Poznajemy mikroświat zwierzęcy jezior

Plankton – zespół organizmów żywych unoszących się w wodzie. Nawet jeśli mają narządy ruchu, to są one zbyt słabe, by organizmy te mogły się aktywnie przeciwstawić prądom wodnym i wiatrom, wystarczą natomiast do biernego utrzymywania się w stanie zawieszenia. Zazwyczaj plankton stanowią drobne organizmy, ale zalicza się do niego również meduzy , które mogą mieć znaczne rozmiary.Plankton dzieli się na:zooplankton (plankton zwierzęcy) - plankton złożony z heterotroficznych organizmów eukariotycznych: pierwotniaki, wrotki, skorupiaki,fitoplankton (plankton roślinny) - plankton złożony z organizmów autotroficznych, głównie sinice, zielenice, okrzemki, eugleniny, bruzdnice i kryptomonady,bakterioplankton (plankton bakteryjny) - plankton złożony z heterotroficznych organizmów prokariotycznych.Ze względu na środowisko życia plankton dzieli się na:słodkowodnyjeziorny (limnoplankton)stawowy (heleoplankton)kałużny (telmatoplankton)rzeczny (potamoplankton)słonowodny (haloplankton)Organizmy planktoniczne charakteryzuje znaczna przezroczystość ciała oraz ciężar właściwy zbliżony do ciężaru właściwego wody . Są one przystosowane do unoszenia się w toni wodnej. Polega ono na zmniejszeniu masy ciała w stosunku do powierzchni przez wytworzenie różnego rodzaju wyrostków lub zmniejszenie ciężaru właściwego ciała. Wyrazem tego jest obecność lekkich delikatnych pancerzyków, brak ciężkich szkieletów i wytwarzanie różnego typu galaretek lub kropli tłuszczu. Zazwyczaj organizmy planktonowe są pływakami nieaktywnymi, jednak wiele z nich może poprzemieszczać się za pomocą wici, rzęsek lub odnóży. U organizmów planktonowych występuje często zjawisko cyklomorfozy, polegające na regularnych zmianach wielkości i kształtu ciała w ciągu roku.

Plankton

Komórka zwierzęca- w komórce zwierzęcej znajduje się: błona komórkowa, wodniczka, jądro komórkowe, mitochondrium, cytoplazma.

Błona Komórkowa - komórka jest otoczona błoną komórkową. Tylko woda i gazy mogą swobodnie przenikać przez nią do wnętrza lub na zewnątrz komórki.

Wodniczki- to pęcherzyki zawierające m.in wodę i niepotrzebne substancje. Komórka roślinna ma jedną wodniczkę, a zwierzęca kilka małych.

Jądro komórkowe- zawiera materiał genetyczny, który odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie komórki. Wewnątrz jądra znajduje się jąderko. Od cytoplazmy jądro oddzielone jest podwójną błoną. Ma ona liczne otwory, tak zwane pory jądrowe.

Mitochondrium- otaczają dwie błony. Wewnętrzna jest silnie pofałdowana. Dzięki temu zwiększa się powierzchnia, na której zachodzi proces uwalniania energii niezbędnej do życia komórki.

Cytoplazma- wypełnia wnętrze komórki.

Komórka roślinna posiada ścianę komórkową ichloroplasty, których komórka zwierzęca nie posiada.

Komórka zwierzęcaKomórka roślinna

Komórka zwierzęca

Zwierzęta występujące w jeziorach ( stułbia,ameba,pantofelek,oczlik )

Żyją w wodach słodkich, głównie w strefach przybrzeżnych jezior i wodach wolno płynących. Stułbia oddycha całą powierzchnią ciała. Występuje w postaci polipa. Jego ciało ma długość od kilku milimetrów do 3 cm . Żyje pojedynczo, przyczepiając się do podłoża za pomocą stopy. Polip ma kształt worka. W jego części dolnej wyróżnia się stopę, a w górnej otwór gębowy, pełniący jednocześnie funkcję otworu odbytowego. Wokół otworu gębowego występują ramiona, na których znajdują się komórki parzydełkowe zawierające płyn, za którego pomocą stułbie paraliżują schwytane drobne zwierzęta. Komórka parzydełkowa może być użyta tylko raz i zastąpiona jest zaraz następną. Stułbie żywią się drobnymi skorupiakami, pierścienicami i larwami owadów. Rozmnażają się bezpłciowo przez pączkowanie i płciowo. W dolnej części pojawiają się uwypuklenia, tworząc zgrubienie zwane pączkiem. Pączek ten rośnie i powstaje z niego nowa stułbia. Po pewnym czasie oddziela się od organizmu macierzystego i rozpoczyna samodzielne życie. Jest hermafrodytą..Wyróżniają się też szczególną zdolnością odtwarzania uszkodzonych części ciała.

