POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: [email protected] Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji...

67
VADEMECUM DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH POZNAJ SWOJE PRAWA Opracowanie i wydanie: Urząd Miasta Bydgoszczy Bydgoszcz, listopad 2016 r.

Transcript of POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: [email protected] Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji...

Page 1: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

VADEMECUM

DLA

OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

POZNAJ SWOJE PRAWA

Opracowanie i wydanie:

Urząd Miasta Bydgoszczy

Bydgoszcz, listopad 2016 r.

Page 2: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

2

Page 3: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

3

Szanowni Państwo

Korzystając z okazji publikacji „Vademecum dla osób niepełnosprawnych”,

chciałbym zaprosić Państwa do aktywnego i bezpośredniego udziału w życiu naszego

miasta. Często przy wielu okazjach wspominam, że tyle jest Bydgoszczy,

ile mieszkających w niej ludzi, realizujących tu swoje plany i marzenia. Wierzę, że coraz to

nowsze formy wsparcia bydgoszczan w wielu specyficznych potrzebach i przyjazna

infrastruktura pomaga w codziennym funkcjonowaniu i niweluje wiele ograniczeń.

Publikacja skupia się przede wszystkim na dostępie do instytucji państwowych

i samorządowych oraz oferowanych przez nie usługach i świadczeniach.

Nie zapominamy jednak o ogromnej liczbie stowarzyszeń, fundacji i wolontariuszy,

dedykujących swoje zaangażowanie i pracę osobom niepełnosprawnym.

Wspólnie tworzymy przestrzeń i klimat społeczny przyjazny wszystkim – bo każdy

z nas jest nie tylko mieszkańcem, ale także gospodarzem swojej Bydgoszczy.

Vademecum klasyfikuje informacje o większości dostępnych form wsparcia,

wynikających z obowiązujących przepisów prawa. Może czegoś jeszcze w nim brakuje.

Może coś trzeba wyjaśnić dokładniej. Jeśli tak, zachęcam do kontaktu i przekazywania

redakcji wszelkich spostrzeżeń. Dzięki nim każda kolejna edycja będzie coraz lepszym

przewodnikiem.

Page 4: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

4

Page 5: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

5

Spis treści

I. KARTA PRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ...........................................................

II. MIEJSKIE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE DZIAŁAJĄCE NA RZECZ OSÓB

NIEPEŁNOSPRAWNYCH ..................................................................................................

III. ORZEKANIE DO CELÓW RENTOWYCH I INNE ŚWIADCZENIA Z ZUS ..................

1. Renta z tytułu niezdolności do pracy .............................................................................

2. Renta socjalna ................................................................................................................

3. Inne świadczenia z ZUS ................................................................................................

IV. ORZEKANIE DO CELÓW POZARENTOWYCH .............................................................

V. LEGITYMACJA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ ...........................................................

VI. ULGI W KORZYSTANIU Z KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ W BYDGOSZCZY .............

VII. PRZEWÓZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ...................................................................

VIII. PARKOWANIE ...................................................................................................................

1. Karta parkingowa ...........................................................................................................

2. Strefa Płatnego Parkowania ...........................................................................................

IX. ŚWIADCZENIA .....................................................................................................................

1. Dodatki mieszkaniowe i energetyczne ..........................................................................

2. Stypendia szkolne …......................................................................................................

3. Świadczenia rodzinne ....................................................................................................

4. Świadczenie wychowawcze „500+” ..............................................................................

X. DOFINANSOWANIE LIKWIDACJI BARIER ARCHITEKTONICZNYCH,

TECHNICZNYCH I W KOMUNIKOWANIU SIĘ ..............................................................

XI. ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE I ŚRODKI POMOCNICZE

PRZYZNAWANE OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM NA PODSTAWIE

ODRĘBNYCH PRZEPISÓW (Z DOFINANSOWANIEM NFZ) .......................................

XII. TURNUSY REHABILITACYJNE .......................................................................................

XIII. LECZNICTWO UZDROWISKOWE ..................................................................................

XIV. PRACA ................................................................................................................................

1. Uprawnienia niepełnosprawnego pracownika ..............................................................

2. Dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych ........................................

3. Zwrot kosztów szkolenia pracowników .......................................................................

4. Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy ............................................................

5. Refundacja kosztów zatrudnienia asystenta pracy osoby niepełnosprawnej ................

6. Dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej .......................................................

7. Refundacja obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe .............

8. Dofinansowanie odsetek od kredytów zaciągniętych na kontynuowanie działalności

gospodarczej ..................................................................................................................

XV. PROGRAM PFRON „AKTYWNY SAMORZĄD” ............................................................

XVI. PORADY PRAWNE ...........................................................................................................

XVII. PODMIOTY DZIAŁAJĄCE NA RZECZ REHABILITACJI SPOŁECZNEJ

I ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH .......................................................

1. Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ) ............................................................................

2. Centrum Integracji Społecznej (CIS) .............................................................................

3. Zakład Aktywności Zawodowej (ZAZ) .........................................................................

7

9

11

11

14

15

16

19

20

24

25

25

27

29

29

30

31

35

36

38

40

41

42

42

42

43

44

45

46

46

48

49

51

53

53

53

54

Page 6: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

6

XVIII. DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ, ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY

I DOMY DZIENNEGO POBYTU PODLEGŁE MOPS .................................................

XIX. PIES ASYSTUJĄCY ........................................................................................................

XX. ULGI W ODPŁATNOŚCI ZA KORZYSTANIE Z PŁYWALNI ..................................

XXI. EDUKACJA ....................................................................................................................

XXII. ORGANIZACJE POZARZĄDOWE I WOLONTARIAT ...............................................

XXIII. WAŻNE ADRESY I TELEFONY ...................................................................................

XXIV. WYKORZYSTANE ŹRÓDŁA ........................................................................................

55

56

57

59

64

65

66

Page 7: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

7

I. KARTA PRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH,

KONWENCJA ONZ O PRAWACH OSÓB

NIEPEŁNOSPRAWNYCH

KARTA PRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

z dnia 1 sierpnia 1997 r. (M.P. z 1997 r. Nr 50 poz. 475)

§ 1. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje, że osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których

sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub

uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych, zgodnie z normami

prawnymi i zwyczajowymi, mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz

nie mogą podlegać dyskryminacji. Sejm stwierdza, iż oznacza to w szczególności, prawo osób

niepełnosprawnych do:

1) dostępu do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu społecznym;

2) dostępu do leczenia i opieki medycznej, wczesnej diagnostyki, rehabilitacji i edukacji leczniczej,

a także do świadczeń zdrowotnych uwzględniających rodzaj i stopień niepełnosprawności,

w tym do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, sprzęt rehabilitacyjny;

3) dostępu do wszechstronnej rehabilitacji mającej na celu adaptację społeczną;

4) nauki w szkołach wspólnie ze swymi pełnosprawnymi rówieśnikami, jak również do

korzystania ze szkolnictwa specjalnego lub edukacji indywidualnej;

5) pomocy psychologicznej, pedagogicznej i innej pomocy specjalistycznej umożliwiającej

rozwój, zdobycie lub podniesienie kwalifikacji ogólnych i zawodowych;

6) pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami

oraz do korzystania z doradztwa zawodowego i pośrednictwa, a gdy niepełnosprawność i stan

zdrowia tego wymaga prawo do pracy w warunkach dostosowanych do potrzeb

niepełnosprawnych;

7) zabezpieczenia społecznego uwzględniającego konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów

wynikających z niepełnosprawności, jak również uwzględnienia tych kosztów w systemie

podatkowym;

8) życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym:

dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów użyteczności publicznej;

swobodnego przemieszczania się i powszechnego korzystania ze środków transportu;

dostępu do informacji;

możliwości komunikacji międzyludzkiej;

9) posiadania samorządnej reprezentacji swego środowiska oraz do konsultowania z nim

wszelkich projektów aktów prawnych dotyczących osób niepełnosprawnych;

10) pełnego uczestnictwa w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym

oraz rekreacji i turystyce odpowiednio do swych zainteresowań i potrzeb.

§ 2. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzając, iż powyższe prawa wynikają z Konstytucji,

Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Konwencji Praw Dziecka, Standardowych Zasad

Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych, aktów prawa międzynarodowego i wewnętrznego,

wzywa Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i władze samorządowe do podjęcia działań

ukierunkowanych na urzeczywistnienie tych praw.

§ 3. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wzywa Rząd Rzeczypospolitej Polskiej do składania corocznie,

w terminie do 30 czerwca, informacji o podjętych działaniach w celu urzeczywistnienia praw osób

niepełnosprawnych.

§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Page 8: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

8

KONWENCJA ONZ O PRAWACH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych przyjęta została przez Zgromadzenie Ogólne

Narodów Zjednoczonych 13 grudnia 2006 roku, rząd Polski podpisał ją 20 marca 2007 r., natomiast

ratyfikacja Konwencji przez Polskę miała miejsce 6 września 2012 r.

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych opublikowana została w Dz.U. z dnia 25 października

2012 r., poz. 1169.

Celem Konwencji jest ochrona i zapewnienie pełnego i równego korzystania z praw człowieka

i podstawowych wolności przez osoby z niepełnosprawnościami na równi ze wszystkimi innymi

obywatelami. Polska zobowiązana jest do wprowadzenia w życie zawartych w Konwencji

standardów postępowania w celu zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami realizacji ich

praw.

W preambule Konwencja:

potwierdza powszechność i niepodzielność wszystkich praw człowieka i podstawowych

wolności oraz potrzebę zagwarantowania osobom niepełnosprawnym pełnego z nich

korzystania, bez jakiejkolwiek dyskryminacji;

uznaje dyskryminację ze względu na niepełnosprawność za pogwałcenie godności i wartości

człowieka oraz stwierdza, że osoby niepełnosprawne, szczególnie kobiety i dziewczęta, są

często narażone na wieloraką lub wzmocnioną dyskryminację;

uznaje, że niepełnosprawność to wynik oddziaływania pomiędzy osobami z dysfunkcjami

a barierami wynikającymi z postaw i środowiska, co utrudnia osobom niepełnosprawnym

pełny udział w życiu społecznym, na równi z innymi osobami;

uznaje różnorodność osób niepełnosprawnych, ich cenny wkład w ogólny dobrobyt i różnorodność

społeczeństw;

potwierdza przekonanie, że powszechna i całościowa konwencja, zapewniająca ochronę praw

i godności osób niepełnosprawnych, będzie promować ich aktywność w sferze obywatelskiej,

politycznej, gospodarczej, społecznej i kulturalnej;

podkreśla znaczenie, jakie dla osób niepełnosprawnych ma ich samodzielność i niezależność,

potrzebę stwarzania im możliwości udziału w procesach decyzyjnych, a także znaczenie, jakie

w tej mierze ma dostępność środowiska fizycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego,

opieki zdrowotnej, edukacji, informacji i komunikacji.

Pełna treść Konwencji dostępna jest na stronie internetowej Rzecznika Praw Obywatelskich,

pod adresem: www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych.

Page 9: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

9

II. MIEJSKIE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE

DZIAŁAJĄCE NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Urząd Miasta Bydgoszczy ul. Jezuicka 1

85-102 Bydgoszcz

tel.: 52 58 58 913

fax: 52 58 58 623

Bezpłatna infolinia Urzędu Miasta: 0 800 800 404

www.bip.um.bydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Osób Niepełnosprawnych ul. Grudziądzka 9–15, budynek C, II piętro, pok. 208

85-102 Bydgoszcz

tel.: 52 58 58 299

www.bip.um.bydgoszcz.pl

Biuro ds. Zdrowia i Polityki Społecznej

ul. Grudziądzka 9–15; budynek C, II piętro, pok. 208

85-130 Bydgoszcz

tel.: 52 58 58 299

fax: 52 58 58 921

www.bip.um.bydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 34 01 513

fax: 52 34 11 551

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

ul. Ogrodowa 9

85-043 Bydgoszcz

tel.: 52 32 54 410

tel.: 52 32 55 535

fax: 52 32 15 535

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej

ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 271 – 274

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Page 10: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

10

Powiatowy Urząd Pracy

ul. Toruńska 147

85-950 Bydgoszcz

tel.: 52 36 04 300

fax: 52 36 04 341

Informacja – tel. 52 36 04 311

www.bip.pup.bydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia ul. Smoleńska 43

85-871 Bydgoszcz

tel./fax: 52 34 86 174

www.cis.bydgoszcz.pl

e-mail:[email protected]

Administracja Domów Miejskich „ADM” Sp. z o.o. w Bydgoszczy

ul. J. J. Śniadeckich 1

85-011 Bydgoszcz

tel.: 52 34 81 601

fax: 52 34 81 607

www.adm.com.pl

e-mail: [email protected]

Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej

ul. Toruńska 174a

85-844 Bydgoszcz

tel.: 52 58 22 723

fax: 52 58 22 763

Stanowisko Obsługi Mieszkańców – tel.: 52 58 22 705

www.zdmikp.bydgoszcz.pl

Page 11: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

11

III. ORZEKANIE DO CELÓW RENTOWYCH

I INNE ŚWIADCZENIA Z ZUS

1. Renta z tytułu niezdolności do pracy

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

(T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1311).

Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania

o niezdolności do pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 273 poz. 2711 zm.: Dz.U. z 2011 r. Nr 286, poz. 1683).

Orzekaniem o niezdolności do pracy dla celów rentowych zajmuje się lekarz orzecznik Zakładu

Ubezpieczeń Społecznych. Ocenia on stopień niezdolności do pracy oraz wydaje orzeczenie, na

podstawie którego ZUS podejmuje decyzję w sprawie świadczeń rentowych.

Gdzie należy składać wniosek?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Bydgoszczy

ul. Marii Konopnickiej 18a

85-124 Bydgoszcz

COT: 22 560 16 00

www.zus.pl

Należy jednak pamiętać, że orzecznictwo rentowe prowadzą także, oprócz ZUS, inne instytucje

orzecznicze: komisja lekarska Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS); komisje

lekarskie podległe: MON lub MSWiA.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział w Bydgoszczy

ul. Wyczółkowskiego 22

85-092 Bydgoszcz

tel.: 52 34 15 261-266

fax: 52 34 15 781

www.krus.gov.pl

e-mail: [email protected]

Wnioskowanie o wydanie orzeczenia

Ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy następuje na podstawie wniosku (druk ZUS

Rp-1R). Powinien on zawierać:

imię i nazwisko osoby zainteresowanej,

datę i miejsce urodzenia,

miejsce zamieszkania – zameldowania na pobyt stały,

adres pobytu i adres do korespondencji (jeżeli są inne niż adres zamieszkania),

numer NIP i PESEL,

wskazanie rodzaju świadczenia, o które ubiega się osoba zainteresowana.

Page 12: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

12

Do wniosku o należy dołączyć:

kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6);

dokumenty na potwierdzenie przebytych okresów składkowych i nieskładkowych (świadectwa

pracy, legitymację ubezpieczeniową, zaświadczenie szkoły wyższej o programowym toku

trwania ukończonych studiów, wyciągi z akt urodzenia dzieci);

zaświadczenie pracodawcy o wysokości osiąganego wynagrodzenia (na formularzu według

wzoru określonego przez ZUS, (druk ZUS Rp-7) lub legitymację ubezpieczeniową, zawierającą

wpisy dotyczące zarobków;

zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz ZUS N-9) wydane przez lekarza prowadzącego

leczenie, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed datą złożenia wniosku;

inną dokumentację medyczną będącą w posiadaniu osoby ubiegającej się o rentę, która może

mieć znaczenie dla wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS (historia choroby, karty

informacyjne z leczenia szpitalnego, karta badania profilaktycznego, dokumentacja

rehabilitacji leczniczej lub zawodowej);

wywiad zawodowy (formularz ZUS N-10) – ankietę wypełnioną przez płatnika składek;

kartę wypadku w drodze do pracy lub z pracy, jeśli ubezpieczony zgłasza wniosek o rentę

z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.

