2013-2014 działania, dokonania, plany

i zielona modernizacja

polkapowiatowa

2

Polka powiatowa i zielona modernizacja

Polka powiatowa i zielona modernizacja 2013-2014

działania, dokonania, plany

Idea i redakcja: Beata Maciejewska

Redakcja językowa i korekta: Zofi a Psota

Projekt, opracowanie grafi czne, skład:

Agnieszka Kraska Ultra-Fiolet

Zdjęcia na okładce: Lukas Plewnia

Druk: Omegapress, Sosnowiec

ISBN: 978-83-930412-4-4

© Fundacja Przestrzenie Dialogu

Gdańsk 2014

prawa autorskie do zdjęć: zgodnie z licencją wskazaną przez autorów

Fundacja Przestrzenie Dialogu

Biuro:

Europejskie Centrum Solidarności, lok.3.23

Plac Solidarności 1

80-863 Gdańsk

Kontakt: biuro@przestrzeniedialogu.org

www.przestrzeniedialogu.org

Pubnlikacja wydana we współpracy z Fundacją im. Friedricha Eberta,

Przedstawicielstwo w Polsce

2013-2014 działania

dokonania plany

polkapowiatowa

i zielona modernizacja

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

POLKA POWIATOWA: NASZE DOKONANIA

„Polka powiatowa i zielona modernizacja” to kampania Fundacji Przestrzenie Dialogu

i Fundacji im. Friedricha Eberta – Przedstawicielstwo w Polsce, która ma na celu

wspieranie rozwoju zielonej gospodarki i szans kobiet. Dążymy do poprawy jakości życia

w lokalnych społecznościach dzięki rozwojowi innowacyjności i zielonych miejsc pracy

połączonemu ze świadomym wspieraniem kobiet w dostępie do wiedzy i funduszy.

Podstawą naszych działań jest książka Beaty Maciejewskiej, której tytuł jest identyczny

z hasłem kampanii – „Polka powiatowa i zielona modernizacja”. Od czasu jej wydania

(2013 r.) zorganizowaliśmy dziesiątki spotkań, konferencji i warsztatów dla liderek

lokalnych w całej Polsce, prezentując, czym jest zielona modernizacja, na czym polega

i jak można ją zastosować na szczeblu lokalnym. Już dziś widzimy efekty naszej pracy.

Dzięki współpracy z radnymi, burmistrzyniami, wójtami i innymi ważnymi aktorkami życia

społecznego i politycznego w całej Polsce przekonujemy się, że zielona modernizacja jest

dla kobiet inspirująca i wartościowa. Nasze działania wsparła Pełnomocniczka Rządu

ds. Równego Traktowania, która postanowiła powołać specjalny zespół do spraw kobiet

i zielonej gospodarki. Uzyskały one także poparcie Pierwszej Damy Anny Komorowskiej,

marszałkini Sejmu RP Wandy Nowickiej, europosłanki Lidii Geringer de Oedenberg,

byłego ministra rolnictwa Wojciecha Olejniczaka oraz przewodniczącego Rady

Programowej Zielonego Instytutu Dariusza Szweda. W najbliższych planach mamy

wspieranie lokalnych agentek zielonej transformacji w całej Polsce we wdrażaniu

konkretnych zielonych rozwiązań i polityk.

ZORGANIZOWAŁYŚMY KILKANAŚCIE SPOTKAŃ,

prelekcji i warsztatów w całej Polsce: od Rzepnowa pod Py-

rzycami przez pomorską Stegnę po Sławno pod Opolem.

Wzięło w nich udział kilkaset kobiet, głównie działaczek

społecznych i politycznych. Naszym celem było pokaza-

nie im możliwości, jakie stwarza zielona modernizacja na

poziomie lokalnym. Wskazywałyśmy, że 20 proc. budżetu

UE na lata 2014-2020 przeznaczonych będzie na ochronę

środowiska i klimatu a to oznacza dynamiczny rozwój zie-

lonych usług, przemysłów i miejsc pracy związanych m.in.

z rozproszoną energetyką, ekologicznym transportem, kul-

turą i turystyką, produkcją i przetwórstwem żywności.

WARSZTATY, SPOTKANIA, WYKŁADY

4

Prezentacja książki i pierwsza rozmowa z publicznością odbyły

się w warszawskiej siedzibie fundacji Feminoteka działającej na

rzecz kobiet.

