Potop - stereszczenie

download Potop - stereszczenie

of 4

description

Streszczenie Potopu Henryka Sienkiewicza

Transcript of Potop - stereszczenie

BOHATEROWIE WYSTPUJCY W POTOPIEAndrzej Kmicicjest potomkiem potnego rodu szlacheckiego. Na pocztku opowiada si za Radziwiami, lubi bijatyki i posiada inne przywary typowego szlachcica. Potem jednak udowadnia swoje bohaterstwo i patriotyzm opowiadajc si za Janem Kazimierzem i bohatersko walczc w obronie Jasnej Gry. Zakochany w Aleksandrze Billewiczwnej, dziki przemianie udowadnia, e jest jej wart.Aleksandra Billewiczwnaz pochodzenia jest Litwink. Oddana pod ich opiek po mierci dziadka Herakliusza, ktry obieca jej rk Kmicicowi.Pocztkowa zniechcona do niego tym, e opowiada si za Radziwiami, po jego bohaterskich wyczynach zgodzia si za niego wyj.Micha Woodyjowskiherbu Korczak zwany te Maym Rycerzem (ze wzgldu na niski wzrost).Skupia w sobie typowe cechy Sarmaty cnotliwo, oddanie, bohaterstwo,jest bohaterem wszystkich czci trylogii, w ktrych dzielnie walczy w rnych bitwach.Jan Onufry Zagobaherbu Wczele ucielenia rubasznego, nie stronicego od trunkw szlachcica. Jednoczenie jest peen odwagi, suy pomoc, a w cikich chwilach wykazuje si pomysowoci i patriotyzmem.Janusz Radziwi(modszy) jest postaci historyczn. y w latach 1612-1655, piastowa funkcje hetmana litewskiego, wojewody wileskiego, starosty generalnego mudzkiego, hetmana polnego litewskiego, podkomorzego wielkiego litewskiego i starosty kamienieckiego, kazimierskiego, sejwejskiego. W Potopie jest on zym bohaterem, ktry buntuje si przeciwko krlowi i zamierza odda si pod protektorat szwedzki. Sienkiewicz pomin jednak jego motyw obrony Ksistwa Litewskiego przed Rosj.Bogusaw Radziwi(1620-1669) jest kolejn postaci historyczn wystpujc w Potopie. W swoim yciu rwnie piastowa wiele funkcji pastwowych, a byy to: ksi witego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, wielokrotny pose na Sejm Rzeczypospolitej, starosta barski, koniuszy wielki litewski, chory wielki litewski, feldmarszaek szwedzki, generalny namiestnik Prus Ksicych. On take jest czarnym bohaterem, ktry w Potopie zosta przedstawiony jako zdrajca Polski.Z bohaterw drugoplanowych mona wymieni tych fikcyjnych (Jana i Stanisawa Skrzetuskich, Starego Kiemlicza i jego synw Kosm i Damiana, Uhlika) oraz postaci historyczne (Jana Kazimierza, krla szwedzkiego Karola X Gustawa,Jerzego Sebastiana Lubomirskiego,Jana Sobiepana Zamoyskiego,Stefana Czarnieckiego).STRESZCZENIE WYDARZE W LEKTURZE1.Odczytany zostajetestament Herakliusza Billewicza, w ktrym przekazuje wnuczce Olece posiadoci Wodokt i Mitrunw. Zadecydowanie o losie wnuczki, ktra albo wyjdzie za Andrzeja Kmicica albo pjdzie do zakonu.2.Andrzej Kmicic przyjeda do Wodokt, Oleka zakochuje si w nim od pierwszego wejrzenia. Kmicic odwiedza rwnie swj nowy majtek Lubicz, w ktrym urzdza szalon imprez ze strzelanin i pijatyk. Nastpnie urzdza kulig z Wodoktw do Mitrunw i stara si zachowa w tajemnicy przed Olek swoje ostatnie wyczyny. W czasie kuligu dostaje wiadomo o poarze w Upicie, gdzie szybko si udaje.3. W tym czasie Pakosz Gasztowt, Kasjan i Jzwa