O czym orzeka lekarz orzecznik ZUS?

Lekarz orzecznik wydaje orzeczenie o „niezdolności do pracy”. Oznacza to, że odpowiednio do:

stanu zdrowia, sprawności organizmu, wieku, zawodu, wykonywanej pracy, możliwości dalszego

wykonywania pracy zarobkowej, a także możliwości przywrócenia zdolności do pracy przez

leczenie, rehabilitację lub przekwalifikowanie zawodowe, kwalifikuje osobę jako:

1) całkowicie niezdolną do pracy oraz samodzielnej egzystencji,

2) całkowicie niezdolną do pracy,

3) częściowo niezdolną do pracy.

Osoba z jednym z ww. orzeczeń może podjąć zatrudnienie w warunkach pracy chronionej lub na

otwartym rynku pracy po wydaniu pozytywnej opinii przez lekarza medycyny pracy.

Na jaki okres może być orzeczona niezdolność do pracy?

1) okresowa niezdolność do pracy,

2) trwała niezdolność do pracy.

Do kogo można odwołać się, gdy nie zgadzamy się z opinią orzecznika?

1. Od orzeczenia lekarza orzecznika, osobie zainteresowanej przysługuje prawo wniesienia

sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.

Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu

na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej.

2. Od decyzji komisji lekarskiej ZUS przysługują osobie zainteresowanej środki odwoławcze

określone w odrębnych przepisach. Osoba zainteresowana, niezgadzająca się z wydaną

decyzją, ma prawo wnieść odwołanie, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji, do

okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu rentowego, który wydał decyzję.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy

VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ul. Toruńska 64a

85-023 Bydgoszcz

tel.: 52 32 62 700

Page 13: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

13

Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać rentę?

Samo orzeczenie o niezdolności do pracy nie jest równoznaczne z prawem do renty.

Prawo do renty ma osoba, która spełni łącznie następujące warunki:

jest niezdolna do pracy;

ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

niezdolność do pracy powstała w określonych ustawą okresach składkowych (okres zatrudnienia,

okres ubezpieczenia) i nieskładkowych (w okresie pobierania zasiłku chorobowego lub opiekuńczego)

albo nie później niż w ciągu 18. miesięcy od ustania tych okresów.

Staż ubezpieczeniowy

Okres ubezpieczenia wymagany do przyznania renty uzależniony jest od wieku osoby, w którym

powstała niezdolność do pracy. Okres ten wynosi:

1 rok, jeśli niezdolność powstała przed ukończeniem 20 lat,

2 lata – w wieku od 20 do 22 lat,

3 lata – w wieku od 22 do 25 lat,

4 lata – w wieku od 25 do 30 lat,

5 lat – w wieku powyżej 30 lat.

Okres wymaganych 5 lat w odniesieniu do osób powyżej 30. roku życia musi przypadać w ciągu

ostatniego dziesięciolecia przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę lub przed dniem powstania

niezdolności do pracy. Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął wymaganego okresu składkowego

i nieskładkowego, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy

ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18. lat albo w ciągu

6. miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole

wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał bez przerwy lub z przerwami

nieprzekraczającymi 6. miesięcy okresy składkowe i nieskładkowe.

Rodzaje świadczeń z tytułu niezdolności do pracy:

renta stała – jeżeli niezdolność do pracy jest trwała;

renta okresowa – jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa, renta ta przysługuje przez okres

wskazany w decyzji organu rentowego;

renta szkoleniowa – jeżeli wobec tej osoby orzeczono celowość przekwalifikowania

zawodowego, ponieważ nie może ona pracować w dotychczasowym zawodzie, renta

szkoleniowa przysługuje przez 6 miesięcy, z możliwością przedłużenia o dalsze 30 miesięcy

(o ile jest to niezbędne do przekwalifikowania się).

Zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia rentowego

W przypadku gdy przychód osiągany przez świadczeniobiorcę przekroczy w danym miesiącu 70%

przeciętnego wynagrodzenia, ale będzie niższy niż 130% przeciętnego wynagrodzenia renta

ulegnie zmniejszeniu o kwotę przekroczenia. W sytuacji gdy przychód ten przekroczy 130%

przeciętnego wynagrodzenia – wypłata świadczenia rentowego ulegnie zawieszeniu.

Wysokość ww. przychodów określana jest na podstawie przeciętnego wynagrodzenia za kwartał

ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS dla celów emerytalnych i dostępna jest na stronie

internetowej www.zus.pl.

Page 14: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

14

2. Renta socjalna

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (T.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 982; zm.: Dz.U. z 2013 r.

poz. 1650 oraz z 2014 r. poz. 1175 i poz. 1682).

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 2003 r.

w sprawie przyznawania renty socjalnej (Dz.U. z 2003 r. Nr 170 poz. 1656).

Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia

sprawności organizmu, które powstało:

1) przed ukończeniem 18. roku życia;

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia;

3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Ustalenia całkowitej niezdolności do pracy i przewidywanego okresu jej trwania dokonuje lekarz

orzecznik ZUS na zasadach i w trybie określonym w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu

Ubezpieczeń Społecznych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1311).

Do kogo można odwołać się, gdy nie zgadzamy się z opinią orzecznika?

1. Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje prawo wniesienia

sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.

Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu

na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej.

2. Od decyzji komisji lekarskiej ZUS przysługują osobie zainteresowanej środki odwoławcze

określone w odrębnych przepisach. Osoba zainteresowana, niezgadzająca się z wydaną

decyzją, ma prawo wnieść odwołanie, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji, do

okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu rentowego, który wydał decyzję.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy

VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ul. Toruńska 64a

85-023 Bydgoszcz

tel.: 52 32 62 700

Zawieszenie prawa do renty socjalnej

Prawo do renty socjalnej zawiesza się, jeżeli zostały osiągnięte przychody w łącznej kwocie

wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio

ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych. Aktualna kwota ww. przychodu dostępna

jest na stronie internetowej www.zus.pl.

Osoba pobierająca rentę socjalną jest obowiązana niezwłocznie powiadomić organ wypłacający

rentę socjalną o osiąganiu przychodu w kwocie powodującej zawieszenie prawa do renty

socjalnej.

Page 15: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

15

3. Inne świadczenia z ZUS

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy

i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1242 zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1066 i poz. 1442, M. P. z 2016 r.

poz. 206).

zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została

wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;

świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego

jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie

zdolności do pracy;

renta szkoleniowa – dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość

przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym

zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;

zasiłek wyrównawczy – dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie

uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

renta rodzinna – dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego

do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Page 16: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

16

IV. ORZEKANIE DO CELÓW POZARENTOWYCH

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721; z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów

oceny niepełnosprawności u osób do 16 roku życia (Dz.U. z 2002 r. Nr 17, poz. 162; zm.: Dz.U. z 2009 r.

Nr 226, poz. 1829).

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie

orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (T.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1110.).

Z orzeczeniem z ZUS dotyczącym zdolności do pracy oprócz prawa do uzyskiwania świadczeń

rentowych związanych jest również szereg ulg i uprawnień. Osoby, które nie uzyskały orzeczenia

z ZUS w celu możliwości korzystania z uprawnień przysługujących osobom niepełnosprawnym

powinny wystąpić o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenia wydane przez komisje lekarskie MON, MSWiA i KRUS po 1 stycznia 1998 r. nie

stanowią podstawy do zaliczenia osób, których orzeczenia te dotyczą, do osób niepełnosprawnych.

Te osoby, jeśli chcą być traktowane jako osoby niepełnosprawne w rozumieniu art. 62 ustawy

z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych, również powinny wystąpić z wnioskiem do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania

o Niepełnosprawności, w celu uzyskania stopnia niepełnosprawności.

Niżej wymienione orzeczenia są równoważne, jednakże nie dają uprawnień jednakowych.

Dawny system

orzecznictwa

– rentowe

System orzecznictwa od 1 września 1997 r.

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS

– rentowe

Orzeczenie Powiatowego

Zespołu ds. Orzekania

– pozarentowe

I grupa inwalidzka Całkowita niezdolność do pracy

i samodzielnej egzystencji Znaczny stopień niepełnosprawności

II grupa inwalidzka Całkowita niezdolność do pracy Umiarkowany stopień

niepełnosprawności

III grupa inwalidzka Częściowa niezdolność do pracy Lekki stopień niepełnosprawności

Na podstawie jakich dokumentów jest wydawane orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?

Wniosek o wydanie orzeczenia powinien zawierać: imię i nazwisko wnioskodawcy, datę urodzenia,

adres zamieszkania, numer PESEL, cel uzyskania orzeczenia, uzasadnienie wniosku (czyli określenie

sytuacji społecznej i zawodowej, informacje o tym, czy osoba ta ubiegała się poprzednio o ustalenie

niepełnosprawności i czy pobiera świadczenia z ubezpieczenia społecznego).

Poza tym wymagane są:

zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wydane przez lekarza, pod którego opieką lekarską

znajduje się wnioskodawca (powinno być wydane nie wcześniej niż na 30 dni przed dniem

złożenia wniosku);

inne dokumenty, w tym medyczne, umożliwiające ocenę stopnia niepełnosprawności;

jeżeli osoba posiada ważne orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów lub orzeczenie

o niezdolności do pracy, wskazania określa się na podstawie przedłożonej dokumentacji

i badania lekarskiego.

Page 17: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

17

Gdzie należy składać wniosek i skąd można pobrać jego druk?

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 34 01 551

fax: 52 34 01 513 wew. 81

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydaje orzeczenia o:

Znacznym stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę z naruszoną sprawnością

organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej

i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych

osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Umiarkowanym stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę o naruszonej

sprawności organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy

chronionej lub wymagającej czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról

społecznych.

Lekkim stopniu niepełnosprawności – zalicza się do niego osobę o naruszonej sprawności

organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy

w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych

z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych

dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki

pomocnicze lub środki techniczne.

Zaliczenie do stopnia niepełnosprawności może być orzeczone na stałe lub okresowo.

Do kogo można odwołać się, gdy nie zgadzamy się z opinią orzecznika?

Postępowanie o ustalenie niepełnosprawności jest dwuinstancyjne. Od orzeczenia wydanego przez

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności przysługuje prawo wniesienia odwołania

w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia, za pośrednictwem Powiatowego Zespołu, który

wydał orzeczenie do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności

ul. Konarskiego 1–3, pok. 42, piętro 4, budynek B

85-066 Bydgoszcz

tel.: 52 349 75 16

fax: 52 349 75 18

www.bydgoszcz.uw.gov.pl

e-mail: [email protected]

Od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu przysługuje odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń

Społecznych w ciągu 30 dni od doręczenia orzeczenia za pośrednictwem Wojewódzkiego

Zespołu, który wydał orzeczenie.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ul. Toruńska 64 a

85-023 Bydgoszcz

tel.: 52 32 62 725

Page 18: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

18

Orzekanie o niepełnosprawności dzieci do lat 16

Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności zajmuje się również orzekaniem o niepełnosprawności

dzieci do lat 16.

Zespół orzeka na podstawie:

opinii wydanej przez lekarza leczącego – pierwsze kroki należy więc skierować do specjalisty

opiekującego się dzieckiem,

dokumentacji medycznej,

badania przeprowadzonego przez lekarza orzecznika składu orzekającego.

Gdzie należy składać wniosek i skąd można pobrać jego druk?

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 34 01 513

fax: 52 34 19 420

www.mopsbydgoszcz.org.pl

e-mail: [email protected]

Procedura ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności oraz tryb odwoławczy w tym zakresie

są takie same jak w przypadku ubiegania się o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

Definicja niepełnosprawności dzieci do 16. roku życia Osoby, które nie ukończyły 16. roku życia zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają

naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej

12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu,

powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych

potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.

Page 19: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

19

V. LEGITYMACJA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie

orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1110).

Wymagane dokumenty

W celu uzyskania legitymacji osoby niepełnosprawnej należy złożyć:

1) pisemny wniosek o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej (na obowiązującym druku);

2) kserokopię (oryginał do wglądu) ważnego orzeczenia:

o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niepełnosprawności (osoba, która nie ukończyła

16. roku życia);

3) 2 aktualne zdjęcia o wymiarach 35 mm x 45 mm (nie dotyczy osób przed 16. rokiem życia);

4) wpis symbolu przyczyny niesprawności w legitymacji osoby niepełnosprawnej uzyskuje się

na pisemny wniosek (na obowiązującym druku).

Gdzie należy składać wniosek i skąd można pobrać jego druk?

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 34 01 513

fax: 52 34 19 420

www.mopsbydgoszcz.org.pl

e-mail: [email protected]

Page 20: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

20

VI. ULGI W KORZYSTANIU Z KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ

W BYDGOSZCZY

Podstawa prawna:

Uchwała Nr VIII/49/15 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie ustalenia opłat

za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w Bydgoszczy.

Wykaz uprawnień do ulg w opłatach za usługi przewozowe w publicznym transporcie

zbiorowym w Bydgoszczy oraz sposób dokumentowania tych uprawnień:

I. Do korzystania z bezpłatnych przejazdów uprawnione są następujące osoby:

1) dzieci do ukończenia 4. roku życia;

na podstawie oświadczenia o wieku dziecka osoby opiekującej się nim w czasie podróży;

2) osoby, które ukończyły 65. rok życia;

na podstawie dokumentu tożsamości umożliwiającego ustalenie wieku osoby

uprawnionej;

3) dzieci i młodzież będące osobami niepełnosprawnymi do ukończenia 21 . roku życia,

a w przypadku realizacji obowiązku szkolnego i obowiązku nauki do ukończenia 25. roku

życia;

na podstawie jednego z niżej wymienionych ważnych dokumentów:

orzeczenia właściwego zespołu orzekającego o niepełnosprawności osoby, która

nie ukończyła 16 roku życia wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość

osoby uprawnionej;

orzeczenia właściwego zespołu orzekającego o znacznym, umiarkowanym lub

lekkim stopniu niepełnosprawności wraz z dokumentem potwierdzającym

tożsamość osoby uprawnionej;

legitymacji wydanej przez właściwy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności

wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej lub legitymacji

wydanej przez właściwy zespół ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności;

legitymacji przedszkolnej (wzór MENiS-II/181/2 lub MEN-I/52/2) lub zaświadczenia

o spełnianiu obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego (wzór MEN-

I/53/2);

legitymacji szkolnej (wzór MENiS-II/182/2, MEN-I/51/2 lub ART – II/293/3);

w przypadku osób powyżej 21. roku życia do ukończenia 25. roku życia, tylko

na podstawie legitymacji (wzór MENiS-II/182/2 lub MEN-I/51/2);

4) pełnoletni opiekun osób wymienionych w pkt. 3, który:

podróżuje z uprawnionym

na podstawie własnego dokumentu tożsamości oraz dokumentu osoby podlegającej

opiece;

podróżuje po uprawnionego lub po odwiezieniu uprawnionego, wyłącznie na trasie

od miejsca zamieszkania do placówki oświatowej,

na podstawie zaświadczenia dla jednego z rodziców lub opiekuna dzieci

i młodzieży dotkniętych inwalidztwem lub niepełnosprawnych (wzór MI-1/2002

określony rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 października 2002 r.

w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania

z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego) wydanego

przez placówkę oświatową;

5) osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym, osoby traktowane na równi z nimi na

podstawie odrębnych przepisów prawa,

Page 21: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

21

na podstawie jednego z niżej wymienionych ważnych dokumentów:

orzeczenia Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia stwierdzającego inwalidztwo

I grupy wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej;

orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo innego

właściwego organu orzekającego o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności

do samodzielnej egzystencji albo niezdolności do samodzielnej egzystencji wraz

z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej;

orzeczenia właściwego zespołu orzekającego o znacznym stopniu

niepełnosprawności wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby

uprawnionej lub legitymacji wydanej przez ten organ.