Wraz ze stowarzyszeniem Era Kobiet zorganizowaliśmy w Ko-

szalinie debatę o zielonych miejscach pracy, a następnego dnia,

wspólnie z urzędem gminy – warsztaty w Mielnie.

foto

: Sła

wo

mir

Po

tap

ow

icz

foto

: Ire

neu

sz P

aczk

ow

ski

WARSZTATY, SPOTKANIA, WYKŁADY

5

Prezentowałyśmy przykłady kobiet, które odnoszą

sukcesy w zielonej gospodarce na całym świecie. Analizo-

wałyśmy konkretne przykłady zielonych działań, które łą-

czą ochronę środowiska ze wsparcie lokalnych producen-

tów, a także nowe formy współpracy (np. crowdfunding)

i innowacyjne formy działania społecznego.

Uczestniczki warsztatów ćwiczyły formułowanie

konkretnych postulatów w tym względzie, biorąc pod

uwagę specyfi kę swoich własnych lokalnych problemów

i sytuację kobiet. Wiele z nich w późniejszych wyborach

samorządowych włączyło postulaty rozwoju lokalnych

zielonych miejsc pracy swoich propozycji.

Coraz więcej aktywnych kobiet i coraz więcej „zielonego myśle-

nia” – te dwa trendy splatają się, uzupełniają i wzmacniają.

„Polka powiatowa” – i książka, i warsztaty pełne są osobistych

historii kobiet, którym udało się coś, co wcześniej było – lub wy-

dawało się – niemożliwe, które znalazły swoje miejsce i czerpią

radość z tego, że mogą zmieniać swoje otoczenie na lepsze.

foto

: Sła

wo

mir

Po

tap

ow

icz

foto

: Irm

ina

Ole

jnik

-Cze

rwo

nk

a

„WSPIERANIE ZIELONYCH miejsc pracy dla kobiet oraz de-

mokratycznych sposobów kształtowania polityki energetycznej

na wszystkich szczeblach (krajowym i lokalnym)” – to jeden

z dziesięciu najważniejszych postulatów Kongresu Kobiet

2014 r., największego ruchu kobiecego w Polsce. Wraz z dziewię-

cioma innymi postulatami został on przekazany premierowi.

Jeszcze niedawno o zielonej modernizacji kobiety

nawet nie słyszały. Kiedy po raz pierwszy na Kongresie

Kobiet z Obszarów Wiejskich w Pyrzycach w 2013 r. pre-

zentowałyśmy założenia zielonej modernizacji, wydawała

się ona odległa od rzeczywistości wsi czy małego mia-

steczka w Polsce.

Wicemarszałkini Sejmu Wanda Nowicka to jedna z patronek na-

szych działań.

Agnieszka Odachowska (po lewej) to jedna z wykładowczyń na-

szych warsztatów i współorganizatorka – m.in. wraz z Katarzy-

ną Kosno (po prawej) – Kongresu Kobiet z Obszarów Wiejskich

w Pyrzycach, który gromadzi kilkaset uczestniczek i uczestników

z województwa zachodniopomorskiego i gości z całej Polski.

6

KONGRES KOBIET

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

foto

: arc

h. p

ryw

.

Szybko jednak lokalne działaczki społeczne i poli-

tyczne przekonały się, że zielona modernizacja to narzę-

dzie społecznej zmiany jak najbardziej do zastosowania

w małych i średnich ośrodkach. Wiceburmistrzyni Py-

rzyc Agnieszka Odachowska, radna miasta Koszalin

Dorota Chałat, wójt gminy Mielno Olga Roszak-Pezała,

wójt gminy Repki Krystyna Mikołajczuk-Bohowicz, pre-

zeska zarządu Regionalnego Centrum Inwestycyjnego

w Dzierzgoniu Jolanta Szewczun – to zaledwie kilka spo-

śród wielu lokalnych liderek, które w swoich programach

i działaniach mają tworzenie zielonych miejsc pracy.

Na Kongresie Kobiet spotkały się autorki dwóch książek o kobie-

tach i dla kobiet: Beata Maciejewska – autorka „Polki powiatowej

i zielonej modernizacji” oraz Magda Bębenek – autorka książki

„Polka potrafi ”.

V Kongres Kobiet odbył się w warszawskim Pałacu Kultury i Na-

uki w dniach 14–15 czerwca pod hasłem: „Partnerstwo, Solidar-

ność, Różnorodność”.

7

KONGRES KOBIET

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

foto

: arc

h. p

ryw

.