Butrymowiemwi Olece o wyczynach pijackich i przestpczych Andrzeja Kmicica. Towarzysz Kmicica, Zniks, musi potwierdzi te doniesienia. Do Wodokt przybywaj kompanowie, ktrzy prosz o bro potrzebn do wyprawy do Upity. Oleka jednak im nie daje, ruszaj jednak dalej i w karczmie wywizuje si walka z Butrymami.4.Kmicic wraca do Oleki z Upityi przyznaje si do popenienia wszystkich zych czynw, kc si ale potem si godz. W Lubiczu jednak odnajduje swoich martwych towarzyszy, najeda wic na Womontowicze w akcie zemsty. Zagroony porak ucieka do Oleki, ktra go ukrywa a potem wypdza.5.Oleka rozdarta jest midzy swoimi krajanami a Kmicicem, przekonuje ich e trzeba postawi go przed sdem. Kmicic prosi o wybaczenie, jednak narzeczona mu go nie daje. W tym samym czasie widmo wojny kry nad krajem. Rd Sapiehw i Radziwiw nie zgadza si ze sob w zakresie polityki i opowiedzenia si po jednej ze stron.6. Na linii Kmicic-Oleka nadal gorco. Narzeczony j porywa do Lubicza, Woodyjowski najpierw rozgramia kozakw Kmicica a nastpniew pojedynku wygrywa z Kmicicem(bardzo znana scena z filmu :). Woodyjowski daruje mu jednak ycie a Oleka si z tego cieszy. Woodyjowski owiadcza si jej, jednak ona go odrzuca.7. Na tle osobistych wydarzerozpoczyna si historyczny najazd Szwedw. Janusz Radziwil wzywa do zacignicia si do wojska wszystkich szlachcicw. Woodyjowski jednak nie chce opowiedzie si po jego stronie. Szwedzi najedaj w tym czasie na Wielkopolsk, jednak szlachta nie garnie si do wojny, a wojewoda poznaski Krzysztof Opaliski buntuje ich przeciwko krlowi. Wojska szwedzkie pod dowdztwem Wittenberga przekraczaj granic polsk aszlachta szybko podpisuje z nimi ugod. Nie zgadzaj si z tym jednak niektrzy dowdcy, m.in. Stanisaw Skrzetuski i Wadysaw Skoraszewski8.Skrzetuski przybywa do majtku Jana i Heleny Skrzetuskich we wsi Burzcai mwi im i Zagobie o zdradzie. Mczyni jad pomc ksiciu Januszowi Radziwiowi, po drodze spotykaj Woodyjowskiego w Upicie. Jednak zawodz si, gdy Janusz Radziwi podpisuje zdradzieck umow ze Szwedami. Kmicic wczeniej zoy przysig na wierno, tak wic waha si, czy si wycofa. Jednoczenie Radziwi przekonuje Kmicica, e jest to jedyny sposb na uratowanie Polski. Jednoczenieprzetrzymuje Skrzetuskich, Woodyjowskiego i Zagob w piwnicy zamku w Klejdanach. Kmicic uprasza jednak o darowanie im ycia, ksi wysya ich do Bir, gdzie stacjonuj Szwedzi.9.Jednak w czasie podry Zagobie udaje si uciec, cign chorgwie Woodyjowskiego i odbi pukownikw. Nastpnie z chorgwi ratuj wie przed Szwedami. Zagoba chce skci ksicia Radziwiw ze Szwedami wysyajc jecw, ktrzy przedstawi nieco inn wersj wydarze.10. Na Podlasiupowstaje konfederacja przeciwko Radziwiompod dowdztwem Jakuba Kmicica i Horotkiewicza. Kmicic zjawia si w Billewiczach po Olek i miecznika Billewicza, nam napotyka Skrzetuskiego i reszt pukownikw, ocalaj mu ycie i tumacz, e Radziwi jest zdrajc.Nastpnie do Klejdan zostaje zabrana Oleka i miecznik przez ksicia Radziwia.Kmicic ma pretensje do niego, e go oszuka. Wszyscy oni bior udzia w uczcie w Klejdanach, w czasie uczty ksi otrzymuje wieci o zwycistwie nad Janem Kazimierzem, z ktrego niezwykle si