FORMY TERENU

W terenie występują różne wyniosłości i zagłębienia. Nazywamy je formami terenowymi. Wyniosłości to formy wypukłe. Zagłębienia to formy wklęsłe.

Forma wklęsła

Forma wypukła

JAK DZIELIMY FORMY TERENU

PAGÓREK

WZGÓRZE

GÓRA

DOLINA

KOTLINA

ELEMENTY FORMY WYPUKŁEJ

podnóże

Stok łagodny

szczyt

wierzchołekStok strom

y

SZCZYT - najwyższy punkt na wypukłej formie terenu.

WIERZCHOŁEK - najwyższa część wypukłej formy terenu.

koryto

zbocze łagodne

zbocze strome

dno doliny

ELEMENTY FORMY WKLĘSŁEJ - doliny rzecznej

MIERZYMY WYSOKOŚĆ WZGLĘDNĄ I BEZWZGLĘDNĄ

AB

Odcinek A to wysokość bezwzględna. Mierzymy ją od poziomu morza do szczytu. Podajemy ją w metrach nad poziom morza (m.n.p.m.)

Odcinek B to wysokość względna. Mierzymy ją od podnóża do szczytu. Podajemy ją w metrach (m.)

TO TRZEBA

WIEDZIEĆ!!!

DOLINA -podłużne obniżenie terenu najczęściej odwadniane

przez rzekę i pochylone w kierunku spływu wody.

KOTLINA-rozległe obniżenie terenu, otoczone ze wszystkich

stron wzniesieniami.

PAGÓREK-to małe wzniesienie terenu, którego wysokość

względna nie przekracza kilkunastu metrów

wysokości.

WZGÓRZE-jest większe od pagórka. Jego wysokość

względna wynosi od kilkunastu do 300 m.

GÓRA-jest wyższa od wzgórza. Jej wysokość względna

przekracza 300 m.

.Wysokość względna nie przekracza kilkunastu metrów.

Wysokość względna od kilkunastu do 300 metrów.

Wysokość względna ponad 300 metrów.

PAGÓREK WZGÓRZE GÓRA

JAK ODRÓŻNIĆ OD SIEBIE FORMY TERENU

Podstawą do odróżnienia pagórka od wzgórza lub góry jest wysokość względna

Formy terenu możemy przedstawiać za pomocą rysunku poziomicowego.

50

100

150

200

250

280 m. n.p.m.Poziomica to linia łącząca punkty leżące na takiej samej wysokości nad poziomem morza.

POZIOMICA 100 M. N. P. M.

Wysokość bezwzględna wynosi 280 m. n. p. m., a wysokość względna wynosi 230 m. (280 m. n.p. m. - 50 m. n. p. m.). Jest to wzgórze.

10

20

30

40 m.n.p.m50

60

40

30 m.n.p.m

FORMA WYPUKŁA

FORMA WKLĘSŁA

Wartość poziomic wzrasta do środka

Wartość poziomic maleje do środka

TAK PRZEDSTAWIAMY FORMĘ WYPUKŁĄ I WKLĘSŁĄ ZA POMOCĄ RYSUNKU POZIOMICOWEGO

+650600550

500

450

400 m. n. p. m.

Stok łagodny

Stok stromy

Poziomice przebiegają dalej od siebie

Poziomice przebiegają bliżej siebie

Rysunek poziomicowy pozwala odczytać kształt form terenu

SPRAWDŹ SWOJE WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI

POWODZENIA !!!

1. Do wypukłych form terenu zaliczamy:

DOLINA

GÓRA

KOTLINA

WZGÓRZE

2. Czy dolina to wypukła forma terenu?

TATAK NIE

Wysokość bezwzględna danej formy terenu wynosi 850 m.n.p.m., a wysokość względna 400 m.n.p.m. Jaka to forma?

PAGÓREK

GÓRA

WZGÓRZE

ZBOCZE jest elementem

wypukłej formy terenu

wklęsłej formy terenu