8

16 PAŹDZIERNIKA 2014 R. w Pałacu Prezydenckim odbyło

się spotkanie Pary Prezydenckiej z około 200 kobietami kan-

dydującymi w wyborach samorządowych. Pośród nich około

40 to uczestniczki „Polki powiatowej”. Bronisław Komorowski

wskazywał na rosnącą rolę kobiet w samorządach i podkreślił

to, że coraz częściej startują one z lokalnych, niepartyjnych ko-

mitetów. Przytoczył dane, z których wynika, że w 1990 roku,

w początkach reformy samorządowej, kobiet kandydujących

było 15%, w 1994 r. – 18%, w 1998 r. – 21%, a w 2010 r. – już

ponad 30%. Anna Komorowska życzyła kandydatkom sukce-

sów i satysfakcji. Powiedziała, że podróżując po kraju często

spotyka się z kobietami aktywnymi. – Te spotkania są dla mnie

ogromnym zastrzykiem energii, optymizmu i przekonania, że

wiele w Polsce można zmienić – podkreśliła.

– Patrzę na działania Pań przede wszystkim jak na element

zwiększający szanse aktywizacji obywatelskiej Polek i Polaków.

W tym obszarze wiele udało się zrobić, ale jeszcze wiele jest do

zrobienia – ocenił Bronisław Komorowski.

Wystąpienie wprowadzające wygłosiły Sekretarz Stanu w Kan-

celarii Prezydenta RP Irena Wóycicka, pełnomocniczka rządu

ds. równego traktowania Małgorzata Fuszara oraz prof. Joanna

Regulska z Rutgers University.

foto

: Pio

tr M

olę

cki/

KP

RP

foto

: Pio

tr M

olę

cki/

KP

RP

SPOTKANIE W PAŁACU PREZYDENCKIM

9

Na początku spotkania Sekretarz Stanu w Kance-

larii Prezydenta RP Irena Wóycicka wskazała na potrze-

bę większego uczestnictwa kobiet w polityce i uzyska-

nia przez nie wpływu na rzeczywistość wsi, miasteczek

i miast. Podkreśliła także, że konieczna jest aktywność

organizacji, mediów i partii politycznych we wspieraniu

działalności publicznej kobiet.

Po części ogólnej spotkania kandydatki w czterech gru-

pach dyskutowały z przedstawicielkami mediów, polityki i sa-

morządu – o tym, jak skutecznie przygotować się do wyborów

samorządowych. Organizatorami spotkania, oprócz Pałacu

Prezydenckiego, były: Fundacja Przestrzenie Dialogu, Funda-

cja im. Friedricha Eberta oraz Stowarzyszenie Kongres Kobiet,

Fundacja Szkoła Liderów i Fundacja Wspomagania Wsi.

Ekspertkami w panelu dla kobiet kandydujących do rad powia-

tów i województw były: radna Sejmiku Województwa Śląskiego

dr Małgorzata Tkacz-Janik, była wicemarszałkini Sejmu Olga

Krzyżanowska oraz radna powiatu olsztyńskiego Alicja Wąsik.

Dyskusję moderowała Beata Maciejewska.

Spotkanie było szansą na nawiązanie kontaktów i dialogu między

kobietami o różnych doświadczeniach, biografi ach i zajęciach.

Poznały się praktyczki i teoretyczki, osoby doświadczone i de-

biutantki w polityce samorządowej.

foto

: Pio

tr M

olę

cki/

KP

RP

SPOTKANIE W PAŁACU PREZYDENCKIM

foto

: Paw

eł Z

akrz

ewsk

i

SPOTKANIE W KANCELARII PREZESA RADY MINISTRÓW

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

15 października 2014 r. w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyło się spotkanie kobiet

biorących udział w ogólnopolskim projekcie „Polka powiatowa i zielona modernizacja”

z pełnomocniczką rządu ds. równego traktowania prof. Małgorzatą Fuszarą oraz

reprezentantami wybranych ministerstw. Podczas dyskusji prowadzonej przez liderkę

projektu Beatę Maciejewską omówiono postulaty i najważniejsze wyzwania dotyczące

kobiet i zielonej modernizacji. Pełnomocniczka zaproponowała powołanie przy jej biurze

zespołu, który zajmie się rozwiązywaniem wymienionych problemów. Spotkanie zostało

zorganizowane w Międzynarodowym Dniu Kobiet Wiejskich przez Biuro Pełnomocnika

Rządu ds. Równego Traktowania, Fundację im. Friedricha Eberta oraz Fundację

Przestrzenie Dialogu.

