Poznać, żeby zrozumieć Poznać, żeby zrozumieć BiblięBiblię

Córka Galileusza Maria Celesta:„Podzielała przekonanie Galileusza, że Bóg dał ludziom Pismo Święte, aby było drogowskazem dla ich dusz, ale tajemnice wszechświata pozostawił jako wyzwanie dla ich intelektu.” D. Sobel, Córka Galileusza. Rzecz o nauce, wierze i miłości, Poznań 2008.

Co to jest Biblia?Co to jest Biblia?

Rozwój nauk empirycznych, przyrodniczych, historycznych sprawia, że wiarygodność orędzia biblijnego stawiana jest pod znakiem zapytania.

Jak to było (jak jest) naprawdę?

Biblia to księga Bosko-ludzkaBiblia to księga Bosko-ludzka

Biblia jest to słowo: całkowicie Boże – przyczyna główna (causa principalis) całkowicie ludzkie –przyczyna narzędziowa (causa

instrumentalis)

Biblia to księga Bosko-ludzkaBiblia to księga Bosko-ludzkaPrawdy przez Boga objawione, które są zawarte i

wyrażone w Piśmie Świętym, spisane zostały pod natchnieniem Ducha Świętego. Albowiem święta Matka Kościół uważa na podstawie wiary apostolskiej Księgi Starego, jak i Nowego Testamentu w całości, ze wszystkimi ich częściami, za święte i kanoniczne dlatego, że są spisane pod natchnieniem Ducha Świętego.

Biblia to księga Bosko-ludzkaBiblia to księga Bosko-ludzkaBoga mają za autora i jako takie zostały Kościołowi

przekazane. Do sporządzenia Ksiąg świętych wybrał Bóg ludzi, którymi jako używającymi własnych zdolności i sił posłużył się, aby przy Jego działaniu w nich i przez nich jako prawdziwi autorzy przekazali na piśmie to wszystko i tylko to, co On chciał.” KO, 11

Definicja Konstytucji dogmatycznej o Definicja Konstytucji dogmatycznej o Objawieniu Bożym Objawieniu Bożym Dei Verbum (S. W. II)Dei Verbum (S. W. II)

Biblia darem Boga (pisana pod natchnieniem Ducha Św. – to, co Bóg chciał przekazać ludziom)

Dar dla Kościoła – dla wspólnoty (Księgi spisywane przez wierzących dla wierzących)

Istotna (tradycja) ciągłość przekazu wiary – wiara apostolska

Biblia ujawnia nieustanną współpracę Boga z człowiekiem na poszczególnych etapach

Rozumienie Biblii kwestią wiaryRozumienie Biblii kwestią wiary

Klucz do wyjaśniania Biblii: WIARA

Natchnienie jest kwestią wiary chrześcijańskiej Jak nie wierzysz, to nie rozumiesz, nie odkodujesz,

pojawią się trudności

Biblia tworzona przez wierzących dla wierzących

Natchnienie odczytuje KościółNatchnienie odczytuje Kościół

O natchnieniu Biblii wiemy z „tradycji apostolskiej”

Wyklucza to istnienie kryteriów wewnętrznych, wyprowadzanych z samej Księgi - sola scriptura (groziłoby to oderwaniem Biblii od jej genetycznego środowiska, kontekstu)

Św. Tomasz o natchnieniuŚw. Tomasz o natchnieniu

Natchnienie czynne – jest to charyzmatyczny wpływ Boga na człowieka piszącego, który trwał aż do ostatecznego ukończenia Księgi. Działanie charyzmatyczne ponieważ nie tyle chodziło o uświęcenie autora, co dobro wspólnoty

Natchnienie bierne – oznacza przyjęcie działania Bożego przez człowieka (wpływ na wolę, rozum, władze wykonawcze)

Bóg stale działa zgodnie ze stworzoną przez siebie naturą

Cechy Biblii wynikające z podwójnego Cechy Biblii wynikające z podwójnego autorstwaautorstwa

Bóg autorem – Prawda i świętość. Wszystkie księgi traktowane z równą czcią

Człowiek autorem – w każdej Księdze widoczna jest osobowość pisarza ze wszystkimi jej właściwościami, jego walory i braki! Z wykluczeniem tylko tego, co sprzeciwia się prawdzie i świętości!

Wpływ cech autora ludzkiegoWpływ cech autora ludzkiego

Cechy autora ludzkiego: wartości i ograniczenia, wyobraźnia, wrażliwość, wykształcenie i sposób myślenia. Trzeba zawsze pamiętać, że ten człowiek współpracujący z Bogiem nie był wyizolowany ze środowiska, w którym żył

Księgi biblijne pisane są przez konkretnych, uwarunkowanych historycznie ludzi „odzwierciedlają wiedzę, obraz świata i sposób przeżywania ludzi, którzy je pisali, i ludzi, dla których pisali” (J. Levie)

Biblia pokazuje pedagogię BożąBiblia pokazuje pedagogię Bożą Bóg jako prawdziwy pedagog zniżył się do poziomu

człowieka – ucznia i partnera w dialogu (Objawieniu) Bóg podobny jest do Ojca, który dostosowuje się do

poziomu, pojętności i niedoskonałej wymowy swego małego dziecka

Jedność Słowa BożegoJedność Słowa Bożego „Wielokrotnie i na różne sposoby przemawiał niegdyś Bóg

do ojców przez proroków, a w tych ostatecznych dniach przemówił do nas przez Syna.” (Hbr 1,1)

„Całość Pisma św. jest jednym słowem Boga. Kiedy więc czytamy Pismo św., dotykamy Słowa Bożego, mamy przed oczyma Syna Bożego jakby w zwierciadle i niejasno.” Rupert z Deutz

Natchnienie podporządkowane Natchnienie podporządkowane WcieleniuWcieleniu Natchnienie, podobnie jak Wcielenie, należy do kluczowych

prawd chrześcijańskiego depozytu wiary Jest tu też aspekt Bosko-ludzki (Syn Boży – Jezus Chrystus)

Biblia a prawdy przyrodniczeBiblia a prawdy przyrodnicze Autorzy (hagiografowie) nie osądzali zjawisk według

wewnętrznej natury rzeczy, a więc w sposób naukowy i obiektywnie prawdziwy, ale w sposób subiektywny, tak jak one ukazywały się zmysłom i były przez nich przeżywane