6) pełnoletni opiekun towarzyszący osobom wymienionym w pkt 5.

na podstawie własnego dokumentu tożsamości i dokumentu osoby podlegającej

opiece, wymienionego w pkt 5.

7) osoby niewidome

na podstawie ważnej legitymacji wydanej przez Polski Związek Niewidomych;

8) opiekun towarzyszący osobom wymienionym w pkt. 7 (osoba, która ukończyła 13 lat)

na podstawie własnego dokumentu tożsamości oraz dokumentu osoby podlegającej

opiece, wymienionego w pkt 7.

9) umundurowani funkcjonariusze Policji do stopnia aspiranta sztabowego włącznie;

10) umundurowani funkcjonariusze Żandarmerii Wojskowej do stopnia młodszego chorążego

oraz umundurowani funkcjonariusze Straży Miejskiej;

11) pasażerowie będący właścicielami lub współwłaścicielami samochodu osobowego w dniu

obchodów Europejskiego Dnia bez Samochodu

na podstawie ważnego dowodu rejestracyjnego pojazdu, którego są właścicielami lub

współwłaścicielami, łącznie z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby

uprawnionej;

12) dzieci i młodzież oraz ich rodzice lub opiekunowie z rodzin posiadających na utrzymaniu

czworo i więcej dzieci objętych programem „Bydgoska Rodzina 3+”

na podstawie ważnej Bydgoskiej Karty Rodzinnej wg obowiązującego wzoru;

13) dzieci i młodzież oraz ich rodzice lub opiekunowie z rodzin posiadających na utrzymaniu

troje dzieci objętych programem „Bydgoska Rodzina 3+” w soboty, niedziele i święta

na podstawie ważnej Bydgoskiej Karty Rodzinnej wg obowiązującego wzoru;

14) uczestnicy zajęć w ośrodkach wsparcia dziennego dla osób niepełnosprawnych i osób

starszych wraz z jadącym z nimi opiekunem na trasie dom – ośrodek wsparcia – dom

na podstawie zaświadczenia potwierdzającego uprawnienie osoby objętej ulgą

wydawanego wspólnie przez Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej

w Bydgoszczy i kierownika ośrodka wsparcia na okres 1 roku;

15) osoby głuchonieme, po ukończeniu 21. roku życia z orzeczonym umiarkowanym stopniem

niepełnosprawności

na podstawie jednego z niżej wymienionych dokumentów:

ważnej legitymacji wydanej przez Polski Związek Głuchych, z wpisem

stwierdzającym umiarkowany stopień niepełnosprawności;

orzeczenia właściwego zespołu orzekającego o umiarkowanym stopniu

niepełnosprawności z symbolem przyczyny niepełnosprawności „03-L”, „L”

lub § 26 pkt 1 lit. i” wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby

uprawnionej;

legitymacji wydanej przez właściwy organ stwierdzający umiarkowany stopień

niepełnosprawności, pod warunkiem dokonania wpisu symbolu przyczyny

niesprawności wymienionego powyżej;

Page 22: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

22

16) zasłużeni honorowi dawcy krwi

kobiety, które oddały w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą

tej objętości ilość innych jej składników;

mężczyźni, którzy oddali w dowolnym czasie co najmniej 18 litrów krwi lub

odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników

na podstawie odpowiedniej wkładki do legitymacji stwierdzającej nadanie

odznaki honorowej „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” osobom, które oddały

wymienioną ilość krwi, wydanej wspólnie przez Zarząd Dróg Miejskich

i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy i Zarząd Okręgowy Polskiego

Czerwonego Krzyża w Bydgoszczy;

17) pracownicy Miejskich Zakładów Komunikacyjnych Spółka z o.o. w Bydgoszczy

na podstawie biletu wolnej jazdy, wydanego na okres jednego roku wspólnie przez

Miejskie Zakłady Komunikacyjne Spółka z o.o. w Bydgoszczy i Zarząd Dróg

Miejskich i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy, przez 60 minut od czasu

wskazanego na bilecie, dowolnymi liniami dziennymi i nocnymi w granicach I strefy

biletowej lub

na podstawie kolejowego aglomeracyjnego biletu miesięcznego BiT City,

wystawionego na trasę Toruń – Bydgoszcz lub odwrotnie albo łącznie przez

Przewozy Regionalne Sp. z o.o. Oddział Kujawsko-Pomorski w Bydgoszczy,

wybraną jedną linią dzienną w granicach I strefy biletowej ze wskazanym na bilecie

numerem linii i czasem ważności.

II. Do korzystania z przejazdów na podstawie biletów jednorazowych, czasowych

i okresowych z ulgą 50% uprawnione są następujące osoby:

1) dzieci w wieku od ukończenia 4 lat do czasu rozpoczęcia nauki w szkole

na podstawie oświadczenia o wieku dziecka osoby opiekującej się nim w czasie

przejazdu;

2) dzieci i młodzież szkół podstawowych, gimnazjalnych i szkół ponadgimnazjalnych –

publicznych lub niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych objętych polskim

systemem oświaty, nie dłużej niż do ukończenia 23. roku życia;

na podstawie ważnej legitymacji szkolnej (wzór MEN-I/50/2 lub ART.-II/292/3),

3) dzieci i młodzież w wieku do ukończenia 16. roku życia nieposiadające obywatelstwa

polskiego

na podstawie paszportu lub innego dokumentu tożsamości potwierdzającego wiek

osoby uprawnionej;

4) uczniowie i studenci zagranicznych szkół do ukończenia 26. roku życia

na podstawie ważnej międzynarodowej legitymacji studenckiej ISIC (International

Student Identity Card) lub Europejskiej Karty Młodzieżowej EURO 26 Student,

wydanych poza granicami RP;

5) uczestnicy studiów doktoranckich

na podstawie ważnej legitymacji uczestnika studiów doktoranckich;

6) emeryci – po ukończeniu odpowiednio: 55 lat – w przypadku kobiet i 60 lat –

w przypadku mężczyzn, przed ukończeniem 65. roku życia

na podstawie ważnej legitymacji emeryta/rencisty wydanej przez organy

emerytalno-rentowe wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby

uprawnionej;

7) osoby mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przed ukończeniem

65. roku życia

na podstawie ważnej legitymacji emeryta/rencisty wydanej przez organy

emerytalno-rentowe wraz z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby

uprawnionej;

Page 23: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

23

8) bezrobotni:

zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Bydgoszczy, nieposiadający prawa

do zasiłku dla bezrobotnych, jednocześnie korzystający ze świadczeń pomocy

społecznej, wyłącznie w dni robocze w godz. 6.00 – 17.00

na podstawie dokumentu wydanego przez Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy

stwierdzającego brak prawa osoby bezrobotnej do zasiłku wraz z kartą

aktywności zawodowej wydawaną przez właściwy organ pomocy społecznej –

ważną w okresie do 2. miesięcy przed dniem przejazdu oraz dokumentu

potwierdzającego tożsamość osoby uprawnionej;

pozostali, nie wymienieni powyżej, zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy

w Bydgoszczy, nieposiadający prawa do zasiłku dla bezrobotnych, będący

mieszkańcami Bydgoszczy, wyłącznie w dniach wyznaczonych przez Powiatowy

Urząd Pracy w celu potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy, w godz. 6.00 – 17.00

na podstawie karty informacyjnej mieszkańca Bydgoszczy – osoby bezrobotnej

bez prawa do zasiłku, wystawionej przez Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy,

określającej termin zgłoszenia się w celu potwierdzenia gotowości do podjęcia

pracy lub innego dokumentu wystawionego przez Powiatowy Urząd Pracy

wzywającego do stawienia się w dodatkowym terminie w Powiatowym Urzędzie

Pracy oraz dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby uprawnionej;

9) osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej

pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem

na podstawie ważnej decyzji o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego wydanej przez

właściwy organ w sprawie świadczeń rodzinnych w Bydgoszczy lub w gminie,

z którą zawarto porozumienie o wspólnej realizacji komunikacji miejskiej, wraz

z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej;

10) wdowy i wdowcy otrzymujący rentę rodzinną

na podstawie decyzji organu emerytalno-rentowego o przyznaniu świadczenia wraz

z dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej.

III. Do korzystania z przejazdów na podstawie biletów miesięcznych lub 30 dniowych z ulgą

50% uprawnieni są rodzice lub opiekunowie z rodzin posiadających na utrzymaniu troje

dzieci objętych programem „Bydgoska Rodzina 3+”

na podstawie ważnej Bydgoskiej Karty Rodzinnej wg obowiązującego wzoru.

IV. Do korzystania z przejazdów na podstawie biletów miesięcznych lub 30 dniowych z ulgą

75% uprawnione są dzieci i młodzież z rodzin posiadających na utrzymaniu troje dzieci

objętych programem „Bydgoska Rodzina 3+”

na podstawie ważnej Bydgoskiej Karty Rodzinnej wg obowiązującego wzoru.

Page 24: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

24

VII. PRZEWÓZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Przewóz osób niepełnosprawnych – mieszkańców miasta Bydgoszczy, wraz z ich opiekunami,

prowadzony jest nieodpłatnie przez Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia

w Bydgoszczy.

Usługi transportowe wykonywane są busami dostosowanymi do potrzeb osób niepełnosprawnych

i realizowane są w celu rehabilitacji leczniczej, zawodowej i społecznej.

Szczegółowe zasady korzystania z przewozów określone zostały w Regulaminie, który jest

udostępniony na stronie internetowej pod adresem: www.cis.bydgoszcz.pl.

Celem ustalenia możliwości skorzystania z usługi transportowej w konkretnym terminie i czasie,

konieczny jest kontakt z Dyspozytornią Centrum.

Dane Przewoźnika:

Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia ul. Smoleńska 43

85-871 Bydgoszcz

tel./fax: 52 34 86 174

www.cis.bydgoszcz.pl

e-mail:[email protected]

Przyjmowanie zleceń: od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00 – 19.00

tel.: 52 37 50 640

tel.: 501 161 768

e-mail: [email protected]

Page 25: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

25

VIII. PARKOWANIE

1. Karta parkingowa

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2014 r. sprawie wzoru oraz

trybu wydawania i zwrotu kart parkingowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 870; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 691).

Karta parkingowa to jedyny dokument potwierdzający uprawnienia osób niepełnosprawnych

w zakresie ruchu drogowego.

Jest dokumentem o standardzie międzynarodowym, który obowiązuje nie tylko na terenie Polski,

ale także w krajach Unii Europejskiej. Jednak w poszczególnych krajach członkowskich

obowiązują odrębne przepisy wynikające z prawa drogowego dla danego kraju, a co się z tym

wiąże, odrębne ulgi i uprawnienia dla niepełnosprawnych.

Kartę parkingową może otrzymać:

osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności i znacznie ograniczonymi możliwościami

samodzielnego poruszania się;

osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, znacznie ograniczonymi możliwościami

samodzielnego poruszania się i kodami w orzeczeniu 04-O (choroby narządu wzroku) lub 05-R

(upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna);

osoba do 16. roku życia (na podstawie wydanego od dnia 1 lipca 2014 r. orzeczenia

o niepełnosprawności) mająca znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się.

W orzeczeniu o niepełnosprawności w punkcie 9 musi być zaznaczona przesłanka określona w art. 8

ust. 3a pkt 1 i 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137,

z późn. zm.) o wskazaniu do wydania karty parkingowej.

Osoba niepełnosprawna otrzymuje kartę parkingową na czas ważności orzeczenia, ale nie

dłużej niż na 5 lat.

Wymagane dokumenty:

wniosek o wydanie karty parkingowej osobie niepełnosprawnej;

jedna fotografia o wymiarach 35 mm x 45 mm, odzwierciedlająca aktualny wizerunek osoby,

której wniosek dotyczy, przedstawiająca tę osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi

szkłami;

dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej (21,00 zł);

w przypadku złożenia wniosku przez osoby, które nie ukończyły 18. roku życia oraz osoby

ubezwłasnowolnione całkowicie, składa się oświadczenie o posiadaniu prawa do sprawowania

odpowiednio władzy rodzicielskiej, opieki lub kurateli;

do wglądu oryginał prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu

niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień wraz ze wskazaniem do karty

parkingowej.

Page 26: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

26

Gdzie należy składać wniosek o wydanie karty?

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 34 01 513

fax: 52 34 01 551

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Druki wniosków dostępne są na stronie internetowej:

www.mopsbydgoszcz.pl

Karta parkingowa potwierdza uprawnienia osoby niepełnosprawnej legitymującej się kartą

parkingową i kierującej pojazdem oznaczonym tą kartą lub kierującego pojazdem, który przewozi

osobę niepełnosprawną legitymującą się kartą parkingową, do:

1) korzystania z miejsc parkingowych wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych, oznakowanych

znakiem drogowym: na niebieskim tle wózek inwalidzki i tzw. koperta,

2) niestosowania się do następujących znaków drogowych:

B–1 zakaz ruchu w obu kierunkach

B–3 zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych

B–3a zakaz wjazdu autobusów

B–4 zakaz wjazdu motocykli

B–10 zakaz wjazdu motorowerów

B–35 zakaz postoju

B–37 zakaz postoju w dni nieparzyste

B–38 zakaz postoju w dni parzyste

B–39 strefa ograniczonego postoju

Page 27: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

27

Kartę parkingową umieszcza się za przednią szybą pojazdu samochodowego, a jeśli pojazd nie

posiada przedniej szyby – w widocznym miejscu w przedniej części pojazdu, w sposób eksponujący

widoczne zabezpieczenia karty oraz umożliwiający odczytanie jej numeru i daty ważności.

Wzór karty parkingowej

Awers

Rewers

2. Strefa Płatnego Parkowania

Podstawa prawna:

Uchwała nr XXXV/718/12 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie

ustalenia strefy płatnego parkowania oraz wysokości opłat za parkowanie i sposobu pobierania tych

opłat (Dz.Urz. Woj. Kuj.-Pom. z 2012 r., poz. 3454).

Page 28: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

28

Karta parkingowa uprawnia do bezpłatnego parkowania w Strefie Płatnego Parkowania w Bydgoszczy,

pojazdów przewożących lub kierowanych przez osoby niepełnosprawne o obniżonej sprawności

ruchowej wyłącznie na wyznaczonych odpowiednio w tym celu miejscach (kopertach).

W celu bezpłatnego parkowania samochodem w innych miejscach niż „koperty” należy posiadać

Kartę parkingową wraz z Identyfikatorem Osoby Niepełnosprawnej.

Identyfikator osoby niepełnosprawnej mogą uzyskać osoby posiadające kartę parkingową

wydaną na podstawie orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności z kodem przyczyny

niepełnosprawności 05-R lub 10-N lub równoważnym, także opiekunowie prawni tych osób,

będący właścicielem lub współwłaścicielem pojazdu, której prawo własności potwierdzone jest

wpisem w dowodzie rejestracyjnym, bądź będące użytkownikiem pojazdu na podstawie

odpowiedniej umowy cywilno-prawnej.

Do wniosku o wydanie identyfikatora należy załączyć:

kserokopię karty parkingowej – oryginał do wglądu;

kserokopię dowodu rejestracyjnego pojazdu – oryginał do wglądu;

kserokopię orzeczenia o znacznym stopniem niepełnosprawności z kodem przyczyny

niepełnosprawności 05-R lub 10-N – oryginał do wglądu;

kserokopię umowy cywilno-prawnej (w przypadku użytkowania pojazdu niebędącego

własnością wnioskodawcy) poświadczonej przez notariusza – oryginał do wglądu (dotyczy

umów leasingu, najmu lub innej odpłatnej umowy, umowy przewłaszczenia bądź umowy

użyczenia pojazdu);

oryginał aktu urodzenia dziecka (w przypadku opiekunów niepełnoletnich osób

niepełnosprawnych) – do wglądu.