cieszy. Powoduje to zmieszanie i omdlenie Oleki.11.Kmicic zostaje wysany z listami do ksicia Bogusawa Radziwiaoraz Harasimowicza, marszaka Lubomirskiego i krla Karola Gustawa, kiedy spotyka Bogusawa i Harasimowicza, oni opowiadaj mu o zdradzie Radziwia. Kmicica to szokuje, jednak chyba im nie wierzy, bo porywa Bogusawa, ktry jednak pniej ucieka.Zostaje postrzelony w policzek w trakcie ucieczki ksicia Bogusawa, udaje si do Soroki wyzdrowie.12. Kmicic jest w konfuzji i nie wie co robi. Chata,w ktrej przybywa, zostaje ostrzelana przez Kiemliczw, ktrzy kiedy naleeli do watahy Kmicica.Przycza si do nich i zmienia nazwisko na Babinicz, udaj si razem do Jana Kazimierza.W karczmie spotyka Rzdziana, z ktrym wsplnie walcz przeciwko laudaskim. Jednocz si z Skrzetuskim i wybaczaj sobie poprzednie zatargi.13. W tym czasie w Klejdanach Oleka jest w niebezpieczestwie, gdy Bogusaw Radziwi przedstawia si jako stronnik Jana Kazimierza i oskara Kmicica o ch zabicia krla.14.Babinicz (wczeniej znany jako Kmicic) sprzedaje konie komendantowi patrolu szwedzkiemu,otrzymuje kwit i pod pozorem odzyskania pienidzy rusza do Warszawy. Tam jest wiadkiem poddania si szlachty pod panowanie szwedzkie. W miecie pomaga starocie sohaczewskiemu, ktry zostaje napadnity przez Szwedw i Niemcw.15.Babinicz rusza do Czstochowyi przypadkiem dowiaduje si o szwedzkich planach napaci na klasztor na Jasnej Grze, ostrzega przed tym przeora ks. Kordeckiego. Przeor wykazuje jednak nieufno, ale Babinicz spowiada si u niego i rzuca klejnoty na dowd swojej bezinteresownoci.16. Klasztor przygotowuje si do obrony i odmawia poddania si Szwedom. Szwedzkim atakiem dowodzi Miller, w klasztorze odprawiaj naboestwo, piewaj Bogurodzic i religijnie si motywuj :-). Dziaa klasztorne obsugiwane m.in. przez Babinicza odpieraj atak Szwedw.17.Szwedzi wiadkami cudw,w czasie ktrych klasztor znika nad chmurami i kule szwedzkie nie powoduj w nim zniszcze. Rozpoczynaj si negocjacje, Szwedzi wysyaj posw z faszyw informacj, e Jan Kazimierz abdykowa. Potem Miller wizi posw, jednak pod wpywem niezomnej postawy obrocw klasztoru uwalnia ich. Kuklinowski prbuje nakoni Babinicza do przejcia na stron Szwedw, jednak nie udaje mu si. Babiniczowi udaje si wysadzi szwedzkie dziao burzce , zostaje jednak znaleziony przez Szwedw i torturowany przez Kuklinowskiego. Na szczcie zostaje uwolniony przez Kiemliczw i mci si na Kuklinowskim.18.Szwedzi w kocu wycofuj si na Boe Narodzenie, Babinicz namawia Jana Kazimierza do powrotu do kraju. Ten si zgadza, w czasie podry udaje si unikn napaci na krla. Jednak pniej take czekaj puapki, np. atakujcy Szwedzi w wwozie. Take dziki gralom udaje si przetransportowa krla. Babinicz zdradza Janowi Kazimierzowi swoje nazwisko i swoje dotychczasowe losy.19.Jan Kazimierz zostaje przyjty na uczcie przez marszaka koronnego Jerzego Lubomirskiego. Zawizuje si konfederacja tyszowicka przeciwko Szwedom i Radziwiom. Z kolei pod Tykocinem wojska Sapiehy oblegaj ksicia Janusza Radziwia. Udaje si Szwedw wysadzi w powietrze a Janusz Radziwi ponosi mier.20. Jan Kazimierz lubuje wierno Maryi Pannie we Lwowie,nastpnie mwi