NASZE SPOTKANIE jest szczególne, bo poświęcone tej części ko-

biet, które do tej pory miały największe problemy z usieciowieniem,

tworzeniem wspólnych inicjatyw wspierających kobiety. Tereny

wiejskie są specyfi czne. Występują tam problemy np. logistyczne,

chociażby z transportem, co okazuje się – oprócz innych barier –

barierą nie do pokonania. Także stereotypy dotyczące kobiet bardzo

ograniczają ich możliwości działania na własną rzecz. Jest przyzwo-

lenie na aktywność kobiet tam, gdzie dotyczy ona rodziny; jeszcze

trochę tam, gdzie dotyczy działania na rzecz ich środowiska; naj-

mniej, jeśli jest to działanie na ich własną rzecz – na rozwój samych

kobiet. Musimy przełamać ten stereotyp, bo nie ma żadnych powo-

dów, żeby społeczeństwo odbierało połowie społeczeństwa prawo

do obdarzania refl eksją swojej sytuacji, do formułowania swoich

postulatów i oczekiwań. Chciałam wszystkim paniom zapropono-

wać, żeby tutaj, przy moim urzędzie, stworzyć grupę roboczą, która

będzie na stałe współpracować z pełnomocniczką.

MAŁGORZATA FUSZARA, PEŁNOMOCNICZKA

RZĄDU DS. RÓWNEGO TRAKTOWANIA

BEATA MACIEJEWSKA, DYREKTORKA FUNDACJI

PRZESTRZENIE DIALOGU, LIDERKA PROJEKTU

„POLKA POWIATOWA I ZIELONA MODERNIZACJA”

W CZASIE PISANIA książki i prowadzenia kampanii „Polka po-

wiatowa i zielona modernizacja” przyświecały mi pytania: Co i jak

zrobić, żeby kobiety z małych miejscowości zostały zauważone

jako ważny podmiot w polityce? Co zrobić, żeby zostały włączone

w zmianę?

Zgadzam się z twierdzeniem: „kto ma kasę, ten ma władzę”,

i uważam, że rozwiązaniem wielu problemów, np. przemocy do-

mowej, są pieniądze dające kobietom samodzielność. A odpowie-

dzią na pytanie, skąd je wziąć, jest zielona modernizacja – kierunek

związany z rozwojem Unii Europejskiej, wpisany w strategię Euro-

pa 2020. W nowym okresie fi nansowania 2014–2020 co najmniej

20 proc. funduszy UE ma zostać przeznaczone na ochronę klima-

tu i środowiska. To niebagatelne środki. I tu są nowe przestrzenie,

w które kobiety powinny wchodzić: nowe miejsca pracy związane

przede wszystkim z energetyką odnawialną, ale także nowocze-

snym transportem, rolnictwem ekologicznym, budownictwem.

12fo

to: L

uk

as P

lew

nia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

BARBARA SZELEWA,

FUNDACJA IM. F. EBERTA W POLSCE

CHCIAŁABYM SERDECZNIE PODZIĘKOWAĆ Pani Minister

za wspaniałe, ciepłe przyjęcie uczestniczek naszych działań, które

od dwóch lat realizujemy wraz z Fundacją Przestrzenie Dialogu.

Dziękuję wszystkim uczestniczkom projektu oraz gościom, któ-

rzy stawili się, aby odpowiadać na nasze pytania. Nie mogłybyśmy

sobie wyobrazić lepszego zwieńczenia naszych dotychczasowych

wysiłków. Dziękujemy za otwartość na przedstawione tu potrzeby,

za rozpoczęcie dialogu, za inicjatywę powołania zespołu, dzięki

któremu przedstawione tutaj postulaty będzie można przekuwać

na realne inicjatywy, które mogą prowadzić do zmiany. Naszymi

celami są poprawa sytuacji kobiet na rynku pracy i poprawa stanu

środowiska, z użyciem narzędzi, jakie daje zielona modernizacja.