Identyfikator osoby niepełnosprawnej wydawany jest na okres ważności karty parkingowej,

nie dłużej jednak niż na jeden rok kalendarzowy.

Kartę parkingową umieszcza się za przednią szybą w pojeździe wraz z identyfikatorem osoby

niepełnosprawnej wydanym do ww. karty.

Osoby niepełnosprawne bądź opiekunowie prawni osób niepełnosprawnych mogą wnioskować

o jeden identyfikator na jeden pojazd, wydany do jednej karty parkingowej.

W przypadku zmiany pojazdu wymienionego na identyfikatorze należy zwrócić poprzednio

otrzymany identyfikator osoby niepełnosprawnej.

W przypadku zagubienia lub kradzieży identyfikatora osoby niepełnosprawnej duplikat może być

wydany tylko na ten sam pojazd.

Gdzie należy składać wniosek o wydanie identyfikatora?

Zarządu Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy

Centrum Obsługi Klienta czynne w dni robocze w godz. 7.00 do 17.00

ul. Toruńska 174a

85-844 Bydgoszcz

tel.: 52 58 22 707

www.zdmikp.bydgoszcz.pl

Page 29: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

29

IX. ŚWIADCZENIA

1. Dodatki mieszkaniowe i energetyczne

1.1. Dodatki mieszkaniowe

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (T.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 966; zm.:

Dz.U. z 2013 r. poz. 984, z 2015 r. poz. 693 oraz z 2016 r. poz. 195 i poz. 1250) oraz rozporządzenie

wykonawcze.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, które jednocześnie spełniają trzy warunki:

posiadają tytuł prawny do zajmowanego lokalu,

średni miesięczny dochód w okresie trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku

nie przekracza 125% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym oraz 175%

w gospodarstwie jednoosobowym,

zajmują powierzchnię użytkową nie przekraczającą powierzchni określonej w ustawie.

Wyjątek w zakresie dot. zajmowania normatywnej powierzchni lokalu stanowi sytuacja , w której

w danym lokalu zamieszkuje osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim lub osoba

niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkania w oddzielnym pokoju.

O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzeka Powiatowy Zespół ds. Orzekania

o Niepełnosprawności.

Z treści art. 5 ust.3 ustawy o dodatkach mieszkaniowych wynika, że w przypadku , gdy

w lokalu mieszkalnym zamieszkuje rodzina, której członkiem jest osoba niepełnosprawna

normatywna powierzchnie zwiększa się o 15 m2. Przepis ten nie ma zastosowania w przypadku

osób niepełnosprawnych zamieszkujących samotnie, albowiem są one wyłącznym użytkownikiem

całego lokalu mieszkalnego.

Gdzie należy składać wniosek o wypłatę dodatku?

Referat Dodatków Mieszkaniowych i Pomocy Materialnej dla Uczniów

Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy

ul. Grudziądzka 9–15, budynek C – II piętro, pok. 206

85-130 Bydgoszcz

tel.: 52 58 58 150

Punkt przyjmowania wniosków w Fordonie

ul. Gierczak 6

tel.: 52 58 58 735

1.2. Dodatek energetyczny

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (T.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059 z późn. zm.)

oraz Obwieszczenie Ministra Energii z dnia 22 kwietnia 2016 r. w sprawie wysokości dodatku

energetycznego obowiązującej od 1 maja 2016 do dnia 30 kwietnia 2017 (M.P. z 2016 r. poz. 411).

Page 30: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

30

Dodatek energetyczny przysługuje osobom, które spełniają łącznie następujące warunki:

– mają przyznany dodatek mieszkaniowy;

– posiadają podpisaną umowę sprzedaży energii elektrycznej na swoje nazwisko z dostawcą;

– zamieszkują pod tym samym adresem, gdzie jest dostarczany prąd.

Gdzie należy składać wniosek o wypłatę dodatku?

Referat Dodatków Mieszkaniowych i Pomocy Materialnej dla Uczniów

Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy

ul. Grudziądzka 9–15, budynek C – II piętro, pok. 206

85-130 Bydgoszcz

tel.: 52 58 58 150

Punkt przyjmowania wniosków w Fordonie

ul. Gierczak 6

tel.: 52 58 58 735

2. Stypendia szkolne

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 z późn. zm.).

Uchwała Nr XXXII/593/16 z dn. 29 czerwca 2016 r. w sprawie ustalenia regulaminu udzielania

pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Bydgoszczy.

Przyznanie stypendium szkolnego lub zasiłku szkolnego następuje na podstawie wniosku

składnego przez rodziców/opiekunów prawnych lub pełnoletniego ucznia.

Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego składa się w terminie od dnia 1 sierpnia do dnia

15 września danego roku szkolnego, a w przypadku uczniów (słuchaczy) kolegiów nauczycielskich

i kolegiów pracowników służb społecznych do dnia 15 października danego roku szkolnego.

O przyznanie stypendium szkolnego mogą ubiegać się uczniowie pochodzący z rodzin, w których

dochód netto na osobę nie przekracza kwoty określonej w art. 8 ust.1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca

2004 r. o pomocy społecznej (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 930; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1310 i poz. 1359

oraz z 2016 r. poz. 753 i poz. 1583).

O zasiłek szkolny można się ubiegać w terminie nie dłuższym niż dwa miesiące od wystąpienia

zdarzenia uzasadniającego przyznanie tego zasiłku.

Gdzie należy składać wniosek o wypłatę stypendium?

Referat Dodatków Mieszkaniowych i Pomocy Materialnej dla Uczniów

Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy

ul. Grudziądzka 9–15, budynek C – II piętro, pok. 206

85-130 Bydgoszcz

tel.: 52 58 58 150

Punkt przyjmowania wniosków w Fordonie

ul. Gierczak 6

tel.: 52 58 58 735

Page 31: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

31

3. Świadczenia rodzinne

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1518

z późn. zm.).

3.1. Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami.

Zasiłek rodzinny przysługuje na dziecko do 18. roku życia. Jeśli uczy się – do zakończenia nauki

w szkole, ale nie dłużej niż do ukończenia 21 lat. Jeśli dziecko posiada orzeczony znaczny lub

umiarkowany stopień niepełnosprawności i uczy się w szkole lub w szkole wyższej – do

ukończenia 24 lat.

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem dziecka.

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:

– rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;

– opiekunowi faktycznemu dziecka;

– osobie uczącej się.

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby

uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł (w okresie od 01.11.2015 r. do 31.10.2017 r.).

W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności

lub orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek

rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodzinny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej

się nie przekracza kwoty 764,00 zł (w okresie od 01.11.2015 r. do 31.10.2017 r.).

Wysokość zasiłku rodzinnego od 1 listopada 2016 r. wynosi miesięcznie:

– 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia;

– 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia;

– 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia.

Do zasiłku rodzinnego w zależności od sytuacji życiowej rodziny przysługują dodatki: – jednorazowy z tytułu urodzenia dziecka w wysokości 1 000,00 zł;

– z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, w wysokości

400,00 zł miesięcznie;

– z tytułu samotnego wychowywania dziecka w wysokości 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie

więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci.

W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem niepełnosprawności lub orzeczeniem

o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie

więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci;

– z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej w wysokości 95,00 zł miesięcznie na

trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego;

– z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, w wysokości;

90,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia;

110,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończeni 24. roku

życia.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji przysługuje na dziecko w wieku do ukończenia 16 lat,

jeśli ma orzeczenie o niepełnosprawności i w wieku od 16 do 24 lat, jeśli ma orzeczenie

o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności. Do składanego wniosku o zasiłek

Page 32: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

32

rodzinny i dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji należy dołączyć orzeczenie o stwierdzonej

niepełnosprawności lub o jej stopniu;

– jednorazowy z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego w wysokości 100,00 zł na dziecko;

– z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w wysokości:

113,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości,

w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której

realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub

gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem

o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności;

69,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do

miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły

ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny

i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej.

3.2. Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

– niepełnosprawnemu dziecku;

– osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem

o znacznym stopniu niepełnosprawności;

– osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, legitymującej się orzeczeniem

o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do

ukończenia 21. roku życia;

– osobie, która ukończyła 75 lat.

Do wniosku należy dołączyć:

– orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka do 16. roku życia albo

– orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty jej powstania;

– orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;

– upoważnienie pełnoletniej osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego do złożenia w jej

imieniu wniosku o zasiłek oraz/lub do reprezentowania tej osoby w sprawach dotyczących

przyznania zasiłku pielęgnacyjnego. Do upoważnienia należy przedłożyć uwierzytelnioną

kopię dokumentu tożsamości osoby uprawnionej.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 153,00 zł miesięcznie bez względu na wysokość

dochodów w rodzinie.

Jeżeli osoba uprawniona do zasiłku pielęgnacyjnego w trakcie jego pobierania nabędzie prawo do

dodatku pielęgnacyjnego wypłacanego przez ZUS lub inny organ emerytalno-rentowy,

zobowiązana jest do niezwłocznego poinformowania o tym fakcie organ, który wydał decyzję

o przyznaniu zasiłku pielęgnacyjnego.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.

3.3. Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy

z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082; zm.: Dz.U.

z 2016 r. poz. 406, poz. 1177 i poz. 1271.) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli

nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością

sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu

niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności

Page 33: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

33

stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną

możliwością samodzielniej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień

opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Wysokość, specjalnego zasiłki opiekuńczego wynosi 520,00 zł miesięcznie.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę

oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty, o której

mowa w art. 5 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych tj. nie przekracza kwoty 764,00 zł.

Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki, o którym mowa wyżej, uważa się dochód

następujących członków rodziny:

w przypadku, gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:

a) osoby wymagającej opieki; b) rodziców osoby wymagającej opieki;

c) małżonka rodzica osoby wymagającej opieki;

d) osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko;

e) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a–d, dzieci w wieku do

ukończenia 25. roku życia.

Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,

dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne

dziecko, a także rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym

pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz.

w przypadku, gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia: a) osoby wymagającej opieki; b) małżonka osoby wymagającej opieki;

c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko;

d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a–c, dzieci w wieku do

ukończenia 25. roku życia.

Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,

dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego

własne dziecko.

W przypadku, gdy prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na osobę znajdującą się pod

opieką opiekuna prawnego lub umieszczoną w rodzinie zastępczej spokrewnionej w rozumieniu ustawy

z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2016 r.,

poz. 575, z późn. zm.), uwzględnia się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód osoby

wymagającej opieki.

Ustalając prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, organ właściwy zwraca się do kierownika

ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym

mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w celu weryfikacji okoliczności

dotyczących spełniania warunków, o których mowa w art. 16a. ustawy o świadczeniach rodzinnych.

3.4. Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

matce albo ojcu;

opiekunowi faktycznemu dziecka;

osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r.

o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;

innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks

rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu

niepełnosprawności;

Page 34: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

34

jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania

opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo

orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej

opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej

egzystencji oraz konieczności stałego współudziału, na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego

leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Osobom, o których mowa wyżej, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą

wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku, gdy spełnione są łącznie

następujące warunki:

rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są

małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się

orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

nie ma osób, o których mowa wyżej lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu

niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki

powstała:

– nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

– w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku

życia.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje od dnia 1 stycznia 2016 r. w wysokości 1300,00 zł

miesięcznie. Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.

Pierwszą waloryzację świadczenia pielęgnacyjnego przeprowadza się w roku 2017.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje bez względu na wysokość dochodu w rodzinie.

Jeżeli w stosunku do osoby ubiegającej się o świadczenie pielęgnacyjne lub osoby pobierającej to

świadczenie wystąpią wątpliwości dotyczące okoliczności, o których mowa w art.17 ustawy

o świadczeniach rodzinnych, organ właściwy może zwrócić się do kierownika ośrodka pomocy

społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa w ustawie

z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.), w celu

weryfikacji okoliczności, o których mowa w art.1 ustawy o świadczeniach rodzinnych,

Wymagane dokumenty:

– wniosek osoby zainteresowanej;

– orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności;

– inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenie prawa do ww. świadczeń.

Gdzie należy składać wniosek w celu uzyskania ww. świadczeń rodzinnych?

Referat Obsługi Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych

Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy

ul. Grudziądzka 9–15, budynek D – parter

85-130 Bydgoszcz

tel.: 52 58 59 102

Page 35: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

35

4. Świadczenie wychowawcze „500+”

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016 r.

poz. 195, zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1579).

Pierwszy okres, na jaki będzie przyznane prawo do świadczenia wychowawczego rozpoczął się

1 kwietnia 2016 roku i trwać będzie do 30 września 2017 roku.

Świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka lub

opiekunowi prawnemu dziecka w wysokości 500,00 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie, do dnia

ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz jego wypłata następują odpowiednio na

wniosek matki, ojca, opiekuna faktycznego dziecka albo opiekuna prawnego dziecka.

Świadczenie wychowawcze na pierwsze lub jedyne dziecko przysługuje, jeżeli dochód rodziny

w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800,00 zł. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko

niepełnosprawne, świadczenie wychowawcze przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na

osobę nie przekracza kwoty 1 200,00 zł.

Na drugie i kolejne dziecko/ci świadczenie wychowawcze przysługuje bez względu na wysokość

dochodu w rodzinie.

Pierwsze dziecko to jedyne lub najstarsze dziecko w rodzinie w wieku do ukończenia 18. roku

życia. W przypadku dzieci urodzonych tego samego dnia, miesiąca i roku, będących najstarszymi

dziećmi w rodzinie w wieku do ukończenia 18. roku życia, pierwsze dziecko oznacza jedno z tych

dzieci wskazane przez wnioskodawcę.

Świadczenie wychowawcze nie przysługuje, jeżeli:

– dziecko pozostaje w związku małżeńskim;

– dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy

zastępczej;

– pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko;

– członkowi rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do

świadczenia wychowawczego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia

społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią

inaczej.

Gdzie należy składać wniosek w celu uzyskania ww. świadczeń wychowawcze?

Referat Obsługi Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych

Wydział Świadczeń Rodzinnych Urzędu Miasta Bydgoszczy

ul. Grudziądzka 9–15, budynek D – parter

85-130 Bydgoszcz

tel.: 52 58 59 102

Page 36: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

36

X. DOFINANSOWANIE LIKWIDACJI BARIER

ARCHITEKTONICZNYCH, TECHNICZNYCH

I W KOMUNIKOWANIU SIĘ

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu

osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie

określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego

Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 926).

Osoba niepełnosprawna może ubiegać się o dofinansowanie na likwidację barier architektonicznych,

w komunikowaniu się i technicznych, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami wynikającymi

z niepełnosprawności.

O dofinansowanie mogą ubiegać się:

osoby fizyczne (także małoletnie – w tym przypadku wniosek w ich imieniu może złożyć przedstawiciel

ustawowy, opiekun prawny lub pełnomocnik ustanowiony notarialnie);

osoby, które posiadają orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub równorzędne z ZUS-u lub

innych organów rentowych.