Stułbia, hydra (Hydra) – rodzaj stułbiopławów obejmujący około 30 gatunków.

Stułbia

AmebaAmeba - Jest to pierwotniak, którego komórka nie posiada stałego kształtu. Pojedyncza komórka ameby otoczona jest cytoplazmatyczną błoną i poruszając się zmienia kształt. Pierwotniak ten przyswaja sobie pokarm ze środowiska zewnętrznego w ten sposób, że otacza drobinki pokarmu i wchłania go do cytoplazmy. Ameba porusza się za pomocą nibynóżek. Ruch polega na wysuwaniu się nibynóżek które mogą powstawać i cofać się w każdym miejscu cytoplazmy.Część ameb żyje w glebie i wodzie natomiast część jest pasożytami wewnętrznymi zwierząt i roślin.

Pantofelek - zwany czasem pantofelkiem ogoniastym , jest "protistem zwierzęcym" należącym do typu orzęsków z podgromady równorzęsych. Ciało pantofelka Z zewnątrz pokryte jest rzędami rzęsek oraz wyposażone w tzw. trichocysty - specyficzne struktury wyrzucane na zewnątrz w przypadku podrażnienia. Rzęski pokrywające ciało służą mu do poruszania się i zdobywania pokarmu.Pantofelek porusza się bardzo szybko, nawet do 2,5 mm/sek. Nie ma ściany komórkowej. Jego ciało otacza żywa osłona zwana pellikulą. Posiada dwa różne jądra komórkowe. Pantofelek nie ma w sobie ciałek zieleni, w których jest chlorofil. To właśnie on decyduje, czy organizm jest samożywny. Pantofelek pobiera pokarm przez cytostom, położony w zagłębieniu zwanym perystomem, znajdującym się z boku ciała i otoczonym długimi rzęskami służącymi do pobierania pokarmu i pływania w wodzie. Pokarm wchłonięty przez cytostom tworzy przemieszczające się w cytoplazmie wodniczki pokarmowe, zaś po zakończeniu trawienia niestrawione resztki są wydalane na zewnątrz komórki przez cytopyge. Jest drapieżnikiem, odżywia się bakteriami. Pantofelek posiada dwie, umieszczone w biegunach komórki, wodniczki tętniące, które kurcząc się wydalają na zewnątrz nadmiar wody. Rozmnaża się bezpłciowo przez poprzeczny podział komórki. Pantofelki przeprowadzają również proces płciowy w celu rekombinacji materiału genetycznego.. Pantofelek występuje pospolicie we wszystkich słodkowodnych zbiornikach wodnych na Ziemi. Występuje w strefie przybrzeżnej i otwartej toni wodnej.

Pantofelek

Oczlik - słodkowodny skorupiak. Ciało długości od 0,5 do 25 mm składa się z głowotułowia i segmentowanego odwłoka. Na głowie posiada oko nauplisowe i 2 pary czułków, które są narządem ruchu. Na tułowiu występuje 5 par dwu gałęziastych odnóży zakończonych szczecinkami. Odwłok kończy się widełkami. Samice noszą dwa pakiety jaj. Oczliki występują w dużych ilościach w planktonie. Są pokarmem dla ryb . Preferują wody stojące, płycizny przy brzegach rzek, zarośnięte zbiorniki wodne, można je licznie spotkać nawet w długo niewysychających kałużach.Żywią się resztkami roślin, mniejszymi organizmami, oraz padliną.Występuje w planktonie pod samą powierzchnią wody.W akwarystyce wykorzystywane jako pokarm dla ryb.

Oczlik

http://zadane.pl/zadanie/115849

●http://pl.wikipedia.org/wiki/Stu%C5%82bia

●http://pl.wikipedia.org/wiki/Plankton

●http://pl.wikipedia.org/wiki/Pantofelek

Źródła

Prezentację

przygotowała

Małgorzata Kupaj kl. VI