DARIUSZ SZWED, PRZEWODNICZĄCY RADY

PROGRAMOWEJ ZIELONEGO INSTYTUTU

KSIĄŻKA BEATY MACIEJEWSKIEJ „Polka powiatowa i zie-

lona modernizacja” pokazuje, że to nie z dala od polityki – jak

jeszcze w 2010 roku chciał premier polskiego rządu – budujemy

mosty czy szkoły, ale dokładnie jest to w samym centrum polity-

ki: zbudujemy most czy zbudujemy szkołę. Bo to jest decyzja po

pierwsze polityczna, a po drugie ma ogromny wpływ na to, jak

Państwu żyje się w swoich miejscowościach. Wielkie dzięki za to,

że ta książka stała się dla Pań politycznym kompasem. Zielona

modernizacja, która nie przynależy jednej opcji politycznej, jest

wpisana w strategię rozwoju inteligentnego i zrównoważonego na

rzecz włączenia społecznego Europa 2020 – to jest zintegrowanie

obszarów: społecznego, gospodarczego i ekologicznego.

1313313311111311113

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

ZAWODOWO ZAJMUJĘ SIĘ wspieraniem przedsiębiorczości. Po-

myślałam, że skoro zawodowo robię to tak dobrze, to dlaczego nie

miałabym zbudować kobiecej fi rmy. Mamy przecież na Żuławach

dużo żyznej ziemi i dużo kobiet bezrobotnych, które potrafi ą praco-

wać. Ja mam dostęp do środków, do pożyczek, do różnych instytucji,

a będąc przewodniczącą rady powiatu, też dużo rzeczy mogę wylob-

bować. Pomyślałam: „To się musi udać”. I w zasadzie jest klapa. Bo

produkujemy dobrą żywność, stworzyliśmy superrynek, ale… wy-

łącznie surowca. Nie możemy go przetwarzać ani w zasadzie legalnie

sprzedawać. Kiedy ruszyły działania na rzecz ekonomii społecznej,

pomyślałam, że się w to wbijemy. Ale to jest trudne, formy ekonomii

społecznej są w tym momencie niedostosowane do tego, co jest na

obszarach wiejskich naprawdę kobietom potrzebne.

JOLANTA SZEWCZUN, PRZEWODNICZĄCA

RADY POWIATU SZTUMSKIEGO

MAGDELENA NIECKARZ, DZIAŁACZKA

STOWARZYSZENIA RÓWNOŚĆ I NOWOCZESNOŚĆ

MIESZKAM NA WSI, 30 kilometrów od Warszawy, i chciałabym

przedstawić obraz tej wsi. Do najbliższego przystanku komunika-

cji zbiorowej mam 7 kilometrów. Wiele dzieci stąd nie odwiedziło

Warszawy, nie były w kinie ani teatrze, a jeśli są w Warszawie, to

głównie odwiedzają popularną sieciową restaurację. Kobiety dzia-

łające w organizacjach pozarządowych zajmują się organizowa-

niem konkursów, zawodów sportowych i wydarzeń dla młodzieży;

nie znają pojęcia równości płci i nie zetknęły się z żadnymi gende-

rowymi programami. Nie korzystają z funduszy unijnych, boją się

też korzystać z bezpłatnych szkoleń, bo sądzą, że tkwi w nich jakiś

haczyk.

14fo

to: L

uk

as P

lew

nia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

MAM KILKA PROPOZYCJI. Po pierwsze: należy dodać do pro-

gramów dotacyjnych wojewódzkich i powiatowych urzędów pracy

zapisy o bonusach za zielone miejsca pracy. Po drugie: proponu-

ję, aby w ramach zespołu, który ma powstać przy pani minister,

powstała kampania społeczna podnosząca świadomość w spra-

wie zielonej modernizacji: co to jest, jak działa, po co i dlaczego

jest nam to potrzebne do zrównoważonego rozwoju. Po trzecie:

na poziomie województw potrzebne jest zabezpieczenie środków

w regionalnych programach operacyjnych również na podnoszenie

świadomości w regionach, zarówno w sprawie samej defi nicji zielo-

nej modernizacji, jak i promocji lokalnych zielonych przedsiębior-

ców. Kolejne sprawy to: premiowanie fi rm, które realizują zielone

zamówienia; aktualizacja klasyfi kacji GUS PKD, aby odpowiadała

ona strategii Europa 2020; likwidowanie barier w rozwoju energe-

tyki odnawialnej na obszarach Natura 2000. Zachętami do oszczę-

dzania środowiska należy się zająć na szczeblu ministerialnym.

IRMINA OLEJNIK-CZERWONKA,

DYREKTORKA LOKALNEJ GRUPY RYBACKIEJ

„PARTNERSTWO JEZIOR” W CHOSZCZNIE

MY W SWOICH małych ojczyznach tworzymy spółdzielnie so-

cjalne – podmiot ekonomii społecznej – które często aktywizują

właśnie kobiety. Jest jednak pewien problem: po roku zostawia-

my te spółdzielnie same. Rok to za mało, żeby przygotować ko-

biety do samodzielnego pełnienia tych funkcji, zwłaszcza jeśli

mamy je przygotowywać do tworzenia innowacyjnych zielonych

miejsc pracy i wykorzystywania nowych źródeł fi nansowania.

