POWÓDŹ TYSIĄCLECIA

Powódź – co to jest?

Powódź - wezbranie wód rzecznych lub morskich, powodujące wymierne straty, zarówno w sferze społecznej, jak i materialnej. Przyczyny wystąpienia powodzi mogą być wielorakie: intensywne opady deszczu, roztopy wiosenne, zatamowanie biegu rzeki przez zatory lodowe czy osuwiska, uszkodzenie obiektów hydrotechnicznych (np. przerwanie tamy), cofka, tsunami i inne.Wielkość powodzi określa się w 3-stopniowej skali:- małe - o zasięgu lokalnym,- średnie - o zasięgu regionalnym, nie mają wpływu na funkcjonowanie państwa,- duże - o zasięgu krajowym, mają charakter klęski żywiołowej, zakłócają normalne funkcjonowanie państwa lub jego dużej części, istnieje wtedy konieczność pomocy międzynarodowej.

Powódź tysiąclecia

Powódź, która w lipcu 1997 r. dotknęła południową Polskę, jeszcze gdy trwała, nazwana została powodzią tysiąclecia. Kolejne wioski i miasteczka na drodze Nysy, Odry, górnej Wisły zamieniały się w wyspy, do których dotrzeć można było tylko łodziami motorowymi lub wojskowymi amfibiami.

Przyczyny

Zawiodły prawie wszystkie przeciwpowodziowe budowle i urządzenia techniczne: wały, zbiorniki retencyjne. Na niektórych odcinkach woda po prostu przelewała się przez wały, w tym również wybudowane w ostatnich latach.

Opole 1997. Trzeci tydzień powodzi. Odbudowa przerwanego wału powodziowego w miejscu,w którym woda wdarła się do miasta.

Przyczyny meteorologiczne

Wszystko zaczęło się 5 lipca gdy znad Włoch nad Czechy napłynął układ niżowy. Niże które docierają do nas z południa Europy, a nie jak to zwykle bywa z zachodu są wyjątkowo obfite w wodę. Niże takie noszą nazwę genueńskich (od włoskiego miasta Genua skąd nadchodzą) i zazwyczaj właśnie nad środkowymi regionami Europy są blokowane przez wyże stacjonujące w tym czasie na wschodnią Europą. Niosące ulewy fronty atmosferyczne wirują wokół niżu i blokowane nad danym obszarem przez kilka dni powodują gwałtowny wzrost poziomu wód w rzekach.

Przyczyny meteorologiczne

Kalendarium

3 - 6 lipca: intensywne opady na terenie całej Polski 7 lipca: wylew Nysy Kłodzkiej; Odry w powiecie

wodzisławskim i raciborskim 8 lipca: wylew Odry w Raciborzu 9 lipca: wylew Odry w Koźlu, jedynym niezalanym

miejscem kozielski rynek 10 lipca: wylew Odry w Opolu, Krapkowicach 12 lipca: fale z Odry i Nysy Kłodzkiej docierają do

Wrocławia 18 - 20 lipca: druga fala opadów

Animacja radarowa w dniach 5-9.07.97r.

Przebieg

W dniach 3 - 10 lipca 1997 na obszarze południowej Polski, Czech i Austrii wystąpiły obfite opady deszczu. Opady w Sudetach Wschodnich oraz południowej części Śląska objęły dorzecze Odry spowodowały, że już 6 lipca pierwsze wsie i miasteczka zostały zalane przez Nysę Kłodzką i Odrę. 8 lipca sytuacja w pobliżu Wodzisławia Śląskiego i Raciborza była dramatyczna – przepływ na Odrze wynosił około 3500 m³. Woda rozlała się na odcinku od Chałupek aż do Raciborza.

Suma opadóww dniach 6-10.07.97r.

Wrocław

Zniszczona została blisko połowa Wrocławia (archiwum sądowe, wysypisko śmieci).

Druga falaW dniach 18-20 lipca ponownie wystąpiły w

Polsce południowej intensywne opady o sumach dobowych przekraczających 100 mm. Ponownie wzrosły gwałtownie stany wody, przekraczające poziom alarmowy o 2-3 m na Nysie Kłodzkiej, Bystrzycy, Kaczawie, Bobrze, Nysie Łużyckiej. Wzrosły również stany Odry, jednak nie osiągnęły one maksimów pierwszej fali, przyczyniły się jednak do dłuższego utrzymywania się zalewów i stanu zagrożenia.

Sumy opadów w lipcu 1997 r.

Mapa terenów zalanych w Polsce

Straty i szkody powodzioweW wyniku powodzi zginęły 54 osoby, ewakuowano ponad 106 tys. Osób z zalanych lub zagrożonych terenów, zalaniu uległo 47 tys. budynków mieszkalnych i gospodarczych. Pod wodą znalazło się 465 tys. ha użytków rolnych, w tym 300 tys. ha gruntów ornych i 147 tys. ha użytków zielonych. Uszkodzeniu lub zniszczeniu uległo 2,0 tys. km dróg i szlaków kolejowych oraz 1,7 tys. mostów i przepustów drogowych. Zalanych zostało ok. 70 oczyszczalni ścieków i 7 składowisk odpadów komunalnych.

Ogólna wartość strat powstałych w wyniku powodzi lipcowo-sierpniowej 1997 r. szacowana jest na 9,24 mld zł (bez uwzględnienia strat pośrednich).

Skutki powodziZnaczącą pozycję w wielkości strat poniesionych w budownictwie wodnym stanowiły uszkodzenia i zniszczenia regulacyjne brzegów rzek i potoków, decydujące niejednokrotnie o trasach przebiegu kabli i przewodów telekomunikacyjnych, wodociągowych, kanalizacyjnych i innych. Sumaryczna długość uszkodzonych lub zniszczonych brzegów rzek i potoków wyniosła 4090 km, w tym 2270 km w czterech najbardziej poszkodowanych województwach: opolskim, zielonogórskim, wałbrzyskim i wrocławskim.

Poza zamuleniem wielu odcinków koryt rzecznych w wyniku powodzi nastąpiło również znaczące zamulenie czaszy zbiorników retencyjnych (zmniejszające ich pojemność), komór sektorów i innych urządzeń na stopniach piętrzących.

MediaLokalna wrocławska telewizja TeDe, której redakcja i nadajnik znajdowały się w niezagrożonej przez powódź południowej dzielnicy miasta, w wieżowcu Poltegor Centre, w sobotę 12 lipca - w dniu, kiedy woda wlała się na ulice miasta - przerwała nadawanie normalnego programu, i - rezygnując z nadawania wszystkich zaplanowanych audycji i bloków reklamowych - rozpoczęła trwającą pięć dób non-stop (w dzień i w nocy) akcję informacyjno-koordynacyjną

Fragment relacji

Prezentację przygotowali

Mikołaj Truszkiewicz

Kl. 3@

Sławek Niedochodowicz