Dofinansowanie dla osoby niepełnosprawnej ruchowo

Dofinansowaniem objęte mogą być:

budowa pochylni i dojścia do budynku mieszkalnego, zapewniającego osobom niepełnosprawnym

samodzielny dostęp do lokalu;

zakup: podnośnika, platformy samochodowej, transportera schodowego, windy przyściennej,

innych urządzeń do transportu pionowego;

zakup poręczy oraz uchwytów w ciągach komunikacyjnych oraz uchwytów ułatwiających

korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych;

zakup materiałów do likwidacji progów czy wyrównania poziomu podłogi;

przystosowanie drzwi:

zakup drzwi wejściowych o szerokości, co najmniej 90 cm, a pozostałych, co najmniej 80 cm;

zakup drzwi przesuwanych;

zakup systemu otwierania drzwi, w tym balkonowych, przyciskiem (dla wnioskodawców

o niesprawnych rękach);

zakup zabezpieczenia drzwi (do wysokości 40 cm od podłogi) przed uszkodzeniami

mechanicznymi i zakup ościeżnicy stalowej (wyłącznie dla wnioskodawców poruszających się

na wózku inwalidzkim);

zakup okuć do drzwi balkonowych i okien, umożliwiające ich samodzielną obsługę przez osobę

poruszającą się na wózku inwalidzkim, zamieszkałą samotnie lub z osobą o takiej samej lub

innej dysfunkcji narządu ruchu, gdy montaż okuć ze względu na stan techniczny okien i drzwi

balkonowych jest możliwy, w kuchni i jednym pokoju, wybranym przez wnioskodawcę;

zakup okien i drzwi balkonowych w przypadkach, o których mowa wyżej, gdy montaż

okuć jest niemożliwy, a wnioskodawca porusza się na wózku inwalidzkim;

zakup podłogowych płytek antypoślizgowych;

przystosowanie wyposażenia kuchni do samodzielnej obsługi przez osobę niepełnosprawną;

w tym: obniżenie i obudowanie (umożliwiające dojazd wózkiem inwalidzkim) zlewozmywaka oraz

zakup niskich blatów, zakup ruchomych półek oraz pojemników na specjalnych

prowadnicach, zakup i montaż zawiasów umożliwiających otwieranie drzwiczek pod kątem

większym niż 90 st. (do 170 st.), zakup i montaż zatrzasków magnetycznych;

Page 37: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

37

zakup telefonu;

zakup faksu lub telefaksu (dla osób niepełnosprawnych z dysfunkcją słuchu lub mowy);

zakup urządzenia wspomagającego „Sam” (dla osób z porażeniem czterokończynowym).

Dofinansowanie dla osób z dysfunkcją narządu wzroku

Dofinansowanie objąć może:

zakup poręczy i uchwytów w ciągach komunikacyjnych oraz uchwytów ułatwiających

korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych;

zakup płytek antypoślizgowych w celu likwidacji progów lub zróżnicowania poziomu podłogi;

zakup instalacji dźwiękowej – dygnalizacyjnej i alarmowej;

zakup materiałów do oznakowania wyposażenia lokalu i ciągów komunikacyjnych różnym

kolorem i fakturą;

zakup urządzeń do ogrzewania z własnym źródłem ciepła na paliwo gazowe, olejowe lub

energię elektryczną w lokalu lub budynku mieszkalnym osoby niepełnosprawnej poruszającej

się na wózku inwalidzkim, zamieszkałej samotnie lub z inną osobą niepełnosprawną;

zakup telefonu;

zakup dodatkowego oświetlenia w pomieszczeniu dla wnioskodawców o umiarkowanym

i znacznym stopniu niepełnosprawności z tytułu narządu wzroku.

Dofinansowanie dla osób z dysfunkcją narządu mowy i/lub słuchu

Dofinansowanie objąć może:

zakup specjalistycznej sygnalizacji świetlnej:

zakup dzwonka do drzwi z sygnalizacją świetlną;

zakup telefonu z sygnalizacją świetlną;

sygnalizatory optyczne do telefonów, tekstofonów, telefaksów i wideofonów;

zakup budzików świetlnych i wibracyjnych;

zakup aparatów (faksu, tekstofonu, wideofonu);

zakup telefonów z cewką indukcyjną w słuchawce albo wzmacniaczem lub zakup

wzmacniacza do telefonu;

zakup przenośnych indywidualnych wzmacniaczy dźwięku, słuchawek, minipętli

induktofonicznych;

zakup indywidualnych urządzeń akustycznych przybliżających dźwięki.

Wysokość dofinansowania dla osoby niepełnosprawnej:

może wynosić do 95% wartości urządzenia;

nie może przekraczać 15-krotnego przeciętnego wynagrodzenia (kwota ta, co kwartał ulega

zmianie);

nie przysługuje osobom niepełnosprawnym, które w ciągu 3 lat kalendarzowych przed

złożeniem wniosku uzyskały odpowiednie dofinansowanie ze środków Funduszu.

Dofinansowanie nie może obejmować kosztów realizacji zadania poniesionych przed

przyznaniem środków finansowych i zawarciem umowy o dofinansowanie.

Wnioski należy składać w:

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 272

fax: 52 33 01 273

www.mopsbydgoszcz.org.pl

e-mail: [email protected]

Page 38: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

38

XI. ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE

I ŚRODKI POMOCNICZE PRZYZNAWANE

OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM

NA PODSTAWIE ODRĘBNYCH PRZEPISÓW

(Z DOFINANSOWANIEM NFZ)

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie okreś-

lenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu

Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 926).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych

z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi oraz środki

pomocnicze (Dz.U. z 2009 r., Nr 139 poz. 1141 z późn. zm.).

Osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym mogą ubiegać się o zaopatrzenie w przedmioty

ortopedyczne i środki pomocnicze ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. W zależności od

rodzaju zaopatrzenia, przysługuje ono bezpłatnie lub za częściową odpłatnością.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bydgoszczy Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

może udzielić pomocy osobie niepełnosprawnej w sfinansowaniu udziału własnego w zakupie

sprzętu ortopedycznego i środków pomocniczych w wysokości:

do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej w limicie ceny ustalonym na podstawie

odrębnych przepisów, jeżeli taki udział jest wymagany;

do 150% sumy kwoty limitu, wyznaczonego przez NFZ oraz wymaganego udziału własnego

osoby niepełnosprawnej w zakupie tych przedmiotów i środków, jeżeli cena zakupu jest

wyższa niż ustalony limit.

Pomoc ta jest kierowana do osób, których dochody za kwartał poprzedzający miesiąc składania

wniosku nie przekraczają 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia netto, w przeliczeniu na

jednego członka wspólnego gospodarstwa domowego lub 65% przeciętnego miesięcznego

wynagrodzenia netto, w przypadku osoby samotnej.

Do wniosku należy dołączyć:

wypełniony druk wniosku;

kserokopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub równoważne (oryginały do wglądu);

kserokopię zlecenia lekarskiego, potwierdzonego przez NFZ i realizatora zlecenia;

fakturę, fakturę pro-forma lub wycenę dostawy.

Aby uzyskać dofinansowanie do zakupu przedmiotu ortopedycznego lub środka pomocniczego,

należy w pierwszej kolejności udać się do lekarza w celu otrzymania zlecenia na zakup danego

przedmiotu. Uzyskane zlecenie należy potwierdzić w oddziale NFZ.

Kujawsko-Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Słowackiego 3

85-071 Bydgoszcz

tel.: 52 32 52 700

fax: 52 32 52 709

www.nfz-bydgoszcz.pl

Page 39: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

39

następnie można ubiegać się o dofinansowanie przez:

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 272

fax: 52 33 01 273

www.mopsbydgoszcz.org.pl

e-mail: [email protected]

Page 40: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

40

XII. TURNUSY REHABILITACYJNE

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie

turnusów rehabilitacyjnych (Dz.U. z 2007 r. Nr 230, poz. 1694; zm.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1937).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie

określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego

Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 926).

Turnus oznacza zorganizowaną formę aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami

wypoczynku, której celem jest ogólna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie

umiejętności społecznych uczestników, między innymi przez nawiązywanie i rozwijanie kontaktów

społecznych, realizację i rozwijanie zainteresowań, a także przez udział w innych zajęciach

przewidzianych programem turnusu. Czas trwania turnusów wynosi co najmniej 14 dni. Turnusy

organizuje się wyłącznie na terenie kraju.

Kwota dofinansowania

Wysokość dofinansowania wynosi:

30% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopniem

niepełnosprawności, osoby niepełnosprawnej w wieku do 16. roku życia oraz osoby

niepełnosprawnej w wieku 16–24 lat uczącej się i niepracującej, bez względu na stopień

niepełnosprawności;

27% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej z umiarkowanym stopniem

niepełnosprawności;

25% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej z lekkim stopniem

niepełnosprawności;

20% przeciętnego wynagrodzenia – dla opiekuna osoby niepełnosprawnej;

20% przeciętnego wynagrodzenia – dla osoby niepełnosprawnej zatrudnionej w zakładzie

pracy chronionej, niezależnie od posiadanego stopnia niepełnosprawności.

W przypadku znacznego niedoboru środków Funduszu w danym roku w stosunku do istniejących

potrzeb w zakresie dofinansowania uczestnictwa osób niepełnosprawnych w turnusach

rehabilitacyjnych oraz pobytu ich opiekunów, można obniżyć wysokość tego finansowania.

Dofinansowanie można otrzymać tylko raz w roku kalendarzowym.

Do wniosku o dofinansowanie należy dołączyć:

kopię orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;

wniosek lekarza, pod którego opieką znajduje się osoba niepełnosprawna, o skierowanie na

turnus, sporządzony nie wcześniej niż na 3 miesiące przed datą złożenia wniosku.

Osoba niepełnosprawna ubiegająca się o dofinansowanie składa osobiście lub za pośrednictwem

opiekuna albo organizatora turnusów wniosek o dofinansowanie w:

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 272

fax: 52 33 01 273

www.mopsbydgoszcz.org.pl

e-mail: [email protected]

Page 41: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

41

XIII. LECZNICTWO UZDROWISKOWE

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony

uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 879; zm.: Dz.U. z 2016 r.

poz. 960).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu kierowania

i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego (Dz.U. z 2012 r. poz. 14).

Leczenie uzdrowiskowe jest jednym ze świadczeń zdrowotnych gwarantowanych ustawą

o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia i przysługuje wszystkim

ubezpieczonym (a więc nie tylko osobom niepełnosprawnym). Nie należy go mylić z pobytem na

turnusie rehabilitacyjnym, który finansowany jest z innych źródeł.

Udział w turnusie rehabilitacyjnym nie ma wpływu na możliwość korzystania z lecznictwa

uzdrowiskowego.

Leczenie uzdrowiskowe obejmuje trzy rodzaje świadczeń:

leczenie w sanatorium uzdrowiskowym,

leczenie w szpitalu uzdrowiskowym,

leczenie ambulatoryjne.

Lecznictwo uzdrowiskowe w sanatorium uzdrowiskowym oraz w szpitalu sanatoryjnym to

stacjonarne formy leczenia. Odrębną, tzw. ambulatoryjną formą lecznictwa uzdrowiskowego, jest

korzystanie ze świadczeń w przychodni uzdrowiskowej. W takim przypadku ubezpieczony

otrzymuje skierowanie na zabiegi w przychodni, których koszty pokrywa NFZ, natomiast sam we

własnym zakresie organizuje sobie pobyt i wyżywienie, „dochodząc” w ciągu dnia na wyznaczone

zabiegi.

Pobyt w szpitalu uzdrowiskowym stosuje się w szczególnych przypadkach, jako kontynuację

leczenia szpitalnego lub klinicznego.

Jak skorzystać z sanatorium uzdrowiskowego?

Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe wystawia na odpowiednim formularzu lekarz ubezpieczenia

zdrowotnego (np. lekarz pierwszego kontaktu w przychodni, lekarz specjalista, ordynator oddziału

szpitalnego/kierownik kliniki).

Skierowanie przesyła się do oddziału wojewódzkiego NFZ w zamkniętej kopercie opatrzonej

napisem „Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe” umieszczonym w prawym dolnym rogu koperty

pod adresem odbiorcy.

Kujawsko-Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ ul. Warszawska 10

85-058 Bydgoszcz

tel.: 52 58 23 125

tel.: 52 58 23 134

fax: 52 58 23 120

www.nfz-bydgoszcz.pl

Ubezpieczony w ramach leczenia uzdrowiskowego:

nie ponosi kosztów zabiegów, za które płaci NFZ, za pozostałe zabiegi, jeśli chce z nich

skorzystać, płaci sami (dodatkowe zabiegi lecznicze można wykupić za pełną odpłatnością);

ma zapewnioną codzienną opiekę lekarską i pielęgniarską;

częściowo płaci za pobyt w sanatorium, tj. za nocleg i wyżywienie (resztę pokrywa NFZ);

samodzielnie pokrywa koszty przejazdu na leczenie uzdrowiskowe i z powrotem.

Page 42: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

42

XIV. PRACA

1. Uprawnienia niepełnosprawnego pracownika

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Pracodawcę zatrudniającego osoby niepełnosprawne obowiązują, zawarte w Kodeksie pracy,

uregulowania dotyczące czasu pracy, urlopów wypoczynkowych oraz zwolnień z pracy. Szczególne

regulacje z tytułu niepełnosprawności przewiduje ww. ustawa.

Czas pracy pracowników niepełnosprawnych

Zgodnie z ww. ustawą pracownik niepełnosprawny, zaliczony do znacznego bądź umiarkowanego

stopnia niepełnosprawności, aby mógł pracować w skróconych normach czasu pracy (tzn.

maksymalnie 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo), powinien przedstawić pracodawcy

zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy, wydane przez lekarza

przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników lub też w razie jego braku, lekarza

sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną.

Osoba niepełnosprawna ma prawo do przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub

wypoczynek. Czas dodatkowej przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy.

Stosowanie norm czasu pracy dla osób niepełnosprawnych nie powoduje obniżenia wysokości

wynagrodzenia wypłaconego w stałej miesięcznej wysokości.

Dodatkowy urlop

Osobie ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności przysługuje dodatkowy

urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego

urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu roku po dniu zaliczenia jej do jednego

z tych stopni niepełnosprawności.

Zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia

Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od

pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:

w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie

częściej jednak niż raz w roku;

w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających,

a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te

nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Łączny wymiar urlopu dodatkowego i zwolnienia od pracy nie może przekroczyć 21 dni

roboczych w roku kalendarzowym.

2. Dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu

osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127 poz. 721 z późn. zm.).

Page 43: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

43

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 czerwca 2016 r. w sprawie

miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r.,

poz. 951).

Kto może ubiegać się o pomoc?

pracodawca zatrudniający co najmniej 25. pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu

pracy i osiągający wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6%,

pracodawca zatrudniający w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy mniej niż 25.

pracowników,

pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej.

Gdzie należy ubiegać się o dofinansowanie?

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON)

Al. Jana Pawła II 13

00-828 Warszawa

tel.: 22 50 55 500

Infolinia: 801 233 554

www.pfron.org.pl

Wysokość pomocy

Wysokość dofinansowania do wynagrodzenia niepełnosprawnych pracowników uzależniona jest od:

typu pracodawcy,

stopnia niepełnosprawności zatrudnionych pracowników,

rodzaju niepełnosprawności.

Miesięczne dofinansowanie przysługuje w kwocie:

1. 1800,00 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia

niepełnosprawności;

2. 1125,00 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia

niepełnosprawności;

3. 450,00 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia

niepełnosprawności.

Kwoty te zwiększa się o 600,00 zł w przypadku osób niepełnosprawnych, w odniesieniu do których

orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub

epilepsję oraz niewidomych.

3. Zwrot kosztów szkolenia pracowników

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127 poz. 721 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie refundacji

kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1970).

Pracodawca może ubiegać się o refundację kosztów szkolenia zatrudnionych u niego osób

niepełnosprawnych do wysokości 70% tych kosztów, nie więcej jednak niż do wysokości

dwukrotnego przeciętnego wynagrodzenia na jedną osobę.

Page 44: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

44

Gdzie należy składać wniosek?

Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy

ul. Toruńska 147

85-950 Bydgoszcz

tel.: 52 36 04 300

fax: 52 36 04 341

www.pup.bydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą:

usług świadczonych przez osoby prowadzące szkolenie poniesione za godziny, podczas

których prowadzą one szkolenie;

usług tłumacza języka migowego, tłumacza – przewodnika, lektora dla osób niewidomych lub

opiekuna zatrudnionej osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego stopnia

niepełnosprawności;

podróży osób prowadzących szkolenie, uczestników szkolenia, tłumacza języka migowego,

tłumacza – przewodnika, lektora dla osób niewidomych lub opiekuna zatrudnionej osoby

niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego stopnia niepełnosprawności;

zakwaterowania i wyżywienia uczestników szkolenia;

usług doradczych;

obsługi administracyjno-biurowej;

wynajmu pomieszczeń;

amortyzacji wyposażenia i narzędzi, z wyłączeniem wyposażenia i narzędzi zakupionych

w ramach wsparcia ze środków publicznych w okresie siedmiu lat przed realizacją szkolenia;

materiałów szkoleniowych;

koszty zatrudnienia pracownika, jakie ponosi pracodawca w okresie, w którym pracownik ten

uczestniczy w szkoleniu (koszty te dotyczą czasu faktycznie spędzonego na uczestnictwie

w szkoleniu, po odjęciu efektywnego czasu pracy).

Maksymalna wysokość dofinansowania kosztów objętych pomocą:

70% kosztów szkolenia dla małych i średnich przedsiębiorców,

60% kosztów szkolenia dla dużych przedsiębiorców.

4. Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu

osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2011 r. w sprawie zwrotu

kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 93).

Kto może ubiegać się o pomoc?

Pracodawca, który chce utworzyć stanowisko pracy i na tym stanowisku zatrudnić osoby

niepełnosprawne. Przy czym osoby niepełnosprawne muszą być osobami bezrobotnymi lub

poszukującymi pracy i niepozostającymi w zatrudnieniu, skierowanymi do pracy przez Powiatowy

Urząd Pracy dla Miasta Bydgoszczy.

Warunki udzielania pomocy:

prowadzenie działalności gospodarczej od co najmniej 12 miesięcy;

dobra kondycja finansowa wnioskodawcy;

Page 45: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

45

przedsiębiorca przed złożeniem wniosku musi być już pracodawcą;

złożenie wniosku Wn-W wraz załącznikami;

zawarcie umowy pomiędzy pracodawcą i Prezydentem Miasta Bydgoszczy, określającej

warunki i wysokość zwrotu kosztów;

zakup wyposażenia i zatrudnienie osoby niepełnosprawnej;

uzyskanie pozytywnej opinii Państwowej Inspekcji Pracy o przystosowanym stanowisku

pracy, wydanej na wniosek starosty;

utrzymanie zatrudnienia na danym stanowisku pracy przez okres co najmniej 36 miesięcy.

Pomoc dotycząca utworzenia stanowiska pracy może wynosić maksymalnie 20-krotność

przeciętnego wynagrodzenia za każde stanowisko.

Zwrotowi nie podlegają koszty poniesione przez pracodawcę przed dniem podpisania umowy.

Gdyby pracodawca zatrudniał niepełnosprawnego pracownika krócej niż 36 miesięcy, wówczas jest

zobowiązany do zwrotu środków w wysokości 1/36 ogólnej kwoty za każdy miesiąc brakujący do

36 miesięcy. Zwrot ten nastąpi w ciągu 3 miesięcy. Pracodawca nie musi zwracać środków, o ile

w ciągu 3 miesięcy od rozwiązania stosunku pracy z osobą niepełnosprawną zatrudni inną osobę

niepełnosprawną skierowaną przez urząd pracy.

Wnioski o zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy należy składać w:

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 271 – 274

fax: 52 33 01 273

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

5. Refundacja kosztów zatrudnienia asystenta pracy osoby niepełnosprawnej

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.).

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U.

z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Pracodawca zatrudniający osobę niepełnosprawną może ubiegać się o zwrot kosztów zatrudnienia

pracownika pomagającego niepełnosprawnemu w pracy. Pracownik taki ma za zadanie pomagać

osobie niepełnosprawnej w zakresie czynności ułatwiających komunikowanie się z otoczeniem oraz

czynności niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonania na danym stanowisku pracy.

Wysokość zwrotu uzależniona jest od czasu poświęconego wyłącznie na tę pomoc, który nie może

przekraczać liczby godzin odpowiadającej 20% liczby godzin pracy pracownika w miesiącu.

Gdzie się udać w celu uzyskania refundacji?

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 271 – 274

fax: 52 33 01 273

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Page 46: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

46

6. Dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu

osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz.721 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie

przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo

na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej (T.j. Dz.U z 2015 r. poz.102).

Osoba niepełnosprawna zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotna albo

poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu może otrzymać jednorazowo środki w kwocie do

piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej

albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej.

Gdzie się udać w celu uzyskania dotacji?

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 271 – 274

fax: 52 33 01 273

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Warunkiem udzielania pomocy jest zawarcie umowy z Prezydentem Miasta o przyznanie środków

na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W trakcie rozpatrywania wniosków o przyznanie

środków brane są pod uwagę:

przewidywane efekty ekonomiczne przedsięwzięcia, na które mają być przeznaczone środki;

popyt i podaż lokalnego rynku na planowaną działalność;

kalkulację wydatków na uruchomienie działalności w ramach wnioskowanych środków;

uprawnienia i kwalifikacje wnioskodawcy;

wysokość środków własnych wnioskodawcy;

wysokość posiadanych środków przeznaczonych na ten cel w danym roku.

7. Refundacja obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 stycznia 2009 r. w sprawie refundacji

składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1758).

Do uzyskania pomocy uprawniona jest osoba wykonująca działalność gospodarczą w rozumieniu

ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 584

z późn. zm.).

Przedsiębiorca nie może posiadać zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu przekraczających

ogółem kwotę 100,00 zł. Jeśli takie zaległości istnieją, Prezes Zarządu Funduszu wydaje

decyzję o wstrzymaniu refundacji składek na ubezpieczenia społeczne do czasu uregulowania

zaległości przez wnioskodawcę. Decyzja podlega wykonaniu z dniem wydania.

Page 47: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

47

Wysokość pomocy

Osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą, nalicza się i opłaca składki, na

zasadach określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń

społecznych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963; zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1247, poz. 1579 i poz. 1810).

Refundacja przysługuje w wysokości:

100% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – w przypadku

osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności;

60% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – w przypadku

osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;

30% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – w przypadku

osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Warunkiem uzyskania refundacji składek jest opłacanie tych składek w całości przed dniem

złożenia wniosku.

Procedura ubiegania się o pomoc

A. Rejestracja Osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą przesyła do Państwowego Funduszu

Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) wraz z pierwszym wnioskiem Wn-U-G:

dane wnioskodawcy zawierające:

pełną i skróconą nazwę, o ile posiada oraz imię i nazwisko wnioskodawcy;

numery: PESEL, REGON i NIP, o ile ich nadanie wynika z przepisów prawa;

adres zamieszkania wnioskodawcy;

adres do korespondencji, o ile jest inny niż adres zamieszkania;

imię i nazwisko, numery telefonu i faksu oraz adres poczty elektronicznej (o ile posiada)

osoby odpowiedzialnej za kontakty z Funduszem;

dokumenty:

kopie dokumentów potwierdzających pełną i skróconą nazwę wnioskodawcy, o ile

posiada, imię i nazwisko wnioskodawcy oraz numery REGON i NIP, o ile ich nadanie

wynika z przepisów prawa;

kopię aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu

niepełnosprawności lub orzeczenia traktowanego na równi z tym orzeczeniem;

upoważnienie osoby przesyłającej dane lub dokumenty, o których mowa wyżej, do

występowania w imieniu wnioskodawcy.

B. Procedura uzyskania dofinansowania

1. Osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą składa wniosek Wn-U-G,

stanowiący załącznik do rozporządzenia ws. refundacji składek na ubezpieczenie społeczne osób

niepełnosprawnych w terminie do ostatniego dnia miesiąca, w którym upłynął termin do opłacenia

składek na ubezpieczenia społeczne, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Terminy do złożenia wniosku Wn-U-G przywraca się na prośbę wnioskodawcy, jeżeli

uprawdopodobni, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy.

Stosowny wniosek o wypłatę refundacji składek wnioskodawca przekazuje w formie elektronicznej

przez teletransmisję. Wnioskodawca może przekazać również wniosek w formie dokumentu pisanego.

2. Po otrzymaniu wniosku Wn-U-G Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych:

sprawdza go pod względem rachunkowym i formalnym oraz, w terminie 14 dni od dnia

otrzymania wniosku, informuje wnioskodawcę o uznaniu wniosku za kompletny i prawidłowo

wypełniony albo informuje wnioskodawcę o stwierdzonych nieprawidłowościach dotyczących

wniosku i wzywa do ich usunięcia wraz z pouczeniem o pozostawieniu wniosku bez

rozpoznania w przypadku ich nieusunięcia;

Page 48: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

48

ustala, czy wnioskodawca posiada zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu w wysokości

przekraczającej ogółem kwotę 100,00 zł;

ustala kwotę przysługującej refundacji składek;

przekazuje ustaloną kwotę refundacji składek na rachunek bankowy wskazany przez

wnioskodawcę;

wystawia zaświadczenie o udzieleniu pomocy de mini mis albo pomocy de mini mis

w rolnictwie lub rybołówstwie.

Kwota refundacji przekazywana jest na rachunek bankowy wnioskodawcy w terminie 14 dni od

dnia otrzymania przez PFRON kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku.

Gdzie należy ubiegać się o refundację?

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

Al. Jana Pawła II 13

00-828 Warszawa

tel.: 22 50 55 500

Infolinia: 801 233 554

www.pfron.org.pl

8. Dofinansowanie odsetek od kredytów zaciągniętych na kontynuowanie

działalności gospodarczej

Podstaw prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Osoba niepełnosprawna prowadząca działalność gospodarczą albo własne lub dzierżawione

gospodarstwo rolne może otrzymać, dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu

bankowego zaciągniętego na kontynuowanie tej działalności.

Gdzie się udać w celu uzyskania dofinansowania?

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 271 – 274

fax: 52 33 01 273

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Osoby chcące uzyskać więcej szczegółowych informacji z zakresu zatrudniania osób

niepełnosprawnych mogą zgłosić się do:

Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy

ul. Toruńska 147

85-950 Bydgoszcz

tel.: 52 36 04 300

fax: 52 36 04 341

www.bip.pup.bydgoszcz.pl

www.bydgoszcz.praca.gov.pl

e-mail: [email protected]

Page 49: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

49

XV. PROGRAM PFRON „AKTYWNY SAMORZĄD”

Od 2012 r. Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej

w Bydgoszczy, w porozumieniu z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób

Niepełnosprawnych, bierze udział w realizacji programu „Aktywny samorząd”.

Program „Aktywny samorząd” jest ważnym krokiem w kierunku wydajniejszego modelu polityki

społecznej wobec osób niepełnosprawnych. Działania przewidziane w programie uzupełnią plany

ujęte w powiatowych strategiach rozwiązywania problemów społecznych i programach działań na

rzecz osób niepełnosprawnych. Umożliwią samorządom aktywniejsze włączenie się w działania na

rzecz inkluzji społecznej osób niepełnosprawnych.

W ramach tego programu PFRON co roku określa obszary pomocy dla osób niepełnosprawnych

oraz przydziela środki na ich realizację

Cel główny programu – wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo

beneficjentów pomocy w życiu społecznym, zawodowym i w dostępie do edukacji.

Moduł I:

likwidacja lub ograniczenie bariery transportowej;

przygotowanie beneficjentów pomocy z zaburzeniami ruchu i percepcji wzrokowej do

pełnienia różnych ról społecznych poprzez umożliwienie im włączenia się do tworzącego się

społeczeństwa informacyjnego;

likwidacja lub ograniczenie bariery w poruszaniu się, umożliwiające uczestnictwo beneficjentów

pomocy w aktywności społecznej albo wzrost lub utrzymanie istniejącej aktywności;

umożliwianie beneficjentom pomocy pełnienia różnych ról społecznych poprzez zastosowanie

elementów wspierających ich zatrudnienie.

Moduł II:

Pomoc w uzyskaniu wykształcenia poprzez dofinansowanie kosztów edukacji w szkole policealnej,

kolegium lub w szkole wyższej (studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia, jednolite studia

magisterskie, studia podyplomowe lub doktoranckie prowadzone przez szkoły wyższe w systemie

stacjonarnym / dziennym lub niestacjonarnym / wieczorowym / zaocznym lub eksternistycznym,

w tym również za pośrednictwem Internetu).

Dla kogo dofinansowanie?

Dofinansowanie może uzyskać osoba niepełnosprawna, która:

posiada znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności,

pobiera naukę w szkole wyższej lub szkole policealnej lub kolegium lub ma przewód doktorski

otwarty poza studiami doktoranckimi.

W programie nie mogą uczestniczyć osoby niepełnosprawne, które:

posiadają wymagalne zobowiązania wobec PFRON lub wobec Realizatora programu,

aktualnie mają przerwę w nauce (np. urlop dziekański, urlop zdrowotny).

Przypominamy, że:

dofinansowanie w ramach modułu II nie przysługuje w trakcie przerwy w nauce (np. urlop

dziekański, urlop zdrowotny);

decyzję o wysokości pomocy dla Wnioskodawcy podejmuje samorząd powiatowy;

kwota dofinansowania ze środków PFRON nie może być większa niż kwota wnioskowana

przez Wnioskodawcę;

decyzja w sprawie udzielenia i wysokości dodatku na pokrycie kosztów kształcenia należy do

kompetencji samorządu powiatowego – aby wsparciem objąć wszystkich Wnioskodawców,

Page 50: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

50

samorząd może obniżyć zakres i wysokość dofinansowania do poziomu, jaki wynika

z wysokości kwot wnioskowanych we wszystkich wnioskach (zapotrzebowania) i kwoty

przeznaczonej na realizację programu.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

Al. Jana Pawła II 13

00-828 Warszawa

tel.: 22 50 55 500

www.pfron.org.pl

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

Oddział Kujawsko-Pomorski

ul. Szosa Chełmińska 30

87-100 Toruń

tel.: 56 68 14 400

www.pfron.org.pl

e-mail: [email protected]

Wnioski należy składać w:

Dział Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bydgoszczy ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 272

fax: 52 33 01 273

www.mopsbydgoszcz.pl

e-mail: [email protected]

Page 51: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

51

XVI. PORADY PRAWNE

Osoby niepełnosprawne mogą uzyskać bezpłatne porady prawne w następujących miejscach:

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

Dział Wsparcia Rodziny i Asysty Rodzinnej

ul. Toruńska 272

85-831 Bydgoszcz

tel.: 52 33 01 268

Prawnicy przyjmują w następujące dni:

wtorek: 8.00 – 14.30

środa: 8.00 – 12.30

czwartek: 8.00 – 11.30

Fundacja „WIATRAK”

Centrum Kultury Katolickiej „WIATRAK”

ul. Bołtucia 5

85-796 Bydgoszcz

Prawnicy pełnią dyżury kilka razy w miesiącu. Aby uzyskać poradę prawną należy telefonicznie

umówić się na spotkanie.

tel.: 52 32 34 810

tel.: 52 32 34 812

Urząd Miasta Bydgoszczy

ul. Jezuicka 2

85-102 Bydgoszcz

tel.: 800 800 404 – dla telefonów stacjonarnych

tel.: 52 58 58 488 – dla telefonów stacjonarnych i komórkowych

Prawnik pełni dyżur w każdy ostatni wtorek miesiąca (z wyjątkiem lipca i sierpnia)

w sali im. Łochowskiego w godzinach od 16.00 do 18.00.

Państwowa Inspekcja Pracy

Okręgowy Inspektorat Pracy

Plac Piastowska 4a

85-012 Bydgoszcz

Prawnicy pełnią dyżury:

poniedziałek 8.00 – 18.00

wtorek – piątek 8.00 – 15.00

Ponadto od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 – 12.00 można uzyskać poradę prawną

telefonicznie pod numerami:

tel.: 801 002 004 – dla telefonów stacjonarnych

tel.: 52 561 11 04 – dla telefonów komórkowych

Nieodpłatna pomoc prawna

W Bydgoszczy funkcjonuje siedem punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, działających w oparciu

o ustawę z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej

(Dz.U. z 2015 r., poz.1255).