One sobie nie poradzą bez przedłużenia wsparcia fi nansowego

i doradczego, bez liderów. Obecnie spółdzielnie socjalne mają

rok na przygotowanie się do działalności, a potem przez rok do-

stają wsparcie fi nansowe i doradcze. Jeśli spółdzielnia nie prze-

trwa roku aktywnego funkcjonowania, jest zamykana, a środki

fi nansowe zainwestowane w te spółdzielnie – około 20 tysięcy

złotych na osobę –przepadają. Jeśli przedłużymy to wsparcie

o rok, realnie postawi to te osoby na nogi. Proponuję, aby było to

20 tysięcy zł na osobę plus „pomostówka” – około 600 zł.

AGNIESZKA ODACHOWSKA, WICEBURMISTRZYNI

PYRZYC, JEDNA Z EKSPERTEK „POLKI POWIATOWEJ”

1515515115151115

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

PROJEKT „POLKA POWIATOWA” przynosi efekty. Nie tylko dlatego,

że kobiety mogą brać udział w seminariach, wiele się dowiadywać i uczyć,

wprowadzać nowatorskie inicjatywy w lokalnych społecznościach i prze-

kuwać postulaty na projekty konkretnych ustaw. Projekt integruje kobiety-

polityczki i działaczki z lokalnych środowisk, aby mogły tę wiedzę wyko-

rzystywać – pod tym względem jest nowatorski i wspaniały.

To, na co ja szczególnie zwracam uwagę to fakt, że w małych

miejscowościach jest coraz mniej kobiet. Bo to one biorą na swo-

je barki ciężar utrzymania, wyjeżdżają do Niemiec czy do Włoch.

Z dziećmi zostają mężczyźni, którzy nie zawsze sobie z tym radzą,

i to jest problem, którego rozwiązanie jest zadaniem dla Minister-

stwa Pracy i Polityki Społecznej. Jeśli kobiety muszą wyjeżdżać

i psychicznie cierpią, to znaczy, że nie idzie to w dobrym kierunku.

A Polska jest na pierwszym miejscu w zjawisku eurosieroctwa.

PAULINA PIECHNA-WIĘCKIEWICZ, RADNA MIASTA

STOŁECZNEGO WARSZAWA, WICEPRZEWODNICZĄCA SLD

OD KILKU LAT w szufl adach sejmowych leży projekt ustawy do-

tyczącej sprzedaży bezpośredniej, który z różnych przyczyn, niezna-

nych nam, mieszkankom wsi, nie trafi ł jeszcze na salę sejmową. Może

jest to dobry moment, żeby go wyjąć. W momencie, kiedy mamy już

świetlice, mamy zaktywizowane koła gospodyń wiejskich, po tylu

latach działania funduszy unijnych, świetnie przez nas wykorzysty-

wanych, zwłaszcza przez wieś, może czas pomóc nam teraz korzystać

z tych dóbr, które mamy. My też włożyliśmy wkłady własne, fi nan-

sowe i niefi nansowe. Takim wkładem niefi nansowym są organizacje

pozarządowe, które powstały, może czas pozwolić im teraz zarabiać.

Apeluję więc o wyjęcie tego projektu z szufl ady.

Ponadto, chciałabym wspomnieć o lokalnych grupach dzia-

łania funkcjonujących w całej Polsce. Jako dyrektorka jednej z lo-

kalnych rybackich grup działania nie widzę problemów w tym, aby

do naszej strategii wpisać kursy i szkolenia skierowane na zielone

miejsca pracy i zieloną modernizację.

IRMINA OLEJNIK-CZERWONKA,

DYREKTORKA LOKALNEJ GRUPY RYBACKIEJ

„PARTNERSTWO JEZIOR” W CHOSZCZNIE

16fo

to: L

uk

as P

lew

nia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

1717

PROBLEMEM NA WSI jest nawet przekazanie środków dla kół

gospodyń wiejskich, jeśli nie są one sformalizowane, a większość

z nich nie jest. I jeśli koła nie zwrócą się do innej organizacji,

żeby je wzięła pod skrzydła, to nie mają jak otrzymać środków.

