kartce A4 przygotuj ma galeri zdj na powyszy temat

C) Termin: 28 III 1 IV 2011 r.

D) Informacje o wykonaniu zadania: 4 IV 2011 r.

ZADANIE 3.

Poszukaj w rnych rdach wiedzy informacji na temat typowych instrumentw swojego kraju

partnerskiego i zredaguj te informacje na kartkach A4.

A) Wykonaj ilustracj do zadania A, korzystajc z rnych technik plastycznych


B) Na kartce A4 przygotuj ma galeri zdj na powyszy temat

C) Termin: 48 IV 2011 r.

55

D) Informacje o wykonaniu zadania: 11 IV 2011 r.

ZADANIE 4.

Poszukaj w rnych rdach wiedzy informacji na temat folkloru swojego kraju partnerskiego

i zredaguj te informacje na kartkach A4.

A) Wyszukaj ciekawostki kulturalne na temat swojego kraju partnerskiego i zredaguj je na

kartkach A4

B) Wykonaj ilustracj do zadania A i B, korzystajc z rnych technik plastycznych


C) Na kartce A4 przygotuj ma galeri zdj na powyszy temat

D) Termin: 1115 IV 2011 r.

E) Informacje o wykonaniu zadania: 18 IV 2011 r.

Zasady oceniania prac: podczas skadania informacji o wykonaniu zada uczniowie odpowiadaj na

pytania:

Co i jak zrobili?

Co stanowio dla nich trudno i jak j pokonali?

Czego si nauczyli?

Kryteria oceny przydzielonych zada:

Kady zesp za wykonane zadanie otrzyma ocen z przedmiotu

Zdobyta ocena wypracowana jest na podstawie punktacji

Punkty za zadanie:

Zadanie wykonane na temat 3 pkt.

Graficzna oprawa 3 pkt.

Estetyka wykonanych prac 3 pkt.

Wykonanie pracy w terminie 3 pkt.

Zaangaowanie zespou 3 pkt.

Ciekawa prezentacja 3 pkt.

cznie 18 pkt.

Przedzia ocen:

cel 18

bdb 1517

db 1214

dst 911

dop 68

ndst 05

56

ZACZNIK 10

FISZKI PRZEWODNIE

Abc Muzyki Rumunii, Walii, Hiszpanii, Woch, Turcji i Polski

Imi i nazwisko ucznia, klasa:

FISZKA PRZEWODNIA nr 1

zadanie TEMAT: Waniejsi kompozytorzy kraju partnerskiego rdo informacji

1. Wyszukaj informacji na temat waniejszych kompozytorw internet, wikipedia,

pomoc rodzicw,

inne rda informacji

materiay papiernicze.

Pomoc nauczyciela.

2. Narysuj, wydrukuj lub zeskanuj wybrane przez Ciebie grafiki dotyczce wybranych przez Ciebie kompozytorw

3. Sporzd krtk informacj nt. wybranych przez ciebie kompozytorw

4. Wszystkie informacje przygotuj na kartkach A4 ktre bd stronami albumu pt. ABC MUZYKI krajw partnerskich

TERMIN KONSULTACJI: 28 III 2011, poniedziaek po sidmej lekcji



zadanie TEMAT: Charakterystyczne tace kraju partnerskiego rdo informacji

5. Wyszukaj informacji na temat charakterystycznych tacw internet, wikipedia,

pomoc rodzicw,

inne rda informacji

materiay papiernicze..

Pomoc nauczyciela.

6. Narysuj, wydrukuj lub zeskanuj wybrane przez Ciebie grafiki dotyczce wybranych przez Ciebie tacw

7. Sporzd krtk informacj nt. wybranych przez ciebie tacw


TERMIN KONSULTACJI: 4 IV 2011r, poniedziaek po sidmej lekcji



zadanie TEMAT: Charakterystyczne instrumenty kraju partnerskiego rdo informacji

9. Wyszukaj w rnych rdach wiedzy informacji na temat charakterystycznych instrumentw

57

10. Narysuj, wydrukuj lub zeskanuj wybrane przez Ciebie grafiki dotyczce wybranych przez Ciebie instrumentw

internet, wikipedia,

pomoc rodzicw,

inne rda informacji

materiay papiernicze.

Pomoc nauczyciela.

11. Sporzd krtk informacj nt. wybranych przez ciebie instrumentw


TERMIN KONSULTACJI: 11 IV 2011r, poniedziaek po sidmej lekcji


FISZKA PRZEWODNIA NR 4

zadanie TEMAT: Charakterystyczny folklor i ciekawostki kulturalne kraju

partnerskiego

rdo informacji

13. Wyszukaj informacji na temat folkloru i ciekawostek kulturalnych internet, wikipedia,

pomoc rodzicw,

inne rda informacji

materiay papiernicze,

Pomoc nauczyciela.

14. Narysuj, wydrukuj lub zeskanuj wybrane przez Ciebie grafiki dotyczce wybranych tematu zadania

15. Sporzd krtk informacj


TERMIN KONSULTACJI: 20 IV 2011r, roda po szstej lekcji

ZACZNIK 11

Jeli nie staniecie si na nowo podobni do dzieci, nigdy nie

wejdziecie do zaczarowanego krlestwa pedagogiki

Celestyn Freinet

NAUKA W PLENERZE

58

Nauka w plenerze w formie teatru ulicznego to pomys na poznanie kultury i tradycji swojej maej Ojczyzny. Uczniowie zapali bakcyla poszukiwacza przygd, wic powstaj teksty literackie i piosenki, ktre nagrywamy. Prace uczniw wysyamy na konkursy, gdzie zdobywaj nagrody jak nie zauway ekspresji i zaangaowania uczniw w poznawaniu wiata i wasnych korzeni?

PRACA KONKURSOWA -...

Documents

Transcript of PRACA KONKURSOWA -...