Page 52: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

52

Punkty zlokalizowane się w następujących miejscach:

ul. 11 Listopada 15

ul. Cicha 59 (w budynku Zespołu Szkół nr 9)

ul. Gajowa 94 (w budynku Gimnazjum nr 9)

ul. Kapuściska 10 (w budynku ROPS „Wyżyny”)

ul. Leszczyńskiego 42 (w budynku MDK nr 2)

ul. Okrzei 2

ul. J. Porazińskiej 9 (w budynku ROPS „Fordon”)

Godziny dyżurów są publikowane w styczniu każdego roku w Biuletynie Informacji Publicznej

Urzędu Miasta Bydgoszczy pod adresem: www.bip.um.bydgoszcz.pl oraz na stronie internetowej

Urzędu Miasta – www.bydgoszcz.pl.

Komu przysługuje nieodpłatna pomoc prawna i jak należy wykazać te uprawnienia?

osobie, która nie ukończyła 26 lat lub która ukończyła 65 lat;

osobie, której w okresie 12 miesięcy poprzedzających zwrócenie się po poradę prawną, zostało

przyznane świadczenie z pomocy społecznej (na podstawie ustawy o pomocy społecznej)

i wobec której w tym okresie nie wydano decyzji o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia

(należy przedłożyć decyzję o przyznaniu świadczenia i złożyć oświadczenie, że nie wydano

wobec tej osoby decyzji o zwrocie nienależnego świadczenia);

posiadaczowi ważnej Karty Dużej Rodziny (należy okazać ważną kartę);

kombatantom;

weteranom;

osobie, która w wyniku wystąpienia klęski żywiołowej, katastrofy naturalnej lub awarii

technicznej znalazła się w sytuacji zagrożenia lub poniosła straty (osoba składa stosowne

oświadczenie).

Nieodpłatna pomoc prawna nie obejmuje spraw:

z zakresu prawa celnego, dewizowego i handlowego;

podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej;

innych, związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z wyjątkiem przygotowania do

rozpoczęcia tej działalności.

Page 53: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

53

XVII. PODMIOTY DZIAŁAJĄCE NA RZECZ REHABILITACJI

SPOŁECZNEJ I ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

1. Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ)

WTZ są to placówki, które poprzez rozwijanie umiejętności wykonywania czynności życia

codziennego, sprawności i umiejętności zawodowych umożliwiających podjęcie pracy, stwarzają

możliwość pozyskiwania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Warsztaty mają za

zadanie przygotować uczestników do ewentualnego podjęcia zatrudnienia w warunkach pracy

chronionej lub na przystosowanym stanowisku pracy.

Na terenie Miasta Bydgoszczy funkcjonują następujące WTZ:

WTZ „Przystań” przy Stowarzyszeniu na Rzecz Pomocy Dzieciom i ich Rodzinom „Przystań”

ul. Noakowskiego 4/1, 85-804 Bydgoszcz

tel.: 52 34 39 260

WTZ „Modrzew” ul. Modrzewiowa 6, 85-631 Bydgoszcz

tel.: 52 34 60 338

e-mail: [email protected]

WTZ „Wiatrak” ul. J. Porazińskiej 9, 85-792 Bydgoszcz

tel.: 52 34 33 536

e-mail: [email protected]

WTZ „megaArt” przy Polskim Związku Niewidomych, ul. Stawowa 1

85-323 Bydgoszcz

tel.: 52 32 46 906

WTZ „Victoria” przy Polskim Związku Niewidomych, ul. Bernardyńska 3

85-029 Bydgoszcz

tel.: 52 34 29 936

WTZ „Tęcza” aleja Planu 6-letniego 37, 85-806 Bydgoszcz

tel.: 52 34 50 280

WTZ „Biały Domek” ul. Toruńska 28, 85-023 Bydgoszcz

tel.: 52 37 19 526

2. Centrum Integracji Społecznej (CIS)

Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia w Bydgoszczy jest samorządowym zakładem

budżetowym. Zostało utworzone w roku 2005, z inicjatywy radnych Miasta Bydgoszczy, celem

realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym

(T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 225 z późn. zm.).

Działalność instytucji opiera się na realizowaniu Indywidualnego Programu Zatrudnienia

Socjalnego. Program skierowany jest do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, w tym m.in.:

niepełnosprawnych (z orzeczonym lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności);

długotrwale bezrobotnych;

chorych psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego.

Indywidualny Program Zatrudnienia Socjalnego zakłada osiągnięcie dwóch kategorii celów.

Cel pierwszy – reintegracja społeczna czyli umożliwienie ww. osobom osiągania pozycji społecznych

dostępnych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu. Działania te realizowane są

poprzez zajęcia w Centrum obejmujące: warsztaty z psychologiem, warsztaty z doradcą zawodowym,

trening komunikacji interpersonalnej, podstawy komputera, zajęcia kreatywne, aspekty prawne życia

codziennego, psychoedukację, edukację prozdrowotną i kulturalną, etykę, wiedzę o społeczeństwie,

orientację zawodową oraz przedsiębiorczość.

Page 54: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

54

Cel drugi – reintegracja zawodowa – ma za zadanie poprawienie pozycji na rynku pracy

i umożliwienie zdobycia przez uczestnika programu zatrudnienia. Działania te realizowane są

poprzez praktykę zawodową w poszczególnych firmach i zakładach pracy, które zgodnie z ustawą

o zatrudnieniu socjalnym określa się mianem zakładu adaptacyjno-szkoleniowego.

W ramach odbywanej praktyki możliwe jest: przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie,

podwyższenie kwalifikacji. Praktyka zawodowa w zakładzie adaptacyjno-szkoleniowym

realizowana jest w następujących warsztatach zawodowych: handlowym, gastronomicznym,

konserwacyjno-porządkowym, remontowo-budowlanym, produkcyjnym, administracyjnym,

transportowym, opieki nad osobami zależnymi, ochrony osób i mienia.

Praktyka w danej firmie odbywa się przez co najmniej 6 miesięcy i jeżeli reintegracja zawodowa

uczestnika przebiegała w sposób prawidłowy, bez zastrzeżeń ze strony zakładu pracy oraz Centrum

– istnieje możliwość podjęcia zatrudnienia już po 7 miesiącach udziału w Programie.

Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia współpracuje z pracodawcami z miasta i gminy

Bydgoszcz. Aktualnie w bazie posiada ok. 50–60 firm, zakładów, spółek, restauracji, hoteli,

placówek, hurtowni i sklepów.

Wszystkie osoby biorące udział w zajęciach w Centrum objęte zostają kompleksowym wsparciem

w ramach świadczonych usług, które pozwolą im na podjęcie działań umożliwiających

samodzielnie i niezależne funkcjonowanie w społeczeństwie, a tym samym przezwyciężenie

dotychczasowego wykluczenia społecznego.

Centrum Integracji Społecznej im. Jacka Kuronia ul. Smoleńska 43

85-871 Bydgoszcz

tel./fax: 52 34 86 174

www.cis.bydgoszcz.pl

e-mail:[email protected]

3. Zakład Aktywności Zawodowej (ZAZ)

Zakład Aktywności Zawodowej jako samorządowy zakład budżetowy prowadzi działalność

produkcyjno-usługową w zakresie poligrafii i introligatorni oraz profesjonalnego niszczenia

dokumentów.

Zakład zatrudnia osoby o znacznym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Praca odbywa

się w niepełnym wymiarze czasu pracy. Wszystkie osoby z dysfunkcją narządu ruchu dowożone są

własnym transportem, przystosowanym do ich potrzeb.

Celem funkcjonowania Zakładu jest wprowadzenie do pracy na otwartym rynku pracy jak najwięcej

osób niepełnosprawnych.

Zakład Aktywności Zawodowej zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz

zatrudnianiu osób niepełnosprawnych spełnia wymogi dotyczące wystawiania zaświadczeń

obniżających wpłaty na PFRON dokonywane przez przedsiębiorstwa i inne instytucje publiczne.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127; z późn. zm.).

Zakład Aktywności Zawodowej

ul. Ludwikowo 3

85-502 Bydgoszcz

tel.: 52 58 59 898

tel.: 52 32 09 695

www.zazdrukbydgoszcz.eu

Page 55: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

55

e-mail: [email protected]

XVIII. DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ, ŚRODOWISKOWE

DOMY SAMOPOPMOCY I DOMY DZIENNEGO POBYTU

PODLEGŁE MOPS

Na terenie Miasta Bydgoszczy funkcjonują:

Domy Pomocy Społecznej:

„Promień Życia” ul. Łomżyńska 54

„Jesień Życia” ul. Mińska 15a

„Słoneczko” – dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych Intelektualnie

ul. Gałczyńskiego 2

Środowiskowe Domy Samopomocy:

„Niezapominajka” ul. Ogrodowa 9

„ Słoneczko” ul. Gałczyńskiego 2

„Stokrotka” ul. Mińska 15a

„Sami Swoi” ul. Łomżyńska 54

„Bławatek” ul. Dunikowskiego 2

„Wrzos” ul. Janosika 4

Domy Dziennego Pobytu:

„Senior” ul. Jodłowa 14

„Kapuściska” ul. Kapuściska 10

Dom Dziennego Pobytu dla Dzieci Autystycznych i Niepełnosprawnych

ul. Gałczyńskiego 2

W celu otrzymania decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej bądź przyjęciu do

środowiskowego domu samopomocy oraz domu dziennego pobytu, należy zgłosić się do

Rejonowego Ośrodka Pomocy Społecznej, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub

pobytu osoby zainteresowanej.

Rejonowe Ośrodki Pomocy Społecznej w Bydgoszczy

ROPS „Błonie” ul. Broniewskiego 1, tel.: 52 33 90 640

e-mail: sekretariat.bł[email protected]

ROPS „Bartodzieje” ul. Morska 2, tel.: 52 37 05 911

e-mail: [email protected]

ROPS „Fordon” ul. Porazińskiej 9, tel.: 52 34 36 644

e-mail: [email protected]

ROPS „Szwederowo” ul. Żwirki i Wigury 11, tel.: 52 37 30 131

e-mail: [email protected]

ROPS „Śródmieście” ul. Ogrodowa 9, tel.: 52 32 54 450

e-mail: [email protected]

ROPS „Wyżyny” ul. Kapuściska 10, tel.: 52 36 19 902

e-mail:[email protected]

Page 56: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

56

XIX. PIES ASYSTUJĄCY

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

Osoba niepełnosprawna wraz z psem asystującym ma prawo wstępu do obiektów użyteczności

publicznej, w szczególności: budynków i ich otoczenia przeznaczonych na potrzeby administracji

publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki

zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki,

sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym

śródlądowym, świadczenia usług pocztowych lub telekomunikacyjnych oraz innych

ogólnodostępnych budynków przeznaczonych do wykonywania podobnych funkcji, w tym także

budynków biurowych i socjalnych, do parków narodowych i rezerwatów przyrody, na plaże

i kąpieliska.

Uprawnienie to przysługuje również w środkach transportu kolejowego, drogowego, lotniczego

i wodnego oraz w innych środkach komunikacji publicznej.

Osoba niepełnosprawna nie jest zobowiązana do zakładania psu asystującemu kagańca oraz

prowadzenia go na smyczy. Należy jednak pamiętać, że równocześnie nie jest zwolniona

z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez psa asystującego.

Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest wyposażenie psa asystującego w uprząż oraz

posiadanie przez osobę niepełnosprawną certyfikatu potwierdzającego status psa asystującego

i zaświadczenia o wykonaniu wymaganych szczepień weterynaryjnych.

Page 57: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

57

XX. ULGI W ODPŁATNOŚCI ZA KORZYSTANIE

Z PŁYWALNI

W poniższych placówkach na terenie Miasta Bydgoszczy obowiązują ulgi w odpłatności za

korzystanie z pływalni:

Zespół Szkół Nr 27, ul. Sardynkowa 7

Zespół Szkół Nr 26, ul. Glinki 117

Szkoła Podstawowa Nr 63, ul. Goszczyńskiego 3

Szkoła Podstawowa Nr 65, ul. Duracza 7

Zespół Szkół Nr 5 Mistrzostwa Sportowego, ul. Generała Zygmunta Berlinga 13

Zespół Szkół Medycznych, ul. Swarzewska 10

Zespół Szkół Nr 19, ul. A. Grzymały-Siedleckiego 11

Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27

Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 4, ul. Stawowa 39

Wysokość ulg:

ULGI WYMAGANE DOKUMENTY

Osoby zwolnione z opłat za korzystanie z basenu:

Opiekun osoby niepełnosprawnej

w stopniu znacznym lub osoby traktowanej

na równi z nimi, na podstawie odrębnych

przepisów prawa;

Opiekun dzieci lub młodzieży będącymi

osobami niepełnosprawnymi

do ukończenia 16. roku życia.

Wskazanie opiekuna przez osobę niepełnosprawną

po uprzednim potwierdzeniu jej uprawnień.

Osoby uprawnione do biletów ulgowych

o wartości 2,00 zł za korzystanie z basenu:

Osoby niepełnosprawne w stopniu

znacznym, osoby traktowane na równi

z nimi, na podstawie odrębnych przepisów

prawa;

Dzieci i młodzież będące osobami

niepełnosprawnymi do ukończenia

16. roku życia.

Legitymacja osoby niepełnosprawnej w stopniu

znacznym lub

wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem

potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej:

Orzeczenie Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia

o zaliczeniu do I grupy inwalidów lub

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej

niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej

egzystencji lub

Orzeczenie właściwego zespołu orzekającego

o znacznym stopniu niepełnosprawności

Orzeczenie właściwego zespołu orzekającego

o niepełnosprawności (w przypadku dzieci

i młodzieży).

Osoby uprawnione do biletów ulgowych

o wartości 3,00 zł za korzystanie z basenu:

Osoby niepełnosprawne w stopniu

umiarkowanym, osoby traktowane na równi

z nimi, na podstawie odrębnych przepisów prawa.

Legitymacja osoby niepełnosprawnej w stopniu

umiarkowanym lub

wraz z dowodem osobistym innym dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej:

Orzeczenie Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia

o zaliczeniu do II grupy inwalidów lub

Page 58: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

58

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej

niezdolności do pracy lub

Orzeczenie właściwego zespołu orzekającego

o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Osoby uprawnione do biletów ulgowych

o wartości 4,00 zł za korzystanie z basenu:

Osoby niepełnosprawne w stopniu lekkim,

osoby traktowane na równi z nimi, na

podstawie odrębnych przepisów prawa.

Legitymacja osoby niepełnosprawnej w stopniu lekkim

lub

wraz z dowodem osobistym lub innym dokumentem

potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej:

Orzeczenie Komisji ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia

o zaliczeniu do III grupy inwalidów lub

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o częściowej

niezdolności do pracy lub

Orzeczenie właściwego zespołu orzekającego o lekkim

stopniu niepełnosprawności.

Page 59: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

59

XXI. EDUKACJA

System oświaty umożliwia dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej realizację obowiązku szkolnego

zgodnie z ich możliwościami i predyspozycjami. Z myślą o uczniach posiadających orzeczenie

o potrzebie kształcenia specjalnego zostały utworzone szkoły i placówki specjalne i integracyjne

oraz z oddziałami specjalnymi i integracyjnymi. Podejmowane są tam działania edukacyjne mające

na celu wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności oraz nabycie nowych kompetencji

umożliwiających aktywne uczestnictwo w życiu społecznym.