Lokalne grupy działania miały przekazywać środki grupom

nieformalnym, ale to nie działa. Ludzie są niedoinformowani,

choćby dlatego, że spotkania informacyjne są organizowane

w czasie, gdy większość z nich pracuje lub nie ma możliwości

dojazdu.

CZESŁAWA AUGUSTINOWICZ,

SOŁTYSKA WSI BRZOZOWO

„POLKA POWIATOWA” w 75 proc. traktuje o środowisku,

więc dotyczy mojego resortu. Warto wspomnieć o pieniądzach

– proszę pamiętać, że są one w Narodowym Funduszu Ochro-

ny Środowiska i można je wykorzystać np. do budowania in-

stalacji i produkowania energii odnawialnej. Oprócz Warszawy

mieszkam w miejscowości oddalonej od niej o 80 kilometrów,

w której za pośrednictwem gminy uruchomiono projekt insta-

lowania urządzeń do podgrzewania wody. Zmiana społeczna,

jaka nastąpiła, a dotyczy ona także płci, jest gigantyczna. Byłoby

optymalnie, żeby wpisać wymiar płci w programowanie takich

instytucji, jak podległy Ministrowi Środowiska Narodowy Fun-

dusz Ochrony Środowiska.

MICHAŁ MINAŁTO, DEPARTAMENT ZRÓWNOWAŻONEGO

ROZWOJU W MINISTERSTWIE ŚRODOWISKA

717117171117

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

POLSKIE WSIE POTRZEBUJĄ pomocy, ale potrzebują także

kobiecej ręki. Mam nadzieję, że uda nam się wspólnie ruszyć

wieś. Jestem do dyspozycji.

RENATA

ZAREMBA,

POSŁANKA

NA SEJM

MAGDALENA

KORYL,

STOWARZYSZENIE

RÓWNOŚĆ

I NOWOCZESNOŚĆ

TRZEBA ZWRÓCIĆ UWAGĘ także na kwestie medyczne. Do

odległych miejsc powinna docierać pomoc i edukacja medyczna.

Kobiety powinny mieć możliwość zrobienia mammografi i i testu

ciążowego.

TO, ŻE SPOTYKAMY SIĘ w KPRM, ma ogromne znaczenie. W mło-

dych demokracjach niektóre grupy społeczne mają już swoją rangę i są

poważane w tzw. mainstreamie politycznym, a inne o tę rangę i uwagę

muszą się „dobijać”. Niedawne exposé premier Kopacz zgromadziło

przed Sejmem grupę górników, którzy przyjechali ze Śląska, żeby po-

wiedzieć: „my jesteśmy istotni, my jesteśmy tym podmiotem, na który

premier rządu musi zwrócić uwagę, kiedy ten rząd obejmuje”.

Chcemy, żeby kobiety w Polsce także stały się ważnym pod-

miotem. Żeby zostały włączone w perspektywę zrównoważonego

rozwoju, innowacyjności, dobrych pensji, bezpieczeństwa. Dlate-

go tutaj się spotykamy. Dlatego zwracamy się do pełnomocniczki

rządu ds. równego traktowania o przyjrzenie się wyrównywaniu

szans z perspektywy gospodarki służącej kobietom.

BEATA MACIEJEWSKA, DYREKTORKA FUNDACJI

PRZESTRZENIE DIALOGU, LIDERKA PROJEKTU

„POLKA POWIATOWA I ZIELONA MODERNIZACJA”

18

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

iafo

to: L

uk

as P

lew

nia

JUSTYNA

KRYCZKA, MPIPS

ANNA

SZWEDOWSKA,

DZIAŁACZKA

POLITYCZNA

I SPOŁECZNA

JAKO MINISTERSTWO PRACY i Polityki Społecznej w ramach

różnych programów i konkursów możemy wspierać działania na

rzecz aktywizacji zawodowej kobiet.

PRACUJĄC W OPIECE społecznej, obserwuję, że jest coraz

mniej środków na dobre programy, które sprzyjają włączeniu

społecznemu.

MAŁGORZATA FUSZARA, PEŁNOMOCNICZKA

RZĄDU DS. RÓWNEGO TRAKTOWANIA

BARDZO DZIĘKUJĘ za to spotkanie. Widzę cały szereg mię-

dzyresortowych problemów: przedsiębiorczość, problemy ru-

chu pozarządowego, problemy edukacji i zdrowotne. I to praw-

da, że wszystkie te problemy mają perspektywę kobiet wiejskich.