Woodyjowskiemu o dzielnoci Kmicica. Babiniczowi powierza dowodzenie Tatarami, odsya te Sorok do Oleki. Sam Babinicz udaje si do Zamocia i zostaje przyjty przez Jana Zamoyskiego. Spotyka si z wdow po Jeremim Winiowieckim oraz jej synem Michaem (pniejszym krlem Polski). Spenia jej prob i ratuj Ann Borzobohat-Krasiesk.21.Babinicz udaje si do Sapiehy,ktry zostaje mianowany przez krla wojewod wilesk. Udaje si tam wysa Anusi, jednak Bogusam Radziwi j porywa. Babinicz znika na wiele dni, w tym czasie Sapieha niepokoi si i obawia si jego zdrady. Jednak Babinicz przysya jecw z wojsk ksicia Bogusawa i wprowadza chaos w jego wojskach. Sapieha nie godzi si na ukad z Bogusawem.22.Bogusawowi udaje si schwyta Sorok, Kmicic wyrusza w celu uwolnienia jego i udaje mu si to. Kmicic z Tatarami walczy przeciwko wojskom Bogusawa, ktre rozgramia. W tym samym czasie wojska Karola Gustawa poruszaj si w gb kraju i dokonuj nieudanego ataku na Zamo. Patrol wojsk Szwedzkich zostaje rozgromiony przez wojska Woodyjowskiego, a wpojedynku sam May Rycerz pokonuje pukownika Kannenberga.23. Dziki drobnemu podstpowi Zagobie i Skrzetuskiemu udaje siprzekona Lubomirskiego do przyczenia si do wojsk Czarnieckiego. Wojska Czarnieckiego atakuj Karola Gustawa na plebanii w Rudniku, krl szwedzki ucieka jednak i rusza za nim w pocig Roch. Wojska szwedzkie zostaj te wyparte z Sandomierza, jednak udaje im si wysadzi zamek.24.Rozpoczyna si pasmo sukcesw Polakw, Rocha Kowalskiego uwalnia poselstwo Zagoby, Kmicica i Woodyjowskiego. Polacy wygrywaj nad Pilic, uwalniaj Lublin i pod Warszaw urzdzaj uczt, po pewnym czasie zjawia si Jan Kazimierz i rozpoczyna si atak na Warszaw. Kmicic zdobywa szaniec i zaczyna ostrzeliwanie Warszawy.25. Kettling opowiada o losach Oleki w Taurogach, do ktrej zaleca si Bogusaw Radziwi, jednak ona odkrya, e jest on zwolennikiem Szwedw. Oleka odrzuca jego owiadczyny, cho ten dalej prbuje zmusi j do lubu. Kettling nie pomaga Olece uciec, jednak do Taurogw przybywa Anusia i panny si zaprzyjaniaj. Anusia prbuje uciec ze sucym.. Wracajc do powanych tematw, Warszawa zostaje ostatecznie zdobyta i zostaje podpisana ugoda ze Szwedami.26. Wittenberg zostaje odesany do Zamocia,natomiast Kmicic prbuje przedosta si do Prus Ksicych i Litwy,gdzie niszczy posiadoci elektorskie z Tatarami. Z Zagob i Woodyjowskim spotyka si pod Ostrok, gdzie stacjonuj wojska Gosiewskiego. Wojska polskie przegrywaj trzydniow bitw z Karolem Gustawem pod Warszaw. Roch Kowalski ginie, Kmicic z wojskami Gosiewskiego rusza do Prus, gdzie odbywa si bitwa w Prostkach.Bogusaw przegrywa w walce z Kmicicem i zostaje oddany Michaowi Radziwiowi.27. Oleka i Anusia ze sucym Braunem uciekaj do partii miecznika Billewicza,Anusia wysya list z prob o pomoc do Babinicza. Akurat przybywa z odsiecz, kiedy walcz z najedcami. Kmicic chce ruszy ratowa Olek, jednak zobowizania wobec kraju musi speni.28.Na szczcie walki si kocz a Oleka i miecznik odbudowuj Wodokty. Z Kmiciem spotyka si w kociele w Upicie, dowiaduje si o jego bohaterstwie z listu rehabilitujcego od krla.Odbywaj si zarczyny Oleki i Kmicica oraz Anusi i Woodyjowskiego