1. Placówki kształcenia specjalnego

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1

dla Dzieci i Młodzieży Słabo Widzącej i Niewidomej im. Louisa Braille'a

ul. Zygmunta Krasińskiego 10

85-008 Bydgoszcz

tel.: 52 32 21 787

fax: 52 32 27 625

Naukę uczniów prowadzi:

Zespół Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka w wieku 0–7 lat

Szkoła Podstawowa Nr 53 z klasą wstępną

Gimnazjum Nr 43

Oddział dla Dzieci i Młodzieży Głuchoniewidomej

XVIII Liceum Ogólnokształcące

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 10

Szkoła Przysposabiająca do Pracy

Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące Nr 5

Szkoła Policealna

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2

dla Dzieci i Młodzieży Słabosłyszącej i Niesłyszącej ul. Akademicka 3

85-796 Bydgoszcz

tel.: 52 34 47 415

tel.: 52 34 47 420

fax: 52 346 36 16

Naukę uczniów prowadzi:

Szkoła Podstawowa Nr 68 – oddział zerowy

Gimnazjum Nr 45

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 12 – technikum uzupełniające: odzieżowe, elektroniczne,

gastronomiczne oraz technikum 4.letnie: technik żywienia i usług gastronomicznych oraz

technik elektronik

Szkoła Przysposabiająca do Pracy

Szkoła Policealna o kierunku: technik informatyk

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 3

dla Dzieci i Młodzieży Upośledzonej Umysłowo ul. Graniczna 12

85-201 Bydgoszcz

Page 60: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

60

tel./fax.: 52 32 23 471

tel.: 52 32 21 467

tel.: 52 32 26 085

Naukę uczniów prowadzi:

Szkoła Podstawowa nr 51 Specjalnej

Gimnazjum nr 41 Specjalne

Szkoła Przysposabiająca do Pracy

Szkoła Przysposabiająca do Pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu

umiarkowanym lub znacznym przygotowuje młodzież do pełnienia różnych ról społecznych oraz na

miarę ich możliwości rozwojowych do autonomicznego i aktywnego dorosłego życia.

Profile w Szkole Przysposabiającej do Pracy (nie dające kwalifikacji zawodowych): ogrodnictwo,

stolarstwo, gospodarstwo domowe, tkactwo, introligatorstwo i prace biurowe, plecionkarstwo

i wytwarzanie przedmiotów dekoracyjnych, szycie…

Zespół Szkół nr 33 Specjalnych dla Dzieci i Młodzieży Przewlekle Chorych ul. Swarzewska 10

85-731 Bydgoszcz

tel./fax: 52 34 52 817

Naukę uczniów prowadzi:

Przedszkole Nr 81

Szkoła Podstawowa Nr 52

Gimnazjum Nr 42

Liceum Ogólnokształcące Nr 19

Zespół Szkół nr 7 ul. Waryńskiego 1

85-320 Bydgoszcz

tel.: 52 37 31 131

fax: 52 373 97 46

W skład zespołu wchodzi szkoła masowa z oddziałami specjalnymi oraz szkoły dla uczniów

słabosłyszących.

Naukę uczniów prowadzi:

Szkoła Podstawowa nr 48 z oddziałami dla dzieci słabosłyszących

Gimnazjum nr 36 Specjalne

XVII LO dla Słabo Słyszących

Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 5 Specjalna ul. Grunwaldzka 41

85-239 Bydgoszcz

tel./fax.: 52 32 23 353

Szkoła kształci w zawodach: ogrodnik, monter instalacji, sieci i urządzeń sanitarnych, monter

zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie, fryzjer, krawiec, cukiernik, kucharz, ślusarz,

stolarz, pracownik pomocniczy obsługi hotelowej.

Page 61: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

61

Zespół Szkół nr 30 Specjalnych

ul. Jesionowa 3a

85-149 Bydgoszcz

tel./fax: 52 37 30 623

Naukę uczniów prowadzi:

Szkoła Podstawowa nr 1 Specjalna

Gimnazjum nr 39 Specjalne

Oddział przedszkolny

Szkoły przeznaczone dla uczniów z niepełnoprawnością intelektualną.

Zespół Szkół nr 31 Specjalnych

ul. Fordońska 17

85-085 Bydgoszcz

tel./fax: 52 34 20 112

Naukę uczniów prowadzi:

Szkoła Podstawowa nr 23 Specjalna

Gimnazjum nr 40 Specjalne

Oddział przedszkolny

Szkoły przeznaczone dla uczniów z niepełnoprawnością intelektualną.

Zespół Szkół nr 29

ul. Słoneczna 26

85-348 Bydgoszcz

tel.: 52 37 30 878,

fax: 52 34 07 038

W skład Zespołu wchodzi m.in.:

Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem,

Szkoła Podstawowa Nr 13 (oddziały specjalne tzw. diady).

Placówka skierowana jest przede wszystkim na prace z dziećmi i uczniami z autyzmem lub

zespołem Aspergera.

2. Placówki integracyjne

Na terenie Miasta Bydgoszczy 19 placówek posiada w swej strukturze oddziały integracyjne, które

zapewniają dzieciom i uczniom niepełnosprawnym realizację obowiązku szkolnego na wszystkich

etapach edukacyjnych.

Maksymalna liczba uczniów w jednym oddziale nie może wynosić więcej niż 20 osób, w tym

od 3 do 5 uczniów niepełnosprawnych. Uczeń niepełnosprawny to taki uczeń, który posiada

orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydane przez Poradnię Psychologiczno-

Pedagogiczną.

W każdym oddziale zatrudniony jest dodatkowo nauczyciel posiadający specjalne przygotowanie

pedagogiczne tzw. „nauczyciel wspomagający”. Dla każdego ucznia niepełnosprawnego

przyznawane są 2 godziny zajęć rewalidacyjnych na różne formy terapii indywidualnej lub

grupowej.

Przedszkole integracyjne

Przedszkole nr 61 Integracyjne, ul. Kąkolowa 21

tel./fax: 52 36 13 984

Page 62: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

62

Oddziały integracyjne w przedszkolach

Przedszkole nr 31, w ZS nr 29, ul. Słoneczna 26

tel.: 52 37 30 878

fax: 52 34 070 38

Przedszkole nr 6, w ZS nr 8, ul. Pijarów 4

tel./fax: 52 37 96 901

Oddziały integracyjne zerowe w szkole podstawowej

Szkoła Podstawowa nr 65 ul. Duracza 7

tel.: 52 34 30 966

fax: 52 34 33 244

Szkoła Podstawowa integracyjna

Szkoła Podstawowa nr 25 Integracyjna w ZS nr 19, ul. G. Siedleckiego 11,

tel.: 52 37 11 326

Szkoły Podstawowe z oddziałami integracyjnymi

Szkoła Podstawowa nr 12, w ZS nr 14, ul. Kcyńska 49

tel.: 52 37 31 335

Szkoła Podstawowa nr 13, w ZS nr 19, ul. Słoneczna 26

tel.: 52 37 30 878

fax: 52 34 07 038

Szkoła Podstawowa nr 18, w ZS nr 8, ul. Pijarów 4

tel./fax: 52 37 96 901

Szkoła Podstawowa nr 20, ul. Grabowa 4

tel./fax: 52 34 15 496

Szkoła Podstawowa nr 56, ul. Bośniacka 3

tel.: 52 37 12 810

Szkoła Podstawowa nr 65, ul. Duracza 7

tel.: 52 34 30 966

fax: 52 34 33 244

Gimnazja integracyjne

Gimnazjum nr 37 Integracyjne w ZS nr 14, ul. Kcyńska 49

tel.: 52 37 31 335

Gimnazjum nr 38 Integracyjne w ZS nr 19, ul. G. Siedleckiego 11

tel.: 52 37 11 326

Gimnazjum nr 59 Integracyjne w ZS nr 29, ul. Słoneczna 26

tel.: 52 373 0878 (przede wszystkim dla uczniów z autyzmem lub zespołem Aspergera)

Gimnazja z oddziałami integracyjnymi

Gimnazjum nr 2 w ZS nr 28, ul. Kromera 11

tel.: 52 34 43 838

tel.: 52 34 41 818

Gimnazjum nr 3 w ZS nr 35, ul. Gawędy 5

tel./fax: 52 34 30 550

Gimnazjum nr 33, ul. Pijarów 4 w ZS nr 8, ul. Pijarów 4

tel./fax: 52 37 96 901

Page 63: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

63

Liceum Ogólnokształcące integracyjne

XXI Liceum Ogólnokształcące Integracyjne w ZS nr 19, ul. Siedleckiego 11

tel.: 52 37 11 32

XIII Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół nr 35 ul. Gawędy 5

tel./fax: 52 34 30 550

3. Osoby lub Biura działające na rzecz osób niepełnosprawnych w szkołach

wyższych na terenie Bydgoszczy

Uniwersytet Kazimierz Wielkiego

Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych

ul. Jana Karola Chodkiewicza 30, blok E – pok. 013

85-064 Bydgoszcz

tel.: 52 34 61 175

www.niepelnosprawni.ukw.edu.pl

e-mail: niepeł[email protected]

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich

Specjalista ds. Studentów i Doktorantów Niepełnosprawnych

Al. prof. S. Kaliskiego 7, budynek 2.1 pokój 12

85-796 Bydgoszcz

tel.: 52 37 49 958

www.utp.edu.pl

e-mail. niepeł[email protected]

Wyższa Szkoła Gospodarki

Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych

ul. Garbary 3, budynek G 004

85-229 Bydgoszcz

tel.: 52 56 70 059

tel.: 506 219 680

www.wsg.byd.pl

e-mail: [email protected]

Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa

Rzecznik ds. Osób Niepełnosprawnych

ul. Toruńska 55-57, budynek B, I piętro, pok. 118B

85-023 Bydgoszcz

tel.: 52 36 58 430

www.kpsw.edu.pl

e-mail: [email protected]

Wyższa Szkoła Bankowa

ul. Fordońska 74, budynek A, pokój15A

85-719 Bydgoszcz

tel.: 52 58 29 141

www.wsb.pl

Page 64: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

64

XXII. ORGANIZACJE POZARZĄDOWE I WOLONTARIAT

Wszelkich informacji na temat organizacji pozarządowych działających na rzecz osób

niepełnosprawnych można uzyskać w Zespole ds. Wspierania Organizacji Pozarządowych

i Wolontariatu Urzędu Miasta Bydgoszczy.

Zespół ds. Wspierania Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu

Urząd Miasta Bydgoszczy

ul. Grudziądzka 9-15, budynek C

85-130 Bydgoszcz

tel.: 52 5858727

tel.: 52 5859445

tel.: 52 5858853

fax: 52 5859445

www.bip.um.bydgoszcz.pl

Page 65: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

65

XXIII. WAŻNE TELEFONY

Policja tel.: 997

Straż Pożarna tel.: 998

Pogotowie Ratunkowe tel.: 999

Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego

ul. Produkcyjna 13

tel.: 52 32 30 413

tel.: 52 32 30 427

Straż Miejska tel.: 986

ul. Leśna 12

tel.: 52 58 58 748

Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego tel.: 52 58 59 888

Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody tel.: 52 34 97 777

Pogotowie energetyczne tel.: 991

Pogotowie gazowe tel.: 992

Pogotowie ciepłownicze tel.: 993

Pogotowie wodno-kanalizacyjne tel.: 994

Numer alarmowy tel.: 112.

Page 66: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

66

XXIV. WYKORZYSTANE ZRÓDŁA

1. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2012 r. poz. 1169).

2. Obwieszczenie Ministra Energii z dnia 22 kwietnia 2016 r. w sprawie wysokości dodatku

energetycznego obowiązującej od dnia 1 maja 2016 do dnia 30 kwietnia 2017 (M.P. z 2016 r.

poz. 411). 3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 2003 r.

w sprawie przyznawania renty socjalnej (Dz.U. z 2003 r. Nr 170, poz. 1656).

4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r.

w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz.

1110.). 5. Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania

o niezdolności do pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2711 zm.: Dz.U. z 2011 r. Nr 286, poz. 1683).

6. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2014 r. sprawie wzoru

oraz trybu wydawania i zwrotu kart parkingowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 870; zm.: Dz.U. z 2015 r.

poz. 691).

7. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie

kryteriów oceny niepełnosprawności u osób do 16 roku życia (Dz.U. z 2002 r. Nr 17, poz. 162;

zm.: Dz.U. z 2009 r. Nr 226, poz. 1829).

8. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2011 r. w sprawie zwrotu

kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 93).

9. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie

turnusów rehabilitacyjnych (Dz.U. z 2007 r. Nr 230, poz. 1694; zm.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1937).

10. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki społecznej z dnia 22 czerwca 2016 r. w sprawie

miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (Dz.U.

z 2016 r. poz. 951).

11. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie

refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1970).

12. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie

określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego

Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 926).

13. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń

gwarantowanych z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmiotami

ortopedycznymi oraz środki pomocnicze (Dz.U. z 2009 r. Nr 139 poz. 1141 z późn. zm.).

14. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu kierowania

i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego (Dz.U. z 2012 r. poz. 14).

15. Uchwała Nr VIII/49/15 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie ustalenia

opłat za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w Bydgoszczy.

16. Uchwała Nr XXXII/593/16 Rady Miasta Bydgoszczy z dn. 29 czerwca 2016 r. w sprawie

ustalenia regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów

zamieszkałych na terenie Bydgoszczy.

17. Uchwała nr XXXV/718/12 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie

ustalenia strefy płatnego parkowania oraz wysokości opłat za parkowanie i sposobu pobierania

tych opłat (Dz.Urz. Woj. Kuj.-Pom. z 2012 r., poz. 3454).

18. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób

Niepełnosprawnych (M.P. z 1997 r. Nr 50, poz. 475).

19. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (T.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059 z późn. zm.).

20. Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016 r.

poz. 195, zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1579).

21. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.).

22. Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 43,

poz. 225; z późn. zm.).

Page 67: POZNAJ SWOJE PRAWA - Bydgoszcz · e-mail: info@adm.com.pl Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej ul. Toruńska 174a 85-844 Bydgoszcz tel.: 52 58 22 723 fax: 52 58 22 763

67

23. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń

Społecznych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887; zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1311).

24. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.).

25. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (T.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 966;

zm.: Dz.U. z 2013 r. poz. 984, z 2015 r. poz. 693 oraz z 2016 r. poz. 195 i poz. 1250).

26. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (T.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082;

zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 406, poz. 1177 i poz. 1271.).

27. Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (T.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 982; zm.: Dz.U.

z 2013 r. poz. 1650 oraz z 2014 r. poz. 1175 i poz. 1682).

28. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu

osób niepełnosprawnych (T.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.).

29. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach

ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (T.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 879; zm.:

Dz.U. z 2016 r. poz. 960).

30. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1518

z późn. zm.).

31. Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy

pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1242 zm.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1066 i poz. 1442,

M. P. z 2016 r. poz. 206).

32. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej (Dz.U.

z 2015 r. poz.1255).

33. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 z późn. zm.).

34. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U.

z 2016 r. poz. 575, z późn. zm.).

35. www.adm.com.pl

36. www.bip.pup.bydgoszcz.pl

37. www.bip.um.bydgoszcz.pl

38. www.bydgoszcz.pl

39. www.bydgoszcz.praca.gov.pl

40. www.bydgoszcz.uw.gov.pl

41. www.cis.bydgoszcz.pl

42. www.kpsw.edu.pl

43. www.krus.gov.pl

44. www.mopsbydgoszcz.pl

45. www.nfz-bydgoszcz.pl

46. www.niepelnosprawni.ukw.edu.pl

47. www.pfron.org.pl

48. www.pup.bydgoszcz.pl

49. www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

50. www.utp.edu.pl

51. www.wsb.pl

52. www.wsg.byd.pl

53. www.zazdrukbydgoszcz.eu

54. www.zdmikp.bydgoszcz.pl

55. www.zus.pl