Tym bardziej widzę sens tworzenia tej grupy roboczej, co już

na początku zaproponowałam. W ten sposób możemy po kolei

„rozsupływać” te bariery i je usuwać. To miejsce jest dla Was

zawsze otwarte.

19

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

20

21

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

FUNDACJA PRZESTRZENIE DIALOGU powstała

w 2004 r. Działa na rzecz dialogu społecznego, demo-

kracji, tolerancji, równych praw kobiet i mężczyzn,

zrównoważonego rozwoju. Współpracuje z wieloma

instytucjami w Polsce i za granicą.

W ostatnich latach Fundacja zajmuje się przede

wszystkim edukacją społeczną, m.in. organizuje

warsztaty dotyczące demokracji energetycznej i zrów-

noważonego rozwoju dla lokalnych liderów i liderek

oraz debaty z udziałem ważnych aktorów życia spo-

łecznego, politycznego i naukowego z Polski i zagrani-

cy. Prowadzi także działalność wydawniczą obejmują-

cą publikacje i fi lmy edukacyjne.

Najważniejsze aktualne przedsięwzięcia Fundacji:

– Polka powiatowa i zielona modernizacja – kam-

pania wspierająca rozwój zielonej gospodarki i szans dla

kobiet poprzez dostęp do wiedzy i funduszy, które po-

prawiają jakość życia i rozwój lokalnych społeczności.

– Demokracja energetyczna – działania na rzecz

rozwoju w Polsce obywatelskiej energetyki opartej na

źródłach odnawialnych.

Biuro Fundacji znajduje się w Europejskim Cen-

trum Solidarności w Gdańsku. W Gliwicach działa fi -

lia Fundacji prowadzona przez szefową Rady Fundacji

Małgorzatę Tkacz-Janik.

www.przestrzeniedialogu.org

REALIZATORZY PROJEKTU

22

FUNDACJA IM. FRIEDRICHA EBERTA (FES) zo-

stała założona w 1925 roku na mocy politycznego

testamentu pierwszego demokratycznie wybranego

prezydenta Niemiec Friedricha Eberta. Fundacja, któ-

rej działalność w roku 1933 została zakazana przez

narodowych socjalistów, a w roku 1947 wznowiona,

jest największą i najstarszą wśród istniejących obecnie

fundacji politycznych w Niemczech.

FES wspiera idee i główne wartości socjaldemo-

kracji, a jej działania mają na celu zwiększenie party-

cypacji obywateli w życiu politycznym, wzmocnienie

spójności społecznej, sprawiedliwe kształtowanie sys-

temu społeczno-ekonomicznego, pogłębienie dialogu

między związkami zawodowymi a światem polityki

oraz nadanie globalizacji ludzkiej twarzy.

Ponadto Fundacja przyznaje stypendia szczegól-

nie uzdolnionym studentom i doktorantom wyróż-

niającym się dużym zaangażowaniem społeczno-po-

litycznym. Fundacja co roku wspiera ok. 2700 studen-

tów i doktorantów, zwłaszcza z rodzin niezamożnych

lub ze środowisk imigrantów.

Obok głównych siedzib w Bonn i Berlinie FES

utrzymuje przedstawicielstwa w ponad 100 krajach na

całym świecie. Biuro w Warszawie, istniejące od roku

1990, należy do największych.

www.feswar.org.pl

23

foto

: Lu

kas

Ple

wn

ia

ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY

www.polkapowiatowa.pl

www.facebook.com/polkapowiatowa24

PIERWSZA DAMA RP, ANNA KOMOROWSKA: Gratuluję Fundacji im. Friedricha Eberta i Fundacji Przestrzenie

Dialogu aktywności i podjęcia inicjatywy, której cel łączy w sobie zarówno poprawę sytuacji kobiet z obszarów wiej-

skich, jak i ochronę środowiska naturalnego.

Ogólnopolskie warsztaty, które mają doprowadzić do osiągnięcia tego zamierzonego celu, będą z pewnością

znakomitym sposobem, by dotrzeć z Państwa przesłaniem do jak najszerszego grona kobiet w Polsce, które są lub

zostaną dopiero zainspirowane ideą zielonego postępu i nowymi technologiami.

Życzę Państwu sukcesu w przeprowadzeniu akcji, w następstwie której kobiety nie tylko znajdą dla siebie zajęcie

w ramach zielonej gospodarki, ale także przyczynią się do wzmocnienia rozwoju swojej lokalnej społeczności.

foto

: Pio

tr M

olę

cki/

KP

RP